Studienamiddag
MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK voorjaar 2011
Massief passiefwoning in Bottelare: lessen uit een gerealiseerd project Prof.dr.ir.arch. Staf Roels K.U.Leuven, Afdeling Bouwfysica Kasteelpark Arenberg 40 B-3001 Heverlee Leuven e-mail:
[email protected]
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Massief passiefwoning in Bottelare: lessen uit een gerealiseerd project 1.de woning 2.analyse binnenklimaat 3.installatie 4.opgemeten energieverbruik 5.besluit
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
1. WONING IN BOTTELARE gelijkvloers
verdieping
Totaal beschermd volume = 920 m³
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
2. ANALYSE BINNENKLIMAAT Opvolging van binnenklimaat van 29 mei 2009 – 1 juni 2010 • 10’ - data van temperatuur en relatieve vochtigheid in elk lokaal • opmeting CO2-concentraties
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Evolutie daggemiddelde waarden
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
Evolutie daggemiddelde waarden
voorjaar 2011
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Evolutie daggemiddelde waarden
Δ pvi,e ≈ 130 Pa
pvi = pve + 3600
RvTi Gvp nV
Woning met binnenklimaatklasse 1 à 2: gebouwen met een beperkte dampproductie per m³ en een goede ventilatie.
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
Zomercomfort
Evaluatie zomercomfort: - aantal uren dat bi-temp > 26°C - GTO-uren (gewogen naar overschrijding) Nederlandse GIW/ISSO-publicatie: voor woningen GTO < 300
voorjaar 2011
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Detailopname: 19 – 20 augustus 2009
woning presteert zeer goed uit oogpunt zomercomfort
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Wintercomfort 4500 4000 3500 Overschrijdingsuren [-]
3000 2500 2000 1500 1000 500
Evaluatie wintercomfort:
0
GTO
- aantal uren dat bi-temp < 19°C - GTO-uren (gewogen naar onderschrijding) - enkel dagtemperaturen (7 tot 23 uur) ingerekend
teveel onderschrijdingsuren uit oogpunt wintercomfort
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
CO2-concentratie Meting CO2-concentratie geeft indicatie van binnenluchtkwaliteit (cfr. RVmetingen) en dus ook van efficiëntie ventilatiesysteem
Woning grotendeels in IDA1-klasse: goede binnenluchtkwaliteit
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
3. INSTALLATIE GENVEX Combi 185 met Optima 310 EC (controlepaneel) • installatie voor ventilatie, verwarming en sanitair WW • uitgerust met warmtewisselaar • warm watervat van 185 liter • luchtwarmtepomp (restwarmte uit afvoerlucht)
Extra: grond-luchtwarmtepomp voor koeling/ voorverwarming ventilatielucht
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Luchtwarmtepomp: sanitair WW heeft voorrang op voorverwarming toevoerlucht
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
temperatuur in de klimaatinstallatie in de winterperiode 60
50
40
Temperatu ur [ °C]
Opwarming sanitair water (+/- 2h) 30
20
10
0
-10
-20
T1 - Toevoerlucht T4 - Af voerlucht naar buiten T7 - SWW boven
T2 - Zithoek T5 - Af vo er voo r verdamp er T8 - SWW ond er
T3 - Verse lucht T6 - Verdamper toevoeropening
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
temperatuur in de klimaatinstallatie in de winterperiode 60
50
40
Opwarming sanitair water (+/- 5h) 30
20
10
0
-10
-20
T1 - Toevo erlucht T5 - Af voer voor verdamper
T2 - Zithoek T6 - Verdamp er
T3 - Verse lucht T7 - SSW boven
T4 - Afvoerlucht naar b uit en T8 - SSW onder
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
4. OPGEMETEN ENERGIEVERBRUIK energieverbruik opgevolgd voor de verschillende onderdelen via tellers
+ opbrengst zonnepanelen
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Vergelijking energieverbruik t.o.v. gemiddeld gezin
reductie tot ongeveer 40%
≈ 31 kWh/m².jaar < 42 kWh/m².jaar
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
Energieverbruik i.f.v. buitentemperatuur
Zowel verbruik voor verwarming als huishoudelijk verbruik nemen toe met dalende buitentemperatuur
Studienamiddag: Massief passiefbouw in de praktijk
voorjaar 2011
5. BESLUIT Opvolging van binnenklimaat en installatie van massief passiefwoning in Bottelare leert dat: - Opgemeten dampdrukken, CO2-concentraties en GTO’s tonen een goed binnenklimaat - De woning realiseert een uitstekend thermisch comfort in de zomer - Wintercondities zijn wel onder de comfortwaarde. Reden dient gezocht in de klimaatinstallatie - Totaal energieverbruik van de woning wordt geschat op 31 kWh/m².jaar. Dit is ruim onder de vereiste 42 kWh/m².jaar van passiefhuisstandaard.
