Mensen maken Maastricht! Veel mensen zetten zich in voor elkaar en voor onze stad. Omdat ze het leuk vinden, omdat ze het nodig vinden, omdat ze gevraagd worden, omdat ze willen helpen: er zijn zoveel redenen om mee te doen. Op een manier die bij 2015 past: soms vinden we elkaar in levende lijve. Maar ook digitale middelen helpen ons om kennis te maken en samen te werken. En we zijn net mensen: we doen graag iets wat we leuk vinden én wat in onze agenda past.
Dit doet u! In dit krantje willen we mooie, waardevolle acties en initiatieven die bijdragen aan de sociale kracht van de gemeente Maastricht met u delen. En vooral de motivatie en passie van de mensen die Maastricht maken! We hebben een eerste selectie gemaakt voor deze uitgave en willen dit in de toekomst vaker delen. Samen - ook thuis of in de buurt Mensen maken Maastricht een fijne stad om in te wonen of werken, of om te bezoeken. Het is belangrijk om je prettig te voelen in de buurt waarin je woont. En om te merken dat je contact hebt met je buren en zij met elkaar. Bovendien vinden de meesten onder ons het ook fijn om te voelen dat je tussen mensen woont waar je een beroep op kunt doen. Dit maakt het dat je je bijvoorbeeld prettig voelt bij alleen wonen, ook als je wat ouder bent of hulp nodig hebt. Daarnaast is het leuk om te horen over de activiteiten die er zijn in je buurt. Waarbij er natuurlijk ruimte moet zijn om deze activiteiten te kunnen organiseren. Dat alles geeft de mensen in de stad schwung. Veranderen doen we samen! Er wordt veel gepraat over de kracht van de samenleving en meer zelf kunnen. Als overheid investeert de gemeente Maastricht daarin. In deze uitgave is te lezen dat u en uw buren al zoveel doen! De gemeente hoeft niet alles te organiseren, sterker nog: dat wilt u ook niet meer altijd. Er zijn allerlei redenen waarom onze rol als overheid verandert. En daarbij krijgen wij geen gebruiksaanwijzing. We gaan samen met u, de mensen die Maastricht maken, op zoek naar een nieuwe invulling. En dat zal met vallen en opstaan gebeuren, maar de ontwikkeling is begonnen en gaat door!
Mensen maken Maastricht! Gewoon waar mogelijk, speciaal waar nodig Verbinden, delen en ‘anders’ verdelen. Daarover gaat het bij The Masters, een particulier initiatief dat Sheila Oroschin en Han Zittema vijf jaar geleden in Wyck startten voor ‘anders’ ontwikkelde jongeren. Via Masters projecten en door ervaring op te doen bij ondernemers en bewoners in Maastricht, kunnen jongeren na het speciaal onderwijs hun talenten ontdekken, ontwikkelen en benutten. Inmiddels werkt The Masters samen met 33 zorg gerelateerde instanties en breiden de projecten zich uit. Tot de doelgroep behoort nu ‘iedereen die ‘anders’ is en op basis van zijn of haar talent een bijdrage wil leveren aan de maatschappij. “We zijn The Masters begonnen vanwege mijn ‘anders’ ontwikkelde zoon Alex”, vertelt Sheila. “Wij wilden voor hem na het speciaal onderwijs een zinvolle daginvulling. Maar we merkten al snel dat de bestaande voorzieningen niet uitgaan van de aanwezige talenten. En dat er sprake is van veel wantrouwen, dus verkokering en een minutencultuur. Onder het motto ‘ Gewoon waar mogelijk, speciaal waar nodig’, zijn we toen gaan kijken hoe ver we zelf konden komen.”
Projecten Ver, zo blijkt vijf jaar later. The Masters is opgezet vanuit het idee dat iedereen de kans krijgt om deel te nemen aan de samenleving, ook ‘anders’ ontwikkelden. Een inclusieve maatschappij, noemt Sheila dat. “Die wereld zijn we zelf gaan maken, samen met lokale bewoners, ondernemers, onroerend goedeigenaren en de overheid. We hebben een plek gecreëerd waar iedereen welkom is. De enige vraag die we stellen, is: ‘waar droom je van en waar denk je dat je talent zit’?
Daar gaan we mee aan de slag.” The Masters regelt ervaringsplekken bij bedrijven en organisaties in Maastricht en daarbuiten. The Masters hanteert een leerlijn, uitgevoerd door The Masters Academy, en kent eigen projecten; The Masters Foodservice, The Masters Greenery in Borgharen en The Green Canteen, dat ‘anders’ ontwikkelden laat meedraaien in kantines op scholen.
Buurtplatforms denken na over hun eigen rol en taken!
foto: Aron Nijs
In de Hoogbrugstraat wordt momenteel een pand omgevormd tot woningen voor vijftien Masters en vijf studenten. Op de begane grond komen algemene voorzieningen en services voor de wijk, waaronder een was- en strijkservice, foodservice en ‘Buurtzorg’, gerund door sociaal ondernemers en Masters.
Besparen “Wij willen de maatschappij wakker schudden”, zegt Sheila. “Onze manier van werken leidt ertoe dat mensen anders gaan kijken. Niet alleen naar de anders ontwikkelden, maar ook naar de systemen die we met elkaar hebben bedacht. Door ondernemender te werk te gaan, kun je veel geld besparen. Geld dat je kunt inzetten om met z’n allen die inclusieve maatschappij te realiseren.”
blijft het afval wel binnen proporties.” Het voorjaar is de beste tijd om de oevers langs de Maas op te schonen. Dan organiseert Angéla jaarlijks een opruimactie, waarvoor ze via de Dorpsberichten medewerking vraagt. “Meestal zijn we met twintig à dertig man. In het kader van het Schone Maasproject krijg ik wat geld voor deze actie. Daarmee betaal ik een lunch voor iedereen die meehelpt. Dat maakt het gezellig én het is goed voor de onderlinge contacten.”
Op stap met prikstok en afvalzak
Inspireren
foto: Aron Nijs
Voor Angéla Moberts is het de gewoonste zaak van de wereld om het afval op te ruimen dat ze buiten tegenkomt. “Je kunt je daaraan ergeren, maar je kunt ook gewoon wat doen.” Samen met Frans Falise vormt ze de ‘Itterse zwerfvuilruiming’. In de loop der tijd hebben ze al vrachtwagens vol rommel verzameld. Het begon ermee dat Angéla het afval dat ze in Itteren vond, niet meer kwijt kon. “Toen ben ik naar de dorpsraad gestapt en via hun weer in contact gekomen met 2
de gemeente. Van de gemeente kreeg ik prikstokken en grote groene zakken om alle troep in te doen. Die zet ik op vaste plekken in het dorp, met een sticker erop
van de Itterse zwerfvuilruiming. Meestal halen medewerkers van de gemeente ze dezelfde dag dan weer op.”
Opruimactie Frans en Angéla maken in de winter en het voorjaar jaar wekelijks een opruimronde door Itteren. “We lopen twee uur”, vertelt Frans. “In die tijd kunnen we niet altijd alles weghalen, maar zo
Intussen breidt het werk van Angéla en Frans zich uit. Frans ruimt bijvoorbeeld ook de milieuperrons op. “Ik hoop zo andere bewoners te inspireren hetzelfde te doen.” En met Sibelco heeft hij contact over vrachtwagenchauffeurs die plastic bekertjes op straat gooien. “Al dat plastic komt uiteindelijk terecht in onze voedselketen”, zegt Angéla. “Niet iedereen realiseert zich dat. Wij concentreren ons daarom op mensen die enthousiast zijn en ons willen helpen. Voor ons is dit een zinvolle bezigheid. En we merken dat het in Itteren gewaardeerd wordt wat we doen.”
Nieuwe tijden leiden tot nieuwe afspraken! Sinds 2008 heeft de gemeente een convenant met buurtkaders. Een convenant dat heeft geleid tot vele goede initiatieven, maar ook hier geldt dat we moeten vernieuwen. De Maastrichtse buurtplatforms hebben daarom een werkgroep ingesteld, die aan de slag gaat met het ontwerpen van een toekomstbeeld. Op 21 mei heeft deze werkgroep hun eerste bevindingen teruggekoppeld aan de grote groep van de buurtplatforms.
Inspiratie De werkgroep ging samen met de wethouder, ambtenaren en een aantal professionals voor inspiratie een kijkje nemen in Peel en Maas en Venlo. Zeer geïnåspireerd keerden zij terug naar Maastricht! Onder de indruk van het aantal vrijwilligers en van wat bewoners zelfstandig voor elkaar kunnen krijgen. Maar ook geïnspireerd door hoe de bewoners met de gemeente communiceren en samenwerken. Wat klein begon, is inmiddels een vitale gemeenschap geworden met veel zorg voor elkaar.
Maatwerk Maar Peel en Maas en Venlo zijn geen Maastricht, zo zeiden de werkgroep en hun achterban. Maastricht is geen dorp, maar een stad met meer dan 40 buurten die allemaal hun eigenheid hebben. Dus werken ze nu aan een eigen Maastrichts model, rekeninghoudend met die verscheidenheid. Peter van Minderhout, voorzitter van buurtplatform Campagne: ” Het was een hoogst interessante reis naar een ambitieuze ‘stip op de horizon’. Waar je zonder aangevlogen of uitgelachen te worden kan zeggen dat het buurtplatform niet de buurt is en dat de gemeente van “vinken naar vonken” moet. En dat wordt een hele toer.” In september hoopt de werkgroep hun uitgewerkt toekomstbeeld te kunnen presenteren aan hun achterban.
Mensen maken Maastricht! “Als je iets wilt, moet je iets doen” In Itteren en Borgharen wordt al jaren gewerkt aan het project Grensmaas. Bedoeld om het overstromingsgevaar terug te dringen, maar ook om het gebied langs de Maas aantrekkelijker te maken. De buurtraad van Borgharen en de dorpsraad van Itteren besloten samen een eigen recreatievisie te maken, met inbreng van alle bewoners.
Initiatief Stichting LEFteam: coöperatie Blauwdorp
Meester en gezel samen aan zet in Blauwdorp Jongeren die zijn uitgevallen op school helpen met het halen van een diploma. Dat is het doel van de Coöperatie Blauwdorp, een half jaar geleden opgericht door Stichting LEFteam. In een voormalige school aan de Elisabeth Strouvenlaan doen de jongeren werkervaring op volgens het meester/gezelprincipe: vrijwilligers begeleiden hen in verschillende vakgebieden, zoals horeca, logistiek en marketing. Goed voor de jongeren, zinvol voor de vrijwilligers. En ook de buurt profiteert. Kim van Arensbergen, voorzitter van de Coöperatie, kan zich nauwelijks verstaanbaar maken.
nen onder meer aan het werk in de professionele keuken. “Een van onze thema’s is lekker en gezond eten”, legt Kim uit. “Je hebt niet alleen voedsel nodig om te kunnen functioneren, eten verbindt ook. We bakken hier ons eigen brood en onze jongeren en vrijwilligers eten elke dag samen. Ook verbouwen we zelf groente, alles zo biologisch mogelijk.” Een van de ‘LEFjongeren’ heeft daardoor de smaak te pakken gekregen: hij wil een bakkersopleiding gaan volgen.
Rendabel
Op de achtergrond is een groepje jongens druk aan het timmeren, boren en zagen. In een dag tijd willen ze een vloer leggen op de tussenverdieping in de hoge verblijfsruimte. “Het mooie is, dat alles wat ze hier doen voor het ‘echt’ is”, zegt Kim. “Dat geeft hen zelfvertrouwen.”
Eigen brood De jongeren, in de leeftijd van 16 tot eind twintig, komen op vaste dagen en tijdstippen. Nu zijn het er zo’n tien, maar dat moeten er volgend jaar 25 worden. Zij kun-
De Coöperatie heeft volop plannen voor de toekomst. Kim: “We willen dat ons initiatief nog groener wordt en gedragen door de hele buurt. Binnenkort al kunnen buurtbewoners enkele dagen per week aanschuiven voor een heerlijke lunch.” In 2013 heeft Coöperatie Blauwdorp een startsubsidie gekregen van de gemeente, maar op de lange termijn hoopt Kim dat de coöperatie zichzelf rendabel maakt. “Iedereen kan hier een vergaderruimte boeken”, zegt Kim. “En we verzorgen bijvoorbeeld de catering bij evenementen. Zo slaan we twee vliegen in één klap: onze jongeren zijn aan het werk én het levert ons inkomsten op.”
“We maakten ons een beetje zorgen hoe het gebied tussen kanaal en Maas van Borgharen tot Itteren er uit zou gaan zien”, vertelt Joop Verhulst, voorzitter van de dorpsraad Itteren. “Daarom hebben we zelf een voorstel gemaakt, zoals wij het graag zouden willen. Dat plan hebben we op onze website gezet en in de dorpsberichten. Alle bewoners van Borgharen en Itteren hebben we gevraagd of zij achter onze visie konden staan. Iedereen mocht reageren en commentaar geven. Dat hebben ongeveer twaalf mensen gedaan. Op één punt na, hebben we alle aanbevelingen overgenomen en daarna hebben we de definitieve recreatievisie naar de gemeente gestuurd.”
Bomenlaan Intussen zijn de bewoners van de twee Maasdorpen zelf al begonnen met het uitvoeren van een aantal ideeën. “Toen de gasleiding tussen Itteren en Borgharen moest worden vernieuwd, bedachten we dat we daar graag een nieuw fietspad met bomen wilden maken”, zegt Joop. “Om de bomenlaan te financieren, kon iedereen voor 25 euro een boom adopteren. Die boom kreeg dan een kaartje met de naam van de gever erbij. De rest van het benodigde bedrag is bijeen gebracht door sponsors. Nu staan er meer dan honderd bomen. En mensen vinden het prachtig om naar ‘hun’ boom te kijken.”
Bijenhotel Hoewel er in Itteren en Borgharen al intensief werd samengewerkt, is dat door de recreatievisie alleen maar meer geworden. Er zijn vrijwilligers die het gebied rond de Maas schoonmaken, er is een bijenhotel geplaatst en er komen - als onderdeel van het wandelpadenplan - stapstenen in de rivier. “De recreatievisie is goed voor de onderlinge samenhang”, meent Joop. “Mensen hebben het erover. En steken de handen uit de mouwen. Want als je iets wilt, moet je iets doen!”
Sint Pieter vergrijst niet alleen sneller dan de overige wijken in Maastricht, het ontgroent ook sterker. “Mensen wonen hier fijn”, zegt Marianne Bruijnzeels van het buurtplatform. “Maar om te voorkomen dat de huidige vijftigers straks tussen wal en schip vallen, moeten we nu in beweging komen.” Vandaar het idee voor de oprichting van een buurtnetwerk, dat de verbinding tussen alle wijkbewoners verder moet versterken.
Een buurtnetwerk met fun factor De voorbereiding voor het buurtnetwerk begon eind vorig jaar. Uit een dialoogsessie met een aantal sleutelfiguren uit de wijk kwamen verschillende vervolgacties voort. Daaronder een ondernemersbijeenkomst, georganiseerd in samenwerking met het St. Pietersgilde, en een inventarisatie van alle verenigingen en vrijwilligers in de buurt. “Het is belangrijk om te kijken wat we al allemaal hebben in St. Pieter en hoe we dat kunnen verbinden”, zegt Marianne. “De kracht van het buurtnetwerk moet er in zitten dat we die verbinding zoeken over de generaties heen.”
aantal jaren de Salon St. Pieter, waar buurtbewoners elkaar eens per maand in een ongedwongen sfeer kunnen ontmoeten. Sinds kort wordt er elke maand samen onder leiding van een aantal enthousiaste vrijwilligers gekookt en gegeten in het buurtcentrum en in oktober organiseren we de eerste Burenbeurs. Iedereen die een vraag heeft of iets wil aanbieden, kan daar terecht.”
Bruis Belangrijk bij alle activiteiten is de ‘fun factor’, meent Marianne.
“We zorgen ervoor dat het leuk is. En dat werkt! Om een voorbeeld te noemen: in het begin was het contact tussen bezoekers van de Salon beperkt tot ‘hallo’ en ‘dag’. Nu bellen sommigen elkaar op om samen te gaan eten, te wandelen of naar het filmhuis te gaan. Een ander voorbeeld is de vrijdagavond van muziekfestival Bruis. Speciaal voor de bewoners uit de omgeving is er dan een buurtontmoeting, op initiatief van Bruis, het buurtplatform en de gemeente. Niet alleen jongeren komen daar op af, ook ouderen. Dat zijn de mooie momenten.”
Meer weten? Kijk op: www.buurtplatform.nl www.salonsintpieter.nl www.buurtcentrumsintpieter.nl
Leefbaarheid Hoe dat er dan precies gaat uitzien, daarover denkt het buurtplatform nog na. Marianne: “Het gaat ons om de leefbaarheid. Daar zetten we ons op allerlei manieren voor in. Zo kennen we al een 3
Mensen maken Maastricht! Zelfbeheer zwerfvuilruiming
Initiatieven in deze uitgave Andere initiatieven
Op stap met prikker en afvalzak pagina 2
Recreatievisie Itteren & Borgharen
Als je iets wilt, moet je iets doen pagina 3
pagina 7
Matchpunt Belfort, Hazendans, Daalhof
Hulp door en voor wijkbewoners pagina 6
Coöperatie Blauwdorp
Meester en gezel samen aan zet pagina 3
4
Mensen maken Maastricht! Stadsbrede initiatieven
Buurkracht Itteren & Vroendaal
Zonnepanelen dankzij de buurman pagina 6
Buurtplatform wordt buurtvereniging
EMEC
Nadenken over eigen rol en taken
Op weg naar een energieneutrale stad
pagina 2
pagina 6
Broodfonds
Vangnet voor\ ondernemers pagina 8
The Masters Wyck
Gewoon waar mogelijk, speciaal waar nodig pagina 2
Buurtpreventie Wyckerpoort Scharn Preventief
Speelplaats Heer Natuurlijk
Extra ogen in de wijk pagina 7
Gezond spelen in Heer pagina 8
5
Mensen maken Maastricht! Op weg naar een energieneutrale stad Zelf hebben Bert Dierick en Jos van Golde al een tijd zonnepanelen op hun dak. Maar dat er heel wat vragen kunnen rijzen bij het daadwerkelijk aanschaffen van zonnepanelen, hebben ze ook ervaren. Om Maastrichtenaren te helpen, hebben Bert en Jos daarom de Eerste Maastrichtse Energie Coöperatie (EMEC) opgericht.
Zonnepanelen dankzij de buurman
foto: Aron Nijs
Energie besparen kan iedereen. Maar je moet er wel tijd en geld in investeren. Door samen te werken met buurtgenoten, hoef je niet alles alleen uit te zoeken en wordt het ook nog goedkoper. Dat is het idee achter Buurkracht, een initiatief van Enexis Holding N.V., dat is opgepakt in de Maastrichtse wijken Itteren en Vroendaal. In Itteren waren Wim Beijer en Vivian Thewissen, beiden lid van de dorpsraad, de kartrekkers. In Vroendaal kwam het initiatief van Koen Goorman en Klaas Koelewijn. Patricia Vinclair treedt op als buurtbegeleidster van Buurkracht. Zij ondersteunt de initiatieven, maar het zijn de bewoners zelf die aan de slag gaan. Er is geen standaardproduct; elke buurt doet het op zijn eigen manier en de uitkomsten kunnen dan ook per project verschillen. “We nemen eerst een kijkje in de betreffende buurt om te zien welke huizen er staan en hoe het beste energie kan worden bespaard”, vertelt Patricia. “Daar maken we een rapport van. Dan maken we flyers met de uitnodiging voor een buurtbijeenkomst. Die flyers passen we voor elke buurt aan met eigen foto’s en teksten. Op de bijeenkomst leggen we uit wat Buurkracht inhoudt, bespreken we het rapport en worden er werkgroepjes samengesteld. Die gaan uitzoeken welke maatregelen er mogelijk zijn.”
Maatregelen Zo verdiepten twee werkgroepen in Itteren zich in isolatiemaatregelen en zonnepanelen. Zij zochten goede leveranciers en maakten met hen een afspraak over korting: hoe meer mensen meedoen, hoe hoger die wordt. Dat was voor bijna veertig huishoudens reden genoeg om overstag te gaan. Ongeveer vijftien mensen kozen voor zonnepanelen. De eerste maatregelen in Itteren worden nu uitgevoerd. In Vroendaal hebben zo’n twintig mensen zich aangesloten bij Buurkracht. Zij gebruiken de warmtecamera’s van Buurkracht om te zien waar en hoe ze het beste energie kunnen besparen. Daarna gaan de werkgroepen aan de slag. “Het leuke van Buurkracht is dat het ‘eigen’ is”, zegt Patricia. “Er staat geen vreemde aan de deur, maar je eigen buurman die vraagt of je mee wilt doen.”
Meer weten? Kijk op www.buurkracht.nl of stuur een e-mail naar:
[email protected].
In september opent het Matchpunt Daalhof-Belfort-Hazendans. Een paar keer per week kan iedereen die een ander wil helpen of hulp kan gebruiken, zich daar melden. Dit initiatief, dat op allerlei manieren ondersteund wordt door de buurtplatforms Belfort en Daalhof, heeft zich als een olievlek over de wijken verspreid. 6
Een duurzaam Maastricht, waar iedereen zijn eigen stroom opwekt en fossiele brandstoffen niet meer nodig zijn. Dat is het ideaal van EMEC. Maar dat gaat uiteraard niet vanzelf. “We zoeken naar wegen om mensen bij elkaar te brengen en draagvlak te krijgen”, zegt Jos. “We zijn klein begonnen, maar nu gaan we ook de wijken in. Via informatieavonden hopen we mensen te stimuleren om groene energie te gaan gebruiken.” Teruggave BTW In de meeste gevallen gaat het dan om de aanleg van zonnepanelen. “Als coöperatie kunnen we gezamenlijk panelen inkopen en zo een goede prijs bedingen”, vertelt Bert. “Ook hebben we onze know how gebundeld. Mensen kunnen bij ons terecht voor informatie, bijvoorbeeld over de leveranciers met wie we samenwerken
Het Matchpunt is voortgekomen uit een enquête onder buurtbewoners , waarin onder meer de vraag werd gesteld wat mensen zelf wilden doen voor hun wijk. Deze wijkscan (enquête) is een activiteit geweest vanuit de samenwerkende partners Mosae Zorggroep, Radar, Levanto en Trajekt. Daar kwamen zoveel positieve reacties op, dat er een thema-avond is georganiseerd. “Eerst hebben we alle verenigingen en instanties in onze wijken in kaart gebracht,” vertelt Nicole Neijman van het buurtplatform Belfort/Daalhof. “Toen kwam ook het idee voor het Matchpunt bovendrijven. Uniek is dat al in de voorbereiding heel veel vrijwilligers en professionele instanties samenwerken. Er zijn werkgroepen ontstaan van zo’n vijftien wijkbewoners, ondersteund door Mosae Zorggroep, Trajekt, ge-
en van wie we weten dat ze goede kwaliteit leveren. Maar we bieden ook hulp bij het aanvragen van een lening bij de provincie of bij de teruggave van de BTW.” Energierekening Het voordeel van een coöperatie is, dat je zelf wat te vertellen hebt, vinden Bert en Jos. “Iedereen kan direct lid worden. Geïnteresseerden kunnen ook een informatieavond aanvragen. Daar leggen we uit wat de mogelijkheden zijn en vragen we wat mensen willen en hoe ze energie willen besparen. De eerste stap is om te weten wat je verbruikt en hoe het minder kan. Leden van EMEC, die daarin thuis zijn, kunnen bij je langskomen om dat samen na te gaan. Hoe komt het bijvoorbeeld dat je energierekening hoog is? Kun je misschien oude apparaten vervangen die duur zijn in gebruik? En is je
huis geschikt voor zonnepanelen of een zonnecollector? Allemaal vragen waar we samen een antwoord op zoeken. Zo willen we mensen ontzorgen bij het besparen van energie. En hopen we dat Maastricht over een aantal jaren energieneutraal is.” Meer weten? Kijk op www.emec.nu.
meente, Radar, Levanto, boerderij Daalhoeve en het wijkleerbedrijf.”
Jong en oud
Bij het Matchpunt kan iedereen terecht met een hulpvraag. Maar ook aanbieders van hulp zijn van harte welkom. Nicole: “Nu richten we ons nog vooral op ouderen, die bijvoorbeeld hulp zoeken bij het doen van boodschappen of het uitlaten van de hond. Maar eigenlijk
willen we er voor iedereen zijn. Het bijzondere van dit plan is de koppeling tussen jong en oud. Zo gaan jongeren van het wijkleerbedrijf meedoen als aanbieder. Zij kunnen dan samen met een oudere vrijwilliger van bijvoorbeeld de groenvoorziening van Radar tuinklussen uitvoeren. Vanuit de werkgroepen zijn we constant op zoek naar dat soort samenwerking
foto: Aron Nijs
en verbinding van alle mogelijke partijen.”
Spreekuur
Het idee is dat het Matchpunt op verschillende plekken in de wijken BelfortDaalhof-Hazendans ‘spreekuur’ gaat houden. “Heel belangrijk voor het slagen van dit project is dat we een bemenste post hebben”, meent Nicole. “Daar komen vrijwilligers te zitten, die de mensen te woord staan. Zij koppelen de hulpvragers aan aanbieders, liefst ook vrijwilligers. Pas in laatste instantie schakelen we professionals in. Ik ben ervan overtuigd dat dit gaat werken en dat we met gemotiveerde mensen het Matchpunt tot een succes kunnen maken.”
Mensen maken Maastricht!
Extra ogen in de wijk In Wyckerpoort is sinds een tijdje het inbraakpreventieteam (IPT) actief. Een soortgelijk initiatief in Scharn, Scharn preventief, beleeft zijn kick-off in september aanstaande. De teams fungeren als een extra paar ogen en oren in de buurt. “Als we iets verdachts signaleren, waarschuwen we de politie.” Jos Vandebeek is een van de oprichters van het IPT Wyckerpoort, dat net als in Scharn na overleg met de wijkagent is opgezet. Het team heeft net de laatste patrouilleronde van dit voorjaar achter de rug. “In oktober maken we weer twee rondes”, vertelt Jos. “Een keer door Wyckerpoort noord/ midden en een keer door het gedeelte midden/zuid.” Het team bestaat uit vier buurtbewoners, aangevuld met zes volontairs (vrijwilligers) van de politie. Via flyers en posters hebben ze buurtgenoten op de hoogte gebracht van hun bestaan. En net als in Scharn is in Wyckerpoort bewustwording een belangrijk doel. Jos: “Als we bijvoorbeeld een gft-bak
onder een afdak zien staan, spreken we de bewoners daar op aan. Want met zo’n opstapje maak je het inbrekers wel erg makkelijk.”
Buurtapp Met name in het oude deel van Scharn is de inbraakgevoeligheid groot, zo laten de cijfers van de politie zien. Vandaar dat Scharn Preventief vanaf het najaar in dat deelte van de wijk met vrijwilligers wil gaan lopen. Intussen is er wel al een buurtapp, waar ongeveer twintig mensen zich bij hebben aangesloten. Als iemand iets ongewoons of verdachts ziet, kunnen ze elkaar dat via de app laten weten. Ook is er een mailadres aangemaakt:
[email protected]. Hier kunnen geïnteresseerden zich melden. De gemeente ondersteunt met de levering van bordjes ‘buurtpreventie’ in de wijk en het drukken van een flyer. Scharn Preventief wil vanaf september drie keer per week een ronde door de wijk gaan lopen. De verwachting is dat nog meer mensen zich aansluiten, zodat het team uiteindelijk twee keer per dag een ronde kan maken.
Sla uit de eigen buurttuin Tot voor kort was het grasveld bij de Gebroeders Hermansstraat in de wijk Sint Maartenspoort een plek waar veel mensen het bestaan niet van wisten. Nu ontstaat er een buurttuin, die moet uitgroeien tot een ontmoetingsplek voor iedereen. Het initiatief daarvoor is afkomstig van Kim Bolk. “Ik miste in de buurt een plek waar kinderen kunnen spelen en iets kunnen leren over de natuur”, vertelt de jonge moeder. Ze begon een handtekeningenactie in de wijk om medestanders te zoeken voor haar plannen. In april van dit jaar plaatste ze met een groepje mensen vier grote bakken, waarin ze groente kweken. Van de gemeente kregen ze een startbudget om de meest noodzakelijke spullen aan te schaffen. En daarnaast kregen ze hulp van sponsors.
het begin was dat wel anders: toen werd de inhoud van de bakken vernield. Maar nu houden buurtbewoners een oogje in het zeil. Met succes: de eerste sla is inmiddels geoogst.
Pizza-oven Als het aan Kim ligt, is dit pas het begin. In september wil ze een tuinfeest organiseren en op langere termijn droomt ze van een blotevoetenpad en een pizzaoven in de tuin. Kim: “Ik vind het leuk om samen met anderen van niets iets te maken, zonder
foto: Aron Nijs
dat het veel geld kost. We kijken nu welke partijen we nog meer bij ons initiatief kunnen betrekken. Misschien kunnen cliënten van Mondriaan hier komen helpen. En wie weet, komen we via het tuinfeest in contact met iemand uit de buurt, voor wie we boodschappen kunnen doen. Ik hoop dat steeds meer mensen met ons mee willen doen.”
Meer weten? Stuur een e-mail naar
[email protected].
Klusdagen Intussen zijn er drie klusdagen geweest. Via de eigen facebookpagina (Buurt Tuin) en dankzij mond-tot-mondreclame via ouders op het schoolplein, kwamen buurtbewoners helpen met onder meer onkruid wieden en hondenpoep opruimen. “We hebben de bakken gevuld en onderhouden ze”, zegt Kim. “En het leuke is, dat er nu spontaan nieuwe groenten worden gezaaid.” Helemaal in 7
Ruim twee jaar geleden las Patricia Gorissen op twitter over het Broodfonds, een alternatief voor reguliere arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, speciaal ontwikkeld voor zelfstandig ondernemers. Het idee sprak haar aan en van het een kwam het ander. Nu is Patricia voorzitter van het Dagelijks Broodfonds, een van de inmiddels meer dan zestig broodfondsen in Nederland.
Gezond spelen in Heer
Broodfonds als vangnet voor ondernemers
foto: Aron Nijs
Kinderen in Heer hebben iets om naar uit te zien: de speelplaats van basisschool Suringar en peuterspeelzaal Taman Kanak Kanak (samen Kindcentrum Heer) verandert langzaam in een avontuurlijke plek met veel groen, een moestuin en volop spelmogelijkheden. Een van de initiatiefnemers voor de natuurlijke speelplaats is Marije Koelewijn. Samen met andere ouders van kinderen op de Suringarschool maakte ze een plan om de traditionele speelplaats volledig in een nieuw jasje te steken. Daarbij kregen ze alle medewerking van de schoolleiding. Met geld van de school werden de eerste materialen aangeschaft en toen kon het werk beginnen. Intussen heeft de gemeente ook subsidie verleend in het kader van de tender ‘Meer voor elkaar’. Het project gaat dus zeker door en is naar verwachting over een jaar of twee helemaal af.
schooltijd open, zodat ook kinderen die niet naar Kindcentrum Heer gaan er gebruik van kunnen maken.
Voldoening Behalve het resultaat, telt volgens Marije ook de weg er naartoe. “Dankzij dit plan is er veel contact tussen ouders, buurtbewoners en professionals. Leden van Serve the City, een netwerk van mensen uit verschillende kerken, zijn ons een dag komen helpen met klussen. En een deel van de materialen, waaronder grind, kleine boomstammetjes en bomen, is
Moestuin “De speelplaats Heer Natuurlijk wordt straks een groene omgeving, waar kinderen kunnen spelen in de zandbak, klimmen op een heuveltje, hutten kunnen bouwen en eigen groente telen in de moestuin”, vertelt Marije. “Zo leren ze spelenderwijs: van respect voor alles wat groeit tot motorische vaardigheden en van fantasiespel tot samen plannen en overleggen.” Als alles klaar is, blijft de speelplaats ook na
Op dit moment wordt er volop gewerkt aan de speelplaats Heer Natuurlijk. Marije: “We hebben een tuingroep, maar we vragen regelmatig andere ouders om ons te helpen bij het onderhoud en de aanleg. Dat zijn altijd hele leuke dagen!” Dit project is echt een stimulans voor de hele buurt, meent Marije. “Groen is goed voor de gezondheid, de kinderen vinden het leuk en je ziet snel resultaat. Alles bij elkaar geeft dat veel voldoening.”
Divers “Nadat ik erover las, heb ik contact opgenomen met de Broodfondsmakers”, vertelt Patricia. “Samen met hen en met Jos Pappers hebben we twee bijeenkomsten georganiseerd voor heel Limburg. Daarop kwamen zo veel enthousiaste reacties, dat er al meteen vier Broodfondsen in de provincie zijn opgericht.” De leden van het Dagelijks Broodfonds komen uit Maastricht en omgeving. Begonnen met iets meer dan twintig
aanmeldingen, telt het fonds inmiddels bijna vijftig leden. Een divers gezelschap, met onder andere vertalers, professional organizers, muzikanten, accountants, filmmakers, bewindvoerders en therapeuten.
Colofon Uitgave van de gemeente Maastricht Tekst: Meyke Houben, Aanzet Fotografie: initiatiefnemers, tenzij anders vermeld Vormgeving: AnneMarie Mans, gemeente Maastricht
gesponsord door ondernemers en mensen uit de buurt.”
Voor veel zelfstandigen is het afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering een (te) grote investering. Om toch voor een vangnet te zorgen, bedacht een aantal vindingrijke ondernemers het Broodfonds. Geen verzekering, maar een voorziening gebaseerd op een schenking. Als je als ondernemer te maken krijgt met ziekte of arbeidsongeschiktheid en je inkomen valt weg, dan schenken de andere deelnemers je maandelijks een bedrag.
Solidariteit “Zelf was ik vrijwillig verzekerd via het UWV”, vertelt Patricia.
“Maar daar kun je alleen terecht als je minder dan een half jaar uit loondienst bent. Bij een broodfonds kan iedereen zich aanmelden die langer dan een jaar ondernemer is. Wat mij vooral over de streep trok, is de onderlinge solidariteit. Het systeem is niet onnodig complex, niemand verdient eraan. Je spaart maandelijks een bedrag. Als iemand in jouw broodfonds ziek wordt, schenken alle andere leden hem of haar een deel van dat gespaarde bedrag.
Anders dan bij een verzekering, blijft het geld dat je spaart van jou. Speciale uitzonderingen of moeilijke eisen voor intreders bij een broodfonds zijn er niet. En het allerbeste: nu een van onze leden ziek is, bieden anderen spontaan hulp aan. Dat klaarstaan voor elkaar vind ik een mooie gedachte.”
Meer weten? dagelijksbroodfonds. wordpress.com.
foto: Aron Nijs
8