Beschrijf hieronder voor je collega-verslaggevers in enkele zinnen wat je zopas hebt ontdekt…
Boek de jouje van rnalis t
De ontdekkingsreizigers
Mijn lichaam Hallo! We leven in het jaar 3075, in het tijdperk van de bionica. Tegenwoordig beschikken alle mensen over kunstmatige organen en over één enkel, elektronisch gestuurd oog. Voedsel wordt nu rechtstreeks opgenomen via de huid.
>
Plan van de tentoonstelling “Mijn lichaam” Naar de tentoonstelling “Het Geld”
De nieren
Het geslacht
Scherm
Scherm
De 3 systemen
Naar de tentoonstelling “Genen et ethieke” >
Het hart
Hoek voor het debat
De huid
De hersenen
De longen
De buik
De hoofdredacteur van het magazine “Passinfos” waarvoor je werkt, heeft een speciale missie aan je toevertrouwd: op zoek gaan naar sporen van de mens uit de 21ste eeuw en een reportage maken over zijn levenswijze en zijn lichaamsbouw. Wat waren zijn voedingsgewoonten? Hoe werkte zijn hersenen? En zijn lichaam? Is het waar dat er organen werden uitgewisseld? Het is jouw taak om de tentoonstelling volledig te doorgronden en zo je speciale editie te creëren. Elk team van verslaggevers krijgt de opdracht een bepaald deel van het menselijk lichaam uit het jaar 2000 te onderzoeken. Hier is alvast een notaboekje met enkele aanwijzingen die kunnen dienen tot stof voor je artikel. Nadien afspraak in de redactiezaal om alles met de andere journalisten te bespreken. Daar krijg je een stukje van de puzzel overhandigd, aan de hand waarvan je allemaal samen je eigen voorpagina kan creëren. Hierbij dien je op basis van de foto een tekst te bedenken die de aandacht van de lezer moet trekken…
De beenderen
De buik en de nieren: fantastische fabrieken 1/Ga onmiddellijk naar het midden van de tentoonstelling en beluister er onze buik. Aan de muur vind je een aantal cijfers. Wat is de grootste oorzaak van vergiftiging?
En de kleinste?
Het onderwerp van jouw artikel
Had je je aan dergelijk hoge waarden verwacht? Oppassen met wat je naar binnen propt is dus de boodschap! Dankzij welk specifiek orgaan kan ons lichaam zich wapenen tegen vergiftigingen? Hoe gaat dit in zijn werk?
Er is heel wat gaande daarbinnen! Het borrelt, het kneedt, het filtert en het scheidt uit. Van boven tot onder in ons lichaam, wat een intensieve activiteit…
Wat is er zo bijzonder aan mineraalwater?
Kies twee van de watermerken die in de ‘bar’ worden voorgesteld, leg uit wat hun kenmerkende eigenschappen zijn en aan wie ze specifiek worden aangeraden.
Welk water wordt aangeraden aan iemand met nierstenen? Welk water wordt afgeraden?
Het hoeft dan ook niet te verbazen 2/Ga vervolgens naar het scherm en stel de binnenkant van de buik opnieuw samen. Beschrijf kort vier van de talrijke organen waaruit dat het af en toe ook eens kan de buik bestaat en beschrijf eveneens hun verschillende functies… ontsporen… Voer je kleine onderzoek uit tot diep in onze ingewanden…
4/Laten we het nu even over de nieren hebben. Ga naar de “waterbar” achteraan de tentoonstelling. Waarom moet je veel drinken?
1 2 3 4
3/Waar heb je pijn wanneer je lijdt aan een… levercrisis? blindedarmontsteking? maagdarmontsteking? Denk goed na en zoek vervolgens de verschillende symptomen op het scherm…
Ons lichaam in cijfers Gedurende een gemiddeld leven verbruiken wij gemiddeld 40 5/Zonder de nieren kan ons lichaam niet naar behoren functioneren. Zoek boven aan de muren van de tentoonstelling de trefwoorden “dialyse” en ton voedsel, voldoende om een “filteren”. Glip binnen in de alkoof en luister naar de getuigenis van Camille en vrachtwagen met oplegger te vullen. Fiona. Fiona onderging 5 jaar geleden een transplantatie. Vertel… Oftewel: 40 runderen, 20 varkens, 8 schapen, 400 kippen, 250 kg vis, 3.000 kg brood, pasta of rijst, 7.000 kg fruit en groenten, 600 kg boter, olie of margarine.
Vul je informatie over het afstaan van organen aan door de zuil tegenover je te verkennen… Naar jouw mening… Begeef je naar de ingang van de tentoonstelling en start de film waarin enkele cijfers omtrent het thema gezondheid worden getoond. Wat is de gemiddelde levensverwachting van een Belg? En van een Afrikaan? Wat was in 1800 de gemiddelde levensverwachting van een Belg? Denk je dat de mensen in België in goede gezondheid verkeren? Wat is volgens jou het belangrijkste gezondheidsprobleem bij de Belgen?
En in Afrika? >
De centrale computer: de hersenen 1/We starten dit onderzoek met een kleine hersentest! Op het multimediascherm rechts van de zuil over de hersenen kan je je reactiesnelheid op verschillende prikkels testen: op welk signaal reageren je hersenen het snelst?
4/Neem vervolgens plaats in de alkoof en luister naar de getuigenis van Martine. In één seconde tijd is haar leven volledig veranderd. Noem een aantal gevolgen van haar hersenbloeding.
Welk verband bestaat er tussen de zintuigen en de hersenen?
Het onderwerp van jouw artikel
5/Afspraak vervolgens in het midden van de tentoonstelling, tegenover de drie fresco’s waarop de verschillende systemen worden afgebeeld: net zoals dat bij al onze andere organen het geval is, is er uiteraard ook een nauwe samenwerking tussen onze hersenen en de rest van ons lichaam. Tot welk van onze drie systemen behoren de hypothalamus en de hypofyse?
Wat je ook doet, het zijn de hersenen 2/Observeer de verschillende soorten hersenen. Kies 4 dieren uit en zoek die alles besturen!
het verband tussen hun totale gewicht en dat van hun hersenen.
Om de tafel van 9 te leren, de les aardrijkskunde te onthouden, aan een bloem te ruiken, van een grote springplank te springen: de hersenen zijn in feite de verkeerstoren die, bijgestaan door het zenuwstelsel, bevelen geeft aan alle delen van het lichaam.
1
3
2
4
Hoe zit het bij de mens? Bestaat er een verband tussen intelligentie en de grootte van de hersenen?
Hoezo? Een onderzoek.
Waar bevinden zij zich? Wat is hun functie? Ons lichaam in cijfers Aan 20.000 jaar menselijke cultuur gingen 3 of 4 miljoen jaar dierlijkheid vooraf. De hypothalamus
3/Ga verder met de verkenningstocht van de verschillende zuilen. Wat moet je doen om je hersenen te ontwikkelen?
Waarom wordt gezegd dat ieder stel hersenen uniek is?
De hypofyse
Naar jouw mening… Kan je je nog herinneren wat je hebt gedaan op je laatste verjaardag? En de avond tevoren? Graaf eens diep in je geheugen. Iedereen komt aan de beurt… Waarom herinner je je nog wel het ene maar niet het andere???
Neem de tijd om alle zuilen over dit moeilijk te doorgronden orgaan te raadplegen. >
Het hart: een spier zoals geen ander 1/Je reportage begint bij de ingang van de tentoonstelling: start de film waarin enkele cijfers omtrent het thema gezondheid worden getoond.
4/Ga verder met je verkenningstocht van de verschillende zuilen die aan het hart zijn gewijd en luister naar de woorden van Donald Pass. Wat betekenen de twee getallen bij het meten van de arteriële bloeddruk?
Wat is volgens de WGO, de Wereldgezondheidsorganisatie, de definitie van gezondheid?
Wat is een normale bloeddrukwaarde? Hoeveel keer zal je hart zich hebben samengetrokken wanneer je 40 jaar bent?
Het onderwerp van jouw artikel
Wat betekent een goede gezondheid voor de Europeanen?
5/Waarom is een verhoogde bloeddruk niet echt goed voor de mens?
op 10-jarige leeftijd Wat zouden we toch doen zonder ons
hart! Het leven zou geen zin meer hebben… Deze kleine spier, die slaat op het ritme van onze liefdes, onze emoties, onze passies, kan ook voor verrassingen zorgen als we er niet voorzichtig mee omgaan… Ga op zoek naar alle informatie die je hierover kan vinden.
op 20-jarige leeftijd op 30-jarige leeftijd op 40-jarige leeftijd op 50-jarige leeftijd op 60-jarige leeftijd 2/Ga vervolgens naar het midden van de tentoonstelling, waar de verschillende harten zich bevinden. Luister om de beurt naar het kloppende hart van de kat, de muis, het paard, de mens en ten slotte naar dat van de lamantijn. Indrukwekkend, niet? Wat kan je hieruit afleiden?
Ons lichaam in cijfers Als je glimlacht, zet je 17 spieren aan het werk. Voor een kus zijn er 29 spieren nodig, waarvan 17 voor de tong. Per dag knipperen we ongeveer 11.500 keer met onze ogen, aan een ritme van één keer per 5 seconden (behalve wanneer we slapen…). Neem de tijd om ook de andere zuilen over het hart te raadplegen…
Noem een aantal factoren die bijdragen tot de veroudering van het hart.
Naar jouw mening… Ken je mensen die bloed geven? En jij zelf, vind je het belangrijk om bloed te geven wanneer je de leeftijd daarvoor hebt bereikt? Waarom?
3/In welke omstandigheden passen de blauwe walvis en de marmot hun hartritme aan? Hoe? De blauwe walvis
De marmot
Neem de tijd om de andere zuilen die over het hart gaan te bestuderen.
>
Mannelijk, vrouwelijk… Meervoud!!! 1/Zoek tussen de trefwoorden boven aan de muren van de tentoonstelling de woorden die betrekking hebben op het geslachtsorgaan. Ga binnen in de alkoof die voorzien is van een reeks spiegels en speel om de beurt het spel van de verschillende genetische eigenschappen. Leuk toch? Van hoeveel genen zijn wij drager?
Het onderwerp van jouw artikel
4/Meer in het midden van de tentoonstelling zie je drie grote doeken waarop ons ‘hersamengestelde lichaam’ wordt afgebeeld, alsook de drie systemen die het besturen. Welk van de drie systemen heeft het meest te maken met de geslachtsorganen? Leg uit.
Welk percentage van onze genen verschilt van die van andere menselijke wezens?
Jawel! Jij mag een reportage over de geslachtsorganen maken. Tenslotte is dit toch ook een orgaan net zoals alle andere! 2/Zet je verkenningstocht van de verschillende alkoven voort. Nu ja… niet helemaal: het is nagenoeg het enige orgaan dat een fysiek onderscheid maakt tussen een man en een vrouw. Het is ook dankzij dit orgaan dat de voortzetting van onze soort gegarandeerd is!
Lees de teksten zeer aandachtig! Waarom kan gezegd worden dat elk kind uniek, verschillend is? Ons lichaam in cijfers De mens beschikt over 23 paar chromosomen, de chimpansee over 24 paar en de goudvis over 47 paar: men kan dus stellen dat het aantal chromosomen niet in verhouding staat tot de graad van evolutie! Alle menselijke cellen bestaan uit 46 chromosomen behalve de geslachtscellen die slechts de helft bevatten.
Verder is het op een onlosmakelijke manier met onze emoties verbonden… Maar wat denk jij er zelf over?
Voer het onderzoek zonder oogkleppen…
5/Keer terug naar de ingang van de tentoonstelling en neem om de beurt plaats op het krukje: je ziet er je lichaam dat door de camera uit elkaar wordt gehaald. Richt je vervolgens tot de linkse muur. In honderd jaar tijd heeft de medische beeldvorming enorme vooruitgang geboekt. Ze maakt het vandaag de dag mogelijk om ons lichaam, deel per deel, uitvoerig te analyseren… Waarvoor dienen: de echografie?
de scintigrafie?
de PET-scan? 3/Ga de alkoof achter de schermen binnen waar je naakte lichamen kan zien. Artsen en seksuologen geven een woordje uitleg over de verschillende mechanismen van seksualiteit. Is het louter een fysiologische kwestie?Leg uit.
Naar jouw mening… Het geslachtsorgaan is een van de enige organen dat de man fysiek van de vrouw onderscheidt. Is dit verschil volgens jou uitsluitend van biologische aard?
Wat zou er voor jou concreet veranderen mocht je van de ene op de andere dag opeens het lichaam van het andere geslacht hebben? In je dagelijks leven? In je vrije tijd? In je karakter? In je waarneming van de wereld?
>
De longen of de levensadem 1/Zoek tussen de trefwoorden boven aan de muren van de tentoonstelling de woorden die betrekking hebben op onze longen. Verken de verschillende alkoven…
4/Leg het geeuwmechanisme uit. Waartoe dient het?
Hoe groot is de oppervlakte van onze longen in uitgevouwen toestand?
Het onderwerp van jouw artikel
Komt deze oppervlakte overeen met die van een: open boek? tennisveld? uitgevouwen krant? voetbalveld? 5/Uiteraard moeten onze longen, net zoals al onze andere organen, goed verbonden zijn om te kunnen functioneren. Afspraak tegenover de drie fresco’s waarop de verschillende systemen staan afgebeeld. Geef hun namen en verklaar kort hun rol.
Kruis het juiste antwoord aan en leg uit waarom we zo’n grote oppervlakte nodig hebben:
Eén, twee! Eén, twee! Met een beetje lichaamsbeweging zullen je longen zich optimaal ontwikkelen… 2/6 liter, 50 liter, 200 liter. Waarmee stemmen deze drie getallen overeen? Als je niet rookt tenminste. En als je geen astma of andere 6 liter: 50 liter: 200 liter: ademhalingsziekten hebt. Zijn de longen de slachtoffers van deze eeuw?
Wat is op de leeftijd van 12 jaar de vitale longcapaciteit, of met andere woorden het volume lucht dat je uitblaast na diep te hebben ingeademd?
Controleer je gegevens… Heeft een sportief iemand een grotere of kleinere vitale longcapaciteit dan anderen? Waarom?
Ons lichaam in cijfers Ons lichaam is een binnenzee: het bestaat uit 2,5 miljard miljard miljard watermoleculen die er doorstromen. Elk uur wordt 50 liter water verplaatst om de chemische reacties te kunnen realiseren. Speeksel bevat 99% water, bloed bevat 75% water. Wat moet er gebeuren om deze situatie te verbeteren?
Het
stelsel
Het
systeem
Het
systeem
Naar jouw mening… Waarom kampen steeds meer mensen met ademhalingsmoeilijkheden? 3/Luister naar de getuigenis van René. Wat gebeurt er precies wanneer René een astma-aanval heeft?
Wat moet hij doen opdat deze aanval gemakkelijker voorbijgaat?
Wat moet er gebeuren om deze situatie te verbeteren?
Wat doen kinesitherapeuten om de ongemakken van astmapatiënten te verlichten?
>
Niets dan vel over been 1/Waarop lijkt je lichaam? Neem aan de ingang van de tentoonstelling om beurten plaats op het krukje. Best wel grappig om vanuit alle hoeken te worden bekeken… Vandaag de dag is het dankzij de steeds meer gesofisticeerde technieken van de medische beeldvorming mogelijk om nog veel verder te gaan en je lichaam vanuit alle mogelijk perspectieven te onderzoeken. Ga naar de linkermuur en zoek uit wat mogelijk is met...
4/Laten we het even over ons skelet hebben.Luister aandachtig naar wat Donald Pass te vertellen heeft, net links van de 2 schedels. Wat zijn osteoclasten? Zijn ze nuttig? Waarvoor?
• de radiografie:
Het onderwerp van jouw artikel Stel je lichaam eens voor zonder huid: het zou in wel duizend stukjes uiteenvallen… en zonder beenderen: het zou slap zijn, zo slap als een lappenpop.
En osteoblasten? • de IRM:
• de scintigrafie:
2/Ga vervolgens naar de eerste alkoven van de tentoonstelling, waar je meer te weten komt over de huid. Achter de huid en de beenderen Hoeveel cellen kan je ongeveer vinden op 1 cm2 huid? herbergt het menselijk lichaam echter nog duizend-en-een andere rijkdommen! Een onderzoek…
Hoe heten deze cellen?
3/In welk deel van ons lichaam is onze huid het dikst? Hoe dik is ze daar? Waarom is ze daar volgens jou zo dik?
Waarom kan je met de toppen van je vingers méér voelen dan met je voetzolen?
Waarom wordt gezegd dat het skelet een werf is?
5/Ga naar de zuil over het skelet. Ons lichaam in cijfers Uit hoeveel beenderen bestaat een volwassen lichaam ongeveer? Ons lichaam bestaat uit 950 km buizen, hetzij driemaal de afstand Brussel-Parijs. En de zenuwvezels in onze zenuwen voorzien ons Welke delen van ons lichaam bevatten het grootste aantal beenderen? lichaam van zo’n 100.000 km kabels.
Naar jouw mening… Naast onze ‘klassieke’ westerse geneeskunde ontwikkelen er zich steeds meer andere soorten geneeskunde. Ken je er? Noem ze op.
Heb je er al eens gebruik van gemaakt? af en toe
Plaats vervolgens om de beurt je handen op de verschillende texturen… tot aan de camera. Lijken je handen op die van de anderen in de groep?
regelmatig
nooit
Hoe bekijken al deze verschillende soorten geneeskunde het lichaam?
Verken ook de andere zuilen over de huid en de beenderen… >
