MARKETING, DE MUSICAL Waarover zullen we vandaag eens een showtje maken?
Winston Gerschtanowitz
Zo maak je carrière bij de tv Bram Cuijpers
‘Ik hou mijn ballen graag dicht bij het vuur’
Magazine voor IEMES-alumni // zomer 2012
IEMES //NEWS Colofon Scratch is een kwartaaluitgave voor afgestudeerden van Fontys Academy for Creative Industries. Scratch wordt gemaakt door IEMES-studenten. In dit tijdschrift kunt u sporadisch spel- en/of interpunctiefouten tegenkomen. Aangezien Scratch een leerplaats is, vragen wij hiervoor uw begrip. Hoofdredactie Anne Bareman Conny Gruter Chef redactie Rozemarijn Vossen Eindredactie Anne Bareman Vincent van Nunen Redactie Auke Roos Daniëlle van Nispen Lisa-Marie Kramer Nienke Smeets Syl Scheffel Vormgeving Manon van de Garde Nina Hawinkels Beeldredactie / fotografie Luuk Wouters PR Conny Gruter Rozemarijn Vossen Begeleidend docent Ben Schoonebeek Uitgever Nick Welman Contact redactie / adreswijzigingen
[email protected]
TV-personality en artistiek leider Jan Jaap van der Wal is in 20122013 gastdocent van het jaar bij IEMES. Hij is gevraagd vanwege zijn veelzijdigheid en maatschappelijke betrokkenheid. Lector prof. dr. Arjo Klamer houdt op 13 september zijn inaugurele rede bij Fontys ACI. Alumni die aanwezig willen zijn melden zich uiterlijk twee weken tevoren bij Franca Sinay,
[email protected], telefoon 08850 86947. #CLUBIEMES heeft op Tilburg Student Festival de titel beste en leukste studievereniging gewonnen. Aan die verkiezing deden Avans, Universiteit van Tilburg en Fontys mee. #CLUBIEMES nam voor het eerst deel en kreeg meteen een kwart van de stemmen. #CLUBIEMES ontving een felicitatiebrief van het College van Bestuur. Op 3 juli waren de eerste afstudeerzittingen van CO IEMES, de bachelor die in 2008 startte. Liselotte van Hasselt was de eerste, glunderende student die het eindniveau CO IEMES behaalde. De getuigschriftuitreiking was op 12 juli. IEMES was voor het tweede jaar op rij bij de grootste onderwijsconferentie ter wereld, NAFSA, Houston TX. Nieuwe partneruniversiteit van Fontys ACI is UVic, Catalonië. Provinciestad Vic ligt precies tussen Barcelona, de Pyreneeën en de Costa Brava. IEMES breidt het aantal keuzevakken enorm uit: in jaar vier kiezen studenten uit 28 keuzevakken, van Radio Management en Film Studies tot Generation Studies en Copywriting. In het tweede studiejaar kunnen studenten nu Chinees kiezen als extra vreemde taal. Docent Piet de Wijs, die sinds het begin van CE IEMES Marktonderzoek en ICT doceerde, ging in juli met welverdiend pensioen.
2 / iemes news
scratch // zomer 2012
SCRATCH //INHOUD 04 02 //IEMES NEWS 04 //BOEGBEELD Bram Cuijpers 06 //MARKETING, DE MUSICAL Waarover zullen we vandaag eens een showtje maken?
06
09 //WINSTON GERSCHTANOWITZ Hoe maak je carrière bij de tv? 12 //WEL EENS MUZIEK GEROKEN? Verras al je zintuigen bij Sencity 14 //STELLING Guerrillamarketing gaat aan overkill ten onder 16 //JEUK
09
18 //STUDEREN EN ONDERNEMEN Freelance fotografie kwam aanwaaien 19 //SCRATCHPROOF 20 //HERTENTAMEN
scratch // zomer 2012
3 / inhoud
//BOEGBEELD Bram Cuijpers Ze zijn de drijvende kracht achter de opleiding: docenten die te boek staan als ‘markant’. In elke editie van Scratch laten we er één aan het woord. Bram Cuijpers (43) is volop actief binnen zijn eigen bedrijf en is docent, vader en vriend. Hoe krijgt hij het voor elkaar? De ondernemer aan het woord. ANNE BAREMAN
Een echte ondernemer is hij zeker. Bram Cuijpers heeft zijn eigen bedrijf, doceert en is nog steeds ambitieus. Het ondernemen begon al vroeg, want toen hij elf was, begon hij aan zijn eerste krantenwijk en was hij bordenwasser. Bij de NAVO, waar hij zijn dienstplicht vervulde, was hij de sigaretten- en drankenhandelaar. Iedereen wist hem daar te vinden. Toen hij zijn hbo-diploma Logistiek Management in zijn zak had, had hij zijn eerste baan binnen een uurtje gevonden. ‘Ik ben naar een industrieterrein gefietst en ben verschillende bedrijven binnengelopen. Toen zei ik dat ze wel erg stom waren als ze me niet aannamen. Dat konden ze kennelijk waarderen en daaruit rolde dan ook mijn eerste baan.’ Een aantal jaren geleden verkocht hij de aandelen van zijn vorige bedrijf aan zijn compagnons. Vanaf dat moment had de ondernemer meer tijd voor andere dingen. Via Jop Jurriaans werd hij vier jaar geleden gevraagd om bij Fontys te komen doceren. Nu geeft hij Adviesvaardigheden, Eventmanagement en Projectmanagement en begeleidt hij de Minor Event-groepen. Bram is veel aan het werk, maar weet dat goed te combineren met zijn thuissituatie. Zijn stiefdochter van negen moet ook klusjes doen voor haar zakgeld, net als hij deed toen hij jong was. ‘Ze krijgt bijvoorbeeld een zakcentje als ze mijn hoofd masseert of een klusje in huis doet. Zo leert ze de waarde van geld begrijpen.’
4 / boegbeeld
Guus Raakt, het label dat hij samen met collegadocent en goede vriend Rudolf Juliet leidt, bewijst dat authentiek zijn heel belangrijk is. ‘We hebben een vierstappenplan gemaakt. Tijdens stap 1 is het belangrijk dat je contact maakt met de persoon die je tegenover je hebt. Stap 2 zegt dat je oprecht moet luisteren naar je gesprekspartner. Stap 3 geeft aan dat je jouw eigen verhaal vertelt. Stap 4, de laatste, bestaat uit het zogenaamde “omdenken”: hoe zorg je ervoor dat je gesprekspartner fan van je wordt en vooral blijft?’ Bram noemt zichzelf graag de ‘attitudedokter’. Hij schreef een gelijknamig boek over zijn inspiraties en zijn werkervaring in de afgelopen 22 jaar. Daarin stelt hij de vragen: ‘Wat is de invloed van jouw gedrag op een ander en wat betekent het gedrag van de ander voor jou? Hoe reageer je daarop?’
Brams levensmotto is ‘altijd zelf controle houden’. ‘Ik vind het belangrijk dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt en zijn dromen achterna vliegt. In mijn studententijd kon ik ook wel eens zuipen tot vier uur ’s nachts, maar dan zat ik wel weer om half 9 in de schoolbanken. Ik merk dat als de huidige studenten een andere instelling hebben, ik daar moeite mee heb. Toch denk ik dat ik niet kan leven zonder mijn opdrachten bij Fontys. Het enthousiasmeert me als ik zie dat studenten gemotiveerd zijn, dat ben ik ook. Ik geef zelf gewoon niet snel op en houd wel van een uitdaging. Ik hou mijn ballen graag dicht bij het vuur.’
scratch // zomer 2012
‘IK HOU MIJN BALLEN GRAAG DICHT BIJ HET VUUR’ scratch // zomer 2012
boegbeeld/ 5
// COVERSTORY
Marketing, de musical Waarover zullen we vandaag eens een showtje maken?
Het theaterseizoen gaat weer van start, dus moeten de producenten met wat nieuws op de planken komen. De culturele kaalslag vergt een hoop creativiteit van theaterproducenten. Waar zullen we vandaag eens een showtje over maken? ANNE BAREMAN
We weten inmiddels dat over iedere belangrijk persoon wel een musical gemaakt kan worden: Evita, Shaffy, Mandela, Piaff… Bos Theaterproducties komt met een wel heel frappante eigen musicalvariant: HEMA de musical, de worst musical ever. Het stuk, dat op 20 oktober 2012 in première gaat in Koninklijk Theater Carré, moet een nieuwe formule worden voor het hele gezin. In de voorstelling zullen bovendien echte HEMA-medewerkers spelen. Medewerkers die in de buurt van het geboekte theater wonen, kunnen zich opgeven voor een gastrol. Daarnaast krijgen marketingproces. ‘HEMA is betrokken in het de bezoekers na afloop van de voorstelling de proces en verleent hier medewerking aan door befaamde rookworst mee naar huis. het inzetten van haar marketingkanalen.’ De worst musical ever De HEMA is blij verrast te zijn benaderd door tekstschrijfster Tamara Bos en regisseuse Saskia Huybreghtse. ‘Het is een enorm compliment als er een musical wordt geschreven die zich afspeelt binnen onze eigen winkel. Er is niet eerder een hele musical om een Nederlandse winkel heen gemaakt. Daarom natuurlijk heel spannend en vooral ook erg leuk. Wij hebben er alle vertrouwen in dat het een echte HEMAmusical wordt. Er is zo veel voorwerk gedaan. We kijken ernaar uit en krijgen veel positieve reacties,’ meldt een woordvoerster van de HEMA. De producent speelt het slim, want de HEMA zal zelf ook ondersteuning bieden in het
6 / coverstory
‘Niet musicalwaardig’ De grote marktleider, Stage Entertainment, weet het ver te schoppen in musicalland. Veel voorstellingen zijn in Nederland geïmporteerd sinds het bestaan van de wereldberoemde organisatie. Maar het bedrijf van icoon Joop van den Ende wordt vooral geroemd om de bewerkingen van bestaande buitenlandse en Broadwayproducties. Wat opvalt, is dat veel klassieke musicals zoals Aïda en Miss Saigon hun plaats moeten inleveren voor deze nieuwe zogenaamde ‘originele’ producties. Een gefrustreerde fan is niet blij met de komst van deze mogelijk nieuwe marketingstrategie: ‘Ik vind het verschrikkelijk. Alle klassieke
scratch // zomer 2012
al
n?
de bezuinigingsplannen schreef Joop van den Ende in zijn protestbrief aan het kabinet: ‘Nu de verhoging er definitief komt, is de kunst van musicalmarketing belangrijker geworden dan ooit. Pluggen is het juiste woord. Net als met een nieuwe cd of een onverwoestbare wasmachine moet een musical “aan de man gebracht worden”. Zonder pr-momenten, free publicity en betaalde reclame verkoopt een musical zich niet vanzelf.’ Hiermee probeert de musicalmagnaat te zeggen dat het onmogelijk is, zowel voor de gesubsidieerde als voor de vrije producent, om bezoekers op deze manier te trekken. Leensterretje Een andere strategie is om naast de bestaande sterrencast tijdelijk een beroemde acteur in een gastrol in de musical te laten verschijnen. Zo verscheen Bartho Braat (Jef uit GTST) in maart 2011 in de musical La Cage Aux Folles. Tegenwoordig kunnen ook gewone musicalfans een rol in een musical winnen. Dit overkwam Britt Musters tijdens de tour van Mary Poppins. Vergelijkbare oplossingen moeten ervoor zorgen dat alle musicalliefhebbers de theaters in worden getrokken met hulp van behoorlijk wat pr-medewerkers. Sommige oplossingen worden ook breed uitgemeten in de pers, in de hoop dat ook dat weer een reden is om de musical te zien.
verhalen lijken op deze manier te verdwijnen. Misschien komen er in de toekomst dan alleen nog maar van die nieuwe verhalen en vinden mensen zoiets al musicalwaardig.’ Zo wekt theaterproducent Henk van der Meyden de Amsterdamse, inmiddels gesloten seksclub Yab Yum weer tot leven. Yab Yum, het Circus van de Nacht is een musical die niet alleen maar over rozen gaat. De rompslomp van het bordeel, na bemoeienis van de onderwereld, wordt vertaald in een sensuele show waarin het verhaal van de prostituees wordt verteld. We kunnen het AH, de musical? En Albert Heijn, de musical? Dit oer-Hollandse creatief noemen. bedrijf, dat veel aan joint promotion doet met musicals, pakt het anders aan. ‘Momenteel is er Creatief zijn: het móét wel! Het begint erop te lijken dat producenten geen sprake van een musicalvariant van Albert niet anders kunnen. Door de bezuinigingen Heijn. Wel vinden we het heel leuk dat een móéten ze wel creatiever te werk gaan en bedrijf als HEMA dit initiatief neemt. Wij hebben andere hulpbronnen zoeken. Als reactie op onlangs, om ons honderdvijfentwintigjarige
scratch // zomer 2012
coverstory/ 7
//
Ge
‘ Jesus Christ! Wat zie jij er Les Misérables uit.’ een bewerking van de bewogen levens van Jan Wolkers of Michael Jackson, lijkt niet onmogelijk. Maar zit Nederland echt te wachten op deze bewerkte clichés? Of hebben we in tijden van recessie juist wél behoefte aan rookworsten en HEMA-medewerkers op de bühne? De Vliegende Panters maken dankbaar gebruik van dit marketingbeleid, zoals blijkt uit hun lied ‘Marketing de Musical’: ‘Jesus Christ! Wat zie jij er Les Miserables uit,’ schallen de stemmen al zingend. Voor de echte fans wordt het moeilijk, want ze zullen uit dit grootse aanbod moeten Creativiteit of wanhoop? Gaat het nu om creativiteit? Of is het wanhopige kiezen welke blijspelen te bezoeken. De keuze, marketing? Dat we kunnen wachten op Steve die is in elk geval reuze. Jobs, de musical, Burger King, de musical of bestaan te vieren, AH Talent opgezet. Alle Albert Heijn-medewerkers uit heel Nederland konden zich hiervoor opgeven. Daaruit is op 18 juni een winnares gekomen: Elske Havekamp uit Hengelo heeft een professionele studioopname gewonnen. Om dit en ons bestaan te vieren wordt er een jubileum-cd gemaakt: Een wereld vol leven,’ aldus een woordvoerster. Zo zie je maar dat ook talentenjachten nog steeds kunnen werken.
8 / coverstory
scratch // zomer 2012
//INTERVIEW Winston Gerschtanowitz
Foto: Ton Kastermans
‘Acteren vond ik nooit leuk’ Deze selfmade man is een waar talent in presenteren. Maar niet iedereen weet dat er achter televisieman Winston Gerschtanowitz een succesvolle formatontwikkelaar schuilgaat. Carrière maken bij de tv, hoe doe je dat? DANIËLLE VAN NISPEN NIENKE SMEETS
Hoe ben je bekend geworden? ‘Ik kreeg een rol in Goudkust, iets wat ik helemaal niet leuk vond om te doen. Acteren is tot op de dag vandaag nog steeds niet mijn ding. Maar ik dacht wel dat dat heel handig kon zijn om deze ervaring later te gebruiken.’
scratch // zomer 2012
Wanneer wist je dat je televisiemaker wilde worden? ‘Ik wilde altijd al televisie gaan maken – dat wist ik al heel vroeg – maar had er nooit aan gedacht om zelf op tv te zijn. Mijn moeder kwam uit de mode, mijn vader uit de filmindustrie. Ik wist dat het een van die twee moest worden. Maar doordat ik de mogelijkheid kreeg om op tv te
interview / 9
‘Ik ben per ongeluk op televisie gekomen’ Heeft John de Mol veel te maken gehad met de start van je carrière? ‘Nee, dat was Joop van den Ende. Hij heeft mij de kans gegeven om vanuit Goudkust te gaan presenteren. Ik had een exclusiviteitscontract in de tijd dat ik bij de soap zat. Joop ontdekte tijdens onze gesprekken iets in mij wat hij vroeger zelf ook had. Het enige dat in het contract stond, was Hoe ging de overstap van acteur naar dat ik met niemand anders mocht werken. Joop televisiemaker? dacht namelijk: “Ja, deze gozer, die wil ik hebben ‘Nou, een beetje ambitieus zijn kan geen voor later.” En dat is heel leuk natuurlijk. Ik ben kwaad… Ik kwam er toevallig achter dat “op dus gewoon opgepakt door Joop.’ tv zijn” iets was wat ik goed kan. Als je dan eenmaal in het web zit, komen er op een Je hebt dus best lang iets gedaan wat je gegeven moment kansen. Uiteindelijk is het eigenlijk niet had willen doen. Heb je daar nu leukst om niet alleen zelf formats te bedenken, spijt van? maar ze ook te presenteren. Ja, in die fase zit ik ‘Nee, helemaal niet. Ik heb altijd geprobeerd nu. Dat gaat eigenlijk vanzelf. Als je het goed optimaal gebruik te maken van de situatie doet in de televisiebranche, ga je vaak van het waar ik op dat moment in zat. Ik heb eerst ene naar het andere project. Het is eigenlijk bekendheid gecreëerd en daardoor veel heel simpel om op te vallen in deze wereld, als geleerd. Ik ben mezelf in de tussenliggende periodes altijd blijven ontwikkelen. Ik ging naar je maar leergierig bent en hard werkt.’ komen, ben ik gaan nadenken: als ik dat kan meepakken, heb ik daar later, als ik die mensen zelf moet aansturen, veel profijt van. “Doen” met een reden, snap je? Dus ik ben eigenlijk per ongeluk op tv gekomen, terwijl ik het “achter de schermen” altijd veel leuker heb gevonden. Zo is het begonnen.’
10 / interview
scratch //zomer 2012
Foto: Ton Kastermans
de Media Academie*, waar ik de trainingen televisieproductie en -redactie, en presentatieen interviewtechnieken heb gevolgd. Dit zijn binnen de televisiewereld allemaal goed aangeschreven trainingen, die je alleen maar kunt volgen als je wordt opgegeven of door een zender of omroep wordt gestuurd. Jullie zouden er bijvoorbeeld niet zomaar naartoe kunnen, volgens mij.’
In hoeverre werk je samen met John de Mol? ‘Talpa is een bedrijf waar je met z’n allen formats bedenkt en televisieprogramma’s produceert. John de Mol is de eigenaar, de baas en de belangrijkste persoon en ik brainstorm, samen met een team regelmatig met hem over nieuwe formats. ’
Kunnen we nog iets verwachten en van jou en John de Mol? Nieuwe programma’s? Daar zijn we de hele dag mee bezig, dus dat is wel de bedoeling. Maar inderdaad, er komen allerlei nieuwe programma’s. We gaan onder andere Beat The Best (een talentenshow met hosts Gordon en Chantal Janzen, red.) doen en er komt een nieuw programma met Martin Morero. The Voice is inmiddels ook aan 42 landen verkocht. Het gaat heel goed, dat is mooi.’
Je bent nu op de plek waar je had willen zijn. Nog wensen voor de toekomst? ‘Jazeker. Je wilt uiteindelijk steeds meer succes hebben, ook op het gebied van formats. Kijk, als presentator heb ik nu wel bereikt dat ik echt mooie, grote dingen doe. Maar als ondernemer wil ik veel meer dingen over de hele wereld hebben lopen. Het programma Let’s Get Married is nu verkocht aan Amerika. Nou, dat is *De Media Academie is toegankelijk voor natuurlijk super.’ iedereen. www.media-academie.nl
scratch //zomer2012
interview / 11
//SENCITY Aromajockeys, smaakmakers, de beats van Le Le, Nobody Beats The Drum en de Handsome Poets, een dansvloer en mensen die het naar hun zin hebben. Scratch nam een kijkje achter en voor de schermen bij de afgelopen editie van Sencity in de Effenaar in Eindhoven. SYL SCHEFFEL
Voor de start van het evenement krijgen we eerst de gelegenheid om Serhat Aģacan (29) en Sharon Fles (17) te ontmoeten. Beiden zetten zich in voor het Senseteam, een groep doven en slechthorenden die Skyway tips en advies geeft over de ins en outs van de dovenscene. Serhat, een fanatieke danser, vertelt ons wat Sencity zo anders maakt dan andere events: ‘Skyway, het bedrijf achter Sencity, wilde weten hoe doven van muziek kunnen genieten. We kunnen muziek niet horen, maar we kunnen muziek wel voelen. Alles eromheen zorgt ervoor dat we de muziek meer beleven. Zelfs de geuren stimuleren de muziek. De dovenwereld is eigenlijk maar heel erg klein. Nu Sencity ook in het buitenland actief is (in elk werelddeel is een Sencity), kun je makkelijk nieuwe contacten leggen.’ Volgens Sharon is er wel degelijk een kloof tussen doven en horenden. ‘Je wordt toch vaak raar aangekeken, mensen vinden je apart.’ Sencity heeft dan ook niet de bedoelingom doven te laten integreren, maar wil mensen samen laten feesten. Sencity zorgt er zeker voor dat de kloof kleiner wordt. Onbewust gebruikt iedereen gebarentaal. In de kroeg, bij het bestellen van het aantal biertjes, maar ook op straat: communiceren kunje altijd, op welke manier dan ook.
Tijdens ons gesprek met Sharon en Serhat begint de zaal in de Effenaar al langzaam meer vorm te krijgen. Grote ventilatoren worden links van het podium geplaatst om het publiek tijdens de optredens te voorzien van bijpassende aroma’s. Rechts van het podium is plek gemaakt voor de foodjockeys, die ons tijdens het evenement voorzien van hapjes en drankjes. Achterin de zaal bevinden zich kappers, fotografen en zelfs masseurs.
12 / feature
scratch // zomer 2012
Wat? Sencity, Wie? Skyway, Waarom? het onmogelijke mogelijk maken
Tim Leguijt Fotografie
Het programma van deze zintuigprikkelende avond start met Nobody Beats The Drum. We vinden het midden van de zaal, waar zich een heuse trillende dansvloer bevindt. Met onze ogen dicht en vingers in de oren voelen we de muziek door ons lichaam circuleren, tintelend vanuit onze tenen. Intussen nemen we tijd om de reacties in de zaal te peilen. De meeste mensen zijn zich er totaal niet van bewust dat dit een evenement is dat zich inzet voor doven en slechthorenden. Ze worden dan ook totaal verrast door alle zintuigprikkelende extra’s. ‘Zo’n dansvloer mogen ze ook wel in de kroeg installeren! Er heerst een heel gemoedelijke sfeer. Je ziet dat iedereen geniet en helemaal losgaat, zowel doven als horenden,’ zegt een gast enthousiast. Ook bezoekers uit de dovengemeenschap vertellen hoezeer ze het hier naar hun zin hebben. ‘In de kroeg sta je toch snel een beetje saai om je heen te kijken. Je ruikt alleen maar verschaald bier en een rooklucht. Vaak krijg je ook vrij weinig van de muziek mee. Sencity speelt hier perfect op in en ik ga helemaal los!’ Later is er een optreden van de Handsome Poets, die worden bijgestaan door verschillende side dancers. Deze dames vertalen de tekst in lichaamsbewegingen. Het dove publiek gaat er helemaal in op en ook wij voelen de drang om mee te doen. Al snel staan we zwaaiend met de handen in de lucht mee te applaudisseren. Genietend van de zomerse geuren, de heerlijke ijsjes en dansend op de muziek, feesten we door tot in de late uurtjes. Wij gaan na afloop met een heerlijk voldaan en verrijkt gevoel naar huis. Sencity is een event waar op alle mogelijk manieren de zintuigen worden geprikkeld, voor de een misschien meer dan voor de ander, maar het biedt iedereen een onvergetelijke avond.
De eerstvolgende editie van Sencity is op 29 september 2012 in Paradiso, Amsterdam. Kijk voor meer informatie op www.your-sencity.com.
scratch // zomer 2012
feature / 13
‘Ik schrik me soms ook te pletter wanneer ik door het bos fiets en die guerrillamarketeers uit de bosjes springen. “Welke merken koop je?! Hoe vaak?! Sta jij wel aan onze kant?!” De overheid zou eens flink wat antiguerrillaeenheden moeten vormen om die rebellen op te pakken.’
//STELLING ‘Guerrillamarketing
Thijs Voets, student Ruslandkunde
gaat aan overkill ten onder’
‘Guerrillamarketing (GM) zal nooit ten onder gaan door overkill. Het wordt tegenwoordig wel te pas en te onpas geprobeerd door merken waar het niet bij past. Of de actie uiteindelijk werkt, heeft met de kwaliteit van de creatie en uitvoering te maken. Het nieuwe is er ondertussen wel vanaf en daardoor verliest het wellicht in populariteit.’ Lotte Bouhuijzen, docent Online Marketing IEMES
‘Guerrillamarketing (GM) is soms te veel van het goede. Te vaak geconfronteerd worden met dezelfde dingen kan ook antireclame worden. Veel bedrijven denken waarschijnlijk: ‘als ze ons maar vaak genoeg zien of horen dan werkt dat positief’. Het werkt alleen als mensen het geen ze laten horen of zien ook echt leuk vinden of erg nuttig.’ Ellen Raaijmakers - Liebregts, ondernemer
14 / stelling
scratch // zomer 2012
‘GM gaat niet ten onder, is juist een blijvertje. Al is het allemaal te veel en te commercieel geworden. De grote bureaus hebben het trucje nu ook ontdekt en dat maakt GM minder sympathiek. GM moet het domein blijven van de kleine, inventieve adverteerder. Van de man of vrouw die geen geld heeft voor een spotje tijdens de pauze van de EK-finale.’
‘100 % eens. Vraag is of grote bedrijven wel toegerust zijn voor GM. Als ik de parallel trek met militaire strategie: grote legers kunnen alleen guerilla voeren als ze in kleine “hit & run”-eenheden opereren. Maar ná de actie zitten ze opgescheept met hun logge structuur en hun vaste basis. Daar zijn ze extreem kwetsbaar.’ Michiel Janzen, auteur ‘Denken als een generaal’
Martijn Arts, blogger Frankwatching ‘Daar ben ik het niet mee eens. De guerrillamarketing wordt zwaar onderschat. Op marketinggebied is dit juist een belangrijke ontwikkeling.’ Geerhard Bolte, uitgever managementboeken ‘Als iedereen aan guerrilla doet, weten de echte marketeers zich vast weer met iets origineels te onderscheiden. Marketing gaat nooit ten onder. La luta continua!’ Toine van der Heijden, marketingjournalist
‘Niet mee eens. Wel is er een overkill aan slechte guerrilla-acties. Net als aan talentenjachten op tv: te veel van hetzelfde, weinig creativiteit en erg slecht uitgevoerd. Maar dat geeft niks. Dat is juist een kans voor de communicatieprofessionals om zich te onderscheiden met bijzondere ideeën vol impact.’ Rudolf Juliet, docent communicatietheorie IEMES
scratch // zomer 2012
stellling / 15
! K U E //J
Ralf Mackenbach schrijft autobiografie Ralf Machenbach is bezig zijn eerste autobiografie te schrijven. De 15-jarige winnaar van het Eurovisie Junior Songfestival 2009 heeft zijn heftige verleden op papier gezet. Zijn manager en ook vader, Piet Mackenbach, kijkt reikhalzend uit naar de komst van het, naar verwachting, 469 pagina-dikke boek: ‘Na alle levenservaring die Ralf heeft opgebouwd sinds hij bekend is geworden, kunnen we nu eindelijk zijn bewogen verhaal op papier zetten en met andere Bekende Nederlanders delen. Bovendien biedt de pen mijn zoon een enorme troost.’ ‘Ik heb een hele zware periode achter de rug, maar kijk toch vol trots terug op mijn leven. Dit boek is een eerbetoon aan alle artiesten die ook hard hebben gevochten om hun bestaansrecht, net als ik, te bewijzen,’ zegt het zangertje trots. Vader en zoon verwachten het boek eind 2015 in de winkels. (AB)
Uiengeur teistert Mediapark Gistermiddag omstreeks 15.00 uur werd het Mediapark geteisterd door een zware lucht van uien. Verschillende crewleden van de Nederlandse hitshow Ik Hou Van Holland roken de geur en liepen naar buiten om te onderzoeken waar de stinklucht vandaan kwam. De medewerkers konden niets ontdekken. Rond 16.00 uur werd de lucht zo penetrant dat studio 21 ontruimd moest worden. Getuigen meldden dat zeven mensen onwel werden, waar-
16 / JEUK
onder ook Loretta Schrijver, die toevallig ter plaatse was. De uiengeur scheen naderhand afkomstig te zijn geweest van het kantoor van John de Mol, in verband met de opnames van de nieuwe spelshow Tranentrekker. Door een tekort aan ruimte moest een hoeveelheid van 9000 kilo opengewerkte uien tijdelijk opgeslagen worden in een voorraadschuur van de organisatie. Een stagiair had de deur van de volledig geïsoleerde ruimte open laten staan.
De Mol reageert enigszins geïrriteerd: ‘De verse uien lagen klaar om geëxporteerd te worden naar Duitsland, waar de Duitse variant van de show genaamd Tränenregen zou worden opgenomen. Door de evacuatie moeten de opnames tijdelijk stilgelegd worden. Dit kost me miljoenen, ik kan hier wel om janken.’ Loretta Schrijver en de andere slachtoffers maken het inmiddels goed, de stagiair heeft een ander baantje moeten zoeken. (AB)
scratch // zomer 2012
Jan Jaap van der Wal dankt leven aan hazenlip Jan Jaap van der Wal zou zonder zijn hazenlip ten einde raad zijn. De cabaretier dankt zijn leven aan de imperfectie, denkt hij. ‘Mijn hazenlip heeft me absoluut gebracht waar ik nu ben. Het heeft me in de goede richting geduwd. Niet alleen op het gebied van mijn carrière, maar ook op persoonlijk vlak.’ Jan Jaap heeft hij er zijn vrouw, actrice Eva Duijvestein, aan te danken. ‘Mijn echtgenoot en ik zouden niet zijn getrouwd zonder zijn hazenlip. Ik vind hem verschrikkelijk sexy en wil niet meer zonder. Jan Jaap heeft natuurlijk littekens, dat was vanaf het begin al genot. Ik vind het heerlijk dat ik harde stukjes voel, als ik hem kus’, aldus de verliefde actrice in het nieuwe BNN-programma It Gets Better. Eva legt uit dat er ook een diepere betekenis zit achter hun samenkomen. De twee hebben een bijzondere overeenkomst. Eva kampt namelijk vanaf haar 4e levensjaar met een hazenschaamlip. ‘Het werd al vroeg geconstateerd door toegewijde artsen en kan operatief niet worden verwijderd. Dat betekent dat Jan Jaap en ik min of meer in hetzelfde schuitje zitten. Daarom voel ik me veilig bij hem, en hij bij mij. We zijn echt voor elkaar geschapen!’ (AB)
Overname Opera verwart Facebook De gezichten achter Facebook stonden even wat scheef te kijken. Na een communicatiefout kwam de miljoenenorganisatie tot de conclusie dat er een verkeerde aankoop is gedaan. Het voornemen om browsermaker Opera Software over te nemen, liep uit op een fiasco. Facebook ging na de Trump Auction 2012 niet met lege handen naar huis, maar met een daadwerkelijke opera-concertzaal. ‘In eerste instantie moest Facebook even schrikken, maar later hebben we het grote voordeel
scratch // zomer 2012
van dit misverstandje kunnen inzien’, licht COO Sheryl Sandberg toe. ‘Het is een prachtig gebouw en geeft ons bedrijf tal van nieuwe mogelijkheden voor in de toekomst. Waar Facebook voorop staat in nieuwe innovaties, kunnen we met de opera weer terug naar de basis en weer faceto-face in contact met onze klanten. En dat is uiteindelijk waar Facebook voor staat.’ De opera: ‘Eat your heart out, Twitter!’ is de eerste voorstellingen die op de nieuwe bühne verschijnt. (AB)
//Column Ondergangsporno Eerst zou het einde van de wereld op 28 oktober 2011 vallen, volgens de Mayakalender. Nu hebben ze een reden gevonden om die datum te vervangen door 21 december 2012. Op deze datum staat de zon precies op de galactische evenaar en bijna op één lijn met het centrum van het Melkwegstelsel. Je gelooft het of je gelooft het niet. Een nieuw tijdperk waarin alles anders is, kunnen we zeker gebruiken. Tot overmaat van ramp is nu ook de Nederlandse regering ermee opgehouden, is het aantal gezakte vmbostudenten verdubbeld en weet Nederland geen enkele wedstrijd tijdens het EK te winnen. Toch schijnt het dat we er – volgens AjiedjBakas, Trendwatcher of The Year 2009 – een positief puntje uit kunnen halen: ondergangsporno, oftewel recessieseks. In crisistijden gaan we namelijk meer van bil, binnen en buiten de vaste relaties. De markt voor datingsites blijft ook maar groeien. Iets waar bioscopen, indoor wellnesscentra, restaurants en bloemisten flink hun voordeel mee kunnen doen. Dus zet de bloemetjes maar buiten deze zomer. Het wordt weer liefde als in de Woodstocktijden. Wel hopen dat we volgend jaar al die recessiebaby’s kunnen betalen!
Syl
JEUK / 17
//Laura legt vast Freelance fotografie kwam aanwaaien
Op erg jonge leeftijd was de Zeeuwse Laura de Roeck (21) al bezig met foto’s maken. Een dagje dierentuin met haar ouders bracht haar vaak een wegwerpcamera, waar ze de hele dag mee tussen de dieren stond te flitsen. Ondertussen heeft de CE IEMES studente nét haar diploma ontvangen en staat ze bekend als freelance fotograaf. ROZEMARIJN VOSSEN
Haar eerste compact camera kreeg ze voor haar verjaardag, maar al snel kwam de enthousiaste fotografe erachter dat het nog niet genoeg was. ‘Een professionele camera is heel duur, dus ging ik op zoek naar iets tussen een compacten een spiegelreflexcamera in. Uiteindelijk heb ik begin 2010 toch maar een professionele camera gekocht.’ En dat bleef niet onopgemerkt. ‘Steeds meer mensen uit mijn omgeving vroegen of ik een keer een fotoshoot met ze wilde doen, of ergens foto’s voor ze wilde maken. Op een gegeven moment ben ik hier ook geld voor gaan vragen. Zo is het een beetje gaan rollen.’
18 / studeren en ondernemen
De keuze voor CE IEMES heeft echter niks met haar liefde voor fotografie te maken. ‘Ik heb er zelfs nooit over nagedacht om iets met fotografie te gaan studeren. De EME-branche spreekt me erg aan en daarom ben ik naar IEMES gekomen. Maar door de opleiding zijn er wel deuren voor me geopend en heb ik veel kansen gekregen om me ook in fotografie te ontwikkelen.’ Laura ging aan de slag als allereerste Scratch fotografe. ‘Het werk bij Scratch heeft me veel gebracht. Voor Boegbeeld maakte ik een foto van Jan Bijlsma. Die foto is uiteindelijk in tijdschrift Gitarist beland. Op verzoek van Jan heb ik foto’s van z’n band gemaakt, en dat heeft nog aardig wat opdrachten opgeleverd. Die tijd is heel belangrijk voor me geweest.’
Nu, als kersverse afgestudeerde is fotografie nog steeds sterk aanwezig in haar leven. ‘Ik heb natuurlijk net mijn afstudeerstage gehad. In die periode had ik veel minder tijd voor opdrachten, naast het werk. Wel heb ik vanuit mijn stage bijvoorbeeld bij de Kunstbende mogen fotograferen. Wat ik het leukst vind om te fotograferen? Alles eigenlijk. Festivals vind ik erg leuk, de afgelopen twee jaar heb ik bij VESTROCK in Hulst foto’s gemaakt. Maar mensen leg ik ook graag vast, iedereen is verschillend en dat vind ik mooi.’ Wat Laura in de toekomst gaat doen weet ze nog niet helemaal. Fulltime fotograferen is in ieder geval niet haar grootste wens. ‘Ik wil zeker iets gaan doen wat met mijn studie te maken heeft. Op het moment stapelen de foto-opdrachten zich weer langzaam op, maar dit wordt voor mij geen fulltime job. Een plan komt nog wel, ik ga even rustig kijken wat ik wil gaan doen.’ Het werk van Laura is te zien op haar website: www.lauraderoeck.com
scratch //zomer 2012
//proof NIETMIJNKEUS.NL Op mijn deurmat ligt een grote, dikke envelop met een rode stempel ‘NIET GEKOZEN’ erop. Met spanning maak ik hem open, maar de inhoud is teleurstellend. Het lelijkste shirt dat ik ooit heb gezien met een groot label ‘NIET MIJN KEUS’. Inderdaad, dat is waar ook, ik heb iets besteld bij nietmijnkeus.nl! Twee dingen maar liefst: een naam en een T-shirt. Hoe het werkt? Heel simpel. Typ www.nietmijnkeus.nl in en je kiest een boek, een naam, een shirt, kunst, een afspraakje of meer – keuze genoeg. Maar een specifieke keuze heb je niet. Geen bepaald boek of een uitgekozen shirt. Nee, je kiest het object dat je wilt en daar betaal je een standaardbedrag voor, niet wetende wat er in je brievenbus zal belanden. De bestelde naam kwam al na vijf minuten in mijn mailbox. ‘Iskander’ voor een jongen en ‘Petra’ voor een meisje. Handig voor ouders in spe die geen naam kunnen bedenken: voor €2,50 krijg je er zo twee in je mail. Voor de twijfelkonten als het om cadeautjes gaat, is deze site perfect. Je hoeft alleen het object te kiezen en dat is het. Mocht je vriend het dan niet mooi vinden, kun je altijd zeggen: ‘Tja, het was niet mijn keus.’ (RV)
scratch // zomer 2012
METRO STOCKHOLM Trap af, tweehonderd meter lopen, steile roltrap op, ruim vijfhonderd meter lopen, trap af, en dan ben je er. Even wachten nog en de metro komt het muffe station binnengereden. Snel erin voordat de deur je tas omhelst en vertrekken maar. Het ondergrondse netwerk van de grote steden wereldwijd behoort voor velen tot een dagelijks ritueel, maar geldt niet als leukste onderdeel van de dag. In Stockholm is dat anders. Daar is elk metrostation omgetoverd tot een waar kunstwerk. Verschillende kunstenaars hebben zich flink uitgeleefd in de saaie, grijze ondergrondse. Je stapt in in een regenbooghal, en uit bij een station dat doet denken aan een levensgroot schaakbord uit de middeleeuwen. Zo zijn er nog veel meer stations die flink zijn opgefleurd. Je begeeft je in bijna elk station in een andere wereld. Zo verandert een standaardtochtje met de metro in een beleving. Leuk voor de Stockholmers én een goede toeristische attractie. Laat die koffie dus maar zitten, indommelen op deze stations is er niet snel bij. (RV)
PINTEREST Elk tienermeisje heeft het wel in haar kamer hangen: een prikbord. Niet zozeer voor belangrijke afspraken en de dingen die ze moet onthouden, maar vooral voor foto’s, posters en andere frutseltjes die ze leuk vindt. Dankzij de digitalisering hoeft dit niet meer in je kamer: Pinterest komt ervoor in de plaats. Dat is een online prikbord waar je kunt delen, posten en ‘liken’ wat je maar wilt. Sinds de opkomst van Facebook is het van groot belang dat je aan kunt geven wanneer je iets leuk vindt. Bij Pinterest is het belangrijkste om te delen en te communiceren. Door te zoeken op een woord of onderwerp dat je leuk lijkt, vind je onder andere foto’s en quotes. Je zoekt uit wat je mooi, interessant of leuk vindt en klikt op ‘like’ of ‘repin’. En hup, het is op je eigen prikbord gepind. Of beter gezegd: op een van je prikborden, want je kunt per onderwerp een nieuw prikbord aanmaken. Elk prikbord kan door andere gebruikers worden gevolgd en andersom. Je hoeft er niet eens een eigen account voor aan te maken; aanmelden kan via Facebook of Twitter. Weg dus met die vervelende punaises. (RV)
scratch proof/ 19
//20 HERTENTAMEN //24HERTENTAMEN
Trillende benen, zweethandjes en je afgekloven potlood mee na nachtenlange doorhaalpraktijken: de herkansing. Eerste kans verprutst, tweede kans bij je Hertentamen.
1. Wat is internal branding?
1. Op welke gebieden ligt het versc
hilhet tusse n een A: De organisatie laat het personeel beslissen wat bedrijf moet uitstralen. publi eksev enem ent en een ijkstrand. evenement? (noem er vijf) B: De organisatie beleeft een teamuitjezakel aan het C: De organisatie speelt intern in op wat het publiek wil horen. Wat is geen D: De 2. organisatie wordtvoorb interneeld marktgericht gemaakt om de e? externe positie van nonspot reclam te versterken. a. Inscript sponsoring b. Enhanced Audio Matching c. Billboardin g heeft een marktaandeel van 56% in de doelgroep 2. Als je leest: ‘The Voice d. Titels ponso 20-49 jaar,’ wat houdtring dat dan in? 3. Wie maken deel uit van BREIN?
3. Welk wordt volgens de Ansoff-matrix gebruikt als je op een nieuwe a. begrip Buma/Stem ra, Sena en UGK markt nieuwe producten wilt introduceren?
b. Buma/Stemra, Sena en Videma c. Buma/Stemra, Sena en Ncrv A: Marktpenetratie d. Einste in, Edison en Da Vinci B: Externe communicatie C: Diversificatie D: Is 4. datDoor niet bijhet het model van Porter?
spelen van games wordt er een bepaalde stof in je hersenen aangemaakt, welke? a.schreef Adrenhet aline 4. Wie boek De beleveniseconomie? b. Gelatine A: Walt Disney fine c. Endor B: Joseph Pineonine & James H. Gilmore d. Serot C: John de Mol D: Stieg Larsson
5. Waar staat de afkorting GIFKOT ook alweer voor?
5. Noem de vier grote internationale platenlabels, ook wel de ‘majors’ genoemd.
Check de code voor de antwoorden