Mijn patiënt heeft
THORACALE PIJN Dr. Tom Mulleners SZF Heusden-Zolder
Epidemiologie 1/20 patiënten op de spoedgevallen klaagt van thoracale pijn Tot 20% van de MUG oproepen 3% tot 5% van de infarcten = miskend
Diagnostische benadering Snel onderzoek en stabilisatie • ABC van de reanimatie • 4xH en 4xT • Monitoring/O2
Omkeerbare oorzaken van PEA 4xH Hypoxia Hypovolemia Hypo/hyperkalemia/ Metabolic Hypothermia
4xT Tension pneumothorax Tamponade Toxins Thrombosis
Anamnese Type thoracale pijn Geassocieerde symptomen Voorgeschiedenis (cardiaal/oncologisch/etc.) Cardiovasculaire risicofactoren Uitlokkende factoren Uitstraling Ernst Timing
Klinisch onderzoek Algemeen • Acute dyspnoe • Zweten
Vitale parameters • • • •
Hypo/hypertensie Brady/tachycardie Koorts Hypoxemie
Klinisch onderzoek Cardiovasculair onderzoek • Verschil in bloeddruk tussen beide armen • Polsdruk • Hartauscultatie • CVD Longonderzoek • Unilateraal verminderd ademgeruis • Pleural rub • Crepitaties • Subcutaan emfyseem
Klinisch onderzoek Abdominaal onderzoek • Epigastrische drukpijn • Linker hypochondrium • Pulsatiele massa’s Onderzoek van de extremiteiten • Unilaterale zwelling, pijn of erytheem van arm of been Neurologisch onderzoek • Focale uitval • Beroerte
Bijkomende onderzoeken EKG Saturatiemeting Labo RX thorax
Differentiaal diagnose
Kritische diagnoses Acuut coronair syndroom Aortadissectie Longembool Boerhaave syndroom (Spannings)pneumothorax
Kritische diagnoses Acuut coronair syndroom Aortadissectie Longembool Boerhaave syndroom (Spannings)pneumothorax
Acuut coronair syndroom Thoracale/epigastrische pijn Uitstralend naar linker arm/hals/kaak Zweten Dyspnoe Nausea en/of braken
Acuut coronair syndroom Doodsoorzaak: • Pre-hospitaal:
- Sudden cardiac death - VT/Vfib • In-hospitaal:
- Hartfalen - Geen of te late revascularisatie
Acuut coronair syndroom Alarmsymptomen • Voorheen pijn bij inspanning, nu pijn in rust • Pijn langer dan 20 minuten • Recidiverende pijn >1x/uur
Acuut coronair syndroom Risicostratificatie Voorgeschiedenis van cardiovasculair lijden En/of Geassocieerde symptomen dyspnoe, syncope, nausea, diaforese en/of leeftijd >40 jaar
Hoog Risico MUG-transport
Laag Risico Transport per ambulance
Acuut coronair syndroom Management hoog risicopatiënt 1. 2. 3. 4. 5.
Vitale tekens checken EKG-monitoring + defibrillator indien aanwezig Zuurstof geven (3-5L/min) IV-toegangsweg aanleggen 12-lead EKG nemen
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut myocardinfarct STEMI vs. NSTEMI/UA
Acuut coronair syndroom Management hoog risicopatiënt 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Vitale tekens checken EKG-monitoring + defibrillator indien aanwezig Zuurstof geven (3-5L/min) IV-toegangsweg aanleggen 12-lead EKG nemen Geef kortwerkend nitraat Geef aspirine (150-300mg PO) Geef opioïed (vb. morfine 1-4mg IV)
Nitraten Let op bij: • • • • •
Bloeddruk systolisch <90mmHg Bradycardie <50/’ Tachycardie Rechter ventrikelinfarct Fosfodiësterase type 5 inhibitoren tot 24u voor de pijn
Acuut coronair syndroom Cardiale enzymes?
Acuut coronair syndroom Cardiale enzymes?
Kritische diagnoses Acuut coronair syndroom Aortadissectie Longembool Boerhaave syndroom (Spannings)pneumothorax
Aortadissectie Longitudinale scheiding in de media van de aortawand, parallel met het lumen uitbreidend Ontstaat meestal uit een dwarse scheur in de intima Mortaliteit: 1 à 2%/uur in eerste 48uur Aortadissectie ≠ aorta-aneurysma
Aortadissectie
Aortadissectie
Aortadissectie Pathogenese • Arteriële hypertensie (70%) • Voorafbestaande aortapathologie: degeneratieve media-afwijkingen (aneurysma), Marfan, aortitis • Bicuspiede aortaklep, coarctatio, zwangerschap • Trauma, iatrogeen, stomp trauma
Aortadissectie Classificatie
Aortadissectie Complicaties • Aorta-insufficiëntie • Aortaruptuur / Linker hemothorax • Aorta(tak)obstructie
-
Ischemie t.h.v. ledematen Ischemie t.h.v. organen Acuut myocardinfarct CVA
• Tamponade
Aortadissectie Kliniek • Pijn (ernstig, vaak met bewegingsdrang), migrerend scheurend interscapulair (ook naar hals of abdominaal/genitaliën) • Vaak hypertens • Andere symptomen/complicaties
- Neurologische complicaties (meestal post-CABG) - Harttamponade, anurie, viscerale ischemie, ischemie onderste ledematen - Paralyse onderste ledematen
Kritische diagnoses Acuut coronair syndroom Aortadissectie Longembool Boerhaave syndroom (Spannings)pneumothorax
Longembool Incidentie: 1 per 1000 doden/jaar Pijn lateraal, dyspnoe, tachycardie, stuwing,DVT Triade (hemoptoe, dyspnoe, pijn) slecht in 1/5 gevallen, aspecifieke tekenen Koorts sluit longembool niet uit Diagnose slechts bevestigd in 30% van de gevallen
Longembool
Longembool
Longembool D-dimeren • Bij-produkt van de fibrinolyse (>500µg/l) • Sensitief (afwezigheid sluit thrombose uit), doch niet specifiek
Longembool Oorzaken verhoogde D-dimeren • • • • • • • •
Veneuze thrombosen Arteriële thrombosen Extravasculair fibrine (ascites) Chirurgische ingrepen Grote huidletsels Oncologische problematiek Grote hematomen Grote atherosclerotische plaques
Kritische diagnoses Acuut coronair syndroom Aortadissectie Longembool Boerhaave syndroom (Spannings)pneumothorax
Boerhaave syndroom Ruptuur van de oesofagus Elke perforatie, die niet iatrogeen is Incidentie: 3,1/1.000.000 Mortaliteit: 35% Diagnose na 24uur: mortaliteit >50% Na 48uur: mortaliteit 90%
Boerhaave syndroom Oorzaken: • • • • •
Spontaan door geforceerd braken Caustica Oesofagitis Barrett oesofagus Infectieuze ulcera bij HIV/AIDS
Boerhaave syndroom Klinische tekens: • • • • • • • •
Hevige thoracale pijn Odynofagie Tachypnoe/dyspnoe Cyanose Koorts Subcutaan emfyseem Pleuravochtuitstorting Shock
Boerhaave syndroom Triade van Mackler Braken + Thoracale pijn + Subcutaan emfyseem Slechts in 14% van de gevallen aanwezig
Teken van Hamman Krakend, raspend geluid, synchroon aan de hartslag Best te horen links lateraal
Boerhaave syndroom
Pneumothorax Niet-spontaan • Trauma / Penetrerende wonde • Iatrogeen
Spontaan • Primair of idiopathisch • Secundair
Spanningspneumothorax
Pneumothorax Kliniek • • • •
Acute dyspnoe Ademhalingsgebonden thoracale pijn Cyanose Niet-productieve hoest
Pneumothorax Diagnose • • • • •
Auscultatie (unilateraal verzwakt of afwezig ademgeruis) Percussie (tympaan) Stemfremitus (verminderd) Saturatie RX thorax
Pneumothorax
Pneumothorax
Pneumothorax
Take-home messages Frequent voorkomen Anamnese en klinisch onderzoek Antecedenten Type, timing en evolutie van de pijn EKG Eventueel RX thorax Bij twijfel patiënt best naar spoed verwijzen Altijd bereid tot telefonisch overleg!
Bedankt voor uw aandacht!