MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN IN DE PRAKTIJK PIANOo 24 november 2014
HET PROGRAMMA 10:30 – 11:00
11:30 – 11:50 11:50 – 12:00
Welkom bij Maatschappelijk Verantwoord Inkopen in de praktijk (Take Padding) Kijkje in de keuken bij categoriemanager Bedrijfskleding (Rob van Arnhem) Vragen en discussie Vooruitblik naar het middagprogramma (Niels Buter)
12:00 – 13:00
Lunch
13:00 – 17:00 17:00
Interactief middagprogramma (Niels Buter) Borrel
11:00 – 11:30
PIANOO Expertisecentrum aanbesteden om; > De naleving van de aanbestedingsregels te verbeteren; > De aanbestedingspraktijk van aanbestedende diensten te professionaliseren. Met de kennis- en netwerkfunctie draagt PIANOo bij aan; > Kennisontwikkeling: bij overheidsinkopers > Kennisdeling: onder overheidsinkopers > Netwerkontwikkeling: met overheidsinkopers > Uitvoeringstools: voor overheidsinkopers
Infrastructuur
-
netwerk
-
kennis
DIENSTEN WET- EN REGELGEVING
VRAGENLOKET
WEBSITE
PIANOO-DESK
BIJEENKOMSTEN
PIANOo MARKTDOSSIERS
HANDLEIDINGEN
INTERNATIONALE SAMENWERKING
VAKGROEPEN
TENDERNED
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN Waardecreatie op economisch (Profit), ecologisch (Planet) en sociaal (People) gebied.
Social return Internationale sociale voorwaarden
People Milieu (duurzaam GWW) Biobased Inkopen Circulaire economie
Profit Innovatie MKB/ZZP
Planet
Waarom?
IN HET NIEUWS…
Kritiek op de aanpak
TRENDS EN ONTWIKKELING • • • •
Inkoop wordt steeds vaker ingezet voor de realisatie van beleidsdoelen Politieke/ maatschappelijke druk verhoogd De markt wil en kan meer Van uitsluiten naar uitnodigen
De volgende stap: 1. Verbreding in thema’s (de criteria voorbij) 2. Professionalisering (ambitieniveau)
1. MVI THEMA’S Doelstelling
Inkoopcriterium
Milieu
-
Milieucriteria (100% Duurzaam inkopen) Duurzaam GWW Biobased inkopen Circulair inkopen
Internationale sociale voorwaarden
-
Inspanningsverplichting tav borging internationale mensenrechten/arbeidsnormen
Social return
-
Eis tav inzet mensen met een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt tbv re-integratie/ participatie
Innovatie/ MKB-ZZP
-
Bevorderingsbeleid
12
MVI bij het Rijk Toepassingskaders Social return
Alle passende aanbestedingen van werken en diensten met een minimale loonsom van €250.000 excl.btw en een minimale looptijd van 6 maanden. Streef 5%.
Internationale sociale voorwaarden
Alle EU-aanbestedingen tenzij reden tot afwijking.
Milieucriteria
Alle aanbestedingen in betreffende productgroep.
Innovatie
Jaarlijks rijksbreed 2,5% innovatiegericht inkopen.
Inkoop MKB/ZZP
Geen kwantitatief gegeven.
Biobased economie
Pilots
Circulaire economie
Pilots
2. PROFESSIONALISERING Van uitsluiten naar uitnodigen
Uitsluiten Niet duurzame producten en processen
Aanmoedigen
Duurzame producten en processen
Uitnodigen Nieuwe oplossingen en innovaties
14
TOEPASSING IN DE PRAKTIJK
Professionaliteit
Bij sterke innovatiebehoefte, betekenisvolle milieu-impact, hoog inkoopvolume, sterke marktpositie
Op basis van beleidsambities en redelijke kans op impact
Bij standaard aanbestedingen. Impact wordt vooral gerealiseerd door uniforme toepassing minimumeisen
Aantal aanbestedingen
15
Van technisch naar functioneel
Toepassing:
DOELSTELLINGEN EIGEN ORGANISATIE Basis
• Verplichte kaders
Strategische verkenning +
• Ambitieniveau van de organisatie
Aanbestedingsspecifiek +
• Behoefte van de interne klant
Practice what you preach, goedkoper, waarde verhogend aan product/ dienst Daar waar het impact heeft! 16
MVI MEENEMEN IN ELKE FASE VAN HET INKOOPPROCES
Mate waarin specificaties vastliggen Aandachtspunten
Voorbereiding
Fase 1: Specificeren
Fase 2: Selecteren
Fase 3: Contracteren
Invloed op duurzaamheid
Fase 4: Bestellen
Fase 5: Bewaken
Fse 6:
Fase 6: Nazorg Nazorg
Gebruiksfase
Potentiële duurzaamheidswinst in relatie tot het inkoopproces 17
EMVI is de norm Creëren van zo veel mogelijk maatschappelijke waarde
TCO
Checklist MVI
20
Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoering
Categorie bedrijfskleding Rijk en MVO/MVI aspecten Bijeenkomst 24 nov 2014 PIANOo
LKol Rob van Arnhem (Categoriemanager bedrijfskleding Rijk)
26-11-2014
•
Inleiding/
•
Waarom aandacht voor MVO/MVI?
•
Wat is categoriemanagement?
•
Kansen voor inkoop
•
Wat doen we op MVO?MVI gebied?
•
Ons gedachtegoed
•
Vragen?
22
Defensie Materieel Organisatie
22
Waarom aandacht voor MVO? 4 t-shirts: 2,5 kilo pesticides + 10.000 liter water 1 spijkerbroek: 2,5 kilo pesticides + 10.000 liter water Productieprijs T-shirt: euro 1,50 in lage lonen landen Verven Hoeveelheid water gemiddeld nodig om 1 kilo textiel te kleuren: 100 liter! (4 t-shirts) Ieder jaar wordt 6.500 miljard liter door textielindustrie zwaar vervuild water gedumpt.
(Textielindustrie: 25% van de watervervuiling ter wereld)
23
Defensie Materieel Organisatie
2009
Aralmeer Vroeger net zo groot als de gehele BeNeLux 2009 : 88% opgedroogd als gevolg van katoen 24
Defensie Materieel Organisatie
Pollution: because of dyeing… (Dhaleswari rivier ten zuiden van Dhaka)
25
Defensie Materieel Organisatie
26-11-2014
Wat is categoriemanagement ? •
Inkoop namens Rijksdepartementen
•
Capaciteit categoriemanagement (ca 35 stuks) door aangewezen departement zonder compensatie
•
Proces: • Beleid Wonen & Rijksdienst (Blok/Plasterk/Ploumen) • In beginsel verplichte deelname, tenzij… • Interdepartementaal besluitvorming • Categorieplan bedrijfskleding door Defensie; aan de slag met een klantenraad en de werkwijze bepalen • Oplevering: 1e kwartaal 2015
26
Defensie Materieel Organisatie
26
26-11-2014
Binnen Scope Rijk 85.000 klanten: omzet M€22 Meest betrokken departementen (14): - Ministerie van Financiën(Belastingdienst incl Douane) - Ministerie van Veiligheid en Justitie (DJI & NFI) - FM Haaglanden - Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk(RBO/IPKD) - Staatsbosbeheer - Rijkswaterstaat (diverse onderdelen) - ISZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) - RIVM - Nederlandse Voedsel en Waren autoriteit - MinDef (60.000 klanten met omzet M€13) (exclusief Nationale Politie; 60.000 klanten) 27
Defensie Materieel Organisatie
27
26-11-2014
-
-
Kansen voor inkoop Collectieve uitvoering Rijksbeleid, met name MVO aspecten (recycling, social return etc.) Collectief gebruik/delen van kennis & expertise (Raam-) contracten met betere prijzen, voorwaarden en factuurafspraken Minder leveranciers, vermindering aantal facturen Stimulering digitalisering (TenderNed/DigiInkoop) Andere financiële voordelen
Op termijn potentie om: - Eventueel Rijksbrede samenwerking logistieke dienstverlening op het gebied van bedrijfskleding - Andere geüniformeerde overheidspartijen (brandweer, BOA’s etc.) 28
Defensie Materieel Organisatie
28
Primaire grondstoff en
MVO ambities
Meer duurzame producten op de markt Productie
Secundaire grondstoffen
Sociale werkomstandig heden Distributie
Meer en betere recycling
Inzamelen
29
Gebruik
Duurzamer consumeren
Defensie Materieel Organisatie Restafval
Primaire grondstoff en
Wat kan je doen?
Fair trade duurzame teelt terugwinning
Gebruik sec. materiaal
Dz materialen
Productie
Design for recycling
efficiency
kinderarbeid Social return
Secundaire grondstoffen
Distributie
Veiligheid Leefbaar loon
innovatie recycling
Betere inzameling Meer hergebruik
Inzamelen
Gebruik
Duurzaam inkopen Verlengen levensduur Wassen en reinigen
30
Defensie Materieel Organisatie Restafval
Wat doet Defensie op MVO gebied? • Interdepartementaal pilot inkoop (eis gerecyclede grondstoffen in product). • Optimalisatie retourstroom ministerie van Defensie. • Inschakeling Bigagroep/Reshare (inzameling en verwerking tot op vezelniveau) • Samenwerking zoeken met de markt om overheidsbeleid uit te voeren • Meedenken met criteriadocumenten (incl uitkomsten pilots); betreft totale overheid 31
Defensie Materieel Organisatie
Ons gedachtegoed over bedrijfskleding • Haalbaarheid MVO-ambities (Rijks-)overheid wordt voor belangrijkste deel bepaald door de mate van inspelen / flexibiliteit van de markt. • Kernwaarden: transparantie en samenwerken (Rijks-) overheid met de markt. • Als vertegenwoordiger van het Rijksbeleid willen we als Defensie voortrekker/aanjager zijn.
• Balans tussen financiële en niet-financiële baten (EMVI); er is meer te verdienen dan alleen geld.
32
Defensie Materieel Organisatie
Mijn gedachtegoed • Gooi MVO niet over de schutting • Marktoriëntatie/consultatie: even nadenken wie en hoe • Betrek brancheorganisaties • Kijk naar MVO Nederland (kennis en bedrijven gebundeld) • Overheid is ook kennisbank (PIANOo) • De markt bepaalt het tempo, niet de overheid Transparantie (aanbestedingskalender 5 jaar vooruit) en samenwerking markt (prikkel ze) • Functionele specificaties ipv technische 33
Defensie Materieel Organisatie
Vragen?
34
Defensie Materieel Organisatie
LUNCH
BORREL
