Maart 2015
In dit nummer: Woord vooraf Data Aan het woord Ter inspiratie
- Het gebod van de liefde - Op gesprek bij Elisabeth Riphagen - Bron en hoogtepunt van mijn leven - Het jaar van het Godgewijde leven
Nieuws van de huizen Solidariteit met het Zuiden - Fondsenwerver - Actie Wonosobo - Fracarita op Facebook - Gereedschappen Congo - Kaartclub “Het goede doel” - Kloostertocht Tot Slot - Marie Heurtin 1
Woord vooraf
Het gebod van de liefde Door br. Veron Raes, Provinciale Overste
Het voornaamste gebod is de liefde, heb God lief en je naaste gelijk jezelf. Het trof me dat dit een thema is dat tijdens de veertigdagentijd centraal staat in de lezingen die we dagelijks voorgeschoteld krijgen tijdens de eucharistievieringen. Het kan ons aan het denken zetten, het kan ons helpen de voorbereiding naar Pasen in dit perspectief te plaatsen. Er is ons geleerd, in de catechese, dat we in de vastentijd aandacht moeten hebben voor het delen met anderen. Onszelf iets ontzeggen om dat te delen. In Bijbelse verwoording gaat het om het geven van aalmoezen en daarin gul te zijn. De aardse goederen zijn voor iedereen en de gerechtigheid vraagt deze eerlijk en rechtvaardig te delen met elkaar. Aandacht voor gebed is een ander klassiek thema dat ons is aangeleerd. Jezus trok veertig dagen de woestijn in om te vasten en te bidden en aan ons wordt gevraagd ook meer te bidden in deze periode van vasten. Bidden is een opgave en een gave. Het is niet gemakkelijk te bidden met open handen en een open geest. Niet enkel te vragen naar antwoorden op mijn noden, maar een open gebed voor de wereld en de mens. Bidden om de concrete zorgen en het concrete lijden van mensen uit mijn omgeving. Bidden als dank, gewoon omdat we er mogen zijn, omdat we mogen leven, om de mensen die ik mag ontmoeten,… In deze zin wordt bidden een gave. We kunnen deze klassieke thema’s een nieuwe dimensie geven als we ze kaderen binnen het gebod van de liefde. Daar gaat het om in ons geloof: om de liefde; om de essentie van wat God zelf is: Liefde. Alles 2
wat we doen, wat we denken,… is hiermee verbonden. Uit liefde zijn we geboren, uit liefde zijn we kunnen uitgroeien tot volwassen mensen, in liefde zullen we worden herboren in onze dood. De liefde is in één woord de samenvatting van de zin van ons bestaan als mens. Als we delen en bidden bekijken vanuit het thema liefde krijgen we een nieuwe verfrissende kijk op vasten. Vasten wordt dan geen verhaal van dingen niet doen, dingen laten,... het wordt dynamisch, we plaatsen de andere centraal, mijn naaste komt op de eerste plaats. Inderdaad, we worden opgeroepen om dit altijd te doen, het is de essentie van ons geloof. Maar in deze periode van vasten worden we uitgedaagd daar meer aandacht aan te geven, meer als door het jaar. De andere even liever zien dan jezelf. Dit is over de grens gaan, want het gebod vraagt enkel dat we de naaste liefhebben zoals we onszelf liefhebben. Het gebod van de liefde vraagt om daden, wordt zichtbaar en tastbaar in ons concrete handelen. Het zichtbaar maken van de liefde kunnen we doen door te delen met anderen, de andere eerst en wat overblijft daar kan ik gebruik van maken. De andere eerst in het gebed en als er nog tijd en ruimte is kan ik ook voor mezelf bidden. Meer tijd voor mijn naaste, tijd voor mezelf komt op de tweede plaats. Veertig dagen in het jaar wordt ons gevraagd, heel uitdrukkelijk, probeer in alles wat je doet, denkt en zegt, jezelf niet als eerste te plaatsen. Dit is een ideale voorbereiding op Pasen. Wie dit parcours bewandelt, zal in de goede week begrijpen wat er gebeurd. Hij zal begrijpen waarom Jezus door de dood heen moet gaan, Hij had geen andere keuze, omwille van het gebod van de Liefde. Goede Vrijdag is geen dwaasheid maar een genade voor de mens en Pasen is geen tovertruc, maar een logische consequentie van Goede Vrijdag. We hebben nog enkele weken in voorbereiding op Pasen, nog enkele weken om ons het gebod van de liefde eigen te maken. ik wens ieder een mooie, deugddoende en vreugdevolle voorbereiding. Een voorbereiding waarin we door delen en gebed beter aanvoelen waar het in de liefde om te doen is. Zalig Pasen. 3
Data
Verjaardagen 4 april 4 april 14 april 13 mei 27 juni
Br. Fons Menten Br. Veron Raes Br. Victor Br. René Stockman Br. Jan Nouwens
Bijzondere dagen 5 april Gezamenlijke maaltijd Pasen 12 mei Bedevaart naar Scherpenheuvel in België 9 juni Broederdag in België 21 juni Bijeenkomst alle broeders en aangesloten leden 7- 9 juli Bezinningsdagen door Pater Tjeu Timmermans Overleden 29 dec 18 febr
Zr. Augusta van Lieshout Br. René (Ivan) De Roeck, Oekraïne
Br. Ivan
4
Aan het woord
Op bezoek bij Gerrit en Elisabeth Riphagen Door Hermien Staals
In de ogen van de wereld moet je een dwaas zijn, dan is het goed leven met God Vrijdag 30 januari 2015 … ik rijd door een wit landschap richting Barneveld, genietend van de mooie omgeving en uitkijkend naar een ontmoeting met Elisabeth Riphagen en haar man Gerrit. Wie is de vrouw achter het boek “Achter de eeuwige glimlach”? En wie is de man naast deze vrouw?
Een reis van ruim een uur geeft mooi de gelegenheid om na te denken over wat ik zal vragen. Maar al snel voel ik dat ik geen vragen zal hoeven stellen. Dat het gesprek zich als vanzelf zal 5
ontplooien. En dat is precies wat er gebeurt: een gesprek van hart tot hart bij een kop Indonesische Tubruk. Een gesprek over op missie gaan en kiezen voor een woongemeenschap. Een gesprek over roeping, bezieling en een leven met opvallend veel raakvlakken met de Broeders van Liefde. Toen Elisabeth en Gerrit elkaar leerden kennen, was Gerrit al helemaal vol van de derde wereld. Voor ze verkering kregen wilde Gerrit weten of Elisabeth bereid was om met hem de wijde wereld in te trekken. Elisabeth zei daar volmondig “ja” op. Ze trouwden en werden in 1967 vanuit hun Protestantse kerk uitgezonden naar Indonesië. Het voelde voor beide als thuiskomen. Ze kregen er twee zonen en zagen een leven in Indonesië voor zich. Een primitief, missionair leven vanuit liefde voor de medemens. Maar het liep anders. Elisabeth kreeg malaria tropica, een levensbedreigende vorm van malaria, en het gezin Riphagen zag zich na vijf jaar genoodzaakt om terug te keren naar Nederland. Weg van hun droom om zich in te zetten voor de minderbedeelden in het land van hun dromen… Wat ze toen nog niet konden vermoeden was dat ze ook op weg waren naar een nieuwe droom: een gemeenschap waar ruimte is voor iedereen. Een gemeenschap waar geleefd wordt vanuit gelijkwaardigheid, waar geen onderscheid gemaakt wordt tussen hulpvrager en hulpverlener. Een gemeenschap waar geleefd wordt vanuit het hart en waarin je bondgenoot bent van elkaar: De Bondgenoot! Het verhaal van De Bondgenoot begint bij de droom van predikant Stephen Boonzaaijer om mensen die vastgelopen zijn weer perspectief te geven. Hij voelt dat de wekelijkse gesprekken die hij heeft met mensen die eenzaam en alleen zijn, niet voldoende zijn om deze mensen uit hun isolement te halen. Elisabeth start als 6
theologe met groepen waar mensen even op verhaal kunnen komen. Het wordt een succes: al snel komen er 5 groepen van 20 tot 25 mensen wekelijks een dagdeel bij elkaar om te praten over het leven, over spiritualiteit, maar ook om heel concreet activiteiten te ondernemen: samen koffie drinken, samen op zwemles gaan, samen leren om weer een relatie met mensen aan te durven gaan, om zo het isolement te doorbreken. Maar de droom gaat verder: ook een dagdeel per week, blijkt voor veel eenzamen te weinig. En zo groeit het idee van een leefgemeenschap: een gemeenschap waarin gezinnen én alleenstaanden samenwonen. Er komt een oproep in het kerkblad voor “dragende gezinnen”: 9 gezinnen die bereid zijn om hun huis te verkopen. Gezinnen die bereid zijn om hun schouders te zetten onder de droom van Stephen Boonzaaijer. Stephen: psycholoog, filosoof, theoloog, maar vooral een man met een groot hart, net als Elisabeth en Gerrit.
In 1987 is het zover: in het centrum van Barneveld, midden in een gewone woonwijk, trekken 9 gezinnen, waaronder het gezin Riphagen, samen met 14 alleenstaanden in de huizen die speciaal 7
voor dit project rondom een woonerf gebouwd zijn. Tussen 2 gezinswoningen is steeds een blok van 3 woningen voor alleenstaanden. Daarnaast is er een gemeenschappelijke ruimte waar elke ochtend en middag met elkaar gegeten wordt. De alleenstaanden eten ook ’s avonds in deze ruimte en de gezinnen eten dan “thuis”. Op vrijdag is er een spirituele avond in de communiteit en zondag vindt er een oecumenische viering plaats in het Moluks gebouw in Barneveld. En iedereen is daar altijd bij: als je “samen” boven het individu kunt zetten, kun je bondgenoot zijn. Het “samen” richt zich echter niet alleen op elkaar, maar ook op mensen buiten de woongemeenschap: elke werkdag is er een inloopochtend waar iedereen welkom is. De Bondgenoot wil geen besloten gemeenschap zijn, maar een gemeenschap met een wijde blik op de wereld. Via Elisabeth en Gerrit richt die blik zich ook op Indonesië. Want ook al hebben ze zich met hart en ziel ingezet voor de woongemeenschap, ze voelen zich ook nog sterk verbonden met Indonesië. Vooral Gerrit had grote behoefte om naar het land van zijn dromen terug te gaan. Hij omschrijft het zelf als: “Dáár heb ik 1000 contacten, hier 100”. Elisabeth wil graag nog één keer met hem mee, maar door gezondheidsproblemen van Elisabeth lijkt dat niet haalbaar. Het is daarom dat Gerrit in 1999 op een verjaardag zegt: “Als wij nog ooit samen naar Indonesië gaan, neem ik jullie allemaal mee”. En ze gaan…met een groep van 9 vrienden en familieleden! Wat bedoeld was als een eenmalige terugkeer, groeit bij Gerrit uit tot vele bezoeken per jaar: binnenkort gaat hij voor de 46e keer sinds de hernieuwde start in 1999. Hij zet zich vooral in voor onderwijsprojecten van religieuze instellingen. Hieruit is ook het contact met de Broeders van Liefde ontstaan. In november bezocht hij nog de Don Bosco Residential School in Wonosobo voor kinderen met een gehoorstoornis. Daar werd hij vooral geraakt door het verhaal van de 67-jarige directrice: Je mag pas als leraar of lerares 8
op de school gaan werken als je tijdens vrijwilligerswerk hebt laten zien, dat je om kunt gaan met de doofstomme kinderen. Dat zie je terug in de grote bezieling waarmee de leerkrachten voor de klas staan. Die bezieling voel ik ook bij Elisabeth en Gerrit. Als ze praten over Indonesië, over De Bondgenoot, over de tijd dat ze als gezin aan crisisopvang voor pleegkinderen deden net nadat ze terug waren uit Indonesië. Geen gewoon leven, maar zoals Elisabeth zegt: “In de ogen van de wereld moet je een dwaas zijn, dan is het goed leven met God”. Elisabeth en Gerrit weten zich geroepen om zich in te zetten voor de medemens, vanuit de visie dat elke mens de moeite waard én gelijkwaardig is. Net als de Broeders van Liefde. Ze hebben de gelofte afgelegd om leerling te willen zijn, de gelofte van zuiverheid en de gelofte van eerlijkheid. Mensen van Liefde. Ik voel me bevoorrecht dat ik bij hen te gast mocht zijn en na het horen van de bel om 12.15 uur een boterham mocht eten met de mensen van de communiteit. Tijdens het zingen van dit lied, als afsluiting van de lunch, voel ik me echt bondgenoot. Er is een visioen van vriendschap Hier in dit niemandsland Een plek waar mensen mogen wonen Mooi en onaangetast Het schone land dat ons toelacht Is voor ons allen uitgedacht O lieve God, breng toch uw liefde Thuis in ons hart 9
Ter inspiratie Bron en hoogtepunt van mijn leven: de Eucharistie? Door Arie Trum, aangesloten lid f.c.
Het zal de deelnemers aan de recollectie door Alfons Kroese o.c.d. zijn opgevallen dat hij bij zijn gekozen thema een vraagteken plaatste. Waarom dat vraagteken? Is het dan niet vanzelfsprekend voor religieuzen dat de H. Eucharistie de bron en het hoogtepunt van hun leven is? Met deze vraag als uitnodiging tot introspectie begint Alfons dan ook zijn bezinningsmoment. En het zal niet bij deze ene vraag blijven. Hij vraagt zich bij voortduring dingen af en ook wij bevragen onszelf. Ervaren wij de dagelijkse eucharistieviering werkelijk als hoogtepunt van ons leven, als levende ontmoeting met de Heer, die zichzelf aan ons allen geeft, als teken van dienstbaarheid en gelijkwaardigheid, als teken van solidariteit met heel de mensheid? Of is die dagelijkse H. Mis inmiddels misschien wel routine, ja zelfs sleur geworden, waarbij mijn hart nog amper wordt geraakt? Een versleten ritueel, waarbij ik mezelf nog nauwelijks betrokken voel, eigenlijk langs me heen gaat. Jezus maakt, zoals gewoonlijk, van Zijn hart geen moordkuil als Hij zulke mensen huichelaars noemt en de profetie van Jesaja aanhaalt: ‘deze gemeente eert mij met de lippen, maar hun hart is verre van mij’. Dat is het gevaar van routine en sleur. Is ook mijn hart inmiddels vervreemd en verre van verlangen? Verlangen naar echte ontmoeting, bezinning, stilte, dankbaarheid. Eucharistie betekent immers ‘dankzegging’. In de eerste eeuwen van het christendom werd er alleen op de Dag des Heren Eucharistie gevierd. Pas in de middeleeuwen wordt de dagelijkse viering ingevoerd. Is het wel zo vanzelfsprekend dat we 10
dagelijks Eucharistie vieren? Een wekelijkse viering zou het verlangen, het hongeren naar een authentieke ontmoeting met Christus in zijn heilig Sacrament wellicht kunnen aanwakkeren, een kans om weer te leren verlangen, leren uit te zien. Dat zou toch vruchtbaar zijn! Samenkomen als gemeenschap op de Dag des Heren en door het Breken van het Brood Hem als Verrezene aanwezig stellen is immers de fundamentele roeping van iedere christen. Het is een profetisch teken voor de wereld. Pasen van week tot week!
We moeten ons niet laten afleiden door de waan van de dag, maar ons voeden met zaken waar je echt wijzer van wordt. Geluk is niet te vinden in reclameboodschappen of wellness-aanbiedingen. Eucharistie vieren daarentegen is je laten doordringen met alles waarmee het leven van Christus doordrongen was. ‘Eet en drinkt Mij…...’ Niet de Consecratie, maar de Communie is het culminatiepunt van de Eucharistie. Wij zijn het lichaam, of liever, wij mogen het lichaam van Christus worden, wij willen immers zijn zoals Hij. ‘Eet en drinkt Mij’ ‘Ik wil in jullie verdwijnen’ zegt de Heer. Zo kan Zijn leven gaandeweg zichtbaar worden in een gemeenschap, in mijn leven. Zo leeft God in mij, ik behoor mijzelf niet toe. Wij mensen van vlees en bloed moeten worden zoals God, d.w.z.: zelveloos, ten dienste van anderen, vervuld van liefde, zonder een spoor van zelfbetrokkenheid. We moeten het lef hebben lief te hebben. Lief te hebben in Zijn naam, levend vanuit Zijn Geest. 11
De Eucharistie schudt ons wakker en herinnert ons aan onze herkomst én onze bestemming. Zij prikkelt ons heimelijk verlangen te worden zoals God ons bedoeld heeft: zelveloze mensen, vervuld van onvoorwaardelijke liefde, d.w.z. gezuiverde liefde zonder voorwaarden. Maar dat verlangen moet de stilte binnengaan, want dan pas ‘wordt het bevrijd van zijn vervreemding en aangeprate behoeften, neigingen en begeerten, die ons ver van huis brengen’, zei een andere karmeliet Kees Waaijman ooit. Stilte bevrijdt ons van de waan van de dag. Stilte-momenten zijn van wezenlijk belang in de liturgie, want alleen in de stilte kan het Woord indalen en kan het ‘ruminare’, het her-kauwen in alle rust plaatsvinden. We moeten de kracht van meditatie en reflectie niet onderschatten. ‘Het woord is de dochter van de stilte’. Stilte en eerbied tegenover het Geheim van God, de a(A)nder en onszelf. ‘Stilte is de aankweek van gerechtigheid’ zegt een korte zin in de leefregel van de Karmel. In stilte zoekend naar verbondenheid en bezieling. Samenkomen rond de tafel van de Heer. Vieren, dankzeggen, lofzingen, ons gelovig leven inspirerend, voorzien van nieuwe impulsen, zodat Eucharistie werkelijk de Bron en hoogtepunt van ons leven wordt. Tenslotte ging Alfons ons voor in een gezamenlijke Eucharistieviering als afsluiting van deze inspirerende middag………… en alle gesproken woorden daalden in stilte en rust af in een vredig en dankbaar hart.
12
Het jaar van het Godgewijde leven, het jaar van de geit Door Bernardus Peeters ocso Abt O.L.V. van Koningshoeven, Berkel-Enschot
Wellicht kwam het door al die sterke verhalen binnen mijn familie over een oudoom die missionaris was in China, dat ik al vroeg een liefde voor China kreeg. Mijn liefde voor China en de Chinezen is sinds het begin van het jaar van het godgewijde leven alleen nog maar groter geworden. Paus Franciscus met zijn revolutie van tederheid en omhelzing riep 2015 uit tot jaar van het godgewijde leven. Althans dat dacht ik in mijn onschuld. ‘Annus vita consecrata’ in onvervalst Kerklatijn. Maar tijdens een bestuursvergadering van de KNR kwam ik tot de schokkende ontdekking dat Zijne Heiligheid voor een ware Nederlandse spraakverwarring had gezorgd. Was het nu het jaar van het gewijde leven? Of toch godgewijde leven of dan maar gewoon als een salomonsoordeel het jaar van de religieuzen. Ik was echt bezorgd dat God niet alleen uit Jorwerd verdwenen was, maar ook uit de KNR. Tussen haakjes, mijn spellingscontrole in Windows kent ‘godgewijde’ ook niet. Als alternatief krijg je ‘ongewijd’. Nog verder van huis! Nee, geef mij dan maar de Chinezen. Gewoon klaar en helder: het jaar van de rat, het jaar van de kat of het jaar van de hond. Het jaar 2015 is bij de Chinezen het jaar van de geit. De relaties tussen de H. Stoel en de Chinezen zijn inderdaad kennelijk verbeterd want de discussie over de juiste vertaling lijkt inderdaad een beetje op geitengemekker. Van St. Bernardus wordt verteld dat hij meer geleerd heeft van de bomen dan uit de boeken. Ik kan dit beamen maar dan met betrekking tot geiten. Onze buurman heeft een prachtige kudde geiten die grazen op onze abdijgronden. Ik wil niet zo oncomplimenteus zijn als de bruidegom uit het Hooglied, die zijn 13
bruid en haar haartooi vergelijkt met een kudde geiten (Hgl. 4,2), maar het religieuze leven in al zijn vormen is zeker te vergelijken met een kudde geiten. Daar graast rustig een geit; daar zie je een geit herkauwen; daar springt een geit over de omheining etc. Maar als er maar één druppel regen valt dan snellen ze allemaal naar het midden van de wei en gaan dicht tegen elkaar aan staan. Over de vergelijking religieus leven en geiten valt veel te zeggen maar dit terzijde.
Te midden van al de verwarring over de juiste vertaling van vita consecrata, ben ik eens te rade gegaan bij Nederlands grootste trendwatcher: Adjiedj Bakas. Hij deed mijn liefde voor de Chinezen alleen nog maar groter worden. ‘2015 is volgens de Chinezen het Jaar van de Geit, wat staat voor verantwoordelijkheidsbesef, mededogen en creativiteit. En ook al mekkeren geiten, dit is géén jaar voor gemekker, maar voor nadenken en koers bepalen. Die herbezinning is ook nodig want de oude wereld kraakt intussen in haar voegen. Overal wordt de macht van bestaande structuren en monopolies uitgedaagd, omzeild en ondergraven. Als consumenten nemen we in het doe-het-zelf kapitalisme het heft steeds meer in eigen hand. We zijn immers beter geïnformeerd en geëquipeerd dan ooit tevoren. Als burgers 14
zoeken we elkaar steeds meer op , want ‘wij’ is het nieuwe ‘ik’. Connect & collaborate is troef in 2015.’ (vgl www.bakas.nl). Deze trendwatcher stelde mij dus gerust en gaf mij ook de sleutel om te midden van al die spraakverwarring een link (ofwel connect & collaborate) te leggen tussen het jaar van het godgewijde leven en het jaar van de geit. Het jaar van het godgewijde leven is ‘geen jaar voor gemekker, maar voor nadenken en koers bepalen’. Dat is precies de doelstelling van dit jaar van het godgewijde leven. Die koers kan wat betreft mij niet zonder God en daarom, vergeef me mijn gemekker, moest God in de titel van dit jaar. Wat wij mensen in 2015 kennelijk gaan ontdekken had God altijd al gedacht: ‘wij is het nieuwe ik’. Zo is inderdaad onze God. De Eeuwige is van nature degene die ‘connect en collaborate’. Godgewijd leven in de kerk van vandaag: evangelie, profetie en hoop. Toch mooi dat wij, mensen, dat in 2015 als een nieuwe trend mogen gaan ontdekken. Zouden we het dan toch nog gaan begrijpen?
15
Nieuws van de huizen
Algemeen - Per 1 januari is het Broederhuis geen losse communiteit meer, maar onderdeel van het Provincialaat. Het verzorgingstehuis van Sint Annaklooster zal onder de nieuwe naam “Verpleeghuis Eikenburg” verder gaan. Het nieuws over het Broederhuis én het Provincialaat wordt daarom voortaan opgenomen onder het kopje “Eikenburg”. Eikenburg - Het is inmiddels een bekende traditie geworden: vlak voor 5 december bezoekt de bisschop van Mira, beter bekend als Sinterklaas, de broeders uit Nederland en België in de Dommelvallei in Borkel en Schaft. Ria Manders, activiteitenbegeleidster van het Broederhuis, had flink wat voorbereidingen getroffen voor een mooie middag. Er werd gezongen, gelachen, gegeten, geluisterd (naar een heel bijzondere Sinterklaas) en er werd dit jaar zelfs gedicht over Zwarte Piet: In Nederland is er nu veel gezeur, over de Piet en zijn kleur. Voor onze part is zijn kleur nog steeds zwart. In Vlaanderen hebben we die problemen niet, daar hebben we gewoon nog die ouwe zwarte piet. Foto’s br. Jef de Wit op de volgende bladzijde: Onder het genot van een kopje koffie met gebak gezellig bijpraten Ad zorgde voor mooie accordeonmuziek De Sint (uit België) en zijn Pietjes (uit Nederland)
16
17
- Op 18 december was de kapel van Eikenburg druk bezet. ’s Ochtends was er een kerstviering voor de mensen van de Pannenhoef en ’s middags voor het personeel, de vrijwilligers en de Broeders van Liefde Nederland. Na de viering in de kapel met als thema “Een nieuwe kerstmis”, was er een gezellig samenzijn met warme chocomel en banketstaaf in de recreatiezaal.
Gezellig samenzijn na de kerstviering
- Zoals u weet is het beheer van het landgoed Eikenburg overgedragen aan Stichting Trudo. De Broeders van Liefde hadden een eigen website over het landgoed. Deze website, www.eikenburg.nl, is “uit de lucht”. De eigen website van de Broeders van Liefde Nederland, www.broedersvanliefde.com, blijft gewoon bestaan. - Op 29 december overleed Zr. Augusta van Lieshout. Zr. Augusta heeft van 2010 tot 2014 in het Broederhuis op Eikenburg gewoond. Zij was een graag geziene zuster en stond bekend om het neerzetten van prachtige zelfgemaakte bloemstukjes op allerlei plaatsen in het Broederhuis. Dat zij moge rusten in vrede. 18
-
Br. Godfried Bekeart en br. George Tirkey brachten begin februari een bezoek aan Eikenburg en gaven daar een presentatie over het werk van de Broeders van Liefde in India. Treffend waren de woorden van Br. Godfried: “Arme mensen zullen er altijd zijn, maar wij zijn er nú…dus moeten we nu ook iets doen!”. Uit de foto’s bleek vooral het contrast tussen arm en rijk. Bij de verkoop van vis, gaat de kop naar de armen, de rest naar de rijken. Dat zegt genoeg. Tijdens de diapresentatie passeerden er ook foto’s van br. Joachim, in de tijd dat hij nog in India woonde.
Br. Joachim
Br. Joachim verblijft nu, samen met br. Chris Doorakkers en br. Jan van Dijk in het Broederhuis op Eikenburg. 19
Roermond
-
Iedereen die dit klooster kent, zal zich afvragen wat twee kamelen te zoeken hebben bij de Broeders van Liefde in Roermond. Zij waren te gast bij de kerstmarkt, georganiseerd door het Huis van Welzijn! Op zaterdag 20 december was er vanalles te beleven bij br. Martin en br. Toon.
Kerstzang in de kapel in Roermond
20
Er waren diverse kraampjes met kerstspulletjes, de schaapsherder was er met zijn schapen, kinderen konden een ritje op een pony maken, Math Hansen (aangesloten lid) vertelde in zijn praktijkruimte over het waterbed en er kon naar muziek geluisterd worden: in de huiskamer van het Huis van Welzijn werd accordeonmuziek gespeeld en er was een klankschaalsessie. Maar het mooiste was toch de kerstzang in de kapel van de broeders, die voor deze gelegenheid extra mooi was gemaakt (zie foto). - Br. Martin zit in deze dagen wat vaker alleen in Roermond dan hij gewend was omdat br. Toon elke dag naar het ziekenhuis moet voor chemobehandelingen en bestralingen. We wensen br. Toon veel sterkte! - Een aantal organisaties heeft het plan opgevat om in samenwerking met de Broeders van Liefde een belevingsbos te creëren achter het klooster van de Broeders aan de Heinsbergerweg. In dit St. Jozefbos moet ruimte zijn voor onder meer meditatie, revalidatie, educatie en sport. Etten-Leur - Br. Tarcisius is tóch op de tv geweest bij de uitzending van de Reünie over het internaat Edward Poppe. Het was een mooie, ontroerende en positieve uitzending. Zeker het kijken waard!
Een hartverwarmend weerzien
21
Na de uitzending is er op 17 januari nog een reünie geweest in het gebouw van het internaat waar veel oud-leerlingen bij aanwezig waren. Natuurlijk was ook Br. Tarcisius daarbij. Hij kijkt terug op mooie ontmoetingen tot in de late uurtjes. - De Broeders uit Etten-Leur hebben vanaf januari hun kapel als stilteruimte “Den Oversteek” opengesteld voor iedereen die even een moment van rust wil pakken een kaarsje aan wil maken een intentie op wil schrijven een verlangen of zorg bij God neer wil leggen zomaar even stil wil zijn. Het voldoet duidelijk aan een behoefte, want er zijn al heel wat kaarsjes aangemaakt.
De stilteruimte
Historie - In de krant “Peel en Maas” van 19 februari j.l. werd door Sjeng Ewalds aandacht besteed aan broeder Joannetus van der Putten, geboren op 2 februari 1904 in Venray. Br. Joannetus werd in 1922 geprofest bij de Broeders van Liefde en vertrok later naar Indië om er als leraar op Java te gaan werken. In een 22
brief uit 1940 die hij naar huis stuurt, staat dat hij in Porworejo op Midden Java woont en werkt op een school van de Broeders van Liefde, die nu nog bestaat. In 1942 had hij zich in Tegal als plaatselijk helper bij het Rode Kruis aangesloten. Begin 1942 werd Java bij Rembang aan de noordkust aangevallen door de Japanners. Het koloniale leger moest zich terugtrekken naar het zuiden en de commandant eiste dat alle Rode Kruis vrijwilligers mee zouden gaan, waaronder br. Joannetus. Na enige tussenstations kwamen ze in de kazerne van Tjilatjap terecht. Hier werden ze door de Japanners krijgsgevangen gemaakt. Br. Joannetus had last van zijn gezondheid en kreeg regelmatig astma-aanvallen. Op 30 maart 1942 overleed hij en werd hij begraven op het kerkhof van Tjilatjap. Na de oorlog is hij herbegraven in Purworejo. In Venray is een oorlogsmonument, maar hierop wordt br. van der Putten niet vermeld.
Foto genomen door br. Veron tijdens zijn bezoek in 2014 aan het kerkhof van Purworejo. Br. Joannetus ☆2-2-1904 † 30-3-1942
23
Solidariteit met het Zuiden
Fondsenwerver In februari is Maarten de Gouw, een “oude bekende” van Fracarita, het team van Fracarita Netherlands, bestaande uit br. Veron, br. Piet, Hélène en Hermien, komen versterken. Maarten, zal zich net als in 2013, vooral bezig gaan houden met fondsenwerving. Wij wensen Maarten hierbij veel succes toe. Actie Wonosobo Het gaat goed met onze actie voor Wonosobo. Met alle kleine en grote giften die wij in 2014 mochten ontvangen, stond de thermometer eind 2014 op € 28.775,-. In de eerste maanden van 2015 werd dat meer dan verdubbeld en kwamen we boven de € 60.000,- uit.
Eén van de 120 leerlingen…
We sparen nog tot juni door voor een droge leer- en slaapomgeving voor de 120 leerlingen van het doveninstituut in Wonosobo. Doet u mee? 24
Fracarita op Facebook Heeft u al gezien dat Fracarita Netherlands, net als Fracarita Belgium, nu ook op Facebook terug te vinden is? Volg onze ontwikkelingen online door ons te liken. We zitten al op meer dan 50 likes Gereedschappen Congo In 2014 werd een aanvraag van Fracarita bij Gered Gereedschap goedgekeurd. Het gaat om gereedschappen voor de beroepsschool van de Broeders van Liefde in Kifulo, Congo. Deze gereedschappen staan nu in Gouda klaar voor verzending naar Afrika. Om u een indruk te geven: het gaat om 5,5 m³ met een totaal gewicht van 2000 kg! Zo worden binnenkort 60 leerlingen in de schrijnwerkerij, elektriciteit en bouw weer voorzien van de gereedschappen om hun opleiding succesvol te kunnen afronden. Een leuk weetje: de beste afgestudeerde leerlingen worden leerkrachten op de school. De andere gaan op de lokale arbeidsmarkt in bestaande ateliers werken of ze richten hun eigen ateliers op.
25
Kaarten voor “Het goede doel” Kaartclub "Het Goede Doel" uit Best is al jaren een trouwe donateur. Op 2 maart heeft br. Veron de jaarlijkse envelop in ontvangst mogen nemen. Daarna kreeg hij een lesje "Rikken" bij een kop koffie. Fracarita Netherlands dankt de deelnemers aan deze kaartmiddag voor hun bijdrage aan het project in Wonosobo.
Kloostertocht Eind maart lopen er in de buurt van Nijmegen 12 pelgrims van klooster naar klooster. Hermien Staals, medewerkster van Fracarita, loopt ook mee. Zij loopt echter niet alleen als pelgrim, maar ook voor de kinderen van het doveninstituut in Wonosobo. Wilt u haar sponsoren? … maak dan uw gift over naar de rekening van Fracarita Netherlands NL 77 RABO 0108 6723 28 o.v.v. “Pelgrimstocht Wonosobo”. Alvast een oprecht dank u wel! 26
Tot slot
Aanbevolen: Marie Heurtin Onderwijs aan dove kinderen is de Broeders van Liefde niet vreemd. Eind 19e eeuw gingen de nonnen van het instituut Larnay, een klooster nabij Poitiers in Frankrijk, nog een stapje verder: ze vingen een doof én blind meisje op. Als Marie-Heurtin (14 jaar) door haar vader naar het doveninstituut wordt gebracht, is ze totaal onhandelbaar. Ze gedraagt zich als een wild en bang dier. De hoop wordt al snel opgegeven voor dit meisje. Maar zuster Marguerite voelt zich geroepen om Marie te helpen. Stapje voor stapje probeert de non een manier te vinden om te communiceren met het meisje. Dit waargebeurde verhaal is prachtig verfilmd in “Marie Heurtin”: een teder verhaal over vriendschap en volharding. Absoluut het kijken waard.
Marie Heurtin en zuster Marguerite
27
De redactie van Kort Nieuws bestaat uit: Br. Veron Raes, Provinciale Overste, eindredactie Br. Frans van de Sande Arie Trum Hermien Staals
Kort Nieuws is een periodieke uitgave van de Broeders van Liefde in Nederland. De redactie is te bereiken via: Kort Nieuws, Broeders van Liefde Aalsterweg 289, 5644 RE EINDHOVEN Tel.: 040-2141600 Mail:
[email protected] Het blad is ook te lezen op internet: www.broedersvanliefde.com 28