Maatjesproject schuldpreventie

Maatjesproject schuldpreventie Gemeente Ede

Werk Inkomen en Zorg Gemeente Ede September 2004

Projectplan Maatjesproject schuldpreventie gemeente Ede – september 2004

1

Maatjesproject schuldpreventie Hoofdthema De WWB in toekomstperspectief

INHOUD 1.

Inleiding

2.

Doelstelling en organisatie

3.

Samenwerking

4.

Beoogde resultaten en effecten

5.

Looptijd, fasering en rapportage

6.

Overdraagbaarhe id en implementatie


2

1. INLEIDING Schulden leiden af van de inzet op werk en kunnen een belemmering zijn voor een succesvolle re?ntegratie op de arbeidsmarkt. Dat geldt in de eerste plaats voor iemand met een uitkering (WWB, WW, WAO of Wajong). Maar ook de persoon met een baan die schulden opbouwt kan niet zijn volledige energie richten op (behoud van) zijn werk. Verder zijn schoolverlaters die aan het begin staan van hun arbeidscarrière een kwetsbare groep als het gaat om omgaan met geld. 1.1. Project in bredere context en relatie met Innovatieprogramma Kern van het maatjesproject schuldpreventie is om op meer fronten begeleiding te geven en zo te voorkomen dat iemand schulden opbouwt of na een geslaagd schuldhulptraject opnieuw in de schulden raakt. Vrijwilligers, “maatjes”, vormen de spil van het Maatjesproject schuldpreventie. De vrijwilliger vormt een duo met de klant en begeleidt en coacht hem bij het beheer van zijn financiën, totdat de klant in staat is zijn financiën zelfstandig te beheren. Het hoofdthema De WWB in toekomstperspectief richt zich op een brede keten van zorg, welzijn, wonen, werk en inkomen. Het maatjesproject moet een essentiële rol gaan spelen in deze keten. Bij het maatjesproject is geen sprake van een afwentelingsmechanisme omdat samenwerking centraal staat: met het CWI waar het gaat om schoolverlaters, met het UWV wat betreft WAO-ers en WW-ers, met het maatschappelijk werk en vrijwilligersorganisaties wat betreft personen zonder uitkering. Het project heeft tot doel concreet ondersteuning te bieden aan • personen die een re?ntegratietraject of een traject sociale activering ingaan of volgen; • kwetsbare groepen in de samenleving, zoals ex-psychiatrische patiënten of personen met een licht verstandelijke en/of lichamelijke beperking, die een zelfstandig bestaan opbouwen vanuit een intramurale instelling naar de maatschappij; • schoolverlaters die zich melden bij het CWI aan het begin van hun arbeidscarrière; • personen in een schuldhulptraject van het project integrale schuldhulpverlening Ede; • bij gebleken succes uit te breiden met de categorie oudkomers. Het maatjesproject is gericht op verbetering van de uitvoering van gemeentelijk beleid op het terrein van de WWB en aanpalende beleidsterreinen. 1.2. Beoogde resultaten en effecten De WWB biedt de mogelijkheid van een verplichte tegenprestatie. De klant wordt verplicht een cursus Omgaan met geld te volgen. Deze cursus is het instrument waarmee de klant zelf aan de slag moet. Een maatje helpt om dit instrument effectief te gebruiken, waardoor de klant uiteindelijk zelf verder kan. De individuele benadering vergroot de kans op succes. Een maatje is laagdrempelig. Door een individuele aanpak kan voorkomen worden dat iemand tussentijds afhaakt. Het maatjesproject moet uiteindelijk leiden tot een forse vermindering van het beroep op schuldsanering. Wachtlijsten moeten verdwijnen en degene die desondanks hulp nodig heeft bij schuldsanering kan direct worden geholpen. 1.3. Financiering maatjesproject Voor de ontwikkeling en de eerste opzet van het maatjesproject in de aanloopfase is een bedrag nodig van € 110.820,-. Voor de periode 2006 – 2007 is een beroep nodig op ESF-subsidie. Vanaf 2008 moet door intensieve preventieve inzet en optimale nazorg het beroep op schuldhulpverlening aantoonbaar minder zijn. Er moet een verschuiving mogelijk zijn van reguliere middelen voor personele capaciteit op gebied van volledig budgetbeheer en schuldsanering, naar het maatjesproject.


3


4

2.

DOELSTELLING EN ORGANISATIE

2.1. Vernieuwende aanpak Ede kent al ruim 10 jaar het project integrale schuldhulpverlening. Sociale Dienst, maatschappelijk werk en Kredietbank werken hierin samen. Als uitbreiding van de samenwerking hebben deze organisaties in 2003 het Meldpunt Schuldhulp & Budgetadvies geopend, als centraal punt voor intake, informatie en advies. De samenwerking op het terrein van de schuldhulpverlening werkt heel goed, maar de inzet is grotendeels gericht op het verhelpen van acute schuldsituaties. Het aantal aanvragen voor schuldhulp blijft stijgen en een steeds gevarieerder groep mensen doet een beroep op schuldhulp. Hierdoor kan het preventieve deel onvoldoende worden opgepakt en kan er nauwelijks aandacht zijn voor nazorg. De wachtlijsten blijven lang waardoor mensen al afhaken voordat er hulp is geboden. Verder is sprake van een fiks aantal draaideurklanten omdat effectieve nazorg niet mogelijk is door gebrek aan capaciteit en middelen. De cursus Omgaan met geld is een hulpmiddel, maar langjarige ervaring leert dat dit middel tekortschiet als het om blijvende gedragsverandering en bewustwording gaat. 2.2. Werkwijze en organisatie Het maatjesproject wordt ingebed in de poort. Dit is het eerste contact van de aanvrager van een uitkering met de uitkerende instantie. Partners in de poort zijn het CWI en het UWV. In de nieuwe werkwijze vanuit de WWB krijgt ook het zittende bestand een screening door de poort. Voor de klant is deelname aan de cursus Omgaan met geld verplicht. Maatjes kunnen hun werk niet goed doen als er niet een basis ligt bij de klant. WWB-klanten die de cursus hebben gevolgd moeten een maatje accepteren als de poort dit nodig vindt. De duur van de maatjesondersteuning is variabel. Beëindiging is alleen mogelijk na overleg met de consulent en het maatje. Deelname aan het maatjesproject ligt vast in de reintegratie-overeenkomst of het contract sociale activering. Vanuit het bestaande project integrale schuldhulpverlening Ede vindt selectie en doorverwijzing naar het maatjesproject plaats door de partners van het project integrale schuldhulpverlening. De vrijwilligerscentrale heeft zicht op overige groepen kwetsbare burgers. Het hoofd van de hoofdafdeling Werk Inkomen en Zorg van de gemeente is eindverantwoordelijk voor het maatjesproject en is tevens opdrachtgever. De projectstructuur wordt ingericht. Projectleider is de beleidsmedewerker schuldhulpverlening. De uitvoering van het project ligt bij externe organisaties waarmee wij afspraken hebben gemaakt over verantwoordelijkheden. Met partners aan de integrale schuldhulpverlening liggen afspraken vast in een contract. Met vrijwilligerscentrale De Medewerker wordt een overeenkomst gesloten. Met de klant wordt een trajectplan opgesteld waarin afspraken opgenomen zijn over te verrichten prestaties, de voortgang, de evaluaties, de tijdsplanning. Interne projectmedewerkers leggen verantwoording af via tijdschrijven en rapportages over aantallen deelnemers.


5

3. SAMENWERKING In het maatjesproject werken de gemeentelijke sociale dienst, het maatschappelijk werk, de vrijwilligerscentrale, CWI, UWV en de gemeentelijke kredietbank samen. De vrijwilligerscentrale heeft jarenlange ervaring met tot elkaar brengen van hulpvragers en vrijwillige medewerkers op uiteenlopende terreinen.

Bestaand aanbod schuldhulpverlening

Aanvullend aanbod

Werk Inkomen en Zorg gemeente Ede

Beperkt budgetbeheer Budgetbegeleiding door consulent schuldhulpverlening

Wijst op verplichte deelname cursus Omgaan met geld. Selecteert klanten voor deelname aan maatjesproject. Geeft uitsluitend bij complexe situaties budgetbegeleiding. Organiseert bij onvoldoende aanbod extra cursussen Omgaan met geld.

Maatschappelijk werk

Budgetbegeleiding Psychosociale begeleiding Halfjaarlijks cursus Omgaan met geld

Intensiveert cursus Omgaan met geld, met name voor niet-klanten. Beoordeelt noodzaak maatjesondersteuning en meldt kandidaten rechtstreeks aan bij de vrijwilligerscentrale. Beoordeelt of psychosociale begeleiding nodig is.

Vrijwilligerscentrale De Medewerker

Werven vrijwilligers als maatjes. Realiseren “koppels” en procesbegeleiding. Wijst kwetsbare burgers (b.v. mensen met beperking die zelfstandig wonen) op ondersteuningsmogelijkheid van maatjes.

CWI en UWV

Aanmelden deelnemers, met name jonge schoolverlaters, voor maatjesproject.

Kredietbank Ede

Budgetbeheer en schuldsanering


Meldt deelnemers aan voor maatjesproject.

6

4.

BEOOGDE RESULTATEN EN EFFECTEN

4.1. Bijdrage maatjesproject aan oplossing problematiek Het maatjesproject is gericht op gedragsverandering. De ervaring tot nu toe is dat deelnemers geneigd zijn opnieuw de fout in te gaan, zelfs na het volgen van een cursus Omgaan met geld. De verleidingen zijn vaak te groot. Zelfs met een terugkomdag wordt dit niet voorkomen. Een maatje moet dienen als steun en persoonlijke coach. Het maatje kan signaleren en op tijd ingrijpen en zo voorkomen dat de klant opnieuw aan het schuldhulploket komt te staan. De mate en duur van de ondersteuning door een maatje hangt van de individuele situatie af. Het streven is om een maatje efficiënt en effectief in te zetten. 4.2. Producten en activiteiten Elke klant met een WWB-uitkering kan verplicht worden de cursus Omgaan met geld te volgen. Aanbod cursus Omgaan met geld intensiveren en door meer partijen laten aanbieden. Ontwikkelen van de maatjesondersteuning inclusief het aanstellen van een coördinator en het werven van de eerste groep maatjes. 4.3. Beoogde resultaten en effecten - Werving en aanstelling coördinator maatjesproject is gerealiseerd (arbeidsovereenkomst voor 1 jaar). - Werving van eerste groep van 15 à 20 maatjes is gerealiseerd. - Deskundigheidsbevordering van eerste groep maatjes is gerealiseerd. - Verhoogd aanbod van cursus Omgaan met geld is gerealiseerd. Op jaarbasis zijn dit 8 à 10 cursussen, uitgaande van maximaal 12 deelnemers per cursus.

5. LOOPTIJD, FASERING EN RAPPORTAGE Het project loopt van 1 november 2004 tot 1 november 2007. De ontwikkelfase beslaat de periode van 1 november 2004 tot 31 december 2005. Omdat werving en deskundigheidsbevordering en de inzet van de eerste groep maatjes in 2005 gebeurt, zal het project optimaal kunnen draaien in 2006 en 2007. Er zijn gedurende het totale project halfjaarlijkse evaluaties met de samenwerkingspartners. Uit de halfjaarlijkse evaluaties en de eindevaluatie in juni 2007 moet blijken of de gestelde doelen en resultaten worden gehaald.

6. OVERDRAAGBAARHEID EN IMPLEMENTATIE Het maatjesproject kan probleemloos ingepast worden als schakel in de keten van schuldhulpverlening, met name gericht op preventie en nazorg. Het project is overdraagbaar naar andere gemeenten, mits een gemeente beschikt over een adequate vrijwilligersorganisatie. Regionale samenwerking is mogelijk binnen het bestaande samenwerkingsverband van sociale diensten Wageningen, Ede, Rhenen, Veenendaal (WERV -verband).


7

Maatjesproject schuldpreventie

Recommend Documents