MEMORANDUM GEMEENTELIJKE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

MEMORANDUM GEMEENTELIJKE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING 2013-2018 Gepresenteerd door de Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking Onderschreven door twintig lidorganisaties

DATS vzw Nicaraguacomité Sint-Truiden vzw

Direct Aid to Senegal

Vrienden van

Marokko

Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking St-Truiden

Memorandum gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking 2013 - 2018

Het lokaal Noord-Zuid beleid in Sint-Truiden 2013 - 2018 1. De gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking is een basisopdracht van de stad Sint-Truiden. In die zin wordt de gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking als een beleidsprioriteit opgenomen in de nieuwe Beheers- en Beleidscyclus (BBC) vanaf januari 2014. 2. Het integratiebeleid is een basisopdracht van de stad Sint-Truiden en zal integraal deel uitmaken van het Strategisch Meerjarenplan (BBC) van de stad Sint-Truiden vanaf januari 2014. 3. De stad Sint-Truiden engageert zich om de internationale 0,7 norm (0,7 % van de gewone begroting) te realiseren. 4. Er wordt een schepen voor ontwikkelingssamenwerking en integratie aangesteld. 5. De dienst ontwikkelingssamenwerking wordt behouden met minimaal 1 voltijdse tewerkstelling en met financiële middelen. 6. De dienst integratie wordt behouden met de huidige tewerkstelling en een groter eigen budget. 7. Het beleid gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking en het integratie beleid in Sint-Truiden worden op een participatieve en democratische vorm gegeven door een schepen, de betrokken stedelijke diensten en de lokale actoren (middenveld) in Sint-Truiden. 8. Er wordt in 2013 een nieuwe beleidsnota ontwikkelingssamenwerking 2013-2018 ontwikkeld en deze wordt uitgevoerd. 9. De stad Sint-Truiden erkent dat de GROS, haar leden en andere actoren de principiële partners zijn in de ontwikkeling en uitvoering van het lokale gemeentelijke ontwikkelingsbeleid. 10. De stad Sint-Truiden behoudt en versterkt haar subsidiebeleid ontwikkelingssamenwerking voor de lokale organisaties in Sint-Truiden. 11. De stad Sint-Truiden behoudt en versterkt haar unieke stedenband met Nueva Guinea, Nicaragua. 12. De stad Sint-Truiden zet volop in op een duurzaam beleid met een maximale aankoop van fair trade en korte keten producten (in eigen diensten, tijdens activiteiten, in de cafetaria’s…); een aankoopbeleid textiel overeenstemmend met de schonen klerencampagne; het gebruik van FSC gelabeld hout en papier; een grondstof- en energiearm beleid gericht op hernieuwbare energie; het opnemen van criteria in de subsidiestelsels. 13. De stad zet volop in op de sensibilisatie van de bevolking en versterkt de scholen in hun opvoedkundige rol naar een wereldburgerschap. 14. De stad zet maximaal in op een horizontale samenwerking tussen de verschillende stedelijke diensten m.b.t. het Noord-Zuidbeleid en het integratiebeleid, en voert een actief beleid om deze beleidsdomeinen een plaats te geven bij de verschillende stedelijke diensten.

-2-



Een doeltreffend lokaal Noord-Zuidbeleid in Sint-Truiden Ontwikkeling is een recht voor iedereen en internationale solidariteit is dan ook een morele plicht voor elk beleidsniveau. Elk bestuursniveau heeft een rol te spelen en moet dit ook vertalen in een concreet beleid. Vanzelfsprekend verschilt die rol naargelang het bestuursniveau en moet er gezocht worden naar de best mogelijk complementariteit met, en de meerwaarde voor, de sector ontwikkelingssamenwerking. Voor het lokale bestuur van Sint-Truiden zit die meerwaarde enerzijds in de nabijheid van vele vrijwilligersgroepen die zich inzetten voor de draagvlakvergroting in het Noorden, en voor concrete projecten in het Zuiden. Anderzijds is er de opgebouwde expertise die aanwezig is in Sint-Truiden om in het kader van de stedenband onze zustergemeente Nueva Guinea in Nicaragua te ondersteunen in haar duurzame lokale ontwikkeling. Om ontwikkelingssamenwerking doeltreffend te maken dienen enkele principes gerespecteerd te worden.

1. Eigenaarschap Bevolkingen in het Zuiden moeten zelf hun ontwikkeling in handen kunnen houden. Dat betekent dat de partners waarmee Sint-Truiden samenwerkt, op een democratische manier, zelf de richting en de prioriteiten van hun ontwikkeling moeten kunnen bepalen. Onze rol is niet die van donor, maar van ondersteuner en capaciteitsversterker. Ook bij de uitvoering is het belangrijk om voldoende verantwoordelijkheid aan de partners te laten, zodat de realisaties iets van henzelf zijn, waar ze volledig achter staan en waar ze later op verder kunnen bouwen. Het is belangrijk dit eigenaarschap steeds voor ogen te houden in het kader van de stedenband en bij het beoordelen van projecten die gesubsidieerd worden. Het ondersteunend beleid in de vorm van subsidies aan de lidverenigingen van de Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (GROS), mag niet leiden tot het opleggen van landen of thema’s waarrond deze verenigingen moeten werken. Organisaties en werkgroepen in Sint-Truiden die zich inzetten voor het Zuiden moeten zelf kunnen bepalen wat hun prioriteiten zijn, hoe ze zich organiseren en met wie ze samenwerken.

2. Afstemming Samenwerkingsprogramma’s en projecten moeten zo goed mogelijk aansluiten bij de beleidsplannen van onze partners. Doelstellingen en te behalen resultaten worden samen met de partner, en met participatie van alle belanghebbenden, geformuleerd. Het beleid in Sint-Truiden werkt nauw samen met de verschillende vrijwilligersgroepen en derden in de organisatie en uitvoering van sensibiliserende en educatieve activiteiten. Het stadsbestuur kan haar ondersteuning voor educatie en bewustmaking het productiefst inzetten door bij de aanwezig dynamieken aan te sluiten en deze te versterken. Onderlinge samenwerking en gemeenschappelijk acties en campagnes in Sint-Truiden worden gestimuleerd.

3. Wederzijdse verantwoording Alle (Zuid)partners die van of via de stad Sint-Truiden financiële middelen ontvangen hebben een verantwoordelijkheid in de samenwerking met de stad Sint-Truiden. In de samenwerking met deze (Zuid-)partners komt de stad Sint-Truiden haar beloftes en engagementen na.

-3-



Voor subsidies die gegeven worden aan verenigingen geldt: duidelijke en transparante (subsidie)criteria met voldoende middelen, duidelijke doelstellingen en realistische resultaten. Het correct gebruiken en afrekenen van de toegekende middelen is de verantwoordelijkheid van de vereniging die het geld krijgt. Wat betreft de stedenband: onze partnergemeente Nueva Guinea stelt zich garant voor het juist gebruik van de steun die ze ontvangt, op basis van duidelijke en participatief ontwikkelde plannen en met een transparante beheer. Zowel Sint-Truiden als Nueva Guinea leggen verantwoording af tegenover hun lokale bevolking over wat ze doen.

4. Resultaatgericht beheer Doelstellingen en resultaten van het gemeentelijk beleid en van concrete acties en projecten worden duidelijk omschreven alsook de stappen die men moet zetten om die te realiseren. Het gemeentelijk beleid voor ontwikkelingssamenwerking wordt gevoerd op basis van een beleidsnota die de legislatuur omvat. Deze beleidsnota wordt daarna correct uitgevoerd met een systematische opvolging, evaluatie en eventuele bijsturingen.

5. Beleidscoherentie voor ontwikkeling Ontwikkelingssamenwerking is slechts een deel van alle (politieke) beslissingen die een invloed hebben op ontwikkeling. Het is daarom belangrijk dat alle beslissingen, ook op andere (beleids-)domeinen, een positieve impact hebben op de resultaten van het gemeentelijk beleid ontwikkelingssamenwerking en de leefwereld van de bevolking in het Zuiden. Dit wordt o.a. concreet gemaakt door bij de aanschaf van goederen en diensten door de stad resoluut te kiezen voor eerlijke en duurzaam geproduceerde producten; enkel leveranciers toe te staan die aantonen dat hun goederen en diensten geproduceerd worden met respect voor milieu, arbeids- en mensenrechten; al haar beslissingen te laten toetsen aan duurzaamheidcriteria.

-4-



Doel 1: Sint-Truiden zet in op communicatie en sensibilisering Solidariteit met het Zuiden kan enkel tot stand komen indien de Truienaar zich bewust is van de oorzaken van de onrechtvaardige kloof tussen Noord en Zuid. De impact van het eigen gedrag op het Zuiden is een belangrijk aandachtspunt. Communicatie, educatie en sensibilisatie zijn de basis om te komen tot de nodige structurele veranderingen. De lokale overheid is het niveau dat het dichtst bij de bevolking staat, en dus is het best geplaatste bestuursniveau voor efficiënte communicatie, educatie en sensibilisatie. Communicatie, educatie en sensibilisatie is echter een gedeelde taak van het stadsbestuur, het onderwijs, lokale ngo’s en vierdepijlerinitiatieven. De verschillende Noord-Zuidgroepen aanwezig in Sint-Truiden moeten hierin duidelijk zichtbaar zijn. Hun sterke aanwezigheid verhoogt de slaagkans op interesse bij nieuwe mensen, scholen en verenigingen. De Noord-Zuidgroepen kunnen hiervoor permanent beroep doen op de ondersteuning door de stad SintTruiden die hun acties versterkt en betrekt bij de beleidsvorming. Het is essentieel dat mensen toegang hebben tot correcte informatie. Het verstrekken van informatie is een basisopdracht van de stedelijke dienst ontwikkelingssamenwerking, via de beschikbare communicatiekanalen, via laagdrempelige activiteiten, via educatie, via samenwerking met andere stedelijke diensten …. Mensen aanzetten tot meedenken over oplossingen is hierbij steeds het uitgangspunt.

Stedelijke communicatiekanalen De GROS vraagt dat intensief wordt gecommuniceerd over het stedelijke beleid in al zijn aspecten. Dat moet gebeuren via de stedelijke website www.sint-truiden.be, het maandelijkse infoblad en de publieke aankondigingsborden, maar ook via sociale media zoals facebook en twitter. Activiteiten, projecten, campagnes en informatie van de gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking, van de GROS en zijn lidorganisaties en andere actoren worden bekendgemaakt via de UIT in Sint-Truiden-kalender, de beschikbare websites, facebook, het stedelijk informatieblad, elektronische communicatie en via nieuwsbrieven.

Pers De pers is een belangrijk informatie- en sensibilisatiekanaal naar het groter publiek. De GROS en haar leden worden door de stad ondersteunt door het verspreiden van persberichten en de organisatie van persconferenties.

Horizontaal beleid Het Noord-Zuidbeleid is een geïntegreerd beleidsdomein. Er zijn duidelijke verbanden met milieu, sociale en economische aspecten en democratie. Daarom is dit geen exclusieve bevoegdheid van de schepen voor ontwikkelingssamenwerking. Ook de andere schepenen horen er binnen hun beleidsdomeinen aandacht voor te hebben. Om een maximale integratie te bereiken, is samenwerking met andere beleidsdomeinen noodzakelijk. De stad stimuleert actief de andere stedelijke diensten tot samenwerking en zorgt voor een draagvlakverbreding bij het personeel.

-5-



Ook het brede middenveld in die domeinen wordt gestimuleerd tot samenwerking.

De bibliotheek: poort op de wereld De stedelijke bibliotheek is een belangrijke partner in het sensibiliseren van mensen. De GROS wenst dat verder aandacht wordt besteed aan de verdere uitbouw van het didactische materiaal over landen, volkeren en culturen,met bijzondere aandacht voor mondiale educatie bij kinderen, jongeren en nieuwe inwoners.

Cultuur als toegangspoort In het culturele aanbod vraagt de GROS aandacht voor de programmatie van mondiale films, optredens en voorstellingen.

De toekomst is aan de jeugd Het betrekken van jongeren is een absolute must. Het is aangewezen dat de stedelijke jeugddienst systematisch Noord-Zuidgelinkte thema’s opneemt doorheen haar programmatie. Jeugdverenigingen worden in het subsidiebeleid van de jeugddienst gestimuleerd aandacht te besteden aan internationale solidariteit.

Samenwerking met milieudienst, de STAL & duurzaamheidsambtenaar De GROS vindt het prioritair dat er samen wordt gewerkt met de milieudienst, de Sint-Truidense Adviesraad voor Leefmilieu (STAL) en de duurzaamheidambtenaar. Het is noodzakelijk dat de duurzaamheidambtenaar hier voldoende aandacht en interesse voor toont. De GROS formuleert samen met de milieuraad adviezen rond aankoopbeleid, openbare aanbestedingen en klimaatbeleid.

Extra stimulansen om andere verenigingen te bereiken De GROS vraagt aan het stadsbestuur om actief toenadering te zoeken tot verenigingen die in eerste instantie geen link hebben met de Noord-Zuidproblematiek. Zo kunnen creatieve samenwerkingsverbanden worden opgezet met bv. verenigingen waar armen het woord nemen of zelfs met het bedrijfsleven. Soms willen ondernemers ook hun betrokkenheid met kwetsbare groepen tonen of een ecologische bezorgdheid uiten.

-6-



Doel 2: Sint-Truiden engageert zich voor het klimaat Nu al zijn er miljoenen klimaatslachtoffers in het Zuiden. Overstromingen, droogte, mislukte oogsten en stijgende voedselprijzen komen steeds vaker voor., in belangrijke mate het gevolg van ons klimaatgedrag de voorbije eeuwen. Het beste gebaar dat we op dit vlak voor het Zuiden kunnen stellen, is onze eigen CO2-uitstoot beperken en kiezen voor duurzaamheid.

Noord-Zuid & klimaat: twee handen op één buik De meeste acties en campagnes in het noorden om het publiek klimaat- en milieubewuster te maken hebben weinig oog voor de ‘Zuid-dimensie’ van de klimaatverandering. Klimaatbewuster gaan leven doe je nochtans ook voor het Zuiden! Vanuit die visie wil de GROS dat het Noord-Zuidbeleid klimaatbewuste initiatieven mee ondersteunt en uitdraagt. De GROS doet haar duit in het zakje door bij de beoordeling van aanvragen voor projectsubsidies rekening te houden met het klimaat en milieuaspect.

Sint-Truiden klimaatneutraal! De GROS wil dat het stadsbestuur zich engageert om haar CO2-uitstoot aanzienlijk terug te dringen en klimaatneutraliteit na te streven. Dat wordt ook zo vooropgesteld in het ‘Convenant of Mayors’, een initiatief van de Europese Commissie dat Sint-Truiden in 2011 onderschreef. Kiezen voor dit convenant veronderstelt dat Sint-Truiden een referentiemeting houdt en een plan maakt om de CO2uitstoot met meer dan 20% terug te dringen. De GROS vraagt dat Sint-Truiden samenwerkt met Fedesco, het overheidsbedrijf dat instaat voor energiebesparende maatregelen in overheidsgebouwen. Na tussenkomst van Fedesco gaat de energiefactuur voor de gebouwen en installaties van gemeenten gemiddeld met een kwart omlaag. De GROS vraagt het stadsbestuur ook om geleidelijk om te schakelen naar een elektrisch aangedreven wagenpark. Op termijn moeten op het openbare domein ook elektrische oplaadpalen worden voorzien. Een omvattend klimaatplan is natuurlijk domeinoverschrijdend. Het Noord-Zuidbeleid heeft zeker ook de opdracht om zo’n klimaatplan mee uit te bouwen, te ondersteunen en uit te dragen naar de bevolking. Zo kan in het kader van de stedenband een CO2 compensatieplan opgesteld worden via herbebossing in Nueva Guinea.

Samenwerken is de boodschap De Sint-Truidense Adviesraad voor Leefmilieu (STAL), de Gemeentelijke Raad voor Landbouw, Tuinbouw en Fruitteelt (GLTF) en de GROS zijn op dit ogenblik enkel actief binnen het eigen beleidskader. Het stadsbestuur moet een faciliterende rol spelen om te zorgen voor meer samenwerking tussen deze drie adviesraden. Samenwerking is mogelijk rond overlappende thema’s zoals milieu, klimaat, landbouw en voeding. De GROS kan ook campagnes zoals klimaatwijken, energiejagers en openhuizendagen promoten. Dit zijn campagnes van de Bond Beter Leefmilieu die in het verleden enkel door de STAL werden ondersteund.

-7-



Deze campagnes hebben als doel zoveel mogelijk mensen te overtuigen om enkel glas te vervangen door super-isolerend glas, een condensatieketel te installeren of hun dak te isoleren. Een ander mooi voorbeeld is de dikke truiendag dat het stadsbestuur samen met de STAL en de GROS in de scholen en daarbuiten kan promoten.

Activiteiten met oog voor het klimaat De GROS wil dat alle activiteiten die het stadsbestuur organiseert gepaard gaan met een maximale aandacht voor duurzaamheid. Ook activiteiten van de talrijke Truiense verenigingen moeten voldoen aan dat criterium. De GROS vraagt dat het stadsbestuur een handleiding ter beschikking stelt van verenigingen voor het duurzaam organiseren van activiteiten en een specifiek criterium op te nemen in de verschillende stedelijke subsidiëringmogelijkheden .

Klimaatbeleid & de stedenband Binnen de stedenband is er al heel wat aandacht voor klimaat en milieu. Sinds 2002 wordt het herbebossingsproject “La Esperanzita” in Nueva Guinea ondersteund. Het aangeplante bos wordt gebruikt om de plaatselijke boerenbevolking op te leiden in de aanplant van bomen en hoe ze de bossen kunnen gebruiken voor hun voedselproductie. De GROS ijvert ervoor om in de toekomst ook nieuwe klimaatprojecten te identificeren en op te starten in het kader van de stedenband. Regelmatig vinden er uitwisselingen plaats tussen Sint-Truiden en Nueva Guinea. Vliegen is echter enorm belastend voor het klimaat. De GROS vraagt daarom dat er nagedacht wordt over een reisbeleid dat het aantal vliegkilometers zoveel mogelijk beperkt of compenseert.

Kiezen voor de korte keten Sinds 2008 is Sint-Truiden Fairtradegemeente, wat betekent dat het stadsbestuur zich engageert om een eerlijk aankoopbeleid te voeren. De GROS wijst het stadsbestuur erop dat eerlijke handel vooropstellen in het aankoopbeleid ook betekent dat er rekening moet worden gehouden met de ecologische duurzaamheid en de klimaatimpact van producten. Dat wil zeggen dat er bij voorkeur wordt gekozen voor duurzame en lokale producten, en dat er rekening wordt gehouden met de milieu-impact bij aankoop van producten die toch uit het Zuiden worden ingevoerd. De stad Sint-Truiden heeft in dit kader ook de resolutie ‘Schone kleren campagne’ ondertekend. De GROS stelt vast dat deze resolutie dode letter is gebleven en dringt er op aan dat het stadsbestuur vanaf 2013 deze resolutie, die strijd voor correcte arbeidsomstandigheden, tegen kinderarbeid en voor mensenrechten, onverkort toepast in haar besteding- en aankoopbeleid.

Een verstandig energiebeleid De GROS wijst erop dat aandacht hebben voor het klimaatprobleem gepaard moet gaan met het bevragen van het eigen beleid. Het stadsbestuur moet het goede voorbeeld geven. Dat geldt zeker voor de keuzes die worden gemaakt in het energiebeleid. In het verleden liep het hier wel eens mis. Het voorzien van ramen met enkel glas bij de restauratie van het stadhuis op de Grote Markt is hiervan een voorbeeld. Daarom is bijvoorbeeld een goed overleg met monumentenzorg en de stedelijke erfgoedcel noodzakelijk. De GROS vraagt het stadsbestuur niet mee te stappen in het verhaal van biobrandstoffen. Biobrandstoffen bieden slechts een schijnoplossing voor het klimaatprobleem en leggen teveel druk op de landbouw- en voedselproductie in het Zuiden. Sint-Truiden moet ook kiezen voor een ethisch beleggingsbeleid, met investeringen in hernieuwbare energie.

-8-



Doel 3: Sint-Truiden kiest voor fairtrade De campagne ‘Fairtradegemeente’ is een initiatief van Max Havelaar, Oxfam Wereldwinkels, Vredeseilanden en 11.11.11. De campagne wil op een concrete manier bijdragen aan een waardig bestaan voor de kleine boer in het Zuiden en de duurzame producent in het Noorden. In 2008 behaalde Sint-Truiden de titel van Fairtradegemeente. Om die titel te behouden moet er evenwel blijvend voldaan worden aan een aantal criteria. Deze criteria spelen in op de vraag naar en het aanbod van eerlijke en lokale, duurzame producten.

Het stadsbestuur geeft het goede voorbeeld Het stadsbestuur geeft in eerste instantie zelf het goede voorbeeld. Dat gebeurt momenteel oor het gebruik van fairtrade-koffie door het stadspersoneel en het schenken van eerlijke producten op stadsrecepties. De GROS is evenwel van mening dat het stadsbestuur verdere inspanningen kan leveren door op regelmatige basis met het personeel te communiceren over eerlijke handel. In 2008 beloofde het stadsbestuur om in nieuwe concessieovereenkomsten met uitbaters van de verschillende cafetaria een bepaling op te nemen die voorziet dat fairtrade-producten worden aangeboden. In werkelijkheid is die bepaling dode letter gebleven. De GROS eist dat hier effectief werk van wordt gemaakt. De GROS stelt voor om aan alle nieuwe inwoners een fairtrade-verwelkomingspakket te schenken. Ook bij geboorten en huwelijken kan een eerlijk geschenk worden voorzien. Het stadsbestuur moet bij de aankoop van werkkledij het Fair Wear-principe hanteren. In 2003 keurde de gemeenteraad een besluit goed dat bepaalt dat bij aankopen rekening moet worden gehouden met arbeidsnormen. De GROS vraagt dat deze resolutie wordt geïntegreerd in de bestekken van de volgende aankopen.

In horeca en winkels De GROS vraagt dat het stadsbestuur actief communiceert met de Truiense horeca en winkels en hen overtuigt eerlijke producten aan te bieden. Die communicatie mag zich niet beperken tot een occasionele brief of mailing. Een creatieve manier om de middenstand te betrekken is het organiseren van een ‘fairtrade dating’ met handelaars en vertegenwoordigers. De stedelijke dienst ontwikkelingssamenwerking moet als facilitator de organisatie van zo’n evenement mogelijk maken. De GROS vraagt dat de vzw Trud’or, die de opdracht heeft om Sint-Truiden als handelsstad te promoten, eerlijke producten te promoten en te gebruiken tijdens de verschillende evenementen die zij organiseert. De stad kan dit eisen via de subsidie de Trud’or ontvangt van de stad.

Bij organisaties, bedrijven en scholen De GROS vraagt dat het stadsbestuur ook met de talrijke verenigingen, bedrijven en scholen in contact treedt over eerlijke handel. Dit middenveld wordt aangemoedigd om (educatieve) campagnes op te zetten om de kennis over fairtrade te vergroten. Dat kan bij voorbeeld via een aangepast subsidiebeleid. Het stadsbestuur kan scholen en bedrijven stimuleren om deel te nemen aan respectievelijk Fairtrade@Work en Fairtrade@School. Meer info op www.fairtradeatwork.be en www.oxfamwereldwinkels.be/fairtrade@school.

-9-



In de media Tot slot vraagt de GROS dat het brede publiek wordt geïnformeerd door het vergroten van de mediaaandacht op lokaal en regionaal niveau. Het stadsbestuur moet verder gaan met het voeren van sensibiliserende acties en campagnes. Op de stedelijke website moet voldoende ruimte worden besteed aan de campagne

De trekkersgroep In Sint-Truiden is een trekkersgroep actief die in het kader van de campagne Fairtradegemeente initiatieven ontwikkelt en uitvoert. Deze groep zorgt voor de continuïteit van de campagne en is verantwoordelijk voor de jaarlijkse evaluatie voor het behoud van de titel. De GROS vraagt dat het stadsbestuur de trekkersgroep maximaal ondersteunt en betrekt in het beleid. De trekkersgroep wordt momenteel begeleid door de ambtenaar ontwikkelingssamenwerking. De GROS acht het wenselijk dat ook de duurzaamheidsambtenaar deelneemt aan de vergaderingen.

Lokale duurzame voeding Eerlijke handel en het gebruik van producten van eigen bodem gaan hand in hand. Door de productie en consumptie van lokaal geproduceerde voedingsproducten, worden overbodige voedselkilometers vermeden. De GROS vraagt dat het stadsbestuur lokale producten te gebruiken en te promoten en hiervoor bindende criteria voor op te stellen. De fruitsector is een troef die Sint-Truiden op toeristisch gebied ten volle uitspeelt. De GROS vraagt dat de stad in haar toeristische en recreatieve aanbod rond de fruitteelt het aspect duurzame consumptie als speerpunt uit te spelen. .

Oxfam Wereldwinkel Een enthousiast team van vrijwilligers zorgt ervoor dat de Oxfam Wereldwinkel van Sint-Truiden vijf dagen per week is geopend. De Wereldwinkel besteedt veel aandacht aan het bewust maken van mensen, onder meer door het organiseren van een jaarlijkse fairtradedag en het voeren van sensibiliserende activiteiten in Truiense scholen. De GROS pleit ervoor dat de stad Sint-Truiden een blijvende en voldoende grote financiële toelage voorziet voor de Oxfam Wereldwinkel.

- 10 -



Doel 4: Sint-Truiden voorziet de mensen en de middelen Een degelijk lokaal Noord-Zuidbeleid veronderstelt de nodige middelen om het uit te voeren. Tegelijk is het belangrijk om het toegekende budget op een kwalitatieve manier te besteden en een groeipad uit te stippelen. Het voorzien van minimaal 1 voltijds ambtenaar ontwikkelingssamenwerking is voor de concrete uitvoering van het beleid strikt noodzakelijk.

Een beleidsnota als leidraad Wil het stedelijke Noord-Zuidbeleid echt impact hebben, dan moet het meer zijn dan een subsidiereglement. De GROS acht het prioritair dat, net als in 2007, het nieuwe stadsbestuur in 2013 een beleidsnota opstelt waarin duidelijke principes en beleidskeuzes op lange termijn worden vastgelegd. Deze moeten vertrekken vanuit een coherente visie op de Noord-Zuidproblematiek. In de beleidsnota moet ook een concrete timing worden opgenomen voor het uitvoeren van de gestelde doelstellingen. Werken met een beleidsnota heeft belangrijke voordelen:  Als werkinstrument biedt het een leidraad voor concreet te nemen stappen  Duidelijk maken van een visie zodat de publieke opinie weet waar de stad achter staat  Continuïteit door het inschrijven van een visie en concrete beleidsstappen  Creëren van een samenhangend beleid door afstemming tussen de verschillende beleidsdomeinen en het bevorderen van integratie in andere beleidsdomeinen.  Bevorderen van de coherentie van de verschillende aspecten binnen de Noord-Zuidwerking (zoals educatie, aankoopbeleid, projectsubsidies)  Maakt evaluatie achteraf mogelijk Het uitgangspunt bij het opstellen van een beleidsnota is het ontwikkelen van een visie op internationale samenwerking rekening houdend met mensenrechten, het verband tussen milieu en ontwikkeling en de rol van educatie en sensibilisering.

De 0,7%-norm Eind de jaren 1960 maakt de 0,7%-norm voor het eerst opgang als concreet streefdoel voor internationale solidariteit. Deze 0,7%-norm bepaalt dat landen 0,7% van hun Bruto Nationaal Product (BNP) moeten spenderen aan ontwikkelingssamenwerking. In de berekening van de nationale inspanningen worden o.a. de lokale inspanningen in rekening gebracht. De GROS heeft er lang naar gestreefd om die 0,7%-norm ook op stedelijk niveau in te voeren. In 2008 werden die inspanningen beloond en keurde de gemeenteraad van Sint-Truiden een beleidsplan goed waarin het halen van de 0,7%-norm tegen 2012 de belangrijkste doelstelling was. Omdat Sint-Truiden geen BNP heeft, werd de berekening gemaakt op basis van de gewone stedelijke begroting. Concreet betekent dit dat in 2012 een budget van 350.000 euro vrijgemaakt moest worden voor ontwikkelingssamenwerking. In werkelijkheid bleef het behalen van de 0,7% dode letter. Het groeipad in de stedelijke middelen werd niet gerealiseerd, integendeel werden in 2011 en 2012 zelfs besparingen doorgevoerd in het werkingsbudget van de dienst ontwikkelingssamenwerking. De GROS vraagt met aandrang dat deze doelstelling in de volgende legislatuur wordt gerealiseerd, met een realistisch groeipad dat door het stadsbestuur wordt gerespecteerd. Dit groeipad wordt opgenomen in het beleidsplan en moet voor de periode 2013-2018 jaarlijkse budgettaire doelstellingen bevatten. - 11 -



Verdeelsleutels In de besteding van de gemeentelijke budgetten vraagt de GROS blijvende aandacht voor een evenwichtige verdeling tussen Noord- en Zuidwerking. Die beleidsvisie wordt best gevoed vanuit de lokale realiteit en met participatie en inspraak van het betrokken middenveld. Zo kan men gefundeerd beslissingen nemen over de besteding van de beschikbare middelen. We streven dus naar een evenwichtige verdeling tussen volgende luiken: Noordwerking  Communicatie, educatie en sensibilisatie  Werkingsmiddelen van de Noord-Zuidorganisaties en de GROS Zuidwerking  Steun aan de stedenbandprojecten in Nueva Guinea  Steun aan structurele hulp van ngo’s en vierdepijlerprojecten (particuliere initiatieven of kleinschalige projecten opgezet door individuen uit Sint-Truiden)  Steun aan mensen die korte engagementen aangaan in het Zuiden  Steun aan humanitaire hulpverlening (noodhulp)

Ngo’s en 4de-pijlers als gelijke partners Een evenwicht vinden in de verdeling van gelden tussen ngo-werkingen en 4de-pijlerinitiatieven wordt nagestreefd. Ngo’s en 4de pijlers zijn geen concurrenten. Ze vertellen twee kanten van hetzelfde verhaal. De ngo’s zijn meer gericht zijn op politiek en structureel werk enstreven met hun programma’s en langetermijnvisie beleidsverandering na. De vele kleinschalige projecten van de 4de-pijlerbeweging richten zich op concrete noden van lokale gemeenschappen, hebben veelal een persoonlijke band met de projecten in het Zuiden en zijn dikwijls gericht op snelle, concrete resultaten. Hun inbedding in het sociale weefsel van Sint-Truiden schept veel mogelijkheden om het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking te versterken. Beide werkingen hebben hun waarde en moeten op de nodige ondersteuning kunnen rekenen.

Een voltijdse ambtenaar… Wat we doen, moeten we goed doen. Onder dat motto streeft de GROS voor het behoud van de stedelijke dienst ontwikkelingssamenwerking met minimum één voltijds arbeidsequivalent. Het takenpakket van deze ambtenaar is bijzonder uitgebreid en omvat onder meer volgende taken: - opstellen van strategische doelstellingen en operationele Vlaamse en federale actieplannen - afleggen van verantwoording aan de lokale en hogere overheden - opvolgen van de bestaande en identificeren van nieuwe samenwerkingsprojecten in het kader van de stedenband; - ontwikkelen en uitwerken van sensibiliserende acties en campagnes Het vormgeven en faciliteren van educatieve acties gericht naar het lager en secundair onderwijs - faciliteren van activiteiten van de verschillende Noord-Zuidorganisaties in Sint-Truiden - organiseren van inhoudelijke en logistieke ondersteuning aan de GROS en de aangesloten organisaties

… en een betrokken schepen De GROS vraagt dat een afzonderlijke schepen wordt belast met het beleidsdomein ontwikkelingssamenwerking. Deze schepen moet voeling hebben met de realiteit van Noord-Zuidwerking, democratisch en participatief ingesteld zijn en voldoende tijd kunnen vrijmaken voor zijn of haar concrete inbreng. De GROS stelt het op prijs als de schepen de algemene vergaderingen bijwoont.

- 12 -



Doel 5: Sint-Truiden zet haar schouders onder participatie en inspraak Het middenveld betrekken Overleg tussen burger en bestuur bevordert de kwaliteit van het beleid en creëert een maatschappelijk draagvlak voor dit beleid. Een lokaal Noord-Zuidbeleid is slechts duurzaam als dit beleid gedragen en mee bepaald wordt door de inwoners van de stad en het betrokken middenveld. Daarom is het cruciaal dat het stadsbestuur de Truienaar, de verschillende doelgroepen en het maatschappelijk middenveld bij het beleid betrekt bij de ontwikkeling van een gedragen beleidsplan.

De GROS als belangenbehartiger De GROS vertegenwoordigt meer dan twintig Truiense Noord-Zuidorganisaties en wil het stadsbestuur worden geconsulteerd bij alle beslissingen in verband met het lokale ontwikkelingsbeleid. Dat gaat verder dan het louter verstrekken van informatie. Het stadsbestuur moet verzekeren dat de GROS inspraak krijgt in alle relevante beleidsvoorbereidende en –uitvoerende beslissingen. De GROS voor zijn beurt engageert zich haar representativiteit van de bevolking en het middenveld te vergroten.

De GROS als adviesraad De GROS is een officiële adviesraad. De adviezen die de GROS verstrekt omvatten alle aspecten van het lokale ontwikkelingsbeleid. Het stadsbestuur moet de autonomie van de raad blijven erkennen, en toestaan dat de GROS op eigen initiatief advies verstrekt. Zeker wat de verdeling van de jaarlijkse werkings- en projectsubsidies betreft, moet de GROS autonoom kunnen blijven handelen.

De GROS als deel van het geheel De GROS vraagt dat het stadsbestuur opnieuw een overkoepelende adviesraad in het leven roept zodat tussen de verschillende adviesraden onderlinge coördinatie en samenwerking wordt bevorderd.

De nieuwe Beheers- en Beleidscyclus (BBC) Het planlastendecreet van 8 april 2011 schaft het convenantendecreet af. De Vlaamse convenanten, de gedetailleerde driejarige overeenkomsten met de Vlaamse overheid, zullen door het nieuwe decreet verdwijnen. Men streeft ernaar om op langere termijn te komen tot administratieve vereenvoudiging en afstemming van aanvraagprocedures tussen de Vlaamse en federale overheid. Hoewel de uitvoeringsbesluiten van het nieuwe decreet gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking nog niet klaar zijn, wijst alles erop dat elk lokaal bestuur haar beleidsplan zal moeten omzetten in strategische en operationele doelstellingen met de daaraan verbonden resultaten. In dat verband dringt de GROS er bij het stadsbestuur op aan dat internationale samenwerking in de beleidsprioriteiten wordt verwerkt. De invoering van de nieuwe regelgeving mag in geen geval leiden tot een afname van de financiële middelen die voor het beleidsdomein ontwikkelingssamenwerking worden voorzien. De GROS vraagt verder dat het stadsbestuur de nodige maatregelen neemt zodat Sint-Truiden in 2014 klaar is om te werken volgens de nieuwe logica.

- 13 -



Doel 6: Sint-Truiden versterkt en benut haar stedenband met Nueva Guinea Sinds 2002 heeft de stad Sint-Truiden een intensieve samenwerking met de gemeente Nueva Guinea in het zuidoosten van Nicaragua. Tijdens de voorbije 10 jaren werden in Sint-Truiden tal van personen en diensten betrokken bij deze unieke internationale samenwerking. De centrale partner van de stad Sint-Truiden voor deze stedenband is Nicaraguacomité Sint-Truiden vzw (NCST vzw) en de jongerengroep in de schoot van NCST vzw, Niquipo_st. Samen staan ze in voor het vormgeven van de sensibilisatie via tal van activiteiten, campagnes en uitwisselingen. De ondersteuning van de stad aan NCST vzw is een belangrijke opdracht die fundamenteel is voor de vormgeving, dynamiek en continuïteit van de stedenband in Sint-Truiden, maar ook voor de organisatie en participatie van de burgerbevolking in Nueva Guinea in de schoot van de stedenband. NCST vzw heeft heel wat expertise opgebouwd, deze dient behouden en versterkt te worden. De dienst ontwikkelingssamenwerking vervult een administratieve, coördinerende en begeleidende rol, zowel voor de stedenband als geheel, als voor het NCST vzw. De personeelsbezetting van de dienst moet op minimum 1 fte behouden te blijven, een uitbreiding van de personeelsbezetting aangewezen gezien de uitgebreide opdrachten in het kader van de stedenband: fondsenwerving, subsidiedossiers, communicatie, opvolging van projecten, sensibilisatie en educatie in Sint-Truiden, vertegenwoordiging op bovengemeentelijk vlak, organisatie en begeleiding van uitwisselingen... De GROS heeft in deze samenwerking enkel een formele rol (goedkeuring subsidiedossiers). Het betrekken van de GROS bij de stedenband is een belangrijk aandachtspunt in het beleid gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking. In deze voorbije 10 jaren werden tal van projecten in Nueva Guinea vorm gegeven. Hiervoor worden zowel Vlaamse, federale als private middelen (van NCST vzw) ingezet. Deze projecten en de samenwerking in het algemeen is een prioritaire opdracht in de gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking waarvoor specifiek middelen worden voorzien. Het is tevens de ambitie andere stedelijke diensten direct te betrekken om enerzijds de draagkracht voor de gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking te vergroten en anderzijds om de opgebouwde expertise van deze diensten ter beschikking te stellen van onze zustergemeente. Aan de stad wordt gevraagd de horizontale werking in het kader van de stedenband uit te bouwen en andere stedelijke diensten aan te zetten de acties en projecten te versterken.

- 14 -



Doel 7: Sint-Truiden zet in op integratie, inburgering en diversiteit Het samenleven in diversiteit is geen sinecure en krijgt niet vanzelf vorm. Voor een vreedzaam samenleven van culturen, overtuigingen, nationaliteiten is een actieve rol van het lokaal bestuur noodzakelijk. Het bestuur moet dit samenleven actief faciliteren en heeft daarvoor diverse instrumenten tot haar beschikking. Aangezien Sint-Truiden de laatste 25 jaar is uitgegroeid tot een diverse stad met vele culturen, religies, levensbeschouwingen en nationaliteiten, is een integratie- of diversiteitbeleid wenselijk en nodig. Vanaf 1 januari 2014 zal het integratiebeleid integraal deel uitmaken van het Strategisch Meerjarenplan van de stad Sint-Truiden. Daarvoor moet het nieuwe bestuur voor 15 januari 2013 aan de Vlaamse overheid laten weten of ze rond dit thema nog een beleid wenst te voeren. De nieuwe methode van financieel en beleidsmatig werken als stadsbestuur - die vanaf 1 januari 2014 in voege treedt - biedt kansen om het integratiebeleid meer dan ooit inclusief en horizontaal in het algemene beleid van de stad vorm te geven. Een stad met ruim 4000 personen van vreemde herkomst, beschikt best over een centraal aanspreekpunt bij het stadsbestuur waar burgers, organisaties, verenigingen, ambtenaren, politici, … terecht kunnen voor vragen rond diversiteit, samenwerking, het opzetten van initiatieven en projecten, etc. Via een aanspreeken coördinatiepunt rond integratie bij haar administratie neemt de stad Sint-Truiden de groep van 4000 burgers van vreemde herkomst, deze thematiek en het voeren van een degelijk integratiebeleid, serieus. Een diversiteit- of integratiebeleid kan enkel succesvol zijn indien het horizontaal en inclusief vorm krijgt binnen de gehele stadsadministratie. We hebben het immers over een doelgroep die in alle geledingen van onze maatschappij aanwezig is en met allerlei diensten en voorzieningen in aanraking komt. De integratiedienst (momenteel 1 + 4/5 FTE) zal zich ten volle inzetten om het integratiebeleid zo breed en inclusief mogelijk vorm te geven, waarbij het stadsbestuur (de gekozen politici) een visie naar voren brengt en prioriteiten inzake een lokaal integratiebeleid aanduidt. Op basis van deze visie en prioriteiten kunnen de gewenste acties en actieplannen ontwikkeld worden die vervolgens in het Strategisch Meerjarenplan van de stad kunnen ingevoegd worden.

Strategische keuzes op basis van visie en missie! Het lokaal bestuur van de stad Sint-Truiden zal zich over diverse organisatorische en beleidsmatige vraagstukken moeten buigen. Er is nood aan een duidelijke visie verbonden aan een doelgerichte missie op alle beleidsterreinen. Op basis daarvan kunnen ambtenaren hun inbreng doen en deze visie en missie concreet uitwerken en vormgeven.

Basisprincipe Het werken rond, voor en met bepaalde doelgroepen in Sint-Truiden wordt opgenomen als aandachtspunt in het algemene beleid. De stad heeft aandacht voor kansarmen, minderbeelden, bevolkingsgroepen die minder gemakkelijk aansluiting vinden, mindervaliden, … in alle geledingen van het lokaal beleid. Enkel op deze wijze kan een integraal, inclusief en horizontaal gelijke kansenbeleid voor élke burger vorm krijgen. Het nieuwe Stategisch Meerjarenplan van de stad Sint-Truiden en de Beleids- en Beheerscyclus die een het lokaal financieel en inhoudelijk beleid vorm gaat geven, biedt hiervoor sterke mogelijkheden. Dit instrument moet ingezet worden om werk te maken van een integraal, inclusief en horizontaal gelijke kansenbeleid. Met name specifiek gericht naar die bevolkingsgroepen waar de noden het hoogst zijn.

- 15 -



Organisatorische vraagstukken Bundelen we alle verwante stadsdiensten met sociale inslag (tewerkstelling, integratie, onderwijs, ontwikkelingssamenwerking, welzijnsdienst, OCMW…) en vormen zij een team van deskundigen ? Geeft dit de mogelijkheid om deze beleidsterreinen verder op elkaar af te stemmen? Kunnen werking en subsidievormen op elkaar afgestemd worden? Is het mogelijk gezamenlijke administratie te organiseren? Wordt er werk gemaakt van een doortastende omgevingsanalyse? Het zal in de nabij toekomst alsmaar belangrijker zijn om goed én continu de vinger aan de pols te houden wat betreft de aanwezigheid van de diverse doelgroepen, hun profiel, problemen, noden, etc. We zijn dan ook vragende partij dat er bij het stadsbestuur zich iemand komt permanent bezighoudt met het verzamelen en analyseren van data, gegevens, cijfers, informatie… om diensten, ambtenaren en politici te ondersteunen bij hun werk. Wordt dit alles vertaald in voldoende personeelskracht, voor intern ondersteunende diensten, voor verzameling en analyse van data, voor het voeren van een efficiënte coördinatie en interne communicatie?

Beleidsmatige vraagstukken Daarnaast zullen de komende politici en het nieuwe bestuur zich moeten buigen over de volgende beleidsmatige vragen. Op basis van een democratisch tot stand gekomen visie en standpunten kunnen de ambtenaren gericht aan de slag. Voor het beheren van de Nederlandse taal, wordt er een extra cursusaanbod gecreëerd? Voor een echte participatiebeleid, welke rol en erkenning geven we het middenveld, de allochtone verenigingen en sleutelfiguren? Worden er diverse vormen van inspraak van en feedback naar bevolking georganiseerd? Voor tewerkstelling en interculturalisering, welk antidiscriminatiebeleid wordt er gevoerd? Wordt er een integraal, inclusief en horizontaal gelijke kansenbeleid gevoerd? Neemt de stad een rol op in een tewerkstellingbeleid en -kansen voor specifieke (kansen)groepen? Voert de stad een divers personeelsbeleid? Neemt de stad initiatieven die allochtoon ondernemerschap stimuleert en begeleidt? Hoe garandeert de stad een kwalitatieve dienstverlening naar álle burgers? Voor het onderwijs, hoe versterkt de stad een inclusief gelijke kansenbeleid? Welk aanbod voorziet de stad zelf? Hoe staat de stad t.o.v.: - een integraal, inclusief en horizontaal welzijnsbeleid over alle beleidsdomeinen heen? - het beleid rond asielzoekers, vluchtelingen en mensen zonder wettig verblijf (= mensen die geen zicht hebben op permanent verblijf en/of net erkend zijn)? - het dragen van religieuze symbolen van/door ambtenaren? - het toegankelijk maken van cultureel aanbod en vrije tijdsaanbod voor alle bevolkingsgroepen, leeftijden, etc? - het inzetten op sociale cohesie en samenleven in diversiteit in Sint-Truiden? - een integraal beleid rond wonen, huisvesting en ruimtelijk beleid op sociale leest geschoeid, rekening houdend met de noden van diverse bevolkingsgroepen en kansengroepen? - een evenwichtig communicatiebeleid en correcte beeldvorming rond álle burgers?

- 16 -



Mevr. Marie-Rose Roosen 11.11.11

Mevr. Sabine Pirlot Broederlijk Delen

Dhr. Renaat Nuttin Conbucam

Mevr. Dany Peeters Direct Aid To Senegal vzw

Dhr. Luc Graindourze De Kinderen van Flores vzw

Steven Duchateau fos – socsol

Mevr. Riena Bamps Masala – Gastvrij Sint-Truiden vzw

Mevr. Marijke Bogaerts Nicaraguacomité Sint-Truiden vzw

Mevr. Sarah Geuns OKIN vzw

Mevr. Rachel Scheepers Oxfam Wereldwinkel Sint-Truiden

- 17 -



Dhr. Tony Stippelmans PaxX - Global Cycling

Mevr. Odette Smets Plan België

Mevr. Rita Degros Rode Kruis Sint-Truiden

Dhr. Hilaire Radoes Sunshine Project International België vzw

Dhr. Kishor Lal Shrestha The Himalayan Society Belgium

Mevr. Hilde Martens Vonkita vzw

Dhr. El Herbouti Boubker Vrienden van Marokko

Mevr. Marleen Dony Vrienden van Senegal

Dhr. Mathieu Neyens Wereldsolidariteit

Dhr. John Bantou Zion Youth vzw

- 18 -

MEMORANDUM GEMEENTELIJKE ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Recommend Documents