03 – 2011 oktober | Jaargang 2
magazine Relatiemagazine Coöperatie Coforta U.A.
04 Volledig klimaatneutraal champignons telen 08
Samenwerking met varkenshouders verbetert hardfruitteelt
12 Zeeuws lab groeit mee met analysevraag 14 Paneldiscussie over de ‘logistieke lente’
04
bestuur
Column
Theo Ammerlaan
Meer weerstand… De barometerstand in de verschillende sectoren geeft onophoudelijk zwaar weer aan. De balans in vraag en aanbod is in onze verssector altijd al wankel, maar nu, meer dan ooit, ons grootste zorgpunt. De uitdaging om onze producten dus tot een betere waarde te brengen, is enorm. Daarbij zullen we de waarde van het gemeenschappelijk bedrijf beter moeten benutten. Ik zie altijd een ideaal plaatje, waarbij investeringen in productinnovatie en concepten het winnen van steeds meer van hetzelfde produceren. Investeringen in bijvoorbeeld de samenwerking met veredelaars, telers, onze verkoopbedrijven en mogelijke eindafnemers, met vraaggestuurde groei en rendement bij alle schakels in de keten. Een droom? Denk aan concepten als Sweet Sensation peren, Everest spitskool, Fred & Ed en Tommies snackproducten. Het zijn sprekende voorbeelden van successen, waarbij het wel zaak blijft om marktgroei en productie goed in balans te houden. Belangrijk bij de ontwikkeling van concepten is de balans in de zeggenschap van alle partners en het vasthouden aan een gezamenlijk doel. Investeringen in het kader van Gemeenschappelijke marktordening (GMO) zouden wat mij betreft maximaal ingezet moeten worden aan de marktkant. Soms collectief, vanuit productgroepen, in toenemende mate projectmatig. Belangrijk is dat het rendement dat daaruit voortvloeit zichtbaar bij de leden terecht komt. Laten we investeren in snijderijen en andere, nieuwe productverwerkingsactiviteiten. Dat biedt toegevoegde waarde met rendement voor iedereen. Voor onze bulkproductie hebben we andere antwoorden nodig. Hier lijkt maximale bundeling van het Nederlandse aanbod de beste manier om krachtig in de markt te blijven staan. Gezamenlijkheid geeft ook de meeste kracht om te investeren in marketingactiviteiten en een goede positionering van het Nederlands product. Kortom, na slecht weer komen altijd opklaringen. We trekken ze aan, als we bereid zijn om samen kracht te ontwikkelen en resultaat te delen. De energie die nu wordt gebruikt om elkaar te bestrijden levert alleen maar donker weer op. Laten we gaan werken aan onze zakelijke weerstand, dat geeft altijd een zonniger beeld. Theo Ammerlaan, Voorzitter coöperatiebestuur Coforta U.A.
2
Inhoud
Inhoudsopgave
Colofon Coforta magazine is het kwartaalblad voor leden van Coöperatie Coforta U.A. Jaargang 2 – nr. 3 – oktober 2011 Redactieraad Joost Rouwhorst, Joke Bolte, Inge van Es, Peter Oostveen, Johan van Ruijven (eindredacteur), Karin van der Voort (hoofdredacteur) Fotografie Peter van Es, Lé Giesen, Hans Hordijk, Freddy Schinkel en Marcel Bekken
04
08
12
14
Concept en realisatie Chapeau Communicatie, Rijswijk Advertenties AgriPers, Randy Brugman tel. 088-888 67 22, e-mail
[email protected] Vormgeving Buro Eigen, Delfgauw Druk QuantesArtoos, Rijswijk Adreswijziging De gehele wikkel met gewijzigde adressering opsturen. U kunt uw adres ook wijzigen via coöperatiezaken,
[email protected]
Milieuvriendelijk investeringspakket verlaagt kostprijs
4
Arjan Heeren, mede-eigenaar van Champignonkwekerij ’t Voske in Uden wil zijn ©Coöperatie Coforta U.A. Barendrecht Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd door middel van boekdruk, foto-
portobello’s en kastanjechampignons volledig klimaatneutraal telen. Hij bereikt dat dank zij de inzet van een regenerator, een bijzondere champostverbrander.
offset, fotokopie, microfilm of welke andere methode dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.
Spuiwater van varkenshouder als onkruidverdelger
8
Met het hergebruik van spuiwater afkomstig van een nabijgelegen varkenshouderij heeft Vrijwaring Uitgever en auteurs verklaren dat Coforta magazine zorgvuldig en naar beste weten is samengesteld. Uitgever en
hardfruitteler Wim van Wijk uit ’t Goy een primeur in Nederland. Het water blijkt zeer geschikt voor een dubbele taak: bemesting en bestrijding van onkruid.
auteurs kunnen evenwel op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid
De waarde die logistiek kan toevoegen leidt tot winst
voor schade van welke aard dan ook, die het gevolg is
Als de AGF-sector er weer helemaal bovenop komt, zou dat wel eens het gevolg kunnen
van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie uit Coforta magazine.
12
zijn van het verschil dat de logistiek in de keten kan maken. Vier direct betrokkenen wisselden ongeremd hun meningen uit over beter gestructureerde verslogistiek.
Europese campagne voor tomatenconsumptie start in Duitsland 7 Coöperatiezaken 10 Lab Zeeuws Vlaanderen groeit mee met toenemende vraag 14 Kort Nieuws 18 3
ondernemer in beeld
4
Champignonkwekerij ’t Voske
Arjan Heeren van kwekerij ’t Voske:
‘Klimaatneutraal champignons telen is ons doel’ Champignonkwekerij ’t Voske in Uden stelt zich ten doel portobello’s en kastanjechampignons volledig klimaatneutraal te telen. Het brein achter deze uitdaging, die een flinke investering en veel lef vraagt, is teler en mede-eigenaar Arjan Heeren. “Wij leveren het product exact volgens bepaalde specificaties van de klant. Op maat en zo duurzaam als het kan.” Heeren komt uit een echte familie van champignonkwekers.
steeds meer een eis van de maatschappij is geworden.”
Hij werkte jarenlang in het bedrijf van zijn vader. Zijn twee
Heeren vervolgt met een uitleg over het enorme belang van
broers hebben ieder ook een eigen teeltbedrijf. Een tragisch
volledig klimaatneutraal produceren. “We hopen hiermee
fietsongeluk van de zoon van de vorige eigenaar – “hij was
meerwaarde uit ons product te halen. De consument wil
een hele goede vriend van mij” – zorgde ervoor dat Heeren in
weten of het product eerlijk is geproduceerd en of er vol-
2009 kwekerij ’t Voske overnam. Samen met zijn compagnon
doende rekening is gehouden met de omgeving waarin het
breidde Heeren het bedrijf in de zomer van 2010 uit van zes
product is geteeld. We spelen daar graag op in.”
naar dertien cellen. Hierin worden hoofdzakelijk portobello’s en voor een deel ook kastanjechampignons onder zeer voch-
Enorme energiebesparing
tige en de meest gunstige condities gekweekt. De beoogde
De energiezuinige productie wordt voor een belangrijk
maximale productiecapaciteit, afhankelijk van de vraag en
deel ingegeven door het kloppend hart van het bedrijf: de
het seizoen, moet straks komen te liggen op gemiddeld
‘machinekamer’. Hier bevindt zich een omvangrijk bronsys-
13.000 kilo champignons per week.
teem voor warmte- en koudeopslag dat is gekoppeld aan een waterpomp. In de zomer wordt overbodige warmte opge-
‘Nederland is erbij gebaat als hier een gezonde sector voor paddenstoelen blijft’
slagen, die in de winter het bedrijf verwarmt. Omgekeerd wordt in de winter kou opgeslagen voor de koeling van de cellen in de zomer. De software in het systeem zorgt voor een maximale benutting van de mogelijkheden. “Het sturingsprogramma is op basis van onze behoeften en wensen ontwik-
Belang ‘klimaatneutraal’
keld door techniekbureau Vegatech en BRC”, zegt Heeren.
Vanaf het moment dat Heeren ’t Voske overnam, werd de
“Per kilo champignons besparen we inmiddels zo’n veertig
besparing van zoveel mogelijk energie één van de belang-
procent op onze totale gas- en elektriciteitsrekening.” Een
rijkste doelen. Naast uiteraard het telen van een kwalitatief
andere energiebesparende factor komt voort uit de aanleg
uitstekend product. “Nederland is erbij gebaat als hier een
van achttien raamzonnepanelen in de afgelopen zomer. Bin-
gezonde sector voor paddenstoelen blijft, vindt Heeren. “De
nenkort komt daar nog eens 1600 vierkante meter aan dunne
opkomst van de teelt in met name Oost-Europa ondermijnt
filmpanelen bij voor opwekking van zonne-energie. Deze
onze concurrentiepositie. Onze kostprijs moet omlaag, we
gezamenlijke oppervlakte voorziet in dertig procent van de
mogen niet te duur worden. Daarbij moeten we er rekening
totale energiebehoefte op het bedrijf.
mee houden dat maatschappelijk verantwoord ondernemen
Enige ter wereld 5
ondernemer in beeld
’t Voske in het kort Bedrijf: Champignonkwekerij ’t Voske Eigenaar/directeur: Arjan Heeren en Edward Mezenberg Lid coöperatie Coforta sinds: 2009 Soort product: portobello’s en kastanjechampignons Totaal areaal: 3250 m2 Aantal werknemers op dagelijkse basis: 20-30 Aanbod/frequentie: jaarrond Afzet: via The Greenery Sinds september 2011 is ‘t Voske houder van het predicaat Nature Counts. www.naturecounts.com.
De derde, zeer vernieuwende energiebesparingsmaatregel die Heeren voor ogen heeft, is de komst van een champostverbrander, liever gezegd: regenerator. Dit spraakmakende project heeft ’t Voske opgepakt in samenwerking met C-point en DLV. Door Europese regelgeving en hoge transportkosten voor de afvoer van champost naar Duitsland is Heeren nu jaarlijks zo’n 30.000 euro kwijt. De champostbrander is een uiterst duurzaam alternatief, waarmee de champost door middel van voordroging kan worden verbrand. Het restproduct – as – kan het bedrijf verkopen als grondstof voor de kunstmestindustrie. Als het project draait, is ’t Voske de eerste paddenstoelenteler ter wereld die van
al in vijf jaar terugverdienen. We hopen daarom dat andere
de champost warmte, stoom en elektriciteit weet te maken.
telers ons voorbeeld volgen.”
Heeren: “Met de opgewekte energie van deze machine kunnen we ons bedrijf volledig klimaatneutraal maken. We hou-
Lastige markt
den zelfs zoveel over dat we onze buurman, die aardbeien
De slotvraag luidt hoe Heeren de toekomst ziet voor de kweek
kweekt, ook van voldoende energie kunnen voorzien.”
van champignons in Nederland en specifiek voor Cofortatelers. “Onze afzetorganisatie The Greenery heeft te maken
6
Heeren hoopt de champostbrander volgend jaar april draai-
met behoorlijk wat concurrentie, zowel in Nederland als
ende te hebben. “Het project bevindt zich nog in de vergun-
vanuit het buitenland. Op dit moment kijken we daarom
ningsfase. Als we geen extra vragen meer krijgen, kunnen we
bijvoorbeeld, uiteraard in goed overleg, naar een ander ras
hopelijk eind oktober met de bouw beginnen. De gemeente
voor portobello’s. Dit ras wordt op dit moment nog niet in
Uden, een zeer ‘groene’ gemeente, werkt overigens heel goed
ons land geteeld. De markt is nog steeds best moeilijk. Wat
mee.” Met de machine kan ´t Voske zo’n 100.000 euro per jaar
ik wel zie, is dat The Greenery haar best doet om nieuwe
besparen op de champostafzet en de energierekening. “Het is
producten in de markt te zetten en nieuwe klanten te werven.
een investering die we binnen zeven, acht jaar denken terug
De organisatie neemt mij veel werk uit handen. Aan ons de
te verdienen. Dat moet ook, om daadwerkelijk serieus te kun-
taak precies volgens de eisen van de klant te produceren. Dat
nen bijdragen aan een kostprijsverlaging in de sector. Voor
lukt heel goed: de klant die ons een foto stuurt en laat zien
andere champignonbedrijven is dit project ook kleinschaliger
hoe hij het product exact volgens bepaalde specificaties wil
op te zetten. Zij hoeven bovendien weinig onderzoekskosten
hebben, krijgt zijn champignons volgens die wensen geleverd.
meer te maken en kunnen de aanschaf van zo’n installatie
En straks ook nog eens klimaatneutraal geproduceerd.”
promotIe
Duitse lievelingsgroente krijgt gezicht Met een groot evenement in Hamburg ging op 8 september 2011 een Europese campagne voor consumptie van tomaten van start. Het motto ‘onze lievelingsgroente krijgt een gezicht’ werd flink kracht bijgezet met de onthulling van de grootste tomaat ter wereld: een fotomozaïek van honderd vierkante meter toonde het beeldmerk van de campagne.
De start van de campagne markeerde ook het begin van het programma ’20 kilo afvallen in 2012’. In samenwerking met een team van experts wordt op de actiepagina van de My Tomato community en op Facebook extra aandacht besteed aan een betere lichamelijke conditie. Denk aan het uitwisselen van tips over gezonde voeding. Ook is de My Tomato Marathon opgezet. Het parcours loopt van Duits naar Nederlands grondgebied. Deelnemers worden via de My Tomato site gecoacht door
De promotiecampagne duurt drie jaar. Naast de inzet van klassieke
de prominente Duitse experts Dr. Brigitte Bäuerlein, Prof. Dr. Ingo Frob-
middelen, zoals folders en posters, worden vooral social media ingezet.
ose en Joey Kelly. Iedere deelnemer moet uiteindelijk een mooie eindtijd
Het zwaartepunt ligt in de opbouw van een community via de website
kunnen neerzetten.
My Tomato en een eigen Facebook-pagina. Op deze twee digitale platforms worden actief fans geworven via ludieke acties en interessante
Meer informatie over de campagne is te vinden op www.tomateninfo.
prijsvragen.
de. De actiesite is te vinden op: http://my-tomato.info/
Promotie Hollandse tomaat In overleg met het GroentenFruit Bureau hebben vijf afzetorganisaties – FresQ, ZON Fruit & vegetables, Versdirect.nl, Best Growers Benelux en Coöperatie Coforta - de handen ineengeslagen om een eigen promotiecampagne rond de Hollandse tomaat te ontwikkelen. Het doel is om de goede positie van de Hollandse tomaat te behouden en zelfs te versterken. Het campagneteam wil nóg beter scoren op imago: de Hollandse tomaat is van goede kwaliteit, is smakelijk, aromatisch en bevat geen schadelijke stoffen. In de communicatie met de Duitse consument zijn de trefwoorden smaak, diversiteit en duurzame teelt. De campagne richt zich met verschillende communicatiemiddelen zowel op een jonge, als op een oudere doelgroep.
Purple Pride wil Noord-Europeaan verleiden
Werelds Koken met aubergines Met de productlijn Werelds Koken vraagt Purple Pride vanaf deze nazomer op een bijzondere manier aandacht voor de aubergine. Door de aubergine te verpakken met een kruidenmix en een eenvoudig recept, wil de vereniging van auberginetelers, die het product via Coforta Verkoop verkoopt, de onwetende consument slim verleiden.
Spanje. Werelds Koken is bedoeld om vraag te creëren, we hebben dus gekozen voor een pull strategie.” Werelds Koken zal aanvankelijk in een aantal Duitse full service super-
“In Noord-Europa bereikt de aubergine slechts zestien procent van de
markten en een Nederlandse supermarktketen te krijgen zijn. “En we
huishoudens”, laat Purple Pride woordvoerder en aubergineteler Johan
gaan het aanbieden op de online supermarkt www.smaak.nl”, vult Johan
Groenewegen weten. “De meeste consumenten weten niet of onvol-
aan. “We verkopen geen aubergine, maar een gerecht, een handvat voor
doende wat ze met de groente kunnen doen. Terwijl de aubergine juist bij
een maaltijd. Dat vind ik sterk. We werken samen met uitstekende part-
uitstek geschikt is om te wokken, te grillen of als ovengerecht.”
ners, bijvoorbeeld voor de kruiden en voor de verpakking.”
Met Werelds Koken maakt de twijfelende consument kennis met een
Van Werelds Koken kunnen we volgens Johan best wat verwachten. “Met
recept uit een land waar de aubergine dagelijks gegeten wordt. “We
Purple Pride beslaan we een derde van het Nederlandse areaal. Of we de
beginnen met gerechten uit India, Italië en Griekenland”, aldus Johan.
consumptie met deze actie omhoog krijgen, durf ik nog niet te zeggen.
“We willen belemmeringen wegnemen met simpele gerechten, die geba-
Maar we gaan de aubergine wel goed op de kaart zetten, ook na het sei-
seerd zijn op populaire wereldgerechten. In de toekomst willen we met
zoen. We staan al in de startblokken om vanaf oktober te importeren, om
meer recepturen uit andere auberginelanden komen, zoals Japan en
het hele jaar door te kunnen voldoen aan de vraag.”
7
Duurzame teelt
Spuiwater van varkenshouder blijkt ideale bemesting en onkruidverdelger Hardfruitteler Wim van Wijk uit ’t Goy had kortgeleden een primeur in Nederland met het gebruik van spuiwater dat afkomstig is van een varkenshouderij. Uit onderzoek bleek, dat het water zeer geschikt is voor een dubbele taak: bemesting en bestrijding van onkruid. Het spuiwater dat Wim voor zijn appels en peren gebruikt, is
spuiwater heeft geen invloed op de bodemgesteldheid. In feite
een restproduct na het gebruik van luchtwassers, die worden
heb je het hier over duurzaam bodembeheer.”
toegepast in varkens- en pluimveehouderijen. Luchtwassers dringen de ammoniak, de fijnstof en de geur uit de lucht in de
Geduld
stallen terug, voordat het via de luchtzuiveringsinstallatie het
Van Wijk benadrukt dat de aanloop naar het uiteindelijke
bedrijf weer verlaat. “Er is een verplichting om te reinigen op
gebruik van spuiwater lang was. “Het is in dit vak remmen
amoniak”, vertelt Van Wijk. “De atmosfeer in deze bedrijven
en gas geven tegelijk. Dit vraagt veel geduld. In deze teelt
wordt met behulp van water ‘gewassen’. Voorheen werd dit
willen we bijvoorbeeld de lengtegroei reduceren, maar toch
water apart afgevoerd. Wij hebben ontdekt dat het water zeer
ook zoveel mogelijk kilo’s produceren. Daar moeten onkruid-
goede eigenschappen heeft, waar een fruitteler zijn voordeel
bestrijding en bemesting goed op worden afgestemd. Het is
mee kan doen. Eén kuub van dit water levert vijftig kilogram
meten, meten en nog eens meten.” Vier jaar heeft Van Wijk
zuivere stiksto, een basis voor meststof.”
op zijn bedrijf geëxperimenteerd met de dosering en de toepassingsmogelijkheden. “We begonnen met de mogelijkheden
Multiboxen
die we hebben om met dit water onkruid te bestrijden. Het
Het spuiwater waarmee Wim werkt, is afkomstig van een
is lastig om de strook grond aan de stam van een peren- of
varkenshouderij enkele kilometers verderop. “We gebruiken
appelboom vrij van onkruid te houden. Samen met DLV Plant
kunststof multiboxen van een kubieke meter. Dat is de makke-
en Bayer Crop Science zijn we vorig jaar actief op zoek gegaan
lijkste manier om het water te transporteren en te verwerken.
naar de juiste verhoudingen.”
Bevloeiing met spuiwater beperkt mijn kunstmestgebruik enorm. Het bleek met name bij buitentemperaturen boven de
Genoeg voorraad
25 graden perfect te werken. Grootbladerig onkruid hing al
Inmiddels heeft Wim het gebruik van spuiwater opgeschaald.
na enkele uren slap. Maar wat ik nog het belangrijkste vind:
In het lopende seizoen 2011 heeft hij vijf hectare aan fruitbomen staan, drie hectare perenbomen en twee hectare appelbomen. “Ik heb voor voeding en bemesting vijfhonderd liter spuiwater per week nodig, ofwel vijf kuub in tien weken. Voor onkruidbestrijding spuit ik in het eerste jaar vier keer in de zes weken. Dat maakt dat wij in totaal ongeveer zes kuub spuiwater nodig hebben. De buurman is goed voor ongeveer 35 kuub per seizoen. Over de prijs zijn we nog in overleg. We zijn eerst maar eens aan de slag gegaan. Mijn buurman en ik zijn oud-collega’s. Ooit werkten we voor hetzelfde bedrijf in de landbouwmechanisatie. Er is veel onderling vertrouwen en het mes snijdt nu al aan twee kanten. Hij bespaart bijvoorbeeld op afvoerkosten. Bij ons zit het voordeel niet alleen in de kostensfeer. Ook onze omgeving belasten we minder. Spuiwater is een geurloze bemesting.”
8
Duurzame Teelt
Wim van Wijk: ‘Het is in dit vak remmen en gas geven tegelijk. Dit vraagt veel geduld’.
De toepassing heeft zijn bedrijf niet op z’n kop gezet, blijkt uit
“Iedereen kan dit bedenken. Nu blijkt dat dit werkt, denk ik al
een korte rondleiding. “Gebruik van dit water op deze manier
weer door. Ik heb uitgevonden dat er in Nederland vijftien-
past in de bestaande bedrijfsvoering van de hardfruitteler. Er
honderd luchtwassers in gebruik zijn. Laat dit land nou ook
zijn geen hoge investeringen nodig om ermee aan de slag te
vijftienhonderd fruittelers tellen…” Ook over manieren om de
gaan. Het uitzoeken van de juiste dosering en frequentie, dat
toepassing verder te stimuleren, heeft Van Wijk nagedacht.
kost de meeste tijd.”
“De 2013-norm, die luchtvervuiling in de varkens- en pluimveehouderij moet terugdringen, is erg scherp. Als varkenshou-
Zachte dwang
ders en pluimveehouders nadrukkelijker worden gewezen op
Ondanks dat hij de eerste is met deze unieke toepassing van
de voordelen van deze afvoer van spuiwater, dan komen we
spuiwater, ziet Wim zich niet als een innovator, een uitvinder.
ergens. Op de fruitteelt kan druk worden uitgeoefend door de kunstmest duurder te maken. De Vijfde Nota Nitraatrichtlijn stuurt in feit al die kant op.”
Duurzaam en betrokken Het is niet toevallig dat hardfruitteler Wim van Wijk aan de wieg heeft
Hiermee geeft Wim aan dat er eigenlijk geen weg meer terug
gestaan van de toepassing van spuiwater voor bemesting en onkruidbestrij-
is. “Het is inderdaad niet meer de vraag óf we dit moeten
ding. Zijn staat van dienst op het gebied van duurzaam en maatschappelijk
doen, maar wanneer en op welke schaal. Maar, we zijn nog
verantwoord ondernemen is groot.
niet uit de experimentele fase. Er is gewoon nog veel werk
- O ntwikkelaar van spuitdoppen voor gericht gebruik van gewasbescher-
aan de winkel. De toepassing is erg afhankelijk van de grond-
mingsmiddelen
slag. De kwaliteit van de bodem is zeer bepalend voor het
- Pleiter van voorzichtige pluk ter voorkoming van fruitrot in de opslag
succes. Ik denk bijvoorbeeld dat de dosering van het spuiwa-
- Promotor van groencompost als bodemverbeteraar en organische bemes-
ter omhoog kan op lichtere grondsoorten, zoals zandruggen.
ting
Op het gebied van duurzaam bodembeheer is sowieso nog
- Begeleider van studenten die een fruitteeltopleiding volgen
veel te doen. Er is nog zo weinig bekend over wat er precies in
- Gastbedrijf voor excursies
de bodem zit. We moeten blijven doorzoeken naar verbete-
- Sinds maart 2011 houder van het predicaat Nature Counts, het duurzaam-
ring van teeltechniek. Met het bovenliggende doel om een
heidslabel van The Greenery. Gezond komt niet alleen tot uiting in de pro-
zo vitaal mogelijk gewas te telen dat gemakkelijk ziekten en
ducten van The Greenery, maar ook in het duurzaamheidsbeleid. Door op
plagen kan opvangen. Door dit hergebruik van bijzonder afval-
verschillende vlakken initiatieven te ontwikkelen, stimuleert The Greenery
water zijn we weer een stap verder.”
haar telers, medewerkers en leveranciers om duurzamer te ondernemen. 9
Coöperatiezaken
Coöperatiezaken
Nieuwe tarieven en integratie van commercie domineren Ledenraad Twee zaken vroegen de meeste aandacht tijdens de laatste Ledenraadsvergadering op 13 september: de op handen zijnde aanpassingen in het tarieven- en heffingenstelsel en voortschrijdend inzicht over het nieuwe samenwerkingsmodel. Beide onderwerpen werden uitgebreidt besproken, omdat er eind dit jaar besluiten over zullen vallen.
bredere basis. Hierdoor krijgt het ‘kostenmaker is kostendrager principe’ nog beter vorm, de berekening wordt er minder complex door en de efficiencyverbetering, die daarvan het gevolg is, kan worden vertaald in iets lagere tarieven. De definitieve besluitvorming over de aanpassingen volgt in december van dit jaar.
NSM Een bredere basis en lagere tarieven. Zo zou je de voorgestelde aanpas-
Voordat hij samen met voorzitter Theo Ammerlaan verslag deed van
sing van het tarieven- en heffingenstelsel kunnen samenvatten. Financi-
belangrijk overleg op bestuursniveau over het nieuwe samenwerkings-
eel directeur Albert Knol gaf een uitgebreide toelichting op de gewenste
model (NSM), besprak directeur Philip Smits nog een aantal andere actu-
veranderingen. De grondslag is de basis van de aanpassingen. De laatste
ele zaken. Zoals de effecten van de EHEC-crisis, de recente start van een
jaren is een duidelijke stijging te zien in de deelmarkt- en fustmarge
belangrijk Supply Chain project met Jumbo, de voortgang van het project
uitkering, waarover geen tarieven worden geheven. Het voorstel is om in
Slimmer & Beter en de toenemende belangstelling voor Nature Counts.
de nieuwe situatie de grondslag betrekking te laten hebben op niet alleen
De bespreking van de ontwikkelingen rond het NSM namen daarna de
de productomzet, maar ook op de deelmarkttoeslag en de fustmarge: de
meeste tijd in beslag. Een brief van de T-telers, discussie met afdelingen,
Nieuw Coforta-lid
‘Minder afhankelijk van de grillen van de markt’ “Het is simpel: ik zag gewoon meer mogelijkheden voor samenwerking. Veel collega’s maakten de overstap al eerder en ze spraken er met tevredenheid over. Het was voor mij ook ‘verandering van spijs doet eten’. Ik was uitgekeken op de vorige samenwerking. Het perspectief is nu beter.” Hartfruit-teler Jan Hoekstra van mts. Jan & Joke Hoekstra laat vanuit Luttelgeest in de Noordoostpolder weten dat de aansluiting van zijn bedrijf bij Coöperatie Coforta een goede beslissing was. Begin 2011 werd hij Coforta-lid. “Eén van de eerste pluspunten vind ik de wijze waarop in deze samenwerking de prijs tot stand komt. Het is een mixprijs, een echt gemiddelde. Dat geeft rust, stabiliteit, het maakt je minder afhankelijk van de grillen van de markt.” Dat geldt althans voor de appels en pruimen die Jan en Joke telen. Vanaf 1993 kwamen daar kersen bij. “Het is echt een familiebedrijf. Onze ouders startten ooit met aardappelen en groenten. Maar dat werd te klein. In 1986 namen
10
Coöperatiezaken
sen (RvC) en intensief overleg leidde tot een onlangs gehouden bijeenkomst, waarbij de directie, het bestuur en de RvC bijeen kwamen. Het was een goede inhoudelijke discussie, liet Smits weten, waarbij in veel openheid is gekeken naar het P-T model, tegen het licht van de actuele stand van zaken in de sector.
Nieuw inzicht Het advies van de externe RvC-leden bevat vier punten: creëer een constructief overleg, zorg voor evenwichtiger belangenbehartiging voor P- en T-telers, ontwikkel een model op basis van voortschrijdend inzicht en heb daarbij zoveel mogelijk oog voor
Marijn Vijverberg (midden) tijdens een Jongerenraadsvergadering.
Commentaar
advies van twee externe leden van de Raad van Commissaris-
productspecialismen. De slotsom van het bestuursoverleg is dat er voldoende mogelijkheden zijn om in het huidige model de commerciële
Jongerenraad moet zich ontwikkelen tot adviesorgaan
samenwerking tussen The Greenery en Coforta Verkoop BV te
De laatste Jongerenraad, op 16 augustus, stond in het teken van marketing en
verbeteren. Dat zal volgens Smits op termijn kunnen leiden
communicatie. We spraken over social media, marketingconcepten en mer-
tot verdere integratie van de beide verkooporganisaties. “Er is
ken. Het hoe en waarom achter de externe communicatie van The Greenery
heel veel voortschrijdend inzicht. Er is ook veel gebeurd en we
vond ik verhelderend en nodigde uit tot discussie.
hebben veel geleerd. Ik benadruk dat we niet terug willen naar de oude situatie. We kijken wel steeds nadrukkelijker naar die
Social Media, we kennen het. Maar weten we ook goed wat we ermee kunnen
integratie. Het doel is om met horizontale bundeling in eigen
en moeten? Telers moeten daarover eerlijk zijn: heb je twijfels over je kennis,
huis meer schaalgrootte te bereiken. We willen een betere
het bereik en het effect van social media, breng die dan naar voren. We kre-
afstemming van de verkoopstrategie richting retail en handel.
gen tijdens de Jongerenraad een aanmoediging om ideeën en ervaringen uit
Alleen dat kan leiden tot een betere prijsvorming. We streven
te wisselen en met suggesties te komen. Dat is precies wat nu nodig is: elkaar
naar een gezamenlijk plan van aanpak voor 2012 in het huidige
inspireren. Het is er, we weten er van, maar hoe halen we het beste er uit?
model. Die aanscherping van samenwerking is wat mij betreft
Van de marketingconcepten die werden toegelicht, vond ik de witlofcam-
een speerpunt voor de nieuwe commercieel directeur die we
pagne het meest interessant. Hoe kun je met een beperkt budget een grote
binnenkort hopen te presenteren.”
groep mensen bereiken? Voor resultaten was het nog te vroeg. Het was zeer nuttig om het verhaal achter het concept eens wat uitgebreider te horen, met name hoe men tot keuzes is gekomen. Als telers écht iets willen bereiken met behulp van marketingconcepten, kan de samenwerking nooit intensief genoeg zijn. Budgetten kunnen omhoog als je er meer partijen bij betrekt. Nu
Joke en ik het over. We groeiden van zes naar veertien
heb ik vaak het gevoel dat de middelen die nodig zijn door een te kleine groep
hectare. Twee hectare pruimen, vier hectare kersen en de
worden opgebracht.
rest appels. De stabiliteit in de prijs geldt overigens niet voor de kersen, dat blijft een echt dagproduct. De eisen
In de discussie met bestuurslid en hardfruitteler Peter Oostveen kwam de
voor dit product zijn de laatste jaren enorm opgeschroefd.
noodzaak van samenwerking ook uitgebreid aan de orde. Nu de eerste evalu-
Maar we hebben met de Kordia en de Regina twee prima
aties over het nieuwe samenwerkingsmodel kunnen worden gemaakt, blijf ik
hoofdrassen in huis. Daardoor kunnen we ons met kersen
met de vraag zitten of het allemaal ergens goed voor is geweest. Natuurlijk,
echt onderscheiden.”
er was onvrede en er moest discussie zijn. Maar, heeft de scheiding in twee groepen voor betere prijzen gezorgd? Ik vind dat we juist in deze economisch
Hoekstra is, mede door de aansluiting bij Coöperatie
moeilijke tijden elke vorm van verbrokkeling moeten tegengaan.
Coforta, niet negatief over de toekomst van zijn bedrijf. “We hoeven niet perse groter te worden. Er zit een
Niets is zo makkelijk dan roepen dat het anders moet. Aan de andere kant:
redelijke boterham in. Ik kijk met vertrouwen naar de
jongeren zijn altijd vooruitstrevend en onbevangen. Dat is ook wat waard. Ik
toekomst. De EHEC-crisis benauwt me wel. Vooral omdat
merk het bij ons ook. Ik ben nu 31 en draai zo’n zeven jaar mee. M’n vader en
onduidelijk blijft hoe die precies op deze schaal kon
m’n oom maken wat vaker een pas op de plaats of nemen een afwachtende
ontstaan.” Het optimisme van Hoekstra is voor een deel
houding aan. Ik ben een volhouder. Dat moet de Jongerenraad ook doen. Ik
gebaseerd op de verkoop aan huis. “Ja, dat geeft altijd een
hoop dat de raad zich ontwikkelt tot een kritisch adviesorgaan. Zover is het
aardige indicatie van de kwaliteit van je product en de
nog niet, maar het moet wel die kant op. Zeker als het om marketingcommu-
mogelijke afzet op grotere schaal. Klanten in ons winkel-
nicatie gaat.
tje zijn wat dat betreft altijd prima ‘proefkonijnen’. Maar volgend jaar wel graag een wat betere zomer…”
Marijn Vijverberg, lid Jongerenraad Coöperatie Coforta 11
Samenwerking
Zeeuws huislab groeit mee met vraag naar kwaliteitsanalyse Laboratorium Zeeuws Vlaanderen (ZVl) is het huislab van The Greenery. Vanuit Graauw wordt driekwart van de Greenery-monsters verwerkt. De kwaliteitseisen zijn de laatste jaren enorm toegenomen. Om die ontwikkeling goed te kunnen bijbenen, is in Zeeland fors geïnvesteerd. Aanleiding om te onderzoeken hoe je groei combineert met steeds meer oog voor detail. ZVl is uitgegroeid tot een bedrijf met tachtig medewerkers die
bederfelijk product is, kun je niet zeggen dat er pas op maandag
jaarlijks meer dan 400.000 monsters (grond, mest, kuil, water
een lab met het monster aan de slag gaat. Bij ZVl springt men in
en pesticide) verwerken. Het lab werkt voor klanten in heel
de auto en liggen er maandagochtend uitslagen.”
Nederland en ver daarbuiten: land- en tuinbouwbedrijven, vei-
“We hebben vijftien auto’s”, vult Heijens aan. “Ons werkterrein
lingen, retailers, industriebedrijven, particulieren en overheids-
is heel Nederland en België. Zes mensen beginnen hier in de
organisaties. Directeur Jos Heijens begon in 1991 met grondana-
middagdienst. Dan komen er namelijk veel monsters binnen.
lyses voor boeren uit de omgeving. Zijn snelle en servicegerichte
Soms zijn we pas om 22.30 uur klaar.”
aanpak bleek te voorzien in een behoefte. Heijens investeerde voortdurend in nieuwe apparatuur en onderzoeksfaciliteiten en
Supergroen
breidde het analysepakket gestaag uit. In 1998 begon ZVl met
Het werk bij ZVl neemt snel in hoeveelheid toe. Wat is volgens
het aanbieden van residu-analyses. Inmiddels is het lab
Simonse de belangrijkste verklaring? “We nemen momenteel
‘s lands grootste residuonderzoeker voor groente en fruit. In
heel veel monsters, omdat de retail met bovenwettelijke eisen
2010 groeide het bedrijf van 1600 naar 3200 vierkante meter.
is gekomen. Opgejaagd door de maatschappelijke organisaties komt de lat steeds hoger te liggen. Beter gezegd lager:
12
Korte doorlooptijd
er mag minder chemie in zitten. Dit betekent dat je van dat
Er bestaat een volledige elektronische uitwisseling van gegevens
superschone Nederlandse product veel meer monsters moet
tussen ZVl en The Greenery. Elke handeling wordt vastgelegd
nemen. Als risicobeheerser vind ik het eigenlijk geldverspilling
in een database. Het meest directe contact is er met Rien
om Nederlandse bloemkool, broccoli, tomaten en paprika’s
Simonse, werkzaam bij de afdeling Kwaliteit en Milieu van The
frequent te bemonsteren. Groener kan niet.”
Greenery in Barendrecht. Gevraagd naar de belangrijkste ont-
Kijkend naar heel Europa zegt Simonse dat het in Zuid-Europa
wikkeling in de samenwerking noemt Simonse de doorlooptijd
wél zinnig is om deze producten te monsteren vanwege de
van een analyse. “Die is in de afgelopen jaren teruggelopen van
mogelijke risico’s. “Al moet ik daar aan toevoegen dat er op het
vier naar één tot twee dagen. Ondanks deze versnelling blijkt
gebied van voedselveiligheid in Zuid-Europa een enorme inhaal-
ZVl in staat om de kwaliteit van het geleverde werk hoog te
slag wordt gemaakt. Maak je de kaart wat groter dan Europa,
houden. Wij zijn gelukkig met de uitbreidingen hier. Het is goed
dan tref je nog wel een paar rode vlekken aan. Daar heb je als
opgepakt.”
residubewaker echt je werk.”
Flexibel
Steeds breder
Wanneer kiest Simonse voor de inzet van ZVI? “De leidraad
Steeds groenere producten, dat zou voor ZVI op de lange ter-
is of de analyse die we nodig hebben bij het lab in huis is. En
mijn ook een bedreiging kunnen zijn. “Wat er niet is, valt niet te
flexibiliteit. Stel, er doet zich op een vrijdag om 16.00 uur een
meten”, stelt Jos Heijens. “We gaan naar een moment toe dat er
calamiteit voor. Als je op zo’n moment bij een teler een niet toe-
niets meer in product mag zitten. Maar dat moet óók vastge-
gestane stof ontdekt, dan moet de productie worden stopgezet.
steld worden. Residuanalyses zijn de eerstkomende twintig
Het bedrijf mag niet meer oogsten en aanvoeren. Als het een
jaar nog niet weg te denken. Het wordt ook steeds breder. Aan
samenwerking
Rien Simonse (rechts) en directeur Jos Heijens in het hart van Laboratorium Zeeuws Vlaanderen.
bloemen worden in het kader van duurzaamheid ook steeds
stoffen die kunnen worden gevonden. Van abrikoos tot witlof.
hogere eisen gesteld.”
Het hoeft niet per se steeds meer en steeds dieper.”
“Het feit dat de retail eist dat zelfs onze bloemkool, broccoli, tomaten en paprika’s worden bemonsterd, zegt genoeg”, rea-
Beter collectief
geert Simonse. “Blauwe ogen zijn niet meer voldoende. Er moet
ZVl heeft haar pakketten flink uitgebreid naar meer dan zes-
een document van een goed lab bij.”
honderd stoffen, meldt Heijens. “We kunnen stoffen uit het verleden ook beter onderscheiden van stoffen die tegenwoor-
Ballenbak
dig voorkomen. We hebben stoffen uit onze ‘trein’ gehaald
Analyses gaan steeds dieper. Wat zegt dat over de toekomstige
die we nog nooit hebben gevonden, maar ook nieuwe stoffen
samenwerking tussen de heren? “De technieken zijn erg vooruit
toegevoegd. Ons pakket is daardoor veel betrouwbaarder
gegaan” zegt Heijens. “Niet alleen qua aantallen kunnen we
geworden. Ik woonde laatst een lezing bij in Berlijn. Daar
veel meer aan, ook de rapportagetijden zijn versneld en de
was een waakzame sfeer onder de aanwezige laboratoria. De
detectielimieten zijn ver omlaag gegaan. Tegenwoordig kunnen
Nederlandse groente- en fruitlab’s kunnen zich volgens mij
we residu detecteren vanaf 0,01 milligram per kilo. Ter vergelij-
nog veel beter als collectief opstellen. Ik weet dat Rien dit erg
king: in een ballenbak zitten 100 miljoen groene ballen en één
aanmoedigt. Ik hoop ook op meer internationale samenwer-
rode bal. Deze rode bal staat dan gelijk aan 0,01 milligram per
king.”
kilo.” “Ik zou het verdrietig vinden als we de kant van 0,001 op
Wat zijn, tegen het licht van alle ontwikkelingen, de belang-
gaan”, vindt Simonse. “Doen we dat toch, dan komen we in
rijkste ambities in de samenwerking met het laboratorium?
de gekte. Wij prefereren een andere route. De kwaliteit van
Simonse: “Samen een hoog niveau vasthouden. Dat is voor
een lab moet mede worden bepaald door de samenstelling van
een sterk groeiend bedrijf een uitdaging. Meegaan in ontwik-
de zogenoemde analysescoop: het aantal stoffen dat wordt
kelingen ook. Daarbij zijn de kosten uiteraard belangrijk. Al
geanalyseerd en de diepte waarop naar werkzame stoffen wordt
mag de hoogte van de prijs nooit ten koste gaan van kwaliteit,
gezocht. Een scoop kun je zien als een trein met wagonnetjes
service en zeker niet van de betrouwbaarheid van de analyse.”
die elk een werkzame stof voorstellen. De laatste jaren slagen
Heijens: “Gecontroleerd blijven groeien. De druk mag blijven,
laboratoria er steeds beter in een lange trein te maken, met
dat is goed. En: we kunnen zoveel apparatuur neerzetten
precies de relevante wagons. Begin jaren negentig konden we
als we willen, het gaat om de oplettende kwaliteiten van de
acht stoffen in sla traceren, nu enkele honderden. Maar ik heb
analist. Goede mensen houd ik hier graag zo lang mogelijk in
het liefst een toegesneden overzicht van de meest relevante
dienst.”
13
paneldiscussie
De branchebarometer
De deelnemers:
14
Bas Feijtel
Hardfruitteler Coöperatie Coforta in Wemeldinge (Zeeland) en bestuurder bij Coöperatie Coforta (linksboven)
John van den Berg
Directeur Hollander Barendrecht (rechtsboven)
Joris van den Hurk
Partner bij adviesbureau Gwynt (linksonder)
Stan de Ridder
Manager Logistiek The Greenery (rechtsonder)
logistieke factor
Wie waarde toevoegt op het gebied van logistiek, wint op termijn altijd De logistieke factor kan het verschil maken in de toekomst van de AGF-sector. Dat mag je opmaken uit een discussie tussen vier stakeholders met een antenne voor dit onderwerp. Naarmate het gesprek vordert, vervagen klassieke ketenposities en groeit de saamhorigheid. Er liggen enorme kansen: beter gestructureerde verslogistiek, versleveranciers die de schappen managen en slim anticiperen op de groeiende behoefte aan local for local. Er gloort een logistieke lente… Bestaat de ideale logistieke keten?
worden weggezet. Wat mij betreft op basis van
precies in de keten de verliezen zitten. Betere
Feijtel: De charme van onze sector is dat we
kassagegevens. Vandaag zijn er honderd peren
samenwerking, betere informatie uitwisselen,
werken met een natuurproduct. Mijn ideale
verkocht, ik wil er morgen weer honderd. Als
zo elimineer je verlies. Een voorbeeld: een
keten is kort, waarbij precies wordt geleverd
we dat kunnen verzorgen, komen we ergens.
retailer verbindt zich niet aan een bepaald
wat de markt vraagt.
Maar veel telers vinden dat wel een avontuur.
volume. Vraagt elke week opnieuw wie voor
Van den Berg: Als we de keten willen ver-
Feijtel: De veranderingen voltrekken zich snel.
welke prijs het product kan leveren. Een
korten, moeten we open naar elkaar zijn en
Er is nu een omslag gaande, maar het valt
afzetorganisatie kan in zo’n geval plotseling
bereid zijn kennis te delen. Dat begint bij de
niet mee om in een onzekere afzetmarkt je
de vraag krijgen en gedwongen worden om bij
teler. Die moet zijn bedrijf open zetten. De
bedrijfsvoering versneld aan te passen.
te kopen. Dat is qua logistiek altijd lastig. Als
retailer moet meer affiniteit met die teler of
Van den Berg: Wat belet die verandering?
je nergens van op aan kan, niet kunt antici-
zijn afzetorganisatie krijgen. De Ridder: Ik zie de ideale keten voor me. Hij is ook haalbaar. Minder distributie centra en een aantal telers dat thuis verlaadt, zal leiden tot minder transport, verkorting van de keten, versere producten in de schappen
John van den Berg:
‘De vraag van de consument moet steeds verder in de keten worden weggezet.’
en meer beleving bij de consument. We zullen veel meer de samenwerking moeten zoeken
Feijtel: Een teler kan soms wat behoudende
peren, kun je maar heel moeilijk je logistiek
met de retailer. De retailer die daar op ingaat,
genen hebben (…). Het beleid gaat vaak van
optimaliseren.
realiseert uiteindelijk het beste rendement en
vader op zoon. Als dat vier generaties achter
Van den Berg: Klopt. Een teler en een afzet-
zal de klassieke inkopers op kostprijs verslaan.
elkaar gebeurt, ontstaat daar niet vanzelf-
organisatie kunnen niet investeren in een
We creëren er meteen meer waarde mee in de
sprekend de meest vooruitstrevende onderne-
klant die misschien een bepaald product gaat
keten van teler tot consument.
mersstijl uit, als je begrijpt wat ik bedoel. De
afnemen. De prijsgedrevenheid is vaak de rem-
kopgroep wil wel graag. Maar de snelheid van
mende factor.
Er valt dus nog veel terrein te winnen?
de grote, traditionele bedrijven bepaalt het
Van den Hurk: Wat je nu ziet is dat sommige
Van den Berg: Het begint met transparantie.
werkelijke tempo van de verandering.
retailers zich vastleggen richting grote telers.
Hoeveel stuks van een product willen we
Van den Hurk: De retailer was ook lang behou-
Waardoor de andere retailers zekerheden gaan
morgen in de winkel hebben: 80 of 120? Die
dend. Daar zat vroeger een inkoper alleen op
missen. Dat leidt tot betere, hechtere afspra-
vraag krijgen wij van de klant. We willen ‘m
de prijs te werken. Nu andere zaken belangrij-
ken tussen ketenpartners.
meteen doorspelen naar de teler. We willen bij
ker zijn geworden, waaronder versheid, ont-
De Ridder: Dat is zeker een trend. Ik zie dat
de teler de beleving hebben dat als er vandaag
staat er een andere manier van samenwerken.
retailers zich intensiever verbinden aan
80 gevraagd worden er ook daadwerkelijk 80
De Ridder: De opening ligt ook niet bij de
verkooporganisaties als The Greenery. Ze
worden geplukt en geen 120. De vraag van de
teler, maar bij de retailer. Wij moeten met
worden echte partners. De tussenhandel kan
consument moet steeds verder in de keten
de retailer in gesprek. Van elkaar leren waar
productbeschikbaarheid garanderen. Een teler
15
paneldiscussie
Joris van den Hurk:
‘Er valt nog veel winst te behalen in het terugdringen van derving.’ kan dat lang niet altijd. The Greenery bouwt
Kan de prijs dus naar de achtergrond?
laat ons dan wel alles doen. Wij zijn eigenaar
momenteel een hechte samenwerking op met
Van den Hurk: Er blijven nog wel even retailers
van al je voorraden, wij presenteren. We heb-
een grote supermarktketen. Het ultieme doel
actief die puur voor de prijs gaan. Maar eens,
ben al bewezen dat we dat kunnen. Retailers
is dat wij uiteindelijk het schap beheren. Dat
er spelen zich veranderingen af. Zoveel moge-
gaven ons tijdelijk de ruimte en we krikten
wij rendementsafspraken kunnen gaan maken
lijk in de buurt van de consument doen, dat
meteen het resultaat aantoonbaar op. Maar
over wat er in de schappen ligt.
gaat goed werken. Functies bij elkaar brengen.
helaas, dan komt er weer een andere inkoper
Van den Berg: De sleutel ligt dus duidelijk niet
Kijk ook naar de invloed van het internet.
met een andere visie. Weg logistieke innova-
bij de teler.
Carrefour heeft in Frankrijk veel marktaandeel
tie. We weten dat het kan. Als de klant wil,
De Ridder: Onze verkenningen bij die keten
verloren omdat ze haar internetmarketing niet
dan gaan we die kant op.
waren, wat mij betreft, de omslag. Het kan
voor elkaar had.
Van den Berg: Je vraagt wel heel wat hè. Het is,
toch niet anders dat intensieve samenwer-
Van den Berg: We kunnen nog veel voordeel
hoe je het ook wendt of keert, een beperking
kingsvormen uiteindelijk de beste prijs voor
behalen. Op het moment dat wij een pallet
van de ondernemersvrijheid. Ik sta er wel
alle partijen opleveren? Ik weet zeker dat
krijgen die niet voldoet aan de specificatie,
achter. Het begint bij investeren: The Greenery
de discounters straks gaan inzien dat ze de
sturen we ‘m terug. Dat kost veel geld. Het
moet volharden. Wat let ons?
duurste zijn door hun keiharde inkoopstrate-
transport naar de winkels is nog steeds te
De Ridder: Ik ben me er op aan het voorberei-
gie. Dus, als de retail open staat voor nieuwe
duur. Verschillende retailers worden apart
den. Al kan ik pas echt stappen zetten als ook
samenwerkingsvormen, hebben we op het
beleverd. Waarom kan een product voor AH,
onze commerciële organisatie in staat is om
gebied van logistiek heel wat te doen.
PLUS en C1000 niet in één vrachtwagen zitten?
deze visie te verkopen. Wij moeten zelf ook het
Van den Hurk: Wat je ook ziet, is dat met name
Kortom: door anders te denken kunnen we
boetekleed aantrekken. Commercieel gezien
grote retailers het zelf willen organiseren en
gezamenlijk nog heel wat voordeel behalen.
zijn we zelf ook nog redelijk conservatief.
verkooporganisaties als The Greenery passeren. Maar ze komen er achter dat ze het niet kunnen. Ze missen de organisatie, de mensen, de systemen en het transport. Er is ruimte voor de goede tussenhandelaar om hier het verschil – de omslag zo je wilt – te maken. De
Bas Feijtel:
‘Alle ketenpartners worden geregeerd door de waan van de dag.’
verkooporganisaties zijn beter in staat om de producten te vinden, de kwaliteit te borgen en de logistiek te organiseren.
De Ridder: We beseffen onvoldoende dat we
Feijtel: Het gaat om het goede moment. Alle
Feijtel: Als de tussenhandelaar ook maar
primair service leveren. Dat is veel meer dan
ketenpartners worden geregeerd door de
de connectie met de bron vasthoudt. Dat
alleen dat product of die prijs. ‘Beste klant,
waan van de dag.
is essentieel. Er zijn in Nederland nog vele
wilt u tomaten? Dat kan op deze manier. Maar
tientallen handelaren in groente en fruit die
als u uw voorraad niet te groot wilt en geen
Proef ik hier een logistieke lente?
niet gebonden zijn aan telers. Ze sourcen het
derving wenst, kunnen we het ook anders
De Ridder: Misschien wel. Het grappige is dat
allemaal vanuit alle richtingen bij elkaar.
organiseren. Dan bent u uiteindelijk beter af.’
wanneer je er in de retail met partijen over
Van den Hurk: Er valt ook nog veel winst te
Dat is de marketing van de logistiek.
praat, je volop instemming krijgt. ‘Jullie gaan
behalen in het terugbrengen van de derving.
Van den Hurk: Unilever is wat dat betreft een
uiteindelijk ons schap managen’, hoor je dan.
Goede afstemming tussen wat de teler kan
mooi voorbeeld. Dit bedrijf controleert bij de
Feijtel: Het wordt tijd dat de supermarkten
leveren en wat de retailer nodig heeft. En
retailer intensief het schap. Staat het product
zich weer eens met dit soort zaken bezig
besparingen door slim te transporteren.
er, en zo ja, ziet het er goed uit en staat de
houden. Het was lang ‘eten of gegeten wor-
De Ridder: Er is overal in de keten nog heel
juiste prijs er bij? Klopt er iets niet, dan gaan
den’, met al die overnames. Ik hoop dat de
veel te winnen. Bij logistiek gaat dat over
ze in discussie. Ik denk dat je in de verssector
aandacht voor het enorme voordeel dat nog
efficiëncy: ruimtebenutting, inzet van mensen
hetzelfde kunt doen: de ondernemer op een
te behalen is in de logistieke processen, nu
en de juiste vraag, zodat de teler op maat gaat
vriendelijke manier helpen om het verspro-
wordt ingezien. De supermarkten zijn er wel-
snijden en plukken.
duct aantrekkelijk te presenteren.
licht nu rijp voor…
Van den Hurk: Daar komt nog bij dat als de
De Ridder: Die retailer heeft nu rendement x in
De Ridder: Als retailer zou ik zeggen: ik heb
retailer het niet goed voor elkaar heeft, het
z’n schap. Als wij nu kunnen garanderen dat
zoveel winkels en zoveel partners. Alle partijen
product er niet is en dus niet wordt verkocht.
hij binnenkort rendement x + 1 heeft? Maar
een aantal winkels en the floor is yours. Doe je
16
logistieke factor
De paneldiscussieleden te gast bij Hollander Barendrecht. Vlnr: Stan de Ridder, John van den Berg, Bas Feijtel en Joris van den Hurk.
het goed, dan krijg je er verswinkels bij.
grote retailers over die het zelf kunnen blijven
dan kun je aanvullen vanuit Nederland. Dan
Van den Berg: Laat iedereen op zijn vakgebied
doen. Al zijn de meeste grote retailers in ons
komen wij met onze flexibele aanpak vanzelf
excelleren. Onze kracht zit in het bundelen en
land niet groot genoeg om het zelf te regelen.
weer in beeld. Hoe grootschaliger hoe beter. De grootschaligheid maakt het rendabel.
tijdig bevoorraden. Als we dit kunnen uitbreiden, winnen we op vele gebieden. Eén daarvan
Wat is in het toekomstbeeld dat ontstaat
is de derving. Die gaat er in ieder geval door
nog de functie van een distributie centrum?
Het optimum blijft haalbaar?
naar beneden in de gehele keten en daar is
De Ridder: Een retailer bestelt in verschillende
De Ridder: Ik zie een mooie toekomst, veel
iedereen gelukkig mee. En het is ook maat-
bestelhoeveelheden. Er blijft een consolidatie-
samenwerking met de retailer. Waardoor wij
schappelijk verantwoord. Prima.
functie nodig en een afdeling waar efficiënt
het schap kunnen gaan managen. En nieuwe
Van den Hurk: Retailers willen ook de logistiek
kan worden verpakt. Dat zal nooit verdwijnen.
initiatieven om dit werk te optimaliseren:
voor bepaalde producten verregaand uitbe-
Ik zie een aantal grote DC’s voor me. Enkele
het aanpassen van de keten, producten beter
steden. Diepvries wordt al door alle partijen
grote telers die thuis verladen en voor de rest
houdbaar maken, etc.
volledig uitbesteed. De leveranciers kunnen op
vul je aan vanuit die DC’s.
Feijtel: The Greenery heeft veel toekomst als zij
dezelfde plaats opslaan als waar de retailer z’n
Van den Hurk: Als je vanuit de bestaande DC’s
onderscheidend vermogen heeft bij de retailer.
producten vandaan haalt. Dat is veel goedko-
Midden- en Oost-Europa wilt blijven beleveren,
Dat zie ik wel ontstaan. We komen van ver: ‘ik
per, dan wanneer je dit met je eigen mensen
heb je nog wel een uitdaging. De DC’s kunnen
produceer, jij verkoopt’. We denken gelukkig
in je eigen organisatie doet.
meer opschuiven richting de consument.
steeds minder puur vanuit het product, steeds meer vanuit de marktvraag.
Stan de Ridder:
Van den Berg: Ik zie ook heel veel potentie voor
‘Ik zie toekomst in samenwerking met de retailer, waardoor wij het schap kunnen gaan managen.’
alle partijen in de keten. Kansen genoeg. Als het maar transparant gebeurt. Samenwerking moeten we niet langer zien als een beperking van ondernemerschap, maar als een verrijking. De retailer is niet je vijand, maar je klant.
Van den Berg: Wij zijn daar op voorbereid. We
De Ridder: Wij komen Oostenrijk niet meer
Van den Hurk: De shop in the shop draait in
bundelen veel verschillende vrachten. We wer-
in met onze paprika’s. De consument daar is
grote warenhuizen en grote supermarkten
ken in Nederland met achttien verschillende
bereid om drie keer zo veel te betalen dan wij
aantoonbaar het beste. De specialist kan deze
crossdock leveranciers, naast onze eigen voor-
hier. De oplossing zullen we lokaal moeten
rol beter aan dan de retailer. Een gouden kans
raadhoudende producten. We combineren dat
vinden. Dit doen we al in Engeland. We leveren
voor de verkooporganisaties. Je maakt er de
en distribueren vervolgens door heel het land.
daar local for local aan de retail en mogen bij-
teler én de retailer blij mee. Er zijn goede
Zo moeten we werken. Het kan allemaal veel
sourcen in Nederland. Dat is een goed model.
oplossingen beschikbaar die hier ook over
grootschaliger. Schoenmaker blijf bij je leest.
Van den Berg: Als je de onderstroom hebt
tafel gingen. Ze zijn nog niet bij alle retailers
Van den Hurk: Dat valt in het buitenland ook
gegarandeerd met local for local en je weet
bekend. Ga daar nog meer de boer mee op,
goed te verkopen. Er blijven misschien enkele
vervolgens wat er moet worden afgezet,
zou ik zeggen.
17
kort nIeuws
Kort Nieuws
Internationale kennisuitwisseling Sweet Sensation Veertig deelnemers van maar liefst elf
licentiehouders aanwezig en vertegenwoor-
verschillende nationaliteiten namen op
digers van kennisinstellingen uit bijvoorbeeld
26 augustus 2011 deel aan een teelttech-
Chili. “Het doel was om teelttechnische
nische bijeenkomst, georganiseerd door
kennis uit te wisselen en te netwerken”,
The Greenery en raseigenaar Next Fruit
licht Patricia toe. “En dat lukte prima.”
Generation (NFG). De groep wisselde kennis uit over de Sweet Sensation peer.
Nieuwe versie GLOBALG.A.P
Anton Jongerius van Fruitconsult gaf tijdens de bedrijfsbezoeken de teelttechnische toelichting.
“We zijn ervan overtuigd dat de Sweet Sensa-
Recentelijk is een nieuwe versie van
tion zich wereldwijd zal bewijzen”, liet pro-
GLOBALG.A.P. gepubliceerd. In 2011 worden
ductmanager hardfruit Patricia Hoogervorst
nog grotendeels audits gehouden op de huidige
van The Greenery weten. “Zowel voor telers
versie, maar in november van dit jaar volgt de
als retailers biedt deze peer volop kansen.
overschakeling naar de nieuwe versie. De afde-
Het ras wordt aangeplant in Europa en op
ling Kwaliteit & Milieu van The Greenery is bezig
het zuidelijk halfrond, zodat er jaarrond een
met de ontwikkeling van een nieuwe map voor
goede kwaliteit leverbaar is.” Naast vertegen-
de telers en uiteraard komen alle documenten
woordigers van bestaande licentiehouders uit
ook beschikbaar via Greendirect. Over de wijze
verschillende landen waren er ook potentiële
waarop de nieuwe map kan worden besteld, zijn de Greenery-telers inmiddels per mail geïnformeerd. De map zal half oktober naar de telers worden verzonden. Op Greendirect staan
The Greenery nu ook op
dan ook de nieuwe documenten. Er is een flink
The Greenery heeft sinds kort ook een eigen
aantal wijzigen - grotendeels verzwaringen -
kanaal op YouTube. De eerste twee filmpjes die
doorgevoerd in de nieuwe versie. Omdat de
zijn geplaatst zijn van Criens Blueberries en
Nederlandse telers binnen de coöperatie al een
Zachtfruit Schalkwijk B.V. Het zijn opnamen
hoog niveau halen, zal de impact van die wijzi-
die uiteraard ook voor andere doeleinden
gingen in ons land relatief klein zijn.
worden ingezet en ook te zien zijn op www. verseoogst.nl. Nieuwsgierig? Neem eens een
Veel belangstelling voor ‘Theater door het Water’ Met een bezoekersaantal van 350.000 kon het
kijkje op www.youtube.com/thegreenery
Glasgroentetelers in Italië
Varend Corso Westland op zondag 7 augustus terugkijken op een zeer succesvol weekend.
Een groep glasgroentetelers van The Gree-
De excursie bevatte ook een bezoek aan een
Het thema ‘Theater door het Water’ zorgde
nery was op 1 en 2 september op excursie in
groothandelsmarkt van groenten en fruit. “Hier
voor een mooi schouwspel langs de waterkant.
Italië. Op het programma stond een bezoek
kregen we inzicht in onze concurrenten op de
Coöperatie Coforta nodigde haar leden uit om
aan verschillende aanbieders van groenten
Italiaanse markt, in de wensen van de afne-
op vrijdag 5 augustus gezamenlijk, onder het
en fruit, een oriëntatie op de locale trends in
mers en in de kansen die er zijn voor
genot van een hapje en drankje, het Varend
en rond het AGF-schap en een rondleiding op
The Greenery.”
Corso te bekijken.
de Greenery-vestiging in Verona. “We hebben een route uitgestippeld langs supermarkten, klanten en een groothandelsmarkt”, vertelde Productmanager Glasgroenten Léon Duijvesteijn. “In de supermarkten Auchan, Migros en Esselunga hebben we verschillende AGF-producten bekeken: de verpakking, de kwaliteit en de presentatie.”
18
advertenties
KIES VOOR DE BESTE DEKKING! LAAGSTE EIGEN RISICO VOOR ZWARE REGEN LAAGSTE DREMPEL VOOR ZWARE REGEN HOGE NETTO UITKERING BIJ HAGEL GEGARANDEERDE SCHADE-UITKERING PREMIE BETALEN VOOR 15 OKTOBER
KIES VOOR ZEKERHEID KIES VOOR DE NR. 1 IN EUROPA
VEREINIGTE HAGEL - Vestiging Nederland Postbus 7 · 9422 ZG SMILDE Tel.: 0592 415581 . Fax: 0592 415865
[email protected] · www.vereinigte-hagel.nl
Anzeige_90x130.indd 1
29.03.2011 10:34:56
Ken je markt, maar ontdek hem dagelijks opnieuw Wensen en eisen van groenten die continu veranderen. Voeling houden met de markt is dan ook de tweede natuur van Rijk Zwaan. Onze innovatieve productverbeteringen en unieke marketingconcepten zijn hiervan het directe resultaat. Dagelijks vinden zij via diverse kanalen de weg naar de consument. Rijk Zwaan. Seeds & Services.
19
Coöperatie Coforta U.A. is met ruim duizend aangesloten groente-, fruit- en paddenstoelentelers een vooraanstaande speler in de voedingstuinbouw. Coöperatie Coforta U.A. is een erkende telersvereniging, die verantwoordelijk is voor de afzet van de producten van haar leden. De in dit blad geïnterviewde leden zijn zich hiervan bewust en houden zich aan de voorwaarden die deze erkenning met zich meebrengt. Coforta is de eigenaar van The Greenery B.V. en Coforta Verkoop B.V. De producten van de leden worden dagelijks geleverd aan supermarktketens, groothandelaren, cateraars en de verwerkende industrie in binnen- en buitenland. Onder het motto ‘Samen sterk vanuit individuele kracht’ streeft de coöperatie kwalitatieve aanbodsbundeling na, met ruimte voor individueel ondernemerschap. Coöperatie Coforta U.A. Postbus 79 2990 AB Barendrecht Tel 010 529 11 10
[email protected] www.coforta.com
