MIWE energy User Report - bericht uit de praktijk
Bakkerij Gebert, Gnodstadt, Duitsland “Hier ziet je hoe de techniek vooruitgang heeft geboekt,“ zegt meesterbakker Hans Gebert over de vergelijking tussen twee generaties wagenbakovens. De bakkerij in de buurt van het Nederfrankische wijnbouwplaatsje Marktbreit gebruikt al langer een MIWE roll-in met bouwjaar 2007. Nu kwam hierbij nog de nieuwste generatie, de MIWE roll-in e+. “Onze medewerkers willen alleen nog in deze oven bakken,“ licht Gebert de situatie toe. Dat er heel veel in de MIWE roll-in e+ wordt gebakken, bevestigt ook Hans Gebert. “De bakkwaliteit is nog beter, en het energieverbruik is vooral lager.“ Deze vaststelling kan hij onderbouwen met eigen metingen van het verbruik. MIWE heeft bovendien de vergelijking van het bakken in de twee ovens deskundig begeleid en de energiebesparing nauwkeurig bepaald. Dat de keuze zou vallen op de nieuwe MIWE roll-in e+ was voor Hans Gebert bij de planning al snel duidelijk. “We zijn met onze twee andere MIWE-ovens zeer tevreden. We
hebben natuurlijk een uitgebreide marktstudie gedaan en prijzen vergeleken. Maar de nieuwe wagenbakoven uit Arnstein was onze eerste keuze.“ De oventechniek bij Gebert MIWE ideal 2 circuits met 4 bakkamers, drievoudig breed, bouwjaar 1998 MIWE roll-in, bouwjaar 2007 MIWE roll-in e+, bouwjaar 2010 Een belangrijk criterium bij de keuze was het energieverbruik. Behalve aan de energierekening denkt meesterbakker Gebert daarbij ook aan het milieu. Als een van de eerste bakkerijen in Duitsland begon Gebert in 1974 met het verwerken van biologisch geteeld graan. Er werd toen, en nu nog steeds, graan gemalen dat afkomstig is van landbouwbedrijven in de streek die bij de stichting Demeter zijn aangesloten. Inmiddels bevindt zich boven de bakkerij een grote molen, inclusief graansilo‘s en een graanreinigingsinstallatie. Hier wordt het graan vermalen en verwerkt tot volkoren bakproducten. De meesterbakker is dus ook molenaar. Maar ook met
g
Hans Gebert neemt zijn “Kipfli“ uit de MIWE roll-in e+.
1
User Report - bericht uit de praktijk
De bereiding van “Kipfli“ gebeurt met de hand.
Terecht is men bij Gebert trots op de kwaliteit van de “Kipfli“.
landbouw is hij vertrouwd, aangezien zelfs nog eigen akkers worden bewerkt. Misschien is Hans Gebert daarom zo creatief? Toen bij hem een allergie voor meelstof werd vastgesteld, stond hij voor de vraag hoe het nu verder moest. In plaats van ermee te stoppen heeft Gebert samen met de vakvereniging een omvangrijk meelstofafzuigsysteem ontwikkeld en laten inbouwen.
Energie terugwinnen “Het gaat mij niet om de techniek zelf, maar eerder om het praktische voordeel dat we eruit halen,“ aldus Hans Gebert over zijn passie die verder reikt dan het eigenlijke bakken. Dat brengt hem meteen ook bij een andere vernieuwing in zijn bakkerij. Beide MIWE roll-ins zijn aangesloten op een warmtewisselaar. MIWE heeft dit systeem speciaal voor de bakkerij ontwikkeld en is sinds enige tijd klaar voor de serieproductie ervan.
De filosofie van Hans Gebert De 45-jarige meesterbakker heeft een duidelijk concept: het aanbieden van authentieke bakwaren. Hiertoe behoren bijvoorbeeld “Kipfli“, een soort gebak dat al van oudsher met de hand wordt gevormd. “Wij doen deze moeite om ons van industriële producenten te onderscheiden,“ zegt Gebert. Dat is natuurlijk alleen consequent als er geen deegstukken worden ingekocht. Ook geeft hij zijn bakwaren geen vergezochte namen, zodat ze niet met fantasieprodukten van bakkersbedrijven zouden kunnen worden vergeleken. Maar dat is nog niet alles. Meesterbakker Gebert ging ook de strijd aan met de veroorzaker – namelijk het meelstof zelf. De techniek van meelbevochtiging, die werd ontwikkeld door het Duitse instituut voor graanverwerking (Institut für Getreideverarbeitung, IGV) in Bergholz-Rehbrücke, werd door Reimelt bouwkundig gerealiseerd en bij Gebert in de praktijk toegepast. In het zogenoemde MoisTec-systeem wordt het meel voorafgaand aan de eigenlijke deegbereiding in een cilinder met water bevochtigd. Zo komt bij het kneden geen stof vrij. Hans Gebert heeft dit systeem nog verder ontwikkeld en heeft hieruit een „opnieuw gedroogd stofmeel“ ontwikkeld, waarmee men stofvrij aan de tafel en aan machines kan werken. 2
MIWE eco:box De MIWE eco:box is een warmteterugwinningssysteem dat de afvalwarmte van bakovenbranders gebruikt voor waterverwarming. Daarbij kan 70 procent van de ontsnappende rookgaswarmte als thermische energie worden teruggewonnen. Hiervoor worden beide rookgasleidingen van de wagenbakovens naar de MIWE eco:box geleid. Het toestel dat bij Gebert is geïnstalleerd kan een brandervermogen van tot 170 kW uit twee bakovens opnemen. Er is ook een andere variant verkrijgbaar voor aansluiting op slechts één bakoven. Bovendien biedt MIWE de eco:box ook met verschillende niveaus van vermogensopname aan. “Een positief neveneffect van de eco:box is dat we een schoorsteen minder nodig hebben,“ aldus Hans Gebert. Want de warmtewisselaar heeft slechts één uitlaatbuis. Door de onttrekking van warmte in de MIWE eco:box wordt het vrijkomende rookgas afgekoeld tot minder dan 90 ° Celsius. Om toch nog voldoende schoorsteentrek te verkrijgen, raden de technici van MIWE een rookgasventilator of een effectieve schoorsteenhoogte van zes meter aan. Tegelijk is het ook van belang dat de stoom gescheiden wordt afge-
voerd. Door vermenging met het rookgas voor de eco:box zou het energiepotentieel aanzienlijk dalen. In bakkerij Gebert is de MIWE eco:box in een zijkamer geïnstalleerd. Het in het toestel verwarmde water wordt door buisleidingen op de gebouwtechniek aangesloten. “We hebben veel warm water nodig, maar we kunnen hiermee ook de verwarming van het gebouw ondersteunen,“ zo vat Hans Gebert het nut van de door warmteterugwinning gewonnen energie kort samen. De energie wordt tot aan het gebruik opgeslagen in grote buffervaten. Hoeveel energie precies door de MIWE eco:box wordt teruggewonnen, dat kan meesterbakker Gebert op een teller aflezen. “Zo kunnen we dus precies zien hoeveel we besparen.“ Uit eerste berekeningen is gebleken dat bij de huidige ovenbelasting jaarlijks ca. 9.000 kWh voor de verwarming van het gebouw kan worden gebruikt. “De eco:box levert dus al na enkele jaren voordeel op,“ besluit Gebert. Als men voor de verwarming van het gebouw 7 cent per kWh rekent, betekent dit een besparing van 630 euro per jaar. Energie besparen “Maar nog beter vind ik het wanneer de oven zelf al zo weinig mogelijk energie verbruikt,“ voegt Hans Gebert toe. Net zoals MIWE wil hij bij het bakken zo weinig mogelijk energie verbruiken. De tweede stap in het besparingsproces is dan het terugwinnen van energie – zoals met de MIWE eco:box.
Medewerkers van MIWE bij de verbrandingsgasmeting en DIN 8766.
Het is echter moeilijk te bepalen of een bakoven veel of weinig energie verbruikt. Voor bakkerij-bakovens bestaat nog geen norm voor het vergelijken van de energieefficiëntie zoals voor het brandstofverbruik van voertuigen of de energie-efficiëntieklassen voor elektrische toestellen. “Je moet dus wel grotendeels vertrouwen op de beweringen van de fabrikant van de oven,“ zegt Hans Gebert met een frons. Vergelijkend bakken Daarom heeft hij ook zelf metingen uitgevoerd. “Bij olie is dat relatief eenvoudig. Het volstaat om een oliemeter op de brander aan te brengen“, legt hij uit. Wanneer dan hetzelfde product met dezelfde bakparameters in verschillende ovens wordt gebakken, kan men al enkele eerste vaststellingen doen wat betreft het energieverbruik. De experts van MIWE hebben dit nog nauwkeuriger gemeten in Geberts bakkerij. Er werden telkens drie ovenwagens met “Kipfli“ in beide MIWE roll-ins gebakken. Rekening houdend met het uitbakverlies werd een gemiddelde energiebesparing van 15,6 procent berekend voor de MIWE roll-in e+. Kengetal roll-in e+ Olieverbruik per lading [liter] 1,68 Energieverbruik [kWh] 17,8 Uitbakverlies [%] 18,8 Energieverbruik [kWh/kg deeg] 0,51 0,
roll-in 1.1 1,99 21,1 18,6 58 g
In een aangrenzende ruimte worden de uitlaatbuizen van de twee wagenbakovens in de MIWE eco:box samengevoerd.
3
User Report - bericht uit de praktijk
Energieverbruik meten Voor MIWE is dit echter nog lang niet voldoende. “We willen vastgelegde normen voor het meten van het energieverbruik van bakovens. De bakker moet alles in een oogopslag kunnen zien en vergelijken,“ aldus gediplomeerd ingenieur Andreas Weißenberger, projectleider bij MIWE over de doelstellingen. Hiervoor heeft MIWE een meerdelig testschema ontwikkeld, waarbij naast het energieverbruik bij identieke bakverliezen ook het uitlaatgasverlies, de benodigde energie voor het opwarmen en het oppervlakteverlies worden berekend. De meting van het verbrandingsgas conform DIN 8766 wijst al meteen op duidelijke verschillen tussen de twee ovens bij bakkerij Gebert. Andreas Weißenberger: “Bij de roll-in 1.1 hebben we een verbrandingstechnisch rendement van 87,1 procent gemeten. Bij de roll-in e+ daarentegen bedroeg dit 93,3 procent.“ Wat nog meer opvalt, zijn de enorme verschillen bij de temperatuur van het verbrandingsgas. Bij het voorgangermodel lag deze nog hoger dan 250° Celsius; bij de MIWE roll-in e+ bedraagt deze slechts ca. 170° Celsius. De verklaring hiervoor ligt voor de hand: Nadat het rookgas door de warmtewisselaar is gestroomd, wordt het nog voor de verwarming van het stoomapparaat gebruikt. Op die manier wordt het verbrandingstechnische rendement aanzienlijk verbeterd. Voor de bakker is het echter nog belangrijker dat zo altijd – ook wanneer verschillende ladingen kort op elkaar worden gebakken – voldoende verzadigde stoom beschikbaar is. Berekening Uitgaande van het huidige olieverbruik kan in bakkerij Gebert een jaarlijks olieverbruik van 14.000 liter voor 2 wagenbakovens worden berekend. Bij een besparing van 15,7 procent en een stookolieprijs van 0,60 euro per liter kan in vergelijking met het voorgangermodel een besparing van ca. EUR 1.318,- per jaar worden bereikt als de MIWE roll-in e+ wordt gebruikt. Bij de volgende meettest wordt het oppervlakteverlies van de bakoven bepaald. Daarbij worden de wagenbakovens volgens bepaalde testparameters verwarmd. “De nieuwe roll-in warmt sneller op,“ aldus Hans Gebert over zijn ervaringen in de praktijk. Dit wordt ook door de meting bevestigd. Het gaat bijna vijf minuten sneller. Daarbij wordt bovendien nog ca. 1/3 verwarmingsolie bespaard.
4
Na het opwarmen van de oven tot 250° Celsius blijft de temperatuur gedurende drie uur behouden. Volgens ingenieur Weißenberger is dit nodig opdat de oven zou doorverwarmen, d.w.z. opdat een thermisch evenwicht zou worden bereikt. Vervolgens wordt de oven nog gedurende een uur op 250° Celsius gehouden. Hierbij wordt het oppervlakteverlies bepaald, d.w.z. de energie die nodig is om de oven op temperatuur te houden. Conclusie Erg praktisch is voor Hans Gebert en zijn medewerkers de besturing van de MIWE roll-in e+. “De overgang van een vaste-programmabesturing naar TC-bediening betekent een enorme stap voorwaarts,“ zegt de meesterbakker enthousiast. Ook de regeling van de hoeveelheid lucht – MIWE noemt dit aircontrol – kan hier worden vastgelegd. Bij de “Kipfli“, de met de hand gerolde broodjes van bakkerij Gebert, stelt men de aircontrol op een laag niveau in. „Vroeger vonden we de korst, vooral‘s avonds, wat te stevig,“ herinnert Hans Gebert zich. Nu is hij tevreden met de knapperigheid. Volkoren broodjes bakt Gebert dan weer met intensieve convectie. “Bij dat soort broodjes en ook bij krokante broodjes en zout gebak willen we bewust meer knapperigheid verkrijgen. Met aircontrol kunnen we deze nauwkeurig regelen.“ “We hebben veel uitgeprobeerd en ook een beetje gespeeld. Daarbij hadden we steeds als doel om de beste producten uit de oven te verkrijgen,“ licht Hans Gebert zijn inspanningen aan de bakoven toe. In plaats van willekeurige trends te volgen, wil Gebert in zijn bakkerij traditionele bakwaren van de beste kwaliteit produceren voor zijn klanten. MIWE helpt hem daarbij met de meest moderne en innovatieve baktechniek, die bovendien ook nog zinvol en efficiënt omspringt met energie.
Kort portret van Bakkerij Gebert Eigenaar: Hans Gebert Weetgasse 6 97340 Gnodstadt Filialen:
5
Mobiele verkoop:
1
Medewerkers 7
Verkoop:
20 waarvan 1 in opleiding
Stand: 0315
Productie:
MIWE Michael Wenz GmbH • 97448 Arnstein • Telefon +49 (93 63) 680 • Fax +49 (93 63) 68 8400 • www.miwe.com 5
