MAGAZINE. Gecertificeerd financiee ROBERT VERBERNE CAROLA SCHOUTEN LAAT IEDEREEN IN ZIJN ROL DIENSTVERLENING IS EEN HOLLE TERM

Voor de gecertificeerd financieel planner

MAGAZINE

Gecertificeerd financiee Jaargang 11 | Oktober 2015

CAROLA SCHOUTEN

ROBERT VERBERNE

“DIENSTVERLENING IS EEN HOLLE TERM”

“LAAT IEDEREEN IN ZIJN ROL”

• BRYAN VLOEMANS • HANS DE BRUIN • ERNA KANEN • ERWIN HOM • PETRA REGOORT

SPECIALE BIJLAGE! FFP CONGRES 2015 ‘INVESTEREN IN GELUK’

Ik had zorgen over m’n pensioen.

Gelukkig bleek het mee te vallen.

Samen kom je tot een beter advies. Door uw ideeën en wensen met onze kennis en ervaring te combineren, komen we vaak tot verrassende adviezen. Met ons advies over uw inkomen voor later kunt u nu goede keuzes maken. Weet u hoe uw oude dag eruitziet?

Kijk op rabobank.nl/particulieren/pensioen voor meer informatie Een aandeel in elkaar

INVESTEREN IN GELUK

V

oor u ligt een speciale editie van FFP Magazine. Deze uitgave is dikker dan ooit. Dat heeft natuurlijk alles te maken met het FFP Congres op 8 oktober 2015. Voor de vijfde keer wordt hét financiële planningscongres van Nederland gehouden. Om dat te vieren trekken

we dit jaar alles uit de kast om u met een gelukkig gevoel de rest van het jaar in te laten gaan. Het thema is daarom ‘Investeren in geluk’. Zo schudt de Britse Michelle Hoskin iedereen wakker met een spetterende ontbijtsessie, praat Guy van Liemt u bij over geluk in een economische context en zijn er liefst 20 Expert Meetings te bezoeken, mede mogelijk gemaakt door inmiddels een aantal trouwe congrespartners. Maar we gaan niet alleen luisteren, maar vooral ook praten met elkaar. Leer nieuwe collega’s kennen, bouw aan uw netwerk en hef het glas met elkaar. Ik ben zelf ook erg benieuwd naar wie Alex Erlings opvolgt als FFP-Financieel planner van het Jaar 2015. Nadat FFP eerder dit jaar bekend maakte wie voor dit jaar genomineerd zijn voor deze prestigieuze ambassadeurstitel, vulden de nieuwsmedia zich met berichten over de kanshebbers en het FFP Congres. Het was voor ons wederom een teken dat het FFP Congres lééft. Zo blijkt dat waar wij met z’n allen elke dag hard voor werken loont: we zetten financiële planning, het beroep van financieel planner en het FFP-Keurmerk steeds sterker op de landelijke én internationale kaart.

Bert Sonneveld Directeur FFP

[email protected]

Met uw komst in groten getale belooft het weer een geweldige dag te worden. Nog niet ingeschreven? Ga dan snel naar www.ffpcongres.nl en klik op

@bertsonneveld

‘Inschrijven’. FFP-leden hebben gratis entree en kunnen kosteloos deelnemen aan de Expert Meetings en het diner. Tot ziens bij het FFP Congres op 8 oktober in Nieuwegein!

Bert Sonneveld.

www.ffp.nl • oktober 2015 • FFP Magazine • 3

INHOUD LEDEN 08 Plannerspraktijken

Bryan Vloemans Robert Verberne

12

Mijn life event

Hans de Bruin

33 Profilering

Petra Regoort

38 Netwerk

8.

Erna Kanen, Erwin Hom

FFP 03 Column

Bert Sonneveld

05 Ledennieuws

Opmars vrouwelijke FFP-leden Nieuwe voorzitter SCFFP

13-32 SPECIALE BIJLAGE

FFP CONGRES 2015

34

Den Haag Morgen

36

In de media

Carola Schouten (ChristenUnie) FFP en haar leden

34. 38. COLOFON FFP Magazine is een uitgave van FFP www.ffp.nl

Fotografie

Contactadres

Druk

Wilhelminalaan 3

Defero

Bert Rietberg, Dim Baars

3743 DB Baarn [email protected]

Reprorecht

035 30 20 120

Berichten uit FFP Magazine mogen uitsluitend met bronvermelding overgenomen worden en onder de voorwaarde dat de redactie daarover vooraf wordt geïnformeerd.

Redactieadres Oostdam & Partners [email protected] 024 32 43 250

Vormgeving Colorscan BV, www.colorscan.nl

Abonnementen FFP Magazine wordt kosteloos verspreid onder de leden van de FFP. Voor niet-leden bedraagt de prijs van het abonnement €42,50 (incl. BTW) per jaar.

4 • FFP Magazine • oktober 2015 • www.ffp.nl

Abonnementen gelden voor 1 jaar en worden zonder tegenbericht automatisch verlengd. Opzeggingen dienen schriftelijk te geschiedenis, uiterlijk 6 weken voor het aflopen van de abonnementsperiode, aan het e-mailadres van de redactie. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed aanvaarden de auteurs, redacteuren en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en omvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan. FFP Magazine wordt uitgegeven door Oostdam & Partners in opdracht van de FFP. De FFP kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor de meningen, visies en standpunten van derden zoals die tot uitdrukking komen in de artikelen en columns van FFP Magazine. Dat geldt ook voor alle commerciële uitingen in de vorm van advertenties, advertorials en bijlagen.

LEDENNIEUWS EÉN VAN DE MIDDELEN WAARMEE DE FFP HAAR LEDEN OP DE HOOGTE HOUDT, IS HET DIGITALE FFP LEDENNIEUWS DAT OM DE WEEK VERSCHIJNT. OP DEZE PAGINA EEN COMPILATIE VAN ALLE NIEUWTJES VAN HET AFGELOPEN KWARTAAL.

2.

Steeds meer vrouwen worden financieel planner. In 2015 bestond 45 procent van de geslaagden voor het financieel plannersdiploma FFP uit vrouwen: een stijging van 16,2 procent in vergelijking met

de eerste helft van 2014. Daarmee komt het totaal aantal vrouwelijke gecertificeerd financieel planners in Nederland op bijna 1200. De stijging werd uitgebreid behandeld in de (vak) media. Lees ook ‘In de media’ op pagina 36.

3.

Net voor de zomervakantie van 2015 ging de kogel door de kerk: op aandringen van de Tweede Kamer heeft minister

Dijsselbloem

besloten

de

PE-

plus-periode nog eens te verlengen. Nu tot 1 januari 2017. En daarnaast valt de

volgende termijn - voor alle financieel adviseurs - voor de PE-verplichting pas op 1 april 2019. De FFP vindt dit jammer.

1.

Niet alleen laat de verbetering van de advieskwaliteit – doelDe FFP, de beroepsorganisatie van

stelling van deze gehele operatie – nog langer op zich wachten,

gecertificeerd

planners

maar ook is het sneu voor de adviseurs die actief aan de slag

in

Nederland,

financieel

deelgenomen

zijn gegaan om hun vakbekwaamheid aantoonbaar op het door

aan een wereldwijd onderzoek naar

heeft

de wetgever gewenste minimumniveau te krijgen. Het her-

consumenten behoefte-en -gedrag met

nieuwde uitstel beloont de achterblijvers.

betrekking tot financiële planning. In samenwerking met de Financial Planning Standards Board (FPSB) in de Verenigde Staten werden wereldwijd 20.000 consumenten bevraagd in 19 landen. Het onderzoek werd in alle landen uitgevoerd door GfK. Op 8 oktober 2015 worden tijdens het FFP Congres de resultaten bekend gemaakt.

4.

Oud-voorzitter van de Stichting Certificering FFP (SCFFP) Roel Wijmenga is benoemd tot Lid van Verdienste van de Vereniging FFP. Wijmenga kreeg de bij de eretitel horende oorkonde overhandigd


door de voorzitter van de Vereniging, Marc van Poeteren. Wij-

Zo krijg je als lid van de Vereniging FFP liefst 40 procent kor-

menga heeft de SCFFP twee termijnen geleid. Sjaak de Graaf

ting op een abonnement van Het Financieele Dagblad (FD), tot

(59) is benoemd tot zijn opvolger, die eerder als bestuurslid deel

ruim 1300 euro korting op het laten ontwerpen en maken van

uitmaakte van de stichting. Paul Stijns (54) heeft de overstap

een logo of complete nieuwe huisstijl en ontvang je ruim 80

gemaakt van de FFP Ledenraad naar het stichtingsbestuur.

euro korting op een jaarabonnement am:magazine. Daarnaast kun je de boeken Verzameling Wetgeving Financiële en Estate

5.

De Algemene Ledenvergadering (ALV),

Planning 2015 en Compendium Estate Planning van Uitgeverij

op 12 mei 2015, was een groot succes.

Sdu met 15 procent korting aanschaffen. Voor een volledig

Niet alleen werd het jaarverslag 2014

overzicht kijk je op http://bit.ly/ffpledenvoordeel.

doorgenomen en gingen Bert Sonneveld, Marc van Poeteren en Arjen Schepen in op het beleid en de ontwikkelin-

gen vanaf 2015, ook sprak journalist en auteur Joris Luyendijk enthousiast over zijn bestseller ‘Dit kan niet waar zijn – onder bankiers’. Ook heeft de allereerste verkiezing van de FFP Le-

Het consumentenplatform ‘Hoe Oud

9.

Word Jij?’, waarover FFP in het voorjaar al een aankonding deed, is officieel gelanceerd. Op www.hoeoudwordjij.nl kunnen bezoekers berekenen wat hun eigen

denraad plaatsgevonden. Na de digitale stemming in maart

levensverwachting is. Hoe ouder we

2015 zijn voor een eerste termijn (tot 12 mei 2017) benoemd:

worden, hoe belangrijker het is om onze (financiële) zaken goed

Liesbeth Nuse, Martin Vooijs en Gaston Hendriks. Daarnaast is

op orde te hebben voor de toekomst. Daarom geeft ‘Hoe Oud

Lieke Klunder-Maljers voor haar tweede termijn tot 30 mei

Word Jij?’ antwoord op toekomstvragen als: Wat is mijn huis

2017 benoemd en zijn Anja Drenth-Huiting, Muriel Palm-Kam-

waard in 2020? Bestaat mijn baan nog over tien jaar? Wat gaat

sa en Ingmar Vonk benoemd voor hun laatste termijn tot 25

de studie van mijn kind later kosten? De leeftijdsberekening is

mei 2017. Surf voor het bekijken van een videoverslag van de

gemaakt op basis van een model van het Amerikaanse weten-

ALV naar http://bit.ly/alv-ffp.

schapsblad Nature. Naast FFP par-

6.

Het nieuwe FFP-examen is door ruim 70

ticiperen

financieel planners gehaald, zo blijkt

Hypotheekshop en

een jaar na de introductie van het ver-

Delta Lloyd in het

nieuwde examen voor financieel plan-

online

ners. Bij het nieuwe toetsingstraject ligt

waarbij het poplairwetenschappelijke maandblad Quest een

de nadruk niet alleen op vakinhoudelijke

belangrijk deel van de content van de website verzorgt. Leden

kennis, maar ook op advies- en communicatievaardigheden.

De

platform,

van FFP kunnen ‘Hoe Oud Word Jij?’ inzetten in hun eigen communicatie richting (potentiële) klanten.

7.

De FFP is een samenwerkingsverband aangegaan met het Zuid-Afrikaanse Financial Planning Institute (FPI). De samenwerking richt zich vooral op het doorontwikkelen en het verhogen van de bekendheid van financiële planning.

10.

De Aon-bijeenkomsten zitten erop en nu begint het traject pas echt. Eind 2014 is het stichtings- en verenigingsbureau FFP benaderd door Aon Nederland, omdat zij na hun gewijzigde pensioenrege-

Daarnaast maken de FFP en FPI zich samen sterk om de con-

ling per 1 januari 2014 haar medewer-

sument meer bewust te maken van de noodzaak om een finan-

kers wil ondersteunen in hun financiële toekomst. Om haar

cieel overzicht te hebben. Voor meer informatie, surf naar

medewerkers inzicht te geven in hun eigen financiële huis-

http://bit.ly/ffp-fpi.

houding wil Aon vijf keer gedurende hun carrière (waaronder een jaar voor pensionering), een gesprek aanbieden met een

8.

De FFP vindt het belangrijk dat haar le-

financieel planner. Dit traject past goed in de huidige strategie

den zoveel mogelijk aan hun lidmaat-

van de FFP en binnen het 2015-thema: Leden centraal. Het is

schap hebben. Als vereniging van en

een mooie kans voor leden om de zichtbaarheid van financiële

voor financieel planners stellen we

planning en het FFP-Keurmerk te verhogen onder potentiële

hierbij altijd de belangen van onze leden

nieuwe klanten. De FFP organiseerde bijeenkomsten voor de

voorop. In de afgelopen maanden hebben we daarom weer een

leden die zich hebben ingeschreven. Hierbij was vanuit Aon

aantal mooie nieuwe ledenvoordelen kunnen toevoegen aan

Nederland een medewerker aanwezig, die een toelichting gaf

de toch al indrukwekkende lijst met exclusieve FFP-kortingen.

op de gewijzigde pensioensituatie.


BLIJF JE WEL OF NIET GECERTIFICEERD FINANCIEEL PLANNER FFP? DE STICHTING CERTIFICERING FFP, DIE DE NORM STELT VOOR HET VAK FINANCIËLE PLANNING EN DE KWALITEIT ERVAN BEWAAKT, HEEFT VOOR ALLE GECERTIFICEERD FINANCIEEL PLANNERS EEN NIEUW SYSTEEM VAN PERMANENTE EDUCATIE (PE) VASTGESTELD. DAT GAAT VAN START PER 1 JANUARI 2016.

N

u is elk lid van de Vereniging

er bijeenkomsten georganiseerd in

Vooruitkijken.nl. Alle gemaakte keu-

FFP ingeschreven in het re-

Eindhoven, Meppel en Utrecht.

zes zijn gelukkig wel juist bij de FFP in

gister van de stichting en dus óók gecertificeerd financieel

Baarn aangekomen.

planner FFP. Die situatie verandert

STORMLOOP

met ingang van 1 januari 2016. Vanaf

De

dat moment mogen alleen leden die

kortweg ‘RIK’, werd gemaakt in de

voldoen aan de nieuwe (PE-)eisen van

hele maand september. Dat heeft de

de Stichting Certificering FFP zich ge-

FFP geweten. Tijdens de eerste da-

In november 2015 worden de PE-kwar-

certificeerd financieel planner noemen

gen van september wisten honderden

taalgroepen

en het FFP-logo en de titel voeren. De

FFP-leden de keuzetool op Mijn FFP,

waarna in januari 2016 het nieuwe

leden die hier niet voor kiezen, blijven

het afgesloten gedeelte op ffp.nl, te

PE-systeem van start gaat. Wil je alle

lid van de Vereniging FFP, maar zien af

vinden. Op Mijn FFP kon naast de

informatie over dit traject eens rustig

van het gebruik van het FFP-logo en de

keuze tussen wel of niet gecertificeerd

nalezen? Surf dan naar de speciale

FFP-titel.

blijven ook een PE Life Event-voorkeur

pagina op Mijn FFP, te vinden via http://

worden aangegeven. Op de stormloop

bit.ly/welofnietgecertificeerd.

van honderden tegelijk was de website

vind je niet alleen de video en het boek-

VIDEO EN BOEKJE

‘Register

INFORMATIEVOORZIENING

Inschrijvingskeuze’,

definitief

ingedeeld,

Hierop

even niet berekend, waardoor het tij-

je, maar ook de veel gestelde vragen

Om achter voor- en nadelen van de twee

delijk niet mogelijk was om te bloggen

en de terugblik op de informatiebijeen-

verschillende vormen van FFP-lidmaat-

via de Persoonlijke FFP-Pagina en

komsten over dit onderwerp.

schap te komen, heeft de FFP in juni van dit jaar een animatievideo uitgebracht. In minder dan twee minuten wordt hierin op een speelse manier duidelijk gemaakt waarom de FFP dit keuzemoment heeft voor haar leden en wat het concreet betekent voor alle leden. Meer informatie werd vermeld in het speciaal naar alle leden toegezonden ‘blauwe boekje’. In dit boekje staat uitleg over de PE en de life events, maar bijvoorbeeld ook een tijdlijn over het gehele

Blijf je WEL of NIET gecertificeerd financieel planner FFP? Geef jij regelmatig advies aan Nee klanten? Ja

Wil je de PE-casus maken?

(25% kans op mondeling)

Ja

keuzeproces. Omdat veel leden toch ook graag persoonlijk met de FFP in contact kwamen over dit keuzemoment, waren

Gecertificeerd financieel planner FFP

Wil je FFP-titel en -logo blijven Nee gebruiken? Ja

Nee

Niet gecertificeerd financieel planner FFP


PLANNERSPRAKTIJKEN

‘EEN FINANCIEEL PLAN IS OP ZICHZELF WAARDELOOS’ BRYAN VLOEMANS WERKT ALS ZELFSTANDIG FINANCIAL LIFE PLANNER VOOR DGV ADVIES IN DEN HAAG. HIJ ZIET ZIJN SPECIALITEIT NIET ALS APARTE DISCIPLINE, MAAR ALS EEN WERKWIJZE DIE JE OP ALLE GEBIEDEN KUNT TOEPASSEN. HET LIEFST ZOU HIJ ALLEEN ADVISEREN EN NIET BEMIDDELEN: “MIJN DRIJFVEER IS FINANCIËLE PLANNING EN NIET HET DAGELIJKS CONTACT MET BANKEN.”

E

ind jaren negentig werkte Bryan

en die maakte weinig uren voor heel

middels is hij gecertificeerd Life Planner.

Vloemans in de horeca. “Daar

veel. Toen ging ik me achter de oren

“Dat is helemaal anders dan werken bij

maakte ik heel veel uren voor

krabben.” Bryan ging ook aan de slag bij

RVS. De kennismaking met financial life

weinig”, zo blikt hij terug. “Mijn

RVS en stapte in 2004 over naar DGV. In

planning was echt life changing voor mij.”

broer was verzekeringsadviseur bij RVS

2006 haalde hij zijn FFP-certificaat en in-


nancieel plan is op zichzelf waardeloos. De waarde zit er juist in dat je de klant periodiek begeleidt.”

LASTIG Het beheren van de portefeuille is lastig, erkent Bryan Vloemans: “De tijd daarvoor ontbreekt. Er zijn zo’n 30 klanten die een abonnement bij ons hebben en die helpen we jaarlijks met de belastingaangifte. Maar dat kan niet uit.” Hij geeft zelf liever alleen advies, zonder bemiddeling. “Maar als een hypotheek omgezet moet worden, dan helpen we daarbij. Zelf vind ik het vooral leuk om met mensen in gesprek te zijn. Mijn drijfveer is financiële planning en niet het dagelijks contact met banken.” Bryan is naar eigen zeggen trots FFPlid. “Maar de FFP leeft vooral in de branche en niet bij de consument. Dat betreur ik. Het is toch gek dat we met onze auto altijd naar een Bovag-garage willen, maar naar geen enkel kwali-

KLOOF

METHODIEK

Het grote verschil vindt Bryan Vloe-

DGV heeft zich gespecialiseerd in

mans de focus op mensen in plaats van

hypotheekadvies en scheidingsplan-

financiële zaken: “De meeste financieel

ning. Dat laatste zorgt voor 80% van

planners zitten in de cijfers. Ze smullen

de inkomsten. “Ook daarin speelt life

LEF

van annuïteiten. Mensen die een huis

planning een grote rol. Ik zie het als een

Vloemans is groot aanhanger van de

willen kopen, krijgen een adviseur

adviesmethodiek die je op verschillende

stichting LEF!, waarvoor hij lessen

die vooral over cijfers praat en vragen

vlakken kunt toepassen. In scheidings-

geeft aan scholieren. “Ik leid ook men-

stelt over wat te doen als je doodgaat

kwesties kijken we vooral naar het

sen op die zelf lessen willen geven. Zelf

of arbeidsongeschikt raakt. Daar zit

leven na de scheiding. Het is een soort

vraag ik kinderen altijd wat geld voor

niemand op te wachten. Wat dat betreft

coaching. Daarin kun je als planner

hen betekent. Dan zie je al hoeveel

is er nog een enorme kloof tussen advi-

goed je ei kwijt. Maar het blijft nog

verschillen daarin zitten. De financieel

seurs en klanten. De life planner stelt

moeilijke business. Er zijn maar weinig

planner kiest vaak de benadering ‘ik

vragen over de plannen en wensen die

life planners die er een boterham mee

zal wel even vertellen hoe het zit’. LEF

mensen hebben. Dan krijg je een ander

kunnen verdienen. Wat er gebeurt, ook

moet je zien als life planning light: ook

gesprek. En dan is het niet meer van

bij onszelf, is dat de adviseur nog steeds

de adviseurs die zich melden, zie je op

belang om je financiële kennis tentoon

wordt gedreven door nieuwe klanten.

een andere manier met geld leren om-

te spreiden.”

Dat is natuurlijk verkeerd, want een fi-

gaan. Dat is briljant om mee te maken.”

teitslabel kijken als we een financieel adviseur opzoeken?”



‘LAAT IEDEREEN IN ZIJN ROL’ ROBERT VERBERNE IS ACCOUNTMANAGER PRIVATE BANKING BIJ RABOBANK PEELLAND ZUID. HIJ RICHT ZICH MET NAME OP ONDERNEMERS. DIE VERSCHILLEN NIET ZO VEEL VAN PARTICULIEREN IN HUN WENSEN EN BEHOEFTEN, VINDT HIJ. “MAAR DE COMBINATIE VAN DE PARTICULIER MET DE FINANCIËLE POSITIE VAN DE ONDERNEMING MAAKT HET TOTAALBEELD VOOR DE KLANT COMPLEXER.”

planning wordt op dit moment nog relatief weinig gemaakt. Het prijskaartje is nog steeds een drempel: een goed financieel plan kost tussen de € 2.000 en € 2.250. Daarnaast beschouwt een ondernemer zijn accountant vaak ook als zijn adviseur. Die groep schuift verder op in de richting van financieel advies. Een aantal accountants is bijvoorbeeld ook de FFP-studie gaan

I

doen. Daarmee moet je opletten” vindt

n 1995 rondde Robert Verberne zijn

loosheid en pensioenopbouw. Dat moet

Robert Verberne. “Je moet niet te veel

bedrijfseconomische studie af om

de ondernemer zelf regelen. Een on-

specialist proberen te worden op ver-

daarna bij Rabobank aan de slag te

dernemer heeft allerlei kruisverbanden

schillende vlakken. Daar is de klant niet

gaan op de afdeling Planning & Con-

met het vermogen in zijn bedrijf, waar-

bij gebaat; je moet iedereen in zijn rol

trol. Na vijf jaar ging het kriebelen: “Ik

door de complexiteit een stuk groter is.”

laten en elkaar daarin opzoeken.”

te opleidingen ben ik financieel adviseur

DE DIEPTE IN

ONTZORGEN

geworden. Mijn voorkeur ging uit naar

Met de FFP-opleiding ben je goed toege-

Verberne gelooft in de combinatie van

ondernemers. In 2004 heb ik de FFP-op-

rust op het adviseren van ondernemers,

advies en bemiddeling. “Een klant wil

leiding afgerond en sindsdien werk ik als

vindt Verberne. “De opleiding gaat echt

ontzorgd worden en zijn financiële

financieel planner bij de Rabobank.”

de diepte in, ook voor ondernemers.

toekomst geregeld hebben. Execution

Je moet uiteraard wel zorgen dat je je

only kan goed gaan, maar is voor veel

Robert heeft inmiddels 225 klanten in

kennis bijhoudt. En je moet schakelen

klanten toch ingewikkeld. En een be-

zijn portefeuille, van wie het grootste

met specialisten: de accountant, de

middelaar wil zelf ook een goed advies

gedeelte ondernemer is of ondernemer

fiscalist, de vermogensbeheerder en

geven. Zeker een ondernemer wil naast

is geweest. Hij voelt zich bij de Rabo-

de estate planner. Het gaat erom dat

het advies niet nog zelf dingen hoeven

bank niet beperkt in de oplossingen die

je in overleg met de klant bepaalt welk

te regelen.”

hij zijn klanten kan aanbieden. “Onze

mandaat hij wil geven aan bijvoorbeeld

hypotheekoplossingen hebben uitste-

de vermogensbeheerder, die vervolgens

Met een jaarlijks telefoongesprek houdt

kende voorwaarden en hebben een

het plan verder invult. De planner is de

Robert Verberne de vinger aan de pols

marktconform tarief.”

regisseur van de financiële situatie van

bij klanten. “Zijn er drastische wijzi-

de ondernemer in privé.”

gingen, dan gaan we kijken of het plan

wilde ook graag met klanten in gesprek. Na het volgen van diverse praktijkgerich-

KRUISVERBANDEN

aangepast moet worden. Ik merk dat ondernemers eerder dan particulieren

Ondernemers zijn niet per definitie

ACCOUNTANTS

andere klanten dan particulieren, zegt

Financiële planning beslaat niet 100%

weken hebben er al vier gevraagd of het

Robert Verberne. “Hun financiële wen-

van Verbernes werkzaamheden. “Ik

verstandig zou zijn om de hypotheek-

sen en doelstellingen lijken grotendeels

geef klanten eerst een overzicht van

rente opnieuw vast te zetten.”

op die van particulieren; alleen is de

en inzicht in hun financiële situatie. Op

verbinding met de onderneming van es-

basis daarvan bepalen we samen of het

sentieel belang. Op allerlei onderdelen

opstellen van een financiële planning

is voor de ondernemer niets geregeld:

met deeladviezen nodig en wenselijk

denk aan arbeidsongeschiktheid, werk-

is. De laatste stap naar een financiële

zelf contact opnemen. De afgelopen


MIJN LIFE EVENT

HANS DE BRUIN (FFP FA RBC) IS DIRECTEUR-EIGENAAR VAN DE BRUIN ADMINISTRATIE & ADVIES IN GELDERMALSEN.

FINANCIEEL PLANNERS HELPEN KLANTEN BIJ FINANCIËLE LEVENSVRAGEN. IN DEZE EDITIE VAN DE RUBRIEK ‘MIJN LIFE EVENT’ BESCHRIJFT FINANCIEEL PLANNER HANS DE BRUIN EEN RECENTE CASUS. TIJDENS DE ROUTINE VAN EEN JAARLIJKSE BELASTINGAANGIFTE KOMT EEN BIJZONDERE VRAAG NAAR VOREN.

het perceel, voor eigen rekening, een

de, als de woning wordt bestemd voor

schuur en garage gebouwd.

eigen gebruik. Marianne blijkt bereid ook tegen 80% te verkopen wanneer

Henk heeft al een taxatie laten uitvoe-

de woning vervolgens aan Jaap wordt

ren. Maar gezien de Wajong-uitkering

overgedragen.

van Jaap is financiering volgens de bank onhaalbaar.

BEVOORDELEN

H

NIEUW TESTAMENT

De spaarzame Henk heeft zelf, naast

Zo geschiedt. Henk gebruikt de ver-

een eigen woning (met kleine hypo-

ruimde

theek), € 170.000 spaargeld. In zijn tes-

€ 100.000 en schenkt Jaap daarboven

tament heeft hij Jaap bevoordeeld ten

nog eens € 105.000. Het restant wordt

opzichte van zijn drie dochters. Immers,

omgezet in een lening. De looptijd wordt

hij ontvangt veel steun van Jaap: “Het is

zodanig vastgesteld dat een jaarlijkse

mijn beste maatje.”

schenking van € 5.000 aan Jaap vol-

enk (zo noemen we hem) is

schenkingsmogelijkheid

van

doende is om de annuïteit te betalen.

rond de zestig, gescheiden

De bevoordeling van Jaap bestaat uit

Om problemen bij overlijden van Henk

maar nu samenwonend met

een legaat van woning en inboedel

te voorkomen, ontvangt Jaap volgens

een vriendin. Hij heeft vier

tegen inbreng van 75% van de waarde.

een nieuw opgemaakt testament een

uitwonende kinderen: drie dochters en

Ik reken Henk voor dat het aandeel van

legaat ter grootte van de lening op het

zoon Jaap (35). De laatste heeft aange-

Jaap in het spaargeld van de boedel niet

moment van overlijden.

boren lichamelijke beperkingen. Jaap

genoeg is voor erfbelasting en inbreng

kan niet zo goed overweg met Henks

van 75%. Dat is schrikken, want Henk

Omdat er geen samenlevingscontract is

vriendin en woont al jaren bij oma, in

dacht het goed geregeld te hebben.

noch komt, nemen we ook op dat Henks

het ouderlijk huis van Henk.

vriendin bij zijn overlijden in zijn huidige woning kan blijven.

Oma is onlangs, vanwege haar gezond-

EEN OPLOSSING

heid, ingetrokken bij Marianne, de enige

Ik bespreek met Henk welk deel van

zus van Henk. Broer en zus hebben al

zijn spaargeld nog geen bestedingsdoel

ONBETAALBAAR

jaren een 50%-aandeel in hun ouder-

heeft. Ik stel hem een oplossing voor,

Hiermee

lijk huis, belast met vruchtgebruik van

waarin Jaap niet ná maar al vóór het

wensen gerealiseerd. Jaap blijft in het

moeder. Nu wil Marianne dit eigendom

overlijden van Henk wordt bevoordeeld

‘familiebezit’ wonen en Henk kan zijn

verzilveren en de woning gaan verkopen.

ten opzichte van zijn zussen.

hobby’s daar voortzetten. Een belas-

Maar Henk wil dat Jaap in het ouderlijk

zijn

Henks

voornaamste

tingbesparing van € 4.000 vindt Henk

huis blijft wonen. Dat huis heeft ook om

Stap één is overname van het aandeel

mooi meegenomen. Het advies is in zijn

een andere reden een hoge emotionele

van zijn zus in de ouderlijke woning.

ogen “goud waard”; hij noemt er helaas

waarde voor Henk. Hij brengt er veel

Conform de akte van vruchtgebruik

geen gewicht bij. Maar mijn gevoel is,

tijd door voor zijn hobby’s en heeft op

kan dat tegen 80% van de taxatiewaar-

naast de factuur, voldaan genoeg.


Speciaal katern FFP Congres 2015

Gecertificeerd financieel planners

G e l u k sv e r o o r z a k e r s b e t r e k k e n i n p r o c e s va n f i n a n c i ë l e p l a n n i n g

Van geluk naar financiële planning Algemeen wordt aangenomen dat geluk het hoogste doel van de mens is. De vraag is of financiële planning mensen kan helpen dit hoogste doel te bereiken? Financieel planner Tim van Dasselaar schreef een scriptie over het onderwerp. Want, zo zegt hij, alvorens over geluk te spreken, moet je eerst vaststellen wat geluk precies is. Kijkend naar het tegenwoordige consumptie-

komen, kun je helpen om een financiële

hangen in het hedonisme van de klassieke

mogelijk is om minder te werken. Hierdoor

strategie samen te stellen waardoor het

gedrag lijkt het alsof de mensheid is blijven

ontstaat meer vrije tijd, die aangewend kan

oudheid. Hierin stond ‘het genot’ centraal.

worden voor sociale contacten.

Echter, kortstondige bevrediging heeft niets

met geluk te maken. Geluk gaat, zo is de algemene overtuiging, over levensvoldoening,

Als je klanten helpt met het benoemen van

Of zoals Daniel Haybron het zegt: “Geluk is

gen. Door de doelen in het oog te houden en

hun doelen, kan dat optimisme teweegbren-

over de algemene waardering van het leven.

regelmatig aan de orde te stellen, cultiveer je

een plezierige emotionele staat”.

het optimisme: bijvoorbeeld een grote reis

maken met de kinderen. Deze positieve energie

Samengevat is een goed leven een leven

draagt bij aan het geluksgevoel.

waarbij alles in aanmerking is genomen: welzijn, zelfontplooiing en authentiek geluk.

Tim van Dasselaar

goed leven welzijn zelfontplooiing authentiek geluk Op geld waardeerbaar?

De (bewezen) geluksveroorzakers zijn onder

Terwijl hedonistische filosofieën juist geld

Geluk blijkt niet op geld waardeerbaar.

gebruiken om tot genot te komen. Financiële planning kan dan slechts tijdelijk genot leve-

ren, vluchtig en oppervlakkig zijn. Onderzoek

wijst uit dat boven een bepaald inkomen de bestedingen geen enkele invloed meer heb-

ben op het welzijn dat mensen ervaren. Ook blijkt dat als mensen ingrijpende gebeurte-

andere:

optimisme cultiveren, niet tobben,

vriendelijk zijn,

sociale relaties koesteren,

coping strategieën ontwikkelen, leren vergeven,

flow-ervaringen versterken, genieten van het leven,

nissen meemaken die positieve of negatieve

uiteindelijk toch weer uitkomen op hun

Voorbeelden financiële planning

Uit onderzoek volgt ook de conclusie dat

Door de oorzaak van het tobben weg te

gevolgen hebben op het geluksniveau, zij genetische geluksniveau.

onze geluksemotie wordt opgebouwd uit

drie elementen: 10% leefomstandigheden, 50% aanleg en 40% bewust gedrag. En welke activiteiten hebben daarbinnen een positieve

uitwerking op het geluksniveau van mensen?

engagement voor je doelen.

Klanten kunnen tobben over hun financiën.

nemen, wordt het tobben minder. Hierdoor neemt het geluksgevoel toe.

Klanten die behoefte hebben aan sociale con-

tacten maar daaraan door drukte niet toe-

Persoonlijke geluksstrategie

Het idee is om de geluksveroorzakers in te delen in de verschillende fasen van het

financiële planningsproces.‘Niet tobben’ valt

in een ander deel van het planningsproces dan bijvoorbeeld ‘engagement voor je doelen’.

Het wijst zich eigenlijk vanzelf. Afhankelijk van waar de klant zich toe aangetrokken voelt,

kies je de geluksveroorzakers. Zo ontwikkelt zich voor iedere klant een persoonlijke geluksstrategie.

De kern van financiële planning blijft onver-

anderd. Je zoekt aansluiting bij de persoonlijke wensen van de klant. Je helpt de klant te ontdekken wanneer hij zijn leven kwalificeert als ‘goed leven’, wat voor hem welzijn

betekent en geluk. Deze wensen blijken in dit

proces niet meer van hedonistische aard. De financieel planner vertaalt zulke wensen, zoals altijd, naar een financiële strategie.

En dan kom je van geluk naar financiële planning.

www.ffpcongres.nl • oktober 2015 • 15

Op zoek naar onderscheid in echtscheidingsadvies? Elk jaar stranden in Nederland meer dan 30.000 huwelijken. Voor de betrokkenen een emotioneel ingrijpende gebeurtenis, die ook financieel verstrekkende gevolgen kan hebben. Een financieel planner met verstand van echtscheidingen is dan van grote betekenis. Word daarom RFEA! De afgelopen jaren hebben veel (financiële) adviseurs zich op ‘de markt voor echtscheidingen’gestort, rijp én groen. Het kwaliteitsniveau van het advies loopt sterk uiteen.Voor consumenten is het moeilijk om vooraf vast te stellen of een adviseur de benodigde deskundigheid en ervaring in huis heeft. Deskundige financieel echtscheidingsadviseurs kunnen zich profileren via het Register Financieel Echtscheidingsadviseur (RFEA). Die registratie biedt consumenten de zekerheid van een goed advies. Immers, een RFEA-adviseur: heeft een onafhankelijk examen afgelegd, een gedragscode ondertekend, en voldoet aan de eisen van de permanente educatie. Het Register Financieel Echtscheidingsadviseur bestaat uit twee delen, de RFEA particulier en de RFEA ondernemer. Voor beide delen is een apart examen vereist.

Scheiden is emotie en scheiden is veel regelen. Rust, overzicht en de juiste beslissingen zijn dan gevraagd. Word als financieel planner een herkenbaar specialist! Word RFEA!

www.rfea.nl RFEA: De Financiële Experts onder de Echtscheidingsadviseurs

‘Verantwoord beleggen is het nieuwe normaal’ Financiële planning draagt bij aan levenskwaliteit. Die levens-

rendement biedt dat ver boven het rende-

kwaliteit is voor een belangrijk deel maakbaar door te investeren

ment op spaargeld ligt.”

in de eigen leefomgeving, vindt Els Ankum-Griffioen, Senior

Herkenning

Manager Business Development and Investor Relations bij Triodos

Met beleggen dicht bij huis, in concrete pro-

Investment Management.“Verantwoord beleggen in de eigen leef-

obligaties kan voor de langere termijn een

omgeving biedt zowel financieel als maatschappelijk rendement.”

jecten en ondernemingen, via aandelen of

gezond financieel en maatschappelijk rendement worden behaald. “In beleggen en

financiële planning kun je veel beter aan-

sluiten bij maatschappelijke ontwikkelingen,

Dat financieel en maatschappelijk rende-

zoals duurzame energie, ouderenzorg, robo-

ment uitstekend samengaan, tonen de

tisering, maar ook eenzaamheid. Dat zijn

projecten en organisaties waar Triodos

elementen die een klant herkent en niet ver

Investment Management voor professionele

weg staan. Het is veel beter om te investeren

en particuliere relaties in belegt. Dat zijn bij-

in iets wat veel mensen bezighoudt. Bij een

voorbeeld projecten die het gebruik van her-

terugtredende overheid moeten particulieren

nieuwbare energie stimuleren en daarmee

bovendien verantwoordelijkheid nemen. Dat is

de lokale werkgelegenheid bevorderen. Of

aan het gebeuren,het is het nieuwe normaal.”

projecten die zich richten op energiezuinige bouw en daarmee de financierbaarheid van woningen, scholen en zorginstellingen ver-

Omdenken

aan levenskwaliteit in de breedste zin. “Een

een financieel plan, zegt Ankum. “Een van de

Duurzaamheid kan een grote rol spelen in

sterken. Allemaal projecten die bijdragen

grootste kostenposten van consumenten is

belangrijke bijkomstigheid van dit soort

bijvoorbeeld de energierekening. Nu zijn er

directe beleggingen is dat ze betrekkelijk

woningen die duurzaam energie opwekken,

ongevoelig zijn voor het beurssentiment. Ze zijn daarmee over het algemeen beduidend

minder volatiel dan participaties in internationale beursgenoteerde ondernemingen.” Gezond verstand

Beleggen met maatschappelijke impact, of verantwoord beleggen, maakt steeds meer

opgang onder professionele en particuliere beleggers. “Dat is niet eens altijd ethisch ge-

motiveerd, maar doorgaans een kwestie van

gezond economisch verstand”, zegt AnkumGriffioen.“De trend van beleggen met impact is feitelijk een terugkeer naar het oorspronke-

Els Ankum-Griffioen

geïnvesteerd in concrete ondernemingen en

projecten die commercieel verantwoord bijdragen aan verbetering van de levenskwaliteit

van mensen.“Of dat nu is door betere gezond-

heidszorg, grotere kansen op zelfontplooiing door beter onderwijs of een gezondere leefomgeving. Het doel van beleggen is daarbij

vanzelfsprekend het behalen van zowel

financieel als maatschappelijk rendement. Zo verstrekt bijvoorbeeld Triodos Cultuurfonds

lijke doel van financiering en belegging”,

leningen aan Nederlandse theaters, musea

kapitaal stellen dit tegen een redelijke prijs

ment ver boven staatsobligaties, terwijl de

betoogt ze. “Partijen met een overschot aan

beschikbaar aan partijen die daarmee activiteiten ontplooien die ten goede komen aan mens, milieu en maatschappij.”

Impactbeleggen houdt dan ook direct verband

met de reële economie: er wordt immers

en ateliers en biedt het daarbij een rendeportefeuille gemeentelijke garantie of hypo-

thecaire zekerheden heeft. Een ander voorbeeld is Triodos Vastgoedfonds, dat met

verduurzaming en verhuur van bijzondere

Nederlandse kantoorpanden een dividend-

zodat je energierekening tot nul wordt gereduceerd. Dat is interessant voor starters,

want die houden zo geld over waardoor ze wél een hypotheek kunnen sluiten. Dat is omdenken: duurzame energie helpt je zo aan

een huis. Je kunt geld vrijmaken en anders besteden.Als financieel planner kun je klanten

op die manier laten zien dat er een breed scala aan kansen en mogelijkheden is.”

EXPERT MEETI NG

Triodos Investment Management verzorgt

tijdens het FFP Congres een Expert Meeting over duurzaam beleggen. Els Ankum-

Griffioen laat zien hoe rendement, financieel én maatschappelijk, in Nederland voor het oprapen ligt. Els is ruim 20 jaar actief in

het beleggingsvak en ontwikkelt bij Triodos institutionele beleggingen in impact beleg-

gingsthema’s (www.triodosvooradviseurs.nl).


L e x va n d e n E l s e n , m a n a g e r d e a l e r d e v e l o p m e n t L o u w m a n & Pa r q u i ( To yo ta )

‘Alles draait om de perceptie van de klant’ Als je echt tevreden klanten wilt, moet je aansluiten op hun emotie. Dat is de boodschap van Lex van den Elsen, manager dealer development bij Toyotaimporteur Louwman & Parqui. De autofabrikant heeft inmiddels al tientallen jaren ervaring met het inspelen op de wensen van de klant.“Bepaal waar je voor staat en maak dat tastbaar”, is één van Van den Elsens tips. “Als je de klant als vertrekpunt neemt, is het goed om te

Zo zal een patiënt een chirurg met onverzorgde handen

punt bij alles wat we doen. Qua klanttevredenheid stond

gebruikt om de kwaliteit te bepalen.Want hij kan zelf niet

kijken hoe klanten besluiten nemen. De klant is het vertrek-

Toyota decennialang op nummer één. Maar terwijl de

klanttevredenheid steeg, daalde juist de loyaliteit.Wij zijn in 2010 gaan onderzoeken hoe dat kwam. En daaruit bleek dat we bij het vragen naar klanttevredenheid te veel een beroep deden op de ratio: de linker hersenhelft. Je

gaat bij jezelf na of je tevreden bent. Dat is een rationele Lex van den Elsen

analyse. Eigenlijk vroegen we of de klant onze processen

wilde controleren: of de auto op tijd was geleverd, of hij koffie had gekregen, of de auto geen mankementen ver-

beoordelen of hij al dan niet goed is geopereerd. Bij

Toyota maken we kwaliteit tastbaar door van tevoren te

vertellen wat we gaan doen en achteraf te vertellen wat we gedaan hebben. We laten de onderdelen zien die we

vervangen hebben. De klant krijgt dan een veel beter gevoel bij wat je doet. Als financieel dienstverlener zul je dus zelf moeten bepalen waar je als dienstverlener voor staat. Maak dat tastbaar.”

Dan komen heel andere argumenten naar boven. Mensen

Jullie definiëren piek- en eindmomenten in het klantproces. Wat houdt dat precies in?

beslissingen geeft de emotie uiteindelijk de doorslag.

een klant altijd onthoudt. Zo heb je bij het kopen van

toonde.Terwijl je moet vragen waaróm die klant tevreden is. nemen 85% van hun besluiten onbewust. Van je bewuste

‘Op piekmomenten moet je meer doen dan de klant verwacht’

niet hoog waarderen: dat zijn tastbare elementen die hij

Dus dat is veel belangrijker dan de rationele kant.”

Hoe zorg je dan dat je de emotionele snaar raakt bij de klant?

“Klanten vinden kwaliteit altijd het belangrijkste bij dienst-

verlening. Dan volgen betrouwbaarheid,empathie,snelheid van handelen en de zogeheten tangibles: de tastbare aspecten. Maar bij een dienstverlener is de kwaliteit niet

te meten. De klant gaat dan andere argumenten zoeken.

18 • oktober 2015 • www.ffpcongres.nl

“In elk proces, elke customer journey, zijn er ervaringen die een huis bijvoorbeeld het bezichtigen van de woning, de

sleuteloverdracht en het moment dat de hypotheek rond is. Dat zijn piekmomenten in de klantbeleving. Mensen onthouden alleen hoe zij zich voelen bij die piekmomen-

ten en aan het eind.Wij hebben daar veel van geleerd. Op de piek- en de eindmomenten kun je waarde toevoegen. Voor de klant is bijvoorbeeld het afhalen van de auto hét piekmoment. Voor de verkoper is dat juist het

moment dat de klant besluit de auto te kopen. Daar zit

STUDIO NNEK

Vermogensbeheerder NNEK is hoofdsponsor van

het FFP Congres. NNEK/Fondsenplatform richt op 8 oktober een speciale ‘Vermogenslounge’ in op het informatieplein.

In die lounge zal ook een studio staan. Financieel planners kunnen daar ter plekke een video laten opnemen, waarin zij zich in interviewvorm kort en krachtig presenteren. De video kan in de

(advies)praktijk worden ingezet, bijvoorbeeld op de zakelijke website en in social media.

In zo’n winkel word je als klant in de watten gelegd, waan-

zinnig! Voor een koffiecupje van 39 cent. Bij een Apple-

store ga je ook met een glimlach weg. Maar bij een gemiddelde autodealer ga ik met een chagrijnig gezicht

naar buiten. Terwijl ik daar tienduizend euro neerleg. Je benchmark bestaat niet uit je branchegenoten, maar uit alle andere bedrijven. Als mijn wasmachine stuk gaat, mail ik Coolblue en ik heb meteen antwoord. De volgende

ochtend staat er een nieuwe wasmachine. Als ik een dealer

mail, hoor ik twee dagen niks. Bij Toyota zijn we nu de reactietijd op e-mails aan het terugbrengen tot maximaal vier uur. Want dat is wat de klant verwacht.”

Wat de klant niet verwacht, is tekortkomingen in het product. Hoe gaat Toyota daarmee om?

‘Nog weinig financiële dienstverleners houden zich bezig met de customer journey’

“Wij hebben een aantal keren te maken gehad met een recall. Wij melden dan de klant dat er iets hersteld moet een emotioneel gat tussen. De verkoper moet zien aan te sluiten op de klantervaring. Dat doen we door de klant mailtjes te sturen waarin we aftellen tot de dag dat de

auto er is en door bij het ophalen wat extraatjes te geven. Op andere piekmomenten moet je zorgen dat je meer

doet dan de klant mag verwachten, want dan bereik je hem het best. Maar dan moet je wel weten wat die momenten zijn.”

worden. We doen dat niet stiekem, zoals sommige andere

automerken. Die verhelpen het euvel dan tijdens een

onderhoudsbeurt. Maar doordat wij er open over zijn, stijgt juist onze betrouwbaarheid. Alles gebeurt bij ons

vanuit een cultuur waarin productverbetering en respect voor de klant centraal staan. De klant stuurt ook ons productieproces: elke 56 seconden wordt er een Toyota verkocht, dus elke 56 seconden rolt er bij ons een auto van de band. Dat is optimaal produceren.”

Hoe springen financieel dienstverleners in op die momenten?

En dat draait weer om keuzes maken.

Die zijn op geen enkel moment aanwezig in piekmomen-

Het gaat er niet om wat je doet, maar hoe je het doet. En

“Ik weet dat geldverstrekkers dat nog veel te weinig doen. ten. Sommige partijen hebben daar iets aan gedaan, bij-

voorbeeld door de klant direct een sms’je te sturen als de lening akkoord is. Of door een foto van de woning op

canvas aan te bieden als de akte passeert bij de notaris.

Dat is waarde toevoegen op de piekmomenten van de

klant. Die dingen stralen ook af op de adviseur. De lage hypotheekrente is nu een heel goede aanleiding om de

klant iets extra’s te bieden. Een ander voorbeeld: ik kreeg een week voor mijn vakantie een mailtje van mijn reis-

organisatie met informatie over de streek waar ik naartoe ging. En de dag van tevoren een mailtje met ‘goede reis!’

Dat zijn dingen die je kunt inprogrammeren, maar op mij

komt het heel aardig over. Zo’n reisorganisatie denkt na over mijn customer journey. Ik denk dat er nog weinig financieel dienstverleners zijn die zich daarmee bezighouden.”

Dus de lessen leer je van bedrijven uit een andere sector?

“We gaan steeds meer naar een beleveniseconomie toe. Onbewust vergelijken wij alles met elkaar.Kijk naar Nespresso.

“Je moet zorgen dat je zichtbaar bent. Alles draait om de perceptie van de klant. Je moet kiezen waar je voor staat.

belangrijker nog: waarom! Dat is de vraag die je als eerste moet beantwoorden: waarom moeten klanten bij mij komen? Wat voeg ik toe? Een van de dingen die we bij Toyota belangrijk vinden, is dat de klant zich zo plezierig

mogelijk van A naar B moet kunnen verplaatsen. Daar komt het woord auto niet in voor.”

NNEK MEESTERKLAS

NNEK is hoofdsponsor van het FFP Congres. De vermogensbeheerder gelooft in de belangrijke rol van een financieel planner. Vanuit deze visie organiseert NNEK op

donderdag 29 oktober zijn jaarlijkse Meesterklas. Met een meesterlijk programma

inspireert NNEK financieel planners om hun rol als planner te finetunen. Leer meer over emotionele piekmomenten bij de presentatie van Lex van den Elsen, of laat je inspireren door TED-topspreker Jimmy Nelson, managementcoach Sean Weafer en Wim Anker van Anker&Anker Advocaten. Verrassende sprekers, maar zoals Lex al

stelt, bestaat je benchmark niet uit branchegenoten alleen. Er valt veel te leren van andere organisaties.

Kijk voor uitgebreide informatie op www.nnek.nl/vooradviseurs en meld je direct aan!


Ve r e n i g i n g D e S c h e i d i n g s p l a n n e r m e t 7 5 v e st i g i n g e n i n N e d e r l a n d

‘Emotie rond een scheiding altijd onderschat’ Binnen het life event ‘Relatie’ is de scheiding de belangrijkste prikkel voor consumenten om een financieel planner in te huren. De vraag is groot. Maar begeleiding van scheidende partners vergt bijzondere competenties, benadrukt Léon Slijkerman van de vereniging De Scheidingsplanner. “Scheidingsplanning vergt volledige toewijding. Dit vak doe je er niet zomaar even bij.” Een financieel planner is natuurlijk financieel

De Scheidingsplanner laat zich voorstaan op

ceerd financieel planner. “ Cijfermatig goed

ben we modellen beschikbaar, met een

heldere taal. “Voor het Scheidingsplan heb-

kundig, weet Slijkerman, zelf ook gecertifi-

duidelijke structuur, compleet met tips over

onderlegd zijn is aardig, maar je moet ook

zaken als testamenten en de belastingaan-

kunnen omgaan met de heftige emoties die

gifte.” Slijkerman wijst erop dat het opstellen

spelen rond een echtscheiding. De praktijk

van zo’n plan minder eenvoudig is dan het lijkt.

bewijst dat die emotionele component vaak

“In de praktijk zien veel adviseurs afspraken

wordt onderschat. Het is even wat anders

over het hoofd over onderwerpen die pas jaren

dan een hypotheekadvies.”

later naar boven komen. Dat kan tot onnodige problemen tussen ex-partners leiden.”

Combinatie

Léon Slijkerman is voorzitter van De Scheidingsplanner, gestart als franchiseorganisatie maar nu een vereniging van samenwerkende

Léon Slijkerman

scheidingsspecialisten. De Scheidingsplanner

wil één van de partners scheiden en is com-

aangesloten leden zijn gecertificeerd: FFP,

daarom hoofdzakelijk gericht op de ‘schei-

heeft in Nederland circa 75 vestigingen. Alle

RFEA (Register Financieel Echtscheidings-

adviseurs) of MfN (Register Mediator).

“Scheidingsplanners combineren mediation met financiële expertise.”

Die combinatie ontbreekt bij advocaten en

mediators: de één kan het niet, de ander mag het niet. “Terwijl 80% van de scheiding over de financiën gaat”, aldus Slijkerman. “Als het

stof is neergedaald, resteert onzekerheid over de nieuwe toekomst. En die is vooral afhankelijk van financiële (on)mogelijk-

heden. Concrete vragen zijn er omtrent het

huis, de kosten van de kinderen tot en met de dagelijkse boodschappen. In dat financiële

stuk proberen wij zo snel mogelijk inzicht en duidelijkheid te verschaffen. Dat voorkomt veel ruis en stress.” Scheidingsplan

“We richten ons primair op scheidingen in

overleg”, vervolgt Slijkerman. “Maar meestal

municatie heel lastig.” Het eerste gesprek is dingsboodschap’ en het creëren van wederzijds begrip door middel van mediation.

Vervolgens wordt een ‘Scheidingsplan’ opgesteld: een compleet, overzichtelijk en lees-

Kwaliteit

Leden van De Scheidingsplanner hebben bij

voorkeur geen Wft-vergunning voor bemiddeling in financiële diensten. Slijkerman: “Bij

de begeleiding van een echtscheiding is onafhankelijkheid naar alle partijen cruciaal. Je loopt het gevaar van belangenverstrengeling; het is beter daarvan weg te blijven.”

baar document, waarin alle financiële, fiscale

Elke planner krijgt één keer per jaar, namens

Scheidingsplanners werken bij voorkeur alle

op bezoek. Die visitatie is niet bedoeld om tot

en juridische onderwerpen aan bod komen.

zaken zelf uit. Voor het indienen van het for-

mele echtscheidingsconvenant wordt lokaal met advocaten samengewerkt. “In sommige gevallen schakelen we een extern specialist in, een pensioenadviseur bijvoorbeeld.”

de vereniging, een onafhankelijk deskundige het oordeel ‘goed’ of ‘fout’ te komen, maar

om aanbevelingen te doen ter verbetering

van de adviespraktijk. “Dat doel beogen we ook met intercollegiale toetsing van dossiers. We streven naar hoge kwaliteit.”

EXPERT MEETINGS OVER ECHTSCHEIDING Het twintig Expert Meetings tellende aanbod van het FFP Congres bevat op 8 oktober

twee sessies met echtscheiding als hoofdonderwerp. In ronde 2 (van 12.00 tot 12.45 uur) draait

het om echtscheiding en de particulier. Financieel planner en scheidingsmediator Rik Smit geeft, mede namens het Register Financieel Echtscheidingsadviseur (RFEA), antwoord op de vraag wat je moet weten van alimentatie, alvorens je daar als FFP-lid aan te wagen? In ronde 3

(van 14.00 tot 14.45 uur) spreekt Tjibbe Boringa onder de titel ‘Echtscheiding en ondernemer : Wat kan helpen?’ De Scheidingsplanner is aanwezig met een stand op het informatieplein.



Programma FFP CONGRES 2015 08:00 - 09:00 English

breakfast

14:00 - 14:45

09:00 - 10:00

09:45 - 10:45

‘Make 2016 your

plein

Michelle Hoskin best year ever!’

10:45 - 11:30

Pauze op het

Meetings

Expert

15:25 - 15:40

15:40 - 16:10

Informatie-

plenair

deel 1

Pauze op het

Meetings

plein

Opening

programma

11:30 - 12:00

Ronde 1

14:45 - 15:25

Ronde 3 Expert

Informatie-

12:00 - 12:45

12:45 - 14:00

12:50 - 13:30

Informatie-

Meeting

Ronde 2

Lunch op het

plein

Meetings

plein

16:10 - 17:00

17:00 - 17:40

over geluk

deel 2

Informatie-

Verkiezing

Guy van Liemt

finale

en financiën

Expert

Verkiezing finale

Expert Lunch

Morningstar

17:40 - 20:00 Borrel en diner op

Informatieplein

Partners FFP CONGRES 2015



S l o t r o n d e o p F F P C o n g r e s : st e m p u b l i e k t e lt v o o r e e n d e r d e m e e

Wie wordt FFP Financieel planner van het Jaar 2015? De drie finalisten van de Verkiezing ‘FFP-Financieel planner van het Jaar 2015’ gaan tijdens het FFP Congres in een slotronde uitmaken wie de opvolger wordt van Alex Erlings. De winnaar wordt mede bepaald op basis van de publieksstemming. Dit jaar telt de stem van de jury dubbel en

af. Aan de dubbele stem van de jury wordt

die van het publiek één keer. De jury geeft

dan de stem van het publiek toegevoegd.

een oordeel over een door de finalisten opgesteld financieel plan. De criteria daarbij zijn:

Meerwaarde

helderheid en begrijpelijkheid. Aan de uit-

lang het gezicht van financieel plannend

tegemoetkomen aan wensen van de klant,

De winnaar van de Verkiezing is een jaar

werking van dit financieel plan is een (fictief)

Nederland. Naast de roem en een onbetaal-

klantgesprek voorafgegaan.

baar mooi visitekaartje krijgt de winnaar een persoonlijke vaardigheids- en ondernemers-

Het plan en het gesprek vormen de ingre-

training door een topcoach. De titel ‘FFP-

diënten voor de tweede ronde van de Ver-

Financieel planner van het Jaar’ heeft Alex

kiezing ‘FFP-Financieel planner van het Jaar’. Aan ronde 2 hebben negen gecertificeerd

Erlings, de winnaar van 2014, erkenning en

financieel planners meegedaan. Zij hadden

Na ronde 2 blijven er drie finalisten over. Op

beste afgelegd. De negen deelnemers aan

het FFP Congres in Nieuwegein de slotronde

in ronde 1 de inhoudelijke meerkeuzetoets als ronde 2 van de Verkiezing ‘FFP-Financieel planner van het Jaar 2015’ zijn:

Dennis Bouman,

Muriel Palm-Kamsma,

Tabitha Rozeboom-Bos, Ivar Sidler,

Artur Stadhouders, Bas Teuwsen, Mark Tinke,

Heidi Wullink-Fierkens en Berry van Zuidam.

donderdag 8 oktober werkt dit drietal tijdens

een zekere status gebracht. “Dat merk ik bijna dagelijks, nu ik bij Hoffelijk Financieel

veel trainingen geef aan financieel planners en andere professionals.”

‘TIPS, TOPS EN VALKUILEN VOOR DE FINANCIEEL PLANNER’

Onder die titel verzorgt Dukers & Baelemans een Expert Meeting tijdens het FFP Congres. Specialisten van het opleidingsinstituut jureren al drie jaar bij de Verkiezing van de ‘FFPFinancieel planner van het Jaar’. De ervaringen die Dukers & Baelemans daarbij heeft

opgedaan gebruikt Diana Dutilh-Dumas in haar presentatie over het maken van een helder financieel plan en de adviesfases inventariseren en analyseren. Diana (FFP en CPC) is

mede-eigenaar van advieskantoor Dutilh & Bloys en kerndocent bij Dukers & Baelemans. Meld je aan op www.ffpcongres.nl


Vereniging Life Planners Nederland AP Support

De Scheidingsplanner RFEA

Vermogenslounge NNEK en partners

C AT E R I N G P L E I N

Ortec Finance

Triodos IM Hypotrust BAVAM Onderlinge ‘s-Gravenhage

OHV Vermogensbeheer

Bâloise Vie Luxembourg

Capital at Work

Nationale Hypotheekbond

C AT E R I N G P L E I N

Think ETF’s

Event Hall

Figlo

SNS

Doorgang naar

Informatieplein FFP CONGRES 2015 Dukers & Baelemans

Doorgang naar Grand Hall

Movir

De ScheidingsDeskundige NIBE-SVV

FFP

Expert Meetings FFP CONGRES 2015 09:00 - 10:00 Ontbijtsessie

12:00 - 12:45 Ronde 2 Expert Meetings


Ontbijtsessie:

Thema Coach

Thema Coach

Make 2016 your best year ever! Michelle Hoskin


Thema Coach

VOORSPRONG IN GELUK met Persoonlijke Financiële Stijlen

Marja Harrijvan CFP FFP Thema Samenwerking

Actualiteiten Estate Planning

Financial Lifeplanning: er is meer dan alleen geld

Thom Boot Thema Samenwerking

Diana Dutilh-Dumas FFP CPC Thema Samenwerking

Pensioen in eigen beheer: recht, verwachting of toch niets?

Drs. L.P.D. (Bert) Faber Thema Ondernemer

Waardecreatie in het familiebedrijf: bron van geluk voor ondernemer en adviseur

Mr. Chanien G.C. Engelbertink Thema Ondernemer

Jurgen Geerlings Thema Investeren

Een financiële levensbalans voor geluk

Henriëtte Prast Thema Investeren

Wie is De Slimste Belegger?

Willem Herman van der Wal Thema Rendement

Vorm of inhoud? Hoe help jij jouw klant aan goed vermogensbeheer? Prinsjesdag 2015: Het begin van de verandering

Mark Dukers, Martijn Peeters, Hans Dekker, Rafik el Fathi & Fatiha Mouhoul

Adviser as Alpha: ‘De toegevoegde waarde van de adviseur’

Koen Hoogenhout Thema Rendement

Duurzaam beleggen - het nieuwe normaal

Els Ankum-Griffioen Thema Delen

Jean Paul van Bavel Thema Delen

Tips, tops en valkuilen voor de financieel planner

Wat moet je weten van alimentatie, alvorens je daar als FFP-lid aan te wagen? Rik Smit FFP

12:45 - 13:30 Expert Meeting Lunch

Expert Meeting Lunch

Financial planning en beleggen: de rol van de adviseur

Help uw klanten optimale beslissingen te nemen met Goal-Based Financial Planning

Ronald Janssen Thema Ondernemer

De rol van het inkomen in de AOV: klantbelang en verzekerbaar belang

Drs. Gerrie Woltjer & Klaas Bontsema Thema Investeren

Investeren in geluk door beleggen met verstand: de psychologie van het beleggen.

Leo Niers Thema Rendement

Stappenplan naar een efficiënte beleggingsportefeuille

Martijn Rozemuller Thema Delen

Echtscheiding en ondernemer: Wat kan helpen? Tjibbe Boringa

Hermen Molendijk



R i c h a r d Ko u d i j s va n s o f t wa r e o n t w i k k e l a a r F i g l o :

‘Meer vraag naar betaalbaar en periodiek vermogensadvies’ De spaarrente is extreem laag en pensioen lijkt steeds meer een individuele aangelegenheid te worden: de gemiddelde consument krijgt steeds meer behoefte aan een vermogensadviseur die kijkt naar de mogelijkheden om met beleggingen een (pensioen)kapitaal op te bouwen. Een ontwikkeling om rekening mee te houden, vindt Richard Koudijs, business manager Intermediair bij softwareontwikkelaar Figlo.

Richard Koudijs

Volgens Koudijs gaat de vraag naar betaal-

een streepje voor op de grote banken en ver-

die er komen, of al zijn. De klant wil kunnen

toenemen. “Pensioenregelingen versoberen,

wat je nodig hebt om je doelkapitaal te

controleert of hij de juiste keuze heeft

baar vermogensadvies de komende jaren flink

de overheid trekt zich terug en de fiscale facilitering van pensioen wordt steeds minder

aantrekkelijk. In de Verenigde Staten moet

zekeraars. “Daar kun je online wel berekenen

halen, maar de tools om het doelkapitaal te bepalen ontbreken vaak.”

iedereen al voor zijn eigen pensioen zorgen:

Verreweg de meeste mensen weten niet

zijn eigen potjes met geld managen. De

ervaring is dat de gemiddelde consument

die kant gaan we hier ook op. Iedereen moet

consument is steeds vaker op zichzelf aangewezen. Wij verwachten dat de adviesmarkt dan ook steeds meer richting vermogensadvies zal gaan.”

Consumenten zullen uit eigen beweging meer

welk doelkapitaal zij nodig hebben: “Mijn geen flauw idee heeft van zijn netto-inkomen

vanaf pensioendatum, laat staan dat hij weet

hoeveel kapitaal hij nodig heeft voor een

comfortabel pensioen. Daar ligt een grote rol voor de financieel planner.”

naar vermogensadvies gaan vragen, denkt

Nu worden financiële zaken steeds meer

het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP)

seur zal de spil blijven”, is de overtuiging van

Koudijs. Hij verwijst naar een onderzoek van met de titel ‘Pensioenen: solidariteit en keuze-

vrijheid’. Daarin wordt gesteld dat consu-

rechtstreeks en online geregeld.“Maar de adviKoudijs. “Ondanks de online adviesstraten

menten meer keuzevrijheid willen bij het het pensioen een meer individueel vraagstuk

€ 107.519 90%

wordt,zal de klant er meer bij betrokken willen

€ 150.000

€ 206.925 10%

6

dende fase van het advies via de webcam laten verlopen.” Visueel

Om vermogensadvies en beleggen inzichte-

lijker te maken voor de klant,heeft Figlo de ‘Doelmonitor’ als hulpmiddel toegevoegd. “Zodat

de adviseur op een begrijpelijke manier kan laten zien wat de effecten zijn van meer of

minder risico nemen op het bereiken van het doelkapitaal. Die verschillen worden op

De monitor kan worden ingezet op bestaande

beleggingsportefeuilles, gekoppeld aan bij-

2

5 4

Huidig

Voorgesteld

Risicobereidheid

of het doel gehaald gaat worden. Je kunt ook Hoog

Laag

1

gen daarbij hoort. Daaraan wordt een lange-

Volgens Koudijs heeft de adviseur daarbij

lagere kosten. Je kunt bijvoorbeeld de afron-

leggingshorizon. Vervolgens kun je monitoren

47%

met werken op zijn 67e. De eerste stap is dan

lukken om het doelvermogen te bereiken.”

persoonlijk en webcamadvies zorgt voor

laten zien op basis van doelvermogen en be-

Kans:

plan, zegt Koudijs. “Stel: de klant wil stoppen

klant kan de adviseur dan kijken of het gaat

steeds meer naar vraagt. De combinatie van

renterekening.“Je kunt als adviseur scenario’s

Vermogensadvies bestaat uit een stappen-

termijnplanning gekoppeld. Samen met de

zegt Koudijs. “Ook omdat de consument er

voorbeeld een beleggingsrekening of een lijf-

Adviseur blijft spil

Vervolgens is te berekenen welk doelvermo-

nemende mate toegepast door adviseurs,

consument inzichtelijk gemaakt.”

zijn.”

om te kijken welk inkomen hij nodig heeft.

gemaakt.” Wel wordt webcamadvies in toe-

een visueel ondersteunende manier voor de

Eindkapitaal

beleggen voor hun aanvullend pensioen.“Als

terugvallen op een financieel planner die

afzonderlijke beleggingselementen invoeren, zoals een pakket aandelen in Ahold of een

specifiek fonds. Door het aanpassen van ver-

schillende schuiven wordt het effect van andere beleggingskeuzes duidelijk gemaakt. Dit is een vernieuwende manier van presenteren. Dat spreekt meer tot de verbeelding.”


Word ook Scheidingsplanner! Het maken van goede financiële afspraken blijkt vaak het grote twistpunt bij een (echt)scheiding. Steeds meer aanstaande ex-partners hebben behoefte aan deskundig en objectief financieel advies én concrete ondersteuning. Dat alles biedt De Scheidingsplanner. Werk aan de winkel Het aantal (echt)scheidingen is - ondanks het aantal afnemende huwelijken - al jaren gelijk. Ook eindigen steeds meer samenlevingsverbanden in een scheiding. Een groeiend aantal scheidende (echt)paren wil de scheiding in goed onderling overleg regelen. Zij zijn bereid daarvoor - tegen betaling - gespecialiseerd advies in te winnen. Meedoen? Vereniging De Scheidingsplanner is op zoek naar ondernemende Scheidingsplanners. Als financieel planner én Scheidingsplanner is het je missie om (echt)scheidende partners te helpen bij de financiële afhandeling van hun (echt)scheiding. Kernbegrippen daarbij zijn: deskundigheid, objectiviteit, integriteit, empathie, moraal en fatsoen.

Je kunt rekenen op: stevige marktpositionering (uniforme uitstraling en landelijke naamsbekendheid); startersbegeleiding op vestigingsniveau; zeer uitgebreid opleidings- en trainingsaanbod; een compleet huisstijlpakket; een prospectgenererende website met meer dan 7.000 unieke bezoekers per maand; complete extranetomgeving met alle benodigde werkmodellen, kennisdatabank, etc.; deskundige marketingondersteuning; extra tools, zoals het boekje ‘Een nieuwe start…’

Contact: Tel: 085-487 12 00 E-mail: [email protected]

scheidingsplanner.nl

LEO N I ERS, TRAI N ER B IJ VERMOGENSB EH EER DER FRAN KLI N TEMPLETON I NVESTMENTS

‘Voorkom kuddegedrag!’ “Doe nooit met de massa mee.” Dit citaat is van wijlen Sir John Templeton, oprichter van de Templeton-organisatie en algemeen beschouwd als een van de meest wijze en gerespecteerde beleggers ter wereld. Templeton zag in zijn tijd al in dat het een slechte beleggingsstrategie is om de kudde te volgen. Het leidt tot lage rendementen. Als je dezelfde effecten koopt als andere mensen, krijg je dezelfde resultaten als anderen. Het is onmogelijk om een beter resultaat te krijgen, tenzij je iets anders doet

Wat beleggers nodig hebben, is een heldere geest en een beetje durf.

dan de meeste anderen. Kopen wanneer anderen wan-

Steil omlaag, steil omhoog

gretig kopen vergt veel discipline. Maar het levert uitein-

aanmerkelijk hogere rendementen behalen dan bij sparen

hopig aan het verkopen zijn en verkopen wanneer anderen delijk de grootste beloningen op. Comfortabel

Kuddegedrag is een psychologisch fenomeen. De meeste beleggers voelen zich meer comfortabel om te handelen

met de consensus van een groep. Als de meerderheid van de mensen een bepaalde beslissing neemt, voelt dat vanzelfsprekend als het juiste besluit. Zelfs als de beslissing

Wij zijn van mening dat beleggers in aandelen en effecten

in een tijd van lage rente, ondanks alle crises op de lange termijn. De reden is dat de koersen van beursgenoteerde

aandelen over het algemeen na de crises bijna altijd weer exorbitant zijn gestegen. Beleggers die aandelen of effecten

kopen op het hoogtepunt van een crisis of wanneer de

markt de laagste prijs heeft bereikt, kunnen in de daaropvolgende jaren vaak hoge winsten verwachten.

‘Investeren in geluk door

Uw mening is waardevol

genomen.

de menselijke natuur. De angst voor meer verliezen is vaak

Bij beleggen leidt een kuddementaliteit veelal tot lage

rendementen en soms zelfs tot verliezen. Soms worden

markten flink door elkaar geschud, waarna wereldwijd beleggers overschakelen op een crisismodus. Ze verkopen

aandelen tegen bijna elke prijs. Sinds het ontstaan van de aandelenmarkt is gebleken dat wanneer aandelen worden

verkocht, dit vaak het ideale moment is om te beleggen.

Durven te beleggen ten tijde van een crisis staat haaks op veel groter dan het vertrouwen dat de geschiedenis zichzelf altijd herhaalt en dat de aandelenmarkt zich weer herstelt. De lering die u daar als belegger uit kunt trekken is

dat u, voor het beste moment om aandelen te kopen of te

verkopen, niet moet afgaan op de algemene opinie, maar dat uw eigen oordeel of de expertise van een ervaren fondsbeheerder van veel grotere waarde is.

Figuur 1: D o w J o n e s I n d e x : h o g e w i n st e n n a e e n c r i s i s

Jaar en gebeurtenis 1929 Depressie 1973 Eerste oliecrisis 1987 Beurscrash Wall Street 1990 Eerste Golfoorlog 1998 Roebelcrisis 2000-2002 ICT-crisis 2007-2009 Crisis op Amerikaanse vastgoedmarkt en financiële markten

Duur 33 maanden 21 maanden 2 weken 3 maanden 2 maanden 33 maanden 26 maanden

Leo Niers verzorgt de Expert Meeting

uiteindelijk onjuist blijkt te zijn,voelen mensen zich minder

slecht,omdat ze niet de enige waren die dat besluit hebben

EXPERT MEETING

Verlies Dow Jones -84,80% -45,08% -34,17% -21,16% -19,27% -35,73% -54,10%

beleggen met verstand: de psychologie van het

beleggen’ tijdens het FFP

congres op 8 oktober 2015. Tijdens deze interactieve workshop leert u hoe

psychologie van invloed is op de kwaliteit van

beleggingsbeslissingen.

Winst 1 jaar na dieptepunt 117,30% 41,75% 22,91% 26,17% 43,64% 28,41% 63,36%


SCHRIJVEN OM STAPPEN TE ZETTEN AL JAREN IS VOORUITKIJKEN.NL EEN BEGRIP ONDER FINANCIEEL PLANNERS: DE PAGINA GEEFT FFP-LEDEN KAN DE KANS OM STUKJES TE SCHRIJVEN EN DAARMEE EEN GROOT CONSUMENTENPUBLIEK TE BEREIKEN. MET DE KOMST VAN MIJN FFP DIT JAAR IS HET BLOGGEN NOG EENVOUDIGER GEWORDEN. PETRA REGOORT FFP IS INMIDDELS EEN BEKEND BLOGGEZICHT.

I

n april 2015 werden in Tilburg de nieuwe websites voor FFP. nl en Vooruitkijken.nl gelanceerd. Tijdens deze bijeenkomst van FFP Kennis & Actualiteit werd ingegaan op de mogelijkheden om jezelf als gecertificeerd financieel planner te

profileren via de online kanalen. Die mogelijkheden zijn vrijwel onbeperkt. Wanneer je een blogbericht schrijft via Mijn FFP, dan wordt dit artikel namelijk geplaatst op Vooruitkijken.nl, je Persoonlijke FFP-Pagina, Twitter en Facebook. Daarnaast kun je zelf via de social mediaknoppen onder aan blogberichten de blog plaatsen op LinkedIn, Google+ en doormailen naar bekenden. Bij de presentatie in Tilburg was ook Petra Regoort (47) aanwezig. Regoort was één van de 115 examenkandidaten die in februari 2015 het FFP-diploma ‘oude stijl’ ofwel ‘1.0’ uitgereikt kreeg. Een maand later werd ze lid van de FFP. Bij de presentatie van het nieuwe blogsysteem viel Regoort op door enthousiast vragen te stellen en het gesprek aan te gaan met gastspreker en merkadviseur Michiel Maandag. Een half jaar later is ze niet meer weg te denken uit de blogwereld van financiële planning, want ze schrijft elke week een stuk over de weg naar financiële vrijheid. “Mijn man en ik zijn bezig om financieel vrij te worden”, vertelt Regoort. “We investeren, we kopen aandelen. We proberen zo’n inkomen te krijgen dat we keuzevrijheid krijgen in de dingen die we doen. Wat ik doe, wil ik overdragen op anderen.”

Bloggen via het platform FFP is eenvoudiger dan menig lid

En dat doet ze bijzonder goed. Haar blogs plaatst ze in eerste

denkt. Het enige dat je hoeft te doen is te gaan naar www.ffp.

instantie op haar eigen website, waarna het bericht ook via

nl/mijnffp. Log in met je gebruikersnaam (PL+lidnummer)

Mijn FFP gepubliceerd wordt. Schrijven is Regoort’s passie,

en wachtwoord en klik op ‘Blog toevoegen’. Een blog bestaat

maar ook een manier om haar eigen kantoor te promoten.

niet alleen uit tekst. Je kunt ook afbeeldingen en zelfs video’s

“Door te schrijven word je geconfronteerd om na te denken.

toevoegen. Ben je niet zo’n schrijver, maar meer een vertel-

Wat is er aan de hand, waarom vind ik dit en dat? Om wekelijks

ler? Via YouTube is het mogelijk om een vlog (videoblog) met je

te bloggen moeten er dingen gebeuren en dwing je jezelf om

webcam op te nemen. Deze video kun je vervolgens gebruiken

stappen te maken. Dat zorgt bij mij voor succes in zowel het

in een FFP-blogbericht. Kijk dus vandaag nog op Mijn FFP,

bloggen als het ondernemen.”

Vooruitkijken.nl én je Persoonlijke FFP-Pagina en begin met profileren.


DEN HAAG MORGEN ‘TERUGKEER VAN HET VERTROUWEN IS CRUCIAAL’ ZE GELOOFT MEER IN EEN STELSEL DAT IS GEBASEERD OP PRINCIPES DAN OP REGELS. WANT HOE ZINVOL REGELS OOK KUNNEN ZIJN, VOLGENS CAROLA SCHOUTEN GAAT HET VOORAL OM DE WAARDE VAN DIENSTBAARHEID. DIE MOET ECHT IN DE SECTOR VERANKERD RAKEN. IN DE TUSSENTIJD

CAROLA SCHOUTEN FINANCIEEL WOORDVOERDER CHRISTENUNIE

IS ZE BLIJ MET HET PROVISIEVERBOD EN DE NIEUWE WET OP HET FINANCIEEL TOEZICHT. “ALLEBEI DIE INGREPEN HELPEN OM DE ACHTERDOCHT WEG TE NEMEN DIE CONSUMENTEN NOG ALTIJD KOESTEREN. DE TERUGKEER VAN VERTROUWEN IS NAMELIJK CRUCIAAL.”

H

et politieke sentiment over de sector is op dit mo-

tuurlijk al veel eerder had moeten komen. Want hoewel provisie

ment overigens neutraal, dus niet negatief maar

lang niet in alle gevallen tot slecht advies heeft geleid, kon het

ook niet positief, aldus Carola Schouten. “Waar het

verkeerde prikkels geven. Dat systeem afschaffen was voor

al enkele jaren echt om draait, is vertrouwen. Dat

velen in de branche zwaar, maar het is goed dat het is gebeurd.

is geschaad en moet dus worden hersteld. Dat we er nog niet

Ook omdat het de consument dwingt om na te denken en de

zijn, blijkt uit de discussie over de salarissen die telkens komt

keuze te maken of hij ergens wel of niet voor wil betalen.”

bovendrijven. Eigenlijk is dat een spiegel van de vraag ‘Wat is er nu eigenlijk veranderd’?”

Natuurlijk kleven er ook risico’s aan execution only, realiseert ze zich. “De politiek zou in principe kunnen voorschrijven of

“Daarom mag het van mij wel wat ambitieuzer. De sector moet

execution only wel of niet mag, maar het gaat erom dat mensen

zichzelf de vraag blijven stellen waarmee zij de consument het

ook zelf verantwoordelijkheid hebben. Als overheid moet je niet

meeste dient. Tegelijkertijd weet ik dat dit lastige discussies

alles willen dichttimmeren. Overigens, het zelf afsluiten van een

kan opleveren. Bijvoorbeeld als het beleid is gewijzigd om de

financieel product was ook in de oude situatie mogelijk.”

consument te beschermen, maar die er financieel beter van zou worden als dat niet het geval was geweest. Denk bijvoor-

“Het provisieverbod heeft trouwens een interessant bijeffect:

beeld aan derivaten. Zeker nu de rente laag is, willen veel

het helpt mee om het vertrouwen te herstellen. Bij advies is

klanten de looptijd daarvan graag verlengen.”

vertrouwen immers een randvoorwaarde. Het provisieverbod uitbreiden naar schadeverzekeringen lijkt me weer te ver gaan.

INTERESSANT BIJEFFECT “In dat krachtenveld is het lang niet altijd aan de politiek om te

Daar zijn de kosten en dus de belangen immers veel kleiner.”

bepalen hoe het moet”, is haar overtuiging. “Dat geldt overigens

KWETSBARE GROEPEN

niet voor het provisieverbod, dat er - achteraf beschouwd - na-

“Kwetsbare groepen helpen bij financiële beslissingen is


belangrijk. Maar de drempel om een adviseur in de arm te

Om vergelijkbare redenen voelt ze er niet voor om het beroep

nemen, is een stuk hoger als je een klein inkomen hebt en

van financieel planner wettelijk te verankeren. “Ik vind niet dat

weinig of geen vermogen. Momenteel speelt die vraag vooral

dit de taak van de overheid is. We krijgen al genoeg klachten

binnen de pensioendiscussie. Er waren plannen om dat via de

over de Wft”, zegt ze lachend.

gemeente te realiseren, bijvoorbeeld door middel van informatieloketten, maar dat bleek te ingewikkeld. Ik ben eigenlijk wel nieuwsgierig of de FFP, of afzonderlijke financieel plan-

HOLLE TERM

ners, ideeën hebben over de vraag hoe je dat kunt inrichten.

De financieel woordvoerder van de ChristenUnie vindt de Ban-

Zij zitten immers dicht op de praktijk.”

kierseed een goed initiatief. “Omdat het dwingt tot zelfreflectie en het besef dat wat jij doet invloed heeft op het leven van

“Over die pensioendiscussie gesproken: het is er natuurlijk

andere mensen. De eed is dus waardevol en geeft aan dat je

niet eenvoudiger op geworden in de afgelopen jaren. Neem het

dienstbaar bent. Tegelijkertijd koester ik niet de illusie dat er

UPO. Het is goed dat je dat elk jaar toegestuurd krijgt, maar

daardoor geen excessen meer kunnen plaatsvinden. Of de eed

wat zegt het nu precies? Hoeveel pensioen krijg je precies en,

er sectorbreed moet komen? Van mij mag het, maar ik vind

belangrijker, wat koop je daar straks nog voor? De nieuwe Wet

ook de organisatie daarvan niet de taak van de overheid, maar

pensioencommunicatie is een goede stap om in elk geval de

van de branche zelf.”

boodschap te verbeteren, maar het gaat om meer dan dat. Een brief is misschien niet het beste middel; één-op-één-gesprekken brengen meer helderheid, denk ik.”

FISCALE PRIKKEL Carola Schouten is er geen voorstander van om de fiscale mogelijkheden te verruimen ten gunste van advies. “Als we

Het mag van mij wel wat ambitieuzer”

alles aftrekbaar maken, wordt het wel erg duur. Ook blijkt uit het verleden dat een fiscale prikkel niet altijd leidt tot het gewenste resultaat. Het lijkt mij belangrijker dat adviseurs de

Het woord ‘dienstbaar’ gebruikt ze niet voor niets. “Mede door

toegevoegde waarde van hun advies duidelijk kunnen maken,

de excessen die zich in het verleden nu eenmaal hebben voor-

waardoor consumenten de meerwaarde ervan inzien. Door

gedaan, is ‘dienstverlening’ een holle term geworden. Als je

de complexiteit van de materie, hebben die nu vaak nog de

zegt: ‘Ik wil dienstbaar zijn’, geeft dat meteen de duiding ‘ik ga

neiging om hun ogen ervoor te sluiten. Als je dat kunt door-

uit van jouw belang, niet van het mijne’. En dat draagt weer bij

breken, is dat goed voor iedereen.”

tot het herstel van het vertrouwen.”

Ze weet waarover ze spreekt. “Zelf help ik een alleenstaande moeder met haar financiële zaken. In die contacten ervaar ik

NABIJE TOEKOMST

dat mensen zelfs basale zaken niet bevatten, zoals bijvoor-

In de nabije toekomst besteedt politiek Den Haag veel tijd aan

beeld het eigen risico van de zorgverzekering. ‘Ik ben toch ver-

het toekomstige pensioenstelsel, verwacht Carola Schouten.

zekerd, waarom moet ik dan betalen?’, vragen ze zich af. Dat

“Staatssecretaris Klijnsma heeft onlangs een brief aan de

moet je ze dus uitleggen, helder maken. Als je dat generiek

Kamer gestuurd, waarin ze de hoofdlijnen daarvan schetst.

en op grotere schaal wilt doen, zul je je dus zeer goed in die

Verder staat de positie van zzp’ers hoog op de agenda. Die

‘gemiddelde consument’ moeten verdiepen om hem of haar

zijn inmiddels niet meer weg te denken uit onze maatschappij

optimaal te kunnen helpen.”

en hun aantal groeit nog steeds. Hoe gaan we daarmee om? Welke zekerheden kunnen en willen we hen bieden?”

INTEGRAAL ADVIES

“Ook verwacht ik dat de discussie over de door De Nederland-

Dat de Wft een onderverdeling kent in acht pijlers is terecht,

sche Bank voorgestelde verlaging van de Loan-to-value (Ltv)

vindt ze. “Het geeft aan dat er acht deelgebieden zijn met elk

bij het afsluiten van een hypotheek nog niet voorbij is”, zegt

hun eigen expertise. Dat dit integraal advies zou tegenwerken,

ze aan het einde van het gesprek. “In die discussie draait het

geloof ik niet. Trouwens, het is aan de markt om die integrali-

opnieuw om de vraag hoe je ervoor kunt zorgen dat mensen

teit in de back office te organiseren. De overheid kan iemand

kunnen leven zoals ze willen leven, zonder dat ze verkeerde

immers niet verplichten om integraal advies in te winnen. We

beslissingen nemen. Want zoeken naar en vinden van dat

kunnen hooguit wijzen op het belang ervan.”

evenwicht, daar gaat het uiteindelijk om.”


CONSUMENTENCOMMUNICATIE

MEDIA-AANDACHT VOOR FINANCIËLE PLANNING JOURNALISTEN VAN UITEENLOPENDE MEDIA WETEN FFP EN HAAR LEDEN STEEDS VAKER TE VINDEN. IN DE AFGELOPEN MAANDEN KWAM HET FFP-KEURMERK DAARDOOR BREED IN BEELD. IN KRANTEN EN TIJDSCHRIFTEN, MAAR OOK OP NATIONALE TELEVISIEZENDERS.

Z

o benaderde de redactie van RTL Nieuws de FFP om FFP- Financieel Planner van het Jaar 2014 Alex Erlings te kun-

nen interviewen. Hij was in mei te zien in een van de afleveringen van de reeks reportages over alternatieve manieren om rendement te halen. Niet veel later zat Gaston Hendriks, lid van de FFP-ledenraad, aan tafel bij het programma Meldpunt! van Omroep Max. Ook hier ging het over beleggen, maar dan vooral over schrijnende situ-

deze aflevering. Wie de uitzending heeft

in print, maar is ook te vinden op de

aties als gevolg van verkeerde keuzes.

gemist, kan het item alsnog bekijken op

website van Elsevier.

de website van het programma: http:// Aan Fons de Bilde, voorzitter van de

www.lifestylexperience.tv.

Uiteraard verschenen de columns van

Vereniging Onafhankelijke Financieel

Jeroen Wolfsen (Elsevier) en Kapé Beu-

Planners, werd de vraag gesteld wat

kelaar (Telegraaf) weer regelmatig in de

te doen nu de spaarrente zo laag is. Hij was op 1 juni te zien bij NPO Nieuwsuur.

RTL 4

OPINIEBLADEN EN KRANTEN

afgelopen maanden. Hendrik Schakel publiceerde in de afgelopen maanden enkele malen in NRC.

FFP-directeur Bert Sonneveld at begin mei een broodje met Elsevier-redacteur

ANDERE PUBLICATIES

Verder was RTL 4 Lifestyle Experience

Remko Nods. Het resultaat was een

op bezoek op het kantoor van de FFP

lijvig artikel in het opinieweekblad. In

in Baarn. Daar is de reportage over

het interview benadrukt Bert Sonneveld

financiële planning en het belang van

opnieuw het belang van een financieel

Ook het actieve persbeleid werpt zijn

een financieel plan gemaakt, die op

plan. Tevens deelt hij met de lezers zijn

vruchten af. Niet alleen bij de vakpers,

30 augustus en 6 september is uitge-

ambitie om elke Nederlander te hel-

ook steeds vaker bij publieksmedia.

zonden. Ook gecertificeerd financieel

pen inzicht te krijgen in zijn financiële

Uiteenlopende websites, tijdschriften

planner Willem van Dijk was te zien in

situatie. Het interview is gepubliceerd

en kranten publiceerden de persberich-


ONLINE CONSUMENTENPLATFORM WIL FINANCIËLE BEWUSTWORDING STIMULEREN

‘HOE OUD WORD JIJ?’ IN AUGUSTUS GELANCEERD

ten die in de afgelopen maanden door

CONSUMENTENPLATFORM ‘HOE OUD WORD JIJ?’ IS IN DE MAAND AUGUSTUS OFFICIEEL GELANCEERD. ‘HOE OUD WORD JIJ?’ IS EEN INFORMATIEVE, TOEGANKELIJKE WEBSITE WAARIN DE FFP PARTICIPEERT.

de FFP zijn opgesteld en verzonden. En niet alleen waar het onderwerpen betrof als het erelidmaatschap van Roel Wijmenga en de genomineerden voor de titel FFP-planner van het Jaar 2015.

B

ewustwording bewerkstelli-

kinderen de kern vormen van meerde-

gen is geen overbodige luxe

re live events.”

nu we gemiddeld steeds ouder worden. Ongeveer de

helft van alle kinderen die worden ge-

PARTNERS

reactie van de FFP op het uitstel van

boren, haalt de honderd. “Dat heeft ui-

Naast de FFP zijn franchiseketen De

de Wft, de geslaagden voor het nieuwe

teraard ook financiële consequenties”,

Hypotheekshop,

FFP-diploma en de wereldwijde behoef-

zegt Mark Swarts (communicatie) van

Lloyd en het populair-wetenschappe-

te aan financiële planning de nodige

de FFP. “Op ‘Hoe Oud Word Jij?’ kun-

lijke tijdschrift Quest partners in het

aandacht. Verder pikten zowel Het Fi-

nen bezoekers in een paar stappen een

online platform, dat is ontwikkeld door

nancieele Dagblad als de Telegraaf het

goede indruk krijgen van hun eigen

het creatieve bureau QiOnly. Quest is

bericht van de FFP over de toename van

levensverwachting.”

ook mediapartner.

Zo kregen ook persberichten over de

verzekeraar

Delta

het aantal vrouwelijke financieel planners goed op. De Financiële Telegraaf ging hierop in het hoofdredactioneel commentaar.

WOORDVOERDERS GEZOCHT

ZZP’ERS EN GEZINNEN

“We verwachten dat het publiek het vanzelf oppikt en dat levert vaak de beste resultaten op. Quest promoot de website op verschillende manieren en

Hoe ouder we worden, hoe belangrijker

via uiteenlopende kanalen. Verder ko-

het is om de financiële toekomst goed

men er campagnes om ‘Hoe Oud Word

te plannen. ‘Hoe Oud Word Jij?’ geeft

Jij?’ onder de aandacht.”

antwoorden op vragen als: ‘Wat is mijn

Nu de pers de FFP steeds vaker weet te

huis waard over vijf jaar?’, ‘Bestaat

vinden, neemt de behoefte aan woord-

mijn baan nog wel in 2025?’ en ‘Wat

voerders toe. Daarom is de FFP momen-

kost de studie van mijn kind straks?’.

teel bezig om een pool samen te stellen

PLATFORM ZELF INZETTEN

met gecertificeerd financieel planners

De focus is vooral op zzp’ers en ge-

Uiteraard kunnen gecertificeerd fi-

die zich op deelgebieden hebben gespe-

zinnen met kinderen. Mark Swarts:

nancieel planners die lid zijn van de

cialiseerd. Lijkt het jou leuk om af en toe

“Enerzijds vinden zelfstandigen zonder

FFP het platform gebruiken in hun

te worden geïnterviewd over specifieke

personeel steeds vaker hun weg naar

communicatie naar bestaande en po-

zaken van het vak? Stuur dan een mailtje

een financieel planner, anderzijds

tentiële klanten. Dat kan door gebruik

naar [email protected].

richten planners zich meer en meer

te maken van de mediakit. Daarin zit-

op ondernemers, met of zonder per-

ten banners en logo’s. Die kunnen ze

soneel. Verder is en blijft de doelgroep

op hun website plaatsen; ze verwijzen

‘gezinnen met kinderen’ natuurlijk

rechtstreeks door naar het platform.

belangrijk, al was het maar omdat die


NETWERK tijd maken we een nieuwe planning op basis van nieuwe inzichten en wensen. In vrijwel alle gevallen blijven we hen

‘EÉN ONAFHANKELIJK LOKET VOOR DE KLANT’

begeleiden, het betreft zelden eenmalig advies.”

GEEN PRODUCTEN, GEEN BELEGGINGEN “Wat we expliciet niet doen, is adviseren over of bemiddelen in financiële

VERMOGENDE LANDGENOTEN ALLE FINANCIËLE ZORGEN UIT HANDEN NEMEN. DAT IS WAAR HET BIJ E&E FAMILY OFFICE OM DRAAIT. HET BEDRIJF IS IN 2014 OPGERICHT DOOR ERNA KANEN EN ERWIN HOM, BEIDEN FFP-GECERTIFICEERD FINANCIEEL PLANNER EN OUD-COLLEGA’S BIJ SCHRETLEN & CO. IN HUN PRAKTIJK WERKEN ZE NAUW SAMEN MET SPECIALISTEN UIT AANPALENDE BEROEPEN. “AL KUNNEN WE OP VEEL TERREINEN GOED MEEKOMEN, ALS GECERTIFICEERD FINANCIEEL PLANNERS ZIJN WE NATUURLIJK GENERALISTEN.”

producten of beleggingen”, benadrukt Erwin Hom. “Daar hebben we een mooi netwerk voor. Je ziet ook steeds meer ex-bankiers die een family office oprichten waarbinnen ze ook de beleggingsportefeuilles van hun klanten beheren. Wij vinden dat niet zuiver, omdat er dan altijd sprake is van een gemengd belang.”

GENERALISTEN VS. SPECIALISEN In de praktijk van hun family office wer-

H

ken Erna Kanen en Erwin Hom nauw

et idee ontstond in de periode

dienstverlening van een family office

samen met andere professionals, zoals

dat Erna Kanen een family of-

past vaak goed bij die laatste groep.”

notarissen, advocaten, verzekerings- en

fice opzette voor een klant van

hypotheekadviseurs, fiscalisten en ver-

haar laatste werkgever, Pur-

mogensbeheerders. “Wij zijn generalisten die zich omringen met specialisten”,

herinnert ze zich nog goed. “Nadat hij

FINANCIEEL PLAN ALS FUNDAMENT

zijn eigen adviesbureau had opgericht,

“Bij E&E helpen wij onze relaties met

aardig meekomen, maar in de finesses

hebben wij altijd contact gehouden. Ik

al hun financiële aangelegenheden”,

zijn we afhankelijk van specialisten”,

vroeg hem of hij wilde samenwerken in

vervolgt Erna Kanen. “Alles kan aan

legt Erna Kanen uit. “Zeker daar waar

wat nu E&E Family Office is. En natuur-

ons worden uitbesteed, hoewel wij niet

het de advocatuur en het fiscaal- en

lijk zei hij toen ja”, zegt ze lachend.

alles zelf doen. Klanten vinden het fijn

notarieel recht betreft.”

plefield Investments. “In een opwelling heb ik toen Erwin op een dag gebeld”,

zeggen ze als uit één mond. “Inhoudelijk kunnen we op veel terreinen natuurlijk

om begeleid of ontzorgd te worden en “In de zomer van 2008 had ik besloten

willen niet teveel adviseurs om zich

“Juist de overlap met andere discipli-

om me als zelfstandig financieel planner

heen hebben.”

nes is daarbij waardevol, zowel voor

te vestigen”, haakt Erwin Hom aan. “Ik

de klant als voor onszelf”, vindt Erwin

wilde vrij kunnen adviseren, zonder dat

“Onze dienstverlening begint met het

Hom. “We werken vooral samen met

er sprake zou zijn van specifieke verkoop

opstellen van een integrale financiële

professionals die wij kennen en goed

van een product of (financiële) instelling.

planning, waarin onder andere de

vinden, maar natuurlijk ook met ver-

In mijn praktijk heb ik klanten die voor

financiële stand van zaken, de toe-

trouwelingen van onze opdrachtge-

eenmalig advies komen, maar vooral

komstverwachtingen en de wensen van

vers. Wij nemen van niemand provisie

veel relaties die ik regelmatig bijsta. De

de klant aan bod komen. Om de zoveel

aan, omdat we volledig onafhankelijk


en zuiver ten behoeve van onze klant willen kunnen en blijven werken. Bijkomend voordeel is dat door te werken met verschillende specialisten ook onze kennis zich verdiept.”

WIE GOED DOET, GOED ONTMOET “Erna en ik vinden elkaar ook in het helpen van mensen die ons het hardst nodig hebben, maar eigenlijk niet kunnen betalen. We zijn namelijk allebei van mening dat ‘beloning’ niet alleen in geld is uit te drukken”, zegt Erwin Hom. “Denk aan iemand met kinderen die net na een scheiding rond moet komen met een klein budget”, geeft Erna Kanen een voorbeeld. “Het gaat niet altijd om het behalen van omzet. Afhankelijk van tijd en verdiensten kunnen we soms een ander ‘om-niet’ of tegen een laag bedrag helpen. Incidenteel komt een dergelijk

Over Erna Kanen

Over Erwin Hom

Na

bedrijfseconomie

Voordat hij zich als zelfstandig finan-

Erwin Hom: “Overigens is het al eens

werkte Erna Kanen bij Schretlen &

cieel planner vestigde, werkte Erwin

gebeurd dat ik een goede klant heb

Co als vermogensbeheerder, alvorens

Hom twintig jaar in uiteenlopende

overgehouden aan zo’n pro bono-zaak”.

ze kon overstappen naar financiële

functies binnen de Rabobank-organi-

De dame in kwestie vertelde aan haar

planning. “Dat had eigenlijk vanaf het

satie. Tijdens zijn werk studeerde hij

werkgever dat ik haar had geholpen en

begin al mijn voorkeur.” Daarna was ze

HBO Economie & Management aan de

die besloot op grond daarvan om met mij

binnen de organisatie van Rabobank

Hogeschool Utrecht, waar hij in 1998

in gesprek te gaan en werd zelf klant. Zo

leidinggevende bij de afdelingen finan-

zijn diploma behaalde. Na een interne

zie je dat het gezegde ‘Wie goed doet,

cieel advies, beleggingen en private

opleiding legde hij in 1999 met succes

goed ontmoet’ heus nog opgaat!”

banking.

het FFP-examen af.

Eind 2009 verliet ze de organisatie om

In de loop der tijd groeide bij Erwin

te gaan werken bij Purplefield Invest-

Hom de wens om de klant in volledige

E&E Family Office bedient vooralsnog

ments. In die rol werd ze gevraagd om

vrijheid te kunnen adviseren. Na over-

particulieren en ondernemers met een

een single family office, compleet met

leg met het thuisfront nam hij daarom

vermogen vanaf € 1.000.000. “Misschien

investeringsmaatschappij, op te zetten

in de zomer van 2008 de beslissing om

moeten we daar in de toekomst wat soe-

voor één van haar voormalige klanten.

zich als zelfstandig financieel planner

peler in worden”, zegt Erna Kanen tot be-

Dat bracht haar op het idee om de fa-

te vestigen en richtte hij zijn eigen

sluit. “Er is namelijk voldoende behoefte

mily office ook toegankelijk te maken

advieskantoor op: Affectief Financieel

aan onze dienstverlening in het segment

voor anderen. Daarop richtte ze vorig

Consult B.V.

net daaronder. Daarmee zouden we niet

jaar samen met Erwin Hom E&E Fa-

alleen deze groep helpen, maar ook de

mily Office op.

verzoek via een bestaande klant, die daar dan zelf ook in wil bijdragen.”

TOEKOMST

haar

studie

groei van E&E kunnen stimuleren.”


KIES VOOR EEN EENVOUDIGE EN TRANSPARANTE BELEGGINGSOPLOSSING EN VERHOOG DE WAARDE VAN UW FINANCIEEL PLAN Indexbeleggen met Think ETF’s

Het is mogelijk een gespreide portefeuille met verschillende Think ETF’s samen te stellen waarbij de lopende kosten lager zijn dan 0,2% per jaar. Deze lage kosten komen het rendement van uw cliënten direct ten goede. Wilt u onze voorbeeldportefeuilles met diverse risicoprofielen inzien? Kijk dan voor de samenstelling en het rendement op; www.thinketfs.nl/portefeuille

Meer informatie over indexbeleggen en onze ETF’s kunt u vinden op www.thinketfs.nl. Of neem contact op via 020-719 5100. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

MAGAZINE. Gecertificeerd financiee ROBERT VERBERNE CAROLA SCHOUTEN LAAT IEDEREEN IN ZIJN ROL DIENSTVERLENING IS EEN HOLLE TERM

Recommend Documents