Modelvliegclub Secretariaat: H. B. Breukink W. Röringstraat 10 7576 BE Oldenzaal Tel. 0541-511800 E-mail:
[email protected]
een prachtige hobby
Alle begin is moeilijk
Een bekend gezegde, dat ook voor de modelvliegsport geldt. Maar alles is ook te leren en dus ook het modelvliegen. Of je uiteindelijk slaagt hangt voor een groot deel af van de manier waarop je het aanpakt. Daarom hier wat tips en ook iets over de kosten. Een radiografisch bestuurd modelvliegtuig is volledig vergelijkbaar met een normaal vliegtuig. Het wordt bestuurd met beweegbare roeren, die in de vleugels en staart zijn opgenomen, net als bij zijn grotere broer. Bekijk de tekening hierboven maar eens goed en onthoud de verschillende benamingen. De zender, die je in je hand hebt, is uitgerust met een aantal stuurknuppels. Zodra je daar mee beweegt, wordt dat als een signaal naar de ontvanger van je modelvliegtuig verzonden. Daar wordt dit signaal doorgegeven naar een stuurmotor (servo), die het signaal omzet in een beweging: één van de roeren zal een uitslag vertonen. Op deze wijze besturen we alle roeren met een eigen servo. Als we een model hebben met een verbrandingsmotor, wordt ook de gasregeling via zo'n servo bestuurd. Modelvliegtuigbouw is niet eenvoudig. Het is dan ook verstandig om eerst je licht op te steken bij een modelvliegclub of modelbouwzaak. Kom gerust eens kijken op ons IKARUS vliegveldje tussen Tubbergen en Langeveen (zie kaartje op achterzijde van dit informatiebulletin). Een goede voorbereiding is belangrijk.
Het model Het eerste motormodel moet stabiel vliegen. Een hoogdekker (de vleugel is vrij hoog geplaatst) is hiervoor zeer geschikt. Diverse bouwdozen zijn hiervoor verkrijgbaar. Meestal begint men met een Charter, Taxi of Westerly. De spanwijdte van de hoofdvleugel ligt in de buurt van de 1,5 meter. Voor de besturing zijn 3 servo's nodig (richtingroer, hoogteroer en gasregeling). Er zijn ook kant en klare vliegtuigen te koop, maar een nadeel is dat deze moeilijk te repareren zijn. Meestal zijn deze modellen van
ailerons voorzien en daardoor is leren vliegen iets moeilijker. Als men het model zelf gebouwd heeft is de constructie door en door bekend en zijn eventuele reparaties gemakkelijker uit te voeren. Leren vliegen met een zwever wordt door de één gemakkelijker en door de ander iets moeilijker gevonden. Vooral als het zweefmodel opgetrokken wordt met een lier of elastiek kunnen er problemen ontstaan. Hulp van een ervaren piloot is dan geen overbodige luxe. Kies om te leren zweefvliegen een model met een spanwijdte van ongeveer 2 à 2,5 meter. De Gentle Lady van Goldberg is hiervoor onder andere zeer geschikt.
Indien er met ailerons wordt gevlogen verhuist het richtingroer naar de linker stuurknuppel en komen de ailerons op de rechter stuurknuppel.
De motor Een Taxi, Charter of Westerly vliegt prima met een 4 cc motor. Deze zijn verkrijgbaar met of zonder kogellagers. Met kogellagers is een stuk duurder maar het vermogen is hoger en de carburateur meestal beter dan bij motoren met bronzen lagers. Ik ben er geen voorstander van om meteen een grote motor (6,5 cc) te nemen die ook op het volgende model gebruikt kan worden. De bedoeling hierachter is om een motor uit te sparen. Maar een grote motor is veel duurder, gebruikt veel meer brandstof en het vliegen is moeilijker te leren. Beter is het een goede 4 cc motor aan te schaffen en die ook voor het volgende model te gebruiken, bijvoorbeeld een ailerontrainer. De Freedom 20 van Goldberg is een goede en complete ailerontrainer voor een motor van 3,5 tot 5 cc.
De radiobesturing Er is een enorm aanbod in radiografische besturingen. Neem minstens een set met 4 kanalen, die eventueel is uit te breiden. Let op de
kwaliteit van de stuurknuppels: deze moeten soepel bewegen en geen speling in de neutraal-stand hebben. Zeer belangrijk zijn de accucellen. Deze dienen gepuntlast te zijn. Vliegen met losse cellen is vragen om problemen. Gelukkig is er geen zendvergunning meer nodig voor radiobesturing en zijn er dus ook geen kosten meer verbonden aan het hebben van een dergelijke zender. Vraag uw handelaar om apparatuur in de 35 MegaHerz-band, aangezien deze band alleen aan vliegtuigen is toebedacht. Andere banden, zoals de 27, 30 en 40 MHz, mogen ook door schepen, auto's, enz. worden gebruikt.
De computerzender Tegenwoordig is er ook een uitgebreide keus in computerzenders. Er is van alles in vóór te programmeren, servobewegingen te mixen en servodraairichtingen eenvoudig om te draaien of te vertragen. Laat je goed voorlichten door je modelbouwzaak of vraag informatie bij een modelvliegclub.
Accucellen laden Ga alleen vliegen met accucellen die net geladen zijn. Dus niet laden en een week later gaan vliegen. Als men langzaam laadt, kunnen moderne accucellen niet overladen worden.
Leren vliegen Het leren vliegen is, op een enkele uitzondering na, niet in je eentje te doen. Hiervoor heb je hulp nodig van ervaren instructeurs. Modelvliegclub IKARUS heeft een aantal instructeurs, die de beginnende modelvliegpiloot op weg helpen totdat zij zelfstandig kunnen opstijgen, enkele eenvoudige vliegfiguren kunnen maken en weer veilig kunnen landen. Zij behalen daarmee het zogenaamde A-brevet en mogen vanaf dat moment zelfstandig vliegen. De meeste aspirant-piloten krijgen het modelvliegen binnen één seizoen onder de knie. Regelmatig op het veld komen en veel oefenen onder toezicht van een instructeur hoort daar dan wel bij.
Verzekering Alvorens men gaat leren vliegen is het noodzakelijk, dat men verzekerd is. De meeste WAverzekeringen hebben modelvliegen in de polis zitten (€ 2.000.000,- dekking), maar vraag dat wel goed na. Het secretariaat van IKARUS wil een kopie van dat deel van je polis in de ledenadministratie hebben opgenomen.
Als je lid bent van de KNVvL (Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart), afdeling Modelvliegsport heb je geen persoonlijke WA-verzekering nodig, omdat die al automatisch in het KNVvL-lidmaatschap is opgenomen.
De kosten De eerste aanschaf voor een hobby is altijd een hele hap ineens. Gelukkig schaf je de meeste zaken voor een langere periode aan en kun je de besturing en de motor ook voor latere modellen gebruiken. Ter indicatie toch maar eens een optelsommetje: Een 4-kanaals radiobesturing, incl. accucellen en 3 servo's: minimaal: Een acculader voor zender- en ontvangeraccu: Een beginnersvliegtuig, zoals de Taxi, Charter of Westerly: Bespanfolie (bijv. Oracover): Een 4 cc tweetakt motor: Een 2 Volt startaccu + startclip: Klein materiaal, diversen: Totaal:
€
270,-
€
30,-
€ € € € €
70,25,90,25,50,-
€
560,-
Natuurlijk hoef je alles niet nieuw te kopen, hoewel dat wel veiliger is. Koop je tweedehands, neem dan iemand mee, die er verstand van heeft. Voor vragen kun je natuurlijk ook altijd terecht bij clubleden van IKARUS.
Elektromodellen
lancer” om alle cellen dezelfde spanning te geven) dan de NiCad- en NiMH-cellen.
Steeds belangrijker in de modelvliegerij worden de elektromodellen. Vroeger maakten de accucellen voor de elektromotor het model erg zwaar en de vluchten waren kort. Je zag dan ook hoofdzakelijk elektro-zweefmodellen. Maar sedert 1980 is er een voortdurende verbetering geweest van alle elektrovliegonderdelen. De accucellen werden steeds lichter en efficiënter en dat gold ook voor de motoren: lichter en krachtiger. Er is nu een grote variëteit in modeltype en grootte. Laat je in de modelbouwwinkel adviseren over de combinatie van model, motor, propellor, accukeus en oplaadapparaat, want het heeft allemaal met elkaar te maken. Bij IKARUS zijn i.v.m. de milieuvergunning ook ruimere vliegmogelijkheden voor elektromodellen (5 dagen per week) dan voor brandstofmodellen (3 dagen per week).
Elektromotoren Er is een ruime keus aan goede krachtige elektromotoren. De te kiezen zwaarte hangt af van het model dat er mee in de lucht gebracht moet worden. Hadden we vroeger alleen de op koolborstels draaiende motoren, tegenwoordig zien we steeds vaker de “borstelloze” motor (wel duurder), zowel uitgevoerd als “binnenloper” (het binnenste deel draait) als ook “buitenloper” (het buitenste deel draait).
Accu-cellen Momenteel zien we op accugebied een verschuiving in gebruik van de 1,2 Volt NiCaden NiMH-cellen (nikkel-cadmium en nikkel-metaal hydride) naar de nieuwere 3,7 Volt LiPo-cellen (Lithium Polymeer). LiPo’s zijn wat duurder, maar lichter in gewicht en hebben meer vermogen. Ze vereisen alleen meer zorg en aandacht in het gebruik (laden en ontladen) dan de traditionele NiCad- en NiMH-cellen. Een standaard elektromodel kan uitgerust worden met minimaal 7 stuks 1,2 V NiCad of NiMH-cellen in serie (= 8,4 V), maar beter is 8 à 10 stuks (denk ook aan het gewicht!) of begin direct met LiPo’s LiPo’s kun je in serie en/of parallel schakelen (in serie telt het voltage op; bij parallel niet, maar wordt de capaciteit verhoogd). Er zijn standaardpakketten van 2 of 3 cellen in serie (2 x 3,7 = 7,4 Volt en 3 x 3,7 = 11,1 Volt) in diverse capaciteiten (460 tot 4100 mAh). Denk er aan dat LiPo’s een ander oplaadappa-raat vereisen (incl. een zogenaamde “ba-
Motorregelaar Vroeger waren de ontvangeraccu (4,8 V) en de accucellen voor de motor (minimaal 8,4 V) aparte eenheden. Om gewicht te besparen zien we nu vrijwel alleen nog maar de zogenaamde BEC-regeling (Battery Elimination Circuit), een stukje elektronika dat stroom voor de ontvanger “aftapt” van de motoraccucellen. De motor zal niet meer draaien, zodra de spanning tot 5 Volt is gedaald, wat nog genoeg spanning is om de ontvanger van stroom te voorzien en nog geruime tijd te kunnen uitzweven en landen. Propeller Kies ook je propellor in combinatie met de zwaarte van je model en vermogen van de motor. Als propeller wordt bij zwevers vaak de “klapschroef” toegepast, die zodra de motor stopt de bladen scharnierend tegen de romp aanlegt, waardoor de luchtweerstand afneemt. Kosten Een kostenindicatie geven blijft moeilijk maar globaal moet je voor het elektrovliegen rekenen op de volgende plus/minus prijzen: Een 4-kanaals radiobesturing, incl. zenderaccu en 3 (mini-)servo's: Accupakket, Nicad of LiPo NiCad- of LiPo-oplader Een acculader voor de zender: Borstelloze elektromotor: BEC-regelaar Een beginnersvliegtuig (zwever of sportvliegtuig/trainer: Bespanfolie (bijv. Oracover): Klein materiaal, diversen: Totaal:
€ € € € € €
270,45,30,30,40,40,-
€ € €
70,25,50,-
€
600,-
Afhankelijk van persoonlijke voorkeuren, kwaliteit en prestaties kunnen de bovenstaande prijzen sterk afwijken. Laat je goed voorlichten door de vakhandelaar of zoek meer informatie op het internet.
Algemene informatie
Modelvliegclub IKARUS
De modelvliegclub IKARUS is opgericht op 3 november 1974 te Tubbergen. De vereniging beschikt over een mooi vliegveldje, gelegen aan de Lange Akkersweg en heet officieel: Mini-Airport “De Veldhoek”. Hier kunnen de leden van IKARUS volop de modelvliegsport beoefenen. Daarbij dient men zich te houden aan de voorschriften verbonden aan de milieuvergunning, zoals o.a. de veiligheidsregels en het vliegveldreglement. Alle voorschriften zijn op onze website beschikbaar, maar ook op het veld aanwezig in de frequentiekast. Eén maal per jaar wordt een algemene ledenvergadering gehouden, waar het bestuur met de leden en donateurs terugkijken op het afgelopen jaar en waar bepaald wordt hoe we verder gaan.
Tubbergen Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit op 3 februari 1975, nummer 46 Bij geen KNVvL-lidmaatschap, dient een kopie van de W.A.-verzekering te worden overlegd, waarin schade door modelvliegtuigen gedekt is.
Vliegtijden Zolang de zomertijd geldt: •
•
Met alle soorten modelvliegtuigen - op zaterdagen en zondagen van 13.30 uur tot 18.00 uur - op dinsdagen van 13.30 uur tot 21.00 uur Met uitsluitend elektromotoren - op woensdagen en donderdagen van 13.30 uur tot 21.00 uur
Website: www.hoppenbrouwer-home.nl/ikarus/
Zolang de wintertijd geldt: •
•
Met alle soorten modelvliegtuigen - op zaterdagen en zondagen van 13.30 uur tot 18.00 uur - op dinsdagen van 13.30 uur tot 18.00 uur Met uitsluitend elektromotoren - op woensdagen en donderdagen van 13.30 uur tot 18.00 uur Opmaakdatum: © november 2006
•
ste
Er wordt niet gevlogen op 1 Paasste ste dag, 1 Pinksterdag en 1 Kerstdag.
Bestuur: Voorzitter (interim) Egbert Hamberg Eichenstrasse 20 Itterbeck, Duitsland Tel. 0049-5948-933816
Secretaris Herman Breukink W. Röringstraat 10 7576 BE Oldenzaal Tel. 0541-511800
Penningmeester Martin Klaassen De Veenpluis 12 7665 EC Albergen Tel. 0546-442449
Contributie: Gert Jan Leemhuis Vosmeerstraat 21 7651 EN Tubbergen Tel. 0546-532771
Per jaar Jeugdleden Entreegeld Donateurs
€ € € €
60,00 25,00 12,50 11,00
Overige bestuursleden Bertus Bossink Zenderseweg 25 7665 TJ Albergen Tel. 0546-441143
F. K. Hoppenbrouwer Meijerstraat 2 7631 AT Ootmarsum Tel. 0541-291675
Bankrelatie Rabobank Tubbergen,
Rek. nr. 14.35.03.715
