MONITORINGSSTOEL
Auteurs Datum Versie
Chris Lahaye, Niek Heesters, Ferd Fleskens en Tim van den Driesschen 26-01-2015 1.0
Monitoringsstoel
CONTENTS Voorwoord .................................................................................................................................................... 1 Inleiding......................................................................................................................................................... 2 Aanleiding ................................................................................................................................................. 2 Probleemomschrijving .............................................................................................................................. 3 Doestelling ................................................................................................................................................ 4 Vraagstelling ............................................................................................................................................. 4 Doelgroepanalyse ......................................................................................................................................... 5 Analyse zelf monitoring ................................................................................................................................ 6 User Centered Design ............................................................................................................................... 6 Scenario’s .............................................................................................................................................. 6 Eind gebruik .......................................................................................................................................... 8 Eisen en wensen ........................................................................................................................................... 9 Ontwerp ...................................................................................................................................................... 10 Concepten ............................................................................................................................................... 10 Vocht impedantie meter geïntegreerd in een sta-op stoel ................................................................ 10 Een commerciële vocht impedantiemeter ......................................................................................... 10 Gewicht monitor ................................................................................................................................. 11 Conceptkeuze...................................................................................................................................... 11 Het prototype ......................................................................................................................................... 12 Het ontwerp ........................................................................................................................................ 12 Werking van de gebruikte load cell. ................................................................................................... 13 De brug van Wheatstone .................................................................................................................... 14 De sommator ...................................................................................................................................... 14 De instrumentele versterker ............................................................................................................... 14 Het passieve filter ............................................................................................................................... 15 Dataopslag .......................................................................................................................................... 15 Data-analyse ....................................................................................................................................... 16 Applicatie ............................................................................................................................................ 16 Screenshots ......................................................................................................................................... 17 Discussie ...................................................................................................................................................... 19 Gebruik van een Raspberry PI ................................................................................................................. 19 Draadloze data uitwisseling .................................................................................................................... 19
Monitoringsstoel Externe dataopslag met draadloze uitwisseling ..................................................................................... 19 Conclusie ..................................................................................................................................................... 21 Aanbeveling ................................................................................................................................................ 22 Bronnen....................................................................................................................................................... 23 Bijlage 1 DESTEP .......................................................................................................................................... 24 Bijlage 2 Doelgroepanalyse ......................................................................................................................... 31 Bijlage 3 Persona’s ...................................................................................................................................... 34 Bijlage 4 Scenario’s ..................................................................................................................................... 37 Bijlage 5 Bio-elektrische Impedantie Analyse (BIA) .................................................................................... 40 Bijlage 6 Onderzoek naar microcontrollers ................................................................................................ 43 Bijlage 7 Marktonderzoek ........................................................................................................................... 50 Bijlage 8 Interviews ..................................................................................................................................... 56 Bijlage 9 Aandacht ...................................................................................................................................... 62 Bijlage 10 ..................................................................................................................................................... 63
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
VOORWOORD Ons project is uitgevoerd in het kader van de minor Expertisecentrum Gezondheidszorg & Technologie (EGT). Het Fontys EGT onderscheidt zich van andere onderwijsconcepten omdat het multidisciplinaire samenwerking centraal stelt. Tijdens de minor werken studenten aan de ontwikkeling van zorgproducten en onderzoek waarbij de eindgebruiker centraal staat. De projectgroep bestaat uit vier studenten van het Fontys met drie verschillende achtergronden. Deel maken uit Niek Heesters een 23 jarige student technische natuurkunde, Tim van den Driesschen een 22 jarige student technische natuurkunde, Chris Lahaye een 21 jarige student technische informatica en Ferd Fleskens een 28 jarige student die de opleiding Wellness & Leisure aan de sporthogeschool volgt. Dit project is op vervolg van een eerder uitgevoerd project waarbij verscheidene sta-op stoelen en hun ideologie betreft anatomie onderzocht zijn. Daarom komt de sta-op stoel ook meerdere keren terug in dit project.
1
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
INLEIDING AANLEIDING In Europa is de levensverwachting gemiddeld ruim 80 jaar, deze wordt steeds hoger. Men leeft gemiddeld wel drie keer zo lang als een Romein of Griek in de oudheid. Vanwege een betere gezondheidszorg op zowel gebied van preventie als behandeling sterven mensen minder snel (aan bepaalde aandoeningen). Het gevolg is dat er steeds meer vooral oude mensen met steeds meer chronische ziektes zijn. Hierdoor moet zorg meer en langduriger worden ingezet. (van Hoofd & Wouters, 2012, p. 32) Dit kost natuurlijk geld, steeds meer geld, zoveel geld dat de huidige uitgavengroei van zorg onhoudbaar is. Daarom probeert de overheid de kosten te drukken en de zorgsector te hervormen zodat de langdurige ondersteuning en zorg beter houdbaar voor toekomstige generaties (Rijksoverheid, 2013). Een DESTEP-analyse, die de demografische, economische, sociaal/culturele, technologische, ecologische en politiek/juridische factoren beschrijft, is vooraf uitgevoerd om inzicht te krijgen in de te betreden markt om effectief gebruik te maken van kansen en zwaktes. Deze DESTEP-analyse is terug te vinden in “Bijlage 1 DESTEP” op pagina 24.
2
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
PROBLEEMOMSCHRIJVING Een groot recentelijk probleem is dat verzorgende taken minder goed, sneller, of helemaal niet uitgevoerd vanwege kostenbesparing. Dit in combinatie met een toename van chronisch zieken die zorgafhankelijk zijn zorgt voor een toenemende werkdruk van verzorgend personeel en mantelzorgers, zelfs regelmatig ten koste van eigen gezondheid. Mantelzorgers van bijvoorbeeld personen met dementie hebben een extreem hoog risico op het ontwikkelen van een depressie (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg & VU medisch centrum, 2010, pp. 146-153) of angststoornis (Joling & Hout, 2009). Naast de bovenstaande problemen is er ook een wens om langer zelfstandig thuis te blijven wonen (Rijksoverheid, 2013). Door middel van persoonlijke beperkingen, specifieke wensen of een te hoge behoefte aan zorg is dit niet altijd mogelijk of te adviseren. Ouderen zien in toepassing van technologie een mogelijke oplossing voor de wens tot zelfstandig wonen (van Hoofd & Wouters, 2012, p. 37).
3
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
DOESTELLING Het doel is om een technologische oplossing te ontwerpen om te voorzien in vraag van zelfregie, de thuiswens, lastenverlichting zoals werkdruk en kosten. DOELGROEP Dit project richt zich vooral op gebruikers die in bezit zijn van een sta-op stoel of die interesse hebben in zelf-(gezondheid)monitoring. De nauwkeurigheid van sensoren is misschien lastig te behalen of te bewijzen, daarom wordt een medische toepassing nog buiten beschouwing gelaten. Hierdoor wordt ontzien van een aantal ethische vraagstukken. In het hoofdstuk “Doelgroepanalyse” op pagina 5 wordt verder bepaald met toelichting of een medische toepassing wordt uitgesloten of niet.
VRAAGSTELLING Er is vraag naar een beperking van kosten zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van zorg of van de verzorgende zelf. Naast het langer thuis willen blijven wonen, willen mensen ook hun eigen regie behouden over de zorg. (Jaarbeurs Utrecht, 2014) Kan iemand door middel van technologie zelf zijn gezondheid in de gaten houden waardoor zelfregie en zelfstandigheid vergroot wordt? 1. 2. 3. 4. 5.
Welke taken kunnen verlicht of overgenomen worden van een zorgspecialist? Wat zijn de risico’s van een technologische oplossing? Wat kan technologie bijdragen aan zelfstandigheid of zelfregie? Bij welke ziektebeelden kan monitoring een bijdrage leveren? Welke fysiologische waarden zijn belangrijk bij welk ziektebeeld?
4
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
DOELGROEPANALYSE De doelgroep is als volgt gedefinieerd: mensen in de thuiszorg die in bezit zijn van een sta-op stoel of mensen die interesse hebben in zelf-(gezondheid)monitoring. Nog uitgesloten moet worden of de uiteindelijke toepassing ook gebruikt kan worden voor medische doeleinden of enkel als gadget. In overleg met de projectbegeleiders is besloten om een toepassing te bedenken voor thuiszorg die positief kan bijdragen aan de situatie in de thuiszorg. Het is aan specialisten de vraag of dit ook professioneel gebruikt wordt of niet. Wel worden professionele en medische toepassingen bij iedere beslissing overwogen om zo tot een zo goed mogelijke implementatie te komen. Omdat de doelgroep verder te reduceren zijn drie ziektebeelden gekozen, deze zijn COPD, hartfalen en suikerpatiënten. In “
BIJLAGE 2 DOELGROEPANALYSE” op pagina 31 worden deze
ziektebeelden uitvoerig besproken en wordt er gekeken naar de parameters die gemeten kunnen worden. Een eis is dat de toepassing non-invasief moet zijn, daarom wordt een toepassing voor suikerpatiënten buiten beschouwing gelaten. Dit omdat hierbij inwendig gemeten moet worden met de huidige techniek. COPD is een verzamelnaam voor chronische aandoeningen aan de longen. Belangrijke parameters voor COPD patiënten zijn hartvariabiliteit, hartslag, saturatie, bloeddruk, spierkracht, gewicht en eventueel impedantie waarde van het lichaam. In de realiteit worden deze parameter niet allemaal gemonitord en indien dit gebeurt dan is dit alleen bij een bezoek aan de specialist. Hartfalen is een structurele of functionele afwijking van het hart die leidt tot een tekortschietende pompfunctie. Deze mensen hebben last van kortademigheid en vermoeidheid. Een belangrijke parameter voor mensen met hartfalen is het vochthuishouden. Het vochthuishouden kan met een impedantiemeting gemeten worden. Echter is dit niet noodzakelijk omdat de progressie vaak voldoende is om het vochtbalans te kunnen bewaken. Bij een gewichtstoename van twee kilogram of meer in drie dagen dient er actie ondernomen te worden. Per jaar sterven er ongeveer 100.000 mensen als gevolg van hartfalen de grootste groep hierbij is 75+ jaar. Bij zowel COPD als hartfalen is een impedantie waarde van het lichaam een interessante parameter. De toename van dit soort technieken bij sportscholen en diëtistenpraktijken maakt deze parameter interessant voor het project. Omdat vochtbalans voor veel ziektebeelden van belang is, is de keuze gevallen op personen met hartfalen en die in bezit zijn van een sta-op stoel.
5
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
ANALYSE ZELF MONITORING USER CENTERED DESIGN Op het gebied van User Centered Design (UCD) zijn verschillende soorten onderzoeken gedaan. Met betrekking tot zelfmonitoring zijn er verschillende persona’s en scenario’s gemaakt. Het onderzoek wordt hieronder samengevat en de belangrijkste bevindingen/aandachtspunten worden hier besproken. Er zijn drie persona’s gemaakt op basis van de interviews die in de onderzoeksfase zijn afgenomen. De interviews zijn gebaseerd op vragen die voortkomen uit de DESTEP-analyse over de zorgsector. Interviews zijn afgenomen met twee verzorgende en twee thuiswonende ouderen. Ondanks dat de doelgroep thuiswonende mensen met hartfalen is, zijn er geen persona’s gemaakt met dit ziektebeeld. De persona’s en interviews zijn terug te vinden in “Bijlage 3 Persona’s” op pagina 34 en “Bijlage 8 Interviews” op pagina 56. De persona’s en interviews geven een reële schets van de huidige situatie in de thuiszorg. Naast de thuiswonende kan ook de verzorgende in de toekomst een gebruiker zijn van het thuismonitoringssysteem. Beiden verzorgende geven aan dat er de laatste jaren veel veranderd is in de zorg, maar dat er nog steeds geen oplossingen zijn voor de huidige problemen. Ze staan dan ook open voor technische innovaties, maar hierbij is het wel belangrijk dat de kwaliteit van de zorg niet verloren gaat. Deze interviews geven niet aan dat er per definitie vraag is naar een technische oplossing in de thuiszorg, ook een low-tech oplossing zou misschien welkom zijn. Bovendien zijn er te weinig interviews afgenomen om hieruit conclusie te trekken. Het toont alleen aan dat ook in dit geval er zich problemen afspelen en er vraag is naar een oplossing zodat de situatie in de thuiszorg verbeterd kan worden. Er is ook nagedacht over de manier van data verwerking. Rekening wordt gehouden met de manier van dataverwerking. Privacy, feedback zijn zaken die hier belangrijk zijn.
SCENARIO’S De scenario’s sluiten beter aan bij de doelgroep en geven een realistisch beeld hoe hartpatiënten voordeel kunnen ervaren van een monitoringssysteem. SCENARIO 1 Scenario 1 uit bijlage 4 geeft aan dat er tijd wordt bespaard. De patiënt hoeft nu niet meer naar de specialist waarvoor de patiënt anders enkele uren kwijt is en zich moet transporteren. Dit kan voor sommigen mensen moeilijk zijn omdat ze niet meer goed te been zijn. Vaak moet dan een familielid klaar staan om met de patiënt naar de specialist te gaan. Daarbij wordt niet door ieder een bezoek aan het ziekenhuis of huisarts als prettig ervaren. (Gezondheidsangst | Patient1, 2015)
6
MonitoringsstoelMonitoringsstoel SCENARIO 2
Bovenstaande afbeelding demonstreert dat monitoringssystemen medische informatie kunnen verschaffen zonder afspraak met een specialist. Voor de patiënt kan dit een goed gevoel geven, omdat meer medische parameters bij de specialisten komen dan voorheen. Hiervoor hoeft zowel de specialist als de patiënt minder moeite te doen dan voorheen. Dat dit ook vanuit het oogpunt van de specialist als prettig wordt ervaren is al bewezen met bijvoorbeeld de weegschaal die in contact staat met de artsen in het ziekenhuis. Hierdoor wordt het gewichtshuishouden van de patiënt op afstand in de gaten gehouden. De arts heeft hierdoor meer gegevens tot zijn beschikking en kan hierdoor een betere diagnose stellen. (Conn, 2014)
7
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
EIND GEBRUIK De kracht van het project is dat de meting nagenoeg onopgemerkt gemeten wordt. Dus het is van belang dat de stoel er zo standaard mogelijk uit ziet. Dit betekent dat sensoren niet te opvallend aanwezig moeten zijn en als het waren versmolten zijn met de stoel. De feedback van de data naar de persoon is wel belangrijk. Het plan is om de data op een USB-stick op te slaan. Zo kan de gebruiker de data in zijn of haar PC inlezen en ditzelfde geldt voor een zorgspecialist. Indien de data voor medische doeleinden wordt gebruikt, bijvoorbeeld voor een hartpatiënt.
8
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
EISEN EN WENSEN Het product moet voldoen aan de volgende eisen voordat het daadwerkelijk gebruikt kan worden in de zorg. De eisen zijn: -
Het product moet op de achtergrond werken. De gebruiker hoeft geen handelingen uit te voeren om het product te laten werken. De gegeven moeten overzichtelijk weergegeven worden. De gegevens moeten alleen toegankelijk zijn voor de patiënt en de zorgverlener. De meting moet betrouwbaar zijn. De metingen moeten reproduceerbaar zijn.
De wensen voor het product zijn: -
De data wordt draadloos naar een pc gestuurd. Het product moet geïntegreerd zijn in de sta-op stoel. Verschillende parameters meten. Zoals de impedantie, hartslag en gewicht.
De eisen die het prototype aan het einde van dit project moet hebben zijn: -
De gebruiker hoeft geen handelingen uit te voeren om een meting te starten buiten de opstart procedure. De gegevens moeten overzichtelijk weergegeven worden. De metingen moeten redelijk overeen komen met metingen op een conventionele weegschaal
9
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
ONTWERP CONCEPTEN VOCHT IMPEDANTIE METER GEÏNTEGREERD IN EEN STA-OP STOEL Een COPD-patiënt of hartpatiënt die na een lange revalidatie weer ‘normaal’ kan leven, zal toch regelmatig op controle moeten bij zijn arts. Door middel van de vocht-impedantie meter die geïntegreerd is in de sta-op stoel kan i.c.m. een hartslagsensor en gewicht sensor de patiënt thuis worden gescreend. In de armleuning zitten elektrode platen waar men de handpalm op kan leggen. Een plaat met elektroden die onder de stoel vandaan kan worden geschoven, moet men hun blote voeten op plaatsen. Met behulp van een data acquisitie systeem kan de data worden verwerkt en opgeslagen. De data kan hierna worden uitgewisseld met een specialist/huisarts. Zelf kan de patiënt thuis de data raadplegen met een computer of een tablet.
F IGUUR 1 DE VOCHTIMPEDANTIE /GEWICHT METER SAMEN MET EEN HARTSLAGMETER GEÏNTEGREERD IN DE STAOP STOEL
EEN COMMERCIËLE VOCHT IMPEDANTIEMETER Een commerciële vocht impedantiemeter uitgebreid als monitoringskit Wederom is de vochtimpedantie meter de leidraad. Deze meter kan worden uitgebreid met 3 andere sensoren. De monitoring-kit bewaard de data en stuurt deze naar een huisarts of een andere zorgverlener. De uitwisseling van de data zal op dezelfde manier als bij concept 1 gerealiseerd worden.
10
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
GEWICHT MONITOR De Gewicht monitor is een stoel die continu het gewicht van de patiënt kan meten. De stoel zal onder iedere poot een load cell hebben die het gewicht meet van het genen dat zich op de stoel bevind. Met software zal bepaald kunnen worden of de patiënt alleen op de stoel zit of bijvoorbeeld een laptop op schoot heeft. Deze metingen zullen doorgestuurd worden naar een web app waar de professional de waarde in de gaten kan houden en dus vroegtijdig gevaren kan opsporen.
F IGUUR 2 DE GEWICHT MONITOR Voor de verschillende concepten komt er een web app. Deze web app zal de data uit het product weergeven in een grafiek op een pc. Hierin moet het mogelijk worden om trends te kunnen waarnemen. Dit moet kunnen door een dag grafiek, week grafiek en maandgrafiek.
CONCEPTKEUZE De keuze is gevallen om het concept gewicht monitor verder uit te werken tot een prototype. Na onderzoek en een gesprek met Steven Onkellix en Geert Langereis is gebleken dat de impedantie meting niet betrouwbaar genoeg is voor het bepalen van hartfalen. Daarnaast raden de meesten artsen aan het gewicht te meten. Wanneer er binnen drie dagen een gewichtstoename van meer dan twee kilo plaats vindt, kan dit duiden op vochtophopingen rond het hart. In “Bijlage 5 Bio-elektrische Impedantie Analyse (BIA)” op pagina 40 wordt beschreven waarom er niet voor impedantiemetingen gekozen is. De gewicht monitor wordt bestuurd door een Adruino. De keuze voor de Adruino boven andere microcontrollers word toegelicht in “Bijlage 6 Onderzoek naar microcontrollers” op pagina 43.
11
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
HET PROTOTYPE Het prototype bestaat uit een stoel met vier poten. Onder iedere poot komt er een load cell die in een wheatstone brug staat. Wanneer er een gewicht op de loadcellen komt te staan zal er in de loadcellen een buiging plaats vinden. Deze buiging zal de weerstand in de load cell veranderen. Omdat de loadcellen onder spanning staan zal dit resulteren in een verandering in millivolts. Deze millivolts worden opgeteld en versterkt naar volts. Deze volts zullen worden ingelezen worden door de Arduino en vertaalt naar kilogrammen. Zoals weergegeven in het onderstaande figuur.
ε • Massa op de stoel uitgedrukt in:
• Buiging in de loadcell uitgedrukt in:
1101..
mV • Loadcell drukt dit uit in:
Kg
Ω
• Spanningsbron over de loadcellen
• Versterking van het signaal
V
• Analoog digitaal converter
• Software code
Kg
F IGUUR 3 SCHEMATISCHE WEERGAVEN
HET ONTWERP
FIGUUR 4 SCHEMATISCHE WEERGAVE SCHAKELING Om goed het gewicht te kunnen meten worden load cellen gebruikt. In deze cellen zitten rekstrookjes die reageren op vervorming. De rekstrookjes kunnen woorden beschouwd als variabele weerstanden. In figuur 4 worden de rekstrookjes weergegeven de stoelpoten 1, 2, 3, en 4... Het vijfde rekstrookje zit in de schakeling als temperatuur compensatie. Dit is nodig omdat rekstrookjes een zelfde gevoeligheid voor temperatuur hebben als voor vervorming.
12
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
WERKING VAN DE GEBRUIKTE LOAD CELL. De load cell is voorzien van twee rekstrookjes die van waarde veranderen door een buiging, rek of torsie van het materiaal waarop ze zich bevinden. Door de rekstrookjes op een slimme manier te plaatsen kan een begeerde waarden worden herleid. Zoals te zien in de onderstaande afbeelding bestaat de load cell in zijn geheel uit een metaal en zijn de rekstrookjes op het deel in het midden geplaatst. Dit betekent dat het reageert op de vervorming van dit stukje metaal, dus het is belangrijk dat alle kracht op dit stukje metaal wordt gezet. Dus in het geval van de load cell zal het middelste gedeelte op zijn plaats worden gehouden doordat dit gedeelte het contactpunt met de vloer is en alleen de buitenrand naar beneden wordt gedrukt als gevolg van de geplaatste massa op de load cell.
FIGURE 5 DE GEBRUIKTE LOAD CELL Nu even terug naar waarde verandering van het rekstrookje door een buiging, rek of torsie van te meten materiaal. Doordat het rekstrookje in de zelfde richting is geplaatst als die van de vervorming wordt het rekstrookje bij vervorming dikker of dunner. Dit heeft gevolgen voor de elektrische weerstand van het rekstrookje. Door nu een stroom door het rekstrookje te laten lopen veranderd naast de weerstandsverandering ook het spanningsverschil als gevolg van een vervorming van het materiaal. In dit geval gaat het om een verandering van de rek in het stukje metaal waarop de kracht werkt. Dit wordt weergegeven met het symbool ε. In dit diagram wordt chronologisch weergegeven hoe het meetsysteem het gewicht in kg vertaald naar een voltage verschil zodat het met een analoog digitaal converter, in de diagram weergegeven met ADC, geschikt is voor de software.
ε •Massa op de loadcell uitgedrukt in: Kg
•Rek in de loadcell
•De weerstand van de rekstrookje s veranderen Ω
V •ADC •Spanningsv erschil
Kg •Software code
1101..
FIGURE 6 CHRONOLOGISCHE WEERGAVE MEETSYSTEEM
13
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
DE BRUG VAN WHEATSTONE De rekstrookjes staan in een brug van Wheatstone. De brug van Wheatstone wordt gebruikt om nauwkeurig spanningsverschillen te kunnen meten. Om een dergelijke brug te maken worden drie vaste weerstanden en een variabele weerstand gebruikt. Hierin moeten alle vier de weerstanden een gelijke grote hebben. Dit is nodig om de brug in balans te houden. Uit metingen is gebleken dat de weerstand van de rekstrookjes 1 kilo ohm is. In de schakeling van figuur 4 staat een uitgebreide versie van een Wheatstone brug. Deze brug is een op een schakeling van vier afzonderlijke bruggen. De vier delen van de brug gaan ieder naar de sommator.
DE SOMMATOR De sommator maakt van de vier signalenen van de poten een signaal. Er is voor een versterking van 1 gekozen omdat na de sommator het signaal al versterkt wordt door de instrumentele versterker.
FIGUUR 5 DE SOMMATOR
DE INSTRUMENTELE VERSTERKER Als instrumentele versterker is er gekozen voor de AD620. De AD620 staat er om bekent gebruikt te worden in low power medische applicaties. In figuur 6 is de schematische weergaven van de AD620 te zien.
14
MonitoringsstoelMonitoringsstoel F IGUUR 6 DE AD620 De versterking van de AD620 wordt geregeld door de grote van de weerstand aan te passen. De weerstand wordt bepaald door de volgende formule: 𝑅𝐺 =
49.4𝐾 𝐺−1
Door in de formule de gewenste gain, of wel versterking, in te vullen zal de uitkomst de benodigde weerstand zijn. RG = De benodigde weerstand om de gewenste versterking te krijgen 49.4K = een vaste waarde die ontstaan is uit de inwendige structuur van de AD620 G = versterkingsfactor [] Er is gekozen om een versterking van 500 honderd te nemen. Na het invullen van de formule blijkt dat er een weerstand van ongeveer 100 Ω.
HET PASSIEVE FILTER Er is gekozen om een RC schakeling te maken als filter. Wanneer de condensator en de weerstand in serie staan met elkaar gedraagt de schakeling als een laagdoorlaatfilter. De kantelfrequentie wordt gegeven door de volgende formule: 𝑓𝑘 =
1 2𝜋𝑅𝐶
Hiermee wordt de frequentie bepaalt waar het filter begint te werken. Het filter is nodig om ruis uit de kabels weg te filteren.
DATAOPSLAG Voor het bijhouden en monitoren van gewichtsverlies is een vorm van dataopslag noodzakelijk omdat het geen moment opname betreft maar een analyse van meerdere metingen in het verleden. Bij voorkeur een persistente wijze van dataopslag zodat data een langere tijd na meten verwerkt kan worden. INTERNE OPSLAG Het opslaan van data in RAM-geheugen heeft zijn voor en nadelen, het is vele male sneller dan andere vormen van opslag maar het is schaars. Het is maar in beperkte mate aanwezig en waar bij een Arduino of microcontrollers veel minder van aanwezig is dan bij een computer. Aangezien snelheid niet als een belangrijke factor gezien wordt en omdat de voorkeur uitgaat naar een persistente wijze van opslag zien we af van RAM-geheugen. EXTERNE OPSLAG DOOR MIDDEL VAN NETWERK Een andere mogelijkheid is om data niet lokaal op te slaan maar om het product van netwerktoepassing te voorzien. Dit houdt in dat metingen niet lokaal worden opgeslagen maar naar een externe computer (ook wel de server genoemd) verstuurd worden. De thuiscomputer van een cliënt is hiervoor niet geschikt omdat zo een server altijd aan dient te staan om gegevens te kunnen ontvangen. Door deze architectuur ontstaat dus ongewenst een sterke afhankelijkheid naar een externe partij die moet 15
MonitoringsstoelMonitoringsstoel voorzien in een server. Hierbij ontstaat ook de vraag of deze partij wel in staat is om de beschikbaarheid, exclusiviteit en integriteit te kunnen garanderen. Een ander nadeel dat bij netwerkverkeer komt kijken is privacy. Om de gebruiker zijn privacy te kunnen waarborgen moet er gebruik gemaakt worden van encryptie. Omdat een Arduino geen intelligenter onderliggend besturingssysteem bevat is het implementeren van basis netwerkfunctionaliteit, laat staan encryptie, zeer complex. Als er in de toekomst ooit voor uitgebreidere hardware gekozen wordt zoals bijvoorbeeld een Raspberry PI wordt het veel aantrekkelijker om netwerkfunctionaliteit aan het product toe te voegen. Dit omdat een Raspberry PI in feite een minicomputer is die het mogelijk maakt om volledige besturingssystemen te draaien die onder andere netwerk, multiprocessing en encryptie ondersteunt. EXTERNE OPSLAG DOOR MIDDEL VAN USB Bij het prototype wordt gebruik gemaakt van persistente dataopslag aangesloten via USB. Omdat het Arduino platform geen besturingssysteem bevat dient hardware toegang en een filesystem driver op applicatieniveau te worden geïmplementeerd. Een filesystem driver heeft als taak om de rauwe structuren op een opslagmedia te interpreteren naar onder andere mappen en bestanden. Omdat deze functionaliteit bij het Arduino platform beperkt is wordt er gebruik gemaakt van een zo simpel mogelijke vorm van opslag. Namelijk één hoofddirectory met daarin bestanden met als bestandsnaam de datum. Voor iedere meting wordt een regel weggeschreven naar het bijbehorende bestand beginnende met het tijdstip en dan het gemeten gewicht gescheiden door een komma. Privacy is bij externe opslag door middel van USB geen issue omdat de gebruiker zelf kan beslissen aan wie hij of zij de data geeft.
DATA-ANALYSE Data-analyse wordt uitgevoerd op een computer omdat deze beschikt over relatief veel resources, daarnaast zijn vele bekend met de werking ervan. Data-analyse kan gedaan worden door vrijwel iedereen, bijvoorbeeld de huisarts, verpleger, thuiszorg of de gebruiker zelf. De enige noodzakelijkheid is de applicatie en de data, die fysiek kan worden meegenomen om zodoende te worden aangesloten aan de computer.Uit het uitgevoerde onderzoek naar hartfalen blijkt dat de meeste vraag uitgaat naar relatief progressiegewicht, dit houdt in dat de exacte waarden niet zozeer van belang zijn maar eerder de stijging of daling over een bepaalde periode. Met dit doel in ogen zijn de algoritmes ontworpen om het gemiddelde gewicht over een bepaalde periode te berekenen en inzichtelijk te maken voor onder andere de gebruiker. De grafieken tonen op de X-as een bepaalde periode en op de Y-as twee lijnen voor het gemiddelde gewicht en de betrouwbaarheid. De betrouwbaarheid is gebaseerd op het gebruikte aantal metingen waarmee het gemiddelde berekend is.
APPLICATIE WEBAPPLICATIE OF NATIVE APPLICATIE De applicatie is ontworpen als webapplicatie verwerkt tot desktopapplicatie. Het voordeel van een webapplicatie is dat deze in de bijna-universele taal JavaScript gemaakt wordt, waar vrijwel iedere ICTstudent mee bekend is. Dit biedt toekomst perspectief omdat dit het project aantrekkelijker en het voor
16
MonitoringsstoelMonitoringsstoel de software eenvoudiger maakt om door te ontwikkelen. Bij de keuze van een complexe onbekende programmeertaal zou dit niet zo zijn. Een voordeel van webapplicaties is dat het weergeven van dingen vele malen makkelijker is te implementeren dan in native applicaties. Dit komt omdat websites zich vooral richten op de weergave van elementen en tekst, terwijl native applicaties zich niet zozeer focussen op grafische weergave maar eerder functionaliteit. Het weergeven van een dynamische grafiek is dus in een webapplicatie veel eenvoudiger dan in een native applicatie. Om ervoor te zorgen dat bij het distribueren van de applicatie niet een volledig browser moet worden bijgesloten wordt er gebruik gemaakt van nodewebkit. Nodewebkit is een applicatie runtime gebaseerd op Node.js voor executie en Chromium voor weergave. Node.js is een platform gebaseerd op Google zijn JavaScript engine genaamd V8 die het mogelijk maakt om JavaScript buiten de browser als programmeertaal te gebruiken. Chromium is een browser die weergave toont aan de gebruiker door middel van de Webkit engine (die ook in Chrome en Opera zit). Een nadeel van gebruik van Node.js is dat de V8 engine zich vooral op het web richt waardoor hardware functionaliteit niet geïmplementeerd is. Hierbij komt als nadeel dat directe toegang tot externe opslag niet mogelijk is, de gebruiker dient zelf na het openen een folder te selecteren. Echter het voordeel hiervan is dat de webapplicatie op ieder besturingssysteem werkt omdat Chrome (en dus de V8 engine en Chromium) dit ook doet. HIGHCHARTS OF CHART.JS HighCharts en Chart.js zijn beide JavaScript bibliotheken om data inzichtelijk te maken door middel van grafieken. HighCharts bestaat vanaf 2009 en is door de jaren heen tot een zeer complete bibliotheek uitgegroeid met ondersteuning voor meer dan 25 verschillende typen grafieken. Chart.js bestaat vanaf 2013 en is daarmee een nieuwkomer en ondersteunt maar 6 verschillende typen. Daarnaast biedt HighCharts ook functionaliteit voor tooltips, een legenda, zoomen, scrollen, meerdere assen en trendlijnen. Vooral de functionaliteit voor meerdere assen heeft de doorslag gegeven omdat hierdoor data beter inzichtelijk gemaakt kan worden voor de gebruiker.
SCREENSHOTS De volgende screenshots zijn gemaakt op 8 januari 2015.
17
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
FIGUUR 7 SCREENSHOTS APP
18
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
DISCUSSIE Om het prototype geschikt te maken voor productie op de bestemde markt dienen een aantal zaken verbeterd te worden.
GEBRUIK VAN EEN RASPBERRY PI Het huidige prototype is gebaseerd op het Arduino platform. Dit platform is niet geschikt voor productie vanwege de overbodige hardware en kwalitatief slechte code bibliotheken. Een betere keuze is om gebruik te maken van een Raspberry PI omdat deze een intelligenter besturingssysteem kan draaien met ondersteuning voor multithreading, versleuteling, netwerk en hardware gebruik. Hiermee veranderd het abstractieniveau van de software naar meer software georiënteerd in plaats van hardware. Een aantal zaken zoals het aansturen van hardware (wat op de Arduino complex is) kan door het besturingssysteem worden afgehandeld. Het verschil in abstractie en de uitbesteding van taken aan het besturingssysteem maakt het mogelijk om cross-compatible en eenvoudigere software te schrijven. Doordat complexe zaken niet zelf geïmplementeerd hoeven te worden kan betere code met minder fouten geschreven worden. De voorkeur gaat uit naar een hogere taal zoals bijvoorbeeld Python omdat ook hier weer complexe zaken buiten beschouwing gelaten kunnen worden, performance is althans geen pre maar functionaliteit en foutafhandeling wel. Een product door middel van verscheidene microcontrollers is ook een optie, echter zien wij hiervan af en adviseren we ook dit niet te doen vanwege de complexiteit die de implementatie met zich meebrengt.
DRAADLOZE DATA UITWISSELING Bij het huidige prototype dient de data te worden uitgewisseld door middel van een fysieke uitwisseling van de datadrager. Het is wenselijk om deze uitwisseling draadloos te laten verlopen zodat het medium niet aan de computer gekoppeld hoeft te worden. Het betreft dus de stap van het ontkoppelen van de datadrager en het koppelen ervan aan de computer om zo de data beschikbaar te maken voor analyse. Deze stap zou vervangen kunnen worden door een data uitwisseling over het thuisnetwerk. Dit vereist wel een uitgebreidere configuratie van onder meer IP adressen die handmatig dient te worden uitgevoerd. Een oplossing voor dit probleem kan zijn om gebruik te maken van broadcast berichten met identificatiedata om zo een peer-to-peer verbinding (hopelijk met versleuteling) op te zetten.
EXTERNE DATAOPSLAG MET DRAADLOZE UITWISSELING Het is wellicht gewenst om meetdata niet lokaal op te slaan maar dit extern te doen. Zoals beschreven dient er dan rekening te worden gehouden met de beschikbaarheid, exclusiviteit en integriteit van de opslaglocatie. Daarnaast moet de data uitwisseling veilig verlopen door middel van versleuteling om de privacy te kunnen waarborgen. Bij een implementatie met versleuteling is gebruik van een Raspberry PI met besturingssysteem wenselijk vanwege de aanwezige netwerk- en encryptiefunctionaliteit.
19
MonitoringsstoelMonitoringsstoel Interessant is misschien om een server als service aan te bieden waarbij meetresultaten naar een centrale server worden verstuurd. Het liefst dan zo dat de gebruiker zelf zijn sleutel kan instellen voor de encryptie en decryptie ter exclusiviteit van data. Naast de software zijn er nog een aantal zaken omtrent de hardware die op een andere manier zouden kunnen worden geïmplementeerd in de monitoring-stoel. Zo is er in dit project uitgegaan van erg goedkope load cellen en is er gekozen om de elektronica van nul op te bouwen. In principe zou met voldoende kennis van zaken dit mogelijk zijn. Het is ook mogelijk om de elektronica nagenoeg ‘kant en klaar’ te kopen en het prototype hiermee op te bouwen. De kosten zullen dan waarschijnlijk hoger uit vallen, maar misschien nog laag genoeg voor een marktwaardig product. Verder onderzoek is hiervoor nodig om deze stelling te valideren.
20
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
CONCLUSIE Het project staat pas net in zijn schoenen en de mogelijkheden die met behulp van dit project zijn ontstaan zijn nog steeds erg divers. Daarentegen gekeken naar de start van dit project waar het globale idee was om een monitorings-systeem in een sta-op stoel te maken zijn er grote stappen gemaakt naar de mogelijkheden van een dergelijke systeem in de toekomst. Uitgesloten is dat een vocht-impedantie meting geschikt is voor gebruik in de eerstelijnszorg voor patiënten met hartfalen, omdat deze meting afhankelijk is van veel externe factoren waardoor het een onbetrouwbare meting wordt. Daarbij is een vocht-impedantie meting niet geschikt in combinatie met een persoon met een pacemaker wat regelmatig voorkomt bij personen met hartfalen. Dit project geeft een duidelijk beeld hoe een gewichtsmeting in de toekomst toepasbaar kan zijn in de eerstelijnszorg en er meer informatie kan worden verkregen uit deze meting ten opzichte van de huidige situatie. Dit zonder een extra handeling van de patiënt of verzorger nadat het systeem is geïmplementeerd in de woning. Kijkend naar de eisen die vooraf zijn gesteld voor het prototype wordt voldaan aan de eis dat de gegevens overzichtelijk worden weergegeven in een applicatie. Dit is getest door feedback te vragen aan twee fysiotherapeuten. Zij gaven aan dat dit overzichtelijk was en ze hier relevantie informatie uit konden halen, wel gaven ze aan behoeften te hebben aan extra informatie zodat ze meer aspecten van de persoon konden monitoren.De complete feedback van de zorgspecialisten is weergegeven in “Bijlage 10” op pagina 63. Hierbij moet je denken aan de positie van de persoon in de stoel wat kan duiden op een oorzaak voor een bepaalde lichamelijke klacht. Dit heeft wel minder raakvlak met onze doelgroep hartfalen, maar zou een interessante project/onderzoek zijn voor in de toekomst. Doordat het project gebruik maakt van goedkope load cellen en het doel was de kosten zo laag mogelijk te houden was het maken van eigen elektronica een must. Dit heeft veel tijd gekost maar heeft een degelijk elektronisch schema opgeleverd wat in de toekomst uitgewerkt kan worden in chipformaat. Het totale meetsysteem is alleen gerealiseerd in een laboratorium ruimte met een software programma Labview waarvan meer kennis was dan een Arduino om zo toch enige resultaten te kunnen krijgen. Dit programma is voor in de toekomst niet geschikt omdat het hoge kosten met zich meebrengt. In de labomgeving is het gelukt om een bekend gewicht te meten echter de nauwkeurigheid van dit was niet vergelijkbaar met de conventionele weegschaal. Een optimalisatie van het meetsysteem is dan in de toekomst nog vereist. Een andere eis was dat het meetsysteem kon meten zonder dat de persoon hier een handeling voor moet doen. Het meetsysteem dat was opgezet in het laboratorium kon nadat het eenmaal was aangezet eindeloos blijven meten echter dit is niet vergelijkbaar met het systeem wat er eigenlijk voor ogen is, dus kan er niet gezegd worden dat er is voldaan aan deze eis. Samengevat schetst dit project een duidelijk beeld van de mogelijkheden met een meetsysteem dat in staat is om gewicht te monitoren in de eerstelijnszorg. Echter is het niet gelukt om dit te verwerken tot een werkend prototype wat kon worden getest, hierdoor zijn niet allen eisen en wensen behaald die vooraf zijn gesteld. Echter is wel een goed platform gecreëerd voor een vervolg van dit project.
21
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
AANBEVELING Met dit project is een goede start gemaakt voor een monitoring systeem in een sta-op stoel. Uit dit project is naar voren gekomen dat een toepassing van een vochtimpedantie meting in de eerstelijnszorg voor de doelgroep hartpatiënten niet haalbaar is. De nauwkeurigheid en de reproduceerbaarheid van de metingen zijn te complex om effectief toe te passen in de eerstelijnszorg. Het project kan in de toekomst een vervolg krijgen door zich te gaan richten op een gewichtsmeting en deze gewichtsmeting eventueel uit te breiden. Zoals de zorgspecialisten uit Bijlage 10 ook aangeven kan het gebruik van een dergelijke stoel voor fysiotherapeuten erg nuttig zijn. Ze duiden hier op een uitbreiding van het systeem om de positie en houding van de persoon in de stoel te kunnen monitoren. Aansturen van beweging of het gebruiken voor het meten van passiviteit Het gebruik van andere sensoren lijkt met de huidige technieken niet zo een probleem en zeker met de komst van de wearables, die in staat zijn om enkele biomedische parameters aan de pols te meten, zou een combinatie van een wearable met een gewichts monitoringstoel een goed systeem zijn. Voor de toekomst van dit project is het dan ook belangrijk dat de gewichtsmeting wordt geoptimaliseerd opdat een wearable niet in staat is om een gewichtsmeting te doen.
22
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BRONNEN Conn, J. (2014, November 29). Apps, devices engage patients, cut costs - Modern Healthcare. Retrieved from Modern Healthcare: http://www.modernhealthcare.com/article/20141129/MAGAZINE/311299980 Gezondheidsangst | Patient1. (2015, 1 19). Retrieved from Patient1: https://www.patient1.nl/encyclopedie/gezondheidsangst Jaarbeurs Utrecht. (2014). Het kennisplatform voor mensgerichte zorginnovaties. Retrieved Oktober 4, 2014, from Zorg & ICT: http://www.zorg-en-ict.nl/nlNL/Bezoeker/Beursinformatie/Themas2014.aspx Joling, K., & Hout, H. (2009). Ondersteuning voor mantelzorgers van dementerenden; het belang van familiegesprekken. VU medisch centrum, Amsterdam, 2009. . Amsterdam: VU Medisch centrum. Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg & VU medisch centrum. (2010). Partners van mensen met dementie lopen vier keer zo grote kans op depressie dan partners van mensen zonder dementie. Amsterdam: American Journal of Geriatric Psychiatryvol. Vol. 18, nr 2. Rijksoverheid. (2013, March 25). Verantwoorde hervorming langdurige zorg: naar een waardevolle toekomst. Retrieved Oktober 4, 2014, from Rijksoverheid: http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2013/04/25/verantwoorde-hervorming-langdurige-zorgnaar-een-waardevolle-toekomst.html van Hoofd, J., & Wouters, E. J. (2012). Zorgdomotica. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. doi:9789031392322
23
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 1 DESTEP DEMOGRAFISCH Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat de groep kwetsbare ouderen in Nederland de komende jaren sterk toeneemt van 750.000 tot 1 miljoen in 2025. Kwetsbare ouderen lopen extra risico op gezondheidsproblemen of opname in een tehuis. De zorg is de grootste kostenpost van het rijk hiervan gaat 30% a 75 miljard euro naartoe. Als je kijkt naar de vergrijzing in Nederland, zijn er op dit moment zijn er twee miljoen huishoudens van 65+ (CBS, z.d.) en dit worden er de komende jaren alleen maar meer. Hiervan woont ongeveer 52% alleen en van alle 75-plussers ongeveer 64,6%. (SBS Statline, z.d.) Het totaal aantal ontvangers van mantelzorg stijgt tot 2030 met 8%. De meeste mantelzorgers (80%) zijn jonger dan 65 jaar. Het aantal oudere (65+) mantelzorgers neemt toe met 60%. Het totaal aantal mantelzorgers neemt tot 2030 toe met 5%. (Informele zorg in Nederland, 2013) In de leeftijdsgroep 75-84 jaar heeft ongeveer 75% langdurige lichamelijke beperkingen (Vumc, 2014). De verwachting is dat in 2040 achter elke vijfde voordeur een 75-plusser woont. SOCIAAL-CULTUREEL De levensstijl van de mens is de afgelopen jaren continue aan het veranderen. Bij deze veranderingen horen ook veel negatieve veranderingen die tijdbesparend zijn maar niet gezonder voor mens. Er zijn Kant-en-klaar maaltijden waar de voedingswaarde compleet uit balans zijn. Er wordt ieder jaar meer tijd voor de tv doorgebracht. De tv is een centraal punt in de woonkamer geworden. Daarbij hebben veel mensen een zittend beroep en gebruiken ze vervoer waar ze geen energie bij verbranden. De verleiding van luxe en gemak zorgen ervoor de mens een makkelijke en ongezonde levensstijl er op na houd. De ouderen hoeven tegenwoordig hun huis niet meer uit. Ze kunnen hun boodschappen bestellen en het vermaak gaat via de TV. De verzorging van de oudere staat ook te veranderen. Dit komt omdat vergrijzing steeds groter word. De zorg gaat veranderen in vraaggerichte zorg. Dit houdt in dat de keuze van de patiënt centraal staat en er niet alleen professionals zorgen voor de patiënt maar een bijdrage krijgt van alle betrokkenen. Dit zou als uitkomst moeten geven dat de ouderen langer thuis kunnen blijven wonen. De aanleunwoningen en de zorgtehuizen zijn een stuk duurder. Hierdoor worden de kosten van de zorg aanzienlijk verminderd. Ook door de ontwikkeling van de techniek maakt het tegenwoordig mogelijk om de zorg te veranderen. Door alle nieuwe technieken kan de zorg op alle punten verbetert worden. Kijk maar naar metingen, communicatie, procesbegeleiding en nog veel meer. ETHIEK Ethiek kan worden gedefinieerd als het nadenken over goed handelen. Het samen discussiëren en reflecteren over handelingen die zich in de praktijk voor doen en daardoor samen tot een ‘norm’ te komen. Deze norm zegt iets over de waarden in de samenleving en of werkomgeving. Ethiek heeft met alle mensen raakvlakken. Zo komt het bij iedereen voor dat er iets gebeurt wat niet vanzelfsprekend is en dat mensen zich behaagt voelen. Dit roept morele problemen en vragen op, waardoor er behoefte is aan een morele discussie en er nieuwe normen ontstaan. Zo zijn er in de gezondheidszorg ook veel morele vragen en discussies die de zorg zoals die nu is vormen. Er zijn vragen die zich richten op de relatie tussen de cliënt en de zorgverlener. Ook de zorginstellingen en instanties worden onderworpen met dergelijke vragen. Maar ook wordt door de gehele samenleving(politiek, economie, verzekeraars, media etc.) invloed uitgeoefend op de manier van handelen in de zorg. 24
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
Wanneer een idee ontstaat om de zorg te verbeteren moet dit ook ethisch verantwoord zijn. Het idee om mensen met behulp van een aantal sensoren, geïntegreerd in een stoel, thuis te monitoren roept meteen enkele morele vraagstukken op. Kijkend naar de relatie tussen de cliënt en de zorgverlener kan de cliënt zijn vraagtekens zetten bij de privacy van de meetgegevens. Wie heeft toegang tot deze data en op welke manier wordt deze uitgewisseld met de zorgverlener. Het is natuurlijk belangrijk dat deze data niet voor iedereen beschikbaar is, maar wel is belangrijk dat de data op een goede manier wordt teruggekoppeld naar de cliënt. De cliënt wil immers wel controle over zijn eigen zorg behouden. (Zorg & ICT 2014, n.d.) Cliënten kunnen het idee eng vinden om door sensoren uitgelezen te worden. Ze moeten bijvoorbeeld niet het gevoel krijgen alsof ze al in het ziekenhuis liggen, waar meestal gedacht wordt aan ingewikkelde apparatuur en veel piepjes. Het is dus belangrijk om mensen nog wel thuis en vitaal te laten voelen. Andere vragen kunnen ontstaan over uitvoeringen van de metingen. Van een patiënt kan niet gevraagd worden om een hele ingewikkelde meting uit te voeren. Dus moet het een zo eenvoudig mogelijk systeem zijn. Dit gaat gepaard met de betrouwbaarheid van de meetdata. Hoe kan er door de zorgverlener uitgegaan worden dat de gemeten data representatief is en kan worden gebruikt voor medische doeleinden. Daarbij komt nog een stukje verantwoording en aansprakelijkheid. Wie is verantwoordelijk en dus aansprakelijk voor verkeerde meetdata en wat kunnen de gevolgen zijn voor de cliënt. Zoals blijkt uit recente nieuwsberichten hebben veel werknemers in de zorg last van een te hoge werkdruk, waardoor de kwaliteit van de zorg ook achteruit gaat (De Telegraaf, 2014). De zorginstelling zal zich afvragen of deze sensoren misschien werk uit handen kan nemen van de haar werknemers, maar wordt er dan niet weer te veel gekeken naar het kosten besparen van de zorg in plaats van de kwaliteit van de zorg. Het kan dus misschien beter zijn om handelingen te versnellen en niet in zijn geheel uit handen te nemen van de zorgverlener, wat ook het stuk verantwoording kan oplossen. ECONOMISCH De zorgpremie voor het jaar 2015 is vastgesteld op 1211 euro per jaar, dit komt neer op een stijging van 114 euro. Een individu moet in 2015 dus gemiddeld 100 euro per maand betalen met een jaarlijks eigen risico van naar verwachting 375 euro. Per 1 januari 2009 zijn de regels verzwaard om een sta-op stoel vergoed te krijgen. Om in aanmerking te komen dient men naast opstaan problemen ook last te hebben van zitproblemen waarvoor een stoel die voldoet aan de normale ergonomische eisen niet toereikend is. Door deze maatregelen is er gemiddeld een kostenverhoging waardoor minder mensen een sta-op stoel zouden aanschaffen. Daarnaast kan een sta-op stoel erg duur zijn, ze variëren afhankelijk van de kwaliteit en het ontwerp van 300 tot 5000 euro. Om ons niet te limiteren tot een beperkte sector richten wij ons op een los monitoringssysteem dat bruikbaar is op iedere stoel. Hierdoor richten we ons niet alleen op diegene die sta-op stoel hebben wat leid tot een groter marktbereik. De geschatte kosten voor het benodigde materiaal voor losse monitoringssysteem komt neer op gemiddeld 180 euro.
25
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
Aantal 1 5
Naam
Prijs (€)
Arduino/Raspberry PI Sensoren Fysiek material Overige
26,- / 35,15,25,50,Totaal
176,- / 185.,-
POLITIEK WETGEVING Medische hulpmiddelen worden gebruikt bij diagnoses en behandelingen van patiënten. Bij het ontwikkelen van deze hulpmiddelen moet er aan bepaalde regels voldaan worden onder meer: -
CE-markering; normering; risicoklassen; op maat gemaakte hulpmiddelen; etikettering en gebruiksaanwijzing; klinisch onderzoek; vergunningen en ontheffingen.
Deze regels worden gehandhaafd door de inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ). De inspectie controleert of fabrikanten en leveranciers van medische hulpmiddelen zich aan de regels en wetten houden en treedt op bij overtredingen. De inspectie evalueert meldingen die binnenkomen over fouten en problemen met medische hulpmiddelen. INVLOED VAN DE OVERHEID De Volksgezondheid toekomst verkenning uit 2014 (VTV 2014) is een jaarlijks onderzoek dat in opdracht van de overheid wordt uitgevoerd. Hieruit blijkt dat de trend van zelf zorg veranderd. In 2040 zullen we eerst onszelf in de gaten houden en pas wanneer er iets mis is naar de zorgverlener gaan. Dit bespaard een hoop geld voor de staat. Hierdoor zal de zorg betaalbaar blijven. Enkelen opgaven en drijfveren die de overheid wil bereiken: -
We weten zelf het beste wat goed voor ons is Het gaat om de kwaliteit van ons leven De overheid biedt ruimte aan plannen van burgers Zorgverleners luisteren naar ons
TECHNOLOGY TRENDS Zelf monitoring van onze gezondheid wordt steeds populairder. Dit komt door de grote hoeveelheid nieuwe gadgets en apps die er zijn en omdat we er zelf voor willen zorgen dat we gezond blijven. Door
26
MonitoringsstoelMonitoringsstoel de grote hoeveelheid gadgets en apps houden we alles bij van wat we eten tot aan hoe actief we zijn en zelfs hoe blij we zijn. Enkelen voorbeelden zijn:
Slaap patronen
Eetgewoontes
Aantal stappen die we per dag zetten
Hartslagmeters
Zit houding
Sport activiteiten (hardlopen, fietsen, zwemen en fitissen)
Bloeddruk
Suikerspiegel
Gewicht
Al deze metingen geven bergen met data die verwerkt moeten worden. Dit zou dan wat over onze gezondheid moeten zeggen. Al deze data zou gebruikt kunnen worden om onze gezondheid en gezondheidzorg te verbeteren. BESTAANDE ZELFMONITORING GADGETS Autostoel Ford Ford heeft een stoel ontwikkeld die verschillende biomedische signalen van de bestuurder kan meten. Deze signalen worden dan gebruikt om de bestuurder in de gaten te houden en indien nodig de besturing van de auto over te nemen. De stoel kan zonder dat er elektrodes op het lichaam gepakt worden, de ECG van de bestuurder meten. Veder kan het de temperatuur van de bestuurder meten en de ademhalingsfrequentie. Amiigo fitness armband De Amiigo fitness armband bestaat uit twee delen, een deel draag je om je pols en het andere deel om je enkel. Hierdoor heeft het de mogelijkheid om verschillende bewegingen de herkennen. Dit doet het door te kijken naar je boven en onder lichaamsbeweging. Het kan fietsen, zwemen, lopen, hardlopen, basketballen, voetballen, golven en zelf gewicht heffen onderscheiden. Alle informatie die deze armbanden kunnen verzamelen worden met bluetooth verzonden naar een smartphone.
27
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
FIGUUR 1 AMIIGO ARMBANDEN Darma het zit kussen Darma is een kussen dat vol zit met sensoren. Het verbetert je zit positie en vermindert daardoor stress. Het meet je houding door op 6 verschillende plekken de druk te meten. Hierdoor kan het kussen je een melding op je smartphone geven over een betere zit houding en mogelijk wat rek oefeningen. Ook houd het je hartslag en adem frequentie bij. Hierdoor kan het je tips geven wanneer je even een pauze moet nemen
FIGUUR 2 DARMA KUSSEN
28
MonitoringsstoelMonitoringsstoel WAT IS BIOSENSING? Biosensing is sensing and transmitting information about a biological process of an individual under observation. Two common technologies used are: Bio-potential biosensing – most commonly used when information is desired about living tissue – such as heart, brain, and muscle activity Optical biosensing – most commonly used in pulse oximetry (SP02) applications and opticalbased heart rate monitors Welke sensoren
Bloedwaarden Bloeddruk Hartslag Saturatie Glucose Vocht
Hartslagvariabiliteit (HRV) biofeedback Bij HRV biofeedback worden sensoren gebruikt die op een vinger of oorlel, op de borst rond het hart of op de polsen worden geplaatst om het tijdsinterval tussen elke hartslag te meten. HRV biofeedback wordt gebruikt bij behandeling van de volgende klachten: angst, astma, hartklachten, depressie, hoge bloeddruk, prikkelbare darm syndroom, Posttraumatisch Stress Syndroom (PTSS), en onverklaarde buikpijn.
Spierspanning (EMG) biofeedback Bij Spierspanning (EMG) biofeedback worden sensors op de huid geplaatst boven de spier, om de electrische activiteit te meten die ontstaat door het aanspannen van een spier. EMG biofeedback wordt gebruikt om diverse klachten te behandelen zoals angst, astma, hoofdpijn, hoge bloeddruk, lage rugpijn, en de gevolgen van een CVA.
EEG Biofeedback (Neurofeedback) Bij Neurofeedback (EEG biofeedback) worden sensors op de schedel geplaatst om de elektrische activiteit van het brein te meten. Neurofeedback wordt gebruikt bij de behandeling van ADHD, alcoholisme en andere verslavingen, epilepsie, migraine, PTSS, en niet aangeboren hersenletsel.
Ademhaling biofeedback Bij Ademhaling biofeedback wordt een rekbare band met sensor om de buik en/of borst geplaatst voor het meten van adempatroon en ademtempo. Ademhaling biofeedback wordt gebruikt bij het behandelen van angst, astma, COPD, hyperventilatie syndroom (HVS), en hoge bloeddruk.
29
MonitoringsstoelMonitoringsstoel Huidgeleiding biofeedback Bij Huidgeleiding biofeedback worden sensors op de vingers geplaatst om veranderingen in de vochtigheid van de huid (als gevolg van zweten) te meten. Huidgeleiding biofeedback wordt gebruikt bij de behandeling van overmatig zweten (hyperhidrosis), bij hoge bloeddruk en om te leren ontspannen.
Temperatuur biofeedback Bij temperatuur biofeedback worden sensors op de hand of voet geplaatst om de bloedtoevoer naar de huid te meten. Temperatuur biofeedback wordt gebruikt bij de behandeling van hoofdpijn, hoge bloeddruk, Raynaud's syndroom, en zwelling.
VERWERKING IN DE STOEL In de monitoringskit kunnen verschillende sensoren verwerkt worden. Er wordt gekeken naar sensoren voor de hartslag, bloeddruk, ademhaling, saturatie en mogelijk medicijn gebruik. Deze sensoren moeten niet invasief zijn. De monitoringskit moet op een stoel bevestigt kunnen worden zodat er op een juiste manier gemeten kan worden. Hierbij moet dus rekening gehouden worden met de positionering van de sensoren. BRONNEN De Telegraaf. (2014, Juni 21). Zorgmedewerkers luiden noodklok over werkdruk. Retrieved from De Telegraaf: http://www.telegraaf.nl/binnenland/22767972/__Personeel_zorg_luidt_noodklok__.html Paddock, C. (2015, Augustus 15). How self-monitoring is transforming health. Retrieved from Medical News Today: http://www.medicalnewstoday.com/articles/264784.php Prigg, M. (2013, Juli 11). Engineers develop a car that can monitor your HEALTH as you drive - and take over if you become ill or fall asleep. Retrieved from DailyMail: http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2360694/Ford-car-monitor-HEALTH-drive--illfall-asleep.html Zorg & ICT 2014. (n.d.). Thema's 2014: EPD/ECD, domotica & eHealth. Retrieved from Zorg & ICT 2014: http://www.zorg-en-ict.nl/nl-NL/Bezoeker/Beursinformatie/Themas2014.aspx
30
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 2 DOELGROEPANALYSE ONDERZOEK HARTFALEN Inleiding hartfalen Hartfalen is een structurele of functionele afwijking aan het hart die leidt tot een tekortschietende pompfunctie. Het uit zich door een verminderde inspanningstolerantie door onder andere kortademigheid en vermoeidheid. Meestal zijn er ook tekenen van vochtretentie, dit is een ophoping van vocht in het lichaam. In 2007 waren er in Nederland naar schatting 120000 mensen met hartfalen. De grootste groep mensen met hartfalen is de groep van 75 en ouder. De grootste oorzaak van hartfalen in deze leeftijdscategorie is langdurige hoge bloeddruk. DIAGNOSE HARTFALEN De diagnose hartfalen berust op drie pijlers: -
Klinische symptomen passend bij hartfalen bijvoorbeeld kortademigheid, vermoeidheid of perifeer oedeem (vocht ophoping ronde het hart). Onderzoeksbevindingen passend bij hartfalen. Creptiperen over de longen, verhoogde centraal veneuze druk (CVD), perifeer oedeem, vergrote lever, heffende/verbrede ictus en een derde harttoon.
FIGUUR 1 ALGORITME VOOR HET DIAGNOSTICEREN VAN HARTFALEN Lichamelijk onderzoek NHG Samenvattingskaart Pols. Frequentie (tachycardie of bradycardie?), ritme (regelmatig of onregelmatig?), kwaliteit. Bloeddruk. Systolisch, diastolisch, polsdruk. Bloeddrukmeting zowel zittend als staand om orthostatische hypotensie na te gaan.
31
MonitoringsstoelMonitoringsstoel Hart. Ictus palpabel buiten de midclaviculairlijn in rugligging, of heffend/verbreed in linkerzijligging, derde harttoon (galopritme), hartgeruisen wijzend op klepafwijkingen. Bewaking van het lichaamsgewicht. De patiënt moet dagelijks gewogen worden (of zichzelf wegen), bij voorkeur ’s morgens na het opstaan. Bij een gewichtstoename van 2 kg of meer in drie dagen mag de patiënt zelf zijn diureticumdosis tijdelijk verhogen of moet hij contact opnemen met de behandelaar.
32
MonitoringsstoelMonitoringsstoel COPD (CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE) Klachten: - hoesten: productieve (ochtend)hoest, chronisch hoesten (> 3 maanden); - piepende ademhaling; - problemen met mucusklaring; - ongewenst gewichtsverlies of spierkrachtverlies (bij het vermoeden van ernstiger COPD). - Benauwdheid (dyspnoe) - Kortademigheid - Ademnood tijdens inspanning - Piepende ademhaling - Allergische neus-, oog- en huidklachten Relevantie parameters: - Hartvariabiliteit
Patiënten met astma en COPD hebben verhoogd risico op hartritmestoornissen.
- Hartslag
Patiënten met astma en COPD hebben verhoogd risico op versnelde hartslag.
- Saturatie
Patiënten met astma en COPD hebben een lager zuurstofgehalte.
- Bloeddruk
Patiënten met astma en COPD hebben een verhoogde bloeddruk
Hoge bloeddruk => Lekken van vocht in longen => Belemmering uitwisseling gassen (nog minder zuurstof, vooral meer CO2) - Spierkracht
Patiënten met ernstige COPD leiden aan spierkrachtverlies
- Impedantie Negatief vochtbalans => Hoge bloeddruk (=> *bovenstaande*/verergerde COPD klachten) Positief vochtbalans
=> Kortademigheid (=> verergerede COPD klachten)
=> Vaak indicatie lichamelijke infectie - Gewicht
Staat in relatie met vochtbalans
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=The+impact+of+COPD+on+health+status%3A+finding s+from+the+BOLD+study. Doel zelfmonitoring bij COPD: Voorkomen van te lang afwachten bij een verslechtering => Eerdere suppressieve behandeling Zelfmonitoring nu vooral saturatiewaarden, impedantie ook erg belangrijk!
33
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 3 PERSONA’S PERSONA KAREL 69 jaar 1.70 m, 99 kg. Eindhoven, Karel de Grotelaan Gepensioneerd
Over Karel Karel is geboren en getogen in Eindhoven. Hij heeft zijn hele leven in het leger gewerkt. Hier heeft hij veel verschillende functies gehad. In het begin was het vooral in de techniek sector. Hier is hij veel met zijn handen bezig geweest. Hij is begonnen in het monteurs vak. Op 35 jarige leeftijd is hij op het kantoor gaan werken. Op de administratie is hij begonnen om vervolgens bij het management te komen. Hij zegt dan ook: ‘ik ben door mijn baan met de techniek meegegaan met de tijd’. Een jaar nadat Karel op het kantoor is gaan werken is zijn vrouw gestorven aan kanker. Dit heeft hem heel veel verdriet gedaan ook omdat ze samen nog een kinderwens hadden. Meteen nadat zijn vrouw is gestorven heeft hij zich gestort op het werk. De Vrouw van Karel had een parttime baan en zorgde altijd voor zijn lunch op het werk en zijn avondeten. Nadat zijn vrouw overleden is koos Karel sneller voor ongezond eten.
Hobby`s Karel zijn enige hobby is vissen. Hij omschrijft het zelf dan ook als ‘een lekker biertje bij het zitten en naar mijn dobber kijken’ Hij gaat al sinds de dood van zijn vrouw naar dezelfde camping in België. Daar staat nog steeds de stacaravan die met zijn vrouw samen heeft gehad. Hier gaat hij altijd met de auto naar toe. Dit is ongeveer een uur rijden.
Ziektebeelden Karel hield er van om te snoepen op het kantoor. En na zijn werk een lekkere whisky met een sigaar. In deze tijd is Karel zeker 40 kilo aangekomen. Door die 40 kilo is er meer druk op zijn knieën gekomen zij de dokter en hierdoor kreeg hij slijtage aan zijn knieën, waardoor hij nou reuma heeft en last van zijn rug door altijd maar dezelfde positie in zijn bureau stoel. Ook heeft hij diabetes 2 gekregen met daarbij hoge bloeddruk en een hoog cholesterol. Door het roken van zijn sigaren heeft hij ook een lichte vorm van astma gekregen.
Medicijnen Zijn dokter hem waarschuwingen gegeven hij zijn patroon moet aan passen. Dit houdt in meer bewegen, gezonder eten en stoppen met roken. De medicijnen die hij nou gebruikt zijn: bloedverdunners, puffer, pijnstillers en insuline. Karel heeft Multi morbiditeit. Als je kijkt naar zijn ziektebeelden heeft hij reuma, COPD, diabetes, hoge bloeddruk, obesitas en hoge cholesterol waarden. Dit is een veel voorkomende combinatie. Deze ziektebeelden gaan vaak samen met de moderne levensstijl.
34
MonitoringsstoelMonitoringsstoel PERSONA JAN Jan is een 64 jarige man en is weduwe. Zijn vrouw is drie jaar geleden overleden aan longkanker na een langdurige strijd. Het overlijden van zijn vrouw heeft ertoe geleid dat Jan zelf ook meer interesse in zijn gezondheid is gaan tonen, hij heeft zelf namelijk ook last van extreme astma. Jan zegt zelf dat het alleen wonen hem erg goed bevalt. “Het is wel vaak stil” zegt Jan, daarom fiets hij ongeacht zijn astma wekelijks van zijn woning naar de volleybalclub voor een partijtje met zijn maten. Naast astma heeft Jan regelmatig last van een verhoogde bloeddruk maar is verder lichamelijk en geestelijk wel stabiel. Jan zegt behoefte te hebben om zijn vochtbalans meerdere keren per dag digitaal te kunnen monitoren omdat dit voor hem belangrijk is vanwege zijn astma, verhoogde bloeddruk en sport. JAN KARPH Door middel van evenwichtig vochtbalans kan Jan zijn lasten ontstaan door astma verlichten. Hij heeft geen moeite met een technologische hulpmiddel, hij is vroeger namelijk naar eigens zeggen werkzaam geweest bij Philips voor het ontwikkelen van biomedische-beeldvorming technologieën. Een negatief vochtbalans kan leiden tot dehydratie met klachten van uitputting met duizeligheid als gevolg. De combinatie van een negatief vochtbalans en een te hoge bloeddruk kan gevaarlijk zijn omdat door een negatief vochtbalans meer vocht in de longen wordt opgeslagen. Door een te hoge bloeddruk lekt vocht in de longen dat in het weefsel terecht komt, dit belemmert de uitwisseling van gassen als koolstofdioxide en zuurstof in de alveoli. Een positief vochtbalans daarentegen kan leiden tot kortademigheid, dit kan erg gevaarlijk zijn om combinatie met Jan zijn astma. Daarnaast kan een mogelijke lichamelijke infectie vroegtijdig gedetecteerd worden omdat dit vaak gepaard gaat met een positief vochtbalans.
35
MonitoringsstoelMonitoringsstoel PERSONA FEMKE Femke Bastiaans is 39 jaar oud en woont samen met haar man en drie kinderen in het pittoreske dorpje Milheeze gelegen in de gemeente Gemert-Bakel. Iedere woensdag en donderdag avond fietst Femke naar de tennisclub van Milheeze om daar met haar vriendinnen een uurtje te tennissen. Het uurtje naderhand blijft het groepje dames steevast hangen in de kantine van de tennisclub om de nieuwste roddels met elkaar te delen. Een onderwerp wat vaak te spraken komt is de gezondheidszorg. Drie van de vier dames, waaronder Femke, zijn werkzaam in de thuiszorg. Persoonlijke verhalen van cliënten worden niet verteld, want dat zou in schending zijn met het beroepsgeheim. Met elkaar wordt wel gedeeld tegen welke problemen ze aanlopen gedurende hun werk. Zo vindt een van haar vriendinnen Gerda, die met 54 jaar een stuk ouder is dan de rest, dat de komst van de mobiele telefoon en de IPad zorgt voor veel problemen en vooral tijdsverlies. Femke heeft hier zelf geen last van en vindt het veel makkelijker en sneller dan het papierwerk van vroeger. Ze is het wel met Gerda eens dat dit nog steeds veel tijd inneemt en ook haar vriendin Merle beaamt dit. “Tijd en geld spelen een te grote rol in de zorg,” zegt Femke. “Door de bezuinigingen zijn we soms genoodzaakt om mensen als nummertjes te zien die afgevinkt moeten worden op een checklist. Zo wordt er vergeten dat we met mensen te maken hebben. Dit is spijtig en oplossingen hiervoor zijn genoodzaakt.”
Femke Bastiaans, 39 jaar Verzorgende in de Thuiszorg “Vindt een IPad fijner werken dan het ‘oude’ papierwerk” - “Tijd voor persoonlijke zorg is er te weinig”
“Innovaties in de zorgsector zijn noodzakelijk.
36
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 4 SCENARIO’S SCENARIO 1
FIGUUR 2 SCENARIO 1 In scenario 1 is te zien dat je in sommige gevallen uren bezig bent voor een simpele meeting. Zo’n meeting zou met de juiste apparatuur ook thuis gedaan kunnen worden. En dus een hoop tijd en ergernis bespaard kunnen worden.
37
MonitoringsstoelMonitoringsstoel SCENARIO 2
FIGUUR 3 SCENARIO 2 In scenario 2 komt naar voren dat er soms veel tijd tussen controles in zit. Ook al is dit medische verantwoord kan het zo zijn dat de persoon zelf een sterke drang heeft om te weten hoe het met hem gaat. Dit om angsten weg te kunnen nemen. In dit scenario spelen we in op de trend van bewuster leven en zelfmonitoring.
38
MonitoringsstoelMonitoringsstoel SCENARIO 3
FIGUUR 4 SCENARIO 3
In dit scenario is te zien dat de vele verschillende metingen los van elkaar toch veel tijd gaan kosten.
39
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 5 BIO-ELEKTRISCHE IMPEDANTIE ANALYSE (BIA) Een bio-elektrische impedantie analyse maakt gebruik van een wisselstroom door het lichaam. Deze stroom wordt door het lichaam deels geleidt en deels wordt een weerstand geboden tegen deze stroom. Het lichaam zit vol met weefsel vol met water en elektrolyten. Deze weefsels zoals bloed en spieren geleiden goed. Daarentegen vetmassa en bot geleiden nauwelijks stroom. Dus er is meer geleidingsvermogen in het lichaam als de vetvrije massa groter is. Het intraculaire (ICW) en het extracellulaire water (ECW) vormen samen het totaal lichaamswater (TBW). Niet alle BIA meetmethodes kunnen de ICW en het ECW onderscheiden.
Uitvoering Om een elektrische stroom door het lichaam te laten gaan wordt er gebruikt gemaakt van elektroden. De elektroden worden elektroden op handen en voeten bevestig echter dit gebeurt niet bij alle vochtimpedantie meetapparaten. De weegschalen die uitgerust zijn met een vocht impedantiemeting hebben vaak alleen elektroden onder de voeten. Doordat de stroom de kortste weg kiest meet dit apparaat alleen de weerstand door het onderste deel van het lichaam. Deze meting is dus langer niet zo nauwkeurig als een meting waarbij de elektroden op handen en voeten zijn geplaatst. Voordelen van deze meetmethode zijn dat ze niet invasief, en uitvoerbaar aan het bed van een patiënt zijn. In de afbeelding hieronder zijn de elektroden op de handen en de voeten aangesloten, waardoor een stroom door het hele lichaam loopt. De weerstand die hier gemeten wordt, wordt de impedantie genoemd.
40
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
Een groot nadeel van deze methode is dat bij zieken en/of ouderen personen onbetrouwbaar wordt. Dit komt waarschijnlijk door bepaalde factoren die bij deze mensen zich voordoen. Onderzoek heeft hier nog niet voldoende bewijs geleverd voor een gevalideerde toepassing. Verschillende meetmethodes. Professionele BIA metingen kunnen op verschillende manieren worden benaderd Single-frequency De weerstand van het lichaam wordt gemeten bij één frequentie. En met regressievergelijkingen wordt het totaal lichaamswater of vetvrije massa berekend. Multi-frequency Zoals de naam al doet vermoeden wordt er nu de weerstand van het lichaam gemeten met verschillende frequenties. De ECW geleid bij lagere frequenties omdat celmembranen en contactoppervlaktes tussen weefsels zich gedragen als condensatoren. Deze eigenschap vind alleen plaats bij lage frequenties en bij hoge frequenties kan de TBW worden bepaald. Dus met deze methode kan de ECW en de TBW worden berekend op basis van de de weerstand index bij specifieke frequenties. Deze benadering heeft een acceptabele nauwkeurigheid bij gezonde personen. Deze benadering is voor zieke mensen, vooral als er sprake is van afwijkingen in de vochtbalans, niet nauwkeurig en wordt daarom niet geadviseerd. Hiervoor moeten de ICW en ECW apart kunnen worden gemeten. Een bioelektrische impedantie spectroscopie (BIS) kan dit wel. Een BIS meet bij een reeks frequenties de impedantie waarden. Deze data wordt toegepast op een theoretisch model, Cole-Cole model, hiermee kan de weerstand waarde voor de ICW als zowel de ECW worden verkregen. Doormiddel van berekeningen gebaseerd op regressievergelijkingen kunnen de vochtcompartimenten worden verkregen. Regressievergelijkingen behoren tot een statistische techniek waarmee gegevens worden verkregen uit een mogelijke samenhang tussen verschillende variabelen. (Kyle, et al., 2004) Vocht impedantiemeting in de eerste lijn zorg. Hieronder volgen enkele regels waaraan voldaan moeten worden zodat een vocht impedantiemeting betrouwbaar/uniform en zo veilig mogelijk wordt uitgevoerd. Dit is een flinke lijst en als een dergelijke meting moet worden gebruikt in de eerste lijn zorg heeft dit veel gevolgen voor de patiënt en de zorgverlener. Een deel van de doelgroep mensen met hartfalen heeft een pacemaker, voor deze mensen is een vocht impedantiemeting niet mogelijk De elektrische stroom die door het lichaam wordt gestuurd kan invloed hebben op de pacemaker. Wanneer een vocht impedantiemeting wordt verricht onder normale leefomstandigheden is de nauwkeurigheid hiervan erg laag. Opdat het feit dat een persoon met hartfalen binnen 3 dagen 41
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
al ongeveer 2 kilogram vocht kan toenemen is een vocht impedantiemeting niet realistisch in deze situatie. Een massameting met een conventionele weegschaal kan dit verschil redelijk goed waarnemen. Dit maakt een vocht impedantiemeting in de eerste lijn zorg voor hartpatiënten niet relevant.
42
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 6 ONDERZOEK NAAR MICROCONTROLLERS
Auteur: Organisatie: Datum: Plaats:
Tim van den Driesschen Fontys Hogescholen 12-11-2014 Eindhoven 43
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
Inhoud Software
3
1.1Arduino
3
1.2 PIC
3
1.3Raspberry Pi
4
1.4Vergelijkingstabel
5
Bronnen
5
44
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
Software De software die gebruikt gaat worden voor het progameren van het product is afhankelijk van de microcontroller. Een microcontroller is gemaakt een een bepaalde progameer taal te kunnen begrijpen. Iedere progammeer taal heeft voor en nadelen. In dit hoofdstuk gaan er een paar opties voorbij komen met hun voor en nadelen ten opzichte van het product.
1.1
Arduino
Arduino is een open-source prototyping platform gebaseerd op een flexibel en makkelijk te gebruiken hardware en software. Arduino kan de omgeving waarnemen door de input van verschillende bronnen. De Arduino kan ook de omgeving beïnvloeden door verschillende affectoren. De microcontroller wordt geprogrammeerd op basis van de eigen Arduino progameeer taal. Deze taal is gebasseerd op de Wiring taal. Arduino projecten kunnen op zichzelf werken maar ook in combinatie met software op een pc, bijvoorbeeld Flash, Processing of MaxMSP.
1.2
PIC
PIC is afkomstig uit aanpassingen aan de Harvard architectuur microcontrollers gemaakt door Micrichip Technology. PIC’s zijn populair bij zowel industriële ontwerpers als bij hobbyisten. Dit komt door de lage kosten van de PIC’s, de grote beschikbaarheid, en de grote hoeveelheid al geschreven applicaties op internet. Nadelen aan het gebruik van PIC’s zijn er ook. Zo is de rekenkracht beperkt. En de opslagruimte van PIC’s zijn klein. Dit komt omdat het RAM geheugen ook gebruikt wordt als ROM geheugen.
45
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
1.3
Raspberry Pi
De Raspberry Pi is een computer te grote van een credit kaart dat aangesloten kan worden op een monitor. Het is een computer met veel mogelijkheden in elektronica projecten. Specificaties (Wikipedia, Raspberry Pi, 2014): Model A
Model B
Prijs: SoC: CPU:
US$ 25 US$ 35 Broadcom BCM2835 (CPU, GPU, DSP, SDRAM, en single USB poort) 700 MHz ARM1176JZF-S core (ARM11 family, ARMv6 instruction set) Broadcom VideoCore IV @ 250 MHz OpenGL ES 2.0 (24 GFLOPS) GPU: MPEG-2 and VC-1 (with license), 1080p30 h.264/MPEG-4 AVC high-profile decoder and encoder Memory 512 MB (shared with GPU) as of 15 256 MB (shared with GPU) (SDRAM): October 2012 2 (via the built in integrated 3-port USB USB 2.0 ports: 1 (direct from BCM2835 chip) hub) Video input:
A CSI input connector allows for the connection of a RPF designed camera module
Composite RCA (PAL and NTSC), HDMI (rev 1.3 & 1.4), raw LCD Panels via DSI 14 Video outputs: HDMI resolutions from 640×350 to 1920×1200 plus various PAL and NTSC standards. 3.5 mm jack, HDMI, and, as of revision 2 boards, I²S audio (also potentially for Audio outputs: audio input) Onboard SD / MMC / SDIO card slot (3.3V card power support only) storage: Onboard 10/100Mbps Ethernet (8P8C) USB adapter None network: on the third port of the USB hub Low-level 8 × GPIO, UART, I²C bus, SPI bus with two chip selects, I²S audio +3.3 V, +5 V, peripherals: ground Power ratings: 300 mA (1.5 W) 700 mA (3.5 W) Power source: 5 volt via MicroUSB or GPIO header Size: 85.60 mm × 53.98 mm (3.370 in × 2.125 in) Weight: 45 g (1.6 oz) Operating Arch Linux ARM, Debian GNU/Linux, Gentoo, Fedora, FreeBSD, NetBSD, Plan 9, systems: Raspbian OS, RISC OS, Slackware Linux
46
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
1.4
Vergelijkingstabel Programmeertaal
Aanschafkosten
Voorbeelden/Handleiding Feedback op Scherm?
Arduino
Arduino (Gebaseerd op C)
€25,-
Open source - forum
Ja
PIC
C
€1,50
Handleiding
Nee
Raspberry Pi
Python, C, C++, Java
€25,-
Handleiding - forum
Nee
Met de bovenstaande informatie en de vergelijkingstabel is er gekozen om in dit stadium van het project de Arduino te kiezen. De programmeertaal van de Arduino is gebruikersvriendelijk en heeft een goeie debug functie. In een later stadium zou er een PIC gebruikt kunnen worden om zo het stroom verbruik te verminderen, productie kosten omlaag te halen en de dementi’s van het product te verkleinen
Bronnen Arduino. (2014). Homepage. Retrieved 02 26, 2014, from Arduino: http://arduino.cc/ Pi, R. (2014). Frequently asked questions. Retrieved 02 26, 2014, from Raspberry Pi: http://www.raspberrypi.org/faqs Wikipedia. (2014, 02 13). PIC microcontroller. Retrieved 02 26, 2014, from Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/PIC_microcontroller Wikipedia. (2014, 02 23). Raspberry Pi. Retrieved 02 26, 2014, from Wikipedia: 2014
47
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
Meetregels BIA 1. Vraag na of de patiënt een pacemaker heeft: heeft hij/ zij er een, dan NIET meten 2. Vraag na of de patiënt implantaten heeft (bijv. kunstknie, kunstheup, metalen pinnen in het lichaam) en noteer dit 3.Patiënt draagt geen sieraden of ander metalen voorwerpen op het lichaam (bijv sleutels in broekzak 4. Patiënt is minimaal 6 uur nuchter 5. Patiënt heeft minimaal 2 uur van tevoren niet gedronken 6. Patiënt heeft de blaas geledigd 7. Patiënt ligt op een niet-geleidende ondergrond 8. Patiënt dient 15 minuten te liggen alvorens de meting wordt uitgevoerd 9. Patiënt mag geen intensieve lichamelijke activiteiten hebben verricht 2 uur voorafgaande aan de meting 10. Elektrodes moeten worden aangebracht op standaard plaatsen 11. Elektrodes moeten een oppervlakte van 5 cm² hebben 12. Elektrodes moeten goed contact maken met de huid (let op verloopdatum elektrodes, verwijder lotion en crèmes met alcohol, verwijder indien nodig haren) 13. De afstand tussen de elektrodes moet minimaal 5 cm zijn 14. Lichaamstemperatuur heeft invloed op de meting. Meet dit als een vermoeden bestaat op verhoging of verlaging van de temperatuur 15. De elektrodekabels mogen de grond, de patiënt of metalen voorwerpen niet raken 16. Kabels mogen niet vlak langs apparatuur met een hoog voltage lopen (bijvoorbeeld een computermonitor) 17. Kabels mogen niet om elkaar heen gedraaid zijn
48
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
18. Kabels mogen niet geknakt zijn 19. Patiënt heeft armen en benen gespreid zodat ze de romp niet raken 20. Tijdens de meting mag de patiënt niet bewegen en niet praten
49
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 7 MARKTONDERZOEK HARTFALEN IN NEDERLAND
Van de Nederlandse bevolking krijgt 20 tot 30 % te maken met hartfalen. Dit zijn tussen de 28,000 en 44,000 mensen per jaar die gediagnosticeerd worden. Naar het gemiddelde gekeken van 37,000 personen zijn dit 16,000 mannen en 21,000 vrouwen. Het risico van hartfalen groeit naarmate de persoon ouder wordt. De majoriteit krijgt hartfalen boven de 75 jaar. De cijfers van de huisartsenregistratie geven naar schatting aan dat er tussen de 100,000 en 150,000 mensen met hartfalen in Nederland wonen. In 2025 zullen naar schatting de cijfers met meer dan de helft toenemen naar 195,000. Dit door de aankomende vergrijzing(Hartstichting, 2012).
figuur 1 Aantal overledenen hartfalen in 2010 (Hartstichting,2012)
HET LICHAAM MONITOREN? De mens heeft een continue veranderend intern en extern milieu maar heeft wel een bepaalde optimale waarde waarin hij het beste functioneert. Daarom past het lichaam zich constant aan zodat deze waarde nageleefd kunnen worden. Het proces dat ervoor zorgt dat alles in optimale waarden blijft heet homeostase. Als er iets niet goed gaat en het lichaam zich niet aan de optimale waarden kan houden is er iets mis. De persoon is ziek of er is iets anders aan de hand. Met de informatie kan er tijdig worden ingegrepen en hulp worden gegeven aan het lichaam (Catherine Ziekenhuis, z.d.). Daarom is het belangrijk het lichaam extern onder toezicht te houden. Het eerder ingrijpen en ondersteuning bieden bij bepaalde veranderingen zorgen voor vele positieve toepassingen zoals kostenbesparingen, prevalentie en gerichte medicatie.
50
MonitoringsstoelMonitoringsstoel SMART HEALTH
2014 is het jaar van de Wearables. In dit jaar kwamen bedrijven met draagbare monitoring systemen. Grote bedrijven richten zich op de Wearables en op Kickstarter sites zijn er een legio van productlanceringen (Smarthealth, 2014). De verandering van zorg zou hier de reden van zijn. In Amerika heb je de Obamacare en in Nederland wil de overheid van een zorgstaat naar een vragende zorg. Een onderzoek van Juniper research verwacht dat er in 2018 een stijging van maal tien in van wearables komt. 130 Miljoen producten worden er dan verscheept.(Juniper research, 2010) Samsung en Apple zijn twee grote Tech reuzen die armbanden aan het ontwikkelen zijn. De Simband van Samsung is speciaal gericht op Health Tracking. De Simband meet de hartslag, bloeddruk en stroming, huidtemperatuur, zuurstof, stikstof en een elektrocardiogram. Met de Simband gaat Samsung voor de medische richting en niet de gadget Markt waar Samsung zich grotendeels op richt. Daarbij komt dat Minister Edith Schippers en staatssecretaris Martin van Rijn van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in een kamerbrief praten over een periode van vijf jaar vijfenzeventig procent chronisch zieken zelfmeting kunnen verrichten (Smarthealth, 2014). HARTFALEN EN DE MONITORING STOEL
Bij hartfalen pompt het hart niet meer naar vereiste. Als dit gebeurd wordt het rondpompen van bloed verminderd. Door de vermindering van pompfunctie krijgen de organen en weefsels en organen een daling van zuurstof. De vermindering van zuurstof zorgt ervoor dat de weefsels en organen vloeistof vasthouden(hartfalen foundation, 2014). De monitoring stoel gaat saturatie, hartslag, gewicht monitoren. Het gewicht van de persoon wordt in de monitoring stoel gemeten. Onder iedere poot komt een load cell die het gewicht gaat afnemen. Op de markt zijn verschillende stoelen die een gewicht meten. Figuur 2 laat zien welke stoelen er nu op de markt zijn en die zittend een gewicht meten. Hierbij is gekeken of de stoel digitaal of mechanisch meet, het maximale gewicht, prijs, schaalverdeling en of er nog andere metingen verricht worden. Al de stoel weegschalen die voorkomen in figuur 2 zijn geijkt of kunnen afgeleverd worden met een ijking. Fabrikant en naam
Digitaal/
Schaal verdeling gram
Prijs euro
digitaal
Max gewic ht kg 200
100
1370
digitaal
120
50 gram
2210
digitaal
200
0/150=50 150/200=10 0
2060
mechanisch Soehnle stoel weegschaal type 7802.01 Soehnle rolstoel weegschaal type 7802.10 Soehnle stoel weegschaal type 7702
BMI Hartsla g BSA*
Optioneel
Extra opmer kingen
51
MonitoringsstoelMonitoringsstoel RIBA MODEL DE5 ROLSTOEL WEEGSCHAAL MEDIFIX Weegstoel en Opstapweegschaal arnold Detecto stoelweegschaal 6880
digitaal
300
100
995
BMI
digitaal
Optioneel 50 of 100
Op aanvraa g
BMI BSA
digitaal
200 of 300 versie 200
100
BMI
VIPER Elektronische Weegstoel ADE VIPER mechanische weegstoel Metra weegstoel kern mcc
digitaal
250
100
Op aanvraa g 1670.61
mechanisch
200
100
990
Digitaal
250
100
Metra weegstoel kern mcb
digitaal
300
100
Op aanvraa g Op aanvraa g
Brecknell CS200M HealtOmeter 445KL HealtOmeter 2595KL HealtOmeter 595KL Seca 954
mechanisch
200
100
434.15
mechanisch
180
100
442.76
Amerikaanse site
digitaal
270
100
1040.26
Amerikaanse site
digitaal
270
100
927.30
Amerikaanse site
digitaal
300
100
1706.23
Seca 952
digitaal
200
100
1184.53
200
100
358.76
300
100
716.56
Rice Lake RL-MCS mechanisch Rice Lake 55010-1
Digitaal
meetlat kan aangesloten worden op een computer
BMI
BMI
Kan aangesloten worden op externe apparatuur Amerikaanse site
BMI
Aansluiten op andere systemen
BMI
Aansluiten op andere apparatuur
draadlo os
Figuur 2 tabel met gegevens van stoel weegschalen. De prijs van vier weegstoelen Konden niet worden weergegeven worden in de Uit figuur 2 kan gehaald worden dat de laagste prijs voor een stoel weegschaal 358 euro en de hoogste prijs 2210 euro. Het Hoogste gewicht is 300 en het laagste 120 kilogram. Er zijn vier stoelen die aangesloten kunnen worden op een externe computer. De prijzen van de stoelen zijn al hoog en meten dan nog niet de parameters die de monitoring stoel gaat meten. Onze kracht is dat je eigen stoel kan gebruiken. 52
MonitoringsstoelMonitoringsstoel WAT IS DE DIRECTE CONCURRENTIE NU OP DE MARKT?
De monitoring stoel is een stoel die het gewicht, bloeddruk en hartslag gaat meten bij een thuis situatie en in verbinding kan staat met professionele hulp. Er zijn verschillende andere monitoring stoelen in ontwikkeling die weer andere waardes gaan meten met andere sensoren. De SNU Smart Chair Een belangrijke concurrent is de SNU Smart Chair. De SNU Smart Chair is een stoel die ontwikkelt is in Zuid Korea. Deze stoel Heeft een ECG, een PPG en een BCG sensor. Met deze sensors kan de stoel door de kleren heen een ECG scan maken. De andere twee sensoren kunnen de hartslag, bloeddruk stress, en een ballistocardiograph (BCG) maken. Dit is een meting die de ballistische krachten op het hart meet. De stoel kan precieze metingen verrichten, Die het monitoren naar hartfalen minder intensief maakt (Baek HJ, 2012). De SNU Chair is nog niet op de markt dus de prijs is nog niet bekend. De materialen die nodig zijn voor de monitoring stoel zal goedkoper zijn zal naar verwachting goedkoper zijn dan de SNU Chair. Door de ingewikkelde techniek achter de stoel de SNU Chair ook duurder maken. Gezien deze informatie zal het sterkste punt zijn dat de monitoring stoel makkelijker voor een thuis situatie te betalen is. Tegen dit product zijn de sterke punten van de monitoring stoel dat het gewicht kan meten, ontworpen is voor een thuissituatie, geen stoel hoeft worden aangeschaft, en de aanschafprijs. De Qardiobase De Qardiobase is een Smart weegschaal die het gewicht, BMI, lichaamsvet, spieren, water en bot samenstelling meet. De weegschaal kan een Wireless of Bluetooth verbinding maken met internet of je mobiel. Het product kan al verschillende metingen verrichten die een duidelijk beeld van het lichaam weergeven. Dit product is uit te breiden met een Smart bloeddruk meter en een wearable ECG scanner (Getqardio, 2014). De smart health systemen zijn van hetzelfde bedrijf. Dit zorgt ervoor dat het goed op elkaar afgesteld is en de persoon koopt wat nodig is. De sterke punten van de Monitoring stoel zijn dat de metingen worden genomen vanuit een comfortabele stoel en gemeten worden zonder een handeling te verrichten. In één product zit alles wat je nodig hebt. Het is ontworpen speciaal voor hartfalen. De Sharp Health care support Chair De health care support Chair beweert een volledige health check te kunnen geven. Het is een groot apparaat waar drie beeldschermen aan hangen. Alle informatie wordt opgeslagen in de Cloud en kan ingezien worden door professionals. Terwijl de persoon in de stoel zit kan er een video gesprek gestart worden met een professional voor direct advies en vragen. Een voordeel van de monitoring chair is dat de aanschafprijs vergeleken met de Sharp stoel goedkoop is. De Sharp stoel is ontworpen voor een gemeenschappelijke ruimte en de monitoring stoel voor een thuissituatie. Er kan op meerdere en langere momenten in de 53
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
monitoring stoel gemeten worden en met de verkregen informatie kan zelf beslist worden wat er mee gedaan word. STERKE PUNTEN MONITORING STOEL 1. Thuis meten 2. Controle informatie 3. Gebruik eigen stoel 4. Ontworpen voor Hartfalen 5. Uit te breiden met andere sensoren 6. Meerder meetmomenten per dag 7. Onbewuste meting ZWAKKE PUNTEN MONITORING STOEL 1. Product is nog niet klaar. 2. Geen directe verbinding met internet 3. Meet Geen EKG elektrocardiogram 4. Meet geen impedantie of BMI 5. Meet geen lengte. 6. Inlog vrij
54
MonitoringsstoelMonitoringsstoel BRONNEN
Bhas, N. (2013). Mobile Smart Wearable Device Shipments to Approach 130 Million by 2018, Juniper Research finds. Geraadpleegd op 8 januari 2015, van http://www.juniperresearch.com/viewpressrelease.php?pr=414 Intensive Care in het St. Anna Ziekenhuis. (z.d.). monitoring(in de gaten houden. Geraadpleegd op 8 januari 2015, van http://www.ic-anna.nl/intensive-care/monitoring-in-de-gaten-houden/ Nederlandse hartstichting. (2012). Feiten en cijfers hartfalen. Geraadpleegd op 9 januari 2015, van https://www.hartstichting.nl/downloads/factsheet-hartfalen Bekers, N. (2014). Zelfmeting in de zorg. Geraadpleegd op 9 januari 2015, van http://www.smarthealth.nl/trendition/2014/12/16/zelfmetingen-de-zorg/ Scales Galore. (z.d.). medical specialty scales[Databestand]. Geraadpleegd op 7 januari 2015, van http://www.scalesgalore.com/phealth1.htm Soenhle. (z.d.). stoel weegschaal[Databestand]. Geraadpleegd op 7 januari 2015, van http://www.soehnle-medical.nl/_pdf/7802/Folder_7802.01_nl.pdf Hartfalen foundation. (2014). Wat is hartfalen. Geraadpleegd op 9 januari 2015, van http://www.hartfalenfoundation.nl/hartfalen/Alle-Pagina-s.html Medifix. (2015). Wegstoel en opstapweegschaal[Databestand]. Geraadpleegd op 7 januari 2015, van http://www.medifix.nl/p/weegstoel-en-opstapweegschaal-arnold/171/12621263:308/ Detecto. (z.d.). verrijdbare stoelweegschaal[Databestand]. Geraadpleegd op 7 januari 2015, van https://www.doove.nl/sites/default/files/productfolders/Detecto%20model%206880.pdf Viper. (z.d.). Weegschaal[Databestand]. Geraadpleegd op 7 januari 2015, van https://www.vipermedical.nl/ Scott, S. (2014). Samsung's second-gen Simband wearable features more robust sensors and sweatproofing. Geraadpleegd op 7 januari 2015, van http://www.cnet.com/products/samsungsimband/ Baek HJ1, Chung GS, Kim KK, Park KS. (2011). A smart health monitoring chair for nonintrusive measurement of biological signals. Afstudeerproject in Bio engineering aan de universiteit Seoul National University in Seoul, Korea. Getqardio. (z.d.). [Databestand]. Geraadpleegd op 9 januari 2015, van http://www.getqardio.com/#
55
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
Design Launchers. (2013). Sharp develops the futuristic Health Care Support Chair. Geraadpleegd op 8 januari 2015, van http://www.designlaunches.com/gadgets/sharp-healthcare-support-chair.php
Verklarende woordenlijst ECG Elektrocardiogram BCG ballistocardiographie BSI Body surface index oppervlakte van de mens BMI Body mass index Saturatie Zuurstof in het bloed impedantie Elektrische vochtmeting Homeostase fysiologisch evenwicht van de waardes in het lichaam quantified self Meten van het lichaam en verkrijgen van zelfinzicht Zelfmeet technology Wearables en zelfmeet technology Onder zelfmeettechnologie verstaan we app.’s of apparaten met sensoren waarmee je informatie over jezelf kunt meten. Door steeds kleiner wordende sensoren zijn de apparaten voor consumenten vrijwel altijd draagbaar, daarom ook aangeduid als ‘wearables’. We maken onderscheid tussen ‘wearables’, ‘inseadables’ en ‘carriables’
BIJLAGE 8 INTERVIEWS INTERVIEW VAN VERZORGENDE IN THUISZORG Leonie Molenaar 1.Hoe ziet een gehele werkdag in de thuiszorg eruit? Ten eerste lezen wij ons in. Hier kijken we naar de wijzigingen en bijzonderheden van de cliënten. Veder verzamelen we onze materialen. Zoals onze handschoenen, mondkapjes, formulieren en Zorgaanvragen. Daarna gaan we naar de cliënten in de wijk. 2.Wat is de minimale tijd die u kwijt bent aan één cliënt? Ik ben minimaal 10 minuten bezig met één cliënt. 3.Wat is de maximale tijd die u kwijt bent? Met mijn langste cliënt ben ik zeker anderhalf uur bezig. 4.Welke handelingen voert u uit voordat u bij de klant naar binnen gaat? Als ik bij een nieuwe cliënt kom dan lees ik snel nog even het zorgdossier door. Anders ga ik gewoon direct naar binnen. 5.Welke handelingen voert u uit eenmaal bij de cliënt binnen? 56
MonitoringsstoelMonitoringsstoel Ik kijk eerst of er nog meldingen zijn die in de klapper zijn opgeschreven. En voor dat ik begin met de cliënt, ga ik natuurlijk eerst mijn handen wassen en de spullen klaar leggen. Terwijl ik dit doe praat ik ook altijd met de mensen over van alles en nog wat. Injecties zetten, wondzorg, verzorging op bed. Controle momenten. Medicatie uit zetten( de juiste medicatie in bakjes doen) en medicatie geven en zorgen dat ze het innemen. stoma/katheter verschonen. 6.Wat zijn de belangrijkste handelingen die u moet uitvoeren en waar let u op? Injecties zetten, wondzorg, verzorging op bed. Controle momenten. Medicatie uit zetten( de juiste medicatie in bakjes doen) en medicatie geven en zorgen dat ze het innemen. stoma/katheter verschonen. Goeie verzorging en hygiëne. En noem maar op! Maar het genen waar ik heel goed op moet letten is de Hygiëne en de juiste hoeveelheden medicijnen. Dit zijn dodelijke factoren als ze niet goed gedaan worden. 7.Wat moet worden gemeten en hoe wordt dat geregistreerd? Een paar verschillende factoren die we meten zijn pijn, urine, grote van de klieren, hartslag frequentie, onregelmatigheden in de hartslag, ademhaling en de suiker. 8.Hoeveel tijd bent u kwijt met het meten? Ik ben misschien 5 minuten per cliënt bezig. 9.Hoeveel tijd bent u kwijt met het verwerken van de gegevens? We verzamelen ze gelijk in het zorgdossier op standaard formulieren. Soms moeten ze direct naar de huisarts. Dan moeten we ze invullen op een PC en dan mailen. 10.Wat denkt u dat anders kan en op welke manier? Het zou handig zijn als ik direct in het zorgdossier kan invullen. Want nu ben ik ook nog bezig met het invullen van de gemeten waarden. Daar ben ik toch ook wel 20 minuten mee bezig. 12. Wat vindt u van het idee ‘monitoring kit’? Denkt u dat dit toepasbaar is in uw werkveld? Ja erg handig. En kan soms erg veel tijd kosten. Vooral metingen die 5 tot 7 keer per dag moeten worden gedaan. Ook lijkt het mij goed om de hele dag door te kunnen meten. Ook merk ik dat wanneer ik bijvoorbeeld de hartslag ga meten bij cliënten hij ook gelijk omhoog gaat.
57
MonitoringsstoelMonitoringsstoel INTERVIEW VAN VERZORGENDE IN THUISZORG Mayka Heesters 1.Hoe ziet een gehele werkdag in de thuiszorg eruit? Telefoon aanzetten, zodat de route bekend wordt en dus ook de cliënten. Ochtend: diabetes spuiten, medicijn geven, aankleden, indien voorgeschreven door huisarts patiënt monitoren. stoma verzorging Altijd in de gaten houden kleur zijn, ademhaling normaal. Eetpatroon, ontlasting patroon. 2.Wat is de minimale tijd die u kwijt bent aan één cliënt? 10 min. 3.Wat is de maximale tijd die u kwijt bent? 1uur 4.Welke handelingen voert u uit voordat u bij de klant naar binnen gaat? 5.Welke handelingen voert u uit eenmaal bij de cliënt binnen? 6.Wat zijn de belangrijkste handelingen die u moet uitvoeren en waar let u op? 7.Wat moet worden gemeten en hoe wordt dat geregistreerd? Bloedsuiker dag curve bepalen, vocht vasthouden, temperatuur, bloeddruk, saturatie-meter, blaas katheter (kleur en hoeveelheid meten),. 8.Hoeveel tijd bent u kwijt met het meten? 4x 10min + 4x reistijd, saturatie-meter ophalen kost extra tijd. 9.Hoeveel tijd bent u kwijt met het verwerken van de gegevens? vb. diabetes. Volgende dag bellen naar diabeet = 5 min. 10.Wat denkt u dat anders kan en op welke manier? Op moeten letten dat mensen niet vereenzamen, wanneer mensen langer thuis moeten blijven. Ze zijn bang, onzeker en hebben behoefte aan contacten. De software op de telefoons en ipad zijn niet gebruiksvriendelijk en moeten verbeterd worden, om tijd te besparen. Door een te kort aan tijd en geld, is de laatste jaren de kwaliteit van de zorg afgenomen. We moeten de mensen som behandelen als nummertjes en niet meer als mensen. 11.Wat vindt u goed en moet zeker niet veranderd worden? Dat er hulp aan huis kan blijven komen. 12. Wat vindt u van het idee ‘monitoring kit’? Denkt u dat dit toepasbaar is in uw werkveld? Het is goed dat mensen zichzelf kunnen monitoren zodat ze sneller gerustgesteld kunnen worden. Dit is niet voor iedereen weggelegd i.v.m. de omgang van het apparatuur. Het zou interessant kunnen zijn
58
MonitoringsstoelMonitoringsstoel voor COPD patiënt, die gedurende zijn revalidatie gemoninord moet worden. Zo kunnen deze patiënten eerder los worden gelaten en thuis verder revalideren.
59
MonitoringsstoelMonitoringsstoel INTERVIEW FYSIOTHERPEUTEN Mieke smid Ik heb eerst uitleg gegeven over de universele hoes over de sta-op stoel. En onze doelgroep de 65+ers met (multi)morbiditeit. Wat vind u van de het product? En waarom? Het is een goed idee. Vooral bij risico mensen krijg je een duidelijk beeld van het verloop en hierop kan je een duidelijke conclusie maken.
Wat is volgens jou het belangrijkste dat gemonitord moet worden? Vanuit een fysiotherapeutische benadering zou het handig zijn dat de houdingen van de mensen gemonitord worden. Hieruit komen een hele hoop klachten. Dit ook te maken met de activiteit van de mensen. Of ze teveel stilzitten enzo. Wat moet zeker niet veranderd worden aan de thuiszorg? persoonlijk contact is heel belangrijk voor de mensen. Als deze stoel ervoor zorgt dat je meer tijd hebt voor de mensen zelf is dit een positieve verandering. De mensen hebben vertrouwen en motivatie nodig. Dit kan alleen door persoonlijk contact. Het parasympaticus heeft een krachtige werking op het genezingsproces. Dit word gestuurd vertrouwen, gerust stellen en niet eenzaam zijn een algemene positieve blik.
Wat gebeurt er allemaal tijdens een thuisbezoek? het hangt er van af wat voor patiënt dit is. Vooral ADL (algemene dagelijkse lichaamsfuncties) processen, kijken of er aanpassingen nodig zijn, uitleg van en pijnvermindering
60
MonitoringsstoelMonitoringsstoel INTERVIEW THUISWONENDE Ad Pluijm Ik heb eerst uitleg gegeven over de universele hoes over de sta-op stoel. En onze doelgroep de 65+ers met (multi)morbiditeit. Wat vind u van de monitorings stoel? Handig dan hoef ik niet meer zo vaak naar de dokter en kan ik ook mezelf in de gaten houden. Zou u er zelf een aanschaffen voor 200 euro? Ik heb zelf hoge bloeddruk en een hoog cholesterol. Daar ben ik de laatste tijd veel mee bezig. ik heb een los bloeddruk meetsysteem in huis en meet dit regelmatig omdat ik toch bangh ben voor mijn gezondheid. Ook ben ik mijn eetpatroon aan het aanpassen. Het zou handig zijn om nog meer dingen te kunnen weten. Hierdoor kan ik zien wat voor een effect het heeft op mijn lichaam. Wat is volgens u het belangrijkste wat gemeten moet worden? ik heb er niet zoveel verstand van. Ik heb mijn hele leven al hoge bloeddruk en hoog cholesterol en de dokter zei dat mijn lichaam daar wel een beetje op aangepast heeft. Ik denk dat een algemene plaatje fijn zou zijn. Zou u de data van de stoel alleen voor uzelf of ook voor de zorg vrij willen stellen? Ik vind het wel handig als de dokter erin kan kijken. Maar zelf lijkt het mij ook wel wat Heeft u nog vragen? Ja : komt er ook een universele hoes voor een bank. Ik zit niet zo graag in een stoel. De bank is echt mijn plek.
61
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 9 AANDACHT Directe feedback kan eventueel worden verzorgd met behulp van drie led lampjes. De led lampjes hebben een verschillende kleur. Namelijk: Groen: Alles oke. Er zijn voldoende meet gegevens. Oranje: Dit lampje knippert. Het geeft aan dat er een meting moet volgen, omdat de laatste meting langer dan bijvoorbeeld 2 dagen geleden is. In de toekomst zou er een draadloze verbinding met de smartphone kunnen zijn. Waar deze twee indicaties doormiddel van een software(app) kan worden weergegeven. Eventueel kan dit worden uitgebreid naar data in een vorm van een grafiek. De grafiek wordt top down benadert. Het doorsturen van de kleuren wordt bottom up benadert, doordat er een melding op je smartphone komt wordt de aandacht verlegt naar de data. De gespecificeerde informatie van de persoon kan in de toekomst worden doorgespeeld naar een specialist via een netwerkverbinding of eventueel een andere beveiligde draadloze data overdracht. Echter voor patiënten kan het vaak belangrijk zijn dat er een wekelijks contact moment is. Deze momenten worden vaak prettig ervaren, omdat de cliënten hierdoor een groter gevoel van veiligheid ervaren. Dit moet echter wel in het kostenplaatje passen. De specialist kan deze data aanspreken in een software pakket. Met dit software pakket kunnen afspraken worden ingepland met cliënten die een negatieve meting hebben gedaan
62
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
BIJLAGE 10 FEEDBACK ZORGSPECIALIST WEB APPLICATIE
Tijdens de afronding van de Web applicatie is er contact gezocht met twee specialisten. De volgende vragen zijn gesteld. 1. 2. 3. 4.
Wat is uw mening over de lay-out van de web applicatie? Kunt uw duidelijk de informatie duidelijk aflezen? Wat zou u graag willen meten? Wat zou u nog willen veranderen aan de web applicatie?
Hieruit is de volgende informatie gekomen. Kan de stoel de positie in van de persoon in de stoel meten? Onduidelijke frequentie lijn. kan de positie van de leuning en het voetenbankje gemeten worden? Onduidelijke kleur van de grafiek lijnen. Kan gebruikt worden voor het meten van passiviteit. Te klein lettertype. 1.Zorgspecialist Mieke smid Interessant en waardevol ,een stoel waaraan je het beweeg-rust gedrag van een persoon kan aflezen endie tevens de gewichtsverandering meet. Het is voor mij niet helemaal duidelijk hoe ik de grijze lijn moet lezen. Klopt het dat de persoon in kwestie van 12.30 tot 17.30 aan een stuk gezeten heeft? Wanneer het om een standenstoel gaat zou het ook nuttig zijn als de grafiek de houding aangeeft waarin de persoon zit. Bijvoorbeeld met de benen naar beneden of gesteund omhoog . dit in verband met evt. oedeemvorming in voeten en onderbenen . Hoe vaak veranderd hij van houding? Ik begrijp dat de stoel ook andere metingen kan verrichten, zoals bijv. de bloeddruk. Wanneer al deze gegevens samen in een grafiek af te lezen zijn geeft dat een prachtig totaalbeeld van een persoon , waardoor je de zorg- hulp aan de persoon kan aanpassen. Ook spaart het veel tijd voor hulpverleners , omdat deze de metingen niet zelf hoeven te verrichten en in deze tijd andere belangrijke hulp kunnen verlenen. Ik zou graag meer informatie over deze stoel willen ontvangen. met vriendelijke groet Mieke Smid oedeem/fysiotherapeut
63
MonitoringsstoelMonitoringsstoel
2.zorgspecialist Lieve Fleskens Mijn interesse in de monitoring stoel is zeker gewekt. De stoel zou ook gericht kunnen worden op het steeds passiever worden. zo kun je voor mensen inzichtelijk maken op welke momenten ze actiever kunnen zijn. Daarbij komt erbij dat de houdingen in stoel vaak niet goed is. Is er een mogelijkheid om dit ook te meten? Ik begreep dat de stoel nog uitgebreid word met ander manieren om aan het lichaam te meten? Dit zou zeker een goed product in de markt zijn nu de zorg staat te veranderen. Het eerste wat voor mij mag veranderen aan de interface is het lettertype in de grafiek die mag groter zijn. De kleuren van de lijnen in de grafiek meer opvallend zijn. De lay-out ziet er wat mij betreft verder duidelijk en helder uit. Succes verder met de ontwikkeling van de Monitoring stoel Lieve Fleskens Kinderfysiotherapeut MMC Veldhoven
64