PRIVATE BANKING
MARKTVISIE FINANCIEEL 09
30 oktober 2015
Een onderneming van de KBC-groep
IN DIT NUMMER: 01 • MACRO-ECONOMISCH OVERZICHT 04 • AANDELENMARKTEN 06 • OBLIGATIEMARKTEN 07 • WISSELKOERSMARKTEN
MET DANK AAN DE CENTRALE BANKEN De week van het bos valt ieder jaar in oktober. In die week duiken schoolkinderen massaal het bos in om te genieten van de prachtige kleurenpaletten die de groene tinten van de zomer hebben verdrongen. Op de aandelenbeurzen was het deze maand net andersom: de rode cijfers die in september opgetekend werden, maakten plaats voor een bijna continue klim van de meeste beursindexen. Ook de credit spreads, dat is het verschil tussen de rentes op bedrijfsobligaties en staatsobligaties, profiteerden en daalden, nadat ze in september een hoogtepunt in dertig maanden tijd hadden bereikt. De markt van de wisselkoersen en die van de staatsobligaties gaven een ander beeld. De euro versterkte de eerste twee weken van oktober om daarna die winst meer dan prijs te geven. De Duitse tienjaarsrente nam twee moedige pogingen om boven de zestig basispunten te raken, doch dat niveau bleek te hoog. Momenteel heeft deze rente het moeilijk om boven de vijftig basispunten te blijven. De verklaring van die bewegingen is bijna volledig toe te schrijven aan de communicatie van en rond de verschillende centrale banken. Het voorbeeld van de Europese MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015 • 01
MACRO-ECONOMISCH OVERZICHT
Centrale Bank toont mooi aan hoe sterk de financiële markten gefocust zijn op deze instellingen. Enkele dagen voor de ECB-vergadering werden er cijfers vrijgegeven over de kredietverlening in de Europese Monetaire Unie. Daaruit bleek dat Europese bedrijven meer vraag hebben naar kredieten en dat banken de voorwaarden om een krediet toe te staan minder streng hadden gemaakt. Er werd geconcludeerd dat de kans op een verdere versoepeling van het monetaire beleid aanzienlijk kleiner werd. Het verlagen van de rente, door effectieve renteverlagingen of door geld bij te drukken, heeft immers als doel om investeringen te stimuleren. Reactie van de markten: stijgende euro, stijgende renteniveaus en dalende beurzen. Draghi dacht er echter anders over. Voorzitter Draghi klonk zeer ‘dovish’ op de persconferentie na het rentebesluit. Hij benadrukte de neerwaartse risico's voor de groei- en de inflatievooruitzichten. Belangrijker nog, hij stelde dat het huidige monetaire beleid opnieuw bekeken moet worden tegen de decembervergadering. Het
02 • MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015
huidige standpunt van de ECB wordt duidelijk gedreven door de externe omgeving, en meer specifiek de opkomende landen, en de gevolgen daarvan op de binnenlandse prijsstabiliteit. Dat laatste door de effecten van het verloop van de wisselkoersen en grondstofprijzen. Opvallend was ook dat alle opties van maatregelen openstaan voor december: een verlenging of verhoging van het huidige lopende inkoopprogramma lijkt zeer waarschijnlijk. Echter, en dat is waarschijnlijk het meest verrassende, Draghi liet ook de deur wijd open voor een verdere verlaging van de depositorente. De kans is dan ook reëel dat in december de beleidsrente een tiental basispunten verder onder nul gaat. Onmiddellijk na die uitspraken stegen de aandelenmarkten met verschillende procenten, werden er massaal overheidsobligaties aangekocht zodat de rente weer daalde en verzwakte de eenheidsmunt. Vooral dat laatste zal Draghi impliciet nagestreefd hebben met zijn aankondiging, hoewel het mandaat van de ECB zich beperkt tot prijsstabiliteit.
MACRO-ECONOMISCH OVERZICHT
De geldkranen staan dus weer volledig open en de bijkomende renteverlaging van de Chinese centrale bank een paar dagen later was de kers op de taart voor de beleggers. Yellen daarentegen heeft er weer een zorg bij. Zij ver-
meldde al een paar keer dat de sterke Amerikaanse dollar, naast de zorgen over China en de olieprijs, een negatieve impact heeft op de Amerikaanse economie. Zij is bij dezen opnieuw aan zet.
MACRO-ECONOMIE IN BEELD EU ONDERNEMERSVERTROUWEN
US ONDERNEMERSVERTROUWEN
JOBCREATIE VS
EUR-USD WISSELKOERS
EUROSTOXX 50
INFLATIENIVEAUS
MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015 • 03
AANDELENMARKTEN REMEMBER TO COME BACK IN OCTOBER Het derde kwartaal was er een om snel te vergeten voor de financiële markten. ‘Sell in may and go away, but remember to come back in October.’ Een spreuk onder beleggers die dit jaar wel eens veel waarheid kan bevatten. Oktober staat bekend als de doemmaand vanwege de crashes en grote correcties, maar tevens als ‘berendoder’ waarbij het tij werd gekeerd na een berenmarkt. Ook dit jaar zien we een voorzichtig terugkerend optimisme. Dat optimisme wordt gevoed door de roep naar bijkomende stimulusmaatregelen. Het feit dat de rente in de VS waarschijnlijk dan toch niet verhoogd zal worden in 2015 in combinatie met nog meer economische stimulusmaatregelen door de
2009. De bezorgdheid rond de Chinese economie is enigszins afgezwakt nu duidelijk is dat de overheid maatregelen neemt om de vertraging af te remmen. De statistieken en verkoopcijfers van multinationals actief in China tonen aan dat de Chinese consument zeker niet de portefeuille gesloten houdt. De vraag naar buitenlandse merken en kwaliteitsproducten (voeding) blijft stijgen. ‘We zullen onze stimulus in december opnieuw evalueren en we zijn bereid daar alle instrumenten voor in te zetten.’ Meer woorden van ECB-voorzitter Draghi hadden de beurzen niet nodig om een herstel in te zetten. Ondertussen draait de publicatie van Q3-cijfers stilaan op volle
Europese Centrale Bank zijn voor vele beleggers voldoende om zich weer op de beurs te wagen. Het IMF waarschuwde begin oktober opnieuw voor de negatieve gevolgen van een renteverhoging in de VS op de wereldeconomie. De recente macro-economische cijfers in de VS wijzen inderdaad in die richting: zwakke kleinhandelsverkopen en producentenprijzen, tegenvallende investeringen en zwakke groeivoorspellingen. In Europa is het nu stilaan duidelijk dat Duitsland niet immuun is voor de problemen in de opkomende economieën. De Duitse export viel in augustus het meest terug sinds het hoogtepunt van de recessie in
toeren. Opmerkelijke vaststelling in de VS: driekwart van de bedrijven presenteert hogere winstcijfers, maar slechts 43% voldoet aan de omzetverwachting. Hoe lang kunnen die hoge marges nog aangehouden worden? De roep naar nieuwe stimulusmaatregelen in Europa en China deed de beleggers opnieuw de weg naar de beurs inslaan. De belangrijkste indices kunnen year to date al weer een mooie winst neerschrijven. Een eindejaarsrally zou de kommer en kwel van de zomermaanden voor de diepbeproefde aandelenbelegger enigszins verzachten.
PRESTATIES KOERS
% YTD
% -1M
K/W
KOERS
% YTD
% -1M
K/W
BEL20
3.518,59
7,16%
5,27%
15,4
Eurostoxx50
3.416,46
8,62%
10,22%
15,2
CAC40
4.902,59
14,76%
10,06%
15,8
Dow Jones
17.646,70
-0,99%
8,36%
16,0
DAX
10.796,60
10,12%
11,78%
14,0
S&P
2.075,15
0,79%
8,08%
17,6
AEX
463,87
9,32%
10,19%
17,0
Nikkei
18.947,12
8,57%
8,97%
18,0
6.423,97
-2,13%
6,01%
15,9
CSI 300 (China)
3.589,26
1,57%
12,06%
13,6
Footsie100
04 • MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015
OBLIGATIEMARKTEN EEN POSITIEVE VERRASSING Voor de laatste maandelijkse samenkomst van de Europese Centrale Bank (van nu af aan vinden de vergaderingen pas om de zes weken plaats) waren de verwachtingen niet echt hooggespannen. De laatste cijfers rond de kredietverlening waren positief, dus een status quo was te verwachten. De aankondiging dat tegen december de economische situatie en mogelijke nieuwe maatregelen opnieuw tegen het licht gehouden zullen worden, was een positieve verrassing. Het einde van de monetaire versoepeling, lees het opkopen van obligaties, is dus nog niet voor direct. De overheidsrentes doken dan ook onmiddellijk naar beneden. De perifere landen profiteerden iets meer van dit
nieuws. Daardoor is het renteverschil met Duitsland weer iets minder geworden. De positieve sfeer was ook terug te vinden op de markt van de bedrijfsobligaties. De credit spreads, die eind september een hoogtepunt van de laatste jaren hadden bereikt, namen weer af. Indien dat positieve sentiment nog even blijft aanhouden, is de kans groot dat de volgende weken de primaire markt weer op snelheid gaat komen. Sinds midden september is deze immers door de volatiliteit bijna stilgevallen. Een meevaller voor de biergigant AB Inbev, die momenteel aan een enorme obligatielancering werkt ter financiering van de overname van SAB Miller.
PRESTATIES 10-JAARS RENTE
YTD VERSCHIL
-1M VERSCHIL
Duitsland
0,47
-0,04
-0,08
België
0,79
-0,11
-0,09
VS
2,07
-0,10
0,03
Japan
0,32
-0,01
-0,04
Australië
3,30
0,02
0,04
Groot-Brittannië
1,86
0,10
0,09
Zwitserland
-0,30
-0,62
-0,18
Noorwegen
1,63
0,03
0,11
10-JAARS RENTE
MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015 • 05
OBLIGATIEMARKTEN VOORUITZICHTEN VOOR DE OBLIGATIEMARKT Enerzijds blijft de Amerikaanse centrale bank een eerste renteverhoging uitstellen en anderzijds blijven de Japanse, Chinese en Europese centrale banken geld drukken. Op die manier blijft er een structurele vraag naar obligaties bestaan en wordt de prijs hoog gehouden. Of anders gezegd: het stijgingspotentieel van de desbetreffende overheidsrentes wordt beperkt. Er komt echter een moment waarop de markt eerder gaat kijken naar de economische gevolgen van al die stimuli. Wanneer de verwachtingen rond de
CREDIT SPREAD
06 • MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015
economische groei en inflatie gaan toenemen, kan er een snelle herprijzing op de obligatiemarkten plaatsvinden. De retoriek van de centrale banken en de verschillende macro-economische cijfers zullen de komende maanden dan ook nog voor voldoende volatiliteit zorgen. Bijvoorbeeld een stijging van de olieprijs zal niet alleen te voelen zijn aan de pomp, maar zal ook een impact hebben op de obligaties in uw beleggingsportefeuille.
WISSELKOERSMARKTEN ADEMRUIMTE De USD-wisselkoers fluctueerde de voorbije maanden tussen de 1,10 en 1,15. Doch na de toespraak van ECBvoorzitter Draghi koos de dollar resoluut voor een appreciatie. Indien de ECB effectief in december overgaat tot bijkomende aankopen, zal de hoeveelheid euro's relatief stijgen ten opzichte van de Amerikaanse dollars in omloop. En zoals met alles: hoe meer er van iets is, hoe goedkoper het wordt.
onder andere China kan de zoektocht naar hogere lopende rendementen weer van start gaan. Deze maand konden de munten eindelijk de depreciatie, die sinds augustus begonnen was, ombuigen.
De wisselkoersen van groeilanden hadden al wat ademruimte gekregen door Yellen, die maar steeds excuses vindt om de beleidsrente niet te moeten verhogen. Met de aan-
De sterkste stijger was een munt die ook de laatste maanden veel terrein had moeten prijsgeven, onder andere door de kelderende melkprijzen, namelijk de Nieuw-Zeelandse dollar (ook wel kiwidollar genoemd). De negatieve vooruitzichten werden getemperd door de voorzitter van de centrale bank. Hij verklaarde dat een verdere renteverlaging geen zekerheid meer is gezien de verbeterende eco-
kondigingen van de ECB en de nieuwe renteverlaging in
nomische data.
PRESTATIES KOERS
%YTD
%-1M
KOERS
%YTD
%-1M
EURUSD
1,1039
8,77%
1,28%
EURTRY
3,1947
-12,78%
6,10%
EURGBP
0,71989
7,71%
2,49%
EURZAR
15,0949
-7,40%
2,65%
EURJPY
133,49
8,04%
1,00%
EURCHF
1,07899
10,30%
1,18%
EURNOK
9,2278
-2,60%
2,81%
EURCHUF
310,86
1,35%
0,78%
EURSEK
9,3641
0,16%
0,46%
EURCAD
1,45101
-3,01%
3,44%
EURAUD
1,52085
-2,59%
4,62%
EURPLN
4,2599
0,34%
-0,51%
EURNZD
1,6306
-5,15%
7,18%
EURCZK
27,108
2,29%
0,31%
VOORUITZICHTEN VOOR DE WISSELKOERSMARKTEN Alle ogen zullen de komende maanden gericht blijven op de daden en uitspraken van de ECB en de Fed. Al lijkt het er nu toch op dat de meeste voorwaarden voor een appreciatie van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de Europese eenheidsmunt vervuld gaan worden. Zelfs als Yellen een verhoging van de beleidsrente blijft uitstellen, kan Draghi door nieuwe monetaire versoepelingen de euro naar beneden halen. Of de dollar nu stijgt of de euro zakt,
het resultaat blijft hetzelfde: een stijging van de USD ten opzichte van de EUR. Voor zwakkere munten maakt het wel uit wat de USD/ EUR-koers doet bewegen: een renteverhoging in de VS zal eerder negatieve gevolgen hebben, terwijl een bijkomende monetaire versoepeling alleen maar kan helpen.
MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015 • 07
DISCLAIMER • De informatie opgenomen in deze publicatie mag op geen enkele manier gepubliceerd, herschreven of heruitgegeven worden in eender welke vorm. KBC Bank heeft een beroep gedaan op door haar betrouwbaar geachte bronnen voor de informatie opgenomen in deze publicatie. De accuraatheid, volledigheid en tijdigheid van de informatie wordt evenwel niet gegarandeerd. Er wordt niet gewaarborgd dat de voorgestelde scenario’s, risico’s en prognoses de marktverwachtingen weerspiegelen noch dat ze in realiteit tot uiting zullen komen. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen, louter informatief en onderhevig aan veranderingen zonder enige kennisgeving. Zij geven de visie weer van de auteur op de daarin vermelde datum. KBC Bank noch enige andere vennootschap van de KBC-groep (of enige van hun aangestelden) kunnen aansprakelijk gesteld worden voor enige schade, rechtstreeks of onrechtstreeks, die het gevolg is van de toegang tot, de consultatie of het gebruik van de informatie en de gegevens vermeld in deze publicatie of op de websites www.kbcam.be en www.kbcsecurities.be. KBC Bank sluit niet uit dat zij of een andere vennootschap die deel uitmaakt van de KBC-groep een wezenlijk financieel belang heeft (o.a. door kredietverlening)
ten aanzien van de onderneming die het voorwerp is van de aanbeveling en/of optreedt als marktmaker of liquiditeitsverschaffer in de financiële instrumenten van deze onderneming en/of zakenbankactiviteiten uitvoert voor deze onderneming. De verloning van de KBC Private Banking aandelenstrateeg en analist aandelen- en opties is echter niet gelieerd aan de resultaten van enige van deze activiteiten noch hebben de KBC Private Banking aandelenstrateeg en analist aandelen en opties toegang tot enige informatie hierover aangezien deze strikt gescheiden en op andere locaties worden uitgevoerd en informatie-uitwisseling hierover wordt afgeschermd door zogenaamde Chinese walls.
verbod om te handelen vóór de verspreiding ervan. KBC Bank heeft geen overeenkomst afgesloten met de emittent van de aandelen die het voorwerp uitmaken van de beleggingsaanbevelingen en maakt deze aanbevelingen evenmin bekend aan de emittent. Deze publicatie is exclusief gericht aan de cliënten van KBC Private Banking. De grondslagen voor de aanbevelingen zijn consulteerbaar in het document Aandelenservice, beschikbaar in elk KBC Private Banking kantoor of op de website www.kbcprivatebanking. be / KBC-Advies / Discipline in aandelen. In de mate dat deze aanbevelingen gebaseerd zijn op aanbevelingen van KBC Asset Management of KBC Securities, dienen deze steeds gelezen te worden in DISCLOSURE • Dit is een publicatie van de Private Ban- samenhang met deze aanbevelingen, die consulteerking aandelen- en optiecel van KBC Bank. De maat- baar zijn via www.kbcam.be en www.kbcsecurities.be. schappelijke zetel van KBC Bank is Havenlaan 2, 1080 Brussel. KBC Bank is onderworpen aan het prudentieel Correspondentieadres • KBC Bank NV, Private Banking, toezicht van de Nationale Bank van België. Brusselsesteenweg 100, 3000 Leuven • E-mailadres: Deze publicatie dient te worden beschouwd als een
[email protected] • Verantwoordelijke uitgever: publicitaire mededeling en geenszins als een geper- KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel sonaliseerd beleggingsadvies. Deze publicatie werd niet opgesteld overeenkomstig de voorschriften ter www.kbcprivatebanking.be bevordering van de onafhankelijkheid van onderzoek op beleggingsgebied en is niet onderworpen aan een Copyright © KBC Bank
08 • MARKTVISIE FINANCIEEL • NR. 09 • OKTOBER 2015