MET KINDEREN HET WOORD VIEREN Supplement bij het Handboek bij de zondagsevangeliën Jaar A Voor ouders, gezinsviering, kinderwoorddienst en club. - acht uitgewerkte hoogfeesten met bijpassende Doordenkertjes - bij ieder zondagsevangelie een spiegelverhaal - alternatieve Thema’s voor gezinsvieringen - extra illustraties om te kopiëren
Dit is een uitgave van: Stichting Kinder- & Jeugdwerk Samuel Spoorlaan 126 5061 HD Oisterwijk
2004
Teksten Geschreven door Drs. Marisstella van Ekelenburg Drs. Carolijn van Voorst tot Voorst. Met veel dank aan Ies Molenschot en mijn moeder voor hun verrijkende correcties en creatieve aanvullingen. Illustraties Getekend door pater Jan Philippus Capucijn, kunstenaar en missionaris in Indonesië. Evangelieteksten Met toestemming ontleend aan het Evangelieboek voor vieringen met kinderen (Uitgeverij Tabor, 1992) Lay-out Omslag: Veen Creatieve Communicatie Binnenzijde: Joris & Carolijn , Margaretha en Johannes van Voorst tot Voorst Druk Merweboek uitgeverij, Sliedrecht
© 2004 Stichting Kinder- en Jeugdwerk samuel ISBN 90-75919-05-0
2
INHOUD Inleiding................................................................................................................ . 4 Hoogfeesten ......................................................................................................... . 5 Opdracht van de Heer in de Tempel (2 februari) .................................................... . 6 Geboorte van Johannes de Doper (24 juni)............................................................. 14 HH. Apostelen Petrus en Paulus (29 juni) .............................................................. 22 Gedaanteverandering van de Heer (6 augustus) ..................................................... 31 Maria Tenhemelopneming (15 augustus)................................................................ 39 Kruisverheffing (14 september) .............................................................................. 47 Allerheiligen (1 november) ..................................................................................... 55 H. Willibrord (7 november) .................................................................................... 63
Aanvullende spiegelverhalen en thema’s voor alle zondagen van het jaar A ............................................................... 71 Advent ..................................................................................................................... 72 Kersttijd ................................................................................................................... 76 Veertigdagentijd ...................................................................................................... 84 Paastijd .................................................................................................................... 90 Gewone zondagen door het jaar ............................................................................ 103
Bijlage met plaatjes van belangrijke heiligen ........................................ 139
3
INLEIDING In het liturgische jaar komt het voor dat de gewone zondagsliturgie wijkt voor een bijzonder feest. In dit supplement zijn acht hoogfeesten uitgewerkt die op een zondag kunnen vallen en dan ook gevierd worden. Alle evangelieteksten, uitleg en verdere suggesties voor de kinderwoorddienst en gezinsviering zijn bij ieder van deze feesten uitgewerkt. Bij de kinderwoorddienst is het fijn om het evangelie van de zondag in te leiden met behulp van een spiegelverhaal. In de boeken voor het jaar B en C zijn bij iedere zondag spiegelverhalen opgenomen maar dit was nog niet het geval in boek A. In dit supplement staan extra spiegelverhalen als aanvulling op de inleidende gesprekjes zoals die uitgewerkt zijn in het handboek: “Met kinderen het Woord vieren jaar A”. Wat betreft de verwerkingsmogelijkheden is er voor de Advent- en Kersttijd voor het jaar A een nieuwe set Doordenkertjes die door Samuel zelf zijn samengesteld. Dit zijn puzzelbladen rond het thema van het evangelie van de zondag. Deze mag u voor eigen gebruik kopiëren. Een voorbeeld van een Doordenkertje vindt u op de website www.stichtingsamuel.nl en in dit boek bij de speciale feesten. Voor de gewone zondagen door het jaar kunt u in een van de vier delen van de Puzzelkrakers (alle vier bij Samuel te bestellen) kijken voor een toepasselijk puzzelblad. De knutselwerkjes van Samuel zullen in de toekomst steeds per set van ongeveer 20 originelen uitgegeven worden in verschillende mappen. Dan heeft u zelf de originelen zodat u het op uw eigen wijze kunt kopiëren. Wat de keuzemogelijkheden voor liederen betreft: er is nu een tweede deel van de Timotheus liedbundel uit. Een mooie verzameling van 130 verschillende liedjes van o.a. Elly & Rikkert en Jan Visser e.a. Verschillende kerstliedjes van de CD Ga je mee op zoek (Jan Visser) zijn hierin opgenomen. Deze bundel bevat echt veel bruikbare liedjes voor kinderwoorddienst en gezinsviering. Twee nieuwe CD’s van Elly & Rikkert van de laatste jaren zijn: Spiksplinternieuw en Gefeliciteerd. Ieder najaar komen de gezamenlijke christelijke boekhandels met een actie CD met kinderliedjes. Hier staan ook vaak leuke liederen op. Om op de hoogte te blijven van de nieuwste materialen, kunt u het beste regelmatig de Samuel website bezoeken. Stichting Kinder- & Jeugdwerk Samuel Spoorlaan 1 5061 HD Oisterwijk fax (031) 528 66 33 website: www.stichtingsamuel.nl e-mail:
[email protected] (alleen voor bestellingen; graag uw adres en tel.nr erbij vermelden) Bank nr. 47.89.64.900 Giro nr. 294.086 Postchecks te Brussel: rek.nr. 000-1638522-95
Voor een gesprek, advies, vragen of bestellingen kunt u ons iedere ochtend bellen van 10.00-13.00 uur: ma-do: (013) 528 59 81 di-wo-vr: (073) 657 65 30 (ook voor de Videoclub)
4
8 SPECIALE FEESTEN De hieronder besproken Hoogfeesten worden, wanneer ze op zondag vallen, in plaats van de gewone zondagse liturgie gevierd. Het gaat om de volgende feesten:
Opdracht van de Heer in de Tempel (2 februari) Geboorte van Johannes de Doper (24 juni) HH. Apostelen Petrus en Paulus (29 juni) Gedaanteverandering van de Heer (6 augustus) Maria Tenhemelopneming (15 augustus) Kruisverheffing (14 september) Allerheiligen (1 november) H. Willibrord (7 november)
In de Nederlandse kerkprovincie worden de feesten van Maria Tenhemelopneming en Sint Willibrord in veel parochies ieder jaar op de dichtstbijzijnde zondag gevierd. De hoogfeesten van Sint Jozef (19 maart) en Maria Boodschap (25 maart) vallen altijd in de Veertigdagentijd en gaan dan niet voor op de liturgie van een vastenzondag. Wanneer een van deze feesten op zondag valt, worden ze op een andere dag door de week gevierd. Hetzelfde geldt voor het Hoogfeest van Maria Onbevlekte Ontvangenis (8 december) dat altijd in de Advent valt.
5
2 februari
OPDRACHT VAN DE HEER IN DE TEMPEL (MARIA LICHTMIS) Evangelie: Lucas 2, 22-40 of 22-32 (jaar A-B-C) (korte versie hier opgenomen)
ONOPVALLEND TUSSEN DE MENSEN 6
Vers voor het Evangelie (Lc. 2, 32) Alleluia. Een licht dat voor de heidenen straalt, een glorie voor het volk Israël. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Lucas. (Rolverdeling: Wet, Simeon, Verteller) Verteller: Toen de tijd gekomen was, dat Maria en het kind volgens de Wet van Mozes gereinigd moesten worden, brachten zijn ouders hem naar Jeruzalem. Daar wilden ze Hem opdragen aan de Heer. De Wet van de Heer schrijft namelijk voor: Wet: “De eerste jongen die geboren wordt moet men aan God opdragen.” Verteller: Ook brachten ze een offer volgens de Wet van God, namelijk een koppel tortels of twee jonge duiven. Nu leefde er in Jeruzalem een zekere Simeon. Het was een rechtvaardige en vrome man. Hij wachtte op de troost die Israël zou krijgen. De heilige Geest rustte op hem. Door de heilige Geest had God hem laten weten, dat hij niet zou sterven, voordat hij de Gezalfde van de Heer had gezien. Door de Geest geleid ging hij naar de tempel. Toen de ouders het Kind Jezus daar binnen brachten om met Hem te doen wat de Wet voorschrijft, nam hij het Kind in zijn armen. Hij prees God met de woorden: Simeon: “Heer, laat uw dienaar nu in vrede gaan, zoals U hebt gezegd. Mijn ogen hebben nu uw heil gezien, dat U bedoeld hebt voor alle volken; een Licht dat straalt voor de heidenen, een glorie voor uw volk Israël.” Verteller: Dit is het Woord van de Heer.
7
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Maleachi 3, 1-4 Tussenzang: Psalm 24, 7, 8, 9, 10 2e lezing: Hebreeën 2, 14-18
Achtergrondinformatie bij het evangelie God afgezwakt zou worden. Het zondeoffer werd dus niet gebracht omdat men moreel gezien iets verkeerds zou hebben gedaan. Voor mensen van onze tijd is dit nogal ingewikkeld om te begrijpen. Arme mensen konden geen lam betalen en mochten twee jonge duiven offeren. Jozef en Maria zijn blijkbaar arm want hun offer bestaat uit twee duiven. Het reinigingsoffer wordt aan de ingang van de tempel gebracht en is bestemd voor de reiniging van Maria. Jezus wordt als eerstgeborene van het mannelijke geslacht aan God opgedragen. Ook dit voorschrift staat in de Joodse Wet, in het boek Exodus: "De Heer sprak tot Mozes en Aaron aldus: Wijd Mij alle eerstgeborenen toe; alles wat bij de Israëlieten de moederschoot opent, mens of dier, behoort Mij toe." (Exodus 13, 1-2) Het is treffend hoe de heilige Familie zich in alle eenvoud, zonder op te vallen, aan de Joodse Wet houdt. Ze zeggen niet: Wij zijn zó bijzonder, wij hoeven ons niet aan al die voorschriften te houden! Integendeel, ze blijven bescheiden en willen niet boven de andere mensen staan. Niemand heeft iets bijzonders aan hen gezien. Als arme, eenvoudige mensen gaan zij onopvallend tussen de andere gelovigen, op weg naar de tempel. Verlicht door de heilige Geest, herkent Simeon zijn Heer. Hij gaat naar het drietal, spreidt zijn armen uit en neemt
Veertig dagen na Kerstmis, de geboorte van Jezus, vieren we dat het kind Jezus door Maria en Jozef naar de tempel werd gebracht om aan God te worden opgedragen. De naam ‘Maria Lichtmis’ komt van de kaarsenwijding en de lichtprocessie die plaats kunnen vinden vóór de Eucharistieviering op deze dag. Het is een kerstening van een heidens gebruik, dat in het oude Rome in februari gebruikelijk was (een lichtfeest). De symboliek is mooi, want in het Evangelie noemt de oude Simeon Jezus: “…een licht dat voor de heidenen straalt…” (Lucas 2, 32). Jozef, Maria en Jezus houden zich als gelovige Joden geheel aan de voorschriften van de Joodse Wet, zoals deze beschreven staan in het bijbelboek Leviticus. Er zijn een aantal reinigingsvoorschriften voor een vrouw die een kind gebaard heeft. Bij de geboorte van een jongen duurt het 40 dagen voordat de vrouw weer ‘rein’ is van het bloed van de geboorte (was het kind een meisje, dan zou deze periode eens zo lang duren!). Na deze voorgeschreven tijd mag zij weer de tempel betreden. Wanneer de dag van haar reiniging is aangebroken, moet zij bij de tempel (in Jeruzalem) een branden zondeoffer opdragen om de vereniging met God, de bron van leven, te herstellen. Men beschouwde de geboorte van een kind als verlies van levenskracht, waardoor het contact met 8
een zegen uit over het Kind en de ouders. Hij wendt zich tot Maria en zegt: Dit Kind zal vele vrienden, maar ook veel vijanden hebben. U zult in uw leven nog heel veel verdriet krijgen. Op deze feestdag mogen ook wij op weg gaan naar het huis van de Heer om daar Christus te ontmoeten, het Licht dat voor ons allen straalt.
het Kind Jezus in zijn armen. Simeon is overgelukkig en bidt: “Mijn Heer, nu kan ik sterven in vrede. Mijn ogen hebben het heil gezien. (de Messias ,eeuwen geleden door de Profeten voorspeld). Hij is in de wereld gekomen voor alle mensen. Hij zal een Licht zijn, dat straalt voor de heidenen (de niet-Joden)” De oude man spreekt
Visueel materiaal ♦ ♦ ♦ ♦
Gebruik de afbeelding uit dit boek Flanelplaten (zelf figuren uitzoeken) Diaserie D2 (te leen bij Filmclub Samuel) Wikkel een babypop in doeken en vertel daarmee het verhaal; eventueel een aantal kinderen aanwijzen om de rollen van Jozef, Maria en Simeon uit te spelen terwijl u vertelt.
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Puzzelkrakers geel (werkblad 29) ♦ Doordenkertje ♦ Simeon herkende Jezus. Teken of schrijf waaraan andere mensen kunnen herkennen dat jij bij Jezus hoort. ♦ Zing samen het lied Laat zo je licht maar schijnen met gebaren. (bij God is goed; vinger omhoog wijzen en dan duim omhoog)
Liederen ♦ Het leven van Maria (Wim Hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ Jezus is de morgenster (Elly & Rikkert Zuiderveld, zie CD Een boom vol liedjes 1 en muziekbundel Een boek vol liedjes 1) ♦ Laat zo je licht maar schijnen (Elly & Rikkert Zuiderveld, zie CD Een boom vol liedjes 2 en muziekbundel Een boek vol liedjes 1) ♦ Kom, laat je lichtje helder branden (Timotheus liedbundel deel 1)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken. 9
Inleidend gesprek met spiegelverhaal “Kom je even kijken naar mijn nieuwe broertje?” “Ja, natuurlijk, ik ben benieuwd of ik hem herken.” Samen lopen de twee vrienden naar het mooie nieuwe kamertje van het pasgeboren baby’tje. Boven doen ze zachtjes om de kleine niet wakker te maken. Dan kijken ze over de rand van de blauwe wieg. Mitch zegt: “O, wat een kleintje! Hij heeft net zulke krulletjes als jij.” “Ja, grappig hè! Volgens papa heeft hij de mond van mama. Je herkent echt dat hij een van ons is.” “Jazeker, echt een kind van de familie Berendsen.” Ja, als er een kindje geboren is, dan kijken we graag op wie hij of zij lijkt. In het Evangelie van vandaag horen wij hoe een oude man in de tempel Jezus herkende. Al heel lang heeft hij naar zijn geboorte uitgezien. Evangelie. Hij herkende Jezus niet omdat Hij op Maria en Jozef leek maar er gebeurde iets binnenin zijn hart waardoor deze oude man wist wie Jezus was. Luister maar.
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen. Voor tekst en uitleg zie boven.
Praktische toepassing Vraag de kinderen deze week speciaal te proberen om een lichtje voor andere mensen te zijn. Zij kunnen vandaag in het bijzonder aan Maria vragen of zij een lichtje in hun leven wil zijn. Niet voor niets heeft Maria van de Kerk de titel ‘Hulp der Christenen’ gekregen.
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Ook wij kunnen Jezus herkennen in zijn Woord uit het Evangelie en wanneer wij de H.Communie ontvangen.
Gespreksvragen Hoe oud is Jezus ongeveer in het verhaal van vandaag? Wie herkent Jezus wanneer hij op de arm van zijn moeder de tempel binnenkomt? Hoe wist Simeon dat het Jezus was?
Lied en / of verwerking Zie suggesties boven
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk. 10
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema Herken jij Hem?
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag.
Openingsgebed Almachtige eeuwige God, op deze dag is Jezus uw Zoon als mensenkind voor U verschenen en in de tempel opgedragen. Wij bidden U: geef dat ook wij met een zuiver hart voor U mogen verschijnen. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven. Bij dit evangelie de rol van ‘verteller’ door de diaken of priester laten voorzelen.
Voorbede Bidden wij tot God, die er voor alle mensen is. 1. Voor onze Paus, bisschoppen en priesters, dat zij, met de hulp van Maria, steeds het Licht van Jezus aan de mensen mogen blijven doorgeven. 2. Voor onze wereld, waarin nog zoveel dingen gebeuren die het daglicht niet kunnen verdragen, dat Uw Licht de mensen anders mag maken. 3. Voor alle kinderen die vandaag geboren worden, dat zij mensen om zich heen mogen hebben, die heel veel van hen houden en die een lichtje in hun leven willen zijn. 4. Voor onszelf, dat ook wij proberen om in ons leven een lichtje voor andere mensen te zijn.
Gebed over de gaven Heer, aanvaard de gaven die de Kerk U opdraagt om deze feestdag te vieren. Zoals U ook eens het offer van Jezus uw Zoon hebt willen aanvaarden toen Hij zichzelf gaf voor het leven van de wereld. Hij die leeft en heerst in de eeuwen der eeuwen. (Voor de eigen prefatie van dit feest zie het (Altaar)missaal) 11
Gebed na de communie Heer, breng door deze heilige Communie uw genade in ons tot voltooiing. U heeft het verlangen van Simeon vervuld, om Jezus te mogen ontmoeten voordat hij zou sterven. Help ons de Heer tegemoet te gaan en eens deel te mogen hebben aan het eeuwige leven. Door Christus onze Heer.
Extra Organiseer op deze feestdag een echte (kinder)processie. Iedereen komt samen in een zijkapel of voor de kerk. Aan alle gelovigen wordt een kaars uitgereikt. Geef aan de kinderen eventueel een waxinelichtje in een glaasje (voor de veiligheid). De priester komt ook naar deze plaats en spreekt een openingswoord en een zegen gebed over de kaarsen uit. De kaarsen worden ontstoken en de priester loopt vooraan in de processie. Hij nodigt iedereen uit mee te lopen met de woorden: Laten wij in vrede de Heer tegemoet gaan. (zie voor uitgebreide teksten van de gebeden blz. 778-781 Altaarmissaal voor de Nederlandse Kerkprovincie). Het is inspirerend wanneer er tijdens de processie een lied gezongen wordt. De processie kan om de kerk heen gaan of binnen in de kerk langs de zijkanten. Een processie is een mooie, gelovige uitdrukking van onze weg naar God. een onvergetelijke ervaring voor kinderen.
12
Opdracht van de Heer in de tempel, 2 februari Lucas 2, 22- 40 Jezus wordt aan God opgedragen.
- Waar is Jezus geboren? GALILEA Kafarnaüm Teken daarbij een kribbe. Meer van Galilea Nazaret - In welke plaats stond de tempel waar Middellandse Zee Maria en Jozef Jezus gingen opdragen? Teken daarbij baby Jezus SAMARIA - Waar is Jezus opgegroeid? Teken daarbij iets wat daarmee te maken heeft. - Teken de reis van de Heilige Familie; JUDEA Jeruzalem van de geboorteplaats van Jezus naar Betlehem Dode Zee de stad waar de tempel is en vervolgens naar de woonplaats van Jozef en Maria.
Wat wordt er hier over Jezus gezegd? Omcirkel elke derde letter en dan zie je de zin!
hoJhrekizfwuhos awifus gehhkelpt qrLgnieycqghxft agddyaget hlvipodwovsr atadhljblete humtgedwnxfsljeutn dszgtehryjaloayhlfdt. J
Stichting Kinder- 13 & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl
24 juni
GEBOORTE VAN DE H.JOHANNES DE DOPER Evangelie: Lucas 1, 57-66, 80 (evangelie van de dagmis, jaar A-B-C)
JOHANNES: GOD IS GENADIG!
14
Vers voor het Evangelie (Lc. 1, 76) Alleluia. Jij, kind, profeet van de Allerhoogste zul je worden genoemd, want voorafgaan zul jij aan de Heer en jij zult zijn wegen bereiden. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Lucas. (Rolverdeling: Elisabet, Mensen, Verteller) Verteller: Op een dag brak voor Elisabet het ogenblik aan dat zij moeder zou worden; zij schonk het leven aan een zoon. De buren en de familie hoorden, hoe barmhartig God voor haar was geweest. Daarom waren ze samen met haar blij. Op de achtste dag kwam men het kind besnijden. Ze wilden het de naam van zijn vader Zacharias geven. Maar zijn moeder zei daarop: Elisabet: “Nee, het moet Johannes heten.” Verteller: Zij antwoordden haar: Mensen: “Maar zo heet niemand in jullie familie.” Verteller: Met gebaren vroegen ze toen aan zijn vader hoe hij het wilde noemen. Deze vroeg een schrijftafeltje en schreef er op: “Johannes zal hij heten.” Iedereen was verbaasd. Onmiddellijk opende Zacharias zijn mond en kon hij zijn tong weer gebruiken! Hij verkondigde de lof van God. Alle mensen uit de buurt werden vervuld van eerbied en in heel het bergland van Judea werd rondverteld wat er gebeurd was. Iedereen die het hoorde dacht erover na en vroeg zich af: Mensen: “Wat zal er worden van dit kind?” Verteller: Want de hand van de Heer rustte op hem. Het kind groeide op en de Geest kwam steeds meer in hem. Hij leefde in de woestijn tot op de dag, dat hij zich aan Israël in het openbaar vertoonde. Zo spreekt de Heer. 15
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Jesaja 49, 1-6 Tussenzang: Psalm 139 (138), 1-3, 13-14, 15 2e lezing: Handelingen 13, 22-26
Achtergrondinformatie bij het evangelie zegt hij: En jij kind, zult profeet genoemd worden van de Allerhoogste, want je zult voor de Heer uitgaan om zijn weg te bereiden...” Het lofgebed dat Zacharias dan uitspreekt (zie Lucas 1, 67-79) noemen wij het ‘Benedictus’(dit woord betekent ‘geprezen’, ‘gezegend’). Dit gebed wordt iedere dag tijdens het kerkelijke morgengebed ( de lauden) gebeden. De naam 'Johannes' betekent: 'God is genadig'. De kleine Johannes groeit uit tot een man, die op een bijzondere manier door God begenadigd is. Hij leeft godvruchtig en sober. Arm aan bezittingen, maar rijk van geest. Hij weet mensen tot in het diepst van hun hart te raken. Als hij dingen ziet, die niet goed zijn, dan spreekt hij radicale woorden. Zelfs tegenover koning Herodes durft hij te zeggen dat hij zich niet de vrouw van zijn broer mag toeeigenen. Uiteindelijk wordt Johannes gevangen genomen en onthoofd. Door zijn voorbeeld zijn veel mensen weer op de rechte weg gebracht. Nooit roemt hij op zichzelf. Altijd weer verwijst hij naar de Man, die na hem komt en die groter is dan hij: Jezus Christus. Johannes de Doper is een profeet die eigenlijk een brugfunctie heeft tussen het Oude en het Nieuwe Testament. Hij is de enige heilige van wie we de geboortedag vieren. Van alle andere heiligen vieren we alleen hun sterfdag.
Wat zegt een naam nu eigenlijk?Als je het evangelie van vandaag leest, dan kom je tot de ontdekking dat een naam heel veel kan zeggen! Op haar hoge leeftijd schenkt Elisabet nog het leven aan een zoon. Iedereen leeft met haar mee en is blij voor haar. Zoals bij de Joden de gewoonte is, ontvangt het kindje zijn naam als het besneden wordt, op de achtste dag na zijn geboorte. De familie wil het kind naar zijn vader Zacharias noemen, maar daar is Elisabet het helemaal niet mee eens. Volgens haar zou het kind ' Johannes' moeten heten. De mensen om haar heen zijn verbaasd, want er is verder niemand in de familie die zo heet. Ze gaan naar Zacharias toe en vragen hem hoe de jongen moet heten. Zacharias kan sinds het bezoek van de engel in de tempel niet meer spreken omdat hij geen geloof hechtte aan de woorden van de engel, die hem de geboorte van zijn zoon aankondigde. Men biedt de vader van het kind een schrijftafeltje aan, waarop hij de naam van het kind moet schrijven. Zacharias schrijft op: 'Johannes zal hij heten.' Op dat moment krijgt Zacharias zijn spraakvermogen weer terug. Hij wordt vervuld met de heilige Geest en spreekt dan in profetische woorden; hij prijst God om zijn barmhartigheid en om de verlossing die nabij is. Over zijn zoon 16
Visueel materiaal ♦ ♦ ♦ ♦
Flanelplaten (zie blz. 141 Bible in felt Teacher’s Manual) Video Wat de Bijbel ons vertelt (nr. 117 te leen bij Filmclub Samuel) Diaserie D1 of D29 (te leen bij Filmclub Samuel) Gebruik de afbeeldingen uit dit boek. (het lam op de arm van Johannes is een symbolische verwijzing naar Jezus, het Lam Gods)
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Laat een aantal kinderen dit verhaal uitspelen en verdeel de volgende rollen: Elisabet, Zacharias, familieleden. Vergeet niet om Zacharias een lei en een krijtje te geven. ♦ Bespreek met de kinderen wat hun (doop)namen zijn. Weten zij waarom ze zo heten? Wat is de betekenis van hun naam? Weten ze dat God hen ook roept bij hun naam? ♦ Puzzelkrakers blauw (werkblad 27) ♦ Doordenkertje ♦ Zet de woorden van de volgende zin op aparte vellen: “De Heer heeft mij vanaf de moederschoot geroepen, vanaf de schoot van mijn moeder heeft Hij mijn naam genoemd.”(Jes. 49,1) Laat de kinderen in groepjes de woorden op de juiste volgorde leggen. God zegt dit ook tot jou, wat betekent dat voor je?
Liederen ♦ Psalm 139 (Wim Hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ Een parel in Gods Hand (Elly & Rikkert Zuiderveld, zie CD Bellen blazen en muziekbundel Een boek vol liedjes 2) ♦ God kent mij (zie Timotheus liedbundel deel 1) ♦ Ik schrijf je naam (Het Prinsen & Prinsessen boek) ♦ Een stem in de woestijn (Hanna Lam & Wim ter burg zie CD / verzamelbundel Alles wordt nieuw)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken.
17
Inleidend verhaal "Mama, waarom heet ik eigenlijk Hans? Wat betekent die naam eigenlijk?" "Nou, Hans komt van Johannes en die naam komt uit de Bijbel. Nu staan er in de Bijbel twee belangrijke mannen, die allebei Johannes heten. De ene Johannes is een van de beste vrienden van Jezus, een van de twaalf apostelen. Ken je nog een andere apostel? “Ja, Petrus, die altijd zoveel te zeggen had.” "Goed zo, maar weet je ook wie die andere Johannes is, die in de Bijbel staat?" "Nee mama, daar kan ik niet zo vlug opkomen." "Dat is Johannes de Doper. Hij was een neef van Jezus.Hij heeft de mensen de weg naar Jezus gewezen. Hij vertelde de mensen dat ze moesten stoppen met het doen van slechte dingen en dat ze weer moesten gaan leven zoals God dat van ons verlangt. Hij vertelde de mensen ronduit waar het op stond en daar heb je moed voor nodig! Weet je wat zijn naam betekent? De naam 'Johannes' betekent: God is genadig, God is goed voor de mensen!" "Dan heb ik een heel mooie naam!" "Zeker weten en jij niet alleen, ook iedereen die Jan, Johan, Han of Hanneke heet!" Vandaag lezen wij in het Evangelie hoe Johannes de Doper aan zijn naam gekomen is, luister maar. Of Het is bijna vakantie. Wie van jullie gaat er op reis? Stel je eens voor dat je in een grote buitenlandse stad komt en je moet naar het centrum. Je hebt geen kaart en je ziet nergens borden. Hoe kun je dan de weg vinden? Ja, je kunt het aan iemand vragen als je tenminste de taal spreekt. Een andere persoon kan jou de weg wijzen. Zo vieren we vandaag het feest van Johannes de Doper die voor de mensen als een wegwijzer was. Niet naar het centrum van de stad maar een wegwijzer naar Jezus, de langverwachte Messias. Luister maar naar het wonderlijke verhaal over zijn geboorte.
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen. Voor tekst en uitleg zie boven.
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Vandaag vieren wij de geboorte van Johannes de Doper: de grote Wegwijzer naar Jezus.
Praktische toepassing Johannes de Doper heeft veel mensen de weg naar Jezus gewezen. Hoe kun jij mensen om je heen een stukje op de weg van Jezus helpen? Hoe kun jij een wegwijzer naar Jezus zijn?
Gespreksvragen Wie waren de vader en de moeder van Johannes de Doper? Waarom vonden de mensen het zo vreemd dat het kindje Johannes moest heten? Welke taak had Johannes toen hij eenmaal volwassen was? 18
Lied en / of verwerking Zie suggesties boven.
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk.
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema Geroepen bij je naam!
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag.
Openingsgebed God, U heeft de heilige Johannes de Doper doen opstaan om het volk goed voor te bereiden op de komst van Christus. Schenk aan uw Kerk de gave van de geestelijke vreugde en leid alle gelovigen op de weg naar verlossing en vrede. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven. Laat bij dit evangelie de priester of diaken de rol van ‘verteller’voorlezen.
Voorbede Bidden wij tot God, die al van ons houdt voordat wij geboren zijn. 1. Voor alle mensen in Uw Kerk, die de Blijde Boodschap aan andere mensen doorgeven, dat zij hun steeds de weg naar Jezus mogen blijven wijzen. 2. Voor alle mensen in de wereld die de weg in het leven kwijt zijn of die op een doodlopende weg terecht zijn gekomen, dat zij de weg naar U terug mogen vinden. 3. Voor alle mensen die problemen krijgen omdat zij, net zoals Johannes de Doper, blijven opkomen voor wat goed en rechtvaardig is, dat zij ondanks alles de moed niet verliezen.
19
4. Voor onszelf, dat wij, net zoals Johannes de Doper, de moed hebben om iets te ondernemen als wij dingen zien gebeuren, waarvan wij weten dat zij niet goed zijn. Help ons in ons dagelijks leven ook wegwijzers naar Jezus te zijn.
Gebed over de gaven Heer, op uw altaar plaatsen wij onze gaven om met passende eer de geboorte te vieren van de heilige Johannes de Doper. Hij heeft de Verlosser van de wereld heeft aangekondigd en Hem temidden van de mensen heeft aangewezen: Jezus Christus, onze Heer. Die met U leeft en heerst in de eeuwen der eeuwen. (Voor de eigen prefatie van deze feestdag zie het (Altaar)Missaal.)
Gebed na de communie Heer, wij zijn gesterkt door de maaltijd van het hemels Lam. Wij bidden U dat uw Kerk, in haar vreugde om de geboorte van Johannes de Doper, haar oorsprong erkent in de Heiland die door Johannes is aangekondigd: Jezus Christus, onze Heer. Die met U leeft en heerst in de eeuwen der eeuwen.
Extra Hang een collage op met allerlei namen van kinderen uit de parochie met als hoofdtekst erboven: De Heer heeft mij vanaf de moederschoot geroepen bij mijn naam (zie openingstekst). Vraag bij de preek een aantal kinderen of ze iets over de betekenis van hun naam kunnen vertellen. U zou ook bij de ingang van de kerk een groot vel engels karton kunnen klaarleggen waarop iedereen dan bij binnenkomst zijn of haar naam schrijft. hang dan ergens goed zichtbaar op het priesterkoor de tekst ‘De Heer heeft mij vanaf de moederschoot geroepen bij mijn naam.’ Bij het begin van de viering kan het vel met alle namen erbij gehangen worden.
20
Geboortefeest H. Johannes de Doper, 24 juni Lucas 1, 5-17 Wegwijzer naar Jezus De tekenaar heeft bij Johannes een lam getekend. Naar wie verwijst dit? • Welk gebed bidden we in de Eucharistieviering vlak na het Onze Vader dat daarmee te maken heeft? •
•
•
Ontcijfer de geheime code.
#= a *= c
+= d <= g
>= h ^= j
_= m ¤= n
¦= p ®= t
°= v ˘= s
%= b -= e ~= f ©= r
@= i ¿= o
__ ____ _____ ___ _____ __ + - > - -© > - - ~ ® _ @^ °#¤#~ + ____________ ________ ___ ____ _ ¿ - + - © ˘ * > ¿ ¿ ® < - © ¿ - ¦ - ¤ %@^ _ @ ^ ¤
Stichting Kinder- & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl 21
____. ¤ ##_
29 juni
HH. APOSTELEN PETRUS EN PAULUS Evangelie: Matteüs 16, 13-19 (evangelie van de dagmis)
IN VUUR EN VLAM VOOR JEZUS
22
Vers voor het evangelie (Mt. 16, 18) Alleluia. Jij bent Petrus, en op deze steenrots zal ik mijn Kerk bouwen, en de poorten van de hel zullen haar niet overweldigen. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Matteüs. (Rolverdeling: Verteller, Jezus, Leerlingen, Petrus) Verteller: Op een dag kwam Jezus in de streek van Caesarea van Filippus. Hij stelde zijn leerlingen de vraag: Jezus: “Wie is volgens de mensen de Mensenzoon?” Verteller: Zij antwoordden: Leerling: “Sommigen zeggen Johannes de Doper, anderen zeggen Elia, weer anderen Jeremia of een van de profeten.” Verteller: Jezus zei tegen hen: Jezus: “Maar jullie, wie zeggen jullie dat Ik ben?” Verteller: Simon Petrus antwoordde: Petrus: “U bent de Christus, de Zoon van de levende God.” Verteller: Jezus zei weer: Jezus: “Zalig ben jij, Simon, zoon van Jona. Want niet mensen hebben je dit geopenbaard maar mijn Vader in de hemel. Op mijn beurt zeg ik jou: Jij bent Petrus; en op deze steenrots zal Ik mijn kerk bouwen. De poorten van de hel zullen haar nooit overrompelen. Ik zal je de sleutels geven van het Rijk van de hemel. En wat je op aarde bindt, zal ook in de hemel gebonden zijn. En wat je zult ontbinden op aarde zal ook in de hemel ontbonden zijn.” Verteller: Dit is het Woord van de Heer.
23
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Handelingen 12, 1-11 Tussenzang: Psalm 34, 2-9 2e lezing: 2 Timoteüs, 4, 6-8, 17-18
Achtergrondinformatie bij het evangelie Net zoals bij die eerste kennismaking richt Jezus zich ook nu heel persoonlijk tot Simon Petrus. Ook deze keer noemt Hij hem niet alleen Simon, maar voegt Hij er ook nog eens plechtig aan toe: zoon van Jona. In de Bijbel wil dit zoveel zeggen als: Mensen, spitst de oren, want er volgt iets dat van het allergrootste belang is! Het is iets heel bijzonders wat Jezus hem vertelt, in onze tijd zouden wij het zo zeggen: Jij bent "Steen" en op dit gesteente zal ik Mijn Kerk bouwen en de machten van het kwaad (de poorten der hel) zullen haar niet kunnen vernietigen.(poorten waren namelijk tekens van kracht en macht). Aan jou zal ik de sleutels van het Koninkrijk der hemelen geven en wat jij zult binden op aarde zal ook in de hemel gebonden zijn en wat jij zult ontbinden op aarde zal ook in de hemel ontbonden zijn. Sleutels zijn tekenen van macht. Petrus krijgt hier een sleutelpositie, die zelfs van belang is in de bovenaardse werkelijkheid. De woorden van Jezus zijn zó groots, dat ze onmogelijk betrekking kunnen hebben op de figuur van Petrus alléén. Het gaat hier om het (pauselijk) ambt dat Petrus en zijn opvolgers zullen bekleden. De woorden over de machten van het kwaad en de sleutelpositie verwijzen duidelijk naar een toekomst, die veel verder gaat dan het leven van de aardse Petrus. Ze
Onder de apostelen van de Heer was Petrus (de rots) wel een bijzonder mens. Een man van de natuur, verbonden met het water, het strand en het land. Strijdvaardig, maar soms ook angstig en weifelend. Een rots in de branding en soms een zielig hoopje zand op het strand. Ondanks alles was hij een man met een heel bijzondere opdracht, die Jezus zelf hem gegeven heeft. De naam ‘rots’ (Petrus / Kefas) ontving hij al van de Heer bij zijn eerste ontmoeting met Hem. (Joh.1,42). Simon zal toen nog weinig begrepen hebben van die geheimzinnige naam, die hij van Jezus ontving. In het Evangelie van vandaag geeft Jezus voor het eerst een verklaring voor die merkwaardige benaming: Petrus, Rots, Steen. Er werd in die tijd heel verschillend gedacht over wie Jezus zou kunnen zijn. Zo dacht men bijvoorbeeld aan Johannes de Doper, Elia, Jeremia of een andere profeet. Opvallend is dat het hierbij gaat om personen die allemaal op dat moment niet meer in leven waren. Het idee dat een opstanding uit de dood mogelijk was, leefde toen dus wel degelijk onder de mensen. Petrus, onthult als enige de ware identiteit van Jezus, namelijk: de Christus, de Zoon van de levende God. Was Petrus nu zo wijs en zo knap dat hij dat wist? Nee, Petrus heeft dit niet uit zichzelf gezegd, het antwoord werd hem ingegeven door God de Vader. 24
Saulus werd genoemd), maakt een omslag van 360 graden, van fanatiek anti-Christus tot vurig pro-Christus! Het is verbazingwekkend met hoeveel wijsheid, takt en invoelingsvermogen hij de Blijde Boodschap onder de nietjoodse volkeren heeft verspreid! Hij heeft daarvoor vele reizen gemaakt. Theologisch was Paulus zeer goed onderlegd omdat hij als Jood bij een bekende schriftgeleerde in de leer was geweest. Met Petrus verschilde hij soms van mening. Vooral waar het gevoelige kwesties betrof, zoals de noodzaak van de besnijdenis (zoals voorgeschreven in de Wet van Mozes) om christen te kunnen worden. Naderhand is dit geschil weer bijgelegd. Dit laat zien hoe twee vurige volgelingen van Jezus toch ook zwakke mensen konden zijn. Het overgrote deel van de brieven in het Nieuwe Testament zijn door Paulus geschreven (o.a. aan de Romeinen, aan de Korinthiërs etc.) (zie ook het boek ‘101 heiligen voor kinderen’ voor de levensverhalen van Petrus en Paulus)
houden een belofte voor de toekomst in… Later heeft Petrus zijn leven voor de Heer gegeven. In Rome werd hij veroordeeld tot de dood aan het kruis. Hij stierf met zijn hoofd naar beneden, want hij voelde zich niet waardig op dezelfde wijze te sterven als zijn Meester. Paulus was een heel andere persoon dan Petrus. Hij hoorde niet tot de groep van twaalf apostelen die Jezus tijdens zijn leven op aarde heeft uitgekozen om Hem te volgen. Toch verdient hij ten volle de naam 'apostel', een naam die hij ook zelf wilde dragen, zoals blijkt uit de aanhef van verschillende van zijn brieven. In de begintijd van de jonge kerk was Paulus aanvankelijk een felle vervolger van de ‘mensen van de Weg’ zoals de eerste christenen wel genoemd werden. Paulus was bij de steniging van Stefanus aanwezig. Wanneer hij op een dag op weg naar Damascus is om nog meer christenen gevangen te nemen, hoort hij plotseling de stem van de Heer (zie Handelingen 9). Paulus (die eerst
Visueel materiaal Gebruik bovenstaande afbeeldingen en vertel ook iets over de levens van beide apostelen.
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Geef de kinderen de drie bovenstaande afbeeldingen en laat hen erbij schrijven wat de betekenis is van de sleutels van Petrus, het paard van Paulus en het zwaard en de boekrol van Paulus. (de boekrol verwijst naar zijn brieven, het zwaard verwijst naar zijn marteldood en ook naar een tekst in een van zijn brieven: “Het woord van God is levend en krachtig. het is scherper dan een tweesnijdend zwaard.”(Heb. 4,12)) Wie kan een aantal brieven van Paulus in de bijbel opzoeken? Noem eens wat namen? ♦ Doordenkertje ♦ Zie verschillende puzzelkrakers over Petrus of Paulus ♦ Maak twee kolommen. Boven de ene schrijft u Paulus en boven de andere Petrus. Verzamel plaatjes (o.a. uit kinderbijbels) die iets vertellen over Petrus of iets over 25
Paulus en laat ze een voor een zien. Wat zien jullie hier? Bij welke apostel hoort dit en wat gebeurde er toen? U kunt ook eventueel met trefwoorden werken: (Petrus) een visser op het meer van Galilea, een van de eerste apostelen, een broer van Andreas, hij zegt dat Jezus de Christus is, hij is erbij op de berg Tabor, hij verloochent Jezus, hij spreekt op Pinksteren de mensen toe, hij wordt de eerste paus e.d. (Paulus) hij vervolgt eerst de christenen, hij is een leraar, hij schrijft brieven, hij reist veel e.d.
Liederen ♦ Weid mijn lammeren / Ik volg U Heer (Wim Hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ In vuur en vlam / Jezus die langs het water liep (zie Timotheus liedbundel) ♦ Van top tot teen (Elly & Rikkert Zuiderveld, zie CD Een boom vol liedjes 2 en muziekbundel Een boek vol liedjes 1) ♦ Petrus / de Saul van Tarsus (Hanna Lam & Wim ter Burg, zie CD / verzamelbundel Alles wordt nieuw)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Na vijf trieste regendagen is hij er dan eindelijk: de lang verwachte zomerzon. Voor de kleine Remco is het vandaag extra feest, want hij gaat, samen met papa en mama, naar het strand! Maar dat is nog niet alles. Hij gaat vandaag samen met papa zijn eerste zandkasteel bouwen! Als ze bij de zee zijn aangekomen wordt er eerst een stukje gezwommen, maar daar heeft Remco al vlug genoeg van. Hij denkt maar aan één ding: zijn kasteel! Vol vuur gaat hij samen met papa aan de slag. Wat gaat dat goed zeg! Kijk eens hoe groot en hoe stevig het wordt! Het heeft wel zeven torens! Remco gaat nu schelpen zoeken. In korte tijd heeft hij er al heel wat bij elkaar. Van de grotere schelpen maakt hij een weg rond het kasteel, met de kleinere schelpen versiert hij de torens. Wat is hij trots! Hij is boos als het alweer tijd blijkt te zijn om naar huis te gaan. Maar ach, morgen is er weer een dag, volgens het weerbericht zal het dan ook weer warm zijn, dan gaat hij gewoon verder met zijn kasteel. De volgende dag gaat Remco weer naar het strand, de hele tijd heeft hij zich al op zijn zandkasteel verheugd. Maar… wat krijgen we nou? Daar was het toch? Daar, vlakbij die vuilnisbak, je kon zó het restaurant zien liggen! Remco kijkt nog eens goed. Hoe kan dat nou? Zijn zandkasteel is weg! Huilend loopt hij naar zijn moeder. “Mama, mijn mooie kasteel is weg! Er staat helemaal niets meer! Hoe kan dat nu, mama?” 26
Moeder probeert hem te troosten. “Maar jongen, dat komt door de golven van de zee. Kijk, toen wij weg waren is de vloed gekomen, dat wil zeggen dat het water van de zee verder naar de kust toe komt. Dat zand van jouw kasteel was veel te slap om al dat water tegen te kunnen houden. Als het nou een kasteel van steen was geweest en als het ook nog een stevige ondergrond had gehad, bijvoorbeeld een rots, ja, dan was het waarschijnlijk wel blijven staan. Ik vind het heel jammer voor je, maar weet je wat: als jij het zo leuk vindt om dingen met je handen te maken, dan kopen we toch gewoon boetseerklei voor jou! Dan kun je kastelen bouwen zoveel als je wilt en als je er voorzichtig mee omgaat dan kunnen ze nog heel lang blijven bestaan!” Als Jezus zijn Kerk wil bouwen, heeft Hij een stevige ondergrond nodig. Iemand op wie Hij rotsvast vertrouwen kan. In het evangelie van vandaag horen jullie wie dat is. Vandaag vieren we ook nog het feest van iemand anders. Hij was ook een echte kei in het trouw volgen van Jezus. Hij heeft heel veel mensen over Jezus verteld, daarvoor moest hij verre reizen maken. Hij heeft zelfs zijn leven voor Jezus gegeven! Hij heeft heel veel brieven geschreven om de mensen moed in te spreken, bijvoorbeeld aan de christenen van Rome, Korinthië en Efese. De tweede lezing van vandaag is uit zo’n brief van hem. Weten jullie hoe hij heet?
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen.
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Petrus en Paulus: allebei in vuur en vlam voor Jezus.
Praktische toepassing Vraag de kinderen om deze week eens speciaal te bidden voor onze Paus, want de taak die hij heeft is, zeker in onze tijd, niet gemakkelijk. Paulus heeft veel brieven geschreven om de mensen te sterken in hun geloof en weer nieuwe moed te geven. Vraag aan de kinderen om deze week ook eens iemand op te beuren door middel van een briefje, telefoontje of e-mailtje.
Gespreksvragen Hoe heette de apostel Petrus eigenlijk? Waarom noemt Jezus hem ‘Petrus’? Hoe heeft Jezus Paulus geroepen?
Lied en / of verwerking Zie suggesties boven.
27
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk.
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema Petrus en Paulus: Rotsvast!
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag.
Openingsgebed God, U heeft ons deze vreugdevolle dag geschonken, waarop wij het hoogfeest mogen vieren van de apostelen Petrus en Paulus. Laat uw Kerk in alles hun woorden blijven volgen, zoals zij eens van hen het geloof heeft ontvangen. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven. In de Eucharistieviering wordt de rol van ‘Jezus’ door de diaken of de priester gelezen.
Voorbede Bidden wij tot God, op Wie wij altijd kunnen bouwen: 1. Voor onze Paus, dat hij, met Uw hulp, voor heel veel mensen een rots in de branding mag zijn en blijven. 2. Voor mensen, overal ter wereld, die met tegenwerking te maken krijgen omdat ze Jezus’ Blijde Boodschap willen doorgeven, dat zij, net zoals de heilige apostelen Petrus en Paulus, op U blijven vertrouwen en de moed nooit opgeven. Maak ze sterk in U. 3. Voor hen die niets meer met uw Kerk te maken willen hebben, dat zij enthousiaste mensen, zoals Petrus en Paulus, mogen ontmoeten, die hen Jezus doen kennen. 4. Voor onszelf, dat ook wij een rots in de branding durven te zijn voor mensen die op ons rekenen.
28
Gebed over de gaven Heer, moge het gebed van de Apostelen deze gaven begeleiden die wij U hier aanbieden. Vergroot onze toewijding bij de viering van dit offer. Door Christus onze Heer. (zie voor de eigen prefatie van dit feest het (Altaar)missaal)
Gebed na de communie Heer, U heeft ons door dit sacrament gesterkt. Help ons zo in uw Kerk te leven dat wij trouw blijven in het breken van het brood en aan de leer van de Apostelen. Mogen wij, gedragen door uw liefde, één zijn van hart en één van geest. Door Christus onze Heer.
Extra Vertel de kinderen eens wat meer over onze Paus, zodat ze een goed beeld krijgen over zijn persoon en over wat zijn taak nu eigenlijk is. Zet een afbeelding van hem neer of maak een collage met verschillende foto’s. Op Internet kunt u zeker van alles vinden. . Wilt u de kinderen nog wat meer vertellen over de apostel Paulus? Dan is geschikt materiaal te vinden in de bundel: Paasvuur en Pinksterlicht, verhalen rond Pasen en Pinksteren, geschreven door Marisstella van Ekelenburg.
29
Heilige Petrus en Paulus, 29 juni Matteüs 16, 13-19 In vuur en vlam voor Jezus Zoek de namen van de 12 apostelen, ze kunnen in alle richtingen staan. Petrus Jakobus Johannes Andreas
s
r
Matteüs Bartolomeüs Jakobus Filippus
Taddeüs Simon Judas Tomas
t
h s g d s
j
e a
f y b f
i
l
i
p p
a
f
r
p c g
p
l
u
t
k h
s
i
k g
o
u
a
i
s
i
j
u
s d z i f e s b q m g d s j s o a m o t s n x w r x r t
b
j
e
s
j
y
s h
t
s
d v
t
a d d e u n f s r o
j
l
i
h c
l
y
s
l
o
t
a b
i
p w a
u e m o o
e d u
o b e h e t e i b m n d h j r t u l n v f o l u s o a y f o g i v d h l j c g d
r
v w f s
u
j
t
v
t
h h o p h h t e u r a g r v l u v t a j j u d a s m w m s b h g h d d c a f j p y s a e r d n a r w a
Waarom staat Paulus er niet bij?
Stichting Kinder- 30 & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl
6 augustus
GEDAANTEVERANDERING VAN DE HEER Evangelie Jaar A: Matteüs 17, 1-9 / Jaar B: Marcus 9, 2-10 Jaar C: Lucas 9, 28b-36 (versie uit het Marcus evangelie hier opgenomen)
JEZUS LAAT ZIJN HEERLIJKHEID ZIEN
31
Vers voor het Evangelie (Mt. 17, 5c) Alleluia. Dit is mijn Zoon, de Welbeminde, in wie Ik mijn behagen heb gesteld; luistert naar Hem. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Marcus. (Rolverdeling: Verteller, Petrus, Stem van God) Verteller: Op een dag nam Jezus Petrus, Jakobus en Johannes met zich mee. Hij bracht hen boven op een hoge berg. Zij waren er helemaal alleen. Hij werd voor hun ogen van gedaante veranderd: zijn kleren begonnen te stralen en werden zo wit als geen wasser van linnen ter wereld maken kan. Elia verscheen hun samen met Mozes en zij praatten met Jezus. Petrus nam daarop het woord en zei tegen Jezus: Petrus: “Meester, het is goed om hier te zijn. Laat ons hier drie tenten bouwen, een voor U, een voor Mozes en een voor Elia.” Verteller: Hij wist niet goed wat hij zei, want ze waren helemaal van streek. Een wolk kwam over hen en uit die wolk klonk een stem: God: “Dit is mijn Zoon, van wie ik veel houd, luistert naar Hem.” Verteller: Toen ze rondkeken, zagen ze plotseling niemand anders bij zich dan alleen Jezus. Toen ze de berg afdaalden, verbood Jezus hen aan iemand te vertellen wat ze gezien hadden, voordat de Mensenzoon uit de doden was opgestaan. Ze vertelden er inderdaad niemand wat van, ook al vroegen ze zich onder elkaar af, wat dat toch wel betekende: opstaan uit de doden. Dit is het Woord van de Heer. 32
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Daniël 7, 9-10. 13-14 Tussenzang: Psalm 97, 1-2, 5-6, 9 2e lezing: 2 Petrus 1, 16-19
Achtergrondinformatie bij het evangelie apostelen zijn er getuige van: Petrus, Jakobus en Johannes. Later, in de hof van Olijven, zal Hij ook weer dit bekende drietal kiezen om Hem te vergezellen (Mt. 26, 37). Bij Jezus voegen zich Mozes en Elia, zij vertegenwoordigen de Wet en de Profeten. Zo wordt duidelijk dat in Jezus de Wet en de Profeten tot vervulling komen. Petrus is door dit alles zó diep getroffen, dat hij dit fantastische moment wel vast zou willen houden. Ook wij hebben dat gevoel als wij iets heel moois meemaken. Maar dan klinkt er een stem uit de hemel en net als bij de doop van de Heer in de Jordaan horen wij ook nu: Dit is mijn Zoon, van wie Ik veel houd. Aan het slot klinkt het dan kort maar krachtig: luistert naar Hem! Hier wordt dus meteen duidelijk dat de geweldige gebeurtenis op de berg niet iets is om bij weg te dromen, het houdt een opdracht in: Luister naar wat Jezus ons te zeggen heeft, het is van levensbelang! Dingen die een mens niet meteen kan begrijpen maken hem vaak angstig. Ook de apostelen zijn bang geworden. Jezus komt naar hen toe, raakt hen aan en zegt dan: "Staat op en weest niet bang." (Mt. 17, 7) Iemand heeft eens uitgerekend dat deze uitdrukking "weest niet bang of vreest niet" maar liefst 365 keer in de Bijbel voorkomt! Jezus drukt het drietal op het hart, dat zij alles wat zij gezien hebben geheim
Veertig dagen voor het feest van Kruisverheffing (14 september) herinnert het feest van deze dag eraan hoe Jezus zijn leerlingen wilde voorbereiden op zijn kruisdood. Zijn verheerlijking op de berg is niet alleen een voorspel van zijn verrijzenis, maar houdt ook een belofte in voor de toekomst van ons als kinderen van God. In de prefatie van dit feest wordt het treffend verwoord: “...want de ergernis van het kruis mocht zijn leerlingen niet doen wankelen en Hij wilde openbaren dat heel het lichaam der Kerk zal worden vervuld met de heerlijkheid die op wonderbare wijze gegeven is aan haar hoofd. “ De datum 6 augustus wordt ook in verband gebracht met de inwijding van een heiligdom op de berg Tabor. De Gedaanteverandering van de Heer is één van de grote feesten die de kerken van het Oosten en het Westen met elkaar gemeen hebben. Belangrijke gebeurtenissen, je zou kunnen zeggen: religieuze topervaringen vinden in de Bijbel vaak op een berg plaats. Zo ontving Mozes de tien geboden op de berg Sinaï, zij waren het hart van het Oude Verbond. En de bergrede, waarin de kern van Jezus' leer ligt vervat. Ook hier, op de berg Tabor, wordt de Goddelijkheid van Christus in al zijn stralende heerlijkheid geopenbaard. Het gaat hier niet om een massale gebeurtenis. Slechts drie 33
moeten houden, totdat Hij uit de doden is opgestaan. Dan pas zullen ze datgene wat op de berg Tabor gebeurd is in het
licht van de verrijzenis kunnen begrijpen.
Visueel materiaal ♦ Flanelplaten ( zie blz. 181 ‘Bible in Felt Teacher’s Manual’) ♦ Gebruik bovenstaande afbeeldingen of een plaat uit een kinderbijbel ♦ Diaserie D10 (te leen bij Filmclub Samuel)
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Doordenkertje ♦ Puzzelkrakers blauw (werkblad 34) ♦ Laat ieder kind van papier een tent maken en erin tekenen of schrijven hoe zij deze week kunnen proberen naar Jezus te luisteren
Liederen ♦ Op de Thabor / Luister, luister (Wim Hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ Ik wil luisteren naar de stem van Jezus (zie Timotheus liedbundel deel 1) ♦ Hoor, de vogels zingen weer (Jan Visser zie Timotheus liedbundel deel 2)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Linda is samen met haar ouders op vakantie in Zwitserland. Ze kan haar ogen niet geloven als ze ziet hoe hoog de bergen zijn. Ze kent alleen maar de heuveltjes van Limburg en die vindt ze al geweldig, maar dit! Ze voelt zich zó klein, dat ze er zelfs een beetje bang van wordt. Gelukkig zijn papa en mama bij haar. Op een dag gaan ze met een kabelbaan helemaal naar het topje van zo'n berg. Wat een uitzicht heb je daar! De huisjes en autootjes in het dal lijken wel het speelgoed van een reuzenkind. Linda is er even helemaal stil van, dan fluistert ze zachtjes: "Mama, het is net alsof je hier een beetje dichter bij God bent." "God is altijd bij je, meisje." antwoordt mama. "Toch kan ik Linda wel begrijpen." zegt vader. "Het is hier ook zo heerlijk stil, je wordt er helemaal rustig van. Even voel je pas hoe klein wij mensen zijn en hoe onbelangrijk de dingetjes waar wij ons allemaal zo druk om kunnen maken." "Hé, kijk eens dat bloemetje daar. Is dat geen edelweiss?" 34
"Je hebt gelijk! Is dat niet geweldig! Kijk eens hoe prachtig glanzend wit het is. Heb je ooit zoiets gezien? Als het hier nou druk was geweest met heel veel mensen, dan hadden we dat bloemetje niet eens ontdekt." "Dat zou toch jammer zijn geweest, niet waar, papa?" "Zeker, meid!" Ook Petrus, Jakobus en Johannes gaan samen met Jezus naar de top van een hele hoge berg. Daar maken ze zóiets moois mee, dat ze er helemaal stil van worden. Nu weten ze zeker: het gaat om Jezus en naar Hem moeten we luisteren! Luister maar naar het evangelie.
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen.
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus laat zijn heerlijkheid zien als een belofte voor de toekomst.
Praktische toepassing De meesten van jullie hebben waarschijnlijk nog vakantie. Hoe kun je er deze week aan denken om naar Jezus te luisteren? Lees je wel eens in een kinderbijbel? begin en/of eindig je de dag wel eens met een (dank)gebed?
Gespreksvragen Waren alle apostelen met Jezus meegegaan naar de berg? Wat gebeurde er met Jezus? Wie waren er bij Hem? Van wie was de stem die zij hoorden en wat zei de stem over Jezus?
Lied en / of verwerking Zie suggesties boven.
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk.
35
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema Jezus laat zijn heerlijkheid zien.
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag.
Openingsgebed Heer God, bij de glorievolle Gedaanteverandering van uw eniggeboren Zoon heeft U de geheimen van het geloof bekrachtigd door het getuigenis van Mozes en Elia. U heeft ons op wondere wijze aangekondigd dat ook wij uw kinderen mogen zijn. Wij bidden U: laat ons luisteren naar de stem van uw geliefde Zoon, om met Hem uw erfenis te mogen bezitten. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven. In de Eucharistieviering wordt de rol van ‘de stem van God’ door de diaken of de priester gelezen.
Voorbede Bidden wij tot God, die ons leven glans geeft: 1. Voor onze priesters en voor alle andere mensen die zich inzetten voor uw Kerk, dat het geloof in U steeds een grote steun en bron van vreugde in hun leven mag zijn. 2. Voor alle mensen die op zoek zijn naar geluk, dat zij het bij Jezus, uw Zoon, mogen vinden. 3. Voor mensen die ernstig ziek zijn, dat zij mogen voelen dat U heel dichtbij hen bent en voor U niets onmogelijk is. 4. Voor onszelf, dat Jezus altijd ons stralende voorbeeld mag zijn en blijven, juist ook in het gewone leven van alledag
Gebed over de gaven Heer, heilig deze offergaven door de glorievolle gedaanteverandering van Jezus, uw Zoon. Reinig ons van onze zonden door de glans van zijn licht. Door Christus onze Heer. 36
(voor de eigen prefatie van dit feest zie het (Altaar)missaal)
Gebed na de communie Heer, laat ons door de kracht van dit hemels voedsel herschapen worden tot gelijkenis met Jezus. Zijn heerlijkheid heeft U willen laten zien in zijn glorievolle Gedaanteverandering. Door Christus onze Heer.
Extra Laat de kinderen aan het begin van de preek met allerlei instrumenten, deksels, ratels etc. een flink kabaal maken. Roep dan: stil! In zo'n herrie kun je niet horen wat Jezus ons te zeggen heeft. Daarvoor moet het stil worden om je heen, en in jezelf. Kunnen wij dat nog? Stil zijn in een tijd waarin er zoveel lawaai om ons heen is? Het zou ons goed doen. In de stilte kunnen we veel beter naar God luisteren. Neem in de viering ook een moment van echte stilte, bijvoorbeeld na de Communie.
37
Gedaanteverandering van Jezus, 6 augustus Matteüs 17, 1-9 Een stralende belofte voor de toekomst
0 Wie zijn die twee mannen bij Jezus? 0 Wat heeft een van hen in zijn handen? 0 Wat zegt de stem uit de wolk?
0 0 0
Ontcijfer wat de apostel Petrus ons in een van zijn brieven vertelt, streep alle x-en weg. Dxexzxe sxtxexmx hxexbxbxexn wxixjx zxexlxf xuixt dxe hxexmxexl hxoxrxexn xklxinxkxen txoxexnx wxixjx mxext Jxexzxuxs oxp dxex hxexixlxixgxe bxexrxg wxaxrxexn
(zie 2 Petrus 1, 18)
Stichting Kinder- 38 & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl
15 augustus
MARIA TENHEMELOPNEMING Evangelie: Lucas 1, 39-56 (jaar A-B-C)
MARIA: HELEMAAL VOOR GOD, HELEMAAL BIJ GOD 39
Vers voor het Evangelie Alleluia. Maria is ten hemel opgenomen: het koor der engelen jubelt. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus volgens Lucas. (Rolverdeling: Verteller, Maria, Elisabet) Verteller: Op een dag reisde Maria haastig naar het bergland, naar een stad in Juda. Zij ging het huis van Zacharias binnen en begroette Elisabet. Op het ogenblik dat Elisabet de groet van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot. Elisabet werd vol van de Heilige Geest en riep met luide stem uit: Elisabet: “Gij zijt de Gezegende onder de vrouwen, en gezegend is de vrucht van uw schoot. Waaraan heb ik het te danken, dat de moeder van mijn Heer naar mij toekomt? Kijk, zo gauw uw groet mij in de oren klonk sprong het kind van blijdschap op in mijn schoot. Zalig bent U: de vrouw die geloofd heeft dat zal gebeuren, wat haar door de Heer gezegd is.” Verteller: En Maria zei: Maria: “Met heel mijn hart zeg ik de Heer dank. Mijn geest juicht van blijdschap om God, mijn Redder. Want Hij had oog voor zijn nederige dienares. Zie, van nu af prijzen alle geslachten mijn zalig, want de machtige heeft aan mij grote dingen gedaan. Heilig is zijn Naam. Barmhartig is Hij voor ieder geslacht, voor degenen die eerbied voor Hem hebben, Hij toont de kracht van zijn arm. Trotsen slaat Hij uiteen. Heersers haalt Hij van hun troon, maar de kleine mensen geeft Hij een hoge plaats. 40
Hongerigen overlaadt Hij met gaven, maar rijke mensen stuurt Hij weg met lege handen. Voor zijn dienaar Israël heeft Hij gezorgd. Zo bewees Hij zijn eeuwige barmhartigheid aan Abraham en zijn nakomelingen. Zo toch heeft Hij het toegezegd aan onze voorouders.” Verteller: Nadat Maria ongeveer drie maanden bij haar gebleven was, keerde zij naar huis terug. Zo spreekt de Heer.
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Apokalyps 11, 19a; 12, 1. 3-6a, 10ab Tussenzang: Psalm 45, 10bc, 11-12ab, 16 2e lezing: 1 Korinthiërs 15, 20-26
Achtergrondinformatie bij het evangelie die Jezus uitdrukkelijk als de Heer belijdt. De juichende lofzang van Maria, het Magnificat, bestaat bijna helemaal uit teksten van het Oude Testament. Er zijn voornamelijk fragmenten terug te vinden uit de psalmen en het danklied van Hanna. Hanna was een vrouw die, ondanks jaren van wanhoop om haar kinderloosheid, toch op God bleef vertrouwen en uiteindelijk het leven schonk aan de jonge Samuël, die later een beroemde profeet van God zou worden. (1 Samuël 2,1-10) Maria prijst God, die vooral begaan is met het lot van de arme, behoeftige en nederige mens. God heeft door haar moederschap de belofte vervuld, die Hij aan Abraham en zijn nageslacht heeft gedaan toen God tegen Abraham zei: “Door u zal zegen komen over alle geslachten der aarde” (Genesis 12, 3). Maria profeteert dan ook: "En zie, van heden af prijst elk geslacht mij zalig
Het Evangelie van vandaag tekent Maria ten voeten uit: een diepgelovig meisje dat altijd bereid is om anderen te helpen, ook als dat het maken van een, vooral in haar situatie, zware reis inhoudt. De eerste die op Maria's komst reageert is de nog ongeboren Johannes de Doper. Opvallend is de eerbied waarmee Elisabet over haar toch jongere nichtje Maria en haar ongeboren Zoon spreekt. Wij herkennen er meteen een gedeelte van het 'Wees Gegroet' in: "Gij zijt gezegend onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van uw schoot". Helemaal frappant is wat Elisabet daarna zegt: "Waaraan heb ik het te danken dat de moeder van mijn Heer naar mij toekomt?"! Geen gewoon gesprek tussen twee zwangere vrouwen, maar een geloofsbelijdenis in een notendop! Elisabet herkent intuïtief in het nog ongeboren kind in de schoot van Maria, Jezus de Heer! Elisabet is de eerste persoon in het Lucas-evangelie 41
katholieke Kerk, na haar dood met lichaam en ziel in de hemel werd opgenomen. De moeder van de Heer is haar Zoon niet alleen in zijn lijden gevolgd maar ook in zijn paasmysterie. Aan Maria is nu al het volmaakte geluk gegeven dat ons allen wacht als volgelingen van Christus. Zo zien wij op dit feest met vreugde uit naar de dag waarop de Heer ons aardse lichaam zal herscheppen om het gelijkvormig te maken aan Hem.
omdat Hij die machtig is aan mij zijn wonderwerken deed, en heilig is zijn Naam." (Lucas 1, 48-49). Een prachtige tekst om wat langer bij stil te staan op een bijzondere dag als vandaag! Het Magnificat wordt dagelijks door vele gelovigen over de hele wereld gezongen en gebeden in het kerkelijk avondgebed, de Vespers. Met dit feest van Maria Tenhemelopneming vieren wij dat Maria, volgens de leer van de rooms-
Visueel materiaal Gebruik bovenstaande afbeelding of een schilderij of icoon van Maria.
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Doordenkertje ♦ zie verschillende werkjes over Maria op de website www.stichtingsamuel.nl of in de Samuel catalogus. ♦ Geef de kinderen de verschillende zinnen van het Wees Gegroet en laat ze dit op de goede volgorde leggen en op een mooie kaart plakken. ♦ Laat ieder kind een papieren bloem maken en breng deze met alle kinderen na afloop van de viering naar de Maria kapel of het Maria beeld.
Liederen ♦ Marialiederen (Wim Hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ Meisje uit Nazareth (Elly & Rikkert Zuiderveld zie CD Witte zwanen Zwarte zwanen en muziekbundel Een boek vol liedjes 2)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken.
Inleidend gesprek Wie wordt er uitgekozen om de moeder te worden van Gods Zoon? Misschien wel een prinses of een koningin? Een hele rijke vrouw, die het kindje alles kan bieden wat zijn hartje begeert? Nee, want zo'n vrouw zou misschien van verwaandheid naast haar 42
schoenen gaan lopen. Ze zou op anderen neerkijken en vol trots aan iedereen vertellen: Kijk eens wat ik voor een bijzondere zoon heb! Daar ben ik voor uitgekozen! Zo fantastisch ben ik! Met mij vergeleken zijn jullie allemaal niks! Kun jij je voorstellen dat zo iemand de moeder van Jezus zou zijn geworden? Nee toch zeker. Daarom kiest God voor een eenvoudig, bescheiden, maar diepgelovig meisje uit het dorpje Nazaret. Zij kijkt niet op mensen neer, integendeel. Zij denkt niet aan zichzelf, maar is altijd bereid om anderen te helpen, zelfs als dat veel moeite kost, dat hoor je in het Evangelie van vandaag. Je hoort ook hoe God denkt over mensen die trots en hoogmoedig zijn. Luister maar.
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen.
Wat geef ik de kinderen mee naar huis Maria, die altijd helemaal voor God geleefd heeft, is nu helemaal bij God.
Praktische toepassing Bid vandaag eens speciaal voor je moeder, dat God haar, net als Maria, de kracht mag geven om jou / jullie op een verstandige manier, met veel liefde op te voeden. Vraag Maria door het bidden van het Wees gegroet om jouw moeder te helpen.
Gespreksvragen Wat voor feest vieren wij vandaag? Weten jullie wat het betekent? Wat zei Elisabet over Jezus en Maria? In het Evangelie van vandaag staan een paar zinnen uit het ‘Wees gegroet’, wie van jullie kent het hele Wees gegroet?
Lied en / of verwerking Voor suggesties zie boven.
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk.
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema Maria: helemaal VOOR God, helemaal BIJ God.
43
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag.
Openingsgebed Almachtige eeuwige God, U heeft de Moeder van uw Zoon, de onbevlekte Maagd Maria, met ziel en lichaam ten hemel opgenomen. Wij bidden U: geef dat wij altijd bedacht zijn op het leven bij U in de hemel, om eens te kunnen delen in haar glorie. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven.
Voorbede Bidden wij tot God, die eeuwig leven geeft: 1. Voor alle mensen die werken voor uw Kerk, dat zij, net zoals Maria, in alle bescheidenheid het werk doen waartoe zij geroepen zijn. 2. Voor alle mensen in de wereld, dat zij steeds meer mogen gaan geloven dat met de dood niet alles is afgelopen, maar dat er eeuwig leven is bij U. 3. Voor alle nog ongeboren kinderen, dat zij bescherming en heel veel liefde mogen krijgen van de mensen om hen heen. 4. Voor onszelf, dat wij door Maria dichter tot Jezus zullen komen
Gebed over de gaven Heer, aanvaard het offer, dat wij met toewijding brengen. Geef gehoor aan de voorbede van de heilige Maagd Maria die ten hemel is opgenomen: ontsteek in ons hart het vuur van uw liefde en laat ons altijd naar U verlangen. Door Christus onze Heer. (Voor de eigen prefatie van dit feest zie het (Altaar)missaal)
Gebed na de communie Heer, wij hebben uw heilzaam sacrament ontvangen. Wij vragen U, op voorspraak van de heilige Maagd Maria die ten hemel is opgenomen: leid ook ons tot de heerlijkheid van de verrijzenis. Door Christus onze Heer.
44
Extra Zet op of bij het priesterkoor een mooie Maria icoon met kaarsen en bloemen erbij. Een aantal kinderen kunnen als inleidend woordje aan het begin van de viering het volgende gedichtje voordragen (gebaseerd op het Magnificat) Trotse mensen legt Hij aan banden Rijken stuurt hij weg met lege handen Heersers stoot Hij van hun troon Voor kleine mensen is de kroon Wie honger heeft krijgt in overvloed Hij is met ons, Hij is goed Bij Hem zijn kleine mensen groot Bij Hem is leven na de dood Daarom zal Maria, zo groot en toch klein Voor altijd bij Hem in zijn hemel zijn Geef alle kinderen aan het slot van de viering een mooi Maria plaatje mee ( o.a. te koop bij Samuel)
45
Maria Tenhemelopneming, 15 augustus Lucas 1, 39-56 MARIA: helemaal voor God, helemaal bij God
Door het jaar vieren we verschillende Mariafeesten. Weet jij wanneer? Op deze bladzijde zie je verschillende data. Bij ieder plaatje staat een zinnetje dat je op weg helpt om de goede datum van het feest te vinden.
9 maanden vóór het Geboortefeest van Jezus
de hele maand is genoemd naar dit feest, rozenkransmaart en valt in het najaar
25 maart
De laatste dag van de Maria maand mei
in de maand dat iedereen na de zomer weer aan het werk is
7 oktober
8 september
dit feest is 9 maanden vóór Maria’s geboorte en valt altijd in de Advent
8 december
Stichting Kinder- 46 & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl
31 mei
14 september
KRUISVERHEFFING Evangelie: Johannes 3, 13-17
EEN KRUIS WORDT ONZE LEVENSBOOM!
47
Vers voor het Evangelie Alleluia. Wij aanbidden en loven U, Christus, omdat U door uw heilig Kruis de wereld hebt verlost. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Johannes. Eens zei Jezus tegen Nikodemus: “Er is nooit iemand ten hemel opgestegen behalve Degene, die uit de hemel is neergedaald: de Mensenzoon. En de Mensenzoon moet omhoog worden geheven zoals Mozes eens de slang omhoog hief in de woestijn. Zo zal iedereen die gelooft in Hem eeuwig leven. Want God heeft zoveel van de wereld gehouden, dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven. Iedereen die in Hem gelooft, zal niet verloren gaan. Hij zal eeuwig leven. God heeft zijn Zoon naar de wereld gezonden niet om de wereld te oordelen, maar om de wereld door Hem te redden.” Dit is het Woord van de Heer.
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Numeri 21, 4-9 Tussenzang: Psalm 78, 1-2, 34-38 2e lezing: Filippenzen 2, 6-11
Achtergrondinformatie bij het evangelie Op deze feestdag van het kruis van de Heer denken we aan Jezus’ kruisdood zoals Hij het in het evangelie van deze dag voorspelt: “De Mensenzoon moet omhoog worden geheven, zoals Mozes eens de slang omhoog hief in de
woestijn, opdat eenieder die gelooft in Hem eeuwig leven zal hebben.”(Joh. 3, 14). Jezus’ verheffing is ook het begin van zijn verheerlijking: na zich vernederd te hebben tot de kruisdood, is Jezus door de Vader hemelhoog 48
In de prefatie van deze dag wordt het op een de volgende manier verwoord: “Het Kruis waaraan uw Zoon gehangen heeft, hebt Gij gesteld tot teken van ons heil; dat Kruis waaraan Hij eens de dood gestorven is, werd onze levensboom. Daar op het Kruis werden de machten van het kwaad gebonden, werd onze dood gedood.” De tweede lezing van vandaag is erg mooi om even door te lezen. Deze tamelijk korte lezing, die genomen is uit de brief van de heilige apostel Paulus aan de christenen van Fillipi, bevat namelijk de kern van ons christelijk geloof. De tekst luidt als volgt: “Hij die bestond in goddelijke majesteit heeft zich niet willen vastklampen aan de gelijkheid met God. Hij heeft zichzelf ontledigd en het bestaan van een slaaf op zich genomen. Hij is aan de mensen gelijk geworden. En als mens verschenen heeft Hij zich vernederd door gehoorzaam te worden tot de dood, tot de dood aan het kruis. Daarom heeft God Hem hoog verheven en Hem de Naam verleend die boven alle namen is. Opdat bij het noemen van Zijn Naam zich iedere knie zou buigen in de hemel, op aarde en onder de aarde; en iedere tong zou belijden, tot eer van God de Vader: Jezus Christus is de Heer.”(Fil.2, 6-11).
verheven. Op deze dag zien wij gelovig op naar de Gekruisigde die alle mensen tot zich trekt. Het feest van de Kruisverheffing vindt zijn oorsprong in de inwijding van de Heilig-Grafkerk te Jeruzalem (in het jaar 335). Tijdens de plechtige inwijding van deze kerk werd het heilig Kruis ter verering opgeheven, zoals wij dat in onze kerken ook op Goede Vrijdag doen. Een kruis... een afschuwelijk martelwerktuig, gemaakt om mensen op een vreselijke manier ter dood te brengen. Het is ook iets dat afschuw en angst oproept. Maar toch, als je kijkt naar de lezingen en het Evangelie van vandaag, dan ontdek je dat het kruis tot heil van de mensen gaat dienen. Negatief wordt positief, onheil wordt heil. Het verhaal over de bronzen slang uit het boek Numeri is tekenend, vooral omdat de slang in het oude Israël altijd een symbool van het kwaad, van de duivel is. Dit verhaal uit het Oude Testament laat ons zien dat God het kwade ten goede kan keren, als de mens maar berouw toont over het verkeerde dat hij gedaan heeft. Net zoals de Israëlieten die opkeken naar de bronzen slang genezing vonden, zo zullen de mensen die hun ogen gericht houden op de gekruisigde Christus verlossing en eeuwig leven vinden.
Visueel materiaal ♦ Gebruik een afbeelding van een kruis of een echt kruisbeeld
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Doordenkertje ♦ Puzzelkrakers blauw (werkblad 5 over Mozes en de bronzen slang) 49
♦ Laat de kinderen zelf een kruis maken van luciferstokjes of halve wasknijpers te plakken op een mal van een kruis. ♦ Knutselwerkjes (zie Samuel catalogus) Kruisje met plakkertjes art.nr. AW325 / Kruisje met vloeipapier art.nr. VP616 ♦ Maak met de kinderen een 'pocketkruisje'. Teken of plak op een stuk stevig karton een klein kruisje. Schrijf er een eenvoudige tekst bij. Bijvoorbeeld: Lieve Jezus, U bent voor mij aan het Kruis gestorven. Help mij om altijd te blijven leven zoals U het wilt. Zij kunnen dat kruisje dan altijd in hun broekzak of jaszak bij zich dragen.
Liederen ♦ Goede vrijdag (Wim Hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ Als ik m’n ogen sluit / Golgotha / Hij is ons voorgegaan (zie Timotheus liedbundel deel 2) ♦ God heeft de wereld zo liefgehad (Elly & Rikkert Zuiderveld zie muziekbundel Een boek vol liedjes 2)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Wat vinden jullie nu het mooiste geschenk dat iemand je kan geven?" vraagt de juf op school. Sjoerd weet het al. "Een mountainbike!" roept hij vol overtuiging. "Een pony!" roept Tanja, die gek is op paarden. Adri is een echte computerfreak, zijn antwoord is dus gemakkelijk te raden: een nieuwe PC! "Melanie, wat vind jij het mooiste geschenk?" "Nou, misschien vinden jullie het een beetje vreemd, maar ik heb eens een film gezien, waarin een jongen een van zijn nieren afstond om zijn doodzieke zusje te helpen. Die jongen was heel goed in sport en zou dan ook een gouden toekomst tegemoet gaan als honkbalspeler. Alleen...met maar één nier zou dat niet meer kunnen. Het was een hele moeilijke keuze voor hem, maar hij heeft het tóch gedaan, hoewel zijn zusje eigenlijk helemaal niet wilde dat de jongen zijn hele toekomst voor haar zou opofferen. De operatie verliep goed, de jongen heeft een ander beroep gekozen en zijn zusje heeft nog jarenlang in goede gezondheid geleefd met de nier van haar broer. Kijk, dat vind ik nou het mooiste geschenk" In de klas kun je een speld horen vallen. 50
"Die jongen moet wel heel erg veel van zijn zusje hebben gehouden." fluistert Debbie zacht. "Is het echt gebeurd?" "Zeker weten." "Zou jij dat voor je zusje of broertje doen, Melanie?" "Nou..., ik houd heel erg van hen maar of ik dat zou durven... Ik vind het allemaal wel een beetje griezelig." Sjoerd knikt. Ja, en dan te bedenken dat die jongen eigenlijk veel meer heeft gegeven dan alleen maar een nier. Hij heeft eigenlijk een beetje zijn leven gegeven, want sporten was voor hem zijn hele leven. Misschien zou hij wel heel beroemd zijn geworden.... Dat is nu allemaal niet doorgegaan... Je leven geven voor iemand van wie je houdt, dat is eigenlijk het allermooiste geschenk." Ja, je leven geven voor een ander... dat is pas liefde! Jezus heeft dat gedaan. Hij heeft zijn leven voor ons gegeven, door te sterven aan het kruis! Luister maar naar het evangelie
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen. Voor tekst en uitleg zie boven
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Door te sterven aan het kruis heeft Jezus ons mensen bevrijd.
Praktische toepassing Moedig de kinderen aan om, als ze een kruisteken maken, dit niet gedachteloos te doen, zoals dat bij zoveel dingen het geval is die je dagelijks doet. Het wordt zo gemakkelijk een nietszeggende gewoonte. Leg uit dat het kruisteken een hele diepe betekenis heeft en dat het ons herinnert aan alle pijn en verdriet, die Jezus heeft moeten doorstaan om ons mensen te redden. Het is het teken van onze verlossing.
Gespreksvragen Wie was Mozes en welke opdracht kreeg hij van God? Wanneer wordt Jezus omhoog geheven zoals Hij hier voorspelt? In het evangelie noemt Jezus zichzelf 'de Mensenzoon', kennen jullie nog andere namen voor Jezus?
Lied en / of verwerking Voor suggesties zie boven
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk. 51
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema Jezus’ Kruis wordt onze Levensboom.
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag.
Openingsgebed God, om ons mensen te verlossen heeft U gewild dat uw eniggeboren Zoon de dood zou ondergaan aan het Kruis. Wij bidden U: laat ons die op aarde dit mysterie hebben leren kennen, de weldaden van zijn verlossing genieten in de hemel. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven.
Voorbede Bidden wij tot God, onze Goede Vader in de hemel. 1. Voor onze priesters, dat zij het geloof in Jezus, die voor ons zijn leven heeft gegeven, nooit zullen verliezen. 2. Voor alle mensen die bang zijn voor rampen, oorlog en geweld, dat zij troost en rust mogen vinden in het geloof dat ons leven in uw handen geborgen is. 3. Voor mensen die uw barmhartige liefde nog niet kennen. dat zij mogen weten dat de weg naar U altijd open is en er door Jezus’kruis altijd vergeving en verlossing mogelijk is. 4. Voor onszelf, dat wij nooit bang zullen zijn om aan andere mensen te laten zien dat wij volgelingen van Jezus zijn.
Gebed over de gaven Heer, moge dit offer ons zuiveren van alle zonden, zoals het de zonde van de hele wereld heeft weggenomen op het altaar van het Kruis. Door Christus onze Heer. (Voor de eigen prefatie van dit feest zie het (Altaar)missaal)
52
Gebed na de communie Heer, wij zijn gesterkt door uw heilige maaltijd. Nu bidden wij U: leid allen die U heeft verlost door het hout van uw levengevend Kruis tot de heerlijkheid van de verrijzenis. Gij die leeft en heerst met God de Vader, in de eenheid van de Heilige Geest, God in alle eeuwen der eeuwen.
Extra Zet voor of op het priesterkoor een grote tak van een boom en een kruisbeeld. Versier het met bloemen. Gebruik bij de preek eventueel allerlei verschillende afbeeldingen uit de hele wereld van Jezus op het kruis (via internet zoeken). Leg in de preek uit hoe belangrijk het is dat wij in onze huizen op duidelijk zichtbare plaatsen een kruisbeeld hebben hangen om ons steeds naar Jezus te verwijzen en ons te helpen dankbaar naar hem op te zien. Misschien kunt u ervoor zorgen dat er na afloop van de viering achterin de kerk verschillende kruisbeelden verkocht worden.
53
Kruisverheffing, 14 september Johannes 3, 13-17 Jezus’ Kruis: onze Levensboom Welke afbeelding vind jij het mooist?
Ontcijfer de code
m 11
g 12
l 13
__ 3 __ 13 __ 9 __ 15 __ 3 __ 2
__ 17 __ 9 __ 11 __ 8 __ 8 __ 8
__ 1 __ 2 __ 7 __ 17 __ 19 __ 19
a 14
__ 8 __ 14 __ 13 __ 8 __ 13
h 15 __ 14 __ 5 __ 16 __ 17 __ 13 __ 9
t 16
j 1 i 17
u 18
v 2 r 19
w 3
k 4
n 5
b 6
d 7
s 20
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 14 5 6 17 7 7 8 5 8 5 __ , __ __ __ __ __ __ __ __ , 18 10 15 19 17 20 16 18 20 __ __ __ __ __ __ __ __ __ 12 17 1 7 9 9 19 18 3 __ __ __ __ __ __ __ __ 12 4 19 18 17 20 7 8 __ __ __ __ __ 7 15 8 6 16 __ __ . 20 16
Stichting Kinder- & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl 54
e 8
o 9
c 10
1 november
ALLERHEILIGEN Evangelie: Matteüs 5, 1-12a (jaar A-B-C)
DE KANJERS VAN ONS GELOOF
55
Vers voor het Evangelie (Mt.11, 28) Alleluia. Komt tot Mij, iedereen die uitgeput is en onder lasten gebukt gaat, en Ik zal jullie rust en verkwikking schenken. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Matteüs. Toen Jezus al de mensen zag, ging Hij de berg op. Hij ging zitten en zijn leerlingen kwamen bij Hem. Hij begon te spreken en leerde hen als volgt: “Zalig de armen van geest, want het Rijk van de hemel is voor hen. Zalig de mensen die verdriet hebben, want zij zullen getroost worden. Zalig die zachtmoedig zijn, want het land zal van hen zijn. Zalig die honger en dorst hebben naar rechtvaardigheid, want zij zullen verzadigd zijn. Zalig de mensen die vergevingsgezind zijn, want men vergeeft ook hen. Zalig die in hun hart zuiver denken, want ze zullen God zien. Zalig de mensen die vrede brengen, want zij zullen kinderen van God heten. Zalig die vervolgd worden om de rechtvaardigheid, want het Rijk van de hemel is voor hen. Zalig zijn jullie, wanneer men jullie uitscheldt, vervolgt en vals van allerlei kwaad beschuldigt om Mij. Wees blij en juich, want groot is je loon in de hemel.” Zo spreekt de Heer.
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Apokalyps 7, 2-4, 9-14 Tussenzang: Psalm 24, 1-2, 3-4ab, 5-6 2e lezing: 1 Johannes 3, 1-3 56
Achtergrondinformatie bij het evangelie rijk leven hebben. Het is rijk omdat hij zich verbonden weet met God. Iemand die helemaal leeft vanuit deze verbondenheid met God kan dingen doen, die haast onmogelijk lijken. Niet omdat hij vanuit zichzelf zo geweldig is, maar omdat hij of zij God in zich laat werken. Zulke mensen zijn voor onze wereld lichtpunten in de duisternis. Hun leven was (en is!) heilzaam voor velen. Zij zijn een voorbeeld voor ons allemaal. Wie kent niet hun namen: Franciscus, Dominicus, Don Bosco,.Benedictus, Theresia van Lisieux, Theresia van Avila, Clara, Agnes, Pater Damiaan.. en nog vele anderen. Het zijn de kanjers van het christelijk geloof, de heiligen. Ook zijn er velen van wie wij de namen niet kennen en die in de stilte Jezus trouw zijn gebleven.Denk maar aan alle medechristenen die ook in onze tijd nog in China en andere landen onderdrukt en mishandeld worden. Al deze trouwe, toegewijde vrienden en vriendinnen van Jezus gedenken wij in het bijzonder op deze dag.
Het feest van Allerheiligen heeft in onze Westerse kerk verschillende voorlopers. Volgens de regel van Benedictus begint de winterperiode op 1 november en daarom werd er door vele kloosters op deze dag als tegenhanger van het paasfeest het feest van alle hemelingen gevierd die de aanschouwing Gods genieten. Naar de oorspronkelijke bedoeling eren wij op deze feestdag allen die voor eeuwig leven bij God, of zij nu heilig verklaard zijn of niet. Zij vormen de ontelbare menigte die Johannes zag rondom het Lam en voor de troon van God (zie eerste lezing). Zij zijn diegenen die door Jezus in de zaligsprekingen ‘Gelukkig’ worden genoemd. Als je het evangelie van vandaag leest, dan lijkt het wel alsof de wereld op zijn kop staat. Hoe kun je nu zalig, gelukkig zijn als je verdriet hebt, als je vervolgd wordt of onterecht van allerlei kwaad wordt beschuldigd? Hoe kan het land bezit zijn van de zachtmoedigen, terwijl wij zeggen: de brutalen hebben de halve wereld? Het is duidelijk dat God anders naar het leven kijkt dan wij. Bij Hem gaat het altijd om het Rijk van zijn Liefde. Iemand die vervolgd wordt omdat hij, vanuit zijn geloof in Christus, opkomt voor wat goed en rechtvaardig is, kan ondanks alle pijn en verdriet toch een
Zie voor meer informatie over de Bergrede/ zaligsprekingen: Met kinderen het Woord vieren, Handboek bij de zondagsevangeliën Jaar A, blz. 232-233.
Visueel materiaal ♦ Gebruik bovenstaande afbeeldingen ♦ Verzamel plaatjes van verschillende heiligen en maak hier een collage van ♦ Bespreek met de kinderen welke afbeeldingen of beeltenissen van heiligen er in uw kerk te zien zijn.
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Doordenkertje ♦ Puzzelkrakers blauw (werkblad 28 over de Zaligsprekingen) 57
♦ Maak met de hele groep kinderen een groot mozaïek. Ieder kind maakt zijn eigen ‘stukje’en dat van zijn of haar patroonheilige. Wanneer een kind geen patroonheilige heeft, kan het een stukje voor Maria of de patroonheilige van de parochie of een andere bekende heilige maken. Maak van alle stukjes samen een kleurrijk mozaïek en laat dat ook in de kerk zien. Zing hierbij het lied van Wim Hakvoort over Allerheiligen.
Liederen ♦ Allerheiligen / Zalig zij (Wim Hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ Gelukkig (Elly & Rikkert Zuiderveld zie CD / muziekbundel Spiksplinternieuw) ♦ Op de wolken / Op het puntje van mijn stoel (Elly & Rikkert Zuiderveld zie o.a. Timotheus liedbundel deel 2)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Papa, hoe kan Jezus nou mensen zalig noemen die arm zijn en verdriet hebben? Zalig heeft toch alleen maar met leuke dingen te maken? Straks zei u bijvoorbeeld dat de appeltaart, die mama gebakken had, zalig was en als je iemand Zalig Kerstfeest toewenst, dan wens je iemand toch een fijne Kerst toe?" "Dat is natuurlijk zo, jongen, maar God kijkt anders naar de dingen dan wij dat doen. Kijk, iemand kan arm zijn en toch rijk. Rijk in zijn hart. Ook al is hij in de ogen van de wereld helemaal niet belangrijk, ook al heeft hij afstand gedaan van al zijn geld en bezit. Ik zal een voorbeeld geven: Heel lang geleden leefde er een jongen, die Frans heette. Het ontbrak hem aan niets, want zijn vader was een hele rijke koopman. Net zoals zoveel andere rijke jongens van zijn tijd, deed hij niets liever dan feestvieren en plezier maken. Hij was echt een vrolijke Frans. Toch was er een ding waar hij heel erg bang voor was, hij was bang voor alles wat te maken had met ziek zijn en doodgaan. Nu had je in die tijd veel meer jonge mensen die doodgingen dan nu. Er waren toen een heleboel akelige ziektes, die wij nu in Europa, niet meer kennen zoals de pest, de cholera en niet te vergeten: melaatsheid! In Assisi (Italië), de stad waar Frans woonde, leefden heel veel melaatsen. Die mensen zagen er vreselijk uit, ze misten vaak een hand of voet, een arm of een been en stonken vreselijk omdat zij overal zweren hadden. Als Frans ergens een levensgrote afkeer van had, dan was het wel van deze mensen. Zo vlug als hij ze hoorde aankomen (de melaatsen droegen namelijk vaak een bel bij zich om anderen te laten 58
weten dat zij in aantocht waren), maakte hij zich snel uit de voeten. Toch stond hij op een dag, totaal onverwacht, oog in oog met zo'n melaatse man... en toen gebeurde er iets wonderlijks. Frans voelde opeens zo'n diep medelijden met hem, dat hij naar de man toeging en spontaan zijn armen om hem heen sloeg. Zijn afkeer verdween als sneeuw voor de zon en...hoe vreemd het ook klinkt: hij had zich nog nooit zó gelukkig gevoeld! Door deze ontmoeting veranderde Frans helemaal. Hij gaf al zijn bezittingen aan de armen en besloot zijn leven helemaal aan God toe te wijden. Hij kreeg veel volgelingen, die net zo wilden leven zoals hij. Wij kennen hem als Sint Franciscus en zijn volgelingen worden Minderbroeders genoemd. Hij was een van de kanjers van het christelijke geloof. Zo iemand noemen wij een heilige. Van hem kunnen we echt zeggen dat hij gelukkig en rijk was, ook al bezat hij niets. Laten wij naar het evangelie luisteren.
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen. Voor tekst en uitleg zie boven. Neem vandaag eventueel uit het boek ‘101 heiligen voor kinderen’ (bij Samuel te koop) een verhaal van een heilige uit uw omgeving of een bekende heilige. Vertel de kinderen dat verhaal en betrek daarbij een aantal toepasselijke zinnen uit het evangelie van deze dag.
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? De heiligen zijn de kanjers van ons geloof, zij gingen ons voor en zijn al bij God.
Praktische toepassing Vraag de kinderen of zij iets weten over hun patroonheilige. Vraag thuis of aan je grootouders om iets te vertellen over jouw patroonheilige of een andere belangrijke heilige uit jullie omgeving. Er zijn landen waar de verjaardag niet gevierd wordt maar de naamdag van de heilige waar je naar vernoemd bent.
Gespreksvragen Wat zijn heiligen? Kun jij er een paar opnoemen? Wie is jouw grote voorbeeld?
Lied en / of verwerking Zie suggesties boven.
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk. 59
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema De kanjers van ons geloof.
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag.
Openingsgebed Almachtige eeuwige God, U laat ons vandaag de verdiensten van al uw Heiligen in één plechtige viering gedenken. Wij bidden U: schenk ons uw overvloedige barmhartigheid, waarnaar wij met zo'n groot verlangen uitkijken. Wij vertrouwen erop dat ontelbaar veel mensen bij u in de hemel voor ons ten beste spreken. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven.
Voorbede Bidden wij tot God, die als een Goede Vader oog heeft voor iedereen. 1. Voor onze priesters en voor alle andere mensen die zich inzetten voor uw Kerk, dat zij door hun manier van leven een voorbeeld voor iedereen mogen zijn. 2. Voor onze wereld, waar zoveel verdriet is door oorlog en geweld, dat er steeds meer mensen zullen komen die zich met hart en ziel voor de vrede durven in te zetten. 3. Voor mensen die belachelijk worden gemaakt omdat zij in U geloven, dat zij op U blijven vertrouwen en zich niets zullen aantrekken van wat anderen daarover zeggen. 4. Voor onszelf, dat wij in ons eigen leven een voorbeeld zullen nemen aan die kanjers van ons geloof, onze heiligen.
Gebed over de gaven Heer, laat de gaven die wij aanbieden ter ere van al uw Heiligen U welgevallig zijn. Wij geloven dat zij reeds bij U het eeuwig leven hebben ontvangen. Wij vragen U dat wij hun zorg voor ons heil mogen ondervinden. Door Christus onze Heer. 60
(Voor de eigen prefatie van dit feest zie het (Altaar)missaal)
Gebed na de communie God, wij aanbidden U, U bent wonderbaar zichtbaar in al uw Heiligen. U alleen bent heilig. Wij smeken U: geef ons uw genade om steeds meer toegewijd te zijn aan U door een groeiende liefde tot U. Sterk ons op onze levensweg door deze maaltijd om eens tot het feestmaal te komen bij U in de hemel. Door Christus onze Heer.
Extra Gebruik het lied van Wim Hakvoort over Allerheiligen. Indien u het niet zingt, kan het ook door een kind als inleidende gedachte aan het begin van de viering voorgelezen worden: Wij zijn met z’n allen als een mozaïek. Ieder steentje is belangrijk en uniek. Als je veel van Jezus en de mensen houdt, ben je als een edelsteen van zuiver goud. Heiligen die wonen in Gods koninkrijk, blijven onze broers en zusters voor altijd. Zij zijn Gods getuigen. Volg hun voorbeeld na. Zij zijn onze voorsprekers in Jezus’naam. Wij zijn allen samen als een mozaïek. Elke steen is kostbaar, enig en uniek. Stenen in de hemel, stenen hier op aard, vormen een geheel en horen bij elkaar. Zet eventueel voor in de kerk een groot mozaïek dat bestaat uit kleine plaatjes van allerlei verschillende mensen van over de hele wereld en ook eventueel wat plaatjes van bekende heiligen.
61
Allerheiligen, 1 november Matteüs 5, 1-12a Zij zijn al bij God Vraag maar aan je ouders of grootouders om je iets over deze heiligen te vertellen
“Hoharte grhartohartot iharts dharte lihartefhartde diharte dharte Vahartdehartr ohartnharts ghartetohartonhartd hehartefhartt! Whartij whartordharten kihartnhartderharten vhartan Gohartd gehartnohartemhartd ehartn wharte zihartjn hhartet ohartokhart.”
Streep het woord ‘hart’ weg, dan ontdek je een hele mooie belofte!
1 Joh. 3,1
Stichting Kinder- 62 & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl
7 november
H. WILLIBRORD Evangelie: Matteüs 28, 16-20
EEN BLIJDE BOODSCHAP VOOR NEDERLAND!
63
Vers voor het evangelie (Joh. 15, 16) Alleluia. Ik heb u uitgekozen en de taak gegeven op tocht te gaan en vruchten voort te brengen die blijvend zijn. Alleluia. Lezing uit het heilig Evangelie van onze Heer Jezus Christus volgens Matteüs. De elf leerlingen gingen naar Galilea, naar de berg die Jezus hun had aangewezen. Toen ze Hem zagen vielen ze voor Hem neer en aanbaden Hem. Toch twijfelden sommigen van hen: Jezus kwam dichterbij en zei tegen hen: “Aan Mij is alle macht gegeven in de hemel en op aarde. Gaat dus, en maakt alle volkeren tot mijn leerlingen. Doopt hen in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. En leert hen alles te doen wat Ik jullie opgedragen heb. Je zult zien: Ik ben met jullie alle dagen, tot aan de voltooiing van de wereld.” Zo spreekt de Heer.
Voorbereiding voor de leiding Referenties andere lezingen 1e lezing: Jesaja 52, 7-10 Tussenzang: Psalm 96, 1-2a. 2b-3. 7-8a. 10 2e lezing: Hebreeën 13, 7-9a. 15-17a
Achtergrondinformatie bij het evangelie Sint Willlibrord is de verkondiger van ons geloof en daarom patroon van de Nederlandse kerkprovincie. Daarom wordt zijn feest op de zg. Willibrordzondag gevierd. Willibrord werd in 658 in Engeland geboren en al op jonge leeftijd door zijn ouders overgedragen aan Schotse monniken
voor zijn opvoeding. Hier trad hij toe tot de benedictijnerorde. Na enige tijd werd Willibrord naar Ierland gezonden waar hij tot priester is gewijd. In 690 vertrok hij met elf gezellen om als missionaris in onze streken het geloof te verkondigen. Door paus Sergius I werd hij in 695 tot bisschop gewijd en 64
Bemoedigend voor iedereen die in de wereld van vandaag de Blijde Boodschap verkondigt is de eerste lezing van deze dag, de brief van de heilige apostel Paulus aan de Hebreeën. Hierin zegt hij: "Jezus Christus is dezelfde, gisteren, vandaag en tot in eeuwigheid. Laat u niet van de wijs brengen door allerlei vreemde leringen. (Heb. 13, 8-9) Ook het volgende vers is op deze feestdag toepasselijk: "Gedenkt uw leiders die u het eerst het woord van God verkondigd hebben. Haalt u weer hun leven en de afloop van hun leven voor de geest; neemt een voorbeeld aan hun geloof. (Heb. 13, 7) Een voorbeeld van zo'n inspirerende leider is zeker de heilige Willibrord. Hij heeft toch maar de durf gehad om zijn vertrouwde omgeving, Ierland, te verlaten, en samen met elf medewerkers naar ons land te trekken! Daarbij moet je ook bedenken dat zij hier zeker niet met open armen werden ontvangen. Vooral van de Friese koning Radboud ondervond men veel tegenwerking. Willibrord liet zich door niets of niemand tegenhouden, het verkondigen van Jezus' Boodschap was voor hem een heilige plicht. Onvermoeibaar heeft hij zijn vruchtbare werk gedaan. (voor meer informatie over Willibrord kunt u via www.google.nl zoeken op het internet; zie ook o.a. www.heiligen.net)
vestigde hij zich in Utrecht waar hij de Domkerk stichtte. Bijna 50 jaar werkte hij in onze streken onder de heidenen. Hij was de eerste die hier het evangelie kwam verkondigen. Willibrord stierf in 739 in de abdij te Echternach (Luxemburg). Deze abdij had hij zelf gesticht. Willibrord en de monniken van zijn abdij hebben veel bijgedragen aan de verbreiding van de christelijke cultuur en de organisatie van de landbouw en veeteelt. Met dankbaarheid herdenken wij hem als de apostel van Nederland, als stichter van de kerk in onze streken en als vader van ons geloof. De evangelielezing van vandaag vormt het slot van het Matteüs-evangelie. Jezus zegt onomwonden: "Mij is alle macht gegeven in de hemel en op aarde"! Was de zending van de apostelen tijdens Jezus' aardse leven beperkt tot het volk Israël (vgl. Matteüs 10, 5), nu strekt zij zich uit tot alle volkeren van de aarde. Jezus’ macht is universeel, de zending van de apostelen is dit ook! Jezus geeft de opdracht om te dopen in de Naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. Hier komt duidelijk de Drie-eenheid van God naar voren. Jezus weet dat zijn opdracht verre van gemakkelijk is, daarom bemoedigt Hij hen en belooft: "Ziet, Ik ben met u alle dagen, tot aan de voleinding van de wereld."
Visueel materiaal ♦ Gebruik bovenstaande afbeeldingen van Willibrord.
Verwerkingsmogelijkheden ♦ Doordenkertje ♦ Knutselwerkjes Willibrord (art.nr. KM418) / Boekje Gods Woord voor alle kinderen (art.nr. AW327) / Transfer Vrees niet want Ik ben met u (art.nr. AW326) ♦ Geef ieder kind een (tuin)fakkel en hang daar een kaartje aan: Geef jij ook de fakkel door! (zie ook lied Wim Hakvoort) 65
Liederen ♦ Geef jij ook de fakkel door! (Willibrord) (Wim hakvoort zie muziekbundel Zingend door het jaar) ♦ Zeg het voort (Elly & Rikkert Zuiderveld zie CD Witte zwanen Zwarte zwanen en muziekbundel Een boek vol liedjes 2) ♦ Zend ook mij (Elly & Rikkert Zuiderveld zie muziekbundel Een boek vol liedjes 2) ♦ In vuur en vlam (Elly & Rikkert Zuiderveld zie o.a. Timotheus liedbundel deel 1) ♦ Kom, ga mee! (zie Timotheis liedbundel deel 2)
Viering van de kinderwoorddienst Welkom Kinderen welkom heten en ieder zijn / haar naam even laten noemen om elkaar beter te leren kennen. Jezus noemde ook iedereen bij naam! Eventueel naamkaartjes of presentiekaarten gebruiken waarop de kinderen iedere keer een stickertje kunnen plakken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "En mama, heeft papa die baan?" "Ja kind, hij kan volgende week beginnen!" "Geweldig! Helemaal té gek! Zeg, dat moet oma weten. Zij heeft zich er zoveel zorgen over gemaakt toen papa werkloos werd. Weet je wat? Ik ga meteen naar haar toe!" "Zou je dat wel doen, meid? Het is minstens een half uur fietsen en het regent al de hele dag. Je kunt haar toch net zo goed even opbellen?" "Nee mama, dit moet ik haar zelf vertellen, ik wil haar gezicht zien als ze het goede nieuws hoort!" "Nou, ik hoor het al, jij bent niet tegen te houden! O.K. dan, maar doe wel je regenjas goed dicht en kom weer op tijd terug naar huis. Denk je daaraan?" "Komt in orde!" Herken je dit? Ja, als je goed nieuws hebt dan móet je dat gewoon aan iedereen laten weten, geen moeite is je dan te veel! Ook Jezus heeft goed nieuws. Het beste nieuws aller tijden zelfs! In het evangelie van vandaag geeft Hij aan zijn leerlingen de opdracht om dat Goede Nieuws door te vertellen aan alle landen van de hele wereld! Nou, dat hebben ze gedaan! Niets was hun teveel. Ook al moesten ze verre reizen maken en werden ze door de mensen van die landen belachelijk gemaakt en zelfs met de dood bedreigd! De Blijde Boodschap van Jezus ging de hele wereld door en kwam ook in Nederland. Hoe is dat nu gegaan? Iemand die daar een grote bijdrage aan heeft geleverd is de Heilige Willibrord. Deze monnik kwam in 690 met twaalf metgezellen uit Ierland naar ons land toe, om de mensen in ons land te vertellen over de liefde van Jezus. Bijna vijftig jaar lang heeft hij dit vol vuur gedaan. In 695 werd hij door de Paus tot bisschop gewijd. In Utrecht liet hij een kathedraal en een klooster bouwen. In de kloosterschool werden nieuwe missionarissen opgeleid. Behalve het christelijke geloof hebben de 66
monniken dus ook cultuur in de vorm van onderwijs gebracht. Utrecht is nog altijd het centrum van de rooms-katholieke Kerk in Nederland. Het was een zware klus om de mensen hier warm te krijgen voor de Boodschap van Jezus! Men ondervond vooral veel tegenwerking van de Friese koning Radboud. Ondanks alles heeft Willibrord de moed nooit opgegeven. Hij heeft de opdracht ter harte genomen die Jezus bij zijn Hemelvaart aan zijn apostelen gaf: "Ga de wereld in en maak alle volkeren tot mijn leerlingen en doop hen in de Naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest.... “ De prachtige slotzin van het Matteüs-evangelie zal hem zeker steun en troost gegeven hebben in zijn moeilijke werk: "Zie, ik ben bij jullie, alle dagen, tot aan de voleinding van de wereld." Laten wij naar het evangelie luisteren.
Evangelie Uit het hoofd navertellen en / of samen doorlezen. Voor tekst en uitleg zie boven.
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? De heilige Willibrord heeft Nederland het Goede Nieuws van Jezus gebracht. Laten ook wij dat Goede Nieuws aan iedereen blijven doorgeven.
Praktische toepassing Praten over jouw geloof... Natuurlijk is dat niet gemakkelijk, misschien word je wel uitgelachen of door andere kinderen raar aangekeken. Je hoeft het ook niet zo nadrukkelijk te doen, dat zal anderen misschien alleen maar afschrikken. Door allerlei kleine dingen kun je laten zien dat je een volgeling van Jezus wilt zijn. Durf een kruisje te maken voor het eten als je overblijft op school, in een restaurant bent of ergens logeert. Schaam je er niet voor om te vertellen dat je naar de kerk gaat. Het belangrijkste is natuurlijk om door je manier van leven te laten zien dat je een christen bent, dan dwing je respect af en dan zijn er vast mensen die meer willen horen over Jezus.
Gespreksvragen Wat voor een opdracht geeft Jezus, vlak voor zijn Hemelvaart, aan zijn apostelen? Hoe moeten zij de mensen dopen? Waarom is de heilige Willibrord voor ons zo belangrijk?
Lied en / of verwerking Zie suggesties boven.
Afsluiting Zo mogelijk de kinderwoorddienst afsluiten met een korte geloofsbelijdenis of één artikel van de geloofsbelijdenis of lied ‘Ik geloof’ van Jan Visser (zie muziekbundel Zingen maakt blij). De voorbede kan met de volwassenen in de kerk meegebeden worden of in een aangepaste (verkorte) versie voor de kinderen. Het mooiste is wanneer de kinderen tijdens de offerande weer terugkomen in de kerk. 67
Bij de Eucharistieviering voor gezinnen Thema Geef jij ook de fakkel door!
Liederen Zie boven voor verschillende liederen rond het Thema van deze zondag
Openingsgebed God, U heeft de heilige Willibrord bestemd om uw grootheid te verkondigen aan de heidenen en hen tot uw kinderen te maken. Wij vragen U op zijn voorspraak: laat ons als trouwe dienaren altijd uw wil doen opdat uw volk ook in onze tijd zal groeien in aantal en in dienstbaarheid. Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon, die met U leeft en heerst in de eenheid van de heilige Geest, God, door de eeuwen der eeuwen.
Evangelie Voor bijbehorende illustratie, evangelietekst en uitleg; zie boven.
Voorbede Bidden wij tot God, die altijd bij ons blijft, tot aan de voltooiing van de wereld. 1. Voor onze Paus, bisschoppen, priesters, diakens en pastorale werkers, dat zij, ondanks tegenwerking en vijandigheid, de moed zullen blijven houden om zich met hart en ziel voor uw Kerk in te zetten, net zoals de heilige Willlibrord dit heeft gedaan. 2. Voor alle christenen, waar ook ter wereld, die samenleven met mensen die een andere godsdienst of levensovertuiging hebben, dat zij heel veel liefde en respect voor elkaar tonen. 3. Voor mensen die angst hebben voor de toekomst, dat zij mogen weten dat U bij ons blijft, tot aan de voltooiing van de wereld. 4. Voor onszelf, dat wij ons inzetten om net als de heilige Willibrord de fakkel van Gods liefde in onze omgeving door te geven.
Gebed over de gaven Heer, zie naar de gaven die wij naar uw altaar hebben gebracht bij de herdenking van de heilige Willibrord. U heeft hem gemaakt tot een onvermoeibaar werker in uw wijngaard. Wij vragen U: laat ook ons door de kracht van dit offer, in alles wat wij doen rijke vruchten voortbrengen. Door Christus onze Heer. 68
(Voor de eigen prefatie van dit feest zie het (Altaar)missaal)
Gebed na de communie Almachtige God, door de toewijding en zorg van de heilige bisschop Willibrord heeft U ons samengebracht in de schaapsstal van uw Kerk. Wij bidden U: laat ons leven van het voedsel dat U ons geeft en onder leiding van deze herder de eeuwige vreugde bereiken. Door Christus onze Heer. (Voor de speciale zegen bij dit feest zie blz. 1027 van het Altaarmissaal)
Extra Teken of kopieer een afbeelding van de landkaart van Nederland. Schrijf erboven in grote letters (als een soort krantenkop): GEEF JIJ OOK DE FAKKEL DOOR! Knip tevoren ongeveer 20 kleine fakkeltjes uit. Laat zien hoe Willibrord een fakkel ons land binnengebracht heeft. Daarna zijn er nog meer mensen geweest (o.a. de heilige Bonifatius) die de fakkel van Gods liefde in ons land verspreid hebben. Wanneer wij nu ook die fakkel doorgeven, kan er veel licht en warmte van Jezus in ons land komen. (bevestig steeds meer fakkeltjes op de kaart om dit visueel te maken).
69
H. Willibrord, 7 november Johannes 6, 37-40 Geef jij ook de fakkel door!
Teken de reizen van Willibrord van zijn geboorteland Engeland naar Ierland. Vervolgens naar Nederland en tot slot naar Luxemburg waar hij is gestorven.
Ierland
Engeland Nederland Luxemburg Frankrijk
Spanje
Los de geheime code op. (bv. a+2=c, k-1=j) abcdefghijklmnopqrstuvwxyz __ __ __ __ __ __ __ t+2 f-1 p+2 i-2 d+1 d+1 q+3 __ __ __ __ __ __ g-2 k+1 i+2 c-2 c-2 p+2 __ __ __ __ f-2 q-2 g-2 k+3
__ __ __ __ __ p-2 l+3 l+3 j-1 r+2 __ __ __ __ __ __ i-2 n+1 c+2 e-1 r+2 f-1
__ __ c+2 l+2
__ __ r+2 f-1
__ __ __ __ __ __ j-2 c+2 m-1 s-3 d+1 p-2
Stichting Kinder- 70 & Jeugdwerk Samuel www.stichtingsamuel.nl
SPIEGELVERHALEN
BIJ ALLE ZONDAGEN
VAN HET JAAR A
71
1e ZONDAG VAN DE ADVENT Evangelie: Matteüs 24, 37-44
Thema BEREID JE VOOR: HIJ KOMT! Alternatief: WAKKER WORDEN, WAKKER BLIJVEN !
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Leef zó, dat je Jezus elke dag zou kunnen ontmoeten, zonder je voor jezelf te moeten schamen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal De meester moet even naar de tandarts. Zijn groep kinderen is volgens hem al oud genoeg om even alleen te werken. Ze zitten tenslotte al in groep 8! Ze moeten al zelfstandig kunnen werken. De tandarts woont vlakbij school dus de meester zal zo terug zijn. Iedereen heeft plechtig beloofd rustig te blijven en niet te gaan klieren. Maar de meester is de deur nog niet uit of Mike begint meteen lol te trappen. Binnen een paar minuten rennen ze allemaal door de klas. Een aantal kinderen spelen zelfs tikkertje! De meester blijft zeker wel een kwartier of langer weg want de tandarts moet zijn kies vullen. Marieke pakt haar snoepzak uit haar tas en begint uit te delen. Ze zijn zo door het dolle heen dat ze alle snoeppapiertjes door de klas gooien. Ze maken zoveel lawaai dat niemand het in de gaten heeft als de meester ineens in de deuropening verschijnt. Daar waren ze niet op voorbereid! Mike heeft hem het eerst in de gaten en rent terug naar zijn tafeltje. Dan zien de anderen het ook en iedereen gaat snel zitten. Menigeen wordt rood van schaamte. Ze zouden toch hun best doen en rustig gaan werken? Dat hadden ze toch samen afgesproken? Zo is het ook met de terugkomst van Jezus op aarde, aan het einde der tijden. Wanneer dat gebeurt, weet niemand; het zou vandaag kunnen zijn of over 1000 jaar. Daarom vraagt Jezus dat we waakzaam blijven. Als je altijd zó hebt geleefd zoals God het bedoeld heeft, dan heb je niets om bang voor te zijn. Integendeel, de terugkeer van Jezus is juist iets heel moois. Het is iets om met je hele hart naar uit te zien! Luister maar naar het evangelie.
72
2e ZONDAG VAN DE ADVENT Evangelie: Matteüs 3, 1-12
Thema KEER TERUG NAAR GOD Alternatief: WERK IN UITVOERING
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Ruim alles uit de weg waardoor God jou niet of moeilijk kan bereiken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Arjan kijkt vol belangstelling naar de werklui die zo druk in de weer zijn. Er wordt gegraven, gemeten en gesjouwd. Wagens rijden af en aan. "Meneer, mag ik u wat vragen?" "Vraag maar op, jong!" "Wat zijn jullie eigenlijk aan het doen?" "Wij zijn een weg aan het aanleggen!" "Is dat veel werk?" "Jazeker! Eerst moeten we alles mooi glad maken. Dus de hobbels en keien moeten er uit. Dan komen er nog verschillende laagjes zand en puin en vervolgens wordt er goed gewalst. En als laatste krijgt het nog een prachtige stevige bovenlaag, het asfalt. Zo kunnen de mensen er straks veilig met hun fiets of auto overheen rijden. Die laag moet sterk zijn, want hij moet zelfs zware vrachtwagens kunnen dragen!" "Kan ik er straks ook met mijn fiets overheen rijden?" "Ja, hoor! Al fietst je hele school er over heen samen met de renners van de Tour de France!" "Cool, zeg!" Ons leven is ook wel eens als een hobbelige weg, vol bobbels en kuilen. Er kunnen allerlei dingen zijn die voor ons de weg naar God versperren: geld, hebzucht, jaloezie, trots, teveel tv of computer kijken... Kunnen jullie nog meer dingen noemen? Om dichter tot God en tot onze medemensen te komen worden we in de Advent uitgenodigd een opruiming in ons leven te houden. Luister maar hoe Johannes de Doper ons daartoe oproept.
73
3e ZONDAG VAN DE ADVENT Evangelie: Matteüs 11, 2-11 Zondag Gaudete (Verheugt u)
Thema WEES BLIJ, HIJ IS NABIJ! Alternatief: UITZIEN NAAR JEZUS
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Op een gezellige wintermiddag is Luuk op bezoek bij zijn opa. Ze drinken warme chocolademelk en opa vertelt over vroeger. "Wees toch blij. Verheug je. Het zijn woorden, die heel warm binnen in je zitten. Ik voel ze nog steeds. Als kind hoorde ik plotseling de mensen op straat roepen: de oorlog is voorbij! De oorlog is voorbij! We hoeven niet meer bang te zijn! We hoeven ons niet meer te verstoppen! Voor het eerst weer dat sneeuwwitte brood eten. Wat was iedereen blij! Sommige mensen huilden zelfs van vreugde. Men viel elkaar om de hals. Wat is blij zijn toch mooi! Vooral als zoveel mensen samen dat geweldige gevoel van blij zijn meemaken." "Wat kunt u mooi vertellen, opa! Mama zei dat wij straks ook feest gaan vieren. Dat is Kerstmis. We vieren dan dat Jezus geboren is." "Weet je wat ik vroeger zo leuk vond? Een hele tijd voordat het Kerstmis was, hadden we al een beetje feest. Straten werden versierd met lichtjes. De kerststal werd opgezet. Soms maakten wij zelf beeldjes van hout, met de figuurzaag, of wij boetseerden ze uit klei. We zochten samen een kerstboom uit, die wij dan met zijn allen versierden. De adventskrans werd opgehangen en iedere week mocht een van ons een nieuw kaarsje aansteken. We oefenden vaak een toneelstukje dat wij op school zouden opvoeren. We hadden het toen niet zo breed. Vooral in de oorlog niet. Dikwijls kon je de gewoonste dingen in de winkel niet kopen... omdat die er gewoon niet waren. Geen aardappels, geen vlees, geen appels! Toch zijn we altijd Kerstmis blijven vieren. Want dat is het feest van hoop op vrede voor alle mensen! Maar het mooiste Kerstfeest, dat was voor mij toch de Kerst van 1945, toen de oorlog was afgelopen en de vrede, waar wij zo lang maar hadden uitgezien, werkelijkheid geworden was!" Wat is het fijn als je ergens naar uit kunt zien. Ook dit jaar zien wij uit naar het Kerstfeest. Daar verheugen wij ons nu al op. Want het Kerstfeest is een bevrijdingsfeest! Want Jezus, die geboren wordt, is een bijzonder Iemand. Luister maar naar het evangelie. of Wie van jullie weet nog dat je moeder een kindje verwachtte? Hoe vond je dat? Keken jullie er samen verlangend naar uit? Wat deed je om je voor te bereiden? De laatste dagen voor de geboorte duurden vast het langst. Dan ben je al blij dat het kindje snel gaat komen. Zo mogen we ook nu al blij zijn dat Jezus met kerstmis geboren wordt. We mogen nu al verlangend naar hem uitzien. 74
4e ZONDAG VAN DE ADVENT Evangelie: Matteüs 1, 18-24
Thema JOZEF DOET WAT GOD WIL Alternatief: EEN BELANGRIJKE BESLISSING
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Ook al is het moeilijk voor Jozef, hij doet wat God wil. Hij luistert naar God en wil Hem gehoorzamen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal De ouders van Arnoud hebben een belangrijke beslissing genomen: ze gaan een weeskindje uit Afrika adopteren! Arnoud krijgt er dus een broertje of een zusje bij! Maar wat komt daar veel bij kijken... Zijn vader en moeder moeten stapels papieren invullen en met heel veel mensen praten. Het valt allemaal wel tegen en het duurt ook maanden voordat ze toestemming krijgen. De mensen willen natuurlijk dat het kindje in goede handen komt en daarom willen ze zeker weten of de mogelijke ouders wel geschikt zijn om voor zo'n kindje te zorgen. Daarom doen Arnouds ouders gewoon wat hen gevraagd wordt. Toen vader dat vertelde zei Arnoud lachend: "Nou, dat hoeven ze toch alleen maar aan mij te vragen? Ik weet dat jullie de beste ouders van de hele wereld zijn!" In het evangelie van vandaag horen we iets bijzonders over Jezus’ geboorte. Eigenlijk adopteert Jozef Jezus ook want wie is de echte Vader van Jezus? (God) Luister maar hoe moeilijk Jozef het even heeft wanneer hij merkt dat Maria een kindje verwacht. Wat zal hij doen? Ieder jaar kunt u bij Samuel informatie vragen over uitgewerkte kinderkerstvieringen. Er is een kerstviering met een uitgewerkt kerstspel dat als een rode draad door de Eucharistieviering loopt. En er is een kinderkerstviering van woord en gebed voor jongere kinderen. Wij mailen u graag de teksten toe om u veel typewerk te besparen.
75
GEBOORTE VAN DE HEER 25 december: Kerstmis Evangelie: Lucas 2, 1-14 (Kerstnachtmis)
Thema GOD IN ONS MIDDEN Alternatief: GOD, ZO DICHT BIJ ONS
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? God is Mens geworden, zoals wij! Hij is niet ver weg, maar steeds heel dichtbij!
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Peter is een jongetje van 10 jaar zoals er zo velen zijn. Toch is het bij Peter anders dan bij vele andere kinderen van zijn leeftijd. Hij woont niet thuis! Hij is niet bij zijn vader en moeder. Waarom niet? Peter zit met zijn broertje in een internaat. Zijn vader, die werkzaam zou zijn geweest in de zogenaamde "drugswereld" is in de gevangenis terechtgekomen. Hij heeft steeds beweerd onschuldig te zijn. De moeder van Peter, die vaak ziek was, kon haar 5 kinderen niet goed meer verzorgen En tot haar groot verdriet werden de kinderen in een internaat geplaatst. Peter heeft het daar heel moeilijk mee! Hij zegt heel weinig! Als er gevoetbald wordt, doet hij niet mee. In de klas let hij niet op maar zit steeds naar buiten te staren. Vooral rond de feestdagen is Peter erg stil en in zichzelf gekeerd. Hij denkt dan aan vroeger thuis... Een van de leiders heeft hem toch zover gekregen om mee te doen in een toneelstukje over Kerstmis. Eerst vond Peter het maar niets: Kerstmis, dat moet je toch thuis vieren met je vader en moeder, anders is het toch niet écht? De leider schudt zijn hoofd: "Nee, jongen, Kerstmis is wat je er zelf van maakt! Dat Kindje is ook voor jou op de wereld gekomen, vergeet dat nooit!” Toch probeert de jongen telkens af te haken, maar de leider weet hem steeds weer over te halen om door te gaan.Eén zin uit het toneelstuk blijft Peter steeds bij: "Zij legde Hem neer in een kribbe, want in de herberg was geen plaats voor Hem." Er was geen plaats voor Jezus? Dat was voor Jozef en Maria toch ook erg! Voor het eerst spreekt Peter met meneer Jan over zijn thuis en vooral over zijn vader. De leider geeft hem een bemoedigend schouderklopje. "Ik ken het verhaal Peter. Jouw vader zit in voorarrest, omdat het politieonderzoek nog niet afgerond is. Ik houd je wel op de hoogte!" Dat doet Peter goed. Hij blijft voor zijn vader bidden en vraagt het Kerstkind hem te helpen. Het toneelstuk "Kerst in een schuilhut" wordt een groot succes. En aan het eind van de kerstvakantie is Peter met zijn broertje weer thuis. Vader is vrijgesproken! Vrede op aarde! Nu is er ook vrede in Peters hart! Laten wij samen luisteren naar het oude, maar toch altijd weer nieuwe Kerstverhaal of Er is een koningskind geboren! Journalisten verdringen zich rond het paleis om het laatste nieuws te vernemen. Fotografen struikelen haast over elkaar heen, want iedereen 76
wil toch die bijzondere foto maken die nog niemand heeft! Er zijn nog zoveel vragen... Is het een jongen of een meisje? Hoe zal het heten? Is het gezond? Is alles goed met de moeder? En dan, totaal onverwacht, komt er iemand die zegt: Hier moeten jullie niet zijn. Jullie moeten daar, naar die dierenstal, want daar is het Kind geboren dat de hele wereld veranderen zal. Wat zouden de mensen verbaasd zijn, denk je ook niet? Zo wonderlijk was de geboorte van Jezus. Luister maar naar het evangelie
77
FEEST VAN DE H.FAMILIE (Zondag onder het octaaf van Kerstmis) Evangelie: Matteüs 2, 13-15. 19-23
Thema GEZIN OP DE VLUCHT Alternatief: ASIELZOEKERS
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus weet zelf hoe het is om te moeten vluchten. Hij is de kinderen en de grote mensen die in onze tijd moeten vluchten nabij en begrijpt hun nood.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Drie mensen op de vlucht. Een man en een vrouw met hun kindje. De man was een journalist en moest samen met zijn gezin het land verlaten. Hij werkte voor een krant en had een kritisch artikel geschreven over de mensenrechten. Dat vond het staatshoofd, een wrede dictator, niet goed. Hoe lang waren ze al onderweg? Hoe veel keren zijn ze al moeten vluchten voor de soldaten van de tiran, die hen op het spoor waren gekomen? Vaak moesten ze overnachten in de openlucht. Voortdurend hadden ze honger en als ze iets te eten konden vinden, dan was het van slechte kwaliteit. Hun kindje werd daar ziek van. Ze waren bang dat hun zoontje het niet zou halen maar hij was er toch nog bovenop gekomen. Wel was hij erg verzwakt, veel méér kon hij niet verdragen. Zo konden ze toch niet blijven doorgaan? Ze hebben hun hoop gesteld op dat nieuwe land, daar achter de horizon. Een land dat bekend staat om zijn gastvrijheid. Zouden ze daar eindelijk een thuis vinden? Wie van jullie heeft wel eens horen vertellen over vluchtelingen en asielzoekers? Weet je wat deze mensen doorgemaakt hebben? Hoe zou jij het vinden als je vandaag hals over kop uit je huis zou moeten vluchten, zonder te weten waar je terecht zult komen? Jezus, Gods Zoon, is mens geworden en daarom heeft Hij ook alle nare dingen ervaren, die wij mensen meemaken. Hij heeft met zijn ouders ervaren wat het is om te moeten vluchten uit je geboorteland waar Hij een aantal jaren ver van huis moest doorbrengen en helemaal afhankelijk was van de goedheid van anderen. Luister maar naar het evangelie.
78
HEILIGE MARIA, MOEDER VAN GOD Octaafdag van Kerstmis 1 januari, Nieuwjaarsdag Evangelie: Lucas 2, 16-21
Thema MARIA, ONZE MOEDER Alternatief: BEWAAR HET IN JE HART
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? De herders vertellen wonderlijke dingen over Jezus en moeder Maria bewaart en overweegt ze in de stilte van haar hart. Ook jij wordt uitgenodigd regelmatig stil te zijn en na te denken over wat Kerstmis voor jou betekent.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Er is feest in de straat! In de tuin van de buren staat een grote ooievaar met een baby. Het is natuurlijk geen echte ooievaar. De buurman, meneer Gerards, heeft die gemaakt van hout. “Mama, is het een meisje of een jongen?”, vraagt Inge. “Waarom een meisje?”, vraagt Rob, “een jongen is toch veel leuker!” “Leuker? Laat me niet lachen!”, gniffelt Inge, “Jongens, daar heb je alleen maar last van!” "Nou, zo is het wel weer genoeg!", komt moeder tussen beide, “Bij de buren wordt een kindje geboren en jullie gaan meteen met elkaar kibbelen. Toen jij werd geboren, Inge, was het groot feest in huis. Jij was onze eerste! De buren kwamen ons direct feliciteren. Oma en opa waren helemaal in de wolken. Opa was heel stil en zei weinig maar hij had tranen in zijn ogen. Jullie begonnen nu te kibbelen of het een meisje of jongen moest zijn. Maar denk eens aan mevrouw Gerards, die al zo lang geen baby kon krijgen... Het maakt haar niet uit of het een jongen of een meisje is. Als jullie het fijn vinden dat hiernaast een kindje is geboren na zo'n lange tijd, dan mag je er natuurlijk veel over praten. Maar denk ook eens in stilte na over dat grote wonder: de geboorte van een nieuw leven! Ja, als er iets heel moois gebeurt, dan wil je daar vaak het liefst de hele tijd over praten. Soms wil je er ook in stilte over nadenken. Luister maar naar het evangelie
79
2E ZONDAG NA KERSTMIS Evangelie: Johannes 1, 1-18
Thema HET WOORD ONDER ONS Alternatief: GODS WOORD: EEN MENS VAN VLEES EN BLOED
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Gods Woord, Jezus, is een mens van vlees en bloed geworden en is midden onder ons komen wonen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal De winter is al enige tijd in het land. De sloot achter het huis van Michelle is dicht gevroren, Het Kerstfeest is voorbij en iedereen heeft nu heerlijk kerstvakantie. De kleine Michelle heeft van de Sint een paar nieuwe schaatsen gekregen. Haar eerste eigen schaatsen! Zij zou ze het liefst meteen willen uitproberen! Maar papa en mama zeggen nadrukkelijk dat zij niet alleen het ijs op mag gaan. Vader zegt dat het ijs, vooral als het gesneeuwd heeft, onbetrouwbaar kan zijn. "Wat is dat, papa, onbetrouwbaar-?" vraagt Michelle. "Dat betekent, dat het ijs er uitziet als sterk ijs, maar eigenlijk niet goed genoeg is om er veilig op te schaatsen. Dus zonder onze toestemming mag je niet op het ijs! Begrepen Michelle?" Michelle knikt maar stiekem denkt ze: "Als vader naar kantoor is, ga ik het toch eens proberen. Dat ijs op de sloot is zo mooi. Geen water meer te zien!” Als mama even naar de buren is gegaan trekt Michelle vlug haar nieuwe schaatsen aan en gaat vol spanning het ijs op. "Zie je wel”, denkt Michelle, "het ijs is goed. Ik kan er best op lopen." Dan gebeurt het... Krakkrak. Plons!! Ze valt in het ijskoude water. Gelukkig is de sloot niet diep... maar Michelle is ontzettend geschrokken is en krabbelt in paniek naar de kant. Nu voelt zij ook hoe ijskoud het water is. Bibberend en huilend komt ze thuis! Had ze nu maar geluisterd! Mama is erg boos. "Je hebt je niets van onze woorden aangetrokken! We hebben het nog zó gezegd!" Michelle hoort nog hoe haar vader zei: Heb je mijn woorden begrepen? Woorden zijn heel belangrijk voor mensen. Je kunt er iemand mee waarschuwen. Je kunt om hulp roepen. Je kunt er vriendschap mee uitdrukken... maar ook vijandschap! Liefde maar ook haat! Wat doe je eigenlijk als je praat? Waarom praat je met andere mensen? Je wilt andere mensen iets laten weten over je familie of over jezelf: hoe jij je voelt, hoe verdrietig of hoe blij je bent. Je wilt anderen iets duidelijk maken. Je maakt een bruggetje tussen jezelf en iemand anders. God wilde ook heel graag aan de mensen duidelijk maken wie Hij is. Hij wilde een brug maken tussen zichzelf en de mensen, want die dachten vaak niet meer aan God en 80
gingen steeds weer in de fout. Ze trokken zich soms niets meer aan van de geboden die Hij had gegeven. Weten jullie wie die brug is, die God maakte tussen zichzelf en de mensen? Die brug is Jezus! Jezus wordt de Zoon van God genoemd, dat wil zeggen: God, die Mens is geworden! Door Jezus maakt God duidelijk wie Hij is. Daarom noemt Johannes de evangelist, Jezus het Woord van God. God is, in de persoon van Jezus, een Mens van vlees en bloed geworden, die tussen de mensen geleefd heeft. Luister maar naar de mooie woorden van Johannes. (eventueel alleen het eerste deel van de proloog van het Johannes evangelie voorlezen)
81
OPENBARING DES HEREN Evangelie: Matteüs 2, 1-12 (Het feest van de Openbaring van de Heer wordt gevierd op 6 januari of de zondag tussen 2 en 8 januari)
Thema EEN STER WIJST DE WEG Alternatief: GODS LICHT SCHIJNT VOOR IEDEREEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is op de aarde gekomen voor alle mensen, Joden en niet-Joden, arme herders en wijzen. Ook voor jou is Jezus geboren. Volg zijn Weg, de Weg die jou gelukkig zal maken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Fred en zijn ouders zijn met Kerstmis op vakantie in Zuid Afrika. Het is er zomers warm en ze lopen steeds in korte broek rond. Fred heeft zelfs al verschillende keren gezwommen. En dat terwijl het in Nederland ijskoud is! Op een dag lopen ze een kerk binnen. Daar zien ze een stal staan. Fred gaat de beelden van dichtbij bekijken. Hij roept van verbazing uit: “Mam, kijk eens: het kindje Jezus is zwart! Hoe kan dat? Jezus is toch niet in Afrika geboren?” "Nee, jongen. Jezus is geboren in Israël, het land van de Joden. Maar één ding is heel belangrijk: Jezus is op aarde gekomen voor alle mensen. Het maakt helemaal niet uit van welk volk je bent of wat voor kleur je hebt. Ieder volk tekent of maakt Jezus als een van hen. Is dat niet mooi? Dit heeft alles te maken met het Driekoningenfeest dat wij vandaag vieren. Drie wijze mannen uit een heel ver land komen Jezus bezoeken. Ze zijn niet van het Joodse volk, maar dat maakt hun helemaal niets uit. Hun verhaal laat zien: echt Christelijk geloof is grenze(n)loos! Luister maar naar het evangelie.
82
DOOP VAN DE HEER Evangelie: Matteüs 3, 13-17.
Thema JIJ BENT MIJN GELIEFD KIND Alternatief: WIJ HOREN BIJ ELKAAR (De Doop van de Heer wordt gevierd op de zondag na 6 januari. Als dit feest samen zou vallen met het feest van de Openbaring des Heren, wordt de Doop gevierd op de maandag daarna)
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? God de Vader sprak tot Jezus bij zijn Doopsel en noemde Hem: mijn geliefde Zoon. God houdt van ons zoals wij zijn. Ieder mensenkind is voor Hem heel speciaal, heel bijzonder. Door ons Doopsel zegt Hij (als Vader, Zoon en Heilige Geest) ook tegen ons: Jij bent mijn geliefde zoon en mijn geliefde dochter.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Geen regen, geen bronnen, geen rivieren. Stel je voor dat je kunt niet drinken en niet zwemmen. Moeder kan de was niet doen en een brand kan niet meer geblust worden! Wij kunnen zonder water niet leven. Gelukkig is de wereld anders en dat hebben we niet aan ons zelf te danken! Water lest je dorst, maakt veel schoon en geeft veel plezier! Maar water kan ook verschrikkelijk zijn als iemand verdrinkt of wanneer er een overstroming is. Toen de kleine Timmy in onze kerk gedoopt werd, was het groot feest. Opa en oma's, tantes en ooms, vrienden en kennissen waren er allemaal bij. Het was echt geweldig. Maar toen Timmy het water over zijn bolletje kreeg, schreeuwde hij uitbundig! Iedereen moest wel even glimlachen en de pastoor zei:”Toen het kindje Jezus geboren werd in een arme stal, zal hij vast ook wel eens van honger of kou geschreeuwd hebben!” Hij vertelde toen ook dat het dopen met water in de kerk betekent dat je echt hoort bij de Kerk. Door het doopwater wordt je vanbinnen helemaal schoongewassen! Vandaag horen wij dat ook Jezus gedoopt wordt. Was dat nodig voor Jezus, denk je? Nee, want Hij heeft nooit iets verkeerds gedaan. Hij is al helemaal schoon van binnen. Luister maar wat het evangelie hierover zegt.
83
Ook voor deze Veertigdagentijd en Paastijd van het liturgische jaar A zal er door Samuel weer een hele nieuwe set Doordenkertjes uitgegeven worden. Dit zal in de nieuwsbrief en op de website bekend gemaakt worden.
1e ZONDAG VAN DE VEERTIGDAGENTIJD Evangelie: Matteüs 4, 1-11
Thema TROUW ZIJN AAN GOD Alternatief: DE GOEDE WEG KIEZEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Blijf trouw aan God en laat je door niemand op de verkeerde weg brengen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Jordi en zijn vrienden slenteren door de supermarkt. Ze hebben zo’n zin in een zak chips maar niemand heeft genoeg geld bij zich. Ze kijken rond hoeveel controle er in de winkel is. Jordi fluistert: “Wie durft er een of twee zakken onder zijn trui mee te smokkelen?” Mitch zou wel willen maar hij weet dat het niet goed is. Wat zal hij doen? En als ze hem nu betrappen wanneer hij langs de kassa loopt? Moet hij dan naar het politiebureau? Jordi zegt zachtjes in zijn oor: “Als jij het niet durft hoor je niet meer bij onze vriendengroep want dan ben je een watje!” Nu wordt het heel moeilijk voor Mitch. Hij wil zo graag bij die stoere en populaire jongens horen. Na enige ogenblikken nadenken, pakt hij snel een heerlijke zak chips en loopt er zo onopvallend mogelijk mee naar buiten. Wanneer hij door de kassa heen is, klopt zijn hart luidruchtig. Met zijn vrienden loopt hij naar de parkeerplaats en daar eten ze samen de chips op. Ze vinden hem wel cool dat hij het gedurfd heeft maar diep in zijn hart schaamt hij zich rot. Eigenlijk smaakt de chips hem niet zo best vandaag... Mitch hoorde in zichzelf a.h.w. twee stemmetjes. Het ene stemmetje zei: doe het niet! Het andere zei: doe het maar gerust! Hebben jullie dat ook wel eens? Kies je dan de goede weg? Ook Jezus werd op de proef gesteld, luister maar naar het evangelie van vandaag…
84
2e ZONDAG VAN DE VEERTIGDAGENTIJD Evangelie: Matteüs 17, 1-9
Thema LUISTER NAAR JEZUS Alternatief: JEZUS: HET STRALENDE MIDDELPUNT
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is de Zoon van God, luister naar Hem.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Yuri woont nog niet zo lang in Nederland. Hij is gevlucht uit een arm land in Afrika. Vandaag is hij voor het eerst met zijn oom in de bioscoop! Ze gaan de nieuwste Walt Disney film bekijken. Wat spannend als het opeens helemaal donker in de zaal wordt. Eerst waren de mensen nog wat rumoerig, maar nu zijn ze allemaal muisstil. Dan begint de film. Yuri weet niet wat hij ziet! Wat een groot beeld is dat, veel groter dan dat van de tv, die ze thuis hebben! Yuri wordt helemaal meegenomen in het spannende sprookjesverhaal. Hij zit ademloos te kijken. Het is net alsof hij er zelf echt bij is! Veel te vroeg naar zijn zin is de film afgelopen. Het licht gaat weer aan, de mensen staan op en gaan weer naar buiten. Ook Yuri met zijn oom. Buiten regent het. De straten zijn nat en grijs en alles lijkt opeens zo grauw, zo gewoontjes. Wat valt dat tegen als je net zo'n mooie film hebt gezien en echt het gevoel had dat je erbij hoorde. Yuri wordt er gewoon een beetje verdrietig van. Heb jij dat ook wel eens als je iets moois hebt meegemaakt? Je vindt het jammer wanneer het weer voorbij is. Je zou dat mooie eigenlijk willen vasthouden. In het evangelie van vandaag gebeurt er iets heel moois met Jezus. Maar dat is géén sprookje. De apostel Petrus voelt zich erg gelukkig. Hij wil dat het nooit ophoudt en altijd zo blijven zal Luister maar...
85
3e ZONDAG VAN DE VEERTIGDAGENTIJD Evangelie: Johannes 4, 5-42
Thema JEZUS IS HET LEVEND WATER Alternatief: NOOIT MEER DORST
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Wij kunnen niet leven zonder water. Wij kunnen ook niet leven zonder Jezus, de Bron van het levende water.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Mam. hebben we geen cola meer?" "Nee, jongen, die is op." "Ook geen fanta?" "Nee Rob, we gaan morgen pas boodschappen doen. Vandaag is het zondag en zoals je weet zijn dan de winkels dicht." "Maar ik heb zo'n dorst!" "Heb jij nog nooit een kraan gezien?" "Een kraan? Bedoel je een hijskraan?" "Nee hoor, hier, vlak voor je neus." "Oh, de waterkraan!" "Ja, je had toch dorst? Waarom neem je dan niet een lekker koel glas water?!" "Water?! Bah! Wat is daar nou aan?" "Weet je wat ik denk? Jij weet niet eens wat echte dorst is. Als je een paar uur door de woestijn bent getrokken en je tong is zó droog dat hij vastkleeft aan je gehemelte, dan is een glas water een geschenk uit de hemel! Zal ik meneer dan toch maar een glaasje helder water serveren?" "Graag mevrouw!" grapt Rob. "Stuurt u mij straks de rekening maar!" Voor ons is water zo gewoon, dat wij er nauwelijks nog bij stilstaan. Je draait een kraan open en het is er! In veel arme landen, waar het vaak erg heet is, is dat niet zo. Daar moeten ze hun water halen uit een bron of een waterput. Ook in Jezus' tijd had elk dorp een eigen put. Daar gingen de vrouwen dagelijks water halen. Het water moest m.b.v. emmers uit de bron gehaald worden. Ze deden het in een grote stenen kruik die ze op hun hoofd droegen. De bron was altijd een veelgeliefde ontmoetingsplaats, want daar trof je allerlei mensen en hoorde je de laatste nieuwtjes. Ook langskomende reizigers rustten graag bij een bron uit. Vandaag horen we dat ook Jezus bij een bron uitrust tijdens zijn reis. Luister maar naar het evangelie.
86
4e ZONDAG VAN DE VEERTIGDAGENTIJD Evangelie: Johannes 9, 1-41
Thema KIJK MET DE OGEN VAN JE HART Alternatief: OOG HEBBEN VOOR ELKAAR
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus maakt ziende; Hij helpt ons te kijken met de ogen van ons hart.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Mike staat samen met zijn moeder aan de kassa van een supermarkt. Hun karretje is vol geladen met allerlei boodschappen. Mike is al druk bezig met het uitladen van hun wagentje, als hij merkt dat zijn moeder zich omdraait naar een vrouw die achter hen staat. "Hoeft u alleen maar dat ene brood af te rekenen, mevrouw? Dan kunt u rustig voorgaan, hoor." De mevrouw in kwestie lacht vriendelijk. "Dank u wel! Wat aardig van u!" "Dat je dat gezien hebt, mam!" zegt Mike verbaasd als ze even later weer buiten zijn. "Die dingen moet je leren zien." antwoordt zijn moeder, "Kijk, de meeste mensen zijn zó druk bezig met hun eigen dingen, dat ze alleen daar maar oog voor hebben. Ze hebben het niet in de gaten wanneer een ander hulp nodig heeft. Dat is meestal geen kwade opzet, hoor. Ze zien het gewoon niet." Soms is het zo dat je iets per ongeluk niet ziet maar veel erger is het wanneer mensen iets niet willen zien.! Dan lijken ze wel blind voor hun eigen fouten en voor de noden van hun medemensen." Vandaag horen jullie in het evangelie dat Jezus een blinde man geneest. Maar Hij heeft ook een boodschap voor mensen die op een andere manier blind zijn. De mensen die niet willen zien. Luister maar naar het evangelie
87
5e ZONDAG VAN DE VEERTIGDAGENTIJD Evangelie: Johannes 11, 1-45
Thema JEZUS GEEFT NIEUW LEVEN Alternatief: DE DOOD IS DOOD!
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is sterker dan de dood. Wie in Hem gelooft, zal leven, voor altijd.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal De tranen biggelen over Cindy’s wangen. Een paar jaar geleden was haar opa al gestorven en nu is ook haar lieve oma dood! Nu kan ze nooit meer langsgaan om gezellig spelletjes te spelen of over school te vertellen. Nu liggen ze allebei op de begraafplaats onder die zware stenen. Wat nu? een aantal weken later komt moeder met een verrassing. Ze was aan het opruimen in oma’s huis en vond daar een envelop waar op geschreven stond: Voor Cindy. Met bevende handen maakt Cindy de envelop open. Een brief van oma! Weet je wat ze schrijft? Ze schrijft: Lieve Cindy, als ik ooit doodga zul je vast heel verdrietig zijn. Dat begrijp ik best want we zullen elkaar missen. Maar ik wil je zeggen dat je ook een beetje blij mag zijn want dan ga ik naar opa in de hemel. Iedereen die in God gelooft, mag later voor altijd bij Hem wonen. Daar vertrouw ik op... Hier moet Cindy wel even over nadenken. Ze stopt de brief in een speciaal laatje om het nog vaak te lezen. En ze moet toch nog wel even huilen. Ook Jezus zelf was verdrietig toen een goede vriend van Hem dood ging. Maar Hij laat iets bijzonders zien. Luister maar naar het evangelie
88
PALMZONDAG Evangelie: Matteüs 21, 1-11
Thema JEZUS, DE LIJDENDE KONING Alternatief: IN DE HANDEN VAN MENSEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is een bijzondere Koning. Hij geeft zijn leven vrijwillig uit handen om ons te verlossen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal De zwemkampioen is gisteren in onze opgetogen stad wel heel feestelijk binnengehaald. In een open rijtuig, voorafgegaan door sportverenigingen en de harmonie "Concordia", mocht de kampioen een ereronde door de stad rijden. Op het gemeentehuis ontving hij een deftige oorkonde, dat hij ereburger van de stad is geworden. Dat las ik in onze plaatselijke krant. Prachtige foto’s van jubelende mensen en vooral van de beroemde zwemkampioen. Een week later stond er in dezelfde krant: Er gaan hardnekkige geruchten, dat meneer X bij zijn topprestatie doping heeft gebruikt! De mensen waren verschrikkelijk teleurgesteld. Ze wilden zelfs dat hij geen ereburger meer zou zijn. En al kon naderhand gemeld worden dat de geruchten over doping waarschijnlijk alleen roddelpraat waren, de zwemkampioen had voor de grote massa afgedaan! "Waar rook is, daar zal ook wel een vuurtje zijn!" zei men spottend. Er was helemaal geen vuurtje maar dat geloofden alleen zijn trouwste vrienden. Ja, zo snel kan een mens door andere mensen aan de kant gezet worden! Jezus heeft het ook meegemaakt. Eerst juichten de mensen Hem toe en werd Hij binnengehaald als een koning en nog geen week later wilden ze hem aan het kruis slaan! Ja, zo kunnen mensen zijn! Luister maar naar het evangelie.
89
PAASZONDAG VERRIJZENIS VAN DE HEER Evangelie: Johannes 20, 1-9
Thema JEZUS IS VERREZEN! Alternatief: LEVEN DOOR HET KRUIS
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Wij geloven dat Jezus echt is opgestaan uit de dood en dat Hij leeft!
Inleidend gesprek met spiegelverhaal We liepen lang geleden eens over een klein kerkhofje in het Duitse plaatsje Waldfeucht even over de grens. Het was een echte zonnige dag. Daar zag ik een graf, dat opviel door een groot stenen kruisbeeld. De Christusfiguur was opvallend mooi uitgebeeld. Christus met zijn kroon van doornen. "Papa" zei ik ineens vol verbazing. "Kom eens kijken!" Ik wees hem op het hoofd van Jezus met de kroon van doornen. "Mooi, ", zei mijn vader, "werkelijk een prachtig beeld!" " Nee. Kijk eens goed naar die kroon van doornen!" " Nou zie ik het...hoe is het mogelijk?!" Op en in de doornenkroon had een vogel een nestje gebouwd. De vogeltjes waren al uitgevlogen.. De stilte op dat kerkhofje werd nog stiller. Jaren later zie ik in mijn gedachten nog altijd die doornenkroon en het lege vogelnestje! En telkens als het Pasen wordt denk ik : Uit en door het kruis is het nieuwe leven de wereld in gegaan! Jezus is gestorven aan het kruis. Maar is dit nu het einde? Luister maar naar het evangelie.
90
2e ZONDAG VAN PASEN Evangelie: Johannes 20, 19-31 (Beloken Pasen)
Thema GELOOF, OOK AL ZIE JE NIET. Alternatief: EERST GELOVEN, DAN ZIEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus nodigt ons uit in Hem te geloven, ook al zie je Hem niet.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Freek en Lieke zitten samen in fotoalbums te bladeren. Ze zien allerlei foto’s van vroeger. Hoe ze als kleine baby’tjes samen in de kinderwagen lagen. Hoe ze tegelijk de fles kregen en hoe ze hun eerste stapjes zetten. Ze kijken ook in het fotoboek over het trouwen van papa en mama. Daar zien ze ineens twee mensen die ze niet kennen. Ze vragen aan mama wie dat zijn. “Dat zijn jullie opa en oma die jullie jammer genoeg niet gekend hebben.” Dan vertelt mama hun allerlei verhalen over opa en oma. Opa heeft zelfs een keer de wandelvierdaagse van Nijmegen gelopen. Hij was bij de eerste tien mensen die op de laatste avond binnenkwamen en heeft daarvoor een hele mooie medaille gekregen. Freek en Lieke kunnen het bijna niet geloven. Is dat echt waar? Soms is het moeilijk om iets te geloven dat je niet zelf hebt gezien. Vinden jullie ook niet? Jij bent heus niet de enige, hoor. Luister maar eens naar het volgende verhaal over de apostel Tomas, die Jezus van heel dichtbij gekend heeft.
91
3e ZONDAG VAN PASEN Evangelie: Lucas 24, 13-35
Thema JEZUS TREKT MET JE MEE Alternatief: HERKEN JE HEM NIET ?
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus gaat met jou op weg ook al merk je dat niet altijd.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Het is feest en iedereen mag verkleed op school komen. Er is limonade en koek en er klinkt vlotte muziek. Iedereen ziet er fleurig uit. Ook Ralf is van de partij. Hij gaat als indiaan, als opperhoofd nog wel met een prachtige, bonte verentooi. Hij is er maar wát trots op! Hij neuriet mee op een bekende melodie. Dan voelt hij opeens een hand op zijn schouder. "En Rode Veer, vind je het een leuk feestje?" Ralf draait zich om en schrikt toch even als hij in het gezicht van een heuse heks staart! "Wees maar niet bang hoor, ik ben het maar!" Hij ziet hoe de "heks" haar masker afzet en verandert in juffrouw Lieke, de liefste juf van de hele school! Zij kijkt hem met guitige ogen aan. "Heb ik me niet goed vermomd? Jij herkende mij niet eens, hè?" "Nee juffrouw, u leek net een echte heks, ik schrok er even van!" "En jij bent nog wel zo'n dappere krijger!" "Oh, maar anders ben ik nooit bang, juf!" "Dat geloof ik graag! Nou, dan zet ik mijn masker maar weer op. Daag!" Wat vreemd is dat, als je iemand die je eigenlijk heel goed kent, niet direct herkent. Twee leerlingen van Jezus maken zoiets mee. Luister maar naar het evangelie.
92
4e ZONDAG VAN PASEN ROEPINGENZONDAG Evangelie: Johannes 10, 1-10
Thema HIJ ROEPT JE BIJ JE NAAM Alternatief: EEN BIJZONDERE BAND
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is de goede Herder. Hij kent ons bij onze naam en houdt van ieder van ons.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Celia heeft voor haar verjaardag een hondje gekregen. Haar naam is Spikkel. Ze komt uit het asiel. Spikkel is nog heel schuw. Iedere keer als iemand haar wil aanraken krimpt ze van angst in elkaar. Celia weet hoe dat komt. De eigenaar van het asiel vertelde dat Spikkel door haar vorige baas mishandeld is. Ze ziet nu alle mensen als haar vijanden. Celia vindt het zó erg. Hoe kan iemand zo'n schat van een beest zoiets aandoen?! Een hondje is toch helemaal afhankelijk van jou. Als je van een dier houdt dan zorg je er toch goed voor, dat spreekt toch vanzelf?! De dierenarts vertelde dat ze veel geduld met Spikkel moest hebben. "Laat haar eerst voorzichtig aan je hand snuffelen voordat je haar te eten geeft, dan kan ze langzaam aan jou wennen." Celia heeft dat ook gedaan en nu merkt ze dat Spikkel elke dag een beetje rustiger begint te worden. Na een poosje laat Spikkel zich al zachtjes over haar kop aaien. Het hondje wordt steeds vertrouwder met Celia. Als ze nu uit school komt staat Spikkel al vol ongeduld aan de deur te krabbelen. Celia krijgt een begroeting alsof ze jaren is weggeweest. Dan pakt ze de riem en zegt heel langzaam: Spikkel!... Januari, februari, maart, april, MEI! Nu is Spikkel helemaal door het dolle heen. Want ze verstaat "MEE" en dat betekent dat ze naar buiten gaan om te wandelen! Nu weet Spikkel dat er ook goede mensen bestaan! Heb je thuis een huisdier? Een hond, een kat of een vogeltje? Dan weet je hoe leuk het is, als hij luistert wanneer je zijn naam roept. Het betekent dat je een goede band met het beestje hebt. Hij is bijzonder voor jou en jij bent bijzonder voor hem. Hij weet dat je om hem geeft! Zo'n goede band heeft een echte goede herder ook met zijn schapen. Jezus vergelijkt zichzelf met zo’n goede herder en de mensen vergelijkt Hij met de schapen. Luister maar…
93
5e ZONDAG VAN PASEN Evangelie: Johannes 14, 1-12
Thema JEZUS IS DE WEG Alternatief: KIJK NAAR JEZUS, DAN ZIE JE GOD
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Wie Jezus ziet, ziet God de Vader.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Ellen is pas verhuisd naar een andere stad. Ze vindt het helemaal tè gek. Het is allemaal zo spannend, zo nieuw. Vandaag gaat ze voor het eerst de omgeving een beetje verkennen. "Ga niet te ver uit de buurt!" waarschuwt haar moeder. Ze belooft het plechtig, maar ach, je weet hoe dat gaat. Er zijn zoveel interessante dingen te zien. In een straatje vol met bloesembomen ontdekt ze een speelgoedzaak en daar om de hoek zijn kinderen aan het skateboarden. Kijk, daar in de verte ziet ze een park met een vijvertje. Daar moet ze naar toe. Ze kijkt vol belangstelling naar de eendjes, die zich tegoed doen aan het brood dat mensen voor hen hebben gestrooid. Ze vergeet alles om zich heen. Als ze na een hele poos op haar horloge kijkt schrikt ze. Is het al zó laat?! Ze moet vlug naar huis toe! Maar...moet ze nu links of rechts af? Ze weet het echt niet meer. Op goed geluk gaat ze een straat in maar dan komt ze in een buurt waar ze nog nooit eerder is geweest. Wat nu?! Ze ziet wel mensen, maar ze zijn allemaal vreemd voor haar en ze durft hen niet goed de weg te vragen. Haar moeder heeft haar nog gewaarschuwd, dat ze moet oppassen voor mensen die zij niet kent. Maar ze moet toch naar huis toe. Moe geworden van het lopen rust ze even wat uit op een bankje. Plotseling hoort ze een auto toeteren. Maar...is dat niet oom Theo met tante Lies?! Die wonen in een plaatsje vlak in de buurt van de stad waar Ellen met haar ouders naartoe is verhuisd. Wat is ze opgelucht! Oom Theo brengt haar vlug naar huis en even later zitten ze thuis gezellig samen aan de koffie. Moeder heeft eerst nog wel een beetje op haar gemopperd, maar zij is gelukkig haar boosheid al weer snel vergeten. Ze is veel te blij dat haar Ellen weer veilig thuis is! Wie van jullie is, net zoals Ellen, wel eens de weg kwijtgeraakt? Wat heb je toen gedaan? Heeft iemand jou weer de goede weg gewezen? Hoe weten wij nu de weg naar God in de hemel? Wie wijst ons de weg naar Hem? In het evangelie van deze zondag horen we dat Jezus zelf de weg is naar God de Vader. Jezus zegt zelfs: "Wie Mij ziet, ziet de Vader." of Jaap zit in de bus op weg naar huis. Een vriendelijke man komt naar hem toe en zegt: "Zeg, jongen, mag ik jou wat vragen?" "Maar natuurlijk, meneer." "Heet jij toevallig Gerrits met jouw achternaam?" 94
"Dat klopt. Ik ben Jaap Gerrits." "Dacht ik het niet! Dat haar, die manier van kijken..." "Kent u mij dan ergens van? Volgens mij heb ik u nog nooit eerder gezien." "Jou heb ik inderdaad nog nooit eerder gezien, maar jouw vader wel! Die ken ik al van toen hij nog een jongen was, net zoals jij. Jij lijkt echt als twee druppels water op hem! Zeg, is hij vanavond thuis?" "Om een uur of zes zal hij er zeker zijn." "Dan zal ik hem eens opzoeken, dat zal hij vast leuk vinden!" Heeft iemand jou wel eens gezegd: Jij lijkt precies op je vader? Misschien zijn jullie alle twee goed in sport en houden jullie beiden van een grapje. Toch weet ik dat er ook wel grote verschillen tussen jou en je vader zullen zijn. Misschien kun jij heel goed piano spelen en je vader niet, of omgekeerd, misschien is jouw vader rustig en ben jij heel druk. Jezus spreekt vandaag ook over zijn Vader in de hemel, maar de overeenkomst tussen Jezus en zijn Vader is nog veel en veel groter dan die tussen een kind op aarde en zijn of haar vader. Jezus zegt zelfs: Wie Mij ziet, ziet de Vader. Ik ben helemaal in de Vader en de Vader is helemaal in Mij! Voor ons mensen is dat heel moeilijk te begrijpen. De leerlingen van Jezus begrepen er trouwens ook nog niet zoveel van. Luister maar naar wat Johannes vandaag in zijn evangelie vertelt....
95
6e ZONDAG VAN PASEN Evangelie: Johannes 14, 15-21
Thema DE HELPER GAAT KOMEN Alternatief: GODDELIJKE HULP
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus geeft ons een Helper: De Heilige Geest
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Papa moet voor zijn werk drie maanden op reis. Mama en de drie kleine kinderen blijven alleen achter. Vader weet dat het zwaar zal zijn voor zijn vrouw. Wat kan hij voor haar doen? Hij zal heel ver weg zijn en niet eens iedere dag kunnen bellen. Hoe zou hij haar kunnen helpen? Hij denkt er diep over na. Ineens weet hij wie hij kan vragen. Hij belt tante Mia op om te vragen of zij iedere dag even langs kan komen. Gelukkig heeft tante Mia geen kinderen meer thuis en kan ze gemakkelijk met haar fiets even langskomen. Iedere dag wipt ze even binnen om te helpen met het eten of de boodschappen of iets anders. De maanden vliegen zo voorbij en wanneer vader weer thuiskomt is hij zijn helpster heel dankbaar! Hij geeft haar een mooie stenen duif als symbool van DE Helper. Ook Jezus vertelt vandaag dat Hij zijn leerlingen niet alleen zal achterlaten wanneer Hij terug zal gaan naar zijn Vader in de hemel. Hij belooft hun een Helper te sturen, die hen zal troosten en moed geven. Deze Helper is de Heilige Geest. Luister maar.
96
HEMELVAART VAN DE HEER Evangelie: Matteüs 28,16-20
Thema JEZUS GAAT NAAR HUIS Alternatief: WEG EN TOCH NIET VERDWENEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is nu weer helemaal thuis, bij God de Vader. Maar Hij laat ons niet alleen. Hij is ook altijd bij ons.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Twee weken lang zijn opa en oma op bezoek geweest. Voor Tina was dat een groot feest. Elke dag gezellig samen spelletjes doen. Luisteren naar oma die zulke spannende verhalen uit haar hoofd kan vertellen! Samen liedjes zingen op de muziek van opa, die zo mooi mondharmonica kan spelen. Samen naar de speeltuin. Gezellig samen wandelen. Dat is cool, want niemand weet meer over dieren, bloemen en planten dan opa en oma. De dagen zijn veel te snel voorbij gegaan. De logeerpartij is afgelopen... De volgepakte koffers staan in de gang. De vakantie is bijna voorbij. Opa en oma gaan weer terug naar huis. Tina is er echt verdrietig om. Oma probeert haar te troosten: "Kop op, Tina! We gaan niet voor altijd weg! Over een paar maandjes zie je ons weer!" Dat is zo, maar die paar maanden duren zo lang... Heb jij zoiets ook wel eens meegemaakt? In het evangelie van vandaag wordt verteld dat Jezus naar huis gaat, naar zijn Vader in de hemel. Natuurlijk zullen Zijn leerlingen ook verdrietig zijn geweest, maar Jezus troost hen.Luister maar...
97
7e ZONDAG VAN PASEN Evangelie: Johannes 17, 1-11a
Thema JEZUS BIDT VOOR ONS ALLEMAAL Alternatief: IK BLIJF AAN JE DENKEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus bidt dat de mensen de enige ware God mogen leren kennen en van Hem zullen gaan houden.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Grootmoeder was een goede vriendin van haar kleindochter Carien. Ze praatten veel samen en Carien ging er graag en vaak logeren. Op een dag kwam Carien op bezoek en zag ze dat grootmoeder een cadeautje op tafel had liggen. Voor wie zou dat zijn? Carien was erg dol op cadeautjes! Grootmoeder zei: “Kom gezellig zitten dan drinken we een kopje thee met een lekker koekje.” Na een poosje samen kletsen wordt grootmoeder ineens stil. Dan zegt ze: “carien, als ik er later niet meer ben wil ik dat je weet dat ik in de hemel voor je bid. pak dit cadeautje maar eens uit.”Carien pakt het voorzichtig uit en ziet dan een heel mooi klein houten beeldje van Maria met Jezus. “Dat mag je op je kamer zetten om je te helpen herinneren dat ik nu en altijd voor je zal blijven bidden en aan je blijf denken.” Wat is Carien daar blij mee! Ze zal er een speciaal plekje voor zoeken op haar kamer! Jezus gaat ook weg van de mensen van wie Hij houdt. Zij zullen daar heel verdrietig om zijn. Hij gaat weg uit deze wereld, om weer terug te gaan naar zijn Vader in de hemel. Toch zal Hij zijn mensen hier op aarde niet vergeten. Voordat Hij sterft bidt Hij nog voor hen. Dat zij voor altijd gelukkig mogen zijn door God te leren kennen. Luister maar.
98
HOOGFEEST VAN PINKSTEREN Evangelie: Johannes 20, 19-23
Thema DE HEILIGE GEEST DOET ONS ELKAAR VERSTAAN! Alternatief: DAAR HEERST EEN GOEDE GEEST
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? God geeft ons de Heilige Geest die ons helpt om in ons leven Jezus in woord en daad na te volgen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Meneer, deze jas is maar één keer gedragen. Kunt U deze ook nog gebruiken voor de mensen in Polen?" "Mevrouw, alles wat nog goed en niet versleten is, kunnen we gebruiken, hartelijk dank! En jongeman, wat heb jij te bieden?" "Ik wil vragen of jullie in de vrachtwagen ook speelgoed kunnen meenemen voor de kinderen in Polen?" "En wil jij dat treintje geven! Dat is mooi en nog helemaal gaaf! Wil je dat zomaar weggeven?" "Ik heb toch genoeg speelgoed. En bij ons op school zijn ook nog veel kinderen die willen helpen!" Twee weken later gaat een volle vrachtwagen richting Polen. En de kinderen op het schoolplein, wuiven de vrolijk toeterende chauffeurs na! Je kunt van hun gezichten aflezen, dat zij zelf blij zijn. Ze hebben hun hart en verstand laten spreken. Ze zijn dankbaar, dat zij mochten geven!! Voor hen is de wereld een stuk dichterbij gekomen! Als de vrachtwagen een tijd later weer terugkomt uit Polen willen alle kinderen weten hoe het geweest is. De chauffeur vertelt vol vuur: "Je kunt je niet voorstellen hoe gelukkig die mensen met de spullen waren. Wij spraken hun taal niet, maar toch kon je aan alles merken dat zij dolblij waren. De jongen die jouw mooie treintje kreeg, Luuk, danste van blijdschap! Vlak voordat wij weggingen kwam hij nog aanzetten met een boeketje veldbloemen, dat hij zelf geplukt had! Het heeft ons echt iets gedaan." Er is een taal die iedereen kan verstaan. De taal van de vriendschap, de taal van de liefde. Dat is de taal van de Heilige Geest, die mensen in vuur en vlam kan zetten. Luister maar naar het evangelie.
99
HOOGFEEST VAN DE H. DRIE-EENHEID Evangelie: Johannes 3, 16-18. (Dit Hoogfeest wordt in de Kerk gevierd op de zondag na Pinksteren)
Thema DRIE-EENHEID VAN LIEFDE Alternatief: DRIE MAAL EEN IS EEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Wij geloven in één God in drie personen, die in liefde met elkaar verbonden zijn: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal “Er zijn mensen die zeggen: Iets waar ik met mijn verstand niet bij kan...dat bestaat voor mij niet! Wie is het daar mee eens?" vraagt de meester. Het blijft lang stil in de klas. Men kijkt elkaar aan totdat Carla haar vinger opsteekt! “Meneer, ik snap niet hoe zo'n mobieltje werkt. Er is geen verbinding of draad en toch kan dat ding bellen. Je kunt meteen contact maken met je vriendin met thuis. Ik kan niet zeggen. dat zoiets niet bestaat omdat ik er met mijn verstand niet bij kan! "Je hebt gelijk, Carla! Je kunt het wel verklaren, maar het blijft toch een wonder van de techniek. Neem bijvoorbeeld de ruimte. Kijk allemaal maar eens naar de lucht. Prachtig blauw op deze zomerdag!" "Jammer, dat we geen vrije dag hebben, meneer!" lacht Loek. "Weet je wat Loek? In gedachten nemen we vandaag een vrije dag. We gaan met zijn allen naar de maan! Hoe ziet het daar uit?" Iedereen roept door elkaar: “Zandstormen. Kraters. Geen lucht. Grijs. Saai... "Hoe weten jullie dat? Is iemand van jullie er ooit geweest?" vraagt de meester. "Van de televisie” zegt Loek enthousiast, “Ik heb die Amerikaan zien dansen op de maan! Hij was de eerste mens die dat deed!" "Ja, met de maanmannetjes zeker!" grapt Gert, de clown van de klas. De meester wacht even totdat iedereen uitgelachen is. "En als je nu nog verder de ruimte in zou gaan, waar zou je dan terechtkomen als je nog honderden jaren kon doorreizen?" Het is stil in de klas. "Er is geen einde, meneer!" "Juist!", zegt de meester, "en daar word je stil van! Je kunt er met je verstand niet bij en toch is het zo! Zo is het ook met het geloof. Er zijn waarheden die je als mens niet kunt begrijpen. We worden uitgenodigd om te geloven! Wij mogen geloven dat de dood niet het einde is! Wij mogen geloven dat er EEN GOD is in 3 PERSONEN: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Wie snapt dat? 100
Je kunt alleen maar voorbeelden geven: Drie druppels water, die bij elkaar komen, worden een grote druppel. Op de piano speel je do mi sol, je kunt ze ieder apart horen. Speel je die drie samen, dan hoor je ze als één geheel, dat noem je een akkoord! Zo zijn ook God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest samen één God.” De hele klas is er even helemaal stil van... Luister maar naar het evangelie.
101
HOOGFEEST VAN HET H. SACRAMENT Evangelie: Johannes 6, 51-58. (Dit hoogfeest wordt in de Kerk gevierd op de tweede donderdag of tweede zondag na Pinksteren)
Thema JEZUS GEEFT ZICHZELF AAN ONS Alternatief: GODS MOOISTE GESCHENK
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is het Levende Brood, wij mogen Hem in de H.Communie ontvangen. Zo laat God zien hoeveel Hij van ons houdt.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Luuk maakt met zijn ouders een verre reis door heel veel verschillende landen. De ene keer eet hij een homp grijs brood, dan een snee wit brood, dan een plat bruin brood en dan weer iets dat meer een pannenkoek lijkt. Soms smaakt het zoet en soms wat zuur. “Mam”, zegt hij, “het lijkt wel of mensen overal brood eten!” “Ja” zegt zijn moeder, “dat klopt, brood is voor alle mensen over de hele wereld het belangrijkste voedsel. En als er iets te vieren is, drinken ze er ook overal graag een slokje wijn bij.” Nou”zegt Luuk, “geef mij maar een snee bruin brood met kaas en een glas koude melk!” Jezus wist dat brood onmisbaar voedsel is voor ons mensen. Over de hele wereld wordt brood gegeten. Jezus wil voor alle mensen het levende brood zijn, voedsel op onze levensweg. Op deze dag vieren wij dat Hij zich zó klein maakt als een stukje brood, zodat Hij past in de hand van een kind. Jezus is ons Levende Brood uit de hemel. Hem ontvangen wij in de Eucharistie Luister maar…
102
2e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Johannes 1, 29-34
Thema ZIE, HET LAM GODS Alternatief: WIE IS JEZUS VOOR JOU ?
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Voor ons is Jezus meer dan alleen maar een goed mens. Hij is de Zoon van God.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Op de basisschool de Viersprong zitten kinderen uit Nederland en uit andere landen. Op een dag ontstaat er in groep 7 een felle discussie. "Meneer!" "Wat is er Sjoerd?" vraagt de meester. "Mijn vriendje Achmed zegt dat hij niet veel van Jezus weet maar wel van Mohammed!" "Mohammed de Profeet”, vult de meester aan. “Is het niet zo, Achmed?" "Ja meester" glundert Achmed! Sjoerd gaat ongestoord verder: "Zij bidden tot Allah, zoals wij tot God bidden." "Dat klopt Sjoerd. Maar Allah is dezelfde God als die van ons en die van de Joden, die zij Jaweh noemen.” "Meester?" "Ja Achmed?" "Waarom noemen jullie Jezus de Zoon van God?" "Omdat wij geloven dat Jezus door God zelf gezonden is en ook echt zijn Zoon is. En waarom is Hij gekomen? Om de boodschap van Gods liefde aan de mensen te vertellen. We noemen dat de Blijde Boodschap! Als wij Kerstmis vieren, dan vieren wij dat God in Jezus mens geworden is. Maar ook dat de boodschap van Jezus over de hele wereld is gegaan. Jullie moslims zien Jezus wel als een profeet, maar niet als de Zoon van God. Wij christenen denken daar anders over. Praten we over Christenen, Moslims en Joden, dan praten we over " drie geloven". De grote overeenkomst is dat wij allemaal in één God geloven. Verschil in geloof moet daarom geen reden zijn om ruzie te maken en al helemaal niet om oorlog te voeren.” Jullie zien dat mensen heel verschillend tegen Jezus aan kunnen kijken. Johannes kende Jezus al langer als zijn neef; maar vandaag vertelt hij dat hij Jezus op een heel nieuwe manier heeft leren kennen. Luister maar…
103
3e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 4, 12-23 of 12-17
Thema KOM, VOLG MIJ! Alternatief: JULLIE MOET IK HEBBEN!
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus roept ook mij! ... om Hem in het dagelijkse leven te volgen!
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Na 25 jaar keert tante Mies naar Nederland terug. Omdat zij al zo lang weg is uit Nederland, mag zij van de overste van haar kloosterorde een tijdje op vakantie naar haar moederland. Nou ja, op vakantie... Ze is in India een beetje ziek geworden en hier in Nederland kan ze dan beter opknappen. Ze vertelt honderduit over dat verre land, India. Ze is daar verpleegster in een ziekenhuisje. "Ja, jullie moeten niet denken aan een ziekenhuis zoals in Nederland ", lacht zij, "Het zijn een paar kleine kamertjes, die aan het kloosterhuis zijn aangebouwd.Dat is alles. Je mag al blij zijn, als je wat verbandrolletjes en wat medicijnen in de kast hebt liggen." "Helpen de mensen in Nederland dan niet met geld?" vraagt Tim. “Wij hebben nog wel een doos met verbandrolletjes." Myra knikt. "En ook nog wat 'sprientes'." "Aspirientjes", verbetert Tim. Tante Mies moet er om glimlachen.Maar toch zegt ze: "Geweldig! Alle kleine beetjes helpen! Ook de aspirientjes!" "Wij gaan voor jou hier ook geld ophalen. Misschien kunnen wij dat met de hele school doen!" oppert Tim. Myra denkt diep na. “Ja maar tante....u gaat toch niet terug naar dat arme land?!" "Jawel Myra!" "Vind je het daar dan leuker dan hier in Nederland?" "Leuk is wat anders! Maar als je ziet hoe dankbaar de mensen daar zijn voor een beetje hulp of een beetje geluk, dan denk ik: Onze Lieve Heer, wat ben ik blij dat U mij de weg gewezen hebt, die ik in mijn leven moest gaan! Het is mijn roeping om daar te leven en te helpen!" Ook in het evangelie van vandaag lezen we dat Jezus mensen roept om Hem te volgen, luister maar.
104
4e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 5, 1-12a
Thema GELUKKIG? Alternatief: GODS OMGEKEERDE WERELD
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Gelukkig ben je wanneer je beseft dat je Jezus nodig hebt. Gelukkig ben je als je probeert te leven als een vriend of vriendin van Jezus.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Vandaag gaan we het hebben over ‘geluk’”zegt de juf in de klas. “Wanneer kun je zeggen dat iemand gelukkig is? Jullie kunnen allemaal in een kort zinnetje op het bord schrijven wat jullie er van denken.” Jeroen komt als eerste naar voren. Hij schrijft: Je bent gelukkig als je heel erg rijk bent. Na hem volgt Daan: Je bent gelukkig als je gezond bent. Mirjam schrijft: Je bent gelukkig als je blij en onbezorgd door het leven kunt gaan. Je bent gelukkig als je heel slim bent en goede punten haalt op school. schrijft Irene. Branieschopper Bert is van mening dat je gelukkig bent als je heel veel macht hebt, want dan doen anderen precies wat jij zegt. Nu is Tim aan de beurt. Hij schrijft: Je bent gelukkig als je arme mensen kunt helpen, zodat ook zij een fijn leven kunnen hebben. De andere kinderen kijken hem een beetje verbaasd aan. De juf vraagt Tim waarom hij juist dat heeft opgeschreven. Tim vertelt over zijn tante, die bij hem thuis op vakantie is geweest. Misschien kennen jullie hem nog van het verhaal van vorige week. Zijn tante heet eigenlijk zuster Angela en ze werkt al heel veel jaren als verpleegster voor de arme mensen in India. Het is heel zwaar werk, maar toch zou zuster Angela niets anders willen. Er is niets op de wereld dat haar gelukkiger maakt, dan het helpen van deze mensen, die het zo ontzettend veel slechter hebben dan wij." Er is een geluk dat veel dieper gaat dan het goed hebben, je lekker voelen of gezond zijn. Welke mensen zou Jezus nu gelukkig noemen.? Het is anders dan je misschien zou denken. Luister maar naar het evangelie.
105
5e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 5, 13-16
Thema LAAT JE LICHT STRALEN ! Alternatief: JULLIE ZIJN HET ZOUT VAN DE WERELD!
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Laat ook jouw licht stralen! Durf voor je geloof in Jezus uit te komen! Laat Jezus zien!
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Nou, papa, als ik naar het nieuws in de krant en op tv kijk dan vind ik toch dat de wereld er niet beter op wordt: oorlog, zinloos geweld, hongersnood... en God laat het maar allemaal toe!" "Laten we God nou eens even er buiten houden. Wat doe jij er aan?" "Hoezo? Wat kan ík daar dan aan doen?" "Nou, misschien meer dan je denkt. Wat doe jij als jij dingen ziet gebeuren die niet goed zijn? Doe je dan iets of ga je gewoon door met je eigen dingen? Er is een oud Chinees spreekwoord dat zegt: Het is beter een kaars aan te steken dan over de duisternis te mopperen. Als alle mensen eens een kaarsje zouden aansteken, als iedereen zou proberen om de wereld een klein beetje beter te maken, wat zou het dan licht zijn op aarde! Jezus zegt ons: “Jullie zijn het zout van de aarde!” Zout was voor de mensen van zijn tijd van levensbelang. Het was onmisbaar om het voedsel op smaak te brengen en niet te laten bederven. Want koelkasten en diepvriezers bestonden er in die tijd nog niet. Hij zegt dus: Jullie... ja, jullie allemaal... jullie zijn het zout! Jullie zijn licht! In het Engels zegt men: “You can make a difference!” "Door jouw inzet kun je de wereld een beetje mooier maken." Heb je wel eens eten geproefd zonder zout? Dat smaakt toch nergens naar, dat is smakeloos, flauw! Zo zijn wij christenen ook wanneer we ons niet inzetten om het licht en het zout van de wereld te zijn. Bid voor een betere wereld, werk aan een betere wereld! Verander de wereld, begin bij jezelf.” Luister maar serieus naar de oproep van Jezus in het evangelie van vandaag.
106
6e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 5, 17-37
Thema WEES ECHT IN DE LIEFDE Alternatief: LAAT JE JA ECHT JA ZIJN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? De liefde voor God en voor je medemens is voor Jezus het allerbelangrijkste.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Bram en Frits zijn samen aan het voetballen. Ze trappen heel hard tegen de bal en krijgen het ontzettend warm. Plots trapt Bram zo hard dat hij de bal lek schopt. Frits is echt boos: “Had je niet wat voorzichtiger kunnen zijn? Die bal heb ik net gekregen?” Bram is er echt van geschrokken. Wat moet hij doen? Moet hij echt van zijn zakgeld een nieuwe bal voor zijn vriend kopen? Maar dan heeft hij zelf geen geld meer over? Hij wil nog zo graag een nieuwe zaklamp kopen. Uiteindelijk zegt hij tegen Frits: “Ik zal morgen een nieuwe bal voor je kopen.” “Gaaf”, zegt Frits “je bent een echte vriend.” De volgende dag wacht Frits vol spanning op zijn nieuwe bal. Maar Bram loopt met een grote boog om hem heen en zegt niets. Na een paar dagen heeft Frits nog steeds geen andere bal. Zijn vriend Bram had toch beloofd dat hij een nieuwe zou kopen? Wat nu? Herken je dat? Iemand belooft je iets maar doet het niet. Wat betekent zijn JA dan? Wat zou Jezus ons vragen? Luister maar naar het evangelie.
107
7e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 5, 38-48
Thema JE VIJAND LIEFHEBBEN? Alternatief: OOG OM OOG MAAKT IEDEREEN BLIND!
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus vraagt van ons: Wees goed voor iedereen, ook voor mensen die jij niet zo aardig vindt. Durf zonder onderscheid liefde te geven!
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Johannes Paulus staat enthousiast op de pausmobiel naar de duizenden mensen te zwaaien die op het Sint Pietersplein in Rome zijn verzameld. Het is een mooie, zonnige voorjaarsdag in mei. Hij is blij zoveel mensen te zien en met hen samen te bidden. Hij straalt van vreugde. Dan ineens klinkt het beangstigende geluid van geweerschoten. De paus valt omver en de mensen schrikken hevig. Binnen korte tijd komt er een ambulance met gillende sirenes en wordt hij naar het ziekenhuis gebracht. Een aantal dagen vreest men voor zijn leven. De man die op hem geschoten heeft, wordt spoedig daarna door de politie opgepakt en in de gevangenis gezet. Sommigen vinden dat hij de doodstraf zou moeten krijgen. Maar wie weet wat Johannes Paulus maanden later doet wanneer hij weer opgeknapt is? Hij gaat de man die hem wilde vermoorden persoonlijk in de gevangenis opzoeken. Daar heeft hij een gesprek met hem waarin hij ook zegt dat hij hem wil vergeven en dat God van hem houdt. Dat is echt het woord van Jezus in praktijk brengen! Luister maar naar het evangelie van vandaag.
108
8e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 6, 24 – 34
Thema DE VADER ZORGT VOOR JOU Alternatief: VRIJ ALS EEN VOGEL
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Maak je geen zorgen en vertrouw op je Vader in de hemel. Hij zorgt voor jou.
Inleidend gesprekje met spiegelverhaal De zusters van Moeder Teresa komen terug van een dag hard werken onder de arme mensen in Calcutta. Ze hebben kinderen gewassen, wonden verzorgd, mensen getroost... Ze zijn nu zelf wel toe aan wat rust en eten. Maar als ze in hun klooster komen blijkt er niets meer te zijn. Ze leven net als de armen van de gaven van anderen en vandaag is alles op. Er is geen eten meer. Ze gaan naar de kapel voor hun avondgebed. Na afloop wordt er aan de deur gebeld. Er staat iemand met een groot pakket: “Wonen hier de zusters van moeder Teresa? Ik kom dit pakket met voedingsmiddelen afgeven dat iemand heeft toegestuurd.” Wat zijn ze allemaal dankbaar dat ze voor de zoveelste keer mogen ervaren dat God echt als een Vader voor hen zorgt! Jezus zegt dat ook in het evangelie van vandaag. Luister maar.
109
9e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 7, 21-27
Thema LUISTER EN DOE WAT JEZUS ZEGT Alternatief: KAN MEN OP JOU BOUWEN?
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Als je zegt dat je in Jezus gelooft, is het belangrijk dit ook daadwerkelijk in je dagelijks leven te laten zien.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Meteen na de zondagsmis gaan alle misdienaars uit de parochie een dagje uit. Hun rugzakken zitten vol met drinken en eten. Ze stappen de bus in en worden door de andere kerkgangers uitgezwaaid. Ze gaan naar de Efteling. Wat zullen ze genieten daar! Onderweg begint Paul te roddelen over de pastoor: “Heb je gezien wat voor stomme schoenen hij aan heeft? Hij wil zeker stoer doen.” Isabelle pakt haar zak snoepjes uit de tas en begint met haar beste vriendin te snoepen. Ze zegt: “Niet aan de anderen laten zien want wij eten alles lekker met z’n tweeën op.” Roy ziet buiten op straat een aantal buitenlanders lopen en gebaart met aapachtige gebaren naar hen. Tegen zijn vriendje zegt hij: “Ze moesten maar eens terug naar hun eigen land gaan.” Achterin de bus zit een klein ventje. Hij is nog maar net misdienaar. Hij komt uit Vietnam en is met zijn vader hierheen gevlucht. Terwijl de anderen zakken vol snoep bij zich hebben, is hij dolgelukkig met zijn boterham en snee peperkoek.Als hij gaat eten, kijkt hij naar het meisje dat naast hem zit. In gebroken Nederlands vraagt hij: “Zal ik mijn stukje koek met jou delen?” Wie van de misdienaars heeft nu echt naar Jezus geluisterd en gedaan wat Hij zegt? Luister maar wat Jezus over twee verschillende huizen in het evangelie vertelt. Welk huis zou jij willen zijn?
110
10e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 9, 9-13
Thema WIL JIJ OOK JEZUS VOLGEN? Alternatief: LIEVER LIEFDE DAN GAVEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Wil jij ook Jezus volgen?
Inleidend gesprekje met spiegelverhaal “Heb jij die cd-speler van je oma gekregen, John?” “Ja, voor mijn verjaardag.” “Nog niet zo lang geleden heb je nog die dure sportschoenen van haar gehad en die skeelers, die waren toch ook van haar, niet?” “Ja, die heeft ze mij ook gegeven.” “Cool, hoor! Zie je haar vaak?” “Nou, nee, eigenlijk bijna nooit, Tom. Ze zegt dat ze er geen tijd voor heeft, maar ik denk dat het komt omdat ze niet zo goed met papa kan opschieten. Schrijven of bellen doet ze ook nooit.” “Nou, mijn oma heeft niet zoveel centjes, maar ze komt wel heel vaak op bezoek en dan is het hartstikke gezellig. We doen dan allerlei spelletjes en we praten over van alles en nog wat, over school, over wat zij vroeger allemaal heeft meegemaakt, over mama, toen zij nog een klein meisje was. Ik vind het altijd jammer als ze weer weg gaat. Tja, ik heb nog maar één oma, net zoals jij, trouwens. Ze is dan wel niet zo rijk als die van jou, maar ze neemt toch altijd iets leuks voor mij mee. De vorige keer gaf ze mij nog een fotoboek met allemaal foto’s van vroeger, van opa en van mama, toen ze nog klein was, met haar broertjes en zusjes. Ze is echt een oma uit duizenden.” “Tom…” “Ja, wat is er, John?” “Ik wou dat ik jouw oma had…” Als jij een van de twee oma’s zou mogen uitkiezen, welke oma zou jij dan kiezen? Ja, ik zou ook liever de oma van Tom hebben. Waarom? Omdat zij van je houdt en met je meeleeft. Luister maar wat Jezus in het evangelie zegt.
111
11e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 9, 36 - 10, 8
Thema JEZUS ZENDT DE TWAALF UIT Alternatief: WERKERS VOOR DE OOGST
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus kiest twaalf apostelen uit en geeft hen een speciale zending. De bisschoppen zijn hun opvolgers.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Het jeugdvoetbalclubje van het dorp heeft pas getraind. De meeste leden zijn jongens van de dorpschool. En de meester van groep 5 is de trainer. Goed, een beetje streng, maar eerlijk! Je kunt met hem over alles praten. " Meneer?" " Vertel het eens, Max!" "Meneer, vorig jaar hebben we toch bij boer Jansen met de aardbeienpluk heel wat centen voor de club verdiend!" "Dat klopt Max! Maar je weet dat boer Jansen overleden is en dat er nu op zijn land geen aardbeien meer groeien maar dat er wel koeien op lopen!" "Mijn vader zei, dat boer Mikkers ook veel aardbeien heeft. Het is wel een eind buiten het dorp, maar...." "Goed idee van jou Max! Ik zal morgen met boer Mikkers gaan praten." En de meester gaat met Mikkers praten. Achter elke zin die de trainer zegt, komt de boer met zijn "Zo, zo!!" Opeens staat hij op en zegt: "Meester je stuurt ze maar...natuurlijk als ze geen school hebben!", lacht hij. "Bent U dan niet bang, dat ze tijdens de pluk veel aardbeien opeten?" "Wat wil je meester? Gewoon laten eten... ze houden vanzelf op als ze buikpijn krijgen! Komen jullie maar volgende week woensdag. Ze krijgen een euro voor een vol mandje!" "Dat is afgesproken ! Bedankt!" Die woensdag komen de 17 voetballertjes vol energie en eetlust naar Boer Mikkers! De oogst is geweldig. En de boer is heel blij met alle hulp. Het is een hete zomer geweest, maar nu wordt er veel regen voorspeld! In zijn eentje had de boer nooit al die aardbeien kunnen plukken. De meester krijgt het geld en iedere jongen krijgt nog een bakje aardbeien mee naar huis! In de tijd van Jezus waren er ook veel boeren en tijdens de oogsttijd hadden ze extra mensen nodig. Dan gingen ze naar het marktplein in de stad, want daar waren altijd wel mensen die op werk stonden te wachten. Jezus heeft ook arbeiders nodig voor de oogst in zijn Koninkrijk. Natuurlijk gaat het hier niet over aardbeien, druiven enz. maar over mensen. Misschien weten jullie nog wel dat Jezus zijn apostelen 'mensenvissers' heeft genoemd? Nou, dat moeten ze nu waar gaan maken. Luister maar naar het evangelie. 112
12e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 10, 26-33
Thema WEES NIET BANG, IK BEN BIJ JE! Alternatief: GEBORGEN IN GODS HAND
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Wees niet bang, je bent geborgen in Gods hand.
Inleidend gesprekje met spiegelverhaal Veel meisjes houden een dagboek bij. Ik ook. Mijn dagboek heeft gelukkig een slot! Anders was mijn oudere broer Guido er als de kippen bij, om te lezen wat ik zoal in mijn dagboek schrijf! "Waarom mag ik dat niet lezen”, vraagt hij telkens, “Ik ben toch je broer!" Ik heb ook het dagboek van Anne Frank gelezen! Stel je voor: een meisje zoals ik, dat zich moet verstoppen, altijd moet oppassen en nooit leuk met vriendinnetjes kan omgaan... Guido weet dat ik een gesprek van hem en zijn vriend Mat in mijn dagboek heb geschreven . Dat ging over Jezus. Hij vindt dat niet leuk want op school ben je vaak een watje als je over Jezus praat of over het naar de kerk gaan . Vooral als je misdienaar bent! Guido en zijn beste vriend Mat hadden het over Jezus. "Jezus", zei Mat, "is een fantastische man. Zoals hij sommige schijnheiligen de les leest! Hij riskeert telkens zijn leven, Hij helpt arme mensen. Hij geneest zelfs zieke mensen. Dat kan ik nog wel geloven! Maar dat Hij de Zoon van God is en na zijn kruisdood uit de doden is opgestaan, dat kun je mij niet wijsmaken." “Ho ho, Mat! Als Hij alleen zo was zoals jij beweert, dan hoefde ik Hem niet te volgen.Hij heeft ons geleerd, dat hij rechtstreeks als Gods Zoon op de aarde gekomen is om door zijn liefde ons en de gehele wereld te redden. Ik geloof in een levende Heer.” Best een heftig gesprek, vinden jullie ook niet? Ik vind hartstikke cool van Guido, dat hij dat allemaal durfde te zeggen! Wie van jullie praat met andere kinderen wel eens over geloven in God, over ons geloof in Jezus? Heb je wel eens gezegd dat je op zondag naar de kerk gaat? Is dat moeilijk of gemakkelijk om te vertellen? Ben je er wel eens om uitgelachen? Vandaag vertelt Jezus ons hoe belangrijk het is om anderen over Hem te vertellen. Ook zegt Hij dat wij nooit bang hoeven te zijn. Luister maar. of Een musje is tegen het raam gevlogen en ligt nu versuft op de grond. Veel mensen zouden het niet eens opmerken, maar Lieke wel, ze is gek op dieren en vooral op vogeltjes. Voorzichtig neemt ze het beestje in haar handen. Nu begint het angstig te piepen, want in zijn ogen is Lieke een vreselijk monster dat hem pijn wil doen. 113
"Wees maar niet bang hoor", fluistert Lieke, "ik wil jou niks doen." Ze ziet dat het linkerpootje van de mus er een beetje vreemd uitziet. Ze loopt snel naar haar moeder. "Mama, kijk eens, dit musje heb ik buiten gevonden, het moet tegen de raam gevlogen zijn." "Ach... arm beestje, hij heeft natuurlijk gedacht dat hij zo door kon vliegen, hij zag de weerspiegeling van de bomen in het glas. Laat eens kijken... Oei, ik geloof dat hij zijn pootje gebroken heeft! Weet je wat? Laten we hem naar het vogelopvangcentrum brengen, dat is hier toch vlak in de buurt, daar weten ze hoe ze hem weer beter kunnen maken." Ze brengen hem naar het centrum en daar wordt zijn pootje gespalkt, zodat hij binnen een paar weken weer helemaal de oude is. Lieke mag hem zelf vrijlaten, ze is blij, maar toch ook een beetje verdrietig als ze hem in de blauwe lucht ziet verdwijnen. Maar als een paar dagen later de musjes in de tuin komen om kruimeltjes brood te zoeken, is er één die niet wegvliegt en zelfs uit Liekes hand komt eten! Dat is háár mus, hij is helemaal niet bang meer. Zoals Lieke voor het musje zorgde, zo wil God ook voor ons zorgen. Hij zegt zelfs: “Jullie zijn toch heel wat méér waard dan een zwerm mussen! Luister maar naar Gods Woord.
114
13e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 10, 37-42
Thema JEZUS OP DE EERSTE PLAATS? Alternatief: WIE OF WAT IS VOOR JOU NUMMER EEN?
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Komt Jezus op de eerste plaats in mijn leven?
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Pim en Jori liggen heerlijk in hun tent op de camping te slapen. Ze zijn op vakantie in Spanje en genieten van hun vrije tijd. Iedere ochtend slapen ze uit en luisteren ze eerst naar hun disc-man voordat ze opstaan om te ontbijten. De eerste zondag dat ze er zijn, liggen ze nog heerlijk te dromen wanneer papa hen komt ophalen: “Opstaan jongens!” Ze mopperen: “Het is toch vakantie, dan hoeven we toch niet vroeg op te staan?” “Dat klopt”, zegt papa, “maar het is vandaag zondag en dan gaan we samen naar de kerk om God te bedanken.” “Ja, maar we hebben geen zin en we verstaan er toch niets van.” zeggen ze. “Dat geeft niet, gelukkig verstaat God jullie wel als jullie Hem bedanken en bidden voor anderen. Bovendien is de Eucharistieviering in grote lijnen in alle katholieke kerken over de hele wereld hetzelfde en kun je het daarom best volgen.” Met enig gesputter staan ze op en gaan ze met hun ouders mee. Ze komen in een mooi, modern kerkje met uitzicht over de zee. Meteen valt het hen op hoeveel ouderen, jongeren en kinderen er zijn. Het is echt een gezellige drukte en ze kunnen ook heel enthousiast zingen! Je kunt echt voelen dat Jezus voor hen heel belangrijk is en dat ze van hem en elkaar houden. En na de viering wacht hen nog een verrassing. Iedereen drinkt buiten op het kerkplein koffie en de kinderen krijgen een ijsje! Wat zijn Pim en Jori blij dat ze toch uit hun bed zijn gekomen die ochtend! Luister maar naar wat Jezus daarover zegt.
115
14e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 11, 25-30
Thema JEZUS HELPT JOU! Alternatief: EEN PAK VAN MIJN HART
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Laat je ‘rugzak’ met zorgen bij Jezus achter. Alles wat je moeilijk vindt, mag je aan Jezus vertellen. Hij helpt jou.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Het is een stralende zaterdag. Kees is blij, want vandaag gaat hij met zijn vader een flinke tocht door de bossen maken. De rugzakken zijn gevuld en vol goede moed gaat het tweetal op pad. Na een poosje merkt vader dat zijn zoon telkens wat achter blijft. "Ben je moe, jongen?" "Nee hoor!" zegt Kees luchtig. "Hoezo?" "Ik dacht dat je rugzak wat zwaar begon te wegen." Kees, die zich niet wil laten kennen, zegt heel stoer: "Nee hoor, helemaal niet! Het gaat best!" Maar, zoals dat bij lange wandelingen gaat, elk pondje begint op den duur zwaarder te wegen. Op het laatst komt Kees nauwelijks meer vooruit. Hij vraagt of ze een poosje kunnen rusten. "Wat heb je toch allemaal meegenomen? "vraagt zijn vader. "Oh, niks bijzonders: een paar boterhammen, een thermosfles, een vogelgids, het plantenboekje, de verrekijker en een paar lekkere appels. Wil jij er een?" "Jongen, wat heb jij een bagage meegenomen! Het lijkt wel alsof je op safari gaat! Ga maar eens zitten en geef mij die rugzak, dan neem ik wat van je spulletjes over. We eten eerst wat van die boterhammetjes en dat heerlijke fruit, dat scheelt alweer. Dan doe ik de thermosfles en de verrekijker bij mij in de rugzak." Als ze naderhand weer verder lopen gaat alles een stuk gemakkelijker. Vader wijst naar een paar roofvogels die statig boven de bossen zweven. "Dat zijn buizerds!" Ze zien zelfs nog een hert dat bij een beekje water komt drinken. Kees geniet nu dubbel, nu zijn vader die last van hem heeft overgenomen.Dat is toch wel een pak van zijn hart! Wie heeft er wel eens een rugzak op z’n rug? Wat heb je daar allemaal in? In het begin valt het allemaal wel mee, maar als je een tijdje gelopen hebt, gaat zo'n ding toch best zwaar wegen.Stel je eens voor dat je de moeilijke dingen uit je leven a.h.w. in een rugzak op je rug zou dragen, wat zou er dan allemaal bij jou inzitten? (gepest worden, slechte punten op school, ouders gescheiden, ziekte etc). Zou je ook wel eens blij zijn als iemand wat van jou zou kunnen overnemen? Luister maar wat Jezus dan tot jou zegt.
116
15e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 13, 1-23
Thema WAAR VALT HET ZAAD? Alternatief: ALS EEN VIOOLTJE TUSSEN DE STENEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Wat doen wij wanneer wij het Woord van God horen. Dringt het door in ons hart? Doen wij er iets mee in ons dagelijks leven? Draagt het Woord bij ons vrucht?
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Bij Wim thuis wordt er een nieuwe tuin aangelegd. Met grote ogen kijkt hij wat de graafmachines allemaal doen. Hier wordt een vijvertje gegraven en daar komt een heuveltje. Er worden ook wat rotsblokken in een hoek van de tuin gelegd. Daarlangs komt een paadje zodat je door de tuin kunt wandelen. Wim vraagt aan zijn vader: “Pap, mag ik ook een stukje van de tuin om iets te zaaien?” Papa denkt er even over na en zegt dan: “Dat is goed jongen, dat stukje daar tussen de rotsen en het paadje is voor jou. Volgend weekend gaan we samen zaadjes kopen voor jou.” Wim is er helemaal blij van. Zijn eigen tuintje! Wat zal hij daar gaan zaaien? Als ze in de winkel zijn kijken ze naar alle zakjes met zaadjes. Hij houdt wel van allerlei verschillende kleuren bloemen. Thuisgekomen mag hij de zaadjes uitstrooien en daarna water geven aan zijn tuintje. Vol spanning kijkt hij de weken daarna iedere dag of er al een zaadje ontkiemt. Op een dag ziet hij een paar vogels die de zaadjes die op het paadje waren gevallen opeten. Jammer, daar komen geen bloemen meer. Er waren ook wat zaadjes tussen de rotsblokken gekomen. Daar groeien kleine plantjes uit maar die verdorren ook weer snel omdat ze niet genoeg grond hebben. In het tuintje zelf is de grond goed, vochtig en vruchtbaar. Daar groeien na een poosje prachtige bloemen en Wim is er best trots op. De dingen die Jezus ons geleerd heeft, zijn ook als kleine zaadjes, die bij ons in goede aarde moeten vallen. Luister maar wat Jezus daarover vertelt.
117
16e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 13, 24-43
Thema GOD HEEFT GEDULD MET ONS Alternatief: GROEIEN, TEGEN DE VERDRUKKING IN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? God heeft eindeloos geduld met ons. Maar Hij vraagt wel aan ons om op tijd het onkruid uit ons hart te halen, want anders krijgt zijn Woord niet de kans om in ons te groeien.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Papa, mag ik meehelpen in de tuin?" vraagt de kleine Stan. "Maar natuurlijk, jongen. Weet je wat? Jij mag het onkruid eruit halen. Kijk, zie je hier die plantjes met die kleine, groene blaadjes? Dat is onkruid, dat moet er uit! Kijk, zó doe je dat. Je moet er goed op letten dat je ook de wortel eruit haalt, want anders kan de plant opnieuw opkomen. Denk je daaraan?" Stan knikt heftig van 'ja'. "Nou, dan zal het je wel lukken. Dan gaat papa nog even verder met grasmaaien." Het onkruid wieden gaat Stan prima af. Het bloembed, dat papa heeft aangewezen is al vlug prima in orde. Stan kijkt om zich heen. Hé, daar staan ook nog van die plantjes. Nou ja, ze lijken er in ieder geval precies op. Die zullen er ook wel uit moeten! Stan gaat ijverig aan het werk. Wat zal papa dadelijk trots op mij zijn, dat ik zó goed mijn best heb gedaan, denkt hij. Na een poosje is hij klaar. "Papa, kom eens kijken!" Geschrokken kijkt papa naar het resultaat. "Maar jongen, wat heb je nu gedaan?! Mijn mooie petunia’s heb je eruit gehaald..." Wie van jullie heeft er wel eens in de tuin gewerkt? Misschien heb je je pappa of mamma wel eens geholpen. Wat mocht jij toen doen? Heb je onkruid tussen de plantjes uitgehaald? Dat is niet altijd gemakkelijk, want soms lijkt het onkruid precies op een goede plant. In het evangelie van vandaag vergelijkt Jezus de wereld met een grote tuin, een akker. Jezus wil zijn leerlingen daarmee iets uitleggen. Luister maar.
118
17e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 13, 44-52
Thema WAAR KIES JIJ VOOR ? Alternatief: SCHATRIJK DOOR JE GELOOF
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Waar kies jij voor in het dagelijkse leven? Durf je iets over te hebben voor jouw geloof in Jezus?
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Lex en Bas zijn samen aan het spelen. Ze hebben wel zin in een avontuur. "Kijk eens Lex, wat ik gevonden heb! Dat moet een oude kaart van onze tuin zijn, een plattegrond. Kijk eens goed.Zie je dat kruisje, daar bij die heg? Weet je wat ik denk? Ik denk dat daar een schat begraven ligt!" "Denk je dat echt, Bas?!" "Het zou best kunnen, ik heb zoiets pas nog gelezen in dat spannende boek uit de bieb: "De verloren Schat" ! Dat ging ook over kinderen die zo'n kaart vonden en toen de meest fantastische avonturen beleefden." "Nou Bas, ik ben erg benieuwd. Wanneer zullen wij beginnen met graven?" "Kun jij zaterdagmiddag? Dan zijn mijn ouders toch boodschappen aan het doen!" "Afgesproken!" Die zaterdag zijn de jongens druk in de weer. De kuil die ze graven wordt hoe langer hoe dieper en breder. Maar... geen schat te bekennen, het enige dat ze vinden is een verroest speelgoedautootje en ook nog zonder wielen! "Misschien graven we niet helemaal op de goede plaats, zullen we het dáár nog eens proberen, Lex?" "Ja, vooruit dan maar." Ze werken zich een ongeluk, maar de schat is in geen velden of wegen te bekennen. "Misschien hebben we de kaart verkeerd om en moeten we aan de andere kant van de tuin graven. Kijk, daar is ook een heg!" "Meen je dat nou, Bas? Nou, dat is dan wel het laatste dat ik doe. Hierna houden we op, hoor! Ik krijg er blaren van in mijn handen!" Een uur later ziet de tuin er uit alsof er een paar reuzenmollen aan de gang zijn geweest. Als je goed kijkt zie je ook nog twee jongens uitgeput en uitgeteld in het gras liggen... Dan gaat de bel! Vader en moeder komen terug uit de stad. Vader staat als aan de grond genageld. "Maar jongens, wat is er hier gebeurd?! Wat hebben jullie gedaan?! Zijn jullie nu helemaal gek geworden?!" Met lood in zijn schoenen gaat Bas naar zijn vader toe en laat hem de kaart zien. "Kijk eens, papa. Zie je dat kruisje op die kaart? Wij dachten dat daar best een schat begraven zou kunnen zijn!" Vader kijkt zijn zoon vol verbazing aan. "Maar jongen, daar wilde ik een tuinhuisje bouwen!" 119
Wat zouden jullie doen als jullie wisten dat ergens een schat verborgen zou kunnen zijn? In het evangelie van vandaag vraagt Jezus wat je overhebt voor zijn Koninkrijk, dat te vergelijken is met een schat. Luister maar.
120
18e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 14, 13-23
Thema SAMEN DELEN, BROOD VOOR VELEN Alternatief: DELEN MAAKT JE RIJKER
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Het jongetje was bereid zijn eten te delen en daardoor kon Jezus een groot wonder doen.
Inleidend gesprekje met spiegelverhaal Lieke en Mabel zijn op het strand. Ze zitten heerlijk bij het water te spelen en bouwen een groot kasteel. Ze zijn zo druk bezig dat ze niet eens in de gaten hebben dat er een klein bruin meisje bij hen staat te kijken. Na een poosje krijgen ze haar in de gaten en proberen ze met haar te praten. Maar ze spreekt een andere taal die ze niet kunnen verstaan. Dan roept mama hen dat ze een lekkere mars mogen komen halen. Ze rennen naar hun kleine strandhuisje en halen ieder een mars op. Als ze daarmee bij hun zandkasteel terugkomen, is het kleine meisje er nog. Wat nu? Moeten ze haar een stukje geven? Ze hebben zelf zo’n zin in die heerlijke chocola. Ze bespreken het samen en besluiten toch ieder hun mars met het meisje te delen. Ze geven haar een stukje en dan zien ze op haar gezichtje een grote blijde lach verschijnen. Zelf worden ze er ook blij van! Heb jij dat ook wel eens meegemaakt dat je er blij van wordt wanneer je met iemand iets deelt? In het evangelie van vandaag is ere en jongetje die ook bereid is te delen. En dan gebeurt er iets heel bijzonders. Luister maar.
121
19e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 14, 22-33
Thema VERTROUW OP JEZUS Alternatief: TEGENWIND, TEGENSLAG
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Vertrouw op Jezus. Met Hem kom je overal doorheen.
Inleidend gesprekje met spiegelverhaal Mik wandelt met zijn vader door de bergen. Ze genieten samen van de stilte en de prachtige natuur. Plotseling houdt hun wandelpaadje zomaar ergens op. Ze zien alleen een smalle loopplank over een ravijn naar de overkant. Wat nu? Moeten ze dat hele eind teruglopen? Vader kijkt nog eens goed op de kaart. Nu ziet hij inderdaad een klein smal streepje en daarna gaat het gewone pad weer verder. “Zullen we het aandurven, Mik?” Mik twijfelt, als je naar beneden kijkt, is het wel erg diep. En als je daar zou vallen wat gebeurt er dan? Leef je dan nog? Allerlei angstige gedachten flitsen door hem heen. Dan hoort hij zijn vader zeggen: “Kom op, we kijken goed vooruit en omhoog en lopen er voorzichtig overheen!” Eerst gaat vader over de smalle loopplank. Voetje voor voetje schuifelt hij voorzichtig naar de overkant. Eigenlijk is het maar een klein stukje. “Kom maar Mik, het gaat goed” Mik moet al zijn moed verzamelen. Na twee stapjes kijkt hij even naar beneden en schrikt. “Papa!”schreeuwt hij,”ik durf niet!” Zijn vader spreekt hem bemoedigend toe: “Doorzetten jongen en niet naar beneden kijken. Ik ben erbij.” Mik kijkt niet meer naar beneden maar vooruit naar zijn vader die aan de andere kant zijn hand uitsteekt. Gelukkig hoeft hij nog maar een paar stapjes te zetten voordat hij papa’s hand kan vastpakken. Als ze samen veilig aan de overkant zijn, slaken ze beiden een zucht van verlichting! Heb jij dat ook wel eens meegemaakt? Je weet dat je vader of je moeder bij je is, maar plotseling vergeet je dat en ben je toch bang. Bang om te vallen, bang voor een valse hond, bang voor het onweer. We weten toch dat wij op onze vader en moeder kunnen vertrouwen? Ook op Jezus kunnen wij altijd vertrouwen, maar doen we dat? Luister maar naar het verhaal over Petrus.
122
20e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 15, 21-28
Thema GEEF HET BIDDEN NOOIT OP Alternatief: HIJ HOORT JE, LUISTER MAAR
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Blijf bidden tot God en verlies nooit de moed. Hij luistert echt naar je.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Hè mam, krijg ik nou die schoenen?" "Kind zeur toch niet voortdurend. Ik heb wel andere dingen aan mijn hoofd, die veel belangrijker zijn dan die hippe schoentjes uit de winkel." "Ja maar mam, mijn vriendinnetjes Fleur en Lia hebben wel die schoentjes! Die staan toch zó cool. Ik moet die gewoon ook hebben!" " Luister Lucie. Je kunt zo vreselijk zeuren en vooral als het om iets voor jezelf gaat.” "Ja maar, ik krijg ook nooit wat!" "Nou zeg! En die leuke sweater die we pas gekocht hebben? Is dat soms niks?" "Ja maar..." "Niks te jamaren. Nu wil ik het niet meer horen, anders kijk je vanavond niet naar dat leuke tv programma van jou. Begrepen?" Wie van jullie zeurt ook wel eens? Meestal gaat het dan om iets voor jezelf. Zou je ook zoveel moeite doen als het om iets voor een ander ging? Luister nu eens naar het evangelie. Het gaat om een moeder die aan Jezus onderweg luid om hulp vraagt voor haar zieke dochter. De apostelen krijgen een beetje genoeg van haar "gezeur". Wat zou Jezus doen?
123
21e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 16, 13-20
Thema PETRUS, DE EERSTE PAUS Alternatief: EEN ROTS IN DE BRANDING
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus heeft Petrus uitgekozen als leider van de Kerk. Hij is de eerste paus.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Deze man, deze priester in dat dorpje midden in het oerwoud van Zuid-Amerika te midden van zwermen muggen, die heeft dezelfde naam als ik. Hij heet Verlaan. ik ben er trots op dat hij mijn broer is!" In de klas wordt het even stil maar dan begint iedereen enthousiast in de handen te klappen! ”Ik zou zo graag voor hem in dat oerwoud een hulpactie beginnen." Zo was de meester, Ben Verlaan, die morgen de les begonnen.Hij had verteld over de armoede in dat deel van de wereld! Dat vaders met hun gezinnen wel naar het oerwoud móesten om voor de "rubberbazen" (mensen die een rubberfabriek bezitten) het rubbersap uit de bomen te halen. Niet acht uur, maar dertien uur lang, voor veel te weinig geld. Alleen maar om hun gezin te kunnen laten eten! Je kunt je voorstellen hoe opgewonden de klas was om die hulpactie op touw te zetten! Maar één van de klasgenoten moest de leiding hebben. Men ging namen op het bord schrijven. Jef, altijd haantje de voorste. Lei, de grootste van de klas. Mirjam, die altijd de meest hippe kleren droeg. Carla, de slimste van de klas. Maar het werd Piet! Helemaal geen opschepper. Maar wat hij deed was altijd helder, recht door zee en nooit achterbaks. Ben Verlaan dacht: Goed gekozen. Je moet een harde werker hebben. Iemand, die echt een leider kan zijn. Niet iemand die zich zelf belangrijk vindt. Iemand, die natuurlijk ook wel eens foutjes maakt maar vooral leiding geeft en voor anderen een steuntje in de rug is! Die het niet snel zal opgeven wanneer het moeilijk wordt. Een rots in de branding! De hulpactie werd een enorm succes. Door het werk van Piet hadden ook andere scholen zich bij de actie aangesloten. In het evangelie van vandaag horen we dat ook Jezus aan iemand de opdracht geeft om een leider te zijn, de leider van zijn Kerk. Een eenvoudige visser, die ook soms impulsief reageerde maar toch met hart en ziel van Jezus hield. Iemand die voor Hem een rots in de branding wilde zijn. Luister maar.
124
22e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 16, 21-27
Thema JE AFSTEMMEN OP GODS WIL Alternatief: UW WIL GESCHIEDE
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Probeer je leven af te stemmen op Gods wil en niet je eigen -ik- na te jagen
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Het is geen kleinigheid als je beste vriendin jou op een mooie dag zegt: "De volgende week moet ik naar het ziekenhuis voor een zware operatie. Ik heb jou er niet eerder over verteld om je niet ongerust te maken! Het heeft te maken met bepaalde spieren in mijn lichaam. Die zijn niet meer zo best na dat ongeluk. Het zal heel pijnlijk zijn maar de dokter zegt dat er anders een kans bestaat dat ik in een rolstoel terecht kom!" "Maar dat is toch helemaal niet zeker?" oppert verschrikt Esmé, de vriendin van José. ”Het lopen gaat nu toch best aardig?! Misschien gaat zo'n operatie wel helemaal mis. Je bent nu gezond, nu kun je nog lopen. Wie weet hoe je er straks aan toe bent? En hoe lang ben je dan weg van school? Toch zeker een paar weken! Dan moet ik je al die tijd missen! Nee José, dat moet je niet doen!" Esmé probeert op allerlei manieren om haar vriendin ervan te weerhouden. Achteraf gezien is het heel begrijpelijk, dat Esmé bezorgd is om haar vriendin en haar bij zich wil houden, al heeft het wel ook iets te maken met....egoïsme. Esmé wil haar niet missen. Het evangelie van vandaag laat de vurige Petrus zien die ook niet wil dat Jezus pijn gaat lijden. Luister maar hoe dat gesprek tussen Petrus en Jezus verloopt.
125
23e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 18, 15-20
Thema SAMEN IN ZIJN NAAM Alternatief: JEZUS IN ONS MIDDEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus is op een bijzondere wijze in ons midden wanneer wij in zijn Naam bij elkaar komen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Li en Ming sluipen door het bos. Het is midden in de nacht en aardedonker. Niemand mag hen horen lopen. Oei, daar kraakt een takje! Voorzichtig! Ze stoppen even om te luisteren of het nog veilig is. Nog even en dan zijn ze er. Langzaam lopen ze het laatste stukje door het weiland naar de boerenschuur. Ze kloppen zachtjes drie keer op de deur en dan wordt er opengedaan. Binnen ontmoeten ze verschillende andere christenen. Iedere zaterdagnacht komen ze hier uit de verre omgeving bij elkaar om te bidden en te zingen. In hun land (China) is het verboden om openlijk voor je geloof uit te komen. Maar hier komen ze samen in Jezus’Naam en ervaren ze echt zijn aanwezigheid zoals Hij in het evangelie van deze dag aan ons allemaal belooft; “Waar twee of drie samen zijn in mijn Naam, daar ben Ik in hun midden.” Luister maar naar het evangelie.
126
24e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 18, 21-35
Thema VERGEEF ELKAAR! Alternatief: VERGEVEN, DAT IS PAS ECHT OM IEMAND GEVEN.
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Vergeef elkaar altijd, ook al is het nog zo moeilijk
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Het is nu al de vierde keer dat het broertje van Jan zijn nieuw gebouwde lego vliegtuig kapot heeft gemaakt. Jan is woedend! Hij rent naar zijn moeder om het te vertellen: “Mam, nu heeft Mark alweer mijn lego vliegtuig kapot gemaakt! Ik sla hem nog eens in elkaar! Hij mag nooit meer met mijn lego spelen.” Mama kijkt verwonderd op en zegt: “Rustig Jan, heb je gevraagd hoe het gebeurd is? Heeft hij het expres gedaan? Je weet dat zijn handjes niet zo sterk zijn en dat er soms wel eens plotseling zomaar iets uit valt zonder dat hij het wil. Ik hoop dat je hem het ook dit keer kunt vergeven.” Daar moet Jan toch wel even over nadenken. Het is tenslotte niet de eerste keer dat zijn vliegtuig kapot valt. Moet hij het zijn broertje echt vergeven? Heb jij wel eens zoiets meegemaakt? Hoe heb je toen gereageerd? Tja, als je heel erg kwaad bent, dan is het soms moeilijk om te zeggen: zand erover, het is al goed. Jezus zegt hier iets over in het evangelie van deze zondag. Luister maar.
127
25e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteus 20, 1-16a.
Thema EEN PAREL IN GODS HAND Alternatief: GOD KIJKT ANDERS NAAR MENSEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Voor God is ieder mens even waardevol.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Geduldig en liefdevol geeft de moeder haar zoon te eten. Toch is hij geen klein kind meer. Hij zal zeker al 35 jaar zijn maar hij zit in een rolstoel en kan niet praten. Hij stoot alleen zo nu en dan wat klanken uit. Hapje voor hapje geeft moeder hem zijn pap. Wanneer er wat geknoeid wordt, veegt ze het af met een servet. Het is indrukwekkend om te zien met hoeveel liefde ze haar zoon verzorgt. Er lopen twee zakenmannen langs in deftige pakken. De een fluistert tegen de ander: “Begrijp jij nu dat ze zo’n mens laten leven? Die kan toch niets! Die kost alleen maar geld!”De moeder hoort de opmerkingen van de heren. Rustig zegt ze: “Hij is voor ons goud waard! bent u kwaad omdat wij goed voor hem zijn?” Zoiets gebeurt ook in het evangelie. het laat zien dat God vanuit de liefde naar mensen kijkt. Hij kijkt niet eerst naar hun prestaties maar naar hun hart. Luister maar. Of zie spiegelverhaal in het handboek zelf.
128
26e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteus 21, 28-32
Thema IS JOUW JA ECHT JA? Alternatief: JA MAAR...
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Is jouw 'ja' in antwoord op Jezus' uitnodiging een echt 'JA' ? Leef jij zoals Hij dat wil?
Inleidend gesprek met spiegelverhaal "Linda, ruim nou eindelijk eens je kamer op!" "Ach nee, mama, daar heb ik nu helemaal geen zin in, ik wilde juist het nieuwe computerspelletje uitproberen dat ik gisteren heb gekocht." "Als je geen zin hebt dan maak je maar zin! Je kamer moet vandaag opgeruimd worden!" Mopperend gaat Linda naar boven. Ze wil het nieuwe computerspel pakken om het te gaan installeren, maar door de enorme troep in haar kamer kan ze het niet direct vinden. Mama heeft gelijk, die kamer moet nodig eens opgeruimd worden, anders vind ik hier helemaal niets meer, denkt ze bij zichzelf. Ze werkt een half uurtje stug door en heeft daarna toch nog tijd voor haar computergame. Een week later krijgt ook haar broer Mike te horen: "Ruim je kamer eens op!" "Ja mam, ik zal het doen." belooft hij plechtig, maar eenmaal in zijn kamer aangekomen ziet hij daar het nieuwe boek van Harry Potter liggen, dat hij voor zijn verjaardag gekregen heeft. Hij begint te lezen en raakt zo geboeid door het verhaal dat hij alles om zich heen vergeet. Van het opruimen van de kamer komt niets meer terecht! Wie van de twee kinderen heeft nu gedaan wat moeder heeft gevraagd? Ja, dat is Linda. Eerst wilde ze haar kamer helemaal niet opruimen, maar later is ze toch van gedachte veranderd. Mike heeft zijn moeder wel plechtig beloofd om zijn kamer op te ruimen, maar hij heeft zijn belofte niet waargemaakt. Als Jezus jou roept om Hem te volgen, wat antwoord je dan en wat doe je als het er echt op aan komt? Luister maar naar wat de twee mensen doen waar Jezus in het evangelie van vandaag over vertelt.
129
27e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteus 21, 33-43
Thema GODS CADEAU: WAT DOE JIJ ERMEE? Alternatief: ZINLOOS GEWELD
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee?: Jezus staat 'aan de deur van je hart' en klopt. Hij wil jou het 'cadeau' van zijn liefde geven. Maar de deurknop zit wel aan de binnenkant. Wat doe jij?
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Johnny is binnenkort jarig en oma wil hem een mooi cadeau geven, echt iets speciaals. Ze vindt het toch het leukste om hem iets te geven dat helemaal van haarzelf is, daarom besluit ze om een trui voor hem te gaan breien. Met zorg zoekt ze de wol uit. Ze vindt mooie, felle kleuren want haar dochter Mechtild (de moeder van Johnny) heeft gezegd dat hij daar dol op is. In een modeblad ziet ze een trui met een leuk patroon. Die gaat ze voor John maken! Het blijkt allemaal niet zo gemakkelijk te zijn als het op het eerste gezicht lijkt. Ze heeft er heel wat weken werk aan want haar ogen zijn niet zo best meer. Toch is ze op het einde trots op het resultaat. De grote dag is aangebroken! Oma verheugt zich al op Johnny's blijde gezicht als hij de trui zal zien. Vol verwachting reikt zij hem het pakje aan. Ongeduldig scheurt de jongen het papier stuk. Nu heeft hij de trui in handen. Enkele ogenblikken staat hij er met grote, starre ogen naar te kijken. Oma wacht gespannen op zijn reactie. "Mooi hè, Johnny?" Dan ziet ze tot haar schrik dat de jongen de trui als een stuk oud vuil beetpakt en in een hoek smijt. "Ik hoef dat stomme ding niet!" schreeuwt hij. Hoe denk je dat oma zich zal voelen? Ze moet toch heel erg verdrietig zijn, denk je ook niet?! Natuurlijk weet ze wel dat Johnny nog maar klein is en nog niet goed weet hoeveel pijn hij oma doet. In het evangelie van vandaag horen jullie hoe de mensen omgaan met het grootste geschenk dat God ons gegeven heeft, zijn eigen Zoon.
130
28e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteus 22, 1-14
Thema JIJ HOORT ER OOK BIJ! Alternatief: SMOESJES!
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Jezus nodigt iedereen uit om met Hem door het leven te gaan, ook jou!
Inleidend gesprek met spiegelverhaal De familie van Rooy wil een groot kerstdiner organiseren.Ze bellen wat familie en vrienden om hen voor 25 december uit te nodigen. Ze hebben er echt zin in! Samen bedenken ze wat ze zullen eten en hoe ze de tafels zullen gaan versieren. Maar wat worden ze teleurgesteld! Niemand kan komen! Ze lijken wel allemaal smoesjes te hebben! De een is op wintersport, de ander gaat naar de Canarische eilanden, weer een ander is al ergens uitgenodigd etc. Wat nu? Toevallig komt hun pastoor een van die dagen langs. Hij luistert naar hun verhaal en vraagt: “Willen jullie een kerstlunch verzorgen voor asielzoekers, daklozen en eenzamen uit onze parochie?” Ze overleggen samen en zeggen dan dat ze dat wel willen. Het wordt een heel andere kerst dan ze gedacht hadden en ze werken allemaal hard aan een goede lunch. De kroon op de dag zijn de dankbare en blijde gezichten van alle mensen die zijn gekomen. Vooral dat ene oude vrouwtje die met tranen in haar ogen vertelde dat dit weer voor ’t eerst sinds vele jaren was dat ze met andere mensen samen aan tafel zat. Je kon zien hoe ze allen ervan genoten! Vandaag in het evangelie, hoor je dat God een groot feest wil geven. Hij nodigt alle mensen uit! Dat is toch iets geweldigs, vind je ook niet? Luister maar hoe de mensen reageren.
131
29e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 22, 15-21
Thema GEEF GOD DE EER Alternatief: GEHOORZAAM AAN GOD
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Geef God de eer en dank die Hem toekomt.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Een moeder is aan het winkelen. Ze kijkt schichtig om zich heen en fluistert dan tegen haar dochtertje: "Lea. pak voor mama eens vlug die lipstick daar en dat flesje parfum. De winkeljuffrouw ziet het toch niet. Stop ze maar gewoon in jouw jaszak." "Maar mama, dat mág toch niet!" "Ach wat! Die paar dingetjes missen ze niet eens. Toe nou, doe nou maar vlug wat mama zegt!" Lea twijfelt, wat moet ze nu doen? Ze weet dat mama niet zoveel geld heeft en dol is op lipstick en parfum. Dan kan ze zich een beetje opmaken. Zal ze het toch maar doen? Ze kijkt nog eens om zich heen en pakt dan beide dingen. Snel laat ze het in haar zak glijden en loopt dan zo onopvallend mogelijk met haar moeder de winkel uit. Wat vind jij? Moest Lea haar moeder hier gehoorzamen? Als je ouders zouden zeggen: "Schei nou eens uit met dat treiteren van je zusje!" of "Ruim nu eindelijk eens je kamer op!" Dan loop je misschien een poosje te mokken, maar diep in je hart weet je dat ze gelijk hebben en dat het goed is om te doen wat ze zeggen. Maar als je ouders je zouden bevelen om iets te stelen, of om iemand te mishandelen, moet jij ze dan ook gehoorzamen? Natuurlijk niet! Waarom niet? Nou, omdat zoiets tegen alle geboden van God en ieder gevoel voor goed en kwaad ingaat! Het evangelie van vandaag gaat ook over gehoorzaamheid aan God en aan de mensen. De Farizeeën stellen Jezus een strikvraag. Luister maar.
132
30e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 22, 34-40
Thema WAT IS HET ALLERBELANGRIJKSTE? Alternatief: LEVEN VOOR DE ANDER, LEVEN DOOR DE ANDER
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? De liefde tot God en de liefde tot je medemens kun je niet los van elkaar denken.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Maaike komt met haar ouders uit de kerk. Wat heeft ze zin om buiten te gaan spelen! Ze zal heerlijk gaan fietsen op straat en verstoppertje gaan spelen. Haar vriendin zal ook wel thuis zijn en dan kunnen ze samen spelen. Maar dan zegt haar moeder: “We gaan nog niet naar huis. We moeten nog even langs mevrouw Harmsen in het verzorgingstehuis. Zij is zo eenzaam en vindt het altijd heerlijk als we langskomen.” Maaike sputtert tegen, ze heeft echt geen zin om ergens op bezoek te gaan en zeker niet bij mevrouw Harmsen! Moeder zegt dat het juist goed is om vanuit de kerk je ook voor een ander in te zetten. Zo fietsen ze samen naar het verzorgingstehuis. Wat is mevrouw Harmsen blij dat ze bezoek krijgt. Er is al zeker vier dagen niemand bij haar langs geweest. Ze zag al zo op tegen een lange, eenzame zondag! Haar blijdschap slaat wel over op Maaike. Wanneer ze later buiten op straat speelt met haar vriendin, is ze toch blij dat ze bij die eenzame mevrouw zijn geweest. Luister maar naar wat Jezus in het evangelie van vandaag vertelt over liefde voor God en de mensen om ons heen.
133
31e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 23, 1-12
Thema JEZUS, MEESTER EN DIENAAR Alternatief: OM U EN ELKAAR TE DIENEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Als je Jezus wilt volgen moet je niet opscheppen en uit de hoogte doen, maar gewoon eenvoudig blijven en altijd bereid zijn om andere mensen te helpen.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal
Hij is dé man van de 20e eeuw. Wereldberoemd. Ontelbare keren verschijnt hij op de televisie en worden er uitgebreide artikelen in alle kranten over de hele wereld over hem geschreven. Veel heeft hij al bereikt door zijn inzet om verzoening tussen volkeren te bevorderen. Hij is de hele wereld over gereisd met de Blijde Boodschap. Nu staat hij doodmoe achter het altaar om de Eucharistie te vieren. Wanneer hij de mensen toespreekt, hoor je dat zijn stem zwak is. In vroegere jaren had hij een atletisch lichaam en een hele krachtige, diepe stem. Toen noemde iedereen hem ‘charismatisch’. En nu? Nu vinden velen dat hij maar af moet treden. Maar zelf wet hij diep in zijn hart dat hij ook de lijdende Christus aan de mensen moet laten zien. Hoe vernederend het ook voor hem is om op andere mensen te moeten steunen en met trillende handen zijn papieren vast te houden terwijl allerlei tv camera’s uit de hele wereld op hem gericht zijn. Hij blijft doorgaan om de mensen te dienen, in Christus’ Naam. (Paus Johannes Paulus II) Dat bedoelt Jezus wanneer Hij in het evangelie van vandaag zegt: Wie de grootste onder u is, moet uw dienaar zijn. Luister maar naar het evangelie.
134
32e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 25, 1-13
Thema HOUD JE LAMPJE BRANDEND Alternatief: WACHTEN, AFWACHTEN, VERWACHTEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Houd het lampje van je geloof steeds brandend.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Het is zo’n klein plaatsje aan het strand dat de bus maar één keer aan het eind van de middag langskomt. Niemand weet precies wanneer dat is. Soms komt de bus om vier uur maar soms is het ook eerder of later. Als je echt terug wil naar de stad moet je gewoon vanaf half vier bij de halte gaan wachten. Rik en Karien beginnen om drie uur hun spullen op het strand op te ruimen en lopen met alles naar de bushalte. Ze willen de bus echt niet missen! Maar Moniek en Jan nemen het niet zo nauw. Ze zijn net zo lekker aan het zwemmen. Die bus zal toch niet zo vroeg komen. Ze kunnen nog wel even op het strand blijven. Ze hebben echt geen zin om daar eindeloos bij de halte te moeten wachten. Wanneer Rik en Karien een kwartiertje hebben gewacht, komt de bus er al aan. Wie had dat nu gedacht? Zo snel! Wat zijn ze blij dat ze er op tijd waren. Als Moniek en Jan later nat en gehaast naar de halte komen, zien ze dat de bus al weg is. En er komt vandaag geen andere bus meer. In de Bijbel wordt ook verteld dat Jezus een keer terug naar de aarde zal komen. Wie van jullie weet wanneer dat zal zijn? Tja, dat weten wij niet precies. Vandaag? Over honderd jaar? Over duizend jaar? Niemand weet het. De terugkomst van Jezus is iets om met je hele hart naar uit te zien. In het evangelie van vandaag vergelijkt Jezus het zelfs met een bruiloft en dat is toch heel leuk. Wie van jullie heeft wel eens een bruiloft meegemaakt? Jezus zegt ons, dat bij zijn terugkomst op aarde alles goed en mooi zal worden. Als je altijd hebt geleefd zoals Jezus het bedoeld heeft, dan heb je helemaal niets om bang voor te zijn, integendeel! Het wachten op Jezus is niet een wachten met de handen over elkaar. Nee, het is zó leven alsof wij op ieder moment Jezus in levende lijve zouden kunnen ontmoeten. Wij moeten Hem dan feestelijk kunnen ontvangen, als goede, eerlijke mensen, als mensen die iets voor een ander overhebben, als mensen naar zijn Hart. Daarom wordt ons gevraagd het lampje van ons geloof brandend te houden, net zoals de verstandige meisjes uit het evangelie. Luister maar.
135
33e ZONDAG DOOR HET JAAR Evangelie: Matteüs 25, 14-30
Thema OOK JIJ HEBT TALENTEN! Alternatief: JOU GAVE IS OOK EEN OPGAVE! Zie een van beide verhalen in het handboek.
136
HOOGFEEST CHRISTUS KONING Evangelie: Matteüs 25, 31-46 (laatste zondag van het kerkelijke jaar)
Thema HART HEBBEN VOOR DE MINSTEN Alternatief: IK HAD HONGER EN JIJ GAF MIJ TE ETEN
Welke kernboodschap geef ik de kinderen mee? Doe je iets voor een mens, die hulp nodig heeft, dan doe je dat voor Jezus, onze Koning.
Inleidend gesprek met spiegelverhaal Op een dag kwam er een bevel van de keizer: “Maarten moet met zijn soldaten naar Frankrijk gaan!” Maarten deed onmiddellijk wat de keizer hem opdroeg. Wekenlang waren ze onderweg door weer en wind. Gelukkig had Maarten een mooie mantel en een glanzend rode helm om hem te beschermen tegen wind en regen. Na lange tijd kwamen ze eindelijk in Frankrijk aan. Bij de stadspoort van Amiens zat een man te bedelen. Hij was naakt en bibberde van de kou. Toen Maarten hem zag, kreeg hij medelijden. Hij sprong van zijn paard en deed zijn mantel af. Hij trok zijn zwaard uit de schede en sneed de mantel in tweeën (de ene helft behoorde namelijk het leger toe en de andere zichzelf). Eén helft gaf hij aan de naakte man. Toen reed hij de stad binnen en keek niet meer om. De soldaten lachten hem uit om die dwaze actie. Maar ’s nachts had Maarten een droom. Hij zag Jezus op het kruis en hoe ze Hem de kleren afrukten. Tegelijk zag hij in zijn droom de man die bibberend aan de poort zat. Maar wat gek, de twee mannen leken zo op elkaar. Het leek wel of ze ieder die rode mantel omhadden? Toen Maarten de volgende ochtend wakker werd wist hij niet wat de droom betekende. Hij ging op zoek naar een priester en die vertelde hem het evangelie van vandaag. Luister maar en wie kan dan daarna vertellen wat de droom van Maarten betekent. (dit is de latere Heilige Martinus)
137
BIJLAGE In onze kerk vieren we door het hele jaar veelvuldig feest. Er is een bonte stoet van vele mannen en vrouwen uit de hele wereld die ons zijn voorgegaan op weg naar de eeuwigheid. Hun levens zijn zo inspirerend dat we hun sterfdag herdenken. De verhalen van hun zoektocht naar God zijn zeker de moeite waard om aan onze kinderen te vertellen. Hieronder vindt u afbeeldingen van een groot aantal van hen en hun levensbeschrijvingen kunt u o.a. vinden in het boek: 101 heiligen voor kinderen en/of op de websites www.heiligen.net en www.cin.org (Catholic Information Network) De afbeeldingen staan op de volgorde van de verschillende feestdagen in het kalenderjaar.
31 januari
3 februari
11 februari
19 maart
138
25 maart
25 april
29 april
1 mei
31 mei
5 juni 139
11 juni
14 juni
9 juli
11 juli (Patroon van Europa)
22 juli
4 augustus 140
11 augustus
8 september
(H.H. Aartsengelen) 29 september
1 oktober
2 oktober
4 oktober 141
7 oktober
15 oktober
18 oktober
2 november
11 november
6 december 142
8 december
26 december
143
144