Meldpunt Discriminatie Antwerpen
Rapportage 2008 20090317_Rapportage_2008.indd 1
18/03/2009 12:28:24
Inhoudsopgave 1. Inleiding ................................................................................................... 2 2. Historiek ................................................................................................... 3 2.1 Voorgeschiedenis ........................................................................................... 3
2.2 Gelijkekansendecreet ..................................................................................... 4 2.3 Experimentele middelen ................................................................................. 5 2.4 Stand van zaken ............................................................................................. 6 2.4.1 Antwerpen ............................................................................................... 6 2.4.2 Vlaanderen............................................................................................... 8
3. Werkingsgebied ........................................................................................ 8 4. Werkwijze ............................................................................................... 10 4.1 Opdrachten .................................................................................................. 10
4.2 Werking in concreto ..................................................................................... 11
5. Cijfers (mei 2008 - december 2008) ....................................................... 11 5.1 Aantal meldingen per maand........................................................................ 12 5.2 Geslacht van de melders............................................................................... 12 5.3 Wijze van contactname ................................................................................. 13 5.4 Taal van contactname................................................................................... 13 5.5 Type melding ............................................................................................... 14 5.6 Discriminatiegrond....................................................................................... 14 5.7 Basissector ................................................................................................... 15 5.8 Kwalificatie................................................................................................... 16
6. Dossierverhalen ...................................................................................... 17 6.1 Meldingen .................................................................................................... 18
6.2 Onmiddellijke dienstverlening ...................................................................... 23 6.3 Doorverwijzing............................................................................................. 24
7. Samenwerking ........................................................................................ 26 8. Toekomst ............................................................................................... 29
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
1
1. Inleiding
Wordt u gediscrimineerd of bent u getuige van discriminatie? Bent u jong of oud? Woont uw familie hier al duizend jaar, of is ze van elders afkomstig? Bent u hetero of holebi? Rijk of arm? Man of vrouw? Hebt u een handicap? We willen iedereen alle kansen geven. Daarom sluiten we de ogen niet voor discriminatie. Wordt u gediscrimineerd? Ziet of hoort u dat iemand wordt gediscrimineerd? Contacteer dan het Meldpunt Discriminatie. Het Meldpunt Discriminatie luistert, registreert en zoekt mee naar een oplossing. Discreet, in alle vertrouwen en altijd in overleg.
Met dit rapport wil het Meldpunt Discriminatie van Antwerpen u voor de eerste keer kennis laten maken met zijn werking. Het Meldpunt Discriminatie wil bijdragen tot de verwezenlijking van één van de doelen van het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid, namelijk een einde maken aan situaties waarin personen het slachtoffer zijn van discriminatie. U vindt in dit rapport meer uitleg over de historiek van het Meldpunt Discriminatie en over het Vlaamse kader waarbinnen de Meldpunten gesitueerd kunnen worden. Daarnaast wordt het volledige werkingsgebied van het Antwerpse Meldpunt voorgesteld en wordt er voor de eerste keer een
algemeen beeld van de binnengekomen meldingen in 2008 geschetst, enerzijds aan de hand van cijfermateriaal en anderzijds aan de hand van een aantal dossierverhalen. Omdat het Meldpunt pas geopend is op 5 mei 2008, handelt deze eerste rapportage over de periode mei - december 2008. Vanaf 2010 zal u jaarlijks een rapportage kunnen verwachten.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
2
2. Historiek 2.1 Voorgeschiedenis In de inleiding vindt u een fragment uit de brochure van het Meldpunt
Discriminatie dat sinds 5 mei 2008 geopend is in Antwerpen. Sedert 1995 was er in Antwerpen reeds de Klachtenbank, een initiatief van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding (CGKR), waar wekelijks permanentie werd gehouden. De Klachtenbank was een lokaal meldpunt racisme van het CGKR in Antwerpen, zodat mensen niet steeds naar Brussel moesten gaan om een melding te maken. Bij de Klachtenbank kon iedereen terecht met klachten, getuigenissen en informatievragen over racisme en discriminatie. Naast de Klachtenbank in Antwerpen waren er nog een aantal meldpunten verspreid in Vlaanderen. Deze meldpunten waren vaak opgericht door verscheidene organisaties en waren bovendien bevoegd voor verschillende discriminatiegronden.
Uit
een
onderzoek
van
het
Vlaams
Minderhedencentrum waarbij de bestaande Vlaamse meldpunten racisme en discriminatie in kaart werden gebracht, bleek dat er in Vlaanderen nog te weinig meldpunten bestonden. Bovendien hadden de bestaande meldpunten een zeer verschillende organisatie en werking, en beschikten ze allemaal over andere
netwerken
van
partners.
Dit
zorgde
ervoor
dat
de
klachtenbehandeling rond discriminatie niet op een uniforme manier plaatsvond en dat er geen centrale registratie van klachten beschikbaar was. Deze
conclusie
was
voor
de
Vlaamse
minister
van
Gelijke
Kansen
doorslaggevend om in de dertien Vlaamse centrumsteden en in Brussel Meldpunten Discriminatie op te richten. Deze meldpunten zijn bevoegd voor alle discriminatiegronden en hebben allemaal dezelfde werkwijze. Iedereen
die zich om welke reden dan ook gediscrimineerd voelt, getuige is van discriminatie, of meer informatie wenst over discriminatie, kan terecht bij een meldpunt. Via bemiddeling, preventie, advies en informatie trachten de
Meldpunten discriminatie te bestrijden. Zodoende werd dus de bestaande Klachtenbank in Antwerpen in mei 2008 vervangen door het nieuwe Meldpunt Discriminatie.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
3
Losstaand van het initiatief van minister Van Brempt, leefde in Antwerpen al
langer het idee om een stedelijk Meldpunt Discriminatie op te richten. Dit heeft eind 2006 een duidelijke vorm gekregen. Er werd een externe werkgroep opgericht die de opdracht had het concept van een meldpunt verder uit te werken en bij het middenveld na te gaan in hoeverre er steun
was om een stedelijk meldpunt op te richten. Deze werkgroep heeft verschillende spelers ontmoet zoals het CGKR en het Meldpunt Onderwijs van het Antwerps Minderhedencentrum de8. Daarnaast zijn er bezoeken gebracht aan het Bureau Discriminatiezaken Midden en West-Brabant te Breda en aan
Radar te Rotterdam. Dit voorbereidende werk van de werkgroep is uiteindelijk
geïntegreerd in het uiteindelijke project van de Meldpunten
Discriminatie. Er werd gekozen om het Meldpunt Discriminatie fysiek in te bedden in het kantoor van de ombudsvrouw van de stad Antwerpen. De ombudsvrouw behandelt
klachten
versnippering
in
over
de
werking
klachtenbehandeling
van tegen
stadsdiensten. te
gaan
en
Zij
tracht
het
aantal
verschillende klachteninstanties waar de burger zich tot kan richten zoveel mogelijk te beperken. Zo hebben de Federale en Vlaamse ombudsman ook maandelijks een spreekuur in het kantoor van de ombudsvrouw. Door het Meldpunt in het kantoor van de ombudsvrouw te plaatsen wordt daarnaast ook de toegang zo laag mogelijk gehouden en wordt er neutraliteit uitgestraald
ten
aanzien
meldpuntmedewerkster
van
steunen
de op
melders. het
Bovendien
professionele
team
kan van
de de
ombudsvrouw dat vertrouwd is met klachtenbehandeling. De inplanting bij de stedelijke ombudsdienst is ten slotte ook gekozen om redenen van
klantvriendelijkheid. Bij afwezigheid van de meldpuntmedewerkster kan, tijdens de kantooruren, permanentie worden verzekerd.
2.2 Gelijkekansendecreet De basis voor de oprichting van de Meldpunten Discriminatie is het decreet van 10 juli 2008 houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen- en
gelijkebehandelingsbeleid, B.S. 23.09.2008 (hierna Gelijkekansendecreet). Met dit decreet heeft de Vlaamse Regering de Europese richtlijnen over antidiscriminatie omgezet in Vlaamse regelgeving. Het doel van het decreet Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
4
is een einde te maken aan situaties waarin personen het slachtoffer zijn van
discriminatie. Er wordt een kader gecreëerd dat de aanpak van discriminatie op Vlaamse bevoegdheidsdomeinen mogelijk maakt, naast de reeds bestaande federale antidiscriminatiewetgeving. In de artikelen 42 en 43 van het Gelijkekansendecreet wordt gesteld dat de Vlaamse Regering meldpunten kan oprichten, erkennen en subsidiëren in de dertien centrumsteden en in Brussel. Hier worden ook de opdrachten van de meldpunten
opgesomd.
De
meldpunten
worden
hiermee
de
lokale
instrumenten in Vlaanderen om discriminatie te bestrijden en te voorkomen.
2.3 Experimentele middelen In
het
uitvoeringsbesluit
van
het
Gelijkekansendecreet,
dat
nog
in
voorbereiding is, worden de erkennings- en subsidievoorwaarden voor de meldpunten bepaald. Verwacht wordt dat dit besluit van de Vlaamse Regering op 1 januari 2010 van kracht zal worden. Tot dan worden de Meldpunten Discriminatie als proefprojecten met experimentele middelen gesubsidieerd. De cel Gelijke Kansen in Vlaanderen heeft voor de periode van 1 januari 2008 tot 31 oktober 2008 voorzien in een subsidie van 30.000 €. De stad Antwerpen voorziet in bijpassende middelen via een stedelijke toelage aan
de vzw Ciso voor de dienst Samenleven in Diversiteit. Voor de tweede
subsidieperiode, die ingegaan is op 1 november 2008 en loopt tot 31 oktober 2009 is door de Vlaamse overheid voorzien in een budget van
36.000 €. Men rekent dat dit het budget is om een halftijdse medewerker te kunnen tewerkstellen. Ook hier worden middelen bijgepast door de stad.
Na goedkeuring van het uitvoeringsbesluit zullen de meldpunten van Antwerpen en Gent vanaf 2010 vermoedelijk een budget krijgen voor de
aanstelling van 1,5 voltijdse medewerker. De overige meldpunten ontvangen
allicht een budget voor de aanstelling van 1 voltijdse medewerker. Deze indeling van de centrumsteden in twee categorieën is gebaseerd op basis van bevolkingsomvang en -samenstelling.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
5
2.4 Stand van zaken 2.4.1 Antwerpen Op 24 april 2008 is er een persconferentie georganiseerd in het stadhuis van
Antwerpen om het Meldpunt Discriminatie van Antwerpen officieel te
lanceren. Dit was in aanwezigheid van Vlaams minister van Gelijke Kansen, Kathleen Van Brempt, en de schepen van diversiteit, Monica De Coninck.
Vanaf 5 mei 2008 stond het Meldpunt open voor klachten over alle vormen van discriminatie. Klachten werden tot de aanwerving van een voltijdse meldpuntmedewerkster
in
augustus
2008,
behandeld
door
de
stafmedewerker visieontwikkeling en juridisch advies van de stadsdienst Samenleven in Diversiteit, door de ombudsvrouw en door het diensthoofd van dienst Racismebestrijding van het CGKR. Ook nu hebben zij allen nog regelmatig overleg met de meldpuntmedewerkster zowel om de behandeling van concrete meldingen als de algemene werking van het Meldpunt te bespreken. Eind mei 2008 werd de vacature voor een voltijdse meldpuntmedewerker ruim verspreid. Dit resulteerde in 62 kandidaturen waarvan 12 personen na een eerste screening werden weerhouden door de jury voor een schriftelijke proef. De jury bestond uit Els Delanoeije, adjunct-coördinator van Samenleven in Diversiteit, Karla Blomme, ombudsvrouw van de stad Antwerpen,
professor
discriminatierecht
Stefan
Sottiaux,
professor
rechtssociologie Bernard Hubeau en Bob Van den Broeck, stafmedewerker Samenleven in Diversiteit.
Uiteindelijk hebben 7 personen de schriftelijke
proef afgelegd en uit deze 7 personen werd na een gesprek met de jury de meldpuntmedewerker geselecteerd. Na een opstartperiode is in september de algemene bekendmaking van het Meldpunt Discriminatie gestart. Er werd een bekendmakingsmail verstuurd naar het netwerk van de dienst Samenleven in Diversiteit. Hierin werden verenigingen en organisaties die actief zijn in het veld van brede diversiteit
op de hoogte gebracht van het bestaan van het Meldpunt Discriminatie. Er
werd hen ook meegedeeld dat een persoonlijke voorstelling van het Meldpunt later zou volgen. Deze voorstellingen zijn in oktober gestart en lopen momenteel nog verder. Daarnaast is een dienstnota verstuurd naar de
stedelijke medewerkers, is er een interne nota verspreid bij de Lokale Politie Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
6
Antwerpen en bij het OCMW, en is er een bericht gepubliceerd in 'De(n) Antwerpenaar' (oplage 258.000). Het Meldpunt Discriminatie tracht zoveel
mogelijk mensen te bereiken op verschillende manieren. Zo neemt het Meldpunt deel aan 'Staat van de Stad', de nieuwjaarsreceptie voor het
Antwerpse middenveld, en aan de infomarkt die georganiseerd wordt in het
kader van de Internationale Vrouwendag. Daarnaast geeft het Meldpunt ook op vraag voorstellingen aan geïnteresseerde organisaties of verenigingen.
Voorstellingen bij verenigingen en organisaties in 2008 Datum
Organisatie European Commission against Racism and
24 september
Intolerance (ECRI)
29 september
interculturele stewards allochtone
toeleiders
van
16 oktober
Minderhedencentrum de8
20 oktober
allochtone federaties
29 oktober
diversiteitsconsulenten vakbonden
het
Antwerpse Regenboogkoepel - Het Roze 4 november
Huis (ARK - HRH)
17 november
ACW-kern
25 november
Adviesraad Personen met Handicap
8 december
Antwerps Platform Generatiearmen (apga)
16 december
Platform Noodhulp onder Protest
18 december
Werkgroep Antwerpen Toegankelijk (WAT)
Naast de bekendmaking die dus nog steeds verder loopt, heeft het Meldpunt vanaf zijn start in mei 2008 meldingen ontvangen en behandeld. Daarnaast
heeft de meldpuntmedewerkster een aantal vormingen gevolgd over het antidiscriminatierecht,
over
bemiddelingstechnieken.
doelgroepen,
luistervaardigheden
en
over
Intussen is ook de uitbreiding van het werkingsgebied van het Antwerpse Meldpunt voorbereid. Het Meldpunt Discriminatie staat echter al wel van bij zijn opstart open voor meldingen uit het volledige werkingsgebied. Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
7
2.4.2 Vlaanderen Zoals reeds gezegd is het de bedoeling dat in de loop van 2009 alle Vlaamse centrumsteden én Brussel een Meldpunt Discriminatie hebben. In 2008 zijn er reeds meldpunten van start gegaan in Antwerpen, Genk, Gent en SintNiklaas. In 2009 volgden al Leuven, Mechelen en Turnhout. Later in 2009 zal in Aalst, Brugge, Brussel, Hasselt, Kortrijk, Oostende en Roeselare ook een meldpunt geopend worden.
De meldpunten worden in hun werking ondersteund door de cel Gelijke Kansen in Vlaanderen. Dit is een cel binnen de Vlaamse overheid die het Vlaamse
gelijkekansenbeleid
coördineert.
Gelijke
Kansen
mee
voorbereidt,
in
Vlaanderen
uitvoert,
evalueert
en
naast
het
voorziet,
uitvoeringsbesluit, onder andere in maandelijkse opvolgvergaderingen waar verdere praktische afspraken gemaakt worden over de werking van de meldpunten en waar thematische voorstellingen aan bod komen. Daarnaast worden er vormingen voorzien voor de meldpuntmedewerkers, is er een samenwerkingsovereenkomst met het CGKR afgesloten en is er een gemeenschappelijke huisstijl voor de meldpunten door Gelijke Kansen in Vlaanderen
afgeleverd.
In
de
toekomst
zullen
gelijkaardige
samenwerkingsovereenkomsten afgesloten worden met de Sociale Inspectie en met het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.
3. Werkingsgebied Het is de bedoeling dat de meldpunten gebiedsdekkend werken voor Vlaanderen.
Dit
werkingsgebied
zal
vastgelegd
worden
in
het
uitvoeringsbesluit dat bij het Gelijkekansendecreet hoort. Aangezien dit
besluit momenteel nog in behandeling is, moet het werkingsgebied dus nog als voorlopig beschouwd worden. Toch staat het Antwerpse Meldpunt op dit
moment al open voor meldingen uit haar hele werkingsgebied. Dit gebied vindt u hieronder op de kaart in groene kleur.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
8
De cel Gelijke Kansen in Vlaanderen heeft zich voor deze indeling in werkingsgebieden gebaseerd op een studie van de Katholieke Universiteit Leuven naar regionaal stedelijke invloedssferen. Hierin werd onderzocht waar inwoners van gemeenten in Vlaanderen naartoe gaan voor gespecialiseerde bovengemeentelijke diensten. Gebaseerd op deze studie is Vlaanderen dan ingedeeld in regio’s.
De actieve bekendmaking naar het volledige werkingsgebied start in april 2009. Hiervoor wordt in eerste instantie het college van burgemeester en schepenen
van
de
verschillende
gemeenten
uitgenodigd
voor
een
voorstelling van het Meldpunt Discriminatie van Antwerpen. Later kunnen dan verder concrete afspraken gemaakt worden met elke gemeente afzonderlijk. Om een volledig beeld te krijgen van de werkingsgebieden van alle
Meldpunten Discriminatie, vindt u hieronder een kaart van Vlaanderen waar de verschillende gebieden zijn aangeduid. Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
9
4. Werkwijze
4.1 Opdrachten Artikel 42 van het Gelijkekansendecreet somt in algemene termen de opdrachten van de Meldpunten Discriminatie op. Het gaat om het ontwikkelen
van
preventieve
acties,
het
stimuleren
van
een
lokaal
gelijkebehandelingsbeleid, het verlenen van bijstand aan slachtoffers, het
onderhandelen of organiseren van een onderhandeling en/of het organiseren van een bemiddeling met het oog op het stopzetten van het discriminerende gedrag en op een niet-gerechtelijke afwikkeling van meldingen over discriminatie. Om deze opdrachten tot een goed einde te brengen zullen de Meldpunten
Discriminatie
ook
een
netwerk
van
lokale
diensten
en
organisaties moeten uitbouwen. Ten slotte dienen zij aan de Vlaamse Regering en de betrokken gemeenten te rapporteren over de uitvoering van hun opdracht.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
10
De nadruk ligt dus vooral op de bemiddelings- en onderhandelingsopdracht
van de meldpunten. Wanneer een juridische afhandeling nodig is, wordt het dossier doorgegeven aan het CGKR. Het CGKR heeft immers zelf de mogelijkheid om een juridische procedure op te starten, een bevoegdheid die de Meldpunten Discriminatie niet hebben.
4.2 Werking in concreto Het Meldpunt staat open voor personen, bedrijven, verenigingen of stadsdiensten die een vraag of klacht hebben over elke vorm van discriminatie. Het kan bereikt worden via een gratis telefoonnummer, e-mail of klachtenformulier op de website www.antwerpen.be/meldpunt. Er wordt een eerste intakegesprek gehouden waar de melder zijn of haar probleem in vertrouwen kan vertellen en waar er gepeild wordt naar zijn of haar verwachtingen. Het Meldpunt zal dan samen met de melder de verschillende
mogelijkheden
overlopen
en
afspreken
welke
acties
ondernomen zullen worden. Er wordt uiteraard alleen gehandeld met de goedkeuring van de melder. Het Meldpunt Discriminatie nodigt steeds de tegenpartij uit om beide kanten van het verhaal te horen. Het uitgangspunt van de meldpunten is om via bemiddeling of onderhandeling naar een oplossing te streven.
5. Cijfers (mei 2008 - december 2008) Hieronder vindt u een eerste cijferoverzicht van de meldingen die het
Meldpunt Discriminatie van Antwerpen in de periode mei 2008 - december 2008 heeft ontvangen. In afwachting van het centrale registratiesysteem Metis, dat door alle meldpunten gebruikt zal worden, registreert het Meldpunt
in
het
systeem
van
de
ombudsvrouw.
Het
centrale
registratiesysteem voor de meldpunten wordt opgesteld door het CGKR en zal
normaal
gezien
vanaf
juni
2009
in
werking
treden.
Dit
gemeenschappelijke registratiesysteem zal voor een duidelijk klachtenbeeld
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
11
zorgen en maakt het gemakkelijker om op basis van de cijfers van alle meldpunten onderzoeken te doen of conclusies te trekken voor het beleid.
5.1 Aantal meldingen per maand aantal
%
mei
3
4,55
juni
5
7,58
juli
3
4,55
augustus
11
16,66
september
9
13,64
oktober
12
18,18
november
12
18,18
december
11
16,66
totaal
66
100,00
In 2009 wordt een toename van de meldingen verwacht. Enerzijds omdat het Meldpunt Discriminatie sinds januari 2009 beschikt over een eigen brochure en over een webpagina op de website van de stad Antwerpen, anderzijds omdat de actieve bekendmaking naar het volledige werkingsgebied in april 2009 van start zal gaan.
5.2 Geslacht van de melders aantal
%
mannen
31
46,97
vrouwen
25
37,88
onbekend
10
15,15
totaal
66
100,00
Bij 10 meldingen is het geslacht van de melder onbekend. Dit is enerzijds het geval bij meldingen via e-mail waar verder geen gegevens worden meegedeeld door melder. Anderzijds was dit ook niet steeds af te leiden uit Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
12
de
registratie
van
meldingen
meldpuntmedewerkster gestart is.
in
de
periode
voordat
de
5.3 Wijze van contactname aantal
%
bezoek
19
28,79
e-mail
14
21,21
telefoon
13
19,70
website
5
7,57
ongekend
15
22,73
totaal
66
100,00
In de periode voor de aanwerving van de voltijdse meldpuntmedewerkster werden de meldingen geregistreerd door het CGKR. Uit de registratie kon de wijze van contactname niet afgeleid worden, vandaar de kwalificatie van 15 dossiers als 'ongekend'.
5.4 Taal van contactname aantal
%
Nederlands
59
89,39
Frans
5
7,57
Engels
1
1,52
Berbers
1
1,52
totaal
66
100,00
Indien het Meldpunt Discriminatie een melder ontvangt die onvoldoende Nederlands, Frans of Engels spreekt, wordt er beroep gedaan op de stedelijke tolk- en vertaaldienst.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
13
5.5 Type melding aantal
%
klacht
51
77,27
advies
7
10,61
informatie
4
6,06
reactie op
2
3,03
ontevredenheid
2
3,03
totaal
66
100,00
Naast het indienen van een melding die het Meldpunt verder zal behandelen, kunnen melders ook enkel om informatie of advies vragen zonder dat het Meldpunt zelf verder actie onderneemt. Daarnaast wordt er ook nog een onderscheid gemaakt tussen 'reactie op' en 'ontevredenheid'. 'Reactie op' houdt in dat men reageert op een bepaalde gebeurtenis, handeling of uitspraak, bijvoorbeeld op een blog op het internet of een bepaalde uitspraak in de media. 'Ontevredenheid' houdt in dat men het niet eens is met een bepaalde tendens in de samenleving en hier zijn ongenoegen over kwijt wil.
5.6 Discriminatiegrond aantal
%
29
43,94
huidskleur
14
21,21
handicap
6
9,09
geloofsovertuiging
3
4,54
seksuele geaardheid
3
4,54
vermogen
1
1,52
geslacht
1
1,52
taal
1
1,52
geen discriminatiegrond
8
12,12
totaal
66
100,00
nationale
afstamming
of
etnische
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
14
Het Meldpunt is bevoegd voor alle discriminatiegronden die opgesomd staan
in artikel 16 § 3 van het Gelijkekansendecreet onder de noemer 'beschermde kenmerken'. Wanneer blijkt dat er geen discriminatiegrond aanwezig is, wordt dit ook zo geregistreerd.
5.7 Basissector aantal
%
samenleving
19
28,79
werkgelegenheid
13
19,70
openbare dienstverlening
10
15,15
private dienstverlening
7
10,61
onderwijs
4
6,06
huisvesting
3
4,54
justitie
3
4,54
persoonlijke levenssfeer
1
1,52
ordediensten
1
1,52
internet
1
1,52
andere
4
6,06
totaal
66
100,00
De basissector waarin de discriminatie zich voordoet, wordt ook steeds geregistreerd. Hierbij valt meteen op dat samenlevingsproblemen tot nu toe de eerste plaats innemen. Hoewel dit niet meteen binnen één van de toepassingsgebieden
valt
die
opgesomd
staan
in
art.
20
van
het
Gelijkekansendecreet, worden ook deze zaken geregistreerd door het Meldpunt. Het Meldpunt zal in sommige gevallen zelf trachten te bemiddelen of geeft de zaak door aan de dienst Participatie en Bemiddeling van Samenleven in Diversiteit, die gespecialiseerd is in bemiddeling bij samenlevingsproblemen. Op de tweede plaats staan meldingen in de arbeidssfeer. Omdat discriminatie in de arbeidssfeer nog regelmatig voorkomt, is er in Antwerpen een netwerk 'arbeidsgerelateerde discriminatie', opgericht door de8, waar ook het Meldpunt
Discriminatie
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
deel
van
uitmaakt.
In
dit
netwerk
komen 15
verschillende organisaties samen die alle discriminatie op de werkvloer willen tegengaan. Het gaat meer bepaald om het Antwerps Minderhedencentrum
de8, het CGKR, de ombudsvrouw van de stad Antwerpen, de Vlaamse Dienst voor
Arbeidsbemiddeling
en
Beroepsopleiding
(VDAB),
Sociaaleconomisch Overlegcomité van Antwerpen (Resoc), diversiteitsconsulenten
van
de
drie
vakbonden,
het
Regionaal
Vooruitzenden, het
Vlaams
Minderhedenforum en de Inspectie Werk en Sociale Economie. Hier worden om de zes weken concrete meldingen besproken, themavoorstellingen gehouden en worden ervaringen en expertises uitgewisseld.
5.8 Kwalificatie aantal
%
ongegrond
15
22,73
betwist
11
16,67
gegronde klacht
10
15,15
terechte opmerking
10
15,15
onbevoegd
8
12,11
onbeslist
7
10.61
extern
2
3,02
stopgezet
3
4,54
totaal
66
100,00
De kwalificatiecriteria voor de meldingen die binnenkomen bij het Meldpunt
Discriminatie worden voorlopig overgenomen uit het registratiesysteem van de
ombudsvrouw.
registratiesysteem
Vanaf
voorzien
juni
voor
2009
alle
wordt
een
meldpunten
overkoepelend waarin
ook
gemeenschappelijke kwalificatiecriteria opgenomen worden. De voorlopig
gebruikte criteria van het registratiesysteem van de ombudsvrouw hebben enige verduidelijking nodig, aangezien deze niet altijd dezelfde betekenis hebben voor het Meldpunt als voor de ombudsvrouw.
Wanneer het uiteindelijk niet om discriminatie blijkt te gaan, wordt de melding gekwalificeerd als ongegrond. Dit gebeurt enerzijds als er geen
discriminatiegrond aanwezig blijkt te zijn, of wanneer na onderzoek door het
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
16
Meldpunt blijkt dat het toch niet om discriminatie gaat. Wanneer er
onvoldoende feiten aanwezig zijn om te beoordelen of het om discriminatie gaat, of wanneer het gaat om tegenstrijdige verhalen dan wordt de melding
als betwist geregistreerd. Het onderscheid tussen een gegronde klacht en
een terechte opmerking houdt in dat het in het eerste geval effectief gaat om een melding waar gevolg aan gegeven wordt door het Meldpunt en in het
tweede geval om een reactie op, een ontevredenheid of een advies dat men vraagt. Dossiers die nog niet zijn afgesloten, worden geregistreerd als
onbeslist. Wanneer het gaat om een melding over wetgeving, over juridische procedures
zoals
het
beoordelen
van
een
schijnhuwelijk
of
een
strafprocedure, of over meldingen die een juridische afhandeling kunnen krijgen, is het Meldpunt onbevoegd en moet het de meldingen doorgeven.
Ten slotte is er nog de kwalificatie extern. Dit houdt in dat het Meldpunt wel
bevoegd is, maar van oordeel is dat er een andere dienst beter geschikt is om
de melding te behandelen of wanneer de melding binnen het werkingsgebied van een ander Meldpunt valt. In deze gevallen wordt de melding doorgegeven, uiteraard enkel met toestemming van de melder.
6. Dossierverhalen Hieronder vindt u een selectie van dossierverhalen uit de binnengekomen meldingen. Met deze selectie wil het Meldpunt Discriminatie een algemeen
beeld schetsen van de meldingen die het afgelopen jaar zijn binnengekomen en hoe deze afgehandeld zijn. Er wordt een onderverdeling gemaakt tussen meldingen
waar
onmiddellijke
het
Meldpunt
dienstverlening
en
verdere
stappen
dossiers
die
heeft
ondernomen,
doorverwezen
zijn.
Onmiddellijke dienstverlening betekent dat het Meldpunt enkel advies of informatie heeft gegeven zonder dat de melder wenst dat er verder gevolg aan gegeven wordt. Dossiers worden doorverwezen als het Meldpunt niet bevoegd is, als het gaat om een zaak waar mogelijk een juridisch gevolg aan gegeven kan worden of als er een andere instantie meer gespecialiseerd is om de melding te behandelen.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
17
6.1 Meldingen Weigering restaurant (Melding 200808032) Melder gaat met zijn moeder, die in een rolstoel zit, op restaurant. Eens aangekomen, wordt hen gezegd dat alles volzet is. Er staat een kaartje 'gereserveerd' op één tafeltje dat tegen een ander tafeltje staat. Melder denkt
dat dit ander tafeltje nog vrij is, maar er wordt gezegd dat deze samen horen. Anderhalf uur later komen ze terug langs het restaurant en zien dat de tafel slechts door twee personen bezet is in plaats van door vier. Hierop gaat melder uitleg vragen. Een ober zegt dat slechts twee van de vier mensen zijn opgedaagd en dat zij ervoor kiezen geen mensen met een handicap te bedienen. Behandeling: Het Meldpunt heeft een gesprek gehad met de restaurantuitbater. De uitbater zei dat het restaurant volledig volgeboekt was en dat er nooit opmerkingen zijn gemaakt over personen met een handicap. Hij wilde wel een rechtstreeks gesprek met melder, op voorwaarde dat deze zijn excuses aanbood. Aangezien het om een woord-tegen-woord situatie gaat zonder getuigen, kan het Meldpunt niets meer doen.
Racistische opmerkingen in fitnessclub (Melding 200808075) Meldster gaat regelmatig trainen in een Antwerpse fitnessclub. Ze traint met haar hoofddoek op. Meldster, luisterend naar haar I-Pod, heeft niet door dat
een andere dame al een tijdje staat te wachten om het toestel na haar te gebruiken. Plots begint deze wachtende dame te roepen: "Ga terug naar Marokko, jullie zoeken toch alleen maar ruzie!" waarop dezelfde dame er een trainer bij roept die zij persoonlijk kent. De trainer roept dan ook tegen meldster: "Het is altijd hetzelfde met jullie, jullie kunnen alleen ambras maken."
Meldster betreurt dat het management van de fitnessclub geen gevolg heeft gegeven aan dit voorval. Ze heeft dit herhaaldelijk gemeld bij de fitnessclub, Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
18
maar heeft het idee dat ze afgewimpeld is. Ze wil graag excuses van de trainer. Behandeling:
Het Meldpunt heeft een rechtstreeks bemiddelingsgesprek geregeld tussen meldster,
de
trainer,
de
manager
van
de
fitnessclub
en
de
meldpuntmedewerkster. Tijdens dit gesprek hebben zowel meldster als de trainer hun verhaal kunnen doen en heeft de trainer zijn excuses aangeboden.
Meldster
was
tevreden
dat
dit
gesprek
heeft
kunnen
plaatsvinden.
Racistisch gedrag door bewoner van zorgcentrum (Melding 200808090) Meldster, die verzorgster is bij een woonproject voor mensen met een fysieke handicap, heeft van een collega gehoord dat een bewoonster achter haar rug steeds over haar spreekt als 'die zwarte'. Wanneer bewoonster weet dat meldster van wacht is, stelt bewoonster haar oproep voor verzorging uit of zegt ze haar oproep af, totdat er iemand anders haar kan komen helpen. De houding van bewoonster is algemeen bekend bij alle werknemers. Zij zou in het algemeen ook weinig respect hebben voor de meeste verzorgers. Behandeling: Meldster werd tijdelijk tewerkgesteld op een andere dienst. Een rechtstreeks gesprek was nodig opdat meldster terug op haar eigen dienst zou kunnen werken. Het Meldpunt heeft eerst aparte gesprekken gehad met meldster en
de bewoonster. De bewoonster ontkent dat haar houding te maken heeft met de huidskleur van meldster. Er wordt een rechtstreeks bemiddelingsgesprek geregeld tussen meldster, de bewoonster, het diensthoofd van meldster en het Meldpunt. Tijdens dit gesprek zijn afspraken gemaakt naar de toekomst toe over een respectvolle houding naar het verzorgend personeel.
Discriminerende huuradvertentie (Melding 200809069) Het Meldpunt werd op de hoogte gebracht van een discriminerende huuradvertentie op het internet. De advertentie ging als volgt: "2-kamer Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
19
appartementje met living met open keuken, slaapkamer vooraan gelegen, douche + wc, vrij 1 november. Liefst Oost-Europese mensen of werklozen vanwege veel nachtlawaai en Marokkanen in het huis." Behandeling:
Het Meldpunt heeft de verhuurder uitgenodigd om wat meer uitleg te geven over zijn advertentie. Het Meldpunt heeft hem meegedeeld dat hij door zijn advertentie meerdere bevolkingsgroepen discrimineert en dat dit strafbaar is. De verhuurder zag na wat meer verduidelijking over discriminatie zijn fouten in en zei dat hij niet de bedoeling had om te discrimineren, maar enkel eerlijk wilde zijn en potentiële huurders wilde waarschuwen. Hij heeft de advertentie meteen verwijderd.
Ontoegankelijk postkantoor (Melding 200810064) Het Provinciaal Centrum voor Toegankelijkheid van Antwerpen heeft het Meldpunt op de hoogte gebracht van een melding over een ontoegankelijk postkantoor. Meldster kan met haar rolstoel het postkantoor niet binnen. De loketbediende
kan
bovendien
niet
weg
van
het
loket
omwille
van
veiligheidsredenen waardoor meldster niet verder geholpen kan worden. Behandeling: Het Meldpunt heeft met het Provinciaal Centrum voor Toegankelijkheid afgesproken dat zij zich op het infrastructurele luik gingen toespitsen en het Meldpunt op de antidiscriminatieregelgeving. Het Meldpunt heeft De Post dan ook gevraagd of er voor dit kantoor redelijke aanpassingen getroffen konden worden. De Post antwoordde dat zij hun kantoren stelselmatig proberen aan te passen in functie van meer toegankelijkheid. Deze melding zal ook behandeld worden zodat er zo snel mogelijk een aangepaste inkom komt voor het kantoor in kwestie. Het Meldpunt volgt dit op.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
20
Weigering verhuur appartement omwille van schuldbemiddeling (Melding 200811024) Meldster wordt geweigerd door een verhuurder van een appartement omdat zij in een procedure van schuldbemiddeling zit. Zij kan echter op
verschillende manieren aantonen dat zij het gevraagde huurbedrag kan betalen. Behandeling: Het Meldpunt heeft de verhuurder gecontacteerd om hem uit te leggen dat
men steeds de persoonlijke reële financiële situatie van een kandidaat moet nagaan en niet mag weigeren op basis van schuldbemiddeling alleen. De verhuurder bleef echter weigeren. Er waren verder geen bewijzen, zodat het Meldpunt niets meer kon doen. Het Meldpunt heeft meldster meegedeeld dat ze zich nog schriftelijk kandidaat kon stellen voor het appartement, om zo bewijsmateriaal te vergaren. Meldster wilde echter geen verdere stappen meer ondernemen en ging op zoek naar een ander appartement.
Optreden Bijzonder Comité Sociale Bijstand (Melding 200812005) Meldster moest verschijnen voor het Bijzonder Comité Sociale Bijstand van het OCMW in verband met een vraag tot financiële steun. Meldster vond dat de vragen die haar gesteld werden een brutale en racistische toon hadden. Behandeling:
Het Meldpunt heeft het OCMW gevraagd om de feiten te onderzoeken. Er werd geantwoord dat er in zulke zaken soms confronterende vragen gesteld kunnen worden, maar dat dit steeds op een respectvolle manier gebeurt. Men wil enkel een zo duidelijk mogelijk beeld van de financiële situatie van de
betrokkene verkrijgen. Het Meldpunt heeft in dit geval geconcludeerd dat het niet om discriminatie gaat.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
21
Discriminerende vacaturetekst (Melding 200812158) Melder betreurt dat er in veel vacatures vaak een moedertaalvereiste wordt opgenomen. Hij geeft bij zijn melding een concreet voorbeeld van een
functieprofiel uitgeschreven door een bedrijf waarbij Nederlands of Frans als moedertaal geëist wordt. Behandeling: Het Meldpunt heeft het bedrijf erop gewezen dat een moedertaalvereiste in een vacature niet toegelaten is en heeft gevraagd om dit te verwijderen. Het Meldpunt heeft het bedrijf de suggestie gegeven om als voorwaarde 'grondige of perfecte kennis van het Nederlands/Frans' te stellen. Het bedrijf reageerde meteen dat het niet hun bedoeling was om te discrimineren. De vacaturetekst werd aangepast.
Problemen tussen collega's (Melding 200812064) Melder heeft problemen met een collega. Hij heeft het idee dat de collega zijn opleiding tot torenoperator dwarsboomt door foute antwoorden te geven of door helemaal niet te antwoorden op zijn vragen. Hij denkt dat dit omwille van zijn zwarte huidskleur is. Melder had dit intern al eens aangekaart bij
zijn diensthoofden, maar toen is er geen gevolg aan gegeven. Daarom is hij naar het Meldpunt Discriminatie gestapt. Behandeling:
Het Meldpunt heeft, met toestemming van melder, de vertrouwenspersoon van zijn vakbond gecontacteerd. Het Meldpunt heeft samen met hem de vertrouwensprocedure opgestart binnen het bedrijf. Het Meldpunt en de
vertrouwenspersoon hebben een apart gesprek gehad met melder en met de collega. Volgens de collega was zijn gedrag niet ingegeven vanuit racistische motieven. Hij gaf wel toe dat hij soms wat kortaf was door de hoge werkdruk en zei dat hij in de toekomst hierop zou letten. Drie maanden na dit gesprek volgt een evaluatie van de situatie. Als er dan geen verbetering kan
vastgesteld worden, zal de formele klachtenprocedure binnen het bedrijf opgestart worden. Het Meldpunt volgt dit op.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
22
6.2 Onmiddellijke dienstverlening Het woord 'neger' (Melding 200811025) Een oudere man vroeg aan het Meldpunt of het woord 'neger' racistisch was
en of hij dit nog steeds mocht gebruiken. Hij stelde dat hij dit vroeger zo geleerd had op school en dat hij hier niets verkeerd mee bedoelde. Meneer
werd op zijn taalgebruik aangesproken door zijn familie, omdat hij zo over zijn aangetrouwde kleinzoon sprak. Antwoord: Het Meldpunt heeft hem geantwoord dat dit woord wel een negatieve connotatie heeft en dat het beter is om te spreken over een zwarte man of een man met donkere huidskleur.
Hoofddoek (Melding 200811027) De jeugddienst van de stad heeft poetsvrouwen in dienst via een contract tussen de stad en het poetsbedrijf. Een inspectrice van dit poetsbedrijf had gezegd tegen één van de poetsvrouwen dat ze haar hoofddoek moest afzetten. Een medewerkster van de jeugddienst vroeg zich af of dit mag. Antwoord: Het Meldpunt heeft geantwoord dat de dienstnota D2007.046 over kledijvoorschriften enkel van toepassing is op de stadsdiensten en enkel in
rechtstreeks contact met klanten. In dit geval moet het contract dat afgesloten is tussen de stad en het poetsbedrijf geraadpleegd worden. Moest hier dan een bepaling instaan over het dragen van hoofddoeken, dan kan er nog getoetst worden of het verbieden van hoofddoeken een legitiem doel
heeft en of deze maatregel passend, noodzakelijk en evenredig is. De medewerkster van de jeugddienst was tevreden met deze uitleg en
verwachtte geen verdere opvolging van het Meldpunt. Er werd haar wel meegedeeld dat ze bij verdere vragen of problemen het Meldpunt steeds mocht contacteren.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
23
Ontoegankelijke leraarskamer (Melding 200811093) Meldster is lerares en heeft een attest van de dokter dat ze geen trappen kan doen omdat ze problemen heeft met haar knieën. Hierdoor zit ze al een jaar
alleen tijdens de lunchpauze aangezien de leraarskamer op de eerste
verdieping is. Ze kan dus niet participeren aan het sociale leven tussen de leerkrachten. Er is geen lift in het gebouw. Antwoord: Het Meldpunt heeft meldster meegedeeld dat er om redelijke aanpassingen voor personen met een handicap gevraagd kan worden aan de school. In dit geval zou een redelijke aanpassing kunnen zijn de leraarskamer naar het gelijkvloers te verhuizen. Meldster heeft besloten om, na een gesprek met haar huisarts en met de inrichtende macht van de school, voorlopig af te wachten alvorens verdere stappen te ondernemen.
6.3 Doorverwijzing Ontevredenheid echtscheidingswetgeving (Melding 200809034) Melder vindt dat gescheiden mannen gediscrimineerd worden door de
echtscheidingswetgeving. Er wordt volgens hem geen aandacht geschonken aan de situatie van gescheiden vaders omdat er vanuit de samenleving een onwil heerst om hier iets aan te veranderen. Doorverwijzing: Het Meldpunt is niet bevoegd voor meldingen over wetgeving en heeft de man doorverwezen naar het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.
Optreden politie (Melding 200809061) Meldster werd het slachtoffer van slagen en verwondingen. Toen de politie
ter plaatse kwam, werd er enkel naar de getuigenis van de andere partij geluisterd. Toen zij vroeg aan de politieagenten om een ambulance op te Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
24
roepen, werd dit geweigerd door hen. Meldster vindt dat ze onrechtvaardig behandeld is door de betrokken politieagenten en denkt dat dit te maken heeft met haar huidskleur. Doorverwijzing:
Het Meldpunt heeft het dossier doorgegeven aan de cel diversiteit van de Lokale Politie Antwerpen. Een van hun taken is bemiddeling tussen burgers
en politieagenten. Na contactname met meldster door de cel diversiteit werd door hen beslist om de zaak door te sturen naar Interne Zaken van de Lokale Politie Antwerpen omdat bemiddeling in dit geval onmogelijk leek.
Begeleiding GON-leerling op schoolreis (Melding 200810183) Melder heeft een dochter die slechtziend is. Zij studeert in braille, maar gaat naar een gewone school als GON-leerling (geïntegreerd onderwijs). In de zomervakantie organiseert de school een Griekenlandreis. De school meent dat dochter op deze reis vergezeld moet worden van een begeleider. Vader gaat hiermee akkoord, maar het probleem is dat de school deze extra kosten weigert te betalen. Het standpunt van de school is dat deze reis in de schoolvakantie gepland is en dat ze dus kunnen doen wat ze willen. Vader heeft al gesprekken gehad met de directie, maar deze blijft weigeren om de kosten te betalen. Doorverwijzing: De gemeente van de school valt onder het werkingsgebied van het Meldpunt
van Mechelen. Met de goedkeuring van de vader, werd de melding dan ook doorgegeven. De vader dacht echter dat een bemiddeling of onderhandeling niets meer zou uitmaken omdat hij dit zelf al herhaaldelijk had geprobeerd. Hij heeft dan ook gevraagd aan het Meldpunt van Mechelen om zijn dossier door te sturen naar het CGKR.
Intimidatie door neonazi's (Melding 200811031) Melder, die van Indische afkomst is, werd in een café geïntimideerd door skinheads. Zij maakten allerlei opmerkingen over zijn huidskleur en Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
25
scandeerden neonazistische leuzen. Ten slotte eindigden ze met de Hitlergroet. Melder heeft het café verlaten om een escalatie te vermijden. Doorverwijzing:
Het Meldpunt heeft melder aangeraden klacht in te dienen bij de politie en heeft zijn dossier met zijn goedkeuring doorgestuurd naar het CGKR. Het Meldpunt heeft hem doorverwezen omdat dit ernstige feiten zijn die
eventueel een juridische procedure tot gevolg kunnen hebben. Bovendien probeert het CGKR neonazistische netwerken in België zo volledig mogelijk in kaart te brengen. Het is dan ook nuttig voor het CGKR om van alle meldingen rond dit thema op de hoogte te blijven.
7. Samenwerking Het Meldpunt Discriminatie tracht een zo uitgebreid mogelijk netwerk uit te bouwen, enerzijds om steeds meer aan bekendheid te winnen en anderzijds om binnengekomen meldingen zo efficiënt mogelijk te kunnen behandelen. Bovendien is het uitbouwen van een netwerk ook één van de uitdrukkelijke opdrachten van de meldpunten die vastgesteld staan in artikel 42 van het Gelijkekansendecreet. Hierna vindt u een korte beschrijving van de organisaties of diensten die op dit ogenblik al betrokken zijn bij de werking van het Antwerpse Meldpunt. Er
wordt echter voortdurend gestreefd naar een uitbreiding van het aantal partners. Deze lijst is dus zeker niet eindig en met het oog op de
bekendmaking van het Meldpunt Discriminatie in het hele werkingsgebied zal het aantal partners waarschijnlijk nog toenemen. -
Samenleven
in
Diversiteit
(Participatie
en
Bemiddeling,
Diversiteitsdienst): Samenleven in Diversiteit is een stadsdienst die werkt aan meer sociale samenhang, de stad ondersteunt in het omgaan
met verschillen en zijn kennis vertaalt naar toepasbare en realistische beleidsvoorstellen. De dienst Participatie en Bemiddeling ondersteunt het Meldpunt bij samenlevingsgeschillen die te maken hebben met
discriminatie. In zulke gevallen zal Participatie en Bemiddeling trachten Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
26
te bemiddelen. De Diversiteitsdienst ondersteunt andere stadsdiensten en het OCMW in hun omgang met brede diversiteit. Deze dienst staat
ook het Meldpunt bij in de bekendmaking en omgang met de verschillende doelgroepen. -
Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding (CGKR): Met het CGKR zijn er geregeld opvolgvergaderingen waarin
Antwerpse meldingen worden besproken. Daarnaast blijft het CGKR een aanspreekpunt voor vragen inzake rechtspraak en rechtsleer, en wanneer een melding best gerechtelijk wordt opgevolgd. In een samenwerkingsovereenkomst tussen het CGKR en Gelijke Kansen in Vlaanderen is vastgelegd dat het Centrum een helpdeskfunctie zal uitoefenen, een registratiesysteem zal uitwerken voor alle meldpunten en
een
aantal
vormingen
en
stages
zal
aanbieden
aan
de
meldpuntmedewerkers. -
Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (IGVM): Tussen het IGVM, dat bevoegd is voor de discriminatiegrond geslacht, en Gelijke Kansen
in
Vlaanderen
zullen
er
in
de
toekomst
ook
samenwerkingsafspraken gemaakt worden, zoals nu reeds het geval is met het CGKR. -
Ombudsvrouw Antwerpen: De ombudsvrouw onderzoekt klachten over
de
onzorgvuldige
of
onbehoorlijke
werking
van
de
stedelijke
administratie, inclusief politie, onderwijs en stedelijke vzw's. Ook het
OCMW en de sociale huisvestingsmaatschappijen behoren tot haar
werkterrein. Wanneer er een melding binnenkomt over discriminatie door één van deze diensten, kan het Meldpunt samenwerken met de ombudsvrouw. -
Netwerk
'arbeidsgerelateerde
ombudsvrouw,
Vlaams
discriminatie'
Minderhedenforum,
(
de8,
Vooruitzenden,
CGKR, VDAB,
diversiteitsconsulenten van de vakbonden, Resoc Antwerpen, Inspectie Werk en Sociale Economie). Het netwerk wil door het bundelen van de expertises en contacten van deze partners zowel een antwoord bieden op concrete klachten als preventieve acties opzetten in het kader van discriminatie op de werkvloer. Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
27
-
Meldpunt Onderwijs de8: Dit meldpunt geeft informatie aan ouders en leerkrachten over hun rechten en bestaande procedures binnen het
onderwijssysteem. Het meldpunt zal waar nodig is trachten te bemiddelen tussen de school en de ouders en kinderen. Daarnaast heeft dit meldpunt ook een signaalfunctie naar het beleid toe. Wanneer
het gaat om een melding van discriminatie in het onderwijs kan het Meldpunt Discriminatie samenwerken met het Meldpunt Onderwijs. -
Integratiedienst Lier: De stad Lier, die binnen het werkingsgebied van
het Antwerpse Meldpunt ligt, wil op eigen initiatief ook een meldpunt
discriminatie oprichten. Het Meldpunt van Antwerpen helpt de integratiedienst met de oprichting. Daarnaast zullen er in de toekomst praktische afspraken gemaakt worden rond de behandeling en de registratie van meldingen. -
Cel Diversiteit Lokale Politie Antwerpen: De cel Diversiteit probeert discriminerend gedrag binnen het politiekorps op te sporen, maar vooral te voorkomen. Het beleid richt zich niet enkel tot allochtonen, maar ook tot mensen met een functiebeperking, holebi’s en andere doelgroepen. De cel geeft advies en is zowel voor het politiepersoneel als voor derden een rechtstreeks aanspreekpunt. De cel Diversiteit zal, waar mogelijk, trachten te bemiddelen tussen burgers die zich ongelijk behandeld voelen en het betrokken politiepersoneel. Indien dit onmogelijk is, kan de melding doorgestuurd worden naar Interne Zaken van de Lokale Politie.
-
Werkgroep Antwerpen Toegankelijk (WAT): De WAT is een stedelijke
werkgroep die advies geeft over toegankelijkheid van Antwerpse gebouwen, scholen, theaters,... De werkgroep is samengesteld uit vertegenwoordigers van verschillende organisaties voor mensen met een functiebeperking. Het Meldpunt brengt de werkgroep op de hoogte als er een melding binnenkomt over de toegankelijkheid van een gebouw binnen het stedelijk grondgebied. -
Centrum voor Toegankelijkheid Provincie Antwerpen (CTPA): Het CTPA verleent advies bij het ontwerp en de aanleg van de omgeving en bij de
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
28
toekenningsprocedure
voor
een
stedenbouwkundige
vergunning.
Daarnaast behoren sensibilisatie en vorming ook tot hun opdrachten. Wanneer het Meldpunt een melding ontvangt over toegankelijkheid binnen de provincie Antwerpen, wordt het CTPA op de hoogte
gebracht. Daarnaast kan het Meldpunt hier ook terecht met vragen over regelgeving rond toegankelijkheid. -
Stedelijke tolk- en vertaaldienst: De stad Antwerpen zet tolken en
vertalers in om stedelijke en andere overheids- of gesubsidieerde diensten en organisaties in Antwerpen te helpen om hun communicatie en dienstverlening efficiënt en klantvriendelijk te laten verlopen. De tolk- en vertaaldienst kan zowel ter plaatse tolken als schriftelijk vertalen. Het Meldpunt kan ook beroep doen op hun diensten.
8. Toekomst Naast het behandelen van meldingen is preventie ook een opdracht van het Meldpunt Discriminatie. Tijdens de opstartfase is dit luik nog op de achtergrond gebleven omdat het Meldpunt zich in de eerste plaats richtte op de bekendmaking en op de behandeling van binnengekomen meldingen. In de nabije toekomst zal het Meldpunt Discriminatie ook uitdrukkelijk aandacht richten op preventie.
Enerzijds zullen uit de binnengekomen
meldingen een aantal tendensen vastgesteld worden waarrond preventieve acties opgezet kunnen worden. Anderzijds zal er samengewerkt worden met
verenigingen of organisaties die al langer bepaalde problemen trachten aan te kaarten. Zo zijn er reeds contacten geweest met de Adviesraad voor
Personen met een Handicap en de Werkgroep Antwerpen Toegankelijk over meer toegankelijkheid in de Antwerpse horeca. De Meldpunten Discriminatie bevinden zich op dit moment nog steeds in een proeffase. Het gelijkekansendecreet bepaalt immers enkel het kader voor de oprichting ervan. De nadere uitwerking moet evenwel gebeuren in een
uitvoeringsbesluit. Dat besluit zal keuzes moeten maken over de erkenningsen financieringsvoorwaarden, over de bevoegdheden van de Meldpunten en over een geografische taakafbakening tussen de verschillende Meldpunten.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
29
In de rapportage 2008 is op een aantal van deze keuzes vooruitgelopen, op
basis van de deelname aan het meldpuntenoverleg dat de Vlaamse overheid maandelijks organiseert. Aangezien het uitvoeringsbesluit er tot op heden nog niet is, kan het uiteraard zijn dat de definitieve keuzes zullen verschillen met de huidige denkpistes. Er moet dus met enige voorzichtigheid gesproken
worden over de toekomst. Wel kan er op dit moment al geconcludeerd worden dat de samenleving nood heeft aan laagdrempelige meldpunten waar iedereen terecht kan met vragen en problemen rond discriminatie. Deze conclusie wordt ook bevestigd door het aantal meldingen dat het Meldpunt
Discriminatie van Antwerpen heeft ontvangen in 2008 – zeker als men dit aantal afzet tegen de beperkte bekendmakingscampagne in 2008. In 2009 zal het Meldpunt zich actief richten naar het gehele werkingsgebied. Samen met de betrokken lokale besturen en middenveldorganisaties wil het Meldpunt alle inwoners informeren over het bestaan en opdrachten van het Meldpunt. Het is noodzakelijk dat dit in samenwerking gebeurt, want het Meldpunt kan dit niet alleen. Daarom zal aan de lokale besturen gevraagd worden om het Meldpunt op te nemen op de gemeentelijke website, om er aandacht aan te besteden in het gemeentelijke publicatieblad en om de informatiefolder
te
drukken
en
verspreiden
onder
alle
inwoners.
Middenveldorganisaties zullen dan weer gevraagd worden om via hun netwerk het Meldpunt verder bekend te maken. Samen ook omdat het Meldpunt in de huidige context onvoldoende financiële en personele middelen heeft om deze bekendmaking alleen te verzekeren. Kortom, om van het Meldpunt een succes – en uiteraard is deze woordkeuze, gelet op het
onderwerp, ongelukkig - te maken is een actieve betrokkenheid van de lokale besturen en middenveldorganisaties een absolute voorwaarde.
Voor 2009 is het de hoop van het Antwerpse Meldpunt dat er zo snel
mogelijk een uitvoeringsbesluit komt, en uiteraard ook dat hiermee definitieve duidelijkheid komt over de verdere financiering van het Meldpunt. Alleen dan kan het Meldpunt, en allicht ook alle andere Meldpunten in
Vlaanderen, zich bezighouden met zijn corebusiness, namelijk de strijd tegen alle vormen van discriminatie.
Meldpunt Discriminatie rapportage 2008
30
Meldpunt discriminatie Sint - Jacobsmarkt 7 2000 Antwerpen tel. 0800 94 84 3
[email protected] www.antwerpen.be/meldpunt Wettelijk depot: D/2009/0306/95 V.U. Tom Meeuws, Sint-Pietersvliet 7, 2000 Antwerpen
www.antwerpen.be/meldpunt 0800 94 84 3 20090317_Rapportage_2008.indd 2
18/03/2009 12:28:28
