MARKTMONITOR 2007 SNIJBLOEMEN EN POTPLANTEN
CHINA Rapportnummer: PT 2007 - 88
Auteur: Productschap Tuinbouw
Bloemenbureau Holland
Peter van der Salm
Rokus Hassefras
Afdeling marktonderzoek
Areamanager China
November 2007
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever of auteur.
Bloemenbureau Holland, Schipholweg 1, 2316 XB LEIDEN, tel.nr. 071-5659565, e-mail:
[email protected] internet site: www.flowercouncil.org
Productschap Tuinbouw, Postbus 280, 2700 AG ZOETERMEER, tel.nr. 079-3470707, e-mail:
[email protected] internet site www.tuinbouw.nl
Bloemenbureau Holland
i
Productschap Tuinbouw
INHOUDSOPGAVE
SAMENVATTING EN CONCLUSIES ............................................................................. 4
1.
INLEIDING ................................................................................................................. 9
2.
ALGEMEEN .............................................................................................................. 11 2.1
Demografische factoren ............................................................................................... 12
2.2
Economische aspecten ................................................................................................. 17
2.3
Politieke aspecten ....................................................................................................... 23
3.
MARKTOMVANG ...................................................................................................... 25
4.
CONSUMPTIE ....................................................................................................... 26 4.1
Betekenis van bloemen en planten ............................................................................... 26
4.3
Marktsegmenten .......................................................................................................... 26
4.4
Regionale verschillen .................................................................................................. 27
4.5
Assortiment ................................................................................................................. 27
4.6
Feestdagen en andere gelegenheden ............................................................................. 28
5. BEDRIJVENMARKT ........................................................................................................ 29
6.
DETAILHANDEL ....................................................................................................... 30 6.1
Marktaandelen ............................................................................................................. 30
6.2
Verkooppunten ............................................................................................................ 31
7.
GROOTHANDEL .................................................................................................. 33 7.1
Groothandelsmarkten ................................................................................................... 33
7.2
Toekomst van de groothandel en de distributie ............................................................ 34
Bloemenbureau Holland
ii
Productschap Tuinbouw
8.
IMPORT EN EXPORT ........................................................................................... 35 8.1
Import .......................................................................................................................... 35
8.2
Export .......................................................................................................................... 38
8.3
Export van Nederland naar China ................................................................................ 40
9.
LOKALE PRODUCTIE ................................................................................................. 41 9.1
Snijbloemenproductie .................................................................................................. 42
9.2
Potplantenproductie ..................................................................................................... 43
9.3
Productieregio’s........................................................................................................... 45
9.4
Productietechnologie ................................................................................................... 51
9.5
Ontwikkeling in wetgeving m.b.t. sierteelt ................................................................... 52
10.
BIJLAGEN ........................................................................................................... 55
BIJLAGE 1 - ZAKELIJKE GEDRAGSCODE ........................................................................ 56 BIJLAGE 2 - FYTOSANITAIRE VOORSCHRIFTEN ........................................................... 59 BIJLAGE 3 - INVOERBEPALINGEN EN BTW .................................................................... 61 BIJLAGE 4 - BELANGRIJKE FEEST- EN BLOEMENDAGEN IN 2008 en 2009 ................. 64 BIJLAGE 5 - BEURZEN ........................................................................................................ 65 BIJLAGE 6 - VAKBLADEN .................................................................................................. 66 BIJLAGE 7 - INTERESSANTE ADRESSEN ......................................................................... 67 BIJLAGE 8 - MARKTONDERZOEKEN ................................................................................ 75 BIJLAGE 9 - LITERATUURLIJST ........................................................................................ 76
Bloemenbureau Holland
iii
Productschap Tuinbouw
SAMENVATTING EN CONCLUSIES
Om een compleet beeld te krijgen van de Chinese markt van snijbloemen en potplanten is besloten om, in samenwerking met Bloemenbureau Holland (BBH) een bronnenstudie te doen, de marktmonitor genoemd. Door diverse bronnen naast elkaar te leggen, kan een vollediger beeld van de markt verkregen worden.
Algemeen De bevolking van China is de grootste ter wereld. In 2006 bedroeg het geschatte inwonertal van China 1,315 miljard, dit is een vijfde van de totale wereldbevolking. Er wordt verwacht dat het inwonertal van China in 2011 ruim 1,35 miljard zal zijn. Het impopulaire één-kindbeleid wordt sinds kort minder strikt toegepast.
De Chinese economie groeit nog altijd flink. De groei van het BNP in China ligt hoog in vergelijking met de Europese landen. Wel wordt er van uitgegaan dat het tempo van de economische groei de komende jaren zal afnemen. Niet alleen de productie stijgt, er is ook sprake van een duidelijke stijging van het besteedbaar inkomen en van de particuliere consumptie. Hi erdoor is ook het consumentenvertrouwen in China hoog. De inflatie vertoonde de afgelopen jaren flinke fluctuaties. Voor de komende jaren wordt verwacht dat de inflatie tussen de 1,5% en 3% zal uitkomen. De hoge werkloosheid in China blijft ook de komende jaren een probleem. Naast het grote aantal bestaande werklozen zal de verdergaande reorganisatie van de staatsindustrieën nog eens miljoenen Chinezen werkloos maken.
Consumptie Bloemen nemen een belangrijke positie in binnen de Chinese cultuur. Van oudsher is er symboliek verbonden met verschillende bloemen. Tegenwoordig zijn bloemen en planten meer een teken van geluk, feest en welvaart. In de steden worden bloemen steeds vaker cadeau gegeven, potplanten werden al vaak cadeau gedaan. Opvallend is de positieve invloed die de ziekte SARS heeft gehad op bloemen- en plantengebruik. Men is meer aandacht gaan besteden aan een gezonde leefomgeving.
De institutionele markt heeft een aandeel van ongeveer 7% in potplanten en 35% in snijbloemen. Particulieren zijn de snelst groeiende groep qua marktaandeel in consumptie. Bij potplanten is hun aandeel slechts 3%, bij snijbloemen 35%. De regering koopt vooral potplanten. Haar aandeel hierin is ongeveer 70%. Bij de snijbloemen is dit ongeveer 30%.
Bloemenbureau Holland
4
Productschap Tuinbouw
De consumptie van snijbloemen en potplanten is sterk geografisch gebonden. De geografische verschillen met betrekking tot de vraag hangen samen met inkomen, cultuur en wat er in de omgeving verbouwd wordt. In steden worden bijvoorbeeld meer bloemen en planten gekocht dan op het platteland en door het cultuurverschil wordt er in het zuidoosten meer geld aan uitgegeven dan in het noordoosten.
De Chinese consument houdt vooral van rozen en anjers, deze hebben beide een marktaandeel van 30%. Chrysanten hebben een marktaandeel van 15% en gladiolen 10%. Lelies zijn in het luxe segment belangrijk. Rood is de meest gevraagde kleur in China. Verder doen roze, geel, oranje en wit het goed. De trend is dat alle exclusieve soorten het steeds beter doen bij de hogere inkomensklasse. Een vernieuwend, divers aanbod wordt door deze groep op prijs gesteld.
De consumptie van bloemen en potplanten is het hoogst in de wintermaanden, omdat dan het Chinese nieuwjaar en Valentijnsdag voor de deur staan. In deze periode kunnen er ook veel hogere prij zen worden gevraagd. De import uit Nederland is in die tijd zeer hoog. In de periode van mei tot oktober liggen de prijzen lager. China probeert nu exportgebieden te vinden om de lagere vraag in eigen land in die periode op te vangen. Japan is de meest succesvolle exportmarkt.
Detailhandel In China is de bedrijfskolom niet zo duidelijk gescheiden als in Nederland. Kweker kan tegelijkertijd retailer zijn en groothandels zijn nogal eens retailer. In China zijn bloemist, markt - en straathandel en kwekerij de belangrijkste verkoopkanalen. De verwachting is dat het aandeel van de bloemist in China verder zal toenemen ten koste van de markt- en straathandel.
Groothandel Ondanks het feit dat producenten ook direct aan consumenten verkopen, bestaat er toch een groothandel in snijbloemen en potplanten. De groothandel is vooral te vinden bij de grote productielocaties. Bij de groothandel zijn verschillende soorten handelaren te vinden. Ten eerste zijn er de grotere handelaren, die bij de grootschalige kwekerijen in de productiegebieden langsgaan om orders te plaatsen. Ten tweede zijn er de kleinere kwekers die rechtstreeks hun eigen bloemen verkopen op de groothandelsmarkt.
Door de Chinezen wordt geïnvesteerd in de distributiestructuur. Als eerste is er een veiling in Peking gestart, die financieel wordt gesteund door de overheid. In 2002 is er, in nauwe samenwerking met VBA, een tweede veiling in Dounan gestart.
Bloemenbureau Holland
5
Productschap Tuinbouw
Er zijn ongeveer 2.400 groothandelsmarkten van verschillende formaten in China. Bedrijven worden door de overheid gemotiveerd om in de groothandelsmarkten te investeren. De groothandelsmarkten zijn al sinds lange tijd het belangrijkste afzetkanaal voor de sierteelt.
Voor de ontwikkeling van de groothandel in de toekomst is het belangrijk dat de kwalitei t verbeterd en gestandaardiseerd word en het assortiment verbreedt. Verder vragen distributie, verpakking en marketing de aandacht.
Import en export Snijbloemen werden vaak via Hongkong geïmporteerd en doorgevoerd naar China. Chinezen zijn vooral geïnteresseerd in uitgangsmateriaal. De import van potplanten en snijbloemen wordt door de Chinese overheid niet gestimuleerd. China wil namelijk zelf exporteur worden van siergewassen.
De Nederlandse export van bloemkwekerijproducten naar China en Hongkong vert oonde een flinke piek in 2002. In de periode 2003-2006 daalde de export naar Hongkong met 40% en naar China met 70%. Met name de uitvoer van potplanten en uitgangsmateriaal is sterk teruggelopen, de uitvoer van snijbloemen is wat beter overeind gebleven. De vraag naar Nederlandse kwaliteit neemt, mede door de stijgende levensstandaard, toe. Maar een ontwikkeling van de laatste tijd is dat de kwaliteit van Chinese snijbloemen verbetert en het assortiment breder wordt. Op de Chinese markt kan Nederland vooral als een aanvullend land functioneren Producten die uit Nederland geïmporteerd worden zijn onder andere Amaryllis, Calla, Hydrangea, Tulp en Bromelia, Anthurium en andere rode planten.
De Chinese export van sierteeltproducten is de laatste jaren snel toegenomen maar nog altijd relatief laag. De export is vooral gericht op Japan, Hongkong, Thailand en Singapore. Rozen, lelies en gladiolen worden het meest geëxporteerd naar het buitenland.
Lokale productie De teelt van snijbloemen en potplanten vond in China vooral plaats op kleine familiebedrijven. Er is nu een verschuiving gaande naar minder kleinschalige productie en naar meer grote, professionele ondernemingen. Het areaal sierteelt is de afgelopen decennia explosief toegenomen, van slechts 8.000 ha in 1982 tot ruim 804.000 ha in 2005. Hiervan is bijna 12% bestemd voor de teelt van bloemen en potplanten. Het areaal snijbloemen is in de periode 2000 -2005 met 250% toegenomen en ook het areaal potplanten is in die tijd meer dan verdubbeld. In de periode 2000-2005 is de omzet van de Chinese sierteeltsector ruim verdrievoudigd.
Bloemenbureau Holland
6
Productschap Tuinbouw
Rozen, anjers, gladiolen en chrysanten worden het meest geteeld in China. Zij maken bij elkaar meer dan 60% van het totale areaal snijbloemen uit.
In 2000 bedroeg het areaal potplanten nog 18.841 ha. In 2005 was dat toegenomen tot meer dan 60.000 hectare. De grootste groei deed zich voor bij de bloeiende potplanten, waarvan het areaal toenam van 19.390 ha in 2002 tot 31.476 ha in 2005. Het areaal groene potplanten is vooral in 2005 flink gegroeid.
Bloemenbureau Holland
7
Productschap Tuinbouw
Bloemenbureau Holland
8
Productschap Tuinbouw
1.
INLEIDING
Actuele informatie over afzetmarkten is van groot belang bij het bepalen van een afzetvisie en een strategie voor de toekomst. In de Marktmonitor China is geprobeerd een zo compleet mogelijk beeld te geven van ontwikkelingen binnen de productie en afzet van sierteeltproducten in dit land. De vorige marktmonitor China uit 2005 is in deze editie waar nodig aangevuld en geactualiseerd. De Marktmonitor China 2007 is een gezamenlijke uitgave van Bloemenbureau Ho lland en het Productschap Tuinbouw.
Voor het in kaart brengen van de ontwikkelingen op de Chinese markt is gebruik gemaakt van verschillende bronnen. Helaas leiden verschillende bronnen vaak tot verschillende gegevens. In de Marktmonitor zijn op basis van de expertise en kennis van de Chinese markt bij het Bloemenbureau Holland en het Productschap Tuinbouw hierin keuzes gemaakt. Bij vragen of opmerkingen over de Marktmonitor kunt u contact opnemen met:
Bloemenbureau Holland
Productschap Tuinbouw
t.a.v. Dhr. R. Hassefras
t.a.v. Dhr. P. van der Salm
Schipholweg 1
Postbus 280
2316 XB Leiden
2700 AG Zoetermeer
T +31 (0) 71 - 565 95 65
T +31 (0) 79 – 34 707 07
F +31 (0) 71 - 565 95 55
F +31 (0) 79 – 34 704 04
[email protected]
[email protected]
www.flowercouncil.org
www.tuinbouw.nl
Op het extranet van Bloemenbureau Holland of de website van het Productschap Tuinbouw kunt u de belangrijkste informatie uit deze en andere marktmonitoren nog eens nalezen.
Bloemenbureau Holland
9
Productschap Tuinbouw
Bloemenbureau Holland
10
Productschap Tuinbouw
2.
ALGEMEEN
De Chinese Volksrepubliek (VRC) bestrijkt een oppervlakte van 9,6 miljoen vierkante kilometer. Dit is maar liefst 230 keer zo groot als Nederland. China meet van noord naar zuid circa vierduizend kilometer en van west naar oost ongeveer 4.800 kilometer. De Volksrepubliek grenst over een afstand van 20.000 kilometer aan vijftien buurlanden. In het noorden liggen de buurlanden Rusland en Mongolië. Aan de noordoostgrens ligt Noord-Korea. Ten zuidwesten liggen Kazakstan, Tadzjikistan, Kirgizstan, Afghanistan, Pakistan, India, Nepal en Bhutan. Ten zuiden van de grens liggen Myanmar, Vietnam en Laos. In het oosten ligt China aan zee, de kustlengte bedraagt 18.000 kilometer. In de territoriale wateren, die rijk zijn aan vis, liggen ongeveer 5.400 eilanden. Het land is over het algemeen bergachtig.
Het klimaat varieert van subtropisch in de zuidelijke provincies tot gematigd in het noorden. De noordelijke winters zijn lang en koud. De zomermaanden zijn in het noorden heet en droog. Het klimaat in Centraal-China is overwegend subtropisch. De zuidoostelijke provincies hebben een tropisch klimaat met de moesson in de zomer. Aan de kust van zuidelijk China komen in de zomer tyfoons frequent voor. Barre weersomstandigheden doen zich voor in Binnen-Mongolië en Xinjiang, waar veel droge vlaktes en woestijnen te vinden zijn.
Figuur 2.1
Landkaart China
Bron: The World Factbook
Bloemenbureau Holland
11
Productschap Tuinbouw
Tabel 2.1
Algemene kengetallen (2005)
Oppervlakte
9.561.000 km2
Bevolking
1.307 miljoen
Gemiddelde bevolkingsgroei 2005
0,6%
Aantal huishoudens
372,1 miljoen
Gemiddelde gezinsgrootte
3,5
Godsdienst
Taoïsme en Boeddhisme
Geldeenheid
Renminbi of Yuan
Handelstaal
Putonghua of Mandarijn, Engels (beperkt)
Bron: EVD en EIU
2.1
Demografische factoren
2.1.1
Prognose en ontwikkeling aantal inwoners
De bevolking van China is de grootste ter wereld. In 2006 bedroeg het geschatte inwonertal van China 1,315 miljard, dit is een vijfde van de totale wereldbevolking. Er wordt verwacht dat het inwonertal van China in 2011 ruim 1,35 miljard zal zijn. Het impopulaire één-kindbeleid wordt sinds kort minder strikt toegepast. In vele gebieden van China mogen families wiens eerste kind een meisje is alsnog een tweede kind. Toch is het aantal geboorten in de afgelopen twee decennia gedaald: in 1987 werden 23,3 en in 2004 12,3 baby's per 1.000 gezinnen geboren. In de plattelandsgebieden zal de natuurlijke bevolkingsgroei in de toekomst relatief sneller stijgen dan in de stedelijke gebieden. De stedeling kiest voor een klein gezin of huwt op latere leeftijd. De stedelijke bevolking zal hoofdzakelijk toenemen door de hoge graad van migratie van de plattelandsgebieden. In de periode 2003-2006 was de bevolkingsgroei 0,6 procent. De verwachting is dat de bevolking in de periode 2007-2008 in hetzelfde tempo doorgroeit. Daarna kan het groeitempo licht afnemen.
Tabel 2.1.1.1 Prognose en ontwikkeling van het aantal inwoners 2003 2004 2005 2006* 2007** 2008** 2009** 2010** 2011** Aantal inwoners (miljoen) 1.292,3 1.299,9 1.307,6 1.315,2 1.323,1 1.331,1 1.336,7 1.342,5 1.351,0 Bevolkingsgroei (%)
0,6%
0,6%
0,6%
0,6%
0,6%
0,6%
0,4%
0,4%
Bron: EIU Country Forecast, *= raming **=prognose
Bloemenbureau Holland
12
Productschap Tuinbouw
0,6%
In 2006 telde China ongeveer 378,3 miljoen huishoudens en ruim 1,3 miljard inwoners. Dit betekent een gemiddelde huishoudgrootte van ongeveer 3,5. Tabel 2.1.1.2 Aantal huishoudens (x 1000) 2003* 2004* 2005*
2006*
2007** 2008** 2009** 2010** 2011**
Aantal huishoudens 358.130 364.620 371.460 378.330 385.470 392.760 399.520 406.470 414.400 Bron: EIU Country Forecast
2.1.2
* =raming, **=prognose
Leeftijdsopbouw
De dalende trend bij de leeftijdsgroep 0-15 jaar zet onverminderd door. In 2004 maakte deze groep nog 20% van de bevolking uit, in 2006 was dat gedaald naar 18%. De groep 65+ is in dezelfde periode gegroeid van 8,5% naar 9%. Als het één-kindbeleid van de overheid succes heeft zal de Chinese samenleving sterk vergrijzen de komende jaren.
Figuur 2.1.2.1
Leeftijdsopbouw in China op 1 januari 2006 65+ jaar 9%
0-14 jaar 18%
15-64 jaar 73%
Bron: National Statistics/Euromonitor
Bloemenbureau Holland
13
Productschap Tuinbouw
2.1.3
Belangrijkste steden
In onderstaande tabel staan de provincies van China weergegeven met het aantal inwoners.
Tabel 2.1.3.1 Provincies van China en het aantal inwoners in 2001 en 2005 Aantal inwoners (miljoen) 2001
2005
Henan
95,5
93,8
Shandong
90,4
92,5
Guangdong
77,8
91,9
Sichuan
86,4
82,1
Jiangsu
73,6
74,8
Hebei
67,0
68,5
Hunan
66,0
63,3
Anhui
63,3
61,2
Hubei
59,8
57,1
Zhejiang
46,1
49,0
Guangxi
47,9
46,6
Yunnan
42,9
44,5
Jiangxi
41,9
43,1
Liaoning
41,9
42,2
Heilongjiang
38,1
38,2
Guizhou
38,0
37,3
Shaanxi
36,6
37,2
Fujian
34,4
35,4
Shanxi
32,7
33,6
Chongqing
31,0
28,0
Jilin
26,9
27,2
Gansu
25,8
25,9
Binnen Mongolië
23,7
23,9
Xinjiang
18,8
20,1
Shanghai
16,1
17,8
Bejing
13,8
15,4
Tianjin
10,0
10,4
Hainan
8,0
8,3
Ningxia
5,6
6,0
Qinghai
5,2
5,4
Tibet
2,6
2,8
Hongkong*
6,7
6,9
Macau*
0,4
0,5
Provincie
Bron: World in Figures, * Hongkong en Macau zijn speciale administratieve regio’s van China
Bloemenbureau Holland
14
Productschap Tuinbouw
In tabel 2.1.3.2 staan de zeven grootste steden van China met hun inwonersaantal weergegeven.
Tabel 2.1.3.2 Belangrijkste steden met inwonesraantal1 januari 2004 Stad
Aantal inwoners
Shanghai
10.030.800
Peking [Beijing]
7.699.300
Tianjin
4.933.100
Kanton [Guangzhou]
4.653.100
Wuhan
4.593.400
Chongqing
4.239.700
Shenyang
3.995.500
Nanking
2.966.000
Harbin
2.735.100
Bron: World in Figures
2.1.4
Beroepsbevolking
De beroepsbevolking in China is de laatste jaren gestegen, net als het aantal werkenden. 58% van de totale Chinese bevolking had in 2005 een baan. Ter vergelijking; dit was in Nederland 51%.
Tabel 2.1.4.1
Beroepsbevolking
Beroeps-
% van
Werkenden x
% van
% van totale
bevolking x 1.000
totale bevolking
1.000
totale bevolking
bevolking in Nederland
2000
717.450
56,3
720.850
56,5
48,6
2001
737.060
57,3
730.250
56,8
49,0
2002
752.411
58,1
737.400
56,9
49,2
2003
759.435
58,2
744.320
57,1
48,9
2004
767.977
59,1
734.120
58,0
48,8
2005
776.047
59,1
758.250
58,0
49,0
Bron: World in Figures
Bloemenbureau Holland
15
Productschap Tuinbouw
2.1.5
Besteedbaar inkomen
In 2006 bedroeg de groei van het besteedbaar inkomen 6,7%. Deze groei past in het beeld van een onstuimig groeiende Chinese economie. De prognoses voor een verdere groei van het besteedbaar inkomen zijn in de laatste paar jaar overigens wel wat naar beneden bijgesteld: In plaats van een jaarlijkse groei van 9% tot 10% wordt er nu uitgegaan van jaarlijkse groe icijfers tussen 6% tot 7%.
Tabel 2.1.5.1 Groei van besteedbaar inkomen (%) 14,0 12,0
11,8 10,7
10,0
9,3 8,4
8,0 6,0
7,6 6,7
7,3 6,5
6,7
6,3
6,3
5,3
4,0 2,0 0,0 2000
2001
2002
Bron: EIU Country Forecast
Bloemenbureau Holland
2003
2004
2005
2006
2007*
2008*
2009*
2010*
* =prognose
16
Productschap Tuinbouw
2011*
2.1.6
Uitgavenpatroon
In 2005 waren de grootste posten in het uitgavenpatroon achtereenvolgens voedsel & dranken, communicatie en huisvesting. Er wordt verwacht dat de consumentenuitgaven de komende jaren flink zullen stijgen door de toenemende koopkracht van de Chinese consument.
Tabel 2.1.6.1.
Uitgavenpatroon 2005 Uitgaven 2005 in US$
Voedsel en drinken
%
213.044,4
29%
Alcohol en tabak
17.597,2
2%
Kleding en schoeisel
57.818,5
8%
Huisvesting
73.102,5
10%
Huishoudelijke goederen
46.949,8
6%
Medische producten
38.403,6
5%
Transport
19.905,9
3%
107.137,6
15%
Recreatie en vrije tijd
31.910,6
4%
Educatie
48.951,2
7%
Restaurants en hotels
37.422,7
5%
Onvoorziene goederen en overigen
45.185,6
6%
Totaal
737.430
100%
Communicatie
Bron: Euromonitor
2.2
Economische aspecten
Sinds het najaar van 2003 was er sprake van een economische oververhitting. Volgens de Economische Voorlichtingsdienst (EVD) kampten vele provincies in het land met een tekort aan grondstoffen en energie waardoor fabrieken niet optimaal kunnen produceren. Er was sprake van overcapaciteit in diverse industriesectoren zoals cement, staal, a uto’s, en bouw. Gebaseerd op officiële cijfers uit China bedroeg de economische groei in 2005 9,9%.
De overheid heeft maatregelen genomen om het tij te keren. Zo beperken de banken het verstrekken van leningen en is de rente verhoogd. Nieuwe investeringsprojecten in de infrastructuur of in de oververhitte industriesectoren worden ontmoedigd of verboden. De Economist Intelligence Unit raamt voor 2006 een economische groei van 8,6 procent en voor 2007 van 8,2 procent.
Bloemenbureau Holland
17
Productschap Tuinbouw
De Chinese export steeg in 2005 met ruim 28 procent tot 761,4 miljard US dollar en de import steeg met 23,5 procent tot 660,2 miljard US dollar. Volgens voorspellingen zal de export in 2006 stijgen tot 931,4 miljard US dollar. De import zal naar verwachting stijgen tot 851,9 miljard US dollar. In 2005 was er een handelsoverschot van 101,2 miljard US dollar. Dit zal naar verwachting in 2006 dalen tot een overschot van 79,5 miljard US dollar. De directe buitenlandse investeringen namen in 2005 met 3,5 procent af tot 53 miljard US dollar. Volgens voorspellingen zullen in 2006 de directe buitenlandse investeringen 51 miljard US dollar bedragen. 2.2.1
WTO
China trad in december 2001 toe tot de World Trade Organization (WTO). Na de toetreding zijn de invoertarieven verlaagd, werden sectoren toegankelijk(er) en zijn 2.500 wetten en verordeningen herzien of ontworpen. Het WTO-lidmaatschap is van groot belang voor de opening van markten binnen China en voor de voortgang van het hervormingsproces. De Chinese handels - en investeringswetgeving wordt transparanter en overeenkomstig de WTO in het Engels gepubliceerd. Volgens de WTO-principes verdwijnen de meeste belastingvoordelen voor buitenlandse investeerders en worden zij gelijkgesteld met de lokale ondernemingen.
2.2.2
Consumentenvertrouwen
Het consumentenvertrouwen is de mate waarin de consument denkt dat het in de nabije toekomst goed zal gaan met de economie. Het consumentenvertrouwen in China is zeer hoog maar vertoonde na 2002 wel een dipje. Na 2004 vertoont het Chinese consumentenvertrouwen weer een opgaande lijn.
Tabel 2.2.2.1 Consumentenvertrouwen
Consumentenvertrouwen
2001
2002
2003
2004
2005
2006
97,3
97,3
93,1
92,9
94,2
94,7
Bron: Rabobank
2.2.3
Bruto Nationaal Product
Het Bruto Nationaal Product bedroeg in 2006 ruim 1.700 miljard euro. V oor 2008 wordt een BNP verwacht van 1.900 miljard euro. De groei van het BNP in China ligt hoog in vergelijking met de Europese landen. Wel wordt er van uitgegaan dat het tempo van de economische groei de komende jaren zal afnemen.
Bloemenbureau Holland
18
Productschap Tuinbouw
Tabel 2.2.3.1 BNP China, € miljard
BNP
2003
2004
2005
2006
2007*
2008*
2009*
2010*
2011*
1.411
1.415
1.563
1.702
1.770
1.903
2.141
2.369
2.570
Bron: EIU country forecast
*=prognose
Figuur 2.2.3.1 Groei van het BNP in % 12 10
10,1
10
10,7
10,4
9,8
9,1
9,1
8,1
8,3
8
7,7
6 4 2 0 2002
2003
2004
2005
Bron: EIU Country Forecasts
2.2.4
2006
2007*
2008*
2009*
2010*
2011*
*=prognose
Reële particuliere consumptie
De jaarlijkse groei van de consumptie heeft in de periode 2000-2006 geschommeld tussen 8,6% en 6,3%. Voor de komende jaren worden vergelijkbare jaarlijkse groeicijfers van de consumptieve bestedingen verwacht.
Figuur 2.2.4.1 Groei van de reële particuliere consumptie in % 10 8
8,5
8,6 7,6 6,3
6
6,6
7,1
6,7
6,3
7,7
7,6
7,8
6,6
4 2 0 2000
2001
2002
Bron: EIU Country Forecasts
Bloemenbureau Holland
2003
2004
2005
2006
2007*
2008*
2009*
2010*
*=prognose
19
Productschap Tuinbouw
2011*
2.2.5
Inflatie
De inflatie vertoont over de jaren heen flinke fluctuaties. De waarden schommelen tuss en de –0,7% in 2002 en 3,8% in 2004. Voor de komende jaren wordt verwacht dat de inflatie tussen de 1,5% en 3% zal uitkomen.
Figuur 2.2.5.1
Inflatie %
4,5 4
3,8
3,5 2,8
3 2,5 2
2,7
2,6
1,8
1,5
1,5 1,2
1 0,5
3,0
2,6
0,7 0,4
0 -0,5
2000
2001
2002
-0,7
2003
2004
2005
2006
2007*
2008*
2009*
2010*
2011*
-1
Bron: EIU Country Forecasts
*=prognose
De Chinese munt was elf jaar gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Tot en met 21 juli 2005 fluctueerde de wisselkoers van de renminbi licht in de bandbreedte rondom 8,28 renminbi : 1 US dollar. De Chinese overheid heeft aan de internationale druk toegegeven en per 22 juli 2005 is de renminbi (of yuan) losgekoppeld van de US dollar. De koers van de renminbi wordt nu dagelijks bepaald aan de hand van een mandje internationale valuta's. 2.2.6
Werkloosheid
De hoge werkloosheid in China blijft ook de komende jaren een probleem. Naast het grote aantal bestaande werklozen zal de verdergaande reorganisatie van de staatsindustrieën nog eens miljoenen Chinezen werkloos maken. Ook het streven van de overheid om de landbouwsector te saneren zal het aantal werklozen doen toenemen. Om nieuwe werkgelegenheid te creëren, en daardoor de sociale onrust te verminderen, heeft de overheid grootse stimuleringsplannen opgesteld om het Westen en Midden van het land meer te ontwikkelen. Ook voor de noordoostelijke provincies Heilongjiang, Jilin en Liaoning zijn stimuleringsplannen opgesteld.
Bloemenbureau Holland
20
Productschap Tuinbouw
Figuur 2.2.6.1
Werkloosheid %
12 10 8
9,7
9,3
10,3
9,9
9,7
9,6
9,7
9,8
9,6
9,5
9,7
8,2
6 4 2 0 2000
2001
2002
2003
2004
Bron: EIU Country Forecasts
2.2.7
2005
2006
2007*
2008*
2009*
2010*
2011*
*=prognose
Valuta
De renminbi is de officiële munt van de Volksrepubliek China. "Renminbi" betekent "geld van het volk". Voorheen werd renminbi afgekort tot RMB, nu is dat CNY wat staat voor Chinese Yuan. De eenheid van renminbi is yuan, in spreektaal meestal kuai genoemd. Een yuan is verdeeld in tien jiao, ook wel mao (geen verband met Mao Zedong) genoemd, en een jiao bestaat u it tien fen. De munteenheid van Hongkong is de Hongkong Dollar, afgekort tot HKD. In onderstaande twee figuren staat het verloop van beide koersen in euro’s weergegeven. Beide koersen zijn redelijk stabiel. Na 2001 is er wel sprake van een dalende trend ten opzichte van de euro.
Figuur 2.2.7.1
Koersverloop HKD t.o.v. de euro
0,160 0,143
0,140 0,120
0,139 0,116
0,114
0,136
0,121 0,114
0,100
0,103
0,103 0,103
0,080 0,060 0,040 0,020 0,000 1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Bron: DNB/ECB
Bloemenbureau Holland
21
Productschap Tuinbouw
2006
Figuur 2.2.7.2
Koersverloop CNY t.o.v. de euro
0,160 0,140 0,128
0,120 0,100
0,135
0,128
0,114
0,109
0,107 0,097
0,098
0,100
0,080 0,060 0,040 0,020 0,000 1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Bron: ING/DNB/ECB
Bloemenbureau Holland
22
Productschap Tuinbouw
2006
2.3
Politieke aspecten
2.3.1. Overheidsstructuur Tabel 2.3.1.1
Overheidsstructuur
Officiële naam
Volksrepubliek China
Regeringsvorm
Eenpartijstelsel: Chinese Communistische Partij (CCP); secretaris-generaal is Hu Jintao
Uitvoerende macht
Het Permanente Comité van de Staatsraad, voorzitter: Wu Bangguo
Staatshoofd
President: Hu Jintao en vice-president: Zeng Qinghong
Premier
Wen Jiabao
Wetgevende macht
Eén Kamer: het Nationale Volkscongres. De circa 3.000 gedelegeerden zijn voor een periode van vijf jaar gekozen op lokaal niveau.
Regionale assemblees en besturen De 22 provincies, 4 speciale steden en 5 autonome regio's kiezen lokale vertegenwoordigers. Nationale verkiezingen
De laatste nationale verkiezing was in maart 2003 en de eerstvolgende is in maart 2008.
Regering
Het Politbureau van de Communistische Partij (CCP) geeft politieke richting en controleert alle administratieve, uitvoerende en wetgevende afspraken. De Standing Committee van het Politbureau,(9 leden) is het middelpunt van de macht.
Politieke organisatie
Chinese Communistische Partij; secretaris-generaal is Hu Jintao
Administratief is de Volksrepubliek China ingedeeld in 22 provincies, 5 autonome gebieden en 4 stedelijke gebieden die onder direct gezag staan van de centrale regering in Beijing. De provincies en autonome regio's zijn onderverdeeld in prefecturen, districten en steden. De districten zijn weer opgesplitst in volkscommunes (townships) en kleinere gemeenten.
Bloemenbureau Holland
23
Productschap Tuinbouw
De grondwet voorziet ook in de mogelijkheid tot het vestigen van speciale administratieve re gio's zoals Hongkong en Macau. Op 1 juli 1997 heeft het Verenigd Koninkrijk de soevereiniteit over Hongkong aan China overgedragen. Macau kreeg op 20 december 1999 de status van 'de Speciale Administratieve Regio Macau van de Volksrepubliek China' door de soevereiniteitsoverdracht van Portugal. De kern van deze status ligt in het principe van 'één land, twee systemen'. Dat wil zeggen dat in Hongkong en Macau een ander politiek, juridisch en economisch stelsel heerst dan in de rest van China.
Vanaf de soevereiniteitsoverdracht mogen Macau SAR en Hongkong SAR vijftig jaar het kapitalistisch bestuurssysteem behouden. Alleen de verantwoordelijkheid van buitenlandse politiek en defensie berust bij de centrale overheid in Beijing.
2.3.2
Binnenlandse politiek
Het moderne Chinese politieke systeem rust op drie machtspijlers: overheidsinstellingen, de Chinese Communistische Partij (China Communist Party, CCP) en de People's Liberation Army (PLA). De machtsdynamiek kan worden gekenschetst als een complexe handeling van ric htlijnen en replieken binnen de drie hiërarchieën. In het centrum van de hiërarchie zijn het de leiders van de Communistische Partij die het politieke beleid van de drie pijlers uitzetten. Vanuit dit epicentrum bereiken de tentakels van de staatscontrole het dagelijkse leven in China. De Volksrepubliek China is volgens de grondwet van 1982 een socialistische staat. Het hoogste formele machtsorgaan is het Permanente Comité van het Politbureau (Politburo Standing Committee, PSC) met aan het hoofd secretaris-generaal Hu Jintao. Via het Politbureau van de Communistische Partij vloeit macht toe naar het Nationale Partijcongres (National Party Congress) onder voorzitterschap van Wu Bangguo, het Centrale Comité en via alle lagen van de overheidsinstellingen naar het stedelijke niveau.
Bloemenbureau Holland
24
Productschap Tuinbouw
3.
MARKTOMVANG
Op dit moment is er geen informatie beschikbaar over de Chinese marktomvang wat betreft bloemen en planten.
Bloemenbureau Holland
25
Productschap Tuinbouw
4.
CONSUMPTIE
4.1
Betekenis van bloemen en planten
Bloemen nemen een belangrijke plaats in binnen de Chinese cultuur. Elke maand heeft zijn eigen bloemen en elk seizoen zijn eigen bloem. Dit is terug te vinden in de Chinese literatuur en schilderijen. Daarnaast werden verschillende bloemen geassocieerd met goden en Boeddhistische heiligen. De betekenis van de bloemen was zeer afhankelijk van kleur, omgeving, seizoen en vorm.
Tegenwoordig zijn bloemen en planten meer een teken van geluk, feest en welvaart. Door de stijgende welvaart is de populariteit van bloemen ook gestegen. In de steden worden bloemen steeds vaker cadeau gegeven, terwijl dat vroeger niet het geval was. Opvallend is de positieve invloed die de ziekte SARS heeft gehad op het gebruik van planten en bloemen bij de Chinese bevolking. Men is meer aandacht gaan besteden aan een gezonde leefomgeving. (Van Koppen, 2004)
4.3
Marktsegmenten
De consumptie van potplanten en snijbloemen wordt bepaald door de institutionele markt, parken, regering en particulieren. Onder potplanten verstaan wij hier zowel kamer - als tuinplanten. In de praktijk zijn dit grotendeels buitenplanten. De institutionele markt heeft een aandeel van ongeveer 7% in potplanten en 35% in snijbloemen. Deze markt wordt steeds groter maar dit gebeurt niet in een hoog tempo. Parken nemen zo’n 20% van de potplantenmarkt voor haar rekening. De markt voor parken is vrij stabiel, er worden alleen potplanten afgenomen. In de toekomst zullen er meer parken worden aangelegd. China is aan het ‘vergroenen’. Om een betere leefomgeving te creëren voor de nieuwe generatie en toeristen, worden er veel meer bomen geplant en kleine parken aangelegd.
Particulieren zijn de snelst groeiende groep qua marktaandeel in consumptie. Bij potplanten is hun aandeel maar 3%, bij snijbloemen 35%. De overheid koopt vooral potplanten. Haar aandeel hierin is ongeveer 70%. Bij de snijbloemen is dit ongeveer 30%. De potplanten zijn vooral bedoeld voor decoratie van regeringsgebouwen en als cadeaus. Het is wel zo dat geïmporteerde potplanten en snijbloemen vooral geconsumeerd worden door de institutionele markt en de particulieren.
Bloemenbureau Holland
26
Productschap Tuinbouw
4.4
Regionale verschillen
De Chinese consumptie van bloemen en planten is sterk geografisch gebonden. Op het platteland wonen vrijwel alleen boeren en deze hebben geen geld om bloemen en planten te kopen. In de stad stijgen de lonen sneller waardoor de consumptie van potplanten en snijbloemen met ongeveer 25% per jaar toeneemt. Verwacht wordt dat deze groei de komende jaren zal doorzetten. De vraag naar hogere kwaliteit zal ook verder toenemen omdat de levensstandaard sterk aan het stijgen is. In de steden Beijing, Guangzhou en Shanghai wonen de meest koopkrachtige Chinezen. De inwoners van Hongkong kopen de meeste bloemen.
De geografische verschillen met betrekking tot de vraag hangen vooral af van inkomen, cultuur en wat er in de omgeving verbouwd wordt. Door een cultuurverschil wordt bijvoorbeeld in het zuidoosten meer geld aan bloemen uitgegeven dan in het noordoosten.
4.5
Assortiment
De Chinese consument houdt vooral van rozen en anjers, deze hebben beide een marktaandeel van 30%. Chrysanten hebben een marktaandeel van 15% en gladiolen 10%. Lelies zijn in het luxe segment belangrijk.
Rood is de meest gevraagde kleur, het staat voor geluk en welvaart. Verder doen roze, gele, oranje en witte bloemen het goed. Wit wordt bijvoorbeeld geassociee rd met reinheid, zuiverheid en medeleven en geel heeft historisch gezien een keizerlijke betekenis. De paarse kleur wordt iets minder gewaardeerd. Bloemen met meerdere kleuren zijn steeds meer gewild in China.
De trend is dat alle exclusieve soorten het steeds beter doen bij de hogere inkomensklasse. Een vernieuwend, divers aanbod wordt door deze groep op prijs gesteld.
Tabel 4.5.1
Meest populaire bloemen en planten
Snijbloemen
Bloeiende planten
Groene planten
1. Roos
1. Rododendron
1. Bonsai
2. Anjer
2. Poinsettia
2. Cycas
3. Chrysant
3. Cyclaam
3. Palmen
4. Gladiool
4. Phalaenopsis
4. Ficus
5. Lelie
5. Bromelia
5. Epipremnum
6. Gerbera Bron: Ministerie van LNV
Bloemenbureau Holland
27
Productschap Tuinbouw
4.6
Feestdagen en andere gelegenheden
De consumptie van bloemen en potplanten is het hoogst in de wintermaanden, omdat dan het Chinese nieuwjaar en Valentijnsdag voor de deur staan. In deze periode kunnen er ook veel hogere prijzen worden gevraagd. De import uit Nederland is in die tijd zeer hoog. Voor het Chinese nieuwjaar worden veel tulpen en lelies gevraagd en voor Valentijnsdag rode rozen. Met het Chinese Nieuwjaar worden de snijbloemen gladiool en forsythia en de potplant bromelia het meest verkocht.
Gedurende de winterperiode zijn de prijzen van bloemen en planten hoger. In de peri ode van mei tot oktober liggen de prijzen lager. China probeert nu exportgebieden te vinden om de lagere vraag in eigen land in die periode op te vangen. Japan is de meest succesvolle exportmarkt.
De andere gelegenheden waarop de Chinezen snijbloemen en potplanten kopen zijn: Moederdag, de Chinese bevrijdingsdag (1 oktober), bruiloften, verjaardagen en begrafenissen. Bruiloften vinden vaak plaats in januari, februari, april, juni en van augustus tot en met december. Vooral in de laatste vijf maanden van het jaar vinden de meeste bruiloften plaats. Ook tijdens een opening van een nieuwe zaak spelen bloemen een rol; voor decoratie en als cadeau van de genodigden. De populariteit van potplanten wordt steeds groter doordat ze vaak als zakelijk cadeau worden gebruikt.
Bloemenbureau Holland
28
Productschap Tuinbouw
5. BEDRIJVENMARKT
Op dit moment is er geen informatie beschikbaar over de Chinese bedrijvenmarkt wat betreft bloemen en planten.
Bloemenbureau Holland
29
Productschap Tuinbouw
6.
DETAILHANDEL
In China is de bedrijfskolom niet zo duidelijk gescheiden als in Nederland. Een kweker kan tegelijk retailer zijn en de groothandel is ook nogal eens retailer. In de toekomst zal het zo zijn dat alleen die schakels in de kolom die voldoende toegevoegde waarde leveren, zullen blijven bestaan. Hieruit zou kunnen volgen dat kwekers zich gaan groeperen omdat zij de minste winst maken. Samen kunnen zij dan de Chinese markt bewerken. Dit zou zelfs in samenwerking met een andere schakel kunnen. De kwekers kunnen dan kwaliteit garanderen omdat ze weten waar het product vandaan komt. Op het moment opereert de retail via de volgende wegen: 1. Verkoop op straat 2. Kwekers die hun eigen bloemen verkopen 3. Bloemenwinkels van verschillende grootte en aanbod 4. Bloemen(groothandels)markt voor potplanten en snijbloemen 5. Supermarkt
6.1
Marktaandelen
Tabel 6.1.1
Marktaandelen distributiekanalen (in % van waarde) 2002
2012
Bloemist
40
45
Markt- en straathandel
40
30
Kwekerij
20
20
GWB
-
3
Tuincentrum/bouwmarkt
-
2
Overig
-
-
Bron: inschatting Areamanager BBH
In China zijn de bloemist, markt- en straathandel en kwekerij de belangrijkste verkoopkanalen. Voor 2012 wordt verwacht dat het aandeel van de bloemist met 5% toeneemt in vergelijking met 2002. Het aandeel van de markt- en straathandel zal daarentegen afnemen met 10%. Het GWB en het tuincentrum/bouwmarkt die momenteel nog geen aandeel hebben in de verkoop van snijbloemen en potplanten, zullen in 2012 naar verwachting een marktaandeel hebben van respectievelijk 3 en 2%.
Bloemenbureau Holland
30
Productschap Tuinbouw
6.2 Verkooppunten Supermarkten, bloemenwinkels en bloemenmarkten zijn het meest professioneel op het ge bied van de verkoop. Aan de verkoop van bloemen en planten in winkels en supermarkten moeten de Chinezen echter nog wennen.
Supermarkten beginnen langzamerhand steeds meer ingeburgerd te raken wat tot gevolg heeft dat men ook de verkoop van bloemen en planten via deze weg begint te accepteren. De Chinese overheid en producenten willen de verkoop van snijbloemen in dit afzetkanaal stimuleren en zien dit als de nieuwe mogelijkheid om de binnenlandse consumptie te verhogen. In de grote steden neemt het aantal hypermarkten en supermarkten snel toe. Naast de eigen Chinese formules (zoals Lianhua en Hualian) is de invloed van de buitenlandse formules zichtbaar. Voorbeelden zijn: Carrefour, Auchan (Frankrijk), Tesco (Verenigd Koninkrijk) en Metro (Duitsland). In de nabije toekomst wordt daarom meer groei van het supermarktsegment verwacht.
Tabel 6.2.1
Marktaandelen van supermarktketens in China in 2006
Supermarktorganisatie
Totale omzet
Marktaandeel Omzet Grocery
Marktaandeel
x mln euro
totaal (%)
x mln euro
Grocery (%)
1
Lianhua
5.134
1,3
4.112
1,2
2
China Resources Enterprise
3.582
0,9
2.969
0,9
3
Carrefour
2.482
0,6
1.523
0,4
4
Hualian Supermarket
1.596
0,4
1.486
0,4
5
Shanghai Nonggongshang
2.053
0,5
1.452
0,4
6
Auchan
2.118
0,5
1.288
0,4
7
Beijing Hualian
2.268
0,6
1.150
0,3
8
Trust-Mart
1.741
0,4
1.045
0,3
9
AS Watson
1.413
0,4
994
0,3
10
Tesco
916
0,2
715
0,2
11
Metro Group
1.012
0,3
639
0,2
12
Wal-Mart
1.137
0,3
514
0,1
13
CP Seven Eleven
694
0,2
417
0,1
26.146
6,6
18.304
5,2
Overige
366.909
93,4
329.553
94,8
Totaal
393.055
100
347.857
100
Subtotaal
Bloemenbureau Holland
31
Productschap Tuinbouw
Het overgrote deel van de verkopen wordt nog steeds gerealiseerd door de bloemist en de ambulante handel. Deze verkoopkanalen bieden voornamelijk monobossen aan, maar de vraag naar gemengde boeketten (en daardoor ook het aanbod) neemt gestaag toe. Verder vindt de individuele consument kleine bloeiende potplanten aantrekkelijk. De kwaliteit van de detailhandel varieert sterk van luxe verkooppunten bij de grotere internationale hotels tot bloemenzaken op een veelal kleine oppervlakte (vaak gecombineerd met ander producten). Voorbeelden van detailhandels bloemenmarkten zijn de markten in Kunming en Shanghai. Op deze markten bevinden zich vele kooplieden en staan alle stands goed gevuld met snijbloemen. Veelal zijn dit lokale bloemen of bloemen uit andere Aziatische landen. Een enkele keer treft men ook Nederlandse rozen die doorgevoerd zijn vanuit Hongkong. Deze zien er helaas niet altijd zo mooi meer uit, dit betekent geen concurrentievoordeel voor Nederland dus. Het assortiment wat hier doorgaans gevoerd wordt bestaat uit: gladiolen, anthurium, chrysanten, zonnebloemen, strelitzia, rozen (verschillende kleuren), gerbera en lelie.
Wat opvalt wanneer naar alle schakels in de keten gekeken wordt is dat de groothandel en detailhandel goede toegevoegde waarde leveren waardoor het product aantrekkelijk op de markt staat in pracht en praal en allerlei verschillende kleuren.
Bloemenbureau Holland
32
Productschap Tuinbouw
7.
GROOTHANDEL
Naast de directe verkoop van producenten aan retail en consumenten bestaat er ook een groothandel in snijbloemen en potplanten. De groothandel is vooral te vinden bij de grote productielocaties.
Bij de groothandel zijn er verschillende soorten handelaren. Ten eerste zijn er de grotere handelaren, die bij de grote kwekerijen in de grote productiegebieden langs gaan om orders te plaatsen. Deze orders worden dan naar verschillende steden verzonden. Ten tweede heb je de kleinere kwekers die rechtstreeks hun eigen bloemen verkopen op de groothandelsmarkt. Hier huren ze dan een plek. Potplantenproducenten verkopen en verhuren meestal ook direct hun planten aan consumenten omdat hier minder druk tot snelle verkoop achter zit dan bij snijbloemen.
7.1
Groothandelsmarkten
Er zijn ongeveer 2.400 groothandelsmarkten van verschillende formaten in China. Bedrijven worden door de overheid gemotiveerd om in de groothandelsmarkten te investeren. De laatste jaren hebben grote bloemenproductie- en consumptiegebieden zoals Beijing, Shanghai, Shenzhen, Chen Village (provincie Guangdong), provincie Yunnan en Hainan grote groothandelsmarkten voor bloemen opgericht.
De groothandelsmarkten zijn al sinds lange tijd het belangrijkste afzetkanaal voor de sierteelt; vooral in de steden. Deze verschillen erg in hun professionaliteit. Er zijn markten in de openlucht die rommelig aandoen en waar vele kleinere producenten kleine hoeveelheden bloemen en planten aanbieden. Daarnaast zijn er ook markten die zich binnen bevinden, in nette gebouwen waar iedere aanbieder zijn eigen plek heeft en waar niet iedereen zomaar zijn of haar producten mag aanbieden.
Over
het
algemeen
vindt
men
steeds
minder
Nederlands
product
terug
op
deze
groothandelsmarkten. Producten die er wel te vinden zijn, zijn tulpen, bromelia en anthuriums.
Bloemenbureau Holland
33
Productschap Tuinbouw
7.2
Toekomst van de groothandel en de distributie
De distributiestructuur is nog steeds slecht ontwikkeld in China, maar hier wordt volop aan gewerkt. De belangrijkste dilemma’s in de groothandel zijn:
Overaanbod van dezelfde producten tegen lage prijzen;
Weinig structuur met veel ketenschakels waardoor marges klein zijn;
Onvoldoende kennis en faciliteiten waardoor het kwaliteitsverlies groot is;
Onvoldoende standaardisatie van de kwaliteit;
Een smal assortiment;
Grote fysieke afstand tussen productie en afzet.
Enkele opvallende ontwikkelingen zijn:
De kwaliteit verbetert langzaam (betere bloemen, verpakking, behandeling en een groter bewustzijn van kwaliteit);
Het assortiment is smal, maar wordt langzaam breder;
Opkomst van gespecialiseerde bedrijven;
Kleine kwekers bieden geen toegevoegde waarde op de markt;
Groothandel gaat vooraf grote partijen vastleggen vanwege leveringszekerheid;
Groothandel gaat zelf produceren vanwege leveringszekerheid jaarrond;
Toenemende concurrentie door toetreding van meer groothandelaren;
Toename van de export;
Meer aandacht voor milieubewust geproduceerde producten (MPS) en sociaal welzijn.
(Van Koppen, 2004)
Zoals uit bovenstaande informatie valt af te lezen wordt het moeilijk voor de kleine kweker om in deze ontwikkelingen mee te gaan. De uitdaging voor de groothandel en de veilingen is dan ook om de komende jaren ervoor te zorgen dat de kwekers mee kunnen in de geplande ontwikkeling. Hier worden al subsidies voor uitgegeven. Daarnaast zal de distributie, verpakking en marketing meer aandacht vragen. Het logistiek centrum FLY in Kunming is hier al een voorbeeld van.
Bloemenbureau Holland
34
Productschap Tuinbouw
8.
IMPORT EN EXPORT
Snijbloemen werden vaak via Hongkong geïmporteerd en doorgevoerd naar China. In de officiële handelsstatistieken van China is echter geen sprake van import uit Hongkong. In de handelsstatistieken van Hongkong is wel sprake van export naar China, maar deze export is veel minder dan de invoer in China uit Thailand.
8.1
Import
Qua importproducten zijn de Chinezen vooral geïnteresseerd in zaadjes en bollen v an een goede kwaliteit. De kwaliteit van hun eigen bloemen en planten is vaak laag, zowel vanwege de slechte kwaliteit van poot- en zaaimateriaal als vanwege de slecht ontwikkelde kennis en technologie op het gebied van stekken en vermeerderen.
Bollen, en dan vooral leliebollen, zijn het meest gewild van alle sierteeltproducten. De meeste van de geïmporteerde bollen komen uit Canada, de VS en Nederland.
De importwaarde van snijbloemen in Hongkong is de laatste jaren wel gestegen, maar hierbij moet bedacht worden dat deze gestegen invoerwaarde uit dollars bestaat. In euro blijft er van de toename van de invoer weinig over. Opvallend is de stijging van de import in Hongkong uit China, met name in 2004 en 2005. In 2005 en 2006 had China een import-aandeel van meer dan 50% in Hongkong. Het Nederlandse aandeel in de import in Hongkong neemt de laatste jaren juist af.
Bloemenbureau Holland
35
Productschap Tuinbouw
Tabel 8.1.1
Import van snijbloemen in Hongkong (excl. snijgroen), x$ 1.000 2002
2003
2004
2005
2006
China
7.444
7.081
6.129
11.497
11.905
Nederland
3.131
2.842
3.130
2.954
2.880
Maleisië
1.875
1.881
1.869
1.762
1.815
Thailand
1.407
1.269
1.564
1.366
1.196
Nieuw-Zeeland
952
964
1.125
1.005
1.183
Ecuador
594
510
582
523
507
Israël
186
120
114
116
277
Australië
456
379
472
395
257
Canada
110
113
136
117
122
23
21
8
77
114
Zuid-Afrika
236
237
312
191
75
Mauritius
143
114
105
90
71
Filippijnen
8
7
27
29
35
Colombia
17
147
119
71
25
Zuid-Korea
10
42
38
41
20
265
35
26
25
19
Frankrijk
54
24
35
35
14
Italië
60
64
24
24
14
517
139
14
10
12
1.229
1.041
855
676
500
18.716
17.028
16.684
21.006
21.041
Japan
VS
Singapore Overige landen Totaal Bron: UN Comtrade
Bloemenbureau Holland
36
Productschap Tuinbouw
Tabel 8.1.2
Import van snijbloemen in China (excl. snijgroen), x$ 1.000 2002
2003
2004
2005
2006
Thailand
580
762
1.035
1.547
9.094
Nederland
124
91
108
135
152
1
23
Colombia
-
-
-
Maleisië
4
0
2
3
8
Japan
3
1
5
6
6
Vietnam
-
-
Australië
-
-
3
8
2
0
37
14
0
-
0
Nieuw-Zeeland
1
3
13
-
0
Zuid-Korea
8
0
India
5
Zuid-Afrika
2
VS
Ecuador
-
Overige landen Totaal
-
1
-
1
-
-
4
1
-
2
3
1
5
3
0
3
1
778
876
1.170
1.700
9.289
Bron: UN Comtrade
Thailand is verreweg de belangrijkste buitenlandse leverancier van snijbloemen aan China. Bloemen voor dagelijks gebruik worden voor het overgrote deel in China zelf geproduce erd. Er is speciale interesse voor nieuwe soorten rozen en exclusieve bloemen. Tijdens festivals worden de meeste bloemen verkocht en in deze periodes kunnen de Chinese producenten de vraag niet aan. Vooral tijdens het Chinese oud en nieuw omdat dit in de winter valt en er dan rond de meeste grote steden niet geproduceerd kan worden. Het gevolg hiervan is dat de import van bloemen in deze periode heel hoog is. De vraag naar Nederlandse kwaliteit neemt, mede door de stijgende levensstandaard, toe. Maar een ontwikkeling van de laatste tijd is dat de kwaliteit van Chinese snijbloemen verbetert en het assortiment breder wordt. Op de Chinese markt kan Nederland vooral als een aanvullend land functioneren. Dat wil zeggen dat wanneer China zelf niet in de vraag naar bepaalde bloemen kan voorzien, vanwege slecht weer of ziekte, dan kan Nederland in de vraag voorzien.
Bloemenbureau Holland
37
Productschap Tuinbouw
Populaire producten die uit Nederland geïmporteerd worden zijn onder andere Amaryllis, Calla, Hydrangea, Tulp en Bromelia, Anthurium en andere rode planten. De Chinese markt staat al met al zeer open voor import van buitenlandse sierteeltproducten, maar wat de Chinezen het liefst van alles willen importeren is kennis en technologie.
8.2
Export
De Chinese export van sierteeltproducten is de laatste jaren snel toegenomen maar nog altijd relatief laag. De export is vooral gericht op Japan, Hongkong, Thailand en Singapore. Rozen, lelies en gladiolen worden het meest geëxporteerd naar het buitenland. Volgens experts in Kunming zal de export stijgen wanneer de vrachtkosten lager worden en wanneer er betere internationale verbindingen komen. De belangrijkste exportmarkt Japan stelt, evenals China zelf, erg strenge fytosanitaire - en kwaliteitseisen. De toename van de uitvoer naar Japan geeft aan dat de Chinese producenten hier in toenemende mate aan kunnen voldoen.
Tabel 8.2.1
Export van snijbloemen uit Hongkong (excl. snijgroen), x $1.000 2002
2003
2004
2005
China
128
304
1.227
1.456
Macao
10
27
12
48
Singapore
10
7
7
8
Zuid-Korea
-
-
-
115
VS
-
-
-
33
Zwitserland
-
-
-
4
Japan
10
18
19
-
Indonesië
-
-
3
-
Bahrein
-
-
2
-
Nederland
4
Filippijnen
3
Overige landen
3
1
1
1
168
357
1.271
1.665
Totaal
-
-
-
Bron: UN Comtrade
Bloemenbureau Holland
38
Productschap Tuinbouw
Tabel 8.2.2
Export van snijbloemen uit China (excl. snijgroen), x$ 1.000 2002
2003
2004
2005
2006
1.927
4.509
9.170
10.583
16.227
Hongkong
918
916
1.231
2.107
4.053
Thailand
219
350
435
590
1.917
Singapore
93
214
426
927
1.374
Australië
1
1
122
362
832
128
811
Japan
Kazakstan
-
-
-
Maleisië
17
37
81
214
554
Rusland
55
249
516
478
499
Zuid-Korea
88
151
169
281
352
42
222
185
Kirgizië
-
Macao Nederland
421
390
284
94
159
2
12
7
61
114
2
10
58
78
31
62
55
76
54
Filippijnen Oezbekistan
-
-
Duitsland
-
-
Myanmar
3
3
0
23
51
Indonesië
2
9
36
47
42
20
46
34
42
29
12
43
16
2
5
14
16
23
11
54
9
Azerbeidzjan
-
-
Saoedi Arabië
0
Verenigde Arabische Emiraten
0
Brunei
0
9
Bahrein
-
-
Griekenland
-
-
Overige landen Totaal
-
5
64
99
73
98
3.751
6.916
12.732
16.568
27.575
Bron: UN Comtrade
Bloemenbureau Holland
39
Productschap Tuinbouw
8.3
Export van Nederland naar China
Het resultaat van onderhandelingen in oktober 2003 tussen minister Peijs van Verkeer en de autoriteiten in Peking is dat het aantal vluchten vanuit Nederland naar China wordt opgeschroefd. Ook kan er vanuit Amsterdam naar meer steden in het Aziatische land worden gevlogen door een forse uitbreiding van het aantal bestemmingen: van vier naar elf. Voor Martinair betekent die nieuwe overeenkomst dat zij haar vrachtvluchten op Nanking mag uitbreiden van twee naar zeven per week. Verder mag Martinair zeven vluchten per week uitvoeren op Kunming, Shenzhen en Tianjin. Nederlandse bedrijven die hun producten willen exporteren naar China maken meestal gebruik van een Chinese agent met een importvergunning. De importvergunningen worden u itgegeven door de Chinese overheid om de Chinese producenten te beschermen.
Tabel 8.3.1
Export van Nederland naar Hongkong (x 1.000 euro) 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Snijbloemen
5.919
5.062
4.451
3.207
3.391
3.269
3.609
Potplanten
2.929
1.832
2.762
1.916
1.284
1.073
817
445
238
265
157
65
82
66
9.294
7.132
7.478
5.280
4.740
4.424
4.492
Uitgangsmateriaal Totaal Bron: HBAG
Tabel 8.3.2
Export van Nederland naar China (x 1.000 euro) 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Snijbloemen
1.055
840
559
343
462
456
691
Potplanten
1.578
2.383
3.758
2.824
1.376
736
379
Uitgangsmateriaal
1.975
1.788
2.648
2.232
2.070
1.300
1.034
Totaal
4.609
5.010
6.966
5.399
3.908
2.492
2.104
Bron: HBAG
De Nederlandse export van bloemkwekerijproducten naar China en Hongkong vertoonde een flinke piek in 2002. In de periode 2003-2006 daalde de export naar Hongkong met 40% en naar China met 70%. Met name de uitvoer van potplanten en uitgangsmateriaal is sterk teruggelopen, de uitvoer van snijbloemen is wat beter overeind gebleven.
Bloemenbureau Holland
40
Productschap Tuinbouw
9.
LOKALE PRODUCTIE
De Chinese kwekerssector bestaat uit enkele honderdduizenden kleine familiebedrijfjes en een aanzienlijke groep grote ondernemingen. Door de groeiende vraag uit de markt en de financiële stimulering van de overheid neemt het aantal ondernemingen in de sierteeltsector snel toe. Het aantal bedrijven dat actief is in de sierteeltsector, is de laatste 5 jaar verdrievoudigd. Binnen de Chinese tuinbouw zijn 3 verschillende organisatiestructuren te onderscheiden, te weten: staatsbedrijven, particuliere ondernemingen en (collectieve) familiebedrijfjes. Een probleem in de Chinese sierteeltsector is nog steeds de gebrekkige kennis, vooral bij de familiebedrijven, van de marktwerking en de behoefte in de markt. Het aanbod wordt daardoo r bepaald door de keuze van de kweker die zich laat leiden door de activiteiten van zijn concurrenten (kopieergedrag). Daarnaast ontbreekt het nog aan geavanceerde teelttechnologie en teeltkennis en aan voldoende financiële middelen. Hierdoor blijven de be drijven gebonden aan het natuurlijke teeltseizoen en blijft de kwaliteit achter.
Tabel 9.1
Sierteeltproductie in China, areaal in ha
Productgroep
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Snijbloemen
9.397
11.341
16.087
23.627
29.152
33.042
Potplanten
18.841
33.041
39.122
46.626
78.529
60.008
Boomkwekerijproducten
65.588
116.407
163.766
233.111
356.011
415.035
Medicinale bloemen
14.801
20.519
28.468
51.325
84.382
182.590
Bloemen voor industrie
20.479
21.828
34.871
28.314
39.648
60.339
Grassen
11.120
27.273
34.107
26.083
23.758
28.341
Bloemenzaden
1.819
3.938
4.381
2.463
4.149
6.015
Kweekplanten
2.825
7.090
8.221
9.415
10.706
14.391
Bloembollen
1.281
2.848
2.685
3.936
3.685
4.609
148.000
244.283
331.707
424.900
630.019
804.370
Totaal
Bron: China National Bureau of Statistics
Bloemenbureau Holland
41
Productschap Tuinbouw
Het areaal sierteelt is de afgelopen decennia explosief toegenomen, van slechts 8.000 ha in 1982 tot ruim 804.000 ha in 2005. Hiervan is ongeveer 12% bestemd voor de teelt van snijbloemen en potplanten. Het areaal snijbloemen is in de periode 2000-2005 met 250% toegenomen en ook het areaal potplanten is in die tijd meer dan verdubbeld. Het areaal boomkwekerijproducten was in 2005 goed voor ruim 50% van het totale sierteeltareaal. In de periode 2000-2005 is het Chinese boomkwekerij-areaal meer dan vervijfvoudigd.
Tabel 9.2
Sierteeltproductie in China, omzet x. mln euro
Productgroep
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Snijbloemen
201
258
447
422
452
439
Potplanten
542
641
822
876
1.017
1.359
Boomkwekerijproducten
187
386
1.294
1.809
2.222
2.489
Medicinale bloemen
63
95
119
138
167
159
Bloemen voor industrie
44
67
77
55
98
121
Grassen
56
92
110
118
128
141
Bloemenzaden
11
7
17
15
18
31
Kweekplanten
30
65
82
116
144
132
Bloembollen
13
16
15
54
71
94
1.147
1.628
2.983
3.603
4.316
4.965
Totaal
Bron: China National Bureau of Statistics
In de periode 2000-2005 is de omzet van de Chinese sierteeltsector ruim verdrievoudigd. Evenals bij het areaal vond de grootste stijging plaats bij de boomkwekerijproducten.
9.1
Snijbloemenproductie
De ontwikkelingen bij de snijbloemen gaan snel. Het volume in 2002 bestond nog uit ruim 3 miljoen stelen, met een totale productiewaarde van 200 miljoen euro. In 2005 was dat toegenomen tot 9,5 miljoen stelen met een waarde van bijna 440 miljoen euro. Het volum e blijft een stijgende lijn vertonen, maar de productiewaarde van de snijbloemen laat in 2005 voor het eerst een daling zien.
Bloemenbureau Holland
42
Productschap Tuinbouw
10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 2003
2004 Volume
Waarde (mln euro)
Volume (mln stuks)
Figuur 9.1.1 Ontwikkeling snijbloemen in China
2005 Waarde
Bron: China National Bureau of Statistics
Rozen, anjers, gladiolen en chrysanten worden het meest geteeld in China. Zij maken bij elkaar meer dan 60% van het totale areaal snijbloemen uit. Ook lelies en gerbera’s behoren tot de meest geteelde snijbloemen in China, maar hierover zijn geen nationale stati stieken beschikbaar.
Tabel 9.1.1
Ontwikkeling van het areaal roos, anjer, gladiool en chrysant, in hectare 2002
2003
2004
2005
Roos
3.471
4.762
7.599
7.676
Anjer
2.649
3.076
2.154
2.362
Gladiool
1.738
2.160
2.001
2.523
Chrysant
3.903
5.145
6.167
7.486
Bron: AIPH, 2007
9.2
Potplantenproductie
In 2000 bedroeg het areaal potplanten nog 18.841 ha. In 2005 was dat toegenomen tot meer dan 60.000 hectare. De grootste groei deed zich voor bij de bloeiende potplanten, waarvan het areaal toenam van 19.390 ha in 2002 tot 31.476 ha in 2005. Het areaal groene potplanten is vooral in 2005 flink gegroeid.
Bloemenbureau Holland
43
Productschap Tuinbouw
Tabel 9.2.1
Ontwikkeling van potplanten in China 2002
2003
2004
2005
Bloeiende potplanten
19.390
25.197
30.839
31.476
Groene potplanten
10.547
11.692
13.791
19.950
Bonsai
9.185
9.737
33.845
8.581
Totaal
39.122
46.626
78.529
60.008
Bron: AIPH 2007
Bloemenbureau Holland
44
Productschap Tuinbouw
9.3 Productieregio’s
Figuur 9.3.1
Productieregio’s
Bron: Flower TECH 2000, vol.3 NO.5
9.3.1
Yunnan*
9.3.1.1 Productie Yunnan is de belangrijkste provincie van China voor de snijbloementeelt. Door het gematigde tot warme klimaat kunnen de bloemen jaarrond groeien. Ongeveer 60% van de totale Chinese snijbloemen productie komt uit dit gebied. Het areaal snijbloementeelt in Yunnan bedroeg in 2005 ruim 6.175 ha. De productie bestond in 2005 uit 3,66 miljard bloemenstelen, met een waarde van 1.278 miljoen Renminbi (ongeveer 125 miljoen euro). De waarde van de export bedroeg in 2005 ongeveer 40 miljoen euro.
Yunnan kan onderverdeeld worden in drie productiegebieden. De districten Lijiang en Zhongdian in het Noordwesten zijn de belangrijkste gebieden voor bloembollen en snijbloemen. *
Bron: Netherlands Agricultural Business Support Office (NABSO) Kunming
Bloemenbureau Holland
45
Productschap Tuinbouw
De districten Kunming en Yuxi in Centraal Yunnan produceren vooral snijbloemen, zowel gematigde als subtropische soorten. In de zuidelijk gelegen districten Jinhong, Yuanjiang en Hekou worden met name tropische orchideeën en groene kamerplanten geteeld. In 2005 waren er in Yunnan 1.035 bloemenbedrijven geregistreerd. Hieronder bevinden zich staatbedrijven, beursgenoteerde ondernemingen, kleine zelfstandige bedrijven, buitenlandse bedrijven en joint ventures. Er is momenteel een trend naar grote, gespecialiseerde ”high tech” -bedrijven.
Ongeveer 80% van de snijbloemen uit Yunnan worden afgezet in China zelf, vooral in de grote en middelgrote steden. Daarnaast wordt 10% tot 15% geëxporteerd. Belangrijke bestemmingen zijn Japan, Thailand, Singapore, Zuid-Korea, Taiwan, Hongkong, Rusland en Australië. Er zijn momenteel twee marketingkanalen voor de bloemen uit Yunnan. De eerste mogel ijkheid is de groothandelsmarkt in Dounan (met 327 geregistreerde handelaren en een gemiddelde dagomzet van 3 miljoen bloemenstelen en 12 ton snijgroen). Een tweede mogelijkheid is om direct aan een afnemer te leveren. Ongeveer 80% van de snijbloemen uit Yunnan worden via de groothandelsmarkt in Dounan vermarkt. Direct naast de groothandelsmarkt in Dounan is de Kunming International Flora Auction Trading Co (KIFA) gevestigd. De KIFA is opgezet naar voorbeeld van de bloemenveiling in Aalsmeer (VBA). In ruil voor advies heeft de VBA een aandeel van 5% in de KIFA gekregen. KIFA richt zich op een betere kwaliteit dan de Dounan groothandelsmarkt en biedt een volledige pre - en after-sales service.
Tabel 9.3.1.1.1 Snijbloemenproductie in Yunnan Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
1.995
34
1.080
2003
4.120
81
2.694
2004
5.520
111
3.436
2005
6.175
125
3.666
Bron: China National Bureau of Statistics/NABSO Kunming
De grootste productiebedrijven produceren meerdere soorten snijbloemen, er is over het algemeen weinig specialisatie. Anjer, lelie en roos zijn de belangrijkste bloemen in het assortiment van Yunnan
Bloemenbureau Holland
46
Productschap Tuinbouw
De overheid wil van Yunnan niet alleen het belangrijkste snijbloemenproductie - en exportgebied van China maken, maar van heel Azië. De thuismarkt China zal het belangrijkst zijn, gevolgd door de exportmarkten Japan, Hongkong, Macao en Taiwan. Dit moet bereikt worden door:
een verdere verbetering van het management van de sierteeltindustrie
het opzetten van wetenschappelijke- en technische ondersteuning voor een verdere industrialisering van de sierteeltsector
het ontwikkelen van een geavanceerde marketing
het versterken van de infrastructuur
Een voorbeeld van een investering in de exportinfrastructuur is het nieuwe internationale vliegveld dat in Songming gebouwd gaat worden, op 50 kilometer afstand van Kunming. Hiervan wordt gezegd dat het qua grootte het derde vliegveld van China gaat worden.
9.3.1.2 Toekomstverwachtingen voor Yunnan Voor de toekomst heeft Yunnan grote plannen. In de volgende tabel is te zien dat het totale areaal naar verwachting in tien jaar met meer dan 300% toegenomen zal zijn. Voor snijbloemen wordt verwacht dat de productie met maar liefst 287% gaat groeien. De export is binnen de doelstellingen van minder belang. Men gaat ervan uit dat de prijzen per steel tot 2007 licht stijgen (van 0,3 tot 0,46 RMB). Daarna blijven ze stabiel tot 2010.
Tabel 9..3.1.2.1
Productie van Yunnan (2000-2010)
Totaal 2002
2007*
Areaal (ha) Waarde (mld RMB) Export waarde (mln USD)
2010* 13.000
16.500
5,82
8,8
35
50
Snijbloemen 2000
2007*
2010*
Areaal (ha)
3.430
6.000
8.000
Stelen (mld)
2,05
3,44
5,2
1,587
2,4
Waarde (mld RMB) *= prognose
Bron: Yunnan Flower Association, Marktverkenning China bollen en bomen
Bloemenbureau Holland
47
Productschap Tuinbouw
9.3.2
Guangdong
Guangdong is het gebied met het grootste potplantenareaal in China. Na Yunnan is Guangdong de grootste producent van snijbloemen met een verkoop van 1.464 miljoen stelen in 2005. De totale verkoopwaarde van snijbloemen kwam in 2005 uit op € 60 miljoen.
Tabel 9.3.2.1
Snijbloemenproductie in Guangdong Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
2.213
20
376
2003
6.216
69
1.215
2004
6.483
60
1.302
2005
6.125
60
1.464
Bron: China National Bureau of Statistics
Het grootste deel (95%) van de productie van Guangdong is voor de lokale markt bestemd, 5% is voor de export, met name naar Zuidoost Aziatische landen als Maleisië en Singapore. Lucky Bamboo is het meest populaire exportproduct van Guangzhou en neemt in productie ongeveer 45% voor haar rekening. De overheid ziet de plantenproductie in Guangzhou als één van de belangrijkste potentiële sectoren door de grote stijging van het areaal. De overheid heeft enkele belangrijke doelstellingen voor de productie en export. Ze wil de pri js/kwaliteitverhouding verbeteren; lage kosten tegen een goede kwaliteit zodat het product uit Guangzhou competitief is in de markt. Ook wil ze gaan investeren in R&D en kennis gaan verwerven om het assortiment te verbreden en nieuwe soorten/variëteiten te kunnen voeren.
De zuidelijke regio van Guangdong groeit het snelst. Vanwege het geschikte klimaat levert dit gebied een goede kwaliteit en worden de meeste bloemen en potplanten op open velden geteeld. Vooral rond de steden Guangzhou, Shunde en Shenzhen, die allen in de Pearl River delta liggen, bevinden zich grote productiecentra. Een voorbeeld is Chenchun Town. In deze stad is zeven jaar geleden door de overheid een productiecentrum gebouwd, dat World of Flowers heet en een totale areaal van 667 ha heeft. Er zijn hier 300 bedrijven gevestigd. Dit centrum is bedoeld om nieuwe en buitenlandse investeerders aan te trekken. Guangdong heeft de ambitie om de grootste potplantenproducent en het grootste handelscentrum van Azië te worden.
Bloemenbureau Holland
48
Productschap Tuinbouw
9.3.3
Liaoning
De snijbloemenproductie is vrij nieuw voor deze provincie maar ontwikkelt zich erg snel. In 2000 bedroeg het totale sierteeltareaal 950 ha waarvan 330 ha bestemd was voor snijbloemen. In de jaren daarna zijn zowel het areaal als de productie stormachtig gegroeid. R ozen en Lelies zijn de meest geteelde snijbloemen in Liaoning. Bij de potplanten is de Clivia een specialiteit van Liaoning. Een andere belangrijke potplant is de Rododendron. Ook worden er in dit gebied veel bollen geproduceerd.
Tabel 9.3.3.1
Snijbloemenproductie in Liaoning Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
330
15
120
2003
1.560
4
85
2004
3.800
28
110
2005
2.072
24
904
Bron: China National Bureau of Statistics 9.3.4
Zhejiang
Het areaal snijbloemen in Zhejiang is na 2000 flink gegroeid. In 2000 was er snijbloementeelt op 277 hectare, in 2005 is dat toegenomen tot 2.180 hectare. Hiermee is Zhejiang de vijfde regio wat betreft areaal snijbloemen in China.
Tabel 9.3.4.1
Snijbloemenproductie in Zhejiang Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
277
5
109
2003
1.498
16
256
2004
2.180
16
297
2005
2.180
19
350
Bron: China National Bureau of Statistics 9.3.5
Shanghai
Ook in Shanghai is het areaal snijbloemen na 2000 sterk gegroeid, van 326 hectare in 2000 to t 1.671 hectare in 2005. De productie vindt voornamelijk plaats in moderne kassen. Shanghai loopt qua technieken voor op andere regio’s omdat de nieuwste technieken als eerst hier worden uitgeprobeerd. De kwaliteit van de producten is echter geen topkwaliteit. Dit komt doordat het klimaat te heet is en maar enkele maanden per jaar geschikt zijn om te produceren.
Bloemenbureau Holland
49
Productschap Tuinbouw
Tabel 9.3.5.1
Snijbloemenproductie in Shanghai Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
326
4
133
2003
1.493
25
272
2004
1.652
24
241
2005
1.671
13
162
Bron: China National Bureau of Statistics
Er bevinden zich in Shanghai meer dan veertig bloemenmarkten. De grootste is de Shanghai Jinwen Flower Wholesale Market, waar er per jaar 200 miljoen snijbloemen worden verkocht. In Shanghai bevindt zich ook Sidhoc, dit is een demonstratiecentrum opgezet door Nederland in samenwerking met China. In dit demonstratiecentrum worden kwekers getraind in het telen van kwalitatief goede producten.
9.3.6
Sichuan
Na Yunnan en Guangdong is Sichuan het derde gebied wat betreft areaal snijbloemen. In 2000 bedroeg het areaal bloementeelt in Sichuan 833 ha, in 2005 was dat toegenomen tot 5.536 ha. De productie van het aantal stelen en de productiewaarde is wel minder snel toegenomen dan het areaal.
Tabel 9.3.6.1
Snijbloemenproductie in Sichuan Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
833
31
400
2003
2.931
60
525
2004
2.890
62
500
2005
5.536
78
600
Bron: China National Bureau of Statistics
De grootste productiegebieden van Siuchuan liggen in de provincies Xi-Chang en Chengdu. Chengdu heeft het grootste productieoppervlak, maar de kwaliteit van de producten is erg laag. Deze productie is dan ook alleen bestemd voor lokale consumptie. De geproduceerde kwaliteit in Xi-Chang is hoger. Deze snijbloemen worden dan ook buiten de provincie gedistribueerd.
Bloemenbureau Holland
50
Productschap Tuinbouw
9.3.7
Fujian
Hier worden veel bladplanten zoals bonsaiboompjes geteeld en snijbloemen voor de export naar landen als Japan. De teelt vindt vaak plaats op een open veld. Qua areaa l bloementeelt komt Fujian, met 2.805 hectare in 2005, op de vijfde plaats in China. Bij het areaal potplantenteelt komt het op de derde plaats, na Giandong en Jiangsu.
Tabel 9.3.7.1
Snijbloemenproductie in Fujian Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
531
11
178
2003
746
14
23
2004
905
4
36
2005
2.805
12
188
Bron: China National Bureau of Statistics 9.3.8
Jiangsu
Jiangsu is vooral belangrijk voor de teelt van potplanten, maar ook het areaal bloementeelt is de laatste jaren flink toegenomen.
Tabel 9.3.8.1
Snijbloemenproductie in Jiangsu Areaal in ha
Waarde in euro (mln)
Verkoop in stelen (mln)
2000
500
23
242
2003
1.256
14
348
2004
1.391
17
527
2005
1.346
11
528
Bron: China National Bureau of Statistics
9.4
Productietechnologie
Technologie is een bepalende factor in het succes van de Chinese sierteeltindustrie. Wat betreft het gebruik van techniek in de agrarische sector als geheel loopt China zo’n 15 jaar achter. De nieuwste technieken zijn wel aanwezig, maar worden nog weinig toegepast. Ze worden als eerst uitgeprobeerd in de omgeving van het rijke Shanghai. In dit gebied vindt men kwekerijen met zeer geavanceerde technieken.
Bloemenbureau Holland
51
Productschap Tuinbouw
China investeert veel in de sierteeltindustrie en de achterstand op het Westen wordt dan o ok langzamerhand ingehaald. Zo wordt er bijvoorbeeld subsidie gegeven aan bedrijven die in kassen kweken om zo de kwaliteit en de kwantiteit van de productie te kunnen verhogen. China kan het niveau van de sierteelt in het eigen land echter niet verbeteren zonder de hulp van andere landen. De educatie op het gebied van sierteelt is nog niet ver ontwikkeld.
Momenteel maakt men wel steeds meer gebruik van kunstmest en kassen maar goede potgrond is bijvoorbeeld nog erg schaars. Het is erg moeilijk dit in het land in te voeren waardoor de gebruikte aarde veelal uit China zelf moet komen en meerdere malen wordt gebruikt. Dit heeft natuurlijk grote invloed op de kwaliteit van de productie. Computeraangestuurde kwekerijen zoals die in Nederland komen in China nog niet veel voor, maar het is wel een ambitie van de Chinese overheid op om zulke bedrijven te stimuleren.
9.5
Ontwikkeling in wetgeving m.b.t. sierteelt
Bloemen werden voor 1949 vrij geteeld. De lokale regering had geen bepaalde wetgeving voor sierteelt. Er werd ook niet geregistreerd. Na 1949 werden bloemen steeds meer als kapitalistische goederen gezien door de communistische partij. Tijdens de Culturele Revolutie werden er nauwelijks bloemen geteeld en verkocht en werd de teelt verboden. De sierteeltind ustrie daalde dramatisch. Eind jaren `70 mochten boeren weer een deel van hun land vrij verbouwen, waardoor de bloemenproductie weer op gang kwam. In het noorden richtten ze zich vooral op de lokale afzet terwijl ze zich in het zuiden (zoals Guangdong) richtten op steden als Hongkong en Macau.
Vanaf de jaren `80 is de bloemenindustrie sterk gegroeid. Door de groeiende economie en de gestegen levenstandaard is de binnenlandse consumptie sterk gestegen. De sierteeltindustrie wordt door de Chinese overheid sterk gestimuleerd en gesteund. Het is nu één van de belangrijkste speerpunten van de agrarische industrie. Per jaar komen er veel kleine en grote teeltcentra bij. De kwaliteit van Chinese bloemen laat nog wel te wensen over. Dit heeft vooral met de verouderde teeltmethoden te maken. Er worden veel bloemen geteeld met een gemiddeld mindere kwaliteit. Om de teeltkennis (kwaliteit), productie, verkoop en export van bloemen te bevorderen is de verplichte bedrijfsregistratie ingevoerd in 1998. Dit is een initiati ef van de Ministerie van Landbouw van China.
Bloemenbureau Holland
52
Productschap Tuinbouw
9.5.1
Redenen voor de invoering van de bedrijfsregistratie
De redenen van het Ministerie voor het invoeren van deze regeling zijn de volgende: (zoals officieel gepubliceerd in China, letterlijke vertaling) 1. China heeft de grootste productieoppervlakte voor sierteelt van de hele wereld. Dit is circa 20-30% van de totale wereldoppervlakte in deze sector. Daarnaast is de productie en consumptie in China zeer snel gestegen in de laatste 15 jaar. 2. Door de globalisering investeren steeds meer buitenlandse telers in de Chinese sierteeltsector. Dit is dan ook een ideale kans om de teeltkennis van de buitenlandse investeerders over te nemen. Dat leidt niet alleen tot het verhogen van de productie en kwaliteitsverbetering, maar ook tot het bevorderen van de export van Chinese traditionele bloemen. 3. China zal in de toekomst het grootste consumptieland van bloemen worden. Dit is ook de belangrijkste reden waarom zoveel buitenlandse investeerders hun bedrijven in China opzetten en trainingen geven aan de Chinese telers om de productie en kwaliteit van de bloemen te verhogen. 4. Om te kunnen concurreren met de buitenlandse bloemenindustrie is het verplichten van een bedrijfsregister onvermijdelijk. Door dit register kan de ontwikkeling in Chinese bloemenindustrie gevolgd worden.
9.5.2
De inhoud van de bedrijfsregistratie
De inhoud van de bedrijfsregistratie bevat vier aspecten: 1. Productiewaarde. Omdat de sierteeltgebieden van China zeer verspreid zijn, hoeven de kwekers voorlopig geen exacte productiewaarden te registeren. 2. De omvang van de bloemensector. Hierin worden de teeltcentra, de grote en middelgrote bedrijven, de mensen en de technici die werkzaam zijn in deze sector geregistreerd. 3. Snijbloemen
en
potplanten
staan
centraal.
Hierin
worden
het
areaal,
de
verkoophoeveelheid, de omzet- en de exportwaarde van snijbloemen en potplanten geregistreerd. 4. Bloementeelt in kassen. Hoeveel en wat voor soort kassen er worden gebruikt voor het telen van snijbloemen, potplanten en andere sierteeltproducten.
Bloemenbureau Holland
53
Productschap Tuinbouw
Bloemenbureau Holland
54
Productschap Tuinbouw
10.
BIJLAGEN
BIJLAGE 1 ZAKELIJKE GEDRAGSCODE BIJLAGE 2 FYTOSANITAIRE VOORSCHRIFTEN BIJLAGE 3 INVOERBEPALINGEN EN BTW BIJLAGE 4 BELANGRIJKE FEEST- EN BLOEMENDAGEN BIJLAGE 5 BEURZEN BIJLAGE 6 VAKBLADEN BIJLAGE 7 INTERESSANTE ADRESSEN BIJLAGE 8 MARKTONDERZOEKEN BIJLAGE 9 LITERATUURLIJST
Bloemenbureau Holland
55
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 1 - ZAKELIJKE GEDRAGSCODE
Contacten en onderhandelingen met Chinese partners vragen doorgaans tactisch optreden en veel geduld. Chinezen zijn betrouwbare, maar harde en taaie onderhandelaars. Zij zijn bedreven in het tegen elkaar uitspelen van concurrenten. Zakendoen met China vergt inspanning, grondigheid en een zeer lange adem. Niets gaat er vanzelf, maar alles is mogelijk. Ervaring met het land en een vertegenwoordiging ter plekke met de juiste conta cten zijn op termijn vereisten om activiteiten te realiseren. De Nederlandse vertegenwoordigingen in China kunnen - indien nodig en gewenst - een bemiddelende rol spelen in contacten met de centrale en lokale overheden. Communicatie is vaak een probleem vanwege de taal; het inschakelen van een (eigen) tolk is raadzaam. In de meeste grote steden is een kantoor van de China Council for the Promotion of International Trade (CCPIT) gevestigd. Deze organisatie en andere (Nederlandse) tolk - en vertaalbureaus kunnen praktische assistentie verlenen bij het huren van tolken.
Eerste kennismaking Veel waarde wordt gehecht aan het opbouwen van een langdurige, persoonlijke relatie. Een stap in deze richting kan worden gezet door bij de eerste ontmoeting een maaltijd aan te bieden. In China moet u rekening houden met overvloedige banketten en diners, waarbij ook veel lokale alcoholische dranken worden gedronken. De gastheren zullen daarbij met de uitroep 'kan -pee' (ad fundum) de buitenlandse gast uitnodigen het glas in een keer te ledigen. Handenschudden - geïntroduceerd door het Westen - is een algemeen geaccepteerde begroeting, zij het dat de Chinees de hand lichter schudt en deze langer vasthoudt dan in het Westen. Na de begroeting worden direct visitekaartjes uitgewisseld. De kaartjes moeten met twee handen worden aangeboden, al nemen Chinezen het westerlingen niet echt kwalijk als ze die gewoonte niet kennen. De kaartjes blijven meestal tijdens het gesprek op tafel liggen. Het getuigt van een gebrek aan respect om ze meteen op te bergen zonder er goed naar te kijken. Nederlandse zakenlieden doen er goed aan om hun kaartjes ook in het Chinees te vertalen. Daarbij is het van belang om te letten op een goede vertaling van de bedrijfsnaam en van de functienaam. Een zo gewichtig mogelijk klinkende functie bevordert de snelheid van de onderhandelingen. Voor een Chinese bedrijfsnaam is niet alleen de klank belangrijk, maar ook de eventuele betekenis. Na de uitwisseling van de visitekaartjes stelt de delegatieleider zijn delegat ieleden voor.
Bloemenbureau Holland
56
Productschap Tuinbouw
Ofschoon flexibel, zijn Chinezen zeer gesteld op formeel gedrag en cachet. De Chinese zakenman is afstandelijker dan de Westerse; iemands blik vasthouden wordt als onbeleefd gezien en goedbedoelde handtastelijkheden worden over het algemeen niet gewaardeerd. Cadeautjes worden bij een eerste bezoek niet verwacht.
Onderhandelen Het succes van uw activiteiten in China hangt mede af van uw voorbereiding. China is van oudsher bureaucratisch. De filosofie van Confucius had en heeft een grote invloed in het maatschappelijke verkeer in China. Zo benadrukte Confucius onder meer gehoorzaamheid en respect voor de overheid. Aan de sociale rangorde wordt nog steeds grote waarde gehecht. Zakendoen in China is een kwestie van geduld en vasthoudendheid. Teneinde met succes zaken te kunnen doen, moet de Chinese handelspartner iets concreets worden geboden en moet u daarin duidelijk zijn. Voor een goed verloop van de onderhandelingen kan het verstandig zijn om meerdere opties te bieden. Te allen tijde moet worden uitgegaan van wederzijds voordeel. Winst op de korte termijn kan geen leidraad zijn voor activiteiten in China. Naar een contract toewerken betekent vaak contacten leggen op verschillende niveaus, bijvoorbeeld de centrale, de provinciale en de gemeentelijke overheid, de eindgebruiker en het import/exportbedrijf. Dat vergt veel tijd, ook omdat er uiteindelijk consensus moet bestaan. De Chinezen staan bekend als harde onderhandelaars en het kan maanden of zelfs jaren duren alvorens een investeringscontract tot stand komt. Onderschat de Chinese handelspartners nooit en benader ze op voet van gelijkheid: Chinezen zijn een zelfbewust volk. Een vergelijking met een algemene Zuidoost-Aziatische mentaliteit gaat niet op.
Bij het onderhandelen zijn grote contrasten te onderscheiden tussen een Nederlandse en een Chinese zakenman/vrouw. Is de Nederlander individualistisch, de Chinees is groepsgeoriënteerd. De Chinees gelooft dat alles in harmonie moet zijn en dat competitie leidt tot disharmonie. De vriendschapsband is belangrijk voor een Chinees. Het opbouwen van een vriendschappelijke zakenrelatie kost tijd. De waarheid is voor een Chinees niet absoluut, maar relatief. Omdat de Chinees niet wil dat u gezichtsverlies lijdt, vertelt hij uit beleefdheid liever wat u wilt horen, dan dat hij de naakte waarheid vertelt. Andersom wordt ook niet graag gezichtsverlies geleden. Zo zal de Chinees u niet vertellen indien hij u niet heeft begrepen. Een directe 'nee' komt niet voor in het vocabulaire van de Chinees. Om nee te zeggen worden termen gebruikt als: wij zullen zien wat wij voor u kunnen doen of wij doen ons best. De term dat het hem niet convenieert, kan bijvoorbeeld erop duiden dat hij eerst ruggespraak wil met zijn superieuren.
Bloemenbureau Holland
57
Productschap Tuinbouw
De slogan van de Chinese zakenman is dat het beter is om weinig te zeggen dan te veel. Uw gesprekspartners vinden het belangrijk dat u consistent bent in wat u zegt. Het is dan ook een goede zaak om tijdens de onderhandelingen aantekeningen te maken. Over de onderhandeling wordt gerapporteerd naar de uiteindelijke beslisser.
De Chinees is gecharmeerd van een vaag contract, dat later wordt aangepast. Vele contracten moeten door vele belangrijke mensen of organisaties worden goedgekeurd. De Chinese onderhandelaar heeft zelden de eindbevoegdheid om te beslissen; voor nieuwe onderhandelingsposities wordt eerst overleg gepleegd met de superieuren. Realiseer u dat de Chinese onderhandelaar het in zijn voordeel gebruikt als u ongeduldig bent.
Bron: EVD
Bloemenbureau Holland
58
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 2 - FYTOSANITAIRE VOORSCHRIFTEN Certificaat Er is een fytosanitair certificaat vereist voor bloemkwekerijproducten (met uitzondering van droogbloemen) en voor boomkwekerijproducten Inspectie Er is inspectie vereist voor bloemkwekerijproducten (met uitzondering van snijbloemen en siertakken) en voor boomkwekerijproducten. Invoerverbod Er geldt een invoerverbod voor de volgende producten: Arachis snijbloem, Hevea, Nicotiana, Pinus en Ulmus.
Eisen met betrekking tot monstername Potplanten van Anthurium, Calathea, Ctenanthe, Maranta, Musa, Philodendron en Stromanthe moeten worden bemonsterd en onderzocht op Radopholus similis. Voortkwekingsmateriaal van genoemde geslachten worden door de Naktuinbouw bemonsterd en onderzocht in het kader van de afgifte van het Plantenpaspoort. Bijschrijving Een bijschrijving geldt voor de volgende producten: Bloemkwekerijproducten en boomkwekerijproducten “The materials dispatched are free from the pathogens of quarantine objectives such as Radopholus similis.” Bovendien voor planten in turf/turfmengels alsmede in turf verpakte producten “The peat is free from plant parasitic nematodes and diseases.”
Verpakkingseisen Wanneer turf/turfmolm als groeimedium of verpakkingsmateriaal wordt gebruikt, moet voorafgaand aan de export een monster van 1-1,5 kg naar China worden opgestuurd voor analyse. Pas wanneer de analyse met goed gevolg is afgerond (= geen nematoden aangetroffen), zal door de Chinese fytosanitaire dienst een invoervergunning worden afgegeven. Het monster moet worden voorzien van een fytosanitair certificaat met de bovenvermelde bijschrijving voor turfmolm verpakte producten.
Bloemenbureau Holland
59
Productschap Tuinbouw
Wanneer de aard en samenstelling van het te gebruiken verpakkingsmateriaal verandert, moet opnieuw een monster worden opgestuurd.
Voor meer informatie kunt u zich wenden tot:
Plantenziektenkundige Dienst Postbus 9102
Bezoekadres: Geertjesweg 15
6700 HC Wageningen
6706 EA Wageningen
Tel: 0317 – 496911 Fax: 0317 – 421701 E-mail:
[email protected] Website: www.minlnv.nl/pd
Bloemenbureau Holland
60
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 3 - INVOERBEPALINGEN EN BTW
Het tarief van invoerrechten is samengesteld volgens de nomenclatuur van het Geharmoniseerd Systeem. De invoerrechten worden berekend over de CIF-waarde. China heeft met ruim honderd landen, waaronder Nederland en de overige EU-lidstaten, handelsovereenkomsten gesloten. Goederen die afkomstig zijn uit deze landen komen bij invoer in China onder overlegging van een certificaat van oorsprong in aanmerking voor preferentiële invoerrechten. Voor goederen uit de overige landen kan het (hogere) algemene invoerrecht gelden. Invoerrechten voor China Invoerrecht
met
oorsprong GN-codering Omschrijving
Niet-EU
Planten Zie Market Access
06.02.
Database
Snijbloemen 06.03.10.10
Rozen
13,6%
06.03.10.20
Anjers
13,6%
06.03.10.30
Orchideeën
13,6%
06.03.10.40
Gladiolen
13,6%
06.03.10.50
Chrysanten
13,6%
06.03.90.00
Overige
23%
Bron: Market Access Database
Voor de export van snijbloemen (06.03) uit Nederland naar China geldt een btw -tarief van 13%. Voor de meest actuele informatie kan men de Market Access Database raadplegen via http://mkaccdb.eu.int > Applied tariffs database > selecteer China > voer HS -code in. Via deze database kan met behulp van de HS-code ook per product nagaan worden wat de benodigde documenten zijn: http://mkaccdb.eu.int > Exporter's guide to import formalities > selecteer China > voer HS-code in. Voor vragen kunt u contact opnemen met de landenmedewerkers China van de EVD via 070 778 88 41 of
[email protected].
Bloemenbureau Holland
61
Productschap Tuinbouw
Vervoers- en invoersdocumenten Het wordt aangeraden op alle documenten of zendingen de juiste naam voor China te gebruiken: 'The People's Republic of China'. Over het algemeen wordt in het contract of in een letter of credit (L/C) door de Chinese importeur aangegeven welke documenten benodigd zijn. De facturen en documenten moeten worden getekend en gestempeld door de geconsigneerde of consignant of agent dat zij 'true and correct' zijn. De meest actuele informatie over documenten kunt u terugvinden via www.evd.nl/920 .
Voor de inklaring van goederen in de Volksrepubliek zijn de volgende documenten vereist:
Handelsfactuur Een handelsfactuur (in tweevoud) opgemaakt conform het contract of de instructies van de importeur. Hiervoor bestaat geen standaardmodel. De volgende gegevens moeten worden vermeld:
naam en adres van zowel de exporteur als de importeur;
datum en plaats van verscheping;
merken, volume en gewicht van de zending;
FOB-waarde, CIF-kosten en CIF-waarde afzonderlijk vermelden.
De handelsfactuur (en kopie) moet ondertekend zijn. Legalisatie is niet vereist, maar wordt soms gevraagd.
Proformafactuur Een proformafactuur, indien nodig. De importeur kan dit document nodig hebben voor goedkeuring van het importcontract of aanvragen van een invoervergunning.
Connossement Een orderconnossement is toegestaan mits een notify-adres is vermeld.
Vrachtbrief Voor luchtvracht een Airwaybill in plaats van een Bill of lading. Op de Airwaybill moet als land van bestemming staan 'République Populaire de Chine'.
Paklijst Een paklijst met omschrijving van de goederen, waarvan merk, nummer, gewicht en maten duidelijk moeten worden vermeld. Bloemenbureau Holland
62
Productschap Tuinbouw
Fytosanitair certificaat Zendingen met houten verpakkingen - zoals pallets - moeten voorzien zijn van een fytosanitair certificaat en indien geen verpakkingshout wordt gebruikt een 'Non wood Packing Declaration' .
Certificaat van Oorsprong Indien van toepassing.
Andere certificaten Inspectie-, kwaliteits- of veiligheids- of gezondheidscertificaten, afhankelijk van het product. (Per 1 augustus 2003 moeten diverse goederen vóór verzending voorzien zijn van een CCCmarkering!)
Verzekeringsbewijs Verzekeringsbewijs indien van toepassing.
Invoervergunning Een invoervergunning, indien nodig. Dit document wordt veelal door de importeur bij het ministerie van Handel/Ministry of Commerce (MOFCOM) aangevraagd.
Confirmation Certificate Buitenlandse vestigingen in China moeten bij inklaring een 'Confirmation Certificate for Projects for Development by the State' overleggen indien zij conform contractuele afspraken met de overheid gebruik mogen maken van vrijstelling of verlaging van invoertarieven op goederen voor het inrichten van hun onderneming.
Bloemenbureau Holland
63
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 4 - BELANGRIJKE FEEST- EN BLOEMENDAGEN IN 2008 en 2009
2008
2009
1 + 2 januari
1 + 2 januari
Spring Festival (Chinese Nieuwjaar)
7 februari
26 januari
Lantaarn Festival
21 februari
9 februari
CHINA Nieuwjaar
fixed
Valentijnsdag
fixed
14 februari
14 februari
Internationale Vrouwendag
fixed
8 maart
8 maart
4 april
5 april
Qing Ming (Dodenfestival) Dag van de Arbeid
fixed
1 t/m 3 mei
1 t/m 3 mei
Jeugddag
fixed
4 mei
4 mei
Moederdag
2e zondag mei 11 mei
Drakenboot feest
10 mei
8 juni
28 mei
Internationale Kinderdag
fixed
1 juni
1 juni
Feestdag communistische partij
fixed
1 juli
1 juli
Legerdag
fixed
1 augustus
1 augustus
7 augustus
26 augustus
10 september
10 september
14 september
3 oktober
1 oktober
1 oktober
7 oktober
26 oktober
Chinese Valentijnsdag Lerarendag
fixed
Mid-Autumn Festival (Moon Festival) Nationale Feestdag
fixed
Chung Yeung Festival
Vaak wordt Vrouwendag op het vasteland van China met Moederdag verward. In China wordt Vrouwendag vaak als Moederdag gevierd, maar in Hongkong wordt Moederdag gewoon in de tweede week op een zondag in mei gevierd.
Bloemenbureau Holland
64
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 5 - BEURZEN
2007 Kunming Flora 2007 International Flower Exhibition Datum:
7-10 September 2007 (jaarlijks georganiseerd)
Plaats:
Kunming Int. Conference & Exhibition Centre
Tel:
+86 871 5353380
Fax:
+86 871 3571081
Contact persoon:
Mr He, Mr Ding, Ms Xu
Email:
[email protected]
Website:
www.yunnan-flower.org.cn
2008 Hong Kong Flower Show Datum:
15-24 maart
International Hortiflor 2008 Datum:
9-12 april
Kunming International Flower Exhibition Datum:
Bloemenbureau Holland
11-14 september
65
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 6 - VAKBLADEN
Flower Trees Potted Landscape Wu Chang, Luo Yu Street 192 Wuham City 430070, Hubei Province
China Gardening News Wang Fu Jing Street 277 Beijing 100747
Bloemenbureau Holland
66
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 7 - INTERESSANTE ADRESSEN
Adressen van instanties, die u behulpzaam kunnen zijn bij het exporteren naar China zijn:
Vertegenwoordigingen
Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden Liangmahe Nanlu 4 100600 Beijing Tel: 00-86-10-85320200 Fax: 00-86-10-85320300 E- mail:
[email protected] Website : http://www.hollandinchina.org/
Consulaat-Generaal Guangzhou Guangdong International Hotel Unit 905 339 Huanshi Dong Lu 510098Guangzhou Tel: 00-86-20-83302067 Fax: 00-86-20-83303601 E-mail:
[email protected] Website: http://www.hollandinchina.org/
Consulaat-Generaal Shanghai 4/F East Tower Sun Plaza 88 Xian Xia Road 200336 Shanghai, P. R. China Tel: 00-86-21-62099076 Fax: 00-86-21-62099079 E-mail:
[email protected] Website: http://www.hollandinchina.org/
Bloemenbureau Holland
67
Productschap Tuinbouw
Consulaat-Generaal Hongkong Suite 5702, 57/F., Cheung Kong Center 2 Queen’s Road Central Hongkong Tel. 00-852-25225127 Fax 00-852-28685388 E-mail:
[email protected] Website: http://www.hollandinchina.org/
Netherlands AgriBuisiness Support Office Kunming Rm 1604 Hongta Mansion 155 Beijing Road Kunming 650011 Yunnan, P.R China Tel: +86 871 3578322 Fax: +86 871 3578323 Email:
[email protected] Website: www.hollandinchina.org
Netherlands AgriBusiness Support Office Harbin Room E, 14/Floor, Dikang-Caifu Building, Zhongshan Road 162-1, Xiangfang District Harbin, Heilongjiang, PRC, 150040 Tel.:
+86 (0)451-55500230
Fax:
+86 (0)451-55500290
E-mail:
[email protected] Website: www.hollandinchina.org
Netherlands Business Support Office - Jinan 31/F, Jinan City Commercial Bank Building 176, Shunhe Street, Shizhong District Jinan 250002, Shandong Province, P.R. China Tel: +86 531 86065138 / 50 Fax: +86 531 86065139 E-mail:
[email protected] Website: www.hollandinchina.org
Bloemenbureau Holland
68
Productschap Tuinbouw
Netherlands Business Support Office - Nanjing Suite A3, 21 Fl., Golden Eagle International Plaza 89 Hanzhong Road, 210029 Nanjing, P.R. China Tel
: +86-25-84703707, 84703708
Fax
: +86-25-84703709
E-mail
:
[email protected]
Website: www.hollandinchina.org
Netherlands Business Support Office - Tianjin Room 3515 Golden Crown Hotel, No. 20 Nanjing Road Hexi District, Tianjin 300042, P.R. China Tel
: +86 (0)22 23025001
Fax
: +86 (0)22 23025004
Mobile : +86 (0)13802184972 e-mail
[email protected]
Website: www.hollandinchina.org
Netherlands Business Support Office - Wuhan New World International Trade Center, Tower I Room 1306 568 Jianshe Avenue, Wuhan 430022, P.R. China Tel
: +86 (0)27 8576 6511
Fax
: +86 (0)27 8576 7511
E-mail : nbsowuhan@nbsowuhan Website: www.hollandinchina.org
Chinese ambassade in Nederland Willem Lodewijklaan 10 2517 JT Den Haag Tel: 070-306 50 61 Fax: 070-355 16 51 E-mail:
[email protected] Website: http://www.chinaembassy.nl/eng
Bloemenbureau Holland
69
Productschap Tuinbouw
AMPEK p/a Asia House World Trade Center Strawinskylaan 15 1077 XW Amsterdam Tel: 020-676 66 86 Fax: 020-673 78 01 E-mail:
[email protected] Website: www.asiahouse.nl
Nederlands-Chinees Centrum voor Handelsbevordering NCH - China Kamer Postbus 10
Bezoekadres:
2501 CA Den Haag
Juliana van Stolberglaan 148 2595 CL Den Haag
Tel. 070-3441556 Fax 070-3853531 Website: http://www.handelsbevordering.nl/ E-mail:
[email protected]
Nederlands-Chinese Kamer van Koophandel Koningskade 30 2596 AA Den Haag Tel: 070-326 25 98 Fax: 070-326 25 99 E-mail:
[email protected] Website: www.dccc.nl
Informatieadressen
Economische Voorlichtings Dienst (EVD) Juliana van Stolberglaan 148 2595 CL Den Haag Tel. 070-778 88 86 Fax 070-778 88 89 Website: http://www.evd.nl/ Email:
[email protected]
Bloemenbureau Holland
70
Productschap Tuinbouw
Ministerie van Economische Zaken Directoraat Generaal voor Buitenlandse Economische Betrekkingen Postbus 20101
Bezoekadres: Bezuidenhoutseweg 30
2500 EC Den Haag
2594 AV Den Haag
Tel: 070 3798911 E-mail:
[email protected] Website: http://www.minez.nl/
Federatie voor de Nederlandse Export (FENEDEX) Postbus 90409
Bezoekadres: Raamweg 14
2509 LK Den Haag
2596 HL Den Haag
Tel: 070 3305600 Fax: 070 3305656 E-mail:
[email protected] Website: http://www.fenedex.nl/
Bloemenbureau Holland
71
Productschap Tuinbouw
Plantenziektenkundige Dienst Postbus 9102
Bezoekadres: Geertjesweg 15
6700 HC Wageningen
6706 EA Wageningen
Tel: 0317 496911 Fax: 0317 421701 E-mail:
[email protected] Website: www.minlnv.nl/pd
Productschap Tuinbouw (PT) Postbus 280
Bezoekadres: Louis Pasteurlaan 6
2700 AG Zoetermeer
2519 EE Zoetermeer
Tel: 079 3470707 Fax: 079 3470404 E-mail:
[email protected] Website: www.tuinbouw.nl
Bloemenbureau Holland Postbus 9324
Bezoekadres: Schipholweg 1
2300 PH Leiden
2316 XB Leiden
Tel: 071 565 95 65 Fax: 071 565 95 55 E-mail:
[email protected] Website: http://www.flowercouncil.org/ Hoofdbedrijfschap voor de Agrarische Groothandel Postbus 1012
Bezoekadres: Turfstekerstraat 63
1430 BA Aalsmeer
Kantorencomplex ‘de Legakker’
Tel: 0297 380090
1431 GD Aalsmeer
Fax: 0297 380099 E-mail:
[email protected] Website: www.bloemengroothandel.com
Bloemenbureau Holland
72
Productschap Tuinbouw
Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij Directie Industrie en Handel Postbus 20401 2500 EK Den Haag Tel: 070 3786868 Fax: 070 3786133 Website: www.minlnv.nl
Internetsites Economische Voorlichtingsdienst – http://www.evd.nl Basisgegevens en economische ontwikkeling. World in Figures – http://www.tilastokeskus.fi Van 241 landen zijn hier vele statistische gegevens te vinden in Excel formaat, variërend van populatie en consumptie tot agrarische productie. Ministerie van Buitenlandse Zaken – http://www.minbuza.nl Landenoverzicht met informatie over topografie, demografie, economie, politieke betrekkingen met Nederland. Market Access Database – http://mkaccdb.eu.int/ Wet- en regelgeving, invoertarieven en importformaliteiten. Productschap Tuinbouw – http://www.tuinbouw.nl Nieuws, persberichten, cijfers, marktgegevens en goede links van bloemen en planten. Bloemenbureau Holland – http://www.flowercouncil.org Up-to-date informatie over de bloemisterij sector in binnen- en buitenland. Hoofdbedrijfschap Agrarische Groothandel – http://www.bloemengroothandel.com Cijfers, exportstatistieken en links naar bedrijven en instanties. China pagina – http://china.pagina.nl/ Praktische informatie over China.
Bloemenbureau Holland
73
Productschap Tuinbouw
Hongkong pagina – http://hongkong.pagina.nl Praktische informatie over Hongkong.
China Economy - http://ce.cei.gov.cn/ Recente indicatoren.
Yunnan Flower Association http://www.yunnan-flower.org.cn/en_ynhh/ Prijzen, sectorinformatie, productie en bedrijven. China Council for the Promotion of International Trade (CCPIT) – http://english.ccpit.org/ China’s grootste ‘private trade promotion agency’. Haar diensten bestaan uit:
informatievoorziening,
begeleiding van handelsmissies,
wetgevingsinformatie,
consultancy en seminars.
China Pages - http://www.chinapages.com/ Zoeken naar bedrijven op categorie.
Bloemenbureau Holland
74
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 8 - MARKTONDERZOEKEN
Productschap Tuinbouw, Marktverkenning China bollen en bomen, M. van Koppen (PT2004-79).
Het onderzoek kan opgevraagd worden bij Productschap Tuinbouw (PT) Postbus 280
Bezoekadres: Louis Pasteurlaan 6
2700 AG Zoetermeer
2519 EE Zoetermeer
Tel.: 079-3470707 Fax.: 079-3470404 E-mail:
[email protected]
Bloemenbureau Holland
75
Productschap Tuinbouw
BIJLAGE 9 - LITERATUURLIJST
- Flowerport China, P. van Beelen, Stichting Innovatie Glastuinbouw (2007) - Marktverkenning China bollen en bomen, M. van Koppen, Productschap Tuinbouw (2004) - Landennota China, M. Voermans en S. Heijne, Bloemenbureau Holland (2004) - Master Plan Holland Park Bejing China, SENTER (2004) - International Statistics Flowers and Plants, AIPH (2004) - Greenhouse horticulture in China, J.M. Costa, E.Heuvelink, N. Botden, study tour (2003) - The China business handbook, China Economic Review (2003) - Marktonderzoek China, VGB (2003) - Overview of the Floricultural Sector of the P.R. of China, Min. LNV (2002) - Fresh Flowers in China: a market analysis, China contact (2001) - Landeninformatie China en marktanalyse Hongkong, L. Wang (2000)
Bloemenbureau Holland
76
Productschap Tuinbouw