Milieuprogramma OP WEG NAAR EEN DUURZAME GEMEENTE ZALTBOMMEL

Milieuprogramma 2013 - 2016 OP WEG NAAR EEN DUURZAME GEMEENTE ZALTBOMMEL

Zaltbommel, 30 oktober 2012

Gemeente Zaltbommel

1

Milieuprogramma 2013-2016

Inhoudsopgave 1.

Inleiding .............................................................................................................................. 7 Aanleiding .................................................................................................................... 7 Werkwijze opstellen programma ................................................................................. 7 Leeswijzer.................................................................................................................... 8 2. Visie gemeentelijk Milieubeleid........................................................................................... 9 2.1 Visie gemeentelijk milieubeleid .................................................................................... 9 3. Milieuverslag 2012............................................................................................................ 10 3.1 Algemeen .................................................................................................................... 10 3.2 Milieubeleid................................................................................................................ 10 3.2.1. Algemeen Milieubeleid (zowel wettelijke taken als speerpunten) ............................... 10 3.2.2. Lucht (voornamelijk wettelijke taken) ........................................................................ 10 3.2.3 Energie en Klimaat (voornamelijk speerpunten) ........................................................ 11 3.2.4 Externe Veiligheid (voornamelijk wettelijke taken) .................................................... 16 3.2.5 Geluid (voornamelijk wettelijke taken) ....................................................................... 16 3.2.6 Bodem (voornamelijk wettelijke taken) ....................................................................... 16 3.2.7 Milieuadvisering Ruimtelijke Ordening (voornamelijk wettelijke taken) actualiseren 18 3.2.8 Stimuleren participatie burgers en bedrijven (voornamelijk speerpunten) ................ 18 3.3 Milieuvergunningen ................................................................................................... 20 3.3.1 Algemeen ................................................................................................................ 20 3.3.2. Vergunningen en meldingen (wettelijke taken) ........................................................... 21 3.5 Afvalverwerking / Afvalwater..................................................................................... 21 3.5.1 Ondergrondse inzameling afval (zowel wettelijke taak als speerpunt).................. 21 3.5.2 Inzameling kunststofafval (wettelijke taak) .................................................................. 22 3.5.3 Inzameling oud papier (wettelijke taak)...................................................................... 22 3.5.4 Afvalwater (zowel wettelijke taken als speerpunten) ................................................... 23 3.6 Natuuraspecten........................................................................................................... 23 3.6.1 Algemeen ...................................................................................................................... 23 3.6.2 Boomstructuurplan (zowel wettelijke taken als speerpunten)...................................... 23 3.6.4 Landschapsplan (zowel wettelijke taken als speerpunten)..................................... 24 3.6.5 Ecologische verbindingszone Capreton (zowel wettelijke taken als speerpunten) 25 3.6.6. Flora- en faunawet/ natuurbescherming (wettelijke taken) ...................................... 25 4. Milieutaken 2013 - 2016 ................................................................................................... 27 4.1 Algemeen .................................................................................................................... 27 4.2 Milieubeleid................................................................................................................ 28 4.2.1. Regionale uitvoeringsdiensten (wettelijke taak) ......................................................... 28 4.2.2. Algemeen .................................................................................................................... 28 4.2.3 Verbeteren uitvoering asbesttaken (wettelijke taak) ................................................... 28 4.2.5 Lucht (voornamelijk wettelijke taken) .................................................................... 28 4.2.5 Klimaat, energie en duurzaamheid (voornamelijk speerpunten) ................................ 28 4.2.6 Externe veiligheid (EV) ............................................................................................... 31 4.2.7 Geluid (voornamelijk wettelijke taken) ....................................................................... 31 4.2.8 Bodem (voornamelijk wettelijke taken) ....................................................................... 32 4.2.9 Milieu - educatie (voornamelijk speerpunten) ............................................................ 33 4.3 Milieuvergunningen ................................................................................................... 34 4.3.1 Vergunningen en meldingen (wettelijke taken) ...................................................... 34 4.4 Afvalverwerking ......................................................................................................... 35 4.4.1 Algemeen ................................................................................................................ 35 4.4.2 Ondergrondse inzameling (zowel wettelijke taak als speerpunt)................................. 35 1.1 1.2 1.3

Gemeente Zaltbommel

2


4.5 Toelevering aan andere organisatieonderdelen......................................................... 36 4.5.1. Algemeen (voornamelijk wettelijke taken) .................................................................. 36 4.6 Waterbeheer ............................................................................................................... 37 4.6.1 Algemeen (zowel wettelijke taken als speerpunten) ..................................................... 37 4.6.2 Uitvoering Water- en Rioleringsplan 2012-2016........................................................ 37 4.6.3 KaderRichtlijn Water (KRW) ...................................................................................... 38 4.7 Natuuraspecten........................................................................................................... 38 4.7.1 Algemeen (zowel wettelijke taken als speerpunten) .................................................... 38 4.7.2 Richtlijnen Inrichting Openbaar Gebied (zowel wettelijke taken als speerpunten).... 38 4.7.3 Landschapsplan (zowel wettelijke taken als speerpunten)........................................... 39 4.7.4 Ecologische verbindingszone Capreton (zowel wettelijke taken als speerpunten) ..... 40 5. Financiën........................................................................................................................... 41 5.1. Relatie milieubeleidcyclus en begrotingscyclus ......................................................... 41 5.2 Functies milieuprogramma ........................................................................................ 41

Bijlagen: Bijlage 1 Urentabel Bijlage 2 Lijst met afkortingen

Gemeente Zaltbommel

3


Voorwoord Voor u ligt het milieuprogramma voor 2013 en het jaarverslag 2012. Het afgelopen jaar is veel gebeurd en blijkt uit veel dat we inderdaad de handen uit de mouwen hebben gestoken om van Zaltbommel een duurzame gemeente te maken. Veel is opgestart, maar komend jaar moet blijken of diverse projecten realiseerbaar zijn. We denken dan aan het windmolenproject, project geothermie (aardwarmte) in de glastuinbouw en het project biomassacentrale. In 2012 hebben al heel wat burgers het aangedurfd om zonnepanelen op het dak te leggen. Een prima besluit, want binnen tien jaar heb je de investering terugverdiend en zorgt de zon voor goedkope energie. Bedrijven volgen en Hitachi wordt daar beslist koploper in met een zonnedak van maar liefst 20.000 m2. In 2013 gaan we als gemeente flink campagne maken om minimaal 10% winst te boeken bij onze inwoners op het eigen energieverbruik. Isolatie van woningen, maar ook het aanschaffen van ledlampen kunnen daar aanzienlijk in bijdragen. In 2012 zijn ook stappen gemaakt met ons landschapsplan. Een aanvang is gemaakt met het herstel van de vele wielen (17) in onze gemeente. Dank aan de vrijwilligers van de Natuurwacht Bommelerwaard, die vele uren in de Kloosterwiel hebben gewerkt en dat ook komend jaar zullen doen. We hopen in 2013 een flinke slag te maken als het gaat om een duurzame gemeente. Er is helaas weinig budget om onze burgers met subsidies tot bewuste 'groene' inwoners te maken: aan de slag met zonne-energie, isolatie en minder energieverbruik. Voor het gemeentebestuur is het een uitdaging om een beroep te doen op die 'groene' verantwoordelijkheid van de burger. Want eigenlijk zou het vanzelfsprekend moeten zijn dat wanneer je in de gemeente Zaltbommel woont en/of werkt, je nadrukkelijk inzet voor een duurzame omgeving.

Ton van Balken Wethouder Onderwijs, Welzijn, Cultuurerfgoed, Milieu, Natuur en Landschap. Oktober 2012

Gemeente Zaltbommel

4


SAMENVATTING De gemeente Zaltbommel voert een actief milieubeleid en heeft een ambitieuze doelstelling m.b.t. de uitvoering van het klimaatbeleid. In 2020 dient minimaal 14% van het totale energieverbruik in onze gemeente duurzaam te worden opgewekt c.q. minder aan elektra en gas te worden verbruikt. Genoemd percentage kan worden gerealiseerd door het uitvoeren van diverse geplande projecten, zoals windenergie, stimuleren gebruik van zonnepanelen, subsidieregeling isolatie eigen woningen, renovatieprojecten van woningcorporaties en geothermie (aardwarmte) glastuinbouw. Om de aanschaf van zonnepanelen verder te stimuleren doet de gemeente Zaltbommel samen met andere gemeenten in 2013 mee aan een collectieve inkoopactie van zonnepanelen. In 2013 zal de voorlichting aan burgers over energiebesparing en duurzame energie worden geïntensiveerd. Naast het bevorderen van duurzame energie is de focus in 2013 gericht op het stimuleren van: • •

agrariërs om asbest van staldaken te laten verwijderen en te vervangen door zonnepanelen; burgers om asbesthoudende platen van de schuren te laten verwijderen en te vervangen door nieuwe dakbedekking.

Hieronder treft u in hoofdlijnen de activiteiten aan, die in de periode 1 september 2011 tot 1 september 2012 op het gebied van diverse milieuthema’s zijn uitgevoerd. Tevens wordt een doorkijk gegeven naar 2013 - 2015, Klimaat en energie • Van 43 lichtpunten in Bern en Nederhemert-Zuid zijn de armaturen vervangen door dimbare LED armaturen. • Langs de Maas - Waalweg in Nederhemert en de Burgemeester Posweg in Poederoijen zijn 20 armaturen vervangen door armaturen voorzien van een dimmer. • Uitvoering van de provinciale subsidieregeling “Isolatie eigen woningen” verloopt succesvol. Tot 1 oktober 2012 is aan 115 particuliere eigenaren/bewoners een subsidie overgemaakt. • In februari 2012 heeft de gemeenteraad ingestemd met de uitvoering van fase 1 van het “Projectplan windturbines langs oostzijde rijksweg A2”. In de periode maart - juni vonden diverse bijeenkomsten plaats met agrariërs/bewoners in het betrokken gebied. Dit heeft eind juni geresulteerd in de formering van een werkgroep windmolenpark Inktford. De werkgroep is gestart met het nader onderzoeken van de concrete mogelijkheden van windenergie in het gebied gelegen tussen de A2 en het spoor. • In het voorjaar 2012 is een informatiebijeenkomst over zonnepanelen gehouden voor bedrijven. • Via de Regio Rivierenland vond in 2012 een Europese aanbesteding energie-inkoop plaats. De opdracht is gegund aan Greenchoice, die 100% duurzame (groene) stroom en gas levert. De prijzen van Greenchoice gaan in op 1 januari 2013 en liggen voor 2 jaar vast. Groene energie zal geleverd worden aan gemeentelijke gebouwen en openbare verlichting. • In het najaar 2012 is de Regio Rivierenland samen met de Regio Arnhem-Nijmegen gestart met een Europese aanbesteding voor een collectieve inkoop van zonnepanelen. • De woningcorporaties Woonlinie en De Kernen voerden bij renovatieprojecten diverse energiebesparende maatregelen uit, waardoor een beter energielabel voor de woningen werd gerealiseerd. In 2013 gaan wij onderzoeken in hoeverre er mogelijkheden zijn voor een biovergister in de Bommelerwaard m.b.t. groen afval afkomstig uit de openbare ruimte. Bodembeheer In oktober 2012 heeft uw raad de Bodemkwaliteitskaart Regio Rivierenland en de Nota bodembeheer Regio Rivierenland vastgesteld. De kaart beoogt een eenvoudiger en goedkoper grondverzet mogelijk te maken tussen de aangesloten gemeenten. Voor het Munnikenland is door externen een aparte bodemkwaliteitskaart opgesteld. Deze kaart is in maart 2012 door ons college vastgesteld.

Gemeente Zaltbommel

5


Met betrekking tot de sanering en herbestemming van het (voormalig) gasfabrieksterrein aan de Virieusingel/Waalbandijk Zaltbommel heeft uw raad in september 2011 o.a. ingestemd met het saneringsplan. De uitvoering van de bodemsanering is gepland in 2013. In 2014 zal het bouwrijp maken en de herinrichting van de gasfabriekslocatie plaatsvinden Natuur- en milieu-educatie (NME) Tijdens de Week van Nederland Schoon (maandag 12 maart tot en met vrijdag 16 maart 2012) stond Nederland een week lang in het teken van het opruimen van zwerfafval. Ook in 2012 werd in onze gemeente actief meegedaan. Vijf basisscholen namen delen aan deze week. In de omgeving van de scholen werd het zwerfvuil opgeruimd. De gemeente zorgde voor het benodigde materiaal, zoals handschoenen, vuilniszakken en afvalknijpers, en de afvoer van het zwerfafval. Ruim 1000 kinderen en begeleiders verzamelden 96 vuilniszakken en 3 m3 puin. Net zoals voorgaande jaren was het een succesvolle Week van Nederland Schoon. Pilot NME-Drietrapsraket Bezoekerscentrum De Grote Rivieren ondersteunt al jaren scholen bij het uitvoeren van natuur- en milieu-educatie. Het centrum heeft onderzocht of scholen en verenigingen interesse hebben in een brede schoolaanbod: activiteiten voor kinderen na schooltijd, opgezet door een samenwerking van school en verenigingen. In samenwerking met vier natuurverenigingen (Capreton, Natuurwacht, Ark, Bezoekerscentrum De Grote Rivieren) in de Bommelerwaard en de brede school de Waluwe in Zaltbommel en De Willem van Oranjeschool in Brakel is mei en juni 2012 een geslaagde vraaggerichte pilot uitgevoerd. In 2013 gaan wij de mogelijkheden na om een vervolg te geven aan een brede school aanbod op gebied van natuur- en milieu-educatie voor de basisscholen. Ondergrondse afvalcontainers binnenstad Zaltbommel (fase 2) In 2012 zijn de voorbereidende werkzaamheden (bodemonderzoek, graven proefsleuven, zo nodig verleggen van kabels en leidingen, vergunningtraject) samen met Afvalverwijdering Rivierenland (Avri) zoveel mogelijk afgerond. Afhankelijk van de weersomstandigheden en de uitkomsten van het vergunningentraject was de planning, dat in het laatste kwartaal van 2012 zou worden begonnen met de plaatsing van een aantal ondergrondse afvalcontainers. In verband met de levering van de door Avri bestelde ondergrondse afvalcontainers in februari 2013, volgt plaatsing in maart - april 2013 Water- en Rioleringsplan (WRP) Bommelerwaard In mei 2012 heeft de raad het Water- en Rioleringplan (WRP) Bommelerwaard vastgesteld. In het WRP staan de beleidsuitgangspunten vermeld voor het uitvoeren van de wettelijke taak (Wet milieubeheer, Waterwet) voor inzameling, transport en de (lokale) verwerking van afval-, hemel- en grondwater binnen de Bommelerwaard in de periode 2012-2016. Landschapsactieplan In 2013 wordt prioriteit gegeven aan de verdere uitvoering van het landschapsactieplan. Met name de landschappelijke restauratie van de Wielen wordt voortgezet.

Gemeente Zaltbommel

6


1. 1.1

Inleiding Aanleiding

Op grond van de Wet milieubeheer (artikel 4.20 Wm) heeft de gemeente de plicht om jaarlijks een milieuprogramma (hierna aangehaald als MP) op te stellen. Tevens dient jaarlijks een handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) te worden vastgesteld. Verder doen wij op grond van artikel 21.1 Wm jaarlijks verslag (milieujaarverslag) van de uitgevoerde milieutaken aan de gemeenteraad. Om pragmatische redenen is er voor gekozen om in dit MP (2013-2016) in hoofdlijnen verslag (milieujaarverslag 2012) te geven van de uitgevoerde werkzaamheden in de periode 1 september 2011 tot 1 september 2012. In het voorliggende MP is geen HUP opgenomen. De reden hiervan is, dat in 2010 een integraal handhavingsbeleid (Milieu, Bouwen, APV, Brandweer) bestuurlijk is vastgesteld. Jaarlijks wordt een integraal HUP (Milieu, Bouwen, APV en Brandweer) vastgesteld door ons college. Verslaglegging over het gevoerde handhavingsbeleid vindt afzonderlijk plaats door middel van voortgangsrapportages en een jaarverslag integrale handhaving. Na vaststelling wordt het MP gezonden aan Gedeputeerde Staten van Gelderland (GS) en de regionale Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Een deel van de in het MP beschreven milieutaken zal volgens planning vanaf 1 januari 2013 worden uitgevoerd door de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR). Het gaat hierbij om de taken op het gebied van vergunningverlening, meldingen en bodemadvisering. De overige milieutaken worden uitgevoerd door de gemeente (afdelingen Samenleving en Ontwikkeling en Realisatie en Beheer). Het doel van dit MP is aan te geven welke activiteiten op milieugebied in 2013 zijn gepland. Voor de periode van 2014 tot en met 2016 vindt geen gedetailleerde uitwerking plaats. In bijlage 1 (urentabel) is wel een inschatting gegeven van de benodigde uren over deze periode. Deze bijlage heeft echter alleen betrekking op de urenbesteding van de beleidsmedewerker Milieu. De overige uren voor de uitvoering van milieutaken - met uitzondering van die van de afdeling Realisatie en Beheer - worden vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst met de ODR. De ODR gaat volgens planning begin 2013 van start. De ODR gaat taken uitvoeren ten behoeve van de gemeenten en de provincies op het gebied van vergunningverlening, meldingen, toezicht en handhaving. Met dit MP wordt tevens invulling gegeven aan het milieujaarverslag over 2012.

1.2

Werkwijze opstellen programma

Bij de opstelling van dit MP vormt de programmabegroting voor 2013 zijn wij uitgegaan van bestaande beleidskaders - waarbij de programmabegroting bepalend is - zoals: -

Stookbeleid (2007); Visie Externe Veiligheid (2007); Klimaatplan 2008 - 2012 (2008); Bodembeleid (2009); Afvalstoffenverordening Regio Rivierenland (2009); Geurbeleid (2010) Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) (2010); Milieuprogramma 2012 - 2015 (2011). Notitie energiebesparing en duurzame energie (2012) Water- en Rioleringsplan Bommelerwaard (WRP) 2012 - 2016 (2012)

In het MP zijn ook wateren natuuraspecten opgenomen en is er een herkenbare scheiding gemaakt tussen wettelijke en bovenwettelijke taken (zogenaamde speerpunten). De financiële paragraaf in het MP is verwerkt in de begroting 2013. De begroting 2013 is in november aan uw raad ter vaststelling voorgelegd.

Gemeente Zaltbommel

7


1.3

Leeswijzer

In hoofdstuk 2 wordt ingegaan op de gemeentelijke visie voor het milieubeleid. In hoofdstuk 3 wordt de evaluatie (milieujaarverslag 2012)over de periode van 1 september 2011 tot 1 september 2012 beschreven. In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de milieutaken voor 2013, met een doorkijk tot en met 2016. Tot slot wordt in hoofdstuk 5 ingegaan op de uitvoeringskosten van het MP 2013 - 2016. In de bijlagen zijn opgenomen: een urentabel MP 2013 - 2016 en een lijst met afkortingen.

Gemeente Zaltbommel

8


2.

Visie gemeentelijk Milieubeleid

2.1

Visie gemeentelijk milieubeleid

Voor het in 2013 te ontwikkelen milieubeleid is in de programmabegroting 2013 een nadere uitwerking van deze ambitie opgenomen, die in dit MP nader wordt geconcretiseerd. Doel van het gemeentelijk milieubeleid is om de negatieve effecten van het menselijk handelen op onze leefomgeving (lucht, bodem, water, klimaat) te verminderen en ontstane problemen aan te pakken. De focus is daarbij gericht op duurzaamheid, kwaliteit van de leefomgeving en externe veiligheid. Milieubeleid kan daarbij niet zonder maatschappelijk draagvlak en betrokkenheid van burgers en bedrijven. Naast het uitvoeren van de wettelijke taken intensiveren wij een aantal zaken. Uitvoering van een actief gemeentelijk klimaatbeleid en communicatie spelen daarbij een belangrijke rol. Maar ook een goede afstemming tussen milieu en ruimtelijke ordening. Wij stimuleren de toepassing van duurzame energie (zonneenergie, windenergie en aardwarmte). De doelstelling is om op lokaal niveau een bijdrage te leveren aan de landelijke doelstelling om de CO2 emissie te verlagen door in te zetten op minimaal 14% duurzame energie in 2020. Op termijn wordt gestreefd naar een energieneutrale gemeente.

Gemeente Zaltbommel

9


3.

Milieuverslag 2012

3.1

Algemeen

Om het milieujaarverslag onderdeel uit te laten maken van het milieuprogramma (hierna aangehaald als MP) 2013 - 2016 is als peildatum 1 september 2012 genomen. In het verslag geven wij op hoofdlijnen een overzicht van de uitgevoerde werkzaamheden van 1 september 2011 tot 1 september 2012. Binnen de afdeling Bestuur, Vergunning en Handhaving (BVH) zijn milieutaken uit het MP uitgevoerd door het cluster Vergunningen. De medewerkers, die zich met de uitvoering van die milieutaken bezig hebben gehouden zijn: een coördinator (0,25 fte voor wat betreft milieutaken uit MP), een beleidsmedewerker (0,89 fte), een medewerkster bodem (0,67 fte), twee vergunningverleners (2 fte), een medewerkster externe veiligheid (0,5 fte) en een administratief medewerkster (1 fte). De taken op het gebied van milieuhandhaving zijn niet in het MP opgenomen, maar in het integrale Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP). Voor wat betreft de medewerkers, die handhavingstaken op het gebied van milieu uitvoeren gaat het om twee toezichthouders (2 fte); een juridisch medewerkster (0,56 fte) en een coördinator Handhaving (0,25 fte voor milieuhandhaving). De taken in relatie tot energiebesparing in gemeentelijke gebouwen, energiebesparing en openbare verlichting, natuuraspecten, het landschapsplan, water en riolering zijn uitgevoerd door de afdeling Realisatie en Beheer. Daarnaast vond op onderdelen samenwerking en afstemming plaats met de regio Rivierenland en Avri (Afvalverwijdering Rivierenland). 3.1.2. Programmaraad Aantrekkelijk Met ingang van 11 maart 2010 is de bestuursstructuur van Regio Rivierenland veranderd. Binnen de regio zijn vijf programmaraden opgericht: Zelfredzaam, Participerend, Welvarend, Aantrekkelijk en Bereikbaar. Het beleidsveld Milieu maakt onderdeel uit van de programmaraad Aantrekkelijk. De programmalijnen voor Aantrekkelijk zijn: -

ruimtelijke kwaliteit behouden en versterken; voldoende woningen van goede kwaliteit; gelijke of verbeterde milieukwaliteiten in de regio; optimale en collectieve inzameling van huishoudelijk afval.

De programma’s zijn in september 2011 door het Algemeen Bestuur (AB) van Regio Rivierenland vastgesteld.

3.2

Milieubeleid

3.2.1. Algemeen Milieubeleid (zowel wettelijke taken als speerpunten) In 2012 waren er diverse ontwikkelingen m.b.t. tot milieuwetgeving en de uitvoering van milieutaken ten aanzien waarvan door de beleidsmedewerker milieu is geadviseerd. Het ging hierbij om algemene beleidsadviezen en beleidsadvisering over documenten voor de programmaraad Aantrekkelijk en het AB van de Regio Rivierenland. Ook zijn werkzaamheden verricht om een bijdrage te leveren aan de bestuursrapportages (Buraps) en voorliggend MP. 3.2.2. Lucht (voornamelijk wettelijke taken) In 2010 zijn met subsidie (van het Regionale Samenwerkingsprogramma Lucht) bomen voor schonere lucht aangeplant in woonwijk De Waluwe. Najaar 2011 zijn aanvullende maatregelen voor de besteding van de nog beschikbare subsidie aangemeld bij het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Hierbij ging het om de volgende maatregelen:

Gemeente Zaltbommel

10


-

-

Reconstructie N322 (ombouwen van de rotonde Hogeweg naar een Verkeersregelinstallatie (VRI). Een goede doorstroming van het verkeer bevordert de luchtkwaliteit. Via informatienota’s in juni en september 2012 hebben wij de raad op de hoogte gesteld van de ontwikkeling van de verkeersstructuur in de Waluwe. Er is afgezien van een VRI. De Fiep Westendorplaan zal rechtstreeks worden aangesloten op de Hogeweg. Uitvoering is gepland in 2013-2014. Herinrichting groenstrook Prins Bernhardweg in Zaltbommel, waaronder de aanplant van bomen. De werkzaamheden zijn uitgevoerd in april 2012.

3.2.3 Energie en Klimaat (voornamelijk speerpunten) Klimaatplan Op 15 april 2008 is het Klimaatplan 2008 - 2011 bestuurlijk vastgesteld. Een toekenning van het Rijk voor een decentrale uitkering stimulering lokaal klimaatbeleid (SloK) is eind 2008 ontvangen. De uitvoering van het Klimaatplan loopt door tot en met 2013. Bij de uitvoering van het Klimaatplan richten wij ons op bewustwording, energiebesparing en het stimuleren van duurzame energietechnieken. Notitie energiebesparing en duurzame energie In de notitie is als gemeentelijke doelstelling opgenomen, dat in 2020 van het totale energieverbruik minimaal 14% duurzaam wordt opgewekt. De notitie is door ons college vastgesteld in juni 2012. Wij hebben uw raad via een informatienota daarvan op de hoogte gesteld. Genoemd percentage kan worden gerealiseerd door het uitvoeren van diverse geplande projecten. Hierbij staan energiebesparing en toepassing van duurzame energie centraal. Voor het energieverbruik is als peiljaar uitgegaan van de gemiddelde energieafname in 2008 - 2011. In 2020 dient minimaal 14% duurzaam te worden opgewekt c.q. minder aan elektra en gas verbruikt te worden. Dat betekent een forse inspanning om: - 31.640.000 kWh aan elektra minder te verbruiken dan wel duurzaam op te wekken. - 25.620.000 m3 aan gas minder te verbruiken of daarvoor duurzame alternatieven te gebruiken. Diverse projecten zijn in 2011-2012 gestart, zoals windenergie, stimuleren zonnepanelen voor particulieren en bedrijven, subsidieregeling Isolatie eigen woningen, renovatieprojecten woningcorporaties en geothermie glastuinbouw. Regionaal uitvoeringsprogramma duurzame energie 2012-2015 In december 2011 is door de programmaraad Aantrekkelijk van Regio Rivierenland het uitvoeringsprogramma duurzame energie 2012-2015 vastgesteld. Hierin is als doelstelling opgenomen, dat in 2020 in de Regio 10% van het energieverbruik duurzaam wordt opgewekt. In het uitvoeringsprogramma zijn diverse projecten opgenomen om dat doel te realiseren, zoals windturbines langs A2 Zaltbommel, geothermie kassen Bommelerwaard en een biomassacentrale in gemeente Zaltbommel. Biomassacentrale Vergisten van GFT afval In 2012 is door Avri onderzoek gedaan naar de mogelijkheid van een biovergister voor GFT (Groente, Fruit- en Tuinafval) in de regio Rivierenland. De Avri is tot de conclusie gekomen, dat een biovergister voor GFT in de Regio Rivierenland niet haalbaar is. De kosten van aanschaf en exploitatie van een eigen installatie zijn te hoog. In regionaal verband is daarom besloten, dat vanaf september 2013 voor de verwerking van GFT afval een aanbesteding zal worden gestart. Naast prijs zal daarbij ook het milieubelang worden meegewogen.

Gemeente Zaltbommel

11


Vergisten van mest In samenspraak met ZLTO in Den Bosch en de lokale vertegenwoordigers van ZLTO Maasdriel en LTO Zaltbommel is nagegaan in hoeverre een mestvergister in de Bommelerwaard reëel is. De conclusie was, dat dit niet het geval is. In de Bommelerwaard is onvoldoende mest beschikbaar. Verder zijn er in Waalwijk gevorderde plannen om een Ecopark (vergister) te realiseren. In 2008 - 2012 zijn op lokaal en regionaal niveau diverse activiteiten uitgevoerd dan wel in gang gezet. De activiteiten op grond van het Klimaatplan, notitie energiebesparing en duurzame energie en het regionale uitvoeringsprogramma duurzame energie 2012-2015 zijn hieronder in hoofdlijnen beschreven, waarbij de nadruk wordt gelegd op het verslagjaar. Energiebesparing in gemeentelijke gebouwen In 2008 - 2012 zijn diverse energiebesparende maatregelen uitgevoerd, zoals zonnepanelen op het dak van het gemeentekantoor en bewegingssensoren in de toiletten voor het in- en uitschakelen van de verlichting. In het najaar 2011 is een verlichtingsscan uitgevoerd in het gemeentekantoor. Op basis van de uitkomsten van de scan worden omstreeks eind 2012 - begin 2013 diverse energie besparende maatregelen in het gemeentekantoor uitgevoerd. Het gaat hierbij om maatregelen met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar, zoals vervangen van noodverlichting, gloeilampen en halogeenlampen door LED. Energiebesparing en openbare verlichting Vervanging straatverlichting woonuitbreiding De Binnenvergt Bij woonuitbreiding De Binnenvergt in Zaltbommel is de bestaande verlichting in augustus 2011 vervangen. De vervangende installatie bestaat uit 10 mast - armatuurcombinatie (zoals in de binnenstad). Deze zijn voorzien van een dimmer en worden tussen 23:00 en 6:00 uur naar 50% gedimd. Bij het voetpad zijn twee paaltoppers geplaatst met een LED armatuur, die tevens tussen 23:00 en 6:00 uur naar 50% worden gedimd. Straatverlichting woonuitbreiding De Ormeling Bij uitbreiding woninglocatie “De Ormeling” in Nederhemert zijn in september 2011 14 paaltoppers geplaatst met een armatuur voorzien van een LED module. Verlichting wordt tussen 23:00 en 6:00 uur naar 50% gedimd. Vervanging verlichting Bern - Nederhemert-Zuid Van 43 lichtpunten in Bern en Nederhemert-Zuid zijn de armaturen vervangen voor dimbare LED armaturen. De te verwachten energiebesparing zal ca. 50% bedragen en neerkomen op een besparing van circa 5.000 kWh. Vervanging diverse armaturen Langs de Maas-Waalweg in Nederhemert en de Burgemeester Posweg in Poederoijen zijn 20 armaturen vervangen voor armaturen vrijgekomen van tijdelijke verlichting van de Wildeman. De armaturen zijn voorzien van een dimmer en besparen ten opzichte van de oude installatie ongeveer 4.300 kWh. In 2012 zullen met de reguliere vervangingen van verlichting diverse energiebesparende maatregelen worden meegenomen, zoals: • •

52 verlichtingsarmaturen aan de Waaldijk in Brakel (binnen de bebouwde kom) worden van een dimmer worden voorzien. Besparing ca. 30% (2.300 kWh). Op de Hogeweg en Kloosterwiel in Zaltbommel worden 28 armaturen vervangen voor dimbare armaturen. Besparing ca. 40% (4.000 kWh).

Gemeente Zaltbommel

12


De uitvoering van de maatregelen levert een energiebesparing op van circa 20.100 kWh/per jaar. Dit is ruim 2% van het totale energieverbruik van ca. 879.500 kWh per augustus 2011. Subsidieregeling isolatie eigen woningen Gedeputeerde Staten (GS) besloten in september 2010 subsidie beschikbaar te stellen voor energiebesparende maatregelen in de bestaande woningbouw. De regeling is gericht op eigenaren bewoners van woningen gebouwd vóór 1980 met een maximale WOZ waarde van € 350.000 euro. De maximale subsidie per woning is 500 euro. Het isoleren van vloer, muren of dak zal leiden tot energiebesparing, CO2 verlaging en een lagere energierekening voor de eigenaren - bewoners. Door GS is in 2011 -2012 subsidie van in totaal 107.500 euro (215 woningen) aan de gemeente Zaltbommel toegekend. De uitvoering van de subsidieregeling is gestart in februari 2011 en verloopt succesvol. Resultaat indicator Aantal geïsoleerde woningen

Planning 110

Gerealiseerd 115 (*)

CO2 verlaging 90.000 kg/per jaar

Minder gasverbruik 50.000 m3/per jaar

(*) waarvan 60 in 2011 en 55 in 2012

Zonnepanelen en particulieren Begin juli 2012 is een subsidieregeling zonnepanelen in werking getreden. De regeling geldt voor particulieren. De maximale subsidie bedraagt 650 euro. Eind augustus 2012 was er nog subsidiebudget beschikbaar. Door middel van voorlichting op de gemeentelijke website en de gemeenterubriek van het Kontakt zijn onze burgers gewezen op de subsidieregeling.

Zonnepanelen geplaatst met subsidie in kern Zaltbommel

Overzicht zonnepanelen 1-9-11 t/m 1-9-12 Resultaat indicator Aantal woningen met zonnepanelen

Planning 20

Gerealiseerd 10 (*)

(*)De inschatting is, dat er bij meer woningen zonnepanelen op de daken zijn geplaatst. Het aantal van 10 woningen is verkregen op basis van het aantal bekende aansluitingen bij de netwerkbeheerder Liander. In de praktijk blijkt echter, dat de plaatsing van zonnepanelen niet altijd wordt gemeld bij Liander.

Informatiebijeenkomst zonnepanelen In april 202 is een bijeenkomst georganiseerd door de gemeente Zaltbommel, bedrijvenkring Bommelerwaard en Dubotechiek Solar BV. Het doel van de bijeenkomst was om bedrijven te stimuleren milieubewust om te gaan met energie en te besparen op hun energierekening. Circa 50 bedrijven hebben offerte gevraagd. Het aantal bedrijven dat tot nu toe zonnepanelen heeft laten plaatsen, is helaas gering. In de praktijk blijkt, dat - vooral grotere - bedrijven tegen lage prijzen stroom hebben ingekocht. Hierdoor is het investeren in zonnepanelen op dit moment niet reëel. De huidige economische situatie speelt ook een rol.

Gemeente Zaltbommel

13


Op het Van Voordenpark in Zaltbommel is bij een bedrijf een PV-tracker (zonvolgsysteem) geplaatst.

PV-trackers)

“Asbest van daken en zonnepanelen erop” In juni 2012 stelde de provincie de subsidieregeling “Asbest van het dak, zonnepanelen erop” open. Onder voorwaarden konden agrariërs voor een subsidie in aanmerking komen. De belangstelling was groot, waardoor de regeling al snel werd overtekend. In de gemeente Zaltbommel heeft een intensieve veehouderij een aanvraag om subsidie ingediend bij de provincie. Regionale inkoop groene energie Eind 2012 loopt het contract af met het energiebedrijf Dong, dat (grijze) stroom levert aan o.a. de gemeentelijke gebouwen en openbare verlichting in de gemeente Zaltbommel. Via de Regio Rivierenland vond in 2012 een Europese aanbesteding energie-inkoop plaats. De opdracht is gegund aan Greenchoice, die 100% duurzame (groene) stroom en gas levert. De prijzen van Greenchoice gaan in op 1 januari 2013 en liggen voor 2 jaar vast. Er is sprake van een prima resultaat, omdat de inkoopprijs voor energie lager is ten opzichte van Dong en het bovendien gaat om groene stroom. Windturbines langs oostzijde A2 In het najaar 2011 is het “Projectplan windturbines langs oostzijde rijksweg A2” opgesteld. Dit plan beschrijft de te behalen resultaten, uitgangspunten en randvoorwaarden om in 2015 - 2016 een aantal windturbines operationeel te hebben in het gebied (oostzijde) gelegen tussen rijksweg A2 en het spoor. Het projectplan is door ons college in december 2011 vastgesteld. In februari 2012 heeft uw raad ingestemd met ons voorstel een positief standpunt in te nemen over de uitvoering van het projectplan, waarbij is gestart met de uitvoering van fase 1. In de periode maart - juni vonden diverse bijeenkomsten plaats met agrariërs/bewoners in het betrokken gebied. Dit heeft eind juni geresulteerd in de formering van een werkgroep windmolenpark Inktford. De werkgroep is gestart met het nader onderzoeken van de concrete mogelijkheden van windenergie in het gebied gelegen tussen de A2 en het spoor. Energieprestatie afspraken gemeente met de woningcorporaties) In 2009 is een bestuursovereenkomst “Energie in de gebouwde omgeving” ondertekend door vertegenwoordigers van Woonlinie, De Kernen (voorheen Woningstichting De Vijf Gemeenten) en de gemeente Zaltbommel. Vanaf 2009 tot 2020 wordt ingezet op een energiebesparing en een CO2 reductie van 20% ten opzichte van het peiljaar 2008 in de woningvoorraad van de corporaties. Het grootste deel van energiebesparing is te realiseren in de bestaande bouw. Voor de nieuw te bouwen woningen gold op grond van de bestuursovereenkomst in de periode december 2009 t/m december 2010 een verscherpte EPC van 10% (0,72) ten opzichte van de wettelijke eis van 0,8. Een EPC (Energie Prestatie Coëfficiënt) is een maatstaf voor de energiezuinigheid van een woning. Op 1 januari 2011 is een nieuwe wettelijke EPC eis van 0,6 van kracht geworden. Conform het bepaalde in de bestuursovereenkomst wordt vanaf 1 januari 2011 deze wettelijke eis voor nieuwbouw gevolgd.

Gemeente Zaltbommel

14


Prestatieovereenkomst Wonen 2012 - 2014 In april 2012 is o.a. door de gemeente Zaltbommel een prestatieovereenkomst ondertekend. Hierin is ook een hoofdstuk opgenomen over duurzaamheid. In het najaar 2012 zal een werkgroep worden gevormd met vertegenwoordigers van onze gemeente, de gemeente Maasdriel en de woningcorporaties in de Bommelerwaard. Doel is een gemeenschappelijk afsprakenkader op het gebied van duurzaamheid medio 2013. Renovatieprojecten Woonlinie In 2011 zijn in de Hoogaarstraat in Zaltbommel 22 woningen gerenoveerd. In 2012 zijn 24 woningen in de Westlanderstraat en Schouwstraat in Zaltbommel gerenoveerd. Er zijn diverse energiebesparende maatregelen uitgevoerd. Hierbij ging het om dakisolatie, spouwmuurisolatie, kierafdichting en aanbrengen HR ++ beglazing. Het energielabel is daardoor gegaan van gemiddeld D/E naar B. De uitgevoerde maatregelen geven een energiebesparing van ongeveer 30% per jaar (bij gemiddeld gebruik van een gemiddeld gezin). Een slecht geïsoleerde woning verbruikt gemiddeld 2.000 m3 gas per jaar. Resultaat indicatoren 2011 2012

Aantal gerenoveerde woningen 22 24

Minder gasverbruik per jaar 15.500 m3 17.000 m3

Minder CO2 emissie per jaar 27.500 kg/per jaar 30.000 kg/per jaar

Renovatieprojecten De Kernen In 2011 zijn geen renovatiewerkzaamheden uitgevoerd. Eind 2012 start De Kernen met de renovatie van 17 woningen in Aalst en 8 in Zuilichem. Hierbij worden direct energiebesparende maatregelen uitgevoerd. Het gaat met name om vloer-, spouw-, dakisolatie en dubbelglas). Het energielabel gaat daardoor gemiddeld van E naar minimaal C. Verder wordt eind 2012 - begin 2013 gestart met het uitvoeren van een pilot “Compleet renoveren”. Het energielabel van gemiddeld E gaat daardoor naar een A label. Het gaat om vier woningen in de M. Baksstraat en vier woningen in de Koningin Emmastraat in Aalst. Resultaat indicatoren 2012

Aantal te renoveren woningen 25

Minder gasverbruik per jaar 17.500 m3

Minder CO2 emissie per jaar 31.200 kg/per jaar

Oplaadpunten voor elektrische auto’s Dubo Solar BV aan het Voordenpark in Zaltbommel heeft dit jaar op haar bedrijfsterrein een PV tracker (zonvolgsysteem) geplaatst, die (tevens) dient om elektrische auto’s op te laden.

PV-tracker als laadpunt voor elektrische auto

Burgers stimuleren tot duurzamer gedrag Door het regelmatig geven van voorlichting op de gemeentepagina van weekblad “Het Kontakt” zijn burgers gestimuleerd tot een duurzamer gedrag.

Gemeente Zaltbommel

15


Bijvoorbeeld op het gebied van het toepassen van duurzame energietechnieken (zonnepanelen), energiebesparing (subsidieregeling isoleren eigen woning) en zwerfafval onder het motto “Met hetzelfde gemakt in de afvalbak” (Week van Nederland Schoon). Op 30 september en 1 oktober 2011 is de Woonmarkt Bommelerwaard gehouden. Tijdens deze Woonmarkt is ook voorlichting gegeven over de toepassing van zonnepanelen. 3.2.4 Externe Veiligheid (voornamelijk wettelijke taken) In 2011 is gestart met het actualiseren en herschrijven van de externe veiligheidsvisie (EV). De visie wordt geschreven voor zowel de gemeente Maasdriel als de gemeente Zaltbommel. In het eerste kwartaal van 2012 is de beslissing op de EV visie in gemeente Maasdriel aangehouden. In gemeente Zaltbommel was de visie al door ons college besproken. Vanwege de ontwikkelingen in Maasdriel is de beslissing ook aangehouden. Najaar 2012 is een doorstart gemaakt met de actualisatie van de EV. Advisering aan Ruimtelijke Ordening (RO) vindt plaatst op grond van het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) en de Circulaire Risico Normering Vervoer Gevaarlijke Stoffen. In de verslagperiode zijn 35 adviezen gegeven. In een viertal adviezen is ook advies gevraagd aan de regionale brandweer. 3.2.5 Geluid (voornamelijk wettelijke taken) Er zijn taken uitgevoerd op het gebied van het toepassen van hogere grenswaarden en het beheren c.q. herzoneren van geluidzones rond industrieterreinen. Daarnaast zijn geluidsonderzoeken o.a. bij vergunningverlening en bestemmingsplanprocedures beoordeeld. Naar aanleiding van milieuklachten zijn geluidsmetingen uitgevoerd. Gebiedsgericht geluidsbeleid In 2010 is in regionaal verband gestart met het project “Gebiedsgericht Geluidsbeleid”. Dit biedt gemeenten de mogelijkheid om gericht beleid op te stellen voor behoud of terugbrengen van rust en stilte in gebieden waar dit gewenst is en meer geluid toe te staan in gebieden waar dit aanvaardbaar wordt geacht. Het project wordt uitgevoerd met subsidie van de provincie. Na vaststelling van een Plan van Aanpak is in 2010 opdracht verleend aan een adviesbureau om geluidskaarten en een voorbeeldnota op te stellen (fase 1). Voor het opstellen van de geluidskaarten is in 2010 het Regionale Verkeersmodel geactualiseerd en uitgebreid. In 2011 zijn de geluidskaarten opgesteld. De concept geluidsnota is in regionaal verband besproken in juni 2011 met de portefeuillehouders Milieu en Ruimtelijke Ordening. Er is een presentatie gegeven over de eerste resultaten van fase 1: de Nota gebiedsgericht geluidsbeleid Regio Rivierenland, inclusief geluidskaarten met berekende geluidscontouren en resultaten van geluidsmetingen. Eind juni 2012 is de definitieve versie van de Nota gebiedsgericht geluidsbeleid Regio Rivierenland vastgesteld. In het najaar 2012 is gestart met fase 2 van het project Gebiedsgericht geluidbeleid. 3.2.6 Bodem (voornamelijk wettelijke taken) In onderstaande tabel worden de gegeven bodemadviezen van 1 september 2011 tot 1 september 2012) alsmede de vorige verslagperiode weergegeven. De tekstuele toelichting op de huidige verslagperiode volgt onder de tabel.

Gemeente Zaltbommel

16


Resultaatindicator Bodemadviezen

Periode 1-9-2009 tot 1-9-2010 tot 1-9-2010 1-9-2011

1-09-2011 tot 1-09-2012

Bouwaanvragen

117

126

70

Ruimtelijke Ontwikkeling

49

73

95

Beheer Openbare Ruimte*

58

39

38

Wet milieubeheer

32

22

10

Adviezen particulieren/makelaars

60

29

29

Wet bodembescherming

50

19

TOTAAL

366

23 312

261

* Deze adviezen hebben betrekking op civieltechnische werken (grond, puin). Dit kan zowel van BOR zijn als van werken van derden.

Er zijn minder bouwaanvragen getoetst aan het aspect bodemkwaliteit, omdat er minder bouwaanvragen zijn ingediend waarvoor een bodemtoets nodig is. Voor ruimtelijke ordeningsprocedures zijn meer bodemadviezen gegeven. Dit komt omdat er meer projecten in voorbereiding zijn. In verband met civieltechnische werken zijn 38 adviezen geregistreerd. Op grond van het Besluit bodemkwaliteit dient een gemeente toe te zien op het juist melden en toepassen van partijen grond (en overige secundaire steenachtige bouwmaterialen). In het landelijk meldingensysteem zijn in de verslagperiode 34 meldingen geregistreerd. Door beperkte personele capaciteit is er een achterstand (18 stuks) ontstaan in de registratie en steekproefsgewijze toetsing. Op grond van de Wet milieubeheer zijn 10 bodemadviezen verstrekt. Hierbij ging het vooral om adviezen met betrekking tot het vastleggen van de zogenaamde nulsituatie, eindsituatie of het monitoren van het grondwater. Het aantal adviezen voor particulieren (met name voor makelaars) is gelijk aan vorig jaar. In het kader van de Wet bodembescherming zijn 19 adviezen verstrekt. Zes daarvan hebben betrekking op calamiteiten, tweemaal binnen een inrichting in de zin van de Wet milieubeheer en viermaal buiten een inrichting. Twee activiteiten, die veel personele capaciteit hebben gevergd zijn: - De calamiteit met het bestrijdingsmiddel dimethomorf in Poederoijen. - De werkzaamheden verbonden aan het indienen van een bezwaar bij de provincie tegen een besluit om in te stemmen met het “Evaluatierapport bodemsanering”, locatie Kerkstraat - Oenselsestraat in Zaltbommel. De reden voor het bezwaar is, dat sprake is van restverontreiniging in de bodem. In september 2011 heeft uw raad ingestemd met de sanering van de gasfabriekslocatie aan de Virieusingel/Waalbandijk te Zaltbommel. Ook werd ingestemd met de gesloten realisatie- en exploitatieovereenkomst tussen NV NUON Infra Oost en onze gemeente. Verder besloot de raad het benodigde (aanvullende) krediet beschikbaar te stellen. Op 11 april 2012 is het saneringsplan door GS van de provincie vastgesteld. In juni 2012 hebben wij ingestemd met een subsidieuitvoeringsovereenkomst met de provincie Gelderland. De uitvoering van de bodemsanering is gepland in 2013. In 2014 zal het bouwrijp maken en de herinrichting van de gasfabriekslocatie plaatsvinden. In 2009 is een overeenkomst gesloten met de Staat inzake de extra investeringen in de bodemkwaliteit als gevolg van de claim door de Staat ten aanzien van ongerechtvaardigde verrijking van het project Kloosterstraat. De gemeente zal € 70.374,00 investeren conform het bij de overeenkomst vastgestelde bodemprogramma.

Gemeente Zaltbommel

17


De uitvoering van diverse werkzaamheden is gepland in de periode tot 2015. De afgesproken prestaties worden gemonitoord. De prestaties blijven achter bij de planning i.v.m. beperkte personele capaciteit. In samenwerking met de Regio Rivierenland is in 2010 - 2011 een regionale bodemkwaliteitskaart (inclusief bodembeheerplan) opgesteld. De kaart beoogt een eenvoudiger en goedkoper grondverzet mogelijk te maken tussen de aangesloten gemeenten. De kaart en conceptnota zijn in februari 2012 door de raad vastgesteld. De definitieve nota bodembeheer is in oktober 2012 aan uw raad ter vaststelling voorgelegd. Voor het Munnikenland is door externen een aparte bodemkwaliteitskaart opgesteld. Deze kaart is in maart 2012 door ons college vastgesteld. 3.2.7 Milieuadvisering Ruimtelijke Ordening (voornamelijk wettelijke taken) actualiseren Er zijn 12 bouwaanvragen van bedrijven getoetst aan de milieuwetgeving. Op het gebied van RO zijn 70 milieuadviezen (geluidsadviezen, adviezen m.b.t. milieuzonering, luchtkwaliteit en geur) gegeven Opgemerkt wordt, dat veel uren besteed zijn aan het bestemmingsplan Buitengebied, KW- weg en het project Buitenstad. 3.2.8 Stimuleren participatie burgers en bedrijven (voornamelijk speerpunten) De gemeente streeft naar een groter draagvlak en participatie van burgers en bedrijven voor het milieubeleid. Eén van de middelen om dit te bereiken is om via communicatie de deelname aan activiteiten, zoals de Week van Nederland Schoon, te stimuleren. Week van Nederland Schoon Tijdens Week van Nederland Schoon (maandag 12maart tot en met vrijdag 16 maart 2012) stond Nederland een week lang in het teken van het opruimen van zwerfafval. Ook dit jaar werd in onze gemeente actief meegedaan. Vijf basisscholen (de Bron in Bruchem, De Wegwijzer in Nederhemert en De Walsprong en Leiboom in Zaltbommel, School met de Bijbel in Zuilichem) namen delen aan deze week. In de omgeving van de scholen werd het zwerfvuil opgeruimd. De gemeente zorgde voor het benodigde materiaal, zoals handschoenen, vuilniszakken en afvalknijpers, en de afvoer van het zwerfafval. Ruim 1000 kinderen en begeleiders verzamelden 96 vuilniszakken en 3 m3 puin.

Opruimen zwerfafval in Bruchem

Bezoekerscentrum “De Grote Rivieren” en Natuur- en Milieu-Educatie (NME) Basisscholen kunnen gebruik maken van NME materialen van het Bezoekerscentrum De Grote Rivieren (BC) te Heerwaarden. In onze gemeente maken jaarlijks circa 15 basisscholen (circa 3800 leerlingen) gebruik van de door het BC aangeboden materialen (leskisten, centrumlessen, excursie, doe - het - zelf - lessen en dergelijke). Deze diensten worden door het BC uitgevoerd op basis van de enkele jaren geleden gesloten overeenkomst met de gemeente Zaltbommel.

Gemeente Zaltbommel

18


Onderzoek kansen Drietrapsraket NME In 2011 is in Zaltbommel onderzoek gedaan naar de kansen en mogelijkheden voor de zogeheten NME - Drietrapsraket. Het gaat om een nieuwe, brede opzet van NME die past bij de ontwikkelingen binnen het basisonderwijs (trap 1) en de buitenschoolse opvang op de Brede School (trap 2), en bovendien aansluit bij de mogelijkheden die de verschillende natuurorganisaties (trap 3) bieden. Begin 2012 is het rapport “Project NME-Drietrapsraket in de gemeente Zaltbommel” afgerond. Op grond van de aanbevelingen uit het rapport zijn in 2012 enkele pilots uitgevoerd. Pilots NME-Drietrapsraket Bezoekerscentrum De Grote Rivieren ondersteunt al jaren scholen bij het uitvoeren van natuur- en milieueducatie. Het centrum heeft onderzocht of scholen en verenigingen interesse hebben in een brede schoolaanbod: activiteiten voor kinderen na schooltijd, opgezet door een samenwerking van school en verenigingen. De vier natuurverenigingen (Capreton, Natuurwacht Bommelerwaard, Ark, Bezoekerscentrum De Grote Rivieren) in de Bommelerwaard gaven aan positief te staan tegenover deelname. De brede school de Waluwe in Zaltbommel en De Willem van Oranjeschool in Brakel reageerden positief op een oproep om een vraaggerichte pilot uit te voeren. In de maanden mei en juni werd rond Zaltbommel een project uitgevoerd over het landschap in de Bommelerwaard en in september/oktober een project over de geschiedenis van het dorp Brakel. In beide gevallen werd begonnen met twee lessen op school, waarna enthousiaste kinderen in konden schrijven voor drie woensdagmiddagen en een zaterdagochtendactiviteit. Bij de Willem van Oranjeschool deden 25 kinderen mee: foto’s maken en gebouwen uit het dorp nabouwen. Van de Brede school De Waluwe deden gemiddeld 6 kinderen mee aan deze naschoolse activiteiten (op de fiets natuurgebieden bezoeken).

Bezoek aan natuurgebied Hurnse Kil in Blommenwaard

Vlinderexcursie Uit een rapport van de onderwijsinspectie bleek, dat de onderwijskwaliteit van de basisscholen Den Boogerd uit Aalst en De Fonkelsteen in Zaltbommel goed is. Als beloning voor het verkrijgen van de “groene status” nam de portefeuillehouder Milieu de kinderen mee op een vlinderexcursie.

. Foto: weekkrant De Toren/Sterre van der Hee

Gemeente Zaltbommel

19


Stichting Ark, Afvalverwijdering Rivierenland (Avri) en NME In 2011- 2012 namen zeven basisscholen uit de gemeente Zaltbommel deel aan excursies van de Avri. In 2009 is Stichting Ark gestart met het jeugdprogramma “Expeditie Loevestein“ van WNF en Staatsbosbeheer. Vijf basisscholen (groepen 7 en 8) namen in 2011 - 2012 deel aan natuurexpedities c.q. struintochten in het natuurgebied Loevestein/Munnikenland. Regionaal Project NME In 2012 is op regionaal niveau bestuurlijk ingestemd met het beschikbaar stellen van € 147.500,00 uit het regiocontract voor het NME project Duurzaam Rivierenland. Dit project wordt uitgevoerd in de periode 2012 t/m 2015. Zeven gemeenten, waaronder Zaltbommel, doen hieraan mee. Twee educatieve lesprojecten gaan voor de basisscholen opgezet worden. De positie van NME zal worden versterkt door: -

NME beter te profileren door onder andere een gezamenlijke website op te zetten. Het opzetten van een pool van gastdocenten om de beschikbare menskracht te vergroten en een alliantie aan te gaan met strategische partners als Avri en het Waterschap Rivierenland

De uitvoering van het eerste lesproject vindt plaats in het schooljaar 2013 - 2014. Natuurorganisaties De Natuurwacht Bommelerwaard en de Capreton organiseren regelmatig informatieavonden en excursies in onze gemeente. Beiden voeren met vrijwilligers landschapsbeheer uit. De Capreton concentreert zich op het natuurbeheer van grond, die eigendom is van agrariërs. De Natuurwacht Bommelerwaard onderhoudt een heemtuin en kruidentuin in de binnenstad van Zaltbommel en voert landschapsbeheer uit in 'De Kloosterwiel', een 10 hectare groot natuurgebied nabij Gameren. De moestuin op het Landgoed Brakel wordt beheerd door het Gelders Landschap. Zowel de heemtuin als de moestuin zijn regelmatig open voor bezoekers. De stichtingen Geldersch Landschap en Geldersche Kasteelen beheren natuurterreinen, kastelen en landgoederen in Gelderland. Bijna alle natuurgebieden en zeven kastelen, waaronder kasteel Ammersoyen in Ammerzoden, zijn toegankelijk voor publiek. Deze stichtingen hebben allerlei leuke en leerzame activiteiten om met een schoolklas te doen.

3.3

Milieuvergunningen

3.3.1

Algemeen

Vanaf 1 januari 2008 geldt dat alle bedrijven (inrichtingen) onder de algemene regels van het 1 Activiteitenbesluit vallen, tenzij sprake is van IPPC - bedrijven . Het uitgangspunt is, dat alle bedrijven onder algemene regels vallen en dat de vergunningplicht de uitzondering vormt. Voor zowel de bedrijven als het bevoegd gezag betekent het Activiteitenbesluit een grote verandering op het gebied van handhaving en vergunningverlening. Bij vergunningverlening en milieuhandhaving is volgens het Activiteitenbesluit gewerkt.

1

De IPPC-richtlijn (Integrated Pollution Prevention Control) is een Europese richtlijn, die geheel is omgezet in nationale wetgeving. Deze richtlijn heeft tot doel het realiseren van een geïntegreerde preventie en beperking van verontreiniging voor in de richtlijn aangegeven industriële activiteiten. In de Nederlandse wetgeving worden deze afgekort als gpbv-installaties.

Gemeente Zaltbommel

20


Binnen de gemeente zijn circa 1.430 bedrijven (in werking) aanwezig op 1 september 2012 waar de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) op van toepassing is. Hiervan is het grootste gedeelte meldingsplichtig op grond van het Activiteitenbesluit. Ten opzichte van 1 september 2011 (1410 bedrijven in werking) blijkt het bedrijvenbestand net zoals vorig jaar met circa 2% te zijn gegroeid. Dit komt door de vestiging van nieuwe bedrijven op o.a. het bedrijventerrein De Wildeman. Besluit huisvesting In april 2008 is het Besluit ammoniakemissie huisvesting veehouderij (Besluit huisvesting) in werking getreden. Het Besluit huisvesting bevat de maximale emissiewaarden voor dierenverblijven. Voor de meeste varkens - en kippenbedrijven betekende dit, dat de huisvestingssystemen per 1 januari 2010 moesten zijn aangepast. Om in aanmerking te komen voor een verruimde termijn diende de desbetreffende agrarische bedrijven voor 1 april 2010 een bedrijfsontwikkelingsplan te sturen aan de gemeente. Aan vijf agrarische bedrijven (intensieve veehouderijen) is een brief gestuurd, waarin op het vorenstaande is gewezen. Er zijn vijf bedrijfsontwikkelingsplannen ontvangen, die zijn getoetst. Drie bedrijven gaan hun bedrijfsactiviteiten afbouwen tot uiterlijk 2016. Van de overige twee bedrijven valt een bedrijf onder het Besluit landbouw. De overige aanvraag is nog niet ontvangen. 3.3.2. Vergunningen en meldingen (wettelijke taken) In de verslagperiode is met bedrijven vooroverleg gevoerd om te komen tot een ontvankelijke aanvraag om een omgevingsvergunning voor de activiteit milieu of een melding op grond van het Activiteitenbesluit. Uit het vooroverleg om een omgevingsvergunning kan blijken dat er geen vergunningplicht geldt, waardoor het bedrijf onder het Activiteitenbesluit valt. In dat geval kan worden volstaan met het indienen van een melding op grond van het Activiteitenbesluit. Voor wat betreft het geplande c.q. werkelijk aantal ingediende aanvragen om een omgevingsvergunning (activiteit milieu), meldingen op grond van het Activiteitenbesluit en meldingen “milieuneutrale veranderingen” verwijzen wij u naar onderstaande tabel. Tabel 3.1 aantallen vergunningen en meldingen Resultaatindicator planning 2011-2012 ingekomen afgehandeld

Aanvragen vergunningen 8 5 4

Ontvangen meldingen Activiteitenbesluit 80 94 86

Milieuneutrale verandering 7 7 7

Drie “oude” vergunningen zijn ingetrokken. Verder zijn 2 meldingen behandeld op grond van het “Besluit mobiel breken van beton en puin”. Twee meldingen zijn beoordeeld in het kader van de Europese richtlijn voor de invoer van afvalstoffen. Tot slot zijn 5 provinciale vergunningen beoordeeld. Tot september 2012 zijn extra uren besteed aan een MER - procedure voor een varkenshouderij. Door de vergunningverleners is circa 1,5 dag per week besteed aan de werkgroep vergunningverlening van de proeftuin van de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) in Maurik.

3.5

Afvalverwerking / Afvalwater

3.5.1 Ondergrondse inzameling afval (zowel wettelijke taak als speerpunt) In de periode 2008 - 2009 zijn in samenwerking met Afvalverwijdering Rivierenland (Avri) in de binnenstad van Zaltbommel 14 ondergrondse afvalcontainers (fase 1) voor restafval geplaatst.

Gemeente Zaltbommel

21


Vanaf 1 januari 2011 zijn de kosten van aanleg van ondergrondse afvalcontainers (stadscentra en hoogbouw) opgenomen in het basis pakket van Avri. Hierdoor komen de kosten verbonden aan de aanleg van ondergrondse afvalcontainers (voor restafval) in de binnenstad (fase 2) ten laste van de afvalstoffenheffing. In 2011 is samen met Avri begonnen met het onderzoeken waar de ondergrondse afvalcontainers - met inachtneming van o.a. de aspecten cultuurhistorie en archeologie, verleggen van kabels en leidingen geplaatst kunnen gaan worden. Eind 2011 is een inloopavond gehouden voor de bewoners van de binnenstad. In 2012 zijn de voorbereidende werkzaamheden (bodemonderzoek, graven proefsleuven, zo nodig verleggen van kabels en leidingen, vergunningtraject) zoveel mogelijk afgerond. Voor de plaatsing van de ondergrondse afvalcontainers heeft Avri - nadat de beoogde locaties waren bepaald - in juli 2012 per locatie een aanvraag voor een omgevingsvergunning, activiteit bouwen, aangevraagd bij de gemeente. Afhankelijk van de weersomstandigheden en de uitkomsten van het vergunningentraject was de planning, dat in het laatste kwartaal van 2012 zou worden begonnen met de plaatsing van een aantal ondergrondse afvalcontainers. In verband met de levering van de door Avri bestelde ondergrondse afvalcontainers in februari 2013, volgt plaatsing in maart - april 2013. Resultaatindicator Aantal nieuwe ondergrondse afvalcontainers (restafval) binnenstad Zaltbommel Aantal nieuwe ondergrondse afvalcontainers (oud papier) binnenstad Zaltbommel

Planning 2013 16 4

3.5.2 Inzameling kunststofafval (wettelijke taak) Een groot deel van het huishoudelijk afval bestaat uit plastic verpakkingsmateriaal, zoals plastic flessen, shampoo- en wasmiddelenflacons. Sinds 1 januari 2010 zijn gemeenten verplicht om kunststofverpakkingen gescheiden in te zamelen. Avri is in oktober 2009 gestart met het één maal in de maand inzamelen van kunststofafval door middel van plastic zakken. Op dit moment vindt de huis - aan - huisinzameling één maal in de twee weken plaats. Door dit afval gescheiden aan te bieden, neemt de hoeveelheid plastic in de verbrandingsovens (en daarmee de CO2 uitstoot) af. Het ingezamelde kunststofafval wordt verwerkt tot grondstof voor nieuwe producten, zoals verpakkingsmateriaal en mobiele telefoons. Huishoudens bieden steeds meer plastic verpakkingsafval aan. Overzicht ingezamelde hoeveelheid kunststof in gemeente Zaltbommel Jaar

Gemiddelde totale hoeveelheid kg/per jaar

2009 2010 2011 2012

31.215 186.563 240.346 167.993 (*)

Gemiddelde hoeveelheid kg. per jaar (per aansluiting) 4,13 18,35 23,45 24,39

(*) tot 1 september 2012-09

De reden voor de sterke stijging in 2011 is het verhogen van de inzamelfrequentie van 1 keer in de 4 weken naar 1 keer in de 14 dagen. 3.5.3 Inzameling oud papier (wettelijke taak) Avri zamelt bij de huishoudens in Regio Rivierenland samen met verenigingen gecombineerd papier/textiel in. De huidige overeenkomst loopt af per 1 januari 2013. Het AB heeft in september 2012 ingestemd met een voorstel van de programmaraad Aantrekkelijk om de overeenkomst te verlengen tot 31 december 2013 (met indexering volgens CBS - index CAO lonen).

Gemeente Zaltbommel

22


Van het AB kreeg Avri de opdracht om in 2012 de mogelijkheden te onderzoeken om na dat jaar samen te blijven werken met verenigingen. Een voorstel is in voorbereiding. Tijdens een informatieavond voor de verenigingen worden in het najaar o.a. de onderzochte alternatieven inzamelsystemen besproken. Deze vormen de basis vormen voor een voorstel voor de programmaraad Aantrekkelijk (planning december 2012). 3.5.4 Afvalwater (zowel wettelijke taken als speerpunten) De uitvoering van taken op het gebied van afval-, grond- en hemelwater was geregeld in twee afzonderlijke plannen: het gemeentelijke rioleringsplan (GRP) en het Waterplan Bommelerwaard. In 2012 zijn beide plannen herzien en geïntegreerd in een Water- en Rioleringsplan Bommelerwaard 2012 - 2016 (WRP). Het plan is samen met de gemeente Maasdriel en het Waterschap Rivierenland opgesteld. De raad heeft het WRP op 24 mei 2012 vastgesteld. Hierin zijn de nieuwe zorgtaken van de gemeente voor hemel- en grondwater meegenomen. Samen met de gemeente Maasdriel en het Waterschap Rivierenland zoeken wij actief de samenwerking voor de uitvoering. In het WPR zijn de kosten verbonden aan de uitvoering opgenomen. Naast het opstellen van een nieuw WRP is in 2012 gewerkt aan de reconstructie van de riolering langs de Burgemeester Posweg te Poederoijen, nieuwbouw rioolgemaal de Waluwe 2e fase, en – gezamenlijk met enkele andere gemeenten - de aanbesteding van het grondwatermeetnetwerk.

3.6

Natuuraspecten

3.6.1 Algemeen De taken hebben betrekking op de uitvoering van het groenbeheer, de aankleding van het openbaar gebied, het Boomstructuurplan, de uitvoering van het landschaps(actie)plan, de realisatie van de ecologische verbindingszone Capreton, uitvoering van Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet. Hieronder wordt kort op enkele onderdelen ingegaan. 3.6.2 Boomstructuurplan (zowel wettelijke taken als speerpunten) In 2006 is een Boomstructuurplan opgesteld voor alle kernen in de gemeente. Het plan is opgesteld om bomen te behouden die waardevol zijn voor de groene structuur van de gemeente, maar niet beschermd worden door het vereiste van een kapvergunning. Op basis van ervaringen in de praktijk is het plan in 2009 geactualiseerd. Voor het plan dient eerst financiële dekking voor de uitvoering te worden gevonden. Pas daarna zal het plan ter vaststelling aan de gemeenteraad worden aangeboden. Wanneer op dit moment sprake is van nieuwe aanplant c.q. vervanging worden andere financiële bronnen gezocht. 3.6.3 Ecologisch) groenbeheer / bestrijdingsmiddelen (zowel wettelijke taken als speerpunten) Plantsoenen/bermen Er wordt nog relatief weinig gedaan aan ecologisch groenbeheer. De geluidswal bij de nieuwe watertoren en enkele natuurvriendelijke oevers langs watergangen worden ecologisch beheerd. Overig gras wordt als gazon gemaaid of als berm geklepeld. Slootvuil wordt zoveel mogelijk afgevoerd om onnodige verrijking van de bermen te voorkomen. In plantsoenen mag sinds 1 oktober 2008 geen Casoron (chemische onkruidbestrijder) worden toegepast. De plantsoenen worden alleen nog geschoffeld en hooguit plaatselijk worden lastige onkruiden nog chemisch bestreden. Verhardingen Verhardingen worden door middel van select - spray met Round - Up (glyfosaat) onkruidvrij gehouden. Toepassing van Round - Up op verhardingen mag alleen nog volgens de richtlijnen Duurzaam OnkruidBeheer (DOB). Vanaf januari 2007 wordt volgens deze richtlijn gewerkt. Hierbij wordt een maximum aan de hoeveelheid gebruikte werkzame stof per hectare gesteld. Verder moet gewerkt worden met weerrapporten en logboeken.

Gemeente Zaltbommel

23


Vanaf 2008 is de hoeveelheid gebruikte Round - Up drastisch verminderd. Er wordt gewerkt volgens de eisen van de Barometer Duurzaam Terreinbeheer van de stichting Milieukeur. Een uitzondering geldt voor de administratieve regels (bijhouden logboeken, etc.). Hierdoor is geen sprake van een formele milieucertificering. In 2012 is de nota Kwaliteitsambitie Openbare Ruimte vastgesteld, waarin het kwaliteitsniveau van de openbare ruimte is vastgesteld. 3.6.4

Landschapsplan (zowel wettelijke taken als speerpunten)

Het Landschapsplan geeft sturing aan diverse ontwikkelingen in het landschap. Hierdoor wordt de structuur en de identiteit van het landschap versterkt. Landschapsactieplan Bommelerwaard 2010 - 2015 In november 2010 is het Landschapsactieplan Bommelerwaard 2010 - 2015 vastgesteld. Hierin zijn tien projecten geformuleerd, die bijdragen aan de kwaliteit van het landschap en gedragen worden door de gebiedspartijen van de Bommelerwaard. Opvallend is, dat het merendeel van de genoemde projecten te maken heeft met ‘leven met hoogwater door de tijden heen’. Begin 2012 is de haalbaarheidstudie ‘Herstel wielen Bommelerwaard’ afgerond. Wielen, de restanten van vroegere dijkdoorbraken, zijn een karakteristiek element in het rivierengebied. Deze lenen zich bij uitstek voor een project gericht op recreatie, landschapsherstel en cultuurhistorie. In de Bommelerwaard zijn in totaal 28 wielen gelegen, waarvan er 17 gelegen zijn in onze gemeente. Doel van deze haalbaarheidsstudie was om prioriteiten te kunnen stellen bij het herstel van deze wielen. De haalbaarheidsstudie geeft per wiel een eerste aanzet ten behoeve van ecologie, cultuurhistorie of recreatie van hetgeen al dan niet op korte termijn gewenst is. Op basis van deze studie is zal voor 2012-2013 het herstel van de wielen langs de meidijk worden opgepakt. Voorafgaand aan de haalbaarheidstudie is ervoor gekozen alvast een start te maken met het opknappen van een wiel: de Kloosterwiel in Zaltbommel. Hiervoor is eind 2011 een uitvoeringsplan voor het cultuurhistorisch, landschappelijk en ecologisch herstel opgesteld. Begin 2012 zijn de eerste herstelwerkzaamheden uitgevoerd door de Capreton en vrijwilligers van Natuurwacht Bommelerwaard. Er is een flinke slag gemaakt in het wegwerken van het achterstallig onderhoud. Zo is er gedund en gesnoeid en is er een goed begaanbaar wandelpad rondom het wiel aangelegd. Door de aanleg van bruggetjes is het gebied nu beter bereikbaar. Voor de verdere herstelwerkzaamheden heeft de provincie een subsidie van € 55.912,00 beschikbaar gesteld. De werkzaamheden dienen vóór 2014 te worden uitgevoerd. In 2011 - 2012 nam de gemeente verder deel aan het project Landschapsimpuls. In dit project wordt een extra impuls gegeven aan verschillende activiteiten. Hierbij gaat om de ondersteuning bij nieuwe aanleg en achterstallig onderhoud grote boomgaarden, het beschikbaar stellen van steenuilenkasten in boomgaarden, aanbieden van 100 hoogstam fruitbomen en een praktijkmiddag aanleg en beheer. Samen met de gemeente Maasdriel is begin 2011 het wandelpadennetwerk Bommelerwaard op kaart gezet. De voorbereidingen voor het wandelpad in Nieuwaal zijn gedaan. Eind 2012 is het pad bewandelbaar. Via de Europese LEADER subsidie zijn aanvullende middelen gevonden om een volgend deel van het wandelnetwerk te kunnen realiseren. In de nieuwe “Structuurvisie Buitengebied “, die op 15 maart 2012 is vastgesteld door de raad, is beleid met betrekking tot Landgoederen opgenomen.

Gemeente Zaltbommel

24


3.6.5

Ecologische verbindingszone Capreton (zowel wettelijke taken als speerpunten)

Het Waterschap is de trekker voor de realisatie van een ecologische verbindingszone Capreton. Deze omvat de Meidijksche Wielen, Capreton, Lieskampen, Rampert en Drielsche Wetering. De werkzaamheden hebben enige tijd stil gelegen door een gebrek aan geld. In 2010 - 2011 zijn diverse werkzaamheden opnieuw opgestart waaronder de aanleg van 2,5 km (twee hectare) natuurvriendelijke oever, waaraan de gemeente ook financieel heeft bijgedragen. Ecologische Verbindingszone Capreton

groen: gerealiseerd geel: uitvoering 2011/2012 rood: gewenst (uiterlijk

Aanleg natuurvriendelijke oevers Capreton In het kader van de natuur- en boscompensatie voor de verbreding van de A2 heeft DLG in 2011-2012 11 ha. nieuwe natuur aangelegd in de vorm van moerasbos aan de Zeedijk en natuurvriendelijke oevers langs de watergang Capreton. In de zomer van 2011 zijn de eerste afgravingswerkzaamheden begonnen. Hierin is het project ‘Historische begreppeling Capreton’ uit het Landschapsactieplan 2010 2015 met bijdrage van de gemeente meegenomen. Dit door het terugbrengen van de historische fijnmazige sloten- en greppelstructuur in het gebied. De aanleg van de ecologische verbindingszone nabij de Capreton heeft tot een grotere rijkdom aan bepaalde vogels geleid. Sinds kort worden regelmatig gezien: roerdomp, zilverreiger, lepelaar en purperreiger. 3.6.6. Flora- en faunawet/ natuurbescherming (wettelijke taken) In het kader van de Flora- en faunawet, boswet, en andere wetten dient schade en verstoring aan plant en dier voorkomen te worden. Bij werkzaamheden vindt een inschatting plaats of er een risico is. Zo nodig wordt een inventarisatie uitgevoerd en een ontheffing aangevraagd. Voor het verstoren of verjagen van dier- en plantsoorten of het vernietigen van hun leefgebied, is een ontheffing nodig van het ministerie van LNV. Deze procedure is tijdrovend en vaak zijn nog compenserende en mitigerende maatregelen nodig. Om overtredingen bij het uitvoeren van regulier groen en slootonderhoud zoveel als mogelijk te voorkomen, is het raadzaam een gedragscode zorgvuldig beheer en ruimtelijke ontwikkelingen op te stellen. Eind 2011 is samen met de gemeente Maasdriel gestart met het opstellen van een gedragscode Flora- en faunawet voor de Bommelerwaard. Momenteel ligt de gedragscode voor een beoordeling (Nota van aanbevelingen) bij DLG (Dienst Landelijk Gebied). Na het verwerken van commentaar is de verwachte planning voor de definitieve goedkeuring van de gedragscode door het Ministerie december 2012.

Gemeente Zaltbommel

25


3.7 Productraming en milieuprogramma 2012 gemeente Zaltbommel In de onderstaande tabellen staan de gemaakte afspraken met de gemeenteraad zoals omschreven is in het MP 2012 - 2015 en Productramingen 2012 en het nakomen van deze afspraken (realisatie). In tabel 3.3 wordt aangegeven hoe de kwaliteit is geborgd volgens de productraming 2012.

Tabel 3.2

Prestaties en hoeveelheden volgens productraming en milieuprogramma 2011-2012

Prestaties Uitvoering Klimaatplan 2008 – 2012 (met uitloop naar 2013) Versterken NME in basisonderwijs (aantal scholen) Burgers motiveren tot duurzamer gedrag door: - voorlichting energiebesparing (isolatie eigen woningen); - voorlichting over zonnepanelen; - het vóórkomen van zwerfafval, deelname aan ”Week van Nederland Schoon”. Actueel houden vergunningen bestand; ontvangen aanvragen Meldingen Activiteitenbesluit Meldingen artikel 8.19 Wet milieubeheer Adviezen Ruimtelijke plannen Milieujaarverslag Milieuprogramma

Tabel 3.3

Planning 1

Werkelijk 1

Opmerkingen

Gerealiseerd ? Ja

1

2

Ja, pilots NME Drietrapsraket

3

3

Ja

8

5

80

94

7

7

60 1 1

70 1 1

Ja, 4 aanvragen afgehandeld Ja, 86 meldingen afgehandeld Ja, 7 meldingen afgehandeld Ja Ja Ja

Waarborging kwaliteit volgens productraming 2011

Waarborging kwaliteit Beslissen op vergunningaanvragen binnen de wettelijke afhandelingstermijn Meldingen zoveel mogelijk afhandelen binnen termijn

Gemeente Zaltbommel

Criterium 90% binnen 6 maanden

Realisatie

Binnen 8 weken afhandelen

Gemiddeld 5 weken

26

Opmerkingen

Gerealiseerd? Ja, met uitzondering van één aanvraag in verband met complexiteit aanvraag Ja


4.

Milieutaken 2013 - 2016

4.1

Algemeen

In dit hoofdstuk worden de milieutaken op hoofdlijnen beschreven. Het wettelijke kader dat het uitgangspunt vormt van deze taken wijzigt regelmatig. Het onderdeel “huidige situatie” verwijst naar de gemeentelijke situatie in 2012. Het ambitieniveau, de doelstellingen, de maatregelen en de monitoringsindicatoren komen voornamelijk uit de programmabegroting van 2012 en 2013 en/of uit andere interne beleidsnotities. Daarnaast zijn enkele monitoringsindicatoren opgesteld. De verantwoordelijke bestuurder en afdeling zijn in praktisch alle gevallen de portefeuillehouder milieu en de afdelingen Samenleving en Ontwikkeling c.q. Realisatie en Beheer. In onderstaande figuur is de bovenstaande samenhang schematisch weergegeven.

Wettelijk kader

Huidige situatie

Ambitieniveau

Doelstellingen Verantwoordelijke afdelingen en bestuurders

Maatregelen

Monitoringsindicatoren

Figuur 4.1: samenhang in onderdelen van taken In dit hoofdstuk wordt specifiek ingegaan op de planning voor de uitvoering van milieutaken in 2013. Er zal globaal worden ingegaan op de milieutaken voor de periode 2014 tot en met 2016. In bijlage 1 is een overzicht gegeven van de vertaling van de hier genoemde taken naar ureninzet door medewerkers van de afdeling Samenleving en Ontwikkeling en de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR). In het vierde kwartaal van 2012 wordt de werkplanning definitief gemaakt en opgenomen in het afdelingsplan. Bijlage 1 is daarom ter kennisname en niet ter vaststelling. Verbeteren is immers een continue proces.

Gemeente Zaltbommel

27


4.2

Milieubeleid

4.2.1. Regionale uitvoeringsdiensten (wettelijke taak) Rijk, provincies en gemeenten zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de oprichting van een effectief opererende Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) in Rivierenland. De RUD gaat taken uitvoeren ten behoeve van de gemeenten en de provincies op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Op 6 maart 2012 is door burgemeester en wethouders ingestemd met de inrichting van de ODR (nieuwe naam RUD) op basis van de uitgangspunten in het bedrijfsplan. In 2012 heeft de uitvoering van dit bedrijfsplan plaatsgevonden. De planning is, dat de ODR op 1 januari 2013 van start gaat. 4.2.2. Algemeen Bij de uitvoering van de taken ten aanzien van vergunningverlening (en handhaving) wordt door de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) gebruik gemaakt van een geautomatiseerd milieu informatiesysteem. In het systeem worden de milieurelevante gegevens van bedrijven vastgelegd. Voor 2013 is rekening gehouden met algemene beleidsadviezen, algemene juridische ondersteuning, beleidsadvisering over stukken van Regio Rivierenland van de programmaraad Aantrekkelijk en vergaderingen van het Algemeen Bestuur. 4.2.3 Verbeteren uitvoering asbesttaken (wettelijke taak) De VROM Inspectie heeft in 2010 aan alle gemeenten een enquête gestuurd m.b.t. de uitvoering van de asbesttaken. Op basis van de ingevulde vragenlijst bleek, dat bij de uitvoering van de gemeentelijke asbesttaken verbeteringen zijn te realiseren. In 2011 is een actieplan opgesteld en vastgesteld. De verbeterpunten richten zich op de aspecten informatieverstrekking, vergunningverlening, toezicht en handhaving. De uitvoering van de verbeterpunten vond gefaseerd plaats in 2011-2012. 4.2.4 Asbest van staldaken en zonnepanelen erop Naast het bevorderen van duurzame energie is de focus in 2013 gericht op het stimuleren van: • •

agrariërs om asbest van staldaken te laten verwijderen en te vervangen door zonnepanelen; burgers om asbesthoudende platen van de schuren te laten verwijderen en te vervangen door nieuwe dakbedekking.

4.2.5 Lucht (voornamelijk wettelijke taken) De uitvoering van de reconstructie N322 (aansluiting Fiep Westendorplaan op de Hogeweg) is gepland in 2013-2014. 4.2.5 Klimaat, energie en duurzaamheid (voornamelijk speerpunten) Zaltbommel streeft er naar om een duurzame gemeente te zijn. Het zou geweldig zijn wanneer we ons op enig moment het predicaat van een klimaatneutrale gemeente kunnen geven Dat impliceert dat we met elkaar onze totale energiebehoefte zelf duurzaam opwekken. Dat kan bereikt worden wanneer burgers en bedrijven zich hiervoor actief gaan inzetten. In een tijd van bezuinigingen, geringe subsidiegelden en marginale bedrijfswinsten is dat een lastige zaak. Duurzaamheid is echter ook een item geworden, waarmee bedrijven zich kunnen en wellicht ook moeten profileren. De gemeente wil zelf het goede voorbeeld geven door bijvoorbeeld in het gemeentekantoor energiebesparende maatregelen uit te voeren en LED-verlichting toe te passen in de straatverlichting. Voorlichting en educatie De gemeente zal ook de komende periode de burgers regelmatig via de gemeenterubriek in weekblad Het Kontakt informeren en stimuleren tot een duurzamer gedrag. Bijvoorbeeld op het gebied van energiebesparing, subsidiemogelijkheden voor woningisolatie, projecten aanschaf zonnepanelen en het blijven scheiden van afval.

Gemeente Zaltbommel

28


De gemeente zal zich bij de voorlichting ook richten op de vele bedrijven in onze gemeente. Het gezamenlijk optrekken met lokale bedrijven die zich gespecialiseerd hebben op het gebied van duurzame energietechnieken zal worden gecontinueerd. Klimaatplan en notitie energiebesparing en duurzame energie In ons Klimaatplan 2008-2012 staan tal van projecten die als doel hebben het energieverbruik in onze gemeente danig te verminderen. Ook de vermindering van de CO2-emissie is een prioriteit. Om een beeld te krijgen van het energieverbruik in onze gemeente zal er eind 2012 een energiescan worden uitgevoerd. De gemeente krijgt dan in zicht waar de meeste energie verbruikt wordt en kan dan samen met de bedrijven lokale energieprojecten opstarten. In de notitie “Energiebesparing en Duurzame Energie” van juni 2012 is als gemeentelijke doelstelling opgenomen, dat in 2020 minimaal 14% van het energieverbruik in de gemeente duurzaam wordt opgewekt. Om deze doelstelling te kunnen realiseren, worden diverse projecten uitgevoerd. Aardwarmte en glastuinbouw Bekend is dat glastuinbouw veel energie behoeft. Reeds worden slimme technieken toegepast, doch het merendeel daarvan zijn niet duurzaam van aard. Gebruik maken van diep (3 km) gelegen heetwaterbronnen is een nieuwe techniek die ook in de Bommelerwaard onderzocht moet worden. Het is een uitdaging om samen met de sector dit te realiseren en te bezien of een letterlijke koppeling met nieuwe woonwijken tot de mogelijkheden behoort. Medio 2012 is door de provincie Gelderland een aanvraag voor een opsporingsvergunning aardwarmte in de Bommelerwaard en Neerijnen ingediend bij het ministerie van Economische Zaken. Naast de provincie zijn hierbij betrokken het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard (PHTB) en het Glaspact/tuinbouwplatform. Windenergie Windenergie kan een belangrijke rol vervullen bij het realiseren van de doelstelling (minimaal 14% duurzame energie in 2020). Het doel is om omstreeks 2015-2016 de plaatsing van maximaal 5 windturbines te realiseren in het gebied langs de oostzijde van rijksweg A2, gelegen tussen het spoor en de A2. In 2013 zal verder gewerkt worden aan de uitvoering van het Projectplan Windturbines. Samen met de provincie, betrokken agrariërs en een marktpartij zal gewerkt worden aan de realisatie van een aantal windturbines langs de oostelijke zijde van de A2. Uitgangspunt is om middels windenergie jaarlijks voldoende energie op te wekken voor al onze 26.000 inwoners. Zonne-energie In 2013 gaan we door met het stimuleren van het opwekken van zonne-energie middels zonnepanelen. In dat kader doet de gemeente Zaltbommel mee aan een collectieve inkoop voor zonnepanelen. In het najaar 2012 is gestart met de Europese aanbesteding van zonnepanelen in de regio Arnhem Nijmegen en Rivierenland. De inkoopactie wordt namens de deelnemende gemeenten georganiseerd door de Stadsregio Arnhem Nijmegen (waaronder Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen en Milieusamenwerking Regio Arnhem) en de regio Rivierenland. In december 2012 wordt de opdracht gegund aan de (groep van) leveranciers die als beste uit de bus komt. Vanaf begin volgend jaar kunnen geïnteresseerde particulieren, scholen, verenigingen en bedrijven via de geselecteerde leverancier zonnepanelen aanschaffen en laten installeren. De inkoopactie loopt tot eind 2013. We zijn ervan overtuigd dat de nieuwe vestiging van Hitachi, een stimulans zal zijn voor andere bedrijven om te investeren in duurzame energietechnieken. Dit bedrijf gaat een oppervlakte van circa 20.000 m2 aan zonnepanelen realiseren op haar locatie op bedrijventerrein De Wildeman. Resultaat indicator Aantal woningen met zonnepanelen Aantal bedrijven met zonnepanelen Aantal scholen/ verenigingen met zonnepanelen

Gemeente Zaltbommel

Planning 2013 20 30 10

29


Het plaatsen van zonnepanelen op ‘draaibare’ masten (zonvolgsysteem) om zo optimaal gebruik te maken van het zonlicht kan een goede optie zijn voor bedrijven, die weinig belasting kunnen hebben op de daken. De gemeente zal constructief meedenken als het gaat om welstand en mogelijke legeskosten voor bouwvergunningen. Biomassa In onze notitie energiebesparing en duurzame energie is als doelstelling opgenomen om minimaal 14% van het totale energieverbruik in 2020 duurzaam op te wekken. Biomassa is één van de projecten die een bijdrage kan leveren aan het realiseren van de doelstelling. Groot probleem is het verkrijgen van een voldoende en betaalbare aanvoer van biomassa. De gemeente zal positief staan t.a.v. lokale kleine vergistinginstallaties bij agrarische bedrijven. Aandachtspunt en probleem is wel de ruimtelijke impact van een dergelijke installatie bij bijv. de intensieve veehouderij in het open komgebied. Goede landschappelijke inpassing is dan een must. In 2013 gaan de mogelijkheden verder onderzocht worden in hoeverre een biovergister voor groenafval (afkomstig uit de openbare ruimte) in de gemeente Zaltbommel haalbaar is. Subsidie Isolatie woningen Gedeputeerde Staten van Gelderland (GS) besloten in september 2010 - 2011 subsidie beschikbaar te stellen voor energiebesparende maatregelen in de bestaande woningbouw. De regeling is gericht op eigenaren - bewoners van woningen gebouwd voor 1980 met een maximale WOZ waarde van € 350.000,--. Per woning kan - mits voldaan wordt aan de provinciale criteria maximaal 500 euro subsidie gegeven worden. De regeling is bedoeld om de vloer, muren of het dak te isoleren. Resultaat indicator

Aantal geïsoleerde woningen

2013

50

Minder gasverbruik per jaar 21.800 m3

Minder CO2 emissie per jaar 39.100 kg/per jaar

Renovatieprojecten Woonlinie Resultaat indicatoren 2013 2014 2015 2016

Aantal gerenoveerde woningen 12 45 37 31

Minder gasverbruik per jaar 8.500 m3 31.700 m3 26.000 m3 21.800 m3

Minder CO2 emissie per jaar 15.000 kg/per jaar 55.800 kg/per jaar 46.000 kg/per jaar 38.600 kg/per jaar

Minder gasverbruik per jaar 21.000 m3 24.500 m3 10.500 m3 12.500 m3

Minder CO2 emissie per jaar 37.400 kg/per jaar 43.600 kg/per jaar 18.700 kg/per jaar 22.300 kg/per jaar

Renovatieprojecten De Kernen Resultaat indicatoren 2013 2014 2015 2016

Aantal gerenoveerde woningen 30 35 15 25

Verlichting De komende jaren zal overeenkomstig het gemeentelijk verlichtingsplan in onze gehele gemeente bestaande verlichting gefaseerd vervangen worden door dimbare LEDverlichting. Getracht zal worden in de periode 2012-2020 jaarlijks 2% energiebesparing te realiseren.

Gemeente Zaltbommel

30


Elektrische laadpunten Het voornemen bestaat om in 2013 een oplaadpunt te realiseren aan De Beersteeg in Zaltbommel. Een andere optie is nabij het NS - station in Zaltbommel. Resultaat indicator Aantal strategische oplaadpunten

Planning 2013 2

4.2.6 Externe veiligheid (EV) In regionaal verband zal uitvoering worden gegeven aan projecten van het Regionaal Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheidsprogramma (RUEV). Hierbij gaat het o.a. om de volgende regionale projecten: 1. Bestuur en Beleid Streefbeeld 2013 - Bestuurlijk vaststellen van een EV visie, waarbij periodiek en op langere termijn deze visie wordt geëvalueerd en waar nodig te worden geactualiseerd op basis van nieuwe wetgeving en inzichten. - Vaststellen, implementeren en borging werkprocessen RO en milieu met daarvoor de benodigde voldoende personele capaciteit en kwaliteit om het EV beleid uit te voeren. - Het vergroten van de bewustwording bij bestuurders ten aanzien van verantwoording groepsrisico. 2. Regelgeving Streefbeeld 2013 - Borgen kwaliteit van expertise en kennisnetwerken ten aanzien van wet- en regelgeving op het gebied van EV. 3. Informatievoorziening Streefbeeld 2013 - Het beheren en actueel houden van het RRGS (Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen) en het ISOR (Informatiesysteem Overige Ramptypen) is geborgd in de betrokken organisaties. - Risicocommunicatie wordt op een adequaat niveau uitgevoerd. 4. Advisering aan Ruimtelijke Ordening (RO) op grond van het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) en de Circulaire Risico Normering Vervoer Gevaarlijke Stoffen. 4.2.7 Geluid (voornamelijk wettelijke taken) Door de Omgevingsdienst Rivierenland (ODR) worden de volgende geluidtaken uitgevoerd: • • • •

uitvoering van maatregelen ten aanzien van sanering van knelpunten ten aanzien van verkeerslawaai; het beheer van geluidszones rond industrieterreinen; het beoordelen van geluidsonderzoeken bij vergunningverlening, bestemmingsplanprocedures, meldingen in het kader van het Activiteitenbesluit en aanleg en reconstructie van wegen; het verrichten van geluidsmetingen naar aanleiding van milieuklachten.

In juni 2012 is de “Nota gebiedsgericht geluidsbeleid Regio Rivierenland” afgerond. Het gaat hierbij om o.a. de onderdelen geluid in RO, verkeersgeluid, industrielawaai en geluid in APV.

Gemeente Zaltbommel

31


Volgens planning zal het complete gebiedsgericht geluidsbeleid in 2013 aan de gemeenteraad ter vaststelling worden voorgelegd. Daarna volgt de implementatie van het geluidsbeleid in onze organisatie. Binnen de gemeente Zaltbommel dienen fruittelers voor het gebruik van knalapparaten een ontheffing aan te vragen. Vanaf 2013 zal de behandeling van deze aanvragen plaatsvinden door de ODR. 4.2.8 Bodem (voornamelijk wettelijke taken) In 2008 is het Besluit bodemkwaliteit in werking getreden. Op 9 september 2008 is de bodemfunctiekaart bestuurlijk vastgesteld. Periodiek wordt nagegaan of aanpassing nodig is. Bij de vaststelling door de raad van de bodemkwaliteitskaart in oktober 2012 is de bodemfunctiekaart op enkele punten aangepast. Met het Besluit bodemkwaliteit is ook een centraal meldpunt voor grondstromen in het leven geroepen. Ook schone grond dient te worden gemeld. Hierdoor is het aantal meldingen van het toepassen van (verontreinigde) grond toegenomen. De uitvoering van de bodemsanering van het (voormalige) gasfabrieksterrein aan de Virieusingel/Waalbandijk in Zaltbommel is gepland in 2013. In 2014 zal volgens planning het bouwrijp maken en de herinrichting van de gasfabriekslocatie plaatsvinden. Tengevolge van de claim ongerechtvaardigde verrijking Kloosterstraat Zaltbommel is in juli 2009 de overeenkomst met bijbehorend bodemprogramma ondertekend. De doelstelling van het bodemprogramma is tweeledig: 1. Een forse impuls geven aan de digitale dienstverlening op bodemgebied. 2. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om op twee statische locaties inzicht te krijgen in de bodemkwaliteit en mogelijk één ervan (deels) te saneren. De afgesproken prestaties worden gemonitoord. De uitvoering van de diverse werkzaamheden is gepland in de periode tot 2015. De prestaties blijven achter bij de planning i.v.m. beperkte personele capaciteit. Het gaat om de volgende activiteiten: • • • •

Volledig vullen van het geografisch bodeminformatiesysteem (GIS) (2012-2013). Uitwisselbaar maken van het bodeminformatiesysteem (BIS) met andere instanties (2013). Verkennend onderzoek Bolwerk De Kat (2012-2013). Onderzoeken van de bodem van een statische locatie (voormalig terrein van gemeentewerken in Brakel) (2013).

Statische locaties zijn locaties met weinig ruimtelijke ontwikkelingen (versus dynamische locaties). De aanpak van onderzoek en sanering wordt hier bepaald door de milieuhygiënische \ situatie. Voor de locatie Bolwerk de Kat is het historisch bodemonderzoek in 2010 uitgevoerd. De verwachting is, dat het verkennend onderzoek medio 2013 binnen het geraamde budget uit de overeenkomst “ongerechtvaardigde verrijking” kan worden uitgevoerd. Eind 2012 wordt een “Uitvoeringsprogramma Bodem” voorgelegd aan het college ten aanzien van het niveau van toetsing en toezicht bij de reguliere bodemtaken, zoals het toetsen van bouwaanvragen, adviseren bij bestemmingsplanprocedures en toetsing en toezicht op het besluit bodemkwaliteit.

Gemeente Zaltbommel

32


4.2.9 Milieu - educatie (voornamelijk speerpunten) De gemeente streeft naar een groter draagvlak en participatie van burgers en bedrijven voor het milieubeleid. Eén van de middelen daarvoor is een actieve inzet op milieucommunicatie en het stimuleren van activiteiten op het gebied van natuur- en milieueducatie. In 2013 zal geen prioriteit worden toegekend aan de uitvoering van een aantal activiteiten, zoals de Warme truiendag, Nacht van de Nacht en Groene voetstappen. De reden hiervoor is, dat meer prioriteit zal worden toegekend aan de uitvoering van activiteiten op het gebied van duurzame energie. Hierbij gaat het concreet om de uitvoering van het projectplan “Windturbines” en het stimuleren van duurzame energietechnieken (zonnepanelen, biomassa, aardwarmte). Expeditie Loevestein Het Cambium College en de basisscholen worden jaarlijks gestimuleerd om deel te (blijven) nemen aan het jeugdprogramma Loevestein van het Wereld Natuur Fonds (WNF) en Staatsbosbeheer. Dit programma omvat een expeditie op de fiets naar het natuurgebied Loevestein/Munnikenland, waar o.a. een onderwerp als klimaatverandering wordt besproken. Jaarlijks doen gemiddeld 4 basisscholen mee aan de Expeditie Loevestein. .

Bezoekerscentrum De Grote Rivieren (BC) Jaarlijks maken gemiddeld 15 basisscholen uit onze gemeente gebruik van de diensten van het BC in Heerewaarden door het afnemen van lespakketten op het gebied van NME. Ook in de komende periode zullen onze basisscholen gebruik kunnen maken van de diensten van het BC. Natuur- en milieueducatie en Drietrapsraket In 2013 gaan wij de mogelijkheden na om een vervolg te geven aan een brede school aanbod op gebied van natuur- en milieu-educatie voor de basisscholen. Hierbij zal afstemming plaatsvinden met de combinatiefunctionaris cultuur. Actualisatie website Milieu De gemeentelijke website over milieu (milieubeleid, bodem, klimaat e.d.) zal jaarlijks te worden geactualiseerd en daar waar van toepassing te worden uitgebreid.

Gemeente Zaltbommel

33


4.3

Milieuvergunningen

4.3.1

Vergunningen en meldingen (wettelijke taken)

In voorliggend Milieuprogramma (MP) is voor 2013 rekening gehouden, dat vanaf 1 januari 2008 het Activiteitenbesluit van kracht is geworden. Dit betekent dat het aantal bedrijven dat een milieuvergunning nodig heeft is verminderd en voor meer bedrijven een meldingsplicht geldt. In 2013 worden maatwerkvoorschriften gesteld, omgevingsvergunningen voor de activiteit milieu worden geactualiseerd, meldingen op grond van het Activiteitenbesluit worden behandeld en het bedrijvenbestand verder worden ingedeeld in categorieën van het Activiteitenbesluit. Voor de periode 2013 - 2016 is rekening gehouden met de volgende aantallen omgevingsvergunningen en meldingen: Tabel 4.1 planning 2013 - 2016 aantallen omgevingsvergunningen voor activiteit milieu en meldingen Activiteitenbesluit Jaartal 2013 2014 2015 2016

Omgevingsvergunning, activiteit milieu 8 8 8 8

Gemeente Zaltbommel

Melding Activiteitenbesluit 80 80 80 80

34

Milieu neutrale verandering 7 7 7 7


4.4

Afvalverwerking

4.4.1

Algemeen

Vanaf 2010 is Avri (Afvalverwijdering Rivierenland) een uitvoeringsorganisatie binnen de Gemeenschappelijke Regeling van Regio Rivierenland. Dat betekent dat Avri ‘van de regiogemeenten’ is. Avri levert aan alle gemeenten een basispakket aan diensten en producten en biedt daarnaast de mogelijkheid van ‘maatwerk’ (pluspakket). 4.4.2 Strategisch bedrijfsplan AVRI 2011- 2015 (speerpunt) Begin 2010 heeft het AB van Regio Rivierenland ervoor gekozen om de AvriI te verzakelijken. Het besluit had als doel Avri de mogelijkheid te geven om bedrijfsmatiger te werken en haar slagkracht te vergroten. De strategische koers die de verzakelijkte Avri zou gaan volgen, is verwoord in een strategisch bedrijfsplan. Op basis van dit plan wordt jaarlijks het bedrijfsplan opgesteld, waarin het basispakket en pluspakket wordt uitgewerkt. Het beoogde effect van het strategisch bedrijfsplan is een vastgestelde koers en kader waarbinnen Avri de komende vijf jaar opereert en kansen benut. 4.4.3 Afvalstoffenplan Regio Gelderland 2012 - 2016 (zowel wettelijke taak als speerpunt) Het Regionaal Afvalstoffenplan (RAP) beschrijft vanuit een gemeenschappelijk perspectief voor de gemeenten van Regio Rivierenland de doelstellingen voor het inzamelen en verwerken van e huishoudelijke afvalstoffen. Doelstellingen uit het RAP zijn een afgeleide van het 2 landelijk afvalbeheerplan (LAP2) waarbij de nadruk ligt op het minimaliseren van het restafval Voor wat betreft het vergroten van hergebruik van huishoudelijk afval, verwijzen wij naar paragraaf 4.4.4. 4.4.4 Toekomstige inzameling huishoudelijk afval (zowel wettelijk als speerpunt) Aan het AB van Regio Rivierenland zal in 2013 een voorstel worden voorgelegd om per 1 januari 2014 een gedifferentieerd tarief in te voeren op basis van volume/frequentie. Het doel daarvan is om de hoeveelheid hergebruik van huishoudelijk afval te vergroten van 55% naar minimaal 65% in 2016. Volume/frequentie systeem houdt in, dat de tarieven voor het aanbieden van afval voor de inwoners van Regio Rivierenland worden gebaseerd op de grootte van de restafvalcontainer (zoals nu al het geval is) én op het aantal maal dat een container ter lediging wordt aangeboden. Bij invoering van een volume/frequentie systeem is een verlaging van de afvalstoffenheffing van ruim € 5,-- per aansluiting mogelijk. 4.4.2 Ondergrondse inzameling (zowel wettelijke taak als speerpunt) Het volledig voorzien van de binnenstad van Zaltbommel van ondergrondse afvalcontainers (fase 2) zal plaatsvinden in maart - april 2013. Na uitvoering van fase 2 is het project afgerond. 4.4.3 Inzameling oud papier Van het AB van Regio Rivierenland kreeg Avri de opdracht om in 2012 de mogelijkheden te onderzoeken om na genoemd jaar samen te blijven werken met verenigingen. Tijdens een informatieavond voor de verenigingen worden in het najaar 2012 de onderzochte alternatieven inzamelsystemen besproken. Deze vormen de basis voor een voorstel aan de programmaraad Aantrekkelijk (planning december 2012). 4.4.4 Ondergrondse brengvoorzieningen (zowel wettelijk taak als speerpunt) Avri gaat circa 200 bovengrondse brengvoorzieningen (papier/glas/textiel) in Rivierenland vervangen door ondergrondse inzamelcontainers. In de gemeente Zaltbommel gaat het om 18 bovengrondse inzamelcontainers (wijkcontainers), die in 2012 - 2013 gefaseerd worden vervangen door ondergrondse brengvoorzieningen.

Gemeente Zaltbommel

35


4.5

Toelevering aan andere organisatieonderdelen

4.5.1. Algemeen (voornamelijk wettelijke taken) Bij toelevering van diensten van de ODR aan afdelingen van de gemeente Zaltbommel gaat het om ondersteunende taken op het gebied van bodem, geluid, lucht, geur en externe veiligheid. De ondersteuning heeft vooral betrekking op de milieuaspecten van planologische procedures, bouwprocedures en civieltechnische projecten.

Gemeente Zaltbommel

36


4.6

Waterbeheer

4.6.1 Algemeen (zowel wettelijke taken als speerpunten) In mei 2012 heeft de raad het Water en Rioleringplan (WRP) Bommelerwaard vastgesteld. In het WRP staan de beleidsuitgangspunten vermeld voor het uitvoeren van de wettelijke taak (Wet milieubeheer, Waterwet) voor inzameling, transport en de (lokale) verwerking van afval-, hemel- en grondwater binnen de Bommelerwaard in de periode 2012-2016. In aansluiting op de verbreding van de gemeentelijke watertaken is in dit nieuwe (intergemeentelijke) WRP het ‘traditioneel rioolbeheer’ verbreed naar stedelijk waterbeheer. Ook het hemel- en grondwater zijn hierin betrokken. In onze visie voor de komende periode blijft het duurzaam omgaan met water centraal staan. Dit houdt in een duurzame inrichting en doelmatig gebruik van het rioolstelsel. De aandacht richt zich op het zoveel mogelijk voorkomen, dat schoon grond- en hemelwater in het afvalwatersysteem belanden en zich mengen met het afvalwater. Schoon water moet waar mogelijk ten goede komen aan de lokale waterhuishouding. 4.6.2 Uitvoering Water- en Rioleringsplan 2012-2016 Het WRP is uitgewerkt in een uitvoeringsplan, waarin de uitvoeringsmaatregelen op het gebied van stedelijk afvalwater, hemelwater, grondwater, en oppervlaktewater zijn opgenomen. Hierin wordt nadrukkelijk de samenwerking aangegaan met de gemeente Maasdriel en het Waterschap Rivierenland. Aandachtspunten voor de komende periode tot aan het volgende WRP zijn: • • • • • • • • • •

het blijven uitvoeren van onderhoud en inspectie, zoals beschreven is in het WRP, met een extra accent op het beheer van rioolgemalen en -overstorten; verantwoord afkoppelen in combinatie met rioolrenovaties, waardoor op termijn het rioleringssysteem duurzamer wordt ingericht; aandacht voor meten, monitoren en renovatie van gemalen en overstorten; toezicht op nieuwe rioolaansluitingen (voorkomen evt. foutaansluitingen); invulling van het waterkwaliteitsspoor; sanering lozingen woonboten; opstellen hemelwaterverordening; aanleg grondwatermeetnetwerk; aanleg stedelijke waterberging; baggeren en herinrichting van watergangen en duikers.

Zo wordt bij reconstructies van riolering tegelijk nagegaan of er regenwater kan worden afgekoppeld . Hierdoor wordt minder schoon water naar de rioolwaterzuivering afgevoerd. Het Waterschap is in 2011 gestart met het baggeren van de A - watergangen in de Bommelerwaard. De komende zeven jaar gaat zij op deze wijze de gehele gemeente door. De gemeente heeft daarbij een ontvangstplicht voor de daarbij vrijkomende bagger. Bovendien heeft de gemeente een onderhoudsplicht voor haar eigen watergangen. Verder zal de gemeente volgend op de schouw van het Waterschap haar eigen Bwatergangen moeten gaan baggeren. Hiermee zal worden gestart in 2013. Voor 2013 staan verschillende maatregelen m.b.t. tot de herinrichting van watergangen en duikers gepland. Het gaat hierbij om maatregelen ter verbetering van de (ecologische) waterkwaliteit, zoals baggerwerkzaamheden, ecologische inrichting oevers, maaibeheer, vergroten capaciteit duikers, etc. Daarnaast zal worden gewerkt aan maatregelen rondom diffuse bronnen en de planvoorbereiding voor de realisatie van een waterberging rondom Zuilichem, Brakel en Poederoijen en de reconstructie riolering Koningin Wilhelminaweg.

Gemeente Zaltbommel

37


De kosten van uitvoering worden gefinancierd uit de rioolheffing en een deel uit de exploitaties. De watermaatregelen wordt deels door het Waterschap gefinancierd. 4.6.3 KaderRichtlijn Water (KRW) Op Europees niveau is de KRW vastgesteld. Hierin zijn niet alleen normen vastgesteld voor de chemische waterkwaliteit, maar ook voor de ecologische waterkwaliteit. De waterbeheerders mogen zelf hun ambities voor de ecologische waterkwaliteit vaststellen. Deze moeten echter wel aan een bepaald minimum voldoen. Eénmaal vastgesteld, moeten de doelen ook gerealiseerd worden. Er is sprake van een resultaatsverplichting in plaats van een inspanningsverplichting. De doelen moeten in 2015 zijn gerealiseerd. Voor de Rijkswateren en wateren van het Waterschap zijn gebiedsplannen voor de KRW opgesteld. Voor de gemeente Zaltbommel is dit het “KRW - Gebiedsplan Deelgebied Bommelerwaard (2008)”. Deze plannen en de daar in geformuleerde maatregelen hebben voor ons geen grote consequenties. Wij hebben zelf geen aangewezen waterlichamen in eigendom en beheer, zodat er geen noodzaak is voor de gemeente om zelf een plan voor de KRW op te stellen. De doelen en maatregelen met betrekking tot waterkwaliteit, zoals afkoppelen, chemische onkruidbestrijding, overstorten, etc. zijn meegenomen in ons WRP. 4.6.4 Dunea en drinkwater Afgedamde Maas Sinds 1976 gebruikt Dunea de Afgedamde Maas als bron voor drinkwater. De Afgedamde Maas heeft een geringe stroming. Dat maakt het zeer geschikt als bezinkings- en voorraadbekken. Door de lange verblijftijd (gemiddeld twee maanden) beschikt de Afgedamde Maas over een groot zelfreinigend vermogen. Dunea brengt zelf het fosfaatgehalte terug door dosering van ijzersulfaat (en zuurstof) in de rivier ten hoogte van Wijk bij Aalburg. Het water ondergaat zo al een grote kwaliteitsverbetering. In het voorjaar van 2012 heeft zich een calamiteit voorgedaan waarbij een grote hoeveelheid bestrijdingsmiddelen in de Afgedamde Maas terecht kwam en Dunea haar inname voor drinkwater moest stoppen. Op dit moment wordt actief door de verschillende betrokken partijen gewerkt aan het maken van afspraken over maatregelen waardoor dit soort calamiteiten in de toekomst voorkomen kunnen worden. Verder is begin 2012 door provincie Gelderland gestart met het opstellen van een Gebiedsdossier Brakel. Doel van een dergelijk gebiedsdossier is informatie te verzamelen van belang voor de waterkwaliteit ter plaatste van de waterwinning voor drinkwater. Op basis van deze informatie kunnen vervolgens mogelijke beschermingsmaatregelen, gericht op preventie en risicobeheersing, worden ontwikkeld. Op basis hiervan zal door de betrokken partijen een besluit worden genomen over de daadwerkelijk uit te voeren maatregelen. De afspraken over samenwerking en te nemen maatregelen maken overigens geen deel uit van het gebiedsdossier.

4.7

Natuuraspecten

4.7.1 Algemeen (zowel wettelijke taken als speerpunten) De taken hebben betrekking op de uitvoering van het Landschaps(actie)plan, het groenbeheer, Boomstructuurplan, de aankleding van het openbaar gebied, de realisatie van de ecologische verbindingszone Capreton en de uitvoering van de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet. Hieronder worden de wijzigingen of aanvullingen op de plannen voor 2011 en verder beschreven. 4.7.2 Richtlijnen Inrichting Openbaar Gebied (zowel wettelijke taken als speerpunten) In 2012 is het "Handboek inrichting openbare ruimte” vastgesteld. Hierin worden voor allerlei onderwerpen zoals wegen, water en groen aangegeven aan welke eisen de inrichting in een nieuwbouwgebied moet voldoen. Dankzij deze richtlijn kunnen woonwijken een aantrekkelijke uitstraling krijgen met een beheerbewust ontwerp. Duurzaamheid maakt onderdeel uit van de richtlijn.

Gemeente Zaltbommel

38


Voorbeelden hiervan zijn de keuze voor FSC-hout, het gebruik van niet-uitlogende materialen, het beschermen van bomen tijdens werkzaamheden en het realiseren van de ecologische mogelijkheden van nieuwe waterpartijen. 4.7.3 Landschapsplan (zowel wettelijke taken als speerpunten) Het Landschapsplan Bommelerwaard (2003) geeft sturing aan diverse ontwikkelingen in het landschap. Daarnaast levert het uitgangsmateriaal voor andere plannen, zoals de Structuurvisie buitengebied. Het Landschapsactieplan 2010 -2015 is een uitvoeringsplan op basis van het Landschapsplan. Het uitvoeringsplan geeft de ambitie weer die de gemeente heeft als het gaat om het behoud, herstel en ontwikkeling van het landschap in de Bommelerwaard voor de periode 2010 - 2015. In het actieplan zijn projecten geformuleerd, die bijdragen aan de kwaliteit van het landschap en gedragen worden door de gebiedspartijen van de Bommelerwaard. Het gaat om vier gemeenschappelijke projecten met de gemeente Maasdriel en een drietal projecten per gemeente. Hieronder wordt nader ingegaan op enkele projecten uit het Landschapsactieplan die voor de komende periode staan gepland: Kloosterwiel Wielen Begin 2012 is de haalbaarheidstudie ‘Herstel wielen Bommelerwaard’ afgerond. Hierin zijn de meest kansrijke wielen voor herstel zijn gedefinieerd. In de Bommelerwaard gaat het om 28 wielen, waarvan 17 in de gemeente Zaltbommel. Allereerst is in 2011 de Kloosterwiel opgepakt en is een Plan van aanpak opgesteld. In de winter van 2011/2012 zijn hiervan de eerste maatregelen uitgevoerd. Van de provincie is subsidie ontvangen om in 2012-2013 meer maatregelen te kunnen uitvoeren. Voor de periode 2012-2013 staat het opstellen van streefbeelden en aanpak herstel van de wielen langs de Meidijk op stapel. Voor het project “Zaltbommel, van klein naar groot” vond in 2011 de laatste ronde plaats, waarvoor inwoners van de kernen Zaltbommel, Gameren, Nieuwaal, Bruchem en Kerkwijk zijn uitgenodigd voor een inloopavond om een landschapsinrichtingsplan voor hun erf op te stellen met ondersteuning van Stichting Landschapsbeheer Gelderland (SLG) en subsidie van provincie en gemeente. In de loop van 2012-2014 worden deze plannen uitgevoerd. In 2011 - 2012 neemt de gemeente deel aan het project Landschapsimpuls. Hierin wordt een extra impuls gegeven aan verschillende activiteiten zoals de ondersteuning bij nieuwe aanleg en achterstallig onderhoud grote boomgaarden, beschikbaar stellen steenuilenkasten in boomgaarden, aanbieden van hoogstam fruitbomen, en een praktijkmiddag aanleg en beheer. Enkele activiteiten (plaatsen steenuilenkasten, aanbieden hoogstambomen, praktijkmiddag) zullen in de winter van 2012 plaatsvinden. Samen met de gemeente Maasdriel willen wij het wandelpadennetwerk Bommelerwaard gefaseerd uitvoeren. Als eerste is in 2012 het wandelpad Nieuwaal gerealiseerd. Voor elke fase moet apart financiering worden gevonden. Voor het volgend deel (van Nieuwaal richting Nederhemert en aansluiten op het ommetje Well) is financiering gevonden. Dat wordt in 2013 verder uitgewerkt. Ook voor onderhoud zal voor de komende jaren een bijdrage uit het landschapsbudget worden gevraagd.

Gemeente Zaltbommel

39


Met het project ‘Woerden en vluchtheuvels’ wordt in 2012 een start worden gemaakt in de vorm van een eerste haalbaarheidstudie met streefbeelden voor de verschillende vluchtheuvels en woerden. In 2013-2015 vindt de uitvoering van deze streefbeelden plaats. Landschappelijke inpassing glastuinbouw Op 15 oktober 2009 heeft de raad ingestemd met een samenwerkingsovereenkomst herstructurering Glastuinbouw en Paddenstoelteelt. Begin januari 2011 is het projectbureau herstructurering tuinbouw Bommelerwaard opgericht. Deze draagt ook nadrukkelijk zorg voor de landschappelijke inpassing van de tuinbouw. In 2009 is mede hiertoe een brochure opgesteld met daarin richtlijnen en criteria voor een landschappelijke inpassing van glastuinbouw en paddenstoelenteelt. 4.7.4 Ecologische verbindingszone Capreton (zowel wettelijke taken als speerpunten) In het kader van het realiseren van een ecologische verbindingszone Capreton legt het Waterschap in de periode 2010 - 2011 2,5 km (twee hectare) natuurvriendelijke oever aan, met een kleine financiële bijdrage van de gemeente. De resterende 2,5 km oever zal naar verwachting na 2012, uiterlijk 2018 worden aangelegd. 4.7.5 Flora- en faunawet/ natuurbescherming (wettelijke taken) Omdat verschillende afdelingen regelmatig te maken hebben met regelgeving van de Flora- en Faunawet, bijvoorbeeld bij regulier onderhoud aan bermen, watergangen en groenvoorzieningen (holle bomen met nesten van vogels of vleermuizen), het vergunnen van werkzaamheden, of de planning van ruimtelijk ontwikkelingen, is de gemeente eind 2011 gestart met het opstellen van een gedragscode Flora en Faunawet voor de Bommelerwaard samen met de gemeente Maasdriel. Voor steeds terugkerende beheers- en onderhoudswerkzaamheden kan de gemeente bij het Ministerie van EL&I en gedragscode Flora en Faunawet aanvragen zodat wanneer men volgens deze gedragscode werkt niet steeds opnieuw ontheffing hoeft te worden aangevraagd, of aanvullend onderzoek hoeft te worden gedaan. Momenteel ligt de gedragscode voor een beoordeling ofwel Nota van aanbevelingen bij DLG (Dienst Landelijk Gebied). Na het verwerken van commentaar is de verwachte planning voor de definitieve goedkeuring van de gedragscode door het Ministerie december 2012.

Gemeente Zaltbommel

40


5.

Financiën

In dit hoofdstuk wordt de relatie tussen de milieubeleidcyclus en begrotingscyclus, de functies van het milieuprogramma en de begroting 2013 - 2016 beschreven. Allereerst wordt de relatie tussen de beide bovengenoemde cycli behandeld.

5.1.

Relatie milieubeleidcyclus en begrotingscyclus

Jaarlijks moet volgens artikel 4.20 van de Wet milieubeheer een MP worden aangeboden aan de gemeenteraad, gelijktijdig met de (ontwerp)begroting. Dit geeft aan dat er een rechtstreeks verband is tussen dit programma en de jaarlijkse begrotingscyclus (zie ook onderstaande figuur).

Milieubeleid

Collegeprogramma

Milieuprogramma

Meerjarenbegroting

Jaarlijkse milieuprogramma

Jaarschijf begroting

Milieujaarverslag

Jaarstukken

Figuur 5.1: Relatie milieubeleidcyclus en begrotingscyclus

5.2

Functies milieuprogramma

Het milieuprogramma heeft voor de sturing van de uitvoering van het milieubeleid vier belangrijke functies: -

-

het programma is het kristallisatiepunt voor de acties die in het milieubeleid zijn opgenomen. De acties waarvoor verschillende organisatieonderdelen verantwoordelijk zijn, worden in samenhang met de begrotingsproducten geprogrammeerd en vastgelegd voor uitvoering in de komende vier jaar; het programma heeft een legitimatiefunctie voor de jaarlijkse uitvoering van de taken bij de verschillende milieuthema’s. Steeds zal moeten worden aangegeven waarom een taak wordt uitgevoerd.

Gemeente Zaltbommel

41


-

-

Ook nieuwe ontwikkelingen waarin nog niet is voorzien in het milieubeleid, worden aangekaart. Daarbij wordt aangegeven op welke wijze deze ontwikkelingen ingepast kunnen worden in het milieubeleid van de gemeente. Afwegingen van organisatorische, inhoudelijk en financiële aard zijn daarbij aan de orde; het programma heeft een budgetteringsfunctie. In het programma komen alle financiële claims samen in relatie tot de uitvoering van milieu- en/of duurzaamheidbeleid. Deze claims worden gebundeld en met de ontwerpbegroting aan de gemeenteraad aangeboden; het programma heeft ook een prioriteitstellingfunctie. Dat betekent dat in het programma, zo mogelijk, de volgorde wordt aangegeven waarin acties moeten worden uitgevoerd. Ook indien voor de uitvoering van acties aanvullende middelen nodig zijn dan wordt in dit programma aangegeven aan welke acties deze middelen in eerste instantie moeten toekomen. Besluiten betreffende het toekennen van aanvullende middelen of middelenverschuivingen vinden plaats bij de behandeling van de (ontwerp)begroting.

De kosten voor de gemeente verbonden aan de uitvoering van de milieutaken van het milieuprogramma 2013 - 2016 bestaan uit: - Personeelskosten; - Kosten Regio Rivierenland; - Overige kosten. Voor wat betreft personeelskosten gaat het om de kosten van de uren die besteed worden aan het product Milieu. Tabel 5.1 Overzicht begrote kosten (exclusief BTW) en inkomsten milieuprogramma 2013 - 2016 Jaar Personeel (interne uren) Regio Rivierenland Overige kosten Totaal lasten

2012 (in €)

2013 (in €)

2014 (in €)

2015 (in €)

305.345 21.701 55.769 382.815

145.782 19.311 56.181 221.274

145.782 19.311 56.181 221.274

145.782 19.311 75.181 243.274

2016 (in €)

145.782 19.311 75.181 243.274

Toelichting tabel De bovengenoemde bedragen komen uit de begroting 2013, zoals bekend is op 9 oktober 2012. In de tabel zijn gegevens opgenomen uit het product Milieu minus het onderdeel Afvalverwerking. De productenbegroting is nog niet definitief en wijzigingen kunnen zich nog voordoen. De begroting wordt 8 november 2012 vastgesteld door de gemeenteraad. De bedragen zoals genoemd in de begroting van 2013 zijn dan ook leidend. Ten opzichte van het MP 2012-2015 is sprake van een forse verlaging van de kostenbudgetten. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat in 2013 veel (uren)budgetten overgaan naar de Omgevingsdienst Rivierenland. Voor wat betreft de overige kosten geldt, dat in 2012 t/m 2014 de kosten voor bodembeheer in totaal met circa met circa € 19.000 zijn verlaagd ten behoeve van het project Bodemsanering voormalig gasfabrieksterrein Virieusingel Zaltbommel. Regio Rivierenland Dit zijn de kosten voor de uitvoering van taken op het gebied van ‘milieu beleid, natuur en landschap’ door de Regio Rivierenland. De kosten van deze collectieve uren voor de gemeente Zaltbommel worden door de Regio toegerekend op basis van een bijdrage per inwoner (gemeenschappelijke regeling). Overige kosten De overige kosten betreffen onder andere plan- en advieskosten, overig uitbesteed werk, een drempelbijdrage in het kader van bodembeheer en een subsidie aan het bezoekerscentrum De Grote Rivieren ten behoeve van milieuvoorlichting aan basisscholen. Ook staat de taakstelling op de energiekosten hieronder vermeld.

Gemeente Zaltbommel

42


Milieuprogramma OP WEG NAAR EEN DUURZAME GEMEENTE ZALTBOMMEL

Recommend Documents