Meer over Anneloes op de volgende

Meer over Anneloes op de volgende pagina…

4

#

nov 2009 jaargang 5 Praktijk is een vaktijdschrift over praktijk leren van de kenniscentra beroeps onderwijs bedrijfsleven

Calibris ECABO GOC Kenteq VTL

ps Dé 10 ti tagiair s w u s l a ruit te niet voo is branden

Dag en nacht leerlingen in de buurt

Een tijdelijk steuntje in de rug

Jongeren die het helemaal gaan maken

Over stagelopen aan boord van een vrachtschip P. 14

Praktijkopleiders in de zorg laten zichzélf coachen P. 26

De passie spat ervan af bij uitblinkers in het mbo P. 34 november 2009 PRAKTIJK 1

Inhoud

10

grafimedia

Opleidingsplan brengt groeikansen in kaart 08 Melek Usta (Colourful People) vindt diversiteit op de werkvloer een verrijking

12 De strijd tegen de jeugdwerkloosheid Het wemelt van de initiatieven om jongeren aan de slag te houden

14

transport & logistiek

Stagelopen aan boord van een vrachtschip

18

20 Tien tips Wat kunt u doen als uw stagiairs niet vooruit te branden zijn?

29 Zangeres Sita pleit ervoor om stagiairs zo veel mogelijk vrijheid te geven

30 Rollenspel in het Sparta-stadion Acteurs leggen praktijkopleiders het vuur aan de schenen

34 Jongeren die het helemaal gaan maken De passie spat ervan af bij uitblinkers in het mbo 05 PRAKTIJKBERICHTEN 07 DE PRAKTIJK VAN GIJS MULDER 17 WAT BEZIELT JONGEREN? 24 DE KENMERKEN VAN MBO’ERS 36 GASTCOLUMN 37 DAGBOEK VAN EEN MBO-LEERLING 38 NIEUWS VAN DE KENNISCENTRA 40 DE ACHTERKANT VAN DE PRAKTIJKOPLEIDER 2 PRAKTIJK november 2009

LEERLING jeroen:

‘Mijn begeleider is een ware inspirator’

22

juridisch

32

techniek

Leren incasseren op de werkplek

26 Een steuntje in de rug Op de cover ANNELOES MOERKERKE (24), MBO-LEERLING - loopt twee dagen in de week stage bij Blok Transport in Hellevoetsluis - is het enige meisje van de klas en wil haar rijbewijs E bij C* halen

zorg

Deelnemers vullen Kenteq-leergang zelf in Waarom wil je op de vrachtauto? Mijn vader rijdt op de vrachtauto en mijn broers ook. Ik denk dat ik daardoor geïnfecteerd ben. Ik vind het gewoon mooi om te rijden en op de weg te zijn. Het is een vrij beroep en een baan op kantoor kan altijd nog. In deze wereld geldt trouwens ook dat chauffeurs de beste planners zijn!

Wat doe je voor opleiding? Ik ben 4e-jaars Manager opslag en vervoer op het Scheepvaart en Transport College in Rotterdam. Eigenlijk is het heel gewoon tussen al die jongens. Ze behandelen me niet anders, maar ik mis af en toe natuurlijk wel de vrouwenpraat. Daarnaast loop ik stage bij Blok Transport. Ik houd me daar bezig met de transportplanning voor de chauffeurs.

Blijf je op de vrachtauto? Voorlopig wel. Als ik klaar ben met school beschik ik natuurlijk wel over een ondernemersdiploma dus misschien dat ik uiteindelijk wel voor mezelf begin met een eigen wagen. Maar nu ben ik daar nog niet echt mee bezig. Eerst maar eens dat rijbewijs CE halen en veel ervaring opdoen.

Merk je dat er meer vrouwen instromen? Als ik naar de klas kijk niet, maar ik zie wel steeds meer meiden op school rondlopen. Vrouwen achter het stuur blijven toch nog wel een beetje een uitzondering.

Hoe vinden je vriendinnen dat? Zij kennen me al langer dus voor hen is het heel normaal. Ze vinden het goed dat ik mijn roeping heb gevonden. Er is zelfs een vriendin die het allemaal zo prachtig vindt, dat ik haar ook nog wel achter het stuur van een vrachtauto zie belanden!

* Het rijbewijs E bij C is verplicht voor chauffeurs die achter de vrachtauto een aanhangwagen c.q. oplegger willen voeren met een toegestane maximummassa van meer dan 750 kg. TEKST BART VAN DEN BORN FOTO REMCO BOHLE

november 2009 PRAKTIJK 3

PRAKTIJK is het tijdschrift voor praktijkleren in het beroeps onderwijs. Het verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 108.000 en richt zich op leerbedrijven, regionale opleidingencentra, vmboscholen, overheidsorganisaties en andere partijen in het beroepsonderwijs. Uitgever: ECABO, in nauwe samenwerking met Calibris, GOC, Kenteq en VTL. De kenniscentra vormen de schakel tussen bedrijfsleven en beroepsonderwijs. Een goede aansluiting tussen leren en werken is het doel. Dit doen zij door de erkenning en begeleiding van leerbedrijven en het onderhouden van de competentiegerichte kwalificatiestructuur. Verder bieden ze effectieve oplossingen om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter op elkaar af te stemmen. Redactie: Bart van den Born, Karien Brinkman, Suzanne van der Burgt, Famke Derksen, Els Frankenmolen, Marleen Hallie en Lucy Holl (hoofdredacteur) Redactieadres: ECABO Disketteweg 6, Postbus 1230, 3800 BE Amersfoort, T 033 450 46 46 F 033 450 46 66 E [email protected] I www.ecabo.nl Ontwerp: Lava grafisch ontwerpers, Amsterdam Vormgeving: Def., Amsterdam Druk: Thieme Rotatie Overname van artikel uit Praktijk is toegestaan met bronvermelding. Abonnement: PRAKTIJK wordt kosteloos toegezonden aan erkende leerbedrijven voor het mbo in de sectoren van de deelnemende kenniscentra. En verder aan een keur aan onderwijsinstellingen en andere partijen in het beroepsonderwijs. Voor informatie of wijzigingen: T 033 450 46 39 F 033 450 46 57 Calibris is het kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfs leven voor zorg, welzijn en sport. www.calibris.nl. ECABO is het kenniscentrum voor de economisch-administratieve, ICT- en veiligheids beroepen. www.ecabo.nl. GOC is het kenniscentrum voor de grafimediabranche. www.goc.nl. Kenteq is het kenniscentrum voor werktuigbouwkunde/ metaal, elektrotechniek en installatietechniek. www.kenteq.nl. VTL is het kenniscentrum voor de transport en logistiek. www.vtl.nl

FOTO bastiaan van Musscher

4 PRAKTIJK november 2009

Redactioneel winnaars Dit nummer van Praktijk lag zo ongeveer bij de drukker toen het ene na het andere kenniscentrum bekend maakte wie in hun sectoren Leerbedrijf en Praktijkopleider van het Jaar 2009 waren geworden. De winnaars van de Praktijk-kenniscentra konden we nog net vermelden op de nieuwspagina’s achterin. In het komende nummer doen we hen meer recht. Dat verdienen deze bedrijven en hun praktijkopleiders die er alles aan doen om hun leerlingen een aangename, leerzame tijd op de werkvloer te geven. Samen met de andere juryleden van de verkiezingen van kenniscentrum ECABO ging ik eind van de zomer op bezoek bij de vijf finalisten die de ECABO-eindronde hadden gehaald. De partijen hadden zich stuk voor stuk uitstekend voorbereid en we kregen prachtige verhalen te horen over de prominente rol van opleiden binnen de organisatie. Zoals bij het Servicebedrijf van zorginstelling Pantein in Boxmeer. Dat wilde als grote regionale werkgever meer aan stages doen op de nietverpleegafdelingen en begon een tijdje geleden uitgebreid in kaart te brengen waar ze mbo-leerlingen zouden kunnen plaatsen. Er rolde een lijst van maar liefst 30 stageplekken uit in onder meer de ICT, techniek, horeca en administratie. Alle erkenningen bij de kenniscentra werden geregeld. Maar, klonk het heel eerlijk, het was helaas nog niet gelukt om álle plaatsen bezet te krijgen. De scholen kwamen niet allemaal even snel op het aanbod af. De leerlingen die we spraken, waren allemaal even enthousiast. Ze zouden een stage bij Pantein zeker aanraden aan hun vrienden en wilden er later misschien ook wel werken. Bij finalist Europeesche Verzekeringen schoof een leerling van het ROC van Amsterdam aan tijdens het jurybezoek. “Ik durfde eerst niet goed naar binnen in het imposante kantoor”, vertelde hij. “Nu vind ik het hier hartstikke leuk. Ik krijg een vergoeding, maar soms denk ik wel eens dat ik geld mee zou moeten brengen omdat ik hier stage mág lopen.” Volgende keer dus echt meer over die toppers onder de leerbedrijven van de verschillende kenniscentra. Lucy Holl, hoofdredacteur Praktijk [email protected]

Hebt u nieuws over onderwijs en arbeidsmarkt? Mail naar [email protected].

Praktijkberichten TEKST LUCY HOLL

Campagne ‘& Stagiair’ Verzekeraar Achmea, bierbrouwer Heineken en kantoorinrichter Gispen hebben een dag lang ‘& Stagiair’ achter hun bedrijfsnaam op hun gebouwen gezet. Ze wilden laten zien dat zij hun succes deels te danken hebben aan stagiairs en dat zij belang hechten aan het opleiden van jonge mensen. De actie is onderdeel van de campagne ‘& Stagiair’ van de samenwerkende kenniscentra. Ze roepen bedrijven op juist nu te blijven investeren in jong talent en hun beschikbare stageplaatsen en leerbanen te melden bij de kenniscentra. meer info: www.stagemarkt.nl

Tijd voor BPV

Knokken voor stageplek Vmbo- en mbo-leerlingen hebben het door onder meer de recessie en de sterk toegenomen stagevraag (door langer doorleren en steeds meer praktijkleren) niet altijd makkelijk om een stageplek te vinden. Leerlingen op de laagste mbo-niveaus en leerlingen met een betaalde leerbaan voelen de crisis het meest. Het aantal leerbanen is gedaald met 27.000. Dat blijkt allemaal uit de meest recente Colo Barometer. Colo, de vereniging van de zeventien kenniscentra voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven, peilt via de Colo Barometer regelmatig de stand van zaken op de arbeidsmarkt en op de stageen leerbanenmarkt. www.colo.nl

BBL-leerlingen (met een betaalde leerbaan) brengen gemiddeld zo’n 76% van de opleidingstijd door in hun leerbedrijf. Voor BOL-leerlingen (met vaste stageperiodes) is dat gemiddeld 45% (1e jaar 27%, 2e jaar 48%, 3e jaar 56%, 4e jaar 64%). Deze cijfers van onderzoeksbureau ITS geven opnieuw aan dat het bedrijfsleven een wezenlijke bijdrage levert aan het mbo-onderwijs.

Leerling gezocht? Stage of leerbaan in de aanbieding? Meld het bij uw ROC of kenniscentrum. Dan komen ze te staan op www.stagemarkt.nl

7 mythes over het mbo Leerlingen op bezoek Wilt u leerlingen over uw bedrijf en vak vertellen? Van 8 tot en met 26 maart 2010 is weer het evenement ‘Kom in het leerbedrijf’. Vmbo-leerlingen en hun docenten komen graag bij u op bedrijfsbezoek. De kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven leggen de contacten tussen bedrijven en scholen en plannen de bezoeken. Kijk op:

• Voor het mbo heb je alleen je handjes nodig, geen hersens. • Tussen onderwijs en praktijk zit een ravijn. • Mbo-scholen zijn poelen van criminaliteit. • Mbo-scholen zijn een leerfabriek: je bent een nummer. • Veel studenten verlaten het mbo zonder diploma. • Mbo-bestuurders zijn zakkenvullers. • Docenten zien niets in competentiegericht beroepsonderwijs. Bron: Back Stage, het nieuwe, tweemaandelijkse opinieblad van de MBO Raad. Bekijk het hele artikel mét alle argumenten waarom dit onzin, onjuist of een fabeltje is, op

w ww.mboraad.nl (ga naar ‘publicaties’) www.kominhetleerbedrijf.nl


Praktijkberichten

Wat vindt ú daar nu van?

Succesverhalen uit de branches

Bemoeit u zich met de privé-situatie van de leerlingen op uw werkvloer? Kent u de ouders van uw stagiair? Hoe ver moet die inmenging in het privéleven gaan? Hebt u opvallende ervaringen of een uitgesproken mening, mail dan naar [email protected] en we besteden er wellicht aandacht aan in dit blad.

MKB-Nederland, VNO-NCW en de MBO Raad hebben het boekje ‘Samenwerking loont’ uitgebracht. In acht succesverhalen vertellen brancheorganisaties in onder meer de techniek en het transport over de positieve, vaak onbekende kant van de samenwerking tussen bedrijfsleven en beroepsonderwijs. Zo kent de Brabantse Zeeuwse Werkgeversvereniging onderwijsambassadeurs. Die zetten hun netwerk in om leerlingen aan stages te helpen. Bestel het boekje gratis via mboraad.nl/publicaties

[email protected]

Meer fiscale faciliteiten De afdrachtvermindering Onderwijs (WVA) wordt uitgebreid, zodat werkgevers extra gestimuleerd worden om te investeren in scholing. Vanaf begin 2010 kunnen ze tijdelijk ook van de WVA gebruikmaken als een werknemer een opleiding volgt om zijn opleidingsniveau te verhogen. Daarnaast is de WVA Startkwalificatie uitgebreid. Die is bedoeld voor mensen die uit een re-integratietraject komen en voor voormalig werklozen zonder startkwalificatie (mbo-niveau 2). Wanneer deze werknemers van leerbedrijf wisselen, kan nu ook in het opvolgende leerbedrijf van de WVA gebruik worden gemaakt. Informeer bij de belastingdienst.

“Dat volop kunnen zien hoe iemand functioneert op de werkvloer, maakt de BBL zo sterk. We hoeven ook geen projecten te verzinnen: onze BBL’ers werken aan reële producten voor reële klanten.” Praktijkopleider Theo in het boekje ‘Bewust BBL’

www.belastingdienst.nl

Later kiezen Mbo-leerlingen krijgen voortaan langer de tijd om te kiezen welke opleiding ze willen doen. Ze kunnen eerst kiezen voor een opleidingsdomein zoals techniek, zorg of handel en pas later voor een specifieke beroepsopleiding. Dat voorkomt verkeerde keuzes en schooluitval.

1.400 scholingssubsidies op één website

Hoe bekostigt u scholing? Op de site financieel. lerenenwerken.nl staan ruim 1.400 verschillende subsidies en regelingen voor onderwijs en arbeidsmarkt op een rij. De informatie komt van de overheid, uit Europa, van Opleidings- & Ontwikkelingsfondsen en van overige fondsen.

Bewust BBL Van de 513.000 mbo-leerlingen in schooljaar 2007/2008 volgde een derde deel een BBL-opleiding en combineerde een leerwerkbaan van gemiddeld 31 uur met acht uur school in de week. Ruim een derde was ouder dan 25 jaar. Dat staat in het boekje ‘ Bewust BBL: de beroepsbegeleidende leerweg nader beschouwd’ van MBO2010. Praktijkopleiders, ondernemers, deelnemers en docenten vertellen over hun ervaringen met de BBL, en hoe het zit met competentiegericht onderwijs en de BBL. Download of bestel het boekje via www.mbo2010.nl


De praktijk van:

Training-op-maat

Gijs Mulder

TEKST SUZANNE VAN DER BURGT FOTO Rainier Isendam

Naam: Gijs Mulder Bedrijf: Stichting Werkartaal in Zeist Functie: Praktijkopleider installatie-, elektro- en fietstechniek Bijzonder: erkend Kenteq-leerbedrijf Werkartaal verzorgt praktijkgerichte maatwerktrajecten voor mensen met een grote en minder grote afstand tot de arbeidsmarkt: werklozen, Wajong-cliënten, ex-verslaafden, WW’ers, WAO’ers en voortijdig schoolverlaters.

“Vanmorgen kwam een van de jongens om 10.30 uur binnen. Toen ik vroeg waarom hij twee uur te laat was, zei hij: ik weet het niet. Dat zijn situaties waar ik regelmatig mee te maken krijg. Iedereen die hier komt, heeft net dat extra duwtje in de rug nodig. Dat doen we in de vorm van begeleiding-opmaat, scholing, werkervaring en bemid deling naar een werkgever. Iedereen van 16 tot 60 jaar die in de techniek wil werken, kan bij Werkartaal een praktijkgericht programma volgen in de installatietechniek, elektrotechniek, metaal, fietstechniek, hout, isolatie en keukenmontage. Zelf heb ik jarenlang gewerkt als elektrotechnicus, maar toen ik in 2004 op straat kwam te staan, was het tijd voor een nieuwe stap. Mijn beste vriend Gert Ruiter is directeur van Werkartaal en hoewel we het beiden spannend vonden om ook samen te wérken, ben ik de uitdaging aangegaan. Ik heb er geen moment spijt van gehad. Nu werk ik hier ruim vijf jaar en is elk nieuw traject weer een gelegenheid om de deel nemers een goede basis te geven voor de arbeidsmarkt. Sinds de verbouwing hebben we drie grote hallen, waar plaats is voor ongeveer vijftig deelnemers. Omdat ze vaak niet weten wat bij ze past, kunnen ze zich eerst oriënteren op de verschillende richtingen. Daarna volgt een opleiding van dertig weken, waarbij de vrijdag een vrije dag is. Het merendeel doet na de ontvangst van een Werkartaal-certificaat, vergelijkbaar met een diploma op mbo-niveau 1, een vervolgopleiding bbl of gaat aan de slag bij het bedrijf waar ze stage hebben gelopen.

We brengen de deelnemers vaktechnisch Nederlands en materialenkennis bij. Theorie is lastig, ze zijn toch het liefst met hun handen bezig. Ook in die zin heb ik altijd een voorbeeldfunctie. Wanneer je iets niet goed kunt voordoen, verlies je het respect. We voeren regelmatig voortgangsgesprekken en we nodigen de ouders regelmatig uit, want we willen dat ze betrokken zijn bij hun kind. Veel deelnemers hebben een vast ritme nodig en verantwoordelijkheidsgevoel: als je niet kunt komen, meld je je af en privézaken regel je op je vrije dag. Ik ben streng doch rechtvaardig, maar hou ook van een geintje. Laatst vertelde ik de allochtone deelnemers een mop: “Wat is het meest sociale volk van Nederland? De Marokkanen, want ze komen altijd met z’n tienen om je heen staan om te vragen wat je probleem is. Daar moesten ze hard om lachen!”

Wilt u iemand met afstand tot de arbeidsmarkt een stageplaats bieden? Kijk op www.werkartaal.nl. Of vraag uw adviseur van uw eigen kennis centrum naar andere mogelijkheden in het land. Werkartaal werd vorig jaar genomineerd voor de Ginjaar-Maas Prijs, voor initiatieven die mensen stimuleren tot verder leren. Kijk voor nog meer inspirerende voorbeelden op www.leren-werken.nl/ginjaar- maas-prijs


Stellingen

MELEK USTA, DIRECTEUR VAN COLOURFUL PEOPLE:

‘Iedereen wijkt af!’ TEKST PEER BATAILLE FOTO’s lex draijer

Een beetje organisatie heeft tegenwoordig een diversiteitbeleid. “Elke zichzelf respecterende organisatie heeft een HR-beleid. Diversiteitbeleid moet daar een integraal onderdeel van zijn; het moet deel uitmaken van het bestaande instrumentarium. Als je toch al nadenkt over je arbeidsmarktcommunicatie, vraag jezelf dan af of je ook de allochtone doelgroep bereikt. Zo niet, bedenk dan welke aanvullende acties je zou kunnen uitvoeren. Maar beleid is geduldig: met alleen beleid en geen bezieling kom je er niet. De concretisering van het diversiteitbeleid is een aparte opgave.”

Mensen gedijen het beste in een ‘diverse’ omgeving. “Als diversiteit de norm is, zijn verschillen heel gewoon. In een divers samengestelde organisatie maakt het niet uit of je dun, dik, lang, zwart of wit bent. Iedereen mag in zo’n organisatie zijn eigen ‘ik’ laten zien. Eigenlijk wijkt iedereen dan af! Diversiteit is heel verrijkend. Vensters die anders dicht blijven, gaan open: andere meningen, andere levensvisies. Zo’n ‘diverse’ organisatie moet wel goed gemanaged worden, want je marcheert niet vanzelfsprekend allemaal dezelfde kant op. Gedeelde waarden zijn noodzakelijk, anders wordt het los zand en is er kans op anarchie en chaos.”

Praktijkopleiders moeten zich meer verdiepen in de achtergrond van stagiairs. “Stagebegeleiders moeten zicht hebben op de achtergrond van stagiairs. Om ze goed te kunnen helpen. Dat betekent niet dat ze meer door de vingers moeten zien. Maar hierdoor kunnen ze gerichter pijnpunten blootleggen. Het gaat erom echt contact te maken met de individuele leerling. Autochtoon of allochtoon. Hetzelfde geldt overigens voor docenten op school. Die moeten het beste uit hun leerlingen willen halen, en met bevlogenheid en passie hun vak uitoefenen. Ook voor de klas zou je wat meer diversiteit moeten zien, alleen al vanwege het voorbeeld van een rolmodel.”

Besteed tijdens een mbo-opleiding expliciet aandacht aan samenleven en -werken in een mix van culturen. “Je kunt op scholen niet vroeg genoeg aandacht schenken aan culturele verschillen en ontwikkelingen. Dan heb ik het niet alleen over islamitische feestdagen, maar ook over de verschillen tussen collectivistische en individualistische culturen. Van daaruit kun je het gedrag van individuele leerlingen begrijpen. De wereld wordt steeds kleiner en komt steeds sneller op ons af, met al zijn culturele verschillen. Dat is spannend, maar het biedt ook kansen. Niet alleen in Nederland. Als Turkse Nederlander begin je zo een bedrijf in Turkije.”


Melek Usta (40) is directeur van wervings-, selectiebureau en adviesbureau Colourful People in Hoofddorp, dat zich vooral (maar niet uitsluitend) richt op hoger opgeleide vrouwen en allochtonen, en veel waarde hecht aan diversiteit. In 2006 was zij Zwarte Zakenvrouw van het Jaar. Usta is lid van het Innovatieplatform van de Nederlandse regering, lid van de raad van toezicht van de Esprit Scholengroep in Amsterdam en meesterdocent Ondernemerschap aan het ROC van Twente.

Het begrip ‘allochtoon’ moet zo snel mogelijk verdwijnen. “Ik vind het geen heel vervelend woord; voor mij is het geen scheldwoord. Als je allochtonen niet meer duidt als groep, is het bijvoorbeeld lastig beleid te voeren om meer allochtonen op managementposities in de top van organisaties te krijgen. Als die evenredigheid een feit is, kun je het begrip ‘allochtoon’ loslaten. Specifieke groepen die specifieke problemen veroorzaken, moeten aangepakt worden. De politieke correctheid vorige eeuw heeft er alleen maar toe geleid dat het nu hard tegen hard gaat. Pak problemen aan, zonder te zeggen dat een hele groep het land uit moet. Maar laat ook goede voorbeelden en rolmodellen zien. Dat inspireert jonge allochtonen enorm.”

De juiste motivatie en begeleiding zijn dé succesfactoren op school en werkvloer. “Vooral begeleiding is belangrijk. Ik word er wel eens verdrietig van dat we het onderwijs met te weinig ambitie vormgeven. Geef opgebrande docenten een positie in de luwte en zet toppers voor de klas. Maak kleinere klassen, lever veel meer maatwerk. Het gezegde ‘Alles wat aandacht krijgt groeit’, gaat ook op voor alloch tone jongens en meisjes. We moeten veel meer geld stoppen in een inspirerende omgeving, want thuis hebben ze die niet. Onderwijs is het belangrijkste scharnier van onze economie; dat mogen we niet verprutsen.”

Over tien jaar maakt het op de arbeidsmarkt niet meer uit waar iemand vandaan komt. “Ik hoop het, maar durf dat niet hardop te zeggen. Het zal ook erg afhangen van mon diale economische ontwikkelingen. Als het aanbod op de arbeidsmarkt groter blijft dan de vraag, blijven allochtonen achteraan staan. Als je even afwijkt – met of zonder hoofddoek – val je sneller buiten de boot. We moeten als samenleving erkennen dat er een groep kansarmen bestaat die we kansen moéten geven. En dat we die kansen gaan geven.”

Mijn achtergrond heeft me sterker gemaakt. “Ja, maar dat is niet altijd makkelijk geweest. Mijn achtergrond heeft me vooral geconfronteerd met het feit dat ik ‘anders’ was. Dat was voor mij de drive om keihard te knokken en het onmogelijke mogelijk proberen te maken. Het heeft er ook mede voor gezorgd dat ik vol passie bezig ben met wat ik doe. Ik voel in mezelf hoe leuk en verrijkend het is om al die verschillende werelden bij elkaar te brengen.”


juridisch

Opleidingsplan brengt groeikansen voor alle medewerkers in kaart

Een absolute aanrader Opleidingsplan De deskundigen zijn het er over eens: een Wilt u een periode van crisis is hét moment om te opleidingsplan investeren in opleiding van personeel. voor uw bedrijf Anticyclisch opleiden heet het. Maar het maken? Neem contact op met de kan nog beter: permanent aandacht voor adviseur van uw personeelsontwikkeling. Het adviestraject kenniscentrum. ‘Opleidingsplan met resultaat’ van kennisMeer informatie centrum GOC geeft bedrijven inzicht in hun over het advies traject ‘Opleidings- scholingsbehoefte. Wat levert het op? plan met resultaat’ TEKST PAUL VOOGSGERD FOTO Thomas Donker van het GOC vindt De Rotterdamse grafisch dienstverlener Mediajoenit u op www.goc.nl/ opleidingsplanontstond op 1 januari 2008, na een fusie van Drukkerij resultaat.aspx De Gebroeders Peters en Drukjoenit. Twee productie-

processen en twee bedrijfsculturen werden samen gevoegd. Dat vraagt om scholing, wist ook directeur Edward van der Keur. “Met de fusie hebben we veel geld in machines en het pand geïnvesteerd. Eigenlijk alles was nieuw. Dat betekende ook dat veel medewerkers moesten worden geschoold om met de nieuwe apparatuur te kunnen werken.” Maar dat vond het bedrijf niet voldoende. “Daarom hebben we dit jaar uitgeroepen tot het jaar van de scholing. Toen ik bij het GOC cursusinformatie opvroeg, raakten we in gesprek over het traject ‘Opleidingsplan met resultaat’. En uiteindelijk zijn we daarmee aan de slag gegaan.” Van der Keur had zelf al enigszins op een rij gezet waar scholing nodig was, maar daarbij ging het toch vooral om praktische cursussen. “Uit het opleidingsplan kwam naar voren dat we meer aandacht moesten besteden aan zaken als coaching en slimmer werken.” PLANMATIG OPLEIDEN Het ‘Opleidingsplan met resultaat’ is een adviestraject waarin bedrijven – onder begeleiding van een adviseur van het GOC – leren zélf een opleidingsplan op te stellen voor hun organisatie. In het plan leggen zij hun opleidingswensen, -behoeften en -doelen vast. Bovendien leren ze meer planmatig om te gaan met opleiden, of het nu gaat om zittend personeel of om leerlingen. Belangrijkste doel: groeikansen voor hun medewerkers realiseren. En die groeikansen, gaf Van der Keur al aan, kunnen op verschillende terreinen liggen. “Voor onze gefuseerde organisatie had het ook te maken met samenwerken, overleggen, elkaar motiveren, feedback 10 PRAKTIJK november 2009

geven, dat soort dingen. We waren hiervoor twee kleine bedrijven. Voor de fusie was werkoverleg gewoon het gesprek op de trap na de lunch. Met een paar mensen is alles overzichtelijker en gaat het veel directer. Maar met een groot team werkt dat niet.” ÉCHTE INTERESSE Een belangrijke kracht van het traject om te komen tot een opleidingsplan schuilt in de goede basis die wordt gelegd. Voorafgaand aan de plannen voor scholing worden eerst de bedrijfssituatie en de opleidings behoeften per medewerker in kaart gebracht. Heel gedegen en allerminst lichtzinnig, weet Van der Keur. “Die inventarisatie vraagt om veel en goed praten met je medewerkers. Je moet de échte interesse eruit zien te halen. In het begin van zo’n proces roept een drukker misschien dat hij wel een cursus snijden wil volgen omdat hij af en toe aan de snijmachine staat. Maar na veel praten ontdek je dat hij digital printing veel leuker vindt. Zo’n situatie hebben wij bij de hand gehad. De bewuste medewerker is opgeleid tot printer en is daar nu ook verantwoordelijk voor. En zijn kennis draagt hij over aan collega’s die ook soms aan de digitale drukpers staan.” MAATWERK Ook bij het grafisch bedrijf van PCM in Amsterdam is het voortraject grondig aangepakt. “We zijn begonnen met het opstellen van de competenties waaraan in de verschillende functies moet worden voldaan”, vertelt Jan Noordeloos. Hij is praktijkopleider bij PCM en niet de eerste de beste. Bij de verkiezingen voor de beste praktijkopleider in de grafimedia eindigde hij begin dit jaar bij de laatste drie. Zijn bedrijf werd uitgeroepen tot het beste erkende leerbedrijf van het jaar. “We zijn twee jaar geleden begonnen met het Opleidingsplan van het GOC”, vertelt Noordeloos. “Maar de ambitie om werk te maken van opleiden was er al veel langer. Ik heb al jaren goede contacten bij het GOC en uiteindelijk hebben we hen erbij betrokken.” De bedrijfsadviseur stelde voor het ‘Opleidingplan met resultaat’ te gaan gebruiken. Hij liet zien hoe ermee gewerkt kon worden. En tijdens het hele proces bleef hij ondersteuning bieden. “De scholingsbehoefte die uit het plan naar voren kwam, was heel divers en is ook op verschillende manieren ingevuld. Soms konden we volstaan met een bestaande cursus maar waar nodig heeft het GOC maatwerktrajecten voor

Jan Noordeloos van PCM

ons ontwikkeld. We hebben ook steeds over de rand gekeken bij andere opleiders. Als je werkt met het Opleidingsplan van het GOC, ben je niet verplicht ook GOC-cursussen af te nemen. Maar het overgrote deel hebben we uiteindelijk wel met het GOC gedaan.” OPLEIDINGSCULTUUR Het is duidelijk: werken met het Opleidingsplan stimuleert het nadenken over opleiden in het bedrijf. Vaak ontstaat daarmee een echte opleidingscultuur. Bij het grafisch bedrijf van PCM was die er niet, vertelt Noordeloos. En zie: twee jaar later werd het bedrijf uitgeroepen tot beste grafimedialeerbedrijf van 2009. “Ik heb nu veertien leerlingen bij de drukkerij en een stuk of tien bij de expeditie”, vertelt Noordeloos. “Mensen die nieuw binnenkomen, bieden we een driejarig opleidingstraject. Ze beginnen als basisleerling. Vervolgens doen ze de certificerende opleiding bij het GOC. En in het derde jaar leren ze speciale producties te maken. Dan pas laten we ze echt los in

het bedrijf. Zo leiden we mensen niet alleen goed op, ook standaardisatie is op die manier gewaarborgd. Iedereen hanteert immers dezelfde werkwijze.” Jan Noordeloos vindt het opleidingsplan “een absolute aanrader”. “Misschien wel juist in deze moeilijke eco nomische periode”, zegt hij. “Je mensen goed opleiden is echt de basis als je als bedrijf overeind wilt blijven.”

De vijf modulen van het traject ‘Opleidingsplan met resultaat’: Module 1: Stand van zaken. Wat zijn relevante ontwikkelingen en waar zitten de sterke en zwakke kanten in uw organisatie? Module 2: Opleidingen voor de toekomst. Welke opleidingsbehoeften zijn er? Module 3: Een opleidingsplan maken. Welke activiteiten worden wanneer uitgevoerd? Module 4: Het opleidingsplan uitvoeren. Hoe kunt u de opgedane kennis en vaardigheden verankeren in uw bedrijf? Module 5: Het resultaat. Hoe kunt u de ingeslagen weg evalueren en kritisch beoordelen?


REGIO

PARTIJEN IN REGIO SAMEN IN ACTIE TEGEN JEUGDWERKLOOSHEID

Houd de jongeren

Het wemelt in het land van de initiatieven om jongeren te behoeden voor de jeugdwerkloosheid. Ze leren langer door, krijgen ondersteuning om hun opleiding echt af te maken en worden via leerbanen of stages fit gehouden voor de straks juist krappe arbeidsmarkt. Een willekeurige greep ter inspiratie. TEKST LUCY HOLL BEELD LAVA 12 PRAKTIJK november 2009

Ontzorgen in Brabant Hoe breng je werkgevers en jonge werkzoekenden snel en effectief bij elkaar? MKB Eindhoven, Werkplein Mercado, ROC Eindhoven en de kenniscentra zijn samen aan het matchmaken. Ze sporen vacatures voor jongeren op en vullen ze in. Het idee is om ondernemers te ‘ontzorgen’: die krijgen de vraag voorgelegd of ze (leer)banen hebben. De projectpartners selecteren gemotiveerde jongeren met een goed cv. Die worden voorbereid op hun sollicitatie. De werkgever krijgt ook nog precies te horen welke subsidieregelingen

in goede conditie of fiscale faciliteiten gelden. Zegt de werkgever ‘ja’, dan blijven de partners in actie, bijvoorbeeld om de erkenning, bijscholing of subsidie te regelen. www.mkbeindhoven.nl

Jongeren mét vouchers De Regio Utrecht-Midden (met gemeenten als De Bilt, Breukelen, Nieuwegein, Utrecht, Vianen en Zeist) zetten jongerenvouchers in. Wie een jongere in dienst neemt voor minstens zes maanden, kan een voucher verzilveren van – afhankelijk van de leeftijd – bijna 3.000 tot ruim 5.000 euro. Werkgevers in sectoren die hard door de recessie getroffen worden, maar die op langere termijn wel gunstige arbeidsmarktperspectieven te bieden hebben, kunnen een voucher aanvragen via de werkgeversservicepunten. De regio heeft bovendien 25 ‘fitbanen’ ingesteld, stagebanen voor zes maanden met een vergoeding ter hoogte van een uitkering. www.wgsp.nl, www.werk030.nl Startbaan op de Veluwe Eind oktober is op de Noord-Veluwe de actie Startbaan begonnen. Tientallen werkgevers krijgen het verzoek om ieder vijf mbo’ers een eerste baan of leerwerkplek

Actie op alle fronten De kenniscentra bedrijfsleven beroepsonderwijs zetten zich op alle fronten in ter bestrijding van de jeugdwerkloosheid. Ze kwamen begin dit jaar al met hun Stage- en leerbanenoffensief. Vervolgens lanceerde de regering het landelijke Actieplan Jeugdwerkloosheid en hebben de kenniscentra samen met de meest uiteenlopende partners zowel sectorale als regionale actieplannen uitgewerkt. Alles draait de komende tijd om langer doorleren en het creëren van extra banen, leerwerkplekken en stageplaatsen. De kenniscentra richten hun pijlen bijvoorbeeld op: • verfijnde stageen arbeidsmarktinformatie. Naast de landelijke Colo Barometer, een grondige analyse van stageen leerbanenmarkt, komen ze op verzoek met regionale

te geven. Het is een initiatief van het Platform Onderwijs Arbeidsmarkt Noord-Veluwe (POA). De project partners zorgen voor een goede match en onderzoeken welke subsidies of fiscale voordelen er zijn. Werkgevers kunnen een officieel Startbaan-schildje aan de deur spijkeren. www.poa-noordveluwe.nl Amsterdamse trainees Uitzendbureaus in de regio Amsterdam regelen de komende tijd 250 traineeplekken voor jongeren om ze zo werkervaring op te laten doen. De uitzendbureaus zorgen voor plekken en begeleiding, de gemeenten betalen een inkomen ter hoogte van een uitkering. Dat is afgesproken met de Algemene Bond Uitzend ondernemingen. www.abu.nl Alles onder controle De ROC’s tellen dit schooljaar veel leerlingen die besloten hebben door te leren nu de arbeidsmarkt zo slecht is. De scholen stimuleren aan de andere kant ook bedrijven en werknemers om juist nu tijd en geld in cursussen en trainingen te steken. Zo heeft ROC Midden Nederland de campagne ‘Recessie Onder Controle’ opgezet. www.recessieondercontrole.nl

barometers: waar liggen kansen of knelpunten? • werving, betere benutting en matching van stageplaatsen en leerbanen, bijvoorbeeld via de stageen leerbanensite Stagemarkt.nl, met een compleet overzicht van alle erkende leerbedrijven. Leerbedrijven kunnen vacante plaatsen melden bij de kenniscentra. • gerichte benadering en ondersteuning van de bedrijven in de regio’s. Zomaar wat voorbeelden van de vijf Praktijk-kenniscentra • Calibris heeft het JobHop MBO-plan om gediplomeerde mbo’ers (met weinig kans op een baan en interesse in de zorg) te laten switchen. Ze volgen een verkorte opleiding of combineren leren en werken. • ECABO gaat sectoren brancheweken organiseren en convenanten afsluiten met brancheorganisaties en grote

werkgevers voor extra stageplaatsen en leerbanen. • GOC laat op www.ontdekdedrukwereld.nl

jongeren zelf kennis maken met de grafische wereld, waarin vooral aandacht voor de beroepen drukker en nabewerker. • Kenteq is partner in het samenwerkingverband TechniekTalent.nu, opgericht om leerbanen en stageplaatsen te behouden, en brengt tweemaandelijks de Kenteq Kentallen uit, een monitor van leerbanen en stageplaatsen. • VTL gaat van start met een campagne gericht op onder meer bedrijven om jongeren te blijven interesseren voor werken en opleiden in de transport en logistiek, waar grote tekorten aan mensen worden verwacht. Kijk op www.colo.nl voor de plannen (onder ‘publicaties’)


transport & logistiek

Stage lopen aan boord van een schip, ver weg van huis

“Elk schip is een eilandje op zich” Is een schip een leerbedrijf als alle andere? Of krijgt een praktijkopleider aan boord met andere zaken te maken dan zijn collega aan wal? Hij trekt per slot van rekening 24 uur per dag met zijn leerlingen op, ver van huis, soms maanden achtereen. De wereld van de varende praktijkopleider. TEKST ED SCHLÜPER FOTO’S Joyce van Tienen

Op veel Nederlandse schepen varen stagiairs mee. “Dat is een stukje eigenbelang”, zegt Arno Gerssen, eerste stuurman op de Spaarneborg, een roll-on roll-off-schip dat een lijndienst onderhoudt tussen Zeebrugge en Göteborg. “Er is wereldwijd een groot tekort aan zeelieden. Dus is het in ons eigen belang om mensen op te leiden. En góéd op te leiden.” Hij is verantwoordelijk voor de dekploeg en daarom ook mentor van de leerling-officieren aan dek. Leerlingen die, zoals meer bemanningsleden, steeds vaker uit het buitenland komen. Op de Spaarneborg varen vier Filippijnse leerlingen mee. Bij Wagenborg Shipping, de rederij waartoe het schip behoort, is dat de praktijk geworden. “Volgend jaar is eenderde van de 120 leerlingen Nederlands. Die veertig krijgen we met veel moeite bij elkaar”, vertelt training & education manager Maarten ten Wolde. De overige leerlingen betrekt de rederij uit andere landen, vooral de Filippijnen, waar de Nederlandse redersvereniging een eigen school heeft. Door leerlingen een stage aan te bieden, willen ze hen binden. “Wij steken daar graag energie in, in de hoop dat ze bij ons blijven en zo het bemanningstekort helpen oplossen.” MINDER AVONTUUR Een van de redenen waarom – Nederlandse – jongeren minder snel voor zee kiezen, is dat het varen minder avontuurlijk is geworden. Gerssen: “Vroeger ging je varen om wat van de wereld te zien. Toen lag je soms een week voor de kant en kon je de wal op om de havenstad of het land te bezoeken.” Een groot contrast met de hedendaagse praktijk. De Spaarneborg bijvoorbeeld ligt slechts zeven uur binnen. “In die korte tijd wordt 13.000 ton lading verwerkt. Het is een 24-uurs14 PRAKTIJK NOVEMBER 2009

bedrijf geworden: varen, varen, varen, schip leegtrekken, laden en weer varen – zeven dagen per week.” Het werk wordt ook door steeds minder mensen gedaan. “Vijftig jaar geleden zou een schip als dit veertig man aan boord hebben, nu zestien, leerlingen meegeteld.” Ondanks de voortschrijdende efficiency vindt Gerssen het zeemansberoep het mooiste dat er is: “Een schip is een compleet bedrijf. Je hebt overal mee te maken. De afwisseling, de werkomgeving… Voor mij maakt het niet uit of ik in de machinekamer of aan dek ben, ik vind beide prachtig!” Moderne technieken vormen een boeiende uitdaging. Er zijn weinig beroepen waarin leerlingen zo veel diverse ervaringen opdoen. Toch blijft het moeilijk om hen te overtuigen van de mooie kansen van een beroep op zee en dat is jammer. Bij velen heerst ook nog steeds het idee dat ze lang van huis zijn, terwijl periodes van bijvoorbeeld zes weken ‘op’ en zes weken ‘af’ steeds gangbaarder worden. GEEN KLEUTERKLAS Tijdens hun stage maken de leerlingen kennis met alle aspecten van het officiersvak. Die stage beslaat doorgaans twee blokken van vijf maanden. Tijdens de stage moeten ze een takenboek afwerken. “Alle werkzaamheden van een aspirant-stuurman komen hierin aan bod”, vertelt Gerssen. “Hebben ze een taak gedaan, dan teken ik die af en beginnen ze aan de volgende.” Gerssen geeft hen desgevraagd tekst en uitleg, maar weigert de schoolmeester uit te hangen. “Alles staat tot hun beschikking, maar ze moeten het wel zélf doen. Ze hebben voor dit vak gekozen, dus verwacht ik een proactieve houding. Hebben ze vragen, graag, maar ze moeten het wel eerst zélf uitvogelen.

“Een conflict moet je oplossen of uitzitten. Het is niet van: ik ga ’s avonds naar huis en morgen zie ik wel weer”

NOVEMBER 2009 PRAKTIJK 15

Lukt het niet, dan help ik ze natuurlijk, maar ik ga ze niet achter de broek zitten. Het is hier geen kleuterklas.” Stagiairs leren door met de dagelijkse gang van zaken mee te lopen, maar niet volgens het zes-uur-opzes-uur-af-schema van de officieren. “Ze werken zes uur en studeren twee uur per dag, vijf dagen in de week. Daarbuiten zijn ze vrij. Ze kunnen ook wat vaker de wal op dan de rest. Maar als er écht iets moet gebeuren, dan worden ze er gewoon bijgetrokken. Een handje extra is altijd goed. Daar zijn ze óók voor en daar leren ze van. Maar het is niet de bedoeling dat ze volcontinu meedraaien. Want die verhalen hoor je ook!” SCHUIN OOG Op de Hendrika Margaretha, een kustvaarder van eigenaar/schippers Jan en Arend de Koning Gans, gaat het er vergelijkbaar aan toe. Meestal vaart één stagiair mee, van de zeevaartschool in Zwolle, niet ver van thuisbasis Hasselt. Tot nu toe altijd Nederlanders, onder wie hun jongste broer. “Ik laat ze zo veel mogelijk zelf doen”, vertelt Arend de Koning Gans. “Ik geef ze geen echte opdrachten, maar zet ze wel aan het werk. Zo laat ik ze bijvoorbeeld uitzoeken op welk marifoonkanaal gemeld moet worden. Of ik zeg: stuur het schip maar eens de haven in. Dan ga ik achter in het stuurhuis zitten en hou ik de leerling met een schuin oog in de gaten.” Veel tijd en aandacht vraagt de begeleiding niet, vindt De Koning Gans. “Dat gaat vrij vanzelf. In de machinekamer legt de stuurman veel uit en aan dek begeleiden de jongens de leerling. Ik heb daar dus weinig last van. Ik vind het eigenlijk wel handig zo’n stageloper aan boord. Het is een extra kracht, een paar extra handen erbij. Het is een soort matroos die ook wat leert. Ze zijn wél meer geïnteresseerd. Je kunt merken dat ze graag willen en het leuk vinden om te varen.” Zo leren ze al doende de kneepjes van het vak van ervaren zeelieden. EILANDJE De begeleiding en taken verschillen per schip, zegt Gerssen, evenals de cultuur aan boord. “Elk schip is een eilandje op zich. Daar kan een stroeve houding heersen, het kan ook heel losjes zijn. Ook het karakter van de leerlingen verschilt. Filippijnen zijn heel gedienstig, heel terughoudend. Die moet je juist losser zien te krijgen. Je moet ook voorzichtig zijn, want als je een geïrriteerde toon tegen hen aanslaat, klappen ze vaak dicht. Bij Jan Kaas daarentegen denk je wel eens: ‘Nou jongen, we hebben niet naast elkaar op de schoolbank gezeten! Iets minder ‘je’ en ‘jij’ mag ook wel.’” Meestal 16 PRAKTIJK november 2009

komt het allemaal wel goed, maar als je echt een conflict met een leerling hebt, dan is het lastig dat je soms weken achtereen op elkaar bent aangewezen. “Dan moet je het oplossen of uitzitten. Het is niet van: ik ga ’s avonds naar huis en morgen zie ik wel weer. Dat is het verschil met een walstage. Andersom gebeurt natuurlijk ook. Is de sfeer goed, dan loopt doorgaans alles hartstikke goed.” Typische scheepvaartproblemen zijn beide mentoren niet vaak tegengekomen. “We hebben wel eens iemand gehad die psychotisch bleek”, vertelt Gerssen. “Die is van boord gehaald, maar dat is extreem. We hebben ook iemand gehad die vrijwel zeker last van heimwee had. Die zat stilletjes in een hoekje. Ja, dan heb je echt een verkeerd vak gekozen. Pas aan boord kom je daarachter.” De taal is echter zelden een struikelblok. “Het Engels van Nederlanders is van een hoog niveau. Zij kunnen zich overal verstaanbaar maken, alleen hun uitspraak is soms minder. We hebben wel eens Vietnamese leerlingen gehad met wie bijna niet te communiceren viel. Dat kun je aan boord niet hebben. Die hebben we ook niet meer teruggezien.” HEIMWEE Met een goede selectie probeert rederij Wagenborg problemen voor te zijn, maar er glippen soms mensen door die onvoldoende beseffen wat het varen inhoudt. “Hun voorstelling van het werken en leven aan boord strookt niet met de realiteit”, aldus Ten Wolde. “Er zijn ook leerlingen die niet van hun zeeziekte of heimwee afkomen. Die moeten noodgedwongen afhaken. Door ze van tevoren als vakantiewerker te laten meevaren, proberen we dat te voorkomen. Maar over het algemeen hebben we goede ervaringen. Het samenwerken en samenleven heeft ook voordelen, want als leerling word je de hele dag begeleid. Daardoor is een stage aan boord eigenlijk veel uitgebreider dan een stage aan wal.”

Monodisciplinair of gecombineerd Er zijn twee opleidingen voor maritiem officieren: een monodisciplinaire opleiding stuurman óf werktuigkundige, en een gecombineerde marof-opleiding waar leerlingen in beide disciplines worden opgeleid. Die combinatie komt buiten Nederland weinig voor. Rederij Wagenborg is vrij afhankelijk van de buitenlandse arbeidsmarkt en is daarom monodisciplinair georganiseerd. Rederij De Koning Gans volgt meer het Nederlandse systeem en neemt tot nu toe altijd marof-stagiairs mee.

Wat bezielt jongeren?

Jongeren

Wat houdt uw stagiairs bezig, wat willen ze, hoe leven ze. Praktijk brengt ze voor u in beeld. TEKST LUCY HOLL FOTO DEF

COMMUNICEER WAT MEER ZOALS UW LEERLINGEN Als het gaat om effectieve communicatie, valt er nog heel wat te leren van jongeren, vindt Steve Arneson, directeur van Arneson Leadership Consulting. Daarom dé drie communi catiestrategieën van jongeren: 1. Ze komen razendsnel ter zake en hebben maar een paar woorden nodig om hun gedachten en gevoelens over te brengen. 2. Ze bereiken zeer snel een compleet netwerk. Jongeren sms’en of msn’en vaak met meerdere mensen tegelijk: kort, krachtig en toch persoonlijk. 3. Ze weten hoe ze hun netwerk moeten gebruiken. Ze onderhouden contacten via vele kanalen en kiezen steeds de meest efficiënte manier.

Kleding oppimpen Kijk eens goed naar uw leerlingen. Hebben ze zelfgemaakte kleren aan? Naaiworkshops zijn erg populair onder jongeren. Het zelf maken en oppimpen van kleding is helemaal ‘in’. Jongeren willen zich graag onderscheiden en dat mag niet te veel geld kosten. Een t-shirt ziet er net even anders uit met wat lintjes erlangs.

‘Ik kan me helemaal in Lauren haar schoenen plaatsen, het lijkt wel een tweede ik.’ Meisje (17) op internet over Lauren Conrad, de hoofdpersoon uit de reality-hitserie ‘The Hills’. MTV volgt het dagelijks leven van Lauren. Acht op de tien meisjes zouden met haar willen ruilen en zijn idolaat van haar stijl, kleding en baankeuze.

GOED IN KAIROS Kunnen jongeren niet meer schrijven? Volgens Andrea Lunsford van Stanford University is het tegendeel waar. Ze schrijven juist veel meer dan ooit, dankzij de digitale media. Hun sociale leven speelt zich voor een groot deel online af. Ze zijn goed in ‘kairos’, dat is het aanpassen van toon en techniek op degenen die hun boodschap krijgen.

“Het online chatten en discus siëren ligt dichterbij de Griekse traditie van argumenteren dan de lange stukken die studenten vijftig jaar geleden moesten schrijven.”

MBO-OUDERS Waardoor kenmerken ouders van mbo-leerlingen zich? Hiteq, centrum van innovatie, zet het in zijn publicatie ‘Ouders@mbo’ op een rij. Om wat te noemen: - Ruim de helft werkt in een ondersteunende of uitvoerende functie of in de productie. Eén vijfde zit in het management en maar een paar procent heeft een beleidsfunctie. - Driekwart van de ouders ziet graag dat hun kind na het mbo verder gaat studeren. - Sterk materiële of statusgerichte ambities hebben geen prioriteit. - Ze hopen vooral dat hun kinderen later plezier en zekerheid in het werk vinden. - Meer dan de helft meent dat hun kinderen voldoende stevig in de schoenen staan om zichzelf altijd te kunnen redden. - Ze hebben in meerderheid vertrouwen dat hun kinderen het goed gaan doen op de arbeidsmarkt. Download de publicatie gratis via www.hiteq.org

JONGEREN LATEN ZICH NIET GEK MAKEN Jongeren reageren relatief nuchter op de echte of vermeende tegenslagen die op hen afkomen. Ze laten zich niet gek maken, zo concludeert onderzoeksbureau Qrius in het onderzoek Jongeren 2009 onder jongeren van 15 tot 29 jaar. Ze hebben nog steeds volop plannen en ambities. Een grote meerderheid is heel tevreden over zijn leven. Jongeren blijven positief met hun persoonlijke toekomst en rekenen erop dat dingen uiteindelijk op hun pootjes terecht komen. Ze zijn op zichzelf gefocust, maar maken zich ook wel druk om maatschappelijke kwesties zoals de klimaatsverandering (18% zet dit op nummer 1), de opkomst van de Islam in Nederland (17%) en de veiligheid op straat en op school (16%).

Wat doet een gemiddelde 15- tot 19-jarige dagelijks? - 100 minuten internetten

Jongeren en geld in 2010 43%: mijn inkomsten nemen toe. 18%: mijn inkomsten dalen. 5%: ik moet schulden maken. 63%: ik wil mijn ouders financieel wel helpen (door meer te werken of kostgeld te betalen). Bron: Jongeren 2009 van Qrius

- 78 minuten tv kijken - 38 minuten gamen - 33 minuten gsm gebruiken - 38 minuten naar de radio luisteren - 11 minuten in tijdschriften lezen - 8 minuten krant lezen Bron: Jongeren 2009 van Qrius


commercieel

PRAKTIJKOPLEIDER dustin:

‘Goed aan Jeroen is dat hij veel initiatief toont’ LEERLING EN PRAKTIJKOPLEIDER VERTELLEN WAT ZE VAN ELKAAR VINDEN TEKST ED SCHLÜPER FOTO’S ANNET DELFGAAUW

PRAKTIJKOPLEIDER DUSTIN KARELSE (26) is oprichter/directeur van bureau voor marketingcommu nicatie Tirato Creatives in Drunen. Maakte in 2004 werk van zijn hobby door meteen na zijn opleiding dit eigen bedrijf te

J: “Vanaf het begin draaide ik gewoon mee. Als er werk binnenkwam, vroeg Dustin of ik kon helpen, met teksten inladen en zo. Op een gegeven moment ben ik zelf opdrachten gaan doen en is het bouwen van websites steeds meer van Dustin naar mij overgegaan. Vaak deed hij nog wel het ontwerp en ik werkte dat dan uit. Zo ben ik gegroeid in het bouwen van websites. Daar ligt nu ook echt mijn passie.”

starten. Is een geboren ondernemer die naast zijn passie voor het communicatievak graag nieuwe ideeën ontwikkelt en in de markt zet. LEERLING JEROEN MARECHAL (19) liep tweemaal stage bij Tirato voor zijn mbo-opleiding Marketing & communicatie aan het Koning Willem I College in Den Bosch. Heeft zijn liefde voor webdesign bij Tirato handen en voeten kunnen geven. Is nu als webdesigner bij Tirato in dienst, waar hij verantwoordelijk is voor het ontwerpen en programmeren van websites.

Jeroen: “Thuis ontwierp ik al sites in opdracht van familie en vrienden. Ik vond dat heel leuk en het paste ook binnen mijn studie. Kijkend of er in Drunen een bedrijf was waar ik stage kon lopen, kwam ik op de website van Tirato. Daar stond ‘talent gezocht’. Dat leek me wel wat. Ik ben met mijn portfoliomap onder mijn arm drie keer hiernaartoe gefietst en liep Dustin telkens mis. Ik heb toen maar een afspraak gemaakt.” Dustin: “Dat weet ik nog goed. Dat was eind 2006. Ik had toen één dame in dienst. Jeroen werd de derde persoon binnen het bedrijf. Hij had een artikel over mij gelezen en herkende zichzelf daarin. Dat vond ik leuk. Hij deed de opleiding Marketing & Communicatie. Die is niet zozeer gericht op ontwerpen, maar daar was hij wel mee bezig. Het klikte tussen ons en ik dacht: laten we het gewoon proberen.” 18 PRAKTIJK november 2009

D: “Qua techniek is Jeroen mij helemaal voorbijgestreefd. Ik hoef hém niets meer te vertellen. Eerder andersom. Websites maken, die hele techniek daarachter, verandert zó snel. Je moet daar continu bovenop zitten om dat te kunnen volgen. Ook qua vormgeving kan Jeroen het nu alleen af. Ik ben steeds verder van het creatieve verwijderd geraakt. Dat geeft niet, want daar zijn andere leuke dingen voor in de plaats gekomen. Mijn hart ligt meer bij het ondernemen, heb ik gemerkt. Dat is óók heel creatief bezig zijn.” J: “Ik was wel blij met die vrijheid. Al doende leerde ik. Als ik iets niet snapte, probeerde ik het eerst zelf uit te zoeken op internet. Pas als dat niet lukte, ging ik het vragen. Zo ben ik er eigenlijk bijna altijd zelf uitgekomen.” D: “Dat vind ik ook heel goed aan Jeroen. Ik was aanvankelijk bang dat een stagiair heel veel begeleiding nodig zou hebben. Dat benauwde mij wel een beetje. Voor mij was alles nieuw: personeel, het hele ondernemen. Het aansturen van mensen heb ik moeten leren. Dat is nog steeds niet mijn sterkste kant, maar nu kan ik dat overlaten aan mensen die dat beter kunnen.” J: “Voor mij is de praktijk een goede leerschool geweest, beter dan school. Hier is alles echt: de klanten, deadlines, hoe het in een bedrijf eraan toegaat. Op school leer je

Dubbelportret

LEERLING jeroen:

‘Dustin is een voorbeeld en een inspirator’ ook wel, maar daar is het allemaal voor de nep. Daar heb je altijd nog een tweede kans, hier moet je het meteen goed doen.” D: “Ik geloof daar heilig in. Tijdens mijn stage ben ik ook in het diepe gegooid. Daar leer je het meeste van. Alleen heb ik daar óók geleerd dat het niet leuk is om altijd maar aan één opdracht te werken. Dat heb ik hier dus nooit gedaan. In een creatief proces moet je je werk af en toe even wegleggen en iets anders oppakken, anders loop je vast. Daarom laat ik stagiairs gewoon meedraaien en meerdere opdrachten doen. Zo hou je het afwisselend.” J: “Die vrijheid hier leidde er ook toe dat ik zelf dingen ging oppakken en zelf met ideeën en voorstellen kwam. Zo liep ik met het idee rond voor een blog, wat toen net sterk opkwam. Die vrijheid kreeg ik. Niet dat ik hier kon doen en laten wat ik wilde, maar naast werk voor klanten kreeg ik alle vrijheid om los te gaan met alles op het gebied van het web.” D: “Heel goed aan Jeroen vind ik dat hij met initiatieven komt. Hij heeft veel goede ideeën voor projecten waar we aan werken en ook thuis pakt hij veel op. Een beetje ondernemer zit er wel in. Dat zoek ik ook in mensen. Ik wil mensen prikkelen met mijn ondernemerschap, maar ik wil dat óók graag terugkrijgen. Ik vind het leuk om elkaar te inspireren en samen nieuwe dingen op te zetten. Zo heeft Jeroen RadioAan.nl opgezet, een online radiozender waar honderden luisteraars iedere dag hun favoriete zender beluisteren. Echt super!” J: “Dustin is erg inspirerend. Hoe hij dit bedrijf heeft opgezet! Op zo’n jonge leeftijd, meteen na je opleiding, een bedrijf beginnen. Ik herken mijzelf erin, maar mijn ondernemerschap is minder sterk ontwikkeld. Ik ben er

tijdens mijn tweede stage ook achtergekomen dat plannen niet mijn sterkste eigenschap is doordat ik een groot project bijna uit de hand liet lopen. Ik had geen enkele ervaring met plannen. Een collega heeft het toen over genomen.” D: “Dat zijn leermomenten. Ik kwam mijzelf ook tegen omdat ik Jeroen te vrij had gelaten.” J: “Voor mij was dat zeker een leermoment. Ik heb ervan geleerd om een prioriteitenlijst op te stellen en dingen zo goed mogelijk te plannen. Dat pak ik nu steeds meer op, ook al ben ik er wel achtergekomen dat plannen mij niet erg ligt. Zet mij maar op het ontwerpen.” D: “Daar is Jeroen erg goed in: duidelijke en strakke ontwerpen neerzetten. Daarin voelen we elkaar goed aan. Hij heeft maar een half woord nodig en dan komt er een ontwerp uit dat precies is wat ik bedoel.” J: “Ik heb min of meer Dustins ontwerpstijl overgenomen: clean, minimalistisch en met stijl. Ik was meer van een hoop toeters en bellen. Dat is er een beetje vanaf. Dat past hier niet. Nu is het een samenvoeging van zijn stijl en mijn stijl. Ik denk dat dit ons handelsmerk is, een echte Tiratostijl.”

Erkend ECABO-leerbedrijf Tirato Creatives in Drunen is een jong en snelgroeiend bureau voor creatieve en effectieve marketingcommunicatie. Vijf jaar na de oprichting verschaft het werk aan negen mensen en diverse freelancers. Doorgaans loopt een stagiair mee die hier aan het vak kan ruiken.


Tips

10 tips over de edele kunst van het vooruitbranden

Wordt u wel eens wanhopig van een stagiair die er ongemotiveerd, werkschuw en verveeld bij zit? Daar is áltijd wat aan te doen, is de stellige overtuiging van enter-trainer Jan van Setten. Zijn tien tips over de edele kunst van het vooruitbranden. TEKST JAN VAN SETTEN, LUCY HOLL

1

Zet je LSD-spier op vol vermogen LSD staat voor luisteren, samenvatten en doorgronden. Ga het gesprek aan en luister vooral goed. Alles wat aandacht krijgt, groeit, dus wees er even helemaal voor de leerling. Waarom doet hij wat hij doet op dit moment? Wat zit hem dwars? Iedereen is gemotiveerd, en soms heel gemotiveerd om iets niet te doen.

2

Neem geen genoegen met het antwoord: weet ik niet Help uw leerling denken. Wat irriteert hem mateloos? Waar is hij verdrietig of boos om? Komt het door de soort taken? Is het de manier waarop mensen met je omgaan? Stel geen vage, open vragen, maar vooral meerkeuzevragen.

3

Ga iemand niet tegen zijn zin in gelukkig maken Stel dat de leerling zegt: ‘Ik wil die hele stage niet, man, zeur niet zo.’ Ga dan voor de ‘ont-moet jezelf’-tactiek.


Zeg: ‘Dan vertrek je en doe je het toch lekker niet. Maar wat zijn de consequenties?’ Die leerling zal tegenwerpen dat hij zijn diploma wil halen. ‘Oké, dus je wilt wél. Dan vinden we een manier die ook voor jou werkt.’

4

Kies voor de gele-kaartconfrontatie Ga zo nodig nog verder terug. Zeg: hebben ze je met een pistool tegen het hoofd gedwongen om deze opleiding te doen? Nee? Waarom heb je er dan voor gekozen? Voor het geld, voor de leuke baan straks? Je keuze heeft leuke én minder leuke, maar te managen consequenties. Dus zie maar te dealen met je stage.

5

Kietel de leerling een beetje Laatst vroeg een backpacker me of ik bekend was in Utrecht. Waar wil je heen, zei ik. Dat maakt niet uit, antwoordde hij. Ik zeg: dan ben je er al of je komt er nooit. Dat schiet niet op. Je moet zo’n jong mens ook kietelen: als je hier alleen maar je tijd uit zit, lek je constant energie. Dus hoe kun je wel lol beleven op je stage?

6

Zie de start als een belangrijk moment of truth Wanneer is een stage voor de leerling en voor het bedrijf eigenlijk succesvol? Dat moet je bij de start al helder krijgen, zodat iemand minder snel teleurgesteld kan raken. Zeg: ‘Oké, je wilt dit. De eerste maand moet je nog niet verwachten dat dat eruit komt, maar als je het goed doet, gaan we je zeker voor zwaardere dingen inzetten.’ Grijp tijdens de stage terug op de motieven.

Kruis a

lle

ken aa uitspra

n

van to die op u

iedere uigd dat an overt rv e veren is. n e ti b o Ik voor te m s n e rg e een leerling ltijd wat e. raag ik a v rt ta s d s e stag Bij de en tijden ik re e t b wil len wa leerling achterha tijd om te m n stage e e e e n k I arszit als w d g in rl een lee er loopt. opdrach niet lekk e stagiair d t a d r o rrvo h gewaa Ik zorg e or hij zic t waardo ten krijg ik elt. aat, wijs deerd vo o goed g en niet z k v o e o t e ij h h Als waarom ing erop oet. een leerl d g in id ijn ople alweer z

epassin

g zijn.

t idelijk da en toe du f a vieze k n ru e d e Ik bena ne ook g n discipli e g in d ij toew zijn. woorden

r met uw UITSLAG wat vake Ga eens : n te e stage n d u 0-1 p k aan om re p s e g t he pen. leerling ten verlo oen mer te la a n e t meer d g a n a w a kunt nog U : n te n n. 2-3 pu motivere om tagiair te nodig is r e t om uw s a w t e e w U : te n r rond 4-6 punte erkplezie ing vol w een leerl en. laten lop

DOE DE TEST!

7

Het is een kwestie van toewijding of tucht Maak duidelijk dat het wel goed komt als er gestart wordt met een soort basislol in de stage. Maar als de toewijding laag is, dan gaan we elkaar vreselijk tegenkomen. En benadruk dat wat discipline ook niet erg is. Hoeveel kracht heeft de leerling om achter zijn doel aan te gaan? Hij heeft het recht om ervaring op te doen, en de plicht om er wat van te leren.

8

Stel steeds uitdagender doelen Laat die leerling zich vanaf het begin belangrijk voelen en hij gaat voor je lopen. Spreek af dat hij na een week of twee rapporteert wat hem opvalt. Als je de baas zou zijn, wat zou je dan meteen veranderen? Behandel een stagiair gelijkwaardig en hij gaat zich ook zo gedragen. Dat is een natuurwet.

9

Zie de stage als een TRIP en het wordt een feest De T staat voor talenten, de R voor rollen, de I voor je invloed pakken en de P voor je positie krijgen. Zeg de stagiair dat hij hier proef kan draaien voor zijn echte trip op de arbeidsmarkt. Hier kan hij zijn talenten laten zien. Hij krijgt geen respect als hij achter een kantoorplant gaat zitten sikkeneuren.

≥ Wie is Jan van Setten? Jan van Setten is veelgevraagd spreker en enter-trainer op het

10

Pas op dat het grootste probleem niet bij jezelf zit. Sommige praktijkopleiders vrezen bij voorbaat dat ze wéér zo’n losgeslagen puber krijgen, die niet vooruit te branden is. Ga de stagebegeleiding juist in met de overtuiging dat ieder mens gemotiveerd is op een manier die bij hem past. Behandel de ander zoals een ander behandeld wil worden, natuurlijk binnen het plaatje dat past bij je bedrijf en je afdeling.

gebied van ondernemerschap, klantgerichtheid, leiderschap en organisatieverandering. Hij richtte ruim tien jaar geleden met drie andere ‘vrijheidstrijders’ de Business Innovation Group op voor coaching, training en advies. Hij is verslingerd aan de (economische) psychologie en geeft workshops met klinkende titels als ‘Leidinggeven aan mensen die geen zin hebben’ en ‘De psychologie van discipline: de ontbrekende schakel tussen lullen en poetsen’. Kijk op www.janvansetten.nl


JURIDISCH

Partijen in regio Utrecht vullen samen gat in arbeidsmarkt

Leren incasseren op de werkplek Een doorbraak voor de branche: dat is de nieuwe praktijkopleiding tot incasso medewerker in de regio Utrecht. Werkgevers, ECABO, ROC ASA en het Leerwerkloket werken eendrachtig samen om een gat in de arbeidsmarkt te vullen tekst aAD VAN DEN WIJNGAART BEELD LAVA

Het is een groeimarkt in crisistijd: rekeningen innen bij achterstallige klanten. Dat komt niet eens zozeer doordat mensen in geldnood raken: het bedrijfsleven is al jarenlang bezig om dit lastige werk uit te besteden aan gespecialiseerde incassobureaus en die trend zet zich gewoon voort. Dat merkte ook adviseur Willem Adams van Leerwerkloket Eemland in Amersfoort: “Ik heb familieleden die debiteurenbeheer doen bij bedrijven. Die vertelden me dat er een groot tekort is aan incassomedewerkers: landelijk zijn er zo’n 3.000 á 4.000 vacatures. Bij nader onderzoek bleek dat aardig te kloppen.” Afgelopen februari nam Adams contact op met ECABOadviseur Joost Doedens, en die benaderde daarop de regionale incassobureaus en deurwaarders die als leerbedrijf door zijn kenniscentrum erkend zijn. Al spoedig zaten vertegenwoordigers van zo’n vijfentwintig bureaus rond de tafel om samen met ECABO, ROC ASA en het Leerwerkloket te brainstormen over een mbo-opleiding. “Dat was een doorbraak voor de branche”, verklaart manager human resources Raymond Drost, die destijds namens incassobureau Bosveld Gerechtdeurwaarders in Amersfoort van meet af aan bij dit alles betrokken was. “Deurwaarders en incassobureaus hebben een bepaald stempel, maar bij die bijeenkomst zaten we met z’n allen bij elkaar om in goede harmonie de ideale incassomedewerker in beeld te brengen.” De behoefte aan goed opgeleide mensen was dan ook levensgroot, zo wist directielid Jan Cees Noordijk van Schuman Incasso & Gerechtsdeurwaarders in Ede uit eigen ervaring: “Mensen die bij ons solliciteerden voor dit werk, waren voor 90% blanco, dus als kantoor moesten we enorm veel zelf doen aan scholing. Dat kostte erg veel tijd.” UITSTROOM Het balletje ging rollen: besloten werd om een nieuwe uitstroomrichting te ontwikkelen van de bestaande mbo-opleiding Juridisch medewerker zakelijke dienst22 PRAKTIJK NOVEMBER 2009

verlening. Het moest een praktijkopleiding worden volgens de beroepsbegeleidende leerweg (BBL), die bovendien met een vol jaar werd ingekort: deelnemers werken twee jaar lang elke week vier dagen en gaan één dag naar school. Een goede selectie was dus cruciaal, zegt Willem Adams. “De eisen zijn hoog en zeker bij deze eerste lichting mag het niet mis gaan.” Met grote stukken in kranten werden uit heel Utrecht en omstreken kandidaten geworven. Zo’n honderddertig mensen kwamen erop af, en twintig van hen zijn eind september daadwerkelijk gestart. Zij hadden achtereenvolgens een competentiescan, een intakegesprek en een meet & greet met werkgevers succesvol doorstaan.

“Mensen moeten bereid zijn om risico te nemen, want helemaal dichttimmeren kun je zo’n arrangement niet” MINST WELKOME GAST Het zijn veelal mensen van rond de veertig, zo weet Jan Cees Noordijk. “Vaak vrouwen die eerst de kinderen hebben opgevoed, en mannen die een carrièreswitch willen maken. We hebben behoefte aan mensen uit deze leeftijdsgroep, want je moet in dit werk met veel factoren rekening houden. We zeggen altijd: een debiteur is een klant, want hij betaalt ons voor ons werk. Dus behandel hem zoals je zelf behandeld zou willen worden. We letten er ook goed op dat onze medewerkers dat doen. Maar als incassomedewerker blijf je de minst welkome gast.” GOEDE OOGST Voor zijn eigen kantoor heeft Noordijk twee kandidaten aangenomen. “Vandaag zijn ze bij ons aan de slag gegaan; we zijn nu voltallig. Natuurlijk moeten we afwachten hoe het loopt, maar ik ben enorm blij dat ze er zijn. Hun niveau is heel redelijk: de vooropleiding en intelligentie zijn ruimschoots aanwezig.” Ook Raymond Drost is tevreden over de oogst: “Bosveld heeft vier deelnemers geplaatst. Dat was ook het aantal waar we op hoopten. Het zijn goede mensen, die echt gemotiveerd zijn om het vak te leren. Daar ontbrak het in het verleden nog al eens aan: mensen wisten

gewoon niet waar ze op solliciteerden.” Uiteraard wordt van het bureau zelf ook wat verwacht. Drost: “We moeten vooral investeren in de mens, werkplekken genereren en zorgen voor een goede begeleiding op de werkvloer.” Wat de deelnemers daar leren, staat centraal in hun opleiding. Ook tijdens de wekelijkse theoriedag bij ROC ASA wordt veel gewerkt aan de hand van de praktijkervaringen die ze inbrengen: heb ik dit goed aangepakt? Hoe kan het beter? Als de deelnemers de opleiding met succes afronden, kunnen ze zich gemakkelijk verder ontwikkelen, bijvoorbeeld tot gerechtsdeurwaarder, want hun opleiding op mbo-niveau 4 geeft toegang tot het hoger beroepsonderwijs. SUCCES SMAAKT NAAR MEER Al met al is het snel gegaan: van de eerste ideeën in februari tot de start van de opleiding na de zomer vakantie. Drost: “Alles is heel soepel verlopen. Wat me verraste, was hoe goed de samenwerking was tussen alle betrokken partijen. ECABO had daarbij een enorm

toegevoegde waarde, ook in het samenbrengen van de betrokkenen. Joost Doedens en Willem Adams hielden iedereen bij elkaar. Dat is echt een feit.” Adams tekent bescheiden aan: “Wat hielp was dat ECABO, ROC ASA en het Leerwerkloket Eemland al eerder samen zo’n maatwerkopleiding voor Boekhoudkundig medewerker op mbo-niveau 3 hadden opgezet. Dat verlaagde de drempel. Mensen moeten bereid zijn om risico te nemen, want helemaal dichttimmeren kun je zo’n arrangement niet.” Succes smaakt echter naar meer. Jan Cees Noordijk wil dan ook graag de bijdrage van zijn bureau aan het onderwijs uitbreiden: “We gaan meewerken aan studievoorlichting, door bedrijfsbezoeken en gastlessen te verzorgen. Dan vertellen we wat een deurwaarder meemaakt op zijn route, en wat daaraan vastzit op juridisch en ander gebied.” Tegelijk hoopt hij dat de nieuwe BBL-opleiding ook elders in het land school maakt: Noordijk: “Bedrijven moeten niet terugschrikken voor BBL’ers. Daar zit veel potentieel, en je bespaart een hoop inwerktijd.” NOVEMBER 2009 PRAKTIJK 23

Onderzoek

Hiteq-onderzoek: wat kenmerkt een mbo-leerling?

Zoek de verschillen Iedereen heeft de mond vol over de generatie Einstein, de zelfbewuste, eigengereide, slimme, sociale generatie jongeren. Maar in hoeverre zijn uw mboleerlingen Einsteiners? Hiteq, centrum van innovatie, vergeleek (v)mboleerlingen met die generatie Einstein. TEKST LUCY HOLL BEELD DEF.

Hiteq in Hilversum ondervroeg bijna 1700 mbo-leer lingen (van wie ruim 60% een opleiding in de sector techniek volgt en de rest in de sector economie of zorg en welzijn) en bracht recent de publicatie ‘Kenmerkend mbo’ uit. Vorig jaar verscheen al het Hiteq-onderzoek ‘Kenmerkend vmbo’, waarin vmbo’ers vergeleken worden met de complete generatie jongeren geboren

na 1988. Vmbo-leerlingen verschillen bijvoorbeeld in de manier waarop zij willen leren, waarop ze kiezen voor werk en opleiding en waarop ze netwerken. Dat geldt evenzeer voor mbo’ers, zo blijkt uit het vervolg onderzoek. SOCIAAL-DEMOGRAFISCH Mbo’ers wijken wat betreft het opleidingsniveau van de ouders af van de Nederlandse bevolking als geheel. Ze hebben minder vaak hoog of middelbaar opgeleide ouders, en de ouders zijn vaker lager opgeleid dan de totale Nederlandse bevolking. Mbo-leerlingen die een opleiding in de techniek volgen, hebben opvallend vaak ouders die ook werken in deze sector. NETWERKEN Bij de generatie Einstein is er veel zogeheten verticale netwerkvorming, op basis van interesse. Dat is anders bij mbo’ers. Ongeveer de helft tot twee derde van de mbo’ers heeft vrienden die grofweg dezelfde sociaal-

Wat wil je veranderen aan je leerwerkplek? 40%

36% 33,2%

30%

20%

17,2% 10%

20,5%

19,5%

17% 12,5%

10,8%

12,2% 6,8%

9%

0% ik wil vaker zelf kunnen bepalen hoe ik werk meer nieuwe dingen kunnen doen (en dus meer leren) ik wil duidelijker opdrachten ik wil meer inspraak over wat ik moet doen dat mijn praktijkopleider me beter vertelt wat er van me verwacht wordt


ik wil meer contact met school meer aandacht voor wat ik allemaal kan beter contact tussen school en mijn leerbedrijf meer zelfstandigheid (zelf werken) meer aandacht van mijn praktijkbegeleider niets iets anders

6,5%

demografische kenmerken hebben als zijzelf. Een gedeelde interesse is geen aanleiding voor contact en vriendschap, maar meer een gevólg van het behoren tot dezelfde groep. De mbo’ers hechten sterk aan contact met familie en vrienden en hebben veel voor hen over. Ze weten dat ze op elkaar kunnen rekenen, ze zijn trouw en waarderen authenticiteit en eerlijkheid hoog. De mbo’ers vinden minder vaak dan andere jongeren dat het sociale leven vóór het werk gaat. Dat heeft er waarschijnlijk mee te maken dat ze een beter zicht hebben op de arbeidspraktijk.

geven ze aan veel te hebben aan de informatie van bedrijven en mensen die werken in de sector.

ONLINE De mbo’ers lijken niet te passen in het beeld van de voortdurend online zijnde Einsteiners. De helft van de mbo’ers is minder dan 10 uur per week online. Ze gebruiken internet vooral voor vermaak en het zoeken van informatie. Ze chatten weliswaar, maar dan om contact te onderhouden met vrienden uit het ‘echte’ leven.

INFORMATIE VERWERKEN Mbo’ers hebben verhoudingsgewijs veel behoefte aan instructie en aan het aanbrengen van structuur. Ze onderzoeken minder snel iets zelf. Ook multitasken blijkt ze niet goed af te gaan: veel mbo’ers hebben concentratieproblemen en vinden het lastig om taken te combineren. Ze willen duidelijk weten wat er verwacht wordt. De mbo’ers zijn positief over de kennis van zowel hun docenten als praktijkopleiders. Maar die van praktijkopleiders waarderen ze meer. Ze geven ook in grote meerderheid de voorkeur aan leren in de praktijk. Dat vinden ze leuker én effectiever. Download de publicatie ‘Kenmerkend MBO’ gratis via www.hiteq.org. Hiteq deed ook een parallelonderzoek onder de ouders van mbo’ers. De resultaten staan in ‘Ouders@mbo’ en ook die is te downloaden.

OPLEIDING KIEZEN Voor mbo’ers is de eigen persoonlijkheid het belangrijkste uitgangspunt bij de keuze van een opleiding, maar ze laten externe factoren, zoals het arbeidsmarktperspectief, relatief zwaar meewegen. Ze voelen zich wellicht meer overgeleverd aan bijvoorbeeld de eco nomische schommelingen dan andere jongeren. Ook

PASSIE EN ZEKERHEID De generatie Einstein vindt passie in het werk belangrijk. Zekerheid en carrièrekansen scoren lager. Het gaat niet om (materieel) succes maar veel meer om eigen regie, uitdaging en plezier. De mbo’ers in het onderzoek hechten eveneens aan passie voor hun vak en aan sociale contacten, maar zekerheid en status zijn net zo goed belangrijk.

Wanneer vind je iemand een goede praktijkopleider?

is aardig

53,1% 68,5% 53% 54,5% 59,6% 42,3%

is duidelijk over wat leerbedrijf verwacht geeft duidelijke opdrachten

laat leerlingen hun gang gaan, maar is beschikbaar wanneer nodig

33,6%

kan boeiend vertellen over praktijk 58,4%

24,9%

geeft tips over hoe men later in werk het meeste kan bereiken brengt discipline bij

40,7%

17,5%

laat veel zelfstandigheid toe

is toegankelijk, ook bij problemen

45,1%

0%

is expert op vakgebied / veel vakkennis

35%

helpt met plannen en organiseren

52,5%

70% november 2009 PRAKTIJK 25

V.l.n.r. Caroliene Wiebenga (coach), Ingrid Vingerhoets, Saskia Bartelse.

zorg


Werken-leren-coach van Calibris biedt kans om na te denken over gedrag

Een tijdelijk steuntje in de rug Praktijkopleiders en werkbegeleiders zijn voortdurend bezig met het leerproces van hun leerling-werknemers en stagiairs. Maar hoe zit het met het eigen leerproces? Wie een specifieke coachingsvraag heeft en wil reflecteren op zijn eigen werk en alles wat daarbij komt kijken, kan de werken-leren-coaches van kenniscentrum Calibris in de arm nemen. TEKST PAUL VAN BODENGRAVEN FOTO Remco Bohle

“Ik werk al lang in de zorg, en ook al een behoorlijke tijd als praktijkbegeleider. Dan ga je vertrouwen op je routine en gewoontes”, zegt Saskia Bartelse, praktijkbegeleider bij Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen (RSZK), een erkend Calibris-leerbedrijf. “Ik had er behoefte aan om eens met wat meer afstand naar het werk te kijken, wat losser van mijn eigen ervaring.” Onlangs startte de locatie RSZK Merefelt met een andere invulling van de stages. Die zijn nu allemaal geconcentreerd op een ‘expertafdeling’, waar leerlingen van verschillende leerjaren en niveaus samen het vak in de praktijk leren. “De combinatie van een expertafdeling en competentiegericht opleiden vraagt andere vaardigheden van de werkbegeleiders en ook van mij als praktijkbegeleider. Het coachingstraject dat Calibris aanbiedt, kwam voor mij precies op het goede moment.” EIGEN LEERPROCES Collega Ingrid Vingerhoets werkt drie jaar als praktijkbegeleider bij RSZK. Ook zij had wel oren naar een coachingstraject. “Ik had behoefte aan wat meer houvast bij de invulling van mijn werk. Veel dingen doe je vanuit een bepaald patroon. Het coachingstraject bood de kans om eens te kijken naar mijn werk. Zou ik het anders willen of kunnen doen? Eerlijk gezegd vond ik het erg prettig om op deze manier eens wat uitgebreider stil te staan bij mijn eigen werk en functioneren.

Praktijkbegeleider is in onze organisatie een vrij solistische functie. Natuurlijk krijg je wel feedback van je collega’s en je leidinggevende, maar dit voegde toch ook erg veel toe. Je eigen leerproces staat hier centraal, in plaats van dat je bezig bent met de ander. Dat is absoluut verfrissend.”

De drie coachprincipes: • Coaching is gericht op zelfsturing: de coachee moet het

PERSOONLIJKE GROEI Een coach vertelt je nooit hoe je dingen moet doen, benadrukt Caroline Wiebenga, één van de werkenleren-coaches en coach van Saskia en Ingrid. “Ik ben geen adviseur, ik ga samen met de coachee – degene die gecoacht wordt – op zoek naar de coachvraag. Daarop richt ik het traject, zodat de coachee vanuit eigen motivatie zelf kan kiezen zijn werk anders te doen. Wie ben ik? Waarom doe ik de dingen zoals ik ze doe? En als ik dat anders zou willen, hoe kan ik dat dan doen? Het is misschien wel verleidelijk om te suggereren ‘om iets zus of zo te doen’, maar dat werkt niet.” Een coach helpt de coachee bepaalde patronen te herkennen en te gebruiken. “Of je gaat samen op zoek naar manieren om patronen te veranderen, of nieuwe aan te leren. Coaching is gericht op persoonlijke ontwikkeling en groei, op basis van de eigen motivatie. Als iemand goed in zijn vel zit en zijn eigen drijfveren begrijpt en kan aanwenden, mag je verwachten dat hij zijn werk beter kan doen. En dat is uiteindelijk het doel van Calibris: betere stagebegeleiding.”

zelf doen vanuit eigen motivatie. • Coaching is resultaatgericht: er wordt gewerkt vanuit eigen doelstellingen. • Coaching gaat uit van de coachee: die staat centraal met zijn coach vraag.


“Wil je echt iets uit zo’n coachingstraject halen, dan moet je de diepte in”

DE DIEPTE IN In totaal hebben Saskia en Ingrid zes keer met Caroline gesproken (zie kader). “Dat is voldoende geweest om het eigen te maken”, zegt Saskia. “Ik heb veel geleerd, vooral over mezelf. Ik ben me bewuster geworden van mijn eigen rol en de invloed die dat heeft op anderen. Ik kan daar nu in de praktijk meer mee spelen, variëren. En dat levert me veel op.” “Het was soms best confronterend”, vult Ingrid aan. “Wil je echt iets uit zo’n traject halen, dan moet je de diepte in. Je moet je kwetsbaar durven opstellen. Dan levert het ook het meeste op. Om een voorbeeld te geven: ik ben van nature geneigd om overal achteraan te gaan, bijvoorbeeld als een stagiair te laat is met het inleveren van zijn werk. Dat komt deels omdat ik graag controle houd. Maar bij het competentiegericht leren is het ook belangrijk om de verantwoordelijkheid voor de eigen opleiding neer te leggen bij de student. Nu ik me daar bewust van ben, lukt het me beter om los te laten.” GOED VOOR DE ORGANISATIE De ondersteuning van een coach is weliswaar gericht op de coachvraag en de persoonlijke groei van de

Zes gesprekken Het traject dat kenniscentrum Calibris biedt aan praktijkopleiders en werkbegeleiders in haar leerbedrijven bestaat uit zes coachingsgesprekken. Op www.calibris.nl staat een aanmeldingsformulier. Calibris beoordeelt de aanvraag en legt contact tussen coach en leerbedrijf. Voorwaarde is onder meer dat de leidinggevende de aanvraag ondersteunt. • Het eerste gesprek is een kennismakings- en intakegesprek. Daarin komt bijvoorbeeld de coachingsvraag aan de orde en wordt bekeken of het wederzijds klikt. • Het tweede gesprek is een driegesprek met coachee, leidinggevende en coach. Daarin gaat het om het vaststellen van de coachovereenkomst en het maken van samenwerkingsafspraken. • Dan volgen drie individuele gesprekken tussen coach en coachee, zo eens in de vier weken. De coachee kan in de praktijk ‘oefenen’ en brengt die ervaringen weer in bij het volgende gesprek. • Het zesde gesprek is ter evaluatie en afsluiting. De leidinggevende is daarbij.


praktijkopleider, maar ook de organisatie heeft er profijt van. “Onze praktijkbegeleiders staan nu steviger in hun functie”, stelt Dorien Sommers, manager zorg bij RSZK. “Ze zijn zich meer bewust van hun sterke kanten en kwaliteiten. De start van onze expertafdeling vraagt andere competenties van hen, en ik vond het coachingstraject dan ook een zeer welkom aanbod van Calibris. De praktijkbegeleiders zijn altijd bezig met het leerproces van anderen. Nu komen ze zelf weer eens aan bod. Ik kan iedere organisatie aanraden om een werken-leren-coach in te schakelen.” VERTROUWENSBAND Het persoonlijke karakter van het traject vraagt om een ‘klik’ tussen coach en coachee. “Daarom is er ook altijd een intakegesprek”, vertelt Caroline Wiebenga. “Er moet vertrouwen zijn, dat is de basis voor een traject dat zo veel mogelijk oplevert. En het is mensenwerk: als de klik ontbreekt, moet je daar eerlijk over zijn. Omgekeerd kan het ook gebeuren dat iemand aanklopt voor een coachingstraject, terwijl er iets anders aan de hand is. Persoonlijke problemen bijvoorbeeld, daar zijn andere trajecten voor.” Ze wijst mensen dan wel de weg, maar begint niet aan een coachingstraject. Dat laatste is juist gericht op persoonlijke groei, een verdieping en verbreding van de eigen functie. “Het is daarom essentieel dat de coachee zélf zo’n traject wil volgen. Als de baas iemand naar een coach stuurt, omdat hij niet goed functioneert, heeft dat helemaal geen zin. De wil om te kijken naar jezelf en je willen ontwikkelen in je vak, dat is waar het om gaat.”

Bestel ook een coach! Calibris biedt een gratis coachingstraject aan praktijk opleiders en werkbegeleiders van erkende Calibrisleerbedrijven. Het traject wordt betaald uit de zogeheten Stageboxgelden van de overheid. De precieze deelnamevoorwaarden staan, samen met het intakeformulier, op www.calibris.nl. Ga naar ‘Bedrijven’ > ‘Subsidie’ > ‘Focus op Instroom’. Of bel of mail de Calibris Servicedesk, (030) 750 78 88, [email protected]

De vloer op

Dossie Sita r

Op de wer

kvloer m

Sita

ZANGERES

TEKS T SU

et:

EN TV-PRE SENTATRIC

ZA NNE VA

N DER BURG

E

loopt langs en ziet pre cies wat je doen bent. “Ik heb de aan het Dat is wel vierjarige m wat anders bo-opleidin en presenta . g reclame tietechnie ken in Utre Ik was een In het 3e ja cht gedaan harde werk ar liep ik s . er. Ik stond tage bij Ma alles en wil Bonneterie is open voor on de de vooral d , een groot o luxe mode en en veel m Daar moes ij n o p le w id le a ren. Na in renhuis. t ik alles exa g mocht ik komen we ct volgens mijn stage doen. Bij a rken bij bedrijf. Da het boekje lle filialen ar heb ik ve in Nederla op kunnen etalages e el ervaring nd moeten doen, maa r namelijk d e r na een ja p re w cies hetze uitzien. Ik ijde wereld ar wilde ik lfde werd wel g in . Ik de b en gaan so oed begele de Bijenko wel iets te lliciteren b id, missch rf. Dat hee veel. Vanw ij ie n ft ege die str maar kort want toen werd er na akke regels geduurd, werd ik ine tuurlijk he ens beken el goed op tv deed. Mijn - p ro g d door het a g mma Starm elet wat ik creativiteit aker! kon ik daa kwijt. r niet echt Bij de prod uctiemaats chappij wa werk, zitte Mijn volge arvoor ik n ook stag nde stage iairs. Dat zi liep ik bij P Z toen nog e e m a k jn toppers e in n k’s Deco’s, echt deel u en klein eta . it van het te lage- en de krijgen vee bedrijf in D am. Ze coratie l verantwo e Rijp. Ik w orde erkte nauw niet alleen mijn bazin samen me maar de sim lijkheid en hoeven . Samen re t den we het pele klusje D door om au a t vi n d ik erg goe hele land s te doen. toshowroo d. ms te verz kreeg veel o rgen. Ik vrijheid, ze gooide me Bedrijven k in het diep min of mee unnen vee e. Toch heb r l leren van ik dat als p h ebben vaa ervaren. Ze stagiairs, ze ositief k aparte id liet me mij eeën. Je m n gang gaa zo niet op mij ve e l m oet jongere ogelijk de n en keek m n vingers. Ik vrijheid ge n e hele tijd mocht zelf uitprobere ven. Als er op je vinge ook dingen n, dat bevi de rs w el me veel o d rd a t t gekeken, k de creativi beter. omt teit niet te er alleen m n goede. Z De stage b e worden aar onzeke ij Pink’s De r c va o’s heeft m in de gaten n. Natuurlij zekerder g e een stuk houden of emaakt. O k moet je p school le alles goed Tegelijkert een etalag e gaat. r ijd vind ik d je hoe je e in moet ri at stagiair chten, maa zijn dat ze alleen een s blij moge r dan ziet een kans k docent het n rijgen om e resultaat. d leven sta je o e n . Ik rvaring op heb van hu In het echte in die etala te is m e ge te werk moet werk egekregen en: iederee en voor je g dat je n eld. Schou en gaan!” ders erond er T foto Mic he

l Porr o


Fotostrip

Praktijkopleiders spelen (rollen)spel De praktijkopleidersbijeenkomst van kenniscentrum VTL (Transport & Logistiek) op 8 oktober in het stadion van Sparta Rotterdam was geenszins een kwestie van achterover hangen en luisteren. In de persruimte van de voetbalclub geen persconferentie of tactiekbesprekingen, maar interactieve workshops en rollenspellen over lastige situaties bij het begeleiden van leerlingen op de werkvloer. We gaan in groepjes elk een scenario voorbespreken. Daarna spelen we de situatie uit met één van jullie als praktijkopleider en een leerling gespeeld door onze acteurs: Joost, Ilse en Rens. Bedenk samen hoe je het gesprek met de leerling aan zou pakken.

Scenario: de stagiair doet regelmatig extreem rechtse uitspraken.

Zo’n geintje over een banaan moet toch wel kunnen?!

Jouw grapjes zijn niet altijd even gepast, je zou wat meer respect kunnen tonen naar je medeleerlingen toe.

Gerard Kuipers, trainer van FSN

Gewenst gedrag is veel belangrijker dan wat ze precies kunnen. Wij nemen daarom altijd eerst een interview met ze af voordat ze aan de slag gaan.

Ik zeg er gelijk wat van. Dat kan toch niet!

Bij ons in het haven bedrijf houd ik alles veel korter. Geen lange gesprekken, maar één keer waarschuwen en de tweede keer is het gewoon wegwezen! Oké, wat vonden jullie top in deze aanpak?


Scenario: stagiair is net iets te uitdagend gekleed, maar ook weer niet te. Het is een leuke meid, ze is vrolijk en doet haar werk prima.

We zijn heel tevreden, maar misschien is je kleding niet zo passend op de werkvloer.

Maar ik ben toch gewoon wie ik ben?!

Ik heb er nooit zo over nagedacht. Ik kom hier gewoon om te werken!

Hij blijft heel rustig, goed hoor.

We gaan situaties bespreken die je als praktijkopleider tegenkomt in de transport en logistiek. Daarbij bedenken we hoe de leerling het beste en het meeste leert. De andere workshop.

Met een heftruck rijden in een druk warehouse is heel wat anders dan oefenen in de opleidingshal. Hoe maak je dat aan een leerling duidelijk?

Is dat nou competentiegericht onderwijs?

Ik laat het een keer helemaal de soep in lopen, daar leren ze het meeste van! Ik zou vragen hoe hij van plan is te werk te gaan.

Ik vind het lastig om met leerlingen om te gaan die consequent iets fout doen.

Praktijkopleidersdagen. Je moet ze gewoon durven vertrouwen.

Informeer bij de adviseur van uw kenniscentrum naar praktijkopleidersdagen voor uw sector of regio.


techniek

Deelnemers vullen Kenteq-leergang rondom praktijk opleiden zelf in

Uw vragen centraal De kenniscentra hebben een mooi, kant-en-klaar pakket trainingen voor hun leerbedrijven. Maar laten we het eens een keer helemaal anders doen, bedacht een aantal adviseurs van Kenteq. Laat de deelnemers zélf hun wensen en behoeften aangeven, dan zoeken wij daar experts bij. Dat concept blijkt voor herhaling vatbaar. TEKST lucy holl FOTO lava

We willen iets nieuws doen. Iedere deelnemer brengt tijdens de ontmoetingen z’n knelpunten in als het gaat om het motiveren en opleiden van mensen. En vervolgens gaan we met zijn allen op zoek naar manieren om die knelpunten aan te pakken. Met dat concept trok Kenteq een heel stel leerbedrijven naar de leergang Praktijkopleiden. Kant-en-klare oplossingen kregen de deelnemers niet aangereikt, wisten ze van te voren. Het was een kwestie van zelf mee vormgeven aan het programma en vooral ook van elkáár leren. VERRASSEND “Het aardige aan de leergang vind ik dat er niets van tevoren vast staat”, zegt één van de deelnemers, hoofd opleidingen Bart Visser van technisch dienstverlener Imtech Infra uit Amersfoort bij de laatste sessie. “Dat dwingt tot nadenken over de eigen wensen en zelf orde scheppen.” Vijf keer kwamen mensen van bedrijven als Imtech, Coca Cola, Chromalloy, Suiker Unie, VDL Steelweld en Ehrbecker Schiefelbusch de afgelopen zeven maanden bij elkaar in hotel Trivium in Etten-Leur. En al 32 PRAKTIJK november 2009

die keren was het verrassend wat er ging gebeuren. Het ging vooral om human resource- en opleidingsmanagers. Tussen de bijeenkomsten door zijn deelnemers met het geleerde aan de slag gegaan in hun eigen beroepspraktijk. PLAATJE Precieze leerdoelen waren er niet van tevoren. De manier van werken lag wel vast; uitgaan van leervragen van de deelnemers zelf en inspirerende werkvormen inzetten, die aan het denken zetten. De allereerste bijeenkomst mochten de deelnemers twee foto’s uit een stapel tijdschriftenplaatjes uitzoeken: welke plaatjes symboliseren de huidige en de gewenste situatie in het eigen bedrijf? De deelnemers kwamen van zeer verschillende bedrijven, maar bleken allemaal te zitten met soortgelijke vragen: hoe motiveren we mensen, hoe communiceren we optimaal, wat doen we om ons medewerkersbestand te verjongen, hoe spelen we in op de verwachte tekorten op de toekomstige arbeidsmarkt? Kenteq regelde in de loop van de weken een hele trits experts die het gesprek aangingen met de deelnemers. Zo kwamen organisatieadviseur Thijs Homan van de Open Universiteit en opleidingsexpert Joseph Kessels van Universiteit Twente langs. Zonder power-pointpresentatie en zonder voorbereiding vooraf. “Kenteq wil kennis ontsluiten”, vertelt leerarchitect Edward Jacobs van Kenteq. “We brengen mensen bij elkaar. Het echte leren vindt plaats tussen twee neuzen, laat mensen samen dingen ontdekken en van elkaar leren.” OVERKANT Bij de laatste bijeenkomst mochten de deelnemers weer een tijdschriftpagina kiezen. Nu om te vertellen wat ze opgestoken hebben van al het informele leren op formele, vaste momenten. Jolande Laban-Moerland is

teamleider personeelszaken bij Kenteq-leerbedrijf Suiker Unie in Dinteloord. Ze laat een plaatje zien met als titel ‘De regels van een goed gesprek’. Ze gaat vooral met nieuwe ideeën over interne communicatie naar huis, vertelt ze. “We hebben in Dinteloord het centraal kantoor en de fabriek, en allebei hebben ze het over ‘de overkant’. Ik zou graag zien dat er meer begrip komt tussen deze locaties en ga mij hiervoor zeker inzetten. En samen met Kenteq wil ik gericht ons opleidingsbeleid in kaart brengen. Want we moeten meer doen aan het binden en boeien van jongeren.” BEREN OP DE WEG Trainingsofficer Louis van de Riet van specialist in vliegtuigonderhoud Chromalloy Holland in Tilburg houdt een reclamepagina met een versnellingsbak zonder eerste versnelling omhoog: “Die eerste versnelling heb je wel nodig om mensen succesvol in beweging te krijgen. Ik heb hier dingen gehoord, die we kunnen gebruiken. Steeds weer goed lúisteren bijvoorbeeld. Wat zien medewerkers voor beren op de weg?” Dat luisteren geldt ook als het gaat om leerlingen op de werkvloer. Praktijkopleider Corné van de Put van industrieel bedrijf VDL Steelweld in Breda: “Nu komen er vaak mbo-leerlingen binnen, die worden geplaatst en klaar. Het is goed om veel meer met die BBL’ers te communiceren: hoe gaat het, wat speelt er hier?” Zijn collega bij VDL, projectengineer Willem Maas, is het er helemaal mee eens: “Het is prachtig om met leerlingen te werken. Laat ze door de organisatie heen gaan en luister waarmee ze terugkomen. Ze hebben macht noch gezag, dus dat kan interessante aandachtspunten opleveren.”

LOSLATEN Deelnemer Henk Witte werkte bij Fuji en is sinds kort zelfstandig consultant. Hij heeft onlangs een mentortraining met praktijkopleiders gedaan en meteen zelf wat oefeningen uit de Kenteq-leergang toegepast. Hij kiest de laatste bijeenkomst voor een plaatje met groot ‘Just divorced’ erop. “Mensen moeten durven loslaten, wil er iets kunnen veranderen in organisaties”, vertelt hij erbij. “Overdreven planmatig werken en alles van te voren willen regelen en afdekken, werkt niet. We moeten op zoek gaan naar de kristallen op de werkvloer en de kristalvorming stimuleren.” INSPIREREN Kortom, iedereen keert vol nieuwe inspiratie huiswaarts. Opleidingsadviseur Anton Walravens van Kenteq: “Deze manier van een leergang verzorgen is best spannend. Gaat dit allemaal wel goed komen, dachten we van tevoren. Laten we het gewoon doen en proberen, vonden we.” Kenteq wil dergelijke ontmoe tingen waarbij de inhoud van het programma niet van tevoren vastligt, ook op gaan zetten voor andere groepen, zoals praktijkopleiders en werkbegeleiders in de leerbedrijven. “We willen maatwerk leveren. En dit is echt maatwerk”, aldus collega-opleidingsadviseur Joep van Wulfen. “Hier werken mensen zowel aan hun organisatie als aan hun eigen ontwikkeling.”

Meer weten over de werkwijze? Mail anton.walravens@ kenteq.nl of joep. van.wulfen@ kenteq.nl


Leerlingen

Uitblinkers met li Tijdens het slotgala van de 6-Daagse Beroepsonderwijs half oktober streden meer dan vijftig excellente mbo-leerlingen om de titel Landelijke Ambassadeur Beroepsonderwijs 2009. Vijf uitblinkers en hun (oud-)praktijkopleiders vertellen wat hen zo bijzonder maakt. TEKST SASKIA DEN BROEDER FOTO ROC’s Uitblinkers

Paul van Deursen (20) Opleiding Middenkaderfunctionaris Werktuigbouw aan ROC Ter AA Paul van Deursen: “Tijdens mijn stage bij Oskomera, een bedrijf in geveltechniek en stalen constructies, heb ik alle facetten van het werk leren kennen. Ik kreeg een leuke opdracht waarbij ik alles zelf heb gedaan: verkoop, inmeten, ontwerp, werktekeningen en ten slotte alle onderdelen maken en monteren. Ik heb het erg naar mijn zin gehad bij Oskomera. Dit jaar maak ik mijn mbo-opleiding af. Ik denk erover door te gaan naar het hbo. Mijn goede eigenschappen? Ik ben grondig, ik ga voor kwaliteit. In mijn stage heb ik actief meegedacht en zelf ideeën aangedragen. En ook het samenwerken met de collega’s ging prima.”

Uitblinker Paul realiseerde

nagenoeg zelfstandig een bouwproject.

Richard Aarts, de praktijkopleider van Paul bij Oskomera Groep: “Paul heeft tijdens zijn stage het totale proces van een project voor zijn rekening genomen, van verkoop tot oplevering. We gaven hem de opdracht een overkapping aan een speeltuingebouwtje te maken. Hij is leergierig, initiatiefrijk en plezierig in de omgang. Na zijn stage heeft hij bij ons vakantiewerk gedaan en ook nu werkt hij hier zo nu en dan. Als het kan, willen we hem op den duur graag houden, er zit veel potentieel in hem.”

Susan Hoogkamp (22) Opleiding ICT Applicatieontwikkelaar aan het Da Vinci College Susan Hoogkamp: “Aanvankelijk vond ik de overstap van mboniveau 3 naar de opleiding Applicatieontwikkelaar op mbo-niveau 4 lastig. Op school begreep ik er niet veel van. Maar tijdens mijn stage bij Seagull Software viel het kwartje. Inmiddels ben ik begonnen met een hbo-opleiding. Ik werk daarnaast parttime bij ICT-servicebedrijf Alphacomm als programmeur van de website. Het is een mannenwereld, maar ik voel me thuis in de ICT. Ik wil graag geavanceerde websites bouwen, en ik droom ervan dat in de toekomst te doen vanuit mijn eigen bedrijf.” Vivienne van der Vooren, de praktijkopleider van Susan bij Seagull Software: “Ons product is dat wij klanten in een open source-omgeving de gelegenheid bieden hun applicaties te upgraden. We hebben Susan ingezet bij het overzetten van oude ICT-tools naar een nieuwe, geïntegreerde omgeving. Aanvankelijk was ze een beetje bang, maar door te beginnen met kleine stukjes kreeg ze het te pakken en ging ze zich er verder in ver diepen. Susan geeft niet op tot ze de oplossing heeft gevonden.” 34 PRAKTIJK november 2009

Uitblinker Susan groeide tijdens haar stage bij een gerenommeerd softwarebedrijf naar hbo-niveau.

iefde voor het vak Tobias Wartena (19) Opleiding Medewerker Press and Print aan het Grafisch lyceum Utrecht Tobias Wartena: “Voor ik aan de opleiding begon, heb ik een tijdje rondgekeken, maar dit grafische werk leek me echt het leukst. Ik vind het plezierig werk, ik vermaak me er prima mee. Je bent lekker bezig. Ik denk dat ik een uitblinker ben omdat ik me inzet en omdat ik actief meedoe in de les en in het bedrijf zelf. Ik heb snel door hoe het werkt en zie wat er moet gebeuren. Het is fijn als een opdracht mooi gelukt is. Ik denk dat ik hierna door ga naar mbo-niveau 4, ook Press & Print. Dat is gewoon mijn vak.” Jeffrey Stienstra, praktijkopleider van Tobias bij drukkerij Tesink in Zutphen: “Tobias is een goede leerling, en die zijn voor het drukkersvak zijn moeilijk te vinden. Het is geen ‘schoon’ werk en het moet soms onder tijdsdruk gebeuren. Tobias is gemotiveerd en enthousiast, neemt zelf initiatief. Hij begon als tweede drukker, dus als hulpje, maar al snel ging hij meer doen. Hij bediende al na twee maanden zelfstandig de kleine pers en heeft aanleg en liefde voor het vak. Ook heeft hij zijn plekje gevonden in de groep. We hopen dat hij bij ons wil blijven.”

Uitblinker Tobias

Tobias ontpopte zich tijdens zijn stage al snel als rasdrukker.

Hessel Meijer (18) Opleiding Logistiek supervisor Graafschap College Hessel Meijer: “Ik ben op tijd, doe wat van me verwacht wordt en zet me in. Dat schijnt bijzonder te zijn. Ik heb tijdens mijn stage bij Elbo Bouwgereedschappen het magazijn heringericht en het barcodesysteem verder ontwikkeld. Het is nog niet klaar, ik wil het nog verder uitwerken zodat onze klanten er bij hun bestellingen ook gebruik van kunnen maken. Ik volg nu de opleiding voor supervisor en dat is wat ik leuk vind: het ontwerpen en inrichten van systemen, gebaseerd op inzicht in en meedenken met de bedrijfsvoering. Mogelijk ga ik hierna door naar het hbo, ik oriënteer me erop.”

Uitblinker Hessel werd

specialist in magazijninrichting en barcodesystemen.

Michel Roes, praktijkopleider van Hessel bij Elbo Bouw gereedschappen: “Hessel pakt de dingen snel op. Hij heeft ons complete magazijn heringericht en overzichtelijker gemaakt. Daarbij heeft hij de toepassing van barcodes uitgebreid, zodat onze producten er allemaal in opgenomen zijn. De volgende stap is, de locatiecodes in het voorraadsysteem te zetten en op de magazijnbonnen te verwerken. Hessel is heel enthousiast, kan zich helemaal in iets vastbijten, we moeten hem daarin eerder remmen dan stimuleren. Tijdens zijn stage kan hij leren hoe hij het overzicht moet behouden en snel kan schakelen.” november 2009 PRAKTIJK 35

Sanae Ferâoune (28) Opleiding Helpende Zorg en Welzijn aan ROC Zadkine Sanae Ferâoune: “Tijdens mijn opleiding ben ik bijna honderd procent van de tijd aanwezig geweest. Verder heb ik veel dingen georganiseerd binnen en buiten school. Zoals een bijeenkomst met een spreker van de vakbond en met een wethouder om informatie te geven aan de leerlingen. En ik heb een stichting opgericht die arme mensen in Marokko voorziet van voedsel, kleding en medische hulp. Ik ga ook nog verder studeren en de opleiding Verpleegkundige niveau 3 in de ouderenzorg doen. Ik ben dol op bejaarden, ze hebben zo veel levenservaring. Ik doe dit alles ondanks mijn niet altijd gemakkelijke privéomstandigheden: ik wil gewoon elk moment goed gebruiken.”

Uitblinker Sanae zet zich onvermoeibaar in voor haar omgeving en voor zichzelf.

Kijk op www.6dbo.nl/nl/ Uitblinkers voor

alle mbo-toppers van 2009.

Column

Sandy Verplanke, studie- en loopbaanbegeleider bij ROC Zadkine: “Sanae is van mbo-niveau 0 naar niveau 2 gekomen. Ze is zelfredzaam en actief, je kunt op haar rekenen. Ook zet ze zich in voor anderen. Ze ving nieuwe leerlingen op in de groep, nam vaak wat lekkers mee. Een echte ‘moederkloek’ in de goede zin van het woord. Nu is ze druk bezig met haar stichting. Ze liep al stage in de ouderenzorg, het omgaan met oudere mensen ligt haar goed. Sanae is een doorzetter, ze krijgt alles voor elkaar terwijl ze thuis een klein kind en een zieke man heeft, en zelf kampt met een hartkwaal.”

Ingrid Stomp is beleidsadviseur Sociaal bij brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland en lid van de Raad van Toezicht van kenniscentrum VTL.

Laten we blijven investeren Naar verwachting wordt de sector Transport en Logistiek tussen 2008 en 2015 met een totale wervings behoefte van ongeveer 58.000 chauffeurs met een C-rijbewijs en Vakbekwaamheid (het oude CCV-B diploma) geconfronteerd. En dat is geen voorspelling met een hoog glazenbolgehalte. Want het merendeel (49.000) is nodig om uittredende chauffeurs te ver vangen. De overige 9.000 chauffeurs zijn nodig door uitbreiding van de sector. Dat zijn er dus ruim 8.000 per jaar. Dat is een schrikbarend aantal en dan heb ik het alleen nog maar over de chauffeurs. Een enorme uitdaging dus voor de hele sector. Aan ons als brancheorganisatie, maar ook aan ons opleidingsinstituut VTL en niet in de laatste plaats aan de transportbedrijven zelf. Want je merkt in deze periode van recessie dat er minder belangstelling bij bedrijven is om leerlingen in dienst te nemen. We moeten er met zijn allen aan trekken om voldoende leerwerkplekken te vinden voor de circa 2.500 BBL-leerlingen die wij jaarlijks in de sector hebben. Aan de ene kant is dat wel begrijpelijk. Bedrijven hebben het moeilijk; er is vaak niet eens voldoende werk voor het eigen personeel, laat staan voor een leerling. Maar toch moeten we over de golven 36 PRAKTIJK november 2009

heen kijken. Er is nu weliswaar recessie en overvloed aan personeel, maar over een poosje zitten we met enorme tekorten als we daar nu niet iets aan doen. Als ik terugdenk aan de periode van anderhalf à twee jaar geleden. Toen wisten we van gekkigheid niet waar we de chauffeurs vandaan moesten halen. We hebben daar als sector een enorm project voor opgezet – Extra Instroom Chauffeurs genaamd – om maar voldoende mensen binnen te halen om de goederen vervoerd te krijgen. Jongeren, maar ook zij-instromers, kregen een subsidie van 90% op de rijopleiding. We hebben natuurlijk al te maken met een beperkte vijver waar we uit kunnen vissen. Het chauffeursberoep is nog steeds een mannenberoep, ondanks de moeite die we doen om ook andere doelgroepen te interesseren. Het is dus van essentieel belang om iedere leerling die we hebben of die we kunnen krijgen ook binnen te houden. En daarvoor is een goede leerwerkplek cruciaal. Een leerbedrijf dat een goede mix van een veilige omgeving met een uitdagende leeromgeving kan bieden; een praktijkbegeleider die tijd kan en wil investeren. Daar kunnen we er de komende jaren nooit genoeg van hebben. En dus moeten we blijven investeren.

Bericht

Invoegen

Opties

Tekst opmaken

Aan...

Redactie Praktijk ([email protected])

Onderwerp:

Dagboek Worldskills

Bijgevoegd:

Op Schiphol.jpg; Dagje_excursie.jpg; Openingsceremonie.jpg; Ons_team.jpg; Opdracht.jpg; Opdracht2.jpg; Prijsuitreiking.jpg

beveiliging TEKST EN FOTO’S saskia van staalduinen

Beste Praktijkredactie, Hier is het dagboek dat ik tijdens de wedstrijddagen van de internationale beroepenwedstrijd Worldskills in Calgary, Canada, heb bijgehouden. > 26 augustus 2009 Om 6.00 u vertrekken we naar Calgary. Met onze ‘Hollands Next Topnurse’-koffers komen we goed voor de dag en we worden door veel mensen uitgezwaaid. Nu gaat het echt beginnen... > 30 augustus 2009 We hebben een druk programma, maar gelukkig kunnen we ook nog wat van het land zien. We gaan naar Banff, een nationaal park. Geen beren gezien, maar wel prachtige natuur!

Saskia van Staalduinen is vierdejaars aan de opleiding Verpleeg-

> 1 september 2009 Vanavond is de openingsceremonie. Heel spannend, want we moeten met heel Team Nederland het podium op! Het is een enorm grote show in het stadion van Calgary. Wat een spektakel: van dans tot acrobatiek en muziek. Alle teams lopen met hun vlag over het podium. We krijgen er een enorme kick van. Al dat applaus en al die aanmoediging, erg bijzonder!

kundige, mbo-niveau 4, aan het Horizon College en werd in maart uitgeroepen tot Calibris ZorgTopper van 2009. Samen

> 2 september 2009 De eerste wedstrijddag. Gisteren hebben we al een kijkje mogen nemen op de wedstrijdvloer. Als we bijna opmoeten, word ik wel een beetje zenuwachtig. Dit is waar we zo lang voor geoefend hebben! In een rollenspel met een acteur moeten we laten zien wat we kunnen. We hebben te maken met een wat oudere man met de ziekte van Parkinson. Helaas lukt het ons niet om de opdracht helemaal binnen de gestelde tijd te volbrengen. Erg jammer!

met Ellen Backx van het Drenthe College heeft ze deelgenomen aan beroepenwedstrijd Worldskills in Canada. Ze hield voor Praktijk een

> 3 september 2009 De tweede dag gaat veel beter. We verzorgen een man met COPD. Terwijl we hem uitleg geven, krijgt hij een aanval! Samen met Ellen speel ik hier goed op in en we krijgen hem snel weer kalm. Omdat we vroeg aan de beurt zijn, kijken we de rest van de dag hoe de andere leden van Team NL het er vanaf brengen.

dagboek bij.

> 6 september 2009 Vandaag is de prijsuitreiking van WorldSkills! Alle Hollandse supporters zijn helemaal in het oranje, inclusief oranje cowboyhoeden! Helaas staan we niet op het podium, want we worden vierde:-( We krijgen wel de onderscheiding voor Excellent Vakmanschap, voor deelnemers die bovengemiddeld gescoord hebben. Daar zijn we natuurlijk heel trots op! Groeten, Saskia van Staalduinen

Verzenden


Nieuws

calibris

volgens haar kwalitatief goede stageplekken oplevert. Meer weten: www.leerafdeling.nl

Beste Calibris leerbedrijf Tijdens het Calibris jaarcongres op 27 oktober in Zeist zijn de winnaars van de prijs Beste Calibris Leerbedrijf 2009 bekendgemaakt. Dit zijn gehandicaptenorganisatie Pluryn in Oosterbeek (sector Zorg), Stichting Mooi Lerende Wijkcentra in Den Haag (sector Welzijn en Assisterenden Gezondheidszorg), en Stichting Ridderkerk Sport (sector Sport). Ze kregen een cheque van 2.000 euro voor een onderwijsvernieuwingsproject. Bekijk alle winnaars op www.calibris.nl (ga naar ‘bedrijven’)

GOBnet? YouChooz! GOBnet is dé landelijke voorlichtingssite over opleidingen en beroepen in zorg en welzijn. Het is één van de producten van Calibris voor beroepenvoorlichting. Na tien jaar is de site uit zijn jasje gegroeid. En bij een nieuw jasje horen een frisse naam en uiterlijk, en moderne functionaliteiten. Vanaf nu heet GOBnet YouChooz. Jongeren kunnen gemakkelijker informatie vergaren, vragen stellen aan voorlichters en reageren. Kijk eens op www.youchooz.nl.

200ste leerafdeling Half oktober heeft VWS-staats secretaris Jet Bussemaker samen met een leerling van het ROC Nova College, de 200e leerafdeling geopend. Dat was bij Stichting Het Raamwerk in Noordwijkerhout. Een leerafdeling is een alternatieve vorm van stagelopen: een groep leerlingen runt onder deskundige begeleiding een complete afdeling. Leerlingen zijn inmiddels op de leerafdeling bij Het Raamwerk, een organisatie voor gehandicaptenzorg, aan de slag gegaan. Staatssecretaris Bussemaker ondersteunt leerafdelingen van harte, omdat het 38 PRAKTIJK november 2009

ecabo Tevreden leerbedrijven Leerbedrijven geven hun ECABOadviseurs een 8-. Dat blijkt uit recent klanttevredenheidsonderzoek. De leerbedrijven vinden ECABO professioneel, klantvriendelijk, informatief, betrouwbaar en benaderbaar. Uit de enquête bleek meteen welke punten de bedrijven belangrijker zijn gaan vinden dan voorheen: het opleidingsbeleid binnen de eigen organisatie en de gevolgen van het competentiegericht beroepsonderwijs.

Financiële beroepen Met de Blauwdruk Financiële beroepen zijn in één oogopslag de verschillen en overeenkomsten te zien tussen reguliere mbo-diploma’s en certificaten van particuliere aanbieders. Het nieuwe overzicht van ECABO voor de financiële sector is te vinden op www.ecabo.nl (ga naar ‘onderwijs’ > ‘sectoren’). Het geeft bedrijven snel zicht op de inhoud en waarde van een diploma of certificaat. Financiële beroepen is sinds dit schooljaar overigens ook de nieuwe naam voor de oude sector Bedrijfsadministratie. Dat sluit beter aan bij de arbeidsmarkt.

Best of the best Contactcenter Teleperformance in Maastricht mag zich sinds de finale op 20 november ECABO-Leerbedrijf van het Jaar noemen. De titel Praktijkopleider van het jaar 2009 ging naar Theo Huiberts van de Koninklijke Marine in Den Helder. Zorggroep Pantein Service Bedrijf in Boxmeer kreeg een aanmoedigingsprijs. Een vakjury koos de winnaars uit een kleine tachtig nominaties voor leerbedrijven en vijftig nominaties voor praktijkopleiders.

Orde en Veiligheid ECABO heeft alle opleidingen en cursussen in de ECABO-domeinen defensie, beveiliging en publieke veiligheid overzichtelijk op een rij gezet. Ze staan gerangschikt op niveau, van vmbo tot academisch. Van alles is uitgebreide informatie te downloaden met daarin onder meer de toelatingseisen, de aan bieders en de doelgroep. Kijk op www.ecabo.nl/onderwijs (bij ‘Orde en veiligheid’)

goc Juiste persoon voor Praktijk Leest u Praktijk met plezier? Let dan op: vanaf de volgende editie ontvangt nog maar één medewerker in uw bedrijf het magazine: de contactpersoon praktijkleren. Niet iedere praktijkopleider krijgt dus meer een eigen exemplaar. Daarom is het belangrijk dat wij de juiste naam- en adresgegevens hebben. Op het Praktijk-adreslabel en in het Register op www.vacaturekracht.nl kunt u controleren of de juiste gegevens bij ons bekend zijn.

Erkenning voor praktijk De jaarlijkse verkiezing van de beste praktijkopleider en het beste leerbedrijf van het GOC komt er weer aan. Erkenning voor leren in de praktijk staat centraal. Dit jaar gebeurt dat onder een nieuwe naam: wie winnen de CreAwards 2010? Leerbedrijven en praktijk opleiders die willen meedingen naar de titel, kunnen zich nu vast aanmelden via het aanmeldings formulier op www.creawards.nl.

Stage in de spotlights De nieuwe brochure ‘Stage in de spotlights’ is uit. De informatie brochure vervangt de informatiemap voor praktijkopleiders. De map verdwijnt niet helemaal. Er is een nieuwe map waarin u alle materialen rondom de begeleiding van leerlingen kunt opbergen. Die kunt u gratis aanvragen via www.goc.nl of (0318) 53 91 11. De handige tips, trucs en tools uit de oude informatiemap staan nu ook op de GOC-site in de vorm van achtergrondinformatie, testjes en checklists.

themadagen met workshops over onderwerpen die u aangaan. U kunt zelf kiezen waarover u meer wilt weten: van generaties op de werkvloer tot beoordelen en van veiligheid tot effectieve communicatie. De workshops zijn interactief, praktijkgericht én kosteloos. Kijk op www.kenteq.nl/praktijkTopleiders.

bouwen is het optimaal benutten van energie van de zon, waardoor het energieverbruik tot een minimum beperkt wordt. Kijk voor meer informatie en cursusdata op www.mijnkenteq.nl of www.passiefbouwen.nl.

VTL Winnaars VTL- verkiezingen

Kenteq Kentallen Kenteq houdt tweemaandelijks een peiling onder leerbedrijven, waarin wordt vastgesteld hoe het aantal leerbanen en stageplaatsen in de techniek zich ontwikkelt. Het eerste nummer deze Kenteq Kentallen was een groot succes en begin november is nummer 2 verschenen. Aanmelden voor de Kentallen kan via communicatie@ kenteq.nl.

Tijdens een groots evenement in DeFabrique in Utrecht maakte VTL op 2 november de winnaars van de verkiezing leerbedrijf en praktijkopleider van het jaar bekend. De heer Gerrit van Ierland van DB Schenker uit Tilburg is praktijk opleider 2009 geworden. Leerbedrijf 2009 in de categorie ‘groot’ is geworden F. Claassen BV uit Tilburg. Leerbedrijf 2009 in de categorie ‘klein’ is geworden Husto Transport BV uit Meppel.

Beste van de regio Druk doen in grafimedia Meer drukkers en nabewerkers naar het vmbo én naar de arbeidsmarkt. Dat is het doel van ‘Druk doen!’, een initiatief van het GOC. Vmbo-scholen voor grafimedia in Arnhem, Nijmegen, Utrecht en Den Haag starten met praktijkleren en beroepsoriëntatie bij grafimediabedrijven. In Amsterdam en Haarlem is hiermee al succesvol ervaring opgedaan. Naast reguliere grafimediabedrijven doen ook Xerox en de facilitaire dienst van het UMC mee aan het project. Het vmbo voor grafimedia X11 in Utrecht bijt het spits af met lintstages. In november starten de stages in Nijmegen en in het voorjaar de beroepsoriëntatiecarrousel voor de 2e jaars vmboleerlingen in Den Haag en Arnhem.

KENTEQ PraktijkTopleiders Uw wereld verandert. Het competentiegericht onderwijs vraagt een coachende begeleiding van leerlingen en de crisis eist zijn tol. Timeout! Kenteq helpt en biedt een stel

De winnaars van de regionale verkiezingen Beste Leerbedrijf zijn bekend gemaakt. De winnaar van Randstad is HTM Railmaterieel uit Den Haag en voor Noord-Nederland Kaak Nederland uit Terborg. In Zuid-Nederland ging Stork Food Systems uit Boxmeer met de hoofdprijs naar huis. Ze dingen mee naar een landelijke titel Beste Leerbedrijf 2009.

Passief Bouwen Kenteq heeft samen met Stichting PassiefBouwen.nl de cursus Passief Bouwen ontwikkeld voor de bouwen installatiewereld. Passief

Beoordelen in de praktijk De eerste tien cursisten die de VTL-training ‘Beoordelen in de praktijk’ volgden, zijn klaar. Zij kunnen ingezet worden bij proeven van bekwaamheid en als assessor bij een EVC-traject. Wilt u ook een volgende stap zetten in uw praktijkopleiderschap door als beoordelaar te fungeren, neem dan contact op met uw opleidingsadviseur bij VTL via (0900) 1442.

Behoud de leerwerkplekken Met het oog op de toekomstige behoefte aan vakbekwaam per soneel in de sector transport en logistiek, blijft VTL bedrijven stimuleren om leerwerkplekken aan te bieden, ook in deze economisch mindere tijden. Goed gekwalificeerd personeel is straks weer hard nodig. Hebt u nog een leerwerkplek, neem dan contact op met VTL via (0900) 1442. november 2009 PRAKTIJK 39

De achterkant van…

Rob Wanrooij praktijkbegeleider nabewerking bij drukkerij en erkend GOC-leerbedrijf Senefelder Misset in Doetinchem

TEKST SUZANNE VAN DER BURGT FOTO RAINIER ISENDAM

Op welk tijdschrift ben je geabonneerd? Zoom, een tijdschrift voor fotografen. In mijn vrije tijd fotografeer ik vrij fanatiek. Ik leg alles wat ik interessant vind vast. Ik vind het ook leuk om foto’s te bewerken.

Wat ik graag mijn collega’s mee zou willen geven is… Kijk naar jezelf en wat minder naar anderen. We moeten vaker zelf eens in de spiegel kijken. Ik geef dat de leerlingen ook mee. Dat is het leuke van dit werk. Ik probeer ze te motiveren. Als het de baas slecht gaat, gaat het ons ook slecht.

Je kunt me wakker maken voor... Een splinternieuw digitaal drumstel (dus met koptelefoon) op mijn zolder! Ik ben drummer en gitarist. Heerlijk om te doen, lekker afreageren. Ik maak zelf muziek op de computer en drum dan lekker mee. Het blijft bij een concert voor één man, hoor!

In welke sector zou je niet willen werken en waarom? De vleesindustrie. Ik ben ooit op een slachterij geweest. We zouden heerlijke erwtensoep krijgen, maar we liepen door de slachterij naar het restaurant. Nou, toen had ik geen honger meer!

Wat is je leukste ervaring als praktijkbegeleider? Dat is toch wel het maken van de jaarlijkse groepsfoto. Het hele spul met een bos bloemen. Het mooie daaraan is het voldane gevoel dat we weer een stel gemotiveerde jongens hebben, die we los kunnen laten.


“We moeten eens wat vaker in de spiegel kijken”

Meer over Anneloes op de volgende

Recommend Documents