Modernisering milieubeleid in de praktijk

Modernisering milieubeleid

in de praktijk

‘Groen’ koppelen aan ‘groei’ Grondstoffen zijn veelal van fossiele oorsprong en worden niet optimaal hergebruikt. Ook is er te veel voedselverspil ling, worden te weinig nutriënten uit mest gehaald en staat de biodiversiteit onder druk. Voor het kabinet reden om vaart te zetten achter het stimuleren van groene groei.

4. Netwerken Om te komen tot een heuse transitie is het nodig dat bedrijven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en overheden samenwerken in netwerken. De overheid durft de partijen daarvoor steeds vaker zelf aan het stuur te zetten. 5. Hulp, handel en investeringen

'Groen' en 'groei' hand in hand laten gaan.

deren. Daarnaast is de inzet gericht op het

Nederlandse activiteiten dragen ook

Dát is de inzet van het kabinet. Voor een

opschonen van regelgeving die is verouderd

internationaal bij aan groene groei. Deels

duurzame groei met respect voor onze

of innovatie belemmert.

gebeurt dit als uitvloeisel van nationale ontwikkelingen, maar een ander deel is het

omgeving is een wendbare economie onont beerlijk. De inzet is gericht op het leggen van

3. Innovatie

gevolg van vergroening via de agenda voor

een stevig fundament om het concurrentie

Veelal is de ontwikkeling van nieuwe

hulp, handel en investeringen. Deze tweede

vermogen van Nederland te versterken en

producten of technologieën kostenin

categorie is ondergebracht in de vijfde pijler.

tegelijkertijd de belasting van het milieu

tensief, met een lange terugverdientijd.

terug te dringen.

Diverse fondsen ondersteunen om die reden

In beweging

kansrijke initiatieven van ondernemers.

Op alle pijlers zijn acties in gang gezet om

Vijf pijlers

Daarnaast zet het topsectorenbeleid in op

te komen tot een absolute ontkoppeling.

De aanpak van het kabinet rust op vijf

kennisontwikkeling om duurzame alter

Daarbij wordt telkens nadrukkelijk samen

pijlers:

natieven voor schaarse grondstoffen te

werking gezocht met betrokkenen in de

ontwikkelen.

samenleving. In dit katern meer hierover.

1. Marktprikkels Groene productie kan vaak niet op prijs concurreren met gangbare productie vormen. Innovaties zijn in het beginstadium immers vaak duurder. Om toch een omslag dichterbij te brengen, wordt de groene markt via verschillende acties op weg geholpen. Ook zet het kabinet in op de verduurzaming van internationale handelsketens. 2. Stimulerende wet- en regelgeving Regelgeving kan innovatieve investeringen van ondernemers aanmoedigen. Denk aan het instellen van technische normen om de CO2-uitstoot van auto’s te vermin

Een actueel voorbeeld van groene groei is een superduurzame kippenfarm van Kipster. Er is plek voor 25.000 kippen die voldoen aan optimaal dierenwelzijn. Verder is de milieubelasting minimaal en is de farm dankzij een groot zonnedak energieleverend. De initiatiefnemers hopen komend voorjaar de deuren te openen.

Modernisering milieubeleid in de praktijk

1

Vliegwiel komt in beweging M

ark Overman (IenM) en Martie van Essen (EZ), beiden nauw betrokken bij het opstellen van de Tussenbalans Groene Groei,

zijn positief over de voortgang. “We zitten duidelijke op koers en

rol. Hanteer je een lager percentage, dan is dit gunstig voor het faciliteren van duur zame ontwikkelingen op lange termijn. Om dezelfde reden is het goed om de maatschap

op sommige domeinen meer dan dat”, vertelt Van Essen. Dat moet

pelijke effecten van activiteiten in beeld

volgens Overman ook. “Groene groei is nodig om veel duurzamer

kosten en baten een prijskaartje hangt, kun

te brengen. Als je aan de maatschappelijke

om te gaan met de beschikbaarheid van grondstoffen en natuurlijk

je dit aspect meenemen in de besluitvor

kapitaal. Met het oog op de wereld die we achterlaten voor toekom-

in veel gevallen heel anders uit. Daarom is

stige generaties is dit dringend nodig.”

ming over projecten. Dan valt de rekensom dit aspect nadrukkelijk geagendeerd.” Een van de zaken waar aan gewerkt wordt is het beter in beeld brengen van tot nu toe veelal

Groene groei vergt innovatie en inves

naar de gehele gebouwde omgeving. Door

onzichtbare kosten. Dit kan onder meer

teringen in schonere technologieën die

die verbreding kunnen we nog slimmer

door het hanteren van weeggetallen uit een

nieuwe economische kansen creëren.

inspelen op innovaties. Sowieso verwacht

Handboek Schaduwprijzen (zie kader). Wat

Volgens Martie van Essen is het vliegwiel

zij veel kansen van het verder bevorderen

volgens Overman in dit verband eveneens

inmiddels in beweging gezet. “Groen en

van de onderlinge samenhang. “Juist op

helpt, is het bevorderen van de transpa

groei zijn meer en meer gelijkwaardig.

plekken waar domeinen elkaar raken doen

rantie in de markt. “Daar schort het vaak

zich de interessantste en span

Zelfs in die mate dat groen

nendste ontwikkelingen voor.

steeds vaker groei creëert.” Om ontwikkelingen op dit gebied te stimuleren, concentreert de aandacht van het kabinet zich op acht inhoudelijke onder werpen. Deze worden

aan.”

Dat biedt potentie. Dan denk

‘In de verkoop van onze technologie zitten enorme groeimogelijkheden’

ik bijvoorbeeld aan hetgeen

Ondanks het feit dat groene groei de wind

gebeurt op het gebied van

mee lijkt te hebben, waarschuwt Van Essen

biobased, mobiliteit en

dat we ons niet te snel rijk moeten rekenen.

energie.” Mark Overman

“Het gaat om een transitie waarvoor een

benadrukt dat de interactie tussen dergelijke inhoudelijke

‘domeinen’ genoemd.

onderwerpen de komende jaren

Achtereenvolgens gaat het om:

steeds belangrijker wordt. “Eerste

1) energie, 2) biobased economy, 3)

Economische onderbouwing

heleboel stappen nodig zijn. Je kunt niet zomaar een knop omdraaien, dat zou funest zijn voor onze economie.” In dit verband vergt ook de economische onderbouwing

klimaat, 4) van afval naar grondstof en

mijlpaal was het Energieakkoord, dat is een

aandacht. Hiertoe gaat binnenkort het

circulaire economie, 5) gebouwde omgeving

belangrijke stap geweest om de voortgang

Netwerk Groene Groei van start. “Dit is

en stad, 6) voedsel, 7) mobiliteit en 8) water.

op meerdere domeinen te versnellen.”

opgezet om vooral de discussie over het belang van groene groei onder economen

2

Potentie

Prijskaartje

te stimuleren”, aldus Overman. “Hiermee

Uit de tussenbalans blijkt dat met name

Het maken van afwegingen tussen kosten

willen bereiken dat milieu een volwaardi

op de raakvlakken tussen de domeinen

en baten is volgens Overman een belang

gere plaats krijgt in de economische analyse

behoorlijke stappen voorwaarts worden

rijke invalshoek om groene ontwikke

en uiteindelijk in de besluitvorming.”

gezet. “Dit geldt bijvoorbeeld voor de

lingen te stimuleren. “Recent is de nieuwe

verwevenheid van acties op het gebied

Algemene Leidraad MKBA verschenen, een

Duurzaam inkopen is een ander belangrijk

van klimaat en bouw”, aldus Van Essen.

gezamenlijk product van CPB/PBL. Hierin

middel om de markt te prikkelen. “Na de

“Op dit gebied gebeurt van alles, waardoor

speelt de te hanteren discontovoet voor het

zomer presenteren we een nieuw plan van

we in het bouwdomein inmiddels kijken

realiseren van groene groei een belangrijke

aanpak”, vertelt Van Essen. “Daar wordt nu


door vijf departementen voortvarend aan gewerkt, samen met andere overheden en externe partijen. Daar kan echt een impuls van uitgaan.” Martie van Essen (EZ) en Mark Overman (IenM)

Internationale component Aandacht verdient in dit verband ook de internationale dimensie. “Heel veel wat

economische missies. Ook deelname aan

bepaalde specifieke oplossingen en tech

voor ons land belangrijk is speelt zich af

internationale netwerken is in dit verband

nieken. Dat past niet bij het creatieve proces

op Europese en mondiale markten”, aldus

nuttig. Daarnaast zijn voor dit doel instru

van innovatie. Je moet, met oog voor die

Overman. “Daarom is het belangrijk om

menten ontwikkeld zoals het Dutch Good

stip op de horizon, partijen zoveel mogelijk

met andere landen en met het internatio

Growth Fund, het Fonds voor Duurzaam

ruimte bieden om met nieuwe oplossingen

nale bedrijfsleven gezamenlijk aan groene

Ondernemen en Voedselzekerheid en het

te komen.”

groei te werken.” Dit is niet alleen inhou

Fonds Duurzaam Water. Van Essen geeft aan dat het gaat om een

delijk stimulerend, maar ook nodig om innovaties en expertise van eigen bodem

Stip op horizon

ontwikkeling. “Als het goed is, geeft groene

te vermarkten.” Hij wijst in dit verband

Tot slot onderstreept Van Essen dat groene

groei een blijvende impuls aan innovatie,

op het belang van het internationaal

groei een vraagstuk is voor de gehele

maar dat mag nooit stoppen. Men moet

uitdragen van onze kennis en kunde voor

samenleving. “Als overheid zijn wij maar

zich altijd gestimuleerd voelen om er weer

geïntegreerde, duurzame oplossingen.

een van de partijen. We kunnen dus niet

een schepje bovenop te doen. Op die manier

“Denk aan de verkoop van onze afval- en

zeggen van kom maar, we regelen het wel.

blijft het een constant streven om de lucht

watertechnologie aan het buitenland,

Het zal echt met alle betrokkenen opgepakt

nóg schoner te maken of grondstoffen nóg

daarin zitten enorme groeimogelijk

moeten worden.” Flexibiliteit is eveneens

beter te benutten. Dat is nodig om toekom

heden.” Het kabinet brengt de Nederlandse

van belang in dit dossier. Overman: “We

stige generaties in gezondheid en welvaart

kennis op dit gebied onder de aandacht in

moeten ons niet te veel vastleggen op

te laten leven.”

Inzicht via schaduwprijzen

van schaduwprijzen heeft meerdere

expliciet benoemd. Momenteel wordt

Met schaduwprijzen krijgt het milieu een

aan de hand hiervan de milieu-impact

uitvraag voorbereid om het handboek

te stellen, kun je uitgaan van preven

bepalen. Ook kun je ze gebruiken voor

geval zijn de kosten om milieubeleids

beslissingen. Een derde toepassing is te

punt. De schaduwprijs is dan gelijk aan

van bedrijven, organisaties of landen

vanuit het ministerie van IenM een

toepassingsmogelijkheden. Zo kun je

te actualiseren. Doel is om milieuef

prijskaartje in euro’s. Om die prijs vast

van bedrijven, producten en diensten

tiekosten en schadekosten. In het eerste

kosten-batenanalyses en investerings

doelstellingen te halen het uitgangs

vinden bij benchmarking om activiteiten

de kosten van de maatregelen om het

onderling te vergelijken.

dering waardeert milieukwaliteit aan de

Vijf jaar terug is deze benaderings

als gevolg van emissies en andere aantas

Schaduwprijzen. Relevante factoren,

natuurlijke hulpbronnen. Het berekenen

aannames en weegfactoren worden

beleidsdoel te realiseren. De tweede bena hand van een inschatting van de schade

wijze vertaald in het Handboek

tingen van gezondheid, ecosystemen en

methodologische keuzes en te hanteren

fecten met behulp van schaduwprijzen

zoveel mogelijk inzichtelijk te maken en financieel te waarderen. Het Handboek Schaduwprijzen kan daarmee op

wetenschappelijk verantwoorde basis

informatie leveren, waar in het econo

mische afwegingsproces in toenemende

mate behoefte aan is. Concepten als true pricing, green accounting en integrated

reporting zijn immers mede gebaseerd op een consistente wijze van het hanteren van schaduwprijzen.


3

Natuurlijk kapitaal loont Het natuurlijk kapitaal bestaat uit diensten en voorraden die de natuur ons levert, denk aan zaken als voedselpro ductie, schone lucht of verkoeling in de stad. Dat is zowel belangrijk voor welzijn als economie. De Atlas Natuurlijk Kapitaal brengt de kansen in beeld.

Kostenbesparing is eveneens mogelijk door de inzet van natuurlijke middelen, denk aan de bestuiving van gewassen door bijen of plaagbestrijding door insecten.

Nieuwe maat Mogelijkheden te over dus, zowel voor onze gezondheid als portemonnee, om te investeren in het benutten van natuurlijke

Natuurlijk kapitaal kan direct opbreng

waarde creëren voor toerisme en de huizen

bronnen en hulpmiddelen. Helaas gebeurt

sten opleveren. Bekende voorbeelden van

markt. Een heel andere vorm om te profi

dit nog maar mondjesmaat. Het Ministerie

oudsher zijn de verkoop van hout en vis.

teren van ons natuurlijk kapitaal is ‘Bouwen

IenM wil ervoor zorgen dat het enthou

Nieuwe soorten ‘oogsten’ zijn de productie

met de natuur' om de waterveiligheid van

siasme om hiervoor te kiezen toeneemt.

van zeewier of zonne- en windenergie.

ons land te vergroten. Een voorbeeld is de

Belangrijke stap is de Atlas Natuurlijk

Verder kan een natuurlijke omgeving meer

aanleg van zandige oevers voor de kust.

Kapitaal die op 22 september officieel gelanceerd wordt. De atlas brengt voor tal van onderwerpen helder in beeld wat de mogelijkheden zijn om de milieudruk te verminderen door te kiezen voor natuurlijke bronnen. Dit moedigt aan om verstandige keuzes te maken, keuzes die aanzetten tot het duurzaam omgaan met natuurlijk kapitaal.

Voorproefje Anders dan de naam doet vermoeden, verschijnt de Atlas Natuurlijk Kapitaal niet in de vorm van een groot, zwaar boekwerk. Integendeel. Alle informatie komt op een interactieve website. Een eerste versie van de atlas staat al online op ‘www.atlas natuurlijkkapitaal.nl’. Naast uitleg over begrippen en mogelijkheden is in kaarten een schat aan gegevens opgenomen. Deze kan men benutten bij het nemen van besluiten die betrekking hebben op de leefomgeving. Bedrijven kunnen dezelfde gegevens gebruiken om hun bedrijfsvoering duurzamer te maken of voor hun rappor tages in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Na de lancering op 22 september wordt de atlas samenwer king met de gebruikers doorontwikkeld.

4


Foto: Rienke Wiersma

Inzetten op vier dimensies

T

rue Pricing staat voor het principe dat zowel de sociale kosten als de milieukosten

van producten over de gehele keten in beeld komen. “Pas dan kun je ze namelijk gericht terugdringen”, zegt co-founder en External Affairs Director van True Price, Michel Scholte.

Michel Scholte: “AkzoNobel heeft nu een vierdimensionale winst- en verliesrekening” In het milieuveld klinken regelmatig

temperatuur kan worden gemaakt. Hieruit

enige tijd van Europa, maar daar kan meer

stemmen op om milieukosten door te

blijkt dat het nieuwe product ten opzichte

bekendheid aan worden gegeven. Het is echt

berekenen in de prijs van producten. “True

van conventioneel asfalt significante bespa

een uitstekende mogelijkheid om groene

Pricing kiest voor een andere weg”, bena

ringen voor het milieu oplevert. Zo zijn er

groei te versnellen.”

drukt Michel Scholte. “Wij kiezen voor

tientallen bedrijven die met onze methode

een aanpak die de milieudruk of sociale

aan de slag willen. In de Kamerbrief Van

Een heel andere kans - en dat zit eraan

misstanden rond een product daadwerkelijk

Afval naar Grondstof omschrijft staatsse

te komen – noemt Scholte de verplich

vermindert.”

cretaris Van Mansveld onze aanpak als een

ting voor bedrijven met meer dan 500

manier om circulaire beslissingen te maken.

werknemers om in jaarverslagen ook te

Recent heeft True Price een rapport gepu

En Henk Kamp geeft in een brief aan dat

rapporteren over niet-financiële infor

bliceerd met een overzicht van zeventien

het voorbeeld en de aanpak van True Price

matie. “Dat geeft transparantie om groene

bedrijven die hun impact waarderen en in

van betekenis kan zijn bij het berekenen van

groei verder op te tuigen, te meer daar

geld uitdrukken. Niet alleen voor hun eigen

milieukosten.”

bedrijven die hierin willen investeren zich zo in positieve zin kunnen onder

productie, maar ook voor hun keten. “Zo hebben we voor AkzoNobel een vierdimen

Kansen om groene groei te versnellen liggen

scheiden. Hiervan gaat automatisch een

sionale winst- en verliesrekening ontwik

volgens Scholte met name bij het midden-

prikkel uit naar de achterblijvers. Een

keld. Aan de hand hiervan kunnen zij zien

en kleinbedrijf. “Voor MKB-bedrijven is het

ander aandachtpunt is het beprijzen van

wat de kosten en baten zijn voor zowel het

lastig om de capaciteit hiervoor te mobili

milieu als op sociaal, menselijk en financieel

seren, zowel qua kennisontwikkeling als

CO2 en andere negatieve effecten zoals

gebied. Een heel ander voorbeeld is bouw

implementatie.” Om ontwikkelingen te

explicieter de koppeling leggen tussen

bedrijf BAM, waarvoor we de milieukosten

stimuleren, kan ook de overheid zelf meer

autogebruik en gezondheid en op basis

van traditioneel asfalt hebben berekend ten

doen, onder meer door milieukosten mee te

daarvan financiële prikkels inbouwen om

opzichte van het LEAB, dat met een lagere

nemen bij aanbestedingen. “Dit mag sinds

de vervuiling terug te dringen.”

de uitstoot van fijnstof. Ook kun je nog


5

Foto: IenM

Succes Green Deals smaakt naar meer Het afsluiten van Green Deals vormt een belangrijk middel om groene groei te stimuleren. Ook het buitenland toont inmiddels belangstelling voor deze Nederlandse ‘vinding’.

Daarnaast vindt onderzoek plaats naar de mogelijkheden om te komen tot interna tionale Green Deals. Probleem is wel het verschil in juridische kaders tussen landen. Daarom opteert IenM in eerste instantie

Met de Green Deal aanpak geeft het kabinet

zorgen dat de vaart er inderdaad in blijft,

om te starten met enkele gelijkgestemde

ruimte aan vernieuwende initiatieven uit

gaat de Green Deal Board - het overkoe

landen, bijvoorbeeld rond de Noordzee.

de samenleving. De ‘deals’ komen vaak

pelende orgaan - zich nadrukkelijk bezig

Interessant in dit kader zijn drie Green

tot stand op initiatief van innovatieve

houden met het uitdagen van partijen om in

Deals die alle een implementatielijn van

bedrijven die belemmeringen ervaren.

beweging te komen. Dat doet de Board door

de EU-Kaderrichtlijn Mariene Strategie

Ook helpt dit instrument de overheid om

een ambassadeursrol op te pakken.

invullen: Scheepsafvalketen, Visserij

concreet invulling te geven aan maatschap

Andere landen krijgen inmiddels ook

voor een Schone Zee en Schone Stranden.

pelijke opgaven, bijvoorbeeld bij de aanleg

oog voor de meerwaarde van dit instru

Deze drie haken bovendien aan bij het

van laadpunten voor elektrische auto's of

ment. De Nederlandse aanpak staat in

Ketenakkoord Kunststofkringloop en

bij het opzetten van lokale installaties voor

de belangstelling van de OECD, UNEP, de

de inspanningen om de plastic soep te

duurzame energie.

Europese Commissie en een aantal Europese

bestrijden. Tijdens het Nederlandse voorzit

Sinds 2011 zijn 182 van dergelijke overeen

Lidstaten. Gesteund door deze belangstel

terschap van de EU moeten de eerste inter

komsten tot stand gekomen met meer dan

ling, verkent het kabinet of Europese Green

nationale Green Deals het leven zien.

1090 partijen. Het kabinet verwacht jaarlijks

Deals haalbaar zijn op onderwerpen als

Informatie: www.rijksoverheid.nl/

20 nieuwe ‘deals’ te sluiten. Om ervoor te

efficiënt materiaalgebruik en recycling.

greendeal en www.ondernemendgroen.nl

Financiële impulsen

ringen (Vamil) milieuvriendelijke inves

wil knelpunten in de financiering van

LenM heeft verschillende financiële

tingvoordeel aan 'groene' spaarders en

Verder is het Innovatiefonds MKB+

te ondersteunen. Deze variëren van

biedt nieuwe ontwikkelingen in milieu

lingen. Zo stimuleren de regelingen

ring. De Green Deal ‘Expertisecentrum

Vervroegde afschrijving milieu-investe

die voortvloeit uit het Energieakkoord,

instrumenten ingezet om groene groei

beleggers. De 'Regeling groenprojecten'

belasting voordeel tot subsidierege

technologie kans op groene financie

Milieu Investeringsaftrek (MIA) en de

6

teringen. Ook geeft de overheid belas

financiering duurzame energieprojecten’,


duurzame energieprojecten wegnemen. in het leven geroepen om kansrijke

initiatieven van ondernemers te onder steunen. Meer informatie over de

regelingen staat op de website van

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (www.rvo.nl).

Voorzien in kennislacunes K

ennis inzetten om antwoorden te vinden op lastige vragen op het gebied van groene groei. “Dat is ons werkterrein”, vertelt

arbeid bijvoorbeeld iets wat we belangrijk vinden. Maar daar zit nu juist veel belasting op, terwijl grondstoffen nauwelijks belast

Antoine Heideveld, directeur van Het Groene Brein. “Dankbaar

zijn. Door op dit soort punten grote aanpas singen door te voeren, stimuleer je groene

werk, want zowel het bedrijfsleven als de overheid zit nog met veel

groei op een manier die ertoe doet. Dit zet

kennislacunes op dit gebied.”

veel meer zoden aan de dijk dan alle huidige stimuleringsmiddelen die worden ingezet.”

“Bij groene groei praten we over bedrijfsacti

misverstanden bestaan. Het Groene Brein

Positief is Heideveld over de wisselwerking

viteiten met positieve impact op het milieu,

wil die helpen oplossen, onder meer door

tussen wetenschap, overheid, bedrijfsleven

mens en natuur, ook in financieel opzicht”,

waarden toe te kennen aan onze natuurlijke

en maatschappelijke organisaties. “Dat gaat

aldus Antoine Heideveld. “Op dit gebied zijn

hulpbronnen. Pas dan kunnen ze daad

fantastisch. In concrete projecten merk ik

nog tal van witte vlekken. Het Groene Brein

werkelijk een rol spelen in economische

niets van kloven in beleving en taal waar

zet zich, als netwerk van 75 wetenschappers,

afwegingen.” Belastingherziening is in zijn

je vaak over hoort. Wetenschappers blijken

in om hierin te voorzien door bruggen te

ogen het belangrijkste om in dit dossier

heel goed in staat om over disciplines heen

slaan tussen bedrijfsleven, onderwijs, over

echt vaart te maken. “Belasting is namelijk

aan concrete vragen uit het bedrijfsleven te

heid en onderzoek.”

het middel bij uitstek om te stimuleren

werken. Het is mooi om te zien hoe kennis

wat we willen en af te remmen wat we

op deze manier vertaald wordt in praktische

niet willen. Als je naar groene groei kijkt, is

en maatschappelijke relevante producten.”

De behoefte aan ‘groene’ kennis zit deels op techniekniveau, hoewel op dit terrein volgens Heideveld inmiddels al veel gebeurt. Dat geldt in veel mindere mate voor

Foto: Het Groene Brein

de bedrijfsvoering van bedrijven als geheel, ook wel businessmodel genoemd. “Als het al gebeurt, richt men zich veelal enkel op een product of project. Voor het daadwerkelijk in breder verband benutten van alle mogelijk heden stuiten bedrijven op tal van kennisla cunes. Ook op macro-economisch niveau liggen er nog veel vragen met betrekking tot het scheppen van de juiste condities om echt te werken aan groene groei. Iets als biodiversiteit is bijvoorbeeld nog lastig in economische zin uit te drukken.” Momenteel is Het Groene Brein betrokken bij het maken van de Kenniskaart Natuurlijk Kapitaal (zie elders in dit katern). Wat Heideveld hierin nog mist is een geza menlijke ambitie. “Het is nog niet helder waar we met elkaar precies naar toe willen werken, ook omdat over het begrip nog veel

Antoine Heideveld: “Wetenschappers blijken goed in staat om praktische oplossingen aan te dragen”


7

Reacties welkom

Wilt u reageren op dit themakatern? Graag! Stuur uw bericht naar hoofdredacteur Jan de Graaf, [email protected], o.v.v. ‘Reactie groene groei’.

Snelheid moet omhoog “We zijn goed op weg, de richting klopt enkel de snel heid is te laag.” Zo luidt kort en goed de visie van Tjerk Wagenaar op het groene groeibeleid. Vooral de Green Deal aanpak vormt volgens de directeur van Natuur en Milieu een geschikt vehikel voor het stimuleren van groen ondernemerschap. Belangrijk zijn ook het topsectoren beleid, het Energieakkoord en een slimmere inzet van het fiscale instrument.

aanscherping van de regelgeving groene groei stimuleren. “Denk aan de verplichting dat vanaf 2020 een nieuw aangeschaft huis binnen twee jaar een label B heeft. Of leg de industrie op straffe van een boete het herbenutten van restwarmte op.”

Energieakkoord Het Energieakkoord wordt in het kader van groene groei nog niet vaak genoemd. Ten onrechte, vindt Wagenaar. “Met name energiebesparing en duurzame energie zijn dankzij het akkoord in een versnelling

Nog steeds lopen veel goede initiatieven

heden wordt financieel ondersteund door

gekomen. Dat creëert nu al veel bedrijvig

van onderop vast op regelgeving of gebrek

het topsectorenbeleid. Dit gebeurt onder

heid, terwijl veel nog in de kinderschoenen

aan samenwerking. Tjerk Wagenaar

meer door wetenschappers te koppelen

staat. Daar komt bij dat een aantal onder

betreurt dit. De directeur van Natuur en

aan mensen uit het bedrijfsleven. Daardoor

werpen uit het akkoord nog niet in maatre

Milieu noemt met name de Green Deals

vindt nieuwe kennis veel sneller de

gelen is vertaald. Neem het benutten van

een geschikt instrument om activiteiten

weg naar de markt. Dat gaat heel goed.

warmte, geothermie en warmtenetten. Als

van groene ondernemers de wind in de

Inmiddels is er voor een kleine half miljard

daar plannen voor komen en er komt geld

zeilen te geven. “In eerste instantie ging

aanbesteed, waarvan meer dan 150 miljoen

bij, dan geeft dat ook een enorme vaart.”

dat goed, maar nu is er sprake van stag

al is uitgegeven aan projecten.” Een mooi

natie. Gelukkig wordt daar iets aan gedaan.

voorbeeld vindt hij het programma om

Een overkoepelende wens van Wagenaar

De verschillende domeinen, denk aan

kostenreducties te realiseren voor wind

is dat groene groei wordt gekoppeld aan

grondstoffen, energie en water,

parken op zee. “Denk aan veel

zijn toebedeeld aan de leden van de Green Deal Board. Binnen deze domeinen, kijken de Board-leden waar leemtes en kansen zijn. In het verlengde daarvan dagen zij partijen

goedkopere manieren om

‘Besteed geen overheidsgeld aan ontwikkelingen die hun tijd gehad hebben’

uit om met Green Deals te

de palen te storten.” Ook

producten worden gemaakt die na gebruik toch weggegooid worden. En benut straks

om zonnepanelen te

het momentum van Parijs. Als daar de

maken spreken hem aan.

goede klimaatafspraken worden gemaakt,

“Hierdoor kunnen ze straks

gaat er een enorme stimulans voor groene

worden geïntegreerd in

Maar niet alles op dit gebied

gekeken naar de mogelijkheden om op

“Daarmee voorkom je dat er duurzame

nieuwe technieken

standaard dakbedekking.”

komen.” Verder wordt expliciet

de concepten voor de circulaire economie.

is koek en ei. “De innovatiegelden

te schalen. Voordeel hiervan is dat bij succes

bestaan vooral uit belastingkortingen.

een experiment ergens in het land direct

Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt

uitgerold kan worden.”

tussen duurzame en vervuilende tech

groei vanuit.” Tjerk Wagenaar: “Belast vies meer en schoon minder”

nieken. Nu gaat slechts circa15% van het

8

Aanjagen innovaties

innovatiebudget naar processen die de

Het topsectorenbeleid noemt Wagenaar

samenleving schoner maken. Dat moet snel

eveneens een goede aanjager voor groene

anders, dan komt groene groei nog sneller

groei. “Naast betrokken ondernemers zijn

van de grond. Aan ontwikkelingen die hun

hiervoor immers ook innovaties nodig.

tijd gehad hebben, moet je geen over

Het ontwikkelen van nieuwe mogelijk

heidgeld meer aan besteden.” Verder kan


Foto: Natuur en Milieu

Modernisering milieubeleid in de praktijk

Recommend Documents