Op weg naar duurzame inzetbaarheid Nederland vergrijst. De pensioenleeftijd gaat omhoog. Er dreigt krapte op de arbeidsmarkt. En landelijk is er steeds meer langdurig ziekteverzuim. Allemaal factoren om rekening mee te houden voor een typisch mensenbedrijf als Facilicom. Het ziekteverzuimbeleid is daarom omgezet in een gezondheidsbeleid. Gestreefd wordt naar een duurzame inzetbaarheid van medewerkers tot hun 67e.
Door de recessie is de voorziene krapte op de arbeidsmarkt weer enigszins achter de horizon verdwenen, maar de dreiging blijft. En zelfs al zou krapte uitblijven, dan nog is het belangrijk voor Facilicom om te streven naar duurzame inzetbaarheid. De gemiddelde leeftijd van medewerkers stijgt. Goed nieuws, want het betekent dat Facilicom succesvol is in zijn streven naar long-time employment. Kennis en ervaring worden zo vastgehouden, de continuïteit bij opdrachtgevers is gegarandeerd. Positief is ook dat uit een analyse van de medewerkerstevredenheidsonderzoeken blijkt dat deze medewerkers erg bevlogen en betrokken zijn en veel plezier hebben in het werk. Maar dat werk moet dan ook wel plezierig voor ze blijven. En dat is zeker van belang nu duidelijk is dat iedereen langer moet doorwerken.
Zorggesprekken
Human resources development manager Leonie Eggens van Trigion Het ziekteverzuim bij Facilicom ligt doorgaans rond de 5 procent en dat is een goede score voor de branche. Toch ziet ook Facilicom het verzuim nu toenemen, ook het langdurig verzuim, en dan vooral bij mensen van 55 jaar en ouder. Ook komen meer mensen in het Spoor 2-traject terecht, dat wil zeggen dat ze nog wel kunnen werken, maar niet meer in hun oude functie of bij hun oude bedrijf. Martine Geurts, vice-president van Facilicom: ‘Daar willen we wat aan doen. Bij Prorest en Trigion Services zijn we daarom gestart met het houden van zogeheten zorggesprekken. We willen met mensen in gesprek raken vóór ze ziek worden of
frequent gaan verzuimen. Het kan zijn dat ze met problemen worstelen in de privésfeer. Daar willen we ze graag bij helpen als dat in onze macht ligt. Maar dan moeten we dus wel weten wat er aan de hand is. Het zal ook vaak gaan om mensen die zijn vastgelopen in hun werk, die niet meer op hun plek zitten en ontevreden zijn. Ook daar kun je wat aan doen, als je het maar weet.’ De zorggesprekken worden niet gevoerd door de direct leidinggevende, maar door iemand van P&O. Marleen Berk, directeur P&O van Trigion: ‘Dat is een enorm succes. We weten nog niet wat het effect is op verzuim, maar de medewerkers stellen deze zorggesprekken enorm op prijs.’
Belastbaarheidsprofielen
Martine Geurts, vice-president van Facilicom
De zorggesprekken hebben duidelijk gemaakt dat er bij Facilicom meer aandacht moet komen voor de belastbaarheid van mensen. Martine Geurts: ‘Daar selecteren we nu eigenlijk nauwelijks op. Maar cateringmedewerkers doen bijvoorbeeld alleen maar staand werk, daar kun je dan maar beter wel rekening mee houden. Beveiligingsmedewerkers moeten psychisch weer heel sterk zijn, om een ander voorbeeld te noemen. Je mag mensen niet zomaar medisch keuren bij sollicitatie, maar je kan natuurlijk wel kijken of ze fysiek en psychisch geschikt zijn voor bepaald werk. Natuurlijk kijken we nu ook al of ze psychisch geschikt zijn, maar dat kan gerichter.’ P&O-medewerkers in vrijwel alle divisies zijn nu bezig om functiebelastbaarheidsprofielen op te stellen. Marleen Berk: ‘Bij de werving heb je dan beter in kaart wat iemand fysiek en psychisch moet kunnen. Maar het is ook belangrijk voor bedrijfsartsen en arbeidsdeskundigen. Als iemand weer moet integreren is het natuurlijk wel handig als exact op papier staat wat de belastbaarheid is van functies. Daaraan kan ook worden afgemeten of een zieke medewerker wel duurzaam kan terugkeren.’ Facilicom streeft er overigens altijd naar om mensen van werk naar werk te laten stromen. Martine Geurts: ‘Dat hoort bij goed werkgeverschap. Het zou asociaal zijn om mensen die vaak heel lang bij ons hebben gewerkt, in de steek te laten.’
De juiste mensen werven
Marleen Berk, directeur P&O van Trigion Duurzame inzetbaarheid wordt natuurlijk ook bevorderd als medewerkers en werk goed bij elkaar passen. Het is daarom belangrijk om de juiste mensen te werven. En dat zijn door veranderende omstandigheden soms andere mensen dan in het verleden. Meerdere divisies binnen Facilicom zijn daarom bezig met een grootschalig drijfverenonderzoek. Bij Trigion is het onderzoek al afgerond. Human resoiurces development manager Leonie Eggens: ‘Opdrachtgevers willen steeds vaker een bepaald aantal uren een beveiliger of receptioniste. Dat betekent dat we veel meer behoefte krijgen aan een flexibele schil, dus parttimers en dus ook vaak vrouwen, en studenten. We hebben daarom laten onderzoeken wat de drijfveren zijn van onder andere deze doelgroepen. Dat heeft ons veel wijzer gemaakt. De uitkomsten gebruiken we om medewerkers uit deze groepen die we al in ons bestand hebben, het meer naar de zin te maken. Maar we gaan
het natuurlijk ook gebruiken in de werving. We kunnen nu wervingscampagnes maken die zich heel specifiek richten op deze doelgroepen. En daarin precies dat naar voren brengen wat deze mensen aanspreekt in het werk in de beveiliging.’
Mensen flexibel houden De groeiende behoefte aan flexibiliteit bij opdrachtgevers heeft Facilicom ook op een andere manier aan het denken gezet. Martine Geurts: ‘We streven altijd al naar long-time employment. En hechten sterk aan continuïteit bij de opdrachtgever. Dat heeft ertoe geleid dat medewerkers vaak wel twintig jaar en zelfs langer op hetzelfde object werkzaam zijn. Dat is misschien wel helemaal niet zo goed. Zo krijg je mensen die eraan gewend raken om altijd maar op dezelfde plek te zitten, die dus niet meer openstaan voor verandering en die dus inflexibel worden. Dat kan tot grote problemen leiden als zo’n opdracht wegvalt of opeens op een andere, flexibele manier moet worden ingevuld. Dat is een verandering die ze dan misschien niet aankunnen, en dat hebben we dan zelf veroorzaakt. Het is wellicht beter om medewerkers elke drie, vier jaar over te plaatsen naar een ander object. Dat zorgt voor een frisse wind in het team en is waarschijnlijk alleen maar goed voor de kwaliteit. Maar zeker zo belangrijk: het houdt mensen flexibel. Dat is volgens mij ook een onderdeel van modern werkgeverschap: mensen flexibel krijgen en houden. Want als mensen flexibel zijn en niet bang zijn voor verandering, blijven ze
ook vitaal en duurzaam inzetbaar.’
BRAVO in het MTO Bewegen, roken, alcohol, voeding en ontspanning, ofwel BRAVO. Het zijn vijf elementen die in belangrijke mate bepalend zijn of iemand gezond is en lekker in zijn vel zit. Werkgevers is er veel aan gelegen om deze leefstijlfactoren bij medewerkers te beïnvloeden. Dat dient een algemeen maatschappelijk belang, het hoort bij goed werkgeverschap, en het kan bijdragen aan een lager ziekteverzuim of zelfs totale uitval voorkomen. Ook bij Facilicom is BRAVO een veel gebruikte term. Maar het is moeilijk om bij een facilitair bedrijf de leefstijl te beïnvloeden: de meeste medewerkers werken op locatie en er zijn niet zo veel contactmomenten. Recent is in ieder geval besloten om in medewerkerstevredenheidsonderzoeken (MTO’s) ook vragen op te nemen over leefstijl. Die MTO’s gaan ook nog eens veel vaker plaatsvinden: niet meer eens in de twee of drie jaar, maar elk jaar, en bij sommige grote divisies wel twee keer per jaar.
Drijfverenonderzoek Het drijfverenonderzoek bij Trigion heeft tot interessante bevindingen geleid. Een kleine greep. Starters, mensen die al zijn opgeleid en op zoek zijn naar een baan, willen graag aan de slag bij het bedrijf waar ze tijdens de opleiding stage hebben gelopen. Trigion gaat daarom in overleg met opdrachtgevers kijken of het mogelijk is om meer stageplaatsen te creëren. Onder studenten in het HBO en WO zal de vraag naar bijbanen de komende tijd fors toenemen. Deze studenten zoeken werk op ongebruikelijke tijden, bijvoorbeeld in de nacht, en vinden de verdiensten belangrijk. Trigion heeft veel werk in de nacht, en dat betaalt ook nog eens goed door alle toeslagen. Alle reden dus om met
die argumenten te gaan werven onder studenten. Parttimers en vrouwen (die vaak ook parttime willen werken) willen graag op vaste tijden werken, of anders precies weten wanneer ze moeten werken. Als het mogelijk is om daar in de planning goed op in te spelen, kan dat als argument worden gebruikt bij het werven van parttimers en vrouwen. Vrouwen stellen de sociale aspecten van het vak op prijs, dus die moeten worden benadrukt bij het werven vrouwen. Ook blijkt dat vrouwen zich meer vrouw willen blijven voelen. Daar komt Trigion binnenkort aan tegemoet met nieuwe uniformen waarin dat is meegenomen. Het is dan dus belangrijk om de vrouwelijkheid van die uniformen goed te tonen in de fotografie.
Lees meer Platform over duurzame inzetbaarheid Uitgeverij Kluwer is de geestelijk vader van het platform ‘Over duurzame inzetbaarheid’. Een commercieel maar zeer informatief initiatief met op de site veel nieuws en achtergronden, een prikkelende nieuwsbrief en verwijzingen naar literatuur, onderzoeken en congressen over duurzame inzetbaarheid. De Kluwer-special gewijd aan het congres over duurzame inzetbaarheid op 12 juni 2012 in Nieuwegein en is nog te downloaden via www.facilitaironline.nl
