MARKELO HERIKERESWEG B E E L D K W A L I T E I T S P L A N
E N
I N R I C H T I N G S P L A N
MARKELO HERIKERESWEG B E E L D K W A L I T E I T S P L A N
p r o j e c t n u m m e r d a t u m
E N
I N R I C H T I N G S P L A N
0 5 0 . 0 0 . 0 6 . 4 3 . 0 0
2 1 - 0 4 - 2 0 0 8
v e r s i e
2 . 1
4
INHOUDSOPGAVE
1 planbeschrijving
07
2 beeldkwaliteitseisen bebouwing
09
3 inrichtingsvoorstellen
14
5
HET PLAN
bestaande bomen nieuwe bomen plateau
6
speelplek parkeerplaatsen
plateau
1. PLANBESCHRIJVING Inleiding Ten noorden van Markelo ligt een rotonde in de N375. Vanaf deze rotonde loopt in zuidelijke richting een weg die de noordelijke woonuitbreiding van Markelo ontsluit en een weg (de Herikeresweg) die in oostelijke richting een verbinding vormt met een bosgebied en een daarin gelegen camping. Aan de Herikeresweg is een garagebedrijf en een vrijstaande woning gesitueerd. De bedrijfsgebouwen worden gesloopt, de woning blijft gehandhaafd. Voor het bedrijfsterrein is een plan ontwikkeld voor de bouw van woningen. Het plan wordt grotendeels projectmatig ontwikkeld. Het plan In het plan worden in totaal 28 woningen gerealiseerd in de vorm van 9 vrijstaande woningen, 12 twee-onder-een-kapwoningen en 7 goedkope rijenwoningen. De woningen worden grotendeels projectmatig gebouwd. Langs de Herikeresweg worden vrijstaande woningen gerealiseerd. De bestaande brede berm met grote bomen en een sloot worden gehandhaafd. De woningen zijn vanaf de Herikeresweg bereikbaar via een bruggetje over de sloot. Voor voetgangers wordt tussen de sloot en de kavels een smal voetpad aangelegd. De overige woningen worden ontsloten via een nieuw aan te leggen weg die op twee plaatsen aansluit op de Herikeresweg en die langs de zij- en
achtergrens van het plangebied loopt. De Herikeresweg krijgt een snelheidsregiem van 30 km/ uur. Daartoe worden snelheidsremmende plateaus aangelegd op de plaatsen waar de nieuwe weg aansluit op de Herikeresweg. Langs de zuidkant van het plan ligt een sloot en een smalle groenstrook met bomen. Door deze smalle groenstrook wordt op drie plaatsen een voetpad aangelegd als verbinding tussen de bestaande woonwijk en de nieuwe uitbreiding. Bovendien wordt in deze groenstrook een speelplek gerealiseerd. Ook in de nieuwe weg wordt ongeveer halverwege een snelheidsremmende voorziening (drempel) aangelegd op de plaats waar een voetpad aansluit op de naastliggende wijk. Bestaande bomen worden gehandhaafd en verharding is zo gelegen, dat de bomen voldoende groeiruimte hebben. Langs de Herikeresweg worden, tussen de bestaande bomen, nieuwe bomen aangeplant om daarmee volledige laanbeplanting langs de weg te krijgen. Parkeren vindt voor het grootste deel plaats op eigen erf. Langs de nieuwe weg worden in de berm, nabij de rijenwoningen, negen parkeerplaatsen gerealiseerd.
Markelo
het plangebied
7
REFERENTIEBEELDEN EN KENMERKEN BOUWSTIJL JAREN 30 ARCHITECTUUR
In een strakke voorgevelrooilijn, haaks op of evenwijdig aan de weg
Plastische behandeling van gevels door bijvoorbeeld erkers en metselwerk
Op de voorerfgrens een geschoren haag of een laag muurtje mee ontworpen met het gebouw
Plastische behandeling van het dakvlak door dakkapellen, schoorstenen en ver overstekende dakranden
Nadruk op horizontale geleding van daklijsten.
Hoekige uitwerking van goten
Eén of twee bouwlagen met kap. Overwegend horizontale geleding, overwegend horizontale raamvorm soms roeden of glas-in-loodramen in zij en bovenramen
8 Soms verschil in goothoogte Zadeldak of schilddak, soms samengestelde dakvormen en naar buiten gebogen of geknikte dakvlakken
Gevels; gebakken steen kleur donkerrood- roodbruin donkergeel of antraciet
2. BEELDKWALITEITSEISEN Inleiding In dit plan wordt overwegend projectmatig gebouwd door één opdrachtgever met één architect. Bovendien is gekozen voor één bouwstijl namelijk de stijl van de jaren dertig uit de vorige eeuw. Hierdoor kan worden volstaan met een bescheiden opzet van het beeldkwaliteitsplan waarin de gemaakte afspraken betreffende beeldkwaliteit worden vastgelegd. Het beeldkwaliteisplan heeft een directe relatie met het bestemmingsplan Herikeresweg. Procedureel staat het beeldkwaliteitsplan los van het bestemmingsplan en wordt het apart door de gemeenteraad vastgesteld. Voor de gehele gemeente geldt een welstandsnota. Het beeldkwaliteitsplan wordt door de vaststelling onderdeel van de welstandsnota. Na realisatie van het plan valt de locatie onder de gebiedsomschrijving “buurten” van de welstandsnota.
Algemene richtlijnen voor beeldkwaliteit In deze paragraaf worden algemene richtlijnen gegeven die gelden voor het gehele plan. In de volgende paragraaf worden richtlijnen gegeven per bebouwingscluster Indeling in bebouwingsclusters De bebouwing is ingedeeld in twee bebouwingsclusters. Met een samenhang in uitwerking van de bebouwing per cluster, wordt de ruimtelijke structuur van het plan in het geheel versterkt. De samenhang wordt gezocht in het verkavelingstype en de architectuur van de woningen, maar ook in de kleur van de gevels en het dak, de erfscheidingen en de vormgeving van bijgebouwen. De volgende bebouwingsclusters worden onderscheiden: A. De buitenrand; B. Het binnengebied.
Bouwstijl De gekozen bouwstijl speelt een belangrijke rol in het creëren van samenhang en variatie. In dit beeldkwaliteitsplan wordt, door middel van de keus voor één bouwstijl door het gehele plan, ingezet op een sterke samenhang. Als referentiestijl is gekozen voor de bouwstijl die in de jaren dertig van de vorige eeuw in ons land vrij algemeen werd toegepast. De toen toegepaste stijlen zijn onder te verdelen in de Amsterdamse school, de Haagse school en het Nieuwe Bouwen. De twee eerstgenoemde stijlen vertonen veel overeenkomsten. De Amsterdamse school kent een meer plastische gevel en dakbehandeling, terwijl de Haagse school een strakkere vormgeving vertoont. Het Nieuwe Bouwen wijkt daarvan sterk af door een meer abstracte gevelbehandeling, het ontbreken van kappen en het gebruik van uitsluitend moderne materialen als glas, beton en staal. Deze laatsgenoemde stijl wordt in dit beelkwaliteitsplan niet als referentie gebruikt omdat hierdoor de gewenste sterke samenhang in bouwstijl zou worden verstoord. In de referentiebeelden wordt door beeld en tekst de kenmerken van de gekozen stijl benoemd. Deze kenmerken dienen in een evenwichtige samenhang voor te komen in de bouwplannen voor de Herikeresweg.
9
Materiaal- en kleurgebruik Enige overeenkomst in materiaal- en kleurgebruik geeft een samenhangend beeld in de straat. De nadruk bij het materiaal ligt op het gebruik van baksteen en dakpannen. Per cluster wordt in detail aangegeven welke materialen en kleuren zijn voorgeschreven. Aandacht voor hoekoplossing Op een aantal hoeklocaties in de wijk verdient de nadere detaillering van de zijgevels bijzondere aandacht. Op de kaart zijn deze locaties aangegeven. Dit geldt ook voor de sprong in de gevel van het bouwblok in de zuidwesthoek van het plan. Hier moeten de gevels een tweezijdige oriëntatie hebben. Enerzijds moet worden voorkomen dat gesloten gevels grenzen aan het openbaar gebied, anderzijds moeten zij- en hoekgevels bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit. Soms kan dit bereikt worden door plaatsing van ramen, erkers, entree’s, soms, zoals bij sprongen in een bouwblok zijn er slechts architectonische/ esthetische oplossingsmogelijkheden.
10
Bijgebouwen Voor de bijgebouwen, zoals garages en bergingen, worden in dit document geen afzonderlijke richtlijnen gegeven. In het algemeen wordt in vormgeving en materiaal- en kleurgebruik aangesloten bij het hoofdgebouw. Daarbij dient het bijgebouw te worden meegenomen in de architectuur van het hoofdgebouw. Kenmerk van de jaren 30 architectuur met betrekking tot de aansluiting van aanbouwen/ garages op de woning is dat de goot(lijn) van de woning losgehouden wordt van die van de aanbouw. Carports worden niet toegestaan.
Gevelindeling De gevels hebben een overwegend horizontale gevelindeling. De gevels hebben een zekere mate van plasticiteit door eventuele toepassing van erkers, specifiek metselwerk en/of overstekken.
Erfscheiding Door het handhaven en versterken van bestaand groen wordt het realiseren van een groene uitbreiding nagestreefd. De vorm van de erfscheidingen kan dit groene beeld nog verder versterken. Voor de erfscheiding van de voortuin wordt ervan uitgegaan dat deze in de vorm van lage beplanting wordt uitgevoerd. Voor de woningen langs de Herikeresweg wordt door de projectontwikkelaar een haag aangeplant die bij de verkoop wordt overgedragen aan de bewoners. Op alle plekken in het plan waar zij- en achtertuinen grenzen aan de openbare ruimte (aandacht voor zij- en achtertuinen), zoals straten, voetpaden, fietspaden en groenvoorzieningen, zou het plaatsen van schuttingen het groene beeld erg verstoren. Erfscheidingen worden hier uitgevoerd in de vorm van beplanting eventueel samen met een pergolaconstructie. Deze erfscheidingen worden samen met het bouwplan ontworpen en gerealiseerd. Op de gebiedskaarten zijn de erfscheidingen van zij- en achtertuinen, die grenzen aan openbaar gebied, aangegeven.
pergolaconstructie zijtuin
11
BEELDKWALITEITSCLUSTERS
cluster A De buitenrand
12
aandacht voor hoekoplossing aan te planten haag
cluster B Het binnengebied
erfscheidingen van zijtuin grenzend aan openbaar gebied
Cluster A De buitenrand Algemeen De bebouwing grenst aan open gebied, de noordoostrand van Markelo. Langs deze rand worden uitsluitend vrijstaande woningen gebouwd waarbij een afwisseling wordt nagestreeft die bestaat uit minimaal twee woningtypen. Situering De woningen vormen een min of meer strakke voorgevellijn door de voorgevels van de woningen (eventuele erkers uitgezonderd) te plaatsen in de voor/ zij-grens van het bouwvlak. Langs de Herikeresweg worden bruggetjes over de bestaande sloot aangelegd ter ontsluiting van de woningen. Hoofdvorm Woningen worden één verdieping met kap. De kap is een zadeldak, enkelvoudig of samengesteld. De dakvlakken zijn recht, gebogen of geknikt. Garages en andere bijgebouwen kunnen ook plat worden afgedekt. Materiaal en kleurgebruik Gevels worden voor het grootste deel (minimaal 80% van het gesloten geveloppervlak) gemaakt van gebakken steen in de kleuren paarsrood tot paarsbruin. Om variatie te garanderen worden minimaal twee kleuren steen toegepast (als variatie tussen de verschillende bouwmassa’s). Daken worden belegd met donkergrijze tot zwarte dak
pannen. Hoogglanzende dakpannen zijn hier niet toegestaan, maximaal mat geglazuurde pannen. Monstermateriaal moet worden overlegd. Cluster B Het binnengebied Algemeen De bebouwing in het binnengebied wordt omsloten door nieuwe en bestaande bebouwing. In dit cluster worden rijenwoningen en twee-onder-eenkapwoningen gebouwd. De twee typen verschillen in opzet van elkaar maar vertonen in vormgeving en materiaal- en kleurgebruik een sterke samenhang.
Materiaal en kleurgebruik Gevels worden voor het grootste deel ( minimaal 60% van het gesloten geveloppervlak) gemaakt van gebakken steen in de kleuren paarsrood tot paarsbruin. Daken worden belegd met donkergrijze tot zwarte dakpannen. Hoogglanzende dakpannen zijn hier niet toegestaan, maximaal mat geglazuurde pannen. Monstermateriaal moet worden overlegd.
Situering De woningen worden getand aan de weg gesitueerd. In bouwblokken met meer dan vier woningen wordt tenminste een sprong in de voorgevel aangebracht. Hoofdvorm De woningen worden maximaal twee verdiepingen met kap. De kap is een zadel of schilddak, het dakvlak is recht, gebogen of geknikt (zie referentiebeelden). Garages en andere bijgebouwen kunnen ook plat worden afgedekt waarbij de bouwhoogte geringer is dan de goothoogte van de woning.
13
2. INRICHTINGSVOORSTELLEN Inrichting openbare ruimte Bij de inrichting van uitbreidingsplannen in de gemeente Hof van Twente wordt een zekere eenheid in de inrichting nagestreefd. Bestaande weg Vanaf de bestaande Herikeresweg worden zes vrijstaande woningen bereikbaar via een bruggetje, met een breedte van 3 tot 5 m, over de bestaande sloot. De Herikeresweg krijgt een snelheidsregiem van 30 km/uur. Daartoe worden twee snelheidsremmende plateaus aangelegd op de plaatsen waar de nieuwe weg aansluit op de Herikeresweg. Nieuwe weg De overige woningen worden ontsloten via een nieuw aan te leggen weg die op twee plaatsen aansluit op de Herikeresweg en die langs de zij- en achtergrens van het te bebouwen gebied loopt. In de weg wordt een snelheidsremmende voorziening (drempel) aangelegd op de plaats waar een voetpad aansluit op de naastliggende wijk.
14
Voetpaden Langs de Herikeresweg wordt voor de woningen tussen de sloot en de kavels een openbaar voetpad aangelegd. Voetpad, bruggetjes, hagen en bomen bepalen hier sterk de sfeer. Langs de nieuwe weg wordt een strook klinkerverharding, van de rijweg gescheiden door een plateauband, aangelegd. Deze strook kan worden beschouwd als voetgangersstrook waarop ook auto’s kunnen rijden. In de
smalle groenstrook aan de zuidkant van het plan worden twee voet/fietspaden aangelegd met een breedte van twee meter als verbinding tussen de bestaande woonwijk en de nieuwe uitbreiding en een voetpad naar de speelplek met een breedte van één meter. Parkeren Parkeren vindt bij de vrijstaande, de twee-ondereen-kapwoningen en de hoekwoningen van de rijenwoningen plaats op eigen erf. Op de nieuw aan te leggen weg kan worden geparkeerd langs de rijbaan. Langs Herikeresweg worden de bruggetjes zo breed dat er op het eigen erf van de woningen twee auto’s kunnen parkeren. Langs de nieuwe weg worden in de berm nabij de rijenwoningen negen parkeerplaatsen gerealiseerd. Bruggetjes Ter ontsluiting van de woningen aan de Herikeresweg worden bruggetjes toegepast. De vormgeving sluit aan bij de architectuur van de woningen (jaren 30). De kleur van de leuning is zwart of donkergroen. De vier bruggen krijgen een gelijke vormgeving. Materiaalgebruik WOONSTRATEN: keperverband dikformaat gebakken steen kleur donkerrood
VOETGANGERSSTROOK LANGS DE WEG: elleboogverband dikformaat gebakken steen leverkleur VOETPADEN DOOR HET GROEN: elleboogverband dikformaat gebakken steen leverkleur MOLGOTEN: halfsteensverband dikformaat gebakken steen leverkleur TROTTOIR- PLATEAU EN OPSLUITBANDEN: Beton antraciet ROND PARKEERPLAATSEN: halfsteensverband dikformaat. gebakken steen kleur donkerrood BINNENVLAK PARKEERPLAATSEN: elleboogverband dikformaat betonsteen met basaltsplit Bestaande bomen Bestaande bomen in het plan worden gehandhaafd en verharding is zo gelegen dat de bomen voldoende groeiruimte hebben. Bij de aanleg van verharding worden wortels van bomen beschermd.
Nieuwe bomen Langs de Herikeresweg worden tussen de bestaande bomen nieuwe bomen aangeplant om daarmee en volledige laanbeplanting langs de weg te krijgen. Daarbij wordt aangesloten bij de bestaande soorten. Bermen De bermen langs bestaande wegen en sloten worden zoveel mogelijk in de bestaande staat gehandhaafd. Langs nieuwe paden en wegen worden de bermen met gras ingezaaid.
worden de lichtmasten geplaats in de voetgangersstrook nabij de kavelgrens. In de details wordt duidelijk hoe de lichtmasten in het straatprofiel staan. Speelplekken
uitstroomvoorziening naar sloot Verlichting
Afvoer regenwater Het gebied zal op het punt van de waterhuishouding op een duurzame manier worden ontwikkeld. Er wordt een gescheiden rioolstelsel aangelegd. Het regenwater van daken en wegen wordt bovengronds afgevoerd in molgoten en via een uitstroomvoorziening opgevangen in de bestaande sloten. Op de kavels kan het regenwater via grindkoffers inzijgen in de grond of via goten of buizen afstromen naar de openbare weg. In het laatste geval komt op de rand van de kavel tegen de openbare weg een voorziening van waaruit regenwater gecontroleerd uitstroomt op de straat en in de molgoot.
molgoot
Bobek 2150 In het nieuwe woongebied wordt de verlichting gekozen die ook elders in de gemeente wordt toegepast. Het gaat hier om Industria type Bobek 2150, een masttoplamp. De lichtmasthoogte is 4 m. Het uitgestraalde licht heeft een warme witkleur. In de nieuwe weg
In de groenstrook tussen de bestaande en nieuwe woonuitbreiding wordt een speelvoorziening ingericht. De nieuw aan te leggen speelvoorziening wordt voorzien van een informele inrichting, bestaande uit natuurlijke speelaanleidingen in combinatie met enkele speelelementen. De definitieve plaats en inrichting wordt in samenspraak met de toekomstige bewoners en binnen de kaders van het ‘Speelplaatsen beleidsplan’ bepaald. Dit betreft ook het al dan niet toepassen van hekwerken en rubbertegels voor de veiligheid.
15
kabels en leidingenstrook
5-6
16
DOORSNEDE 1 schaal 1-100 5 0,3 1,2 2,5
voortuin
aan te planten haag
voetpad
bruggetje over sloot
inrit
Herikeresweg
1 A
DETAIL A schaal 1:200
2 3 17
twee auto’s parkeren op eigen erf
bruggetje breed 5m voor twee woningen breed 3 m voor één woning
bestaande en nieuwe bomen
Herikeresweg
0,2 1,2
voortuin
lichtmast
3,5
voetgangersstrook
0,5
plateauband
rijweg
2
molgoot
afstand in de praktijk bepalen
parkeerplaats
plateauband 20x20 cm
keerwandtje (indien nodig
bestaande sloot
5 cm
variabel
DOORSNEDE 2 schaal 1:100
1
2 18 kabels en leidingenstrook
DOORSNEDE 3 schaal 1:100
1,2 0,2
4
0,5 Plangrens
A
3
Colofon Opdrachtgever: Ten Brinke Vastgoedontwikkeling Contactpersoon: Eric Lammertink Projectleider gemeente: Alexander Dunlop Stedenbouwkundige begeleiding: Koos Haarsma, BügelHajema Adviseurs Stedenbouwkundig plan: WRS Architecten BügelHajema Adviserus Inrichtingsplan: Oranjewoud BügelHajema Adviseurs Beeldkwaliteitsplan: Jelte Wolters, BügelHajema Adviseurs 19