Mensonides 1977 H. Mensonides, 'Een nieuwe kunst in Den Haag,' jaarboek Die Haghe, Den Haag 1977, 96. Gebruikte afkortingen: A.A.F.V

M e n s o n i d e s 1977

Gebruikte afkortingen:

H. M e n s o n i d e s , 'Een n i e u w e kunst in Den Haag,' jaarboek Die A.A.F.V.

Haghe,

A m s f e r d a m s c h e A m a t e u r Fotografen V e r e n i g i n g .

Scheen

Den Haag 1977, 96.

P.A. S c h e e n , Lexicon N e d . Beeldende Kunstenaars 1750-1950.

A.P.V.

S c h u i t e m a M e i j e r 1961

A m s t e r d a m s c h e Photographen Vereeniging.

A.T. S c h u i t e m a Meijer, 'Fotografie in het 19e eeuwse Groningen,' Groningse

H.A.F.V.

Volksalmanak

1961.

V e r s p r i l l e 1964 H a a r l e m s e A m a t e u r Fotografen V e r e n i g i n g .

A . V e r s p r i l l e , 'Leidse f o t o g r a f e n in de 19e eeuw,' Leids Jaarboekje

N.A.F.V. N e d e r l a n d s e A m a t e u r Fotografen V e r e n i g i n g . N.C.F.K. N e d e r l a n d s e C l u b v o o r Fotokunst. N.F.K. N e d e r l a n d s e Fotografen K r i n g . N.F.V. N e d e r l a n d s c h e Fotografen V e r e n i g i n g . B o e r 1927 A d r i a a n Boer, 'Onze werkers,' Veertig jaren fotografie

1887-1927,

g e d e n k b o e k v a n de N e d . A m a t e u r Fotografen V e r e n i g i n g , A m s t e r d a m 1927. B o e r 1973 P. Boer, A l k m a a r s e f o t o g r a f e n in de 19e e e u w ,

Alkmaars

Jaarboekje 1973. C o p p e n s en A l b e r t s 1976 J . Coppens en A . Alberts, Een camera vol stilte, A m s t e r d a m 1976. D o l k 1975 W . Dolk, L e e u w a r d e n g e p h o t o g r a p h e e r d , Leeuwarden 1975. Evers 1914 G.A. Evers, 'Hoe de fotografie in Nederland k w a m , ' Lux 25 (1914). Evers 1915 G.A. Evers, 'Hoe de fotografie in Nederland k w a m , ' Lux 26 (1915). Evers 1918 G.A. Evers, 'De invoering der fotografie in Utrecht,' Lux 29 (1918). G e s e l s c h a p , Lijst v a n Haagse f o t o g r a f e n J . G e s e l s c h a p , De f o t o g r a f i e te 's-Gravenhage (lijst van 19de e e u w s e f o t o g r a f e n in Den Haag, aanwezig in het Gemeente a r c h i e f te Den Haag). G e s e l s c h a p 1960 J . Geselschap, ' U i t de geschiedenis v a n de fotografie,' Amstelodamum,

j u n i 1960.

G e s e l s c h a p 1961 J . Geselschap, ' G o u d s e p o r t r e t f o t o g r a f e n in de X l X e eeuw,' Gens nostra, april 1961. I d z e r d a 1918 W . H . Idzerda, S c h o o n h e i d in de f o t o g r a f i e . Leiden 1918. I d z e r d a 1923 C M W 1820-1880, la.aH gue.dleIdzerda, h aMeasgBe 1968 rl h uNeerlands a s sees l,/ D Evolutie e n Haag Fotokunst, van 1968. de kreatieve Amsterdam fotografie - S l o t e r d i j k 1923.

1964.

A a , C a m i l l u s Franciscus (van Steensel) v a n der

Auvry

Nijehaste 17 juli 1847 - 17 j u n i 1915 Alkmaar.

W e r k z a a m m i d d e n 19e e e u w .

A l k m a a r , O u d e Gracht, w i j k D nr. 513 (vanaf 26-10-1873);

Franse nationaliteit.

V e r d r o n k e n o o r d , w i j k D nr. 34 (vanaf 24-5-1874 in c o m p a g n o n

A r n h e m . U t r e c h t , Hotel Bellevue, V r e e b u r g (eerste daguerreo-

s c h a p m e t P. V l a a n d e r e n , Photographie en Kunstinrichting

t y p i s t in deze plaats in 1842). Reizend daguerreotypist (beweerde

'De R e m b r a n d t ' ; v a n a f 15-1-1884 c o m p a g n o n s c h a p met

leerling v a n Daguerre te zijn); portretten.

J . C h r i s p i j n , t o t 1895); Langestraat A 30, 'Fotografie l'Espérance'

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 25; Evers 1918, 9-10.

( v a n a f 1-1-1895). H o f f o t o g r a a f ; alle soorten fotografie.

Baer, J .

L i t e r a t u u r : Boer

R o t t e r d a m (1877-1891), Diergaardelaan 44; Schiedamschen

1973.

S i n g e l 55. Den Haag, Gortstraat 12 (1892; nam atelier van A l b a d a , L i e u w e Evert W i l l e m v a n

L.M. D e l b o y o v e r ) ; Prinsestraat 90.

St. Maarten (NH) 14 april 1868 - 15 december 1955 Bloemendaal.

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en cabinetfoto's.

B l o e m e n d a a l , Ign. Bispincklaan 34. Wassenaar. B e r o e p s m i l i t a i r (Generaal-Majoor); a m a t e u r f o t o g r a a f ; stereo

Bakhuis, J.A.

f o t o g r a f i e en o p t i e k ; 40 jaar m e d e w e r k e r Focus.

Olst. A m s t e r d a m .

L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V.

L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V.

Publicaties: Talrijke in b i n n e n - en b u i t e n l a n d .

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1891, 1894, 1908.

Literatuur: Focus 1928, 211 en 262; 1938, 259-260; 1948, 114-117; 1955; 1956, 2 3 7 ; 1968, nr. 10, 20.

Bauer, C.W. W e r k z a a m laatste kwart 19e eeuw. M i d d e l b u r g , St. Janstraat H 202. Goes. Vlissingen, Badhuisstraat;

A n d e l , C. v a n Amateurfotograaf.

Dokkade.


Specialist in Z e e u w s e interieurs.

L i t e r a t u u r : Boer 1927, 86. B e e l e n k a m p , J o h a n n e s G.H. Dordrecht.

A n t e n , Louis D j a n b a n g (N.O.I.) 16 april 1841 - 15 juli 1868 Den Haag. N i j m e g e n . Den Haag, W i l l e m s t r a a t 47 (vanaf 12 j u n i 1867;

Visitekaartportretten.

v o o r t z e t t i n g v a n de zaak v a n H. Pronk o n d e r de naam 'firma Pronk - A n t e n ' ; A n t e n w e r d op zijn beurt o p g e v o l g d door zijn

B e h r , Carel J a c o b u s

s c h o o n v a d e r J a c o b u s de L o u w ) .

Den Haag 9 j u l i 1812 - 11 n o v e m b e r 1895 Den Haag.

L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977, 96.

Den H a a g , T w e e d e W a g e n s t r a a t 129 (1867). K u n s t s c h i l d e r ; f o t o g r a a f (zette in 1864 samen m e t Van der Kruk het atelier v a n J . H . B u c k m a n n v o o r t : Photographisch

A p o l , Louis Den Haag 6 s e p t e m b e r 1850 - 22 n o v e m b e r 1936 Den Haag.

E t a b l i s s e m e n t Firma J.H. B u c k m a n n , Van der Kruk en Behr,

Den Haag.

t o t 1868, daarna alleen Van der Kruk).

Kunstschilder; amateurfotograaf.

Literatuur: Mensonides

L i d m a a t s c h a p : A r t i et A m i c i t i a e , A m s t e r d a m .

B e r s s e n b r u g g e , B e r n h a r d Heinrich W i l h e l m (Henri)

L i t e r a t u u r : S c h e e n ; Weekblad voor Fotografie

1977, 56, 7 2 ; Scheen.

R o t t e r d a m 13 juli 1873 - 4 mei 1959 Goirle.

1 (1894),

nr. 23 (9 j u n i ) , 102.

T i l b u r g (31-3-1901 atelier s a m e n met Pierre Paul W u l v e n ) .

A r e n d s e n , B.W.

' A t e l i e r v o o r m o d e r n e kunstfotografie'). Den Haag, Zeestraat

c a . 1867 - 28 o k t o b e r 1918 A m s t e r d a m .

(1917-1942). Goirle (1942-1959).

Amsterdam.

K u n s t s c h i l d e r ( o p l e i d i n g A k a d e m i e v. Beeldende Kunsten in

R o t t e r d a m (vanaf 1906; korte tijd samen met kunstschilder Kroll:

A a n v a n k e l i j k a m a t e u r f o t o g r a a f , later vakfotograaf (werkte v o o r

R o t t e r d a m ) ; f o t o g r a a f (vanaf 1901); stadsgezichten, portretten,

musea).

g e n r e ; v o o r n a m e l i j k e d e l d r u k p r o c é d é ' s , w a a r o n d e r Erwinodruk.


L i d m a a t s c h a p : Ver. Helios, N.C.F.K., N.F.K. (erelid).


T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1907, 1908, 1914, 1915, 1936, 1937, 1959;

L i t e r a t u u r : Boer 1927, 86; Focus 1918, 326.

p o s t h u u m : 1960, 1967, 1968, 1970, 1971. L i t e r a t u u r : Idzerda 1918; Focus 1920, 6 4 ; 1942, 303-304;

A s s e r , M r . Eduard Isaac

1959, 2 9 0 - 2 9 1 ; 1966, 16-20; A. Boer, Foto's met i n h o u d ,

A m s t e r d a m 19 o k t o b e r 1809 - 21 s e p t e m b e r 1894 A m s t e r d a m .

B l o e m e n d a a l , 1940; Foto 1953, 235-238; H.J. Scheffer, Portret

Amsterdam.

v a n een f o t o g r a a f , Henri Berssenbrugge, Leiden 1967; Kees

J u r i s t ; a m a t e u r f o t o g r a a f ; d a g u e r r é o t y p i e ë n (vóór 1845),

N i e u w e n h u i z e n , Straat en landleven 1900-1930, A m s t e r d a m 1976.

c a l o t y p i e ë n (ca. 1850), kooldrukken (vanaf 1856), m e t h o d e v o o r fotolithografie (ca. 1860); medewerker Tijdschrift voor Photographie.

B e u k e r s , J o h a n n e s Carel J a c o b u s

L i d m a a t s c h a p : Société Française de P h o t o g r a p h i e ;

Den Haag 20 m e i 1856 - ?

e r e l i d A s s o c i a t i o n Belge de P h o t o g r a p h i e ; Ver. Helios.

Den H a a g , W i l l e m s t r a a t 12 (opvolger v a n W. G r a m m a n ) .

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1855, 1866, 1878, 1891.

Literatuur: Mensonides

1977, 62.

L i t e r a t u u r : Foto & Film Encyclopedie, Focus-Elsevier 1971; S. R o o d , Eduard Asser, u i t v i n d e r van de Fotolithografie,

Beynum, J. van

Het Tarief 1923, nr. 4, 6, 7, 8; I.H. v a n Eeghen, De j e u g d van

U t r e c h t , T o l s t e e g s i n g e l K. 34 O.Z. (nam atelier v a n

Netje en Eduard Asser, A m s t e r d a m 1964; De Volksvlijt

C.E. W e s t e r b o r g over).

1859,

243, 4 1 3 ; 1865, 150, 153; 1867, 1, 89; 1873, 358; 1878, 299. Lux 1894/5, 68; Geselschap 1960; Foto 1972, 28.

B i c k h o f f , H.J.W. ? - 20 n o v e m b e r 1933. L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V. L i t e r a t u u r : Focus 1933, 695.

Bickhoff, J o h .

H a a r l e m (1912); m e d e w e r k e r Weekblad voor

1882 - ?

o p r i c h t e r - r e d a c t e u r De Camera (met E.A. Loeb); oprichter Focus

Fotografie;

A m s t e r d a m , W o l v e n s t r a a t , hoek Heerengracht.

(1914) en e n i g e andere v a k b l a d e n .

F o t o g r a f e e r d e in 1903 de grote s p o o r w e g s t a k i n g in A m s t e r d a m ;

L i d m a a t s c h a p : N.C.F.K. (medeoprichter 1906), N.A.F.V.

portretten.


L i t e r a t u u r : Bas Roodnat, ' U i t de o u d e d o o s van een fotograaf,'

Publicaties: Portretfotografie v o o r de amateur, Bloemendaal

w e k e l i j k s b i j v o e g s e l v a n Het Parool, 2 maart 1957.

1922; Vergroten, Bloemendaal 1922; De fotografie vereenvoudigd, B l o e m e n d a a l 1929; Foto's m e t i n h o u d , Bloemendaal 1940.

Bikkers, Jan

Literatuur: Focus 1914; 1919, 480; 1935, 123, 127; 1940, 283-290;

R o t t e r d a m 3 o k t o b e r 1830 - 1 d e c e m b e r 1876 Rotterdam.

1964, nr. 9, 10-19; Bedrijfsfotografie

Rotterdam.

De Fotohandel

1919; Fotovreugd


k u n s t z i n n i g e f o t o g r a f i e , Haarlem 1969.

1927;

1929; Dick Boer, A d r i a a n Boer, pionier der

Literatuur: Scheen. B o e r , H e n d r i k G e r b e n s de B i n g e r , Chr.

A m s t e r d a m 28 j a n u a r i 1800 - ?

H a a r l e m , Zijlstraat 759; O u d e Gracht; G e d e m p t e Oude Gracht

Den H a a g , T u r f m a r k t Q 410 (tot 1853). A m s t e r d a m , Utrechtse-

( s a m e n m e t Chits).

straat IJ 327 (1853-'55); Singel bij het Koningsplein X 16 (1861-'63). H a a r l e m (1863-?). Utrecht (korte perioden in 1853,

B i n g e r , M a u r i t s H.

1854, 1860 en 1 8 6 1 ; n a m het atelier v a n A. Kuiper (in 1860

H a a r l e m , O u d e g r a c h t 47.

o p v o l g e r v a n T h . Finger) aan de Pausdam over).

L i d m a a t s c h a p : Ver. Helios (vanaf 1892); H.A.F.V.; A.A.F.V.

K u n s t s c h i l d e r ; kunstcriticus; f o t o g r a a f ; daguerréotypieën,

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1894.

a m p h i t y p i e ë n en ' p i n a c o g r a p h i e ë n ' (papierfoto's volgens e i g e n procédé).

Bispinck, Ignatius A m s t e r d a m 1860 - 10 m a a r t 1924 Bloemendaal.

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 252; Dolk 1975.

Bloemendaal. Amateurfotograaf.

Boer, M a r i A n t o n i u s

L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V. (voorzitter); A.A.F.V.

S c h i e d a m 14 m e i 1879 - 9 mei 1952 Den Haag.


A a n v a n k e l i j k a m a t e u r , later persfotograaf; richtte bureau o p

L i t e r a t u u r : Idzerda 1918; Focus 1919, 438; 1924, 149;

v o o r levering v a n actuele f o t o ' s aan Nederlandse en buiten-

Boer, 1927, 89-90.

landse t i j d s c h r i f t e n ; enige t i j d v e r b o n d e n aan 'Het Leven'; richtte Haags Illustratie en Persbureau op (1912).

B l a n k , Dirk

L i t e r a t u u r : Focus 1927, 692.

Zaanstreek 1888 - ?

Boëseken, A.

U t r e c h t , Bekkerstraat 30.

R o t t e r d a m , H o o g s t r a a t 343, schuins over de Vlasmarkt.

C h e m i g r a a f ; tekenaar; schilder; f o t o g r a a f (vanaf ca. 1905);


voorkeur voor pigmogravureprocédé. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1915, 1916, 1918.

Bonefang, A.L.

L i t e r a t u u r : Focus 1920, 23. Kermisfotograaf; ferrotypieën. Blankenburg, J.G. Harderwijk.

B o n g a , S.

A m s t e r d a m (1860-'67), Haarlemmerdijk bij de Brouwerstraat T 443;

G e s t o r v e n in A t j e h - o o r l o g .

Kalverstraat D33 tussen de St. Joris en Olieslagerstegen.

A m a t e u r f o t o g r a a f ; luitenant.

Porceleinschilder; f o t o g r a a f ; daguerréotypieën en f o t o ' s op

Publicaties: A t j e h - a l b u m 1889.

papier.

B o n g e n a a r , W i l l e m Nicolaas Leiden 6 j a n u a r i 1870 - ?

Blitz, Emanuel A v o n van

L e i d e n , A p o t h e k e r s d i j k 2 7 ; Korte Mare 24; Apothekersdijk 16;

G r o n i n g e n 1822 - ?

Hogewoerd. Woerden. Nijmegen.

Breda. U t r e c h t , V r e e b u r g (hoek Zakkendragersteeg) (1856); A c h t e r het p l a n t s o e n (tussen Brigittenstraat en Schalkwijksteeg);

Bosse, M .

N e u d e , W i j k G n o . 102 en 3. Puttershoek (1863). G o u d a .

Deventer. A p e l d o o r n .

Chef sigarenfabriek te Breda; door Fransman Plumier overgehaald

H o f f o t o g r a a f (1877); f o t o g r a f e e r d e Deventer vestingwerken

t o t f o t o g r a f i e ; a m b u l a n t f o t o g r a a f , later in s a m e n w e r k i n g met

v o o r de s l o o p .

z o o n ; in 1868 ' P h o t o g r a p h i e A r t i s t i q u e Parisiènne' te Utrecht. L i t e r a t u u r : Evers 1918, 150-151; Geselschap 1961. Blitz, ? v a n

B o u r , E. A m s t e r d a m (werkte s a m e n m e t Mr. E.l. Asser).

J o n g s t e zoon v a n E.A. v a n Blitz. Utrecht, Neude, Wijk G, nr. 102 en 3; Moreelselaan 5 (had leiding

B r a n d s m a , P.

v a n f i r m a in Utrecht).

A m s t e r d a m , C e i n t u u r b a a n 27.

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 1 5 1 .

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en cabinetfoto's. Braun, Adolphe

Boer, Adriaan

Franse f i r m a (Dornach).

R o t t e r d a m 11 m a a r t 1875 - 24 april 1940 Bloemendaal.

M a a k t e stadsgezichten in o.a. A m s t e r d a m , R o t t e r d a m , Leiden,

Nijkerk (1892). Baarn, T e d i n g van Berkhoutstraat (1897).

U t r e c h t (jaren zestig en zeventig).

A m e r s f o o r t , v a n C a m p e n l a a n . Bloemendaal (1912). B e k e n d d o o r zijn talrijke publicaties; kunstfotografie (edeldrukp r o c é d é ' s ) ; m e d e o p r i c h t e r Ned. Fotografisch M u s e u m in

Breda, Jacobus Gijsbertus Samuel van Delft 24 o k t o b e r 1788 - 2 s e p t e m b e r 1867 Haarlem.

Franeker. Gent. Leiden. Haarlem.

B u r g , Prof. P. v a n d e r

H o o g l e r a a r in Franeker (1816-1822), in Gent (1822-1830), in

Nijmegen.

Leiden (1831-1839); secretaris van de Holl. Maatschappij v a n

Leraar n a t u u r k u n d e en t e c h n o l o g i e aan de Hogere Burgerschool

W e t e n s c h a p in Haarlem (1839-1862); directeur van het kabinet

in N i j m e g e n (ca. 1863-ca. 1879); Kapitein der Artillerie in Den

v a n Teijler's S t i c h t i n g , Haarlem.

H a a g ; Leraar m e c h a n i s c h e t e c h n o l o g i e aan de Polytechnische

A m a t e u r f o t o g r a a f ; daguerreotypist.

S c h o o l te Delft (1882); hoogleraar mechanische technologie

L i t e r a t u u r : J.A. Bierens de Haan, De Hollandse Maatschappij

aan de Polytechnische School te Delft (1883); (amateur)fotograaf;

d e r W e t e n s c h a p p e n 1752-1952, Haarlem 1952.

s c h r e e f vele artikelen o p het gebied v a n de fotografie (b.v. in Album

Breitner, George Hendrik

der

Natuur).

L i t e r a t u u r : Album

der Natuur

1865, 125-128.

R o t t e r d a m 12 s e p t e m b e r 1857 - 5 juni 1923 A m s t e r d a m . Den Haag (ca. 1876-1886; 1880-'81 atelier van W. Maris).

Büttinghausen, J.

A m s t e r d a m (1886, diverse adressen).

Amsterdam.

Kunstschilder; amateurfotograaf.

L i d m a a t s c h a p : N.F.K.

L i t e r a t u u r : P.H. Hefting en C.C.G. Quarles van U f f o r d , Breitner

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1908, 1977.

als f o t o g r a a f , R o t t e r d a m 1966; A . B . Oosterholt, Breitner en zijn f o t o ' s , A m s t e r d a m 1974; Scheen.

Büttinghausen, M. U t r e c h t , Catharijnesingel L 39 G. (1879). A m s t e r d a m (na 1879),

B r o e r s m a , C o r n e l u s Bernardus

Kalverstraat hoek S p u i ; Singel bij het Koningsplein 512 (tot

L e e u w a r d e n 2 a u g u s t u s 1841 - 9 maart 1919 Leeuwarden.

1 m e i 1886); S p u i 15-17-19 bij Kalverstraat; Singel over de

L e e u w a r d e n , Herestraat C 35 (1873); Nieuwestad F 8 (1874) of

Bergstraat G 133, G 403; Singel bij de Torensteeg G 133.

K 9 3 ; V l e e s c h m a r k t F 8; W i l l e m s k a d e Noordzijde F 12 (1882).

Visitekaartportretten en cabinetfoto's; gespecialiseerd in kooldruk.

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n , c a b i n e t f o t o ' s ; in jaren zeventig en tachtig


w e r k z a a m bij de Photographische Kunstinrichting Leeuwarden. L i t e r a t u u r : Dolk 1975.

Caluyer, Hippolyte Joseph Parijs (Oisy) 1821 - ?

Bruining, Bernardus

Den H a a g , Lange Poten K 159 (20 j u n i 1849 - 1851; deed zaak

L e e u w a r d e n 1834 - ?

o v e r aan J . H . B u c k m a n n , v e r t r o k naar Parijs en k w a m mei 1852

L e e u w a r d e n . Den Haag (1857). Leiderdorp, Singel 27 a (1860;

in Den Haag t e r u g ) ; Hofspui Q 75 (17 mei 1852).

h a d daar a s s i s t e n t / l e e r l i n g J a n Prins). A r n h e m (1880).

Reizend p o r t r e t f o t o g r a a f en k o o p m a n ; daguerréotypieën en

H o f f o t o g r a a f ; kunstschilder.

foto's o p papier; vanaf 1852 ook portretten op metaal, glas, ivoor.

L i t e r a t u u r : Foto 1973, nr. 12, 37-39.

L i t e r a t u u r : M a g e l h a e s 1968; Coppens en Alberts 1976; M e n s o n i d e s 1977, 56-57, 7 3 , 103.

B r u i n i n g , Ismaël L e i d e r d o r p 1864 - ? (zoon v a n Bernardus Bruining).

C a r l e b u r , François

L e i d e r d o r p . A r n h e m (1880; in 1892 assistent v a n zijn vader).

D o r d r e c h t 9 o c t o b e r 1821 - 13 april 1893 Dordrecht.

R o t t e r d a m (tijdelijk geassocieerd m e t J . T e r w o g t ) .

D o r d r e c h t , V o o r s t r a a t ; W o l w e v e r s h a v e n 36.

F o t o g r a a f ; koster.

K u n s t s c h i l d e r (leerling v a n Schotel); f o t o g r a a f sinds 1848;

L i t e r a t u u r : Foto 1973, nr. 12, 37-39.

d a g u e r r é o t y p i e ë n , v i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n , e t c ; stopte met f o t o g r a f e r e n v a n w e g e te sterke concurrentie van C.E. Mögle.

Buckmann, Johan Herman

L i t e r a t u u r : M a g e l h a e s 1968; Scheen.

Den Haag 19 s e p t e m b e r 1820 - 28 a u g u s t u s 1884 Gouda ( b r o e r v a n J.E.H. B u c k m a n n ) .

C a r s t e n s e n , P.

Den H a a g , Maliestraat I 193 (vanaf 9 juli 1851; n a m atelier v a n

A m s t e r d a m (1861-1867), N i e u w e n d i j k H 201 bij de Dirk van

C a l u y e r o v e r ) ; 2e W a g e n s t r a a t 129 (1861-1864; daarna w e r d de

Hasseltsteeg (atelier later o v e r g e n o m e n d o o r L.R. Werner).

zaak v o o r t g e z e t d o o r J . v . d . Kruk en C.J. Behr; vanaf 1868 d o o r


v . d . Kruk alleen t o t 1871). M i d d e l b u r g (1864). Gouda (1868), Kattensingel Q 137 (1878), Kattensingel Q 158 (1880).

Chits, Jacques

D a g u e r r é o t y p i e ë n , calotypieën (Haagse stadsgezichten).

H a a r l e m , W a a i g a t 14 bij de Kruisstraat; Waaigat w i j k 5 nr. 822

Publicaties: J.H. Buckmann, Mystères dévoilés de la photographie

bij de Kruisstraat; Nassaustraat 14. A m s t e r d a m , Plantage-

s u r plaques, papiers et verres, Deventer 1853.

kerklaan 15 o v e r de Koningslaan (1890). Den Haag, Gedempte

L i t e r a t u u r : Focus 1955, 519-520; Geselschap 1 9 6 1 ;

B u r g w a l 28 a ( m e t zoon).

M e n s o n i d e s 1977.


B u c k m a n n , J o h a n Erich Hendrik

Chrispijn, Jacques

Den Haag 22 f e b r u a r i 1822 - 22 mei 1882 Den Haag (broer v a n

Leiden 18 j u n i 1851 - 27 s e p t e m b e r 1927 Leiden.

J.H. Buckmann).

Alkmaar, Langestraat 98 (vanaf 24 nov. 1874); Verdronkenoord 4 1 ,

Den H a a g , S m i d s w a t e r 24 (1862).

atelier 'De R e m b r a n d t ' (vanaf 1884 s a m e n m e t C.F. v . d . A a ,

F o t o g r a a f (vanaf 1862); later kruidenier en horlogemaker.

t o t 1895). Leiden, Bloemluststraat 17a (vanaf 4 mei 1920);

L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977, 56-57.

M o r s w e g 75a. Hoffotograaf; portretten.

B u r c h t P.H. v a n d e r

L i t e r a t u u r : Boer 1973.

A r n h e m , Rijnkade tussen Rodenburger- en Nieuwstraat A 312 (1853-1866; eerste A r n h e m s e fotograaf).

C l a u s i n g J r . , P.J.

D a g u e r r é o t y p i e ë n , visitekaartportretten.

21 m e i 1870 - 31 j u l i 1913 Haarlem.

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 251-252; Coppens en Alberts 1976.

Deventer. H a a r l e m , K r u i s w e g 45 (1899-1900); Baan 9b (19001905); atelier o v e r g e d a a n aan W . J . v a n Zanen. V a k f o t o g r a a f ; redacteur Fotografisch

Maandschrift

p o r t r e t t e n in platino-, kool-, en zilverdruk.

(vanaf 1904);

L i d m a a t s c h a p : Ver. Helios; N.F.K. (medeoprichter en voorzitter).

n o v . 1850), v i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en cabinetfoto's.

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1895, 1899, 1902, 1904, 1905, 1908, 1910.

A a n v a n k e l i j k s c h r i j n w e r k e r (Duitsland); rondreizend k o o p m a n ;

L i t e r a t u u r : Eigen Haard 1907, 3; Lux 24 (1913), 369.

leerde in 1839 in Parijs d a g u e r r e o t y p e r e n ; reizend f o t o g r a a f ; v e s t i g d e zich als één der eerste vakfotografen m e t eigen zaak;

C o h e n , Prof. dr. Ernst

d a a r n a a s t w i n k e l s in galanterieën.

F o t o c h e m i c u s en f o t o g r a a f .


L i d m a a t s c h a p : Ver. Helios. Publicaties: diverse bijdragen aan tijdschrift De Natuur 1888, 139;

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 248; Evers 1918, 12; M e n s o n i d e s 1977.

1889, 129-130, 203-207; bijdrage aan Dr. J . M . Eder's J a h r b u c h f ü r P h o t o g r a p h i e u n d Reproduktionstechnik, 1890. L i t e r a t u u r : Geselschap

D e u t m a n n , F.W.H. H a a r l e m ? - 9 juli 1906 Soest (zoon v a n F.W. Deutmann).

1960.

A m s t e r d a m , Hartenstraat (vanaf 1850, atelier van F.W. Deutmann). Cohen, Joseph

Z w o l l e (1865), K a m p e r s t r a a t ; Bitterstraat.

Den Haag 13 f e b r u a r i 1819 - 22 s e p t e m b e r 1871 Den Haag.

Eerste b e r o e p s f o t o g r a a f in Z w o l l e ; natte c o l l o d i o n p r o c é d é ,

Den H a a g , S p u i ; N i e u w s t r a a t 163 (vanaf 10 mei 1850);

k o o l d r u k (leerde deze techniek v a n Koch in N e u w i e d ) .

V e n e s t r a a t (filiaal 13 a u g . 1851); Buitenhof K 65 (2 mei 1853);

L i t e r a t u u r : Lux 1906, 354.

H o u t m a r k t P 55 (nam 11 mei 1855 atelier v a n H. Schuyt over).

D e u t m a n n , H.F.J.M.

L e e u w a r d e n (1856). G r o n i n g e n , Grote K r o m e l l e b o o g (1856).

Den H a a g , Zeestraat 55 (atelier w e r d na D e u t m a n n ' s overlijden

Den Haag, Spuistraat S 33 (10 juni 1857); W e s t e i n d e 21

d o o r F. Ziegler o v e r g e n o m e n , die enige tijd bij hem gewerkt had).

(ca. 1863). H a r l i n g e n (samen m e t H.H. Fraenkel op de kermis

H o f f o t o g r a a f ; v e r s c h i l l e n d e procédé's; portret en landschap;

in 1859).

r e d a c t e u r Fotografisch

K a n t o o r b o e k h a n d e l a a r ; f o t o g r a a f ( n o e m t zich in Groningen

L i d m a a t s c h a p : N.F.K. (mede-oprichter, 1902).

' é l è v e ' v a n de b e r o e m d e Bisson in Parijs), d a g u e r r é o t y p i e ë n ,


Maandschrift

(vanaf 1904).

s t e r e o f o t o ' s , p o r t r e t t e n , apparatuur. D e w a l d , C.M. L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a M e i j e r 1961, 125-251; M e n s o n i d e s 1977.

Den H a a g , De Riemerstraat 111 (vanaf 3 nov. 1889; werkte t o t

Cosman, Max

Vakfotograaf; portretten; reproductiefotografie; voornaamste

A m s t e r d a m , Galerij 48; Koningsplein 1. Bad Kleve, Kirchstrasse 27.

p r o c é d é : k o o l d r u k ; redacteur Fotografisch

H o f f o t o g r a a f ; visitekaartportretten en cabinetfoto's.

(vanaf 1904).

1892 s a m e n m e t W.F. V i n k e n b o s ) . Maandschrift

L i d m a a t s c h a p : N.F.V.

L i d m a a t s c h a p : N.F.V. (mede-oprichter, 1890); N.F.K. (mede-

Daru, A.

o p r i c h t e r , 1902).

Parijs ? - ?


Le Havre. Dieppe. A m s t e r d a m (vanaf 1842). Den Haag. Leiden.

L i t e r a t u u r : Fotografisch

H a a r l e m . R o t t e r d a m . Utrecht (sept. 1842).

4 7 1 ; Idzerda 1918; Boer 1927, 9 1 .

Maandschrift

1906-'07, 158; Evers 1914,

Daguerreotypist. L i t e r a t u u r : Algemeen

Handelsblad

1 februari 1842; Evers 1915,

Diggelen, Jan van

2 1 - 2 2 ; Evers 1918.

S c h i e d a m 16 a u g u s t u s 1836 - 10 februari 1925 S c h i e d a m .

Delboy, Antonius Johannes

T o p o g r a f i e ; p o r t r e t t e n v a n kerkmeesters (o.a. François

S c h i e d a m , H o o g s t r a a t 107 (vanaf ca. 1867). Den Haag 1 april 1838 - ? (broer van Lambertus M. Delboy).

H a v e r s c h m i d t alias Piet Paaltjens); prentbriefkaarten (vanaf 1898).

Den Haag, Gortstraat 3 (1859); Buitenhof 29 (1860, atelier van


W o l l r a b e , later 't H o o f t ) ; Gortstraat 3 (1861). Utrecht, Zuilen-

Literatuur: Cees van der Geer, Jan van Diggelen, een Schiedams

straat (24 okt. 1862 - 1 okt. 1864). Den Haag, Gortstraat 3 en

f o t o g r a a f 1836-1925, S c h i e d a m 1978.

K o n i n g s t r a a t 5 (firma Gebr. Delboy, tot 1870); Molenstraat 42 (1876-'77, kruidenier/comestibles; vanaf 1877 weer Gebr. Delboy,

Ebner

f o t o g r a f e n ) ; W i l l e m s t r a a t 12 (1879-1890, atelier Pruter);

Den H a a g , Laan v a n M e e r d e r v o o r t 60. A m s t e r d a m , Keizers-

W a g e n s t r a a t 126 a (1890-'92).

g r a c h t 684 (filiaal g e o p e n d 1906).

H o f f o t o g r a a f ( ' p h o t o g r a p h e van H.M. de K o n i n g i n , van

Hoffotograaf.

' s - G r a v e n h a g e ' ) ; visitekaartportretten en cabinetfoto's.

L i t e r a t u u r : Lux 1906, 522.

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 153; M e n s o n i d e s 1977. E c k h a r d t , J o h a n n e s Cornelis Delboy, Lambertus M.

Leiden 1 juli 1864 - 21 j a n u a r i 1945 Den Haag.

Den Haag 30 m e i 1840 - ? (broer van Antonius Johannes Delboy).

Den Haag (tot 1902). A m s t e r d a m (1902). Watergraafsmeer

Den Haag (atelier Gebr. Delboy), Koningstraat 52 (okt. 1864-70);

(tot 1907). Den Haag (na 1907).

Gortstraat 3 (1876-77 alleen, na 1877 Gebr. Delboy); Gortstraat 12

Plateelschilder en f o t o g r a a f .

(1884-1892; in 1892 w e r d het atelier o v e r g e n o m e n door

Literatuur: Scheen.

J . Baer). H o f f o t o g r a a f ; visitekaartportretten en cabinetfoto's.

Eder, S i e g m u n d J o s e p h

L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977.

W i n t e r b e r g ( B o h e m e n ) 30 d e c e m b e r 1818 - ? Den H a a g , Z u i d w a l 47 (1845); Veenestraat 184 (10 maart 1848);

D e u t m a n n , Franz W i l h e l m

Heerenstraat (tot 9 okt. 1848); Lange Poten K 431 (na 9 okt. 1848).

D o r s t e n (Westfalen) 21 juli 1808 - 16 n o v e m b e r 1895 Delft.

H o r l o g e m a k e r (1845); d a g u e r r e o t y p i s t (vanaf 1848).

H a a r l e m , Grote Houtstraat (1844). Den Haag, KI. Groenmarkt

L i t e r a t u u r : N i e u w Dagblad v a n 's-Gravenhage, 10 maart 1848;

(febr.-apr. 1845); Zeestraat (juni 1845). Utrecht, Oudkerkhof

Geselschap, Lijst v a n Haagse f o t o g r a f e n ; M e n s o n i d e s 1977.

(1846-'47). A m s t e r d a m , Hartenstraat (1848); Kalverstraat bij de H e i l i g e w e g (1852); Hartenstraat bij de Heerengracht (1852);

Egenberger, Johannes Hinderikus

Keizersgracht 4.. hoek Leidschestraat (1853); Warmoesstraat (1854).

A r n h e m 22 april 1822 - 14 mei 1897 Utrecht.

H o f f o t o g r a a f ; d a g u e r r é o t y p i e ë n , f o t o ' s op papier (vanaf

G r o n i n g e n , H e e r e w e g ; Buitensingel.

K u n s t s c h i l d e r (1857-1864 en na 1865 directeur van de A c a d e m i e

Fraenkel, H.D.

M i n e r v a , G r o n i n g e n ) ; fotografisch atelier (sinds 1864; werkte in

A m s t e r d a m , 1e v a n S w i n d e n s t r a a t 33; de Crommelinstraat.

1864-'65 s a m e n m e t zijn filiaalhouder J a n Hoen te Leeuwarden,

H o f l e v e r a n c i e r v a n H.M. de K o n i n g i n ; visitekaartportretten en

Gr. Schavernek E 79 of G 5 ; N i e u w s t a d E 36 of G 70); portretten

cabinetfoto's.

(hoogleraren). T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1869.

Fraenkel, H.H. Groningen (ca. 1858). Harlingen (kermis 1859, samen met J. Cohen).

L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a Meijer 1961, 125-251; Scheen.

B a r o m e t e r m a k e r en fotograaf. L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a Meijer 1961.

E i l b r a c h t , G e r h a r d u s Fredericus Den Haag 29 a u g u s t u s 1816 - 6 januari 1854 Den Haag.

F r a e n k e l , Louis

Den H a a g , Belvédère, B u i t e n h o f (atelier v a n Gebr. Mayer,

A m s t e r d a m , Leidschestraat 7 0 ; N i e u w e n d i j k 147 (fotografie

a u g . 1849 - juli 1850).

' C e n t r a a l ' ) ; N i e u w e n d i j k 108.

Portrettekenaar en lithograaf; daguerreotypist vanaf 1850.


L i t e r a t u u r : S c h e e n ; M e n s o n i d e s 1977. Eilers, B e r n a r d Fredericus A l o y s i u s

F r a e n k e l , A . & E.

A m s t e r d a m 24 april 1878 - 26 april 1951 A m s t e r d a m .

A m s t e r d a m , O v e r t o o m 47.

A m s t e r d a m , A m s t e l v e e n s e w e g 8 3 ; De Genestetstraat 11 (1908).

Persfotografie.

O p l e i d i n g bij Fa. v a n Leer & Co. in lithografie en f o t o c h e m i e ; tijdelijk w e r k z a a m bij fotozincografische kunstinrichting

François, Eduard

H a n s t e d t & v a n Bemel (1898); daarna bij diverse chemigrafische


inrichtingen.

A m s t e r d a m (1842); Reguliersgracht 15 (1845); Botermarkt bij de

L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V. (erelid), N.C.F.K., N.F.K., Londense Salon

K o r t e Reguliersdwarsstraat (1852); Botermarkt X 84 (1853-'54);

o f P h o t o g r a p h i c Societies (Linked R i n g ; 1910).

Keizersgracht bij de Reguliersgracht IJ 168 (1861-'66).

Tentoonstellingen: 1908, 1909, 1910, 1913, 1915, 1928, 1936, 1938.

G r o n i n g e n (1843). Utrecht (1843). Den Haag (1846). A p e l d o o r n

L i t e r a t u u r : De Camera 1 (1908-'09), 7 8 - 8 1 ; Idzerda 1918;

(1849). Den Haag (mei 1851).

Idzerda 1923; T y p i s c h H o l l a n d , ' c a m e r a w e r k van Bern. F. Eilers,

Reizend d a g u e r r e o t y p i s t (1842-'56, s' zomers in A m s t e r d a m ,

A m s t e r d a m (1928); J . Hens, Bernard F. Eilers, A m s t e r d a m 1938;

's w i n t e r s in Parijs); leverde d a g u e r r é o t y p i e - u i t r u s t i n g e n .

Focus 1948, 169; 1 9 5 1 , 207, 219; S c h e e n ; Nico Scheepmaker,

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 25-27; Evers 1918, 10-11; Schuitema

N e d e r l a n d t o e n en n u , A m s t e r d a m / B r u s s e l 1976; W i m Zaal,

M e i j e r 1 9 6 1 ; Geselschap, Lijst van Haagse f o t o g r a f e n .

Destijds in N e d e r l a n d , A m s t e r d a m / B r u s s e l 1974. Frowein, Mr. Johan Wilhelm E m d e n , A. van

Nijkerk 15 f e b r u a r i 1879 - ?

A m s t e r d a m , Kalverstraat E 227; Kalverstraat 55.

A d v o c a a t en p r o c u r e u r te A r n h e m ; kunstfotograaf; voorkeur

D a g u e r r e o t y p i s t ; optisch i n s t r u m e n t m a k e r .

voor pigmo-overdruk.

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 22-23, 173.

L i d m a a t s c h a p : A.F.V. 'Gelria,' A r n h e m (voorzitter); N.A.F.V. (voorzitter).

Ephraïm, J .


A r n h e m (1867-1904), Rijnkade A 311 en 312; Rijnkade 53;

L i t e r a t u u r : Idzerda 1918; Boer 1927, 84.

Rijnkade 58. Hoffotograaf.

Fuchs, Eduard


Hilscheid (Nassau) 30 juni 1832 - ? (1870 vertrokken naar Pruisen). L e e u w a r d e n , O o s t e r g r a c h t s w a l L 42a of U 35 (vanaf 1859);

E r d e g a i n g h , H.D.

N i e u w e s t a d F8 of K 93 (vanaf 1864; 1870 f i r m a o v e r g e n o m e n

Middelburg.

d o o r T h . M . Staas, die reeds bij Fuchs in dienst w a s ) . L i t e r a t u u r : Dolk 1975.

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 25. Galle, Gustav Eijk, M r . J . A . v a n

o.a. U t r e c h t , Elisabethstraat (sept.-nov. 1845).

A m s t e r d a m 8 o k t o b e r 1808 - 28 januari 1887.

Reizend d a g u e r r e o t y p i s t ; gaf les; leverde fotografische

Amsterdam.

instrumenten.

J u r i s t ; a m a t e u r f o t o g r a a f ; Directeur v a n de Vereeniging v o o r V o l k s v l i j t (vanaf 1854); redacteur van De Volksvlijt; Tijdschrift

voor Photographie

(1864-'66).

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1855, 1862, 1865. Publicaties: talrijke, o n d e r meer in De

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 12.

medewerker G a n t e r , W i l h e l m u s (Willem) R o t t e r d a m 6 f e b r u a r i 1849 - 17 mei 1908 Rotterdam.

Volksvlijt.

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 337; Geselschap 1960.

R o t t e r d a m , H a n g 4 2 2 ; Hang 7 1 ; Westewagenstraat 97; J o n k e r Fransstraat 120; J o n k e r Fransstraat 124; Passage.

Feilner, J.E.

' P e i n t r e - f o t o g r a a f ' ; hofleverancier; visitekaartportretten en

Bremen.

cabinetfoto's.

Den Haag, Z u i d o o s t Buitensingel M 507 (14 aug. - 8 okt. 1848);

Literatuur: Scheen.

H o u t w e g H 304 (20 a u g . - 9 sept. 1851). P o r t r e t s c h i l d e r ; fotograaf.

G e o r g e s , E d o u a r d François


A m s t e r d a m 14 maart 1817 - 12 s e p t e m b e r 1895 Utrecht. W e r k z a a m als f o t o g r a a f t o t ca. 1883.

Finger, T h .

A m s t e r d a m (tot 1834). Den Haag (1835). Amsterdam (tot ca. 1840).

U t r e c h t , P a u s d a m (1858-'60; o p g e v o l g d door A. Kuiper).

U t r e c h t (ca. 1843-'53). R o e r m o n d (na 1853). Utrecht (na 1861),

M e c h a n i c u s en o p t i c u s ; p o r t r e t f o t o g r a a f ; gaf les in

V r o u w J u t t e r s t r a a t (1863).

lichtbeeldkunst.

A a n v a n k e l i j k b e e l d h o u w e r ( o n t w e r p e r en uitvoerder van


s t a n d b e e l d v a n K o n i n g W i l l e m II), later ook fotograaf.

L i d m a a t s c h a p : G e n o o t s c h a p 'Kunstliefde,' Utrecht.

Gramman, Wilhelm J.

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 153; Scheen; P.K. v a n Daalen,

A m s e l d o r f , Duitsland 12 a u g u s t u s 1844 - ?

N e d e r l a n d s e b e e l d h o u w e r s in de negentiende e e u w , Den Haag

Den Haag (7 m e i 1862, assistent van Pruter), A m s t e r d a m s e

1957, 35-37.

V e e r k a d e 5 4 ; W i l l e m s t r a a t 12 (1 mei 1868, o p v o l g e r van M . Hille; 1877 uit Den Haag vertrokken).

Goedeljee, Jan


Leiden 24 a u g u s t u s 1824 - 16 oktober 1905 Leiden. L e i d e n , Papengracht hoek Langebrug nr. 9; H o g e w o e r d 160

G r a n d , Dirk Ie

(in 1905 atelier voortgezet d o o r zoon Jan).

Breda 18 o k t o b e r 1819 - 22 n o v e m b e r 1891 Breda.

B o e k b i n d e r ; h o f f o t o g r a a f v a n Prins A l e x a n d e r en Prins Hendrik;

B r e d a , V i s c h m a r k t s t r a a t C 291 (1848); Oude Vest A 307 (1860);

b e g r a f e n i s o n d e r n e m e r ; s i n d s ca. 1865 f o t o g r a a f ; vanaf 1879

Vlaszak A 307 (1870); Visserstraat C 313 (1880); Haven C 274

atelier s a m e n m e t zoon J a n ; ca. 1884 catalogus van land-, stad-,

(1855); Haagdijk B 318 (1890). Klundert.

en zeegezichten (ca. 550 f o t o ' s ) .


L i t e r a t u u r : Versprille 1964, 94-96; Foto 1972, nr. 12, 4 9 ; G r a n d , Karel Ie

Leidsch D a g b l a d 6 a u g . 1977.

D o r d r e c h t , Lange K r o m h o u t E 268 (vanaf ca. 1875); 'tegenover G o e d e l j e e J r . , J o h a n n e s (Jan)

het p o s t k a n t o o r ' (jaren '90 s a m e n met Büttinghaüsen).

Leiden 1849 - ?

H o f f o t o g r a a f v a n H.K.H. Prinses Hendrik der Nederlanden.

L e i d e n , H o g e w o e r d 60 (vanaf 1879 bij zijn vader in de zaak; in 1905 zette hij de zaak alleen v o o r t ; in 1910 overgedaan aan

Grégoire, A u g u s t e M.J.

A.L.G. Muns).

Den Haag 3 april 1888 - 13 j u n i 1971 Den Haag.

L i t e r a t u u r : Versprille 1964, 94-96.

A a n v a n k e l i j k schilder; a m a t e u r f o t o g r a a f ; in de leer geweest bij

G o r k o m Jr., Jacobus van

aan (in 1953 o v e r g e g a a n naar het Prentenkabinet te Leiden).

Den H a a g , C o n r a d k a d e 5 5 1 . Henri d e L o u w (1905-'07); legde grote fotografische verzameling R o t t e r d a m 28 j a n u a r i 1827 - 2 mei 1880 Den Haag.

L i d m a a t s c h a p : H.A.F.V. (25 jaar lang voorzitter; later erelid;

R o t t e r d a m , Kruiskade w i j k 14 nr. 592. (tijdelijk (?) samen met

s i n d s 1968 erevoorzitter); N.F.K. (erediploma).

C.P. W o l l r a b e ) . Den Haag (vanaf 1879).

Publicaties: H o n d e r d jaar f o t o g r a f i e , Bloemendaal 1948;

K a p i t e i n , schilder, etser, fotograaf.

' U i t het leven v a n J e a n A r t (leerling f o t o g r a a f in 1905)',


J a a r b o e k Die Haghe 1957, 76-100.

Literatuur: Scheen.

L i t e r a t u u r : Focus 1968, nr. 7, 28-29; J.G. Beernink,

G o r t e r , Charles de

C o m p o s i t i e l e e r v o o r a m a t e u r - en v a k f o t o g r a f e n ,

A m s t e r d a m (?)

B l o e m e n d a a l 1944.

Amateurfotograaf (kunstfotografie); hoofd van de firma E. Welsing te A m s t e r d a m .

Greiner, Albert


A m s t e r d a m , N i e u w e n d i j k L87 (1862); Nieuwendijk L89 (1879); D a m r a k 24.


Hoffotograaf; redacteur Tijdschrift voor Photographie L i t e r a t u u r : Weekblad

voor Fotografie

1894 (16 juli), 124; 1896, 1.

(vanaf 1876).

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1877, 1878, 1879, 1883.

G ö t t e , P. Ferd. Grein ( V o n k ) , Willem

A m s t e r d a m , Keizersgracht 533. Leiden, Gerecht 5. N a m in 1892 het atelier v a n A. Koorenhoff over, maar vertrok

1829-1883.

weer spoedig.

S i t t a r d , L i m b r i c h t e r s t r a a t 46 (vanaf 1870; na W i l l e m s d o o d in

G o u d e , Helena

1883 zet W e d u w e Grein-Vonk atelier v o o r t ; na 1900 o p g e v o l g d

Den Haag (vanaf 1904).

d o o r z o o n Dirk).

K u n s t f o t o g r a f e ( o p l e i d i n g bij Bickhoff; enige tijd gewerkt bij de Duitse f o t o g r a a f R. D ü h r k o o p ) .

Groote, Arnold Willem

L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V., N.C.F.K.

A m s t e r d a m 16 maart 1819 - 22 maart 1882 A m s t e r d a m .

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1904, 1906, 1907, 1908, 1910.

Amsterdam.

Literatuur: Lux 15 (1904), 179; 16 (1905), 208, 484; 17 (1906), 328; 18 (1907), 100; Geïllustreerd

Weekblad voor Fotografie

1909,

41-43.

A p o t h e k e r (vanaf 1843), later fotograaf (zaak in 1882 overg e n o m e n d o o r zonen Barend en Hendrik); redacteur voor

Tijdschrift

Photographie.

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. ( m e d e o p r i c h t e r en secretaris). C o u p i l & Cie.

L i t e r a t u u r : Tijdschrift

Franse fotografische drukkerij, opgericht door Goupil in Asnières.

(1894-'95), 109.

voor Photographie

1882, 4 7 ; Lux 6

Filialen v e r s p r e i d over E u r o p a , w a a r o n d e r Den Haag. Groote, Barend Graaff, Frederik Carel de

A m s t e r d a m , Kalverstraat 61 (nam in 1882 met broer Hendrik

A m s t e r d a m 7 juli 1819 - 20 februari 1897 A m s t e r d a m .

de zaak v a n zijn vader, A . W . Groote over, onder de naam

A m s t e r d a m , N i e u w e n d i j k H 41 (1860-'67).

Fa. B. G r o o t e & Co).

S c h i l d e r en f o t o g r a a f ; visitekaartportretten en cabinetfoto's.


Literatuur: Scheen.


Graaff, H.C. d e

L i t e r a t u u r : Weekblad

voor Fotografie

1894, 57, 138.

L e i d e n , Oude Singel 220. A m s t e r d a m , Koningsplein ( G e b o u w 'Kosmos').

Groote, Hendrik

Directeur ' P h o t o g r a p h i e Société A n o n y m e . '

A m s t e r d a m , Kalverstraat 43 (nam in 1882 met zijn broer Barend


de zaak v a n zijn v a d e r A . W . Groote over). L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V.

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1894. L i t e r a t u u r : Weekblad

Hameter, J.G.

voor Fotografie

1894, 56-59, 124.

D o r d r e c h t , V o o r s t r a a t 289. Leiden. H o f f o t o g r a a f ; l a n d s c h a p s f o t o g r a f i e ; b o u w f o t o ' s ; visitekaart

Grijs, Jan de

p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; leraar v a n Hendrik Tollens en

Abcoude. Amsterdam.

Ch. M ö g l e .

A m a t e u r f o t o g r a a f ; l a n d s c h a p p e n , stadsgezichten.

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. (vanaf dec. 1877).


T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1876, 1877, 1878, 1879, 1881, 1883. L i t e r a t u u r : Tijdschrift

voor Photographie

1883, 104.

G u y a r d , Hr. e n M e v r . ( & Fils) H a n s m a , Laurens

Franse nationaliteit. A m s t e r d a m , Heerestraat 2 (1844). Rotterdam, stadsherberg (1845).

D o k k u m 1860 - 10 m e i 1920 Wolfheze.

U t r e c h t , l o g e m e n t De V e r g u l d e Ploeg, buiten de V r o u w e n p o o r t

Apeldoorn.

(1845). Den Haag (Mevr. G u y a r d m e i - a u g . 1845), '7 Kerken v a n

B o e k h a n d e l a a r ; a m a t e u r f o t o g r a a f ; uitgever; m e d e o p r i c h t e r en

R o m e , ' S p u i ; Bazaar v a n Boer, Zeestraat (sept. 1846); 'De Stad

r e d a c t e u r v a n het Weekblad voor Fotografie

Eberfeldt,' Practizijnshoek K 28 (Guyard Fils, 1847;

L i t e r a t u u r : Focus 1920, 144-145.

(1894).

M e v r . G u y a r d apr. 1848). G r o n i n g e n (1850). Utrecht, Mariaplaats bij b o e k v e r k o p e r G.J. Ruijsch (jun.-jul. 1851). A m s t e r d a m (1851,

H a p p e l , I.G.

zaak o v e r g e n o m e n d o o r J.F. Schiltz).

H u i z e n , O u d s h o o r n s t r a a t 12.

Rondreizende Franse daguerreotypisten (1844-1851 in Nederland);

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; villa's, huizen, stads

i n g e k l e u r d e d a g u e r r é o t y p i e ë n ; leverden vanaf 1849 Voigtlander-

gezichten.

camera's. L i t e r a t u u r : Evers 1915; Evers 1918; Geselschap, Lijst van

H a r e n N o m a n , Prof. Dirk v a n

Haagse f o t o g r a f e n ; S c h u i t e m a Meijer 1 9 6 1 ; M e n s o n i d e s 1977.

Batavia 18 j u l i 1854 - 8 m a a r t 1896 A m s t e r d a m . Lector anatomie te Utrecht (1883); hoogleraar te Amsterdam (1885).

G u y de Coral, Joan Julien Mari

F o t o g r a f e e r d e v a n a f 1866 (met eigen gemaakt toestel);

1868 - 31 m a a r t 1930 B u s s u m .

medische fotografie (huidaandoeningen).

A m s t e r d a m . Den Haag. A r n h e m (1900-'04) (zaken o v e r g e n o m e n

L i d m a a t s c h a p : V e r e n i g i n g Helios.

d o o r Kodak).

Publicaties: Casuistique et diagnostie p h o t o g r a p h i q u e des

A m a t e u r f o t o g r a a f , later handelaar in f o t o - b e n o d i g d h e d e n

m a l a d i e s de la p e a u .

(vanaf 1894); b r a c h t reflex-camera's v a n f i r m a Schaap & Co. L i t e r a t u u r : Lux 7 (1896), 215; Geselschap 1960.

in d e handel (vanaf 1897). L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V.

H a r m s , A.F.H.

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1889, 1894. L i t e r a t u u r : Geselschap 1960; Focus 1930, 230.

L e i d e n , R i j n s b u r g e r w e g ; Haverzaklaan (1871-'81). C o m p a g n o n v a n T h . J . Kousbroek.

H a a k m a n , H e r m a n Lucretius Jacques

H e e c k e r e n v a n Kell, W i l l e m Baron v a n

1830-1894 L o n d e n .

R u u r l o 1 j u l i 1815 - 10 f e b r u a r i 1914 Ruurlo. R u u r l o , Huis te B i n g e r d e n .

A m s t e r d a m (?). L o n d e n (na 1892). V a k f o t o g r a a f ; redacteur Tijdschrift

voor

Photographie.

J u r i s t ; o.a. b u r g e m e e s t e r , g e d e p u t e e r d e v a n Gelderland,

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. (vice-voorzitter in 1873; voorzitter);

m i n i s t e r v a n Buitenlandse Z a k e n ; a m a t e u r f o t o g r a a f (vanaf

V e r e n i g i n g Helios ( m e d e o p r i c h t e r en voorzitter).

c a . 1 8 4 1 , v o o r het eerst m e l d i n g in d a g b o e k 28 a u g . 1 8 4 1 ;

L i t e r a t u u r : Lux 6 (1894), 140; Geselschap 1960.

laatst b e k e n d e f o t o ' s 1852). L i t e r a t u u r : Foto 1977, 36-41.

H a a n , Fokke Cornelis de 28 o k t o b e r 1893 - 15 april 1962 A m s t e r d a m .

H e i n d o r f , C.

Amsterdam.

A m s t e r d a m , Kalverstraat bij de Olieslagerssteeg D 33 (1854);

P e r s f o t o g r a a f ; o p 11-jarige leeftijd gaan f o t o g r a f e r e n ; werkzaam

Kalverstraat bij de H e i l i g e w e g D 33 (1856-'58).

bij p e r s b u r e a u Vaz Dias in A m s t e r d a m (1909-'18); richtte eigen

P o r c e l e i n s c h i l d e r ; v a k f o t o g r a a f ; v o e r d e visitekaartportret in

f o t o p e r s b u r e a u o p , ' H o l l a n d ' (na 3 jaar o p g e h e v e n ) ; achter

N e d e r l a n d in (1855).

e e n v o l g e n s w e r k z a a m bij V e r e n i g d e Fotobureaus (ca. 1921),

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 252, 254; Evers 1918, 150.

De S p a a r n e s t a d (Haarlem), Revue der S p o r t e n , A l g e m e e n H a n d e l s b l a d (vanaf 1927), Verenigde Fotobureaus (kort v o o r

H e i n e n , G.H.

o o r l o g 1940-'45; dit bureau w e r d d o o r de Duitsers o p g e h e v e n ) ;

A m s t e r d a m (?)

s c h o o l f o t o g r a a f ( o o r l o g '40-'45); w e r k z a a m bij N o o r d h o f f ,

S c h i l d e r en f o t o g r a a f ; p a n o r a m a f o t o ' s .

Kalverstraat (1945); A N P - f o t o (1946-1958).


L i t e r a t u u r : Foto 1962, nr. 5, 219. H e i d o o r n , A n t o n i u s Franciscus H a a r e n , P.M.G.M. v a n

C u l e m b o r g 8 d e c e m b e r 1808 - 27 januari 1877 Den Haag.

9 m a a r t 1859 - 8 n o v e m b e r 1937.

H a a r l e m . Den Haag (vanaf 1843), M o l e n s t r a a t w i j k D nr. 343.

Arnhem.

A a n v a n k e l i j k h u i s - en rijtuigschilder; daguerreotypist.

K u n s t f o t o g r a f i e ; g o m d r u k , kooldruk, etc.


L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V. (erelid); A r n h e m s e Fotoclub 'Gelria.' T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1906, 1908, 1913, 1915.

H e l l i n g w e r f f , Cornelis J o a n

L i t e r a t u u r : Lux 24 (1913), 508; Focus 1929, 115; 1937, 665;

E g m o n d / b i n n e n 29 april 1796 - 21 m a a r t 1857 Alkmaar.

Boer 1927, 92.

Alkmaar. Belastingontvanger; amateurfotograaf; daguerréotypieën (1844). Publicaties: b e w e r k i n g v a n T. Dörffel, Beschrijving der d a g u e r r e o t y p e , A l k m a a r 1845. L i t e r a t u u r : Focus 1 9 6 1 , 804-805.

H e n n e m a n , Nicolaas

Hohmann, Jacob

H e e m s k e r k 8 f e b r u a r i 1813 - 1875 ?

C o n d (Pruisen) 21 maart 1833 - ?

Heemskerk, ' A c h t e r de stallen,' S m i d s w a t e r (ca. 1823-'35).

Den Haag, Willemstraat 59 (van 1862-'66, samen met A. Polman;

Parijs. Reading (GB), Bakerstreet 55 (1842-'43). L o n d e n ,

v a n 1866-'93 a l l e e n ; 21 j u n i 1893 vertrokken naar Kleef).

Regentstreet (1847). B i r m i n g h a m (1860).

Kunstschilder; fotograaf.

M e d e w e r k e r v a n W.H.F. T a l b o t ; voorjaar 1844 leiding over de


' t a l b o t y p e p r i n t i n g s t u d i o ' te Reading; m e d e w e r k e r aan 'Pencil o f N a t u r e ' (1844-'46); p o r t r e t s t u d i o in L o n d e n ; hoffotograaf v a n

't H o o f t , G.O.

K o n i n g i n V i c t o r i a ; docent P a n o p t i c u m of Science (1853);

A m s t e r d a m 1870 - 31 o k t o b e r 1947 A m s t e r d a m .

in d i e n s t bij Oliver Sarony, Londen (vanaf 1857); bij T h r u p p ,

A m s t e r d a m , W i l l e m s p a r k w e g 100.

B i r m i n g h a m (vanaf 1860).

T o o n k u n s t e n a a r ; amateurfotograaf; wetenschappelijke fotografie,


stereo- en k l e u r e n f o t o g r a f i e ; m e d e w e r k e r Focus.

L i t e r a t u u r : Foto en Film Encyclopedie, Focus/Elsevier 1971, 273;

Lidmaatschap: N.A.F.V. (bestuurslid en erelid); Nijmeegse A.F.V.

Foto 1967, 216-217; V.F. S n o w & D.B. T h o m a s , The talbotype

(erelid); Bredase A.F.V. (erelid).

e s t a b l i s h e d at Reading, P h o t o g r a p h i c Journal


1966, 56-57.

Publicaties: talrijke (wetenschappelijk). L i t e r a t u u r : Focus 1919, 502; 1947; Boer 1927.

H e n n e q u i n , J.F. A m s t e r d a m , Heerenstraat 24. B u s s u m , Heerenstraat 37. Den B o s c h , Kerkstraat 1 3 1 .

't H o o f t , H e n d r i k Petrus Nicolaas

O p e r a t e u r bij J.W.F. O f f e n b e r g ; daarna zelfstandig fotograaf;

G e e r t r u i d e n b e r g 10 f e b r u a r i 1824 - 6 j u n i 1882 V e e n d a m .

v i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en cabinetfoto's.

Rijswijk, Den Haag (1848-'54). Rotterdam (1854-'61). Den Haag,

Hergaux, Gustave

H a a r l e m (14 m e i 1869-71). V e e n d a m (1871-'82).

B u i t e n h o f 29 (vanaf 6 mei 1861); Bogt van Guinea 38 (1867). Den Haag, Willemstraat 6 (20 december 1863 - eind januari 1864);

K u n s t s c h i l d e r en f o t o g r a a f .

zet zaken v a n Gustave en Menvielle v o o r t ) .



L i t e r a t u u r : Geselschap, Lijst v a n Haagse f o t o g r a f e n ; Scheen;

L i t e r a t u u r : D a g b l a d v a n 's-Gravenhage, dec. 1863;


M e n s o n i d e s 1977. Hooijer, Willem Hermelink, Christiaan Martinus Jan

L e e u w a r d e n 29 juli 1855 - ?

Den Haag 26 d e c e m b e r 1840 - ?

H a a r l e m , Parklaan 4 bij Kenaupark (vanaf 1884). Alkmaar,

Delft (tot sept. 1866). Den Haag, D e n n e w e g 62 (vanaf 27 sept.

O u d e g r a c h t 201 (vanaf 1888), nr. 205 (vanaf 1902). Tegelijkertijd

1866); A n n a Paulownastraat 16 (1886); Barentsstraat 20 (1896).

H a a r l e m . A l k m a a r , O u d e g r a c h t 136 (1918).



L i t e r a t u u r : Geselschap, Lijst van Haagse f o t o g r a f e n ; H u l k , J o h a n n e s Frederik


A m s t e r d a m 9 j a n u a r i 1829 - 12 juni 1911 Haarlem. Herz, S.

A m s t e r d a m , Rokin E 167 (atelier 'De Rembrandt,' samen met

W e r k z a a m laatste kwart 19e eeuw.

V l a a n d e r e n ) . R o t t e r d a m , Geldersekade w i j k 2 nr. 44.

A m s t e r d a m , Heerengracht 80; Heerenstraat 4 ; Prinsengracht 458.

S c h i l d e r (leerling v a n o.a. b r o e r A b r a h a m ) ; handelde in

Kunstenaarsportretten.

schilderen t e k e n b e h o e f t e n . T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1865.

Hille, H.

L i t e r a t u u r : S c h e e n ; C.C.G. Quarles v a n U f f o r d , A m s t e r d a m v o o r

A f k o m s t i g uit H a m b u r g .

't eerst g e f o t o g r a f e e r d , A m s t e r d a m 1968.

Den Haag ( ' c o s m o r a m i s c h stereoscopisch cabinet,' 1857). T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1857.

Hünerjager, G.


H a m b u r g . G r o n i n g e n (1849). H a m b u r g (vanaf 28 sept. 1862).

Hille, M a r i a Elisabeth

( = E.D.H. Schutter) v a n a f 1864 Stoeldraaierstraat bij vismarkt.

H a n n o v e r 3 j u l i 1827 - ?

Leiden (1864).

Den Haag, W i l l e m s t r a a t 12 (atelier m e t echtgenoot Claus Pruter,

M i n i a t u u r s c h i l d e r ; d a g u e r r e o t y p i s t ; leermeester v a n

v a n a f 1857 - 1 m e i 1868, o p g e v o l g d d o o r W . J . G r a m m a n ) ;

H. W o l t e r s Jzn. (1849).

G r o n i n g e n , O u d e Boteringestraat A 250 als Hünejager en C o m p .

D e n n e w e g 6 9 ; Veenlaan 64.

L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a Meijer 1961; Groninger


28 sept. 1862.

H o f f m e i s t e r , J e a n Henry (Johan Hendrik)

H u t c h i n s o n , T.

L u x e m b u r g 6 m e i 1823 - 5 januari 1904 Uitgeest.

Engeland?

V a n a f 1846 in N e d e r l a n d ; v a n a f 1863 als fotograaf v e r m e l d .

Haarlem.

Den Haag (1846-'47). Leiden, Oude Vest 6, 1257 (1847-'69);

Daguerreotypist.

N o o r d e i n d e 1, 111 ( = N o o r d e i n d e 5) (1869-74). Den Haag

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 25; Magelhaes 1968, 76.

Courant

(1874-'83). A m s t e r d a m (1883-1903). Huijsen, Johan

Lithograaf; fotograaf. L i t e r a t u u r : S c h e e n ; Versprille 1964.

1876 - o k t o b e r 1959. A m s t e r d a m , W i l l e m s p a r k w e g 2 1 . V l a a r d i n g e n , Richard Holstraat 100.

H o f k e r , C.J. A m s t e r d a m , Vaartstraat 6 6 .

K u n s t f o t o g r a f i e ; porceleinfotografie, zijde e.d.; kooldruk,

Persfotografie.

g o m d r u k e t c ; bestuurslid Nederlandsch Fotografisch M u s e u m

1

te H a a r l e m . L i d m a a t s c h a p : A.P.V. (vanaf maart 1876); N.C.F.K.

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1908. L i t e r a t u u r : Fotografisch Weekblad

Geïllustreerd

c o m p a g n o n s c h a p m e t Reinhart Carel v a n der M e u l e n ; na 1870

Maandschrift

1905-'06, 37-39;

niet m e e r v e r m e l d in Den Haag.

voor Fotografie, 8 a u g . 1908; Cat. tent.

L i t e r a t u u r : Geselschap, Lijst v a n Haagse f o t o g r a f e n ;

' K u n s t f o t o g r a f i e u m 1900,' Essen ( M u s e u m Folkwang) 1964.


H u i j s e n , J.L.T.

J a m i n , D.F.

H o o r n , Ramen 17; o p het plein a.h. Groote Oost (& Zoon).

Den H a a g , N o o r d e i n d e hoek K o n i n g s p o o r t (vanaf 1854).


A m s t e r d a m (1855).

Huijsser, Frans J . M .


Daguerreotypist. Overveen.

L i t e r a t u u r : Dagblad v a n 's-Gravenhage, 24 juli 1854; A l g e m e e n e

L i d m a a t s c h a p : H.A.F.C.

K o n s t en Letterbode 1855, nr. 25 (23 j u n i ) , 198; Evers 1915, 252;


Geselschap, Lijst v a n Haagse f o t o g r a f e n ; Mensonides 1977.

Literatuur: Weekblad voor Fotografie 2 juni 1894; 16 juni 1894, 124. J a n s ( s ) e n , H. Huijsser, J o h . F.J.

G r o n i n g e n , S c h u i t e n d i e p (vanaf 1854); Kruitgracht P 69 (1856).

18 j u l i 1868 - 16 april 1924.

D a g u e r r é o t y p i e ë n , p a p i e r f o t o ' s , p a n n o t y p i e ë n , stereofoto's,

A m s t e r d a m . O v e r v e e n , Ter Hofstedeweg 18.

f o t o ' s o p glas (1858); reisde regelmatig naar Parijs o m nieuwe

A m a t e u r f o t o g r a a f ; k u n s t f o t o g r a f i e ; edeldrukprocédé's.

a p p a r a t u u r te halen.

L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V., N.A.F.V.

L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a M e i j e r 1961.

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1894, 1895, 1901, 1915. J a n s s e n s , C.

L i t e r a t u u r : Idzerda 1918; Idzerda 1923; Focus 1921, 364; 1924, 206 en 233; Boer 1927; Weekblad voor Fotografie

1894-5,

R o t t e r d a m , N i e u w e V e e n m a r k t 14, 341 (met Ed. Radermacher); Hofplein.

58, 100, 124.

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1865. I d z e r d a , W i e g e r Hendricus 2 m e i 1873 - 7 j a n u a r i 1938 Den Haag.

J o c h m a n n , G u s t a v J o h a n Erik

Basel (1898-1904). Dresden. Leipzig. W e n e n . M ü n c h e n .

? - j u l i 1941 Zeist.

Den Haag, Laan v a n M e e r d e r v o o r t 5 (vanaf 1907).

G o u d a , O o s t h a v e n B 18 (1892). Utrecht, W i t t e v r o u w e n s i n g e l 51

S t u d e e r d e aan de Polytechnische School te Delft; maakte

(1895).

o p l e i d i n g af te Basel; leertijd bij R. D ü h r k o o p ; kunstfotografie;

S t u d e n t e n f o t o g r a a f ; had als één der eersten atelier met

privaatdocent T.H. Delft (tot 1913); leermeester van Ph.J. Starke;

electrische v e r l i c h t i n g .

w e r k z a a m g e w e e s t bij P o l y g o o n ; cineast. L i t e r a t u u r : Focus 1941, 345; Geselschap 1961, 87.

L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V. Publicaties: De g o m d r u k , A m s t e r d a m 1898; S c h o o n h e i d in de F o t o g r a f i e , Leiden 1918; Neerlands Fotokunst, A m s t e r d a m S l o t e r d i j k (1923); g r o o t aantal technische publicaties. L i t e r a t u u r : Boer 1927, 96; Focus 1938, 3 3 ; Weekblad Fotografie

J o n g , Aaltje de L e e u w a r d e n 15 j u n i 1864 - 4 maart 1936 Leeuwarden (zuster

voor

1908, 252.

v a n Gerrit). L e e u w a r d e n , Nieuwestad 53 (smalle zijde); Tweebaksmarkt B 25. H e e r e n v e e n , bij de Grote Kerk. Sneek, Kleine Zand.

I v e n s , C.A.P.

O p l e i d i n g h a n d w e r k o n d e r w i j z e r e s (1889); t a b a k s w i n k e l ;

Z o o n v a n W . Ivens.

f o t o g r a f e (zette zaak v a n Gerrit v o o r t in 1895 als 'Photographie

N i j m e g e n , Berchenstraat 13-19; Ganzenheuvel 73 (mei 1894-'97).

De J o n g ' ; 1895-1934); visitekaartportretten en cabinetfoto's.

A m s t e r d a m , Spuistraat 216; Rokin 164; Kalverstraat 115 (vanaf

L i t e r a t u u r : Dolk 1975.

1 dec. 1915).

J o n g , G e r r i t de

O p l e i d i n g T e c h n i s c h e Hochschule, Berlijn (fotochemie); nam

L e e u w a r d e n 22 m e i 1873 - 1 d e c e m b e r 1895 Leeuwarden

atelier v a n zijn v a d e r o v e r in N i j m e g e n ; stichtte in 1893

( b r o e r v a n Aaltje).

N e d e r l a n d s c h Fototechnisch Bureau C.A.P. Ivens te N i j m e g e n ;

L e e u w a r d e n , Nieuwestad 53 (smalle zijde), Tweebaksmarkt B 25.

o p e n d e in 1896 zaak in A m s t e r d a m , 1897 G r o n i n g e n ,

H e e r e n v e e n bij de Grote Kerk. Sneek, Kleine Zand.

1904 Den Haag.

F o t o g r a a f v a n a f 1893-1895 (na zijn d o o d zette zijn zuster Aaltje


de zaak v o o r t als ' P h o t o g r a p h i e De J o n g ' ) ; visitekaartportretten

L i t e r a t u u r : Focus 1917, 3 1 9 ; 1919, 113; Lux 26 (1915), 505;

en c a b i n e t f o t o ' s .

27 (1916), 2 6 1 ; 30 (1919); Hollandse

L i t e r a t u u r : Dolk 1975.

Revue 1919; Foto en Film

E n c y c l o p e d i e , Focus/Elsevier 1971, 298. J o n g , G o d f r i e d de Ivens, W i l h e l m

D e v e n t e r 24 j u n i 1832 - 3 j a n u a r i 1918 Haarlem.

Efferen (Duitsland) 14 j u n i 1849 - ? (vader v a n C.A.P. Ivens).

G r o n i n g e n , Heerestraat E 36 (tot 1887). A m s t e r d a m , Keizers-

N i j m e g e n , Houtstraat 20, 23 (1893), 50, 308.

g r a c h t 304, bij de Berenstraat (tot 1896). Rhenen (1896-1902).

H o f f o t o g r a a f v a n H.M. de Koningin W e d u w e der Nederlanden.

A m s t e r d a m (1902-'04). Haarlem (tot 1918).

L i d m a a t s c h a p : N.F.V. (voorzitter).

K u n s t s c h i l d e r ; ' P h o t o g r a p h e - a r t i s t e ' v a n Z . M . de Koning der

L i t e r a t u u r : Geïllustreerd

Weekblad voor Fotografie

1901,

4 1 , 8 9 , 93.

N e d e r l a n d e n en g e o c t r y e e r d d o o r Z . M . de Koning der Belgen. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1874. Literatuur: Scheen.

J a e g e r , Heinrich P y r m o n t (Duitsland) 1830 - ?

Kaiser, Pieter J a n

N e w Y o r k (ca. 1852-'61). Den Haag, Buitenhof 29 (bij H.P.N.

Leiden.

't H o o f t en f a . Hille, 1863-'64); Prinsengracht 20 (1865);

N a t u u r - en W i s k u n d i g e ; m e d e w e r k e r Tijdschrift v o o r

Kazernestraat 68 (1867).

P h o t o g r a p h i e ; w e t e n s c h a p p e l i j k e fotografie en stadsgezichten.

P o r t r e t s c h i l d e r ; p o r t r e t f o t o g r a a f ('oil and w a t e r c o l o u r s ' ) ;

Publicaties: De t o e p a s s i n g v a n de Photographie o p de

S t e r r e k u n d e , Leiden 1862. L i t e r a t u u r : Tijdschrift

voor Photographie

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 1 5 1 ; Versprille 1964, 93-96; Leidsch 1864, 6, 345-346;

D a g b l a d , 6 a u g . 1977.

Leidsch Dagblad 6 a u g . 1977, 19. Kiek, Louis Israël (Leon) K a m e k e , Richard

Z o o n v a n Israël David Kiek.

A r n h e m (1880-'86). Den Haag, Javastraat 20 (1894).

L e i d e n , Rijnsburgersingel (nam in 1896 de zaak van zijn vader

H o f f o t o g r a a f ; atelier later o v e r g e n o m e n d o o r Atelier Strauch.

o v e r ; o p g e h e v e n in 1902). A m s t e r d a m (1902).


L i t e r a t u u r : Versprille 1964, 94.

K a p t e y n , A l b e r t u s Filippus

K i n s b e r g e n , Isidore v a n

B a r n e v e l d 1848 - 12 januari 1927 Den Haag.

B r u g g e 1821 - 1901 Batavia.

E n g e l a n d . S c h e v e n i n g e n (1904). Den Haag, Van Lennepweg 47.

Batavia (vanaf 1851).

I n g e n i e u r - d i r e c t e u r W e s t i n g h o u s e Brake C o m p a n y ; amateur

Zanger, acteur, schilder, fotograaf; in dienst van het Bataviaasch

fotograaf.

G e n o o t s c h a p v o o r Kunsten en Wetenschappen (dec. 1862-'73).

L i d m a a t s c h a p : English Royal Photographic Society; H.A.F.V.


(lange tijd v o o r z i t t e r ) .

Publicaties: Fotografieën atlas O u d h e d e n van Java (1872);


B o r o b o e d o e r a l b u m (1874).

Publicaties: diverse artikelen in Focus.

L i t e r a t u u r : N o t u l e n b o e k e n Bataviaasch Genootschap v o o r

L i t e r a t u u r : Boer 1927; Focus 1919, 460; 1927, 3 1 .

K u n s t e n en W e t e n s c h a p p e n I t / m IV, 1862-'66; Dr. N.J. Kern, I n l e i d i n g t o t de Hindoe-Javaansche Kunst, 's-Gravenhage 1920;

Kaufmann Jr., Martin

M e n d e s da Costa, T o n e e l h e r i n n e r i n g e n , A m s t e r d a m 1929;

ca. 1870 - 2 j u n i 1932 A m s t e r d a m .

A . N . J . T h o m a s s e n à Thuessink van der Hoop, 'Vergeelde

A m s t e r d a m , N i e u w e Heerengracht 117 (1908).

P o r t r e t t e n , ' Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde, 114,

A m a t e u r f o t o g r a a f ; c o m b i n a t i e - g o m d r u k en kooldruk.

's-Gravenhage.

L i d m a a t s c h a p : N.C.F.K. ( m e d e o p r i c h t e r ) ; A.A.F.V. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1908 en 1910.

K o e n e , Pieter

L i t e r a t u u r : Boer 1927; Focus 1932, 347.

A m s t e r d a m 2 j a n u a r i 1863 - 1 juni 1943 A m s t e r d a m . A m s t e r d a m , Heerengracht 150. A l k m a a r , Oudegracht w i j k A

Kayser, F.

nr. 209 (vanaf 24 mei 1886). Batavia. Sneek (vanaf 30 apr. 1888;

Duitse nationaliteit.

n a m atelier o v e r v a n L.J. Cordes). A m s t e r d a m (vanaf 1895).

U t r e c h t (vanaf a u g . 1854); D o m p l e i n (oct. 1854; atelier over

Visitekaartportretten; groepsportretten.

g e n o m e n v a n Duitser P. B i m m e r m a n n ; opgeheven 1863);

L i t e r a t u u r : Boer 1973; Scheen.

P l o m p e t o r e n (1863). Stereoportretten (vanaf 1856) en visitekaartportretten (vanaf 1863).

K o e n e en B ü t t i n g h a u s e n


A m s t e r d a m , Heerengracht 150. Batavia. A l k m a a r (1886-'88).

K e l l e n b a c h , C.F.J.

K o l k o w , Friedrich J u l i u s v o n

Rotterdam.

Dantzig 1839 - 1914. G r o n i n g e n , O u d e Boteringestraat A 250 (bij Hünerjager, 1863,


s a m e n m e t E.D.H. S c h u t t e r ) ; Oude Boteringestraat K 62

K e r k h o f , J o h a n n e s v a n de

H o f f o t o g r a a f , p o r t r e t t e n , stadsgezichten, stereografie,

(1865); Oosterstraat E 204; Groote Markt, bij de M a r t i n i t o r e n . W o e n s e l 11 j u n i 1846 - 17 d e c e m b e r 1931 Eindhoven.

microscopische fotografie, fotolitho's.

W o e n s e l , Bij de kerk. E i n d h o v e n .

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1866, 1869, 1872, 1873, 1876,,1894, 1905,


1906, 1910.

K i e b e r t , J e r o m e Henri

L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a Meijer 1 9 6 1 ; A.T. Schuitema Meijer,

G o u d a , K a r n e m e l k s l o o t (vanaf 22 j a n . 1863); Markt (vanaf

Z o f o t o g r a f e e r d e n zij G r o n i n g e n , 1966; Weekblad

1 a u g . 1867). A m s t e r d a m (vanaf 28 mei 1888).

Fotografie

voor

2 j u n i 1894, 102; Lux 1905, 494; Volksvlijt 1867, 90-93.

Portretfotograaf. L i t e r a t u u r : Geselschap 1961.

K o n i n g h , L. de

Kiek, A b r a h a m Israël

Dordrecht.


Tekenleraar, schilder, lithograaf, fotograaf.

G o u d a 21 mei 1839 - ?

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n , persfoto's (1868).

L e e u w a r d e n , KI. Hoogstraat G 127 (1864); Breedstraat K 141,

Literatuur: Scheen.

L o n d e n 29 s e p t e m b e r 1810 - 17 februari 1887 Dordrecht.

M 7, M 61 (1865); N i e u w e b u r e n K 204, O 105 (1867); N o o r d e w e g K 307, O 70 (1874). Rotterdam (1878). L i t e r a t u u r : Versprille 1964, 94.

Koningsveld, Jacobus van D e v e n t e r 10 m a a r t 1824 - 30 juli 1866 Den Haag. Parijs (1844-1848). Den Haag, Frederikstraat 60 (vanaf 17 juni 1859;

Kiek, D a v i d Israël

t o t 1861 w e r k z a a m als c o m p a g n o n v a n L ö w e n s t a m ; 1861-'66


z e l f s t a n d i g ; v a n 1866 t o t 1873 w e r d de zaak voortgezet onder

L i t e r a t u u r : Versprille 1964, 94.

de n a a m W e d u w e J . K o n i n g s v e l d , d o o r zoon Gerrit Jan).

Kiek, Israël D a v i d

fotografen; Scheen.

L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977; Geselschap, Lijst v a n Haagse G r o n i n g e n 29 april 1811 - 1899 Leiden. L e i d e n , Levendaal (vanaf 1852); T u r f m a r k t (1857); Stationsweg

Koningsveld, Gerrit Jan van

bij Z o m e r z o r g ; Rijnsburgersingel 40. Utrecht (tijdelijk 1861).

Parijs 10 m a a r t 1844 - ?

Zaak in Leiden w e r d in 1896 overgenomen door Louis Israël Kiek.

Den Haag, Frederikstraat 60 (nam na de d o o d van vader Jacobus

S i g a r e n h a n d e l a a r ; studentenfotograaf.

in 1866 diens zaak in Den Haag over onder de n a a m : f i r m a

W e d u w e J . K o n i n g s v e l d ) . S c h e v e n i n g e n , Keizerstraat 25 (Filiaal

L a m b e r t , G u s t a v Richard

v a n a f j u n i 1870). Deventer (vanaf 18 a u g . 1873).

Berlijn 17 f e b r u a r i 1846- ?


W o e r d e n , V o o r s t r a a t (1870); Rietvelderstraat (1870-71); aan de


Rijn (1871-77). S i n g a p o r e (1877-'80). W o e r d e n , Rietvelderstraat (1880-'82). S i n g a p o r e (na 1882).

Koorenhoff, Abraham

L e e r m e e s t e r v a n zijn neef E.J.J. Groeneveld.

Leiden 4 j u n i 1844 - ?

L i t e r a t u u r : A l b u m v a n W o e r d e n en Omstreken 1873

L e i d e n , Gerecht 5 ( = Muskadelsteeg 5 = Muskadelsteeg 634);

( h e r u i t g a v e 1975; S t i c h t i n g Stichts - Hollandse b i j d r a g e n .

A l o ë l a a n 35; H a a r l e m m e r s t r a a t 59; Zoeterwoudsesingel 68.

Woerden).

H u i s s c h i l d e r ; hoffotograaf. L a m m e , Hendrik K o r f m a c h e r , G e r a r d Karei M a r t i n H u b e r t

G o u d a , K l e i w e g E 37 (28 april 1875); T u r f m a r k t H 113, H 92.

Cassar-Aken (Duitsland) 28 mei 1835 - ?

Delft (3 m e i 1878). A r n h e m (1883 - 1886).

N i j m e g e n (1870/1880); M o l e n s t r a a t B 677/678; Arksteestraat 8.

F o t o g r a a f ; g r a v e u r en naaimachinereparateur. L i t e r a t u u r : Geselschap 1 9 6 1 , 86-87.

Kousbroek, Thomas Johannes 5 d e c e m b e r 1858 - ?

L a v i e t e r , J o h a n n e s L o d e w i j k de

L e i d e n , Haverzaklaan 8 a ; S t a t i o n s w e g 2 a ; Stationsweg 1b;

Den Haag 25 j a n u a r i 1839 - ?

S t a t i o n s w e g 3 5 ; S t a t i o n s w e g 33.

Den H a a g , Bosch 5 (vanaf 1859); Spui 248; Nieuwstraat 18;

C o m p a g n o n v a n H. Harms; visitekaartportretten en cabinetfoto's.

K. G r o e n e w e g j e 5 a ; Kazernestraat 26 (mei 1865: 'open p h o t o g r a p h i s c h atelier'); W i l l e m s t r a a t 2a (1870-1910 met

K r a m e r , Franciscus A n t o n i u s

c o m p a g n o n F.J. Cuissinier); J.P. Coenstraat 32 (1910-'11).

U t r e c h t 5 m a a r t 1878 - 24 april 1965 Utrecht.

T a p p e r ; h o f f o t o g r a a f (1877).

Den Haag (bij h o f f o t o g r a a f A d o l p h Z i m m e r m a n n ) . Haarlem

L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977, 73-74.

(bij Clausing Jr.). Utrecht (zelfstandig), F.C. Donderstraat 22B; W i l l e m Barentszstraat 34.

L e m a i r e , L.

F o t o - o n d e r r i c h t in België; studeerde c h e m i e in Frankfort a/d


M a i n ; h o f f o t o g r a a f (vanaf 1930); d o c e n t fotografie

Den Haag (21 n o v e m b e r 1839 d e m o n s t r a t i e in de

V o l k s u n i v e r s i t e i t Utrecht.

Kon. Schouwburg).

L i d m a a t s c h a p : NFK (voorzitter); Ned. Fotografen Patroonsbond.

Reizend d a g u e r r e o t y p i s t (één der eersten in 1839); k o o p m a n (leverde a p p a r a t u u r ) .

Kramer, J.G.

L i t e r a t u u r : A r n h e m s e Courant, 19 nov. 1839; Dagblad van

1845 - 1903.

Z u i d - H o l l a n d en Den Haag, 20 nov. en 25 nov. 1839; Journal

G r o n i n g e n , A . Kerkhof H 129 (vanaf 1868).

de la Haye, 20 n o v . en 1 dec. 1839; Evers 1915, 173;

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n ; s t u d e n t e n f o t o ' s ; t o p o g r a f i e (werkte v o o r

M e n s o n i d e s 1977, 48, 88, 103.

r i j k s b o u w m e e s t e r C.H. Peters). L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a Meijer 1 9 6 1 ; A.T. Schuitema Meijer, Zo fotografeerden zij Groningen, 1868 - 1918, Groningen (1963), 8.

Leijenaar, C.A.G. 1875 - 1956. R o t t e r d a m , Kruiskade 134; Mathenesserfaan 318.

K r a m e r , Petrus Bernardus


G r o n i n g e n 2 f e b r u a r i 1878 - 2 maart 1952 Groningen (zoon van


J.G. K r a m e r ) .


G r o n i n g e n (1903 - 1945). Persfotografie; topografie.

L i t e r a t u u r : Geïllustreerd W e e k b l a d v o o r Fotografie 1908, 252.

Kruk, Jacobus Gerardus van der

Lietze

Den Haag 20 d e c e m b e r 1836 - 11 d e c e m b e r 1899 Den Haag.

U t r e c h t , Van Wijckskade 22 hoek Noorderstraat (atelier over-

Den H a a g , 2e W a g e n s t r a a t 129 (zette 25 oktober 1864 de zaak

g e n o m e n v a n G.L. M u l d e r ) ; w e r k t e samen met Schumaker;

v a n J . H . B u c k m a n n v o o r t o n d e r de n a a m 'Firma B u c k m a n n ' ;

h o f f o t o g r a a f (1897).

t o t 1868 geassocieerd met C.J. Behr; na 1871 w o r d t v.d. Kruk

L o e b , Ernst A .

niet m e e r v e r m e l d ) .

1878 - 1957

L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977; Scheen.

A m s t e r d a m , PI. Prinsenlaan 7. A m a t e u r f o t o g r a a f ; bestuurslid van het Nederlandsch Fotografisch

Kuiper, A.

M u s e u m te Haarlem (vanaf 1912).

U t r e c h t , P a u s d a m (nam in 1860 atelier over v a n T h . Finger;

L i d m a a t s c h a p : N.C.F.K. ( m e d e o p r i c h t e r , secretaris, later

v e r k o c h t de zaak aan H.G. de Boer).

v o o r z i t t e r ) ; A.A.F.V.

I n s t r u m e n t m a k e r ; f o t o g r a a f (tot 1864).



Publicaties: Kunstfotografie voor den Amateur, Bloemendaal 1922.

Kuijer, W . G . & Z o n e n

Focus 1957, 2 4 1 .

L i t e r a t u u r : Onze Kunst 1913, 4 3 ; Boer 1927, 9 7 ; Focus 1948, 308; A m s t e r d a m (Fa. W . G . Kuijer & Z o n e n , opgericht in 1864), Rozengracht 7 2 ; W e s t e r m a r k t 19.

Logeman, W.M.

Hoffotografen.

Haarlem. I n s t r u m e n t m a k e r v a n Teylers m u s e u m , Haarlem; s a m e n w e r k i n g

L a d d é , M.H.

m e t Prof. v a n Breda.

A m s t e r d a m , N i e u w e n d i j k 57, 59 boven de f i r m a Merckelbach & Co. (zaak w e r d later o v e r g e n o m e n d o o r Merckelbach).

Publicaties: diverse, v o o r n a m e l i j k in Album

der

' P h o t o g r a p h i e artistique' Laddé & Co.; portretten in kool- en p l a t l n a d r u k ; visitekaartportretten en cabinetfoto's.

L o k h o r s t , Dirk v a n U t r e c h t 11 n o v e m b e r 1818 - 9 juli 1893 Utrecht.

Natuur.

Utrecht, Voorstraat (1858-1876); Predikheerenkerkhof (vanaf 1863).


K u n s t s c h i l d e r (leerling v a n A . Verhoesen en J.W. Bilders);


portretfotograaf; fotolithografie; had steendrukkerij 'De Industrie,' in 1860 u i t g e b r e i d met een fotografische inrichting (steen

M a t t h i e u , J.D.

d r u k k e r i j in 1863 o v e r g e d a a n aan K.A. Manssen).

A m s t e r d a m , C e i n t u u r b a a n 167 ('Photographie artistique').

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 152; Scheen.

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n , cabinetfoto's.

L o m a n J r . , A b r a h a m Dirk

Matthijssen, Gerarda Henrietta

A m s t e r d a m 26 o k t o b e r 1868 - 17 s e p t e m b e r 1954 A m s t e r d a m .

L e e u w a r d e n 19 o k t o b e r 1830 - 23 d e c e m b e r 1907 A m s t e r d a m .

A m s t e r d a m , D a m r a k 90. R o t t e r d a m , Plan C 33. L o n d e n ,

L e e u w a r d e n , N a a u w H 46 (1867); St. Jacobstraat H 50 (1868);

182 G r e s h a m House, Old Broadstreet E.C.

R u i t e r s k w a r t i e r G 95 (1878). A m s t e r d a m (1904-1907).

A m a t e u r ; later o v e r g e g a a n o p c a m e r a b o u w (Loman reflex

K o o p v r o u w ; o n d e r w i j z e r e s in tekenkunst; vanaf 1867 f o t o g r a f e ;

camera); fotohandelaar.

v a n a f 1878 galeriehoudster.

L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V. (1887; m e d e o p r i c h t e r ) ; Helios (1889);

Literatuur: Scheen.

N.F.V. (1892). Literatuur: Geselschap 1960; Lux 1894-'95, 310-313; Jaarboek

Fotografisch

1893-'94, 152-155.

Mayer, Gebroeders Den Haag, Spui Q 34 (mei-aug. 1849); Buitenhof (13 aug.-25 aug. 1849; zaak o v e r g e d a a n aan leerling G.F. Eilbracht).

L o m a n s , J o h a n n e s Franciscus

Reizende f o t o g r a f e n uit Parijs; d a g u e r r e o t y p i s t e n .

A m s t e r d a m 26 n o v e m b e r 1837 - 12 o k t o b e r 1879 Leeuwarden.


L e e u w a r d e n , O o s t e r g r a c h t s w a l L 27 ( = U 115; vanaf 1872 f i r m a Sellbach en L o m a n s ) .

M e n s , H.A.


A r n h e m , H o m m e l s t r a a t 23 (1883-'93). A m e r s f o o r t , A r n h e m s c h e w e g 88 (vanaf 1893).

L o u w , Henri de


Den H a a g , Prinsestraat 9 9 ; J.P. Coenstraat 2 1 . Delft, Oude Delft 137; K o o r n m a r k t 16.

Merkelbach, J.

H o f f o t o g r a a f (vanaf 1885); visitekaartportretten en cabinetfoto's.

29 april 1877 - 6 f e b r u a r i 1942. A m s t e r d a m , N i e u w e n d i j k 57-59 (1893-'94; na de d o o d van zijn

L o u w , J a c o b u s M a r i n u s W i l h e l m u s de

v a d e r w e r d M . h o o f d v a n de fot. afdeling ' L a d d é ' ) ;

Den H a a g , W i l l e m s t r a a t 47 (zaak o v e r g e n o m e n v a n Louis

Leidseplein 29 (vanaf 1913, zelfstandig; na zijn d o o d w e r d zaak

A n t e n , 1873).

v o o r t g e z e t d o o r d o c h t e r A . R o s e n b o o m - M e r k e l b a c h , tot


j a n u a r i 1969).


V a k f o t o g r a a f ; specialist in portretten. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1913, 1963.

L ö w e n s t a m , Heinrich J o a c h i m (Herman)

L i t e r a t u u r : Cat. tent. '50-jarig j u b i l e u m Atelier Merkelbach,'

Lissa (Duitsland) 25 s e p t e m b e r 1815 - ?

A m s t e r d a m 1963.

Düsseldorf. R o t t e r d a m (tot 1838). A m s t e r d a m (tot 1842). Frankfort (tot 1857). A m s t e r d a m (1857-1865), Singel J . J . 454.

M e u l e n , Reinhart Carel v a n d e r

N i g t e v e c h t . A b c o u d e . A m s t e r d a m (1874-1879, vertrokken met

N i j m e g e n 15 n o v e m b e r 1837 - ?

onbekende bestemming).

Den Haag ( c o m p a g n o n v a n Heinrich Jaeger). Maasbree (vanaf

K u n s t s c h i l d e r ; etser; f o t o g r a a f .

27 j a n u a r i 1873).


L i t e r a t u u r : Geselschap, Lijst v a n Haagse f o t o g r a f e n .

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 338; Evers 1918, 1 5 1 ; Scheen.

M e i j l i n k , J a c o b u s Philippus Carolus

M a n s s e n , K.A.

H a r d e r w i j k (1841). G r o n i n g e n , Sociëteit de Harmonie (26 mei

D e v e n t e r 24 j a n u a r i 1820 - 4 mei 1862 A m e r i k a . U t r e c h t , V o o r s t r a a t (in 1863 steendrukkerij 'De Industrie' van

1843); g e b o u w der Comediezaal (16 j u n i 1843).

D. v a n Lokhorst o v e r g e n o m e n ) .

Reizend d a g u e r r e o t y p i s t ; gaf les in d a g u e r r e o t y p e r e n ; schilder.


L i t e r a t u u r : G r o n i n g e r Courant, 6 j u n i 1843; Schuitema

Marcussen, Christiaan

Meijer 1961; Scheen.

A m s t e r d a m 7 m e i 1822 - 19 n o v e m b e r 1878 Utrecht. A m s t e r d a m , Kalverstraat D 39; Weesperstraat (vanaf 1860).

M i d d e n d o r p , G.

A r n h e m , Bergstraat J 94 (vanaf 1865). Utrecht, Hamburgerstraat.

H i l v e r s u m (vanaf ca. 1899), V a a r t w e g 28.

F o t o g r a a f en kunstschilder; visitekaartportretten.

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n ; c a b i n e t f o t o ' s ; kunstfotograaf (vanaf 1906).

Literatuur: Scheen.

L i d m a a t s c h a p : N.F.K.; A.A.F.V. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1908.

M a s c h S p a k l e r , H. v a n d e r

L i t e r a t u u r : Lux 1908, 64-65.

Amsterdam. Amateurfotograaf.

M ö g l e , Charles Emil

L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V. (1887, m e d e o p r i c h t e r ) .

S t u t t g a r t 1857 - 19 a u g u s t u s 1934.

L i t e r a t u u r : Geselschap 1960; Boer 1927.

R o t t e r d a m , M o r i a a n s t r a a t 5 (vanaf 1885).

Matla, Wilhelmus Antonius Johannes

s t u d e e r d e o.a. in Keulen, A n t w e r p e n .

Den Haag 19 s e p t e m b e r 1839 - 8 januari 1869 Den Haag.

V a k f o t o g r a a f ; p o r t r e t t e n , landschappen, stadsgezichten.

Kreeg zijn o p l e i d i n g bij W ü h l m a n n , T h u n (Zwitserland) en

Den H a a g , V e r l e n g d e Frederikstraat 74 (vanaf 4 mei 1863);

L i d m a a t s c h a p : N.F.K. ( m e d e o p r i c h t e r ) ; N.F.V. (1892 voorzitter).

W i l l e m s t r a a t 55 (ca. 1866); Nobelstraat 3 3 ; N i e u w e Haven 43a

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1887, 1 8 9 1 , 1892, 1894.

(na zijn d o o d in 1869 zette zijn w e d u w e de zaak v o o r t tot


ca. 1872).

voor Fotografie

voor Photographie

1894, 55A.

1891, 156; Weekblad

M o i l e , la


Franse nationaliteit. Den Haag, Buitenhof (1848-1849). Utrecht (1849, 1850, 1852, 1853).

N o o t , A r o n van der

Reizend d a g u e r r e o t y p i s t (ook te Parijs en Londen gewerkt).

Den Haag 24 a u g u s t u s 1820 - ?


A m s t e r d a m (1865-'66). Den Haag, H o u t m a r k t 15 (1870). A m s t e r d a m , Zeedijk 362 (1877).

M o n d t , Pieter Cornelis


Den Haag 27 a u g u s t u s 1840 - ? A m s t e r d a m (tot 1862). Den Haag (1862-'65). Elburg (1865-'67).


Den H a a g , Kerkplein 7a (1867); Oranjeplein 6 (1872). Leiden (1873). Den Haag (na 1873).

N o o t , Levie v a n d e r

B e e l d h o u w e r ; f o t o g r a a f (visitekaartportretten); amanuensis bij

A m s t e r d a m 12 j a n u a r i 1847 - ? (zoon van A r o n van der Noot).

K o n . Instituut v a n Ingenieurs (vanaf 1873).

A m s t e r d a m . Den Haag. L i t e r a t u u r : Geselschap, Lijst van Haagse f o t o g r a f e n .


N i j e n d a a l , J a n Roelof v a n M o t t u , P.A.

W i j k bij D u u r s t e d e 5 d e c e m b e r 1880 - ?

A m s t e r d a m , Rokin 138; Rokin D 88; Rokin D 26; Kalverstraat D 26;

W i j k bij D u u r s t e d e .

Kalverstraat 187; Prinsengracht BB 439. Utrecht, Leidsche-

A m a t e u r f o t o g r a a f ; huisschilder; schilder/tekenaar.

s t r a a t w e g L 153; H a m b u r g e r s t r a a t F 237.

L i d m a a t s c h a p : N.C.F.K.; N.A.F.V.

C o m p a g n o n s c h a p m e t Louis W e g n e r vanaf ca. 1860; zet na


W e g n e r s d o o d in 1864 de zaak v o o r t onder de n a a m W e g n e r

L i t e r a t u u r : Boer 1927; Scheen.

en M o t t u . L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V. (eerste voorzitter).

N i j l a n d , H e n d r i k Gerardus


V o r d e n 24 mei 1844 - 25 f e b r u a r i 1885 Den Haag.

Publicaties: talrijke artikelen in Tijdschrift

voor

Photographie.

L i t e r a t u u r : Geselschap 1960.

A m s t e r d a m (tot 1863). Den Haag (vanaf 1863), Gedempte R a a m s t r a a t 14 (1868). Visitekaartportretten.

M o u h o t , Gebr. Charles en H.


Den Haag (1854-'55). St. Petersburg (leiding over de zaak van Lewitsky).

O b r e e n , Henri G u i l l a u m e A r n a u d

Reizende d a g u e r r e o t y p i s t e n ; w e r k t e n eerst afzonderlijk, later

Leiden 12 juli 1878 - 22 a u g u s t u s 1937 Diest.

als c o m p a g n o n s .

Leiden (tot 1903). Gent (1903-'08). Brussel (vanaf 1908).


H i s t o r i c u s en g e n e a l o o g ; sociaal b e w o g e n amateurfotograaf.

L i t e r a t u u r : Astrea

L i t e r a t u u r : Leidsch D a g b l a d , 6 augustus 1977.

1854, 278; Evers 1915; Geselschap, Lijst van

Haagse f o t o g r a f e n ; Coppens en A l b e r t s 1976. Olie J b z n . , J a c o b Mulder, George Lodewijk

A m s t e r d a m 17 o k t o b e r 1834 - 25 april 1905 A m s t e r d a m .

H a a r l e m 31 o k t o b e r 1841 - ?

A m s t e r d a m , Z a n d h o e k ; Singel 536 (ca. 1860-70).

A l k m a a r , H o o g s t r a a t B 126 (1862; atelier o v e r g e n o m e n d o o r

O p l e i d i n g : tekenen M.O.; t i m m e r e n ; onderwijzer; later

A . Perrin). U t r e c h t , van Wijckskade H 326 (1868-'91; atelier

d i r e c t e u r (tot 1890) v a n een a m b a c h t s c h o o l ; a m a t e u r f o t o g r a a f

o v e r g e n o m e n d o o r Lietze en Schumacher). Hillegersberg

( f o t o g r a f e e r d e ca. 1860-70 en na ca. 1890-1905).

(1891-'92). Den Haag (1892).



L i t e r a t u u r : Dr. I.H. van Eeghen, A m s t e r d a m in de t w e e d e helft


v a n de n e g e n t i e n d e e e u w , A m s t e r d a m 1960; Jacob Olie, A m s t e r d a m g e f o t o g r a f e e r d 1860-1905, A m s t e r d a m 1973; S c h e e n ; Focus 1962, nr. 7, 6-7; Foto 1975, nr. 12, 72-73.

M u n s , Emile Den Haag 24 o k t o b e r 1878 - 22 oktober 1964 Z a a n d a m . Z a a n d a m , Gedempte Gracht 8; Westzijde 53; Heijermanstraat 106.

O o s t e r h u i s , Pieter

A m s t e r d a m , S p u i 7. V l a a r d i n g e n , A. Hoogvlietstraat. N i j m e g e n .

G r o n i n g e n 20 j a n u a r i 1816 - 8 j u n i 1885 A m s t e r d a m .

Dordrecht. Eindhoven.

A m s t e r d a m (vanaf 1836; tijdelijk s a m e n met D. Niekerk; in 1852

Z e l f s t a n d i g f o t o g r a a f v a n a f 1904 (Zaandam); specialist in

e i g e n atelier 'Atelier P h o t o g r a p h i q u e et Daguerreotypique');

portretten.

N.Z. A c h t e r b u r g w a l , boven G 289 (1853); B o o m m a r k t (1854);

Lidmaatschap: N.F.K. (secretaris); Ned. Fotografen Patroonsbond.

N.Z. V o o r b u r g w a l F 76 (1856-'61); Plantage M i d d e n l a a n V 120 (vanaf 1861); Kalverstraat (atelier bij J.D. B r o u w e r , 1866).


Groningen. N i e k e r k , D.

Opleiding: tekenen, schilderen, lithograferen; fotograaf;

ca. 1 8 2 4 - 1881 A m s t e r d a m .

d a g u e r r é o t y p i e ë n , stadsgezichten, b o u w p r o j e c t e n ; werkte v o o r

A m s t e r d a m , Kadijksplein U 9; Lijnbaansgracht 248.

A . J a g e r , J.D. B r o u w e r en Gemeente A m s t e r d a m ; redacteur

H o f f o t o g r a a f ; visitekaartportretten en c a b i n e t f o t o ' s ; portretten,

Tijdschrift

l a n d s c h a p p e n ; redacteur Tijdschrift

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. ( p e n n i n g m e e s t e r 1873).

voor

Photographie.

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. (eerste secretaris 1872-'81).

voor

Photographie.


voor Photographie

1885, 83; Evers 1915;

S c h e e n ; Foto 1975, nr. 8, 50-53. N i e v e r g e l d , J a n R u d o l p h Frederik Den Haag 15 d e c e m b e r 1826 - ?

Os, M e i n a r d v a n

Den H a a g , Z.O. Buitensingel 288 (vanaf jan. 1864); Van L i m b u r g

A m s t e r d a m , Damstraat 2; Nes 123; Hoogte Kadijk 9.

S t i r u m s t r a a t 21 (tot april 1868; atelier o v e r g e n o m e n d o o r

M a g a z i j n v a n f o t o g r a f i e a r t i k e l e n ; redacteur

A . W e e n i n k , S p u i 225). Vlissingen (okt. 1868).

Jaarboek

Photographisch

(1891-'95).

O p l e i d i n g t o t b o e k h a n d e l a a r ; fotograaf vanaf 1859 (visitekaart

L i d m a a t s c h a p : N.F.V. ( m e d e o p r i c h t e r ) ; Helios (vanaf 1890);

portretten).

A.A.F.V.

O v e r b e ( e ) k e , H. v a n

Pilartz, J a c q u e s

Winterswijk.

A m s t e r d a m . Kitzingen (Duitsland; vanaf ca. apr. 1875).

Daguerreotypist.

Redactielid Tijdschrift

L i t e r a t u u r : Drs. E.G. Hoekstra en Gerh. Ribbink, W i n t e r s w i j k in

Z.K.H. den K r o o n p r i n s v a n Pruisen).

voor Photographie;

hoffotograaf (1882,

o u d e a n s i c h t e n , Z a l t b o m m e l 1972.

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. (erelid vanaf 1875).

P e n n i n g , W i l h e l m & Co.

Polak, Richard

B o n n 14 mei 1848 - ?

R o t t e r d a m 17 o k t o b e r 1870 - 15 oktober 1956 Lausanne

R o e r m o n d , M u n s t e r p l e i n . A l k m a a r (samen met Paul van

(Zwitserland).

R o o s e n d a a l ) , Laat, w i j k A nr. 482 (vanaf 10 apr. 1870;

R o t t e r d a m , De Houttuin. Lausanne, A v e n u e de Rumine 36 (1915).

' P h o t o g r a p h i e a r t i s t i q u e ' ) ; Laat, w i j k A nr. 484 (juli 1871;

Gstaad.

' P h o t o g r a p h i e Laurens Jansz. Coster').

A m a t e u r f o t o g r a a f ; o p l e i d i n g techniek bij Schenker in Berlijn


(1913); Hollandse interieurscenes in de trant van Vermeer en


De H o o g h . L i d m a a t s c h a p : M e m b e r of t h e London Salon of Photography

Perger, G e o r g Carl J u l i u s

(vanaf 1915).

B a r m e n (Pruisen) 9 mei 1840 - ?


Den H a a g , Halstraat 15 (17 sept. 1860, in het oude atelier v a n

L i t e r a t u u r : Lux 24 (1913), 521-525; Focus 1923, 590;

C. P r u t e r ) ; J u f f r o u w Idastraat 20 (1861); Pastoorswarande 52

F.J. M o r t i m e r , P h o t o g r a p h s f r o m life in Old Dutch Costume,

(22 juli 1864); Frederikstraat 30 (ca. 1865); Kerkstraat 37

M u n i c h , 1923; Cecil Beaton and Gail Buckland, The Magic Image,

(ca. 1867); De Riemerstraat 26 (ca. 1876); Z u i d w a l 44 (ca. 1883);

L o n d e n , 1975.

Rembrandtstraat 161 (ca 1884); Paulus Potterstraat 402 (ca. 1886); Paulus Potterstraat 350 (ca. 1887); Van Ravesteijnstraat 171

P o l m a n , A n t h o n y M a r t i n u s Hayo

(ca. 1895).

H a a r l e m 25 o k t o b e r 1826 - ?

Fotograaf van bouwprojecten.

Den H a a g , Boekhorststraat 91 V 458 (1853); W i l l e m s t r a a t 59


(vanaf 1858). G r o n i n g e n , H o o f d g r a c h t K 44 (1866). N i e u w e d i e p


(1866). L e e u w a r d e n (1866). S a m e n g e w e r k t m e t Schafgans (vanaf 1853), later met

Per(r)in, A .

H o h m a n n (misschien al v a n a f 1854, zeker vanaf 1862-'66).



A m s t e r d a m , Doelenstraat (hotel Rondeel; juli-sept. 1842);


Staalstraat (1843). Den Haag (bij A.F. H e i d o o r n ; 1843). Rondreizende daguerreotypist; gaf les in daguerreotyperen (1843).

P o r t m a n , Christiaan Julius Lodewijk

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 25, 1 7 1 ; Geselschap, Lijst van Haagse

A m s t e r d a m 20 o k t o b e r 1799 - 18 oktober 1868 Beverwijk.

f o t o g r a f e n ; M e n s o n i d e s 1977.

A m s t e r d a m (tot 1810). D a r m s t a d t (tot 1817). België (1822). Parijs (1823). A m s t e r d a m (1823-'27). Den Haag (1828).

P e r r i n , Louis A d r i ë n A l e x a n d r e

D u i t s l a n d (1828). Parijs (1829). Den Haag (1830). Londen (1830).

Den Haag 19 m a a r t 1837 - 21 januari 1890 A m s t e r d a m .

D u i t s l a n d (1831). Den Haag (tot 1833). A m s t e r d a m (tot 1850).

Parijs. Brussel. R o t t e r d a m . A l k m a a r , Hoogenstraat B 126

A l k m a a r (1850). Haarlem (1850). Kleef (1852). Parijs (1859-'67).

(dec. 1868 - m e i 1873; v o o r h e e n G . L M u l d e r ) ; Laat, w i j k A ,

K u n s t s c h i l d e r , leerling v a n v a d e r L.J. Portman en C. Kruseman

nr. 484 (vanaf 13 juli 1873). St. Michielsgestel (vanaf 20 aug.

(1818-'19); k u n s t h a n d e l a a r (zaak gesticht d o o r vader in 1817,

1874). A m s t e r d a m , Vijzelstraat (1890).

g e l i q u i d e e r d in 1853); eerste Nederlandse daguerreotypist.

P o r t r e t t e n ; s t e r e o f o t o ' s ; stadsgezichten; landschappen, enz.



L i t e r a t u u r : Het Leeskabinet

1839, IV, 272-281; Evers 1914;

M e n s o n i d e s 1977; Scheen.

-

Photo Couleur A t e l i e r , w e r k z a a m ca. 1910.

P r o n k , H e n d r i k (Henri) A m s t e r d a m 19 j a n u a r i 1813 - ?

P h o t o g r a p h i e Française

A m s t e r d a m , S p u i (1843, 'Het W a p e n v a n Bern'). Utrecht (1848,

A m s t e r d a m , B e u k e n w e g 13; W a r m o e s s t r a a t 147.

Stadskoffiehuis); Ganzenmarkt, hoek Minderbroederstee'g (1849).

A t e l i e r : d i r e c t e u r J . Siewe.

Z w o l l e (1848). A m s t e r d a m (1849). Rotterdam (1849). Den Haag, W i l l e m s t r a a t 178 (24 juni 1858; op 6 juni 1867 atelier overgedaan

P h o t o g r a p h i e Parisienne

aan Louis A n t e n ; deze w e r k t e onder f i r m a n a a m Pronk-Anten).

R o t t e r d a m , Rue v a n Oldenbarnevelt 123.

Parijs. U t r e c h t , Singel (nov. 1862). Z o e t e r w o u d e (1867).

A t e l i e r : o.l.v. L. v a n de W i n k e l (1886).

A m s t e r d a m , A m s t e l d i j k 29 (1884); Ruijchstraat 11 (1887). Berlijn (vanaf 3 mei 1888).

P h o t o g r a p h i e Parisienne

K u n s t s c h i l d e r ; k o o p m a n ; reizend daguerreotypist.

A m s t e r d a m , N i e u w e d i j k 60 (bij de Martelaarsgracht).

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 13, 153; Geselschap, Lijst van Haagse

A t e l i e r , w e r k z a a m 1887.

f o t o g r a f e n ; M e n s o n i d e s 1977.

Photographie 'Société A n o n y m e '

P r o n k , Frederik

A m s t e r d a m , K o n i n g s p l e i n ('gebouw K o s m o s ' ) .

A m s t e r d a m 3 s e p t e m b e r 1833 - ? (zoon van Henri Pronk).

A t e l i e r : d i r e c t e u r H.C. de Graaff.

A m s t e r d a m . R o t t e r d a m . Den Haag (vanaf 24 juni 1858). U t r e c h t (27 sept. 1860). Duitsland (1868). N e w York (?, 1868).

Pieterse, A.

Brussel. A m s t e r d a m (1873; faillissement).

A m s t e r d a m , N i e u w e n d i j k H.Z. (1854).


Daguerreotypist.



Pronk, Jan

R i n g l e r , A n t o n i e Karei

A m s t e r d a m 13 o k t o b e r 1837 - ? (zoon v a n Henri Pronk).

D e v e n t e r 10 april 1817 - ?

Breda (tot 1864). Den Haag (8 maart 1864).

A m s t e r d a m . L e e u w a r d e n , Bagijnestraat G 37 (1859); Bagijne-


straat K 7 0 ; Herestraat C 46 (1861); Herestraat C 10; Kleine


Kerkstraat F 90 (1863); Kleine Kerkstraat K 32. A m s t e r d a m (1873 - n o v . 1874). Maarssen (1879).

Prook, Johannes Jacobus

L i d m a a t s c h a p : A.P.V. (1873 - nov. 1874).

Leiden 2 d e c e m b e r 1867 - 16 n o v e m b e r 1929 Leiden. L e i d e n , A l o ë l a a n 15.

Ringler, H e n d r i k A n t o n i e Karel

K u n s t s c h i l d e r (leerling v a n T. Ouwekerk en F.C. Siering);

A m s t e r d a m 11 j u l i 1846 - 23 s e p t e m b e r 1879 Leeuwarden

fotograaf.

(zoon v a n A.K. Ringler).

Literatuur: Scheen.

L e e u w a r d e n , Schoolstraat E 270 (vanaf 1872); Schoolstraat F 9; W e s t s t r a a t (tussen station en Zaailand); Nieuwe Weststraat

P r u t e r , Claus

(t.o. station). B o l s w a r d , Dijkstraat 206.

W e v e l s f l e t h (Holstein, Duitsland) 20 april 1823 - 27 januari 1863

Zaak in L e e u w a r d e n na zijn d o o d in 1879 voortgezet d o o r

Den Haag.

H.J. Craije.

H a m b u r g . G r o n i n g e n , Grote Markt (eind 1852 - m i d d e n 1853). Den Haag (vanaf 18 maart 1857), Buitenhof bij G e v a n g e n p o o r t

Roelse, H.H.

(22 okt. 1857); Halstraat 15 (1857); W i l l e m s t r a a t 12 (vanaf

M i d d e l b u r g (1863).

m e i 1859).

D a g u e r r é o t y p i e ë n , visitekaartportretten.

Portretschilder en f o t o g r a a f ; atelier in Den Haag o p naam v a n

L i t e r a t u u r : A u g . Grégoire, H o n d e r d jaar fotografie,

zijn v r o u w M a r i a Hille.

B l o e m e n d a a l 1948.

L i t e r a t u u r : Geselschap, Lijst v a n Haagse f o t o g r a f e n ; Schuitema M e i j e r 1 9 6 1 ; M e n s o n i d e s 1977.

R o m b o u t s , Dr. J o h a n n e s Eliza

Puist, Jelle Christiaan

V e l p (ca. 1866). Haarlem (ca. 1870). A m s t e r d a m (ca. 1873).

L e e u w a r d e n 21 j u n i 1873 - 12 januari 1900 Leeuwarden.

S c h e v e n i n g e n (1907).

I n g e n 10 m e i 1843 - 21 a u g u s t u s 1913 Scheveningen.

Sneek, O p p e n h u i z e r w e g . L e e u w a r d e n , Zuidergrachtswal U 151

Bioloog; apotheker; amateurfotograaf.

(1897, v o o r h e e n atelier v a n M. Scheepstra).

Publicaties: artikelen in Eigen Haard (1899-1904), Lux, De Natuur,


Weekblad

voor Fotografie

(1896); dissertatie ' M i c r o f o t o g r a f i e in

haar t o e p a s s i n g bij botanische onderzoekingen,' Leiden 1873. R a d e r m a c h e r , Ed

L i t e r a t u u r : Lux 24 (1913), 383.

W e r k z a a m ca. 1864 - ca. 1890. R o t t e r d a m , Kruiskade 20 (hoek Kerklaan); Hofplein 14, 341

Ro(o)sendael, Paul v a n

(atelier o v e r g e n o m e n d o o r Theunissen en Labots).

Den Helder. N i e u w e d i e p , H o o f d g r a c h t (12 mei 1867). Alkmaar,

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n , t o p o g r a f i e ; heeft s a m e n g e w e r k t met

Laat, w i j k A , nr. 482 (atelier samen m e t W i l h . Penning); Laat,

C. J a n s s e n s .

w i j k A , nr. 484 (Penning & Co.). L i t e r a t u u r : Boer 1973.

Reissig, F e r d i n a n d M a a g d e n b u r g 15 april 1852 - 14 augustus 1936 Breda.

Rooswinkel, Andreas Theodorus

Breda (ca. 1880). M i d d e l b u r g (1881-'82). Breda, Ginniken-

L e e u w a r d e n 7 april 1838 - ?

straat B 129; Ginnekenstraat B 122 (vanaf 1885). Teteringen

L e e u w a r d e n , N a a u w D 59 (1860); N a a u w E 174. A m s t e r d a m

(1918). Breda, G i n n i k e n w e g 53 (vanaf 1927). Utrecht, Stations

(1868; w a s daar in 1907 n o g werkzaam).

p l e i n hoek Westerstraat. N i j m e g e n , Stationsplein 19.

L i d m a a t s c h a p : A.P.V.

Kunstschilder; fotograaf van visitekaartportretten en cabinetfoto's. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1892, 1893.

Rijn en Co, J o h . v a n A m s t e r d a m , N i e u w e n d i j k 229 (bij de D a m ) ; Jacob van Lennep-

R e n s i n g , Carl

straat 16; W e s t e r m a r k t 283 (hoek Prinsengracht); Haarlemmer

W e r k z a a m ca. 1840 - 1890.

dijk 157 (ca. 1905).

Berlijn. Deventer (1855). Utrecht (1855). A m s t e r d a m (1856),


Kerkstraat tussen Leidschestraat en Spiegelstraat CC 654 (1860-'67). Rondreizend daguerreotypist; fotograaf van visitekaartportretten.

S a a g s v e l d t , J o s e p h u s Franciscus v a n


A m s t e r d a m 4 april 1828 - ?

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 252; Evers 1918, 151.

Den H a a g , Jagerstraatje 9 (1861); Spui 218 (1862). F o t o g r a a f in Den Haag tot 1878; daarna begrafenisondernemer.

R e y n e t de la Rue, P.H.J.


A m s t e r d a m , Utrechtsestraat 35 (tussen Heerengracht en Keizersgracht).

Sabatier, Gebroeders

H o f f o t o g r a a f ; kunsthandelaar; p o r t r e t f o t o g r a f i e ; o.a. foto's op


p o r c e l e i n en glas.

Parijs. Utrecht, Elisabethstraat (bij kastelein van Beest). Rondreizende d a g u e r r e o t y p i s t e n ; n o e m d e n zich 'schilders uit

Richardson

het Palais Royal te Parijs.'

Den H a a g , S p u i Q 76 (bij Behrens, messenmaker; juni 1858).


P o r t r e t t e n o p ' A m e r i k a a n s c h e wijze.' L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977.

S a s s e n b e r g , G. v a n A m s t e r d a m , B o t e r m a r k t . A l k m a a r , p/a F. Vester, buiten de

104

Rikkert, A.H.

H e i l o o ë r p o o r t (G. van Sassenberg & Cie).

W e r k z a a m ca. 1890.

S c h i l d e r ; handelaar in v e r f w a r e n ; f o t o g r a a f ; portretten, stads

Persfotografie.

g e z i c h t e n , stereoscopische o p n a m e n .

L i t e r a t u u r : C.C.G. Quarles v a n U f f o r d , A m s t e r d a m v o o r 't eerst

S c h i l t z , J.F.C.

g e f o t o g r a f e e r d , A m s t e r d a m (1968); Boer 1973.

A m s t e r d a m (1851-'52; v o l g d e in 1851 de heer en m e v r o u w G u y a r d o p ; na 1852 niets m e e r v a n h e m v e r n o m e n ) .

Saulcy

Daguerreotypist.



U t r e c h t (1850-'52). Rondreizend daguerreotypist.

S c h l e g e l , Carl J u l i u s


H a m b u r g . Den Haag, Belvédère, Buitenhof (1851). D a g u e r r é o t y p i e ë n ; p o r t r e t t e n op papier.

S a x , Dr. Loet en C o m p .


G r o n i n g e n (1858). Utrecht (1858-'59). A m s t e r d a m , Nieuwe A m s t e l s t r a a t P 57 (1860-'63).

S c h m i t t , L.

Reisde rond met c o m p a g n o n , zich noemend 'élèves de professeur

U t r e c h t (1855).

Belloc de Paris.'

Rondreizend daguerreotypist.

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 1 5 1 ; Schuitema Meijer 1961.

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 1 5 1 .

S c h a a r w a c h t e r , J u l i u s C.

S c h o t e l , Jac.

B a r m e n (Duitsland) 30 juli 1821 - ?

W e r k z a a m ca. 1900, s a m e n met broer S. Schotel Jr.

Berlijn. N i j m e g e n , B r o u w e r s t r a a t (1865).

R o t t e r d a m , Erasmusstraat 3; Schiedamschesingel 64b.

U i t v i n d e r o p f o t o g r a f i s c h g e b i e d ; f o t o h a n d e l a a r ; gaf les in

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; t o p o g r a f i e ; f o t o ' s v a n

f o t o g r a f i e ; redacteur en uitgever van De Navorscher

toneelspelers.

gebied

der

op het

Photographie.


S c h o t e l , S. J r .

Publicaties: b r o c h u r e s over fototechnische m e t h o d e n ; artikelen

W e r k z a a m ca. 1900, s a m e n m e t broer Jac. Schotel.

in De Navorscher

op het gebied der Photographie;

De

Volksvlijt

1858, 25-43.

R o t t e r d a m , Erasmusstraat 3; Schiedamschesingel 64b. V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; t o p o g r a f i e ; f o t o ' s v a n

L i t e r a t u u r : De Navorscher

op het gebied der

Photographie

toneelspelers.

1 8 6 5 - 7 6 ; Evers 1915, 252. S c h u i t v l o t , Nic. S(c)häfer, A d o l p h

A m s t e r d a m , Paleisstraat 5 (vanaf 1883); Prinsengracht 823

A f k o m s t i g uit Duitsland of Z w i t s e r l a n d .

(vanaf 1908).

Den H a a g , Hekkelaan L 247 (1 j a n . 1843 - 14 febr. 1843).

F o t o g r a a f A m s t e r d a m s S t u d e n t e n c o r p s ; visitekaartportretten en

J a v a (1844).

c a b i n e t f o t o ' s ; eerste A m s t e r d a m s e kunstlichtfotograaf

W e r k t e in o p d r a c h t v a n het Ministerie v a n Koloniën. L i t e r a t u u r : Dagblad

van 's-Gravenhage

en

Zuid-Holland,

2 febr. 1843; C. Leemans, Boroboedoer op het eiland Java, 1873;

(magnesiumlicht). L i t e r a t u u r : Lux 19 (1908), 200; Haarlems Eemlander

Dagblad/De

Gooi- en

15 n o v . 1974; Nieuwe Revue 24 jan. 1975, 35-37.

Dr. N.J. K r o m , Inleiding t o t de Hindoe-Javaansche Kunst, Den Haag 1920; Geselschap, Lijst van Haagse f o t o g r a f e n ;

S c h u t t e r , E.D.H.


G r o n i n g e n , O u d e Boteringestraat A 250 (1864, als c o m p a g n o n v a n H ü n e r j a g e r ; 1865 m e t v o n K o l k o w ) . A m e r i k a (vanaf 1872).

S c h a e p m a n , Christoffer J a c o b u s J o s e p h u s

L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a Meijer 1961.

Z w o l l e 18 s e p t e m b e r 1872 - 9 n o v e m b e r 1962 Z w o l l e . Zwolle, Terpelkwijkpark 2 1 .

Schuver, Chr.J.

Fabrikant; a m a t e u r f o t o g r a a f (leerling v a n Franz Ziegler).

Amsterdam.

L i d m a a t s c h a p : Z w o l s e A.F.V. (medeoprichter, lange tijd

M e d i c u s ; f o t o j o u r n a l i s t ; m e d e v e n n o o t van A.D."Loman (firma

v o o r z i t t e r ) ; B.N.A.F.V.; N.A.F.V.; A.A.F.V. (erelidmaatschappen).

L o m a n & Co.); m e d e o p r i c h t e r fototijdschrift Lux (1889).

T e n t o o n s t e l l i n g e n : o.a. 1908, 1952, 1976 (en vele buitenlandse

L i d m a a t s c h a p : A.A.F.V.; Helios (vanaf 1890).

salons).


Literatuur: Boer 1927; Focus 1943-'46, 221-223; Focus 1952, 390,


4 4 6 ; Foto 1952, 74-75, 230; Focus 1957, 479; Foto 1962, 600; Focus 1963, 3 1 .

S c h u i j t ( t o t C a s t r i c u m ) , Henri Corneille A m s t e r d a m 6 n o v e m b e r 1820 - ?

Scheepstra, Mindert

Parijs. Den H a a g , Spui 239 (1852). G o u d a , Keizerstraat bij de

L e e u w a r d e n 29 j a n u a r i 1865 - ?

G o u w e 133 (logeeradres, 1 a u g . 1852). Den Haag, Hofstraat 149

L e e u w a r d e n , Z u i d e r g r a c h t s w a l U 151 (1889; overgedaan aan

( m a a r t 1853, bij J . Reuser); N o o r d e i n d e F 87 (mei 1853);

J.C. Puist). K a m p e n (1897). N i j m e g e n . Deventer, Lange

H o u t m a r k t P 55 (nov. 1853). Stein (bij G o u d a , burgemeester

Bisschopstraat 53a (1902); Diepenveenscheweg 1a.

v a n a f 1860). Lisse (burgemeester vanaf 1870).


Kunstschilder; daguerreotypist; fotolithografieën; burgemeester. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1855.

S c h e e r e s , W i l h e l m u s Petrus

L i t e r a t u u r : Alg. Konst en Letterbode


's-Gravenhage

23 j u n i 1855; Dagblad

van

19 maart 1853, 9 mei 1853, 1 juli 1853, 26 sept.

V l i s s i n g e n . Den Haag, Z w a r t e w e g 61 (15 mrt. 1866);

1853, 9 nov. 1853, 2 a u g . 1854; Evers 1915; Geselschap, Lijst

Kranestraat 50 (1870; A r p e a u en Scheeres, 1 8 7 0 - 7 2 ; zaak

v a n Haagse f o t o g r a f e n ; Geselschap 1961, 86; M e n s o n i d e s 1977.

o p g e h e v e n in 1872). Londen (vanaf 1876 tot ca. 1880). Den H a a g , Z u i d w a l 98; Kempenaarstraat 4 7 ; Tullingstraat 10.

S e l d a m , R. t e n

F o t o g r a a f v a n v i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n ; n o e m d e zich ca. 1880

A m s t e r d a m , Lokaal Lokhorst, Weesperzijde (voorjaar 1840).

'retoucheur.'

D a g u e r r e o t y p i s t ; gaf d e m o n s t r a t i e s en lessen.



S e v e r i n , R o b e r t Heinrich W i l h e l m

L e e u w a r d e n , Voorstreek M 257.

D ü s s e l d o r f (Duitsland) 1839 - ?

Amateurfotograaf.

St. Petersburg. Den Haag, N o o r d e i n d e 109 (vanaf sept. 1860). H a m b u r g (1875; negatieven naar De Lavieter).

T e p e , R.F.J.M.

Hoffotograaf (1861); specialist in portretten (vorsten en diplomaten).

Bloemendaal. Apeldoorn.

L i t e r a t u u r : Alg. Konsten

Letterbode

18 mei 1861, 154;

Natuurfotograaf.

Geselschap, Lijst van Haagse f o t o g r a f e n ; B. v.d. Klooster, Oranje

T e n t o o n s t e l l i n g e n : o.a. 1908, 1913.

in Beeld, Z a l t b o m m e l 1966; M e n s o n i d e s 1977.

Publicaties: (Over natuurfotografie) Elseviers geiil.

maandschrift

1908; R. Tepe, De jacht m e t de c a m e r a , N i j m e g e n 1909. Sherrington, J. Engelse nationaliteit (?).

Terwogt, J.

R o t t e r d a m (omstreeks 1848).

R o t t e r d a m (ca. 1893).

Topografie; calotypieën.

Geassocieerd m e t Ismaël B r u i n i n g . L i t e r a t u u r : Foto 1973, nr. 12, 39.

Sisting, Julius S c h w e l m (Duitsland) - ?

T h o m a n n , A n t o n C.

A r n h e m . G r o n i n g e n , Poelestraat (1859). Pruisen (vanaf ca. 1868).

U t r e c h t , W i t t e v r o u w e n s i n g e l 91 (nabij Gasfabriek).

K u n s t s c h i l d e r en f o t o g r a a f ; visitekaartportretten.

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; electrofotografie volgens

L i t e r a t u u r : S c h u i t e m a Meijer 1961, 136-137.

eigen vinding.

Six v a n H i l l e g o m , J h r . Hendrik


A m s t e r d a m 4 s e p t e m b e r 1790 - 24 a u g u s t u s 1847 's Graveland.

L i t e r a t u u r : Lux 24 (1913), 5 1 1 .


A m s t e r d a m , 's Graveland. L i t e r a t u u r : A.C. H o f m a n - A l l e m a , 'Het oudste toestel van

T i n n e , A l e x a n d r i n e Petronella Francisca

Daguerre te A m s t e r d a m , ' A m s t e l o d a m u m 55 (dec. 1968), 229-230.

Den Haag 17 o k t o b e r 1835 - 1 augustus 1869 N o o r d Afrika.

S l a t e r u s , Idanus H e n d r i k u s

A m a t e u r f o t o g r a f e ; stadsgezichten.

L e e u w a r d e n 26 april 1846 - 6 mei 1921 Den Haag.


L e e u w a r d e n , W e e r d G 29 (1868, atelier o v e r g e n o m e n van

L i t e r a t u u r : W . S u t h e r l a n d , A l e x a n d r i n e Tinne, Haar leven en

Den H a a g , Lange V o o r h o u t .

J . J . H a a g e n ) ; W e e r d G 35 (1873); Lange Marktstraat (1894).

reizen, A m s t e r d a m 1935; Foto 1957, 4 4 ; Focus 1955, 519-520;

Den Haag (1909; atelier te Leeuwarden voortgezet door

Cat. tent. ' A l e x a n d r i n e T i n n e , reizigster d o o r A f r i k a , ' Den Haag

H. d e Bruin).

( G e m e e n t e m u s e u m ) 13 juli - 13 okt. 1974; Clara Eggink, De


m e r k w a a r d i g e reizen v a n A l e x a n d r i n e Tinne, 's Gravenhage (1976, 2e druk).

Slaterus, Ruurdje L e e u w a r d e n 1 april 1875 - ?

T o l l e n s , H.J.

L e e u w a r d e n , b u i t e n v o o r m a l i g e V r o u w e n p o o r t (1894); Groote

D o r d r e c h t , V o o r s t r a a t 289 (bij J.G. Hameter). R o e r m o n d .

H o o g s t r a a t L 9 (1898-1907; atelier o v e r g e n o m e n d o o r

E i n d h o v e n , N i e u w s t r a a t 295b.

J . Z i l v e r b e r g ) . Den Haag (1909).

L i d m a a t s c h a p : N.A.F.V. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1876, 1877, 1879, 1881, 1883, 1888, 1891,

Snoek, J.B.

1896, 1897, 1898, 1899, 1908.

A m s t e r d a m , H a l v e m a a n s t r a a t IJ 524 (1860-'66); Spiegel


straat CC 686. H a n d e l a a r in schilderen teken b e h o e f t e n ; fotograaf (atelier

T r i v e l l i , A.P.H.

s a m e n m e t P. Kiers).

Den Haag. Rochester, N e w York (na 1910). K u n s t f o t o g r a f i e ; wetenschappelijke fotografie (o.a. bij Kodak,

Springer, Leendert

Rochester).

Leiden 5 m a a r t 1789 - 29 o k t o b e r 1871.


L e i d e n . A m s t e r d a m (tijdelijk in 1838). Leiden.


M i n i a t u u r s c h i l d e r ; tekenaar; lithograaf; een van de eerste in

Publicaties: artikelen over wetenschappelijke fotografie in

Leiden w e r k z a m e d a g u e r r e o t y p i s t e n (1849 of eerder).

b i n n e n - en b u i t e n l a n d s e tijdschriften.

L i t e r a t u u r : S c h e e n ; Leidsch Dagblad 6 a u g . 1977.


Staas, Thomas Martin

Trossell, Valentijn Johannes

K o b l e n z (Duitsland) 8 m a a r t 1844 - ?


L e e u w a r d e n , N i e u w e s t a d F 12 (1867); W i l l e m s k a d e ,

Den H a a g , Slijkeinde 41 (ca. 1870); N.W. Buitensingel 185

Z u i d z i j d e W 1 en L 285 (1874). Koblenz (vanaf 1895; atelier

(ca. 1877); H e m s t e r h u i s s t r a a t 15 (ca. 1878; na 1883 niet meer

v o o r t g e z e t d o o r H.J. de Koe).

als f o t o g r a a f te Den Haag v e r m e l d ) . Rotterdam (vanaf

N a m in 1870 f i r m a E. Fuchs over.

28 sept. 1888).


L i t e r a t u u r : Geselschap, Lijst van Haagse f o t o g r a f e n .

Stutner, Jan Gottfried

U l r i c h , C. J S z n .

A l k m a a r , H o u t t i l 15 (1913).

Rotterdam.

A d v e r t e e r d e : N i e u w s t e A m e r i k a a n s e Snelfotografie Tip-Top,

Z a k e n m a n ; a m a t e u r f o t o g r a a f ; o.a. p i g m o p r o c é d é ,

m e t bijzondere g a s v e r l i c h t i n g .

autochroomplaten.


L i d m a a t s c h a p : Rotterdamse A.F.V. (jarenlang bestuurslid en commissaris).

Taconis, Simon Arnoldus Boudewijn 106

Leeuwarden 24 september 1867 - 22 september 1928 Leeuwarden.


Vermeulen, Abraham Adrianus

L i t e r a t u u r : I.H. v a n Eeghen, 'Kinderleven in de Franse t i j d , '

U t r e c h t 18 o k t o b e r 1817 - ?

Amstelodamum,

U t r e c h t , L o g e m e n t 'De G o u d e n Leeuw,' Oudkerkhof (tijdelijk,

A l l e m a 'Het o u d s t e toestel van Daguerre te A m s t e r d a m , '

in 1860); Voetiussteeg (vanaf febr. 1860). Leiden (vanaf 1874).

Amstelodamum,

jaarboek nr. 47 (1955), 145-173; A . C H o f m a n nr. 55 (dec. 1968), 229-230.

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 152; Scheen. W a a l , J.C. V e r m e u l e n , C.J.L.

Utrecht, Hamburgerstraat.

A m s t e r d a m , Heerenstraat 6; Heiligeweg (hoek Singel);

Fotografische inrichting, gekoppeld aan kartonnen dozenmakerij,

H o o f t s k a d e . Den Haag, Toussaintkade 1 1 . Utrecht, Nieuwe

ca. 1857-'67.

G r a c h t 50. R o t t e r d a m .


V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; kunstenaarsportretten. Weenink, Antoni V e r v e e r , M o z e s L e o n a r d u s ('Maurits')

Z w o l l e 13 a u g u s t u s 1831 - ?

Den Haag 7 m e i 1817 - 23 maart 1903 Den Haag.

Den H a a g , S p u i 225.

Den H a a g , 1e W a g e n s t r a a t S 81 (20 apr. 1857); Zeestraat 46

M e u b e l m a k e r ; n a m in april 1868 atelier over van fotograaf

(17 j u n i 1861); Zeestraat 52 (3 aug. 1863); Prinsegracht 53

J.R.F. N i e v e r g e l d .

(ca. 1893).


Kunstschilder, houtgraveur; fotograaf van 20 april 1857 tot 1893; hoffotograaf.

W e g n e r , Louis ( L u d w i g )


Frankenthal (Beieren, Duitsland) 1816 - 13 n o v e m b e r 1864

Publicaties: A l b u m v a n onze t i j d g e n o o t e n op het gebied van

Amsterdam.

k u n s t e n en w e t e n s c h a p p e n , Den Haag, 1861.

A m s t e r d a m , Kalverstraat 187 (1850); Prinsengracht BB 439

L i t e r a t u u r : S c h e e n ; M e n s o n i d e s 1977.

( v r o e g e r e huis v a n f a m . G u y a r d , met glazen atelier in de t u i n ) ; Kalverstraat D 26; Rokin 138. Utrecht, Hamburgerstraat F 237

Vicht, J . J . van der

(filiaal); Leijdsche S t r a a t w e g (1871, filiaal).

G o u d a , M a r k t (22 okt. 1854). Utrecht, Logement 'De Gouden

O p l e i d i n g in M ü n c h e n en W e n e n ; k w a m in 1850 uit Zürich naar

L e e u w , ' O u d k e r k h o f (1854-'55).

A m s t e r d a m ; v a n a f ca. 1860 geassocieerd met M o t t u .

Rondreizend d a g u e r r e o t y p i s t .

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1850, 1852, 1855, 1862, 1865.

L i t e r a t u u r : Evers 1918, 13; Geselschap 1961.

L i t e r a t u u r : Evers 1915, 2 5 2 ; Scheen; Foto 1975, nr. 6, 56-59.

V i n k e n b o s , W i l l e m Frederik

Weinberg, A.S.

A m s t e r d a m 17 j u l i 1831 - 26 juli 1896 Den Haag.

G r o n i n g e n , Heerestraat (hoek Zuiderdiep).

G e e r t r u i d e n b e r g (tot 1853). Loosduinen (1853-'55). Den Haag,

Fotograaf G r o n i n g e r S t u d e n t e n c o r p s ; portret- en genrestudies

S c h e l p e n l a a n 21 (1864); Kerkstraat 21 (1870); Conradkade 6 1 ;

v a n het J o o d s e l e v e n ; boereninterieurs.

De Riemerstraat 111 (1879; vanaf 1890 op dit adres samen met

L i d m a a t s c h a p : N.C.F.K.

C . M . Dewald).


K u n s t s c h i l d e r en f o t o g r a a f (vooral p o r t r e t t e n ) ; leermeester


v a n P. D e w a l d . L i t e r a t u u r : S c h e e n ; M e n s o n i d e s 1977. Visser van Weeren

W e r n e r , L.R. A m s t e r d a m , N i e u w e n d i j k H 150 (1878); Nieuwendijk H 201 (nam atelier o v e r v a n P. Carstensen). V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en cabinetfoto's.

Den H a a g , Piet Heinstraat 3 9 ; Kortenaerkade 1 ; Stationsweg 63 ( m e t c o m p a g n o n Van K a m p e n ) .

W e s t e r b o r g , C.E.

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; atelier 'l'Etoile.'

A r n h e m (1864-1905), Vossenstraat B 66; Vossenstraat B 263;

Vlaanderen, Leonard

E u s e b i u s b u i t e n s i n g e l 1 (hoek Spijkerstraat; 1888);

A l k m a a r 20 s e p t e m b e r 1871 - .10 mei 1941 A l k m a a r (zoon van

M e n t h e n s t e e g F 252. Utrecht, Tolsteegsingel K 34 Oostzijde

Pieter V l a a n d e r e n ) .

(atelier o v e r g e n o m e n d o o r J . van Beijnum).

A l k m a a r , V e r d r o n k e n o o r d D 34 (atelier 'De R e m b r a n d t ' ) ; Oude


G r a c h t 201 (vanaf 31 juli 1902); Langestraat 97 (1915);


S t a t i o n s w e g 6 (1925); Oude Gracht 285a (1941). L i t e r a t u u r : Boer 1973.

W i e g m a n , L e o n a r d u s Franciscus

V l a a n d e r e n , Pieter

A m a t e u r f o t o g r a a f ; edeldrukprocédé's.

A m s t e r d a m 8 s e p t e m b e r 1840 - 1878 Alkmaar.

T e n t o o n s t e l l i n g e n : o.a. 1915.

A l k m a a r , V e r d r o n k e n o o r d D 34 (vanaf 6 a u g . 1867, 'De

L i t e r a t u u r : Focus 1921, 459.

ca. 1880/81 - 1924 Dinant (België).

R e m b r a n d t ' ) . Den Helder, Kanaalweg tegenover Tivoli (filiaal). H o o r n , G r o o t e N o o r d nabij het Breed 165 (filiaal). Nieuwediep (filiaal). S c h a g e n (filiaal).

William A m s t e r d a m , D a m s t r a a t 34.

A s s o c i e e r d e zich in 1874 m e t C F . van Steensel v a n der Aa. L i t e r a t u u r : Boer 1973.

Wilms, Mathieu

V o g t , A u g . F.W.

S i t t a r d , Limbrichterstrasse 8 (atelier na zijn d o o d voortgezet

V e r t e g e n w o o r d i g e r in Nederland van A m e r . Stereoscopic

d o o r w e d u w e W i l m s - M a h r , 1932-'34, later d o o r zoon Joseph

V i e w s Co.; k u n s t f o t o g r a f i e ; f o t o ' s w a t e r s n o o d 1916.

(geb. 1894) tot 1960; daarna detailhandel fotoartikelen).

1863 - 1932

T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1914, 1916. V o s , J a c o b W i l l e m s z o o n de A m s t e r d a m 5 d e c e m b e r 1774 - 23 juli 1844 Bloemendaal.

W i n k e l , L. v a n d e W e r k z a a m ca. 1891-1904. R o t t e r d a m , Rue v a n Oldenbarnevelt 123; Westzeedijk 23.

V i s i t e k a a r t p o r t r e t t e n en c a b i n e t f o t o ' s ; atelier 'Photographie

het atelier o v e r ; hoffotograaf.

Parisienne.'

L i d m a a t s c h a p : Associate Royal Photographie Society. L i t e r a t u u r : Boer 1927; Cosmorama

1939, 183; Focus 1939, 714.

W i n k o o p , H. v a n ca. 1861/62 - 4 m a a r t 1938 Utrecht.

Zilverberg, Jacob

U t r e c h t , G a n z e n m a r k t 14 bis.

S t e e n w i j k 4 a u g u s t u s 1886 - ?

A m a t e u r f o t o g r a a f (vanaf ca. 1900).

L e e u w a r d e n , Grote Hoogstraat L 9 (1907; o p v o l g e r v a n


R u u r d j e Slaterus). Steenwijk (1908).

L i t e r a t u u r : Focus 1923, 28. Zimmermans, Adolphe Witsen, Willem Arnold

W e r k z a a m 1885-1925.

A m s t e r d a m 13 a u g u s t u s 1860 - 13 april 1923 A m s t e r d a m .

Den Haag, De Riemerstraat 21 en 48; Conradkade.

A n t w e r p e n (1881). A m s t e r d a m (tot 1884). Maartensdijk (tot 1886).


D i e p e n h e i m (tot 1887). Baarn (tot 1888). De Bilt (1888). Londen

L i d m a a t s c h a p : N.F.V. (secretaris 1893-'94).

(1890). Laren N.H. (tot 1891). A m s t e r d a m (tot 1893). Ede (tot


1902). A m s t e r d a m (tot 1919). Nederl. Indië (tot 1921). A m s t e r d a m . S c h i l d e r en etser; o p l e i d i n g Rijksacademie v o o r B.K.,

Z w e e r s , Berend

A m s t e r d a m ; amateurfotograaf.

H a a r l e m 8 s e p t e m b e r 1872 - 21 februari 1946 Haarlem.

L i d m a a t s c h a p : A r t i et A m i c i t i a e .

H a a r l e m , G r o t e Houtstraat 174. N i j m e g e n (vanaf 15 a u g . 1892).


G o u d a , O o s t h a v e n B 81 (22 juli 1895). Haarlem (12 dec. 1896).

L i t e r a t u u r : S c h e e n ; cat. tent. ' W i l l e m W i t s e n , Fotograaf,'

A r o s a (Zwitserland) (30 sept. 1920). B u s s u m . Haarlem (4 a u g .

Den Haag ( G e m e e n t e m u s e u m ) , 29 j a n . - 13 maart 1977.

1923 - 21 f e b r . 1946). V a k f o t o g r a a f ; m e d e o p r i c h t e r Nederlandsch Fotografisch

W o l l r a b e , Carl Philip

M u s e u m , Haarlem 1912.

H a m b u r g 16 april 1812 - 16 juli 1887 Den Haag.

L i d m a a t s c h a p : N.C.F.K.; N.A.F.V. (erelid).

H a m b u r g . Den Haag, Buitenhof 29 (1859; W o l l r a b e & Co);


S p u i s t r a a t 69 (1860); Boekhorststraat 107 (1861); Boekhorst


straat 91 (1863). S c h e v e n i n g e n , Nieuwstraat 59 (filiaal vanaf 1867). Den H a a g , Malakkastraat 49 (1879; na zijn d o o d w e r d de zaak d o o r zijn w e d u w e voortgezet). O o r s p r o n k e l i j k m u z i k a n t ; hoffotograaf; werkte van 1868-'72 samen met J. van Gorkom. L i d m a a t s c h a p : A.P.V. (vanaf maart 1876). L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977. W o l l r a b e , H.W. H a m b u r g 1 d e c e m b e r 1843 - ? (zoon v a n C.P. Wollrabe). H a m b u r g . Den Haag, A m s t e r d a m s e Veerkade 39 (1870); N o o r d e i n d e 9 6 ; Westerbauerstraat 144 (1879-'94). H o f f o t o g r a a f ; visitekaartportretten en cabinetfoto's. L i t e r a t u u r : M e n s o n i d e s 1977. W o l t h e r s , H. J z n . G r o n i n g e n , N i e u w e Kijk in 't Jatstraat (vanaf 1850). D a g u e r r e o t y p i s t ; leerling v a n Hünerjager. Literatuur: Groninger

Courant 19 juli 1850; Schuitema Meijer 1961.

W o t k e , Dr. P. Werkzaam 1855-74. R o t t e r d a m , Westerstraat 771 (atelier samen met zoon). D a g u e r r é o t y p i e ë n ; visitekaartportretten. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1855, 1858. L i t e r a t u u r : Evers 1914, 252. Zanen, Weyert Jan van G o u d a , G o u w e 156a (vanaf 13 juli 1893); Blauwstraat H 11 (vanaf 10 m a a r t 1896; zaak voortgezet d o o r P.W. Hekker). H a a r l e m (vanaf 24 okt. 1913; o p v o l g e r v a n P. Clausing). L i d m a a t s c h a p : N.F.K. T e n t o o n s t e l l i n g e n : 1908, 1915. L i t e r a t u u r : Geselschap 1961. Ziegler, Franciscus X a v e r u s W i l h e l m u s J o s e p h u s (Franz) Z w o l l e ca. 1893 - 12 n o v e m b e r 1939 Den Haag (zoon v a n D u i t s e f o t o g r a a f R. Ziegler). Z w o l l e . Den Haag. O p l e i d i n g bij v a d e r en aan Höhere Fachschule, M ü n c h e n ; w e r k t e v a n 2 t o t 16 j u n i 1919 bij H. Berssenbrugge; 108

later in dienst v a n H.J.F.M. D e u t m a n n ; na diens d o o d n a m hij

A a r d r i j k s k u n d i g G e n o o t s c h a p 44

c a m e r a lucida 3 4

A b r a a s , Ch. 75

camera obscura 5

A c a d é m i e des Sciences 6, 47

C a m e r o n , J u l i a M . (1815-79) 67

A d a m s o n , Robert (1821-'48) 14

C a m p , M a x i m e du (1822-'94) 43

A g u a d o , C o m p t e O l y m p e (1827-?) 50

C a r r o l l , Lewis (1832-'98) 67

A l b a d a , L.E.W. v a n (1868-1955) 28, 29, 3 3 ; afb. 198

c a r t o m a n i e 21

a l b u m 17, 2 1 , 2 2 , 24, 26, 27, 31

c a r t o p h i l i e 33

Alfred Brothers 8

Cephas 44

A l m a - T a d e m a , Laurens (1836-1912) 4 1 , 69, 70

Chits & Fils 5 0 ; afb. 122

a m a t e u r f o t o g r a f i e 26, 29, 40, 46, 55, 69, 75

C h r é t i e n , Gilles L. 5

A m e r i c a n Stereoscopic C o m p a n y 32

C i t r o e n , R. Paul (geb. 1896) 7 9 ; afb. 201

A m s t e r d a m s c h e A m a t e u r Photographen Vereeniging 69, 78

Claudet, A n t o i n e F.J. (1797-1867) 50

A m s t e r d a m s c h e P h o t o g r a p h e n Vereeniging 67, 69

Clausing Jr., P.J. (1870-1913) 75, 76, 78; afb. 189

A p o l , Louis F.H. (1850-1936) 4 1 , 73

C o h e n , J . 58; afb.

A r a g o , François D. (1786-1853) 4 1 , 47

C o l l e n , Henry (1800-75) 31

A s s e r , Eduard (1809-'94) 29, 34, 44, 64

C o u p e r u s , Louis (1863-1923; Eline Vere 1889) 2 1 , 30

atelier (fotografisch) 6, 8, 9, 10

152

C o u r b e t , Gustave (1819-77) 53, 57 C o u v é e , M . M . 35

Baier, W o l f g a n g 5

C r a m w i n c k e l , P.J. 38, 61

Baker, W . J . 8 B a k h u i s , J.A. afb.

199

Bakker Korff, A . H . (1824-'82) 72, 73

D a g u e r r e , Louis J . M . (1787-1851) 5, 6, 34, 47, 66, 67 Daru 67

B a r r e s w i l , Louis Ch. (1817-70) 64

D a v a n n e , Louis A . (1824-1912) 64

Bataviaasch G e n o o t s c h a p 4 3 , 44

D a v i s o n , G e o r g e (1856-1930) 68

Bauer, M a r i u s A . J . (1867-1932) 41

Delacroix, Eugène (1798-1863) 41

B a y a r d , H i p p o l y t e (1801-'87) 37

D e l a m o t t e , Philip H. (1820-'89) 61

B e a r d , Richard 31

D e l a r o c h e , Paul (1797-1856) 58

Bede, C u t h b e r t afb. 102

Delboy, Gebr. (Antonius 1838-?; Lambertus 1840-?) 37; afb. 26, 55

B e e l e n k a m p , J.G.H. afb. 45

D e m a c h y , Robert (?-1937) 68

B e r c k h e y d e , Gerrit (1638-'98) 34

D e u t m a n n , F.W.H. (?-1906) 3 2 ; afb. 44

B e r g h a u s , J.P. (1810-70) 2 9 ; afb. 67

D e u t m a n n , H.F.J.M. 7 5 ; afb. 191

B e r s s e n b r u g g e , Henri (1873-1959) 9, 57, 79; afb. 7, 146, 193,

D e w a l d , C M . 69, 75

B e r t i l l o n , A l p h o n s e 49, 50

D i g g e l e n , J a n v a n (1836-1925) 33

Beyer, J a n de (ca. 1703-?) 34

Diorama 5

B i n g e r , M.H. 6 9 ; afb. 147

D i s d é r i , A n d r é A . (1819-'90) 21

B i o w , H e r m a n n (1810-'50) 58

Draper, Prof. J o h n W. (1811-'82) 8, 47

Bispinck, Ign. (1860-1924) afb. 100

D u b o s q , J u l e s (1817-'86) 31

Blanc, Charles 68 B l a n q u a r t - E v r a r d , L.D. (1802-72) 43, 6 3 ; afb. 108

Ebner, afb. 49

Blitz, E.A. v o n (1822-?) 62

Eckhardt, J . C (1864-1945) afb. 133

Bock, T h é o p h i l e E.A. de (1851-1904) 69

e d e l d r u k p r o c é d é 68, 75, 76, 79

Boer, A d r i a a n (1875-1940) 7 9 ; afb. 182

E g e n b e r g e n , J . H . (1822-'97) 21

B o n e f a n g , A.L. afb. 5

Eilers, B.F.A. (1878-1951) 7 9 ; afb. 197

B o n g a , S. 4 5 ; afb.

e m a i l l e f o t o g r a f i e 31

115, 116

B o o n , N.J. 33

E m d e n , A . v a n 6, 67

Bosdijk, J.F. 67

E m e r s o n , Peter H. (1856-1936) 68

B o u d o i r - f o r m a a t 2 1 , 31

E p h r a ï m , J . 6 7 ; afb.

B o u r d i e u , Pierre 22

Evers, G.A. 7

B o u r n e , S a m u e l (1834-1912) 43

Eijk, M r . J.A. v a n (1808-'87) 35, 68

178

B o u s s o d , V a l e d o n & Co. afb. 69 B o u w m e e s t e r , T h . 75

F e n t o n , Roger (1819-'69) 43, 60, 64

B r a d y , M a t t h e w B. (1823-'96) 61

Fildes, Sir Luke 4 9 ; afb. 120

B r a n d s m a , P. afb. 38

Fischel, f i r m a 29

B r a n d s m a , W i l l e m H. 28

Fizeau, H i p p o l y t e (1819-'96) 47

B r a u n , A d o l p h e (1811-77) 32

Fokke, S i m o n (1712-'84) 34

B r e d a , J.G.S. v a n (1788-1867) 6

f o t o s c u l p t u u r 70

Breitner, G e o r g e H. (1857-1923) 53, 70, 72, 7 3 ; afb. 186, 187

Foucault 47

B r e w s t e r , Sir David (1781-1868) 31

F o u q u e t , Pierre 34

B r o u w e r , J a n D. 3 1 , 59

Fraenkl, A . en E. 65; afb.

B r u i n i n g , B e r n a r d u s (1834-?) 13, 59

François, E d u a r d 7, 8

145

B r u m u n d , Ds. J.F.G. 43, 44 B u c k m a n n , J o h a n H. (1820-'84) 35

G a r d n e r , A l e x a n d e r (1821-'82) 61

B u f f a , Frans & Z o o n 45

Gassel, Lucas (ca. 1500-ca. 1570) 34

B u r g , P. v a n der 32

G e u s , G. de 58

B ü t t i n g h a u s e n , J . 75

G i r a u l t de Prangey, J o s e p h Philibert (1804-'92) 41 Giroux, firma 6

c a b i n e t p o r t r e t 10, 15, 17, 20, 2 1 , 22, 26, 29, 3 1 , 32, 67

G l o e d e n , Baron v o n (1856-1931) 70

C a l o t y p e Club 43

G o e d e l j e e , J a n (1824-1905) 38, 59; afb. 62, 95, 153

Camarsac, Lafon de (1821-1905) 31

G ö t t e , P.F. afb. 60

G o g h , V i n c e n t v a n (1853-'90) 53

K l u m p e s , A.C. 9

G o r k o m Jr., J . v a n (1827-'80) afb. 123

K o d a k c a m e r a 2 9 ; afb. 66

G o r t e r , H e r m a n (1864-1927) 73

K o l k o w , Fr.J. v o n (1839-1914) 38, 6 3 ; afb. 52

G o u p i l & Cie. 4 7 , 6 4 ; afb. 68, 172

K o n i n g h , L. de (1810-'87) afb. 157

G o u p i l - F e s q u e t , Frédéric 41

k o o l s p i t s l a m p 8, 9

G o y e n , J a n v a n (1596-1656) 34

K o r f m a c h e r , Gerard K.M.H. (1835-?) afb. 7

G r a n t , W.J.A. 46

K r a m e r , Francis (1878-1965) 19, 7 9 ; afb. 34, 204, 205

G r a y , Gustave Ie (1820-'62) 37

K r o m , Dr. N.J. 44

G r é g o i r e , A u g u s t e M J . (1888-1971) 3

K r u g e r , Paul (1825-1904) 61

G r e i n e r , A . 13, 4 0 ; afb. 12, 97, 159

Kruyt, W.J. 6

G r i a n t a , A . afb. 74

K ü h n , Heinrich (1866-1944) 68, 69

G r i m a u d , B.P. 10

K u i j e r & Z o n e n , W . G . afb. 8

G r o n i n g s e A m a t e u r Fotografen Vereniging 75 G r o o t e , A . W . (1819-'82) 69

L e e u w e n k u i j l , J . 68; afb. 92

G r o o t e , Barend 60

Lelie, A d r i a a n de (1755-1820) 19

Grijs, J . de 69

L e m e r c i e r 64

G u y de Coral, f i r m a 29, 48

L e r e b o u r s , N.M.P. (1807-73) 4 1 , 47, 64 L e w i s , J o h n F. (1805-76) 41

Haagse A m a t e u r Fotografen Vereniging 76

L i c h t w a r k , A l f r e d (1852-1914) 68

H a a k m a n , H.L.J. (1830-'94) 69

L i n d n e r , A l e x 10

H a a n , Fokke C. de (1893-1962) 65

L o e b , Ernst (1878-1957) 79

H a m e t e r , J.G. 62, 63; afb. 140, 168, 169

L o m a n & Co., f i r m a 28, 29

H a n f s t a e n g l , f i r m a 47

L o m a n r e f l e x c a m e r a afb. 63, 64

H a p p e l , I.G. afb. 53

L o n d o n Stereoscopic C o m p a n y , 3 2 ; afb. 79

H a r m s , H. afb. 9 Heeckeren v a n Kell, W i l l e m Baron v a n (1815-1914) 54; afb. 139

M a a t s c h a p p i j Felix Meritis 6

H e i n d o r f , C. 21

M a a t s c h a p p i j v o o r de W e r k e n d e Stand 5 1 , 55

H e i n e n , G.H. 4 0 ; afb. 96

m a g n e s i u m (-licht) 8

H e n n e b e r g , H u g o (1863-1918) 68

M a l o n e , T h o m a s A . 31

H e n n e m a n , Nicolaas (1813-75) 7

M a r i s , M a t t h i j s (1839-1917) 69, 76

H e n n e q u i n , J.F. afb. 127

M a r i s , W i l l e m (1844-1910) 69, 70

H e r s c h e l , Sir J o h n F.W. (1792-1871) 47

M a r v i l l e , Charles 63

Herz, S. afb. 11

M a y a l l , J o h n J.E. (1810-1901) 2 1 , 29

H e y d e n , J a n v a n der (1637-1712) 34

M e n s , H.A. afb.

Hill, David O. (1802-70) 14

M e r k e l b a c h , J . (1877-1942) 7 9 ; afb. 208

Hille, H. en C o m p . 33

M e s d a g , Taco (1829-1902) 69

Hille, M.E. (1827-?) 35; afb. 46

m i c r o s c o p i s c h e f o t o ' s 31

H i n e , Lewis H. (1874-1940) 53; afb. 137

M i d d e n d o r p , G. afb. 13

Hofker, C.J. afb.

136

H o l l a n d , f o t o p e r s b u r e a u afb.

131

M i l l e t , Jean F. (1814-75) 53 175

Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen 6

M ö g l e , C.E. (1857-1934) 7 5 ; afb. 99, 142, 156, 160, 183, 190 M o l k e n b o e r , T h e o (1871-1920) 78

h o o f d s t e u n 1 1 , 15

M o n c k h o v e n , D. v a n 37

H o u t e W i l l e m s , F. v a n den 46

M o r s e , Prof. S a m u e l F.B. (1791-1872) 8

H o u t e n , S. v a n (1837-1930) 53

M o t t u , P.A. 69

H u b r e c h t , Dr. H.F.R. 45

M o u l i n 32

H u g h e s , C. Jabez (1819-'84) 7, 8

M u l d e r , G . L (1841-?) afb. 54

H u i j s e n , J o h a n (1876-1959) 57, 79; afb. 148, 149, 150

M u n s , E. (1878-1964) 19, 7 9 ; afb. 206

Huijsser, J.F.J. (1868-1924) 6 9 ; afb. 181

M u y b r i d g e , E d w a r d (1830-1904) 65

Idzerda, W i e g e r H. (1873-1938) 75, 76, 78, 7 9 ; afb. 192

n a a k t f o t o g r a f i e 31

I s e n r i n g , J o h a n n B. (1796-1860) 37

N a d a r , Gaspard Félix T o u r n a c h o n (1820-1910) 59

Israëls, Isaac (1865-1934) 53, 73

Natuurkundig Genootschap 6

Israëls, Jozef (1824-1911) 53, 69

N e d e r l a n d s e A m a t e u r Fotografen V e r e n i g i n g 3

Ivens & Co., f i r m a 29, 48

N e d e r l a n d s e Club v o o r Fotokunst 79 N e d e r l a n d s e Fotografen V e r e n i g i n g 69

J a g e r , A . 3 1 , 3 2 , 35, 59, 6 1 , 68

N e d e r l a n d s e Fotografen Kunstkring (NFK) 75, 76, 79

J a m e s , Sir Henry (1803-77) 64

N e d e r l a n d s Fotografisch M u s e u m 3

J e l g e r h u i s , J . (1729-1806) 6

Niekerk, D. (ca. 1824-'81) 6 9 ; afb. 39

J e s e r i c h , Dr. Paul 49

N i e p c e , J o s e p h N. (1765-1833) 5

J o n g , G o d f r i e d de 6 7 ; afb. 179

N i j e n d a a l , J.R. v a n (1880-?) 7 9 ; afb. 207

J u h l , Ernst W . (1850-1915) 68 Olie, J a c o b (1834-1905) 10, 37, 55; afb. 10, 93, 94 Kaiser, Dr. F. 48

O l l a n d , W . C 48

Kaiser, Pieter J a n 4 7 , 48; afb. 117

O o s t e r h u i s , Pieter (1816-1885) 3 1 , 32, 35, 59, 6 1 , 62, 68, 69;

K a r s e n , Eduard (1860-1941) 70

afb. 87, 88, 165

Kiek, Israël D. (1811-'99) 2 4 ; afb. 57

o p t i c a - p r e n t e n 32

K i n s b e r g e n , Isidore v a n (1821-1901) 4 , 43, 44, 64; afb. 109, 110,

O p w y r d a , R.J. 7

111, 112, 113, 114

Os, M e i n a r d v a n 69

K l o o s , W i l l e m (1859-1938) 73

O ' S u l l i v a n , T i m o t h y H. (1840-'82) 61

O v e r b e k e , H. v a n 19; afb. 30

Six v a n H i l l e g o m , Hendrik (1790-1847) 6 sociale f o t o g r a f i e 51-57

Paleis v o o r Volksvlijt 59, 6 1 ; afb. 162

Société Frangaise de Photographie 29, 67

P a n o p t i c o n of Science a n d A r t 7

s o f t - f o c u s 68

Perger, J u l i u s (1840-?) 6 2 ; afb. 166, 167

S p a n i e r , E. 59

p e r s f o t o g r a f i e 65

s p i e g e l s t e r e o s c o o p 31

Philips, Caspar 34

S p r i n g e r , Leendert (1789-1871) 2 9 ; afb. 67

P h o t o g r a p h i e Française afb. 73

S t a n h o p e - l e n s 31

p h o t o h e l i o g r a a p h v a n K e w 47

Stedelijk M u s e u m A m s t e r d a m 78

Photo-Secession 68

S t e i c h e n , E d w a r d (1879-1973) 68

physionotrace 5

Stelzner, Carl F. (1805-'94) 58

P i e n e m a n , J a n W i l l e m (1779-1853) 58

S t e p h a n , Dr. Heinrich v o n 33

P i e n e m a n , Nicolaas (1809-'60) 15

s t e r e o f o t o g r a f i e 28, 3 1 , 32, 33, 35, 37

Pilartz, J a c q . afb.

S t e r n b e r g , Carl 7, 8, 9

158

Plasschaert, A l b e r t 72

S t e r r e w a c h t Leiden 7, 47

P o i t e v i n , A l p h o n s e L. (1819-'82) 64

Stieglitz, A l f r e d (1864-1946) 68, 69; afb. 180

Polak, Richard (1870-1956) 9, 7 9 ; afb. 6, 200, 202, 203 P o l m a n , A . (1826-?) en H o h m a n n , J . (1833-?) afb. 20 P o l y g o o n 65; afb.

173

P o m p e v a n M e e r d e r v o o r t , J h r . J . L C . (1829-1908) 46

T a c h t i g e r s 73 T a l b o t , W i l l i a m H.F. (1800-77) 5, 7, 3 1 , 34, 35 T h o m a n , A.C. 9; afb. 5

p o r c e l e i n f o t o g r a f i e 3 1 , 49

T i n n e , A l e x a n d r i n e (1835-'69) 37, 43, 64; afb. 89

P o r t m a n , Christiaan J . L (1799-1868) 6, 34

T o l l e n s , H.J. 69

P o t h o v e n , Hendrik (1726-1807) 19

T o o r o p , J a n (1858-1928) 53

Prager & Lojda 10

T r a p p & M ü n c h 10

p r e n t b r i e f k a a r t 33, 40, 64, 68

T u r n e r , J o s e p h M.W. (1755-1851) 41

Prentenkabinet Dresden 68 Prentenkabinet Leiden 3, 43

U n d e r w o o d & U n d e r w o o d 32, 61

Pronk, Cornelis (1691-1759) 34 Pruter, Claus (1823-'63) 35

Vaz Dias, M.S. 65

Pryce, F. 46

V e l d e , Esaias v a n de (ca. 1591-1630) 34

P u y o , E.J.C. (1857-1933) 68

V e r e e n i g i n g v o o r Volksvlijt 3 1 , 32, 35, 64, 68 V e r e n i g d e F o t o b u r e a u x afb.

174

R a p p a r d , A n t h o n v a n (1858-'92) 51

V e r m e e r , J a n (1628-'91) 34

Regters, T i b o u t (1710-'68) 19

V e r n e t , Horace (1789-1863) 41

Rejlander, Oscar G. (1813-75) 8, 67

V e r v e e r , M.L. (1817-1903) 58

R e m b r a n d t ( i e k ) (1606-'69) 8, 67, 68

V e t h , C.D. 45

R e n s i n g , Carl 18, 6 3 ; afb. 29, 170

V e t h , Prof. dr. P.J. (1814-'95) 44, 45

r e p o r t a g e - f o t o g r a f i e 58, 59, 60, 6 1 , 64, 65

Visitekaartportret 8, 10, 1 1 , 15, 16, 17, 20, 2 1 , 26, 29, 3 1 , 32, 52, 67

r e t o u c h e 13, 14, 67, 68

Visser v a n W e e r e n afb. 5

Retto, Dr. F.A.W. 7, 3 1 , 49

V o g t , A u g . 3 2 ; afb. 80

Reynet de la Rue, P.H.J. 3 1 ; afb. 71

V o s , J a c o b de (1774-1844) 6

Riis, J a c o b A . (1849-1914) 53

V o s m a e r , Carel (1826-'88) 64

Rinck, R.W. 21 R o b i n s o n , Henry P. (1830-1901) 40, 67

W a r r e n de la Rue 47

R o c h u s s e n , Charles (1814-'94) 58, 69

Watzek, Hans (1848-1903) 68

Roeloffsen H ü b n e r , f i r m a 64

W e e l e , H.J. v a n der (1852-1930) 70

R ö n t g e n , Dr. W i l h e l m K o n r a d (1845-1923) 48

W e g n e r , Louis (1816-'64) 14; afb. 22

Royal P h o t o g r a p h i c Society 67

W e g n e r & M o t t u afb.

Royal Polytechnic Institution 7

W e i t z e l , W.P.A. 4 4

Rust, J o h a n A . (1828-1915) 38

W e n c k e b a c h , L.W.R. (1860-1937) 34

R u y s d a e l , J a c o b v a n (ca. 1628-'82) 34

W e y d e , Henri v a n der 8

R u y s d a e l , S a l o m o n v a n (ca. 1600-70) 34

W h e a t s t o n e , Sir Charles (1802-75) 31

Rijn & Co., v a n afb. 50

W i l h e l m i n a , K o n i n g i n (1880-1962) 78

124

W i l k i e , Sir David (1785-1841) 41 S a l o n - f o r m a a t 2 1 , 31

W i l l i a m afb. 72

S a u g u i n 32

W i n k e l , L. v a n de afb. 47

S c h a a p & Co., f i r m a 28, 29

W i s s e l i n g h , H.J. v a n 6

S c h a a p s t e r e o c a m e r a 28; afb. 65

W i t s e n , W i l l e m (1860-1923) 7 3 ; afb. 185, 188

S c h a a r w ä c h t e r , Dr. J u l i u s (1821-?) 7, 28

W o l l r a b e , H.W. (1843-?) 75; afb. 25, 125

S c h ä f e r , A d o l p h 4, 4 2 ; afb. 103, 104, 105, 106 S c h e n d e l , A r t h u r v a n (1874-1946) 73

Z i l c k e n , Philip (1857-1930) 69

Schlencker, J.G.C. 46

Z i m m e r m a n , J . C 68

S c h o t e l , ateliers afb. 70

Z i m m e r m a n s , A. 75

S c h u i j t (tot C a s t r i c u m ) , H.C. (1820-?) 6 4 ; afb. 177

Z u y l e n , G.E.V.L. v a n 45

S e l d a m , R. ten 6

Z w a r t , Piet (1885-1977) 79

S h e r r i n g t o n , J . 14, 34, 54; afb. 21, 86, 138

Z w e e r s , Berend (1872-1946) 7 9 ; afb. 195, 196

S i e g r e s t , Roelof A n t o n 50 S i l h o u e t t e , Etienne de (1709-'67) 5 S i s t i n g , J u l i u s 10

F o t o g r a f i e : Cor v a n W a n r o o y , Prentenkabinet Leiden. C o p y r i g h t tekst en f o t o ' s : Prentenkabinet van de Rijksuniversiteit L e i d e n , m e t u i t z o n d e r i n g v a n afb. 10, 93, 94, 96, 154, 158, 164, 165 G e m e e n t e a r c h i e f v a n A m s t e r d a m , afb. 139 Huisarchief Ruurlo, Rijksarchief van Gelderland te A r n h e m , afb. 152 Gemeente a r c h i e f v a n Den Haag, afb. 1 5 1 , 156 en 160 Gemeentearchief v a n R o t t e r d a m , afb. 182 D. Boer, Haarlem en afb. 201 Paul Citroen, Wassenaar. U i t g a v e en l a y - o u t : Staatsuitgeverij, 's Gravenhage. Basis lay-out en o m s l a g : W i m Crouwel, André Toet (Total Design). L i t h o ' s : N e m e l a u n d Lenzen G m b H , R h e y d t - M ö n c h e n g l a d b a c h . B i n d w e r k : B o e k b i n d e r i j W . Oosterbosch B.V., V e l d h o v e n . D r u k : Drukkerij Rosbeek BV, N u t h . Auteursrecht voorbehouden © S t a a t s u i t g e v e r i j 's Gravenhage 1978 No part of t h i s b o o k m a y be reproduced in any f o r m , by print, p h o t o p r i n t , m i c r o f i l m , or a n y other means w i t h o u t w r i t t e n p e r m i s s i o n o f t h e publisher. Niets uit deze u i t g a v e m a g w o r d e n v e r v e e l v o u d i g d e n / o f o p e n b a a r g e m a a k t d o o r m i d d e l van druk, f o t o c o p i e , m i c r o f i l m o f o p w e l k e wijze dan ook, zonder v o o r a f g a a n d e schriftelijke t o e s t e m m i n g v a n de uitgever.

826273F-271

Mensonides 1977 H. Mensonides, 'Een nieuwe kunst in Den Haag,' jaarboek Die Haghe, Den Haag 1977, 96. Gebruikte afkortingen: A.A.F.V

Recommend Documents