MEDEMBLIK

MEDEDELINGENBLAD VAN DE VERENIGDE DOOPSGEZINDE GEMEENTE BARSINGERHORN/ZIJPE NOORD-ZIJPE ZUID-WIERINGERMEER/MEDEMBLIK

41e Jaargang no. 237 April/Mei 2015 Adressen Predikant

W.K. van der Molen Oorsprongweg 3h 1871 HA Schoorl 06-48936313

Voorz. Kerkenraad T. Dijkstra-de Vries Schoener 3 1771 EA Wieringerwerf 0227-501050 Secr.

W. Hofman Korfwaterweg 6 1755 LB Petten 0226-383234

Boekhouder

A. Dijkstra Schoener 3 1771 EA Wieringerwerf 0227-501050

Rabobank Schagen Gironummer

Voorz. Zusterkring Schagen

NL 92 RABO 030 56 01 458 NL 43 INGB 0000403833

W.K. van der Molen Oorsprongweg 3h 1871 HA Schoorl 06-48936313

Bellen voor de kerkauto’s Contact

2

0226-381232 April 2015

Vermaning te Schagen Cornelis Bokstraat 1 1741 GT Schagen

Vermaning te Medemblik Tuinstraat 7 1671 AH Medemblik

Internet: http://www.dgschageneo.doopsgezind.nl. Email: [email protected]

Inleveren kopij: De kopij voor het Juni/Juli nummer van Contact inleveren vóór 15 Mei 2015. Indien mogelijk digitaal per email naar [email protected] Als dit bij U niet tot de mogelijkheden behoort graag duidelijk geschreven, sturen naar: br. K.J. Kaan Witte Paal 74 1742 NV Schagen 0224-218 244 Contact

3

April 2015

Van de voorzitter. De verkiezingen zijn voorlopig voorbij en wat het verder in ons land wordt wachten we maar af. Voor mij is het belangrijker dat de copy voor Klaas Jan de deur uitgaat, hij zit er al op te wachten denk ik Zoals jullie misschien al gehoord hebben gaat Wieteke 20 april met studieverlof. Tot 1 sept is ze dan niet in de gemeente werkzaam. Alle preekbeurten zijn ingevuld en dat is vaak de grootste klus. Immers het gemeentewerk is vrij stil in de zomermaanden. Maar ook voor de pastorale zorg is er altijd iemand paraat. De kerkenraadsleden weten wie er gevraagd kan worden als hulp noodzakelijk is. De namen en de telefoon nummers van de kerkenraadsleden staan in dit contact. Op 18 april is om 10.00 uur de ledenvertoeving in Schagen Kom deze bezoeken, de agenda wordt u nog toegezonden Vrijdagmiddag 08 mei komt Antoinette Hazevoet in de vermaning te Schagen vertellen over de Europese Menno Migratietour. Een tocht door heden en verleden van doopsgezinden in Europa. Op zoek naar Doopsgezinde sporen van dit verleden in het heden. En op zoek naar verbindingen tussen de verschillende doopsgezinde tradities en geloofgemeenschappen. Samen met Anne de Jong die deze reis mee heeft gemaakt laten zij beelden zien en vertellen over de ontmoetingen die zij hebben gehad. Het is beslist de moeite waard. Op Hemelvaartsdag,14 mei wordt er weer een Vermaningspad georganiseerd. Deze keer door de doopsgezinde gemeenten, Sneek, IJlst en Joure. Contact

4

April 2015

Op 31 mei is onze uitgaansdag en daarover leest u elders in dit Contact meer. U leest het goed, er zijn. Nog diverse activiteiten, waar uw aanwezigheid heel erg op prijs wordt gesteld. Maar ook uw kerkenraad is vaak op pad naar de diverse vergadering in regio. Provinciaal of landelijk. Het is best goed om ook deze bij te wonen. Je hoort en spreekt de mensen uit andere gemeenten en hoort hoe het daar in de gemeente gaat. Toch kom ik altijd weer blij in onze eigen gemeente en spreek jullie allen. Daar geniet ik van het wel en wee van iedereen.. Het is goed om bij elkaar te zijn en na de dienst koffie te drinken. Ik wens jullie allen goede Paasdagen en er zijn ook altijd leden in de gemeente die een extra steuntje en groet heel goed kunnen gebruiken. Tiny Dijkstra

Telefoonnummers kerkenraad. T.Dijkstra- de Vries voorz.Tel.0227-501050 W.Hofman secr. Tel.0226-383234 R.v.Rijswijk –Lont Tel.0224-223055 G,Waiboer Tel.0223-531398 K.J.Kaan Tel.0224-218244

Contact

5

April 2015

Oh, ik weet het wel, ik weet het wel. Veertigdagentijd. Dat is toch een ernstige periode in het kerkelijk leven. Zo één van bezinning en inkeer en vasten (steeds populairder, ook bij de niet RK-gelovigen). Een tijd van zelfverloochening en bekering. Van gebed en stilte en een soort geestelijke reiniging. Het is als de winter voorafgaand aan de lente: het land ziet eruit als een woestijn, maar dat is nodig om straks weer groei en bloei voort te kunnen brengen. Prachtig hoor. En ook ongetwijfeld waar. Ik weet het wel. Het zou me ongetwijfeld goed doen, een fiks stukje vasten. En niet alleen vanwege de alom aanbeden Slanke Lijn (die bij mij goed verstopt zit, zullen we maar voorzichtig zeggen), oh nee. Ook vanwege het gemak en de vanzelfsprekendheid van de welvaart om ons heen. Alles is te koop, het hele jaar door. Er is geen smachten meer naar mandarijntjes, of verse groenten. Geen verrassing meer van eerste paaseitjes. Of vlees op zondag (en dan niet ook op alle andere dagen, zoals nu). Er is overvloed en daar staan we (ik!) maar nauwelijks bij stil. Alleen daarom al zou het goed zijn, dat vasten. Nog los van de geestelijke reiniging. Een stuk bewustzijn, een stuk solidariteit ook, met al die minderbedeelden in de wereld. Dat ik na veertig dagen gewoon van top tot teen besef hoe ontstellend goed ik het heb in dit leven. Zonder dat ik dat speciaal verdien. Gewoon. Mazzel. Ja. Ik weet het wel, oh ja, ik weet het wel. En zo’n ritme van onthaasting en elke dag werken aan mijn geestelijk leven. Er zijn zoveel prachtige en inspirerende teksten in omloop, speciaal voor deze veertigdagentijd. Hele kalenders zijn er om mij te helpen herinneren aan een geestelijke oefening, elke dag. Er zijn websites. Apps. Van alles. En het zou goed zijn, oh ja. Het zou verdiepen. Me op nieuwe gedachten brengen. 6 Contact April 2015

Me op een nieuwe manier naar mezelf laten kijken en naar de wereld en naar andere mensen. En dat zou me veranderen, beetje bij beetje. Ik zou er waarschijnlijk een beter mens van worden. Dat weet ik wel. Oh ja. En stel dat ik mijn gemeente mee krijg in het oefenen van de veertigdagentijd. Dan zouden we naar elkaar toegroeien en onze broeder- en zusterschap verdiepen. We zouden als gemeenschap hechter worden en ernstiger, (nog) meer geloofstaal spreken en misschien wel dichter bij God komen. Zou prachtig zijn. En we zouden met het Nieuwe Liedboek in de hand kunnen oefenen, nieuwe liederen, speciaal geschreven voor deze tijd. En al zingend zou hart en ziel zich verheffen. Zo zou het gaan en dat zou prachtig zijn. En door onze talloze ontmoetingen in die veertigdagentijd zou Pasen ook nóg meer betekenis krijgen. We zouden er met zijn allen naar toe leven en ten volle beseffen hoe en wat en waar. We zouden de kern van het gemeente-zijn ongetwijfeld naderbij komen. Eigenlijk zouden we dat moeten doen, met zijn allen. Weet ik toch, weet ik echt wel. Maar weet u, vanmorgen vroeg liep ik naar buiten. Het was al licht en ik stapte binnen in een ouverture van vogelgefluit. Het geluid was overal. Schetterend, kwetterend, zo vrolijk en prachtig. En de eerste zonnestralen piepten over de horizon en een vroege crocus kleurde schitterend goud. Ik liep vanmorgen vroeg naar buiten en mijn hart maakte een huppeltje. Zomaar. Hops! En sinds vanmorgen is het eigenlijk al Pasen in mijn hoofd en hart en ziel en lijf. Ik huppel van binnen, en als ik niet om mijn predikanterige waardigheid denk, dan huppel ik zelfs van buiten. Het is of de hele schepping alvast is opgestaan om feest te vieren. En niets verandert dat. Contact

7

April 2015

Ook al betrekt de lucht tot een stemmig veertigdagengrijs, of waait er een ernstig kille winterwind, ik weet wel beter. Pasen is het, ook al loop ik daarmee misschien wel twintig van de veertigdagen op de zaken vooruit. Kan mij het schelen. Dat licht, die vogeltjes, die zon, die kleuren…dat huppeltje. Dat is gewoon een godsgeschenk. En Onzelieveheer zal toch zelf wel het beste weten wanneer het Pasen is voor mij?

Beste zusters en broeders en vrienden van de gemeente. Ons jaarlijks dagje uit komt dichterbij, we hopen met een grote groep zondag 31 mei 2015 een fijne dag te beleven. Dit jaar staat Amsterdam op het programma, bezoek aan de Singel kerk, een ontmoeting onder het genot van een kopje koffie na de dienst! Met de verdere invulling van de dag ben ik nog bezig, LAAT U VERRASSEN!!!!! Noteer 31 mei alvast in uw agenda, opdat deze dag weer een mooie gemeentedag mag worden. Opgave bij Wil en Els HofmanBaardse, 0226-383234, 06-23052373

Contact

8

April 2015

eumen.net project ‘Welcome to Mennonite Europe’

In oktober 2013 is na twee jaar van voorbereiding het eumen.net project ‘Welcome to Mennonite Europe’ officieel van start gegaan, mede dankzij de steun van een aantal Doopsgezinde fondsen en instellingen. Het project heeft tot doel vijf eeuwen omzwervingen van Mennonieten in Europa in beeld te brengen, verbindingen te leggen en ontmoetingen te laten plaats vinden. Het eumen.net project wordt uitgevoerd door het Internationaal Menno Simons Centrum te Witmarsum, in samenwerking met het Doopsgezind Seminarium, de VU Amsterdam, de ADS, de Universiteit van Hamburg en Doopsgezinde partners uit negen Europese landen. De belangrijkste onderdelen die op stapel staan zijn:  

Het ontwikkelen van een website waarin de informatie (interactief) in beeld wordt gebracht. Het organiseren van een 9000 km lange, twee maanden durende trektocht langs belangrijke ’Mennonite Higlights’ in Europa, gedurende de zomer van 2014. Deze MIGRATIE TOUR start in Zwitserland, trekt naar N-Europa, gaat via Polen naar Oekraïne om vervolgens via Midden-Europa in Centraal-Duitsland te eindigen. De TOUR is vooral bedoeld als kennismakings- en promotie-podium.



Contact

9

April 2015



De negen Europese landen die in eumen.net samenwerken zullen zich tijdens de TOUR presenteren. Na afloop wordt de tocht uitgewerkt in een meer permanente MIGRATIE-ROUTE als onderdeel van de eumen.net website. Het gehele project wordt meegenomen ter presentatie tijdens de Assembly van de Mennonite World Conference in Harrisburg PA USA in de zomer van 2015.

Voor de MIGRATIE TOUR, zijn wij op zoek naar vrijwilligers (18-80 jr), die in juli en augustus 2014 willen meereizen in twee personenbusjes of bij de organisatie ervan willen helpen. De 9000 km lange TOUR is opgedeeld in vier trajecten van ongeveer twee weken. Aanmelden is mogelijk voor de gehele tour of voor een of meer trajecten. Opstapplaatsen zijn: (Utrecht)Zürich, Leeuwarden, Gdansk, en Wenen. Vooral jongeren, zowel uit Nederland als uit de Europese partnerlanden, nodigen wij hiervoor uit. Van de vrijwilligers wordt medewerking verwacht bij diverse activiteiten tijdens de reis. Er vindt vooraf instructie plaats. De reiskosten van de TOUR zijn in principe voor rekening van het project. Aanmelden is mogelijk tot uiterlijk 15 december. Nadere inlichtingen bij Antoinette Hazevoet, projectleider [email protected]

Contact

10

April 2015

De Broederkring 2 februari j.l. was, op voorspraak van en via br. Leo Bijlsma, uitgenodigd zijn dochter Emilia om een inleiding te houden over haar onderzoekswerk in de klinische genetica, een zeer moeilijke studie was hieraan voorafgegaan, met een wel zeer nuttig resultaat. Voor deze avond was ook de zusterkring uitgenodigd, die hiervan graag gebruik heeft gemaakt. In de kerkzaal, via visiomateriaal werden we door Emilia ingewijd in de Gen- en DNA-wereld. Hoe interessant ook, meer dan een tipje van de sluier is er niet blijven hangen. Zeer grote aantallen van o.a. chromosomen en termen als aminozuren en lijntjes deden overweldigend aan. Wát een studie en wát een vak, maar ook wát een resultaat voor de wetenschap, o.a. voor de medische ontwikkeling en opsporingssystemen. Mevrouw Emilia, dochter van Leo en Doety, vanaf deze plaats nogmaals hartelijk dank voor de komst naar de Schagense broeders en zusters. Een gift is U hierbij aangereikt en een goede reis met de trein, naar huis gewenst.

Contact

11

April 2015

Studieverlof ‘Tied vliegt…as un schaap deur ’t veen,’ zo zong de Bende van Baflo Bill in het beroemde (nou ja, onder de studenten van het Hoge Noorden dan) ‘Drents Liedtie’. Tijd vliegt. En of! Niet alleen lijken kerst en Pasen welhaast in dezelfde maand te vallen tegenwoordig, ook de mogelijkheden tot studieverlof rijgen zich aaneen, zo lijkt het wel. 20 april is het alweer zover, uw dominee gaat met studieverlof. Wat een heerlijkheid! Niet omdat ik het werk in de gemeente zat ben, of u allen niet graag bezoek of dat ik een hekel heb aan de zondagse dienst, och nee. Ik vind het onverminderd leuk. Maar eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik soms wel een beetje ‘uitgepreekt’ ben. Nog even en ik begin mijzelf te herhalen…(of zou dat de voortschrijdende ouderdom zijn?). Een periode ongestoord studeren, precies wat ik nodig heb! Ik ga drie maandenlang heerlijk ‘bijbelen’. Stoeien met Bijbelteksten, met name die rondom geweld. In 2008 promoveerde ik op een heel specifieke vorm van geweldsteksten, de banteksten. En in dit studieverlof wil ik eigenlijk de bodem leggen voor een onderzoek naar de overige vormen van geweldsteksten. ‘Maar dominee, geweld, dat is toch helemaal niet doopsgezind? Wij zijn toch van de vrede?’ Inderdaad. Maar juist daarom doe ik onderzoek naar die geweldsteksten. Vrede is belangrijk en nastrevenswaardig en hoopvol en al die dingen meer. Maar het grootste deel van het menselijk bestaan is niet vredig. De meeste mensen leven in zeer gewelddadige omstandigheden. Wat dat betreft is de bijbel een heel realistisch boek: het grootste deel van de teksten speelt niet in een vredige situatie, maar in een context van Contact

12

April 2015

geweld. En als ik, wij, vrede serieus willen nemen, dan moeten geweld en geweldsteksten deel uitmaken van ons verhaal, denk ik. Op het seminarium wordt veel werk verzet rondom vrede. Laat ik dan vanuit mijn eigen onderzoeksachtergrond een steentje bijdragen aan de andere, minder vrolijke, kant van de discussie. Wie weet, als u het interessant vind, kan ik er eens een verhandeling over houden op een winteravond. Het zijn spannende verhalen hoor. Mijn studieverlof sluit ik af met een trip naar het Wereldcongres in Harrisburg in Pennsylvania. Deze zomer komen duizenden doopsgezinden uit de hele wereld daar samen om elkaar te ontmoeten en te inspireren, om met elkaar te vieren en te zingen. Uit Nederland gaat er best een grote groep mensen heen, sowieso veertig jongeren (waaronder onze Job) en ik denk haast honderd ‘grote mensen’. Ik ga daar vergaderen met de General Council (zeg maar de Wereldbroederschapsvergadering). Martijn moet er spelen, met de jubileumband. Natuurlijk moet Siem ook mee op avontuur. En wie weet lopen we in de grote mensenmassa daar br. en zr. van Harlingen nog wel tegen het lijf…want die gaan ook! Een gezellige Schager ontmoeting in den vreemde…Ik moet er ook preken…een hele eer, maar ook best een uitdaging, voor zoveel mensen uit verschillende culturen…eerlijk gezegd knijp ik m behoorlijk. Die twee weken in de USA zijn vast zó maar voorbij. En dan nemen wij nog een paar weken vakantie, met Job en Siem. Maar voor jullie het weten is het alweer eind augustus en dan sta ik er weer. Uitgerust, volgestopt met nieuwe Bijbelverhalen, volop geïnspireerd door al die buitenlandse doopsgezinden…dan kan ik er maar zó weer vijf jaar tegenaan… 13 Contact April 2015

De dopersen en hun religiositeit Op woensdag 8 april a.s. van 17.30-20.00 uur vindt er in Dopersduin, Oorsprongweg 3, 1871 HA Schoorl een bijzondere themabijeenkomst plaats, voorbereid door het drietal doopsgezinde theologen Tjalling Kindt, Wieteke van der Molen en Bart Santema. De aanleiding tot deze activiteit vindt haar oorsprong in eerder gehouden ontmoetingen, gericht op nauwere samenwerking tussen de Doopsgezinde Gemeenten in de Ring Noord-Holland-Noord en hun leden en vrienden onderling. Als thema is gekozen voor: ‘Pasen. En dan?’. Wat zijn vandaag de religieuze prikkels, die de doperse gemeenschap onderscheidend houden? Of is de aansluiting daarmee verwaterd? Hoe nu verder met de thema’s, die eeuwenlang de dopersen spiritueel zó hebben geïnspireerd. Waardoor die o.a. ook in maatschappelijk opzicht zó vruchtbaar zijn geweest. Maar die dat óók zijn in de huidige tijd als kerkelijke structuren ‘in ontbinding’ zijn! Terwijl juist de dopersen principieel wars waren en zijn van ‘formele’ structuren. Het gevolg is vergrijzing, waaraan de doopsgezinde gemeenschap helaas ook niet ontkomt. In de informele sfeer van Dopersduin zullen de belangstellenden met elkaar in dialoog gaan. De ontmoeting zal kunnen inspireren het dopers-religieuze onderscheidene bij elkaar ‘wakker en operationeel’ te maken. Er wordt gezorgd voor een eenvoudige maaltijd, waarvoor een vrijwillige bijdrage wordt gevraagd. Opgaven vóór 1 april via de Doopsgezinde Gemeenten in de Ring Noord-HollandNoord òf eventueel naar [email protected], telefoon 072-5091274. Contact

14

April 2015

Beste Zr's/Br's van DG Schagen,

De Doopsgezinde Gemeente Feanwâlden viert op zondag 14 juni 2015 dat 150 jaar geleden de eerste steen van ons kerkgebouw is gelegd op 15 juni 1865 door ds. H v Calcar. Ter gelegenheid hiervan wordt een reunie georganiseerd, vooraf gegaan door een bijzondere viering. Alle oud leden, –belangstellenden, -predikanten, lekenprekers en degenen, die in ons kerkgebouw in het huwelijk zijn getreden, maar ook andere belangstellenden kunnen zich hiervoor opgeven bij de reüniecommissie p/a Br Kees Haremaker e: [email protected] , t: 0511 464816, m: 0653 906756, men kan zich ook via deze onderstaande link aanmelden op de website van Kees Haremaker http://www.haremaker.nl/index.php/dg-gemeenten/dggemeente-feanwalden/aanmelden-reunie-dgf.html Het programma van die dag wordt later bekent gemaakt. De aanvang van de bijzondere viering is 10.30 uur, ontvangst met koffie/thee is 10.00 uur. Met br. gr. Kees Haremaker, vz DG Feanwâlden.

Contact

15

April 2015

Black Creek In juni van het vorige jaar hebben we ons tweede huis aan de Endall Road in Black Creek op Vancouver Island verkocht. Een groot huis, onder architectuur gebouwd in Cape Cod style met o.a. drie badkamers, een biljartkamer, een bibliotheek en een erf van 3.2 acre (ca. 13000 m2) in ruraal gebied. Omdat het huis afgelegen gesitueerd was, hadden we daar geen aansluiting op het gas- en waterleidingnet, noch op het riool. We verwarmden electrisch en op propaangas. Er was een eigen waterput van goede kwaliteit en kwantiteit, maar dronken wel altijd flessenwater. In plaats van een rioolaansluiting was er een septic systeem. We verbleven daar alleen in de zomer en in de winter, want de reis er naar toe is lang en als toerist mag men er maximaal 6 maanden per jaar zijn. De natuur is ronduit overweldigend: We keken uit op Mount Washington, een berg van 1590 m hoog met een Alpine Resort en veel wandelgebied o.a. het zeer bijzondere Paradise Meadows, dat die naam zeker niet voor niets heeft gekregen. De herten liepen regelmatig om het huis. Soms ook een bruine beer of een familie wasbeertjes. Wolven en cougars waren ook in de buurt en natuurlijk veel vogels. De kraai en de raaf zijn er heel gewoon, evenals de havik, sperwer, specht en vele andere soorten. Opvallend en veel voorkomend is ook de Bald Eagle, die typisch Amerikaanse grote roofvogel met witte kop. Ze mogen niet gejaagd worden, alleen de locale Indianen mogen er een beperkt aantal schieten voor de veren van hun hoofdtooi. In de zomer was het rond het huis ook druk met hummingbirds (kolobri's), kleine beweeglijke vogeltjes, die niet meer wegen dan 2 tot 3 gram, zoveel als een cigaret. 16 Contact April 2015

Ze zijn zeer geliefd en worden door iedereen gevoerd met suikerwater. Ook de wateren rond het eiland worden bevolkt door een rijke hoeveelheid dieren. De toeristen willen natuurlijk allemaal graag de walvissen zien en de orca's (killer whales). De orca's zijn de grootste roofdieren ter wereld, maar het soort rond Vancouver Island schijnt hoofdzakelijk haring te eten. Dat ze gevoerd worden met zeehonden is een fabel! Met snelle grote rubberboten gaan ze er op af. Zeehonden, walrussen en zeeleeuwen zijn er ook in grote aantallen, want er zit veel vis. Het naburige Campbell River wordt de 'Salmon Capital of the World' genoemd. Ja, je kan daar in de talrijke restaurants heerlijke verse zalm eten, en zoveel voordeliger dan in Nederland. Men eet daar veel buitenshuis, zelfs voor het ontbijt gaat men naar het restaurant. Goed, zo'n tien jaar geleden zochten we naar een ander huis in Nederland of elders in Europa, maar hadden nog niets gevonden. Maar op een zekere dag sprak ik Jan, de broer van Erica, die op Vancouver Island woont en mij vertelde dat het er erg mooi was en dat er ook veel mooie huizen te koop stonden. Hij gaf mij een website waarop die te zien waren en zo vonden wij het prachtige huis in Black Creek. Tot onze stomme verbazing bleek het huis eigendom te zijn van een familie met de naam Sawatsky, een naam die wij wel kenden uit Doopsgezinde kringen. Ik heb toen in de Mennonite Encyclopedia gekeken en gezien dat Black Creek een Mennonite settlement was uit de jaren dertig van de vorige eeuw! Er waren zelfs twee Mennonite churches en tijdens ons verblijf kwam er nog een derde bij. De laatste werd gesticht door Old Order Mennonites, die uit Alberta waren gekomen. 17 Contact April 2015

De vrouwen gaan gehuld in pastelkleurige gewaden en dragen headcoverings, terwijl de mannen vaak grote hoeden en bretels dragen, zoals de Amish. In ons tienjarig verblijf aldaar hebben we veel vrienden en kennissen gekregen, waar we natuurlijk via email en telefoon nog contact mee houden. In het najaar hopen we weer eens die kant op te gaan en ze te bezoeken. Wat hebben we daar toch heerlijke herinneringen aan over gehouden! T. v. H.

WAKE van donker naar licht De doopsgezinde gemeente Alkmaar organiseert voor jongeren (van 15 – 99 jaar) een doperse Paaswake in de nacht van 4 op 5 april. De activiteiten worden (grotendeels) ingevuld door jongeren, die komende zomer naar de Mennonite Worldconference reizen. Kosten: jouw nachtrust  Programma: viering, muziek, beweging, creativiteit, film, eten, korte persoonlijke verhalen van donker naar licht. De creatieve producten zullen na de paasdienst verkocht worden ten behoeve van de jongerenreis naar de Mennonite Worldconference De wake loopt over in het paasontbijt (5 april om 8.15 uur), vermeld bij je opgave of je hieraan meedoet! Daarna is de paasdienst. Informatie en opgave via: facebook, [email protected] Contact

18

April 2015

De stad Lviv. Door de aandacht die de landen Polen en Oekraïne kregen in de zomermaanden wegens de Europese voetbalkampioenschappen, viel onze aandacht op de stad Lviv. Deze stad ligt nu in de republiek Oekraïne, in het vroegere Galicië of Kleinpolen, maar heeft al een zeer bewogen geschiedenis achter de rug, zo ook een mennonietengeschiedenis. De stad heeft Lwow in het Pools geheten, Lvov in het Russisch, Lemberg in het Duits en Nederlands en Lemberik in het Jiddisch. Deze namen geven al aan dat er verschillende heersers zijn geweest. Ook de straatnamen zijn soms in enkele gevallen in 100 jaar wel 9 keer veranderd. Bij de eerste Poolse deling kwam het gebied waarin Lviv ligt bij het Oostenrijkse Rijk. In 1780 nodigde de Oostenrijkse keizer, Frans Joseph II, Duitse boeren uit om in dit deel van zijn rijk te komen wonen en werken. 6 Mennonieten families vertrokken als eersten oostwaarts, later gevolgd door nog eens 21 mennonieten families. In 1784 werd de eerste gemeente een paar km. ten z.w. van Lemberg, gesticht en kreeg de naam Falkenstein naar hun vorige woonplaats in de Palts. Door de komst van meer mennonieten en ook door hun hoge geboortecijfer ontstonden er meerdere gemeenten in de omgeving van Lemberg zoals Einsiedel, Rosenberg, Neuhof en Kiernica. In 1856 woonden er reeds 72 families van doopsgezinde afkomst en in 1880 al 142 families. Ze mochten een kerk bouwen net als andere niet-katholieken, zodra zich 100 gezinnen hadden gevestigd. Ze werden vrijgesteld van militaire dienst.

Contact

19

April 2015

Eerder werden de kerkdiensten bij de voorgangers thuis gehouden. Een bekende voorganger was Johannes van der Smissen. In 1816 werd in Einsiedel een school gebouwd waarin ook diensten werden gehouden en die in 1839 werd omgebouwd tot kerk. Omdat in de loop der jaren de ca. 400 mennonieten families over meer dan 100 plaatsen verspreid woonden, besloot men in 1909 de gemeenten samen te laten gaan tot de gemeente Lemberg-Kiernica. Men kocht een huis in Lemberg dat bestond uit een kerk, pastorie, kantoor, en woonruimte voor de voorzitter van de kerkenraad. Heinrich Pauls, Leopold Gesell en Christian Guth waren in de jaren 1910 - 1929 hun voorgangers. Door de gestage uitbreiding van de landbouwgronden onder de mennonieten, groeide de weerstand bij de plaatselijke bevolking. Al in 1875 emigreerden de eerste Mennonieten naar o.a. Kansas, Butterfield, Minnesota en Hanston in de VS. In 1885 werd in Hanston de gemeente Einsiedel opgericht. Wereldoorlog l heeft veel leed en beproeving voor de Mennonieten gebracht omdat hun gebied vele keren in de gevechtszone kwam te liggen. De Bolsjewistische invasie in 1920 deed er nog een schepje bovenop. Eind november 1918 kwam er een einde aan de Oostenrijkse souvereiniteit en werd het gebied in 1919 onderdeel van de nieuwe Poolse staat. Lemberg werd Lvov tot 1939. Er woonden toen 318.000 mensen waarvan 1/3 deel Joods was en bijna 2/3 deel Pools. De betrekkingen tussen de Poolse regering en de Mennonieten waren altijd zeer goed. In Lvov werd in 1925 een huis voor studenten gebouwd o.l.v. hr. en mevr. Schroeder uit de Molotschna nederzetting. Veel studenten uit de Molotschna kwamen er te wonen. Sovjettroepen 20 Contact April 2015

bezetten de stad in september 1939. Vanaf toen moesten alle Duitsers uit Lviv en omgeving vertrekken. Dit was geregeld in een Russisch-Duits verdrag. De Mennonieten kwamen te wonen in het door Duitsland bezette Torun en Poznan in Polen. Van 1941-1944 bezetten de Duitsers de stad, maar de uiteindelijke winnaar, de Sovjet-Unie, annexeerde in l 1945 de oostelijke strook grond van Polen. De meeste Poolse inwoners belandden honderden kilometers westelijker in gebieden die Polen van Duitsland toegewezen kreeg. Bijna alle Joodse inwoners waren afgevoerd naar concentratiekampen. In de plaats van de verdrevenen kwamen Oekraïense en Russische immigranten. De stad kwam achter het Uzeren Gordijn te liggen. Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie ligt Lviv in de republiek Oekraïne. De Mennonieten emigreerden na de oorlog naar de VS, naar Canada, naar Uruguay en naar wat toen nog West-Duitsland heette. Zo kwam er een einde aan de ruim 150 jaar Mennonietengeschiedenis rond en in de stad die zo vaak van naam was veranderd. Albert Bolt.

Contact

21

April 2015

Gelezen in blad “Zijper Historie”: Jan Nieuwenhuijzen, doopsgezind predikant te Monnikendam en zijn zoon Martinus, arts te Edam waren enthousiaste volgelingen van de Verlichting. Zij opperden het plan om de gewone man kennis te doen verwerven met hulp van een genootschap ter “Verbetering van het Schoolwezen en de opvoeding der jeugd als de voornaamste grondslag ter vorming, verbetering en beschaving van den burger”. Op 16 november 1784 werd besloten tot oprichting van het “Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, onder de zinspreuk: Tot Nut van ’t Algemeen”, kortweg “t Nut. Ter verheffing van het volk werd gestreefd naar algemene toegankelijkheid van het onderwijs door het stichten van Kleuter- en lagere scholen, de uitgave van schoolboeken en het stichten van onderwijzersopleidingen. K.S.

Een tijd om te doden moest niet nodig zijn! Vrede nog ver te zoeken een tijd om te doden hoe lang nog? Waarom steeds oorlog? moest niet nodig zijn! Een tijd om te doden Antieke de Jong-Bussemaker

Contact

22

April 2015

Agenda 8 april 9 april 13 april 18 april

Dopersduin (vervolg op de Regiobijeenkomsten) 17.30 uur Schoorl Zusterkring 10.00 uur Schagen Broederkring 19.30 uur Schagen Ledenvertoeving 10.00 uur Schagen

8 mei 11 mei 31 mei

Lezing Eumen.net Project14.00 uur Broederkring 19.30 uur Uitgaansdag

Schagen Schagen

“Eenheid in het nodige, Vrijheid in het onzekere, In alles de Liefde”. Spreuk boven de deur van de Doopsgezinde Kerk in IJlst

Contact

23

April 2015

Kerkdiensten. 29 mrt 30 mrt. 31 mrt.

Schagen Medemblik Medemblik

10.00 uur 19.00 uur 19.00 uur

01 apr. 02 apr. 05 apr. 12 apr. 19 apr. 26 apr.

Medemblik Schagen Medemblik Schagen Medemblik Schagen

19.00 uur Vesper. 19.00 uur Enigheidsviering. 10.00 uur ds.W.K.v.d.Molen. 10.00 uur ds.W.K.v.d.Molen 10.00 uur ds.W.K.v.d.Molen 10.00 uur mevr.ASchluter

03 mei 10 mei 17 mei 24 mei 31 mei

Medemblik Schagen Medemblik Schagen UITGAANSDAG.

10.00 uur Br.J.Broere. 10.00 uur ds.H.T.Ament. 10.00 uur zr.T.Bergsma.. 10.00 uur ds.E.v.Harlingen .

07 juni

Medemblik

10.00 uur

14 juni

Schagen

10.00 uur

21 juni 28 juni

Geen dienst Medemblik

10.00 uur

Contact

24

ds.W.K.v.d.Molen. Vesper. Vesper.

zr.T.Dijkstra de Vries. ds.M.Bakker van Kampen mevr.A.Schluter

April 2015