Menu voor een winters voorleesontbijt Tips voor een feestelijke start van De Nationale Voorleesdagen 2014
Voorbereiding voorleesontbijt
Speciaal voor kinderen die zelf nog niet kunnen lezen,
Bij het aanbieden van Maak je niet dik! is het leuk om
zijn er jaarlijks De Nationale Voorleesdagen. De cam-
een textielkunstenaar te vragen om het boek te komen
pagne start traditiegetrouw met Het Nationale Voor-
voorlezen tijdens het voorleesontbijt, of een familielid die goed kan breien, haken of weven.
leesontbijt op woensdag 22 januari 2014 en duurt tot
Laat de kinderen een boekenlegger maken als attentie
en met zaterdag 1 februari 2014. In dit artikel staat het
voor uw voorleesgast. Versier met een groepje een spe-
boek Maak je niet dik! uit de Prentenboek Top Tien van
ciale voorleesstoel en zet de stoelen er in een halve
de Nationale Voorleesdagen 2014 centraal. Er worden
kring omheen. Geef Pompom een plek tussen de kinde-
diverse activiteiten beschreven die passen bij het an-
een kussen zitten. Dek de tafels en versier de gekookte
ren. Zet een paar beren een leuke muts op en laat ze op eieren als Dorus de beer.
ker ‘Winter’ en het ankerpunt ‘Warme kleren’.
Inhoud Dorus krijgt van zijn vader een nieuwe wollen muts. Hij racet naar buiten om ermee te pronken, maar ziet niet dat de muts tijdens zijn spel begint te rafelen. De wollen muts verandert in een eindeloze sliert spaghetti. Behulpzame schapen kneden er weer een muts van en brengen Dorus naar Koe, die vast wel raad weet. Onderweg pikt een vogel de wol mee voor in zijn nest. Dorus is verdrietig om zijn kapotte muts, maar ook bezorgd. Hij verwacht dat zijn vader erg boos zal zijn. Konijn troost hem en adviseert Dorus alles aan zijn lieve papa te vertellen. Als hij het hele verhaal heeft verteld, krijgt hij de (veel te grote) muts van zijn vader.
1 Schatkist Artikelen - Voorleesontbijt • De nationale voorleesdagen 2014
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.schatkist.nl
andere manier zeggen? Ga daarna dieper in op het verhaal. Wat doen de personages met de wol? Op welke manier proberen de vriendjes Dorus op te beuren? Hoe wordt het probleem opgelost? Door tussendoor over de kleding van de beer te praten, worden de woorden van het anker herhaald.
Kringactiviteiten Winterkleding vergelijken Bekijk het omslag van het boek nog eens goed. Hoe ziet Dorus eruit? Laat daarna een foto van een echte
Voorbereiding activiteiten
beer zien. Waarmee beschermen echte beren zich te-
• Maak een PowerPoint met de afgebeelde mutsen van
gen de kou? Vraag vervolgens wat de kinderen doen
de laatste dubbele pagina’s van het prentenboek
om warm te blijven. Laat de kinderen hun jassen en
Maak je niet dik!.
accessoires (muts, handschoenen, sjaals) pakken.
• Zet een spiegel in de huishoek en vul een mand met
Vergelijk de mutsen met elkaar en meet de lengte van
mutsen, pruiken, hoeden en allerhande hoofddek-
sjaals. Bekijk ook waarvan ze gemaakt zijn en hoe ze
sels.
aanvoelen. Dik, dun, pluizig of glad? Leg alle wanten/
• Verzamel materiaal waarmee de kinderen een muts
handschoenen door elkaar en laat de kinderen dezelf-
kunnen maken: wol, lapjes stof, noppenfolie, alumi-
de bij elkaar zoeken.
niumfolie, restjes crêpepapier, doppen, tempex, en-
Tongkrakers
zovoort.
Toon de praatplaat met mutsen in het boek of de
• Verzamel beren en knuffelbeesten (schaap, vogeltje,
PowerPoint op het digibord en daag de groep uit
koe, konijn) voor het maken van een verteltafel. • Maak een ontdekhoek met daarin verschillende kle-
om de woorden zo snel mogelijk achter elkaar uit te
dingstukken van wol, een gerafelde muts of sjaal,
spreken: broekmuts-broekmuts-broekmuts, enzovoort.
een loep en diverse soorten gesponnen en onge-
Laat de kinderen de woorden ook eens ritmisch probe-
sponnen wol. Leg er informatieve boeken bij (zie
ren uit te spreken. Klap bij elke lettergreep. Maak er
boekenlijst).
een soort rap van: póéf-muts, póéf-muts
Voorlezen prentenboek
knúf-fel-muts, knúf-fel-muts
Verzamel de kinderen in de kring en verwelkom uw
ba-ná-nen-muts, ba-ná-nen-muts, enzovoort.
voorleesgast. Vertel dat hij/zij speciaal gekomen is om een verhaal voor te lezen over een beer die een verras-
Verhaal naspelen
sing krijgt. Hierna begint de voorleesgast met voorle-
Samen met de kinderen wordt een verteltafel ingericht
zen. Laat de voorlezer even stoppen met lezen als de
met Dorus, vader-beer en knuffels van dieren die in het
vader van Dorus over de verrassing vertelt. De kinderen
verhaal voorkomen. Geef Dorus een rafelige muts en
mogen raden wat de verrassing is. De laatste dubbele
zorg dat er een flinke bol wol ligt. Speel het verhaal één
pagina van het boek worden voor een ander moment
keer voor. Daarna speelt een klein groepje kinderen
bewaard.
een deel van het verhaal na. Ondersteun het spel door zelf mee te spelen met een verhaalfiguur. Stel vragen
Herhaald voorlezen
en stimuleer de kinderen dialogen te houden.
Zet na het Voorleesontbijt een beer met een muts, sjaal en wanten in de kring, en bespreek het verhaal nadat u
Voorlezen met de voorleesmuts
het nogmaals heeft voorgelezen. Praat eerst over de
Vouw een muts van papier. Schilder er mooie letters op
titel. Wat bedoelt de vader van Dorus met de figuurlijke
en beplak hem met plaatjes van prentenboeken (uit de
uitdrukking: Maak je niet dik!? Hoe kan hij dat op een
Voorleesgids). Zet tijdens het voorlezen van een boek
2 Schatkist Artikelen - Voorleesontbijt • De nationale voorleesdagen 2014
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.schatkist.nl
de ‘voorleesmuts’ op. Halverwege het voorlezen of tij-
ren die motorisch minder vaardig zijn, beplakken een
dens een ander voorleesmoment zet een kind de muts
papieren muts met wollen draadjes of maken met be-
op zijn hoofd. Hij of zij leest voor aan de hand van de
hulp van twee kartonnen ringen en wol een pompoen.
platen uit het boek.
Naai de pompoen op een afgeknipte en dichtgeknoopte mouw van een oude trui, en klaar is de muts.
Filmpje over wol In het prentenboek gebruiken de dieren de wol voor
Hoekenspel
meerdere doeleinden. Bespreek wat de kinderen al weten over wol. Toon daarna een filmpje op het digibord over wol, bijvoorbeeld: ‘Van schapenvacht tot bolletje
Huishoek
wol!’ (www.schooltv.nl) Welke vragen hebben de kin-
Leg verschillende mutsen in de huishoek. De kinderen
deren over de inhoud? Schrijf ze op een flap.
kunnen ze tijdens hun spel opzetten. Zo ontdekken ze dat er voor verschillende gelegenheden verschillende
Voorbereidend schrijven
mutsen en hoofddeksels zijn. Bespreek hun bevindin-
Print het kopieerblad ‘Schrijven op muts’ uit. Tekenen
gen later in de kring.
samen met de kinderen de voorbereidende schrijfoefeningen in de lucht, op het digitale schoolbord en/of op
Ontdekhoek
grote vellen papier. Als ze dit geoefend hebben, krijgen
Laat de kinderen in de ontdekhoek ontdekken hoe wol
de kinderen het kopieerblad en vullen ze de muts met
voelt, ruikt en wat je ervan kunt maken. Met een loep
de aangegeven schrijfpatronen.
bekijken ze een breiwerk. In informatieve boeken bekijken de kinderen plaatjes over schapen en hun wol. Bespreek in de kring of de vragen, die naar aanleiding
Beeldende activiteiten
van het filmpje zijn gesteld, beantwoord zijn. In deze hoek kunnen ook sorteerspelletjes met wol
Mutsen ontwerpen
aangeboden worden.
Laat de kinderen originele woorden bedenken voor verschillende soorten mutsen. Ze fantaseren hoe deze
Spel op het speelplein of in de speelzaal
unieke mutsen eruitzien. Met kosteloos materiaal en restjes wol maken ze de muts. Als alle mutsen klaar
Spinnenweb van wol
zijn, wordt een mutsen-modeshow gehouden.
De kinderen staan in een kring in het speellokaal. Drie
Breien, haken, punniken, weven
kinderen hebben een bolletje wol in hun handen, ieder
Leer de kleuters vingerbreien, vingerhaken, punniken
in een andere kleur. De kinderen houden het uiteinde
of weven met wol. Op internet staan veel filmpjes met
goed vast, noemen om beurten de naam van een ander
voorbeelden van deze technieken. Laat ze een boeken-
kind en gooien het bolletje naar hem/haar toe. Dit kind
legger weven of een sjaal voor Pompom breien. Kinde-
vangt het bolletje, houdt de draad vast en gooit het
3 Schatkist Artikelen - Voorleesontbijt • De nationale voorleesdagen 2014
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.schatkist.nl
bolletje naar een volgend kind. Na ongeveer vijf keer gooien per kleur, stopt u en bewondert het ontstane
Liedjes
spinnenweb. Dit spel vraagt om een redelijke gooi- en
• Winterkleren
vangtechniek. Als de groep hier nog niet aan toe is,
• Allemaal kleren
kunnen de kinderen al wandelend een spinnenweb ma-
Uit: Li-la-liedjesboek, Zwijsen
ken. • Kan je raden?
Winterverkleedrace
• Schaapje , schaapje, heb je witte wol?
Verdeel de klas in twee of meer groepen. Elk groepje
Uit: Kleuterwijs, SMV
kinderen staat om een hoepel waarin een grote dobbelsteen ligt. Daarnaast staat een mand met daarin een jas, sjaal, muts, een paar wanten en laarzen. Op een centrale plek ligt een bel. Kies in elk groepje een
Versjes
kind dat de winterkleren mag aantrekken zodra een
• Vlokken vangen
van hen zes gooit. Let op: per keer mag één kleding-
• Brr, brr, bibber
stuk worden aangetrokken!
Uit: Zon op mijn neus, Zwijsen
Heeft het gekozen kind alle kledingstukken aan, dan rent het snel naar de bel en rinkelt ermee. Wie is er het
• Een modeshow
eerst?
• Mijn vader Uit: Soms zie ik 1000 lichtjes, Leopold
Naast deze activiteiten is het fijn om over het thema te zingen en te lezen. Hieronder vindt u enkele titels.
• Bibberpootjes
Smakelijk voorleesontbijt!
Uit: Morgen komt de zon weer op, Clavis
Auteur: Irma Land Conceptontwikkelaar educatieve projecten
Boeken Prentenboeken • De verrassing, Sylvia van Ommen, Lemniscaat • Ik wil een knuffel, David Melling, Van Goor • Ik vind je lief, Annita Wilschut en Kittie Markus, De Vier Windstreken • Een muts voor de maan, Sjoerd Kuyper en Jan Jutte, Lemniscaat • De Moedhoed, Lida Dijkstra en Mark Janssen, Moon • Blij als ik brei, Anke Werker & Daniëlle Schothorst, Schapenzaken Informatieve boeken • Schaapje, schaapje, heb je mooie wol?, Knister, Eve Tharlet, Christine Kliphuis, De Vier Windstreken • Het schaap (N86 De Kijkdoos), Noordhoff
4 Schatkist Artikelen - Voorleesontbijt • De nationale voorleesdagen 2014
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.schatkist.nl
5 Schatkist Artikelen - Voorleesontbijt • De nationale voorleesdagen 2014
© Uitgeverij Zwijsen B.V. - www.schatkist.nl