magazine van de GZB #2
juni 2015
Ontmoet christenen uit
de bedreigde kerk in Egypte
GZB-dag op 13 juni in Gorinchem!
GZB-jaarthema 2015/2016
gzb
inhoud
De GZB is een zendingsorganisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland. De GZB wil mensen bereiken met het Evangelie zodat zij wereldwijd gaan leven zoals God het bedoelt. Mensen zijn bereikt met het Evangelie als ze het geloven, begrijpen, ernaar gaan leven én als er een gemeente of geloofsgemeenschap is waar ze naartoe kunnen. Daarom werkt de GZB samen met kerken en kerkelijke organisaties. De GZB heeft zestig zendingswerkers uitgezonden en steunt ook projecten. Alle Volken is het magazine van de GZB. Het wordt gratis verspreid onder GZB-leden.
colofon Alle Volken jaargang 108, nummer 2, juni 2015 Oplage: 35.000 Verschijnt 4 keer per jaar ISSN: 0002-5666 Alle Volken is het informatieblad van de GZB, een zendingsorganisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland Contributie/donatie: minimaal € 10,- per jaar
Redactie: Gerdi van Eck, Mathilde Schouwstra-van Hoorn (eindredacteur), Harry Fikse (hoofdredacteur)
De bedreigde kerk van EGYPTE In dit nummer van Alle Volken maakt u kennis met christenen uit de bedreigde kerk in Egypte. U zult ze het komende jaar nog vaker tegenkomen, want ze geven ons nieuwe jaarthema ‘Laat de kerk niet verdwijnen’ een gezicht. Hoe is het om onder moeilijke omstandigheden christen te zijn? Wat kunnen wij van hen leren en wat kunnen wij voor hen betekenen? Laat de kerk niet verdwijnen: een gebed om Gods nabijheid en bescherming voor Egypte, en tegelijk een oproep om er voor onze broeders en zusters uit de bedreigde kerk te zijn!
Welkom in het dorp Qaduf! Hoe is het om als christen in Egypte te leven?
p4-9
Vormgeving: D&DJ communicatie, Montfoort Bestuur: dhr. A.A. Heij RA, Krimpen aan den IJssel, mw. mr. E.F. Lagerwerf-Vergunst (secretaris), Ridderkerk, dhr. P.J. Oudshoorn, Veenendaal (penningmeester), ds. W.C. Polinder, Kamperveen, ds. J.C. van Trigt (voorzitter), Papendrecht, mw. ir. A.F. VisscherHofman, Gouda, dhr. N.A. de Waal, Waddinxveen Kantoor GZB: GZB, Postbus 28, 3970 AA Driebergen Faunalaan 249, 3972 PP Driebergen, 0343-512444,
[email protected], www.gzb.nl Bank: NL91 INGB 0690 7624 45 BIC: INGBNL2A
Theologiestudent Samer moedigt christenen aan om niet bang te zijn en eropuit te gaan.
6
Tahany en Jake over christen zijn in Egypte.
8
Laat de kerk niet verdwijnen!: nieuw jaarthema GZB. Steun de opleiding van predikanten in Egypte.
Grootletterdruk: Alle Volken is voor visueel gehandicapten ook verkrijgbaar in grootletterdruk. Voor meer informatie: CBB te Ermelo, tel. 0341-565499
Druk: Senefelder Misset, Doetinchem
4
Nieuwe gemeente in vuilniswijk van Caïro: zegen voor de gemeenteleden én de buurt.
ds. Jan Ouwehand, directeur GZB
Medewerkers: Margreet Broeders, Wim Dekker, ds. Klaas van Meijeren, Harriëtte Smit
© GZB - Het kopiëren of overnemen van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding.
Ouderling Akram merkt dat de spanning tussen christenen en moslims in Egypte toeneemt.
Bidden voor
In Syrië en Irak zijn veel christenen op de vlucht geslagen of zelfs vermoord. Bid voor de mensen die er nog zijn, voor kracht en bemoediging. Bid dat het christelijk getuigenis op deze plekken niet zal verstommen en dat God Zijn kerk in het Midden-Oosten in stand houdt: de regio met de oudste christelijke kerk in de wereld. Dit is een van de gebedspunten uit de GZB-gebedskalender april-juni, die u bij dit nummer van Alle Volken aantreft. Met deze gebedskalender kunt u elke dag bidden voor één van onze zendingswerkers of projecten in onze vijf werkgebieden: de lege kerk in Europa, de bedreigde kerk in het Midden-Oosten, de jonge kerk in Azië, de groeiende kerk in Afrika of de dienende kerk in Latijns-Amerika. Hartelijk dank voor uw medeleven en gebed.
“Leuk om als Franse en Nederlandse jongeren samen bezig te zijn.” p16
10
12 13
Joodse en Arabische jongeren samen op expeditie.
14
Aan de slag in Bordeaux! Gouda bezoekt zendingswerker Harriëtte Smit.
16
3 en 10 oktober: welkom op onze inspiratieavonden over de kerk in Egypte!
19
GZB-voorzitter ds. Klaas van Meijeren neemt afscheid.
22
verder in dit nummer Projecten GZB-nieuws GZB-zendingswerkers Overzicht zendingswerkers met verlof Wereldkids
4
portret uit de bedreigde kerk
5
foto 1: Akram met zijn familie foto 2: Akram en zijn vrouw
Ouderling Akram merkt dat spanning tussen moslims en christenen in Egypte groeit
“Wees als een palmboom”
Ouderling Akram (45) woont in Qaduf, een Nijldorp op zo’n drie uur treinreizen bij Cairo vandaan. Qaduf ligt vlakbij de stad Minya, waar twee jaar geleden een christelijke kerk door moslims in brand werd gestoken. De beelden hiervan gingen de hele wereld over. Akram is getrouwd en heeft twee zoons. Hij heeft diverse stukken grond in en om Qaduf. Misschien zou je hem een grootgrondbezitter kunnen noemen. Zijn aardappels verkoopt hij aan fabrieken die er chips van maken. Akram loopt een beetje mank. Een paar jaar geleden heeft hij een ernstig auto-ongeluk gehad waarbij zijn medepassagier om het leven kwam. Auto-ongelukken met dodelijke afloop komen helaas te vaak voor in Egypte. Maar Akram leeft nog.
Spanning Hij is ouderling in de kerk van Qaduf, en geniet van die taak. Zo kan hij medeverantwoordelijkheid dragen voor het welzijn van de gemeente. Hij helpt graag problemen op te lossen en als gewoon gemeentelid heb je daarvoor minder mogelijkheden. Het dorp van Akram heeft behalve twee kerken een grote moskee. De verhouding tussen christenen en moslims is minder vanzelfsprekend dan vroeger, merkt Akram. De laatste tijd is er meer spanning voelbaar. Akram weet ook hoe dat komt. “Het dorp wordt groter. Vroeger kende iedereen elkaar, of je nu moslim was of christen. Toen ik jong was, woonde er een tijdlang een moslim bij ons in huis. Die ging ook wel eens mee naar de kerk. Zoiets is nu ondenkbaar. Vroeger was je op elkaar betrokken. Als mensen elkaar niet meer kennen, komt er meer ruimte voor onbegrip.” Daarbij komt dat het aantal moslims groeit. De politiek van Moebarak (1981-2011) heeft ervoor gezorgd dat de rijken rijker zijn geworden en de armen armer. Moslimorganisaties
zijn zich voor deze laatste groep gaan inzetten waardoor de islam onder dit deel van de bevolking populair is geworden.
Erger Tegelijkertijd wordt de prediking in sommige moskeeën radicaler. Moslims worden tegen christenen opgezet, bijvoorbeeld doordat de imam oproept geen vlees meer bij een christelijke slager te kopen. Of om christenen niet meer te feliciteren met het kerst- of paasfeest, iets wat eerder de gewoonte was. Christenen en moslims gingen altijd bij elkaar langs om elkaar met hun feesten te feliciteren. Wat je ook ziet is dat als een christen en een moslim op dezelfde baan solliciteren, de moslim wordt aangenomen. Kortom, christenen worden gediscrimineerd en achtergesteld. “De reactie van de kerk is dat zij zich terugtrekt”, zegt Akram. “Maar dat is niet goed. Het maakt het alleen maar erger. Als jij je terugtrekt, geef je de ander de kans om jouw ruimte in te nemen. Zo maak je de bedreiging alleen maar groter. De kerk moet juist naar buiten treden, zichzelf laten zien. Een Egyptisch spreekwoord zegt: ‘Wees als een palmboom: gooit iemand een steen naar je, werp dan je vruchten af’. De vrucht die de kerk moet afwerpen is dienstbaar zijn voor de samenleving, juist als zij wordt bedreigd.”
Het gebed van ouderling Akram Het gebed van ouderling Akram is dat de kerk in Egypte zich niet verder laat terugdringen, maar dat christenen gaan staan voor wie zij zijn . Bid u mee? Bid voor moed, volharding en bescherming voor Egyptische christenen. Bid dat de kerk niet verdwijnt.
6
portret uit de bedreigde kerk
7
Akram, predikant Samer en overige kerkenraadsleden van de kerk in Qaduf
Samer (26) is theologie-student in Caïro. Afgelopen zomer liep hij een paar maanden stage in de vacante gemeente van Qaduf, waar Akram ouderling is. De gemeenteleden waren zo blij met de enthousiaste Samer dat ze het liefst wilden dat hij bleef.
Samer vindt dat angst een houding is geworden
“Een gemeente die zich opsluit, zit niet op haar plek”
Samer is geboren in de Egyptische hoofdstad Caïro, in een christelijk gezin. Hij volgde een commerciële opleiding en ging bij een christelijke studentenbeweging werken. De mensen met wie hij samenwerkte zagen hoe bevlogen Samer was en ze stimuleerden hem om theologie te gaan studeren. Zo kwam hij op de theologische opleiding terecht waar GZBzendingswerker Willem-Jan de Wit lesgeeft. Inmiddels zit Samer in het laatste jaar van zijn studie. Volgens Willem-Jan is hij een bovengemiddelde student: iemand die precies begrijpt hoe de situatie van christenen in zijn land is en wat daarbij zijn rol als predikant moet zijn.
Angst “Christenen in Egypte zijn een kleine minderheid te midden van een grote moslimmeerderheid”, zegt Samer. “Moslims hebben het bijna overal voor het zeggen en lijken ook steeds zelfbewuster te worden. Veel christenen voelen zich tweederangsburger en zijn bang voor moslims. Wat ik om me heen zie, is dat deze angst een houding geworden is die ons gedrag bepaalt. Als christenen trekken we vooral met christenen op. Onze samenleving kent twee gescheiden werelden: die van christenen en die van moslims. Maar we zijn deel van de hele maatschappij. Het is onze opdracht om daarin dienend aanwezig te zijn. Jezus is ons grote voorbeeld: hij hield van alle mensen en benaderede hen vanuit liefde. De apostel Johannes zegt: ‘De volmaakte liefde drijft de vrees uit!’. Als we belijden
Jezus na te volgen, moeten we het ook echt doen. Dan moeten we onze angst – die we onszelf trouwens vaak aanpraten – overwinnen en onze plek in de samenleving innemen.”
Excuus “We bedenken vaak excuses om er niet op uit te hoeven gaan. Angst kan ook zo’n excuus zijn. Maar een gemeente die zich opsluit tussen de vier muren van haar kerkgebouw zit daar niet op haar plek. Zo’n gemeente verliest het contact met haar omgeving en zal langzaam verdwijnen.” Tijdens zijn stage in Qaduf heeft Samer geprobeerd ‘zijn’ gemeenteleden hiervan te overtuigen en hen aangemoedigd eropuit te gaan. Hij vergeleek de situatie in Egypte dan bijvoorbeeld met die van de vroege kerk. Die liet zich ook niet afschrikken door vervolging: Petrus werd gevangen gezet, Jacobus werd gedood, maar toch heeft het Evangelie zich over de hele wereld verspreid. Het mooie van Samer is dat hij in Qaduf zelf voorop liep om het goede voorbeeld te geven. Vanuit de kerk werden bijvoorbeeld huiswerk- en maaltijdprojecten georganiseerd, zowel voor christenen als moslims. “Je moet als predikant niet alleen maar iets vanaf de preekstoel roepen. De tijd dat een gemeente precies deed wat de dominee zei, is voorbij. Als je iets voor elkaar wilt krijgen, moet je zelf de eerste stap zetten. Dan krijg je je gemeente mee. Het kost je iets, maar het levert je nog meer op!”
Samer gast op GZB-dag! Kennismaken met Samer? Op de GZB-dag op D.V. 13 juni in Gorinchem is hij één van onze sprekers. Welkom! Kijk in dit nummer van Alle Volken of op gzb.nl voor meer informatie over de GZB-dag.
8
uit de gemeente van samer
9
Qaduf
Kijken waar je goed in bent Geen onderscheid tussen christenen en moslims Tahany (32) uit Qaduf is getrouwd en heeft twee zoons en een dochter. Ze is lerares scheikunde op een middelbare school. Tahany was heel blij met de komst van Samer naar de gemeente van Qaduf . “Hij had mooie plannen voor onze kerk en voor ons dorp. Wij wilden hem daar graag bij helpen.” Eén van de dingen die Tahany en haar man doen is het bezoeken van arme families in en om Qaduf. “Er is veel armoede in Egypte. Zestig procent van de mannen werkt in het buitenland, bijvoorbeeld in Koeweit. Ze zijn soms wel twee of drie jaar weg. Vrouwen en kinderen blijven in armoede achter. We proberen hen
materieel, praktisch en geestelijk te ondersteunen”, vertelt Tahany. “We leren vrouwen bijvoorbeeld hoe ze zelf dingen kunnen maken en verkopen, om zo iets extra’s te verdienen. Ook laten we zien hoe ze zelf dingen kunnen repareren, zodat ze geen geld hoeven uit te geven om het anderen te laten doen of om iets nieuws te kopen. Kinderen helpen we met huiswerk, zodat het goed blijft gaan op school. We doen dit werk voor zowel christenen als moslims, we maken geen onderscheid.”
Plek Ook binnen de kerk is Tahany actief. Ze leidt een jeugdclub. Als lerares kan ze goed met tieners opschieten, die leeftijd ligt haar. “Ik weet wat voor dingen er spelen bij jongeren en ik wil hen graag helpen bij hun vragen en problemen. Daarnaast probeer ik hen ook te vertellen dat zij belangrijk zijn voor onze gemeente en voor de mensen daaromheen. We proberen samen na te denken over welke plek jongeren kunnen innemen. Daar komen dan heel leuke ideeën uit, bijvoorbeeld computerles voor ouderen of bijles voor jongeren kinderen. Mijn droom voor de jongeren uit mijn gemeente is dat ze van God, anderen en zichzelf leren houden en de kerk en samenleving willen dienen.”
Jake (20) studeert diergeneeskunde in Assyut, een stad op twee uur treinreizen van haar woonplaats Qaduf. Jake wilde liever tandarts worden, maar voor die studie heeft ze op de middelbare school niet genoeg studiepunten gehaald. Doordeweeks is Jake in Assyut, in het weekend in Qaduf. In haar gemeente ‘tankt ze bij’ om er weer een week tegenaan te kunnen. Op de school van Jake zitten bijna alleen maar moslims. Ook alle docenten zijn moslim. Voor Jake en de paar andere christelijke studenten valt dat niet mee. De docenten trekken moslimleerlingen voor. Hun opdrachten worden eerder nagekeken en zij krijgen uitleg als ze iets niet snappen. Jake niet. Het contact tussen christenen moslimleerlingen is ook niet geweldig. “Als je ze iets vraagt, krijg je meestal geen antwoord”, zegt Jake. “Ik vind het soms moeilijk om niet ontmoedigd te raken. Ik ben vaak blij als ik in het weekend weer naar huis kan. Daar laad ik echt op. Ik ben er trots op bij een christelijke familie te horen en ik hou van mijn kerk. De kerk geeft mij heel veel, misschien nog wel het meest bemoediging.”
Rol Jake heeft genoten van de periode dat Samer stageliep in haar gemeente. “Samer coachte jongeren persoonlijk. Hij is van dezelfde leeftijd,
dus hij stond heel dichtbij ons. Hij was laagdrempelig, we konden heel goed met hem praten. Voor Samer zijn jongeren in de kerk belangrijk, we hebben een rol! Hij keek naar waar we goed in waren en vroeg: hoe kun je dat inzetten voor de gemeente? Ik geef zondagsschool omdat ik van kinderen houd. Ook heeft Samer ons geleerd hoe wij onze plek in de samenleving moeten innemen. Hoe we met liefde en respect met de mensen om ons heen kunnen omgaan. We willen allemaal dat Samer onze dominee wordt!”
“Ik vind het soms moeilijk om niet ontmoedigd te raken.”
10
kerk in caïro
11
Vorig jaar bezocht een aantal GZB-collega’s Egypte, om kennis te maken met christenen uit de bedreigde kerk, te zien hoe zij leven en hun verhalen op te schrijven om ze u te kunnen vertellen. Veel indruk maakte een bezoek aan een pas gestarte kerk in wat misschien wel de ergste achterstandswijk van Caïro is. Een verslag van Wim Dekker.
“Mensen maken mij het christen zijn soms moeilijk.” “Als we de wijk in Caïro inrijden, begint het al wat te schemeren. Mensen steken haastig over en tuk-tuks snijden ons de pas af. Zodra we de hoofdweg afdraaien zien we de grote hopen vuilnis. In deze achterstandswijk leven de mensen van het scheiden van afval. In totaal wonen er in dit deel van Caïro twee miljoen mensen, dat is twee keer Amsterdam. We kunnen het ons nauwelijks voorstellen.
Geen werk We zijn onderweg met ouderling Magdy en hij
Daarom heb ik een gemeente nodig”
vertelt: ‘Mensen trekken van het platteland naar Caïro, in de hoop op werk en een beter bestaan. Vaak vinden ze helemaal geen werk of worden ze slecht betaald. Deze mensen komen daarom in een vuilniswijk terecht. Dit is één van die wijken, maar er zijn er nog een aantal in Caïro en ze blijven maar groeien. Lang niet altijd is er een christelijke gemeente. Als mensen hier gaan wonen, zijn ze vooral druk met overleven, dat geldt ook voor christenen. Maar zonder kerk verliezen zij het contact met andere gelovigen en daardoor vaak ook hun geloof. Daarom starten we in deze
wijken nieuwe gemeenten’. De aanblik van de wijk is troosteloos: alles is grijs en overal zien we afval. We zijn er stil van. Is er hier echt een nieuwe kerk en begint hier zo een kerkdienst? Als ouderling Magdy aangeeft dat we er zijn, zien we helemaal geen kerk. Onderin een flatgebouw heeft de gemeente een klein zaaltje van 60 vierkante meter gehuurd. Binnen is een aantal jongeren het keyboard al aan het klaarzetten voor de dienst. We ontmoeten Marian (19).
Niet makkelijk Ze begint meteen enthousiast te vertellen over haar nieuwe gemeente: ‘Ik ben lang op zoek geweest naar een gemeente waar ik me bij aan kon sluiten, maar die kon ik dichtbij niet vinden. Ver reizen kan ik niet betalen. Gelukkig is deze nieuwe gemeente er nu en ik ben hier op mijn plek. Het is een echte familie, we zijn broers en zussen. In de gemeente zoeken we met elkaar hoe we kunnen geloven. Christen zijn is niet makkelijk in Caïro,
Foto 1: ouderling Magdy, foto 2: Marian
mensen maken het mij soms moeilijk. In de gemeente helpen en bemoedigen we elkaar en daarom heb ik een gemeente nodig.’ We spreken ook Phoebe, diaconaal werkster: ‘Toen we de gemeente begonnen, zijn we gelijk gestart met het opvangen van schoolverlaters. Gezinnen in deze wijk zijn arm, ouders zijn gestorven of ziek en de werkloosheid is hoog. Daarom werken veel kinderen van jongs af aan in de vuilnis. Zij brengen zo wat geld in het laadje, maar verlaten daardoor de school voortijdig. Wij bieden deze kinderen ‘s avonds lessen zodat ze op z’n minst een basisopleiding hebben. Veel ouders zijn hier erg blij mee. Ze zeggen: De kerk heeft ons niet in de steek gelaten. De kerk zoekt ons op en wil bij ons zijn’.
Actief Het verbaast en verrast ons dat deze gemeente zo snel actief is in de wijk. Ze heeft nog niet eens een eigen kerkgebouw, maar staat wel al klaar voor de
Help ook mee! Dit kerkplantingsproject is een project van de presbyteriaanse kerk van Egypte, een van onze partnerkerken. Op dit moment worden er op acht andere locaties nieuwe gemeenten gesticht. Zo draagt onze partnerkerk eraan bij dat de kerk in Egypte niet verdwijnt: een prachtig doel waar wij graag bij willen helpen! Doet u mee? Maak dan een gift over op rekeningnummer: NL91INGB0690762445 o.v.v. gemeentestichting Caïro. Op de GZB-dag op D.V. 13 juni wordt er ook voor dit project gecollecteerd. Welkom in Gorinchem!
mensen om haar heen. Wat bijzonder! Deze nieuwe gemeente is voor de christenen in de wijk belangrijk om te kunnen blijven geloven. Maar deze gemeente brengt ook mensen van buiten de kerk in aanraking met het Evangelie. Bemoedigd nemen we afscheid van deze bijzondere mensen op deze bijzondere plek. We geloven dat Gods kerk blijft bestaan, ook in moeilijke omstandigheden, ook tussen het afval.”
12
project in egypte
jaarthema 2015/2016 Dit seizoen bieden we u diverse mogelijkheden om betrokken te zijn bij christenen in Egypte
Als christen moet je hier sterk in je schoenen staan!
MAAK KENNIS MET DE BEDREIGDE KERK Met het jaarthema ‘Laat de kerk niet verdwijnen’ willen we u laten kennismaken met christenen uit de bedreigde kerk in Egypte. In een land waar vooral moslims wonen, krijgen christenen steeds minder ruimte. Uit angst voor de buitenwereld trekt de kerk zich terug. Maar door dat te doen, verliest de kerk het contact met de omgeving en daarmee ook haar betekenis. Op deze manier zal de kerk langzaam verdwijnen. Gelukkig zijn er in Egypte ook christenen die dit beseffen. Ze moedigen hun medegemeenteleden aan om er samen op uit te trekken en hun omgeving te laten zien dat de kerk iets te bieden heeft. Betrokken vanuit Nederland Samen met u willen wij we onze betrokkenheid tonen door projecten te steunen die christenen aanmoedigen en toerusten om een levende gemeente te zijn. Ook dragen we bij aan het bouwen van nieuwe kerken op plekken waar geen gemeente is. Zo helpen we eraan mee dat de kerk niet verdwijnt.
GZB-dag en andere activiteiten We introduceren het jaarthema ‘Laat de kerk niet verdwijnen’ op de GZB-dag. Twee gasten uit Egypte, dr. Atef M. Gendy en theologiestudent Samer, vertellen ons hoe het is om christen te zijn in de bedreigde kerk. Onze zendingswerker in Egypte, Willem-Jan de Wit, is er ook. Na de GZB-dag nodigen we ook graag uit voor onze inspiratieavonden op 3 en 10 oktober (zie pagina 19) en het GZBjongerenevent op 2 oktober in De Fontein in Nijkerk. Meer lezen over ons jaarthema kan op gzb.nl en in het septembernummer van Alle Volken.
Christenen in Egypte hebben het niet gemakkelijk. Ze leven als kleine minderheid tussen een moslimmeerderheid. Ze worden gediscrimineerd en achtergesteld. Een goede predikant, die jou bemoedigt en leert staande te blijven, is voor Egyptische christenen heel belangrijk. De theologische opleiding ETSC, waar zendingswerker Willem-Jan de Wit werkt, rust toekomstige predikanten hiervoor toe. theologiestudent Samer (pagina 6/7) is één van de studenten van deze opleiding.
Nog even dit over de GZB-dag Gezocht: vrijwilligers! Voor de GZB-dag op 13 juni zoeken we nog vrijwilligers. Lijkt het u/jou leuk om mee te helpen? Kijk op gzb.nl/vrijwilligers wie we nodig hebben en hoe je je kunt aanmelden. Graag tot ziens in Gorinchem!
Kinderopvang Dit jaar is er op de GZB-dag voor het eerst opvang voor kinderen tussen 0 en 4 jaar. Wilt u hiervan gebruik maken? Laat het ons even weten. Ga naar gzb.nl/ gzb-dag voor info en aanmelden.
Postzegels en kaarten Oude postzegels en kaarten kunt u meenemen naar de GZB-dag en daar inleveren.
Uw steun maakt de opleiding van predikanten in Egypte en het werk van Willem-Jan de Wit aan het Evangelical Theological Seminary in Caïro (ETSC) mogelijk. Uw betrokkenheid bemoedigt christenen in Egypte! Maak een gift over op NL91INGB0690762445 o.v.v. projectnummer EG.1.006. Hartelijk dank!
13
14
gzb-projecten
project in israël
Een pan kokend water
In april maakten dertig Joodse en Arabische jongeren tussen 12 en 16 jaar een trektocht door de Negev-woestijn. Het doel: vooroordelen wegnemen en meer begrip voor elkaar. Maar is dat ook gelukt? Het was een uitdagende vijfdaagse reis. De jongeren werden in het moeilijk begaanbare terrein van de woestijn uitgedaagd om met elkaar samen te werken. De woestijn is neutraal terrein. De jongeren kwamen los van hun eigen omgeving, waarin vaak een sterke sociale druk is om niet met ‘de ander’ om te gaan. Onderweg werden er interactieve teambuildingactiviteiten georganiseerd. Ook werd er gezongen en gebeden en er werden bijbelstudies gehouden over liefde voor je vijand, verzoening met je naaste en het liefhebben van God boven alles. Leider van de groep Jack Munayer zegt: “Het zwaarste onderdeel was de klim naar een oud fort. In dit fort vroegen we de jongeren na te denken over het volgende verhaal: Een meisje vroeg eens aan haar vader in een tijd van conflict: ‘Waarom is het leven zo ingewikkeld?’ Haar vader antwoordde niet, maar bracht haar naar de keuken, nam drie pannen en bracht daarin water
aan de kook. In de eerste pan stopte hij een wortel, in de tweede een ei en in de derde gemalen koffie. Na een tijdje nam hij de pannen van het vuur, liet ze afkoelen en vroeg zijn dochter de wortel uit de pan te halen en te vertellen wat ze voelde. ‘Hij is zacht geworden’, antwoordde ze. Hij vroeg haar hetzelfde te doen met het ei. Dat was hard geworden. Vervolgens vroeg hij haar te kijken in de derde pan. Ze rook heerlijke koffie en het water was van kleur veran-
Deze reis is een project van Musalaha, een Israëlische organisatie die voor diverse doelgroepen verzoeningsactiviteiten organiseert. Wilt u het mooie werk van Musalaha steunen? Maak dan een gift over naar de GZB, NL91 INGB 0690 7624 45. Bij de omschrijving graag het projectnummer vermelden: project IL.2.002.
derd. Haar vader legde uit dat het leven is als een pan water die in tijden van conflict wordt verhit. De omstandigheden kunnen ons hard of zacht maken, maar we kunnen er ook voor kiezen om onze situatie te gebruiken om een positieve verandering teweeg te brengen.” Eén van de deelnemers zei: ‘Voor mij gaat dit verhaal over invloed. We kunnen ons door onze situatie laten beïnvloeden aan de buitenkant (zoals de wortel), aan de binnenkant (zoals het ei) of wij kunnen degenen zijn die onze omgeving beïnvloeden in moeilijke tijden, zoals de koffie.” Dit jaar zullen de dertig jongeren elkaar nog regelmatig ontmoeten. Ze worden gestimuleerd het geleerde door te geven en voor te leven aan andere jongeren in hun omgeving. We hopen dat zij mogen bijdragen aan een positieve verandering in de Israëlische samenleving.
15
Op www.gzb.nl/projecten vindt u een overzicht van alle projecten die de GZB steunt. Hier een selectie.
Egypte
BIJBELSHOP IN ALEXANDRIË (EG.1.002) De Bijbelshop in Alexandrië bevindt zich op een centrale locatie waardoor er veel mensen komen, zowel christenen als niet-christenen. Naast de verkoop van boeken is er is ook alle gelegenheid om vragen te stellen over geloof en bijbelgebruik. Omdat men zoveel mogelijk Bijbels en christelijke literatuur wil verspreiden, wordt de prijs van de boeken zo laag mogelijk gehouden (gratis weggeven van Bijbels is verboden in Egypte). Zonder onze steun kan de Bijbelshop niet voortbestaan.
Peru
HUIS VAN HOOP (PE.1.017) Zendingswerkers Jan-Maarten en Ineke Goedhart komen in juni vanuit Peru terug naar Nederland. Ze hebben nog één grote droom: een Huis van Hoop in Rimac, een achterstandswijk in de Peruaanse hoofdstad Lima. De wijk is berucht om de vele jeugdbendes die er actief zij. In deze wijk is een nieuwe gemeente ontstaan: Nueva Esperanza (Nieuwe Hoop). De gemeente organiseert clubs, een maaltijdproject voor kinderen en tieners, cursussen voor ouders over geld of opvoeding, etc. Alleen… ze heeft nog geen eigen plek!
Bouwt u mee? Zodat een eigen gebouw voor Nueva Esperanza werkelijkheid kan worden en de gemeente kinderen, tieners en hun ouders een plek van hoop kan bieden.
Nepal
NOODHULP NEPAL Op zaterdag 25 april werd Nepal getroffen door een zware aardbeving. De schade is enorm. Er zijn duizenden doden en heel veel mensen zijn dakloos geworden. Er is grote behoefte aan water, voedsel, onderdak en medicijnen. De GZB is een noodhulpactie gestart en helpt via partner INF Nepal. Doet u mee? U kunt uw gift overmaken op NL91INGB069045 t.n.v. GZB o.v.v. Noodhulp Nepal.
Wilt u een van deze projecten steunen? Maak een gift over op NL91 INGB 0690 7624 45 t.n.v. GZB, Driebergen o.v.v. het projectnummer. Hartelijk dank!
BESTUUR GZB IN ACTIE VOOR HOEVERGAJIJ.NU! Op zaterdag 27 juni houdt het bestuur van de GZB een sponsorhardloopactie voor de kerk in Syrië. U kunt onze bestuursleden sponsoren of - nog leuker! - zelf meedoen met de actie. U kunt zich inschrijven voor de volgende sportieve prestaties: • 12 kilometer hardlopen • 5 kilometer hardlopen • 1,5 kilometer hardlopen voor kinderen • 9 kilometer wandelen Deze Syriërun wordt gehouden bij de surfplas van Reeuwijkse Hout in Reeuwijk. Kijk voor aanvangstijden meer info op hoevergajij.nu.
16
werkvakantie naar bordeaux
17
Goudse jongeren op bezoek bij Harriëtte Smit Een aantal jongeren uit de gemeenten van Gouda en Gouderak vertrokken in de voorjaarsvakantie naar ‘hun’ zendingswerker Harriëtte Smit in Bordeaux, Frankrijk. Het doel van deze reis: Franse christenen ontmoeten, handen uit de mouwen en zelf ontdekken wat zendingswerk is! Hoe hebben de deelnemers deze reis ervaren?
“Taal hoeft geen barrière te zijn
om samen te geloven”
“De ontmoetingen met gemeenteleden maar ook met mensen van buiten de kerk vond ik heel waardevol. Ik heb geleerd dat een klein gebaar, bijvoorbeeld een glimlach of een spelletje doen met kinderen, veel kan betekenen. Ik dacht altijd dat zending niet zo bij mij paste, Na deze reis kijk ik daar anders tegenaan. De gaven en talenten die we hebben ontvangen kun je overal gebruiken.” (Anne Hogendijk, Gouderak)
“Ik heb ontdekt dat taal geen barrière hoeft te zijn om samen te geloven. We hebben
En dit vond Harriëtte ervan:
meegeholpen met het opknappen van een ruimte voor jongeren en zo dus ook letterlijk aan de opbouw van de gemeente. Leuk om als Franse en Nederlandse jongeren samen bezig te zijn.” (Manon van Vliet, Gouderak)
“Enorm genoten van deze mooie jongeren die zich vol enthousiasme zich ingezet hebben voor onze gemeente en de kinderen in de buurt. En zo hun geloof concreet handen
“Ik denk nog steeds met een lach op mijn gezicht aan Bordeaux terug. We hebben veel
“Het was erg leuk om met de mensen uit de gemeente van Harriëtte te praten, we werden warm ontvangen en er was meteen een band. Ook al liggen Nederland en Frankrijk vlak
gelachen, maar ook serieuze gesprekken gehad. Ik heb geleerd om sterker in mijn schoenen te staan. Ik durf nu sneller op dingen af te stappen. Als we Gods wil doen, komt het goed.” (Naomi Heuvelman, Gouderak)
bij elkaar, er zijn toch verschillen in manier van leven en geloven, en het was waardevol om dat van elkaar te ontdekken. Zending staat soms ver van je af. Nu kwam het heel dichtbij.” (Anne Ruth Schalk en Mirthe Bosman, Gouda)
en voeten konden geven. Een zegen voor onze gemeente, de wijk en mezelf! Zo’n uitwisseling biedt jongeren de mogelijkheid om zendingswerk van dichtbij mee te maken en hun geloof te delen en spiegelen met anderen. De rode lijn tijdens deze week vormden de dagopeningen waarin we ons geloof en leven deelden en met elkaar konden bidden. God heeft ons gezegend met mooie ontmoetingen en prachtig weer, waardoor we alles konden doen wat gepland stond. Voor mij als zendingswerker, die vaak alleen aan het werk is, was het
bezoek van deze jongeren een enorme bemoediging waar ik nog steeds van nageniet. Het heeft de verbondenheid met mijn uitzendende gemeente Gouda en Deelgenotengemeenten Gouderak verder verdiept. Zeker voor herhaling vatbaar!
DEZE ZOMER OP VAKANTIE NAAR FRANKRIJK? Ga dan op zondag naar een kerkdienst van onze partnerkerk UNEPREF. De gemeenteleden waarderen dat enorm. Kijk op www.unepref.com/unefpref-en-regions#hers of er een gemeente bij uw vakantiebestemming in de buurt is. Wij wensen u alvast een fijne dienst!
gzb-nieuws
18
19
Nieuwe uitgaven en activiteiten die de GZB de komende tijd organiseert en andere dingen waarvan u op de hoogte moet zijn: u leest het hier!
project
REIGDE D E B E D R O O D IS E R MUZIKALE
KERK
Vakantiebijbelstudieboekje over de bedreigde kerk
Catecheseproject 2015/2016
Laat de kerk niet verdwijnen Jake en Merna zijn twee zusjes uit Egypte. In dat land wonen bijna alleen maar moslims, en die zijn er ook de baas. Christenen tellen eigenlijk niet zo mee. Jake en Merna merken dat ook. Op hun school zijn zij een van de weinige christenen en ook alle docenten zijn moslim. Zij trekken moslimleerlingen voor. Hun opdrachten worden als eerste nagekeken, Jake en Merna moeten vaak lang wachten. Als ze iets niet snappen, wordt het uitgelegd, bij Jake en Merna gebeurt dat niet. Jake en Merna voelen zich soms moedeloos. Gelukkig hebben ze hun kerk! Daar worden ze aangemoedigd om vol te houden. In hun gemeente laden Jake en Merna echt op. Zo kunnen
!
ze er weer een week tegenaan. Het catecheseproject 2015/2016 sluit aan bij ons jaarthema ‘Laat de kerk niet verdwijnen’. De kerk in Egypte wordt bedreigd omdat het aantal christenen steeds kleiner wordt, maar mag niet verdwijnen. Jongeren als Jake en Merna hebben een kerk nodig! Met de opbrengst van het project zorgen we ervoor dat kerken in kleine dorpen kunnen blijven bestaan. Bij het catecheseproject hoort een lesbrief en een filmpje. U kunt het materiaal bestellen via gzb.nl (onder Doe mee),
[email protected], 0343-512444.
De bedreigde kerk en vakantie. Voor ons gevoel horen die twee niet zo bij elkaar. Toch worden, ook als wij vakantie vieren, christenen in het MiddenOosten achtergesteld en bedreigd. Dat gaat altijd door. Om onze broeders en zusters niet te vergeten, ook niet als wij van onze vakantie genieten, hebben wij een vakantiebijbelstudieboekje over de bedreigde kerk gemaakt. Hierin staan veertien portretten van mensen uit onder ander Egypte, Syrië en Algerije. Ds. Niek Tramper heeft bij elk portret een korte bijbelstudie geschreven. Dit vakantiebijbelstudieboekje over de bedreigde kerk is heel compact en handig om mee te nemen op vakantie. En het helpt om christenen in het MiddenOosten, die het moeilijker hebben dan ooit, niet te vergeten en voor hen te blijven bidden. Het vakantiebijbelstudieboekje wordt eind juni gratis aan alle GZB-leden gestuurd. Bent u geen lid en wilt u het boekje toch graag hebben of wilt u meerdere exemplaren? Stuur dan een mailtje naar
[email protected].
Er zijn nieuwe vacatures bij de GZB! Kijk snel op gzb.nl/vacatures
NIJKERK
Zaterdag 3 oktober De Fontein
WADDINXVEEN Zaterdag 10 oktober Ontmoetingskerk
• Anne Zaki (in Nijkerk) en Rima Nasrallah (in Waddinxveen) vertellen aan de hand van psalmen hoe het is om als christen in het Midden-Oosten te leven en te geloven • De bekende band The Psalm Project vertolkt deze psalmen op een eigentijdse manier • Voor en na het concert is er ruime gelegenheid voor ontmoeting onder het genot van hapjes en drankjes uit het Midden-Oosten
• Welkom: vanaf 19.30 uur • Aanvang concert: 20.15 uur Toegangskaarten à € 10,00 per persoon (inclusief consumpties) zijn te koop op de GZB-dag of te bestellen via gzb.nl/muziekavonden.
20
onze zendingswerkers De GZB heeft ongeveer zestig zendingswerkers uitgezonden. Zij werken over de hele wereld. Deze zomer komt een aantal zendingswerkers terug naar Nederland.
Welkom thuis
21
Marten en Esther Visser en hun twee kinderen zijn in 2000 vanuit Hilversum als gemeentestichters uitgezonden naar Thailand. Zij hebben op verschillende plaatsen in Thailand gewoond.
Terug naar Nederland Reinald en Monique de Groot zijn in 2010 in samenwerking met Interserve vanuit Kampen uitgezonden naar Bangladesh. De afgelopen jaren hebben zij in het overwegend islamitische Bangladesh christenen, onder wie ook ex-moslims, ondersteunt in hun geloofsontwikkeling. In juli komen ze terug naar Nederland.
Erwin en Lisette Kint komen in juli terug naar Nederland. In 2010 zijn zij in samenwerking met OMF vanuit Rotterdam uitgezonden. Zij hebben gewerkt als gemeentestichters onder young professionals in de Thaise hoofdstad Bangkok. In het septembernummer van Alle Volken blikken zij terug op hun werk in Thailand.
WIE JAN-MAARTEN EN INEKE GOEDHART BESTEMMING NEDERLAND WANNEER JUNI 2015
Jan-Maarten en Ineke Goedhart zijn in 2011 samen met hun vier kinderen vanuit Spijkenisse uitgezonden naar Peru. Jan-Maarten en Ineke hebben in een achterstandswijk van Lima als gemeentestichters gewerkt.
WIE MARTEN EN ESTHER VISSER BESTEMMING NEDERLAND WANNEER JULI 2015
“Vijftien jaar lang hebben we op het zendingsveld doorgebracht. Een periode die ons gevormd heeft, misschien wel meer dan we zelf doorhebben. Het mooiste wat we hebben zien gebeuren, is wat God doet in mensenlevens. Tijdens onze periode in Bangkok is al snel een aantal mensen tot geloof gekomen. Veertien jaar later zijn ze nog steeds trouw en vormen de kern van de gemeente in Bangkok. In NoordoostThailand hebben we ook mensen tot geloof zien komen. Een wat oudere vrouw is enorm belangrijk voor de gemeente in Waeng Yai, de plaats waar we zes jaar hebben gewoond. Ze is heel actief in de
gemeente en leest de Bijbel van voor naar achteren en omgekeerd. Je merkt aan alles dat ze dagelijks wandelt met God. We hebben gezien hoe de Heere God zendelingen heeft geroepen naar NoordoostThailand. Op dit moment telt ons team vijftig mensen! Afgelopen jaar zijn er in de verschillende gemeenten bij elkaar bijna zeventig mensen gedoopt. God is aan het werk! Gemeentestichting is ook heel pittig. Er zijn mensen die gedoopt worden, van
wie je hooggespannen verwachtingen koestert en die dan weer terugvallen. Wat is hier aan de hand? Was God nu in hun leven aan het werk of niet? Ook moet je alles vanaf de grond opbouwen, er is geen enkele structuur voorhanden. Dat geeft vrijheid maar het vergt ook veel creativiteit, geduld en doorzettingsvermogen. Het belangrijkste wat we hebben geleerd, is dat zendingswerk van a tot z Gods werk is. Als God het huis niet bouwt, is al onze moeite tevergeefs.”
Zendingwerkers met verlof
Wie zijn voor voorlichting beschikbaar?
Naam
Functie
Voorlichtingsperiode
Willem-Jan de Wit
Docent aan het Evangelical Theological Seminary in Cairo (ETSC)
24 mei - 19 juni
Leendert en Nelleke Wolters
Werken bij de Tsjechische Evangelische Alliantie aan verschillende projecten
4 - 30 juni
Jan-Maarten en Ineke
Kerkplanters en toerusters in Lima, Peru
7 - 21 juni
Erwin en Lisette Kint
Gemeentestichting en evangelisatie, Thailand
6 - 19 juli
Reinald en Monique de Groot
Reinald is manager en financieel specialist en Monique is verpleegkundige,
11 juli - eind september
Goedhart
“We kijken met veel dankbaarheid terug op onze tijd in Peru. Het was een bijzonder voorrecht om een aantal jaren als gezin ons leven te delen met christenen in een heel andere cultuur. Het is zeker niet een gemakkelijke tijd geweest. De drukte van het verkeer in de stad Lima, de onveiligheid en het leven in de woestijn vielen soms niet mee. Twee dingen waren vooral ingrijpend. Allereerst het steeds opnieuw ervaren hoe diep de levens van mensen worden aangetast door armoede en alle sociale problemen die daarbij horen. Daarnaast vonden we het moeilijk dat er veel problemen zijn in Presbyteriaanse kerk van Peru waar wij aan verbonden waren. Toch hebben we ook heel erg veel geleerd en ontvangen door het wonen en werken in Lima. Jan-Maarten bijvoor-
beeld in het les geven en Ineke in het bestuur van de universiteit. De kinderen zullen de jaren op de school ‘San Andres’ nooit vergeten. Maar wat ons vooral bij zal blijven is het intensieve contact met de hermanos (broeders en zusters) in de wijk Rimac. Dat daar nu een kleine maar levende gemeente is, die in woorden en daden mag getuigen van Gods liefde, maakt ons blij. We hopen dat de band met hen zal blijven bestaan, zij zijn toch deel van ons leven geworden. Bijzondere momenten waren de doopdiensten, waarin jongeren en volwassenen werden gedoopt in de rivier. Het blijft indrukwekkend om te zien hoe de Heere God levens van mensen kan veranderen, zelfs in de meest hopeloze omstandigheden.”
* In sommige landen ligt zendingswerk
Bangladesh
gevoelig. Het is daarom beter
Marten en Esther Visser
Kerkplanting en evangelisatie in Isaan, Thailand
1 september - 31 oktober
om niet in alle
David en Grea van der Lee
Evangelisten en gemeentestichters in Isaan, Thailand
28 sept - 12 oktober
Wilma Wolswinkel
Wilma is diaconaal consulent bij het Centrum voor Israëlstudies (CIS). Ze geeft
het hele jaar door
gevallen de volledige naam en het land te vermelden.
presentaties over diaconaat onder (Messiasbelijdende) Joden en Arabieren in Israël. Trudy Harteman
Trudy heeft projecten bezocht in Malawi en Tanzania en zo contact gelegd met
het hele jaar door
ouderen en jongeren met HIV/aids. Zij verzorgt presentaties over aids in Afrika. Wilma*
Discipel- en leiderschapstraining in de vervolgde kerk van Centraal-Azië
Voor een afspraak kunt u contact opnemen met Anneke Kardol, e-mail:
[email protected] of tel. 0343-701010.
het hele jaar door
afscheid van gzb-voorzitter ds. klaas van meijeren
22
DERS-VAN SPRONSEN DOOR MARGREET BROE
23
Op de algemene ledenvergadering van de GZB op D.V. 28 mei treedt ds. Klaas van Meijeren terug als voorzitter van de GZB. Vanaf 1992 maakt hij deel uit van het bestuur in diverse functies, de laatste vier jaar hanteerde hij de voorzittershamer. Ds. Van Meijeren is predikant van de Bethelkerk te Ede, en pastoraal supervisor voor predikanten en kerkelijk werkers. Hoe kijkt hij terug op zijn GZB-jaren?
6 6
d l e r e w GZB
“Zending heeft mij veranderd” “Bij afscheid nemen hoort omkijken. Ik doe dat in dankbaarheid. Wat je in dienst van Gods zending ontvangt, is altijd meer dan wat je kunt geven. De afgelopen jaren hebben mij verrijkt en verdiept. Aan de hand van vier kernwoorden geef ik er iets van weer.
is wel een mijl breed, maar slechts een inch diep. Zonder diepgang kan er ook geen groei zijn. In onze tijd met zoveel nadruk op beleving en ervaring, kunnen wij het niet stellen zonder kennis van de geloofsleer. Van het belang hiervan ben ik doordrongen geraakt.
Breed
Lang
De contacten met christenen in andere culturen hebben mijn zicht op Gods kerk sterk verbreed. Dwars door alle verschillen in vormen en uitingen van het geloof heen weet ik me verbonden met allen die de naam van Jezus Christus belijden. Het heeft mij gevormd en gestimuleerd om ook in de Nederlandse context breder en opener te staan in het geheel van de kerk en in de maatschappij.
Als het in zending gaat om het behoud van mensen, dan dient het bereiken van de onbereikten hoog op de kerkelijke agenda staan. Ik zag een kleine kwetsbare gemeente, met veel liefde voor de mensen in de buurt. Ontroerend. ‘Wat God ons geeft, kunnen wij niet voor onszelf houden. Gloria à Dios!’ Beschamend ook. Na Pasen treft Christus zijn discipelen aan achter gesloten deuren. Ik bid dat God onze ogen en harten opent.
Diep ‘A mile wide, an inch deep.’ Ik hoorde in Kenya een kerkleider zijn zorg uiten over de verworteling van de geloofskennis in de gemeenten. Het christelijk geloof
Hoog Zending begint bij de zendende God Zelf. Het is zijn werk, waarin ik meegenomen en ingeschakeld mag worden. ‘Zoals Mij
de Vader gezonden heeft, zegt Jezus, zend Ik ook u’. Dat besef maakt me ook bescheiden: ik ben niet onmisbaar. Veel kerken zijn dringend verlegen om leiders, die oprecht en van harte de gemeente willen dienen. In Nederland niet minder dan elders op de wereld. Waar God de Heer zijn schreden zet daar wordt de mens, van dwang gered, weer in het licht geheven. (…) Breed, diep, lang en hoog. Deze vier woorden vormen het gebinte van een gebed van Paulus dat mij de afgelopen jaren lief geworden is. ‘Opdat u ten volle zou kunnen begrijpen, met alle heiligen, wat de breedte en lengte en diepte en hoogte is, en u de liefde van Christus zou kennen’ (Efeze 3:18,19). Samen met alle heiligen de liefde van Christus kennen: wij hebben de wereldkerk nodig!”
Eerst wilde ik dokter worden, maar ik heb gezien dat een dokter het best wel druk heeft. Mijn moeder is lerares, en nu wil ik dat ook worden, alleen dan voor kleine kinderen. Ik heb een paar poppen en daar speel ik schooltje mee. En zie je mijn beer op de foto? Groot is ‘ie hè! Geloof jij ook in de Heere Jezus? Ik kijk er naar uit om Hem te zien. Maar ik weet dat dat pas kan als Hij terug komt.
Hallo allemaal! Ik ben Joy en ik woon in Egypte. Heb je wel eens van dat land gehoord? Jozef uit de Bijbel woonde er ook. En de farao’s natuurlijk. Ik ben 6 jaar en ik zit in groep 3. Ga jij ook zo graag naar school? Ik wel! Lezen en schrijven zijn mijn lievelingsvakken. Later als ik groot ben wil ik nog steeds naar school, maar dan als juf!
mee? j i j L PU ZzE op. Streep de Los de rebus in de puzzel. woorden weg kunnen alle De woorden aan. Zet de kanten op st ter erblijven ach letters die ov de oplossing elkaar. Dat is juli a.s. kunt die je voor 12 r opsturen naa ostbus 28, P l, ze uz GZB-p ergen 3970 AA Drieb of mail naar gzb.nl. mbroeders@ je naam en Vergeet niet zetten. adres erbij te
GZB-dag
Op zaterdag 13 juni wordt de GZB-dag gehouden. Die dag gaat ook over Egypte. We vinden het leuk als jij ook komt. De hele dag zijn er speciale programma’s voor grote en kleine kinderen. Op de achterkant van deze Alle Volken zie je waar de GZB-dag is en hoe laat hij begint.
j
l
a
g
z
b
d
a
g
a
b
o
t
d
e
l
o
k
e
e
e
g
y
p
t
e
k
p
l
r
e
k
n
j
i
z
t
o
o
l
r
e
u
t
v
e
e
p
v
o
Prijswinnaars
e
f
r
d
w
n
r
p
e
o
s
c
h
r
i
j
v
e
n
h
i
j
j
e
z
u
s
n
n
c
e
l
e
r
a
r
e
s
n
s
s
d
i
k
d
l
e
r
e
w
Arjen Veneman, Wierden Marissa van de Pol, Ede Carolien Plette, Elburg Renske Bok, Poederoijen Michiel van Wijk, Ouddorp Nadine en David Drost, Sleeuwijk Diede Eggen, Hoge Hexel Gerard Jiskoot, Wijk en Aalburg Tessa Bikker, Sliedrecht
beer - dokter - Egypte - geloven - GZBdag - Jezus - Joy - juf lerares - lezen - poppen - school - schrijven - Wereldkids
GZB-DAG d.v. 13 juni 2015 GELOVEN GAAT VERDER, OOK IN DE BEDREIGDE KERK
sprekers > Dr. Atef M. Gendy, Cairo > Dr. Willem-Jan de Wit, zendingswerker in Egypte > Ds. P. van Duijvenboden, legerpredikant > Ds. M. Klaassen, Sliedrecht > Ds. K. van Meijeren, Ede en verder... Inspirerende verhalen uit de bedreigde kerk > Samenzang > Info- en verkoopmarkt > Interviews met zendingswerkers > Speciale programma’s voor kinderen en tieners > Kinderopvang waar Evenementenhal Gorinchem, Franklinweg 2 tijd 9.45 uur tot 15.45 uur
MEER INFO OP WWW.GZB.NL
