Multiculturele aspecten van palliatieve zorg
Casuïstiek bespreking palliatieve zorg Buitenveld 18-11-2014 Marina van Gaans Verpleegkundig specialist longziekten/ palliatieve zorg
Immigratie Nederland Nederland laatste 10 jaar: 0,7 miljoen inwoners erbij, een vijfde door migratie - Jaarlijks < 0,1% immigranten (14.000 gemiddeld) Eén miljoen moslims in Nederland Inwoners uit Turkije, Marokko, Afghanistan, Algerije, Ethiopië, Indonesië, Irak, Iran, Jordanië, Liberia en Syrië -
-
:
Wanneer bereidt men zich voor op het levenseinde in den vreemde?
Zij waren ook niet voorbereid
Problemen zorg allochtonen
Strijdige opvattingen over goede zorg “Nederlandse artsen zijn te langzaam met behandelen en te snel bij het einde”
Strijdige opvattingen over ‘gepaste”communicatie “Mijn vader vindt dat je een dokter niet mag tegenspreken, maar hij heeft ook geen vertrouwen in ze. Ze begrijpen me toch niet zegt hij dan tegen mij”
Moeizame contacten door meertaligheid Gebrekkige communicatie binnen de familie “Wat wordt er door de familie verteld aan de patiënte die geen
Nederlands of Engels praat?”
Invloed geloof op palliatieve zorg
Vertrouwen volledig op Allah Allah heeft alles voorbeschikt Alles wat de mens overkomt heeft een bedoeling Doel is niet het naderende einde maar de overgang naar een ander leven Patiënt moet bij bewustzijn de overgang naar het nieuwe leven meemaken Leven mag niet verkort worden
Verschil in opvattingen over zorg aan het levenseinde Ned. zorgverleners
Turkse en Marok. families
Bespreken sterven Advance care planning Hoop doet leven Leven met de dag, leven is door Allah Optimale zorg gepland Bespreken Maxim. care and cure reanimatiecode Totale zorg tot het Thuis sterven einde
Daar sterven waar
Verschil in opvattingen over zorg aan het levenseinde Ned. Zorgverleners
Turkse en Marok. families
Patiënt gesprekspartner Officiële tolk?
Familie gesprekspartner Familie vreest machtsmisbruik Familie tolkt, wat Onofficiële tolk? bereikt de patiënt? Internationaal Ned. Referentiekader referentiekader
Verbeteren communicatie binnen families en zorgverleners
Eigen culturele bril afzetten Vraag patiënt wie de woordvoerder is en wie zijn belangrijkste verzorgers Vraag door naar hun wensen, culturele gewoontes en oplossingen: erken hun normen en waarden Informeer over Nederlandse voorzieningen, ónze gewoonten en achterliggende waarden Verbeter intercollegiale communicatie
Handreiking palliatieve zorg aan migranten
1. Pijn wordt vaker niet geuit dan overdreven - “Neem paracetamol” wordt vaak als afschuiven ervaren - Opioiden worden vaak gezien als begin van euthanasie 2. Depressies komen vaak voor - Antidepressiva wordt moeizaam geaccepteerd - Ivm metabole verschillen start met lage dosering
Handreiking palliatieve zorg aan migranten
3. Obstipatie komt voor, stoelgang moeilijk bespreekbaar - Bespreek dit punt in concrete instructies (postoel, wc tijden zonder bezoek) - Vraag naar eigen huismiddeltjes 4. Delier wordt vaak niet herkend - Eerder wordt gedacht aan voodoo, jins, drugs etc - Peil de (on)haalbaarheid van sedatie
Bespreken behandelbeleid Gesprekken over reanimatiebeleid plaats laten vinden als patiënt nog niet in terminale fase zit Patiënt en familie kunnen dan zelf nog goed wensen aangeven Overleg met patiënt hoeveel informatie hij wil Slechtnieuws gesprekken gefaceerd en niet te direct
Zorg rondom overlijden
Respect voor culturele referentiekader patiënt Stervende moslim ligt met zijn gezicht naar Mekka Verzorging liefste door familie Verpleging: man door man, vrouw door vrouw Overledene vaak gewassen door de Imam Na overlijden vaak naar moskee gebracht
Checklist
Checklist verpleegkundige zorg aan moslims in de palliatieve fase van een ziekte
Lijst van aandachts- en bespreekpunten met de patiënt en zijn/haar familie. Te gebruiken bij het afnemen van de verpleegkundige anamnese en tijdens de opname.
Bronvermelding
Palliatieve zorg aan mensen met een niet-westerse achtergrond A. de Graeff/P.Mistean/ A. Francke/F. de Graaff/M. van den Muijsenbergh/NIVEL/Iknl
Richtlijnen Nederlands Huisartsengenootschap NHG ‘Passende palliatieve zorg’. Hoe sluiten zorgverleners aan op de behoeften van Turkse en Marokkaanse ongeneeslijke zieke patiënten en hun naasten?
Nederlands-Vlaams Tijdschrift voor Palliatieve zorg
Multiculturele aspecten van de palliatieve zorg F.M. de Graaff
Kleur bekennen/ checklist VU medisch centrum© Gerdiene van Rinsum, oncologieverpleegkundige