Maatschappelijk. Voorzieningenbeleid. Gemeente Aalburg. - september Synarchis Adviesgroep Sander Fooij Hardinxveld-Giessendam

Maatschappelijk Voorzieningenbeleid Gemeente Aalburg - september 2009 -

Synarchis Adviesgroep Sander Fooij Hardinxveld-Giessendam

Inhoudsopgave: pagina:

1

Inleiding op het maatschappelijk voorzieningenbeleid 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

2

3

5

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

5 5 7 8 10

Inleiding Demografische ontwikkelingen Maatschappelijke trends en ontwikkelingen Gemeentelijke ontwikkelingen en regionale context Samenvatting “ontwikkelingen en context”

Inventarisatie Inleiding Scholen Gemeentelijke gymnastieklokalen Buitensportaccommodaties Jongerencentrum Dorpshuizen en multifunctioneel centrum Bibliotheek Peuterspeelzalen Speelvoorzieningen Samenvatting inventarisatie

Analyse 4.1 4.2

4.3

4.4

5

1 1 1 2 3

Ontwikkelingen en context

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10

4

Inleiding Aanleiding voor de beleidsontwikkeling Algemene toekomstvisie Doelstellingen, uitgangspunten en gebiedsafbakening Onderzoeksmethoden, projectorganisatie en opzet beleidsplan

1

Inleiding Vraag-aanbod analyse per voorziening en categorie 4.2.1 Welzijn 4.2.2 Sport 4.2.3 Onderwijs SWOT-analyse per kern van de gemeente Aalburg 4.3.1 Babyloniënbroek 4.3.2 Drongelen 4.3.3 Eethen 4.3.4 Genderen 4.3.5 Meeuwen 4.3.6 Veen 4.3.7 Wijk en Aalburg Belangrijkste conclusies uit de analyse

Het beleidsinstrumentarium 5.1 5.2

Inleiding Beheersstructuur 5.2.1 Eigendomsverhouding 5.2.2 De exploitatie van maatschappelijke voorzieningen 5.2.3 Onderhoud en vervanging

11 11 11 12 12 13 13 14 14 15 15

17 17 17 17 20 22 23 24 24 25 25 26 26 27 28

31 31 31 31 32 32

5.3

6

Planning & Control 5.3.1 Bestaande maatschappelijke voorzieningen 5.3.2 Nieuwe maatschappelijke voorzieningen

Afsluiting

33 33 36

38

Bijlage 1

Lijst met geïnterviewden

40

Bijlage 2

Spreadsheet maatschappelijke voorzieningen

41

Bijlage 3

Onderhoudskosten basisscholen en gymzalen

51

Appendix 1 Actieplan

52

“Maatschappelijk voorzieningenbeleid gemeente Aalburg”

1 1.1

1

Inleiding op het maatschappelijk voorzieningenbeleid Inleiding

In dit inleidende hoofdstuk wordt kort ingegaan op de aanleiding voor de gemeente Aalburg om beleid te ontwikkelen op het gebied van maatschappelijke voorzieningen. Vervolgens wordt in paragraaf 1.3 de algemene toekomstvisie beschreven die de gemeente Aalburg nastreeft met haar maatschappelijke voorzieningenbeleid. In paragraaf 1.4 wordt beschreven welke doelstellingen en uitgangspunten worden verbonden aan het opstellen van het beleidsplan en de wijze waarop tot een afbakening is gekomen van het aandachtgebied waarop het maatschappelijk voorzieningenbeleid betrekking heeft. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een beschrijving van de wijze waarop het beleidsplan tot stand is gekomen en de opzet en indeling van het plan.

1.2

Aanleiding voor de beleidsontwikkeling

Maatschappelijke voorzieningen vormen de spil van het gemeentelijk beleid in Aalburg. De functie van sociaal maatschappelijke voorzieningen is gericht op ontspanning en ontmoeting, het vergroten en versterken van de zelfredzaamheid en het zelforganiserend vermogen van de burgers. De ondersteuning op allerlei terreinen is vastgelegd in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Hier wordt de basis gelegd voor het vergroten van de leefbaarheid in alle kernen van de gemeente Aalburg. In 2008 is het beleidsplan WMO Aalburg (2008-2012) vastgesteld waarbij alle prestatievelden aan de orde kwamen. Met name de eerste vijf prestatievelden handelen over de hiervoor genoemde ambities. Daarnaast is er door de gemeente Aalburg in 2007 een strategische visie opgesteld voor de periode 2007-2027 waarin wordt gepleit voor een eigentijdse, ondernemende gemeente met een veelzijdige en actieve bevolking en bereikbare voorzieningen en goede zorg voor alle inwoners van alle kernen middels samenwerking met alle relevante maatschappelijke partners. Een logisch gevolg van het voorgaande is het ontwikkelen van een gemeentelijk maatschappelijke voorzieningenbeleid. De wens is om breed voorzieningenbeleid te ontwikkelen met een visie naar de toekomst en een duidelijke samenhang tussen de kernen, afgestemd binnen de verschillende beleidsvelden. Vanwege het hiervoor genoemde belang dat door de gemeente Aalburg aan maatschappelijke voorzieningen wordt toegekend, staan deze voorzieningen ook in de huidige situatie reeds hoog op het prioriteitenlijstje en wordt hier ook actief mee omgegaan. Tot nu toe ontbrak hierbij echter de noodzakelijke structuur en werd vooral op ad hoc basis invulling gegeven aan behoeften op dit gebied en een afweging gemaakt met betrekking tot verzoeken die vanuit de verschillende organisaties of bevolkingsgroepen aan de gemeente werden gericht. Vanwege het feit dat de gemeente behoefte heeft aan een meer beleidsmatige benadering van de maatschappelijke voorzieningen, is besloten tot het opstellen van een “maatschappelijk voorzieningenbeleid”.

1.3

Algemene toekomstvisie

Voor de ontwikkeling van het maatschappelijk voorzieningenbeleid is door een opgerichte projectgroep (zie paragraaf 1.5 voor de samenstelling) een algemene toekomstvisie op deze voorzieningen en de wijze waarop de gemeente hiermee omgaat opgesteld. De toekomstvisie is gebaseerd op de huidige werkwijze van de gemeente.

SF/07-09-2009

Synarchis Adviesgroep


2

De gemeente Aalburg beschikt nu en in de toekomst over een evenwichtig voorzieningenaanbod dat beantwoordt aan de behoefte van de inwoners van de gemeente. De voorzieningen hebben een kwalitatief hoogwaardig en zo veel mogelijk multifunctioneel karakter en een voor het gewenste gebruik passende functionaliteit. De capaciteit van de voorzieningen is afgestemd op het gebruik en de behoefte. Waar mogelijk (vanuit financieel- en bezettingsperspectief) is per kern sprake van een aanbod van diverse voorzieningen. Waar noodzakelijk bedienen voorzieningen meerdere kernen of zelfs de hele gemeente waarbij de bereikbaarheid van de betreffende voorzieningen een belangrijk aandachtspunt vormt. Voor de ontwikkeling van het bestaande aanbod wordt een meerjarenplanning opgesteld. De gemeente Aalburg laat de realisatie, exploitatie en instandhouding van maatschappelijke voorzieningen zoveel mogelijk over aan het particuliere initiatief. Met betrekking tot wenselijke maatschappelijke voorzieningen waar het particulier initiatief tekort schiet, of waar de gemeente een wettelijke verplichting heeft, speelt de gemeente een actievere rol. Om te bepalen of en op welke wijze de gemeente een rol voor zichzelf ziet weggelegd met betrekking tot nieuwe of bestaande maatschappelijke voorzieningen en de randvoorwaarden die aan de exploitatie ervan worden gesteld, wordt gebruik gemaakt van het ontwikkelde beleidsinstrumentarium.

1.4

Doelstellingen, uitgangspunten en gebiedsafbakening

De gemeente Aalburg heeft Synarchis Adviesgroep opdracht gegeven een maatschappelijk voorzieningenbeleid te ontwikkelen om inzicht te krijgen in het huidige en gewenste voorzieningenniveau en welke gebouwen daarvoor beschikbaar dan wel nodig zijn. Het ontwikkelen van maatschappelijk voorzieningenbeleid is er op gericht vast te stellen waar de gemeente op dit moment staat en een visie te ontwikkelen voor de lange termijn. Het maatschappelijk voorzieningenbeleid dient de mogelijkheid te bieden om afwegingen te maken welke voorzieningen gewenst zijn en op welk moment deze ontwikkeld dienen te worden. Met behulp van het voorzieningenbeleid kunnen er bewuste keuzen worden gemaakt met betrekking tot de planontwikkeling binnen de verschillende kernen van de gemeente Aalburg binnen de hiervoor genoemde lange termijn visie. In het kader van het maatschappelijk voorzieningenbeleid zijn door de eerder genoemde projectgroep de volgende doelstellingen geformuleerd: Het aanbod van maatschappelijke voorzieningen (capaciteit en functionaliteit) dient zich zoveel mogelijk te verhouden tot de behoefte, nu en in de toekomst; Voor de inwoners van de gemeente Aalburg zijn de maatschappelijke voorzieningen zo goed mogelijk bereikbaar en tegen laagdrempelige tarieven toegankelijk; De maatschappelijke voorzieningen verkeren in goede staat van onderhoud; De maatschappelijke voorzieningen dienen een zo groot mogelijke bijdrage te leveren aan de leefbaarheid en sociale samenhang binnen de kernen; Er is zoveel mogelijk sprake van synergie tussen de verschillende maatschappelijke voorzieningen (inhoud en exploitatie) en multifunctioneel ruimtegebruik; Er is sprake van een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling tussen de eigenaar/exploitant/gebruiker van maatschappelijke voorzieningen en de gemeente. In het kader van dit beleidsplan zijn tevens een aantal uitgangspunten geformuleerd die dienen te worden gehanteerd bij de invulling van het maatschappelijk voorzieningenbeleid:

SF/07-09-2009



3

De gemeente laat het onderhoud en instandhouding van de accommodaties zoveel mogelijk over aan de eigenaar/exploitant/gebruiker en speelt hierbij een faciliterende rol; De gemeente laat de exploitatie van de maatschappelijke voorzieningen zoveel mogelijk over aan het particulier initiatief en ondersteunt waar noodzakelijk in financiële of faciliterende zin; Voor het activiteitenaanbod is het zelforganiserend vermogen van de burgers uitgangspunt. Waar nodig ondersteunt de gemeente initiatieven vanuit de bevolking; De gemeente beoordeelt aanvragen voor ondersteuning op het gebied van maatschappelijke voorzieningen op de bijdrage die geleverd wordt aan de geformuleerde beleidsdoelstellingen. Het is van belang om het begrip “maatschappelijke voorziening” nader te definiëren om hiermee tot een afbakening te komen van het gebied waarop het maatschappelijk voorzieningenbeleid betrekking heeft. De gemeente heeft gekozen voor een benadering vanuit accommodatieperspectief waarbij het criterium is dat de betreffende accommodatie in eigendom is van de gemeente Aalburg of dat de gemeente er een rechtstreekse (subsidie)relatie mee onderhoudt. Op basis van dit criterium kan worden vastgesteld dat zich binnen de zeven kernen van de gemeente Aalburg reeds een belangrijk aantal maatschappelijke voorzieningen bevindt die betrokken worden bij het maatschappelijk voorzieningenbeleid. Het gaat om zeven basisscholen, één school voor voortgezet onderwijs en één school voor volwassen onderwijs, drie gemeentelijke gymnastieklokalen, een jongerencentrum, vijf dorpshuizen, een multifunctioneel centrum (zalencentrum met sporthal), drie peuterspeelzaalorganisaties (op vier locaties), één bibliotheek, een openluchtzwembad, vier voetbalcomplexen en één tenniscomplex en in elke kern meerdere speelvoorzieningen. Het maatschappelijk voorzieningenbeleid heeft derhalve geen betrekking op andere gerelateerde voorzieningen zoals kerkgebouwen, commerciële horecavoorzieningen, zorginstellingen, kinderen buitenschoolse opvangvoorzieningen en commerciële sportvoorzieningen. Toch is het van belang om bij het ontwikkelen van voorzieningenbeleid kennis te nemen van het bestaan van deze aanverwante voorzieningen en de toegevoegde waarde die zij hebben voor de inwoners van de gemeente. Om deze reden is bij de beleidsontwikkeling met de aanwezigheid van deze voorzieningen binnen de gemeentegrenzen wel rekening gehouden.

1.5

Onderzoeksmethoden, projectorganisatie en opzet beleidsplan

Voor het ontwikkelen van een maatschappelijk voorzieningenbeleid, is gestart met een zorgvuldige inventarisatie van het huidige aanbod middels bestudering van beschikbare gegevens en interviews met vertegenwoordigers van alle bij het onderzoek betrokken voorzieningen. Hierbij zijn zowel de kwantitatieve als de kwalitatieve aspecten in beeld gebracht. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de vertegenwoordigers van de verschillende voorzieningen waarmee een interview is gehouden. Na de inventarisatiefase is op accommodatieniveau/per soort voorziening beoordeeld in hoeverre sprake is van een efficiënte en effectieve afstemming van vraag en aanbod. Vervolgens zijn voor alle zeven kernen van de gemeente Aalburg de sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen in beeld gebracht. In de laatste fase van de beleidsontwikkeling is een beleidsinstrumentarium opgesteld dat beschrijft op welke wijze de gemeente wil omgaan met haar bestaande maatschappelijke voorzieningen en met initiatieven voor nieuwe maatschappelijke voorzieningen.

SF/07-09-2009



4

De ontwikkeling van het maatschappelijk voorzieningenbeleid heeft plaatsgevonden binnen een projectgroep die bestond uit medewerkers van de gemeente Aalburg en de projectleiders van Synarchis Adviesgroep. Vanuit de gemeente Aalburg hadden Daniëlle van Elst, Gerben-Jan Kuiper, Tonnie Muijen en Martijn Renders zitting in de projectgroep. Synarchis was vertegenwoordigd door Manja Westenbrink en Sander Fooij. De hiervoor beschreven onderzoeksopzet is ook terug te vinden in de indeling van het voorliggende beleidsplan. Na dit inleidende hoofdstuk worden in hoofdstuk 2 de belangrijkste trends en ontwikkelingen geschetst, die invloed hebben op de vraag naar en het aanbod van maatschappelijke voorzieningen. Het gaat hierbij achtereenvolgens om de demografische ontwikkelingen (en hieruit volgend de leerlingenprognose van de basisscholen), maatschappelijke trends en ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijke participatie, vrije tijdsbesteding en maatschappelijke accommodaties en specifieke ontwikkelingen binnen de gemeente Aalburg die zich momenteel of in de (nabije) toekomst voordoen. Naast de genoemde trends en ontwikkelingen wordt ook aandacht besteed aan de context waarbinnen de maatschappelijke voorzieningen van de gemeente Aalburg zich bevinden. Hierbij wordt onder meer aandacht besteed aan gerelateerde voorzieningen binnen de gemeentegrenzen. Hoofdstuk 3 geeft een beknopte samenvatting van de inventarisatie die is uitgevoerd naar het aanbod en het gebruik van maatschappelijke voorzieningen in de gemeente. De belangrijkste resultaten zijn weergegeven per soort voorziening (scholen, gymnastieklokalen, buitensportaccommodaties, jongerencentrum, dorpshuizen/multifunctioneel centrum, bibliotheek, peuterspeelzalen en speelvoorzieningen). In het hoofdstuk wordt verwezen naar de spreadsheet, die is opgenomen als bijlage, waarin alle kwantitatieve en kwalitatieve inventarisaties per voorziening zijn weergegeven. In hoofdstuk 4 worden de resultaten van de inventarisatie geanalyseerd. In eerste instantie worden per voorzieningencategorie (welzijn, sport en onderwijs) vraag en aanbod met elkaar geconfronteerd en worden de belangrijkste knelpunten op het gebied van “volledigheid”, “spreiding”, “capaciteit”, “functionaliteit” en “kwaliteit” onderscheiden. Vervolgens wordt per kern een SWOT-analyse uitgevoerd waarmee duidelijk wordt wat de sterke en zwakke kanten van het aanbod van maatschappelijke voorzieningen zijn voor de betreffende kern en welke kansen en bedreigingen zich op dit gebied voordoen. De analyse heeft zowel betrekking op de huidige als de verwachte toekomstige situatie. In hoofdstuk 5 wordt het beleidsinstrumentarium beschreven. Dit betreft de wijze waarop de gemeente Aalburg wil omgaan met (verzoeken op het gebied van) maatschappelijke voorzieningen. In paragraaf 5.2 wordt ingegaan op de voorgestane beheersstructuur waarna paragraaf 5.3 ingaat op de planning & controlfunctie tussen de gemeente Aalburg en de maatschappelijke voorzieningen binnen de gemeentegrenzen. In hoofdstuk 6 wordt een samenvatting gegeven van het beleidsplan en wordt geschetst op welke wijze de bevindingen uit het beleidsplan op dynamische wijze vertaald kunnen worden naar concrete actieplannen waarbij continu rekening wordt gehouden met actuele inzichten en ontwikkelingen.

SF/07-09-2009



2

5

Ontwikkelingen en context

2.1

Inleiding

Bij het opstellen van een maatschappelijk voorzieningenbeleid is het van belang om een aantal ontwikkelingen en trends in beeld te brengen die zich voordoen binnen de maatschappelijke voorzieningensector in het algemeen en binnen de gemeente Aalburg in het bijzonder. Deze aspecten kunnen als randvoorwaarden en input worden beschouwd voor het verdere onderzoek. In paragraaf 2.2 worden de demografische ontwikkelingen binnen de gemeente in beeld gebracht. Ook komt de leerlingenprognose van de gemeente Aalburg in deze paragraaf aan bod. Vervolgens geeft paragraaf 2.3 inzicht in een aantal algemene landelijke trends en ontwikkelingen die zich voordoen met betrekking tot maatschappelijke voorzieningen. In paragraaf 2.4 wordt de gemeentelijke en regionale context beschreven waarbinnen het maatschappelijk voorzieningenbeleid zich afspeelt. Dit hoofdstuk wordt afgesloten met een samenvatting van de belangrijkste ontwikkelingen binnen de gemeente Aalburg en de lokale en regionale context.

2.2

Demografische ontwikkelingen

Bevolkingsopbouw en -prognose Aalburg is een gemeente met ruim 12.500 inwoners (niveau 1 januari 2009) en bestaat uit de kernen Wijk en Aalburg, Veen, Genderen, Meeuwen, Eethen, Babyloniënbroek en Drongelen. In onderstaande tabel wordt de bevolkingsopbouw per 01-01-2009 binnen de gemeente Aalburg weergegeven (zowel in absolute cijfers als in percentages per leeftijdscategorie.

Leeftijd Wijk en Aalburg

Veen

Genderen

Meeuwen

Babyloniënbroek

Eethen

Drongelen

Totaal

0-14

1.253

20%

532

22%

327

19%

127

18%

127

18%

85

21%

62

15%

2.513

20%

15-29

1.246

20%

501

20%

317

18%

149

21%

122

17%

70

17%

52

13%

2.457

20%

30-44

1.239

20%

541

22%

366

21%

140

19%

168

24%

83

20%

86

21%

2.623

21%

45-64

1.525

25%

573

23%

459

27%

189

26%

210

29%

123

30%

147

36%

3.226

26%

65-74

391

6%

186

8%

145

8%

69

10%

57

8%

41

10%

37

9%

926

7%

75+

463

8%

126

5%

105

6%

47

7%

29

4%

11

3%

27

7%

808

6%

Totaal 6.117 100% 2.459 100% 1.719 100% 721 100% 713 100% 413 Bron: berekeningen o.b.v. „Data leeftijdsopbouw burgerlijke staat Aalburg‟ per 01-01-2009

100%

411

100%

12.553

100%

Tabel 1: bevolkingsopbouw gemeente Aalburg per 1 januari 2009

In vergelijking met het landelijk gemiddelde, zoals het CBS dit presenteert, kan worden geconstateerd dat alle leeftijdsgroepen in de gemeente Aalburg procentueel enigszins onder het landelijk gemiddelde liggen met uitzondering van de groep jonger dan 20 jaar. Deze groep is in de gemeente Aalburg enigszins groter. Er zijn voor de gemeente Aalburg geen goede prognosecijfers voor de ontwikkeling van de inwoneraantallen en de verdeling over de verschillende leeftijdscategorieën beschikbaar. De verwachting is dat het inwoneraantal eerst nog licht zal stijgen om vervolgens een daling in

SF/07-09-2009



6

te zetten. Zoals bij vrijwel alle plattelandsgemeenten het geval is, zal ook de gemeente Aalburg niet ontkomen aan een ontgroening en vergrijzing van de bevolking. Naast deze autonome ontwikkelingen zijn de planontwikkelingen in Eethen en Veen, waarbij respectievelijk 95 en 124 woningen gebouwd gaan worden, van invloed op het inwoneraantal van deze kernen. Uitgaande van een gemiddelde omvang van een huishouden van 2,24 bewoners in 2008 (bron: CBS) zal de bevolking in Eethen toenemen met ruim 210 inwoners. De bevolking in Veen zal volgens deze cijfers toenemen met een kleine 280 inwoners. Leerlingenprognose Voor het maatschappelijk voorzieningenbeleid is de ruimtebehoefte van de basisscholen in de gemeente Aalburg van belang. In de onderstaande tabel is deze ruimtebehoefte weergegeven, berekend op basis van het aantal groepen en wordt een vergelijking gemaakt met het huidige aantal lokalen dat beschikbaar is in de verschillende schoolgebouwen. Kern

Naam school OBS J. Henri Dunant

huidig aantal lokalen

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2019

2024

2029

7

7

6

6

6

6

6

5

5

5

22

20

20

20

19

19

19

18

18

18

13

12

11

11

10

10

10

10

10

9

10

9

9

8

8

8

8

6

6

6

Eethen

CBO De Hoeksteen CBO Oranje Nassau CBO Het Fundament OBS Pr. Willem Alexander

4

4

5

5

5

5

5

5

4

4

Meeuwen

CBO De Ark

4

4

4

4

4

4

4

3

3

3

Babyloniënbroek

OBS Den Biekurf

3

3

3

3

3

3

3

3

2

3

Totaal

63

59

58

57

55

55

55

50

48

48

Wijk en Aalburg Wijk en Aalburg Veen Genderen

Bron: Pronexus: Leerlingenprognose en ruimtebehoefte 2009 basisonderwijs gemeente Aalburg

Tabel 2: ontwikkeling ruimtebehoefte (groepen) basisonderwijs gemeente Aalburg

Bovenstaande tabel laat zien dat de komende jaren een daling van het aantal groepen te verwachten is. Alleen de Henri Dunantschool in Wijk en Aalburg heeft aangegeven het komende jaar behoefte te hebben aan een extra klaslokaal. Deze behoefte heeft echter te maken met de leeftijdstechnische invulling van de verschillende groepen en niet met het op basis van het geprognosticeerde leerlingenaantal vast te stellen aantal groepen zoals gepresenteerd in tabel 3. De gemeente dient met betrekking tot dit verzoek een separate afweging te maken. In tegenstelling tot de ontwikkeling in Eethen, is de ontwikkeling in Veen, waarbij 124 nieuwe woningen gebouwd zullen worden, niet meegenomen in de leerlingenprognoses van de gemeente Aalburg. Uitgaande van een toename van het aantal inwoners van Veen met 280 personen zal de ruimtebehoefte voor de basisschool in Veen naar verwachting iets hoger komen te liggen dan de gepresenteerde cijfers in tabel 2. Op dit moment bevindt 14% van de Veense bevolking zich in de leeftijd van 4 t/m 12 jaar. Als we gemakshalve uitgaan van ditzelfde percentage, dan zal het aantal kinderen in de basisschoolleeftijd vanwege de ontwikkelingen in Veen toenemen met circa 40 kinderen. Dit zal betekenen dat de eerder gepresenteerde ruimtebehoefte in Veen de komende jaren met maximaal 2 groepen zal toenemen. De basisschool in Veen kan met de beschikbare ruimte van 13 lokalen voldoen aan deze extra ruimtebehoefte.

SF/07-09-2009



7

Uitgaande van de leerlingenprognose van de gemeente Aalburg zal het aantal leerlingen in de gemeente Aalburg de komende 20 jaar dalen. Een logische verklaring hiervoor is de ontgroening die zich naar verwachting ook in de gemeente Aalburg zal voordoen.

2.3

Maatschappelijke trends en ontwikkelingen

In deze paragraaf wordt een aantal trends en ontwikkelingen beschreven dat van invloed is op de vraag naar en het aanbod van maatschappelijke voorzieningen: Vanwege de toegenomen mobiliteit zijn mensen in de regel in staat en bereid langer te reizen voor hun vrijetijdsbesteding. Hierdoor worden bewoners steeds minder afhankelijk van hun kern. Dit kan betekenen dat bepaalde voorzieningen in een kern een groter verzorgingsgebied krijgen. Het kan echter ook betekenen dat bepaalde voorzieningen steeds minder bezocht worden omdat bewoners hun vertier zoeken in voorzieningen buiten hun eigen kern. Ondanks deze trend blijken inwoners van de gemeente Aalburg slechts in beperkte mate gebruik te maken van voorzieningen in de andere kernen. Wellicht speelt de psychologische barrière een rol bij een gefragmenteerde gemeente als Aalburg; Veel bij dit onderzoek betrokken maatschappelijke voorzieningen worden gerund door vrijwilligers. Als gevolg van individualisering, de afnemende vrije tijd waarover mensen kunnen beschikken en de vergrijzing van de samenleving, staat de kwaliteit en continuïteit van vrijwilligersorganisaties in toenemende mate onder druk. De motivatie verschuift: grofweg van plichtsbesef naar persoonlijke interesse, vaak niet zonder eigenbelang. In diverse interviews, die in het kader van dit onderzoek hebben plaatsgevonden, is door vertegenwoordigers van maatschappelijke voorzieningen aangegeven dat het vrijwilligersbestand verouderd en dat vacatures moeilijk ingevuld kunnen worden; Gemeenschapsvoorzieningen staan in dorpen onder druk. Steeds meer dorpshuizen krijgen hun exploitatie niet rond. Om ervoor te zorgen dat er meer inkomsten worden gegenereerd, kunnen dorpshuizen gaan commercialiseren. Nadeel hiervan is dat het verschil tussen gemeenschapsaccommodaties en commerciële instellingen steeds kleiner wordt; Er is een ontwikkeling gaande van monofunctionele naar multifunctionele, geclusterde accommodaties. Dit biedt kansen voor een hoger gebruiksrendement en een evenwichtiger verdeling van de bezetting. Tevens hebben de betrokken organisaties de mogelijkheid om efficiënter en effectiever met elkaar samen te werken en zodoende meerwaarde voor de bezoeker te creëren. In Wijk en Aalburg staat het multifunctionele centrum d‟Alburcht, waarin een sporthal, horeca en diverse zalen gevestigd zijn; Gebruikers van maatschappelijke voorzieningen stellen steeds hogere eisen aan de kwaliteit en uitstraling van de voorzieningen; Kinderopvang zal in de toekomst naar verwachting vaker gecombineerd met andere functies aangeboden (moeten) worden. Deze combinatie (in de vorm van multifunctionele dan wel intensief en integraal samenwerkende dienstenconcentraties) biedt meerwaarde aan zowel de ouders als omgeving; Er is spanning tussen het handhaven en verbreden van de centrale bibliotheekfunctie met een kwalitatief hoogwaardig aanbod enerzijds en spreiding naar de lener toe (wijkbibliotheek) anderzijds; Het leef- en vrijetijdspatroon van de sportbeoefenaar en recreant manifesteert zich in een diversiteit aan wensen, behoeften en mogelijkheden. Als gevolg van de individualisering en de welvaart in de achter ons liggende jaren is vooral de belangstelling voor kapitaalintensieve en individuele sporten toegenomen.

SF/07-09-2009



2.4

8

Gemeentelijke ontwikkelingen en regionale context

Binnen de gemeente doen zich diverse ontwikkelingen voor die raakvlakken hebben met het maatschappelijk voorzieningenbeleid. In dit verband kan worden genoemd de ontwikkeling van integrale dorpsontwikkelingsplannen (IDOP‟s) in de kernen Genderen en Meeuwen (met het ontwikkelen van deze IDOP‟s is in november 2008 gestart en de afronding zal naar verwachting in september 2009 plaatsvinden). In de kern Veen wordt in september 2009 gestart met de ontwikkeling van een IDOP. Deze zal naar verwachting in november 2009 worden afgerond. Het doel van het ontwikkelen van IDOP‟s is het verbeteren van de leefbaarheid in de kernen waarbij het maatschappelijk voorzieningenniveau van groot belang is. Tevens is binnen de gemeente een nota speelvoorzieningenbeleid opgesteld. Relevante beleidsstukken zijn verder de strategische visie van de gemeente Aalburg, het beleidsplan WMO gemeente Aalburg 2008-2012 en de koppeling wonen, zorg en welzijn in het Land van Heusden en Altena. In de gemeente Aalburg doet zich een aantal specifieke ontwikkelingen voor dat gevolgen kan hebben voor de vraag naar en het aanbod van maatschappelijke voorzieningen. Hieronder worden de relevante ontwikkelingen kort weergegeven. Eethen Eén van de ontwikkelingen die op (korte) termijn plaatsvindt in de gemeente Aalburg is de planontwikkeling in de kern Eethen. Hier wordt naast woningbouw onder andere een brede school gerealiseerd. In deze brede school zal naast de school en het gymnastieklokaal naar verwachting ook een locatie van peuterspeelzaal de Snatertjes een plek krijgen. De opstallen en ondergronden van de nieuwe brede school worden aangekocht door woningbouwcorporatie Woonservice Meander en met dit bedrag kan de gemeente gedurende 40 jaar (levensduur van het gebouw) de nieuwe school huren. Met de bouw van de brede school zal in 2012 gestart worden. Daarnaast zal de belendende accommodatie van voetbalvereniging GDC worden uitgebreid met minimaal één veld en enkele (gezamenlijk met het gymnastieklokaal) te gebruiken kleedaccommodaties. Dit gaat volgens de planning al in 2010 gebeuren. In totaal groeit de woningvoorraad in Eethen met 95 woningen. Het laatste plandeel zal in 2015 tot uitvoer worden gebracht. Voor de brede school is in de plannen een ruimte van maximaal 1100 m2 gereserveerd, uitgaande van 8 lokalen. Hier is geen rekening gehouden met multifunctioneel gebruik van de ruimten. Het daadwerkelijke ruimtebeslag zal volgens de meest actuele inzichten naar verwachting circa 900 m2 bedragen. De Eng – Veen Een andere ontwikkeling in de gemeente Aalburg is nieuwbouwproject “De Eng” in Veen. In Veen speelt het vraagstuk rond het dorpshuis. In de plannen is een perceel gereserveerd dat hier in principe voor bestemd zou kunnen worden. Daarnaast is er nog een ander perceel beschikbaar dat voor een nieuwe kerk gebruikt gaat worden. Dit project in Veen levert 124 nieuwe woningen op. Veense plassen In de kern Veen zijn ook plannen voor de herontwikkeling van de Veense Plassen. Een verplaatsing van het sportcomplex van voetbalvereniging Achilles Veen zou onderdeel van deze plannen uit kunnen maken. Nieuw zwembad Aalburg – Woudrichem De gemeenten Aalburg en Woudrichem hebben de handen ineen geslagen voor de ontwikkeling van een nieuw intergemeentelijk zwembad. Dit nieuwe zwembad zal de huidige zwembaden de Kikvors (te Giessen) en Veldzicht (te Genderen) vervangen. De exacte invulling van de nieuwe zwemvoorziening is nog niet bepaald. Wel is duidelijk dat voorzien wordt

SF/07-09-2009



9

in een wedstrijdbad, een uitzwembassin met ligweide en peuterbadjes. Voorlopig is ook een instructiebad opgenomen in het programma. Momenteel wordt nog onderzocht of dit plaats zou kunnen maken voor een zorg- of doelgroepenbad. Uiteraard zijn er, behalve de voorzieningen die in het beleidsplan worden meegenomen, diverse andere voorzieningen waar de bevolking van de gemeente Aalburg gebruik van kan maken. In deze paragraaf worden deze gerelateerde voorzieningen kort besproken. Er wordt onderscheid gemaakt in voorzieningen die zaalruimte bieden, sportvoorzieningen en voorzieningen voor kinderopvang. Zaalruimte De gemeente Aalburg kent een groot aantal kerkelijke organisaties met voorzieningen waar maatschappelijke activiteiten plaats (kunnen) vinden. Deze voorzieningen worden in de meeste gevallen uitsluitend gebruikt door mensen met een kerkelijke geloofsovertuiging die aan de betreffende kerk verbonden zijn. Omdat zij eigen voorzieningen hebben, blijven deze mensen vaak weg bij de gemeentelijke voorzieningen zoals dorpshuizen. Hieronder volgt een (op basis van de beschikbare informatie zo volledig mogelijke) opsomming van kerkelijke voorzieningen waar diverse activiteiten plaatsvinden: Hervormd Centrum De Brug – Wijk en Aalburg Hervormd Centrum De Hoeksteen – Eethen Hervormd Verenigingsgebouw Rehoboth – Wijk en Aalburg Hervormd Centrum Veen – Veen De Rank – Wijk en Aalburg Het Kruispunt – Wijk en Aalburg De Regenboog – Genderen De Schoof – Babyloniënbroek Naast de bovengenoemde voorzieningen is er een aantal kerken met aparte ruimten waar activiteiten als jeugdwerk en vrouwenverenigingen plaatsvinden. In Meeuwen bevindt zich partycentrum De Heuvel. Dit partycentrum beschikt over 2 zalen die geschikt zijn voor in totaal 200 personen. Dit partycentrum ligt op steenworpafstand van het dorpshuis. De gemeente Aalburg heeft nog enkele andere horecagelegenheden met aparte zaalruimte, waaronder Het Vraagteken in Veen, Het Zwaantje in Genderen en De Dijk in Wijk en Aalburg. Verder heeft de gemeente Aalburg drie zorgcomplexen met zaalruimte, namelijk De Vlaeshof in Veen, Wijkestein in Wijk en Aalburg en De Ruiterhof in Genderen. Sport Naast het zwembad, voetbal, tennis en zaalsport heeft de gemeente Aalburg slechts een beperkt aanbod op het gebied van (commerciële) sportvoorzieningen. In Wijk en Aalburg is sportcentrum Aalburg gevestigd. Hier kan men terecht voor diverse fitnessgerelateerde activiteiten. Daarnaast wordt in Aalburg paardensport aangeboden. Voor sporten als bijvoorbeeld korfbal of hockey moeten de inwoners van Aalburg het buiten hun gemeentegrenzen zoeken. Kinderopvang en buitenschoolse opvang In Wijk en Aalburg is kindercentrum ‟t Spektakel gevestigd. Dit kindercentrum heeft een eigen accommodatie waar zij naast peuterspeelzaal ook kinderopvang en buitenschoolse opvang aanbiedt. Voor de buitenschoolse opvang maakt ‟t Spektakel tevens enkele middagen gebruik van EFS.

SF/07-09-2009



10

Kindercentrum Camelot in Genderen heeft in 2002 een nieuw gebouw betrokken. Deze accommodatie ligt op steenworp afstand van basisschool het Fundament. Na schooltijd wordt door Camelot gebruik gemaakt van het speelplein van deze school. Kindercentrum Camelot biedt kinderopvang en buitenschoolse opvang aan. De toegenomen mobiliteit heeft tot gevolg dat inwoners van Aalburg ook buiten de gemeentegrenzen gebruik (kunnen) maken van maatschappelijke voorzieningen. Dit betekent dat als bepaalde voorzieningen binnen de gemeente Aalburg niet (voldoende) aanwezig zijn, het niet per definitie zo is dat inwoners ook geen gebruik maken van dergelijke voorzieningen.

2.5

Samenvatting “ontwikkelingen en context”

Een belangrijke demografische ontwikkeling die zich naar verwachting in de gemeente Aalburg zal voordoen, is de ontgroening en vergrijzing van de bevolking. De ontgroening is een ontwikkeling die met name door de basisscholen, de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk in de gemeente Aalburg gevoeld zal worden. De leerlingenprognose laat zien dat de ruimtebehoefte de komende jaren afneemt, waardoor een overschot aan ruimte in een aantal basisscholen ontstaat. Alleen in Eethen blijft de ruimtebehoefte na een korte stijging op hetzelfde niveau als nu. De ontwikkelingen in Veen en Eethen, waarbij respectievelijk 124 en 95 woningen gebouwd worden, is van invloed op het inwoneraantal van beide kernen. Uitgaande van een gemiddelde huishoudensgrootte van 2,24 personen per huishouden, neemt de bevolking in Veen toe met bijna 280 inwoners, terwijl de bevolking in Eethen met ruim 210 inwoners zal stijgen. Deze toename van het aantal inwoners kan van invloed zijn op het gebruik van maatschappelijke voorzieningen. Gebruikers van maatschappelijke voorzieningen stellen steeds hogere eisen aan de kwaliteit en uitstraling van de voorzieningen. Door de toegenomen mobiliteit zijn mensen bereid verder te reizen wanneer deze kwalitatief hoogwaardige voorzieningen in de eigen omgeving niet te vinden zijn. Het is derhalve van belang met deze ontwikkelingen rekening te houden en er zorg voor te dragen dat de voorzieningen voldoen aan de wensen van de (potentiële) gebruikers. Tenslotte is geconstateerd dan inwoners van de gemeente Aalburg ook gebruik maken van gerelateerde voorzieningen die niet vallen binnen het aandachtsgebied van het Aalburgse maatschappelijk voorzieningenbeleid. Het betreft dan met name zaalruimte in kerkgebouwen, zorginstellingen en horecagelegenheden binnen de gemeente, het commerciële sportaanbod, kinderopvang en voorzieningen buiten de gemeentegrenzen.

SF/07-09-2009



3 3.1

11

Inventarisatie Inleiding

De gemeente Aalburg beschikt over een groot aantal maatschappelijke voorzieningen verdeeld over de verschillende kernen. Deze spreiding resulteert in het feit dat iedere kern beschikt over een school voor basisonderwijs (met uitzondering van Drongelen) en dat in iedere kern een dorpshuis of een multifunctionele voorziening aanwezig is (met uitzondering van Babyloniënbroek). In dit hoofdstuk is een samenvatting van de inventarisatie weergegeven verdeeld over de verschillende categorieën voorzieningen. In bijlage 2 is de volledige inventarisatie weergegeven per voorziening in de vorm van een spreadsheet. Achtereenvolgens wordt ingegaan op de scholen, de gemeentelijke gymnastieklokalen, de buitensportaccommodaties, het jongerencentrum, de dorpshuizen en het multifunctionele centrum, de bibliotheek, de peuterspeelzalen en de speelvoorzieningen. In paragraaf 3.10 wordt tenslotte een samenvatting gegeven van de belangrijkste constateringen uit de inventarisatie. In bijlage 3 zijn de geraamde onderhoudskosten voor een periode van 10 jaar weergegeven voor zowel de basisscholen als de gemeentelijke gymnastieklokalen.

3.2

Scholen

De gemeente Aalburg beschikt over zeven basisscholen, één school voor voortgezet onderwijs en één school voor volwassenonderwijs. Er is binnen het primaire onderwijs een scheiding aan te brengen tussen het openbaar en bijzonder onderwijs. De gemeente Aalburg beschikt over drie openbare basisscholen (in Wijk en Aalburg, Babyloniënbroek en Eethen) en vier bijzondere basisscholen (in Wijk en Aalburg, Meeuwen, Veen en Genderen). De verenigingen van het bijzonder onderwijs zijn juridisch eigenaar van hun schoolgebouwen en zijn daarmee zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van het totale onderhoud van deze gebouwen. De scholen dienen een aanvraag voor de bekostiging van het groot onderhoud in bij de gemeente. Met CBS De Hoeksteen in Wijk en Aalburg is een doordecentralisatieovereenkomst gesloten. Deze overeenkomst houdt in dat door de gemeente jaarlijks een bedrag beschikbaar wordt gesteld aan het bevoegd gezag t.b.v. van het totale interne en externe onderhoud van het gebouw. De gemeente was tot voor kort eigenaar van de gebouwen van het openbaar onderwijs en was daarmee verantwoordelijk voor het groot onderhoud van deze voorzieningen. Per 1 augustus 2009 is hierin een wijziging optreden vanwege het feit dat de drie openbare scholen in de gemeente Aalburg, samen met een aantal scholen in de gemeenten Werkendam en Woudrichem, opgegaan zijn in één stichting. De stichting is hiermee verantwoordelijk geworden voor de uitvoering van het totale onderhoud aan de gebouwen. De verdeling van de overige verantwoordelijkheden en bevoegdheden tussen het bevoegd gezag van de scholen en de gemeente Aalburg blijft onveranderd. Zo behoudt de gemeente haar huidige bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor wat betreft de onderwijshuisvesting in haar totaliteit. Op deze wijze is een vergelijkbare relatie ontstaan tussen gemeente en schoolbestuur zoals momenteel reeds het geval is bij het bijzonder onderwijs. Voor de scholen zijn door een externe partij meerjaren onderhoudsplannen opgesteld met een looptijd van tien jaar aan de hand waarvan jaarlijks een planning wordt opgesteld en budgetten worden gereserveerd. De aanvragen van budgetten voor groot onderhoud worden door de gemeente getoetst aan de hand van deze meerjarenonderhoudsplannen.

SF/07-09-2009



12

De basisscholen in Babyloniënbroek en Veen zijn respectievelijk 20 en 18 jaar oud, CBS de Hoeksteen in Wijk en Aalburg heeft in 2005 een nieuw gebouw betrokken. De overige basisscholen in de gemeente Aalburg zijn inmiddels 30 jaar of ouder. Ondanks de leeftijd, zien de gebouwen er op het oog netjes en goed onderhouden uit. Met uitzondering van CBS De Hoeksteen in Wijk en Aalburg (22 lokalen), zijn de meeste andere basisscholen relatief klein van omvang. De basisscholen in Veen en Genderen zijn van deze groep de grootste voorzieningen met respectievelijk 13 en 10 klaslokalen. Het Willem van Oranje College, de school voor voortgezet onderwijs, is gevestigd in Wijk en Aalburg waar het in 2005 een nieuw gebouw heeft betrokken. Daarnaast heeft het Willem van Oranje College een vestiging in Waalwijk. Het schoolbestuur is juridisch en economisch eigenaar van de school. Het Willem van Oranje College is een redelijk groot gebouw waar 660 leerlingen worden gehuisvest. De school voor volwassenonderwijs, het Da Vinci College, huurt een ruimte in het Willem van Oranje College. De gemeente heeft geen bemoeienis met het gebouw, maar er zijn wel afspraken tussen de gemeente en het Da Vinci College over de volwasseneducatie die wordt aangeboden.

3.3

Gemeentelijke gymnastieklokalen

De gemeente Aalburg beschikt over drie gemeentelijke gymnastieklokalen (in Wijk en Aalburg, Eethen en Veen). Daarnaast kan er worden gesport in de grote zaal van het dorpshuis in Genderen alsmede in de sporthal van MFC d‟Alburcht. CBS de Hoeksteen heeft een eigen gymzaal die uitsluitend gebruikt wordt door de leerlingen van deze school. De gemeentelijke gymnastieklokalen zijn basisvoorzieningen met ieder twee kleedruimten. De gemeente Aalburg is verantwoordelijk voor het onderhoud van de gemeentelijke gymnastieklokalen. Aan de hand van opgestelde meerjaren onderhoudsplannen wordt jaarlijks een post voor onderhoud op de begroting geplaatst. De gymnastieklokalen zijn in eerste instantie bestemd voor het bewegingsonderwijs van de basisscholen. Buiten de uren dat de scholen gebruik maken van de zaal wordt er ook door verenigingen en andere partijen gebruik van gemaakt. Een bezettingrooster is opgenomen in de spreadsheet in bijlage 2. De gemeentelijke gymzalen in Eethen en Veen zijn 36 jaar oud. De voorziening in Wijk en Aalburg heeft een leeftijd van 47 jaar. De gevorderde leeftijd begint inmiddels zichtbaar te worden hoewel het onderhoud correct en planmatig wordt uitgevoerd.

3.4

Buitensportaccommodaties

Aalburg beschikt over vier voetbalcomplexen (twee in Wijk en Aalburg, één in Veen en Eethen), een tennispark en een openlucht zwemvoorziening (beide nabij Genderen). Voetbalcomplexen De gemeente is eigenaar van de grond en de velden van de voetbalcomplexen en is hiermee verantwoordelijk voor de drainage en renovatie van de velden. De verenigingen hebben het eigendom van de opstallen, de verlichting en de beregening in handen en dragen de verantwoordelijkheid voor het onderhoud hiervan. De parkeerterreinen zijn met de privatisering van de voetbalverenigingen in eigendom overgedragen aan de verenigingen. De verenigingen zijn daarmee verantwoordelijk voor het onderhoud van de parkeerterreinen, deze terreinen zijn echter wel openbaar toegankelijk. De voetbalverenigingen ontvangen jaarlijks een onderhoudssubsidie en daarnaast komen de verenigingen in aanmerking voor een acti-

SF/07-09-2009



13

viteitensubsidie die bestaat uit een basisbedrag per vereniging plus een bijdrage per jeugdlid per jaar. Het subsidiebedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Ook de kleed- en clubaccommodaties van meeste voetbalcomplexen bestaan reeds langere tijd. Renovatie van de velden vindt planmatig plaats. Alle voetbalverenigingen beschikken momenteel over twee wedstrijdvelden en een trainingsveld. Met uitzondering van Achilles, liggen de voetbalvelden en de opstallen er netjes bij. Tennispark In Genderen is tennisvereniging LTC Aalburg gevestigd. Het tennispark beschikt over zes kunstgrasbanen en het ledenaantal van de vereniging ligt momenteel op 230 personen. De grond van het tennispark wordt deels gepacht van de stichting die het belendende zwembad exploiteert, de rest van de grond is eigendom van de gemeente Aalburg. De banen en cluben kleedaccommodaties zijn in eigendom van de vereniging. Ook de tennisvereniging ontvangt, net als de andere buitensportverenigingen een activiteitensubsidie die bestaat uit een basisbedrag per vereniging plus een bijdrage per jeugdlid per jaar. De tennisvereniging is zelf geheel verantwoordelijk voor het onderhoud. Wel ontvangt de vereniging een beperkte vergoeding voor het onderhoud van de tennisbanen. Het tenniscomplex stamt uit het jaar 1988. Het tenniscomplex heeft een nette, goed onderhouden uitstraling. Wel is een aantal banen binnen afzienbare termijn aan vervanging toe. Zwembad Veldzicht Het openluchtzwembad Veldzicht in Genderen is eigendom van een stichting die het zwembad ook exploiteert en verantwoordelijk is voor het onderhoud. De beheerder is in dienst van de gemeente. De stichting ontvangt jaarlijks een reguliere subsidie die jaarlijks wordt geïndexeerd. Daarnaast ontvangt de stichting een vergoeding van de kapitaallasten en incidentele bijdragen voor grotere onderhoudswerkzaamheden. Het zwembad heeft drie bassins (15mx25m; 15mx26m; 6mx8m). Ondanks de leeftijd van circa 40 jaar ziet het zwembad er op het oog erg netjes en goed onderhouden uit.

3.5

Jongerencentrum

De gemeente Aalburg beschikt sinds 2005 over een nieuw jongerencentrum, gevestigd in de kern Wijk en Aalburg. De gemeente Aalburg is eigenaar van het jongerencentrum EFS en is hiermee verantwoordelijk voor het eigenaaronderhoud. De exploiterende stichting onderhoudt de binnenkant van het gebouw dat bestaat uit een huiskamer en een grote zaal. De exploiterende stichting ontvangt jaarlijks een exploitatiesubsidie. De eigenaarslasten worden door de gemeente betaald en ingehouden op de subsidie. Er is sprake van een beheerder die in dienst is van de gemeente. Op het moment van schrijven van dit beleidsplan heeft de gemeente ook twee jongerenwerkers in tijdelijk dienstverband (zie ook paragraaf 4.2.1). Verder wordt het centrum gerund door vrijwilligers. In het jongerencentrum vinden georganiseerde activiteiten plaats maar het heeft ook een algemene ontmoetingsfunctie. De buitenschoolse opvang van kindercentrum „t Spektakel maakt gedurende een aantal dagdelen gebruik van de grote zaal. De spreadsheet in bijlage 2 laat zien dat het jongerencentrum een lage bezettingsgraad kent. Gezien de jonge leeftijd van deze voorziening, verkeert het gebouw in goede staat van onderhoud.

3.6

Dorpshuizen en multifunctioneel centrum

In de gemeente Aalburg bevinden zich in totaal vijf dorpshuizen, gevestigd in de kernen Eethen, Drongelen, Meeuwen, Genderen en Veen. De dorpshuizen zijn in eigendom van de exploiterende stichtingen. Alleen de grond is in eigendom van de gemeente. De exploiteren-

SF/07-09-2009



14

de stichtingen zijn verantwoordelijk voor het totale onderhoud van de dorpshuizen. Ieder dorpshuis krijgt een beperkte basissubsidie. Daarboven wordt een bedrag verdeeld over de 5 dorpshuizen op basis van de vloeroppervlakte. De dorpshuizen in de gemeente Aalburg zijn gevestigd in oude gebouwen. De dorpshuizen in Meeuwen en Drongelen zijn zelfs al in de jaren ‟50 gebouwd. Het dorpshuis in Eethen is iets recenter gebouwd, maar heeft ook al een leeftijd van 30 jaar bereikt. De leeftijd van de dorpshuizen begint inmiddels zichtbaar te worden. Vrijwel alle dorpshuizen, met uitzondering van het dorpshuis in Genderen, kennen een lage tot zeer lage bezettingsgraad. MFC d‟Alburcht is in eigendom van een stichting die de exploitatie heeft uitbesteed aan een private exploitant. De exploitant betaalt een huursom aan de stichting. De accommodatie bestaat uit een sporthal, drie multifunctionele zalen en een grote horecaruimte. De stichting ontvangt jaarlijks een subsidie van de gemeente voor het groot onderhoud en de eigenaarslasten. De exploitant is verantwoordelijk voor het dagelijks onderhoud van het MFC. Hier wordt geen subsidie voor beschikbaar gesteld. Het MFC is opgeleverd in 1999 en verkeert in goede staat van onderhoud. Hoewel de sporthal goed gebruikt wordt, hebben de overige ruimten van het MFC te maken met een lage bezettingsgraad.

3.7

Bibliotheek

De Stichting Bibliotheken Altena is ontstaan uit de federatie van de bibliotheekstichtingen van de gemeenten Werkendam, Woudrichem en Aalburg. De stichting heeft onder andere een vestiging in Wijk en Aalburg. Hier huurt zij een ruimte in het Willem van Oranje College waarvoor zij huur betaalt. De bibliotheek maakt gebruik van een ruimte die ook door de mediatheek van de school wordt gebruikt. De recent (2005) opgeleverde ruimte ziet er netjes uit en wordt goed bezocht. Onderhoud en schoonmaak van de ruimte komen volledig voor rekening van het Willem van Oranje College. De gemeente Aalburg heeft ook lange tijd een bibliobusvoorziening gehad die nog korte tijd rijdt langs de basisscholen in Eethen, Genderen, Meeuwen en Babyloniënbroek.

3.8

Peuterspeelzalen

In de gemeente Aalburg zijn in totaal drie organisaties actief op het gebied van peuterspeelzaalwerk. De Snatertjes is op twee locaties gevestigd waarmee het totale aantal locaties op vier komt. De exploiterende stichting van peuterspeelzaal de Snatertjes huurt in Eethen een ruimte in het kerkgebouw van kerk De Hoeksteen. Deze locatie wordt op termijn meegenomen in de ontwikkeling van de nieuwe brede school in Eethen die onderdeel vormt van het grotere ontwikkelingsplan. De locatie in Genderen, die de stichting huurt van het dorpshuis Genderen, zal blijven bestaan. De stichting betaalt voor beide locaties huur. De peuterspeelzaal in Wijk en Aalburg is een onderdeel van de Stichting Kindercentrum „t Spektakel waar ook kinderopvang en buitenschoolse opvang worden aangeboden. De stichting heeft het kindercentrum in eigendom en is daarmee volledig verantwoordelijk voor het onderhoud van het gebouw. De exploiterende stichting van de peuterspeelzaal in Veen huurt een ruimte in CBS Oranje Nassau in Veen. De stichting betaalt hiervoor een huursom, waarvoor zij de ruimte 6 dagdelen per week tot haar beschikking heeft. De kosten voor schoonmaak en onderhoud zijn voor de school. In 2010 zal de peuterspeelzaal in Veen met Stichting Kindercentrum ‟t Spektakel gaan fuseren. Alle peuterspeelzalen komen in aanmerking voor een prestatiesubsidie. Per groep wordt een basisbijdrage verstrekt. Jaarlijks wordt het subsidiebedrag geïndexeerd.

SF/07-09-2009



3.9

15

Speelvoorzieningen

De gemeente Aalburg beschikt in totaal over 28 gemeentelijke speellocaties verdeeld over alle kernen. Daarnaast zullen ook in de eerder genoemde nieuwbouwprojecten in Eethen en Veen speelvoorzieningen worden gerealiseerd. De gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud en de inspecties van de speelvoorzieningen. Ook de speelvoorzieningen op de schoolpleinen worden geïnspecteerd. De scholen zelf zijn echter verantwoordelijk voor het onderhoud. De speelterreinen met speeltoestellen zijn ingericht voor kinderen in de leeftijd tot ca 11 jaar. Andere terreinen (basket-, skate- en trapveldjes) zijn ook door de wat oudere kinderen te gebruiken. De gemeente is verantwoordelijk voor de planning van speelruimte.

3.10

Samenvatting inventarisatie

Onderstaande tabel geeft inzicht in de spreiding van de voorzieningen over de verschillende kernen van de gemeente Aalburg. Wijk en Aalburg

Veen

Genderen

Basisschool

2

1

1

Peuterspeelzaal

1

1

1

Gemeentelijke gymzaal

1

1

Dorpshuis

1

MFC

1

Jongerencentrum

1

Voetbalvereniging

2

Inwoneraantal

1

Babyloniënbroek 1

1 1

1

1

1

1 1

Tennisvereniging VO school

1

1

Buitenzwembad Bibliotheek

Meeuwen Eethen

1 1 1 6.117 2.459

1.719

721

713

413

Drongelen

Totaal

7 4 3 1 5 1 1 4 1 1 1 1 411 12.553

Tabel 3: verdeling van de maatschappelijke voorzieningen over de verschillende kernen

In onderstaande figuur is één en ander nogmaals gevisualiseerd.

Figuur 1: maatschappelijke voorzieningen per kern

SF/07-09-2009



16

De belangrijkste constateringen uit de inventarisatie zijn: De gemeente Aalburg draagt de verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de accommodaties die in eigendom zijn van de gemeente. De bijzondere basisscholen, en per 1 augustus jl. tevens de openbare basisscholen, zijn zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van het totale onderhoud aan de schoolgebouwen. De plannen voor groot onderhoud van de schoolbesturen worden door de gemeente getoetst aan de hand van de meerjaren onderhoudsplannen. De gemeente behoudt haar bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor wat betreft de onderwijshuisvesting in haar totaliteit; De dorpshuizen in de gemeente Aalburg zijn in eigendom van de exploiterende stichtingen die hiermee ook verantwoordelijk zijn voor het onderhoud. Deze stichtingen ontvangen een beperkte subsidie; De gemeente is verantwoordelijk voor de renovatie van de voetbalvelden, de voetbalverenigingen dragen de verantwoordelijkheid voor het overige onderhoud; Behalve een prestatiesubsidie die wordt verstrekt aan peuterspeelzalen, heeft de gemeente weinig bemoeienis met de exploiterende stichtingen. Ook de bemoeienis met de tennisvereniging is gering; Het jongerencentrum is in eigendom van de gemeente en wordt geëxploiteerd door een stichting. De gemeente is verantwoordelijk voor het eigenaarsonderhoud, de stichting neemt de rest van het onderhoud voor haar rekening. Dezelfde taakverdeling is van toepassing op het zwembad; MFC d‟Alburcht is in eigendom van een stichting die de exploitatie heeft uitbesteed aan een private exploitant. De stichting heeft de verantwoordelijkheid voor het groot onderhoud; de exploitant draagt verantwoordelijkheid voor het overige onderhoud. De stichting ontvangt hiervoor een subsidie, dit geldt niet voor de exploitant; De gemeente is verantwoordelijk voor de planning van speelruimte. Het aanbod van speelvoorzieningen in de gemeente Aalburg is gevarieerd en is evenredig verdeeld over de verschillende kernen. De gemeente verzorgt het onderhoud en de inspecties.

SF/07-09-2009



4

17

Analyse

4.1

Inleiding

In dit hoofdstuk vindt de analyse plaats van het aanbod van maatschappelijk voorzieningen binnen de gemeente Aalburg zoals geïnventariseerd in hoofdstuk 3. In paragraaf 4.2 wordt per voorzieningencategorie (welzijn, sport en onderwijs) het aanbod gerelateerd aan de huidige en (op basis van de in hoofdstuk 2 geschetste trends en ontwikkelingen) verwachte toekomstige vraag. Aangegeven wordt waar vraag en aanbod overeenkomen en op welke gebieden discrepanties te onderscheiden zijn. Het kan hierbij gaan om kwantitatieve aspecten (“is er voldoende ruimte”) maar ook om kwalitatieve aspecten (“voldoet het aanbod aan de wensen van de gebruiker”). In paragraaf 4.3 wordt per kern van de gemeente Aalburg aangegeven wat de sterke en zwakke punten zijn van het aanbod van maatschappelijke voorzieningen waarvan de inwoners gebruik kunnen maken en welke kansen en bedreigingen zich voordoen met betrekking tot dit aanbod van maatschappelijke voorzieningen. In paragraaf 4.4 wordt dit hoofdstuk afgesloten met een samenvatting van de belangrijkste conclusies uit de analyse.

4.2

Vraag-aanbod analyse per voorziening en categorie

4.2.1 Welzijn Volledigheid In de categorie “Welzijn” worden in de gemeente Aalburg de volgende voorzieningen aangeboden: 5 Dorpshuizen en 1 multifunctioneel centrum (MFC); 4 Peuterspeelzalen; Jongerencentrum; Bibliotheek; Speelvoorzieningen. Dit voorzieningenaanbod is passend voor een gemeente met een omvang van 12.500 inwoners. Een jongerencentrum is een voorziening die als “onderscheidend” kan worden aangemerkt. Wel kan worden geconstateerd dat het aanbod aan welzijnsgerelateerde activiteiten beperkt is. Er is in beperkte mate sprake van muziekonderwijs (in het Willem van Oranje College) maar met name binnen de dorpshuizen worden slechts in zeer beperkte mate cursussen en sociaal-culturele activiteiten aangeboden. Ook het aanbod van activiteiten voor jongeren is in deze voorzieningen (inmiddels) beperkt. Gezien de inwoneraantallen en de demografische samenstelling van de meeste kernen zou op dit gebied wel behoefte moeten bestaan. Het aanbod dient dan wel op een goede wijze aan te sluiten bij deze behoefte. De gemeente heeft op dit moment twee tijdelijke parttime jongerenwerkers in dienst. Verder zijn er geen professionals op het gebied van welzijnswerk binnen de gemeente Aalburg actief. De bezetting van de meeste dorpshuizen, met uitzondering van Genderen, is erg laag. In sommige gevallen heeft dit tot gevolg dat de kosten binnen de exploitatie van de dorpshuizen hoger zijn dan de opbrengsten. Commerciële activiteiten worden in de meeste dorpshuizen slechts in beperkte mate georganiseerd en het aanbod is met name gericht op de oudere leeftijdscategorie. Een aantal van de stichtingen dat de dorpshuizen exploiteert is in staat

SF/07-09-2009



18

de exploitatie sluitend te krijgen, mede door de inzet van een groot aantal vrijwilligers. Middelen voor het uitvoeren van (groot) onderhoud aan de accommodatie zijn over het algemeen echter slechts in beperkte mate beschikbaar. Dit heeft tot gevolg dat in een aantal gevallen sprake is van een slechte staat van onderhoud. De dorpshuizen ontvangen een subsidie van de gemeente maar deze subsidie is te beperkt om hiermee te kunnen reserveren voor onderhoudswerkzaamheden. In de meeste gevallen is de stichting die het dorpshuis beheert en exploiteert ook verantwoordelijk voor het organiseren van activiteiten en evenementen. Voor de meeste dorpshuizen, met uitzondering van het dorpshuis in Genderen, is het moment aangebroken waarop een beslissing moet worden genomen over het voortbestaan. In de meeste gevallen zijn aanzienlijke investeringen voor onderhoud dan noodzakelijk. Het welzijnsaanbod is door een zeer acceptabele tariefstelling voor de inwoners van de gemeente goed toegankelijk. Uitsluitend de tarieven van MFC d‟Alburcht zijn hoger maar nog steeds aan te merken als marktconform. Tijdens het opstellen van dit beleidsplan is de dienstbetrekking van de vaste jongerenwerker binnen de gemeente Aalburg beëindigd. Hiermee is de continuïteit van het jongerencentrum (opnieuw) in gevaar gekomen. De gemeente heeft wel 2 nieuwe jongerenwerkers aangesteld op tijdelijke basis voor in totaal 16 uur per week. Voor deze functie is in totaal 0,83 fte (30 uur per week) beschikbaar. Het jongerencentrum heeft een lage bezettingsgraad. Het bezoek is (onder meer vanwege het rookverbod) verder afgenomen. Ondanks het feit dat de huur- en personeelslasten niet drukken op de exploitatie, is geen sprake van een sluitende exploitatie. De stichting heeft de ambitie om, mede om deze reden, het gebruik van het centrum te verbreden. Drie dagdelen per week wordt de grote zaal in de huidige situatie reeds verhuurd aan de buitenschoolse opvang van kindercentrum „t Spektakel. De vraag is in hoeverre een verdere verbreding van het gebruik “raakt” aan de exploitatie van de aan de overkant van de weg gelegen MFC d‟Alburcht. Inmiddels heeft de derde exploitant van multifunctioneel centrum d‟Alburcht in de negenjarige geschiedenis van de accommodatie aangegeven het hoofd niet boven water te kunnen houden. Buiten het gebruik van de sporthal is slechts sprake van een relatief beperkt aantal activiteiten. De vraag dringt zich op of het mogelijk is om binnen de huidige randvoorwaarden en uitgangspunten een winstgevende exploitatie te realiseren. De stichting denkt momenteel na over de toevoeging van exploitatieversterkende voorzieningen. De stichting heeft inmiddels middelen gereserveerd voor het uitvoeren van het onderhoud maar voorziet toch problemen met betrekking tot de dekking van toekomstige grote uitgaven. Spreiding In elke kern van de gemeente Aalburg, met uitzondering van Babyloniënbroek, bevindt zich een dorpshuis c.q. multifunctionele voorziening. De kernen Eethen, Genderen, Wijk en Aalburg en Veen beschikken over een peuterspeelzaal waarmee ook voor deze voorziening sprake is van een goede spreiding in relatie tot de omvang van de kernen. Ook de speelvoorzieningen liggen goed verspreid over de gemeente waarbij uitsluitend in Wijk en Aalburg sprake is van enige witte vlekken. Een jongerencentrum is, zoals hiervoor aangegeven, voor een gemeente als Aalburg een zogenaamde “onderscheidende voorziening” zodat het logisch is dat deze zich slechts op één locatie bevindt. Met de omvang van de gemeente Aalburg is het niet realistisch om meerdere volwaardige bibliotheekvoorzieningen aan te bieden. Voorheen werden andere kernen bereikt door middel van de bibliobus. Na het beëindigen van deze dienstverlening voor de inwoners van de dorpen (op scholen komt de bus nog wel), is het de bedoeling om de bibliobus te vervangen door het inrichten van schoolcollecties op de vier basisscholen die de bibliobus op dit moment nog aan doet.

SF/07-09-2009



19

Capaciteit Binnen geen enkele welzijnsvoorziening, met uitzondering van de peuterspeelzaal in Wijk en Aalburg en (in mindere mate) Veen, doen zich capaciteitsproblemen voor en er doen zich ook geen lokale of landelijke ontwikkelingen voor die de verwachting rechtvaardigen dat dit in de toekomst wel het geval zal zijn. Het animocijfer voor het aantal kinderen dat een peuterspeelzaal bezoekt ligt in Aalburg enigszins onder het landelijk gemiddelde. Voor peuterspeelzaal „t Spektakel in Wijk en Aalburg is vanaf 2011 een ruimte gevonden in Wijkenstein. Kindercentrum „t Spektakel gaat fuseren met het Peuterhofje in Veen waarmee de capaciteitsproblemen dienen te worden opgelost. Aangezien de Oranje Nassauschool de huidige ruimte van het Peuterhofje op korte termijn nodig zegt te hebben, moet er een nieuwe ruimte komen voor huisvesting van de peuterspeelzaal in Veen. Er liggen al plannen voor uitbreiding van de huidige basisschool met een extra ruimte voor de peuterspeelzaal. Alle dorpshuizen kunnen aan de vraag naar ruimte voldoen. Binnen de meeste dorpshuizen, met uitzondering van Genderen, is sprake van een aanzienlijke overcapaciteit. Dit geldt ook voor MFC d‟Alburcht. In veel gevallen wordt een kengetal gebruikt van 1 dorpshuis/wijkcentrum per 10.000 inwoners. Hoewel door het gefragmenteerde karakter van de gemeente Aalburg dit normcijfer uiterst terughoudend dient te worden gehanteerd, is duidelijk dat sprake is van een zeer ruim aanbod. De openstelling van de dorpshuizen wordt afgestemd op het gebruik. De dorpshuizen, en ook MFC d‟Alburcht, hebben geen inloopfunctie. Het jongerencentrum is slechts beperkt open. In de praktijk blijkt er minder animo te zijn dan werd verwacht. Met name jongeren uit andere kernen blijven weg uit EFS en ook het kerkelijk jongerenwerk weet de weg naar het jongerencentrum onvoldoende te vinden. De openstelling van de bibliotheek is ruim te noemen waardoor de bezoekers er voldoende vaak terecht kunnen. Er zijn enkele speelvoorzieningen (in Wijk en in Aalburg) waarvoor nog een plek dient te worden gevonden. De indruk bestaan dat momenteel sprake is van een goede balans in de verdeling van de voorzieningen over de kernen en over de verschillende leeftijdscategorieën. Functionaliteit De meeste welzijnsvoorzieningen beschikken over een functionaliteit die niet of nauwelijks beperkingen stelt aan het huidige gebruik. Ook is in de praktijk eigenlijk geen sprake van gewenste activiteiten die niet kunnen worden aangeboden vanwege functionele beperkingen. Het dorpshuis in Meeuwen is uitstekend geschikt als toneel- of bioscoopzaal (met balkon en projectorruimte) maar wordt hiervoor niet meer gebruikt waardoor het grote balkon feitelijk onbenut blijft. De meeste dorpshuizen bestaan uit één ruimte waarvan delen kunnen worden afgescheiden (met wanden, panelen of anderszins). Bij de bibliotheek worden voordelen ervaren door de combinatie met de mediatheek van het Willem van Oranje College. Deze combinatie brengt op momenten ook overlast met zich mee voor de bezoeker. De horecaruimte van MFC d‟Alburcht is te omvangrijk om een effectief ruimtegebruik mogelijk te maken. De functionaliteit van het jongerencentrum is uitstekend. De ruimte waarin de peuterspeelzaal gehuisvest is in de Oranje Nassauschool in Veen voldoet niet geheel aan de normen. Er zijn plannen om een ruimte aan de school te realiseren die hieraan wel voldoet.

SF/07-09-2009



20

Kwaliteit De dorpshuizen zijn over het algemeen oude gebouwen waar de tand des tijds zichtbaar is. De beherende stichtingen zijn niet in staat gebleken om alle noodzakelijke onderhoud uit te voeren. Dit heeft geleid tot een situatie waarin de meeste accommodaties, door de inzet van de vrijwilligers, weliswaar nog steeds een verzorgde uitstraling hebben, maar waar op korte termijn aanzienlijke investeringen noodzakelijk zijn voor de instandhouding. Ook voldoen de gebouwen in de meeste gevallen niet meer aan de hedendaagse eisen op het gebied van toegankelijkheid. De speelvoorzieningen worden gestructureerd geïnspecteerd en onderhouden. Met betrekking tot de welzijnsvoorzieningen kan worden gesteld dat er weinig sprake is van vandalisme. Eigenlijk uitsluitend bij het jongerencentrum is op momenten sprake van problemen op het gebied van sociale veiligheid door drank- en drugsoverlast. MFC d‟Alburcht en jongerencentrum EFS zijn kwalitatief hoogwaardige voorzieningen.

4.2.2 Sport Volledigheid In de categorie “Sport” worden in de gemeente Aalburg de volgende voorzieningen aangeboden: 4 Voetbalcomplexen; 3 Gemeentelijke gymnastieklokalen; Sporthal; Openlucht zwembad; Tenniscomplex. Het aanbod aan sportvoorzieningen is aan te merken als uitgebreid maar weinig gevarieerd. Uit de vele interviews die zijn afgenomen blijkt echter niet dat er behoefte is aan op dit moment ontbrekende voorzieningen. Inwoners maken ook gebruik van commerciële sportvoorzieningen binnen de gemeente (die geen onderdeel uitmaken van het maatschappelijk voorzieningenbeleid) of sportvoorzieningen in omliggende gemeenten. Opvallend is het grote aantal voetbalverenigingen in relatie tot het inwoneraantal van de gemeente Aalburg. Verenigingen geven aan dat het een zware inspanning vergt om binnen de huidige subsidiekaders invulling te geven aan de verantwoordelijkheid met betrekking tot het onderhoud. Er wordt een zwaar beroep gedaan op vrijwilligers en dit blijkt, overeenkomstig met de landelijk trend, in toenemende mate een probleem. Spreiding De voetbalcomplexen bevinden zich in de kernen Eethen, Veen en Wijk en Aalburg (twee complexen). Traditioneel bedient GDC naast de kern Eethen waar zij gevestigd is de kernen Meeuwen, Babyloniënbroek, Drongelen en Genderen. Vrijwel alle leden van Achilles zijn afkomstig uit Veen en de leden van Wilhelmina en NOAD komen vrijwel zonder uitzondering uit Wijk en Aalburg. Hiermee worden alle kernen bediend waarbij het opvallend is dat binnen de kern Wijk en Aalburg twee relatief kleine verenigingen bestaan, die op een steenworp afstand van elkaar hun accommodatie hebben. Opgemerkt dient hierbij te worden dat dit een situatie is die al ruim zeventig jaar van toepassing is. De gemeentelijke gymnastieklokalen bevinden zich in Eethen, Wijk en Aalburg en Veen. Deze zijn allen dicht bij een voorziening voor primair onderwijs gesitueerd. CBS De Hoek-

SF/07-09-2009



21

steen in Wijk en Aalburg beschikt over een eigen gymnastieklokaal en ook in het dorpshuis van Genderen bevindt zich een dergelijke voorziening. De sporthal van MFC d‟Alburcht wordt tijdens de schooluren vrijwel exclusief gebruikt door de leerlingen van het Willem van Oranje College. Hiermee kan worden gesteld dat de spreiding van de binnensportaccommodaties over de gemeente goed is. Het openluchtzwembad en het tenniscomplex bevinden zich (formeel) in Genderen maar liggen relatief centraal tussen de grootste kernen van de gemeente. Nadeel hiervan is dat vanuit alle kernen een bepaalde afstand dient te worden overbrugd om gebruik te kunnen maken van deze voorzieningen. Capaciteit Met uitzondering van GDC in Eethen beschikken alle voetbalverenigingen over voldoende veldcapaciteit (conform zowel de normeringen van NOC*NSF als de VNG). Extra capaciteit voor GDC is voorzien in de eerdergenoemde plannen van Eethen. Het trainingsveld van NOAD heeft een enigszins ongelukkige maatvoering wat op momenten problemen met de indeling van de teams oplevert. GDC kan het huidige (en met name het door de uitbreiding van Eethen verwachte) capaciteitstekort opvangen door het feit dat een nieuw wedstrijdveld binnen afzienbare termijn zal worden gerealiseerd. Het aantal kleedruimten van de verschillende verenigingen voldoet aan de normen. Met name de verenigingen die ook dames- en meisjesteams hebben (Wilhelmina, NOAD, GDC) ervaren echter een capaciteitstekort. In het kader van de grotere ontwikkelingen in de kern Eethen zal hier voor wat betreft GDC wellicht een oplossing voor gevonden kunnen worden. Met name NOAD heeft plannen om in eigen beheer de kleedkamercapaciteit uit te breiden. Hiervoor dient echter eerst de grond te worden verworven. Wilhelmina is momenteel bezig om een nieuwe bestuurskamer te realiseren waardoor meer berg- en massageruimte ontstaat. De kantinecapaciteit is in alle gevallen voldoende. De gemeentelijke gymnastieklokalen kennen een wisselende bezetting. Het gymnastieklokaal in Veen kent de laagste bezetting, zowel tijdens de dag- als avonduren. De gymnastieklokalen in Wijk en Aalburg en Eethen worden ook ‟s avonds redelijk gebruikt. Er is echter geen sprake van een tekort aan ruimte. Dit valt op termijn ook niet te verwachten. De sporthal van d‟Alburcht kent een bezetting conform de geldende normen. Het gymnastieklokaal in Genderen wordt multifunctioneel gebruikt (ook als grote zaal van het dorpshuis) en het gymnastieklokaal van CBS De Hoeksteen wordt uitsluitend gebruikt door de school. Het tenniscomplex heeft een zeer ruime capaciteit. Het huidige ledenaantal rechtvaardigt slechts drie banen terwijl sprake is van een aanbod van zes banen. Zwembad Veldzicht is een voorziening waar geen sprake is van capaciteitproblemen. Functionaliteit De functionaliteit van alle voorzieningen sluit aan bij de behoefte en wensen van de gebruikers. Niet alle gymnastieklokalen voldoen meer aan de huidige normen maar dit beperkt de huidige gebruikers niet in hun mogelijkheden tot het beoefenen van sport op hun niveau. Het gymnastieklokaal in Eethen zal worden vervangen door een vergelijkbare voorziening bij de nieuw te realiseren brede school. Kwaliteit Met de renovatie van de velden van de voetbalverenigingen wordt planmatig omgegaan. De verenigingen zijn voor een groot deel tevreden over het resultaat van de uitgevoerde renovaties. Er is wel een aantal knelpunten gesignaleerd, maar die worden op korte termijn aangepakt. Het gaat hierbij om het hoofdveld van Wilhelmina en het trainingsveld van Achilles. Het onderhoud van de opstallen is een verantwoordelijkheid van de verenigingen. Zij ontvangen hiervoor een tegemoetkoming van de gemeente. Momenteel is sprake van redelijk tot goed onderhouden accommodaties. Uitzondering hierop is de accommodatie van Achilles

SF/07-09-2009



22

Veen. Zij geven aan dat zij vanwege de onzekerheid over de toekomst al jaren niet meer investeren in onderhoud. Met name de kleed- en clubaccommodaties van NOAD en Wilhelmina zijn inmiddels wel aan te merken als gedateerd. De verenigingen beschikken niet over de middelen om een grootschalige renovatie of nieuwbouw voor hun rekening te nemen. Een ander knelpunt zijn de parkeerterreinen. De voetbalverenigingen zijn eigenaar van deze terreinen en zijn daarmee verantwoordelijk voor het onderhoud ervan. Hoewel de voetbalverenigingen met deze eigendomssituatie en verantwoordelijkheidsverdeling hebben ingestemd, hebben zij er in een aantal gevallen problemen mee volledig verantwoordelijk te zijn voor het onderhoud van en de herstelwerkzaamheden aan deze openbaar toegankelijke terreinen. De toegankelijkheid voor minder validen laat voor alle accommodaties te wensen over. Er zijn geen klachten over sociale onveiligheid of vandalisme. Alleen vanuit Wilhelmina wordt aangegeven dat er achter het complex gedeald wordt. De verkeersveiligheid wordt voor de aan de dijk gelegen accommodaties als aandachtspunt genoemd. De gemeentelijke gymnastieklokalen hebben allen een respectabele leeftijd bereikt. Op onderdelen heeft dit geleid tot voorzieningen die kwalitatief op onderdelen te wensen overlaten. Het moment is gekomen om een afweging te maken voor grote investeringen of vervanging van de bestaande accommodatie. Probleem doet zich voor dat voor nieuwbouw door de gemeente niet is gereserveerd. In Eethen zal een nieuw gymnastieklokaal onderdeel uitmaken van de nieuw te realiseren brede school. Het tenniscomplex en de sporthal verkeren in goede staat. Vanuit de tennisvereniging wordt aangegeven dat in de toekomst de middelen waarschijnlijk ontbreken om alle banen tijdig te renoveren. Tot nu toe heeft de vereniging voldoende middelen voor het onderhoud en ook is al voldoende gereserveerd voor de vervanging van de twee oudste banen. Met de omvang van de vereniging in de huidige situatie zal het echter niet eenvoudig zijn de exploitatie van zes banen in de toekomst rond te krijgen. Ook binnen de tennisvereniging vormt de bemensing in toenemende mate een knelpunt. Het in stand houden van het zwembad zal gepaard gaan met zeer hoge investeringen. Om deze reden heeft de gemeente Aalburg besloten te participeren in de ontwikkeling van een intergemeentelijk zwembad samen met de gemeente Woudrichem. Indien de nieuwe zwemvoorziening wordt gerealiseerd, zal dit betekenen dat Veldzicht haar deuren zal sluiten. Momenteel wordt daarom een minimum aan onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd maar wordt onverminderd ingezet op een kwalitatief hoogwaardige uitstraling van de accommodatie.

4.2.3 Onderwijs Volledigheid In de categorie “Onderwijs” worden in de gemeente Aalburg de volgende voorzieningen aangeboden: Voortgezet onderwijs; Volwassen onderwijs; 7 scholen voor basisonderwijs (3 openbaar, 4 bijzonder). Voor een gemeente met 12.500 inwoners is dit te beoordelen als een volledig aanbod. Spreiding Met uitzondering van de kern Drongelen beschikt iedere kern over minimaal één voorziening voor basisonderwijs. In Wijk en Aalburg bevindt zich zowel een school voor openbaar als voor bijzonder onderwijs. De andere bijzondere scholen bevinden zich in Veen, Meeuwen en

SF/07-09-2009



23

Genderen, de overige openbare scholen in Babyloniënbroek en Eethen. Enkele scholen zijn zeer beperkt van omvang zodat gesproken kan worden over een ver doorgevoerde spreiding van de basisscholen. Het voorgezet onderwijs (Willem van Oranje College) en het volwassen onderwijs (Da Vincicollege) zijn voorzieningen met een (boven)lokale uitstraling. De situering in de kern Wijk en Aalburg is goed te noemen. De bereikbaarheid met openbaar vervoer is hier het best en er is voldoende parkeergelegenheid. Capaciteit Alle basisscholen beschikken momenteel over voldoende capaciteit. Een recent opgesteld formatieplan laat zien dat de Henri Dunantschool in Wijk en Aalburg naar verwachting tijdelijk te maken krijgt met een tekort van één leslokaal. Gezien de ontwikkelingsprojecten in Eethen (en wellicht ook in Veen) is het, gezien de toename van de woningvoorraad, aannemelijk dat het leerlingenaantal zal toenemen. Hierbij dient bij het ontwikkelen van het programma voor de brede school in Eethen rekening te worden gehouden. Bij de Oranje Nassauschool met de Bijbel in Veen is het nog mogelijk een lokaal waar momenteel de peuterspeelzaal haar intrek heeft genomen weer in gebruik te nemen als leslokaal. Voor de peuterspeelzaal kan, zoals eerder aangegeven een uitbreiding van het gebouw plaats vinden. Functionaliteit De schooldirecteuren van de basisscholen zijn zonder uitzondering zeer positief over de functionaliteit, en daarmee de gebruiksmogelijkheden, van de accommodaties. In een aantal gevallen zijn er kleine knelpunten zoals het ontbreken van een speellokaal (bijvoorbeeld in Meeuwen) of het ontbreken van een serverruimte (zoals in de openbare school in Wijk en Aalburg). Ook bij de instellingen voor voortgezet onderwijs bestaat (grote) tevredenheid over de functionaliteit van de accommodatie. Kwaliteit De staat van onderhoud van de accommodaties wordt als goed ervaren, de samenwerking met de gemeente als prettig. Een aantal accommodaties heeft echter een leeftijd bereikt waarop keuzes moeten worden gemaakt over de instandhouding van de accommodatie of het realiseren van een nieuwe school. Voor Eethen wordt dit met de realisatie van de nieuwe brede school al gedaan. Andere keuzes moeten nog worden gemaakt. Net als bij de gymnastieklokalen het geval is, zullen hier middelen voor moeten worden gevonden. Een belangrijk knelpunt is het feit dat in de gemeentelijke begroting niet wordt gereserveerd voor grote aanpassingen (bijvoorbeeld in het kader van duurzaamheid en klimaatbeheersing) of vervanging of nieuwbouw. De toegankelijkheid van de meeste scholen voor minder validen voldoet aan de huidige eisen en normen. Ook de bereikbaarheid van de verschillende locaties is goed. In enkele gevallen (met name Eethen en de scholen in Wijk en Aalburg) is bij het halen en brengen van de kinderen soms sprake van onoverzichtelijke en hierdoor gevaarlijke situaties. Er zijn eigenlijk geen problemen op het gebied van sociale veiligheid of vandalisme c.q. vernielingen. Alleen bij CBS het Fundament in Genderen is dit laatste als aandachtspunt genoemd.

4.3

SWOT-analyse per kern van de gemeente Aalburg

In de vorige paragraaf is de afstemming van vraag en aanbod van de maatschappelijke voorzieningen beoordeeld. Nu worden per kern de huidige sterkten en zwakten, alsmede de kansen en bedreigingen met betrekking tot de maatschappelijke voorzieningen in beeld gebracht.

SF/07-09-2009



24

4.3.1 Babyloniënbroek Sterkten De school bevindt zich in een aantrekkelijk gebouw met een flexibele inrichting waardoor de accommodatie ook geschikt is voor andersoortige (dorpsgerelateerde) activiteiten. Zwakten De mogelijkheden van het schoolgebouw, waaronder de grote kelder, worden nog onvoldoende benut; Er zijn, buiten het multifunctionele schoolgebouw, geen maatschappelijke voorzieningen binnen de kern Babyloniënbroek. Zo is er in het dorp geen gymnastieklokaal aanwezig. De kinderen van OBS Den Biekurf maken gebruik van het gymnastieklokaal in Eethen waardoor het noodzakelijk is uren te combineren. Kansen In de kelder van de school zouden naschoolse activiteiten plaats kunnen vinden. De vraag is echter of dit, gezien het beperkt leerlingenaantal, een haalbare optie is. Bedreigingen Het beperkte leerlingenaantal van de school kan de continuïteit in gevaar brengen. De opheffingsnorm ligt met 29 overigens nog ruim onder het huidige leerlingenaantal en ligt onder het geraamde leerlingenaantal.

4.3.2 Drongelen Sterkten Voor een kern met ongeveer 400 inwoners is Dorpshuis de Oude School een onderscheidende voorziening. Het dorpshuis kent een rijke historie, met name op het gebied van jongerendisco‟s en feesten en partijen voor particulieren. Het gebouw voldoet goed en er zijn al afspraken gemaakt over het plaatsen van een nieuwe keuken. Zwakten De stichting die het dorpshuis exploiteert verkeert financieel in zwaar weer. Er vinden momenteel nog nauwelijks inkomstengenerende activiteiten plaats in het dorpshuis; Het dorp beschikt niet over een maatschappelijke voorziening, zoals een school, die fungeert als (permanent) sociaal ontmoetingspunt. Kansen De ontwikkelingen aan de zuidrand van Eethen kunnen ook een toegevoegde waarde hebben voor de inwoners van Drongelen. De afstand tot de locatie waar de brede school is voorzien, is slechts twee kilometer. Bedreigingen Indien de exploitatie van het dorpshuis wordt beëindigd is er geen sprake meer van een algemene maatschappelijke voorziening in het dorp Drongelen wat een negatief effect kan hebben op leefbaarheid en sociale samenhang. Opgemerkt dient hierbij te worden dat het dorpshuis deze rol al enige tijd nauwelijks meer vervult.

SF/07-09-2009



25

4.3.3 Eethen Sterkten Voor een kern met een omvang van ruim 700 inwoners beschikt Eethen met een basisschool, een peuterspeelzaal, een dorpshuis, een gymnastieklokaal en een voetbalvereniging over een uitgebreid aanbod van maatschappelijke voorzieningen; School en gymnastieklokaal bevinden zich op korte afstand van elkaar waardoor de leerlingen deze lopend kunnen overbruggen; De voetbalvereniging GDC beschikt over een aansprekende accommodatie met uitbreidingsmogelijkheid. Zwakten Er is geen sprake van gecombineerde voorzieningen zodat er geen synergie is in ruimtegebruik en beheer en eventueel inhoudelijke samenwerking; De bezetting van het dorpshuis is laag. Kansen Het project “Zuidrand Eethen” biedt kansen voor de huidige voorzieningen. De bestaande voorzieningen kunnen profiteren van de uitbreiding van de woningvoorraad en de brede school biedt aanzienlijke synergiemogelijkheden; Het brede schoolproject biedt kansen om het dorpshuis hierbij te betrekken en hiermee wellicht een oplossing te bieden voor de geconstateerde overcapaciteit. Bedreigingen Indien het brede school concept niet goed wordt uitgewerkt, bestaat het risico dat het geheel niet meer wordt dan de som der delen; Het brede school concept komt helemaal niet van de grond. In dit geval kunnen de bestaande voorzieningen naar verwachting onvoldoende in staat zijn om in te spelen op de nieuwe ontwikkelingen en zijn in ieder geval substantiële investeringen in de bestaande voorzieningen noodzakelijk.

4.3.4 Genderen Sterkten De kern beschikt over een basisschool, een dorpshuis en een peuterspeelzaal wat is aan te merken als een evenwichtig voorzieningenaanbod voor een dorp met ongeveer 1700 inwoners. De kinderen van CBS Het Fundament kunnen gebruik maken van het gymnastieklokaal van het dorpshuis; Het dorpshuis kent een groot aantal verschillende gebruikers waardoor het een belangrijke functie heeft weten te verwerven voor de inwoners van het dorp Genderen; Hoewel het zwembad en het tenniscomplex een functie hebben voor de hele gemeente zijn deze formeel binnen de dorpsgrenzen van Genderen gelegen en hiermee ook goed bereikbaar voor de inwoners van het dorp. Zwakten Het dorpshuis dient op onderdelen substantieel te worden aangepast om ook in de toekomst haar rol te kunnen blijven vervullen. Het feit dat de peuterspeelzaal is gehuisvest in een multifunctionele ruimte is niet ideaal vanwege het feit dat de spullen steeds moeten worden opgeruimd en bergruimte in beslag nemen. De peuterspeelzaal ervaart dit overigens niet als een probleem; Ook de school is inmiddels 30 jaar oud waardoor beslissingen moeten worden genomen over de wijze van verdere instandhouding.

SF/07-09-2009



26

Kansen Een aantal accommodatieproblemen zou kunnen worden opgelost door op termijn ook in Genderen te kiezen voor een brede school concept waarin in ieder geval de school, het gymnastieklokaal, het dorpshuis en een peuterspeelzaal een plek krijgen. Wellicht kunnen ook andere functies worden meegenomen in een dergelijk concept. Ruimtelijke, exploitatietechnische en inhoudelijke synergievoordelen kunnen worden gevonden. Bedreigingen Het dorpshuis vervult door haar primaire functie, maar ook door de huisvesting van de peuterspeelzaal en het gymnastiekonderwijs een spilfunctie binnen het dorp. De continuïteit van de exploitatie is afhankelijk van de kwaliteit van de accommodatie en de mate waarin erin wordt geslaagd vrijwilligers te werven voor het beheer en de organisatie. Indien zich in dit opzicht problemen gaan voordoen, betekent dit een bedreiging voor de gehele sociale infrastructuur van het dorp.

4.3.5 Meeuwen Sterkten Met een basisschool en een dorpshuis beschikt Meeuwen voor een kern van ruim 700 inwoners over een passend voorzieningenaanbod. De school heeft een prettige uitstraling en is goed onderhouden. Zwakten Het dorpshuis heeft een gedateerde uitstraling en er is sprake van aanzienlijk achterstallig onderhoud. Ook het gebruiksrendement is niet optimaal; In het dorp is geen peuterspeelzaal aanwezig. Hiervoor dient gebruik te worden gemaakt van de voorziening in het kerkgebouw in Eethen; In het dorp is geen gymnastieklokaal aanwezig. De kinderen van CBS de Ark maken gebruik van het gymnastieklokaal in Eethen. Kansen Het brede school project in Eethen biedt ook voor Meeuwen kansen om het dorpshuis hierbij te betrekken. Dit kan een oplossing bieden voor de overcapaciteit in het huidige dorpshuis. Ook de mogelijkheden voor een brede school in Meeuwen kunnen worden onderzocht waardoor wellicht ook kansen ontstaan het voorzieningenniveau in deze kern te versterken. Bedreigingen Het voortbestaan van het dorpshuis kan in gevaar komen indien niet wordt geïnvesteerd in de accommodatie. De landelijke tendens dat gebruikers van maatschappelijke voorzieningen steeds hogere eisen stellen aan de kwaliteit en uitstraling kan leiden tot een (verdere) afname van het gebruik.

4.3.6 Veen Sterkten De kern Veen (ongeveer 2.500 inwoners) beschikt met een basisschool, een dorpshuis, een gymnastieklokaal, een peuterspeelzaal en een voetbalvereniging over een uitgebreid aanbod van maatschappelijke voorzieningen; De basisschool heeft een moderne uitstraling en een goede functionele indeling (ook qua buitenruimten). Het gymnastieklokaal ligt in de onmiddellijke nabijheid.

SF/07-09-2009



27

Zwakten Het dorpshuis en de cluben kleedaccommodaties van Achilles verkeren in een slechte staat van onderhoud. De uitstraling van beide voorzieningen is niet meer van deze tijd wat met name voor het dorpshuis betekent dat deze voorziening nog weinig aantrekkelijk is voor bepaalde (potentiële) gebruikers. De exploitatie van het dorpshuis wordt momenteel slechts in beperkte mate actief ter hand genomen; Het gymnastieklokaal is inmiddels enigszins gedateerd in uitstraling en substantiële ingrepen zijn noodzakelijk om deze voorziening in stand te houden. Kansen Er zijn mogelijkheden om meer multifunctioneel invulling te geven aan voorzieningen. Een nieuw sportpark voor Achilles biedt de mogelijkheid om aan de clubaccommodatie een brede “dorpshuisachtige” invulling te geven. Bepaalde activiteiten zouden ook in een nieuw/gerenoveerd gymnastieklokaal plaats kunnen vinden (multifunctionele vloer); De verwachte ontwikkelingen met betrekking tot nieuwbouwproject “De Eng” bieden kansen voor de bestaande voorzieningen binnen de kern Veen vanwege een toename van het verzorgingsgebied; Het is mogelijk de Oranje Nassauschool uit te breiden met een lokaal dat volledig geschikt is als peuterspeelzaal. Op termijn zou verdere uitbreiding met buitenschoolse opvang plaats kunnen vinden waardoor een beperkte brede school zou kunnen ontstaan; De afstand van Veen tot Wijk en Aalburg is zeer beperkt. Inwoners van Veen zouden veel meer gebruik kunnen maken van het brede voorzieningenaanbod in Wijk en Aalburg. Bedreigingen Indien niet wordt ingegrepen komt de continuïteit van het dorpshuis in gevaar. Er zijn momenteel geen voorzieningen die deze functie kunnen overnemen; De situatie met betrekking tot Achilles is zorgwekkend. De kantine en met name de kleedaccommodaties verkeren in een zeer slechte staat.

4.3.7 Wijk en Aalburg Sterkten Het voorzieningenaanbod binnen Wijk en Aalburg heeft een uitgebreid karakter. Zowel openbaar als bijzonder primair onderwijs als voortgezet en volwassen onderwijs zijn vertegenwoordigd. Het jongerencentrum en MFC d‟Alburcht zijn onderscheidende voorzieningen; Met De Hoeksteen, het Willem van Oranje College, jongerencentrum EFS, MFC d‟Alburcht en de bibliotheek beschikt Wijk en Aalburg over moderne voorzieningen met zeer goede gebruiksmogelijkheden en een aantrekkelijke uitstraling; De combinatie openbare bibliotheek en mediatheek voor het Willem van Oranje College werkt over het algemeen goed; Beide basisscholen kunnen gebruik maken van een nabijgelegen gymnastieklokaal. CBS De Hoeksteen beschikt zelfs over een eigen gymnastieklokaal. Het Willem van Oranje college maakt gebruik van de aan de andere kant van de weg gelegen sporthal van MFC d‟Alburcht; Er is sprake van voorzieningenclusters basisschool De Hoeksteen, jongerencentrum EFS, MFC d‟Alburcht, bibliotheek, Willem van Oranje College en basisschool Henri Dunant, het gemeentelijk gymnastieklokaal en kindercentrum ‟t Spektakel. Hierdoor bestaan er synergie- en samenwerkingsmogelijkheden.

SF/07-09-2009



28

Zwakten Een aantal voorzieningen, zoals jongerencentrum EFS en MFC d‟Alburcht, heeft een verzorgingsgebied dat zich uitstrekt tot buiten de dorpsgrenzen. In de praktijk blijkt het echter problemen op te leveren om inwoners van de andere kernen gebruik te laten maken van de voorzieningen in Wijk en Aalburg. Hierdoor is het gebruik van deze voorzieningen niet optimaal; De synergiemogelijkheden binnen de onder “kansen” genoemde voorzieningenclusters worden nog niet optimaal benut; MFC d‟Alburcht is een prominente voorziening binnen Wijk en Aalburg. Binnen de gestelde randvoorwaarden is het niet mogelijk gebleken om een structurele sluitende exploitatie te bewerkstelligen. Het lijkt erop dat dit mede de oorzaak is van een uiteindelijk weinig actieve exploitatie van de voorziening; OBS Henri Dunant en het gymnastieklokaal zijn voorzieningen met een hoge leeftijd waardoor in de toekomst voor de instandhouding hogere investeringen noodzakelijk zijn; Met twee voetbalverenigingen is de kern Wijk en Aalburg rijk bedeeld. Hierdoor is sprake van weinig efficiënt ruimtegebruik, relatief hoge kosten en een grote inspanning van de diverse betrokken partijen met betrekking tot onderhoud en instandhouding; Zowel binnen “Wijk” als binnen “Aalburg” is het aanbod van speelvoorzieningen nog niet volledig. Hierdoor zijn er plekken waar kinderen en jongeren te weinig mogelijkheden hebben om te spelen en actief bezig te zijn. Kansen MFC d‟Alburcht en jongerencentrum EFS zijn qua uitstraling en functionaliteit voorzieningen met potentie. Het is zaak een plan uit te werken voor de exploitatie van beide voorzieningen. Het is hierbij met name van belang dat het aanbod van activiteiten en ruimten aansluit bij de wensen van de (potentiële) bezoeker en samenwerking wordt gezocht met nadere (nabijgelegen) maatschappelijke voorzieningen; Het voorzieningencluster aan de Tulpstraat biedt kansen om op termijn te kunnen uitgroeien tot een volwaardige brede school. Ook in bredere zin behoort het versterken van de samenwerking tussen het grote aantal binnen de kern aanwezige voorzieningen tot de mogelijkheden; Verdergaande samenwerking tussen de voetbalverenigingen biedt synergiemogelijkheden. Hierbij dient overigens wel te worden opgemerkt dat beide verenigingen momenteel redelijk goed in staat zijn om de continuïteit te waarbogen. Bedreigingen Indien er niet in wordt geslaagd een impuls te geven aan de exploitatie van het jongerencentrum EFS en MFC d‟Alburcht ontstaan grote risico‟s voor de continuïteit van de exploitatie; Indien er niet in wordt geslaagd aan de Tulpstraat synergie tot stand te brengen en een nieuw concept te ontwikkelen zullen de kwaliteit, uitstraling en gebruiksmogelijkheden van de voorzieningen onder druk komen te staan.

4.4

Belangrijkste conclusies uit de analyse

De belangrijkste conclusies uit de uitgevoerde vraag-aanbod analyse per voorzieningencategorie zijn:

SF/07-09-2009



29

Welzijn: De bezetting van de dorpshuizen is, met uitzondering van dorpshuis Genderen, laag. Er is slechts sprake van een beperkt aanbod van welzijnsactiviteiten waar op basis van de omgevingskenmerken wel behoefte aan zou zijn. De exploiterende stichtingen blijken onvoldoende in staat om zelfstandig een dergelijk aanbod te verzorgen en professionele ondersteuning is niet of nauwelijks beschikbaar; Er doen zich ook bij de andere welzijnsvoorzieningen (peuterspeelzalen, bibliotheek, jongerencentrum, multifunctioneel centrum en speelvoorzieningen) geen capaciteitsproblemen voor en deze zijn in de toekomst ook niet te verwachten. Er is sprake van een ver doorgevoerde spreiding van welzijnsvoorzieningen over de kernen van de gemeente Aalburg; Het jongerencentrum EFS en het multifunctionele centrum d‟Alburcht zijn onderscheidende voorzieningen voor een gemeente als Aalburg. Beide voorzieningen kennen problemen in de exploitatie waardoor de continuïteit in gevaar is; De functionaliteit van de meeste welzijnsvoorzieningen komt tegemoet aan de behoefte en waar dit niet het geval is, is al zelfstandig een oplossing gevonden. De kwaliteit van de dorpshuizen laat te wensen over en er is sprake van een aanzienlijke mate van achterstallig onderhoud. Sport: Het aanbod van sportvoorzieningen is weinig gevarieerd maar komt (voor wat betreft functionaliteit en capaciteit) tegemoet aan de huidige en verwachte toekomstige behoefte. Opvallend is het grote aantal van vier voetbalverenigingen op een inwoneraantal van 12.500. De spreiding van de sportvoorzieningen over de gemeente is uitstekend; De capaciteit van de binnensportaccommodaties is nu, en naar verwachting in de toekomst, voldoende. Met uitzondering van GDC in Eethen beschikken ook alle voetbalverenigingen over voldoende veldcapaciteit. Met name de verenigingen die beschikken over dames- en meisjeselftallen ervaren een capaciteitstekort op het gebied van kleedruimten. De capaciteit van het tenniscomplex is te ruim in relatie tot het ledenaantal; De gymnastieklokalen zijn goed onderhouden maar hebben allen een hoge leeftijd bereikt. Vervanging op termijn is dan ook onontkoombaar. Voor het gymnastieklokaal in Eethen bestaan op dit gebied al concrete plannen; De kwaliteit van de velden is, op enkele uitzonderingen na, goed. De kleedruimten van GDC, NOAD en Wilhelmina zijn kwalitatief voldoende al maken de laatste twee een gedateerde indruk. De cluben kleedaccommodatie van Achilles in Veen verkeert in een zeer slechte staat. Onderwijs: De capaciteit van de scholen is nu en, volgens de leerlingenprognoses, in de toekomst voldoende. In de nabije toekomst zullen de meeste scholen zelfs te maken krijgen met overcapaciteit; Er is sprake van een ver doorgevoerde spreiding waardoor elke kern, met uitzondering van Drongelen, beschikt over een basisschool; Op een aantal kleine punten na wordt de functionaliteit van de verschillende scholen zonder uitzondering als uitstekend beoordeeld; De scholen zijn over het algemeen goed onderhouden. Toch zullen vooral de scholen voor bijzonder onderwijs (met name in Genderen) binnen afzienbare tijd met een aantal wensen komen. Waarschijnlijk zijn nog niet al deze wensen in de meerjarenplanning van de gemeente, zoals in bijlage 3 is weergegeven, verwerkt. De openbare basisscholen in Eethen en Wijk en Aalburg hebben reeds een gevorderde leeftijd bereikt waardoor vervanging op termijn noodzakelijk lijkt. Voor de school in Eethen zijn hiervoor al concrete plannen.

SF/07-09-2009



30

De belangrijkste conclusies uit de uitgevoerde SWOT-analyse per kern (en voor de gehele gemeente Aalburg) zijn: Het aanbod van maatschappelijke voorzieningen in de gemeente Aalburg is te kenmerken als uitgebreid in kwantitatieve zin en basaal voor wat betreft de variëteit. De inventarisatie en analyse heeft echter niet geleid tot de constatering dat er voorzieningen ontbreken waar wel behoefte aan bestaat (dit komt voor Meeuwen en Genderen overeen met de resultaten uit de IDOP‟s). Ook is er voldoende ruimte binnen de bestaande voorzieningen of zijn er inmiddels concrete plannen om knelpunten met betrekking tot de capaciteit op te lossen; De continuïteit van de exploitatie van het dorpshuis in Drongelen is in gevaar. Indien dit dorpshuis zou verdwijnen resteren er geen maatschappelijke voorzieningen meer in deze kern. De ontwikkelingen in Eethen bieden echter ook mogelijkheden voor de inwoners van Drongelen; De ontwikkelingen aan de zuidrand van Eethen bieden goede kansen voor het versterken van het voorzieningenaanbod en intensivering van het gebruik. Voor een aantal voorzieningen in Eethen (de school en het gymnastieklokaal) is vervanging ook noodzakelijk; In Genderen vervult het dorpshuis (met gymnastieklokaal en peuterspeelzaal) een echte spilfunctie in het dorp. Indien de continuïteit van de exploitatie in gevaar komt, kan dit belangrijke consequenties hebben voor de sociale samenhang en leefbaarheid; De dorpshuizen in Drongelen, Meeuwen, Veen en Eethen worden minder intensief gebruikt dan het dorpshuis van Genderen. Waar mogelijk zouden kansen om te komen tot integratie met andere voorzieningen moeten worden gezocht; De eventuele ontwikkeling van een nieuw sportpark in Veen biedt kansen voor een meer multifunctionele invulling van het voorzieningenaanbod (dorpshuisfunctie). Bij nieuwbouw van een gymnastieklokaal of het voorzien van het bestaande gymnastieklokaal met een multifunctionele vloer zouden ook hier andersoortige activiteiten plaats kunnen vinden; De exploitatie van jongerencentrum EFS en multifunctioneel centrum d‟Alburcht verdienen extra aandacht. Gezocht dient te worden naar een beheervorm en functionele invulling die kan leiden tot een exploitatie met voldoende garantie voor de continuïteit; In algemene zin kan worden gesteld dat de dorpshuizen geen uitstraling meer hebben die correspondeert met de steeds hogere eisen die gebruikers stellen aan voorzieningen. Het feit dat in de dorpshuizen steeds minder sprake is van feesten en evenementen die een positieve bijdrage leveren aan het exploitatieresultaat lijkt hiervan het rechtstreekse gevolg; Binnen de verschillende kernen van de gemeente Aalburg zijn andere voorzieningen aanwezig die zeker ook voorzien in een behoefte. Genoemd kunnen worden de kerkgebouwen, de zorginstellingen en de (al dan niet officieel gevestigde) horecavoorzieningen; In de gemeente Aalburg is met name sprake van monofunctionele voorzieningen waardoor slechts in beperkte mate sprake is van synergie-effecten binnen de maatschappelijke voorzieningen. Gezocht dient te worden naar kansen om wederzijdse versterking te bereiken.

SF/07-09-2009



5 5.1

31

Het beleidsinstrumentarium Inleiding

In de hoofdstukken 3 en 4 is uitgebreid aandacht besteed aan de relatie tussen vraag naar en aanbod van maatschappelijke voorzieningen binnen de (verschillende kernen van) de gemeente Aalburg. Om te komen tot structurele oplossingen voor de geconstateerde knelpunten is het van belang om vast te leggen op welke wijze de gemeente in algemene zin om wil gaan met haar maatschappelijke voorzieningen. Met inachtneming van de doelstellingen en uitgangspunten zoals geformuleerd in paragraaf 1.3 dient een beleidsinstrumentarium te worden vastgesteld. Een dergelijk instrumentarium bestaat uit twee aspecten die in dit hoofdstuk verder worden uitgewerkt. In paragraaf 5.2 wordt ingegaan op de beheersstructuur die de gemeente voorstaat in relatie tot de maatschappelijke voorzieningen. Het gaat hierbij achtereenvolgens om de eigendomsverhouding, de exploitatievorm en de wijze waarop invulling wordt gegeven aan onderhoud en vervanging van de voorzieningen. Paragraaf 5.3 geeft invulling aan de planning & controlfunctie. Hierin wordt de rolinvulling van de gemeente met betrekking tot bestaande maatschappelijke voorzieningen beschreven. Ook wordt aandacht besteed aan de wijze waarop de gemeente om kan gaan met aanvragen voor nieuwe maatschappelijke voorzieningen of hier zelf het initiatief toe kan nemen.

5.2

Beheersstructuur

Aan het beheer en de exploitatie van maatschappelijk voorzieningen kan op verschillende manieren vorm worden gegeven. Afhankelijk van de soort voorziening kan een gemeente ervoor kiezen de voorziening zelf te exploiteren maar kan ook overgaan tot het op afstand plaatsen hiervan. Naast de exploitatie spelen ook de eigendomsverhouding en (in het verlengde hiervan) de afspraken over de instandhouding van de accommodaties een belangrijke rol in de beheersstructuur. In deze paragraaf wordt de wenselijke beheersstructuur voor maatschappelijke voorzieningen binnen de gemeente Aalburg beschreven. Achtereenvolgens wordt ingegaan op de eigendomsverhouding, de exploitatie en het onderhoud en de instandhouding van de maatschappelijke voorzieningen.

5.2.1 Eigendomsverhouding Met uitzondering van de openbare basisscholen, de gemeentelijke gymnastieklokalen en het jongerencentrum is de gemeente geen eigenaar van de verschillende maatschappelijke accommodaties. Dit past bij de in de huidige situatie meest genoemde variant om maatschappelijke accommodaties op afstand te plaatsen en de in paragraaf 1.3 geformuleerde uitgangspunten voor het nieuwe maatschappelijk voorzieningenbeleid. Met de eerder genoemde ontwikkeling waarbij de openbare basisscholen van de gemeente Aalburg opgaan in een stichting waarvan ook scholen uit andere gemeenten deel uitmaken ligt overdracht van het juridisch eigendom van deze scholen in de rede. Ook de overdracht van het eigendom van jongerencentrum EFS naar de exploiterende stichting zou (los van de eerder gesignaleerde problemen met betrekking tot de exploitatie van het jongerencentrum) in lijn liggen met de geformuleerde uitgangspunten. De exacte consequenties van een eigendomsoverdracht, en de hiermee gepaard gaande kosten (zoals overdrachtsbelasting), dienen nader te worden onderzocht. Overdracht van het eigendom van de gymnastiekloka-

SF/07-09-2009



32

len lijkt geen reële optie omdat geen partij naar verwachting geïnteresseerd of bereid zal zijn om dit eigendom te verwerven. In dit opzicht nemen deze voorzieningen, samen met de voetbalvelden, derhalve een uitzonderingspositie in binnen het gemeentelijke beleid met betrekking tot het eigendom van maatschappelijke voorzieningen. De nieuwe brede school die in Eethen wordt gerealiseerd, wordt eigendom van woningcorporatie Meander. Dit ligt in lijn met de eerder genoemde uitgangspunten van het gemeentelijk beleid.

5.2.2 De exploitatie van maatschappelijke voorzieningen Voor wat betreft de exploitatie van de maatschappelijke voorzieningen is binnen de gemeente Aalburg sprake van een ver doorgevoerde decentralisatie/privatisering. De exploitatie van maatschappelijke voorzieningen wordt zoveel mogelijk overgelaten aan stichtingen en verenigingen. Het nieuwe maatschappelijk voorzieningenbeleid is erop gericht deze situatie te continueren of zelfs uit te breiden. Feitelijk speelt de gemeente Aalburg uitsluitend een actieve rol met betrekking tot de exploitatie van de gymnastieklokalen. Ook voor deze voorzieningen kan het op afstand plaatsen van de exploitatie worden overwogen waardoor (nog) meer eenduidigheid ontstaat op het gebied van de exploitatie van maatschappelijke voorzieningen. Het uitbesteden van uitsluitend de gymnastieklokalen aan een stichting of marktpartij ligt niet voor de hand. Een combinatie met de exploitatie van bijvoorbeeld MFC d‟Alburcht lijkt echter goede mogelijkheden te bieden.

5.2.3 Onderhoud en vervanging Uitgangspunt is dat de gemeente Aalburg belang stelt in de instandhouding van de maatschappelijke voorzieningen ongeacht de eigendomsstructuur. Het gaat primair om de activiteiten die binnen de accommodaties plaatsvinden. Deze activiteiten kunnen in de toekomst alleen plaats blijven vinden als de accommodatie in een goed staat van onderhoud verkeert. Ander uitgangspunt is dat de eigendomsstructuur niet bepalend is voor de contractuele afspraken die met de exploitant gemaakt kunnen worden betreffende de verantwoordelijkheden ten aanzien van het onderhoud. Conform de uitgangspunten van het maatschappelijk voorzieningenbeleid neemt de gemeente voor wat betreft het onderhoud zo veel mogelijk een positie op afstand in. In de huidige situatie heeft de gemeente uitsluitend een actieve verantwoordelijkheid voor het eigenaarsonderhoud van de openbare basisscholen en het jongerencentrum, het totale onderhoud van de gymnastieklokalen en de renovatie van de voetbalvelden. Voor al deze voorzieningen zijn meerjaren onderhoudsplannen opgesteld die als uitgangspunt dienen bij de uitvoering van de onderhoudswerkzaamheden. Sinds het moment dat de bestuursoverdracht van de openbare basisscholen heeft plaatsgevonden, is de gemeente op dit gebied niet meer direct verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het schoolbestuurlijk onderhoud. Uiteraard behoudt de gemeente haar overige bestaande verantwoordelijkheden op het gebied van groot onderhoud. De verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van het eigenaarsonderhoud van het jongerencentrum kan worden gedelegeerd aan de exploiterende stichting, eventueel in combinatie met de eerder genoemde eigendomsoverdracht. De overtuiging dient dan wel aanwezig te zijn dat de stichting deze verantwoordelijkheid aankan. Zolang niet voor privatisering van het beheer en de exploitatie van de gemeentelijke gymnastieklokalen is gekozen zal de gemeente voor deze voorzieningen de verantwoordelijkheid voor het onderhoud behouden. Zodra het beheer en de exploitatie op afstand zijn gezet, kan ook de verantwoordelijkheid voor het onderhoud worden overgedragen.

SF/07-09-2009



33

In het licht van de gekozen beleidsrichting ligt het voor de hand ook de verantwoordelijkheid voor het renoveren van de voetbalvelden over te dragen aan de verenigingen. In de praktijk blijkt dit echter een verantwoordelijkheid die voor veel verenigingen niet goed kan worden ingevuld. Bovendien beschikken veel gemeenten (waaronder de gemeente Aalburg) over veel expertise en ervaring op dit gebied. Gecombineerd met de constatering dat de verenigingen over het algemeen tevreden zijn over de huidige werkwijze met betrekking tot de renovatie van de voetbalvelden, verdient het aanbeveling op dit gebied de verantwoordelijkheid bij de gemeente Aalburg te laten liggen. De gemeente Aalburg is verantwoordelijk voor de vervanging van de accommodaties die zij in eigendom heeft. Dit geldt ook voor de gebouwen waarvan zij uitsluitend het economisch eigendom bezit zoals de schoolgebouwen voor het primair onderwijs. De gemeente Aalburg reserveert momenteel niet voor deze vervangingsinvesteringen. Met name de gemeentelijke gymnastieklokalen en enkele basisscholen zullen binnen afzienbare tijd moeten worden vervangen. Hiervoor dienen derhalve investeringen te worden gedaan waarvoor momenteel geen dekking aanwezig is. Het is aan de gemeente om een besluit te nemen op welke wijze hier in de toekomst mee wordt omgegaan. Het reserveren voor dergelijke vervangingen geeft enerzijds de mogelijkheid om op eenvoudige wijze met voldoende dekking een besluit tot nieuwbouw te kunnen nemen maar leidt anderzijds tot hoge jaarlasten, zeker indien de kapitaallasten van de bestaande voorzieningen eveneens drukken op de gemeentebegroting.

5.3

Planning & Control

Doel van het maatschappelijk voorzieningenbeleid is de rol van de gemeente bij de exploitatie van bestaande en de oprichting van nieuwe maatschappelijke voorzieningen vast te leggen. In deze paragraaf wordt beschreven hoe de gemeente op een goede wijze om kan gaan met bestaande voorzieningen (paragraaf 5.3.1). Daarnaast wordt aandacht besteed aan de wijze waarop de gemeente invulling kan geven aan haar rol met betrekking tot aanvragen voor de oprichting of aanpassing van maatschappelijke voorzieningen of zelf initiatieven kan nemen om te komen tot aanpassing van het voorzieningenbestand (paragraaf 5.3.2).

5.3.1 Bestaande maatschappelijke voorzieningen De in paragraaf 5.2 beschreven beheersstructuur, waarbij de gemeente Aalburg het eigendom, de exploitatie en het onderhoud van maatschappelijke voorzieningen zoveel mogelijk op afstand plaatst, stelt hoge eisen aan de afspraken tussen de gemeente en de verantwoordelijke partners. De gemeente heeft namelijk slechts beperkte rechtstreekse invloed, maar wel een rechtstreeks belang. Het kan dan gaan om afspraken op het gebied van de functie van het gebouw, het verhuurbeleid, de tarieven, het onderhoud, etc. Uiteraard is het voor de gemeente uitsluitend mogelijk om voorwaarden te stellen aan de exploitatie van een maatschappelijke voorziening indien sprake is van een subsidierelatie of een andersoortige rechtstreeks afhankelijkheidsrelatie tussen de eigenaar en/of exploitant en de gemeente. In de huidige situatie is dit slechts in beperkte mate het geval. Het vormgeven van de relatie tussen gemeenten en stichting/vereniging houdt ook in dat goede afspraken moeten worden gemaakt over de verantwoording. Voor de bestaande voorzieningen kan de planning & controlfunctie worden samengevat in het volgende schema:

SF/07-09-2009



34

Figuur 2: planning & controlfunctie bestaande voorzieningen

In het vervolg van deze paragraaf wordt, op basis van de inzichten uit inventarisatie en analyse, per voorzieningencategorie (welzijn, sport en onderwijs) aangegeven welke aanpassingen in de onderlinge afspraken tussen gemeente en exploitant noodzakelijk zijn. Het gevolg van deze onderlinge afspraken en de werkwijze zoals weergegeven in bovenstaande figuur, is dat er geen incidentele verzoeken meer komen voor een bestaande voorziening, aangezien hier aan de voorkant afspraken over zijn gemaakt. Welzijnsvoorzieningen De gemeente heeft weinig rechtstreekse bemoeienis met de dorpshuizen in de verschillende kernen. Per dorpshuis wordt een beperkte exploitatiesubsidie beschikbaar gesteld. Verder kunnen activiteitensubsidies worden verstrekt. De gemeente stelt dan ook geen randvoorwaarden aan de exploitatie, bijvoorbeeld op het gebied van verhuurbeleid en de vaststelling van de tarieven. Zoals uit de uitgevoerde inventarisatie en analyse blijkt, heeft een aantal dorpshuizen moeite om het hoofd boven water te houden. Tegenvallende (commerciële) verhuur en een toename van de onderhoudsbehoefte van de ouder wordende accommodaties leiden tot druk op de begroting. De gemeente dient te bepalen op welke wijze in de toekomst wordt omgegaan met de dorpshuizen. Om tot een structurele gezonde exploitatie te kunnen komen, lijkt een intensivering van de bemoeienis onontkoombaar. Een bijdrage in de instandhouding van de accommodaties lijkt hiertoe een passend middel. Hiertoe dient voor de verschillende dorpshuizen een meerjaren onderhoudsplanning te worden opgesteld waarvoor de gemeente het initiatief kan nemen. De gemeente kan een eenmalige bijdrage verstrekken om de grootste knelpunten met betrekking tot het achterstallig onderhoud op te lossen en vervolgens met de stichtingen een structurele subsidieafspraak maken op basis van een meerjaren exploitatiebegroting waarin de onderhoudskosten zijn opgenomen. In deze begroting dient de stichting ook inzichtelijk te maken welke inkomsten worden verwacht en welke kosten buiten het onderhoud te voorzien zijn. Naast een bijdrage in geld, kan de gemeente ook op andere manieren bijdragen aan de exploitatie van de dorpshuizen. Hierbij kan worden gedacht aan het faciliteren op het gebied van het activiteitenaanbod of de beschikbaarheid van medewerkers. Dit moment leent zich ook uitstekend om additionele afspraken te maken tussen de gemeente en de stichting, bijvoorbeeld op het gebied van huurtarieven of het bedienen van specifieke doelgroepen. Conform de eerder geformuleerde doelstellingen dient het niet zo te zijn dat de gemeente “op de stoel gaat zitten” van de stichtingen. Gebleken is echter dat de continuïteit van de meeste dorpshuizen binnen de huidige afspraken en rolinvulling van de gemeente in gevaar dreigt te komen.

SF/07-09-2009



35

Dit laatste is ook het geval voor MFC d‟Alburcht. Binnen de huidige beheersstructuur, uitgangspunten en randvoorwaarden blijkt het niet mogelijk om een exploitant te vinden die voor langere tijd het hoofd boven water kan houden. Ook de stichting heeft aangegeven binnen de huidige budgettaire kaders op termijn niet aan alle (onderhouds)verplichtingen te kunnen voldoen. Nader onderzoek dient plaats te vinden naar de wijze waarop een structurele oplossing kan worden gevonden voor de exploitatie van MFC d‟Alburcht (inclusief de sporthal). Het toevoegen van additionele functies, het treffen van exploitatieverbeterende maatregelen of het aanpassen van de randvoorwaarden en uitgangspunten waarbinnen de exploitatie plaatsvindt zijn mogelijkheden. Ook met het stichtingsbestuur van jongerencentrum EFS dienen afspraken te worden gemaakt over de exploitatie en de (rand)voorwaarden gedurende de komende jaren. Bij het aangaan van structurele afspraken tussen de stichtingen en de gemeente ontstaat ook de behoefte om afspraken te maken over verantwoording. In het kader hiervan dient jaarlijks door de stichtingen minimaal een begroting en een werkplan bij de gemeente te worden aangeleverd en verantwoording te worden afgelegd over de exploitatie gedurende het afgelopen jaar middels een jaarverslag waarbij expliciet aandacht wordt besteed aan het onderhoud. Met betrekking tot de overige welzijnsvoorzieningen (de peuterspeelzalen, de bibliotheek en de speelvoorzieningen) is de planning & controlstructuur transparant en is sprake van duidelijke uitgangspunten en randvoorwaarden. De huidige werkwijze kan dan ook in de toekomst worden gecontinueerd. Onderwijsvoorzieningen Vanwege de eerder genoemde bestuursoverdracht gelden andere afspraken met de openbare scholen. De verantwoordelijkheidsverdeling voor het onderhoud tussen de gemeente en het schoolbestuur wordt vergelijkbaar met de verdeling zoals die momenteel bij het bijzonder onderwijs van toepassing is. In de huidige situatie verloopt de samenwerking met de scholen in het bijzonder onderwijs goed maar er bestaat binnen de gemeente onvoldoende zicht op de verzoeken die nog vanuit de schoolbesturen voor het bijzonder onderwijs te verwachten zijn. Naarmate de accommodaties ouder worden, zal de omvang van deze verzoeken toenemen. Er zullen derhalve afspraken gemaakt moeten worden, zowel met de openbare als met de bijzondere scholen, over de verantwoording van budgetverzoeken op de lange termijn. Eén en ander kan worden vastgelegd in een integraal huisvestingsplan. Een decentralisatieovereenkomst, zoals die is afgesloten met CBS De Hoeksteen in Wijk en Aalburg, is een optie wanneer voor nieuwbouw van een onderwijsinstelling wordt gekozen. Sportvoorzieningen Zoals eerder aangegeven zijn de voetbalverenigingen verantwoordelijk voor het onderhoud van de accommodaties met uitzondering van de renovatie van wedstrijd- en trainingsvelden. De voetbalverenigingen krijgen een subsidie van de gemeente voor het uitvoeren van dit onderhoud. Onvoldoende duidelijk is echter op welke wijze dit bedrag tot stand is gekomen. Ook is niet inzichtelijk op welke wijze de subsidie wordt aangewend. Dit laatste past binnen het beleid van de gemeente om een positie op afstand in te nemen, maar leidt in de praktijk in een aantal gevallen tot een situatie waarbij sprake is van achterstallig onderhoud. Ook is in een aantal gevallen sprake van accommodaties met een hoge leeftijd waarbij het twijfelachtig is of de verenigingen in staat zullen zijn om zelfstandig nieuwe voorzieningen te realiseren. Om deze reden is het aan te bevelen om, evenals bij de dorpshuizen wordt voorgesteld, meerjaren onderhoudsplannen te laten opstellen voor de kleed- en clubaccommodaties. Vervolgens kan, indien noodzakelijk, eenmalig een bedrag beschikbaar worden gesteld om

SF/07-09-2009



36

de grootste knelpunten op te lossen (of een bijdrage te leveren voor nieuwbouw). Voorts kan jaarlijks een onderbouwde vergoeding beschikbaar worden gesteld voor het onderhoud en kan worden bepaald op welke wijze uiteindelijk vervanging plaats zal vinden. Bij deze nieuwe afspraken past wel een intensivering van de planning & control waarbij de gemeente haar rol op afstand overigens, conform de beleidsuitgangspunten, zoveel mogelijk dient te handhaven. Jaarlijks zal tussen gemeente en stichting een evaluatie plaats dienen te vinden van de aanwending van de subsidie in relatie tot de opgestelde onderhoudsplanning. De rol van de gemeente in relatie tot de tennisvereniging hoeft niet te worden herzien. Bepaald dient wel te worden wat de gevolgen zijn van het verdwijnen van zwembad Veldzicht voor het tenniscomplex. Voor het nieuwe zwembad zal de exploitatie worden uitgevoerd door een marktpartij waarmee een huur- en exploitatieovereenkomst en een subsidieovereenkomst zal worden afgesloten.

5.3.2 Nieuwe maatschappelijke voorzieningen In deze paragraaf wordt beschreven op welke wijze de gemeente om kan gaan met aanvragen voor de oprichting of aanpassing van maatschappelijke voorzieningen en/of zelf initiatieven kan nemen om tot aanpassingen in het voorzieningenbestand te komen. Indien bij de gemeente een verzoek binnenkomt om een rol te spelen bij de oprichting van een nieuwe of een uitbreiding van een bestaande maatschappelijke voorziening, dient een aantal stappen te worden doorlopen (toetsingskader). Indien deze stappen worden gezet, kunnen verzoeken op uniforme wijze ter hand worden genomen. Achtereenvolgens gaat het om de volgende stappen: Het verzoek sluit aan bij de beleidsdoelstellingen van de gemeente Aalburg zoals geformuleerd in paragraaf 1.4 van dit voorzieningenbeleid of bij de beleidsdoelstellingen uit aanverwante beleidsvelden zoals geformuleerd in het WMO-beleid, de IDOP-rapportages, specifiek doelgroepenbeleid, etc.); De voorziening is onderscheidend ten opzichte van het bestaande aanbod en draagt bij aan een compleet en samenhangend voorzieningenaanbod; Er is sprake van een onderbouwd plan waaruit blijkt dat de voorziening voorziet in een behoefte en welke bijdrage van de gemeente noodzakelijk is en welke eisen worden gesteld aan een accommodatie. Bij voorkeur kan de voorziening in een bestaande accommodatie worden aangeboden; De organisatie die de voorziening wil realiseren, voldoet aan de eisen voor wat betreft duurzaamheid, continuïteit en representativiteit; Onderzocht dient te worden of één en ander kan worden opgenomen in de gemeentebegroting van het komend of een daarop volgend jaar. Tabel 4: toetsingskader bij aanvraag voor nieuwe of aanpassing van bestaande voorzieningen

Uiteraard kan de gemeente ook zelf initiatieven nemen om te komen tot uitbreiding van het maatschappelijk voorzieningenbestand. Zoals uit de eerdere inventarisatie en analyse blijkt, is daar op dit moment geen aanleiding voor. Dit kan uiteraard in de toekomst wel het geval zijn. Het kan dan gaan om de volgende aanleidingen om een nieuwe maatschappelijke voorziening te realiseren zonder dat een concrete “aanvraag uit het veld” de gemeente heeft bereikt: Uit een toekomstige vraag-aanbod inventarisatie blijkt dat er (in bepaalde kernen) een ruimtetekort is voor maatschappelijke activiteiten of maatschappelijke activiteiten ontbreken;

SF/07-09-2009



37

Een nieuw collegeprogramma of nieuw ontwikkeld beleid geven hoge prioriteit aan ontwikkelingen waarvoor bepaalde nieuwe voorzieningen noodzakelijk zijn; Maatschappelijke ontwikkelingen of ontwikkelingen binnen de gemeente vragen om een uitbreiding van het aanbod van maatschappelijke voorzieningen; De gemeente wil zich onderscheiden op een bepaald gebied door een bepaalde maatschappelijke voorziening te realiseren. In onderstaand figuur wordt de in deze paragraaf geschetste planning & controlsystematiek voor nieuwe maatschappelijke voorzieningen nog eens schematisch weergegeven.

onderzoek

aanbod

verzoeken/ideeën “uit het veld” vraag

toetsing

knelpunten

maatschappelijk voorzieningenbeleid

(maatschappelijke) trends en ontwikkelingen

ACTIES

gemeentelijke beleidsdoelen

Figuur 3: instrumentarium “nieuwe voorzieningen”

SF/07-09-2009



6

38

Afsluiting

De uitgevoerde inventarisatie en analyse heeft uitgewezen dat het aanbod van maatschappelijke voorzieningen in de gemeente Aalburg tegemoet komt aan de behoefte op dit moment en, op basis van de gesignaleerde trends en ontwikkelingen, naar verwachting in de nabije toekomst. De huidige maatschappelijke voorzieningen hebben ook voldoende capaciteit om aan de vraag te voldoen, in een aantal voorzieningen is zelfs sprake van overcapaciteit. Wel is geconstateerd dat het particuliere initiatief in de huidige situatie onvoldoende in staat blijkt te zijn om een passend activiteitenaanbod te verzorgen. Bij een aantal maatschappelijke voorzieningen is sprake van een toenemende leeftijd en (hiermee) een toenemende onderhoudsbehoefte. Verder zijn bij een aantal voorzieningen specifieke knelpunten geconstateerd. Om te komen tot structurele oplossingen voor de geconstateerde knelpunten is het van belang om vast te leggen op welke wijze de gemeente in algemene zin om wil gaan met haar maatschappelijke voorzieningen. Hiertoe is een beleidsinstrumentarium vastgesteld die bestaat uit een beheersstructuur en een planning en controlfunctie. De beheersstructuur specificeert de eigendomsverhouding, de exploitatievorm en de wijze waarop invulling wordt gegeven aan onderhoud en vervanging van de voorzieningen. Eén van de uitgangspunten van het maatschappelijk voorzieningenbeleid is dat de gemeente de maatschappelijke voorzieningen zoveel mogelijk op afstand zet. De afhankelijkheid tussen de gemeente en de maatschappelijke voorzieningen blijft echter bestaan, waardoor het vastleggen van afspraken over uitgangspunten, randvoorwaarden en verantwoording van cruciaal belang is. Door middel van het inrichten van een planning & controlstructuur is de rol van de gemeente in relatie tot de bestaande en de oprichting van nieuwe maatschappelijke voorzieningen vastgelegd. In geval van bestaande voorzieningen is het belangrijk dat eerst de bestaande knelpunten worden opgelost. Vervolgens moeten structurele afspraken worden gemaakt met de eigenaar/exploitant van de desbetreffende voorziening over zaken die nodig zijn om de voorzieningen in stand te houden. De eigenaar/exploitant heeft hierbij een verantwoordingsverplichting tegenover de gemeente. Doordat aan de voorkant afspraken worden gemaakt, zullen er geen incidentele verzoeken meer komen voor bestaande voorzieningen. De vraag naar een nieuwe voorziening kan ontstaan vanuit het veld of de gemeente kan zelf initiatieven nemen om een nieuwe voorziening te realiseren. In beide gevallen wordt de behoefte getoetst op basis van het in het kader van het maatschappelijk voorzieningenbeleid ontwikkelde toetsingskader. Zoals uit het voorgaande in dit beleidsplan al blijkt, is het van belang dat het maatschappelijk voorzieningenbeleid een dynamisch karakter heeft. De gepresenteerde inventarisatie en analyse van vraag en aanbod is een momentopname met slechts een prognose van verwachte ontwikkelingen en het beleidsinstrumentarium is opgebouwd door middel van historische en actuele inzichten. In de volgende figuur wordt de dynamiek van het werkveld in beeld gebracht.

SF/07-09-2009



39

onderzoek

vraag-aanbod verhoudingen

beleidsinstrumentarium

periodiek

maatschappelijk voorzieningenbeleid

acties

Figuur 4: dynamisch instrumentarium

In bovenstaande figuur is weergegeven dat voor het opstellen van het voorliggende beleidsplan onderzoek is verricht dat heeft geleid tot inzicht in de vraagaanbodverhoudingen en het formuleren van een beleidsinstrumentarium. Gezamenlijk vormt dit het maatschappelijk voorzieningenbeleid. Dit beleid zal worden vastgesteld voor een bepaalde periode (bijvoorbeeld vijf jaar). Gedurende deze periode zullen acties worden uitgevoerd. Na een periode van vijf jaar wordt door middel van onderzoek zowel de vraagaanbod inventarisatie en – analyse als het beleidsinstrumentarium geactualiseerd op basis van ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan of worden verwacht en nieuwe inzichten, waarbij rekening wordt gehouden met de in de afgelopen periode uitgevoerde acties. Naar aanleiding van deze actualisatie kunnen aanpassingen in het accommodatiebeleid en het actieplan worden doorgevoerd. De gemeente dient continu op de hoogte te blijven van actuele ontwikkelingen binnen Aalburg en landelijke trends en ontwikkelingen. Op deze wijze kan het vijfjaarlijkse onderzoek met een minimum aan inspanning worden uitgevoerd. De volgende factoren zijn van belang om het maatschappelijk voorzieningenbeleid een dynamisch karakter te geven: Op één plek binnen de gemeentelijke organisatie dienen alle kennis en inzichten met betrekking tot maatschappelijke voorzieningen (lokaal en landelijk) te worden verzameld en geregistreerd. Dit kan naar schatting worden ingevuld met circa 0,1 fte; Het overleg tussen gemeente en vertegenwoordigers van de voorzieningen dient (verder) te worden geformaliseerd. Op deze wijze kunnen ook signalen van gebruikers worden opgevangen. De vertegenwoordigers dienen kwantitatieve en/of kwalitatieve knelpunten te registreren; Tijdig dienen budgetten te worden gereserveerd voor noodzakelijke acties; Aanverwante beleidsstukken dienen te worden beoordeeld op hun invloed op het maatschappelijk voorzieningenbeleid. Op basis van de vraagaanbod-analyse en het beleidsinstrumentarium is het, zoals in figuur 4 is weergeven, mogelijk een actieplan op te stellen. Op het moment van schrijven van dit beleidsplan is een eerste actieplan opgesteld. Dit actieplan is opgenomen in appendix 1 bij dit beleidsplan. Om recht te doen aan het dynamische karakter van het voorzieningenbeleid dient het actieplan periodiek te worden geactualiseerd op basis van de meest actuele inzichten.

SF/07-09-2009



40

Bijlage 1 Lijst met geïnterviewden Het aanbod van maatschappelijke voorzieningen in de gemeente Aalburg is onder andere geïnventariseerd middels interviews met vertegenwoordigers van de betreffende accommodaties/instellingen. Hieronder staat een overzicht van de geïnterviewden.

Extern: Mevrouw Jonkers, Dorpshuis Veen Mevrouw De Koeijer, Basisschool de Ark Mevrouw Van Mersbergen en Dhr. vd Beek, Dorpshuis Genderen Mevrouw Van Berkel, Dorpshuis Eethen Mevrouw Van den Maagdenberg, peuterspeelzaal Peuterhofje Veen Mevrouw Wijnands, Het Fundament Mevrouw De Bijl, peuterspeelzaal ‟t Spektakel Mevrouw Treffers en de heer Nieuwkoop, Dorpshuis Drongelen De heer Drost, Oranje Nassauschool De heer De Fijter, Achilles Veen De heer Schreuders en de heer Van der Stelt, Voetbalvereniging GDC Eethen Mevrouw Brouwers-Boers en mevrouw Ockers, Dorpshuis Meeuwen De heer Verbeek, MFC d‟Alburcht Mevrouw De Brieder, Jongerencentrum EFS Wijk en Aalburg Mevrouw De Haan, peuterspeelzaal de Snatertjes Eethen De heer Edelman en mevrouw De Brieder, zwembad Veldzicht De heer Snieders Tennisvereniging LTC Aalburg, Genderen De heer Versluys, Voetbalvereniging Wilhelmina 26 Wijk en Aalburg Mevrouw Hoevenaren, CBS De Hoeksteen Wijk en Aalburg De heer Bouman en de heer De Waal, Voetbalvereniging NOAD 32 Wijk en Aalburg Mevrouw Van Vessem en mevrouw Wijnberg, Bibliotheek, Wijk en Aalburg De heer Poelakker, openbare basisscholen gemeente Aalburg Mevrouw Spuijbroek, Willem van Oranje College, Wijk en Aalburg Ten behoeve van het onderzoek is ook gesproken met een aantal medewerkers van de gemeente Aalburg. Deze personen staan hieronder weergegeven: Intern: Aline van Opdurp Emiel Knoop Gerben-Jan Kuiper Martijn Renders Tonnie Muijen Ira van de Water Daphne Oldenhof en Danielle van Elst Marian van der Wal – Wethouder

SF/07-09-2009



41

Bijlage 2 Spreadsheet maatschappelijke voorzieningen Soort Accommodatie

BASISSCHOLEN

Kern

Babyloniënbroek

Naam Accommodatie

OBS Den Biekurf

Wijk en Aalburg OBS J. Henri Dunant

Eethen CBS De Hoeksteen

OBS Prins Willem Alexander

Eigendom

Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena


Vereniging tot vestiging en instandhouding van scholen met de bijbel op gereformeerde grondslag

Beheersorganisatie



Bestuur bestaande uit vrijwillige Stichting Openbaar Onderwijs Land ouders. BOA*. Ca 45 personeelsleden van Altena in dienst vd vereniging

Subsidierelatie


jaarlijks € 21.306,75 voor onderhoud

Gebruiksruimten:

Gebruiksruimten:

Gebruiksruimten:

Gebruiksruimten:

Gebruiksruimten:

aantal verdiepingen

1

1

2

1

aantal leslokalen

3

7

22

4

nee, in Eethen

nee, op loopafstand

ja

nee, op loopafstand

gemeenschapsruimte

ja

grote hal

personeelskamer

ja

ja

directiekamer

ja

ja

2

ja

mindervalidentoilet

ja

ja

2

nee

eigen gymzaal

buitenspeelruimte speelzaal overige ruimtes Aantal leerlingen

Overige gebruikers/verhuur

ja

ja

handvaardigheidlokaal

Aantal groepen

ja

nee

ja

ja Grote kelder, wellicht later bestemmen voor naschoolse activiteiten 39

nee

ja ja kopieer, spreekkamers

150

477

83

7

20

4

3 De school is multifunctioneel bruikbaar door flexibele tussenwanden. Er vinden, door het ontbreken van een dorpshuis, evenementen plaats. Het gebruik heeft geen structureel karakter.

Verhuur: 1x pw typeles

Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig

voldoende

voldoende

ruim voldoende

Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig

Voldoende

tijdelijk te weinig

ruim voldoende

Huurtarieven

Er is een standaardcontract maar hier wordt in de praktijk geen gebruik van gemaakt.

typeles: ca € 25,- pu zelf bepalen, afhankelijk van gebruiker: kerk om niet

Vaststelling tarieven Aanpassen tarieven Verzorgingsgebied

Babyloniënbroek en (beperkt) Meeuwen

Wijk en Aalburg en (in mindere mate) Voornamelijk Wijk en Aalburg, Veen, Veen Genderen, Heesbeen

Eethen, Drongelen (en in mindere mate) Meeuwen, Genderen

Bouw-/realisatiejaar

1989

1964

2005

jaren 70

Boekwaarde per 31-12-2008

€ 409.714,92

€ 556.588,93

€ 1.585.665

€ 173.371,38 Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena

Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud



Vereniging tot vestiging en instandhouding van scholen met de bijbel op gereformeerde grondslag

Verantwoordelijkheid groot onderhoud

Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena (gemeente fin. verantwoordelijk)


Vereniging tot vestiging en instandhouding van scholen met de bijbel op gereformeerde grondslag (gemeente fin. verantwoordelijk)


Huidige staat van onderhoud: goed, acceptabel, slecht

goed

goed

goed

goed

Zachte gedeelte van het schoolplein wordt verhard. In 2006 uitbreiding personeels- en directiekamer

in 2004 2 lokalen aangebouwd, in 2006 een 7e lokaal

nieuwbouw 2005

OBS Prins Willem Alexander gaat op in de nieuwe brede school. De vrees bestaat dat de lokale kleiner zullen zijn dan in de huidige situatie het geval is.

goed

goed

goed

goed

goed

minder valide: matig overig: goed

slecht

goed

matig

matig (langs doorgaande weg)

goed

goed

redelijk

goed

1. Sociaal middelpunt van dorp

1. Ruimte, licht, ligging

2. Multifunctionaliteit indeling

1. Ligging nabij kinderopvang en gymlokaal 2. Indeling

2. Dicht bij bilbiotheek

1. Staat van onderhoud (ondanks leeftijd)

3. Kelderruimte

3.

1. Niet-verharde deel buitenruimte

1. Leeftijd

1. Verkeersveiligheid


2.

2. Ontbreken serverruimte

2. Klimaatbeheersing

2. Leeftijd

3.

3. Ontbreken speellokaal

3. Toegankelijkheid minder validen

Renovatie/uitbreiding

Bereikbaarheid: goed, acceptabel, matig, slecht

Toegankelijkheid: goed, acceptabel, goed matig, slecht verkeersveiligheid: goed, acceptabel, goed matig, slecht sociale veiligheid: goed, acceptabel,matig, slecht Sterke punten

Zwakke punten/knelpunten

SF/07-09-2009



Soort Accommodatie

BASISSCHOLEN

Kern

Veen

Naam Accommodatie Eigendom

Beheersorganisatie

42

VO SCHOOL

Genderen

Meeuwen

Wijk en Aalburg

CBS Het Fundament Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs in het Land van Heusden en Altena Het Fundament is 1 vd 6 scholen die onder bovengenoemde vereniging valt. Directeuren verantwoordelijk voor eigen school. Ca 18 personeelleden, 1 stagiair.

CBS De Ark Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs in het Land van Heusden en Altena

Willem van Oranje College

Gebruiksruimten:

Gebruiksruimten:

Gebruiksruimten:

Gebruiksruimten:

1 (kleine zolder)

1

1

2 + begane grond

13

10

4

ca 32

nee, op loopafstand

nee (gym in dorpshuis)

nee

nee, maken gebruik van D'alburcht

CBS Oranje Nassau Vereniging tot vestiging en instandhouding van scholen met de bijbel op gereformeerde grondslag

Schoolbestuur

Stichting Willem van Oranje

Bestuur stichting Willem van Oranje

Schoolbestuur

Subsidierelatie Gebruiksruimten: aantal verdiepingen aantal leslokalen eigen gymzaal gemeenschapsruimte

centrale hal

ja, ca 103 m2

ca 45m2

ja

personeelskamer

ja

1 ca 24 m2

ca 18,5m2 (incl. keukentje)

diverse kantoor-/personeelruimtes

directiekamer

ja

ca 13 m2

ca 10m2

3

mindervalidentoilet

ja

ja, 1

ja, 1

ja

buitenspeelruimte

ja

1 van 225 m2 en 1 van 480 m2

ja

schoolplein

handvaardigheidlokaal

ja

ca 56m2

ca 49m2

diverse themalokalen

speelzaal

ja

1 ca 84m2

nee

opslag, documentatie, IB- en RT ruimtes

leidsterruimte, leermiddelen- en bergingsruimtes, keukentje

Aantal leerlingen

276

203

Aantal groepen

12

overige ruimtes

Kinderkoor huurt centrale ruimte


Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig

Peuterspeelzaal huurt een lokaal

voldoende

9 Camelot kinderopvang (gebruikt 1 ochtend per week speelzaal voor peuterspeelzaal) + schoolplein na schooltijd voor BSO Muziekvereniging: gemeenschapsruimte en lokalen 1x middag pw Streetdance: 1x pw speelzaal Musical: 1 middag pw gemeenschapsruimte en speelzaal voldoende. Alleen behoefte aan aantal spreekkamers

Vaststelling tarieven

voldoende (waarschijnlijk wel ruimte idem psz weer nodig) €7,50 per uur. Muziekschool nvt (meerdere ruimtes): € 12,- pu nvt zelf bepaald

Aanpassen tarieven

nvt

Verzorgingsgebied

Veen

Bouw-/realisatiejaar Boekwaarde per 31-12-2008

Huurtarieven

Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud

Bereikbaarheid: goed, acceptabel, matig, slecht Toegankelijkheid: goed, acceptabel, matig, slecht

geen speelzaal, te weinig voldoende opslagruimte, voor de rest voldoende idem

voldoende

nvt zelf bepalen

€ 1.290.663,06

€ 581.573,59

€ 402.222,55

Vereniging tot vestiging en instandhouding van scholen met de bijbel op gereformeerde grondslag Vereniging tot vestiging en instandhouding van scholen met de bijbel op gereformeerde grondslag (gemeente fin. verantwoordelijk)

Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs in het Land van Heusden en Altena Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs in het Land van Heusden en Altena (gemeente fin. verantwoordelijk) acceptabel, plafond in gemeenschapsruimte aan vervnging toe

Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs in het Land van Heusden en Altena Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs in het Land van Heusden en Altena (gemeente fin. verantwoordelijk)

regionaal 2005 € 1.487.880 (van deel geinvesteerd door gemeente) Stichting Willem van Oranje

Stichting Willem van Oranje

acceptabel, alleen dak moet vervangen worden

goed

in 2006 2 lokalen en 3 ruimten aangebouwd

vervanging plafond gemeenschapsruimte, gemeenschapsruimte verven en herindelen

1984:uitbreiding 2 lokalen en renovatie betsaande gebouw. 2004: uitbreiding met docentkamer en berging. Volgend jaar: weg langs schoolplein,vervanging fietsenhok.volgend jaar dak.

nvt

goed

goed

goed

goed

goed

goed

goed

goed

matig. Toekomstige situatie komt er nog een gevaarlijk kruispunt bij

goed

goed

2. Nabijheid gymnastieklokaal 3. Verkeersveiligheid (eenrichting)


Bibliotheek

DaVinci College

1991

1. Het hele gebouw Sterke punten

Op moment niet. School wil niet in vaarwater dorpshuis zitten

idem eethen, meeuwen, dussen, babyloniënbroek. 1976

verkeersveiligheid: goed, acceptabel, goed matig, slecht sociale veiligheid: goed, acceptabel,matig, slecht

4

idem voornamelijk Genderen, ook Eethen, Drongelen, Wijk en Aalburg. 1979

Huidige staat van onderhoud: goed, acceptabel, slecht


nvt leerlingwerkplekken, bergingen, 2 RT-ruimtes, toiletten, kopieerruimte, technische ruimten, keuken, leermiddelenberging restaurant, bibliotheek, mediatheek, diverse themaruimten 67 660

matig, wel veiligheidlabel gehaald, verkeerssituatie nog niet helemaal veilig verbeterd: nu redelijk, voorheen veel last van hangjeugd 1. Grote ruimtes 2. Locatie naast Camelot > samenwerking 3.

goed 1. Permanente bouw

1. Ruim nieuw gebouw

2. Vriendelijke uitstraling en veel licht 2. Nabij d'Alburcht en EFS 3. Stabiel personeelsbestand

3. meerdere gebruikers

1. Geen aparte spreekkamers

1. ruimtegebrek > speelruimte


2. Opberghok buiten 3. Verkeersveiligheid

SF/07-09-2009



Soort Accommodatie

DORPSHUIZEN

Kern Naam Accommodatie

Eethen

Veen

Dorpshuis Terrantina

Dorpshuis Veen

Dorpshuis: Stichting dorp Eethen.

Dorpshuis: Stichting dorp Eethen.

Grond: gemeente

Grond: gemeente

Beheersorganisatie

5 bestuursleden, 20 vrijwilligers

grote groep vrijwilligers

Subsidierelatie

€ 2.610,-. Soms subsidie anavragen bij Oranjefonds

€ 2.486,-

Eigendom

Genderen

Meeuwen

Drongelen

Dorpshuis Genderen Dorpshuis: Stichting dorpshuis Genderen Grond: gemeente

Dorpshuis Meeuwen Dorpshuis: stichting dorpshuis Meeuwen Grond: gemeente 6 bestuursleden, waarvan 5 actief. 7-9 bestuursleden. Beheerder ca Klein groepje vrijwilligers. 10u pm, schoonmaakster parttime, Structureel vrijwilligers werven enkele 0-urencontract, vrijwilligers lastig

Dorpshuis De Oude School Dorpshuis: Stichting Dorpsbelangen Drongelen Grond: gemeente 10 bestuursleden, verder ook nog "operationele vrijwilligers". Er zijn in toenemende mate problemen bij werving

€ 4.215,-

€ 2.325,-

€ 2.454,-

grote zaal (tevens gymzaal) met podium en toestellenberging

grote zaal: ca 97 m2 (met schuifwand)

grote zaal: ca 130 m2 (geen scheidingswand)

klein zaaltje/kantine

grote zaal met open wandje;opslag;keuken; toiletten; losse ruimte (gebouwd voor peuterspeelzaal) opslag

2 kleedkamers met douches

balkon 1e verdieping ca 34 m2

Bergruimte

keuken

keuken

kleine zaal

opslagruimte 1e verdieping

Toiletten

toiletten

toiletten losse aanbouw voor peuterspeelzaal

peutertoilettem

toiletten (geen invalidentoilet)

veel opslagruimtes

opslagruimte begane grond

keuken met bar

keuken

grote zaal met verrijdbaar podium

Gebruiksruimten

43

invalidentoilet

invalidentoilet hal geschikt voor activiteiten Openingstijden

indien activiteiten

indien activiteiten

indien activiteiten

indien activiteiten

indien activiteiten

Gebruik/Activiteiten





bloedprikken

bejaardengym (1 uur per week)

muziekvereniging

danslessen (winterseizoen)

EHBO-vereniging

zangvereniging

Gebruik/Activiteiten muziekvereniging (1x pw+2x pj concert) oranjevereniging

bingo (1 keer per maand) Knutselclub (1 x per 2 weken winterseizoen)

feestweek 1 keer per jaar

gymnastiek

NBPV Vrouwen van nu

damesclub

stemburo

peuterspeelzaal

Pro Seniore: eetproject 1x pm

eten voor ouderen

vast

bejaardensoos schoolgymnastiek kledingruilbeurs eten voor ouderen

feesten en partijen

particulieren en bedrijven ca 2x pm oranjevereniging

Bezettingsgraad: hoog; acceptabel; te laag Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig

te laag

te laag

eten voor ouderen

Nut en Sport: tentoonstelling 2x pj 3 dagen; jaarvergadering Hervormde kerk: ca 2x pj vergaderingen dorpsraad vergaderingen buurtvereniging: ca 2x pj vrienden van het dorpshuis (onderdeel oranjevereniging): 8x pj inloopmiddag verjaardagen/feestjes ca 12x pj

koninginnedag en 5 mei

vergaderingen: ca 4x pj overige bijeenkomsten/vergaderingen: ca 10x pj (bv gemeente)

sinterklaas

acceptabel

acceptabel tot te laag

te laag voldoende

modeshows

incidenteel

jeugdclub

dorpsbarbecue, kerkbazar en enkele andere dorpsactiviteiten

voldoende

voldoende

voldoende

voldoende. Alleen te weinig ruimte voor opslag

voldoende

voldoende

voldoende

idem

voldoende

feesten mensen uit dorp: €27,-

marktconform

€ 30,- per dagdeel

vairiabel

feesten mensen buiten dorp: € 50,Huurtarieven

€ 7,75 per zaal voor vaste verenigingen min. 2 uur € 15,- voor vaste verenigingen per los uur € 50,- per dagdeel grote zaal

als omzet > € 250,- dan geen zaalhuur

€ 35,- per dagdeel kleine zaal € 25,- per dagdeel podium of hal Vaststelling tarieven

stichting zelf

stichting zelf

stichting zelf

Aanpassen tarieven

stichting zelf

stichting zelf

stichting zelf adhv jaarrekening

Verzorgingsgebied

Eethen

Veen

Genderen

stichting zelf stichting zelf; onlangs consuptietarieven en huurtarief verhoogd Meeuwen


ca 1989

jaren 70

ca 1960

1957 (deel brandweer)

stichting

stichting

stichting

stichting

stichting

stichting

stichting

stichting

stichting

stichting

acceptabel

acceptabel tot slecht

acceptabel, vloeren+keuken slecht


onlangs:invalidentoilet; dak; damestoilet

geverfd

noodzakelijk: vloeren+keuken


goed

goed

goed

Toegankelijkheid: goed, acceptabel, matig, slecht

voor minder validen: acceptabel overig: goed

matig/acceptabel

goed

goed

goed

goed

goed

goed/acceptabel

nu goed, is minder geweest (hangjeugd)

goed

goed

1. financiele positie

1. grote groep vrijwilligers

1. multifunctionele karakter

1. laagdrempeligheid

1. uitstraling en verleden dopshuis

2. staat van onderhoud

2.

2. veel opslagruimte

3.

3.

1. matige bezettingsgraad

1. lage bezettingsgraad

2.

2. staat van onderhoud

3. redelijke bezettingsgraad 1. faciliteiten gebouw (groot onderhoud noodzakelijk) 2.

3.

3.

3.

Boekwaarde Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud Huidige staat van onderhoud: goed, acceptabel, slecht

verkeersveiligheid: goed, acceptabel, matig, slecht sociale veiligheid: goed, acceptabel,matig, slecht

Sterke punten


SF/07-09-2009

acceptabel. Toiletten en vloeren slecht. noodzakelijk: invalidentoilet; toiletten; vloeren; vervanging tafels > geen geld. Wel offertes uitstaan voor invalidentoilet. Ook uitkomsten IDOPS afwachten goed

stichting zelf stichting zelf Drongelen jaren 50, in 1984 als dorpshuis in gebruik genomen

acceptabel/slecht keuken staat gepland (subsidie oranjefonds), vanwege exploitatieproblemen onduidelijkheid over wenselijkheid realisatie goed

voor minder validen slecht toegankelijk; geen invalidentoilet. Verder goed acceptabel, maar met name voor kinderen slecht

2. laatste 5 jr meer activiteiten als 10/15 jr geleden 3. 1. geen geld voor groot onderhoud

goed/acceptabel goed

2. 3. 1. geen feesten meer, daardoor continuiteit exploitatie in gevaar 2. Onderhoudstoestand

2. te weinig ruimte voor opslag 3. straat om dorpshuis niet mooi > 3. eigendom gemeente



Soort Accommodatie Kern Naam Accommodatie Eigendom Beheersorganisatie Subsidierelatie Gebruiksruimten

Openingstijden Wijk en Aalburg Wijk en Aalburg mediatheek Babylonienbroek Bibliobus Eethen Bybliobus Genderen Bibliobus Meeuwen Bibliobus Totaal gemeente Aalburg Leners Activiteiten

Gebruikers

Bezettingsgraad: hoog; acceptabel; te laag Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig Huurtarieven Vaststelling tarieven Aanpassen tarieven Verzorgingsgebied Bouw-/realisatiejaar Boekwaarde Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud Huidige staat van onderhoud: goed, redelijk, matig, slecht Renovatie/uitbreiding Bereikbaarheid: goed, acceptabel, matig, slecht Toegankelijkheid: goed, acceptabel, matig, slecht verkeersveiligheid: goed, acceptabel, matig, slecht sociale veiligheid: goed, acceptabel,matig, slecht Sterke punten


44

BIBLIOTHEEK Wijk en Aalburg Bibliotheken Altena, locatie Aalburg Willem van Oranje College stichting, daarboven een federatie € 191.760 Algemene ruimte icm mediatheek computerdeel peuterhoek Kantoorruimte Opslaghokje maandag dinsdag woensdag 13:00 - 17:00 13:00 - 20:00 13:00 - 17:00 8:30 - 16:15 8:30 - 16:15 8:30 - 14:30

13:00 - 13:45

donderdag

vrijdag 13:00 - 20:00 8:30 - 16:15 8:30 - 15:30 8:45 - 9:15 9:30 - 10:15 10:30 - 12:00

totaal in uren 22 36,25 0,5 0,75 1,5 0,75 61,75

3.783 voorlezen peuters open podium religieuze avonden reiki avonden vrijwilligerscentrale 1 dag per week scholieren Willem van Oranje (mediatheek) Studenten Davinci College hoog Algemene ruimte: voldoende Kantoorruimte: te weinig idem Afhankelijk van gebruik Stichting bibliotheek Altena Stichting bibliotheek Altena Gemeente Aalburg

Willem van Oranje College Willem van Oranje College goed servicepunten goed goed matig goed 1. Groot aantal leners 2. Goede saemenwerking met mediatheek Willem v. Oranje College 1. Rumoerigheid 2. Ontbreken van goede spreek- en werkruimte

* miva: minder valide toilet

SF/07-09-2009



Soort Accommodatie Kern Naam Accommodatie Eigendom Beheersorganisatie Subsidierelatie

45

Peuterspeelzalen Veen Het Peuterhofje CBS Oranje Nassau

stichting, 3 bestuursleden; 4 vrijwilligers; 2 leidsters in dienst € 4.685,- per groep

Genderen

Eethen De Snatertjes Kerk De Hoeksteen

Dorpshuis Genderen

Stichting peuterspeelzalen de Snatertjes: 6 bestuursleden (normaal 7), 2 leidsters in dienst

€ 4.685,- per groep gebruik kerkgebouw ca 77m2, keuken, (peuter)toiletten, opslagruimte (minimaal) 2 verdiepingen 1e verdieping ruimte van ca 70m2 voor peuterspeelzaal

ruimte in Oranje Nassau school; plannen voor nieuwe ruimte

zaal in dorpshuis ca 96m2 met peutertoiletten=tevens opslag

aantal kinderen

elke ochtend+dinsdag middag 3 groepen à 16 kinderen

di-ochtend en middag, do-ochtend en middag 2 groepen à 13 kinderen

ma-, wo-, do-, vr-ochtend 2 groepen à 13 kinderen


overblijfruimte school

dorpshuis (eigenaar)

kerk (eigenaar)

Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig

te weinig > groepen zitten vol als nieuwe ruimte doorgaat voldoende.

voldoende

voldoende, alleen opslag te weinig

Huurtarieven

€ 3000,- per jaar

Gebruiksruimten:

Openingstijden

Wijk en Aalburg t Spektakel Stichting kindercentrum 't Spektakel peuterspeelzaal is onderdeel van kindercentrum. Totaal 24 mensen in dienst, 3 vacatures open voor Raad van Toezicht € 4.685,- per groep

overige ruimtes BSO en kinderopvang voor peuterspeelzaal: 4x 2 dagdelen pw 4 groepen à 16 kinderen in middag ruimte peuterspeelzaal gebruikt voor andere groep kindercentrum kerk (zondagschool en creche)

te weinig voldoende als lokatie in wijkenstein voldoende toekomst: brede school=voldoende beschikbaar komt in 2011 verhuur ruimte aan kerk tegen € 15,€ 35,- per dagdeel (wel doorbetalen in € 35,- per dagdeel, geen huur als pu vakanties) ruimte niet gebruikt wordt (vakanties) t Spektakel betaalt € 15,- pu aan EFS € 11,- pu voor gebruik gymzaal

Vaststelling tarieven Aanpassen tarieven regionaal: Wijk en Aalburg, Tilburg, Bommelerwaard, Werkendam, Breda, Den Bosch 1978: begane grond 2000: 1e verdieping

Verzorgingsgebied Bouw-/realisatiejaar

zie CBS Oranje Nassau (1991)

Zie dorpshuis Genderen (ca 1960)

?

school, aanpassingen tbv peuterspeelzaal voor rekening stichting

stichting dorpshuis Genderen

Kerk. Alleen schoonmaken ruimtes na gebruik en aanpassingen tbv peuterspeelzaal voor rekening stichting stichting

idem

idem

kerk

stichting

voldoet niet aan alle eisen GGD

matig

goed

plannen uitbreiding

vloer moet vervangen worden

goed peuterspeelzaal wordt meegenomen in plannen brede school. Voor tussentijd probleem opslagruimte

zie school

goed

goed

zie school

goed

goed. Wel drempel in Eethen

zie school

goed

goed

goed redelijk. Bovenverdieping niet toegankelijk voor minder validen acceptabel, wel veel verkeer voor de deur

zie school 1. dicht bij basisschool

goed 1. grote speelruimte 2. mooie buitenspeelplaats

goed 1. grote speelruimte

Boekwaarde Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud Huidige staat van onderhoud: goed, redelijk, matig, slecht Renovatie/uitbreiding Bereikbaarheid: goed, acceptabel, matig, slecht Toegankelijkheid: goed, acceptabel, matig, slecht verkeersveiligheid: goed, acceptabel, matig, slecht sociale veiligheid: goed, acceptabel,matig, slecht Sterke punten


1. te weinig kinderen om nieuwe groep 1. slechte staat vloer te starten, ruimte te klein om groep groter te maken (max 18 kinderen per groep) 2. ruimte mogelijk weer nodig voor de 2. in- en uitruimen na gebruik school

locatie Wijkenstein in 2011

1. te weinig opslagruimte

goed 1. grote lokalen 2. grote buitenruimte 3. bereikbaarheid 1. ruimtegebrek tot 2011

2. in- en uitruimen na gebruik

2. parkeervoorziening 3. weining mogelijkheden gebruik naastgelegen gymzaal

SF/07-09-2009



46

Soort Accommodatie

JONGERENCENTRUM

Kern

Wijk en Aalburg

Naam Accommodatie

EFS

Eigendom

Gemeente

Beheersorganisatie

stichting jongerencentrum EFS. Beheerder en jongerenwerker, beide in dienst van gemeente. Vaste vrijwilliger. Bestuur op afstand

Subsidierelatie

ca € 20.000,-. Komt stichting niet mee rond doos in doos constructie grote zaal louncheruimte/huiskamer

Gebruiksruimten:

keuken toiletten incl. invalidentoilet grote opslagruimte geschikt voor ca 250 mensen

Openingstijden

indien activiteiten BSO 't Spektakel: 3 middagen pw Streetdance: dinsdagavond grote zaal

gebruikers/verhuur

woensdagavond 19:00-22:00 open inloop vrijdagavond: jongerenavond 20:00-01:00 zaterdagavond: 1xpm limited. Andere avonden cafénight. 1xpm kinderdisco

Bezettingsgraad: hoog; redelijk; laag; te laag

laag. activiteiten afgenomen

Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig

voldoende

Ruimte voor toekomst: te veel;voldoende; te weinig voldoende BSO: € 15,- per uur Huurtarieven

Streetdance: ca € 20,- per uur consumptiemunten €1,40

Vaststelling tarieven

stichting

Aanpassen tarieven

stichting

Verzorgingsgebied

Wijk en Aalburg; Genderen; Veen


2005

Boekwaarde Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud

schoonmaak stichting. Onderhoud binnenkant stichting, onderhoud buitenkant gemeente onderhoud binnenkant stichting. Onderhoud buitenkant gemeente

Huidige staat van onderhoud: goed, redelijk, matig, slecht Renovatie/uitbreiding

goed


goed


goed

verkeersveiligheid: goed, acceptabel, matig, slecht

goed

sociale veiligheid: goed, acceptabel,matig, slecht

matig: dealers rond EFS. Soms agressie door drank

nog niet aan de orde

1. faciliteiten gebouw-veel gerbruiksmogelijkheden Sterke punten

2. 3. 1. lage bezettingsgraad


2. last van overlast (dealers) 3. slechte naam door vorige jongerencentrum

SF/07-09-2009


“Maatschappelijk voorzieningenbeleid gemeente Aalburg” Soort Accommodatie Kern Naam vereniging Eigendom

Beheersorganisatie Subsidierelatie Gebruiksruimten: aantal velden/banen aantal kleedkamers kantine/clubaccommodatie in m2 overige ruimten Aantal teams/leden Overige gebruikers/verhuur Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig Huurtarieven Vaststelling tarieven Aanpassen tarieven Verzorgingsgebied Bouw-/realisatiejaar Renovatie velden (indicatie) Boekwaarde Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud Huidige staat van onderhoud: goed, redelijk, slecht

47 VOETBALVERENIGING

Wijk en Aalburg Wilhelmina'26 Velden: Gemeente Aalburg

Noad'32 Velden: Gemeente Aalburg

Eethen GDC Velden: Gemeente Aalburg

Opstallen: Wilhelmina '26 Grond: Gemeente Aalburg

Opstallen: NOAD '32 Grond: Gemeente Aalburg

Opstallen: GDC Grond: Gemeente Aalburg

Opstallen: Achilles Grond: Gemeente Aalburg

Vereniging Subsidie voor onderhoud Subsidie per jeugdlid Gebruiksruimten: 2 wedstrijdvelden (1 verlicht) 1 trainingsveld 6 ca 140 m2 Bestuurskamer Scheidsrechtersruimte 7 senioren (waarvan 1 dames) 10 jeugdteams (waarvan 1 meisjes) Geen

Vereniging Subsidie voor onderhoud Subsidie per jeugdlid Gebruiksruimten: 2 wedstrijdvelden (1 verlicht) 1 trainingsveld 4 ca 77 m2 incl keuken (keuken = ca 8,5 m2) Bestuurskamer Scheidsrechtersruimte 5 senioren (waarvan 1 dames) 10 jeugd (waarvan 1 meisjes) Willem van Oranje College Meerdere dagen per week

Vereniging Subsidie voor onderhoud Subsidie per jeugdlid Gebruiksruimten: 2 wedstrijdvelden ( 1 verlicht) 1 trainingsveld (3/4 veld) 6 ca 155 m2 Bestuurskamer Scheidsrechtersruimte 6 senioren (waarvan 1 dames) 15 jeugdteams Geen

Vereniging Subsidie voor onderhoud Subsidie per jeugdlid Gebruiksruimten: 2 wedstrijdvelden 1 trainingsveld 4 ca 74 m2

Voldoende (door verlichting op bijveld)

Velden voldoende; kleedkamers knelpunt

idem Niet van toepassing Niet van toepassing Niet van toepassing 90% Wijk en Aalburg 1968 Hoofdveld 2007 Bijveld 2009 Trainingveld: 2005 niet bekend/nihil Vereniging Vereniging opstallen Gemeente velden Ontevreden over hoofdveld Overig goed, kleedruimten oud

2 Bestuurskamer 230 leden

Velden onvoldoende; kleedruimten onvoldoende

voldoende/te veel

te veel

Idem WvO: € 3.500,- per jaar

Toename tekort niet van toepassing niet van toepassing niet van toepassing

voldoende/te veel niet van toepassing niet van toepassing niet van toepassing

90% Wijk en Aalburg Accommodatie in 1968 Uitbreiding medio jaren 70 Hoofdveld in 2003 Trainingveld rond 2006 Bijveld 2008 niet bekend/nihil Vereniging Vereniging opstallen Gemeente velden Goed Kleedaccommodatie gedateerd

Met name Genderen, Eethen, Drongelen

Met name Veen jaren 70

te veel niet van toepassing niet van toepassing niet van toepassing met name Wijk en Aalburg en Genderen. Ca 30% uit andere kernen en buiten gemeente ca 1988

Hoofdveld 2006 Bijveld 2007

Hoofdveld 2003 Kleedkamers: 2001

niet bekend Vereniging Vereniging opstallen Gemeente velden Hoofdveld goed, bijveld redelijk Trainingsveld redelijk Accommodaties goed Onderdeel van planontwikkeling Eethen: naar 8/10 kleedruimten, 2 scheidsrechtsrruimten, extra vergaderruimte en extra wedstrijdveld

niet bekend/nihil Vereniging Vereniging opstallen Gemeente velden Velden: goed Accommodatie: slecht Plannen voor verplaatsing hele sportcomplex naar binnendijkse locatie

Renovatie baan 3 en 4. Renovatie baan 1 en 2 ook nodig

Goed

Goed

Goed

voor kinderen slecht, verder goed

Slecht

Goed

Slecht

goed

Slecht (boven aan dijk)

Goed

Acceptabel

goed

Goed 1. Mooie ligging 2. Goede velden 3. Voldoende parkeergelegh. 1. Te weinig en oude kleedruimten 2. Smal trainingveld 3. Te weinig subiside

Goed 1. Goede ligging (uitbreiding mogelijk) 2. Mooie kantine 3. 1. Capaciteit 2. Lichtinstallatie onvoldoende 3.

1. Velden 2. 3. 1. Staat van onderhoud accommodatie 2. 3.

goed 1. goed onderhouden 2. 3. 1. teveel banen 2. 3.



Goed

SF/07-09-2009

TENNISVERENIGING Genderen Lawn Tennisclub Aalburg 2 banen worden gepacht van het zwembad 4 banen zijn eigendom van de gemeente opstallen: tennisvereniging Grond: ? Vereniging met 5 bestuursleden en een aantal vrijwilligers subsidie per jeugdlid sinds kort activiteitensubsidie Gebruiksruimten: 6 kunstgrasbanen

5 senioren 8 jeugdteams Geen

Momenteel wordt een nieuwe Plannen voor uitbreiding kleedaccommodaties bestuurkamer/ontvangstruimte aan het bestaande gebouw gerealiseerd. De huidige bestuurskamer wordt herbestemd als massageen bergruimte

Toegankelijkheid: goed, acceptabel, matig, slecht acceptabel verkeersveiligheid: goed, acceptabel, matig, Slecht (boven aan dijk) slecht Acceptabel; op weggetjes lang complex wordt sociale veiligheid: goed, acceptabel,matig, slecht gedeald 1. Echte amateurvereniging Sterke punten 2. Mooie ligging complex 3. 1. Kwaliteit hoofdveld Zwakke punten/knelpunten 2. Geen pui in kantine en plat dak 3. Hekwerk langs complex

Veen Achilles Velden: Gemeente Aalburg


scholen

baan 1 en 2: 1998 baan 3 en 4: 1993 baan 5 en 6: 2001 niet bekend Vereniging Vereniging Goed banen 1,2,3,en 4 aan vervanging toe


Soort Accommodatie Kern Naam Accommodatie Eigendom Beheersorganisatie Subsidierelatie Gebruiksruimten:

48

MFC Wijk en Aalburg d'Alburcht stichting exploitant € 13.615 Sporthal Ridderzaal (groot) Kasteelzaal (middel) Torenkamer (klein) Foyer (groot)

Openingstijden gebruikers/verhuur

Bezettingsgraad: hoog; acceptabel; te laag Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig Huurtarieven per uur geldig t/m 30 juni 2010

sporthal: goed overige ruimtes: te laag te veel voldoende Aalburgse verenigingen structureel

Ridderzaal Kasteelzaal Torenkamer Foyer 1/3 sporthal 2/3 sporthal 3/3 sporthal Vaststelling tarieven Aanpassen tarieven Verzorgingsgebied Bouw-/realisatiejaar Boekwaarde Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud Huidige staat van onderhoud: goed, acceptabel, slecht Renovatie/uitbreiding Bereikbaarheid: goed, acceptabel, matig, slecht

gemeente consumentenprijsindex Wijk en Aalburg e.o. 1999 (?)


goed


goed


goed 1. mogelijkheden (multifunctionaliteit)

Sterke punten

€ 24,40 € 12,20 € 6,25 € 6,25 € 17,40 € 31,35 € 41,80

Aalburgse verenigingen incidenteel € 28,55 € 14,30 € 7,30 € 7,30 € 20,55 € 36,90 € 49,10

overig

€ 40,40 € 20,20 € 10,45 € 17,39 € 28,91 € 52,24 € 69,65

exploitant stichting goed goed

2. bezettingsgraad sporthal


1. lage bezettingsgraad zalen en horeca 2. doorloop exploitanten

SF/07-09-2009



Soort Accommodatie Kern Eigendom Gebruiksruimten:

Wijk en Aalburg gemeente gymzaal: 252 m2 2 kleedkamers berging toestellen extra bergruimte J.Henri Dunantschool WIK-gym TTV Rally t Spektakel Brandweer W&A WIK-badminton

49

GEMEENTELIJKE GYMZALEN Eethen Veen gemeente gemeente gymzaal: 252 m2 gymzaal: 252 m2 2 kleedkamers 2 kleedkamers berging toestellen berging toestellen CBS De Ark Pr. Willem Alex. School OBS Den Biekurf vv GDC S&V damestrim S&V kleuters S&V groep 1-4 S&V volleybal Badmintonclub acceptabel voldoende

Oranje Nassauschool LIOS VVV Volleybalclub

voldoende € 11,60 Gemeente Indexering o.b.v. verwachte loon- en prijsontwikkeling

Wijk en Aalburg 1962 € 76.693,13 gemeente gemeente

voldoende € 11,60 Gemeente Indexering o.b.v. verwachte loon- en prijsontwikkeling Babyloniënbroek, Meeuwen, Eethen, Drongelen 1973 € 73.030,76 gemeente gemeente

acceptabel maar oud

acceptabel maar oud


acceptabel maar oud renovatie of renovatie of nieuwbouw renovatie of nieuwbouw nieuwbouw noodzakelijk, nog geen noodzakelijk, nog geen noodzakelijk, nog geen plannen plannen plannen Goed Goed Goed


Acceptabel

Acceptabel

Acceptabel


Goed

Goed

Goed


Goed 1. bezettingsgraad

Acceptabel 1. dicht bij school

Goed 1. dicht bij school

1. leeftijd

1. leeftijd

1. leeftijd

Gebruikers/verhuur

Bezettingsgraad: hoog; acceptabel; laag Ruimte voor nu: te veel; voldoende; te weinig Ruimte voor toekomst: te veel; voldoende; te weinig Huurtarieven per uur Vaststelling tarieven Aanpassen tarieven

hoog voldoende voldoende € 11,60 Gemeente Indexering o.b.v. verwachte loon- en prijsontwikkeling

Verzorgingsgebied Bouw-/realisatiejaar Boekwaarde per 31-12-2008 Verantwoordelijkheid dagelijks onderhoud Verantwoordelijkheid groot onderhoud Huidige staat van onderhoud: goed, acceptabel, slecht Renovatie/uitbreiding

acceptabel voldoende

Veen 1973 € 70.008,41 gemeente gemeente

Sterke punten


SF/07-09-2009



50

Gebruiksrooster gemeentelijke gymzalen 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 MAANDAG DINSDAG WIJK EN WOENSDAG AALBURG DONDERDAG VRIJDAG WIK-gym* ZATERDAG * op zaterdag dat ttv Rally geen gebruik maakt van de gymzaal (= 5 zaterdagen competitie sept/okt/nov) ** + 5 keer per jaar 4 uur extra 8:00 9:00 10:00 11:00 12:00 13:00 MAANDAG DINSDAG EETHEN WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG

14:00

15:00

16:00

17:00

18:00

19:00

20:00

21:00

22:00

23:00

0:00

5 vrijdagen per jaar (sept/okt/nov) competitie Totaal 14:00

15:00

16:00

17:00

18:00

19:00 selectie

20:00

21:00

22:00

23:00

0:00

damestrim kleuters groep 1-4

Totaal 8:00

VEEN

9:00

10:00

11:00

12:00

13:00

14:00

15:00

16:00

17:00

18:00

19:00

20:00

21:00

22:00

23:00

0:00

MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRIJDAG ZATERDAG Totaal

SF/07-09-2009


Totaal 10,75 8,75 8,25 10,75 6,75 3 48,25 ** Totaal 3,75 7,75 4,5 8,5 6,5

J. Henri Dunant school WIK-gym ttv Rally tafeltennis t Spektakel Brandweer Wijk en Aalburg WIK-badminton

CBO De Ark Meeuwen Pr. Willem Alexanderschool Eethen S&V Eethen gymnastiek vv GDC OBS Den Biekurf Babylonienbroek Badmintonclub S&V Eethen Volleybal

31 Totaal 7,25 6,25 4,5 3,75 4,75 26,5

Oranje Nassauschool LIOS gymnastiekvereniging VVV Volleybal


51

Bijlage 3 Onderhoudskosten basisscholen en gymzalen

Basisscholen OBS Den Biekurf Babyloniënbroek OBS Prins Willem Alexander Eethen OBS J. Henri Dunant Wijk en Aalburg CBS Oranje Nassau Veen

2008 Bevoegd gezag Gemeente





2008-2017

6.872 €

3.296 €

2.652 €

1.725 €

7.551 €

6.929 € 13.503 €

2.158 €

4.358 €

12.622 €

24.511 €

43.570 €

59.447 € 103.017

€

44.991 € 13.745 €

2.125 €

4.227 €

2.125 €

450 €

5.206 € 44.482 €

4.335 € 14.544 €

15.752 €

13.103 €

74.534 €

90.551 € 165.085

15.712 € 10.434 €

17.330 €

42.516 €

50.218 €

73.138 € 123.356

5.475 €

20.114 €

57.054 €

39.194 €

77.558 € 116.752

37.899 € 43.331 €

24.740 €

86.956 € 102.450 € 167.033 € 269.483

15.185 €

50.513 €

4.735 €

5.520 €

4.345 €

2.050 € 10.708 €

2.050 €

400 €

€

5.016 €

2.854 €

3.516 €

1.425 €

3.516 €

9.975 €

3.516 €

775 €

€

12.950 €

3.653 €

3.425 €

3.347 €

19.361 € 22.965 €

4.075 €

6.781 €

CBS De Ark Meeuwen €

3.725 €

6.192 €

6.665 €

2.450 €

25.047 €

1.725 €

2.700 €

6.811 €

3.516 €

1.725 €

4.666 €

54.072 €

73.332 € 127.404

€ 91.078 € 38.051 € 24.547 € 18.446 € 53.824 € 58.460 € 23.501 € 68.641 € 65.345 € 82.808 € 105.743 € 274.653 € 364.038 € 541.059 € 905.097

Tabel 5: kosten volgens meerjarenonderhoudsplanning basisscholen gemeente Aalburg 2008-2017

2008

2009

2010

2011

2012

2013-2017

Totaal 2008-2017

Wijk en Aalburg

€ 19.202 € 1.025 € 13.107 € 1.475 € 21.669 €

37.146 €

93.624

Veen

€ 20.103 € 1.046 €

9.994 €

55.848 €

96.910

Eethen

€ 36.088 € 1.225 € 10.347 € 1.025 € 15.171 €

48.251 €

112.107

Totaal

€ 75.393 € 3.296 € 30.651 € 5.222 € 46.834 € 141.245 €

302.641

7.197 € 2.722 €

Tabel 6: kosten volgens meerjarenonderhoudsplanning gemeentelijke gymzalen gemeente Aalburg 2008-2017 SF/07-09-2009

Totaal

16.840 €

7.556 €

Totaal

Totaal 2008-2017 Bevoegd gezag Gemeente

€

€

CBS Het Fundament Genderen

2013-2017 Bevoegd gezag Gemeente



Appendix 1 Actieplan Een belangrijke conclusie uit de uitgevoerde inventarisatie en analyse is dat het aanbod van maatschappelijke voorzieningen in de gemeente Aalburg tegemoet komt aan de behoefte op dit moment en, op basis van de gesignaleerde trends en ontwikkelingen, naar verwachting in de nabije toekomst. De huidige maatschappelijke voorzieningen hebben ook voldoende capaciteit om aan de vraag te kunnen voldoen. Met name bij de dorpshuizen en de tennisvereniging is zelfs sprake van een aanzienlijke overcapaciteit. Het is dus niet nodig om de komende periode van vijf jaar nieuwe maatschappelijke voorzieningen te realiseren of bestaande voorzieningen uit te breiden. Wel moet worden opgemerkt dat de kleedruimten bij de voetbalaccommodaties op zich voldoen aan de normen, maar dat in de praktijk problemen worden ervaren bij de voetbalverenigingen met dames- en meisjesteams. Verder dient te worden geconstateerd dat het particuliere initiatief in de huidige situatie onvoldoende in staat blijkt om een passend activiteitenaanbod te verzorgen. Bij de verschillende dorpshuizen dient, vanwege de beperkte bezetting en de toenemende problemen in de exploitatie, de vraag te worden beantwoord of het aanbeveling verdient deze voorzieningen te handhaven. In combinatie met de beoogde beleidsdoelstelling om voorzieningen zoveel mogelijk een multifunctioneel karakter te geven, dienen de komende tijd de volgende opties te worden onderzocht: A. Het betrekken van de dorpshuisfunctie bij de planontwikkeling aan de zuidrand van Eethen. De brede school zou de activiteiten kunnen huisvesten die momenteel in de dorpshuizen van Eethen en Drongelen plaats vinden; B. Het onderzoeken van de mogelijkheden om de activiteiten die momenteel in het dorpshuis van Meeuwen plaatsvinden elders te huisvesten. Het verdient aanbeveling de mogelijkheid te onderzoeken CBS De Ark uit te breiden met een ruimte die kan dienen als onderdak voor activiteiten die momenteel in het dorpshuis plaatsvinden maar ook dienst kan doen als speellokaal voor de school (momenteel ontbreekt een dergelijke ruimte); C. Het onderzoeken van de toekomst van de maatschappelijke voorzieningen in Genderen, waaronder het dorpshuis. Zowel de school als het dorpshuis hebben de komende jaren een aanzienlijke onderhoudsbehoefte. Een keuze dient te worden gemaakt tussen het uitvoeren van dit noodzakelijke onderhoud en het realiseren van een nieuwe multifunctionele voorziening die naast de school, het dorpshuis en een gymnastieklokaal ook ruimte zou kunnen bieden aan een peuterspeelzaal. Samen met kindercentrum Camelot is dan sprake van een veelzijdig en samenhangend voorzieningenaanbod; D. Het dorpshuis in Veen lijkt, vanuit het perspectief van exploitatie en onderhoud, niet toekomstbestendig. Voor het beperkte aantal activiteiten dat daar nu plaatsvindt, zou een alternatieve huisvesting kunnen worden gevonden. De gedachte gaat hierbij uit naar de mogelijke nieuwe accommodatie van Achilles Veen of het gymnastieklokaal mits voorzien van een multifunctionele vloer; E. De meeste basisscholen in de gemeente Aalburg krijgen op korte termijn te maken met overcapaciteit. Wellicht kan deze overcapaciteit worden opgevuld met dorpsgerelateerde activiteiten, waardoor de dorpshuizen met minder ruimte kunnen volstaan. Misschien is het zelfs mogelijk binnen sommige kernen op termijn de hele dorpshuisfunctie in een basisschool onder te brengen.

SF/07-09-2009

Synarchis


Andere zaken die de komende periode om aandacht vragen zijn: 1. De situatie met betrekking tot de in zeer slechte staat verkerende accommodatie van Achilles Veen. Het wegwerken van het achterstallig onderhoud of renovatie van de bestaande opstallen is uitsluitend aan te bevelen indien wordt besloten geen nieuwe accommodatie te realiseren; 2. Indien het zwembad nog langer dan drie jaar wordt opengesteld, zal dit gepaard gaan met hoge kosten. Het verdient de voorkeur de planontwikkeling voor de realisatie van een nieuwe zwemvoorziening samen met de gemeente Woudrichem voort te zetten; 3. Indien nieuwe multifunctionele accommodaties niet tot de mogelijkheid behoren, dient met name in Genderen, Wijk en Aalburg en Veen te worden ingezet op een intensivering van de samenwerking tussen en de kwaliteit van de bestaande voorzieningen: a. Veen: Oranje Nassauschool, peuterspeelzaal, gymnastieklokaal en eventueel dorpshuis; b. Wijk en Aalburg: OBS Henri Dunant, kindercentrum „t Spektakel en het gemeentelijk gymnastieklokaal; c. Genderen: CBS Het Fundament, het dorpshuis (inclusief gymnastieklokaal), de peuterspeelzaal en kindercentrum Camelot. 4. Per school en gymnastieklokaal dient op basis van de planning zoals opgenomen in bijlage 3 de afweging te worden gemaakt of het de voorkeur geniet het voorziene onderhoud uit te voeren of toch over te gaan tot realisatie van een vervangende accommodatie, bij voorkeur in combinatie met andere functies; 5. Het uitbreiden van de Oranje Nassauschool met een ruimte voor peuterspeelzaal het Peuterhofje; 6. Onderzoek dient te worden verricht naar de randvoorwaarden waaronder een exploitatie van MFC d‟Alburcht met voldoende waarborgen voor de continuïteit plaats dient te vinden, de beheersstructuur en eventuele exploitatieverbeterende maatregelen. Hetzelfde geldt voor jongerencentrum EFS; 7. De privatiseringsmogelijkheden voor de exploitatie van de gymnastieklokalen worden (in samenhang met het hiervoor genoemde toekomstperspectief van MFC d‟Alburcht) onderzocht. Daarnaast dient te worden bepaald wat de consequenties zijn van een overdracht van het (juridisch) eigendom van de openbare scholen en het jongerencentrum naar de respectievelijke stichtingen; 8. Investeren in professionele welzijnswerkers die, samen met vrijwilligers, in staat zijn een passend aanbod te realiseren aan welzijnsactiviteiten in (met name) de dorpshuizen en het jongerencentrum of de ontwikkeling van deze activiteiten te initiëren of ondersteunen. Onder welzijnswerk wordt, behalve jongerenwerk, ook sociaal-cultureel werk, ouderenwerk en opbouwwerk verstaan; 9. Voor de dorpshuizen en de cluben kleedaccommodaties van de voetbalverenigingen die in stand worden gehouden, verdient het aanbeveling eenmalig te investeren in het wegwerken van het achterstallig onderhoud en vervolgens subsidieafspraken te maken op basis van een door een onafhankelijk partij op te stellen meerjaren onderhoudsplanning c.q. afspraken te maken over de wijze waarop vervanging van accommodaties kan worden gerealiseerd. Hieraan gekoppeld worden afspraken met de stichtingen en verenigingen gemaakt over het verstrekken van jaarplannen en het verantwoorden van de uitgevoerde activiteiten (waaronder het onderhoud) middels een jaarverslag; 10. Een verkennend gesprek kan met de voetbalverenigingen worden gevoerd over de mogelijkheden voor verdergaande samenwerking en het eventueel samengaan op één accommodatie op langere termijn; 11. De verordening voorzieningen huisvesting onderwijs is leidend bij de afspraken op dit gebied tussen de gemeente en de scholen. Met de bijzondere en openbare scholen SF/07-09-2009

Synarchis


worden daarnaast afspraken gemaakt voor de lange termijn over hoe wordt omgegaan met groot onderhoud en vervanging van de schoolgebouwen. Hiertoe wordt een integraal huisvestingsplan opgesteld. Hierin wordt ook opgenomen op welke wijze de gemeente omgaat met (reserveringen voor) vervanging van maatschappelijke accommodaties zoals scholen en gemeentelijke gymnastieklokalen; 12. De huidige werkwijze voor de planning van het onderhoud van gymnastieklokalen en de renovatie van de wedstrijd- en trainingsvelden van de voetbalverenigingen wordt gehandhaafd; 13. De schoolcollecties voor bibliotheekboeken worden ingericht in de scholen in Genderen, Meeuwen, Babyloniënbroek en Eethen; 14. Het in de paragrafen 5.2 en 5.3 gepresenteerde beleidsinstrumentarium wordt geïmplementeerd binnen de gemeentelijke organisatie. Een verantwoordelijke wordt aangewezen binnen de gemeentelijke organisatie die de ontwikkelingen met betrekking tot de maatschappelijke voorzieningen volgt en eveneens dient als aanspreekpunt voor de verschillende vertegenwoordigers van de voorzieningen en de verantwoordelijke medewerkers binnen de gemeentelijke organisatie. De verwachte formatiebehoefte voor deze nieuwe functie bedraagt 0,1 fte; 15. Het opstellen van een plan met betrekking tot bereikbaarheid van voorzieningen (collectief en/of openbaar vervoer), met name indien besloten wordt voorzieningen te sluiten waardoor gebruikers zich naar een op grotere afstand gelegen voorziening dienen te vervoegen.

SF/07-09-2009

Synarchis

Maatschappelijk. Voorzieningenbeleid. Gemeente Aalburg. - september Synarchis Adviesgroep Sander Fooij Hardinxveld-Giessendam

Recommend Documents