Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs. Bedrijven creëren bedrijven

Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs

Bedrijven creëren bedrijven

Het EFRO project “Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs” Het project “Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs” heeft als doelstelling het ondernemerschap in Vlaanderen te bevorderen, daardoor de werkgelegenheid te verhogen en het sociaal-economisch weefsel te versterken. De initiatiefnemer is Innotek vzw.

Inhoud Succesvol nieuwe bedrijven creëren

7

Het spin-offproject in vogelvlucht

9

Deel 1 - Spin-offcreatie in Vlaanderen 10 Een unieke aanpak Een veelkleurig palet De zeven wegen naar een succesvolle spin-off Greenseal-chem: externe spin-off van Altachem PressTo en Yesplan: de externe spin-offdromen van kunstencentrum Vooruit Catmaran: interne spin-off van Purcon

11 13 17 24 28 32

Deel 2 - Snelcursus ‘mini-MBA’ ondernemerschap 36 Entrepreneurial Spirit De ‘mini-MBA’ met succes onthaald De oprichting van het ‘VOVO’-Platform

37 41 43

Deel 3 - Bedrijfsfiches 44 Adforce 45 Stylefever (interne spin-off) Altachem 46 Greenseal Chemicals nv Androme nv 47 Archonia nv Anoniem 48 CambioWorks Antwerp Business Center nv 49 China Business Center Ara nv 50 Roos Productions nv Aristoco bvba 51 Cubigo B&Co 52 SBI nv BioRacer nv 53 ReSkin Medical nv BioRICS nv 54 Interne spin-off

Bedrijven creëren bedrijven •

3

Contineo 55 Net-Adept (intern) Cura Plus 56 Z-Org CVWarehouse nv 57 Interne spin-off De Laro 58 De Laro – Art in Business De Muynck & Co 59 De Muynck & Co – Integrale planning Delta Software Services bvba 60 Softwarepakketten Delta Manager & Delta Small Business Educam vzw 61 Educam Services nv Emgo nv 62 Ducatt nv Eurohistocyt 63 Nateco F Care Systems nv 64 interne spin-off Group IC nv 65 Murisotec Gruut 66 Gruut brood Hafibo nv 67 Hafinox Helbig nv 68 Interne spin-off Het Anker 69 Whisky Gouden Carolus Single Malt Imexpan nv 70 90 plus Wines Keller Lufttechnik Benelux cv 71 Rook en warmteafvoer in gesloten parkeergarages Kinget-Pauwels bvba 72 Interne spin-off Kunstencentrum Vooruit vzw 73 PressTo NeXTPLAN 74 Magic Mirrors 75 Magic Mirrors ‘city’ 76 Mortier Catering nv Yammies

4

• Bedrijven creëren bedrijven

Purcon Belgium nv 77 Purcon - Catmaran Simac3Services 78 Workforce Management Software platform Stockmans nv 79 Fabrica Telcom nv 80 TEA-Energy NV Thisconnect bvba 81 Chili Publish bvba Wikifonia vzw 82 MuseScore.com


5

6


Succesvol nieuwe bedrijven creëren Spin-offs. Vaak worden ze geassocieerd met kapitaal- en onderzoeksintensieve vindingen die een ploeg wetenschappers naar de markt wil brengen. We praten dan over de zogenaamde ‘academische spin-offs’. Enkele daarvan oogsten succes, vele echter sterven een stille dood. Anders vergaat het de spin-offs in de industriële en dienstensector. Die richten zich op het creëren van nieuwe bedrijvigheid vanuit de niet-kernactiviteiten of de niet-kerncompetenties van een bestaande onderneming. Met de steun van het moederbedrijf slaagt de spin-off erin om vanuit de nieuwe structuur nieuwe markten aan te boren en zo een eigen dynamiek te ontwikkelen. Door de toenemende concurrentiedruk worden bedrijven gedwongen zich steeds meer te concentreren op kernactiviteiten en kerncompetenties. Toch zou het jammer zijn om vanuit kansrijke non-coreactiviteiten geen nieuwe business te creëren. Gedreven door de missie om ondernemerschap te stimuleren en duurzame werkgelegenheid te creëren, coördineert Innotek vzw sinds maart 2009 het EFRO project ‘Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs’. Innotek wil hiermee de voordelen en het nut van dergelijke spin-offs voor de betrokken ondernemingen en voor de economische groei van een regio aantonen. En of dat gelukt is! U leest er alles over in dit boek, waar een aantal realisaties van dit project beschreven worden. U krijgt er antwoord op verschillende vragen: Wie zijn die spin-offondernemers? Welke factoren zetten een bedrijf ertoe aan om de verzelfstandiging van nevenactiviteiten te steunen? Hoe verloopt zo’n spin-offtraject? Wat voor begeleiding heeft zo’n project nodig en wie zijn hun ‘mentors’ of ‘coaches’? Dit boek heeft echter nog meer te bieden dan een boeiend projectverslag. Het prikkelt ook ondernemers om in eigen huis te kijken naar ‘laaghangend fruit’: onbenut talent, sluimerende ondernemingszin bij medewerkers … Geef ze de vrije vlucht en er ontstaan mooie dingen. Wij wensen u heel veel plezier bij het lezen van dit boek. Laat u inspireren door de boeiende verhalen en laat uw fantasie dwalen over al het spin-offpotentieel dat in uw onderneming sluimert.

Ludo Helsen Voorzitter Innotek


7

Christy Huybrechts (Business Analist) en Toon Peeters (Business Support Manager)

8


Het spin-offproject in vogelvlucht In dit boek worden de resultaten voorgesteld van het EFRO project ‘Meer ondernemerschap en diensten spin-offs’ dat Innotek tussen 17 maart 2009 en 16 maart 2011 gecoördineerd heeft. Met dit project wilden we bedrijven motiveren om ook uit hun niet-kernactiviteiten economische waarde te creëren. We deden dit door kandidaat-ondernemers aan te sporen tot de opstart van een nieuw bedrijf of een nieuwe bedrijfsdivisie waardoor bijkomende jobs gecreëerd worden of jobs behouden blijven die anders verloren zouden gaan. Een andere doelstelling was het stimuleren van spinoffcreatie en ondernemerschap in Vlaanderen door de voordelen en de mogelijkheden hiervan te promoten. Ondernemerschap dient echter grondig voorbereid te worden. Hiertoe droeg het project bij met het organiseren van de ‘mini-MBA’s’ ondernemerschap. In het eerste deel van dit boek worden de aanpak en resultaten van het spin-offproject besproken. Verder laten we de leden van de adviesraad aan het woord. Zij stonden ons tijdens dit project met raad en daad bij. Zij geven hun visie over de kracht van het project en zoeken mee naar een verklaring voor het welslagen van de projectaanpak. De spin-offbegeleiding gebeurt door een netwerk van spin-offscouts: ervaren (ex)ondernemers, business angels enzovoorts. In een rondetafelgesprek vertellen ze over hun ervaringen met het begeleiden van bedrijven en geven ze hun inzicht in de problemen waarmee bedrijven momenteel kampen. Verder getuigen drie bedrijfsleiders over het traject van spin-offidee tot realisatie waarin ze ondersteund werden door een spin-offscout. Ze vertellen over hun ervaringen en geleerde lessen. In deel twee wordt het ‘mini-MBA’ ondernemerschap ingeleid door Prof. Dr. Jan Cobbenhagen met een artikel over de entrepreneurial spirit. Aansluitend wordt de doelstelling van het programma van de ‘mini-MBA’ ondernemerschap verduidelijkt en laten we enkele deelnemers aan het woord. In een afsluitend deel vindt u van elke gerealiseerde spin-off een projectfiche waarin vermeld staat hoe het spin-offidee ontstond en welke bijdrage onze coaches leverden bij het realiseren ervan.


9

DEEL 1

Spin-offcreatie in Vlaanderen

10


Een unieke aanpak Sinds 17 maart 2009 tot en met 16 maart 2011 coördineerde Innotek vzw het EFRO-project ‘Meer ondernemerschap door Industriële en diensten spin-offs’. Dit EFRO project speelt in op de sterktes en zwaktes van Vlaanderen en focust zich ondermeer op het stimuleren van ondernemerschap door de creatie van spin-offs bij industriële en diensten bedrijven. De creatie van spin-offs uit de niet-kernactiviteiten van een bestaande onderneming blijkt een heilzame manier om ondernemerschap te stimuleren en duurzame werkgelegenheid te creëren. De gebruikte methodologie bleek duidelijk in staat om vanuit bestaande bedrijven zowel nieuwe ondernemers als creatieve ideeën los te weken. Dit project maakte gebruik van de expertise en de knowhow van Innotek.

Doelstelling Het project beoogde de creatie van 50 spin-offs vanuit de niet-kernactiviteiten van bestaande bedrijven. De spin-offs kunnen zowel nieuwe bedrijven (externe spin-offs) als nieuwe business divisies (interne spin-offs) zijn. De verwachting was dat dit project tot 150 jobs leidt, nl. door 100 bijkomende jobs te creëren en door 50 bestaande jobs te behouden die anders verloren zouden gaan.

Unieke aanpak Om deze doelstelling te bereiken deden de projectcoördinatoren een beroep op ervaren (ex-) ondernemers, business angels, de zogenaamde spin-offscouts. Zij gingen tewerk in drie fasen:

Fase I – scouting: de spin-offscouts informeerden bedrijven over de voordelen van spinoffcreatie. In een verkennende bespreking met de directie van het moederbedrijf trachtten zij het spin-offpotentieel globaal in te schatten. Fase II – scanning: met behulp van de zogenaamde ‘spin-offscan’ werd het potentieel van een spin-offopportuniteit objectief gemeten. De spin-offscan is een instrument dat MERIT op vraag van Innotek en nv BOM ontwikkelde in het Interreg IIIA pilootproject ‘Industriële en diensten spin-offs’. Het geeft de pijnpunten aan via een aantal assen die zich laten groeperen rond drie thema’s: het spin-offteam, de steun van het moederbedrijf, de businesscase.

spin-offscan – Objectivering van het spin-


11

SPIN-OFF Kennis

MOEDERBEDRIJF Middelen

SPIN-OFF Team

SPIN-OFF Middelen

MOEDERBEDRIJF Kennis

BUSINESS CASE Afdekking van risico’s

BUSINESS CASE Investeringen

offpotentieel Fase III – coaching: in het geval van een beloftevolle spin-offopportuniteit en voldoende ambitie, medewerking en bereidwilligheid, kon het moederbedrijf en het spin-offteam rekenen op begeleiding op maat van de spin-offcreatie. Voorbeelden van begeleidende activiteiten zijn: het verfijnen van het businessplan, de zoektocht naar een geschikte ondernemer, het in goede banen leiden van een goed onderbouwd marktonderzoek en de resultaten ervan helpen interpreteren, het helpen zoeken naar financiering … Aan het einde van elke fase vulden de bedrijven een klantentevredenheidsformulier in, dat de organisatoren toeliet de kwaliteit en voortgang van het project op te volgen en waar nodig, bij te sturen.

Gerealiseerde output Onderstaande tabel toont de realisaties van het project op 17 februari 2011. Gerealiseerd

Aantal spin-offscouts

Doelstelling

56

n.v.t.

Stap I: Scoutingbezoeken uitgevoerd

164

200

Stap II: Scanningbezoeken uitgevoerd

128

125

Stap III: Coaching gestart

93

85

Spin-offs gecreëerd

38

50

• Externe spin-offs

18

• Interne spin-offs

20

Tewerkstelling - behouden

116

50

Tewerkstelling - bijkomend

75

100

12


Adviesraad enthousiast over projectaanpak en resultaten

Een veelkleurig palet Dit project heeft ook een adviesraad. Samengesteld uit de ondersteunende overheid, financiële partijen en privéondernemingen die van wanten weten. Zij kijken toe vanop de zijlijn. Geven advies. Laten een vlieger op. Wijzen een mogelijke weg. Uit het gesprek met Bernard De Potter, Bart De Smet en Bart Diels klonk overduidelijk een enthousiasme voor dit project omwille van het veelzijdig palet aan troeven die het kan aanbieden. Stimuleringsinitiatieven om het ondernemerschap in Vlaanderen te bevorderen, zijn niet nieuw. Alleen: de meeste richten zich tot startende bedrijven die vanaf nul moeten beginnen. Innotek gaat verder: het project richt zich tot bestaande ondernemingen met businessopportuniteiten die niet tot de kernactiviteiten behoren. Het project laat ideeën naar boven drijven om te kijken of deze ideeën niet als een zelfstandige entiteit (binnen of buiten de onderneming) kunnen doorgroeien. Bart De Smet: Lang heeft men gedacht dat het ondernemerschap synoniem stond met ‘een bedrijf uit de grond stampen’. Innotek heeft dat enigszins bijgesteld door te vertrekken van wat er al bestaat en door aan te tonen dat de creativiteit van werknemers binnen bestaande bedrijven effectief kan bevorderd worden.

Jullie bleken ‘blij verrast’ over de geboekte resultaten? Bart Diels: Absoluut. Verrast over het aantal projecten dat ze konden definiëren en over het aantal spin-offs dat daaruit ontstaan is. Ik was trouwens ook verrast dat er zoveel bedrijven wilden aan meewerken. Het is niet ondenkbaar dat zo’n project als een bedreiging wordt aanzien omdat het goede werknemers zou kunnen wegkapen of mogelijk concurrentiële bedrijven zou oprichten. Bart De Smet: Inderdaad, want stel dat die werknemer zich op niets anders meer concentreert dan op de mogelijkheden van de spin-off en zijn eigenlijke job links laat liggen? Of stel dat dit leidt tot de oprichting van een business divisie waar je geen vat op hebt? De praktijk wijst gelukkig uit dat hier geen gevaar voor is en dat het meestal om complementaire activiteiten gaat.

Hoe ervaren jullie de plan van aanpak? De methodiek? Bart Diels: De plan van aanpak vind ik een goede approach: werken met coaches, Bedrijven creëren bedrijven •

13

Bernard De Potter (Agentschap Ondernemen)

Bart De Smet (Participatie Maatschappij Vlaanderen)

Bart Diels (Gimv)

“Innotek werkt met een vrij divers aantal coaches die uit verschillende sectoren komen en vanuit diverse hoeken hun ervaring kunnen aanbrengen. Het is een essentieel onderdeel van een succesformule.” - Bart Diels

14


mensen met businesservaring erbij betrekken, dat slaat duidelijk aan. Het scenario van scouten, scannen en coachen is een traditioneel plan van aanpak dat zijn merites al meerdere keren heeft bewezen. Bart De Smet: Eigenlijk komt het er op neer dat een bepaalde groep van activiteiten, die om welke reden dan ook veel meer kans maakt om succesvol te zijn als het ergens wordt afgezonderd, effectief wordt afgezonderd. Hetzij intern, als een business unit, hetzij extern, als een nieuw bedrijf. Door deze manier van werken, geef je veel meer verantwoordelijkheid aan individuele teams die zich hierdoor een beetje baas voelen in eigen huis. Dat werkt zodanig motiverend dat het niet anders kan dan succesvol te zijn.

Wat zijn de sterktes van dit project? Bart Diels: Ze slagen erin met vrij beperkte middelen een vrij brede sourcing uit te voeren over heel Vlaanderen én met een mooi resultaat.

bedrijfsleiders, medewerkers, bedrijven tout court? Bart Diels: Voor medewerkers gaat er vaak een nieuwe wereld open door in zo’n project te stappen. Ook in grote bedrijven. Ze waren gefocust op hun eigen business en krijgen plots de kans dit los te weken van de moederorganisatie. Ze moeten zich plotseling concentreren op zaken die nieuw zijn voor hen: marketing, financiën, personeel ... zaken die tot dan toe op corporate niveau werden georganiseerd. Dankzij de begeleiding van de coaches van Innotek kunnen zij dit effectief realiseren. Bernard De Potter: Voor veel bedrijfsleiders is dit project een eyeopener. Ze merken dat hun medewerkers veel creatiever zijn dan ze gedacht hadden. Dat er binnen hun muren potentieel is om extra business te creëren. Voor medewerkers biedt dit project de mogelijkheid zich eindelijk eens te kunnen uitleven rond een idee dat zich misschien al jaren in hun hoofd heeft genesteld. Dat werkt enorm motiverend, wat dan weer goed is voor het bedrijf.

Bernard De Potter: Ze zijn erin geslaagd bedrijven te sensibiliseren om méér uit hun bestaande activiteiten te halen. Grote bedrijven kunnen zelf een ondersteuningsmethodiek ontwikkelen om tot dat resultaat te komen. Kleinere bedrijven hebben dat schaalvoordeel niet, maar kunnen dat wel als rolmodel nemen om het ondernemerschap binnen hun onderneming naar boven te halen.

De ‘mini-MBA’ bleek eveneens een schot in de roos… Bart Diels: Dat was een heel goed initiatief. Je merkt dat daar een enorme behoefte aan is: ze waren onmiddellijk volgeboekt. Het concept was ook prima: laagdrempelig, interessante en ervaren sprekers met praktijkvoorbeelden, veel kans tot netwerking ... Je leert van mekaars ervaringen. Het daaruit voortvloeiende VOVO1) is het bewijs dat het concept goed in mekaar zit.

Bart De Smet: Bedrijven zoals Google stimuleren hun werknemers om creatief te zijn. Door hen bv. een gedeelte van hun werktijd vrij te stellen van de traditionele kernactiviteiten kunnen er nieuwe ideeën opborrelen. Dat is in feite wat Innotek ook doet: binnen het bedrijf op zoek gaan naar datgene wat borrelt. Zo’n kijk op vernieuwing is altijd verwaarloosd geweest; men ging er steeds van uit dat innovatie zich buiten de moederonderneming moest ontwikkelen.

Bernard De Potter: De deelnemers hebben een grote cadeau gekregen. Want doorgaans moet je zo’n MBA bij een instituut als Vlerick volgen, wat een grote hap uit het budget betekent. Het is wel niet helemaal vergelijkbaar, maar qua kostenbaten is het toch een zeer mooi initiatief dat een grote meerwaarde genereerde. Vanuit de adviesraad hebben we de lesgevers, de topics en de prijszetting mee bepaald. Daar hebben we heel wat overleg rond gepleegd.

Bernard De Potter: De methodiek as such is niet spectaculair, ieder project heeft een fase van verkennen en scannen, maar de manier waarop de methodiek in de praktijk wordt gebracht, dàt maakt het verschil. Innotek is hier duidelijk in geslaagd door het juiste netwerk van coaches te benutten, door het niet té bureaucratisch uit te rollen en tegelijkertijd voldoende controle in te bouwen.

Wat is de functie van zo’n adviesraad? Bart Diels: We geven de mensen een platform om van gedachten te wisselen en bespreken een plan van aanpak. Bijvoorbeeld over de evaluatie van de coaches, over het inrichten van een mini-MBA. We fungeren een beetje als klankbord.

Welke toegevoegde waarde biedt dit project voor

Bernard De Potter: Vanuit de financierende kant 2) dringen wij sterk aan op zo’n adviesraad: een beperkt


15

aantal mensen die mee-nadenken, samengesteld uit stakeholders die het project mee kunnen ondersteunen. De adviesraad heeft een adviserende rol: het is aan het management om op basis van die adviezen beslissingen te nemen. Wat bij Innotek ook correct gebeurd is.

We horen van de coaches en van de bedrijven een duidelijke nood aan deze vorm van begeleiding en aan deze pragmatische aanpak. Is het een project dat structureel zou moeten ondersteund worden? Bart Diels: Absoluut. Er zijn op de markt voldoende middelen om de meer gevorderde projecten te ondersteunen, wat typisch is als je de vrije markt laat spelen. Het vinden van sead financiering voor zeer early stage projecten is vandaag de dag echter zeer moeilijk, vaak ook door een gebrek aan brede economische achtergrond van de meestal eerder technisch georiënteerde initiatiefnemers. Zowel qua financiering maar ook qua begeleiding, is een ondersteuning dus zeker zinvol.

Samenstelling adviesraad • Ludo Lauwers (Janssen Pharmaceutica), voorzitter • Emile De Decker (BASF) • Bernard De Potter (Agentschap Ondernemen) • Bart De Smet (Participatie Maatschappij Vlaanderen) • Bart Diels (Gimv) • Danny Goderis (Alcatel-Lucent Bell) • Marc Van den Bergh (Participatiefonds)

Bernard De Potter: De vraag is of het de overheid is die dit per se moet ondersteunen. Want er zijn nog soortgelijke initiatieven: denk aan SO kwadraat, Leuven Inc ... momenteel is het stimuleringslandschap erg versnipperd. Wij als professional kunnen die initiatieven amper op de voet volgen, laat staan een ondernemer die dat overaanbod krijgt. Misschien moet iedereen eens samen zitten en bekijken welke synergieën er mogelijk zijn. Want het is onmogelijk dat de overheid nog àlle initiatieven kan ondersteunen.

“De methodiek as such is niet spectaculair: ieder project heeft een fase van verkennen en scannen, maar de manier waarop de methodiek in de praktijk wordt gebracht, dàt maakt het verschil.” - Bernard De Potter

1) Van Ondernemers Voor Ondernemers, eigen initiatief van deelnemers om op gezette tijden terug samen te komen 2) Aangezien Agentschap Ondernemen ook de EFRO-subsidie beheert, zijn zij verantwoordelijk voor ca. 85 % van de subsidie van dit project

16


Coaches Dirk De Jongh, Edwin Desmyter, Luc Geudens, Mark Janssens, Geert Jeurissen, Maarten Laga en Maurice Mergeay

De zeven wegen naar een succesvolle spin-off Er bestaat geen bijbel die een bedrijf moeiteloos naar een

succesvolle spin-off kan leiden. Evenmin te koop in de betere marketingboekhandel: de magische zeven wegwijzers. Spin-offs vermommen zich ook niet als manna dat moeiteloos uit de lucht komt vallen. Een spin-off creëren is vooral passie, geloof van het spin-off team en hard werken. De Innotek-coaches kunnen daarbij helpen op alle mogelijke manieren, maar het bedrijf moet vooral zelf de handen uit de mouwen steken. We hebben zeven van de 56 Innotek-coaches rond de tafel gebracht en hen gevraagd welke mouwen en welke handen nu precies nodig zijn die kunnen leiden naar een succesvolle spin-off. Het traject dat de coaches met de potentiële bedrijven afleggen is ondertussen bekend: scouten, scannen en coachen. Innotek bracht hiervoor een schare mensen bijeen met een indrukwekkend palmares. Allen hadden ze een gevarieerde ervaring van 20 tot 30 jaar met één constante: passie voor ondernemen steeds op zoek naar vernieuwing, niet bang om risico te nemen en gepokt en gemazeld in het opzetten en begeleiden van nieuwe bedrijven.

Een neus voor spin-offs De coaches gingen op zoek binnen hun bestaande netwerk, kregen tips van mogelijk geïnteresseerde bedrijven, raakten aan de babbel met bestaande klanten en verzamelden op die manier een lijst van bedrijven die gescout werden.


17

“Als coach heb je ook de functie van timekeeper. Een beetje tijdsdruk zetten. Het huiswerk moet op tijd gemaakt worden, anders komt het project niet van de grond.”

18


Het scouten bestond uit één gesprek. Om de temperatuur van het water te meten, om spin-offkansen te detecteren, om samen met de CEO de mogelijke ideeën te overlopen. Soms ging het over een bestaande activiteit, soms niet. Soms was het gewoon een idee waarmee iemand al jaren rondloopt. “In een aantal gevallen gebeurt het dat het bedrijf een brainstorm heeft georganiseerd rond bepaalde ideeën die er leven. De ‘trekker’ van een idee krijgt het niet verkocht aan de CEO omdat deze vindt dat de focus op de kernactiviteiten moet liggen. Als wij dan binnenkomen met onze bijkomende visie en ons begeleidingstraject, dan kan dit de CEO over de streep trekken.”

Het topje van de ijsberg Alle coaches stemden volmondig in met de stelling dat het binnen het Vlaamse bedrijfsleven zeker niet ontbreekt aan opportuniteiten. Ze hebben in die korte tijdspanne bij bedrijven meer potentiële spin-offs gezien dan een bedrijf aankan. “In meer dan de helft van de bedrijven liggen de ideeën voor nieuwe opportuniteiten voor het rapen. Als je erin zou slagen om dat potentieel te activeren, zou dat fantastisch zijn.“ Bedrijven beseffen dat soms zelf niet, aldus de coaches. Ze hoeven niet per se met vernieuwing bezig te zijn om spin-offpotentieel te hebben. Een bedrijf kan bijvoorbeeld uit noodzaak een nieuwe productiemachine ontwikkelen om een probleem op te lossen en het daarbij laten. Terwijl die nieuwe machine misschien enorm veel potentieel kan hebben omdat ze in gelijkaardig bedrijven in China, in Zuid-Amerika kan ingezet worden. Een project als dit kan een eyeopener zijn om van een eenmalig iets een spin-off te maken. Geef een onderneming de tijd en de begeleiding om daar over door te denken en er zal heel wat aan de oppervlakte komen. Feit is wel dat het moeilijk is om door te dringen tot de kmo’s. Heel veel kmo’s werken op een eiland en zijn zo gefocust op hun activiteiten dat ze te weinig omkijken. Ze gaan ook weinig in op het vernieuwingsaanbod van organisaties zoals Innotek, Voka, Agentschap Ondernemen. Hier ligt nog een mega-opportuniteit, aldus de coaches.

De blinde vlekken blootleggen Als het verkennend gesprek positief is geweest (lees: er is opportuniteit en medewerking), dan komt de scanningsfase. De scanningmethode is een methodiek waarop een 100-tal vragen diepgaand bediscussieerd worden zodat er een duidelijk beeld (raster) ontstaat over de reële opportuniteiten en valkuilen om een spinoff te realiseren. Tegelijkertijd legt de scan ook de aan te pakken werkpunten bloot. “Stel dat het idee nog te flou is, er nog te veel marketing moet gebeuren, men geen enkel idee heeft over de financiën, de trekker, het team en andere belangrijke punten, dan is het beter dat we niet tot de coachingfase overgaan. Vaak heeft een bedrijf dan wel de goesting gekregen en pakt het een en ander in handen, zodat we enkele maanden later opnieuw gecontacteerd worden en een nieuwe scanning veel meer kans op slagen aantoont.” De scanning legt vragen bloot waarbij het antwoord een zicht geeft op de kans tot slagen. Zijn er mensen die zich voor dat idee commercieel kunnen inzetten? Zijn er mensen beschikbaar die zich daar willen voor inzetten? Moet er nog technisch aan gesleuteld worden en zijn daar ook mensen voor beschikbaar? Moeten er nog zaken aangekocht worden?

“Daarnaast is ook de manier waarop er over het mogelijk project gepraat wordt, wat er aan de kantlijn wordt verteld, belangrijk. Dat schept voor de coach een nauwkeurig beeld hoe ver de ondernemer daarin wil mee gaan, waar de moeilijkheden zitten. Een coach moet heel goed kunnen luisteren.” Een positieve scan leidt niet linea recta naar een coachingfase. Soms zien bedrijven dat er intern nog een en ander moet bijgestuurd worden en nemen ze daar een half jaar de tijd voor om later meer beslagen op het ijs te komen.

Huiswerk, huiswerk en nog eens huiswerk Coachingtrajecten spelen zich meestal rond vijf grote thema’s af: het commerciële, de marketing, het technische, het financiële luik en het team. Dat zijn de meest voorkomende blinde gaten waar een bedrijf mee kampt. Coaches begeleiden de bedrijven daarin, met de nadruk op begeleiden.


19

Spin-off: niet enkel voor universitairen Het woord ‘spin-off’ wordt in veel gevallen nog te vaak geassocieerd met nieuwe initiatieven die uit de universiteiten ontstaan en zich nog vaak in de hightechsector situeren. Binnen het Innotek-project heeft spin-off een veel ruimere betekenis. Een spin-off is een verzelfstandiging van een idee, van een activiteit uit een bedrijf. Het idee is in de schuif blijven liggen of de activiteit kan niet op volle kracht ontwikkeld worden door gebrek aan tijd, geld, middelen en mensen. De verzelfstandiging kan binnen het bedrijf gebeuren, als een afzonderlijke business unit (interne spin-off) of buiten het bedrijf, als een zelfstandige onderneming (externe spin-off).

Bedrijven betalen niet met euro’s, maar met tijd Het spin-offproject is gratis. De bedrijven hebben niets moeten betalen voor het screenen, scannen of coachen. Tenminste, als je in euro’s rekent. Qua tijd moeten bedrijven heel wat werk in dit project steken, want “wij doen het werk niet voor hen, zij moeten het doen. Wij corrigeren en sturen bij. Meer niet.” Toch zijn de coaches ervan overtuigd dat het ‘gratis’ verhaal een aantal bedrijven heeft over de streep getrokken om in het project te stappen. Een kmo is immers niet geneigd om duizenden euro te betalen voor iets wat zij doorgaans interpreteren als een strategisch onderzoek zonder visueel resultaat.

Gerealiseerd

Percentage t.o.v. vorige stap

Percentage t.o.v # scoutingbezoekeN

Stap I: aantal scoutingbezoeken

164

Stap II: aantal scanningbezoeken

128

78%

78%

Stap III: Coaching gestart

93

73%

57%

Spin-offs gecreëerd

38

41%

23%

“Als een bedrijf er tijdens de coaching achterkomt dan het een dwaasheid aan het realiseren is en men stopt het project, dan is dat ook een geslaagde coaching.”

20


“Wij doen het niet in hun plaats. Zij moeten het businessplan opmaken, het marktonderzoek doen, de financiën zoeken ... Wij wijzen hen de weg en geven raad, maar zij moeten het zelf in handen nemen.” Naast de begeleidende functie vinden de coaches het ook belangrijk om te fungeren als kritisch extern klankbord. Een persoon van buiten de organisatie die de zaak objectief bekijkt en vragen stelt over zaken die iedereen binnen het bedrijf de evidentie zelve vindt. “De meeste van ons zijn allemaal ondernemer of zijn ondernemer geweest en hebben het allemaal zelf meegemaakt. Op basis daarvan kunnen we hen een aantal valkuilen laten vermijden.” Ook de functie van timekeeper is als coach niet te onderschatten. Ondernemers zijn met hun kernactiviteiten bezig en die slorpen vanzelfsprekend heel wat tijd op. Een spin-offactiviteit opzetten vergt ook heel wat tijd en de planning moet bewaakt worden. Vergaderingen efficiënt leiden, verslagen opmaken met afspraken en actiepunten. Soms mag er geen jaar overheen gaan want dan is de opportuniteit wellicht verdwenen. “Als er afgesproken is dat het businessplan tegen die tijd klaar is, moet dat dan ook klaar zijn. Daarom zetten we een planning op en houden we de tijdsdruk hoog.”

Wolfijzers en schietgeweren Niet elke spin-offopportuniteit wordt werkelijkheid. Daar zijn vele redenen voor. We sommen er enkele voor u op: • het moederbedrijf wordt overgenomen of fusioneert • de financiering wordt niet gevonden of laat op zich wachten • de onderneming gaat niet mee in de begeleiding (een minderheid) • tijdsgebrek (de corebusiness krijgt volledige prioriteit of slorpt teveel tijd op) • te weinig doorzettingskracht • plots blijkt de markt geen interesse meer te hebben.

Is een niet-gerealiseerd project erg? Neen, menen de coaches. De mensen hebben er heel veel van geleerd en zullen dit later hoe dan ook in andere omstandigheden kunnen toepassen en de vruchten ervan plukken. En bovendien: als een ondernemer door dit traject inziet dat zijn idee toch niet die opportuniteit biedt die hij ervan verwachtte, kan hij toch alleen maar gelukkig zijn dat hij geen onnodig risico heeft genomen?

Een gouden aanbod Dit project is een gouden aanbod, daar zijn alle coaches het roerend over eens. Kijk naar de slaagkansen, kijk naar de realisaties ... dat is van een nooit-geziene orde. “Iemand die met een nieuwe business unit of een nieuw bedrijf wil starten, zit met honderd vragen. Een deel ervan kan hij zelf oplossen, maar meestal niet alles. En dan komen wij met pragmatische oplossingen. Omdat we het zelf hebben meegemaakt, omdat we de praktische wegen kennen, omdat we ons netwerk kunnen bevragen. Precies daarom kunnen deze projecten op korte termijn gerealiseerd worden: we spelen in op de praktische noodzaak en vooral vanuit onze jarenlange ondervinding. We komen niet af met een of ander rapport, maar pakken de koe bij de horens: welk probleem in het traject moet er opgelost worden? We kunnen in bepaalde gevallen ook terecht bij onze collega’s.” Geldt dit enkel voor ondernemingen die voor het eerst een bedrijf oprichten? Helemaal niet. De coaches hebben voorbeelden te over van jonge ondernemers die hun eerste bedrijf bijna intuïtief hebben opgestart en nu maar al te blij zijn dat ze gecoacht worden door iemand met 20 à 30 jaar ervaring die hen toont waarom het met hun eerste bedrijf niet vlekkeloos is verlopen en hoe ze dit in de toekomst kunnen vermijden.

“Dat een spin-off succesvol is, is een mooie realisatie van dit project. Maar wat ik nog straffer vind, is dat het moederbedrijf door die spin-off een nieuwe spirit krijgt en plots meer dynamiek en enthousiasme aan de dag legt.”

“Je mag nog alle structuur en alle kennisoverdracht perfect in kaart hebben, de menselijke interacties zijn zeker zo belangrijk. Een goed project wordt gemaakt en gedragen door mensen.” Bedrijven creëren bedrijven •

21

Enkele coaches en hun achtergrond Dirk De Jongh

Edwin Desmyter

Luc Geudens

Mark Janssens

heeft in het kader van dit project zes bedrijven gecoacht.

heeft in het kader van dit project tien bedrijven gecoacht.

heeft in het kader van dit project vier bedrijven gecoacht.

heeft in het kader van dit project zeven bedrijven gecoacht.

Is erkend creativiteitstrainer

Richtte vanaf 1996

Medeoprichter in 1994 van

Richtte in 1991 Amarant

bij Flanders District of

ondermeer Abepro en

INnet (het latere UUNET), het

Business Coaching op

Creativity, Syntra West en

Fitomol op, en is sinds 2000

eerste commerciële internet

waarbinnen hij verschillende

Syntra Vlaanderen, erkend

zaakvoerder van Profidyn,

in België.

consultancyprojecten opzet

innovatietrainer bij Stichting

een consultingbureau rond

Bedrijfsmanagement en

ondernemingsgroei.

Richtte in 2003 Scelta op: een

& salesmanagement, hr,

consultancybedrijf met focus

projectmanagement, TQM voor

Daarvoor was hij Europees

op verkoop, marketing en

grote bedrijven.

directeur bij Pioneer en

business development, zowel

Terumo.

inhoudelijk, organisatorisch

Daarnaast treedt hij op

als procesmatig.

als consultant bij kmo’s

erkend innovatieauditor bij het Europese IMP3rove. Dirk De Jongh is zaakvoerder

op het gebied van marketing

van het business innovatibureau Gro3 en medeoprichter

Naast het begeleiden van spin-

en voorzitter van Product

offs is hij docent voor Innoteks

Medeoprichter van TopAdvies

kwaliteits-, veiligheids- of

Development Management

‘mini-MBA’ marketingmodule,

Vlaanderen, dat start-

milieumanagementsystemen.

Association Belgium.

gastdocent bij de VUB, en

upbedrijven adviseert.

22

voor het opzetten van

medeoprichter van CEBA

Is stichtend lid van TopAdvies

- platform voor Chinese

Vlaanderen, dat start-

investeerders.



Geert Jeurissen

Maarten Laga

Maurice Mergeay

heeft in het kader van dit project drie bedrijven gecoacht.



Heeft verschillende bedrijven

In 1986 medeoprichter van

In 1979 medeoprichter

opgericht of overgenomen

Quadrat Medical Software,

van LMS, als spin-off van

(M.V.T.., Algemene Bedrijfs-

in 1998 medeoprichter

de KULeuven en in 1992

consultatie, Gebroeders Frans,

van L&C, beide bedrijven

medeoprichter van Uti-Maco,

Garden-Plant)

gesitueerd in de ziekenhuis-

eveneens een spin-off van

en healthcaresector.

KULeuven.

Business Angels Network

In 2005 interim CEO van

Richtte in 2000 M&M

(BAN Vlaanderen) en was in

Memobead Technologies, een

Corporation op en legt zich

2007 medeoprichter van Ark-

spin-off van Universiteit Gent

toe op het begeleiden van

Angels fund die starten

en in 2006 van Postron.

startende bedrijven met

Trad in 2006 toe tot het

groeikapitaal verstrekt aan jonge starters.

als voornaamste taken In 2008 was hij COO bij Aporis

strategieontwikkeling en –

en CEO bij FISystems.

implementatie, begeleiding

In 2008 richt hij Coforce

van businessplannen en

op, dat zich toespitst op

Sinds 2009 innovatiemanager

overnamebemiddeling en

bij Fednot (computersoftware)

advies voor kmo’s.

en CEO bij Sampi.

financiering. Medeoprichter van TopAdvies Vlaanderen, dat start-

Medeoprichter van TopAdvies


Vlaanderen, dat startupbedrijven adviseert.


23

GreenSeal Chem: externe spin-off van Altachem

Perfecte sparringpartner

Kijk rond in uw huis en vraag u even af hoe nu precies de ramen en deuren op een geïsoleerde manier tussen de muren zijn beland. Precies: met schuim. Schuim dat ingenieur Aster De Schrijver 35 jaar geleden heeft uitgevonden en succesvol heeft gecommercialiseerd. Na een indrukwekkende carrière, waarin hij onder meer 30 schuimbedrijven heeft opgericht en wereldleider is in aerosolventielen, blijft het ondernemersvuur nog steeds branden. Heeft een man van dit kaliber Innotek wel nodig? Helemaal niet. Toch heeft hij, voor het oprichten van GreenSeal Chem een beroep op ons gedaan. Sterker nog: indien hij het zou overdoen, hij deed het opnieuw.

Hoe het begon Met schuim dus. Zijn hele beroepscarrière lang zat Aster De Schrijver middenin het schuim. Succesvol. Grote namen zoals Henkel, Würth, BTI behoorden tot zijn cliënteel. De productie was eerst gevestigd in Duitsland, daarna in Zwitserland. En ten behoeve van het schuim, ontwikkelde hij ook de ventielen voor de spuitbussen en schuimpistolen. “Ik was bezeten door schuim. Ik heb er ook een handboek over geschreven.” Begin jaren negentig had hij de pensioenleeftijd bereikt en werd hij opgebeld door een vriend in Kopenhagen. Of hij eens wou komen kijken naar een ventielenfabrikant die nagenoeg failliet was? “Ik ben gegaan en ik kon het mij niet laten. Ik heb dat bedrijf overgenomen.” Meer dan twintig jaar later produceert Altachem in Deinze jaarlijks 225 miljoen aerosolventielen (Altpack), 350.000 schuimpistolen (Altatools), en levert hiervoor ondersteunende diensten (Altaservices). Altachem heeft een wereldwijd marktaandeel van 65 %.

24


Aster De Schrijver


25

Een idee “Drie jaar geleden ontstond de idee om een milieuvriendelijk schuim te ontwikkelen. Ik had goede contacten met de universiteit van Lissabon, ik kreeg van de Portugese overheid 1 miljoen euro om het procedé te ontwikkelen en ik kon beschikken over enkele chemische ingenieurs van de universiteit. Greenseal Research Center Ltd zag het levenslicht, waarbij de universiteit van Lissabon over 21 % van de aandelen beschikt. “Maar ik was te vroeg. Binnen Europa was er nog geen draagvlak voor milieuvriendelijk schuim. Tot plotseling, eind 2010, de Europese Commissie besliste om het milieuvriendelijk schuim te promoten.” Drijvende kracht achter deze beslissing was de firma Henkel, die het eerste milieuvriendelijk schuim had ontwikkeld. De EU besloot om de klassieke schuimen aan banden te leggen. Op de spuitbussen moest een R40label komen (lees: mogelijk kankerverwekkend) en een Xi-teken (lees: irriterend product). Van de weeromstuit besloten Duitsland, Frankrijk, Slovenië en Zwitserland dat deze producten niet vrij mochten verkocht worden in DIY winkels. Kortom, het was een gedroomde situatie om een milieuvriendelijk schuim op de markt te brengen. “Henkel had een milieuvriendelijk ééncomponent schuim op de markt gebracht. Maar met het Greenseal Research Center hadden we een milieuvriendelijk B-component ontwikkeld waardoor schuimproducenten met een aangepaste A- en een aangepaste C-component ook een milieuvriendelijk schuim op de markt konden brengen.” Strategisch gezien een bijzonder slimme zet, want aangezien Altachem ventielen produceerde met een wereldwijde afzet, had hij de belangrijkste schuimproducenten als klant. En die kon je toch moeilijk beconcurreren met een milieuvriendelijk schuim? Neen, beter was ze te helpen met een milieuvriendelijke component van dat schuim.

De realisatie “Ik liep al langer met de idee om de productie van chemische producten zoals die B-component los te koppelen van Altachem. Innotek kwam als geroepen om van GreenSeal Chem een afzonderlijke nv te maken.

26


In principe kan ik dat met mijn jarenlange ervaring zelf, maar toch was het eens interessant om met een ingenieur scheikunde, afkomstig uit de grootindustrie (Alex Van Asch, nvdr.) van gedachten te wisselen. En ik moet zeggen: hij heeft mij positief verrast. Hij challengde ons voortdurend en maakte me zelfs wat ongerust toen hij vroeg of ik het merk al had gedeponeerd en op welke manier. Hij kreeg me zo ver dat ik naar Brussel trok om GreenSeal Chem te deponeren.” De coach liep zo’n acht dagen mee met het nieuwe project en voorzag Aster De Schrijver van het nodige weerwerk. Zoals men van een sparringpartner mag verwachten. Sinds januari 2011 is de externe spin-off een feit.

Mijlpalen “Soms stelde hij vragen waarvan ik dacht: tedju, hij heeft misschien gelijk, laat ons dit maar eens verder onderzoeken.” “Hij was ermee begaan, to the point, gaf nieuwe ideeën en je was verplicht een bepaald ritme te volgen.” “Natuurlijk had ik het zonder Innotek ook wel gekund, maar ik apprecieer ten zeerste hun capaciteit en hun manier van werken. Indien zich morgen dezelfde situatie opnieuw voordoet, ik zou onmiddellijk opnieuw met Innotek in zee gaan.”

De pluspunten op een rij De coach: • ik had er iemand bij die meedacht en op mijn golflengte zat • voor minder ervaren bedrijven betekent dit een grote toegevoegde waarde • hij daagde ons voortdurend uit zodat we ons businessmodel voortdurend in vraag moesten stellen • er wordt een strikte timing gehanteerd: je moest je huiswerk maken • de meerwaarde van een externe specialist die naar je businessmodel kijkt

VANDAAG “Het was moeilijk om in te schatten hoe de markt ging reageren.” Maar toch, de feiten: GreenSeal Chem had voor 2011 een gebudgetteerde omzet van 1.676.000 euro. De maand januari was gebudgetteerd op 79.840 euro. Er werd 126.000 euro gerealiseerd…

Innotek morgen “Zo’n initiatieven zijn van een onschatbare waarde voor beginnende bedrijven. De coaches brengen een uitgebreid palet aan informatie en ervaring mee waarvoor je anders jaren nodig hebt om die op te doen. Misschien moeten de banken daarop inspelen. Jonge ondernemers hebben startkapitaal nodig en stappen naar de bank met hun eerste businessmodel. Het zou een opportuniteit zijn indien die bank kon zeggen: passeer eerst even via Innotek ...”


27

Catmaran: interne spin-off van Purcon

Hoe een spin-off het moederbedrijf dwong zichzelf in vraag te stellen Stel: je loopt al jaren met een formidabel idee rond, maar krijgt het niet van de grond omdat je dagelijkse bezigheden te veel tijd en energie opslorpen. Stel: je hebt een actieve vrouw die met bevallingsverlof is en zich op jouw idee ‘smijt’. En daartussen komt Innotek aangewandeld... Zo ongeveer startte het spin-offproject van het echtpaar Gert Maddens en Nadia Jagnow. Hun weinig alledaagse aanpak stelde de Innotek-coach voor bijzondere uitdagingen ...

Hoe het begon Gerd Maddens is al meer dan 22 jaar actief in de sector van de inkoop. In 1998 werd hij zaakvoerder van het Engelse Purcon, een firma die zich als eerste binnen de Belgische markt richtte op selectie, rekrutering en interimmanagement/consultancy van inkopers en logistieke medewerkers. In 2009 slaat de crisis in het VK zo mogelijk nog harder toe dan op het Europese vasteland en Purcon vraagt aan Gert of hij de resterende 75 % van het Belgische kantoor wil overnemen (in 2005 had hij reeds 25 % van de aandelen gekocht). We zeggen en schrijven: april 2009 wanneer Gert Maddens eigenaar wordt van Purcon.

Een idee Gert loopt al jaren met de idee om een project op te starten, waarbij je kleinere bedrijven aanbiedt om enkele dagen hun gespecialiseerde inkoper te zijn.

28


Gert Maddens en Nadia Jagnow


29

Grote bedrijven hebben aankoopdiensten die gespecialiseerd zijn in het afsluiten van IT-contracten, leasingcontracten, telecom, verzekeringen enzovoorts. Kleinere bedrijven moeten het stellen met een ‘generalist’ die alle inkoopfacturen moet beheren en onmogelijk op de hoogte kan zijn van de marktconforme prijzen in dat specifieke segment. “Ik vergelijk het met een advocatenkantoor. Als je een geschil moet oplossen met een werknemer, ga je naar een advocaat die gespecialiseerd is in arbeidsrecht. Heb je een onenigheid met je leverancier, dan kan je niet bij diezelfde advocaat terecht, maar moet je een beroep doen op iemand die beter thuis is in commercieel recht.” Het concept is schitterend door zijn eenvoud: je stelt bedrijf x voor om zijn uitgaven op het vlak van verzekeringen na te kijken. Je vraagt de contracten en enkele facturen op en laat ze onderzoeken door een expert inkoop verzekeringen. Die kan snel beoordelen of bedrijf x een marktconforme prijs betaalt. Is dat niet het geval, dan weet hij ook hoeveel het bedrijf ongeveer kan besparen. Gaat het bedrijf hierop in, dan wordt alles tot in de details uitgewerkt tot en met het afsluiten van een nieuw verzekeringscontract. In september 2009 is Nadia met bevallingsverlof. Ze verveelt zich en besluit het idee van Gert onder handen te nemen. In oktober komt Gert Innotek-coach Edwin Desmyter tegen aan een koffiemachine in een businesscenter. De bal gaat aan het rollen.

De realisatie En toen kwam de vlucht vooruit. Samen met de coach werd heel veel energie gestoken in het vertalen van het concept naar niet-ingewijden. In de eerste plaats naar Nadia, die uit een totaal andere sector kwam en het idee ‘inkoop op afroep’ tot in de kleinste finesses moest doorgronden. Medio november was de vertaalslag rond en werd er contact opgenomen met een callcenter en een communicatiebureau. Het callcenter zorgde ervoor dat ze van de doelgroep (bedrijven tussen de 150 en 750 personeelsleden met een minimumomzet van 2 miljoen euro) de juiste persoon aan de lijn kregen, het communicatiebureau zorgde voor de brochure en de website. “We kozen voor een persoonlijke aanpak om telefonische afspraken te genereren. We selecteerden een kleinschalig

30


en persoonlijk callcenter en maakten met hen ook de vertaalslag naar de niet-inkoper.” Op 17 december, dus amper enkele maanden nadat het idee gestalte begon te krijgen, rinkelden de eerste telefoons bij potentiële klanten. “We hadden een brochure, we hadden een telefoonlijst met onze doelgroep en we hadden 30 topconsultants die in het concept wilden meestappen. Op het einde van de eerste dag hadden we drie afspraken, de tweede dag vijf en de derde dag opnieuw drie. Toen namen we wat gas terug.” De verbazingwekkende snelle start van Catmaran was nog maar het begin. Door het concept in de markt te zetten, kwamen er steeds nieuwe ideeën naar boven. “Klanten vroegen mij: kan je ons geen coaching geven? Een soort training zodat we dergelijke zaken achteraf zelf in handen kunnen nemen?” Catmaran stuurde bij en bood een dienstverlening die de ‘inkoop op afroep’ combineert met een opleidingstraject.

Mijlpalen “Telkens de coach langskwam, was ons product alweer een beetje veranderd. Edwin heeft afgezien met ons.” “We hadden met de coach heel veel discussies over het maken van een businessplan. 2010 was een heftig jaar en wij bleven maar ideeën spuien. En telkens ik bijna rond was met dat businessplan, evolueerde het product weer een andere richting uit of kregen we nieuwe signalen uit de markt.” “Nadia heeft bewezen met Catmaran hoe snel het kan gaan en dan heb ik mezelf in vraag gesteld: ben ik wel de juiste persoon om Purcon te leiden? Je mag dan wel de eigenaar zijn van het bedrijf, maar je moet doen wat het beste is voor het bedrijf. Dus nu is Nadia CEO en kan Gert zich op andere zaken concentreren.” “Ook op persoonlijk vlak was Edwin een grote hulp. Gert en ik, we zitten samen in dezelfde zaak, we staan ermee op en gaan ermee slapen. Edwin zei regelmatig dat we wat moesten temporiseren en eens een weekendje met ons twee erop uit moesten trekken.” “Onze spin-off heeft gezorgd voor een ‘boost’ in de corebusiness.”

Als gevolg van het Catmaran-verhaal, waar alles van nul moest worden opgestart, begonnen ze ook Purcon tegen het licht te houden. “In mei 2010 begonnen we onze processen van rekrutering en selectie te herbekijken.” “Het is een veel zwaarder traject geweest dan we ooit gedacht hadden omdat het niet enkel over de spin-off ging, maar omdat we alles, maar dan ook alles hebben herzien.” “Een Innotek-project kan je vergelijken met een turbobooster. Bij Purcon voeren we met de stroom mee, misschien af en toe wat sneller, maar toch met de stroom. Met Innotek drukten we op de turboknop en whaaam!” De pluspunten op een rij “Innotek heeft ons van bij het begin zeer goed geholpen. Door ons erop te wijzen dat het product goed moest zitten. Die vertaalslag naar de niet-inkopers. Dat was een gigantische hulp.” “De coach blijft voortdurend vragen stellen. Op die manier wordt hij een onschatbare sparringpartner die een challenger-rol opneemt.” “Innotek heeft ons ook getriggerd om een businessplan op te maken. Voor Purcon én voor Catmaran. Want ook voor onze spin-off hadden we daar de tijd niet voor genomen: we zijn er gewoon ingestapt.” “Innotek heeft mij begeleid in het algemeen management en in het coachen van het team. Edwin heeft mij gecoacht naar een ander niveau van bedrijfsleider.” (Nadia) “Innotek heeft onze professionaliteit een heel stuk naar boven geduwd.” “De mini-MBA was voor mij een hele opsteker. Ik leerde zoveel bij dat we het daardoor nog drukker kregen: we moeten dit nog doen en dat ... Het deed mij ook inzien dat ik niet de enige was die met moeilijkheden af te rekenen had in het bedrijf.” (Nadia)

Vandaag Na een superdruk 2010 komt er nu wat rust in de zaak. Catmaran biedt als kernactiviteit inkoop op afroep met daarbij een opleidingstraject en de mogelijkheid tot een second opinion. “We zien nu ook een cross-sell naar Purcon-activiteiten. Ook de kmo’s komen nu naar ons voor opdrachten inzake rekrutering en selectie van aankopers en logistieke medewerkers. Hiermee verruimen we meteen onze Purcon-markt. Het doet ons enorm veel plezier om te kunnen zeggen dat Purcon er niet alleen is voor de multinationals.” Purcon realiseerde het afgelopen jaar een omzetstijging van 12 % en Catmaran haalde al een flink pak mooie projecten binnen.

Morgen Gert en Nadia zijn zich ervan bewust dat de kernactiviteiten (rekrutering) het moeilijk gaan krijgen. De bevolking vergrijst en het aanbod zal verkleinen. “Wij zijn niet het eerste bureau waar ze naartoe stappen, dus we zullen in de klappen delen. Daarom spelen we met de idee van ‘the second best option’. Als een bedrijf het moeilijk heeft om de juiste inkoper te vinden, waarom zouden we hen dan niet de tweede beste voorstellen en er een topspecialist naast zetten? Die van deze ‘second best’ na zes maanden ‘the best’ maakt? En zo zie je dat Catmaran en Purcon langzaam in elkaar overvloeien. Het coachingverhaal wordt een essentieel element van rekrutering.” Wellicht zal op termijn Purcon volledig in Catmaran opgaan. Of hoe een spin-off door mensen met vernieuwende ideeën kan uitgroeien tot een moederbedrijf.

“Zo’n mini-MBA was voor mij een zeer waardevol klankbord. Want op het bedrijf had ik enkel mijn man. Maar dat was mijn man en die zat ook in het bedrijf. “ (Nadia) “De getuigenissen op die mini-MBA waren voor mij een hele opsteker. Het maakte mij duidelijk dat het gras echt niet groener is aan de andere kant.” (Nadia)


31

PressTo en NEXTPLAN: de externe spin-off-dromen van Kunstencentrum Vooruit

Tussen droom en daad1) Spin-offs zijn niet alleen weggelegd voor het economisch bedrijfsleven. Ook een vzw zoals het kunstencentrum Vooruit in Gent wil zich als een culturele ondernemer profileren. En leert samen met Innotek de lessen van de economische realiteit. Zoals daar zijn: een goed idee niet té lang laten rijpen. Karen Vander Plaetse en Wouter Vermeylen weten er alles van. Kunstencentrum Vooruit vzw is bij het grote publiek bekend als dé cultuurtempel van Gent. Concerten, theatervoorstellingen, mediakunstinstallaties, maatschappelijke debatten, literaire avonden, party’s, congressen en hands-on workshops: in Vooruit vinden ze allemaal de uitgelezen locatie, een professionele omkadering en een ruim geïnteresseerd publiek. Vooruit is niet alleen organisator van culturele activiteiten maar ook gastheer voor diverse andere initiatieven en uitbater van een drukbezocht café. In totaal staan er jaarlijks 800 activiteiten op de agenda en komen er 300.000 bezoekers over de vloer. Daartoe dient Vooruit de exploitatiemogelijkheden van het monumentale gebouw zo goed mogelijk te benutten. Als ‘cultureel ondernemer’ zoekt Vooruit zijn marktpositie als host voor congressen, evenementen, feesten ... nog continu te verbeteren.

Hoe het begon Ook op het gebied van digitalisering wil Vooruit zich als ondernemer profileren. Vanuit de overtuiging dat de digitale revolutie culturele actoren dwingt om hun rol in de samenleving te herbekijken, stippelt Vooruit sinds 2003 een digitaliseringstraject uit (onder de noemer ‘Arts & Technology’). De verzamelde knowhow uit IBBTonderzoeksprojecten (rond innovatieve tools voor gebouwbeheer, applicaties voor interactie met actief betrokken consumenten), artistieke projecten met een onderzoekscomponent, internationale netwerken en goede contacten met bedrijven, werpt inmiddels vruchten af. 1) staan wetten in de weg en praktische bezwaren (Willem Elsschot)

32


Wouter Vermeylen en Karen Vander Plaetse


33

Een idee

De realisatie

Een concreet project dat Vooruit in 2006 in de marge van een IBBT-onderzoeksproject ontwikkelde, is PressTo. “Samen met IBBT onderzochten we de mogelijkheid van de verschillende draadloze toepassingen in het gebouw. En meerbepaald onderzochten we hoe we de wachttijd op de lunch in het café konden veraangenamen”, vertelt Karen Vander Plaetse, verantwoordelijk voor marketing en communicatie. Het grand café is een bruisende ontmoetingsplek en ’s middags is het daar een drukte van jewelste omdat je er o.a. goedkope en versgemaakte dagschotels kunt krijgen. Om de prijzen zo laag mogelijk te houden, wordt er niet bediend aan de tafel. Klanten bestellen hun lunch en moeten zelf in het oog houden wanneer die klaar is. “We wilden dat de klanten tijdens het wachten rustig aan hun tafeltje verder de krant konden lezen of met hun gezelschap ongestoord kon verder praten zonder voortdurend ‘de toog’ in het oog te moeten houden.”

“Terwijl we op zoek waren naar een manier om van PressTo een spin-off te maken, kwam het Innotek-project op de proppen. De timing kon niet beter. We namen contact op met coach Marc Bogaert en na een eerste gesprek werd er beslist dat we binnenshuis Yesplan nog wat meer op poten gingen zetten en dat we met Innotek ons verder gingen concentreren op PressTo. We kregen er zelfs een tweede coach bij, Maurice Mergeay, die ongelooflijk goed thuis is in het financiële luik.”

“We ontwikkelden een prototype van PressTo pagers: doosjes die dankzij draadloze technologie aan klanten signaleren dat hun bestelde schotels klaarstaan. In een IBBT-Bootcamp werd het draadloos systeem verder ontwikkeld voor toepassing in restaurants zonder tafelbediening, de retail of elke andere activiteit waar wachtrijmanagement van belang is. Het Café Vooruit was de ideale plaats om het prototype uit te testen en de businesscase uit te werken”, aldus Wouter Vermeylen, verantwoordelijk voor ICT, gebouwen en infrastructuur. In 2009 was de businesscase rond en stond Vooruit te trappelen om er een externe spin-off van te maken. De mogelijkheden van PressTo bleken immers in heel veel sectoren toepasbaar: de horeca vanzelfsprekend, maar ook ziekenhuizen, luchthaven, pretparken ... overal waar mensen met ongezellig wachten geconfronteerd worden. Ondertussen stond er reeds een tweede project in de steigers: Yesplan, een gebruiksvriendelijk, laagdrempelig softwareprogramma die het planningsproces automatiseert. “We hadden al overal rondgekeken en nergens gevonden wat we echt zochten. Meestal waren het softwareprogramma’s die vanuit een andere sector waren ontwikkeld en ‘vertaald’ werden naar de onze. Ze waren allesbehalve gebruiksvriendelijk en beantwoordden evenmin aan onze praktische noden. Vooruit heeft dan beslist om zelf zo’n programma te ontwikkelen”, vertelt Wouter Vermeylen.

Vooruit had een boel financiële en organisatorische vragen. Hoe start je zo’n spin-off op, hoe werkt dat naar investeerders, aandeelhouders, welke rol moet Vooruit daarbij opnemen ...? En daarnaast moesten ze op zoek naar een CEO om dat bedrijf te leiden. Ook hier voelden ze zich op glad ijs en was elke hulp van Innotek welkom. “Maar er kwam veel meer bij kijken, natuurlijk: businesscase verfijnen, marktonderzoek verfijnen, vragen zoals: distributie, value propositions, concurrentie, IPrechten, go-to-marketstrategie ... noem maar op.” En toen kwam de realiteit. Bij het verfijnen van het marktonderzoek en de concurrentieanalyse bleek dat er plots, als uit het niets, Europese concurrenten bestonden. “We hebben daar heel veel uit geleerd. Het belangrijkste is wel de snelheid. We kwamen tot de vaststelling dat we er - aangezien we geen ervaring hadden met oprichten van spin-offs - te veel tijd hebben over laten gaan. Stel je voor, we hebben dat prototype twee jaar in het café laten staan, waar iedereen het kon bekijken”, zucht Karen. “Het zal ons nu niet meer overkomen.”

Mijlpalen “We zijn nu een beetje beter gewapend om ons vanuit onze kernactiviteiten als een ‘ondernemer’ te profileren” “Innotek heeft ons geholpen bij alle tussenfasen die een concept moet doorlopen alvorens het een bedrijf kan worden” “Een concept op papier zetten en presenteren, so far so good, maar dat is nog helemaal iets anders dan een onderneming oprichten” “Ik ben er zeker van dat de coaches er meer tijd hebben ingestoken dan de voorgestelde acht dagen”

34


“Het was voor ons heel belangrijk dat we zo gegidst werden in het financiële luik” “We konden de coachen altijd bellen met een vraag waarmee we geen raad wisten” “We zijn Innotek heel erkentelijk. Ze hebben een grote rol gespeeld.”

softwareprogramma dat samen met Inceptive werd geconcipieerd. Dankzij de steun van het IWT konden we een kmo-haalbaarheidsstudie laten uitvoeren waaruit bleek dat er voldoende marktpotentieel is voor Yesplan. “Met dit project hebben we de Innotek-coaches ook nodig. We hebben uit het vorige natuurlijk al wel basisinzichten gekregen, maar bij Innotek zit zo veel expertise dat die je case heel snel vooruit helpt”, meent Karen Vander Plaetse.

De pluspunten op een rij

Yesplan

“Die on the job consultancy is van een onschatbare waarde. We konden met al onze vragen bij de Innotekcoachen terecht. Spin-offs creëren is immers onze corebusiness niet, maar we moeten wel die weg op. We hebben hier geen afdeling business development met mensen die fulltime op zoek gaan naar nieuwe opportuniteiten. Zo werken wij niet, vanuit onze nonprofitachtergrond. De Innotek-coaches waren hiervoor een ongelooflijke hulp.”

De Innotek-coaches zullen Vooruit begeleiden in de realisatie van de externe spin-off voor Yesplan. Samen met de softwarepartner Inceptive worden er stappen ondernomen om deze spin-off gestalte te geven. De coaches begeleiden het uitwerken van de businesscase en het businessplan en structureren de nieuwe onderneming als een joint venture tussen Vooruit en Inceptive. Daarna zullen ze Vooruit helpen bij het uitwerken van de mogelijkheden inzake aandeelhoudersmodel en financiering en de werkprincipes en identiteit van de onderneming mee helpen uittekenen.

“Het was voor ons enorm belangrijk om een aanspreekpunt te hebben die alles vanuit een ander standpunt kon bekijken. Die voortdurend vroeg of we aan dit of dat hadden gedacht en die ons ook in contact kon brengen met andere mensen. Dat heeft ons erg vooruitgeholpen.” “Dankzij het Innotek-project zijn we zeer gemotiveerd om de vergaarde kennis over strategieën in de ontwikkeling van een vernieuwend product, het vermarkten van een product, het opstarten van het bedrijf enzovoorts, mee te nemen in het Yesplan-project.” “We konden knowhow in onze organisatie binnenloodsen en voor ons was dat heel leerrijk”

Innotek morgen “Ik vind het een zeer goed initiatief. Voor organisaties als de onze is het toch niet gemakkelijk om uw weg te vinden in zo’n zaken. Als Vlaanderen de ambitie heeft om meer ondernemers te maken, dan zit er maar één ding op: meer ondersteuning, meer begeleiding en meer sead-money. En inderdaad, het is niet omdat je een vzw bent en in de non-profitsector opereert, dat je geen ondernemersdrive moet hebben, maar het is niet evident. Als begeleidingen zoals die van Innotek op grote schaal zouden kunnen georganiseerd worden, zullen in Vlaanderen nog heel veel ondernemers rechtstaan”, besluit Karen Vander Plaetse.

VANDAAG PressTo De raad van bestuur heeft beslist om PressTo niet langer te produceren en dat het opzetten van een spin-off met dat doel, te ver af ligt van Vooruits initiële doelstelling en bestaansreden als vzw. De ontwikkelde systemen voor de horeca en de bijhorende kennis werden daarom aangeboden aan een derde partij (iButler.be), die de verdere vermarkting voor zijn rekening zal nemen. Alle energie wordt nu ingezet op het nieuwe


35

DEEL 2

‘Mini-MBA’ ondernemerschap

36


Entrepreneurial Spirit Als er iets centraal staat binnen het Spin Offproject van INNOTEK, dan is het wel ondernemerschap. Echt ondernemerschap welteverstaan. Niet een inschrijving als freelancer, maar ondernemerschap in de zin van gericht op strategische waardecreatie op lange termijn. Maar wanneer ben je nu eigenlijk ondernemer? Van Dale-woordenboek definieert een ondernemer als “iemand die een bedrijf voor eigen rekening uitoefent”. Zo iemand loopt dan dus risico (met een deel van) zijn privé vermogen. En het valt zeker niet te ontkennen: het lopen van persoonlijk risico maakt een belangrijk verschil. Ik heb het zelf ook aan den lijve meegemaakt. Het voelt anders, en ik durf zelfs te zeggen dat je soms andere besluiten neemt. Persoonlijk ben ik bijvoorbeeld bereid meer risico te lopen als het om mijn eigen geld gaat dan wanneer ik het geld van anderen investeer. Want als het misgaat hoef ik dan alleen aan mezelf verantwoording af te leggen. Maar de vraag is of het lopen van financieel risico een voldoende discriminerend kenmerk van ondernemers is vergeleken met managers? Ik denk het niet. Want neemt een manager in een bedrijf dan geen risico’s? Bij falen kan immers ook zijn (of haar) baan op de tocht komen te staan. Naast het lopen van een persoonlijk financieel risico is ondernemerschap in mijn ogen toch vooral ook een attitude, een “entrepreneurial spirit” (ondernemende geest). Een entrepreneurial spirit is niet exclusief voorbehouden aan ondernemers, maar kan je ook onder managers aantreffen. De vele “intrapreneurship” initiatieven van grote bedrijven zijn daar een mooi voorbeeld van. Maar, wat kenmerkt nu zo’n “entrepreneurial spirit”?

Geobsedeerd door opportuniteiten Ten eerste kenmerkt zich dit door een preoccupatie met kansen. Een nieuw bedrijf begint als een opportuniteit, een kans. En dat is waar de meeste van ons al gelijk een eerste probleem ervaren. Mark Twain schreef ooit “I was seldom able to see an opportunity until it had ceased to be one”. Net als Twain zien vele mensen een kans vaak pas als die voorbij is. Het “window of opportunity” is dan al gesloten. Als er één kenmerk is dat ondernemende mensen onderscheidt van anderen, dan is het wel het vermogen kansen te herkennen én te realiseren. Het is hun manier van kijken naar de wereld om ons heen die hen vaak onderscheidt van de anderen. Ze zien “wat kan zijn”, niet alleen “wat is”. En voor een deel dwingen ze die kansen ook af. Vinod Khosla, mede oprichter van Sun Microsystems en tegenwoordig actief als venture capitalist, geeft het heel treffend weer: “Every big problem is a big opportunity. Think about it: no problem, no solution, no company. No one will pay you to solve a non-problem”.


37

Prof. dr. Jan Cobbenhagen

Algemeen directeur Maastricht University Holding b.v. Directeur Maastricht University Centre for Entrepreneurship Managing partner Smart Capital Network b.v.

Ik ben zelf een groot voorstander van de Harvard definitie van ondernemerschap, zijnde ”entrepreneurship is about pursuing opportinities and creating value beyond and regardless of the resources currently controlled”.

38


Een heldere visie en missie En die opportuniteit wordt vervolgens vertaald in een bredere visie. Een visie die aangeeft hoe deze opportuniteit het beste te gelde gemaakt kan worden. Ondernemende mensen hebben vaak heel goed het einddoel voor ogen en kunnen dat beeldend beschrijven voor anderen. Ze kunnen de mogelijkheden goed voor ogen houden en daarmee een hoop complexiteit doorbreken. De heldere visie helpt de ondernemer om zich te beperken tot wat werkelijk belangrijk is en zich niet te laten afleiden. Die beeldende visie helpt vervolgens om de kans ook aan anderen duidelijk te maken en doelen te stellen voor de organisatie. En ze denken daarbij vaak niet te kleinschalig. Een ambitieus doel helpt mensen de angst te overwinnen die inherent is aan verandering. Van ondernemers verwachten we dan ook leiderschap en visie die hen in staat stelt medewerkers te inspireren en nieuwe horizonnen te laten zien.

Passie Een ondernemer begint vaak klein en zal, zeker in het begin, middelen bij mekaar moeten schrapen om zijn doel te bereiken. Daar heeft hij ook andere mensen voor nodig. En dan helpt het enorm als je anderen kan enthousiasmeren om mede jouw droom te realiseren. Naast de eerder genoemde visie, is met name ook passie hierin onontbeerlijk. Passie is bovendien aanstekelijk en de basis van inspirerend leiderschap. Andere inspireren om het beste uit zichzelf te halen. Ondernemende geesten zijn vaak gepassioneerde mensen met een drive om iets nieuws te creëren. Ze willen iets neerzetten, dingen veranderen, de winkel vernieuwen in plaats van erop te passen. Je ziet het vaak als ze bij je op bezoek komen voor een financiering. Die twinkeling in de ogen. Het niet kunnen stoppen met hun verhaal. Ze zien kansen en willen die ook zo snel mogelijk realiseren.

Bootstrapping In de strategische driehoek Missie - Opportuniteit Middelen opereren managers vaak vanuit de Missie Middelen zijde. Men heeft een budget en een opdracht en poogt vanuit die basis nieuwe opportuniteiten te realiseren. Ondernemers daarentegen starten veelal vanuit de Missie - Opportuniteiten zijde. En om die

opportuniteiten te kunnen realiseren gaan ze vervolgens middelen bij mekaar zoeken. Een ondernemer wordt gedreven door opportuniteiten. Of hij de middelen ervoor heeft of niet, maakt dan minder uit. Die weet hij wel te verzamelen. Ik ben zelf een groot voorstander van de Harvard definitie van ondernemerschap, zijnde ”entrepreneurship is about pursuing opportinities and creating value beyond and regardless of the resources currently controlled”. Ondernemende mensen jagen kansen na zonder zich te laten belemmeren door de middelen die ze nu ter beschikking hebben. Hiermee onderscheid de ondernemer zich van de klassieke manager die meer gericht is op het efficiënt benutten van de beschikbare resources en die zichzelf soms laat belemmeren door de middelen die hij heeft. In deze tijden van economische crisis hebben we dus vooral ondernemers nodig. Dat betekent dat ondernemers zeer creatief moeten zijn in het vinden van middelen. Voor een deel helpt hun passie en visie hen om anderen op te lijnen hun doel te bereiken. Maar daarnaast zijn ze vooral bedreven in “bootstrapping”: met weinig middelen, veel bereiken. Ze maximaliseren waardecreatie door het minimaliseren van de benodigde resources. En bootstrapping vereist weer improvisatietalent.

Improvise, adapt, overcome “Improvise, adapt, overcome”, het onofficiële motto van de US Marines is veel ondernemers op het lijf geschreven. Ondernemers laten zich niet snel uit het veld slaan. Ze zijn gewend dat hun ideeën in het begin weinig meestanders en veel criticasters kennen. Vasthoudendheid en geloof in eigen kunnen zijn dan ook belangrijke eigenschappen. Het business plan is daarbij een belangrijke leidraad, en hun visie biedt het ankerpunt aan de horizon. Toch zal niet alles lopen zoals gepland. Dan is het belangrijk om te weten wanneer men op een dood spoor dreigt te geraken en wat te doen om weer op koers te komen. Maar ook om te weten wanneer het blijkbaar tijd is de koers bij te stellen. Ondernemers moeten dus aan de ene kant vasthoudend zijn, maar aan de andere kant in staat zijn om te improviseren en plannen flexibel aan te passen als kansen zich ontwikkelen. Belangrijk is wel daarbij de doelen voor ogen te houden. Geen eenvoudige opgave. Wetenschappelijk onderzoek laat verder zien dat ondernemers zich bij het nemen van besluiten regelmatig


39

bedienen van heuristieken (het generaliseren vanuit een paar kenmerken of observaties) en nogal eens de neiging hebben de kans gelijk te hebben te overschatten. Het zijn eerder intuïtieve denkers dan rationele denkers. Ze prefereren lateraal denken boven logisch redeneren.

Of u nu ondernemer bent, wilt worden of in een groot bedrijf werkt, het hebben van een ondernemende attitude, een obsessie met opportuniteiten, is veel waardevoller dan alleen maar het etiket “ondernemer”.

Ik wens u veel succes met uw ondernemende plannen.

Creatief denken Prof. dr. Jan Cobbenhagen En dat brengt ons bij creativiteit. Ondernemers worden vaak gezien als creatief en opportunistisch. Out of the box denkers. Dat helpt hen natuurlijk enorm bij het zien van opportuniteiten, het overkomen van problemen en het krijgen van toegang tot resources die niet de hunne zijn.

Berekenend risiconemers En dan komen we toch bij het nemen van risico’s. Vernieuwen en ondernemen houdt in dat risico’s genomen moeten worden. Fouten maken is dus een wezenlijk onderdeel van ondernemerschap. Van fouten leert men. Vaak denkt men dat ondernemers graag risico’s nemen. Maar niets is minder waar. Ondernemers zoeken echt niet bewust de risico’s op. Ze houden er vaak net zo min van als u en ik. Maar ze lopen er niet voor weg en zijn bedreven in het managen van de risico’s. En dat onderscheid hen vaak van anderen. Als je niet af en toe faalt, neem je misschien niet genoeg risico’s? Alhoewel het onmiskenbaar juist is dat risico lopen een essentieel element is in ondernemend gedrag, is het een feit dat ook vele ondernemers terughoudend zijn in het dragen van risico. Zoals een Amerikaanse vriend van mij ooit zei “my idea of risk and reward is for me to get the reward and others to take the risks”.

Afsluiten Tot zover enkele belangrijke kenmerken van een ondernemende geest. Het is daarmee ook een samenvatting van mijn openingsverhaal binnen de INNOTEK cursus. En als u er één boodschap uit oppikt, dan hoop ik dat het de les is dat om echt ondernemend te zijn, we veel beter om ons heen moeten kijken naar opportuniteiten. Kansen zien die anderen niet zien. Niet alleen maar problemen en bedreigingen zien, maar kansen. Ieder probleem is ook een kans: zonder probleem, geen opportuniteit, geen bedrijf.

40


De ‘mini-MBA’ met succes onthaald Sinds maart 2010 organiseerde Innotek vier ‘mini-MBA’s rond ondernemerschap. Deze cursus bereidt startende ondernemers voor op de job van ondernemer. Doel is het ondernemerschap bij kaderleden aan te scherpen. Achterliggend idee is dat nog meer bedrijfsintern ondernemerschap kan leiden tot betere bedrijfsresultaten. Doorgaans omvat het bestaande opleidingsaanbod voor deze doelgroep ofwel zeer korte trajecten via sessies van een halve of hele dag, ofwel lange en dure trajecten van een jaar of langer. De ‘mini-MBA’ ondernemerschap die door Innotek wordt georganiseerd, heeft een looptijd van maximum drie maanden en is opgebouwd uit acht modules. In een inleidende workshop krijgt de ondernemer in spe de kans om zijn ondernemend gehalte introspectief te evalueren. Vervolgens leert hij de businessaspecten van het ondernemen beter kennen: markt en marketing, business modelling, legale en financiële aspecten, businessplan en maatschappelijk verantwoord ondernemen. In een afsluitende workshop kunnen ondernemers hun eigen case door de groep kritisch laten becommentariëren en evalueren. Jaarlijks worden er meerdere ‘mini-MBA’s’ georganiseerd, waardoor elke deelnemer de kans heeft om een cyclus te volgen in de startfase van zijn onderneming. In totaal namen 110 deelnemers deel aan deze ‘mini-MBA’ ondernemerschap. Het was een mix van kaderleden, personen met een innovatief ondernemersidee, maar ook diegenen die de ondernemers van morgen mee-vormen. Ervaring leert dat dankzij de mogelijkheid tot interactie met ervaren personen op het vlak van ondernemerschap, de toegevoegde waarde voor de deelnemers stijgt. In de afsluitende weekendsessies werden 21 interessante projecten voorgesteld. De ondernemers in spe kregen waardevolle feedback vanuit de groep en bouwden hierop verder om hun businessmodel/plan verder uit te werken. Enkele getuigenissen: “Als je wil leren je idee om te zetten in een bedrijf en dit op een snelle, goedkope en pragmatische manier, dan is de mini-MBA van Innotek zeker een aanrader. Vooral de inspirerende startsessie en de presentaties van een aantal concrete businesscases in de slotsessie waren bijzonder boeiend!”

Roeland vander Meulen


41

“De interactiviteit die opgebouwd wordt zowel tijdens de sessies als tussen de deelnemers brengt je een veel bredere kijk en geeft je bepaalde inzichten die je op je eentje niet zou hebben. Voor alle startende ondernemers, maar ook voor de reeds bezige bijtjes brengt het concrete opportuniteiten, gaande van het concretiseren van je idee tot het opsporen van nieuwe mogelijkheden. En ook niet te onderschatten: het kwalitatief netwerken.”

Kim Milants

“Een cursus die er ‘boenk’ op is. Een zeer hoge kwaliteit aan lesgevers: inspirerend, levendig, boeiend en vooral de juiste topics. Het was van het eerste uur duidelijk dat Innotek dat uitstekend organiseerde. De cursus heeft mij tot nieuwe inzichten gebracht en betekende een enorme boost voor ons spin-offproject.”

Kevin Goeminne

42


De oprichting van het ‘VOVO’-platform Ervaringen delen en uitwisselen met andere ondernemers werd door de deelnemers ten zeerste gewaardeerd. De synergie die ontstond tussen de deelnemers in de verschillende groepen resulteerde in het idee om een platform op te richten, om de onderlinge contacten verder te valoriseren. Dit platform kreeg de naam ‘Van Ondernemers Voor Ondernemers’, kortweg ‘VOVO’, en werd gelanceerd op 24 november 2010. Deze VOVO-bijeenkomsten worden driemaandelijks georganiseerd. Het VOVO-platform creëert ruimte voor netwerking, coaching, begeleiding en het delen van ervaring in de meest brede zin van het woord. Tijdens een VOVO-bijeenkomst worden ondernemingservaringen uitgewisseld die kunnen bijdragen tot het uitwerken van nieuwe ideeën die op hun beurt kunnen uitgroeien tot succesvolle ondernemingen.


43

DEEL 3

Bedrijfsfiches

44


Moederbedrijf Adforce Spin-off Stylefever (interne spin-off) Coach Luc Geudens

Bvba EUReaction, actief onder het merk Adforce, brengt oplossingen voor vraagstukken op het gebied van onlinezakendoen, met focus op onlinemarketing en -communicatie. Dit gebeurt via een unieke mix van diensten, tools, partners en krachtige oplossingen. Adforce is een ‘onestop-agentschap’ waar men onder andere terechtkan voor professioneel advies en kwalitatief hoogstaande uitvoering van onlinemarketing expertdiensten, juridische omkadering van online-activiteiten en strategisch advies. Vanuit deze activiteiten ontstond de idee om Stylefever, een onlineportaalsite in de markt te zetten. Stylefever is een onlinemagazine dat dagelijks nieuws, updates en algemene informatie brengt rond fashion, beauty en lifestyle en zijn inkomsten uit advertising zal halen. In de nabije toekomst wil men uitbreiden met een e-shop. Tussen Stylefever en Adforce zal een intensieve samenwerking plaatsvinden die extra inkomsten zal genereren voor beide partijen. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Luc Geudens verliep als volgt: • fungeren als klankbord inzake businessstrategie • begeleiding in algemene bedrijfsvoering en organisatie • begeleiding, ondersteuning en coaching bij het uitwerken van het verkoopplan en de bijhorende -organisatie. Bijkomende info: www.stylefever.be


45

Moederbedrijf Altachem Spin-off Greenseal Chemicals nv Coach Alex Van Asch (scout + scan Luc Verdeyen)

Altachem nv werd opgericht in 1992 door de heer Aster De Schrijver, en is wereldleider in de ontwikkeling en productie van aerosol- en verpakkingssystemen, zoals aerosolventielen, verpakkingstoebehoren en schuimpistolen. Het bedrijf heeft 65 % marktaandeel en is de enige producent die, naast de productie en ontwikkeling van aerosolventielen en toebehoren, in staat is zijn klanten een totaalpakket van producten en diensten aan te bieden. Altachem biedt namelijk technische ondersteuning op de producten die verpakt worden in aerosolbussen (zijnde OCF schuimen, lijmen en kitten). Hierdoor werd in het bedrijf de nodige kennis opgebouwd rond polyurethaanschuim, formuleringen en toepassingen in de bouwsector. Aster de Schrijver ontwikkelde bovendien nieuwe en meer milieuvriendelijk OCFschuimen (One Component polyurethane Foam) dan deze die momenteel op de markt zijn. De productie en het vermarkten van dergelijk schuimen vraagt echter een zeer verschillende aanpak dan de productie en verkoop van verpakkingsmaterialen, vandaar dat er werd overgegaan tot de oprichting van een spin-off. Greenseal Chemicals nv vermarkt wereldwijd de formulaties en chemicaliën voor de OCF-schuimen. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Alex Van Asch en Luc Verdeyen verliep als volgt: • begeleiding bij het opstellen van het businessplan • begeleiding bij het kiezen van het businessmodel • coaching bij het opstellen van het marketingplan • procesbegeleiding • revisie van de businesscase • begeleiding bij het opstellen van het projectplan. Bijkomende info: http://greensealchem.com

46


Moederbedrijf Androme nv Spin-off Archonia nv Coach Maurice Mergeay

Androme nv is een innovatief ICT-bedrijf dat zijn klanten hoogkwalitatieve softwareoplossingen aanbiedt. Als ICT-center of excellence is Androme uitgegroeid tot een belangrijke partner van grote multinationals en kmo’s voor hun innovatieve en hightechoplossingen. Binnen Androme werd het project Archonia opgestart als testcase voor e-commerceontwikkeling. Het groeide echter uit tot een belangrijke business: Archonia is in een groot deel van Europa bekend als de e-commercewebsite voor Japanse stripverhalen (Anime en Manga). Ondertussen is het de grootste e-stripwinkel in de Benelux geworden. Vanuit die explosieve groei werd de beslissing genomen om Archonia nv als afzonderlijk bedrijf op te richten. Door de afsplitsing kan de juiste focus gelegd worden op het gebied van gerichte marketing en een uitbreiding van het assortiment (ondertussen worden ook Amerikaanse Comics aangeboden), waardoor deze business extra groeikansen krijgt. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maurice Mergeay verliep als volgt: • begeleiding bij het opstellen, checken en verbeteren van het businessplan • begeleiding bij het zoeken naar financiering voor de implementatie van dit businessplan. Bijkomende info: www.archonia.com


47

Moederbedrijf Anoniem Spin-off CambioWorks Coach Mark Janssens

Het moederbedrijf is gespecialiseerd in het aanbieden van lean-oplossingen. Naast de realisatie van de hardware bij bedrijven die deze lean-oplossing willen implementeren, geeft de onderneming ondersteuning op het vlak van integratie. Die ondersteuning was vooral gericht op de acceptatie van de werkvloer naar gebruik van deze lean-oplossing en de visie die ermee gepaard ging.. Steeds meer bedrijven zagen de meerwaarde in van deze ondersteuningsaanpak, zelfs in zoverre dat er bedrijven waren die ondersteuning vroegen zonder hardware te kopen. Gaandeweg werden de ondersteuningsactiviteiten van deze firma belangrijker dan de kernactiviteit (hardware). Na vier jaar de onderneming te hebben vormgegeven , werd de ‘microbe’ van ondernemerschap bij zaakvoerder Kim Milants alleen maar groter. Zij besloot om bovenstaande ondersteuningen te valoriseren door de creatie van CambioWorks. Via deze spin-off kan het klantenbestand uitgebreid worden naar bedrijven die geen hardwarebehoefte hebben. Als integrator van lean wil CambioWorks de noodzakelijke veranderingsprocessen binnen bedrijven succesvol helpen integreren. Vanuit de visie en overtuiging dat de inherente kwaliteitsbehoefte en de nood aan betrokkenheid van alle werknemers de drijfveer is om financiële resultaten te behalen. CambioWorks maakt gebruik van het menselijk kapitaal dat aanwezig is binnen het bedrijf van de klant om van vooruitgang geen momentopname te maken en ervoor te zorgen dat deze geborgen wordt doorheen de organisatie die het op alle niveaus uitdraagt. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Mark Janssens verliep als volgt: • begeleiding bij de opmaak en het nazicht van het marketing- en financieel plan • verificatie van het marktonderzoek en de concurrentieanalyse • SWOT-analyse met alle betrokken partijen • studie van de mogelijke subsidiekanalen • begeleiding bij de selectie van de financieringsbronnen. Bijkomende info: www.cambioworks.be

48


Moederbedrijf Antwerp Business Center nv Spin-off China Business Center Coach Edwin Desmyter

ABC of Antwerp Business Center (ABC) is een bedrijvencentrum en zorgt ervoor dat zijn klanten zich kunnen focussen op hun kerntaken. ABC biedt flexibele kantooroplossingen en ondersteunende diensten op maat van groeiende bedrijven. ABC is al meerdere jaren sterk actief rond de Chinese markt. Uit de samenwerking met deze Chinese klanten kwam aan het licht dat zij nood hebben aan een aantal gemeenschappelijke behoeften die buiten het kader van het normale dienstenaanbod van ABC vallen. Deze behoeften lopen zeer sterk uiteen. Om er een tweetal te noemen: oriëntatie op de financieringsmarkt en begeleiding rond mergers & acquisitions. Maar ook behoeften uit de privésfeer, voortvloeiend uit culturele verschillen, komen naar voren. ABC speelt hierop in door te starten met een China Business Center (CBC). Aanvankelijk wordt dit een aparte afdeling binnen ABC, maar het doel is om deze tegen eind 2011 te externaliseren en het CBC-concept verder uit te rollen naar andere Europese grootsteden. Door intensieve prospectie werden in 2010 reeds 9 nieuwe klanten geworven plus een aantal veelbelovende prospecten. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt: • procesbegeleiding bij het opstellen van het ondernemingsplan • procesbegeleiding bij het opstellen van het financieel plan • procesbegeleiding bij het opstellen van het marketingplan • projectbegeleiding bij stuurgroep en projectmanagement. Bijkomende info: www.abc.be


49

Moederbedrijf Ara nv Spin-off Roos Productions nv Coach Dirk De Jongh

Reeds meer dan 25 jaar is ARA nv België dé wereldwijde specialist in sublimatietransfers. Sublimatieprints worden gebruikt bij de productie van sportkleding, tapijten, enzovoorts. Onder hoge druk en bij een temperatuur van ± 210 °C worden de in patroon gesneden polyesterstoffen voor assemblage van de kledij bedrukt. Vanuit hun passie voor poppen- en het poppenhuizenmuseum De Kleine Wereld in Lier, kregen moeder en dochter Lena De Swert en Els van Houtven het idee om een uniek en gloednieuw concept uit te werken, namelijk patronen voor poppenkledij. Samen met Rosaline Heerkens, actief in de modewereld, combineerden ze textieldruk, mode en poppen tot een nieuw product: DressYourDoll. Deze voorbedrukte patroontjes voor poppenkleedjes werden met veel liefde en enthousiasme ontwikkeld voor grootmoeders, moeders en kinderen die graag creatief met poppenkleding bezig zijn. DressYourDoll wordt vermarkt onder de spin-off Roos Productions nv. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Dirk De Jongh verliep als volgt: • begeleiding bij de marketing en verkoopaanpak in België en Europa. Bijkomende info: www.dressyourdoll.be

50


Moederbedrijf Aristoco bvba Spin-off Cubigo Coach Dirk De Jongh

Aristoco bvba is een jong en dynamisch ICT-bedrijf dat werd opgericht in 2006. Aristoco stamt uit de onderzoekswereld in de multimedia. Hun doel is de perfecte balans te vinden tussen ICT en marketing door gebruik te maken van de modernste technologieën. Ze richten zich op innovatieve producten en oplossingen in de wereld van touchscreens en multimedia waarbij gebruiksgemak op de eerste plaats komt. Gaandeweg werd duidelijk dat er een grote behoefte was aan makkelijk toegankelijke informatie en diensten via de nieuwe media. Dit was een opportuniteit om een zeer gebruiksvriendelijk online informatie- en dienstenplatform te ontwikkelen voor onder andere 50-plussers. Hiervoor werd Cubigo ontwikkeld, het nieuwe platform voor toepassingen op touchscreen pc’s en tablets. Eenvoud is het basiselement van Cubigo. Met een simpele touch kan je berichten sturen, het nieuws lezen, recepten opzoeken, de kalender bijhouden, het weerbericht bekijken, muziek beluisteren, domotica bedienen enzovoorts. De touchscreen interface is zeer intuïtief en heel eenvoudig om onder de knie te krijgen. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Dirk De Jongh verliep als volgt: • begeleiding bij het uitwerken van het b2c-concept • begeleiding bij het in kaart brengen van het marktpotentieel • begeleiding bij het uitwerken van het businessmodel en de marktaanpak. Bijkomende info: www.cubigo.com


51

Moederbedrijf B&Co Spin-off SBI nv Coach Marc De Clerck

B&Co is een medische groep van 6 bedrijven die zich sinds 1987 specialiseren in hightech medische hulpmiddelen: lasers zijn een belangrijk element in 4 bedrijven, orthopedische hulpmiddelen en implantaten in 2 bedrijven. Het aanbod gaat van dentale lasers, over lasers voor urologie, vaatheelkunde en orthopedie tot lasers voor huidverstrakking en -verjonging. Verder zijn dynamische kniebraces, shockwavetherapie, traumamateriaal en implantaten eveneens belangrijke groepen. B&Co biedt ook nog specifiekere producten aan zoals niersteenverbrijzelaars, Icoone, Coolsculpting of polsimplantaten op maat, en kraakbeen resurfacing. Door voortdurende innovatie staat B&Co voor het verbeteren van de levenskwaliteit van de patiënt en van de effectieve geneeskunde. SBI nv introduceert een van die innovaties: een nieuwe technologie in dental bleaching. Deze evenaart de kwaliteit van de duurdere lasertechnologie en het apparaat kan aan een veel lagere kostprijs geproduceerd worden. Het unieke concept bestaat uit de Smartlight 3LT en de unieke Smartbleach® gel en wordt wereldwijd verdeeld. Omdat SBI zich met dit product niet enkel wil richten naar de b2b-markt (distributeurs en tandartsen), maar ook een b2c-strategie op het oog heeft, zijn hiervoor meer middelen en een andere marketingaanpak nodig dan datgene wat het moederbedrijf hanteert. Vandaar dat er werd geopteerd voor een externe spin-off. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Marc De Clerck verliep als volgt: • klankbord bij de opstart van het projectplan en het marketingplan • begeleiding bij de review van de businesscase en samenstelling van het managementteam. Bijkomende info: www.sbidental.com of www.mooiengezondmetlaser.be

52


Moederbedrijf BioRacer nv Spin-off ReSkin Medical nv Coach Ivo Neyrinck

In 1984 besluit Raymond Vanstraelen de ervaring die hij opdeed als renner en begeleider van toprenners, zijn technische kennis en die van anderen, aan te wenden om een nieuwe generatie fietsers te voorzien van materialen en kledij die letterlijk en figuurlijk op hun maat gesneden zijn. BioRacer, een samentrekking van ‘Biomechanica’ en ‘Racer’ ziet het levenslicht. In 2005 stond BioRacer voor een nieuwe uitdaging toen meerdere renners zitvlakproblemen meldden na meerdaagse wedstrijden. Door verschillende weersomstandigheden en wrijving wordt de huid zeer gevoelig en kunnen de renners last krijgen van brandwonden en zweren. BioRacer nam contact op met de textielafdeling van de Hogeschool Gent en samen met hen werd ReSkin ontworpen. De oplossing werd een bi-elastische pleister (rekbaar in de lengte en breedte) die perfect op de huid aansluit en wrijving en blaren voorkomt. ReSkin vormt een soort ‘tweede huid’ en kan voor tal van toepassingen gebruikt worden. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Ivo Neyrinck verliep als volgt: • begeleiding bij de marktdefinitie en het in kaart brengen van de marktsituatie • vastleggen van financiële en marktobjectieven • budgetteren van resultatenrekening, balans en operationeel plan • strategiebepaling en promotionele aanpak • bepaling van de praktische aanpak van de organisatie. Bijkomende info: http://i-use –reskin.com


53

Moederbedrijf BioRICS nv Spin-off Interne spin-off Coach Maurice Mergeay

BioRICS is opgericht als spin-off van de KULeuven, meer specifiek vanuit het labo M3-Biores, onder leiding van Prof. Daniel Berckmans. Het doel is om de gezondheid en de conditie (bv. stresstoestanden) van individuele personen individueel te monitoren en te verbeteren door realtime metingen van bioresponses. BioRICS heeft zich in het verleden steeds toegespitst op de realisatie van projecten. Nieuw ontwikkelde producten vormen de basis voor een interne spin-off met als doel de verkoop en marketing van deze producten. Een eerste product is de e-PACSLAC. Dit is een pijnmonitor waarmee aan de hand van o.a. gelaatsuitdrukkingen bepaald en geëvalueerd kan worden in welke mate de patiënt (bv.een dementerende bejaarde) pijn ervaart. Een tweede product is de Databox. Dit product zorgt voor een continue monitoring van variabelen, gemeten via draagbare sensoren. De gegevens worden automatisch doorgestuurd naar de BioRICS-website waar de gebruiker de evolutie van zijn prestatiescores (fysiek, mentaal, enz.) kan opvolgen. Impac-t voor tennis is een specifieke toepassing van deze technologie. Wereldwijd kunnen coaches de spelers individueel volgen op het vlak van fysieke en mentale conditieparameters. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maurice Mergeay verliep als volgt: • begeleiding bij het opstellen, checken en verbeteren van het businessplan • begeleiding bij het zoeken naar financiering voor de uitvoering van het businessplan. Bijkomende info: www.biorics.com , www.e-pacslac.com

54


Moederbedrijf Contineo Spin-off Net-Adept (INTERNE SPIN-OFF) Coach Luc Geudens en Geert Jeurissen

Contineo is gestart als installateur van telecomsystemen en databekabeling. Hierbij werd bekabeling voorzien voor IT-infrastructuur en bijhorende zaken zoals ip-camera’s, toegangscontrole, ip-telefonie. De activiteiten groeiden door naar het volledig inrichten van serverruimtes: bekabeling, installatie van verhoogde vloeren, racks, airco, redundante stroom … Op vraag van enkele klanten zorgde Contineo voor het volledige systeembeheer: installatie, configuratie, onderhoud en support van routers, switches, servers, pc’s, printers …, kortom: het volledige beheer van de informatica. Men kwam tot de vaststelling dat dergelijke installaties perfect zijn voor grote bedrijven, maar dat kmo’s veelal in de kou blijven staan omdat zulke investeringen financieel moeilijk haalbaar zijn en meestal oversized zijn. Daarnaast beschikken deze kleine bedrijven meestal niet over in-huis informaticakennis om kleine en grote IT-problemen op te lossen. Van daaruit kwam het idee om informatica als een dienst aan te bieden. Hierbij wordt bij de klant geen server geplaatst, maar komt alles centraal in het Contineo-datacenter te staan. De klant heeft 24/7 overal toegang tot zijn gegevens; het enige dat hij nodig heeft is een internetverbinding. De klant betaalt een vast maandelijks bedrag en moet zich totaal geen zorgen meer maken over investeringen e.d. Contineo fungeert hierbij als single point of contact. De voordelen voor de klant zijn groot: geen investeringen, geen IT-zorgen, zeer gemakkelijk uit te breiden systeem, op maat van de klant. Contineo zorgt voor licenties, back-ups, antivirus, onderhoudscontracten, helpdesk, veiligheid, beschikbaarheid … Er zijn ondertussen een heleboel klanten die dit systeem gebruiken en allemaal zijn ze tevreden over de mogelijkheden. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Luc Geudens en Geert Jeurissen verliep als volgt: • begeleiding bij de update van het financieel plan • ondersteuning bij het bepalen van de aangewezen investeringskanalen en dossiervoorbereiding voor indiening bij mogelijke investeerders • begeleiding en fungeren als klankbord bij het uitwerken van het marketing- en verkoopplan. Bijkomende info: www.contineo.be/managed-services


55

Moederbedrijf Cura Plus Spin-off Z-Org Coach Marijke Beel

Cura Plus is actief in de zelfstandige thuisverpleging in de regio Turnhout. Vanuit de thuisverpleging merkt zelfstandig verpleegkundige en zaakvoerder Marc Driesen de nood aan een omvattender zorg in de thuiszorg. Via Z-org wil Marc Driesen deze dienstverlening aan huis over heel Vlaanderen organiseren, zodat de patiënt beter af is, de mantelzorger een stuk ontlast wordt en weer gewoon eens tijd heeft voor de ‘tas koffie’. Door geïntegreerde, hoogstaande en betaalbare zorgen dienstverlening op maat aan te bieden, kan de hulpbehoevende langer thuis blijven wonen zonder overbelasting van de mantelzorg. In februari begon een proefproject in Turnhout waarvoor zich op voorhand al verscheidene klanten meldden. Voor dit proefproject werd een halftijds administratief – coördinerend personeelslid aangeworven. Momenteel lopen de gesprekken om ook projecten op te starten in de rest van de provincie Antwerpen en de andere Vlaamse provincies. Ondertussen werd beslist dat Marc Driesen Z-org zal organiseren vanuit Cura Plus. Het moederbedrijf wordt opgesplitst in twee business units. Daarnaast wordt nog een vzw opgericht omdat in het zorglandschap een aantal zaken eenmaal vlotter lopen als vzw. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Marijke Beel verliep als volgt: • begeleiding bij het bepalen van missie, doelstellingen en strategie • bepalen van de dienstenkorf • begeleiding bij het opstellen van het financieel plan en de Balanced Score Card • begeleiding bij de opstart met de leveranciers • begeleiding bij het uitwerken van de personeelsorganisatie en het marketingplan.

56


Moederbedrijf CVWarehouse nv Spin-off Interne spin-off Coach Maarten Laga

CVWarehouse is actief in de rekruteringsector en heeft een unieke combinatie van een hrm-opvolgingsplatform met een databank van kandidaten. De focus van CVWarehouse ligt op de b2b-sector. Het platform waarop de verschillende actoren met elkaar in contact kunnen komen, wordt aan de bedrijven aangeboden. Door de constante evoluties in de hr-wereld blijft de unieke aanpak van CVWarehouse een succes. Toch merkt men dat de markt te lijden heeft onder de gevolgen van de financiële crisis. Vandaar ontstond het plan om de markt te benaderen vanuit een volledig nieuwe, parallelle aanpak. Hierbij ligt de focus echter op de b2c (c voor candidate). Aangezien de b2c-markt een volledig andere aanpak vraagt dan de b2b-wereld waarmee CVWarehouse vertrouwd is, werd geopteerd voor het oprichten van een eigen structuur die zelfstandig en onafhankelijk van de moederorganisatie tewerkgaat. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten Laga verliep als volgt: • definitie van de missie en de visie van de spin-off en doelafbakening • begeleiding bij het bepalen van de hr-samenstelling en de bedrijfscultuur • begeleiding bij het opstellen van het financieel plan en het terugverdienmodel • onderzoek naar subsidiemogelijkheden • zoeken naar samenwerkingsverbanden. Bijkomende info: www.candidate.cvwarehouse.com


57

Moederbedrijf De Laro Spin-off De Laro – Art in Business Coach Luc Geudens

Kunstgalerij De Laro combineert reeds 15 jaar een prachtige omgeving met twee unieke binnengaleries en is uitgegroeid tot een internationale galerij met de nodige kennis van zaken. De Laro vertegenwoordigt een vaste kern internationaal gerenommeerde kunstenaars en neemt deel aan internationale kunstbeurzen. Op regelmatige basis worden er ook nieuwe tentoonstellingen en andere kunstevenementen ingericht. Vanuit deze activiteiten en de prachtige ligging in Meerle in een parkachtige tuin, groeide de idee van De Laro – Art in Business. Kunst moet immers niet alleen statisch getoond worden, maar moet ook beleefd en gedeeld worden. De combinatie van kunst, de prachtige omgeving en de aanwezige infrastructuur biedt heel wat mogelijkheden voor het bedrijfsleven. Bij De Laro – Art in Business kunnen bedrijven terecht voor conferenties op maat, kunstadvies met unieke teambuildingprogramma’s, bedrijfsrecepties, directiediners, trainingen, coachings en allerlei andere programma’s met een culturele invalshoek. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Luc Geudens verliep als volgt: • begeleiding en klankbord bij de actualisering van het businessplan, inclusief een uitgebreider financieel plan • begeleiding bij het opstellen van het marketingplan, inclusief marktonderzoek • begeleiding bij de creatie van de spin-offorganisatie. Bijkomende info: www.delaro.com

58


Moederbedrijf De Muynck & Co Spin-off De Muynck & Co – Integrale planning Coach Rik Michel

De Muynck & Co Accountants (nu: MDMJ Accountants) heeft een lange traditie opgebouwd in juridische, fiscale en financiële dienstverlening aan zelfstandigen, vrije beroepen en kmo’s. De persoonlijke begeleiding waar zij borg voor staan, wordt bijzonder positief onthaald bij vrije beroepen en garandeert de continuïteit van het kantoor. Vanuit de activiteit als boekhoudkantoor werd duidelijk dat een groot deel van het cliënteel nood had aan een gestructureerd, onafhankelijk financieel advies. Daarom werd een volledig eigen concept ontwikkeld onder de naam ‘Integrale Planning’. Op basis van een grondige juridische, financiële en fiscale analyse van de vermogenstoestand van de klant worden voorstellen aangeboden die in overleg met de klant begeleid en uitgevoerd worden. Deze ‘Integrale Planning’ biedt de klanten een optimale inkomens- , vermogens- , pensioen- en nalatenschapsplanning. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Rik Michel verliep als volgt: • begeleiding bij de concurrentieanalyse en de prijszetting • Begeleiding bij het opstellen van het businessplan, inclusief cashflow & break-evenanalyse • coaching van de junior projectleider. Bijkomende info: http://www.demuynckco.be/finest.htm


59

Moederbedrijf Delta Software Services bvba Spin-off Softwarepakketten Delta Manager & Delta Small Business Coach Herman Vanheusden

Delta Software Services (DSS) is al meer dan 20 jaar actief op de markt van softwareontwikkeling en implementatie. DSS draagt flexibiliteit, actualiteit en eenvoud hoog in het vaandel. Hun softwareoplossingen zijn gericht op de moderne en evolutieve kmo. Van een beginnende starter tot een groeiend bedrijf, ieder vindt zijn gading in de software van DSS. Vanuit de ervaring als softwareontwikkelaar ontstond de idee om een nieuw soort ERP pakket op de markt brengen, speciaal voor kmo’s. Dit pakket moest prijsgunstig zijn en bestaan uit een basisstandaard frame, waarop gemakkelijk een verregaande customizing kan doorgevoerd worden. De bedrijfssoftware Delta Manager is voor de kmo een eenvoudige, maar compleet geïntegreerde oplossing die bedrijfsprocessen optimaliseert door ze samen te brengen in één systeem. De zeer uitgebreide en makkelijk te implementeren basisversie vormt ondertussen de ruggengraat van menig kmo. De gratis bedrijfssoftware Delta Small Business richt zich met zijn prima uitgewerkte functionaliteiten specifiek op kmo’s die eenvoudig willen beginnen, en vooral op starters die een toekomstige groei niet uitsluiten. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Herman Vanheusden verliep als volgt: • begeleiding voor het projectteam • begeleiding bij het opstellen van het businessplan • begeleiding bij het opstellen van het marketing- en salesplan. Bijkomende info: www.dss.be

60


Moederbedrijf Educam vzw Spin-off Educam Services nv Coach Edwin Desmyter

Educam vzw is het kennis- en opleidingscentrum van en voor de automobielsector en metaalaanverwante sectoren. Om die taak blijvend waar te maken, staat het voortdurend in contact met een netwerk van belanghebbende organisaties. Educam zag een businessopportuniteit in de oprichting van een externe commerciële tak waarin een cluster aan nieuwe opleidingen en hieraan gerelateerde diensten zouden kunnen worden ondergebracht. Deze nieuwe activiteiten zijn echter niet verenigbaar met het vzw-statuut van moederbedrijf Educam. Educam Services nv ging in Lokeren van start met de bouw van een gloednieuw trainings- en opleidingscomplex voor de automobielsector. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt: • procesbegeleiding bij het opstellen van het ondernemings- en financieel plan • procesbegeleiding bij de stuurgroep • procesbegeleiding bij de alliantievorming tussen moederbedrijf en spin-off. Bijkomende info: www.educam.be


61

Moederbedrijf Emgo nv Spin-off Ducatt nv Coach Yves Bastiaens

Emgo nv, een joint venture van Osram en Philips, is actief in de glassector en Europees marktleider voor diverse glazen componenten voor de lichtindustrie. Ze produceren ondermeer glazen buizen in verschillende diameters en buitenballonnen voor gloeilampen. De dalende traditionele lampenmarkt en het besluit van de Europese Commissie om de gloeilamp uit te faseren, hebben een grote invloed op hun traditionele business. Emgo moest dan ook op zoek naar alternatieve businessopportuniteiten. Men besloot om de ballonnenfabriek af te splitsen onder een nieuw bedrijf, Ducatt nv. Het werd opgericht door twee management teamleden van Emgo met de steun en kapitaal van Capricorn en LRM. Het nieuwe bedrijf biedt een tewerkstelling aan een 100-tal Emgo-medewerkers en richt zich vanaf nu op de productie van hoogwaardig glas voor solartoepassingen. Het op maat uitgewerkte coachingtraject, door spin-off scout Yves Bastiaens, bestaat uit : • begeleiding bij de organisatie van de nieuwe verkoopstrategie van de spin-off. Bijkomende info: www.emgo.be

62


Moederbedrijf Eurohistocyt Spin-off Nateco Coach Ivo Neyrinck en Hans Bracquené

Eurohistocyt is een healtchcarebedrijf dat gespecialiseerd is in het aanleveren van een uitgebreide waaier aan diagnostische testen aan de arts of onderzoeker. Marc Ramael, mede-eigenaar van Eurohistocyt, heeft als patholoog veel ervaring in het onderzoek naar baarmoederhalskanker, de tweede meest voorkomende vorm van kanker bij de vrouw. Screening wordt meestal uitgevoerd door de klassieke PAP uitstrijkjes. Deze methode is indirect en meet in feite het eindresultaat van een HPV (Human Papilloma Virus) infectie. Marc Ramael en Jean-Paul Sanders besloten op zoek te gaan naar een nieuwe methode waarbij de micro-array voor HPV detectie- en subtypering ingeschakeld zou worden als diagnose en screeningtechnologie. Dit onderzoek resulteerde in een platformtechnologie waarbij gebruik gemaakt wordt van nanotechnologie als detectiesysteem voor biomoleculen. In vergelijking met bestaande klassieke visualisatietechnieken blijkt deze nanotechnologische detectie veel gevoeliger te zijn, wat nieuwe perspectieven opent voor de detectie van biologische moleculen in extreem lage concentraties. Hierbij kan ondermeer gedacht worden aan applicaties zoals vroegtijdige kankerdetectie, voedsel- en bioveiligheid … Het nieuwe bedrijf Nateco focust zich op de ontwikkeling van diagnostische testen voor Mycoplasma, HPV en Burkholderia. De testen voor Mycoplasma en HPV zullen in eerste instantie in de Benelux aan de man gebracht worden. De test voor Burkholderia kwam tot stand in samenwerking met het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) en zal ingezet worden in Thailand, Cambodja en Birma (Myanmar). Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Ivo Neyrinck en Hans Bracquené verliep als volgt: • objectiefstelling (financiële en marktobjectieven) • keuze van het businessmodel • aflijnen en kwantificeren van de markten en keuze • budgetteren van de resultatenrekening, balans en operationeel plan • strategiebepaling + organisatie spin-off • juridische organisatie • onderhandelen met partners. Bijkomende info: www.eurohistocyt.com


63

Moederbedrijf F Care Systems nv Spin-off interne spin-off SPATADERBEHANDELING Coach Herman Vanheusden

F Care Systems is sinds 2001 specialist op het gebied van medische en esthetische apparatuur. Via distributienetwerken in verschillende Europese landen en Amerika, is F Care Systems uitgegroeid tot een bedrijf met internationale uitstraling. Naast de eigen producten heeft F Care Systems zijn gamma in België uitgebreid door distributieovereenkomsten met buitenlandse producenten. Met het zelfontwikkelde TC3000-toestel kunnen schoonheidsspecialisten al enkele jaren zelf kleine spatadertjes behandelen. Momenteel beschikt F Care over een nieuwe, meer geavanceerde technologie (EVRF) die een zogenaamde endoveneuze behandeling van grote spataders toelaat. Binnen F Care Systems werd besloten over te gaan tot de oprichting van een interne spin-off die zich richt op het volledige gamma aan spataderbehandeling. De technologie en kennis van F Care rond deze problematiek staat ondertussen volledig op punt en het moment is aangebroken om dit op de wereldwijde markt te zetten. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Herman Vanheusden verliep als volgt: • begeleiding bij het samenstellen van het projectteam voor het marketingdeel van het businessplan • begeleiding bij het opzetten van het projectplan en de uitwerking van het businessplan • begeleiding bij het zoeken naar investeerders. Bijkomende info: www.fcaresystems.com

64


Moederbedrijf Group IC nv Spin-off Murisotec Coach Hervé Bervoets

Group IC nv is via de afdeling Isomatec meer dan 20 jaar gespecialiseerd in het uitvoeren van isolatiewerkzaamheden met gespoten Polyurethaan-isolatie (PUR). Door de jarenlange ervaring in de isolatie en de ambitie van bedrijfsleider Ludo Hermans om zijn productaanbod continu te verbeteren, kwam men terecht bij het innovatieve Britse systeem van ECOparels. Deze ECOparels richten zich specifiek op spouwmuurisolatie en zijn zowel geschikt voor nieuwbouw als voor renovatie. De parels worden via een minieme opening in de muur aangebracht en vormen zo een zeer gelijkmatige, vochtwerende en dampdoorlatende isolatielaag. Group IC heeft het product verder geoptimaliseerd zodat het in de loop van 2010 deze ecologische en prijsbewuste isolatiemethode via zijn nieuwe afdeling Murisotec kon commercialiseren op de Belgische markt. De ECOparels kenden reeds in de tweede helft van 2010 een groot succes. Hierdoor kon Group IC negen bijkomende voltijds personeelsleden in dienst nemen. In 2011 wordt een franchisesysteem uitgewerkt zodat in elke Vlaamse provincie een franchisenemer de isolatiewerken kan uitvoeren. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Hervé Bervoets verliep als volgt: • begeleiding bij de uitwerking van het business- en strategisch plan • uitwerking van het marketingplan op basis van een marktonderzoek • begeleiding bij dossier kmo-innovatieproject. Bijkomende info: www.murisotec.com


65

Moederbedrijf Gruut Spin-off Gruut brood Coach Maarten Laga

De artisanale Gentse stadsbrouwerij Gruut werd enkele jaren geleden opgericht door Annick Desplenter. Deze kleinschalige brouwerij is uniek omdat het bier er niet gebrouwen wordt op basis van hop, maar op basis van een middeleeuws recept met een kruidenmengsel als ingrediënt. Gruut was al sinds eind 2008 bezig met de uitwerking van een nieuw idee rond hetzelfde concept als zijn bier, namelijk het Gruut-brood: een brood dat ook gebaseerd is op artisanale, historische recepten en waarin een restproduct van het brouwproces, de draf, verwerkt wordt. Aangezien er van dit bakprocedé geen echte recepten meer bestaan, maar enkel aanwijzingen hoe dit zuurdesembrood gefabriceerd dient te worden, werd er samengewerkt met het CTL in Gent om hiervoor een procedé uit te werken. De spin-off om dit brood te commercialiseren wordt in eerste instantie intern opgericht om in een later stadium eventueel geëxternaliseerd te worden. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten Laga verliep als volgt: • begeleiding bij het marktonderzoek en de positioneringsanalyse • begeleiding bij de productieanalyse • opstellen van het financieel plan en vaststellen van de investeringsbehoefte • opportuniteitsonderzoek en voorbereiding voor het indienen van een IWT-dossier. Bijkomende info: www.gruut.be

66


Moederbedrijf Hafibo nv Spin-off Hafinox Coach MARK JANSSENS

Hafibo nv is een metaalverwerkend bedrijf dat totaaloplossingen aanbiedt op het vlak van plaatwerk, constructiewerk en industriële montage van staal en verzinkte staalplaat. Vanuit de markt kreeg Hafibo geregeld de vraag naar inoxverwerking. Aangezien dit een behoorlijk andere aanpak vereist, ging men aanvankelijk enkel occasioneel in op deze vraag. Geleidelijk aan groeide de ervaring in de inoxverwerking en het besef dat hiervoor een markt bleek te zijn. Hafibo richtte hiervoor een interne spin-off op met de naam Hafinox. Hafinox biedt totaaloplossingen op vlak van plaatwerk, constructiewerk en industriële montage in inox. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Mark Janssens verliep als volgt: • opmaak en nazicht van het marketing- en commercieel plan • verificatie van het marktonderzoek en de concurrentieanalyse • SWOT-analyse met alle betrokkenen • studie van juridische aspecten en risico-inventarisatie • begeleiding bij de voorbereiding van de presentatie en de verdediging voor de raad van bestuur. Bijkomende info: www.hafibo.be


67

Moederbedrijf Helbig nv Spin-off Interne spin-off winkelinrichting Coach Edwin Desmyter & Marc Bogaert

Helbig staat bekend als producent van kwalitatieve en creatieve modulaire systemen voor winkel(her)inrichting. Binnen de retail worden hun etaleersystemen onder andere gebruikt in kleding- en schoenenwinkels, in optiek- en lederwarenzaken, in apotheken en in de foodsector (bakkerijen & slagerijen). Vanuit hun activiteiten en kennis van de hardware van de winkelinrichting, constateerde Helbig het toenemende belang van de belevingsaspecten als mogelijkheid om de omzet van een winkel te verhogen. Daaruit ontstond de idee om in de toekomst op te treden als adviseur van klanten over hun winkelinrichting. Enkele diensten die momenteel aangeboden en verder uitgebouwd worden: • screenen van de bestaande winkelinrichting • opstellen van een plattegrond • periodieke ondersteuning bij de start van een nieuw seizoen • algemene ondersteuning bij het inrichten voor de opening van een winkel. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Marc Bogaert en Edwin Desmyter verliep als volgt: • procesbegeleiding bij het opstellen van het ondernemingsplan • procesbegeleiding van het financieel plan • procesbegeleiding bij marketing en strategie • procesbegeleiding bij stuurgroep, planning en projectmanagement. Bijkomende info: www.helbig.be

68


Moederbedrijf Het Anker Spin-off Whisky Gouden Carolus Single Malt Coach Frank Geerts

Brouwerij Het Anker is een van de oudste brouwerijen in België en groeide doorheen de jaren uit tot een internationaal gelauwerde brouwerij die borg staat voor een authentieke en unieke smaakbeleving. De oude recepten vormen er nog steeds de basis van het brouwproces en een variëteit aan hop en kruiden brengt de bieren op smaak. Een aantal jaar geleden kocht zaakvoerder Charles Leclef de oude hoeve van de familie Van Breedam, de oorspronkelijke oprichters van de brouwerij in de 19e eeuw, met de bedoeling er een whiskystokerij te creëren. Deze whisky zal volgens de traditionele normen worden gestookt, maar vertrekt van bierbeslag. De whiskystokerij wordt dan ook het perfecte huwelijk tussen twee familietradities: brouwen en distilleren. Voor het unieke procedé werd de afgelopen jaren al testproductie bij Filliers gedaan. Het is een creatieve manier om een nieuw product te creëren en een hoger rendement aan de productiecapaciteit te geven. In 2013 zal de Gouden Carolus Single Malt Whisky drie jaar op eiken vaten gerijpt hebben en zullen de eerste vaten klaar zijn voor consumptie. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Frank Geerts verliep als volgt: • begeleiding bij de analyse van de voor- en nadelen van een externe partner • begeleiding bij het opstellen van het businessplan, inclusief budgettering en groeiscenario • begeleiding bij het samenstellen van het spin-offteam • begeleiding bij het opstellen van het distributiemodel. Bijkomende info: http://whisky.hetanker.be


69

Moederbedrijf Imexpan nv Spin-off 90 plus Wines Coach Maarten Laga

De heer Perez handelt reeds jaren via het internet en ontwikkelde hiervoor verregaande computermodellen die hem in staat stelden door optimale informatie maximaal rendement te halen. Voor het bedrijf Imexpan nv werd een computermodel ontwikkeld dat volledig automatisch alle relevante informatie over motorfietsen en buitenboordmotoren over de hele wereld verzamelt en opslaat in een databank. In het kader van de persoonlijke hobby van dhr Perez werd sinds 1995 ook informatie verzameld en opgeslagen over de kwaliteit en prijs van wijnen. De kwaliteitsinformatie is vooral afkomstig van de belangrijkste wijngidsen. De prijsinformatie werd geleidelijk aan verzameld vanuit prijslijsten, informatie op websites en vanuit automatische connecties met internationale wijnhandelaren en wijnhuizen. Daarbij werd initieel vooral gefocust op de topwijnen met een score boven de 90/100 in de internationale wijngidsen. Later werd de scope verbreed. Momenteel bevat de database up-to-date informatie over 400.000 vintages (combinatie van een jaargang/etiket), met 26 miljoen prijselementen. Met de kennis en ervaring die binnen Imexpan aanwezig is inzake grote informatiestromen en het manipuleren van deze data, werd met ‘90 plus Wines’ voor de wijnhobby van de heer Perez een aparte vennootschap opgericht die de hobby kan laten uitgroeien tot een echte commerciële activiteit. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten Laga verliep als volgt: • begeleiding bij het marketingonderzoek • begeleiding bij het opstellen van de bedrijfsstrategie, inclusief het uitwerken van geschikte businessmodellen • begeleiding bij het opstellen van het financieel plan • begeleiding bij het samenstellen van het team. Bijkomende info: http://90pluswines.com

70


Moederbedrijf Keller Lufttechnik Benelux cv Spin-off Rook en warmteafvoer in gesloten parkeergarages Coach Mark Janssens

Keller Lufttechnik Benelux cv werd in 1984 door ir. Luc Boels opgericht als zelfstandig studie- en verkoopsbureau voor industriële ontstoffing. Het vertegenwoordigt nog steeds de producten van Keller Lufttechnik GmbH, een Duitse wereldleider in afzuigings- en afscheidingstechnologie. De systemen van Keller Lufttechnik worden in bijna alle industrietakken gebruikt voor het wegzuigen van stof, dampen, nevels, productieafval ... wat een probleemloze productie in een veilige en nette bedrijfsomgeving garandeert. Wegens de goede samenwerking stelde Keller Lufttechnik GmbH in 1993 aan de familie Boels voor om Keller France SARL over te nemen. Beide firma’s groeiden al snel uit tot een referentie in afzuiging- en afscheidingstechnologieën. In een continue zoektocht naar differentiatie werd door een toevallig contact de mogelijkheid aangebracht voor een nieuwe activiteit: sleutel-op-de-deurinstallaties voor rook- en warmteafvoer (RWA) in ondergrondse parkeergarages. Gebaseerd op de in huis gekende ventilatietechnieken en ondersteund door de aanwezige ingenieurs, tekenaars en montageteams bleek dit een ideale opportuniteit om het ondernemingsrisico te spreiden. Deze nieuwe activiteit concentreert zich namelijk in de bouwsector en staat los van de conjunctuurgevoelige industriële activiteiten van Keller. De keuze was zo succesvol dat men recent is overgegaan tot de oprichting van een aparte afdeling voor projecten in RWA en compartimentering. Dit alles werd vastgelegd in een nieuwe strategie voor de bedrijvengroep rond Keller. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Mark Janssens verliep als volgt: • verificatie van het marktonderzoek en concurrentieanalyse • begeleiding bij het opmaken van een marketing- en commercieel plan • SWOT-analyse met alle betrokkenen • studie van juridische aspecten i.v.m. accreditaties en attesten • voorbereiding presentatie en verdediging voor de raad van bestuur. Bijkomende info: www.keller.be


71

Moederbedrijf Kinget-Pauwels bvba Spin-off Interne spin-off Coach Herman Vanheusden

Stefaan Kinget baat als zelfstandige apotheker zijn apotheek in Bertem uit en is leverancier van geneesmiddelen aan een rust- en verzorgingstehuis. Hij zette een semigeautomatiseerde nevenactiviteit op voor het speciaal verpakken van geneesmiddelen voor aanlevering aan de rust- en verzorgingstehuizen (RVT). De bewoners van deze RVT’s moeten immers allemaal hun medicatie krijgen op verschillende tijdstippen van de dag. Traditioneel worden deze geneesmiddelen manueel in potjes herverdeeld die dan per patiënt worden bedeeld. Dit is een tijdrovende activiteit die een vrij hoge foutenlast met zich meebrengt. Apotheker Kinget paste als een van de eersten in België een systeem van fragmentatie/ dosering/verpakking toe. Dit systeem wordt nu verder verfijnd en geautomatiseerd om het te kunnen aanbieden aan meerdere RVT’s. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Herman Vanheusden verliep als volgt: • procesanalyse en opstellen van de procesflow • begeleiding bij het opstellen van het businessplan.

72


Moederbedrijf Kunstencentrum Vooruit vzw Spin-off PressTo Coach Marc Bogaert en Maurice Mergeay

Kunstencentrum Vooruit vzw is bij het grote publiek bekend als dé cultuurtempel van Gent. Concerten, theatervoorstellingen, mediakunstinstallaties, maatschappelijke debatten, literaire avonden, party’s, congressen en hands-on workshops: in Vooruit vinden ze allemaal de uitgelezen locatie, een professionele omkadering en een geïnteresseerd publiek. Ook op het gebied van digitalisering wil Vooruit zich als ondernemer profileren. Vanuit de overtuiging dat de digitale revolutie culturele actoren dwingt om hun rol in de samenleving te herbekijken, stippelt Vooruit sinds 2003 een digitaliseringstraject uit (onder de noemer ‘Arts & Technology’). De verzamelde knowhow uit IBBTonderzoeksprojecten, artistieke projecten met een onderzoekscomponent, internationale netwerken en goede contacten met bedrijven, werpt inmiddels vruchten af. Een van de onderzoeksprojecten waar Vooruit de enthousiaste trekker van was, “PressTo”, heeft de dienstverlening in het Café Vooruit verbeterd. Om de cateringdiensten in dat café zo publieksvriendelijk en efficiënt mogelijk te laten verlopen, werd het uitgerust met PressTo pagers (doosjes die dankzij draadloze technologie aan klanten signaleren dat hun bestelde schotels klaarstaan). In een IBBT-Bootcamp werd het draadloos systeem verder ontwikkeld voor toepassing in restaurants zonder tafelbediening, de retail of elke andere activiteit waar wachtrijmanagement van belang is. Het Café Vooruit was de ideale plaats om het prototype uit te testen en de businesscase uit te werken. Een gedetailleerde markten concurrentieanalyse voor PressTo leidde tot de strategische optie dat Vooruit het product niet zou produceren. De ontwikkelde systemen voor de horeca en de bijhorende kennis werden daarom aangeboden aan een derde partij (iButler.be), die de verdere vermarkting voor zijn rekening zal nemen. Het kunstencentrum heeft op dit moment al een volgend innovatieproject in de startblokken dat beter aansluit bij de doelstelling van de vzw. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Marc Bogaert en Maurice Mergeay verliep als volgt: • begeleiding bij het uitwerken van de businesscase • uitwerken van de mogelijkheden betreffende go-to-market, productimplicaties, e.a. • uitwerken van mogelijke financieringspistes • algemene coaching projectmanagement. Bijkomende info: vooruit.be


73

Moederbedrijf Kunstencentrum Vooruit vzw Spin-off YESPLAN Coach Marc Bogaert en Maurice Mergeay

Met een sterke marktpositie als host voor congressen, evenementen, feesten enzovoorts, is Vooruit ook een belangrijke ‘culturele ondernemer’. In totaal staan er in Vooruit jaarlijks 800 evenementen op de agenda en komen er 300.000 bezoekers over de vloer. In concreto is Vooruit in een tweede traject op zoek gegaan naar applicaties voor interactie met actief betrokken consumenten en innovatieve tools voor gebouwbeheer en event-planning. Een strakke event-planning is dé backbone van Vooruit. Een laagdrempelige applicatie die het planningsproces automatiseert, zou dan ook een grote meerwaarde kunnen opleveren voor de organisatie. Vooruit is lang op zoek geweest naar een goede softwareoplossing ter ondersteuning van zijn activiteiten. Bestaande (en toonaangevende) softwarepakketten werden bestudeerd, maar geen van de pakketten voldeed aan de behoeften. Vooruit heeft daarom zelf het initiatief genomen om een innovatieve planningstool te ontwikkelen die de activiteiten van culturele instellingen stroomlijnt. De sterke punten van YESPLAN zijn: • software gemaakt voor en door evenementbouwers • uitmuntende userinterface die je écht wil gebruiken • een volledig geïntegreerde hr-module en een webapplicatie (Saas) die overal toegankelijk is. Dankzij de steun van IWT kon Vooruit een kmo-haalbaarheidsstudie laten uitvoeren waaruit bleek dat er voldoende marktpotentieel is voor YESPLAN. Samen met de partner Inceptive worden er onder begeleiding van Innotek stappen ondernomen om de spin-off gestalte te geven. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Marc Bogaert en Maurice Mergeay verliep als volgt: • begeleiding bij het uitwerken van de businesscase en het businessplan • structureren van de nieuwe onderneming als joint venture tussen Vooruit en Inceptive • uitwerken van de mogelijkheden betreffende aandeelhoudersmodel en financiering • alignering tussen ondernemingsproject en nieuw samengesteld team • begeleiden bij het uittekenen van de werkprincipes en identiteit van de onderneming. Bijkomende info: vooruit.be

74


Moederbedrijf Magic Mirrors Spin-off Magic Mirrors ‘city’ Coach Edwin Desmyter

Magic Mirrors uit Turnhout is reeds vele jaren dé autoriteit inzake ontwerpen, bouwen en verhuren van spiegeltenten. Deze tenten, die hun ontstaan kenden in de art-nouveau tijd, zijn met hun kenmerkend interieur van o.a. houtsnijwerk, blinkende spiegels en typische verlichting uiterst geschikt om voor tal van festiviteiten de ideale sfeervolle en nostalgische atmosfeer te creëren. Gaandeweg groeide de gedachte om zich met Magic Mirrors ‘city’ op een ander doelpubliek te richten. De spiegeltenten worden permanente socio-culturele ontmoetingsplaatsen met mogelijkheid tot speciale evenementen. Ingeplant op een aantrekkelijke plaats in steden, werken deze constructies met een zekere artistieke waarde waardeverhogend voor iedere stad. Het ondernemingsmodel werd omgebogen naar een model tot commerciële samenwerking met businesspartners. Er werd een nieuw financieel model en een aangepaste presentatie uitgewerkt om potentiële partners te kunnen overhalen. Dit leidde al snel tot een succes: in het Franse Le Havre werd een businesspartner gevonden en kan men rekenen op het engagement van de stad, met als gevolg dat het eerste pilootproject daar op 17 juli 2010 zijn deuren opende. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt: • procesbegeleiding bij het opstellen van het ondernemingsmodel • procesbegeleiding bij het opstellen van het ondernemingsplan • procesbegeleiding bij het opstellen van het financieel plan • procesbegeleiding bij planning, teambuilding en projectmanagement. Bijkomende info: www.magicmirrors.com


75

Moederbedrijf Mortier Catering nv Spin-off Yammies Coach Edwin Desmyter

Mortier Catering nv ontwikkelt en produceert reeds sinds 1971 vispatés, terrines en vegetarisch beleg in portieverpakkingen en glazen potten. Om zijn toppositie op de Europese markt te consolideren wordt er permanent geïnvesteerd in productontwikkeling, technologische innovaties en geïntegreerd kwaliteitsmanagement. Sophie Debusschere, echtgenote van zaakvoerder Kurt Mortier, en haar vriendin Lut Troonbeeckx ontwikkelden een nieuw concept van biobabyvoeding. Ze willen voornamelijk vernieuwing brengen door gebruik te maken van originele combinaties van groenten en fruit zonder bindmiddel en andere toevoegingen, die zowel koud als warm geconsumeerd kunnen worden. Momenteel staan bijvoorbeeld al recepturen op punt op basis van combinaties zoals pompoen, wortelen en mango of spinazie, pastinaak, appel en basilicum. Dit soort pure biobabyvoeding bestaat nog niet in België en onderscheidt zich van de traditionele babyvoeding door zijn puurheid (geen bindmiddel), zijn gebruiksgemak (ook koud te gebruiken), zijn uitzonderlijk goede smaak en geur. Het eten is bovendien gepresenteerd in een praktische en innovatieve verpakking. De oprichting van de spin-off is voorzien voor eind 2011. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt: • procesbegeleiding bij het opstellen van het ondernemingsplan • procesbegeleiding bij het opstellen van het financiële plan • procesbegeleiding bij stuurgroep en projectmanagement • procesbegeleiding bij marketing en communicatie • procesbegeleiding bij alliantievorming.

76


Moederbedrijf Purcon Belgium nv Spin-off Purcon - Catmaran Coach Edwin Desmyter

Purcon Belgium nv is actief in de recrutering en het interimmanagement binnen procurement en supply chain management. Enkele van hun belangrijkste troeven zijn marktkennis, uitmuntendheid in selectie en creativiteit in het profileren en promoten van het merk van hun opdrachtgever. Onder de handelsnaam Catmaran werd een nieuwe activiteitentak opgestart: performance & costmanagement, gericht op de markt van kmo’s en grote bedrijven. Op belangrijke aankopen kunnen immers aanzienlijke besparingen gerealiseerd worden op voorwaarde dat de specialistische kennis in huis is en men hiervoor voldoende tijd kan vrijmaken. Purcon-Catmaran komt hieraan tegemoet met een ‘Purchasing on demand’-formule die uniek is op de Belgische markt. In plaats van aankopers te detacheren op tijdbasis biedt Purcon-Catmaran aan om ‘on the spot’ aankoopprojecten te managen waarbij de klant een besparingsgarantie krijgt. Met dit nieuwe concept richt Purcon zich op een nieuw klantensegment. Deze originele uitbestedingsmethode maakt professioneel aankoopmanagement ook betaalbaar voor kmo’s. Daarenboven zijn de lage kosten en de besparingsgarantie hoogst aantrekkelijk voor een groep van grote ondernemingen die tot dusver opteerde om aankopen uitsluitend in eigen beheer af te handelen. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt: • procesbegeleiding bij het opstellen van het ondernemingsplan • procesbegeleiding bij het opstellen van het financiële plan • procesbegeleiding bij uitwerken van financiering en stuurgroep • procesbegeleiding bij marketing en communicatie. Bijkomende info: www.purcon.com & www.catmaran.com


77

Moederbedrijf Simac3Services Spin-off Workforce Management Software platform Coach Dirk De Jongh

Simac werd in 2005 opgericht als dochteronderneming van systeem- en netwerkintegrator Simac ICT, een onderdeel van het beursgenoteerd Simac Techniek nv. Simac3Services is gespecialiseerd in repetitieve volume installatieen onderhoudsopdrachten en richt zich zowel tot de b2b- als b2c-markt. Typische opdrachten zijn installatie en onderhoud van digitale televisie, internet, telefonie en draadloze installaties. Van bij de start kende het bedrijf een exponentiële groei. Met een personeelsbestand van 110 à 125 techniekers worden momenteel meer dan 22.000 à 25.000 installatieen onderhoudsopdrachten per maand afgehandeld. Hierbij worden meer dan 86 à 100.000 materialen geïnstalleerd of hersteld en vinden gemiddeld 560.000 à 600.000 warehousetransacties plaats. Om dit alles in goede banen te leiden, werd een Workforce Management softwareplatform ontwikkeld. Dit omvat work order intake, capacity/forecast management, planning, mobility, BI & supply chain tools. Simac3Services kwam al snel tot de ontdekking dat dit product veel meer te bieden heeft dan enkel intern gebruik. Het bedrijf richt zich momenteel met dit softwareplatform op de Workforce Management-markt met als doel de serviceprocessen ook bij derden te automatiseren en stroomlijnen. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Dirk De Jongh verliep als volgt: • begeleiding bij het verscherpen van het concept • in kaart brengen van het marktpotentieel, inclusief uitwerken van een marktstrategie & go-to-marketaanpak • verheldering van de positionering • verscherpen van het businessmodel • valuemessaging.

78


Moederbedrijf Stockmans nv Spin-off Fabrica Coach Maarten Laga

De firma Stockmans werd in 1875 opgericht en werd in de drukkerijwereld een waar begrip. Zo is Stockmans een internationale speler in het drukken van kalenders en wire binding. Het feit dat de drukkerijsector zich reeds vele jaren in economisch uitdagende omstandigheden bevindt, noopt de firma Stockmans ertoe steeds alert te zijn in de zoektocht naar diversificatie. Op deze manier is de idee van de one-to-onefabriek ontstaan. Het concept is gebaseerd op een combinatie van vaardigheden die momenteel reeds in de organisatie aanwezig zijn, namelijk: drukkerijactiviteiten in kalenders, marketingopdrachten en doorgedreven toegepaste informatica. De bedoeling is om in te spelen op opkomende trends van ‘precision marketing’. Hierbij wordt drukwerk niet langer in één grote oplage verspreid naar een grote massa, maar wordt het heel gepersonaliseerd en toegespitst op één marktsegment of zelfs tot op persoonlijk niveau. Met deze one-to-onefabriek (Fabrica) wil Stockmans rechtstreeks naar de grote klanten stappen om gezamenlijk dit soort trajecten uit te werken. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten Laga verliep als volgt: • begeleiding bij het samenstellen van het team, inclusief profielbeschrijving en van een uittekenen opleiding • begeleiding bij het uitwerken van de financiële behoeften • uitwerken van een strategie die de verhouding tussen moeder en dochter optimaliseert. Bijkomende info: ondertussen is Stockmans overgenomen door drukkerij De Bie


79

Moederbedrijf Telcom nv Spin-off TEA-Energy NV Coach Geert Sette

Telcom nv is een familiebedrijf dat werd opgericht in 1989. In 1997 nam een nieuwe generatie het roer over. Telcom nv kan zich op vlak van de energie- en nutsvoorziening een specialist noemen: meer dan 20 jaar is Telcom gespecialiseerd in huisaansluitingen voor nutsvoorzieningen. In opdracht van de grote nutsmaatschappijen brengt Telcom gas, elektriciteit, telefonie, televisie en internet tot in de woning en zorgt het voor de plaatsing van de meterinstallatie en de regelapparatuur. Telcom heeft de trend naar groene energie van dichtbij gevolgd. Sinds 2007 bouwt het bedrijf expertise op in groene energie. Telcom meet en stuurt het energieverbruik in openbare gebouwen en bedrijven en installeert zonnepanelen. Om de corebusiness van Telcom niet te verstoren en een verdere groei te realiseren in deze duurzame energieoplossingen, werd voor deze activiteiten de spin-off TEA-Energy nv in het leven geroepen. De verkoop en installatie van zonnepanelen is een eerste product dat wordt vermarkt. Verdere projecten zoals windenergie, energiebeheer enzovoorts, zitten in de pijplijn. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Geert Sette verliep als volgt: • coaching bij het opstellen van het ondernemingsplan • coaching bij opstellen van het dossier externe financiering • coaching bij het opstellen van het verkoopsplan • coaching bij projectmanagement en planning • coaching proces ‘dienst na verkoop’ • coaching bij het opstellen van rapportages. Bijkomende info: www.telcom.be , www.telcom-energy.be

80


Moederbedrijf Thisconnect bvba Spin-off Chili Publish bvba Coach Maurice Mergeay & Luc Geudens

Thisconnect bvba ontwikkelt webtoepassingen. Het team ontwerpt websites, zowel creatief als technisch. Klassieke websites, maar net zo goed onlinesystemen voor crm- of cms-toepassingen en e-commerce. Tegelijk is Thisconnect de drijvende kracht achter de bekende websites www.geboortelijst.be en www.listedenaissance.be. Bovendien is het een bevoorrechte partner voor babywinkels die een concept, point of sale, website, brochure, babyregistratiesysteem of webshop willen ontwikkelen. Om het aanbod van geboortelijst.be en zijn Franstalige evenknie nog te versterken, zocht Thisconnect een geschikte publishingtool waarmee ouders bijvoorbeeld zelf een boekje over hun baby – met tekst en foto’s – kunnen samenstellen en naar de drukker sturen. Een veelzijdige en gebruiksvriendelijke oplossing bleek niet te bestaan. Zo groeide de samenwerking met een externe partner, die plannen had om zo’n publishingtool te ontwikkelen. Uit die samenwerking ontstond de spin-off Chili Publish bvba, die de opmaak- en publishingoplossing ontwikkelde en de licenties aanbiedt aan bijvoorbeeld drukkers, uitgevers of ontwerpbureaus. Dankzij Chili Publish kunnen die hun ontwerp online aan hun klanten of externe medewerkers voorstellen om – volgens vooraf bepaalde bevoegdheden – online aanpassingen of aanvullingen uit te voeren. Zo zorgt het systeem voor een digitale drukproef en moet niemand nog voorlopige pdf’s voor correctie heen en weer sturen. Dat zorgt voor heel wat tijdwinst en een drastische verhoging van de efficiëntie en het aantal controlemogelijkheden. Zodra het ontwerp klaar is, wordt het als een drukklare pdf aan de drukker bezorgd. Binnenkort kan de webtool overigens ook digitale documenten aanleveren in een InDesign- of iPad-formaat. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door de spin-offscouts Maurice Mergeay en Luc Geudens verliep als volgt: • begeleidingssessie rond strategie • begeleiding bij de opstelling, controle en verbetering van het businessplan • begeleiding tijdens de zoektocht naar financiering voor de uitvoering van het businessplan • uitwerking van verschillende scenario’s voor de verkoopstrategie. Bijkomende info: www.chili-publish.com


81

Moederbedrijf Wikifonia vzw Spin-off MuseScore.com Coach Maarten Laga

Wikifonia werd in 2006 opgericht door een aantal muziekliefhebbers met als doel de ontwikkeling, creatie en verspreiding van muziekpartituren via elektronische dragers. Daarenboven richten zij zich ook op de creatie van muziekgemeenschappen op het internet, het uitwisselen en delen van muziekgeschriften en de organisatie en ontwikkeling van software voor het schrijven of aanpassen van muziekstukken. De activiteiten situeren zich voornamelijk op de websites ‘wikifonia.org’ en ‘MuseScore. org’. Op Wikifonia kunnen muziekliefhebbers gezamenlijk muziekpartituren samenstellen naar het voorbeeld van Wikipedia. Via MuseScore wordt een geavanceerde software aangeboden waarmee muziekliefhebbers zelf partituren kunnen bouwen. De activiteiten van Wikifonia vzw zijn volledig gratis (open source) en hebben ervoor gezorgd dat Wikifonia een toonaangevend internationaal bedrijf in zijn sector geworden is. De spectaculaire groei opent perspectieven om ook commerciële activiteiten uit te bouwen. Vandaar dat er momenteel gewerkt wordt aan het ‘MuseScore.com’-concept dat een betalend platform wordt voor de opslag en de distributie van muziekpartituren. Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten Laga verliep als volgt: • advies bij de juridische kadrering in het internationale landschap van auteursrechten • begeleiding bij het opzetten van de administratieve organisatie • begeleiding bij het financieel plan en het terugverdienmodel • onderzoek van de investeringsbehoeftes • opportuniteitsonderzoek betreffende subsidies. Bijkomende info: www.wikifonia.org , www.museScore.org

82


Publicatie maart 2011 Dit boek werd samengesteld door Innotek vzw

Innotek vzw Cipalstraat 3 2440 Geel – België T +32 14 570 570 F +32 14 570 560 www.innotek.be

Het project ‘Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs” is een initiatief van Innotek vzw en wordt gerealiseerd met financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), de Vlaamse Overheid, de provincies Antwerpen en Limburg, Innotek

Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs. Bedrijven creëren bedrijven

Recommend Documents