Monitoren effecten van (gebiedsgericht) beleid Wim van der Zanden (Gemeente Rotterdam) Paul Oostveen (Oostveen Beleidsonderzoek en Advies)
Inhoud workshop: • Algemene inleiding • Vier voorbeelden: – Wijkatlas (Leidschendam-Voorburg) – Monitor sociale cohesie (Almere) – Wijkprofiel (Rotterdam) – Monitor sociaal domein (Rotterdam)
• Discussie en reflectie
Monitoring gebiedsgericht beleid • Doel monitor vaststellen • Schaalniveau • Onderwerpkeuze en indicatoren • Frequentie • Presentatie en vormgeving
Soorten indicatoren • Registratiecijfers • Bewonersenquête • Schouw / inspectie / inventarisatie • Kwalitatief onderzoek (interviews, groepsdiscussies, tekstanalyse data, literatuur)
Voorwaarden indicatoren • Niet te veel • Relevant • Gemakkelijk te verzamelen • Uniform beschikbaar voor hele gebied • Beschikbaar op gewenste schaalniveau • Voldoende onderscheidend
Extra aandachtspunten bij monitoring sociaal beleid • Veel partijen betrokken • Referentie: waar vergelijk je mee? • Effecten van beleid lastig te isoleren (autonome ontwikkelingen) • Migratie van bewoners • Keuze schaalniveau
Voorbeeld: Wijkatlas • Inzicht in huidige situatie en ontwikkelingen. • Ontwikkelen wijkgericht beleid/gebiedsagenda, door gemeente, externen of gezamenlijk. • Efficiënte inzet middelen: per wijk wat nodig is. • Gebieden selecteren voor bepaald beleid/budget verdelen: welke wijk heeft dit het hardst nodig. • In gesprek gaan met betrokken organisaties en bewoners over sterke/zwakke punten per wijk. • Monitoren/evalueren wijkgericht beleid.
Veel gebruikers! (afdelingen, externen)
In praktijk • Alle partijen betrekken. • Deels per buurt, deels per wijk. Buurtgrenzen. • Bronnen: registratie en bewonersenquête. • Tweejaarlijks. • Naslagwerk met cijfers plus wijkanalyses. • Geen streefcijfers of normering.
Onbetrouwbaarheidsmarges Groenonderhoud voldoende? (200 resp. per wijk) 1a Capelle-West
41%
1b 's Gravenland
78%
2 Middelwatering West
58%
3 Middelwatering Oost
61%
4 Oostgaarde Zuid
54%
5 Oostgaarde Noord
67%
6 Schenkel
70%
7 Schollevaar Zuid
59%
8 Schollevaar Noord
55%
9 Fascinatio
52%
Gemeente totaal
62% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Onbetrouwbaarheidsmarges Rapportcijfer groenonderhoud (200 resp. per wijk) 1a Capelle-West
5,6
1b 's Gravenland
6,8
2 Middelwatering West
5,9
3 Middelwatering Oost
6,1
4 Oostgaarde Zuid
5,8
5 Oostgaarde Noord
6,4
6 Schenkel
6,3
7 Schollevaar Zuid
5,8
8 Schollevaar Noord
5,9
9 Fascinatio
5,4
Gemeente totaal
6,1 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Monitor Sociale Cohesie: Samen leven in Almere
coproductie:
Mathijs Tuynman Tuynman,, O&S Gemeente Almere &
Paul Oostveen, Oostveen Beleidsonderzoek en Advies
Hoe meet je sociale cohesie? • doel van monitor: – momentopname + bijsturen actieprogramma – maar actieprogramma was “paraplu”: heel divers
• academische definitie: wat is het ? – veel definities (bindingen: wat voor en waarmee?) – veel gezichtspunten (maakbaar of systeem? probleem of proces? etc)
• beleidsmatige definitie: wat wil je er mee? – visie beleidsmakers thuisvoelen - deelnemen - initiatieven nemen
Meten van effecten van beleid algemene ontwikkelingen ("de sociale cohesie" in Almere)
↓ inventarisatie
↑
algemene uitwerking
specifieke ontwikkeling op het betreffende terrein
vaststellen beleidsprioriteiten
↑
resultaat van de
↓ operationalisatie
verschillende projecten
↑ keuze projecten (actieprogramma)
specifiek effect .
→
uitvoering
.
operationalisatie projecten door gemeente & externen
Meten van effecten van beleid
←
algemene ontwikkelingen ("de sociale cohesie" in Almere)
↓ inventarisatie
↑
vaststellen beleidsprioriteiten
←
het betreffende terrein
invloed
→
specifiek effect . resultaat van de
←
verschillende projecten
invloed
↑ keuze projecten (actieprogramma)
algemene uitwerking
specifieke ontwikkeling op
↑
↓ operationalisatie
invloed
uitvoering
.
operationalisatie projecten door gemeente & externen
algemene ontwikkelingen
(maatschappelijk, economisch, demografisch enz.
Eerste editie • Nulmeting of eenmeting ? • Resultaat projecten was al zichtbaar. • Effecten nog nauwelijks zichtbaar. • Maar: monitor is niet alleen effectmeting, maar ook inventarisatie huidige status
Toegankelijke publicatie
Meten van effecten van beleid
←
algemene ontwikkelingen ("de sociale cohesie" in Almere)
↓ inventarisatie
↑
vaststellen beleidsprioriteiten
←
het betreffende terrein
invloed
→
specifiek effect . resultaat van de
←
verschillende projecten
invloed
↑ keuze projecten (actieprogramma)
algemene uitwerking
specifieke ontwikkeling op
↑
↓ operationalisatie
invloed
uitvoering
.
operationalisatie projecten door gemeente & externen
algemene ontwikkelingen
(maatschappelijk, economisch, demografisch enz.
Bedankt voor uw aandacht Wim van der Zanden (010 2671521)
[email protected] (Gemeente Rotterdam, Onderzoek en Business Intelligence) Paul Oostveen (053 4305596)
[email protected] (Oostveen Beleidsonderzoek en Advies)
