Mijn naam is S. Mooij, broer van Michelle, Daar sta ik dan. Om een reden en op een plek waar ik nooit had willen staan. Ik sta hier als grote broer van mijn kleine zus Michelle Mooij. Of zoals ik haar altijd noemde Mies. Zoals ik haar nog steeds wel eens hardop noem, alleen maar om te kijken hoe dat klinkt en hoe dat voelt om dat te zeggen. Dan zeg ik het alsof ze er nog steeds is, met de ijdele hoop dat ik antwoord krijg. Zoals ik al zei sta ik hier als grote broer van Michelle. Dit is helaas het enige wat ik nog voor haar kan doen; hier namens haar spreken. Zij heeft geen stem meer, terwijl we hier allemaal praten over wat haar is overkomen. Op 17 januari 2010 zag ik twee agenten de sporthal binnenlopen waar ik op dat moment een training gaf. Ze vroegen naar S. Mooij. Het eerste wat op dat moment door mij heen schoot was; “Oh nee, oh nee, er is wat met m’n zus. Alsjeblieft laat het meevallen”. Maar mijn angst bleek gegrond. Ik kreeg het verschrikkelijke nieuws dat mijn lieve zus Michelle was overleden. Ik voelde intens verdriet en tegelijkertijd ook een boosheid die ik met geen pen kan beschrijven. Die boosheid zit tot op de dag van vandaag diep in mij. Ik vraag me af, of ik dat ooit nog los kan laten. Die boosheid begon echter niet pas op 17 januari 2010, maar die begon toen ik voor het eerst van het gewelddadige karakter van de relatie van Michelle op de hoogte was nadat ik naast haar zat bij de politie in Amsterdam toen Michelle aangifte deed tegen de verdachte van mishandeling en verkrachting. Iedereen hier in de zaal die een zusje heeft kan zich de woede die dit sinds die dag al heeft opgebouwd in mij goed voorstellen, daar ben ik van overtuigd. De verschrikkingen die ik heb gelezen in de aangiftes die Michelle tegen de verdachte van vandaag heeft gedaan, waarin ze letterlijk zegt dat ze bang is vermoord te worden door hem, letterlijk zegt in doodsangst te zijn, letterlijk zegt dat hij een kwartier lang haar keel dichtknijpt waarbij zij denkt dat ze het niet gaat overleven. Het maakt je radeloos, onvoorstelbaar kwaad en het vertroebelt al jaren waarover ik WIL nadenken, namelijk de goede herinneringen aan mijn zus. Ik wil graag de wanhopige situatie weergeven waarin mijn zus zich bevond voorafgaand aan haar overlijden. Ik zal dat doen aan de hand van een voorval op 31 oktober 2009. Ik kreeg op die avond een belletje van mijn zus of ik haar alsjeblieft op wilde halen. Ze was ergens in paniek heengereden nadat zij en de verdachte het naar verluid om een parkeeractie aan de broek kregen met een stel Polen. Dit eindigde met het meenemen van de verdachte naar het politiebureau, waar ik later met Michelle ook heen reed. Hier heeft zij een verklaring over dit voorval gegeven. Later op die avond merkte ik dat Michelle nog steeds helemaal overstuur was en ze wilde de verdachte van het politiebureau halen. Mijn inschatting was dat dit nooit goed kon aflopen dus heb ik aangeboden met haar mee te gaan. Dit was de eerste en enige keer dat ik in contact stond met de verdachte. Voor het eerst zag ik iets van de interactie tussen Michelle en de verdachte. Hij onder invloed, pratend over wat hij die Polen aan zou doen, Michelle achter op de achterbank doodsbang dat het geen loze dreigementen waren. Uiteindelijk heb ik door een sms te sturen een einde weten te maken aan deze situatie doordat de politie ons klemreed op de ring van Alkmaar en de verdachte wederom meenam naar het politiebureau. Die avond sliep Michelle bij mij. Ik weet nog hoe ik toen al dacht dat er geen sprake was van liefde vanuit Michelle voor hem, maar dat deze situatie veel meer leek op een geval van stockholmsyndroom, gevoelens van een gijzelaar voor een gijzelnemer puur uit zelfbescherming, om het te kunnen overleven. Ik vond dit een
verschrikkelijk onaangename avond, maar nu zou ik er alles aan doen om die avond nog een keer te beleven. Gevoelens van schuld zijn sindsdien ook vaak aanwezig. Achteraf gezien had ik kunnen weten dat dit allemaal fout zou gaan aflopen. Toch? De tekenen waren zo duidelijk als wat. Had ik iets anders moeten doen? Had ik iets anders kunnen doen? Het feit dat de fatale nacht heeft plaatsgevonden in dezelfde flat, vier verdiepingen onder mij, op ongeveer 15 meter hemelsbrede afstand van mij terwijl ik rustig lag te slapen, heeft dat schuldgevoel alleen maar versterkt. Ik was heel bang dat ik een telefoontje op mijn huistelefoon had gemist die nacht, stel je voor dat ik iets had kunnen doen en dit niet heb gedaan omdat ik er doorheen zou hebben geslapen. Omdat ik er zo dichtbij was, leeft dit gevoel extra sterk. Wat als ik die avond had besloten om gewoon zomaar langs te gaan, waarom heb ik dat in vredesnaam niet gedaan. Ik kon niet meer in die flat zijn. Bij het aankomen bij de flat had je dan gelijk een blik op waar Michelle is aangetroffen. Nee, dat kon ik echt niet aan. Ik wilde geen seconde meer in die flat zijn en heb daarom besloten zo snel mogelijk te verhuizen. Dames en heren, in de afgelopen jaren heb ik op geen enkel moment geloofd in het scenario zelfdoding. Dit terwijl ik mij als psycholoog besef dat je aan de buitenkant niet altijd alles kan waarnemen. Het feit dat er geen afscheidsbrief was, zou voor mij alleen al genoeg aanleiding zijn geweest om aan te nemen dat dit geen zelfdoding was. Ik realiseer me achteraf hoezeer Michelle ons als familie heeft proberen te beschermen tegen de ontberingen die zij vaak moest meemaken. Zij wilde ons hiervoor beschermen en probeerde heel veel alleen of met vriendinnen op te lossen. Deze onzekerheid over wat er die nacht is gebeurd had Michelle ons absoluut willen besparen, daar ben ik heilig van overtuigd. Ik wil graag afsluiten met het stuk wat ik op de crematie van Michelle voorlas toen ik me tot slot aan haar richtte. Ik hoop dat je vindt dat ik een goede broer ben geweest voor jou. In mijn hart zal je altijd bij me zijn, niemand op deze wereld heeft ooit zoveel voor me betekend als jij. Het ga je goed lief zusje, en wees gerust. Je familie weet hoe het zit. Je familie weet het. Dag lieve schat. Tegen de verdachte; Als ik veroordeeld zou zijn voor poging tot doodslag, verkrachting, en bedreigingen tegen de vrouw waar ik zogenaamd van hield, zou ik niet meer met mezelf kunnen leven. Hoe jij dat doet is me een raadsel en zal me tegelijkertijd een zorg zijn. Verdachte, het zou je sieren als jij na jaren van stilzwijgen, leugenachtige verklaringen en geen enkel teken van berouw de waarheid zou spreken, en het leed wat jij hebt berokkend daarmee niet nog erger maakt.
SPREEKRECHT M. MOOIJ Op de laatste dag van Michelles leven ging zij met mij mee naar het Corus Schaaktoernooi in Wijk aan Zee. Michelle ging regelmatig zelfstandig als fotograaf op pad maar het laatste half jaar van haar leven ging zij ook vaak met mij mee om mij te helpen na een zware operatie aan mijn nek. Ik haalde haar op en zij zou om half 1 beneden staan bij de flat. Ik was wat later en ik belde nog even waar ze bleef want ze was nog niet beneden. Duidelijk geïrriteerd kwam ze naar de auto alsof ze ruzie had gehad. Na 10 minuten grootmeesters gefotografeerd te hebben gingen wij weer weg. Ik had pijn van het tillen van mijn spullen. Ik liep achter de wedstrijdleider aan de zaal uit. Ik kon over mijn hoofd heen mijn zware camera tillen. Ik kon bijna niet meer van de pijn. Op dat moment voelde ik de handjes van mijn lieve meisje die de zware camera van mij aanpakte zonder dat ik erom hoefde te vragen. Zo was Michelle. Zo herinner ik mij haar op haar laatste dag. Sinds die dag heb ik geen opdrachten meer aangenomen om te fotograferen op het Corus Schaaktoernooi. Op 17 januari belde mijn vrouw mij, zij kon Michelle niet bereiken. We maakten ons erg ongerust. Daarna belde zij me weer, ze was naar de flat gereden en zag daar een rouwauto en politieauto staan bij de flat. En ze was bang om de flat in te gaan. Ik zei dat ik snel zou komen, maar toen ik net in mijn auto zat belde ze weer, met de vreselijke mededeling dat Michelle was overleden. Ik ben naar het politiebureau gereden, daar ging zij ook heen. Onderweg was ik de weg kwijt. Na het overlijden van Michelle brak een periode aan van frustratie. Frustratie die groeide toen ik de GGZ rapporten van de verdachte vond en las. Mij bleek hoe gevaarlijk hij was geweest voor Michelle. Ik las dat hem een verplichte behandeling was opgelegd en dat hij kennelijk in zijn proeftijd zelfs voor de hulpverleners dermate gevaarlijk en intimiderend was dat zij vreesden voor hun eigen veiligheid en de behandeling daarom hadden afgebroken. Ik las in de GGZ- en reclasseringsrapporten dat zijn pillen, alcohol en drugsgebruik een voortdurend probleem was. En ik las in de aangiftes van Michelle wat er zo vaak was gebeurd.
Uiteindelijk hadden alle instanties en het OM hem losgelaten in de maatschappij zonder dat Michelle werd beschermd, of haar familie op de hoogte werd gesteld van het gevaar. Er was al zo vaak gevaar voor Michelle geweest, er was een hoog recidiverisico, maar dat was kennelijk nog niet voldoende reden om alarmbellen af te laten gaan en Michelle te hoeven beschermen. In de weken daarna was er escalerend geweld en na zes weken kwam Michelle om het leven. Ik moet leven met de overtuiging dat Michelle nog bij ons was geweest als er geen fout was gemaakt in het lezen van de datum, als men wel op de voor Michelle levensgevaarlijke situatie had gehandeld en de voorwaardelijke straf tenuitvoer was gebracht. Maar ook na haar overlijden werd Michelle in de steek gelaten. Ondanks de bevindingen van de schouwarts en ondanks de hele voorgeschiedenis, maar wellicht dankzij de leugenachtige en wisselende verklaringen van de verdachte die als “getuige van de zelfmoord van zijn vriendin” werd gehoord werd ter plaatse geen forensisch onderzoek gedaan. Onbegrijpelijk, gezien de bevindingen van de schouwarts, die rapporteerde dat hij niet kon vaststellen of er sprake was van zelfmoord danwel van moord of doodslag. Een vaststelling, nog zonder dat de schouwarts op de hoogte was van de voortdurende geweldsescalaties. Er werd geen TGO ingeschakeld, en pas na enige tijd kwam er een onderzoek op gang over wat zich in de flat werkelijk heeft afgespeeld die nacht.. Forensisch onderzoek was toen al niet meer mogelijk. Het was voor ons onvoorstelbaar wat wij zelf allemaal aantroffen, veilig stelden, en onder de aandacht brachten bij de rechercheur die het onderzoek deed. Ondertussen was ik door deze rechercheur beticht van haantjesgedrag. Uit alles bleek dat de rechercheur die het onderzoek deed ons niet, maar de verdachte en zijn ouders wel serieus nam. Er werden ons onwaarheden verteld, en we werden door slachtofferhulp gebeld voor ondersteuning met de zelfmoord van onze dochter. Wij waren de uitvaart van Michelle aan het voorbereiden, en ondertussen merkten wij hoe het rechercheonderzoek uitging van zelfmoord. Enkele dagen na het overlijden van Michelle, op 21 januari, werd de flat vrijgegeven. Alleen omdat wij wilden weten of de verdachte in het bezit was van een sleutel van de flat, kreeg ik te horen dat de rechercheur er niet voor kon zorgen dat een confrontatie met de verdachte in de flat werd voorkomen, dat hij zich niet met dat soort zaken wilde bezighouden en al helemaal niet omdat hij al aan het werken was op zijn vrije dag.
Voor 16 januari 2010 wist ik nog zoveel niet. Nu staat op mijn netvlies gebrand waar de verdachte toe in staat is, ik weet welke verwondingen op het lichaam van Michelle zijn gevonden, ik weet dat er geweld en verkrachting is geweest. Ook nadat ik daarvan aangifte had gedaan schonken de rechercheur en de OvJ daar geen aandacht aan. En dus moesten we een art.12 procedure starten. Toen ik hoorde dat Michelle was overleden, en al helemaal toen wij na dagen hoorden dat zij was gevonden aan een lampenhaakje wist ik dat er geen sprake kan zijn geweest van zelfmoord. Dat er een scenario is dat veel meer voor de hand ligt. En daar ben ik tot de dag van vandaag alleen maar meer van overtuigd geraakt. Niet alleen om hoe Michelle was die dag, niet alleen om wat er al eerder was gebeurd. Maar ik trof in de slaapkamer een grote puinhoop aan. Een puinhoop die duidde op geweld. Een stoel was stuk, kussens lagen overal om het bed heen, een kussensloop was gescheurd. Een kapot getrokken riem. Door buren is er gillen en gebonk gehoord. Ik hoorde wat Michelle in de jaren voor haar dood heeft moeten doormaken, een vreselijke situatie die ze voor ons verborgen heeft gehouden. Ik vond de foto waarop Michelle te zien was met de verwondingen in haar gezicht, haar keel en haar nek. Een foto die exact vier weken voor haar overlijden, vroeg in de ochtend van zondag 20 december 2009 werd gemaakt. Het heeft mij enorm gefrustreerd dat de politie niet een grondig onderzoek heeft gedaan omdat men kon weten dat er hier sprake was van iemand die levensgevaarlijk was voor Michelle. Iemand met een strafblad met daarin een rode draad van bedreiging, geweld, verkrachting en mishandeling. Er heeft zich die nacht van alles afgespeeld, en het resultaat is dat Michelle heeft geleden, het moet alweer een vreselijke nacht zijn geweest voor haar. Uiteindelijk is zij overleden. De persoon die de hele nacht bij haar is geweest heeft er alles aan gedaan zichzelf als slachtoffer neer te zetten. Verklaringen vol met leugens. Alleen maar ontkenning, nergens compassie of berouw.
Zijn eerste verklaringen zijn afgenomen als getuige van de zelfmoord van zijn vriendin. Een getuige die er kennelijk belang bij heeft om zijn rol in wat er zich heeft afgespeeld te verzwijgen, te wijzen naar derden, te liegen. Ik heb behoefte aan de waarheid. De enige persoon die ons duidelijkheid kan geven liegt en draait in zijn verklaringen. Hij is aldoor bezig geweest om zich overal uit te liegen door steeds weer andere verklaringen af te leggen. Hij ontneemt ons daarmee duidelijkheid. Duidelijkheid over wat er die nacht is gebeurd en over hoe Michelle is overleden. Dat neem ik hem enorm kwalijk. Maar kennelijk heeft hij er belang bij om dit te doen. Hij probeert te verbergen wat er zich heeft afgespeeld. Michelle was bezig los te komen van de man, die haar eerder al urenlang verkrachtte onder bedreiging van een mes, die haar bedreigde met een schaar haar keel open te snijden, haar in brand te steken, en die haar sloeg en schopte en daarvoor werd veroordeeld. Kort voor haar overlijden vertrouwde Michelle mij toe dat zij bezig was met de verdachte te breken. Maar dat ze dat op haar manier wilde doen, zeer voorzichtig. Ze moest mee naar relatietherapiesessies. Op mijn vraag waarom zij naar zijn therapie mee moest vertelde ze mij letterlijk dat ze dat moest doen in het belang van haar veiligheid. Eigenlijk wilde ze niet met hem mee. Zij wilde in december 2009 ook geen gezamenlijke lening afsluiten. Deze wilde hij aanwenden om zijn schulden te betalen en het restant op zijn rekening gezet te krijgen. Op zijn verzoek om een tatoeëring te zetten ging zij in de laatste maand van haar leven ook niet in. Met al deze verzoeken probeerde de verdachte aan de weet te komen of Michelle nog bij hem wilde blijven. Een lening nemen, een tatoeëring laten zetten of meegaan naar zijn therapie. Hij voelde dat Michelle niet met hem verder wilde en dat bracht haar verder in levensgevaar. Kennelijk had de verdachte zo weinig zelfinzicht dat hij zijn gedrag en zijn bezitsdrang als haar schuld beschouwde. Ze wilde van hem af en dat kon hij niet verkroppen. Dat is haar fataal geworden.
In de afgelopen vijf jaren hebben wij zware stappen moeten zetten, en veel moeten meemaken. In de afgelopen 5 jaar heb ik het bijzonder moeilijk gehad met het overlijden van mijn lieve, levenslustige dochter Michelle. Ineens was zij voor altijd weg uit ons leven. Mijn leven is door het overlijden van mijn lieve meisje voorgoed veranderd. Allereerst is het in de loop van de jaren door alles was we nu weten en alles wat we hebben meegemaakt juist steeds moeilijker geworden om met mijn vrouw en zoon over haar dood te praten. Wij voelen aan dat we elkaar pijn doen door dingen op te halen of het over Michelle te hebben. Alle drie hebben we ons keihard op ons werk gestort om maar niet te hoeven denken, en het verdriet niet te hoeven voelen. Het kost mij heel veel moeite om te blijven functioneren. Dat lukt met de mensen die mij steunen en met mensen die mij helpen op de momenten dat klachten opspelen en het bijna niet te doen is. Na deze weer zo zware periode zal ik nog een keer gaan proberen de emoties die nog zo diep zitten te kunnen verwerken. De aanloop naar deze zitting is ook weer erg emotioneel geweest. Alles passeert keer op keer weer de revue. Alle pijn, de herinneringen aan Michelle, juist ook de mooie. Ze doen me wel goed, maar daarna moet ik elke keer weer huilen. En dan verandert een mooie herinnering weer in iets naars. Toen Michelle studeerde in Amsterdam ging ik wekelijks haar was halen en brengen uit Alkmaar. In haar studenten-container paste geen wasmachine. Ze vroeg mij op zoek te gaan in Amsterdam naar net dat ene voetje voor de naaimachine die ze nodig had maar niet had kunnen vinden, of naar de textielverf met het nummer wat ze nog nodig had. Ze besteedde zoveel zorg aan haar ontwerpen. Steevast had ze dan een kopje koffie voor me klaar staan en bewonderde ik het werk waar ze zo veel uren mee bezig was. In 2009 werkte ze samen met mij in de fotografie. We gingen samen op weg naar de branden in de duinen.
Michelle presteerde het om de beste foto’s van de branden te maken tussen de brandweerlieden die aan het blussen waren. Die foto’s kwamen op de voorpagina van de Telegraaf en trots liet ze iedereen weten wat ze had gedaan. Een vriend liet mij later het berichtje lezen: morgen staan mijn foto’s voor op de Telegraaf! Een opdracht van een mooi-weer foto op het strand wist ze om te bouwen tot een prachtige voorpaginafoto van een onder een parasol schuilend gezin toen plotseling het weer omsloeg. Ik weet zeker dat ze ver was gekomen in de mode of elk ander beroep omdat ze veel talent had en enorm gedreven was. Mijn leven is aan scherven. Ons gezin is niet meer compleet. Het is stukgeslagen omdat er niet adequaat is omgegaan met de levensgevaarlijke situatie die er was toen het toezicht en de behandeling van de verdachte werd gestaakt. En het is stukgeslagen omdat ik moet leven met de gedachte aan alle keren, de jaren dat Michelle door wat de verdachteaar heeft aangedaan zo heeft moeten lijden. En nooit heb ik iets gemerkt van compassie of berouw. Ik mis haar zo, haar liefde, haar grapjes, haar warmte.
Spreekrecht A. Mooij 20141016 Ik sta vandaag voor u om u te vertellen hoe mijn leven in een hel is veranderd. Onze dochter verliezen, en daarna jarenlang niet kunnen loslaten, moeten controleren, en de noodzaak om daarvoor afschuwelijke dingen te moeten lezen, te moeten horen, te moeten herbeleven. Te moeten controleren, omdat wij al snel merkten dat de politieman die het onderzoek heeft gedaan er in een vroeg stadium van overtuigd is geraakt dat er sprake was van zelfmoord. Al deze jaren hebben wij niet kunnen rouwen en rust kunnen vinden maar steeds alert moeten zijn. Jaren met zoveel momenten die onze traumatische herinneringen steeds weer opriepen. Alles wat wij nu weten over wat er vóór Michelle’s overlijden is gebeurd versterkt de pijn van het verlies. Michelle krijgen wij niet terug met alles wat wij hebben gedaan in de afgelopen jaren. En met wat wij daarmee over onszelf hebben afgeroepen. Wij konden niet anders dan Michelle niet in de steek laten, en haar een stem geven. Wij hebben veel loodzware stappen moeten zetten. Stappen die we ons, onze familie en Michelle hadden willen besparen. Zoveel keren hebben we onmacht en ondraaglijke spanning moeten voelen. De advocaat van de verdachte die onze acties als prematuur en kinderachtig bestempelde, en die alvast op de stoel van de rechter ging zitten, het regionale dagblad dat hem daar het podium voor gaf. Wat was ons meisje een doorzetter. Wat wij nu weten, wat we hoorden en lazen over wat zij jarenlang moest meemaken, staat voor de rest van ons leven op ons netvlies gebrand. De vreselijke urenlange mishandelingen, doodsbedreigingen met mes, schaar en aansteker, de gijzelingen en de verkrachtingen. Over hoe zij werd geisoleerd en gecontroleerd, zelfs tijdens de hechtenis na de eerdere veroordeling van de verdachte. Over hoe er door hem emotionele druk op Michelle werd uitgeoefend. Aangiftes, veroordelingen, het stopte niet maar werd alleen maar erger.
Familie van de verdachte plaatste in de krant een rouwadvertentie met de tekst “ jullie liefde was onverwoestbaar”. Wat was en wat ben ik daar woedend om. Ouders die, zo las ik later in hun verklaringen, beiden de rol van hun zoon omschrijven als zijnde een mantelzorger van Michelle. De eerdere veroordeling, de aangiftes zeggen anders. Ik las in het LEBZ rapport: de behandeling van de verdachte werd stopgezet in November 2009. De behandeling was mislukt. Er was sprake van psychopate trekken en het recidiverisico werd hoog ingeschat. Uit niets blijkt dat deze mededeling bij teruggave van het toezicht heeft geleid tot enigerlei inschatting van het risico dat mijn dochter mogelijk liep. -------In 2011 kregen wij de sepotbeslissingen van de Officier van Justitie in Alkmaar. De OvJ in Alkmaar vertelde mij: als jullie mijn argument voor sepot willen weten, mogen jullie het dossier lezen. En dat heb ik gedaan. Tot in detail. Tot de beschrijvingen van de sectie. Tot de tenenkrommende, slachtoffergerichte verhoren van de verdachte, doorspekt met leugens. De verdachte, die de kans kreeg om de regie te voeren over wanneer en hoe de verhoren plaatsvonden. Die de getuigen opzocht en hen vertelde wat ze wel en niet mochten zeggen als ze werden opgeroepen. Niets werd gedaan met onze aangiftes, met alles wat wij hadden aangeleverd, met alle rapporten die er waren. De verdachte werd niet vervolgd want hij was, zoals werd verwoord: slachtoffer van het gevolg. De enige die weet wat er is gebeurd legt een rookgordijn. Hij liegt en heeft er zijn best voor gedaan om sociaal wenselijke verklaringen af te leggen en hij kreeg daar de mogelijkheid voor. De mogelijkheid om zich als slachtoffer te profileren. Ondertussen belde hij wekelijks met het crematorium om de telefonistes te vertellen dat hij zijn vriendin had aangetroffen en hoe. Daar ging zijn aandacht naar uit, hij deed er niets aan om ons duidelijkheid te geven over hoe en waarom onze dochter is overleden. --Recent lazen wij een LEBZ rapport dat in 2014 werd opgesteld. Ik ben, wij zijn, niet meer de enigen die herkennen en erkennen dat het eerste onderzoek onvoorstelbaar onprofessioneel en bevooroordeeld is uitgevoerd.
Ik moet leven met de wetenschap dat uit alles blijkt dat er in de periode voorafgaand aan 16 januari en in de avond en nacht voor het overlijden van Michelle sprake was van een escalerende, voor haar levensgevaarlijke situatie. Telkens als drank, drugs, verlatingsangst, waanachtige jaloezie en escalerend geweld bij de verdachte opspeelden. Dit keer is het geeindigd in de dood van Michelle. Dat is wat wij weten. Het zou voor ons zoveel betekenen als wij precies zouden weten waarom en hoe Michelle is overleden. Maar er was een falend onderzoek, en een liegende verdachte zonder compassie of berouw. Hoe kunnen wij hier mee leven. Ik hoop zo dat we vandaag meer duidelijkheid krijgen over laatste uren zijn geweest, hoe zij is overleden, of er een geweest. Duidelijkheid zodat ik alle andere scenario’s die zitten zal kunnen loslaten. Ik hoop zo dat je vandaag de spreken.
hoe Michelle’s doodsstrijd is in mijn hoofd waarheid zult
Bij het afscheid in het crematorium zei ik tegen Michelle: Mich, je was een enorme doorzetter, jij hebt niet opgegeven, je wilde niet dood. Wij weten zeker dat Michelle niet dood wilde. Integendeel. Als zij zichzelf, zonder dwang van het leven zou hebben beroofd, dan zou dat zijn omdat zij niet meer ZO kon verder leven. Om wat haar die nacht en ochtend opnieuw is aangedaan. Degene die daarvoor op zijn minst moreel verantwoordelijk is heeft een allesbepalende rol gehad in de nacht en in de afloop daarvan. Het is nu vijf jaar geleden dat wij Michelle voor het laatst zagen, dat ik haar voor het laatst vast hield toen zij mij feliciteerde met mijn verjaardag. Ik zwaaide haar uit toen zij wegreed, Martin lag even te slapen en er was geen reden hem wakker te maken. Michelle was vrolijk, ze had zin om ’s avonds uit eten of uit te gaan. Ze nam spullen mee naar huis die ze had opgezocht, omdat ze wat dingen in haar huis zou veranderen nu ze de dag ervoor een nieuw boxspringbed van ons had gekregen. We zagen in haar huis dat ze hiermee ook bezig is geweest na thuiskomst Ze kreeg een nieuwe molton onderdeken mee voor haar nieuwe bed, wat lekkers en een schaaltje met hyacinten. Wij wisten van slechts een paar situaties waar er gevaar was. Zo kwam Michelle een paar dagen bij ons wonen want zij durfde niet meer naar huis, wat nota bene haar eigen huis was. Ze vertelde ons: het is uit de hand
gelopen, maar ik kan het nu niet uitmaken want dan moet ik onderduiken. Jullie weten niet de helft, geloof me, ik moet het op mijn eigen manier doen. Wij wisten toen inderdaad nog niet de helft. Maar inmiddels hebben wij de aangiftes van Michelle gelezen. Het is onvoorstelbaar om te moeten lezen dat dit je dochter is aangedaan. In haar aangifte van 13 april 2007 verklaarde zij: Ik hou niet meer van hem. Ik heb tegen hem gezegd dat ik mij gevangen voel en tegen de muur gedrukt, Hij weet dat ik geen relatie met hem wil maar hij dringt zich op. Het is zo moeilijk om alles te vertellen. Er is zo veel gebeurd. Ik heb nu nog contact met hem en ontmoet hem nog omdat ik bang ben dat hij mij vermoord als ik alle contact verbreek... Hij heeft mij een keer heel hard bij mijn keel gegrepen. Bijna een kwartier lang zodat ik bijna geen lucht kreeg. Dit heeft hij vaker gedaan. Hij zegt wel eens dat gewoon slaan niet helpt en dat er dan maar iets ergers moet gebeuren. Op 17 januari 2010 werd haar en onze angst van jaren bewaarheid. Op zondagmiddag 17 januari reed ik naar Michelle’s flat omdat zij haar telefoon sinds die ochtend maar steeds niet opnam. Ik was door de voorgeschiedenis en de angst die ik daar over voelde heel ongerust. Een rouwauto en een politieauto beneden bij de flat van 8 verdiepingen, en de vloer zakte weg onder mijn voeten want ik wist genoeg. Dat zegt genoeg. De diepe angst van dat moment en de situatie bij de flat heb ik daarna vaak herbeleefd, en dit zorgt ervoor dat ik sindsdien in paniek raak als ik iemand niet kan bereiken. Ik kan nooit meer relativeren als “ er zal vast niets aan de hand zijn”. Wij contacten elkaar, nu nog steeds, heel vaak voor bevestiging dat alles goed gaat. Emoties, spanningen, en de constante dwang om alert te moeten zijn putten mij uit, de vlucht in hard werken om geen gevoel toe te laten eisten hun tol. In december 2010 kon ik niet meer verder, ook niet met mijn werk. Ik was op, behalve geestelijk kon ik het ook lichamelijk niet meer aan. Ik had nierschade en hartkloppingen. Ik was altijd moe, soms uitgeput. Het onderzoek, en weten wat de verdachte onze dochter jarenlang heeft aangedaan beheerste ons leven..
Nog altijd waren wij niet toegekomen aan rouwverwerking. Nu, vijf jaar na het overlijden van Michelle heb ik nog af en toe opeens een steek van besef. Besef dat Michelle er niet meer is. Al jarenlang worden door ons plaatsen met herinneringen gemeden. De aanblik van de flats langs de randweg Alkmaar. We rijden om. Muziek, films, triggers, overal. Steken van besef, al 5 jaar lang gevolgd door gevoelens van frustratie en onmacht. Mijn wereld is klein geworden en eenzaam. Praten over Michelle doet zo veel pijn. Al vijf jaar voor ons een slopend wachten, talloze momenten van spanning bij weer een te zetten stap. Herbelevingen, korte lontjes, benauwdheid. Zo vaak midden in de nacht achter de computer om vast te leggen, om niet te vergeten. Elke aanwijzing kon belangrijk zijn. Het gevoel te moeten controleren. Niet met tegenslagen kunnen omgaan, hoe onbetekenend ook. Dat is wat jarenlange strijd met mij doet. Als gezin moeten wij dit verlies samen dragen, maar wat dit doet met een gezin kan ik hier niet uitleggen. Ik begrijp nu wat ik eens las: Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar, ieder ongelukkig gezin is ongelukkig op zijn eigen manier. Het verwerken van het verlies van een kind is een enorme opgave. De hindernissen die er constant zijn geweest hebben het verwerken tot nu tot onmogelijk gemaakt. Zo vaak heb ik al gedacht: Help, hoe moet ik in godsnaam verder. Maar nog erger zou de wetenschap zijn er niet alles aan te hebben gedaan om Michelle recht te doen, haar een stem te geven. Ik zie het verdriet van Oma om het verlies van haar lieve Michelle, haar enige kleindochter. Wij doen Michelle tekort door niet alleen aan haar en aan onze mooie herinneringen te denken. Praten over Michelle is en blijft moeilijk. In mijn hoofd denken aan Michelle zonder heel veel zwarte gedachtes lukt nu, na jaren eindelijk wel, soms. Als wordt gevraagd hoe het gaat zeg ik: Goed hoor. Dit isoleert mij, maar het is de enige manier waarop ik dit aankan. In mijn eigen tempo, op de momenten en voor zolang dat het me lukt. Er zijn heel veel lange dagen dat we samen eenzaam zijn.
Concentreren, meer dingen tegelijk doen, het lukt me nog steeds niet. Na een paniekaanval achter het stuur durf ik niet zelf meer de snelweg op te rijden. Zal ik ooit controle durven loslaten, zonder de angst daarmee iemand in de steek te laten? Na het overlijden van Michelle werden wij geconfronteerd met steeds meer wetenschap en besef van hoe stelselmatig Michelle werd geisoleerd, gecontroleerd en mishandeld. Michelle was een talentvolle en intelligente jonge vrouw. Een volwassen vrouw die zelf keuzes mocht maken en beslissingen mocht nemen. Onze taak was het om haar te ondersteunen waar we konden, en dat hebben we gedaan. Maar daarin hebben we niet genoeg kunnen doen omdat ze van haar “vriend” heeft geleerd dat het gevaarlijk voor haar was om zelf keuzes te maken. Hij heeft haar leven van haar afgepakt. Niet weten hoe je kind om het leven is gekomen is vreselijk. Wel weten wat zij jarenlang allemaal heeft moeten doorstaan is vreselijk. Dat gaat nooit meer uit je hoofd, de rest van je leven, en blokkeert mooie herinneringen met je kind. Met alle stappen die wij hebben gezet voor Michelle, willen wij haar recht doen. Dat was ook nodig zo blijkt ook uit het LEBZ rapport waarin ik las: Resumerend kan gesteld worden dat Mooij bang was om de relatie met de verdachte te beeindigen, dat de verdachte zeer gewelddadig was, dat Mooij eerder door de verdachte verkracht en mishandeld was en dat de verdachte loog over de nacht van 16 op 17 januari 2010. Dat hetgeen er op seksueel gebied die nacht gebeurd is samenhangt met de dood van Mooij is een aannemelijke veronderstelling, ook wetend dat de verdachte in 2006 al eerder een onaannemelijk scenario gaf over de verkrachting Tegen de verdachte Ik lijd onder wat je mijn gezin hebt aangedaan, om de altijd aanwezige gedachte aan een confrontatie met jou of de mensen om je heen. Wetend dat je mijn lieve Michelle haar leven al jaren voor haar dood hebt afgenomen, haar gecontroleerd en dagelijks wantrouwd en dat haar laten voelen. Je hebt haar in een isolement gebracht.
Ik moest lezen hoe jij Michelle keer op keer met de dood hebt bedreigd, en haar op een verschrikkelijke manier geestelijk, lichamelijk en sexueel hebt mishandeld. Alles moest kapot, haar telefoons, computers, simkaarten, cadeaus van vrienden, zelfs haar kat. Alles vanwege jouw ziekelijke jaloezie. De controle die je hield over Michelle, haar als een eigendom ziend, de dreigementen nadat zij aangifte had gedaan, haar achtervolgen, haar vastpakken op het station precies buiten het zicht van de camera’s. Na de veroordeling zocht je haar vrienden op waar ze contact mee had gehad. Cadeautjes van vrienden moesten worden teruggegeven, weggegooid of jij maakte ze kapot. Je bent niet het slachtoffer wat je je zelf vindt. Je doet al je hele leven alsof alles wat er is gebeurd je is overkomen, maar daar ben jij wel degelijk zelf verantwoordelijk voor. We weten ook dat Michelle niet je enige slachtoffer is. Ik voelde woede, toen ik las dat je verklaarde: Ik was veroordeeld voor poging tot doodslag. Ik heb haar 57 klappen gegeven. Ik vond dat geen poging tot doodslag. Als ik haar dood had willen slaan dan had ik haar harder geslagen. Je verklaarde eerder ook dat je omdat je bokser bent geweest precies weet waar en hoe hard je moet slaan om iemand knock-out te krijgen. Je hebt ons Michelle, onze gezondheid en al jaren lang ons leven afgepakt. Wij hopen zo dat je vandaag de waarheid zult zeggen. Dat je ons helpt om duidelijkheid te krijgen over wat er ‘s nachts is gebeurd. Die duidelijkheid mag je niet voor jezelf houden.
