VOEDSELBANK AMSTERDAM ZESDE JAAR 2010
JAAROVERZICHT 2010 januari
Het jaar 2010 begint vervelend: een inbraak in het distributiecentrum. Hierbij wordt alles van waarde zoals computers, de TomTom, de kleine kas, meegenomen en een ravage achtergelaten. We krijgen gelukkig veel aandacht in de media en merken dat mensen geraakt worden door een inbraak bij een vrijwilligersorganisatie. Er wordt veel aangeboden zoals de aanleg van een netwerk met een beveiligde backup en een beveiligingsysteem met camera’s. Deze reactie van bedrijven en betrokkenen zorgt ervoor dat we snel weer aan de slag kunnen.
februari
Start van het tweede Centrum uitgiftepunt in het Krekelhuis aan het Corvershof. De ruimte wordt beschikbaar gesteld door de Protestantse Diaconie. Een paar zeer bevlogen dames van The Bristish Society organiseren jaarlijks een aantal acties waarvan de opbrengst aan de Voedselbank wordt gedoneerd. Er wordt onder andere een checque van 5000 Euro overhandigd. Zie ook het overzicht van andere donaties.
maart
De Voedselbank Amsterdam doet mee met NL Doet dag. Ruim 30 vrijwilligers via onder andere Delta Lloyd Groep Foundation werken die dag om de kantine en keet te schilderen; het wagenpark te soppen en te bellen voor voedsel. Uitgiftepunt Amstelveen opent haar deuren onder leiding van coördinator Grea Twint.
april
Start trainingen Op Eigen Kracht in Bos & Lommer, Centrum, Oud Zuid, De Baarsjes. De eerste Goods for Food ruilactie wordt georganiseerd door medewerkers van Cisco, door een winkel in te richten door voedsel als ‘betaalmiddel’ te vragen voor artikelen. PJ Bruyniks van de Rietveld Academie maakt een film over de Voedselbank. De film staat op YouTube.
mei
De eerste stadsbrede supermarktactie wordt georganiseerd door op een zaterdag in 15 supermarkten door de hele stad met vrijwilligers voedsel in te zamelen.
juni
In de loods van de Voedselbank Amsterdam worden de resultaten gepresenteerd van een evaluatieonderzoek naar de resultaten van de training Op Eigen Kracht, verricht door Hille Hoogland en Adinda van de Beek. Ongeveer 70 mensen vanuit de Maatschappelijke Dienstverlening, DWI, stadsdelen, vrijwilligers en klanten van de voedselbank zijn aanwezig. Het eerste exemplaar van het evaluatieverslag is overhandigd aan Kees Hulsman van DWI; Angela Gilds, trainster van MaDiZuidoost en Marie Louise Voors van Delta Lloyd Groep Foundation. Deelneemster Marlien Janssen leest een gedicht voor over haar ervaring. De eerste ruilmarkt wordt georganiseerd op het terrein voor de loods met live muziek, een veiling en loterij. Aansluitend is er een BBQ voor alle vrijwilligers van de VBA.
2
juli augustus
Mevrouw de Wolff overhandigt een cheque van 750 euro aan de Voedselbank Amsterdam, die zij heeft opgehaald tijdens haar 90-jarige verjaardagsfeest. Nieuw bestuurslid Frans van der Bruggen treedt aan als penningmeester.
september
Uitgiftepunt Zuid verhuist van de Vredeskerk naar de Lutmastraat. Het Ramadan Festival organiseert een voedselinzameling en overhandigt de opbrengst aan de Voedselbank. Start training Op Eigen Kracht in Osdorp (de eerste) en in Zuidoost. Studenten van de Hogeschool van Amsterdam starten een stageonderzoek onder begeleiding van de coördinator Meer dan Voedsel Alleen over Eigen Kracht conferenties voor klanten van de Voedselbank.
oktober
Op 1 oktober bezoekt de nieuwe burgermeester Van der Laan het uitdeelpunt van de voedselbank in Zuid en ziet tot zijn enthousiasme dat er een winkelformule is ontwikkeld (zie beschrijving Zuid elders in het jaarverslag). Kinderen van een basisschool komen kennis maken met het werk van de Voedselbank Amsterdam.
november
Start training Op Eigen Kracht in Bos & Lommer, De Baarsjes, Noord, Oost en Zuid. Er vindt een voorlichting plaats in Buurthuis De Meeuw voor klanten van de Voedselbank in Noord. Onder andere Dienst Werk en Inkomen, Doras Maatschappelijke Dienstverlening en de Weggeefwinkel zijn vertegenwoordigd. Wethouder armoede, Freek Ossel, begint met een serie bezoeken aan alle uitgiftepunten van de Voedselbank.
december
In totaal hebben 125 klanten van de voedselbank een training Op Eigen Kracht afgerond met een certificaat. Het Platform Secretaresses van de Delta Lloyd organiseert een groots Sinterklaasfeest voor gezinnen van voedselbankklanten uit de hele stad. Stichting Samenwerking voor Bijzondere Noden Amsterdam zorgt voor 200 donaties voor klanten van de Voedselbank om hen te ondersteunen in de dure decembermaand. Fitness concern Health City houdt in al haar filialen in Noord-Holland voedselinzamelacties. De opbrengst is overweldigend. Er wordt een stadsbrede supermarktactie gehouden om genoeg eten te hebben voor de schrale winter.
ACTIES DOOR BEDRIJVEN EN PARTICULIEREN Diverse bedrijven houden door het jaar acties ten behoeve van onze klanten. We zetten er voor 2010 een paar in het voetlicht: Slagerij Hergo maakte in het kader van zijn 80-jarig bestaan een ossenworst van 80 meter. Deze werd bij de winkel in Amstelveen in stukjes weggegeven aan winkelend publiek. Het publiek kon een donatie doen voor de Voedselbank. Er werd uiteindelijk een bedrag van 5000 Euro door Hergo gedoneerd. KLM maakte al verschillende jaren voor alle klanten en vrijwilligers van de Voedselbank Amsterdam een kerstpakket. De pakketten waren dit jaar amper te tillen, zo zwaar. General Electric organiseert al een aantal jaar een voedselinzamelingsactie onder haar medewerkers. De acties zijn altijd zeer succesvol.
3
Maar daar bleef het niet bij. We noemen nog de volgende acties:
•
•
een enorme speelgoedinzamelactie door Politie Amsterdam Amstelland
•
•
diverse scholen verzamelden voedsel
•
•
het Amstelhotel zamelt geld in
ING doneert landelijk duizenden voetbalspellen
diverse Rotary’s Juniorkamers, scholen, bedrijven en banken verzamelden voedsel
•
•
•
•
studenten Clicklight versieren kerstbomen. De opbrengst is voor de Voedselbank Amsterdam
het Okurahotel heeft de inhoud van hun magazijn geveild onder de medewerkers en doneert de opbrengst aan de Voedselbank
woningbouwcorporatie Stadgenoot komt onverwacht binnenwandelen met een cheque van 5000 euro
een kunstenaar wint met het ontwerp voor een vrachtwagen een pallet cola en doneert deze aan de Voedselbank
The Royal Bank of Scotland laat alle medewerkers een cadeautje kopen voor een kind van de Voedselbank
•
Lidl doneert voor alle voedselbankgezinnen in Noord-Holland kerstbroden
Het is de laatste keer dat we samen zijn. De titel was; hoe ga ik met euro’s om. Ik vond het iedere keer weer fijn, met z’n allen lachten we ons krom. Uiteenlopend waren de leeftijden, maar hebben allen een verhaal. We hebben ook moeten lijden, daarom zitten we hier bij elkaar. Er werd gelachen en gehuild ook wel, soms een traantje door verdriet van de ander. Ina leidde het gesprek toch weer naar geld;
4
DE KRACHT VAN SAMEN ...
ze had de touwtjes in handen. Veel informatie hebben we gehad. We moeten het nu zelf doen. Kom je niet uit, pak maar je map en denk: ik wil niet meer het leven van ‘toen’ Veel onderwerpen kwamen aan bod in die korte tijd, niet al te veel. Het werd tijd voor de thee en de koffiepot. Dat nam Elma voor haar deel. Zet hem op, ons leven kan niet meer stuk. We zien mekaar nog, dus geen gejank. U allen wens ik veel geluk, Dit alles begon bij de Voedselbank.
Door Marlien Janssen
(Ina is de trainster van de training Op Eigen Kracht van de organisatie Centram in Westerpark. Elma Wolf is coördinator van uitdeelpunt Westerpark).
Het jaar 2010 was het 6-de levensjaar van de Voedselbank Amsterdam. Wij zijn dus een nog jonge organisatie. Maar wel een organisatie die na haar oprichting in 2005 een enorme groei heeft meegemaakt. Een organisatie die momenteel meer dan 270 vrijwilligers kent, waaronder veel (ex)-klanten. Die een groot distributiecentrum heeft op het oude Storkterrein in Amsterdam Centrum. Die beschikt over een grote vrachtwagen, diverse koelwagens en ander vervoermateriaal. Waar in 13 uitgiftepunten elke week voedselpakketten worden verstrekt en waar klanten op diverse locaties een intakegesprek kunnen krijgen om te bepalen of men recht heeft op een pakket. We maken ongeveer 1100 pakketten per week met gemiddeld 15 artikelen. Op jaarbasis dus ruim 858.000 artikelen. Een duizelingwekkend getal. En daar blijft het niet bij. De Voedselbank Amsterdam verzorgt de distributie van heel Noord-Holland. Dat betekent jaarlijks nog eens bijna 728.000 producten.
VOORWOORD 5
En de voedselbank ziet het ook als haar taak om mensen in een positie te brengen waarin ze niet meer afhankelijk zijn van een voedselpakket. Dit noemen we “Meer dan Voedsel Alleen”. Ook in 2010 hebben we, in samenwerking met de instellingen voor maatschappelijke dienstverlening, Op Eigen Kracht trainingen verzorgd. Trainingen met als doel de financiële vaardigheden van onze klanten te verbeteren en hun zelfvertrouwen te vergroten. Kortom, een organisatie om trots op te zijn. En vol trots laten wij u in dit jaarverslag 2010 dan ook zien wat we allemaal doen en presteren. Hoe wij een bijdrage leveren aan het verminderen van de armoede in Amsterdam. Dit was niet mogelijk geweest zonder de inzet van onze medewerkers, onze vrijwilligers, onze financiers en sponsors, de gemeente Amsterdam, de Amsterdamse stadsdelen, de instellingen voor maatschappelijke dienstverlening en alle relevante samenwerkingspartners. Dank voor jullie inzet en wij rekenen weer op jullie in 2011 ! Tenslotte: ook voor de Voedselbank zijn het momenteel op financieel terrein onzekere tijden. Er moet veel bezuinigd worden, ook bij organisaties die de voedselbank een warm hart toe dragen. Niettemin vragen wij de partners die ons subsidiëren, gemeente en stadsdelen, goed te beseffen wat de Voedselbank betekent voor de klanten die hun leven weer op weten te pakken. Maar we zijn ook op zoek naar nieuwe fans, organisaties die het belang van de voedselbank erkennen en die daar tijd en of geld in willen steken. Dit jaarverslag laat zien hoe goed uw eventuele bijdrage besteed wordt. Wie het gedicht ‘De Kracht van Samen’ van Marlien Janssen hiernaast tot zich door laat dringen beseft dat dit veel meer is dan voedsel alleen. Schroom dus niet u te melden bij de voedselbank Amsterdam. Op onze website www.amsterdam.voedselbank.org kunt u lezen hoe dat mogelijk is.
Stan Poels Voorzitter bestuur Voedselbank Amsterdam
5
LAVEREN TUSSEN AMBITIE EN TEKORTEN visie
De Voedselbank Amsterdam (VBA) is in 2005 opgericht en heeft als doel direct voedselhulp te bieden aan mensen in armoede. Er is een aanzienlijke groep mensen die om diverse redenen niet of onvoldoende bereikt wordt door de reguliere hulp en aanklopt bij één van onze uitgiftepunten. Tijdelijkheid is altijd een sleutelwoord geweest voor de VBA. Mensen moeten het liefst op eigen kracht met enige ondersteuning uit hun problemen komen en weer grip krijgen op hun leven. Dat kan alleen door samen te werken met de reguliere hulp, de gemeente, stadsdelen en maatschappelijke dienstverlenende instanties. De VBA draagt zelf een steentje bij met het Meer Dan Voedsel Alleen programma.
2010: Economische crisis en Meer Dan Voedsel Alleen
6
Inderdaad. 2010 was het jaar dat de crisis echt zijn intrede deed. Daar moeten we het hier over hebben. De crisis betekende nog niet dat het aantal klanten sterk is toegenomen. Dit bleef schommelen rond 1100. De crisis deed zich vooral voelen door vermindering van het voedselaanbod en de aankondiging van minder financiële steun. Maar 2010 was toch vooral het jaar dat Meer Dan Voedsel Alleen een grote impuls kreeg. Daar willen we het hier vooral over hebben. De Op Eigen Kracht training is in 2010 over de hele stad in praktijk gebracht. De trainingen leiden tot veel nieuwe initiatieven van klanten en vrijwilligers. Ook tot nieuwe plannen voor bijdragen aan schuldhulpverlening Nieuwe Stijl en voor de transformatie van uitdeelpunten naar Doe-Het-Samenpraktijken voor en van de klanten.
Maar eerst de crisis. Zoals bij alle voedselbanken in Nederland was die vooral merkbaar door de afname van voedseltoevoer. Bedrijven waar de voedselbank leveringen van ontvangt krabden zich onder druk daarvan nog eens achter de oren. Kan de productie niet efficiënter en minder verspillend? Het resultaat was afname van geleverd voedsel. Een goede zaak als het gaat om het tegengaan van verspilling, maar minder plezierig voor onze klanten. Tegelijkertijd is het een feit dat er nog heel veel bedrijven zijn die hun overschotten niet leveren aan de voedselbank. Het is immers eenvoudiger om overschotten te dumpen dan ze af te staan aan de voedselbank. Dit leidde voor het bestuur tot de conclusie dat er een impuls gewenst is voor de werving van voedsel aan de managementtafels van bedrijven. Zo zijn wij in Amsterdam eind 2010 op zoek gegaan naar een bestuurslid dat daarvoor de nodige extra contacten en kennis in kan brengen. Bezuinigingen van de gemeenten en stadsdelen waren in 2010 nog niet merkbaar voor de voedselbank, maar zij werden wel aangekondigd voor 2011. Het leidde bij het bestuur tot een bevestiging van de wenselijkheid om meer geld bij fondsen en bedrijfsleven te werven. Ook de wil om zelfstandigheid en onafhankelijkheid in stand te houden draagt daar aan bij. Tegelijk concludeerden wij dat het voor ons de uitdaging is om de waarde van de voedselbank te benadrukken als burgerinitiatief in de keten van de aanpak en oplossing van de problematiek van armoede en schulden. De relatief beperkte financiële ondersteuning van deze burgerinzet heeft dus veel rendement. Daarom nu over op Meer dan Voedsel Alleen. In 2010 werd de (in 2007) met MaDi Zuidoost gerealiseerde training Op Eigen Kracht over de stad uitgerold. Dit is mogelijk
gemaakt door financiering van Delta Lloyd Groep Foundation en Dienst Werk en Inkomen van de gemeente Amsterdam. De training is in 2010 een groot succes gebleken. Klanten van de voedselbank leerden als groep te budgetteren maar gingen er vooral ook samen op uit. Zij kwamen uit hun isolement en ze wilden vooral samen aan de slag gaan, ook na de beëindiging van de training. Een belangrijk effect is dat er op verschillende uitdeelpunten actieve klantgroepen zijn ontstaan. Waarom kan dit allemaal bij de voedselbank? Natuurlijk, de voedselbank kan niet zonder de samenwerking met reguliere instellingen, die overigens steeds beter verloopt. Maar het heeft daarin een eigen positie. Vraag het de klanten en je zult het horen. Het vertrouwen dat zij hebben in de vrijwilligers en de ambiance waarin zij zich weer mens voelen. Dit geeft vaak de doorslag om te participeren, samen met lotgenoten, aan de programma’s in samenwerking met de reguliere hulp. Zo krijgen zij weer perspectief om uit hun benarde situatie te komen en worden zij ook actief.
2011: De basis op orde 7
De Voedselbank werkt in 2011 samen met diverse partners aan verdere ontwikkeling van programma’s die op deze weg voortgaan. We hebben daarvoor grote ambities: mensen uit de schuld te krijgen als vervolg op de Op Eigen Kracht Training waarin de groepsgewijze benadering een belangrijk kenmerk is. Daarnaast faciliteren we groepen klanten om samen actief te worden in bijvoorbeeld kook- en bewegingsactiviteiten. Zo worden de uitdeelpunten veel meer dan plaatsen waar mensen één keer per week een voedselpakket halen. Het worden plaatsen waar men samen weer tot activiteit komt en actief bij de Voedselbank of in de buurt We hebben het ook wel over Doe-Het-Samenhuizen. Ook hierin werken we samen met de reguliere instellingen. Maar voor alles moet dan onze basis op orde zijn. Het verzamelen van gezond voedsel, het centrale distributiecentrum, transport, maar ook de uitdeelpunten in de verschillende stadsdelen en de huisvesting daarvan. Daarnaast is het sturen van een vrijwilligersorganisatie van deze omvang verspreid over verschillende stadsdelen een steeds grotere zorg. Weliswaar zijn er voldoende vrijwilligers, maar er is een groot verloop. Daarom is er meer aandacht voor continuïteit en sturing nodig om verder te komen dan een praktijk van ‘brandjes blussen’. Daarnaast is het zoeken naar vrijwilligers die ook de wat ingewikkelder projecten kunnen doen. Dit vraagt om een organisatorisch sterkere ruggengraat. Op een hele goedkope manier komen onze klanten bij de voedselbank weer tot bloei, krijgen ze door de vertrouwde ambiance en contact een duw in de rug. Die is nodig hebben om zelf het leven weer op te pakken om mee te doen aan programma’s om de eigen situatie te verbeteren. Het begint bij voedsel en eindigt bij de klant die weer volop meedoet in de maatschappij. Daarin is nog veel te winnen. Om onze ambities waar te kunnen maken heeft ook de voedselbank zelf een financiële duw in de rug nodig van gemeente, stadsdelen, fondsen, bedrijven en vrijwilligers. Zowel voor die basis als voor de Meer Dan Voedsel Alleen praktijk.
Bestuur Voedselbank Amsterdam
7
FREEK OSSEL wethouder armoedebeleid amsterdam
Interview met wethouder armoedebeleid Amsterdam, Freek Ossel. De heer Ossel begon in 2010 met een bezoekronde langs alle vestigingen van de Voedselbank in Amsterdam. Daar is hij in 2011 mee doorgegaan.
Wat was daarvoor de aanleiding en wat zijn uw belangrijkste bevindingen? Ik heb de afgelopen jaren als wethouder helaas gemerkt dat de voedselbanken van groot belang zijn geworden in Amsterdam. Ik zeg helaas omdat ik nog steeds vind dat het niet zo zou moeten zijn. Binnen de formule van de voedselbanken Amsterdam, zijn er ook flinke verschillen. Niet alleen qua bezoekers/klanten maar ook in de aanpak. De locatie bepaalt ook hoe de voedselbank eruit ziet en welke uitstraling de voedselbank heeft.
8
Wat ik goed vind is als voedselbanken vanuit mensen hun eigen kracht verder probeert te helpen. Je wilt natuurlijk dat klanten van een voedselbank uit de situatie komen waar ze nu in zitten. De voedselbank kan daar een belangrijke rol inspelen. Gelukkig zijn de voedselbanken echt meer dan alleen een plek waar mensen met een laag inkomen eten kunnen halen. Misschien nog belangrijk is de persoonlijke inzet van de coördinatoren. Fantastisch zoals in Zuid de link wordt gelegd met bestaande welzijnswerk. Indrukwekkend vind ik ook de prestatie in Zuidoost, waar ondanks de grote druk, met grote inzet zoveel gezinnen worden bediend. Met mijn bezoeken wilde ik meer te weten komen over hoe voedselbanken nu echt functioneren en wat de verhalen zijn van de klanten van de voedselbank. Ik hoorde aangrijpende verhalen. Maar zie ook wel een aantal herkenbare patronen en overeenkomsten. Zoals werkloosheid, veel ouderen en alleenstaande moeders, gezondheidsproblemen. Maar ook vaak dat mensen te laat hun uitgaven en gedrag aan passen aan een veranderde (financiële) situatie.
Welke voorbeelden van activering van klanten en de steun van de voedselbank zijn u het meest bijgebleven? Een aantal voorbeelden. Ik zie dat de rol van de maatjes bij de voedselbank heel belangrijk is. Armoedebestrijding moet gericht zijn om mensen te helpen om zelf hun positie te verbeteren. Zo zie ik ook goede voorbeelden bij de voedselbank als het gaat om de Op Eigen Kracht training. Daarnaast is het fijn om te zien dat verschillende bedrijven in Amsterdam zich inzetten voor Amsterdammers in minimahuishoudens.
Zijn er nieuwe aanknopingpunten om het partnerschap tussen dit burgerinitiatief en de overheid nog beter te benutten? Amsterdam is gebaat bij een breed partnerschap om armoede in de stad op te lossen. Niet alleen tussen burgerinitiatieven en de overheid maar ook met het bedrijfsleven. In het anti-armoedebeleid van de gemeente is het ook een van de speerpunten om partijen te verbinden om zo ook goede initiatieven te versterken. Kunnen we met elkaar kijken welke projecten werken en dat op grotere schaal uitvoeren. Dat zijn voor de nabije toekomst zaken waar wij met z'n allen op moeten inzetten.
DE ORGANISATIE
De organisatie van de Voedselbank Amsterdam is sinds haar oprichting 5 jaar geleden enorm gegroeid. Met een aantal vrijwilligers is begonnen met het uitdelen van pakketten in Zuidoost. Inmiddels bestaat de organisatie uit 270 vrijwilligers, 13 uitgiftepunten, circa 1100 voedselpakketten per week voor Amsterdam en de bevoorrading van de provincie Noord Holland voor 1400 pakketten die elders worden samengesteld. Het voedsel wordt verzameld en overgeslagen in een distributiecentrum van 1200 m2.
algemeen
De Voedselbank Amsterdam is aangesloten bij de Stichting Voedselbanken Nederland. En in dat kader functioneert Amsterdam als distributiecentrum voor heel Noord-Holland. Dit betekent dat de voedselbanken in de regio Noord-Holland bij ons het voedsel komen halen. In het distributiecentrum wordt voedsel verzameld. Dit komt van allerlei plekken. Wij halen bij leveranciers en bij andere distributiecentra van Voedselbanken Nederland.
9
Uit de stichting Voedselbanken Nederland komen initiatieven die grootschalige voordelen opleveren of de onderlinge samenwerking bevorderen. Een van de laatste initiatieven is de ontwikkeling van een web gerelateerd voorraadregistratiesysteem. Met dit systeem kunnen voorraden/overschotten landelijk worden verdeeld en gedeeld. Het systeem zal in de loop van 2011 worden geïmplementeerd. De instelling van de regio’s krijgt steeds meer vorm. Het uiteindelijke doel om al het voedsel beter te verdelen over Nederland komt steeds dichterbij. De acht regio’s gaan onderling steeds vaker de grote partijen verdelen. Samen streven we naar gelijkwaardige voedselpakketten in het hele land en we geven verder vorm aan het voorkomen van verspilling van voedsel in onze maatschappij.
Het lukte in 2010 redelijk om de pakketten gevuld te krijgen maar daar staan heel grote inspanningen tegenover. Vaak zijn donaties niet structureel. Een van de uitdagingen op het gebied van voedselverwerving is te komen tot structurele relaties om zo het grote verloop tegen te gaan. Het onderhouden en intensiveren van contacten met bestaande leveranciers en het voldoende benaderen van nieuwe contacten en het maken van goede afspraken is daarin essentieel.
Het aantal vrijwilligers (in zowel centrale loods als de uitdeelpunten) groeide naar 270. In aantal is er stabiliteit; het verloop onder de vrijwilligers is echter groot. De gemiddelde vrijwilliger blijft voor 6 maanden. Dat maakt de organisatie ingewikkeld stuurbaar. Op het moment dat iemand goed is ingewerkt, vertrekt hij vaak alweer. Mede door een goede samenwerking met organisaties beschikt de Voedselbank over voldoende vrijwilligers in het distributiecentrum. De Dienst Werk en Inkomen heeft inmiddels aangekondigd te stoppen met de Maatschappelijke Activeringsplaatsen.
voedsel
medewerkers
Hierdoor vallen zowel de desbetreffende vrijwilligers als een stukje inkomsten (dat wij ontvangen voor de begeleiding) weg. Daarmee wordt de centrale organisatie van de Voedselbank voor een extra probleem gesteld. Het sturen van een vrijwilligersorganisatie van deze omvang vereist heel veel van de sturende medewerkers. In 2011 zal worden bezien hoe dit probleem aangepakt zou kunnen worden. Medewerkers in de loods in 2010 waren:
Ellie Goemans, eindcoördinator Ernst-Jan Lingeman, coördinator Logistiek en Transport Hille Hoogland, coördinator Intake & Meer Dan Voedsel Alleen Adinda van de Beek, medewerker Intake
De coördinatoren op de uitdeelpunten waren:
Coen Bekink - Zuidoost Marius Singels - Zuid Annemiek van Bemmelen – Centrum en (vml. Oud West) Isa Seven – West (vml. Bos en Lommer) Nienke van der Eerden – West (vml De Baarsjes) Elma Wolf – West (vml. Westerpark) Hilleke Kereweer - Nieuw West (vml. Osdorp) Paul Scheerder - Noord Erik de Boer – Oost (vml. Zeeburg & Oost/Watergraafsmeer) Grea Twint - Amstelveen Gerda Smit – Diemen
Het bestuur van de Voedselbank Amsterdam bestond in 2010 uit:
10
Stan Poels (voorzitter) Wonah de Koningh (secretaris) Frans van der Bruggen (penningmeester) John Verhallen (fondsenwerving) Therèse Vogelaar (personeelszaken) Gerard Smit (Meer dan Voedsel Alleen, contacten MaDi’s) Piet van Diepen (strategie en communicatie). (Frans is in 2010 toegetreden tot het bestuur)
Een sommetje: Het centrale distributiecentrum verzamelt voor Amsterdam voedsel voor ongeveer 1100 pakketten per week, dat zijn 57.200 pakketten per jaar met gemiddeld 15 producten = een jaarlijkse overslag van 858.000 producten
Daarnaast aan- en doorvoer Noord Holland voedselverzameling voor 1400 pakketten per week, dat zijn 72.800 pakketten per jaar met gemiddeld 10 producten = een jaarlijkse overslag van 728.000 producten. Totaal worden er 1,6 miljoen producten verwerkt.
bestuur
Interview met Jurenne Hooi, Directeur van MaDi Zuidoost een organisatie voor maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en ouderenwerk in stadsdeel Amsterdam Zuidoost. Vanaf 2007 werkt de Voedselbank samen met de MaDi Zuidoost bij de organisatie van de Training Op Eigen Kracht. Deze training is in 2010 over de hele stad uitgerold.
Wat maakt dit partnerschap voor u prettig? De 1e partnerschap, MaDi Zuidoost/Diemen en VB Amsterdam is begonnen in 2007. MaDi en VB vonden elkaar in de visie dat klanten die gebruik maken van de VB eigenlijk zsm “op eigen kracht” verder zouden moeten. Zo ontstond het loket op locatie en de training “Op Eigen Kracht”, die speciaal was ontwikkeld voor de voedselbankklanten in Amsterdam Zuidoost. Delta Lloyd Foundation raakte enthousiast over deze visie en de bijbehorende training en financierde de uitrol van de training over heel Amsterdam in 2010. Het prettige van dit partnerschap is het snelle schakelen met alle partijen. Zonder Delta Lloyd was de uitrol nooit zo snel van de grond gekomen. Ook het feit dat Delta Lloyd (Marie-Louise Voors) veel waarde hecht aan innovatieve initiatieven/ideeën op het gebied van financiële zelfredzaamheid, wat weer goed past binnen de visie van VB en MaDi Zuidoost, maakt zo’n partnerschap bijzonder en met inhoud.
Wat vindt u bijzonder aan de voedselbank? Het feit dat de Voedselbank, naast het verlichten van de 1e nood door middel van voedselpakketten, voortdurend bezig is met professionalisering en samenwerking met anderen. Daardoor krijgen klanten van de Voedselbank op een meer aanspreekbare manier een betere aansluiting bij de reguliere hulpverlening. Zolang alle partijen bij hun eigen taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden blijven, komt zulks de klanten van de Voedselbank alleen maar ten goede.
Wat zijn ideeën en suggesties voor de toekomst? Voor de toekomst zou ik graag de training “Op Eigen Kracht”, qua methodiek en effectiviteit onderzocht willen zien. Wat er tot nu toe is waargenomen is verrassend. De cohesie die binnen zo’n groep ontstaat tijdens de training, lotgenoten verhalen die versterkend werken en niet te vergeten de nieuwe initiatieven die ontstaan binnen de groepen als vervolg op de training. De training “Op Eigen Kracht” doet “iets” met de cursisten. Met onderzoek kan dit goed en “evidence based” worden beschreven en aangescherpt/uitgebreid daar waar nodig.
JURENNE HOOI directeur van madi zuidoost
11
intake
Iedere Amsterdammer die denkt in aanmerking te kunnen komen voor een voedselpakket, kan een pakket aanvragen in het stadsdeel, waar hij/zij woont en waar een uitgiftepunt van de VBA is. Tijdens het intakegesprek wordt aan de hand van de landelijke Voedselbanknorm (zie onze website) besloten of en zo ja, voor welke periode een pakket wordt verstrekt. In 2010 werden er door onze 60 intakevrijwilligers totaal 2.303 gesprekken gevoerd, waarvan 1.167 intakegesprekken en 1.136 herintakegesprekken. Dit zijn gesprekken die plaatsvinden om vast te stellen of een klant nog steeds in aanmerking komt voor een voedselpakket. In 2010 moesten we 60 procent van de aanvragen afwijzen, omdat het te besteden bedrag van het huishouden boven de norm lag. In 2010 voerden 60 intakevrijwilligers intakegesprekken aan de hand van de door VBA ontwikkelde handleiding. Hierbij gebruikten zij het intakeregistratiesysteem www.voedselbank.nu, dat door ASolutions gratis werd gebouwd en onderhouden. De intakers werkten in tien teams verspreid over de hele stad, onder coördinatie van een intaketeamleider. De intaketeamleiders werden aangestuurd door de centrale coördinator en medewerker intake van VBA. Bij de intake werd met stagiaires van de Hogeschool van Amsterdam gewerkt. In 2010 sloten 5 stagiaires van de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening hun stage succesvol af. Iedere nieuwe intakevrijwilliger volgt een inwerktraject en is verplicht de intakecursus te volgen. Rond de 20 nieuwe intakevrijwilligers volgden in 2010 de intakecursus, die werd gegeven door een sociaal raadsman van MaDi-instelling Dynamo en een maatschappelijk werker van MaDi Zuidoost. De cursus werd gefinancierd door de Dienst Werk & Inkomen van de gemeente Amsterdam. De cursus werd door VBA in 2010 aangepast en uitgebreid met een nieuwe intakecursusmap. Er kwam meer aandacht voor gesprekstechnieken. In 2010 is er twee keer een kwaliteitsronde gedaan door de medewerker Intake langs alle intaketeams en werd tweemaal een intaketeamleidersoverleg gehouden.
12
klanten
In 2010 maakten er gemiddeld 1.030 huishoudens gebruik van de Voedselbank Amsterdam. In de praktijk varieerde dit aantal van 956 (oktober) tot 1.118 (mei). In onderstaande tabel vind u het verloop van het gebruik en de gezinssamenstelling. Gebaseerd op de cijfers van 2010 kunnen we een aantal uitspraken doen over ons klantenbestand: Meer dan een derde van de huishoudens bestond uit eenoudergezinnen; Meer dan 40% van de huishoudens die gebruik maakte van de Voedselbank was alleenstaand; Uit de cijfers bleek dat minstens tweederde van de klanten van de Voedselbank schulden had; Bij circa 10% van de klanten is de schuld lager dan 1.000 euro, bij ca. 40% ligt deze schuld tussen de 1.000 en 5.000 euro, ongeveer 15 % heeft een schuld tussen de 5.000 en 10.000 euro en 35 % heeft een schuld van meer dan 10.000 euro; Ongeveer een derde van de klanten kwam bij VBA terecht via een verwijzing van maatschappelijk werk of schuldhulpverlening; Ongeveer een derde van de klanten vond zelf de weg naar VBA; Ongeveer een derde van onze klanten maakte in 2010 korter dan drie maanden gebruik van het voedselpakket. De visie en het beleid van VBA is erop gericht om een voedselpakket als tijdelijke oplossing te bieden en hiernaast de klanten door te verwijzen naar de hulpverlening, een VONKmaatje of de training Op Eigen Kracht. Onze intakevrijwilligers zijn erop getraind bij het herintakegesprek niet alleen te kijken of de klant nog in aanmerking komt voor een Voedselpakket. Zij proberen er ook achter te komen of de klant hulp heeft gezocht. Vanuit de Voedselbank werd in 2010 het meest doorverwezen naar maatschappelijk werk en de schuldhulpverlening. Daarnaast werd regelmatig verwezen naar DWI en het VONK maatjesproject.
OVERZICHT AANTAL EN TYPEN HUISHOUDENS PER UITDEELPUNT PER 31 DECEMBER 2010
Uitgiftepunt
Startjaar uitgiftepunt
Totaal huishoudens (tussen haakjes stand januari 2010)
Waarvan Eén persoons
Waarvan Meer persoons
Waarvan Eenouder gezinnen
Totaal Aantal volwassen
Totaal Aantal kinderen (jonger dan 18 jaar)
Totaal Aantal kinderen (18 jaar of ouder)
Amstelveen
2010
30 (-)
9
21
12
39
34
12
Centrum
2007
43 (35)
27
16
13
46
19
8
Diemen
2006
41 (41)
9
32
21
52
40
18
Nieuw-West: Osdorp
2006
61 (59)
15
46
31
76
101
16
Noord
2005
231 (188)
100
131
72
290
247
24
Oost
2007
69 (73)
27
42
29
82
78
12
West: Bos & Lommer
2007
95 (138)
40
55
32
118
86
35
West: De Baarsjes
2006
66 (59)
38
28
18
76
42
17
West: Oud West
2008
22 (23)
15
7
4
25
9
1
West: Westerpark
2006
52 (42)
27
25
22
55
45
13
Zuid
2007
105 (107)
46
59
48
116
74
31
Zuidoost
2006
225 (229)
87
138
91
272
250
43
1.040(994)
440
600
393
1.247
1.025
230
TOTAAL
13
van de leverancier
14
... naar de kratten in het distributiecentrum ...
...
... naar het uitdeelpunt bos en lommer
15
bij bij de de klant klant
HET MEER DAN VOEDSEL ALLEEN PROGRAMMA
Sinds 2005 zet de Voedselbank Amsterdam zich in voor de bestrijding van (verborgen) armoede binnen het zogenaamde Meer dan Voedsel Alleen programma (MdVA). In samenwerking met Maatschappelijke Dienstverlening, DWI, Vonk en stadsdelen zijn er vanaf 2007 diverse activiteiten georganiseerd om de zelfredzaamheid te bevorderen van onze klanten. Het MdVA programma wordt mede mogelijk gemaakt door DWI en vanaf juli 2009 mede door Delta Lloyd Groep Foundation.
netwerkoverleg In 2010 zijn er per stadsdeel ongeveer vier overleggen georganiseerd door de coördinator MdVA in samenwerking met een beleidsmedewerker van DWI. Aan deze overleggen namen deel: coördinator van het uitgiftepunt, DWI, VONK, het stadsdeel, maatschappelijk dienstverlening en VBA. Een aantal van de hieronder beschreven activiteiten zijn tot stand komen uit deze netwerkoverleggen.
16
Korte lijnen met DWI en de Maatschappelijk Dienstverlening Ook in 2010 heeft de VBA de lijnen met de hulpverlening en uitkeringsinstanties zo kort mogelijk gehouden. Wanneer onze vrijwilligers problemen signaleren in de situatie van klanten kunnen zij direct contact opnemen met de contactpersoon bij de desbetreffende instantie.
Aanwezigheid van de Maatschappelijke Dienstverlening De aanwezigheid van een medewerker van de MaDi bij onze uitgiftepunten werd in 2010 voortgezet. Door aanwezigheid van de MaDi kunnen klanten snel antwoord krijgen op hun vragen en kan waar nodig direct een vervolgafspraak gemaakt worden bij de MaDi. Deze vorm van samenwerking is met alle coördinatoren van de uitgiftepunten geëvalueerd. Er werd afgesproken de samenwerking voort te zetten en te intensiveren in 2011.
voorlichting aan klanten vba In 2010 werd in Noord een voorlichting georganiseerd aan klanten van de Voedselbank over de sociale kaart. DWI vertelde kort over de voorzieningen voor minima en de volgende organisaties presenteerden hun aanbod: Leefkringhuis, VONK, Doras, de Weggeefwinkel en buurthuis De Meeuw. Na de presentatie was er ruim de tijd voor individuele vragen voor klanten. In totaal waren er ongeveer 80 klanten aanwezig. In 2011 staan er voorlichtingen gepland voor uitgiftepunt Centrum en Oost en wellicht meerdere.
training op eigen kracht In 2007 werd de training Op Eigen kracht ontwikkeld en georganiseerd allereerst voor voedselbankklanten in Zuidoost, met de Maatschappelijke Dienstverlening Zuidoost en Diemen (MaDiZo).
Doel van de training is: het vergroten van de (financiële) zelfredzaamheid van klanten van de Voedselbank empowerment van klanten van de Voedselbank.
In 2009 en 2010 werd de training Op Eigen Kracht uitgebreid naar andere stadsdelen in samenwerking met de MaDi-instellingen Centram, Doras, Dynamo, MadiZo, PuurZuid en Sezo. Deze uitbreiding is mede mogelijk gemaakt door Delta Lloyd Groep Foundation en DWI. De training vond in 2010 twee keer plaats in Bos en Lommer, De Baarsjes, Zuid en Noord. In de stadsdelen Centrum, Oost, Osdorp en Westerpark eenmaal. Vanaf 2007 tot eind van 2010 hebben in totaal 169 voedselbankklanten de training met een certificaat afgerond in 22 groepen verspreid over de hele stad.
evalutatie training op eigen kracht In 2010 werd een evaluatieonderzoek uitgevoerd onder deelnemers en trainers van de training Op Eigen Kracht. De resultaten zijn in een evaluatieverslag beschreven.
De belangrijkste uitkomsten zijn: Deelnemers werden geactiveerd door de training; zij gaan bijvoorbeeld aan de slag met vrijwilligerswerk of nemen een maatje van Vonk; 80% van de klanten raadde de training aan andere voedselbankklanten aan; ‘Financieel overzicht’ en ‘hoe je goedkoop inkopen kunt doen’ vinden deelnemers zelf het belangrijkste dat ze geleerd hebben; Deelnemers voelen zich sterker (weerbaarder) na het volgen van de training en zeggen meer voor zichzelf op te komen in contact met anderen en met instanties; Het samenzijn en delen van ervaringen blijkt het leren sterk te bevorderen; Het sociale aspect van de training is heel belangrijk voor de deelnemers. De sfeer was bij alle groepen heel goed en er werd lief en leed gedeeld. Een deelnemer noemde de training een ‘warm bad’! Trainers zien de deelnemers ‘opbloeien’ gedurende de 11 bijeenkomsten. Zij gaan weer dingen ondernemen en komen langzaam maar zeker uit hun isolement.. In juni vond de presentatie van het evaluatieverslag plaats in het distributiecentrum van VBA, voor circa 60 genodigden: betrokken medewerkers van DWI, de Madi’s, sponsoren, stadsdelen; vrijwilligers van VBA en deelnemers. De eindconclusie was dat de training waardevol is en voortgezet moet worden in 2011.
Aanbevelingen die gedaan werden door de aanwezigen waren: de training aanbieden aan alle mensen in een schuldhulpverleningstraject, niet alleen aan klanten van de Voedselbank; meer ruimte voor individuele begeleiding; training toespitsen op de individuele hulpvraag en niveau van deelnemer; continue in- en uitstroom van deelnemers, zodat de training op elk moment toegankelijk is. In 2011 is VBA voornemens de training Op Eigen Kracht voort te zetten en te verbeteren.
17
van de intake en het wekelijkse 18
voedselpakket
...
... naar de op eigen kracht training in zuidoost
lotgenotencontact aan de koffietafel in de baarsjes
gezamenlijke activiteit: koken in zuid
19
FINANCIËLE RESULTATEN 2010
20
De inkomsten uit fondsen en sponsoring zijn in 2010 sterk gedaald doordat een aantal fondsen zoals het Oranjefonds, Stichting doen, Skanfonds niet of minder hebben bijgedragen terwijl ook de bijdragen van de Vincentiusvereniging en die van de Voedselbank Nederland achterbleven bij die van 2009. De reden hiervan is dat de ontvangen bijdragen waren gerelateerd aan bijzondere aanvragen waartegenover ook in 2009 extra uitgaven respectievelijk aanschaffingen werden gedaan. Deze uitgaven respectievelijk aanschaffingen hebben zich niet voorgedaan in 2010, zoals moge blijken uit de veel lagere afschrijvingskosten in 2010 in vergelijking tot 2009. De bijdragen van DWI (euro 94.000) en de stadsdelen zijn vergelijkbaar in 2009 en 2010. De subsidie van DWI dient ondermeer voor een deel van de kosten van de coördinator intake & Meer dan Voedsel Alleen en een bijdrage in de huur van het distributiecentrum. De bijdragen van de stadsdelen dienen gerelateerd te worden aan het streefbedrag van euro 3,50 per huishouden per week dat noodzakelijk is als basis om de organisatie te laten draaien. Dat wil zeggen het leveren van voedselpakketten en het actief bijdragen en het ontwikkelen van activiteiten om mensen uit de problemen te halen. Helaas zijn er verschillende stadsdelen die niet of minder bijdragen dan die euro 3,50 per huishouden per week. De kosten 2010 zijn vergelijkbaar met die van 2009 met de volgende toelichting: de huisvestingskosten 2010 zijn niet meer beïnvloed door de verhuizing van 2009 maar wel door een groot bedrag aan nagekomen servicekosten 2009. De afschrijvingskosten 2010 omvatten geen aanschaffingen die gedekt worden uit giften zoals het geval was in 2009 met de vrachtauto. De uitdaging voor de komende jaren is het genereren van voldoende inkomsten uit subsidies, fondsen, sponsors, donaties en andere bronnen om het ambitieniveau van de Voedselbank waar te kunnen maken. Zonder deze bijdragen komt het verstrekken van het voedselpakket, het werken aan en tegelijkertijd versterken van de eigen kracht van onze cliënten en de verrichting van gezamenlijke activiteiten onder druk te staan. Daarvoor is een stabiele basis nodig. Wij gaan er zelf actief naar op zoek, maar hebben als particulier initiatief ook een duw in de rug nodig!
STICHTING VOEDSELBANK STEUNPUNT AMSTERDAM INKOMSTEN IN € Inkomsten fondsen en sponsoring Inkomsten subsidies Inkomsten giften Ontvangsten in natura
2010
2009
82.311
221.703
211.195
182.360
17.103
19.563
-
-
Inkomsten divers
20.436
7.298
Inkomsten project Delta Lloyd
48.073
13.255
379.118
444.179
Totaal inkomsten
21 KOSTEN IN €
2010
2009
Afschrijvingskosten
17.203
108.520
Algemene kosten
22.971
33.326
Autokosten
49.912
53.055
Huisvestingskosten
95.668
89.811
Medewerkerskosten
108.696
103.661
Kosten vrijwilligers
14.190
25.524
Kosten project Delta Lloyd
48.072
13.255
Kosten uitdeelpunten
20.134
-
Aankopen voedsel Totaal kosten
1.571 378.417
7.082 434.234
Subtotaal
701
9.945
- /- 2.366
- /- 3.282
2.896
804
594
246
Subtotaal
1.124
- /- 2.232
EXPLOITATIERESULTAAT
1.825
7.713
Overige baten en lasten Inkomsten rente Resultaat voorgaande jaren
DE UITDEELPUNTEN: EEN KIJKJE IN DE KEUKEN
Er zijn dertien verschillende uitdeelpunten in en om Amsterdam (inclusief Diemen en Amstelveen). Met elkaar gemeen hebben zij dat de vrijwilligers elke week pakketten verspreiden onder de klanten die zijn aangenomen op basis van een intake met dezelfde criteria. Verder is er enorm veel variatie. Niet alleen in de achtergronden van klanten, maar ook in de wijzen waarop klanten actief bij de voedselbank zijn/worden betrokken en de activiteiten die worden ondernomen. Voor die variatie is ook van invloed of men gedurende de hele week kan beschikken over een locatie of alleen als er uitgifte van voedsel is. Daar houdt die variatie niet op: per stadsdeel zijn de samenwerkingsverbanden met reguliere instellingen maar ook bijvoorbeeld met kerken en bedrijven weer verschillend. En ten slotte drukt elke coördinator met zijn of haar team van vrijwilligers een heel groot stempel op de couleur locale. We geven hiervan een beeld met de verslagjes opgesteld door de coördinatoren van een aantal van de uitdeelpunten.
22
Inmiddels heeft het Uitgiftepunt van de Voedselbank in De Baarsjes drie volle jaren gedraaid. In 2010 zijn er op organisatorisch gebied voor ons uitgiftepunt nogal wat zaken gewijzigd. Dit op het gebied van vrijwilligers en de eerste veranderingen als gevolg van de fusie van de vier “oude” stadsdelen (De Baarsjes, Bos en Lommer, Westerpark en Oud-West) stond op de agenda en staat op de agenda voor 2011. Het netwerkoverleg met het stadsdeel en andere partners in het Stadsdeel heeft regelmatig plaatsgevonden. In de tweede helft van het jaar zijn alle uitgiftepunten van het Stadsdeel West vertegenwoordigd tijdens dit overleg. Vanuit de MaDi-instelling Centram is één contactpersoon voor ons uitgiftepunt aangewezen. Eens in de twee weken is zij aanwezig op de intakeavond. De eerste training “Op Eigen Kracht” is afgerond in 2010, deze was gestart in 2009. Een tweede training is ook afgerond en de derde “Op Eigen Kracht” training is gestart. Door de gezamenlijke werving van klanten, Centram, Voedselbank en oud-deelnemers, hebben de trainingen een goed bezetting gekend. Er zijn mooie initiatieven mede naar aanleiding van de “Op Eigen Kracht” training ontplooid welke door de klant(en) zelf zijn geïnitieerd en georganiseerd. Denk hierbij aan een door klanten georganiseerde bingo voor de voedselbankklanten en een modeshow van tweedehandskleding, welke daarna verdeeld werd. In 2010 is er in vergelijking met andere jaren een behoorlijke wisseling van vrijwilligers geweest. Eén van de coördinatoren van de uitgifte is gestopt vanwege een verhuizing naar een andere woonplaats. We schreven er vorig jaar al over dat dit een uitdaging voor ons was. Gelukkig heeft een zeer enthousiaste en betrokken vrijwilliger zich aangemeld als coördinator van de uitgifteavond. Daarnaast zijn er meerdere vrijwilligers gestopt vanwege diverse redenen. Dit is zowel het geval geweest bij de intake als bij de uitgifte. Met betrekking tot vrijwilligers bij de uitgifte hebben we in 2010 gelukkig weer voldoende mensen kunnen aantrekken. De groep vrijwilligers vormt een mooie mix van jong, oud en verschillende culturen. Een deel van de vrijwilligers is ook klant bij onze voedselbank. Voor wat betreft de nieuwe aanwas van vrijwilligers voor de intake hebben we in 2010 helaas wat minder succes gehad en ligt er een grote uitdaging voor 2011.
west, de baarsjes
west, bos en lommer
We zijn overgestapt naar het uitdelen van een naar twee keer per week omdat het klantenaantal te veel gegroeid was om dit in één uitgifte te organiseren. En wel op woensdag en vrijdag. We bezorgen het hele jaar door thuis bij ongeveer acht huishoudens, die niet mobiel zijn. Tijdens de intake is er een maatschappelijk werkster van het Dienstencentrum aanwezig zodat we onze klanten direct kunnen doorverwijzen. We zijn met alle vrijwilligers uit eten geweest op 12 januari. Het is leuk dit voor de vrijwilligers te kunnen organiseren. We organiseerden een informatiemiddag bij het ROC waar 60 mensen op af kwamen. Dit deden we met DWI, Vonk, het Dienstencentrum en de VBA. In juni vond er een supermarktactie plaats. Op 1 juni deden we mee aan de Pinksterwandeling. Op 25 november gaven we kip als extraatje vanwege het Slachtfeest.
23
westerpark nieuw west, osdorp
In maart 2010 is er een groep van 7 vrouwen geslaagd voor de Op Eigen Kracht training. Van de 7 vrouwen maken nog 4 vrouwen gebruik van het voedselpakket. Allen hebben zeer veel aan de training gehad. De klanten missen in het voedselpakket vooral veel zuivel, fruit en broodbeleg. Het aantal cliënten steeg, ondanks het feit dat er een goede doorstroming was. We hebben veel nationaliteiten en heel veel kinderen. Vooral het aantal hele kleintjes – van een paar weken tot 3 jaar steeg enorm. Dankzij de kerken in Osdorp, Slotervaart en Sloten komt er regelmatig geld binnen via collectes en soms op de giro om voor deze categorie baby- en opvolgvoeding en Bambix, fruit en biologische melk en in de ergste gevallen (de spoedaanvragen waar nog geen uitkering is) luiers te kopen. Voedsel mag immers niet worden gekocht volgens de landelijke regels. Voor 2010 is de subsidie gehalveerd en de toekomst van ‘Voedselbank Nieuw West’ is op dit moment nog onduidelijk. In 2009 heb ik een ‘jonge-moeders-netwerk’ opgericht, dat werkt prima als ik kleding of schoentjes nodig heb of knuffels of wagens of boxen, noem maar op. Ook staan er in veel kerken gelukkig nog steeds kratten waar mensen houdbaar voedsel in kunnen doen. Af en toe een oppeppertje in het kerkblad. We krijgen door mijn stukjes in de Westerpost en in de Kerkbladen veel hulp van mensen die regelmatig langskomen om spullen te brengen. Er komt veel kleding binnen, particulier maar ook via kerken, verkopen en via de Schatjesmarkt in Sloten twee keer per jaar. Ook bedrijven melden zich. Er komen in het seizoen nog steeds tomaten en courgettes van Kwekerij Osdorp en de Albert Heijns steunen volop met brood, maar ook veel andere zaken, ook non-food leuke dingen. We zijn altijd op zoek naar nieuwe mogelijkheden om voedsel te verwerven. We gaan nu aan de slag met meer Schooltuinen. Het aantal cliënten is niet alleen stijgend door de recessie, maar er komen ook steeds meer (ook jonge) mensen bij met psychische en psychiatrische problemen en chronische ziektes, ook met gezinnen met kleine kinderen. Veel kinderen zijn chronisch ziek. Het aantal vrouwen met kleintjes na huiselijk geweld is stijgend.
23
Er is een Osdorp netwerk overleg met DWI opgestart. De eerste budgetcursus bij en door de MaDi-instelling SeZo is goed verlopen. Er wordt in Osdorp veel gedaan en georganiseerd voor moeders en kinderen, dat is elke week in de plaatselijke krant te lezen. Vrouw en Vaart is ook een topper hierin. De samenwerking met de vele instanties is uitstekend. In het buurtcentrum De Pijp worden sinds de start van de Voedselbank in Amsterdam Zuid in 2008, de intake-gesprekken gevoerd. Indien nodig is op verzoek van betrokkene het mogelijk om onmiddellijk een maatschappelijk werker of sociaal raadsheer te raadplegen. Binnen twee jaar groeide het aantal klanten zo hard dat de werkzaamheden van de Voedselbank in Zuid niet meer waren te verenigen met het karakter van de uitdeellocatie, de Vredeskerk. Vanuit de samenwerking in het buurtcentrum de Pijp ontstond een nauwe samenwerking die uiteindelijk resulteerde in een verhuizing. Op 3 september 2010 verhuisde de Voedselbank Amsterdam Zuid van de Vredeskerk naar deLutmastraat 61A. Op een gesloten binnenterrein bevindt zich een loods, opslagcontainer voor houdbare levensmiddelen en een kleine supermarkt à la de vroegere SRV-wagen. De opening werd verricht door de toenmalige wethouder De Vries, Pastor Valkering van de Vredeskerk en een vrijwilligster van het eerste uur Suzette van Balen.
24
In het buurtcentrum werd medio 2010 gestart met de training “Op Eigen Kracht”. Dit was een groot succes, de klanten en de coördinator van Zuid, die aanvankelijk wat sceptisch waren over het te behalen doel en lengte van de training, moesten hun mening snel bijstellen. Uit een van de training-onderdelen, het boodschappen doen, kwam al snel het idee om een eigen kleine supermarkt te beginnen. Het geeft de klant de mogelijkheid zelf zijn keuzes te bepalen, leert om met een klein bedrag zorgvuldig om te gaan en niet op de laatste plaats, zich door middel van een boodschappenbriefje voor te bereiden. Zo slaat men drie vliegen in een klap. De winkel draait nu een paar maanden en iedereen is razend enthousiast. Met name burgermeester Van de Laan die op 1 oktober een bezoek bracht aan de Voedselbank Zuid, was bijzonder gecharmeerd van de aanpak. De inhoud van de winkel wordt verkregen door boodschappen die de buurtbewoners schenken. Ook houden wij in principe een keer in 6 weken supermarktacties, waarbij de vraag van de klanten een belangrijke rol spelen. Wij zijn in de gelukkige situatie dat hiervoor een aparte groep vrijwilligers bestaat. De samenwerking met Combiwel geeft veel voordelen, want als uitvloeisel van de “Op Eigen Kracht“ training, kwam ook het “Koken met een kleine beurs”. Onder begeleiding van een ervaren kok, werden diverse recepten in de keuken van het buurtcentrum op tafel getoverd. De uitdaging voor 2011 is om een diner voor de 30 vrijwilligers van de Voedselbank Amsterdam Zuid te maken. Daarna zullen zij de Wethouders en Raadsleden voor een diner uitnodigen. Op deze wijze willen zij dank zeggen naar de lokale politiek in Amsterdam Zuid voor de ontvangen steun. In deze zullen nog vele volgen van Combiwelmedewerker tot buurtgenoten. In oktober en december 2010 zijn wij ook gestart met het organiseren van bingo’s voor onze klanten. De prijzen zijn de non-food artikelen uit de geschonken kerstpakketten. De klanten met hun kinderen hadden het grootste plezier. Tijdens de pauze werd er door een groepje kinderen van ca. 6 jaar kerstliederen gezongen en een stukje uit de musical Annie opgevoerd. De plannen voor 2011 zijn het starten van een groep die onder leiding van een “deskundige klant” kleding te maken, te vermaken en te herstellen. Naaimachines zijn in het buurtcentrum reeds aanwezig. Samen kunnen we veel meer dan alleen. Langzaam aan begint het te lijken op een DOE HET SAMEN HUIS!!!
zuid
MARIE-LOUISE VOORS van delta lloyd foundation
Interview met Marie-Louise Voors van Delta Lloyd Foudation over het partnerschap met de Voedselbank Amsterdam
Wat maakt dit partnerschap voor u prettig? Delta Lloyd Groep Foundation steunt het Op Eigen Kracht programma van de Voedselbank om daarmee de kwetsbaarsten in de samenleving te kunnen helpen. En wat er zo goed aan is, is dat Op Eigen Kracht mensen zelfredzaamheid leert, in plaats van de zorg en taken uit handen nemen. Give man a fish and he will eat for a day; teach him how to fish and he will eat forever. En door dit partnerschap met de Voedselbank en met Madi Zuidoost, kunnen wij als Delta Lloyd Groep Foundation onze maatschappelijke betrokkenheid echt vorm geven. Hille Hoogland, die dit traject coördineert is natuurlijk fantastisch; ik heb heel veel vertrouwen in haar en haar doorzettingsvermogen. Want om dit te kunnen doen moet zij heel veel inspanning leveren met heel veel verschillende partijen. Daar heb ik bewondering voor. En de trainer Angela Gilds, die ik nu twee keer in actie heb gezien is ook zo goed. Ik ben fan van haar. De manier waarop zij de basisdingen overbrengt aan mensen die soms van toeten noch blazen weten, is indrukwekkend. Wat een geduld en mededogen heeft deze vrouw.
Wat vindt u bijzonder aan de voedselbank? De Voedselbank spreekt natuurlijk bijzonder aan. Het zijn vrijwilligers die mensen in nood helpen aan eten, dat is een heel mooi initiatief en een mooi gegeven. Mijn collega’s die regelmatig bij de Voedselbank klussen doen, zijn altijd diep onder de indruk van de eenvoud van het systeem en het vele werk wat daar dan toch in zit voor al die vrijwilligers. De Voedselbank heeft heel veel bijzondere klanten die allemaal hun verhaal hebben. Doordat de Voedselbank blijkbaar bestaansrecht heeft, wordt het telkens weer duidelijk dat het leven niet altijd even vriendelijk is. En hoe belangrijk het dus is om jezelf te kunnen helpen als de nood aan de man komt. Daarom is Op Eigen Kracht zo’n goed programma voor de Voedselbank, vind ik.
Wat zijn ideeën en suggesties voor de toekomst? Delta Lloyd Groep Foundation en de Voedselbank in Amsterdam werken nu al drie jaar samen in die zin dat Delta Lloyd de Op Eigen Kracht Training financieel mogelijk maakt. Op Eigen Kracht moet door blijven gaan. We zijn nu met elkaar in gesprek om te kijken op welke manier we een stip op de horizon kunnen zetten: wat willen we nog bereiken? Hoeveel mensen willen we ondersteunen in hun eigen kracht via deze training? En vervolgens: hoe gaan we dat bereiken? Want Op Eigen Kracht is niet zo maar een traininkje, nee, het is een doordacht programma waarin veel kennis en evenzoveel ervaring met zit besloten. En waarin heel erg veel tijd gaat zitten in het motiveren van mensen. En dan bedoel ik niet alleen de cursisten. Het is niet makkelijk. Maar wel zeer de moeite waard dacht ik zo. Daarom steunen wij Op Eigen Kracht.
25
VOEDSELBANK AMSTERDAM BEDANKT DE ONDERSTAANDE BEDRIJVEN / ORGANISATIES / DONATEURS VOOR HUN DONATIE IN 2010 Hessing Supervers Zwaagdijk-Oost Canter Vleeswarenfabriek BV Amsterdam Brood & Banket Service Amsterdam De Lekkere Dingen Bakker Zaandam Albert Hein DC Zaandam en de filialen in Amsterdam De Arena Amsterdam Müller Nederland Winstpallet Hazerswoude 26
Bickery Foods ’s-Graveland Bolletje Amsterdam Boulangerie de France Aalsmeer C1000 filialen Amsterdam Ecomel Limmen The Greenery Tolpoort Hema filialen Amsterdam KLM Catering Services Schiphol KSM Amsterdam Lidl Nederland Makro Amsterdam Nestlé Diemen Pepsico Broek op Langedijk Stam & Zonen Amsterdam Firma Verduijn Akersloot C. van der Meij en Zn Amsterdam Jac van der Mey & Zn Amsterdam Koninklijke Nederlandse Slagersorganisatie Rijswijk RAI Amsterdam Groenveld Vlees BV Nieuw Vennep
voedsel
financieel
Stadsdelen en Centrale Stad Amsterdam Dienst Werk & Inkomen Gemeente Amsterdam Delta Lloyd Groep Foundation Vincentius Vereniging Amsterdam Stichting HELP Rabobank ING bank Stadgenoot Amsterdam Hergo Slagerijen Amsterdam Accuracy Amsterdam RCOAK Amsterdam Oranje Fonds Deen Supermarkten Hoorn Stichting Samenwerking voor Bijzondere Noden Amsterdam The British Society Amsterdam Duyn Bloomberg Rotoract Anthos Canter Ernst & Young
overige donateurs
Asolutions – Intakeregistratiesysteem Stichting Dajong – computers voor de klanten Reiniging Centrum - afvalverwerking Ito opleidingen – heftruckcursus
samenwerkende organisaties
Stichting Exodus – vrijwilligers Reclassering Nederland– vrijwilligers Stichting Safe Houses - vrijwilligers Amsterdam Cares – vrijwilligers Vrijwilligers Centrale Amsterdam – vrijwilligers Roemenië Stichting / Van de Heerik – ondersteunend transport MaDi-instellingen VONK Maatjesproject (onderdeel van de Regenbooggroep) Dienst Werk Inkomen Hogeschool van Amsterdam Beeldspraak Stef den Boer
27
COLOFON Dit jaarverslag is een uitgave van De Voedselbank Amsterdam Oostenburgermiddenstraat 150 1018 LL Amsterdam Postbus 1561 1000 BN Amsterdam 020 6384477
[email protected] www.amsterdam.voedselbank.org Naast dit algemene jaarverslag ontvangen subsidiegevers en fondsgevers volgens afspraak ook een financieel jaarverslag Tekst: Voedselbank Amsterdam Fotografie: Stef Den Boer Ontwerp: beeldspraak, www.bldsprk.nl
Makers van de Voedselbankkrant met tips over uitgaven, de kookcursus en nog veel meer. Dit is een initiatief van klanten van Voedselbank de Baarsjes na deelname aan de training Op Eigen Kracht..
