MKBA maatschappelijke kostenbaten analyse
2015/Matty de Wit Gebaseerd op presentaties en werk van LPBL
1 juni 2015
Inhoud 1. Wat is een MKBA? 2. MKBA van het sociaal domein A’dam Aanleiding Opbouw van het model Resultaten integrale wijkteams Resultaten integrale model 3. Conclusie
financieel
Niet-financieel
Wat is een MKBA?
Maatschappelijk rendement - MKBA Financieel rendement - Businesscase Investeerders Alle leden maatschappij
• Wie betaalt, wie profiteert? • Risico’s en onzekerheden, bandbreedtes • Potentie, eerste ervaringen, daadwerkelijk opgetreden effecten
Basisgedachten Economisch welvaartstheorie: voorkeuren alle individuen in de maatschappij moeten leidend zijn bij de afwegingen in overheidsbeleid. deze voorkeuren zijn in geld uit te drukken (ook geluidsoverlast, je veilig voelen of een mooi uitzicht)
Willingness to pay: – Hoeveel is iemand bereid te betalen voor een positief effect?
Willingness to accept: – Hoeveel compensatie is nodig voor een negatief effect?
MKBA van het sociaal domein A’dam Aanleiding: transities met kortingen: – participatiewet – hervorming zorg voor de jeugd – herziening AWBZ begeleiding en verzorging Streven: – Beter en goedkoper werken voor bestaande doelgroepen – Voorkomen van escalaties Methode: – Afschalen: 2e 1e lijns zorg en 1e 0de lijns – Gebiedsgerichtwerken: grotere effectiviteit, minder escalatie
Opgave voor het sociaal domein • Kortingen op geldstromen • Groei van zorgconsumptie
Bron LPBL
Essentiele componenten van het model Doelgroepen Consumptie profielen De alternatieve werkwijze t.o.v. de oude werkwijze Effecten
Doelgroepen
gem aantal hh in doelgroep
overige hh
geen/enkelv meerv
ouderen
meerv niet zelfr top gezinnen
0
Bron LPBL
100000
200000
300000
Bron LPBL
120
100
80
Gem zorgconsumptie per huishouden
geen/enkelv meerv
60
meerv niet zelfr top
40
20
0 gezinnen
Bron LPBL
ouderen
overige hh
120
100
80
Gem zorgconsumptie per huishouden
geen/enkelv meerv
60
meerv niet zelfr top
40
20
0 gezinnen
ouderen
overige hh
700000 600000 500000
Totale zorgconsumptie per doelgroep
geen/enkelv
400000
meerv meerv niet zelfr
300000
top 200000 100000 0 gezinnen
ouderen
overige hh
Nieuwe werkwijze
Bron LPBL
De nieuwe werkwijzen
Domein Zorg ⁻ ⁻ ⁻ ⁻
Toegang beperken en efficiencywinst Voor hulp bij huishouden, individuele ambulante ondersteuning Hulpmiddelen en voorzieningen: verhogen eigen bijdrage Beschermd wonen: geen maatregelen
Domein werk: – – – –
Meer integrale benadering van dagbesteding en werk ⁻ Meer gericht op loonvorming (lks) Maximale ondersteuning nieuwe doelgroepen ⁻ 2015 en 2016: leerjaren, waarna nieuwe maatregelen
Collectieve voorzieningen Werven, matchen en ondersteunen van vrijwilligers Basisvoorziening activering en participatie
Integrale teams: preventie en voorkomen escalatie ⁻ ⁻ ⁻
Samen DOEN OuderKindTeams Wijkzorg
Autonome scenario’s Domein Jeugd • •
J&OH: medewerkers naar OKT: zelfde doelgroep: eerder ingrijpen. 5% korting jeugd-GGZ en AWBZ beg.
• • • •
Vergrijzing Extramuralisering Werkloosheidsontwikkeling Complexere samenleving
Effecten Gebaseerd op: Literatuurstudie Eigen ervaringen, dossieranalyses Ambities zoals deze vastgelegd zijn Effectenarena’s: samen met betrokken in kaart brengen van alle gewenste en ongewenste effecten
Werking van het model
Bron LPBL
Integrale wijkteams
Effecten teams Meer en eerder bereik
Inzet zorg + Organisatiekosten -Effectiviteit trajecten +
Outreachend 1 hh – 1 plan Eigen kracht
Kostenefficiënte aanpak Substitutie Minder coördinatie Nieuw voor oud
Productiviteitswinst Minder schooluitval Meer financieel stabiel
Escalatie --
Voorkomen escalatie Effectiever
Zorg- en trajectkosten Huisuitzetting MO Productiviteitsverlies
Immateriële baten
Minder terugval
Ontwikkeling kinderen Kwaliteit van leven Leefbaarheid
Belangrijkste kosten en baten KOSTEN Kosten nieuwe aanpak: personeel, huisvesting, ICT Frictiekosten: tijd om te leren en een team te worden Extra ingezette zorg: outreachend werken met integrale blik en bereiken nieuwe hh
BATEN Besparing organisatiekosten en interventies: substitie door eigen kracht, netwerk en vrijwilligers; afstemming en coordinatie; “Nieuw voor oud” Toename effectiviteit trajecten Voorkomen escalaties Immateriële baten: kwaliteit van leven, schoolprestatie, leefbaarheid
Kosten en baten in de tijd € 3.000.000
€ 2.000.000
Voorbeeld: van een integraal team € 1.000.000
€0 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
€ 1.000.000-
€ 2.000.000-
€ 3.000.000-
€ 4.000.000-
Jaren
Meta-analyse sociale wijkteams
“Het kan beter en goedkoper mits hierop gericht wordt gestuurd” Passende vindstrategie en selectie van huishoudens Goede integrale diagnose, en daarop afgestemde interventies Inzet van het netwerk Voorkomen van terugval
Passende vindstrategie en selectie hh OKT - caseload en tijdsbesteding Huishoudens in caseload
Gemiddelde tijdsbesteding per type casus
Gem caseload = 45 hh per fte per jaar 22
Goede integrale diagnose OKT - effectiviteit
Voorkomen escalatie: 3,5% Bron LPBL
23
Inzet van het netwerk - OKT Verdeling extra inzet over type ondersteuning
Gemiddeld 1,1 traject per hh, waarvan 0,4 EK/team/zelf
Bron LPBL
24
OKT - MKBA resultaat beginjaar
Bron LPBL
25
OKT - doorkijk naar eindbeeld Vanaf 2017 Ontwikkelingen • Nieuw gevonden naar 5% • Caseload naar 90 gezinnen per fte per jaar (frictiekosten 0%) • Substitutie: - 30% in nieuwe hh - 10% in bestaande hh • Voorkomen escalatie 2% K-B verhouding 1,6 Bron LPBL 26
Integraal resultaat 2015-2020
Integraal resultaat 2015-2020 200000 150000 100000 50000 baat MKBA
0 -50000
2015
2016
2017
2018
2019
2020
-64,000
-67,000
-67,000
-60,000
-100000 -150000 -200000
--82,000
-64,000
opgave
Integraal resultaat 2015-2020 200000 150000 100000 50000 baat MKBA
0 -50000
2015
2016
2017
2018
2019
2020
-64,000
-67,000
-67,000
-60,000
opgave
-100000 -150000 -200000
--82,000
-64,000
200000 150000 100000 50000
compensatie
0 -50000
baat MKBA 2015
2016
2017
2018
2019
2020
-100000 -150000 -200000
Bron LPBL
-26,000
-7,000
-7,000
-7,000
-23,000
-15,000
opgave
Waterbed-effect
Resultaten 2015-2020 zorg Bandbreedte: jaarlijks + en - 1 miljoen
-€ 13.500
€ 13.000
€ 16.500
€ 20.000
€ 15.000
€ 21.000
•
Tekort in 2015 door nog niet gerealiseerd inkoopvoordeel (in 2015)
•
Resultaten wijkzorgteams nog niet in MKBA opgenomen
•
Budgettair evenwicht op lange termijn
Bron LPBL
31
Zorg - aantal huishoudens Aantal hh minder voorzieningen Geen probleem of ev
Totaal 3.288
Overige hh 667
Ouderen 2.544
Gezinnen 77
Meervoudig Niet zelfredzaam Top
1.157 1.400 324 6.169
469 253 258 1.647
622 1.106 0 4.272
66 41 66 250
Bron LPBL
32
Conclusies en lessen Integrale teams vormen in potentie een mogelijkheid tot efficiënter werken – inwerktijd nodig Extra maatregelen bij werk nodig om structureel evenwicht te bereiken Voorfinanciering nodig: baten komen na de kosten Baten van maatregelen vallen ook bij andere domeinen : – “als je hier drukt, komt het daar omhoog” Er komt een extra druk op collectief welzijn (o.a. werven en matchen vrijwilligers) Mogelijkheid tot doorrekenen scenario’s Houvast voor evaluatie en monitoring
