Miasto powiatowe Roth

Polski

Ceský

Miasto powiatowe Roth

Informacja turystyczna w Zamku Raciborskim Hauptstraße 1 91154 Roth Tel. 09171 / 848513 Fax. 09171 / 848519 tourismus @stadt-roth.de www.stadt-roth.de Godziny otwarcia: od kwietnia do paŸdziernika: od poniedzia³ku do pi¹tku: od 9.00 do 12.00 oraz od 13.00 do 17.00 w sierpniu tak¿e w soboty od 10.00 do 12.00 od listopada do marca: od poniedzia³ku do pi¹tku: od 9.00 do 12.00 oraz od 13.00 do 16.00 Zwiedzanie zamku i miasta, wycieczki rowerowe, wêdrówki piesze, broszury informacyjne

2

W turystycznym rejonie frankoñskich jezior le¿y miasto powiatowe Roth. Stanowi ono centrum administracji, handlu i przemys³u. W tym ulubionym przez mieszkañców mieœcie mo¿na korzystaæ z wielu kulturalnych i sportowych propozycji. Historia miasta Wzd³u¿ rzek Roth, Aurach i Rednitz, które przep³ywaj¹ przez miasto, ju¿ w prehistorycznych czasach osiedlili siê ludzie. W œredniowieczu powsta³a tu pierwsza wiejska osada, która sta³a siê zarodkiem dzisiejszego miasta Roth. Pierwszy raz miasto zosta³o historycznie udokumentowane w 1060 roku , kiedy Gundekar (1057 - 1075) – biskup z Eichstätt – konsekrowa³ tutejszy koœció³. W po³owie XIV wieku miasto Roth otrzyma³o prawa miejskie. Ówczesnymi w³adcami byli hrabiowie w Norymbergii, póŸniejsi margrabiowie z Branderburgii - Ansbach. Oni te¿ przyznali wiele przywilejów i systematycznie popierali rozbudowê punktów obronnych miasta. Jeszcze dzisiaj mo¿na ogl¹daæ œredniowieczn¹ strukturê z wieloma szcz¹tkami murów miejskich i roz³o¿ystym rynkiem otoczonym przez domy mieszczan.

Krajské mìsto Roth Ve franské jezerní rekreaèní oblasti leží krajské mìsto Roth. Toto mìsto je centrem správních orgánù, nákupu, školství, významné místo hospodáøství a oblíbená obytná obec s mnohostrannou kulturní a sportovní nabídkou. Historie osídlení Podél øek Roth, Aurach a Rednitz, které protékají dnešní oblastí mìsta, se usídlovali ojedinìle lidé už v pøed i èasné historické dobì. Ve vysokém støedovìku vzniklo první vesnické osídlení, které bylo zárodkem mìsta Roth. V roce 1060 bylo místo Roth poprvé dokumentárnì zmínìno, když biskup Gundekar z Eichstättu pokøtil jeden kostel jménem „Rote". V polovinì 14. století následovalo udìlení mìstských práv. Panovníky kraje byla hradní hrabata z Norimberku, pozdìjší územní hrabata z Brandenburg-Ansbachu. V následující dobì zažilo mìsto první rozmach. Hradní hrabata propùjèila øadu privilegií a pozorovala systematickou výstavbu opevnìní mìsta. Ještì dnes mùžeme dobøe vyèíst z obrazu mìsta tuto støedovìkou strukturu pomocí, na mnoha místech zachované, mìstské hradby a široce rozloženého poulièního trhu, jako centrum orámované státními domy obyvatel.

turistické informace v zámku Ratiboø Hauptstrasse 1 91154 Roth Tel. 09171 / 848513 Fax. 09171 / 848519 [email protected] www.stadt-roth.de otevírací doba duben øíjen: po pá: 9 - 12 a 13 - 17 hod v srpnu také so, 10 - 12 hod listopad bøezen po pa: 9 - 12 a 13 - 16 hod Provádìní zámkem, mìstem vedené cyklistické túry Informaèní materiál

3

Azyl na placu wolnoœci Historia po³¹czona z nowoczesnoœci¹ – studnia kuglarska obok murów miejskich

Szczególnie wa¿n¹ pozycjê we Frankonii osi¹gnê³o miasto Roth podczas panowania margrabiów z Ansbach, gdy¿ sta³o siê miejscem azylu. Ten czas tolerancji przypomina studnia kuglarzy - zwana te¿ miejscem wolnoœci (Freiung). W czasie œredniowiecza i wczesnego odrodzenia by³ to punkt, gdzie uciekinierzy znajdowali schronienie przed zemst¹ przeœladowców. Tutaj mogli z nimi pertraktowaæ lub te¿ udowodniæ swoj¹ niewinnoœæ przed s¹dem. Kto znalaz³ siê w bezpiecznym obszarze murów miejskich, musia³ natychmiast prosiæ o przyjêcie do grona azylantów. Gdy uciekinier otrzyma³ pozwolenie i dokona³ odpowiedniej op³aty, móg³ przez rok przebywaæ w tym mieœcie. Obok zysków z tych op³at miasto czerpa³o równie¿ korzyœci z ochrony poszukiwanych osób. Georg Fournier, syn francuskiego hugenockiego druciarza, uciek³ z wiêzienia w norymberskiej wie¿y w 1574 roku do Roth. Tutaj za³o¿y³ on znan¹ do dziœ fabrykê kabli (Leonische Drahtwerke).

4

Azylní právo v Rothu Významné postavení pøevzal Roth za doby hrabství Ansbachu v celém Fransku,díky jeho funkce azylního mìsta. Na historické okružní pochùzce mìstem pùjdete kolem Freiungu (pomník svobody, nezávislosti) s Gauklerbrunnen, která má pøipomínat tento azyl, nazývaný také Freiung (nìco jako klášter), byl v právním porozumìní støedovìku a raného novovìku místem, ve kterém mohli uprchlíci nalézt ochranu pøedpomstami svých pronásledovatelù tím, že s nimi smlouvali nebo mohli dokázat u soudu jejich nevinu. Azylní právo urèilo, že pouze poctiví provinilci, tedy takoví, kteøí neúmyslnì porušili platné zákony,zde mohli najít ochranu. Pro úmyslné vrahy a zlodìje toto právo neplatilo. Azyl byl pod ochranou právì panujícího krále. V Rothu garantoval zemský hrabì jako panovník zemì a zástupce krále dodržení tìchto pravidel. Kdo utekl do této chránìné oblasti uvnitø mìstské hradby, musel neodkladnì požádat o pøijetí do azylu. Bylo-li to povoleno a zaplatil poplatek, tzv. Freiungsgulden (peníze, kterými se Historie vyjadøuje vykoupil), mohl tento uprchlík na moderní – nejprvejeden rok ve mìstì zùstat, nesmìl ho Gauklerbrunnen ale v prùbìhu tohoto èasuopustit. Omezení na (kašna) vedle poctivé provinilce zpùsobilo, že mìstské hradby pøevážnìzbankrotovaní hledali ochranu pøed svými vìøiteli a blízko ležící tržní mìsto Norimberk pøineslo pøirozenì velké množství ztroskotaných obchodníkù. Na vlastní povìsti mínìný ne právì citlivý norimberský pluk ohrožoval tyto osoby vyhlídkou na nepøíjemné vìzeòské podmínky ve vìžidluhù. Bylo tedy výhodné uprchnout do Freiungu v Rothu a odsud tento konkurs vyøídit. Po tøicetileté válce ztratil Freiung všeobecnì význam, úplný konec pøišel s pøechodem hrabství Ansbach na Prusko. Pruská vláda zrušila právo mìsta Roth poskytnout azyl. Vedle pøíjmù z tzv. Freiungsgulden profitovalo mìsto také jinak, z lidí hledajících ochranu. Georg Fournier, syn jednoho do Franska vyvandrovalého hugenotského drátaøe z Francie, utekl v roce 1574 z norimberské vìže dluhù do Rothu. Zde založil jednu pro Roth dodnes význaènou hospodáøskou vìtev výrobu leonského drátového zboží.

5

Zamek Raciborski i muzeum Godziny otwarcia od wiosny do koñca paŸdziernika: od wtorku do niedzieli: od 13.00 do 17.00 Oprowadzanie w zamku w ka¿d¹ pierwsz¹ niedzielê w miesi¹cu o 14.00 (podwórzec zamkowy) Z³o¿one oprowadzanie po mieœcie i w zamku: od czerwca do wrzeœnia w œrody o 14.00 (podwórzec zamkowy) Grupy w ka¿dym czasie po uprzednim zg³oszeniu w informacji turystycznej

Pod koniec XV wieku Roth zyska³o miano najwy¿szego urzêdu kameralnego (Oberamtsstadt) czyli siedziby administracji i s¹dów margrabstwa z Ansbach. Szczególnie jedna budowla w mieœcie jest œwiadkiem tego wa¿nego okresu w historii miasta. Na pierwszym miejscu trzeba tu wymieniæ Zamek Raciborski. To trochê dziwne imiê tej charakterystycznej dla miasta budowli pochodzi od jego budowniczego margrabiego Georga Pobo¿nego. Dochody z jego œl¹skich ksiêstw, np. z Raciborza, umo¿liwi³y mu od roku 1535 budowê nowego zamku myœliwskiego. Ponad 350 lat zamek ten s³u¿y³ jako rezydencja dla myœliwych - margrabiów, jednoczeœnie jako mieszkanie wy¿szych urzêdników w Roth. W krótkim czasie pruskiego w³adania w œrodkowej Frankonii od 1791 do 1805 roku zamek zosta³ sprzedany fabrykantowi naszywek i taœm o nazwisku Stieber. W zamku urz¹dzi³ on oprócz swego mieszkania tak¿e manufakturê. Po czasie przemys³owego rozkwitu Rzeszy Niemieckiej w roku 1871 ówczesny pan zamku Wilhelm von Stieber rozpocz¹³ przebudowê zamku w reprezentatywny mieszczañski dom.

Wspania³a sala paradna w Zamku Raciborskim plafony z antycznego œwiata mitów i gobeliny z motywami Odyssei

Po 1889 roku zrekonstruowane wewnêtrzne wyposa¿enie, szczególnie sali paradnej, zachowa³o siê w dobrym stanie i jest dzisiaj czêœci¹ miejskiego Zamku Raciborskiego. Zwiedzanie zamku prowadzi przez okaza³e sale z czasów prze³omu stulecia do muzeum z pami¹tkami historycznej kultury miasta i powiatu.

Zwiedzanie zamku: tutaj historyczny pokój z kominkiem

6

W roku 1942 baronowa von Stieber podarowa³a zamek miastu Roth. Obok wymienionego ju¿ muzeum znajduj¹ siê w zamku ró¿ne miejskie instytucje np. miejska biblioteka, centrum informacji turystycznej, archiwum miejskie oraz sala margrabiów jako miejsce posiedzeñ rady miejskiej a tak¿e mniejsze pomieszczenia oraz restauracja.

Otevírací doba: od zaèátku jara do konce øíjna úterý - nedìle od 13 - 17 hodin každou 1. sobotu v mìsíci provádìní zámkem ve 14 hodin od zámeckého dvora Trvání: cca 1,5 hodin Skupiny každou dobu podle pøedbìžného ohlášení

Nádherný Prunksaal (Pøepychový sál) na zámku Ratiboø se stropními malbami z antického mýtického svìta a gobelínových maleb se scénami z Odysei.

Muzeum Zámek Ratiboø Ke konci 15.století se stal Roth vrchním úøedním mìstem, tedy správním a soudním sídlem hrabství Ansbach. Markantní budovy mìsta složí svìdectví o této dùležité periodì v historii mìsta. Na první místo je zde tøeba uvést zámek Ratiboø. Toto sem tam cize znìjící jméno stavby, tvoøící obraz mìsta, nás odkazuje na hrabìte Georga z Frommù. Díky zruèné teritoriální politice se mu podaøilo v 16. století získat nìkolik slezských oblastí jako Jägerndorf, Oppeln a Ratiboø. Pøíjmy z tìchto knížecích vlastnictví mu umožnili od r. 1535 výstavbu Jagdschlosses ( zámku Lovcù) v Rothu, kterému dal jméno Ratiboø podle jednoho z jeho slezských vlastnictví. Pøes 350 let sloužil tento zámek jako lovecká rezidence hrabat a èásteènì také jako sídlo knížecích vrchních úøedníkù v Rothu. V této krátké dobì pruského panství ve Støedním Fransku, od roku 1791 do 1805, byl tento zámek prodán továrníkovi Stieberovi (továrna na tøásnì a lemovku), který zde založil své sídlo a manufakturu.

Provádìní zámkem v historickém Kaminsaal (Krbovém sálu)

Po hospodáøském rozmachu v roce 1871 zøízené Nìmecké øíše, zapoèal tehdejší zámecký panovník Wilhelm ze Stieberu s pøestavbou zámku v reprezentativní mìstské sídlo. 7

Produkcja kabli

Do najbardziej znacz¹cych ga³êzi przemys³u w Roth (od XVIII wieku) nale¿y produkcja kabli (Leonische Drahtwerke), gdzie produkuje siê cieñkie poz³acane i posrebrzane druty. Z nich wytwarza siê znowu inne pó³produkty, np. przêdzê i tkaniny oraz towary gotowe, np. naszywki, taœmy, koronki, pasamony itd. Fabryka Stiebera w Zamku Raciborskim by³a zarodkiem dzisiejszej fabryki kabli.

Godziny otwarcia od wiosny do koñca paŸdziernika: w soboty i niedziele, w sierpniu tak¿e w œrody od 13.30 do 16.30 Grupy po uprzednim zg³oszeniu, Tel. 09171 / 60564 lub 09171 / 856661

Fabryka muzeum w Górnym M³ynie Na bêd¹cych w ruchu maszynach zostaje przedstawiony proces przeobra¿ania siê drutu w gotowy produkt

Historiê produkcji kabli w Roth mo¿na zrozumieæ zwiedzaj¹c muzeum tej fabryki. W oryginalnych pomieszczeniach zostaj¹ przetworzone uszlachetnione druty miedziane na lœni¹ce taœmy do wprasowania, wst¹¿ki, koronki, przêdzê oraz na ozdoby choinkowe. Jest to krajobraz produktów, które wytwarza siê w dawnym stylu w funkcjonuj¹cej jeszcze „muzeum-fabryce" lat dwudziestych, dziewietnastego wieku.

Ciemne piwo (das Kellertrübe) jest punktem przyci¹gaj¹cym browaru w Roth. Przyjemne i dojrza³e piwo, warzone w miedzianych kot³ach, zosta³o odznaczone z³otym medalem na pocz¹tku 2004 roku przez Niemieckie Stowarzyszenie Rolników (DLG)

Browar miejski w Roth

8

Jest tym, który przy ka¿dym œwiêcie dba o samopoczucie goœci. Jego wyœmienite piwo przyspa¿a miastu Roth i ca³emu okrêgowi s³awy. "Sok jêczmienny" z browaru Roth, jednego z dwóch komunalnych browarów w Niemczech, nale¿y do najwiêkszych przysmaków regionu. Sortyment ubogacaj¹ tak¿e ró¿ne bezalkoholowe napoje. Browar podlega juz od 1925 r. kierownictwu miasta, tutaj burmistrz ma decyduj¹cy g³os. Dziêki modernizacji i nowym inwestycjom w 2003 r. browar prezentuje siê w nowym œwietle. Coroczne œwiêto browaru, które odbywa siê w lecie, jest znane poza granicami miasta.

Leonský V r. 1889 novì stvoøené vnitøní vybavení, pøedevším tzv. prùmysl Prunksaal, se zachovalo a je dodnes èástí mìstského muzea zámku Ratiboø. 1942 vìnovala baronka ze Stieberu tento zámek mìstu Roth. Vedle již zmínìného muzea se zde nachází rùzná mìstská zaøízení jako mìstská knihovna, turistické informace a mìstský archív jako i územní knížecí sál zasedací sál mìstské rady, další malé zasedací místnosti a restaurace. otevírací doba: od bøezna (zaèátek jara) do konce øíjna sobota a nedìle od 13.30 16.30 hod Skupiny v každou dobu podle pøedbìž.pøihlášek na tel. 09171/60564 nebo 09171/856661

Továrního muzea w Horním mlýnì Leonské drátovny, tedy produkce pozlacených a postøíbøených jemných drátù, ze kterých vyrobené meziprodukty, jako pøíze a tkaniny, jako i hotové výrobky tøásnì, lemovky, krajky, okrasy atd., pøedstavuje nejvýznamnìjší prùmyslovou vìtev mìsta Roth. Stieberská leonská továrna na zámku Ratiboø byla základem ještì dnes existujících Leonských drátoven. Historie leonské výroby v Rothu je možno zhlédnout v Továrním muzeu v Oberen Mühle (Horním mlýnì). Kellertrübe (název piva) je koníèkem (zálibou) rothského pivovarnictví. Toto pivo Výrazné chuti, vaøené v mìdìném kotli, hasí skvìle žízeò mnoha hrdel.

Na bìžících strojích je možno sledovat cestu drátu k hotovému leonskému zboží

Rothské pivovarnictví Ono je to, které se pøi každé oslavì tradiènì stará o kapalné blaho návštìvníkù a zásobuje mìsto i zemi rovnìž známými i oblíbenými druhy piva. Tato jeèmenná šáva mìstského pivovarnictví Rothu, jedna z posledních dvou komunálních pivovarnictví v Nìmecku, patøí k tìm nejoblíbenìjším specialitám kraje. Samozøejmì patøí k sortimentu taktéž osvìžující nealkoholické nápoje. Pivovarnictví je již od roku 1924 pod mìstským vedením, zde má slovo starosta. Po modernizaci a investicích v roce 2003 se prezentuje pivovarnictví v novém lesku. V létì každoroènì se konající pivovarnické slavnosti jsou známy i za hranicemi.

9

Protestancki koœció³ miejski pod wezwaniem Najœwiêtszej Maryi Panny Drugim (po zamku) co do znaczenia architektonicznym zabytkiem miasta jest protestancki koœció³. Na miejscu romañskiego koœcio³a rozpoczêto w roku 1510 budowê nowego koœcio³a. W XVIII wieku zosta³ on przebudowany w barokowy koœció³ halowy pod kierownictwem margrabskiego architekta Johanna Davida Steingrubera. W zewnêtrznym kszta³cie budynku zachowano póŸnogotyckie kszta³ty. Po po¿arze koœcio³a w 1878 roku odbudowano wie¿ê w nowogotyckim stylu i powiêkszono chór. Z tego czasu pochodz¹ równie¿ ³uki w chórze, ambona i g³ówny o³tarz. W wewnêtrzu koœcio³a znajduje siê te¿ wartoœciowa statua œw. Katarzyny (ok. 1520) a tak¿e ró¿ne tablice pami¹tkowe. Mieszkañcy Roth przyjêli dosyæ wczeœnie reformatorsk¹ naukê Marcina Lutra. Ju¿ w 1525 roku zwrócili siê „bardzo uni¿eni" do margrabiego Kazimierza z proœb¹ o pozwolenie wprowadzenia „nowej nauki". Georg (okres panowania 1527-1543), nastêpca Kazimierza, budowniczy zamku w Roth, wprowadzi³ reformacjê w ca³ym swoim ksiêstwie. Dlatego zosta³ póŸniej nazwanym „pobo¿nym". Przez setki lat miasto by³o protestanckie.

Zwiedzanie koœcio³a i wie¿y po zg³oszeniu w kancelarii Tel. 09171 / 97140

10

Evangelický mìstský kostel „K naší milé paní" Druhou významnou architekturní památkou vedle tohoto zámku je také evangelický mìstský kostel. V roce 1510 bylo zapoèato se stavbou tohoto pozdnì gotického kostela na místì pøedchozí románské stavby. V 18. století následovala pøestavba Saalkirche (Sálového kostela) díky knížecímu stavebnímu mistrovi Johannu Davidovi Steingruberovi. Ve vnìjší podobì stavby zùstaly nadále zachovány tyto pozdnì gotické formy. Ve vnitøní se najdou pozoruhodná okázalá vybavení jako Hl. Katharina (svatá), v r. 1520 jako i rùzné epitafy.

provádìní a prohlídka vìže na optání na evangel. luth. farním úøadì Tel. 09171 / 97140

Obyvatelé mìsta Roth se pøipojili již brzy k reformním myšlenkám Martina Luthera. Už v r. 1525 pøedstoupili pøed knížete Kasimíra a žádali „pokornì a neodkladnì" o dovolení zavést toto nové uèení. Kasimír se ale nemohl rozhodnout. Jeho nástupce Georg (vládl 1527 1543), stavitel rothského zámku, dosáhl energicky pokroku protestantské vìci. Prosadil reformu v celém hrabství, díky èemu dostal pozdìji druhé jméno „ der Fromme" (pobožný).

11

Zwiedzanie po uprzednim zg³oszeniu w kancelarii Tel. 09171 / 892298

Katolicki koœció³ parafialny Wniebowziêcia Najœwiêtszej Maryi Panny otwarty ca³y dzieñ Dopiero w 1833 roku mogli siê znów osiedliæ w Roth katolicy, którzy przybyli tutaj dziêki industrializacji miasta. I dopiero z koñcem XIX wieku otrzyma³a bardzo powiêkszona katolicka wspólnota w³asny koœció³. W 1898 roku neogotycki koœció³ zosta³ poœwiêcony Wniebowziêciu Najœwiêtszej Maryi Panny. W 1966 roku koœció³ ten gruntownie przebudowano i powiêkszono. W obszarze chóru starego koœcio³a znajduje siê teraz wejœcie a nad nim organy. O³tarz g³ówny usytuowano na œcianie pó³nocnej w œrodku koœcio³a. Z tego czasu pochodzi o³tarz z du¿ym krzy¿em, œwieczniki i tabernakulum.

Rynek We wnêtrzu znajduj¹ siê dwa wa¿ne póŸnogotyckie o³tarze z koœcio³a w Rednitzhembach. S¹ one typowym przyk³adem sztuki norymberskiej z ok. 1500 roku. O³tarz œw. Krzy¿a przedstawia figury œwiêtych: Heleny, Barbary i El¿biety. Na skrzyd³ach o³tarza przedstawiona jest legenda dotycz¹ca znalezienia krzy¿a przez œwiêt¹ Helenê. W o³tarzu Mariackim umieszczono Madonnê z pó³-ksiê¿ycem w koronie z gwiazdami. Malowid³a na skrzyd³ach przedstawiaj¹ œw. Wawrzyñca i œw. Wolfganga.

Nastêpnym cennym zabytkiem jest studnia na rynku z 1757 roku z brandenburskim or³em usytuowanym na ozdobionej rokokowej kolumnie. Wœród mieszczañskich domów na rynku wyró¿nia siê dom Riffelmachera zbudowany w stylu domu pruskiego z ok. 1600 roku. Na œcianie g³ównej starego ratusza przy ulicy G³ównej, wybudowanego w 1759 roku, znajduje siê figura sprawiedliwoœci (Justitia), a na fasadzie wystawny relif z herbem miasta. Herb miasta z cyfr¹ 1533 na stronie po³udniowej pochodzi z poprzedniego budynku. Tak zwany zameczek Seckendorffa przy ulicy Hilpoltsteiner Straße o delikatnej fasadzie i idyllicznym podwórzu zosta³ zbudowany w 1768 roku i jest dziœ siedzib¹ uniwersytetu ludowego. Letnia noc na rynku w Roth

12

Katolický kostel Teprve 1833 se mohli, podmínìno pohledávkou pracovních sil v procesu industrializace, v Rothu zase usídlit katolíci. Teprve na konci 19 stol. dostalo, mezi tím silnì vzrostlé obecní pøedstavenstvo vlastní chrám Pánì. 13. listopadu 1898 byl tento novì gotický katolický farský kostel pokøtìn. Uvnitø se nachází dva významné pozdnì gotické oltáøe z kostela mìsteèka Rednitzhembach.

Provádìní dle poptávky u katolického farního úøadu tel. 09171 / 892298

Kašna na námìstí Dalšími pozoruhodnými památkami a stavbami jsou impozantní kašna na námìstí z r. 1757 s braniborským orlem na pilíøi bohatì zdobeném rokokovými ornamenty. Stará radnice v ulici Hauptstrasse (hlavn), pùvabná stavba z roku 1759, nese ve štítu figuru Justitia a na fasádì nákladný reliéf s mìstským erbem. Mìstský erb na jížní stranì z r. 1533 pochází z pøedchozí stavby. Tzv. SeckendorffSchlösschen (zámeèek) v Hilpoltsteiner Strasse (ulici) se svou vytøíbenì rozèlenìnou fasádou a idylickým dvorem byl vystavìn v r. 1768 a je dnes sídlem vysoké lidové školy. Z mìstských domù nacházejících se kolem námìstí je hoden Pøipomenutí pøedevším tzv. Riffelmacherhaus (precizní útesový dùm èís. 43) se svým ozdobným umìleckým dílem z roku 1600. Letní noc na námìstí v Rothu

13

Peryferie miasta Roth Koœció³ w Wallesau

Jad¹c z miejscowoœci Obersteinbach na po³udnie przybywa siê do Wallesau. Ju¿ z daleka dostrzega siê gotyck¹ wie¿ê koœcio³a, do której w 1736 roku przybudowano nawê koœcieln¹. Szczególn¹ ozdob¹ koœcio³a s¹ odkryte na chórze póŸnogotyckie freski. Najlepiej zachowa³ siê fresk Maryi Panny z p³aszczem. Barnsdorf jest ma³¹, prawdziwie przemys³ow¹ wiosk¹. Ju¿ od 200 lat funkcionuje tutaj fabryka br¹zu im. Schlenka. Jad¹c dawn¹ drog¹ B2 przez Roth na pó³noc przybywa siê po dwóch kilometrach do Pfaffenhofen. Jest to miejscowoœæ z udokumentowan¹ histori¹ od 1162 roku. Na szczególne wyró¿nienie zas³uguje koœció³, który odbudowano w 1723 roku w stylu margrabiów. Poprzedni koœció³ zosta³ zburzony w 1631 roku w czasie wojny trzydziestoletniej. Koœció³ z Pfaffenhofen by³ koœcio³em parafialnym dla miasta Roth i Abenberg. Dopiero póŸniej zosta³ on zdominowany przez parafiê z Roth. Niedaleko wioski Eichelburg le¿y ukryty w lesie owiany legend¹ tzw. „guzik diab³a" (Teufelsknopf) du¿a ska³a, na której wznosi³ siê niegdyœ zamek Wartstein. Dzisiaj mo¿na tu zobaczyæ stajniê zamkow¹.

14

Èásti mìsta Roth Také rùzné mìstské èásti Rothu v pùvabném okolí se svými rekreaèními možnostmi jsou hodny objevné cesty. Po státní silnici B2 docílíme Belmbrachu s jeho místními èástmi Barnsdorf, Kiliansdorf, Ober- a Untersteinbach auf der Heide. Jedeme-li z Obersteinbachu jížním smìrem, dostaneme se do Wallesau, taktéž jedné z mìstských èástí Rothu.

Wallesauer kostel

Už z dálky je vidìt pìkný pùvodnì v gotickém stylu vystavìný kostel. Jeho významnou okrasou jsou volnì položené pozdnì gotické fresky. Vracíme-li se odsud k B2, pøechází tato v západní smìr a sestupuje lehce se sklánìjící svah, dostaneme se do Barnsdorfu pravého malého prùmyslového místa, které už skoro 200 let cejchuje Schlenkova bronzová továrna. Dále v jížním smìru dosáhneme Bernlohe, které spoleènì s Wallesau tvoøí jižní hranici mìstské oblasti Rothu. Toto pùvabné, nìkolika rybníky zdobené údolí ve kterém se tyto dvì místa nachází, dìlí Rednitz, na jejíž jiném bøehu se nachází Unterheckenhofen. Odsud vede zpìt do Rothu pohodlná sjízdná cesta, podél železnièní tratì Norimberk Augsburg, kolem krajiny pøipomímající park tzv. Weinberg (Vinná hora). Na jeho svahu se nachází úøad zemské rady a kousíèek dál krajská nemocnice. Z lesa vystupujíce dopadá pohled na západnì ležící, v posledních letech silnì narostlou obec Rothaurach. Jako i ve vìtšinì míst, pozývá i zde pìkný hostinec k pobytí.

15

KuŸnia Eckersmühlen Godziny otwarcia: od 1.4. do 31.10.: od œrody do niedzieli i w dni œwi¹teczne od godŸ. 13.00 do 17.00 oraz wed³ug zg³oszeñ Pokaz kucia ¿elaza. Tel. 09171 / 4784 oraz 09171 / 81329

Eckersmühlen jest miejscowoœci¹ ze znacz¹c¹ przesz³oœci¹. Ok. 1300 roku zbudowano tutaj pierwszy koœció³ poœwiêcony œw. Willibaldowi i œw. Walburdze; w 1710 roku na tym samym miejscu powsta³ nowy koœció³ barokowy. Rozwój przemys³owy tej miejscowoœci jest œciœle zwi¹zany z licznymi m³ynami i kuŸniami rozmieszczonymi wzd³u¿ rzeki Roth. Na szczególne wyró¿nienie zas³uguje kuŸnia, krórej istnienie udokumentowane jest od 1686 roku. Od 1775 roku by³a ona w³asnoœci¹ rodziny Schäff. Fritz Schäff, ostatni kowal, przekaza³ tê kuŸniê miastu i powiatowi Roth. Dzisiaj funkcjonuj¹ca „kuŸnia-muzeum" zas³uguje za wszechmiar na zwiedzanie. M³ot nadal funkcjonuje i w czasie zwiedzania mo¿na go zobaczyæ w akcji. Wiosn¹ 2004 roku zosta³ otwarty nowy dzia³ muzeum: oryginalne mieszkanie ostatniego kowala Fritza Schäffa. Poza tym zwiedzaj¹cy zostaje informowany przez wystawione dokumenty o historii tej kuŸni. W jednej z sal mo¿na obejrzeæ film o kuŸni.

16

Železné kladivo Eckersmühlen Odsud se mùžeme vrátit nazpìt do Rothu stejnou cestou nebo pøes Eckersmühlen. Teprve 1978 došlo ke pøipojení k obci Eckersmühlen nejvìtší a nejzalidnìnìjší vesnice s mlýnskou vesnicí Hofstetten, Wallersbach a rùzných mlýnù. Toto místo má významnou minulost. Kolem roku 1300 byl vystavìn první kostel posvìcený Sv. Willibaldovi a Walburce. 1710 se zrodila na stejném místì barokní novostavba. Hospodáøský rozvoj tohoto místa je neodluèitelnì spojen s mnoha mlýny a kovárnami podél Rothu. Zvláštního opomenutí je zde hodno, již od r. 1686 doložitelné Eisenhammer - poèínaje r. 1775 ve vlastnictví rodiny Schäff, bylo Fritzem Schäff posledním kováøským mistrem, pøedáno mìstu a zemskému okresu Roth. Na tomto vlastnictví nyní vytvoøené muzeum je opravdu hodné vidìní. Tento buchar je funkèní, pøi prohlídkách je možno kovat.

Otevírací doba: 1.4. 31.10.: st ne a pá 13 17 hod a podle domluvy Pøedvádìní kování. Tel.09171 / 4784 a 09171 / 81329

Od Eckersmühlen k Rothsee možno zvolit cestu vedoucí pøes Eichelburg. Zde leží v lese schovaný, povìstmi opøedený Teufelsknopf (Ïábelský knoflík) vìtší kompaktní skála a rovina, na které kdysi údajnì stál hrad Wartstein.

17

Rothsee Jezioro Roth to eldorado dla mi³oœników sportów wodnych, dla rowerzystów i wêdrowców

Z Eckersmühlen jest tylko jeden kilometr do jeziora Rothsee. Tutaj zapraszaj¹ liczne restauracje, czysta woda, zielony las i wspania³a infastruktura wapoczynkowa do odpoczynku nad jeziorem i w mieœcie Roth.

Triatlon „Quelle Challenge Roth" przyci¹ga ka¿dego roku tysi¹ce atletów i kibiców do Roth – uczucie gêsiej skórki

18

Arena triatlonu tutaj przekszta³ca siê cierpienie w radoœæ

Rothsee Z Eichelburgu se jde dále až k jezeru pøes Heubühl a Birkach a Zwiefelhof. Zùstaneme-li zde, je možno si udìlat okružní procházku kolem malého Rothsee, je možno také dále wandrovat do Haimpfarrichu, k rothskému kanálu a taktéž podniknout rùzné pìší túry nebo túry na kolepodél MainDonau-kanálu. Poèetné restaurace podél Rothsee a v pøiléhavých vesnicích nabízí oddech a posílení. Triatlonová aréna zde se stává muèení radostí

Rothsee Eldorádo pro vodní sportovce, cyklisty i pocestné

Impressum Herausgeber Stadt Roth Abteilung Tourismus & Öffentlichkeitsarbeit 2004 Redaktion Roland Glaz Übersetzung M. Grisko D. Steiger Titelblatt Achim Weinberg Fotos Archiv, Frank, Glaz, Mau, Mühlöder, Schiexl

Quelle Challenge Roth triatlon, který svou ultra distancí láká každý rok tisíce atletù a divákù Do Rothu. Až naskakuje husí kùže

Typo & Grafik Oliver Frank kommunikationsdesign

19