Als u pijn heeft bij het vrijen
2
Heeft u als vrouw last van pijn bij het vrijen? Veel vrouwen kennen deze klacht. Wat kan hiervan de oorzaak zijn? Hoe kan het CWZ uw klacht behandelen? Dat en meer kunt u lezen in deze folder. Pijn bij het vrijen Pijn bij het vrijen is vaak bij de ingang van de vagina, tijdens en/of na de gemeenschap. Iemand die hier regelmatig last van heeft, kan minder makkelijk opgewonden raken en krijgt uiteindelijk minder zin om te vrijen. In sommige gevallen ontstaat een diepe pijn die ontstaat bij doorstoten van de penis. Daarover gaat deze folder niet. Voor bespreking van deze klacht kunt u naar een gynaecoloog gaan. Oorzaken van pijn bij de ingang van de vagina Lichamelijke oorzaken van de pijnklachten kunnen vaginale schimmelinfecties, huidafwijkingen of hormonale veranderingen zijn. Meestal kunnen echter geen onderliggende afwijkingen (meer) worden aangetoond. Het is belangrijk om te weten dat het niet alleen lichamelijke oorzaken zijn die de pijnklachten geven. Angst kan ook een oorzaak zijn. Daardoor kunnen vrouwen hun spieren in de bekkenbodem extra gaan aanspannen. Onvoldoende ontspanning samen met onvoldoende seksuele opwinding kan weer leiden tot irritatie van de vagina. Wanneer vrouwen opnieuw proberen om gemeenschap te hebben zal dit weer pijnlijk zijn. Dit leidt weer tot een negatieve ervaring. Deze ervaring leidt dan opnieuw tot (spier)spanning. Ook somberheid, relatieproblemen of andere psychische oorzaken kunnen tot pijn bij het vrijen leiden.
3
Multidisciplinaire aanpak in het CWZ In het CWZ worden seksuele klachten bij vrouwen multidisciplinair behandeld. Dat betekent dat u, indien nodig, bij meerdere professionals in behandeling gaat voor uw klachten. Behandeling bij de gynaecoloog vindt plaats wanneer de klachten (mede) een medische oorzaak hebben die bijvoorbeeld door medicatie behandeld kunnen worden. Als er sprake is van problemen rondom de spieren van de bekkenbodem, zoals dit bij vaginisme en dyspareunie het geval is, zal dit deel van de behandeling bij de bekkenfysiotherapeut plaatsvinden. Als psychologische factoren een rol spelen zoals bijvoorbeeld: angsten, moeizame communicatie in de relatie, problemen in het omgaan met de seksuele klachten of met seksualiteit, dan zal er voor behandeling naar de klinisch psycholoog verwezen worden.
4
Behandeling door de bekkenfysiotherapeut De bekkenfysiotherapeut kan je helpen bij het beter bewust maken van je onderlichaam en de spierspanning van de bekkenbodem. Zij leert je oefeningen om de spieren van de bekkenbodem te herkennen, te ontspannen en te controleren. De bedoeling is dat je leert dat je de bekkenbodemspieren zelf kunt loslaten en ontspannen. De bekkenfysiotherapeut zal ook aandacht geven aan het plassen en ontlasten, omdat ook hierbij ontspanning heel belangrijk is. De bekkenfysiotherapeut onderzoekt de spanning van de bekkenbodem door voorzichtig met een vinger te voelen tegen je vagina aan en als dat mogelijk is en niet pijnlijk, in je vagina. Ze kan je zo laten voelen waar de bekkenbodemspieren zich bevinden en ook aangeven of je ze aanspant of juist niet. Het is heel belangrijk dat je aangeeft of je dit onderzoek aankunt. Tijdens de behandeling ga je zelf ook oefenen met het inbrengen van de je vinger(s) of met een oefensetje, dat bestaat uit staafjes van verschillende omvang. Dit wordt uitgebreid met je besproken en je geeft zelf aan van welke mogelijkheden je gebruik wilt maken. Op deze manier kun je mede leren de vicieuze cirkel van angst voor pijn en daardoor het opbouwen van spanning in je bekkenbodem, bewust te doorbreken.
5
Behandeling door klinisch psycholoog of gz-psycholoog De psychologische behandeling van seksuele klachten is gericht op het verminderen van de seksuele klachten, op het verbeteren van de seksuele relatie en het vergroten van het plezier in seksualiteit. De laatste twee aspecten kunnen helpen voorkomen dat er in de toekomst weer klachten ontstaan. In eerste gesprek met de psycholoog wordt gekeken naar de factoren die de klachten in stand houden. Hier wordt de psychologische behandeling op gericht. Een veel voorkomend probleem wat klachten in stand kan houden is bijvoorbeeld de angst om weer pijn te krijgen. De oefeningen die de bekkenfysiotherapeut meegeeft worden dan ook bij de psycholoog besproken zodat er ook meer vertrouwen ontstaat dat het inbrengen weer mogelijk wordt en de angst vermindert. Bij veel vrouwen is ten gevolge van de klachten ook het plezier in seksualiteit afgenomen. Belangrijke onderwerpen in de psychologische behandeling zijn dan ook het weer leren genieten van seksualiteit, het leren aangeven wat wel en wat niet fijn is in de seksualiteit en het verminderen van schuldgevoelens ten aanzien van de partner op het moment dat er verschillen zijn in de behoefte aan seksualiteit. Meestal wordt bij de behandeling ook de partner betrokken omdat intimiteit en seksualiteit verbonden zijn met de partner en de relatie. De psychologische behandeling bestaat uit regelmatige gesprekken die normaal gesproken om de paar weken plaatsvinden. Verder worden, in overleg, huiswerkopdrachten meegegeven die de vrouw zelf uitvoert of samen met haar partner gaat uitvoeren.
6
7
Adres en telefoonummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Weg door Jonkerbos 100 6532 SZ Nijmegen Afdeling Gynaecologie/verloskunde A44 Telefoon: (024) 365 82 45
8
G725 / 02-14
Website: www.cwz.nl
