Market Timing
Technische & kwantitatieve analyse
25 juni 2012 GLOBAAL TECHNISCH MARKTBEELD Diverse markten
Colofon Deze ,,Bulls, Bears & Shares” is in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. gemaakt door Loef Technische Analyse B.V. en wordt exclusief beschikbaar gesteld aan de relaties van Theodoor Gilissen. Theodoor Gilissen gaat bij haar beleggingsbeleid uit van fundamentele analyse. Aangezien deze publicatie uitgaat van technische analyse, kan het zijn dat de hier verkondigde meningen afwijken van die van Theodoor Gilissen. De publicatie betreft een exclusieve service voor die relaties van Theodoor Gilissen die de eigen beleggingsideeën mede willen baseren op technische analyse. Edward Loef is bestuurder van Loef Technische Analyse B.V. en is onafhankelijk Technisch Analist en cliëntenremissier voor diverse partijen. Edward Loef kan op elk willekeurig moment (in)direct een long of short positie hebben in de in deze publicatie genoemde financiële markten of instrumenten. Voor informatie over deze uitgave kunt u contact opnemen met uw private banker of andere contactpersoon bij Theodoor Gilissen.
AEX INDEX BRENT CRUDE NYMEX CRUDE DAX INDEX DJ STOXX 600 INDEX DOW JONES INDEX EUR/USD BUND FUTURE GOUDPRIJS NASDAQ COMPOSITE NIKKEI-225 INDEX S&P 500 INDEX ZILVER
TRENDS KT LT + + + + + + + + -
2e ST
1e ST
koers
1e W
2e W
281 80 70 5650 220 12400 1.1900 139 1300 2750 8200 1308 1400
289 90 76 5900 232 12600 1.2300 140 1530 2870 8700 1325 2630
298.76 91.38 80.20 6263.25 246.58 12640.78 1.2536 140.88 1574.80 2892.42 8775.00 1335.02 2679.00
306.00 96.00 86.00 6427.00 252 12845.00 1.2560 143.00 1590.00 2950.00 9000.00 1360.00 2800.00
313.00 103.00 90.00 6600.00 260 13250.00 1.2750 147.00 1635.00 3000.00 9250.00 1405.00 3000.00
W/V% 5D 0.40 -4.86 -3.69 0.54 0.97 -0.99 -1.17 -0.99 -3.21 0.68 0.98 -0.58 -6.56
W/V% 20D 2.05 -14.69 -11.64 -1.21 1.69 0.89 0.28 -2.32 1.69 1.87 2.45 1.09 -5.62
Samenvatting Een week geleden werden vraagtekens gesteld bij de opleving van de aandelenkoersen. Het ‘maximaal’ haalbare koersdoel voor de AEX op 306 (zie 11 juni jl.) werd vorige week bij 304,70 weliswaar benaderd, maar niet bereikt. Op wereldschaal ging circa de helft van het technisch herstel van deze maand verloren. De indruk bestaat nog steeds dat aandelenmarkten dezelfde route gaan afleggen als vorig jaar. Het betekent voor de komende week overwegend verkoopdruk, waarna een nieuwe herstelpoging mogelijk is. Vervolgens nemen de koersrisico’s significant toe. Met het koersverloop van 2011 als gids voor de toekomst in de hand geven de koersgrafieken voldoende aanleiding om deze gids te blijven volgen. Het merendeel van aandelenindices beweegt zich in dalende trends. Een bevestiging voor deze beeldvorming komt uit de prijsontwikkelingen van de Duitse bundfuture en de Amerikaanse bonds. De opgaande trends zijn hier intact. Ondertussen hint de forse daling van de olieprijs op verminderde vraag (ongeacht wat hier de fundamentele reden voor is) en dalen de meeste grondstoffenprijzen in waarde. Met name de edele metalen ogen bijzonder kwetsbaar. In dit kader is de vraag naar de Amerikaanse dollar veelzeggend. Neem de verkoopdruk van de euro in ogenschouw en de conclusie luidt dat defensief spelen de beste optie is.
Deze ‘Bulls, Bears & Shares’ is een publicatie van Theodoor Gilissen Bankiers N.V., in opdracht van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De Technische Analyse en Fundamentele Analyse zijn verschillende disciplines; (mede) daardoor kan de Technische opinie afwijken of niet consistent zijn met de researchadviezen van de researchafdeling van Theodoor Gilissen Bankiers N.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Theodoor Gilissen betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Theodoor Gilissen Bankiers N.V. niet instaan. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. geeft geen garantie of verklaring omtrent genoemde juistheid en volledigheid, noch uitdrukkelijk noch stilzwijgend. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van de onjuistheid en/of onvolledigheid van bedoelde informatie. Dit rapport dient niet te worden opgevat als een aanbod om waardepapieren te verkopen, noch als een uitnodiging tot aankoop ervan. De adviezen en aanbevelingen in dit rapport zijn generiek van aard en houden derhalve geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie en persoonlijke behoeftes van de ontvanger. De ontvanger mag de adviezen en aanbevelingen uit het rapport dan ook niet aanmerken als een persoonlijk advies: de ontvanger moet zijn of haar eigen adviseur raadplegen om te overleggen of het waardepapier dat in dit rapport aan bod komt, voor hem of haar een passende investering is en of de adviezen en aanbevelingen in het rapport overeenstemmen met zijn of haar doelrisicoprofiel. Indien u (mede) belegt met geleend geld, betekent dit dat u het risico loopt dat u uw inleg verliest of zelfs een schuld overhoudt. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen in dit rapport kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van dit rapport in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de ontvanger van dit rapport dient zichzelf te informeren over eventuele restricties. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verbiedt nadrukkelijk het herverspreiden van dit rapport via internet of op een andere manier en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derde partijen op dit gebied. De ontvanger van dit rapport is gebonden aan de restricties zoals vermeld staan in deze disclaimer. Theodoor Gilissen Bankiers N.V., haar directie en haar medewerkers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade die voortvloeit uit of verband houdt met het gebruik (of juist de onmogelijkheid van gebruik), het vertrouwen op of (het nalaten van) acties ondernomen naar aanleiding van de informatie in de aanbieding. Uw persoonsgegevens worden zonder uw uitdrukkelijke toestemming niet aan derden buiten Theodoor Gilissen Bankiers N.V. verstrekt, tenzij dat voortvloeit uit de wet. Theodoor Gilissen Bankiers N.V. wijst cliënt conform de wet op haar recht op inzage, correctie, aanvulling, afscherming of verwijdering van gegevens en tot het doen van verzet tegen het gebruik van persoonsgegevens voor marketing- en charitatieve doeleinden.
Trendoverzicht Asset Allocatie (instrumenten) 5D STIJGENDE TREND
5D TOPVORMING
PowerShares Emrgng Mkt Sovereign Dbt
0.32
iShares Barclays Credit Bond Fund
0.13
Ishares Ftse Epra Nareit US Prop
0.00
iShares Barclays Inter Govt Credit Bd Fd
-0.30
iShares Barclays Aggregate Bond Fund
-0.31
Vanguard REIT
-0.44
IShares Brclys 7-10 Yr Treasury Bnd Fnd
-0.79
iBoxx EU Sov. Netherl. Index Overall PR.
-0.80
iBoxx EU Sov. Germany Index 7-10 Yr. Pr
-0.95
IShares Brclys 20+ Yr Treasury Bnd Fnd
-1.09
iShares Barclays TIPS Bond Fd
-1.19
BODEMOVRMING
%
SPDR Dow Jones Global Real Estate
%
0.08
DALENDE TREND
%
DJ STOXX 600 EUR Price
0.97
Ishares FTSE Epra Nareit Asia
0.65
iShares FTSE/EPRA European Property F
0.56
Ishares MSCI Latin America (USD)
0.04
iShares MSCI Japan Index Fd
-0.06
BrclysiPth DJUBSCommodtyIdxTtlRtrn
-0.26
Vanguard Total Stock Market
-0.32
S&P 500 Index
-0.58
RJ/CRB Index
-1.56
iShares MSCI ACWI Indx Fund
-1.70
iShares MSCI Pacific ex-Japan Index F
-2.40
iShares MSCI Emerging Markets Index F
-3.08
SPDR Gold Trust
-3.29
United States Oil Fund LP
-4.84
Silver 5000 Oz. COMEX Continuous
-6.61
Hoewel de maand nog niet voorbij is, toont de iShares MSCI All Countries World Index Fund een verontrustend (H)oofd(S)chouderpatroon, waarbij de stijgende steunlijn na de trendbreuk haar rol heeft gewijzigd in een stijgende weerstandlijn. Vanuit een lange termijn perspectief is het mogelijk dat nu een daling wordt ingezet, welke gelet op het langgerekte topvormingscomplex verstrekkende gevolgen kan krijgen. De oranje neklijn wordt bij doorzettende zwakte in de komende tijd van levensgroot belang. Verwacht hier weer een tijdelijk herstel. iShares All Countries World Index Fund vanaf 2009 op maandbasis (closings)
2
MSCI USD WORLD INDEX in 2012 op weekbasis
Ingezoomd op de weekcandles van de MSCI USD World Index (zie grafiek boven) signaleert het koersverloop vorige week na een hogere openingskoers een poging om boven de gebroken stijgende steunlijn te klimmen. Deze poging mislukt en het weekslot ligt lager dan de voorgaande week. Deze omgekeerde ‘hammer’ wint als omkeerpatroon aan betekenis als deze week de koersen wegzakken. Vorige week werd de Amerikaanse S&P 500 index getoond waarin een (bearish) ‘rising wedge’-patroon werd opgevoerd (zie convergerende blauwe lijnen in de grafiek onder). Interessant aan de structuur zijn de dalende vijf golven die samen optellen tot golf (A) of golf (1). Het herstel deze maand wordt aangeduid als golf (B) of golf (2). In beide gevallen mag een daling worden verwacht, zijnde golf (C) of golf (3). In beide gevallen staat deze beweging in de literatuur te boek als ‘verwoestend’. De draaipunten in de grafiek op dag 21 (golf 2), op dag 34 (golf 3) en dag 55 (= einde technisch herstel) corresponderen in termen van tijd en prijs met Fibonaccigetallen en –ratio’s. Dit suggereert in de Elliott Wave Theorie dat de top vorig week waarschijnlijk het begin van een omvangrijke koersdaling inluidt. S&P 500 index met Elliott Wave Fibonacci prijs en tijdvenster
3
Trendoverzicht Landenindices 5D STIJGENDE TREND
%
MALEISIE-KLCI
1.51
BODEMVORMING
%
5D TOPVORMING CHINA-Shanghai & Shenzhen 300 DALENDE TREND
% -1.88 %
MEXICO-IPC
3.53
INDONESIE-JCI
2.91
TURKIJE-National 100
3.39
TOKYO/NIKKEI 225/DOW JONES INDEX
2.85
POLEN-WIG Index
1.13
MADRID-IBEX 35
2.34
MILAAN-FTSE/MIB
2.03
SWISS MARKET INDEX
1.31
NASDAQ COMPOSITE INDEX
0.68
FTSE 100 INDEX
0.64
DAX INDEX
0.54
AEX-index
0.40
Bel-20
0.35
INDIA-Sensex 30
0.13
CAC 40
0.11
TORONTO-S&P/TSX Composite
-0.27
Sydney-All Ordinaries Index
-0.32
S&P 500 INDEX
-0.58
Dow Jones Industrials 1897-2001
-0.99
Bovespa
-1.19
Hang Seng Index
-1.24
RUSLAND-RTS
-3.39
Shanghai & Shenzhen 300 index vanaf 2011
Het omgekeerde (H)oofd(S)chouderpatroon in de Chinese CSI-300 index kreeg geen opwaarts vervolg. De daling uit de driehoek suggereert nu een vervolg aan de onderzijde. De zwarte candle afgelopen vrijdag wijst op een bearish overgangsfase. Het Financieele Dagblad meldde op zaterdag 16 juni jl. al “Van Santiago tot Sjanghai verliezen opkomende landen het momentum”.
4
Trendoverzicht bedrijfssectoren
STIJGENDE TREND DJ STOXX Trav&Leisur DJ STOXX Health Care S&P 500 Health Care Sector DJ STOXX Food&Bev. S&P 500 Telecom Services Sector S&P 500 Consumer Staples Sector S&P 500 Utilities Sector BODEMVORMING DJ STOXX Pers&House S&P 500 Consumer Discretionary Sector
5D % 4.13 2.83 0.82 -0.30 -0.34 -1.37 -1.85 % 1.27 -0.25
TOPVORMING
DALENDE TREND DJ STOXX Retail DJ STOXX Insurance DJ STOXX Constr&Mat DJ STOXX Fin.Serv. DJ STOXX Telecom DJ STOXX Bank Index DJ STOXX Media DJ STOXX Utility DJ STOXX Technology DJ STOXX Auto&Parts DJ STOXX Industrial DJ STOXX 600(P)-Euro S&P 500 Information Technology Sector S&P 500 Financials Sector S&P 500 Index S&P 500 Industrials Sector S&P 500 Materials Sector DJ STOXX Chemical S&P 500 Automobile & Components DJ STOXX Basic Resr. DJ STOXX Oil & Gas S&P 500 Energy Sector
5D %
% 2.98 2.47 2.20 2.03 1.87 1.71 1.71 1.60 1.43 1.17 1.08 0.97 0.32 -0.08 -0.58 -0.69 -1.02 -1.04 -1.63 -1.84 -2.28 -3.33
De commodity-gerelateerde DJ Stoxx 600 Basic Resources en S&P 500 Materials sectoren voelen de neergang in de grondstoffenindices. De oliesector verslechtert met de dag. In Europa valt de DJ Stoxx 600 Oil & Gas sector uit een (bearish) ‘rising wedge’. De correctiefase oogt voorlopig nog niet voorbij. DJ Stoxx 600 Oil & Gas vanaf 2009 + relatieve sterke versus DJ Stoxx 600
5
Obligaties & rentecontracten Wederom geen wezenlijke veranderingen in de beeldvorming. De recente uitbraak boven de stijgende weerstandlijn langs de toppen van afgelopen jaren blijkt in het verleden vaak het startsein voor een opwaartse versnelling. Een terugval blijft vervolgens tot de weerstandlijn die dan als nieuwe steunlijn dienst doet. Om die reden zou het termijncontract op de 10-jarige Duitse 6% staatslening (zie onder de Bund future) nu nauwelijks meer verder mogen dalen, maar daarentegen juist (explosief) moeten stijgen! Bund future vanaf 2002
De kans op een hervatting van de stijging van het Duitse obligatiecontract neemt toe na een blik op korte termijn stochastics trading indicator (zie onder). Deze indicator krult vanuit een ‘oversold’-gebied weer omhoog. In het verleden correspondeerde deze draai met korte termijn bodemniveaus. Extra steun wordt verkregen door de steunlijn die de bodems van vorig jaar en dit jaar met elkaar verbindt en door de gepasseerde weerstandlijn langs de toppen van eerder dit jaar. Bund future ingezoomd vanaf 2011…test van de voormalige weerstandlijn
6
30-jaars US T Bonds vanaf 2000
Vooralsnog is er in de Amerikaanse 30-jaars T-Bonds nog geen sprake van een mislukte opwaartse uitbraak. Dit betekent dat de kans op een opwaartse versnelling nog intact is (totdat het tegendeel wordt aangetoond). Commodities Trendoverzicht grondstoffencontracten 5D STIJGENDE TREND
%
Gas Natural NYMEX Cont.
7.01
Soybean Meal Pit CBOT Cont.
2.90
5D TOPVORMING
5D BODEMVORMING
%
Wheat Pit CBOT Continuous NY-DJ-AIG Grains Index
10.46 7.09
5D DALENDE TREND
%
Orange Juice (FCOJ-1) ICE FUT US Continuous
6.86
Rough Rice Pit CBOT Continuous
3.95
Soybean Oil Pit CBOT Continuous
2.68
Corn Pit CBOT Continuous
1.98
Coffee Continuous
1.04
NY-DJ-AIG Livestock Index
7
%
0.21
NY-DJ-AIG Commodity Index
-0.40
NY-DJ-AIG Softs Index
-0.56
RJ/CRB Index
-1.56
NY-DJ-AIG Energy Index
-2.02
Copper High Grade COMEX Continuous
-2.22
Gold 100 Troy Oz. COMEX Continuous
-3.10
NY-DJ-AIG Industrial Metals Index
-3.18
Goldman Sach Commodity Indx Comp Cont.
-3.30
Platinum NYMEX Continuous
-3.52
Palladium NYMEX Continuous
-4.14
Sugar World No.11 Continuous
-4.51
Crude Oil Light Sweet Continuous
-5.57
NY-DJ-AIG Petroleum Index
-5.63
Cocoa ICE FUT US Continuous
-6.01
Brent Crude Oil Continuous
-6.43
Silver 5000 Oz. COMEX Continuous
-6.61
Cotton No. 2 ICE FUT US Continuous
-7.26
Brent Crude Oil…al enige tijd in de neerwaartse overdrijvingsfase
De geelgekleurde candles in de grafiek van Brent Oil registreren een te ver doorgeschoten prijsbeweging op basis waarvan al enige tijd rekening wordt gehouden met een technisch herstel. De 14-daags RSI bereikte vorige week een stand onder de 15. Zo’n lage relatieve sterkte index schreeuwt om koersherstel. Waarschijnlijk reikt zo’n herstel niet verder dan ca. $ 100. De top in Brent Oil dit jaar ligt afgerond op ca. $ 125. Op basis van de daling onder $ 100 wordt een scenario van $ 70 - $ 75 in de komende maanden het nieuwe werkschema. De goud- en zilverprijs vertonen dalende driehoeken. Terwijl de bodems op gelijke niveaus worden gemaakt liggen de koerstoppen per saldo steeds lager. De haast om te verkopen neemt klaarblijkelijk toe. Sinds de top vorig jaar in de zilverprijs rond $ 49 is er een lagere top gevormd rond $ 44 en $ 37. In de laatste weken van mei en eerste weken van juni dit jaar wist de zilverprijs zich te handhaven boven de laatste (week)slotkoers van 2011 op $ 27,92 terwijl tijdens deze handelsweken de lagere niveaus werden verkend. Vorige week zakte de prijs van zilver door de steun heen met als gevolg dat beleggers die in de correctiefase van januari, september en december 2011 zilver kochten, nu met verliezen worden opgezadeld. Het betekent automatisch dat de psychologische druk onder deze beleggers wordt opgevoerd. De risico’s nemen zienderogen toe. Zilverprijs vanaf 2008
8
De goudprijs (hieronder afgebeeld in het geel) heeft de stijgende trend van de laatste drie jaar afgebroken en wordt nu ook met een dalende driehoek geconfronteerd. De verkopers hebben meer haast dan de kopers. Het risico dat de goudprijs richting $ 1300 zal dalen lijkt toe te nemen mede gelet op de ontwikkeling van de Amerikaanse dollar die sterker wordt (lees: verzwakking van de EUR/USD). Goudprijs vanaf 2008
De verzwakking van de EUR/USD (hieronder in het zwart afgebeeld) en de prijsdaling van de goudprijs gaan min of meer hand in hand. Anders gezegd, de correlatie is hoog. EUR/USD en goudprijs in 2012
Zowel de goudprijs als de EUR/USD staan dus op het punt flink weg te zakken als we naar de boodschap van de grafieken kijken.
9
De correlatie strekt zich verder uit naar de DJ Eurostoxx 50 index (hieronder in het rood toegevoegd vanaf juli 2011. DJ Eurostoxx 50 + EUR/USD + goudprijs (in USD) vanaf juli 2011
Hedenochtend zakt de EUR/USD weer weg onder het 20-daags koersgemiddelde (zie onder), waardoor de dalende trend weer wordt hervat. De bodem gevormd door de candle op 16 januari jl. (= intraday hoog $ 1,2686 / ‘slot’koers $ 1,2665) heeft vorige week de rol van steun ingewisseld voor weerstand. Vorige week mislukten de pogingen om de koersschade in de euro te repareren. EUR/USD vanaf juli 2011
De terugval resulteert in een daling uit een ‘bear flag’. Vlagpatronen komen vaak voor halverwege trendmatige bewegingen. In dit kader is een voorzetting van de dalende trend te verwachten, waarbij de denkrichting zich concentreert op koersniveaus rond $ 1,18.
10
VALUTA
STIJGENDE TREND US Dollar - Swiss Franc US Dollar-Euro US Dollar - Norwegian Krone BODEMVORMING US Dollar - Japanese Yen
5D % 0.52 0.04 0.03 5D % 1.47
TOPVORMING Euro-Australian Dollar
5D % -0.45
DALENDE TREND Euro-Japanese Yen Euro-Swiss Franc Euro - US Dollar Euro-Canadian Dollar Euro-Norwegian Krone UK Pound Sterling - US Dollar
5D % 1.61 -0.03 -0.05 -0.25 -0.42 -0.51
De Amerikaanse dollar beweegt zich in gunstige zin ten opzichte van de Zwitserse frank, de euro, de Noorse kroon en de Japanse yen, terwijl de euro onder druk staat ten opzichte van dit collectief (zie trendoverzicht boven). De Amerikaanse US Dollar index hervat de stijgende trend (zie grafiek onder). US Dollar index vanaf juli 2011
CONCLUSIE Sinds een jaar geleden verliest de euro aan waarde, hebben aandelenmarkten het moeilijk (althans zonder kunstgrepen van monetaire autoriteiten), verliezen edele metalen hun glans en vluchten beleggers in US Dollars en Amerikaans staatspapier (alsmede o.a. Duits staatspapier). Klaarblijkelijk moet het eerst veel slechter gaan voordat het beter wordt.
11
ALGEMEEN ADVIES Hanteer – indien mogelijk - stop loss limieten om koersrisico’s beter te beheersen! Verklarende woorden en begrippen uit de technische analyse Een uitleg van woorden en begrippen die gangbaar zijn in de technische analyse en in de Bulls, Bears & Shares worden gebruikt zijn op deze pagina op een niet limitatieve wijze ter verduidelijking samengevat. Technische Analyse (TA) bestudeert primair met behulp van grafieken de koershistorie van marktprijzen (lees: beurskoersen en hiervan afgeleide handelsvolumes) met het doel om de meest waarschijnlijke toekomstige richting te bepalen. De technische analyse kent twee hoofdstromingen. Enerzijds is er de klassieke visuele analyse van grafieken met het oogmerk om trends en koerspatronen te herkennen. Anderzijds is er de kwantitatieve analyse om met behulp van de beurskoers afgeleide formules (‘indicatoren’) koop- en verkoopsignalen te genereren. De Bulls, Bears & Shares combineert de visuele analyse met de kwantitatieve analyse. De technische en kwantitatieve analyses worden vooral gebruikt als hulpmiddel voor de ‘timing’ van beleggingsbeslissingen. TA = afkorting voor ‘technische analyse’ KT = korte termijn trend op basis van de positie van beurskoers ten opzichte van het 20-daags koersgemiddelde LT = lange termijn trend op basis van de positie van het 20-daags koersgemiddelde ten opzichte van het 120-daags koersgemiddelde TREND = algemene richting waarheen een koersontwikkeling tendeert herkenbaar aan een proces van twee opeenvolgende toppen en/of bodems TRENDLIJN = lijn langs opeenvolgende toppen of bodems STEUN = indicatie voor een bodem in de koersgrafiek WEERSTAND = indicatie voor een top in de koersgrafiek BULLISH = positieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling BEARISH = negatieve stemming ten aanzien van de koersontwikkeling NEUTRAAL = aanduiding voor richtingloos en/of zijwaarts koersverloop TACTISCH = specifieke actie/benadering bedoeld om een strategie uit te voeren RS = relatieve sterkte ter bepaling van outperformance of underperformance OUTPERFORMANCE = betere prestatie ten opzichte van… UNDERPERFORMANCE = slechtere prestatie ten opzichte van… LONG = positionering in de markt anticiperend op een koersstijging SHORT = positionering in de markt anticiperend op een koersdaling NONE = geen positionering in verband met overgangfase tussen bulls en bears BUY = koopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse SELL = verkoopmoment op basis van een technische en/of kwantitatieve analyse MA = ‘moving average’ / voortschrijdend gemiddelde van een reeks van beursdata RSI = relatieve sterkte index (indicator voor het meten van het momentum) RSI waardering onder 30 illustreert een relatief sterke koersdaling RSI waardering boven 70 illustreert een relatief sterke koersstijging MOMENTUM = indicator voor het meten van de snelheid en de sterkte van een koersbeweging STO = afkorting voor ‘stochastics’, indicator voor korte termijn kansberekening STO waardering onder 20 illustreert een relatief sterke koersdaling STO waardering boven 80 illustreert een relatief sterke koersstijging DMI = afkorting voor ‘directional movement indicator’, geeft informatie over de kracht van vraag en aanbod in de onderliggende trend ADX = afkorting voor ‘average directional movement indicator’, geeft de kracht aan van een trendmatige beweging, maar zegt niets over de richting ervan ADX waardering onder 25 wijst potentieel op een zijwaarts gerichte trend ADX waardering boven 25 wijst potentieel op een trendmatige beweging TRADINGRANGE = richtingloze koersbeweging binnen bepaalde bandbreedte UITBRAAK = koersbeweging boven/onder vorige weerstand/steun
12
TRAP = mislukte uitbraak PULLBACK – terugkeer van de beurskoers naar een recent uitbraakniveau GAP = koershiaat in de grafiek zichtbaar tussen twee handelsnoteringen in OVERBOUGHT = situatie waarin de beurskoers kwetsbaar is voor een correctie OVERSOLD = sitiuatie waarin de beurskoers rijp is voor een technisch herstel RISING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende stijgende lijnen FALLING WEDGE = driehoekspatroon met 2 convergerende dalende lijnen STOP LOSS = prijsniveau ter beperking van onverhoopte verliezen van openstaande beleggingsposities. LEGENDA KLEUREN CANDLES GETOONDE GRAFIEKEN Donkergroen - stijgende trend (= koers > 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Lichtgroen - koerscorrectie binnen stijgende trend (= koers > 120 daags gemiddelde) Rood - dalende trend (= koers < 20 daags gemiddelde & 120 daags gemiddelde) Oranje - koersherstel binnen dalende trend (= koers < 120 daags gemiddelde) Blauw - sterk opwaarts momentum tijdens een opgaande trend Paars - sterk neerwaarts momentum tijdens een neergaande trend Geel - overdrijvingsfase (extreem hoog risico van een significant trendomslag) Zwart - overgangsfase tussen stijgende en dalende trend (geen positie) Rode lijn Blauwe lijn Paarse lijn belegging
- 120 daags simpel gemiddelde - 20 daags simpel gemiddelde - relatieve kracht ten opzichte van een andere
Heeft u vragen of opmerkingen, neemt u dan a.u.b. contact met ons op.
13
