Inhoud DOELSTELLING ........................................................................................................... 2 PREVENTIE ................................................................................................................. 2 SIGNALEREN ............................................................................................................... 3 DIAGNOSTICEREN ....................................................................................................... 4 DIAGNOSTISCHE TOETSEN GROEPEN 2 T/M 8 .............................................................................................. 4
VERDERE WERKWIJZE ................................................................................................ 4 INTERNE BEGELEIDING (IB) ........................................................................................ 5 REMEDIAL TEACHING (RT) ......................................................................................... 5 EXTERNE REMEDIAL TEACHER .......................................................................................................................... 6
EINDE SCHOOLJAAR ................................................................................................... 6 DE ORGANISATIE VOOR HET SCHOOLJAAR 2013-2014............................................ 6 KLEIN ONDERSTEUNINGTEAM, ONDERSTEUNINGTEAM & ONDERSTEUNINGOVERLEG ........................................................................................ 7 PLANNING VOOR 2013/2014 ..................................................................................... 8 BIJLAGEN ................................................................................................................... 9
1
Vastgesteld september 2013
DOELSTELLING Op KBS De Rietgors willen wij voorzien in de onderwijsbehoefte van de individuele leerling. Wij zien het als onze opdracht voor iedereen passend onderwijs te verzorgen. . In dit kader zijn preventie, signaleren en diagnosticeren van groot belang. Belangrijke elementen in de uitwerking van de ondersteuning: leeropbrengsten bepalen verzamelen van relevante informatie signaleren van onderwijsbehoeften van alle leerlingen in relatie tot de doelen Differentiatie en doelomschrijving door bijv: o Clusteren naar instructie behoefte o clusteren naar leeftijd behoefte o clusteren naar pedagogische behoefte Specifieke leerprinciepes toepassen naar onderwijsbehoeften Opstellen leerplan met activerende werkvormen tbv: o Optimale leereffecten o benutting motivatie o vergroting zelfvertrouwen klassenmanagment (Structureel Coöperatief Leren). PREVENTIE Informatie gesprek Wanneer ouders hun kind willen aanmelden op De Rietgors, wordt met hen een informatie gesprek gehouden door de directie. In dit gesprek wordt de school bezichtigd en wordt uitgelegd waar de school voor staat en hoe zij werkt. Het kind wordt door de school altijd uitgenodigd om bij dit informatiegesprek aanwezig te zijn. Wanneer ouders besluiten om hun kind aan te melden op de Rietgors volgt kort voor de eerste schooldag van de leerling het Intake gesprek Intake-gesprek Voor het kind op De Rietgors start, wordt in een intake-gesprek door de des betreffende leerkracht met de ouders ingegaan op de ontwikkeling van het kind. Het kind is bij dit gesprek aanwezig. De volgende onderwerpen komen aan bod: fysieke ontwikkeling, sociaal-emotionele ontwikkeling, taalontwikkeling, interesses, enz. Het intake-formulier wordt ondertekend door de ouders. Ook wanneer een kind tussentijds vanaf een andere basisschool op De Rietgors wordt aangemeld vindt er vooraf een gesprek plaats met de ouders. Tevens vragen wij altijd informatie op bij de vorige school/ instelling voordat tot aanname wordt overgegaan, zodat een doorgaande lijn gewaarborgd kan worden. Schoolklimaat Het voorkomen van problemen bij kinderen is uitermate belangrijk. Hiertoe dient een goed schoolklimaat te bestaan met een optimale communicatie over en weer tussen leraren onderling en leraren en leerlingen.
2 Versie 01-09-2013
Vastgesteld september 2013
Vanuit een meerjarenplanning wordt in het kader van de schoolontwikkeling een vak (onderdeel) bekeken en de werkwijzen voor dat onderdeel geëvalueerd. Dit kan leiden tot herziening van een werkwijze, het aanpassen of zelf maken van ondersteunend leermateriaal, maar ook het kiezen van een andere methode. De meerjarenplanning is opgenomen in het schoolplan. Specifieke aandachtspunten worden meegenomen in het nascholingsbeleid, bijv: dyslexie, hoogbegaafdheid, enz. Zowel de intern begeleider als de locatiedirecteur geven ondersteuning door klassenbezoeken. Ook externen (systeembegeleider , collegiale consultant SBO De Wissel) kunnen hiervoor ingezet worden. Binnen het nieuwe samenwerkingsverband kan ook nog een beroep gedaan worden op deskundige ondersteuning. Door het voeren van een goede registratie in het Leerling Volg Systeem van het Schooladministratie programma kunnen leraren steeds terug zien op de historie van iedere leerling (zie bijlage “Dossiervorming”). Er wordt met het schooladministratie programma Dotcom-school gewerkt en gebruiken het LVS van Cito voor de registratie en analyse van Cito-toetsen. Voor de ouders is een speciale folder gemaakt waarin de ondersteuningstructuur van de school verduidelijkt wordt (zie bijlage folder “ondersteuning voor leerlingen op De Rietgors”).
Signaleren Signalering geschiedt zowel structureel/ systematisch als incidenteel (spontaan).
De peuterleidster houdt de ontwikkeling van het kind in de gaten en registreert deze in het leerlingvolgsysteem”KIJK”. Hierdoor wordt inzicht verkregen in de persoonlijke ontwikkeling van de leerling in de verschillende ontwikkelingsgebieden van peuter tot kleuter. De bevindingen bespreekt zij vier keer per jaar met de intern begeleider van De Rietgors tijdens de groeps-/leerlingbespreking en in specifieke gevallen in het peuterzorgteam. In de groepen 1 en 2 wordt ook het leerling volgsysteem “Kijk” gebruikt. Hierdoor blijft de ononderbroken ontwikkelingen/ leerlijn gewaarborgd. Groep 1: Zijn er vanuit de observatie twijfels bij het ontwikkelingsproces van de jongste kleuters, dan wordt bij deze kinderen gebruik gemaakt van de Cito-toetsen: rekenen en taal. Deze zijn specifiek voor het jonge kind. Mocht dit onvoldoende duidelijkheid bieden wordt er van het Grossvormenbord gebruik gemaakt. Groep 2 t/m 8: zie toetskalender Incidenteel bij keuze vervolgopleiding (uitstroom): psychologisch onderzoek. Tevens worden de methodegebonden toetsen afgenomen om te staven of behandelde stof beklijft. De resultaten worden verwerkt in het Leerlingvolgsysteem. (zie bijlage “Dossiervorming”) M.b.t. de sociale ontwikkeling en vaardigheden gebruiken wij het sociogram (zie toetskalender) en registreren we in het LVS middels de ABC-lijst de individueleen groepsontwikkeling. De resultaten worden tijdens de groeps-, leerlingbespreking.
Alle signalen die tijdens de groeps- en leerlingbesprekingen worden besproken worden op het pedagogisch-didactisch overzicht genoteerd.
3 Versie 01-09-2013
Vastgesteld september 2013
Diagnosticeren Zie bijgevoegd Protocol “Ondersteuning voor de leerlingen” (bijlage). DIAGNOSTISCHE TOETSEN GROEPEN 2 T/M 8 Toetsen groep 2
Taal Cito Rekenen Cito Motorische toets Herfstsignalering (groep 3) Rekenen en wiskunde Cito Spelling Cito Lezen DMT Cito AVI Cito woordenschat Begrijpend lezen Cito Methodegebonden toetsen Cito entreetoets groep 7 Drempelonderzoek groep 8 Cito eindtoets groep 8
Toetsen groep 3 t/m 8
VERDERE WERKWIJZE Leerlingvolgsysteem: KIJK (voorschool t/m gr 2) De signaleringslijsten worden minimaal 2x per jaar ingevuld en zijn uitgangspunt voor de groeps- en leerlingbespreking LVS CITO (gr 2 t/m 8) Alle resultaten van cito toetsen worden hierin verwerkt en geanalyseerd. Deze analyse is een van de uitgangspunten voor het maken van het groepsplan. (zie protocol ondersteuning voor leerlingen) DotCom school: (Voorschool t/m gr8) Registratie van: methode gebonden toetsen, AVI-toetsen, cito toetsen, ABC-lijst, pedagogisch/ didactisch overzicht, groeps- handelingsplannen, rapportage gesprekken, voortgangsgesprekken. Analyse van ontwikkelingslijnen en leerrendementen zowel schoolbreed als individueel. Maken van Ontwikkelings Perspectief (zie protocol ondersteuning voor leerlingen)
4 Versie 01-09-2013
Vastgesteld september 2013
Interne Begeleiding (IB) De IBer coördineert en organiseert de ondersteuning aan de hand van een intern begeleidingssysteem: - onderzoeksmateriaal, pedagogisch en didactisch. - orthotheek. - leerlingvolgsysteem. - leerling/ groepsbespreking. - Protocol ondersteuning voor leerlingen. - ondersteuningoverleg met directie. - klein ondersteuningteam - ondersteuningteam - peuterzorgteam - opstellen van OPP Ondersteunen / coachen van de leerkracht en de RT . Coördineren van aanvragen van : - hulp van externe instanties. - onderzoeken - aanmelding P C L - aanmelding C V I Coördineren van contacten met: - externe instanties. - ambulante begeleiding De IBer participeert in een netwerk met collegiale-coördinatoren en de collegiale consultanten van SBO de Wissel. Doel van dit overleg is het uitwisselen van ervaringen, het bespreken van problemen met leerlingen, het afstemmen van procedures, het zoeken naar gezamenlijke scholing etc. REMEDIAL TEACHING (RT) De RTer begeleidt kinderen met een specifieke leervraag. Dit ahv protocol ondersteuning voor leerlingen en in overleg met IB. RT: individuele begeleiding , de RT maakt het handelingsplan in overleg met leerkracht en IB en informeert de ouders en de leerkracht daarover. Tijdens 10 minuten gesprekken geeft de RT er informatie over de vorderingen. Begeleiding: hulp die geboden wordt aan een groepje leerlingen. Dit in overleg met de leerkracht en IB. De leerkracht maakt het groepsplan en de begeleiding wordt daarin als interventie vermeld. De leerkracht informeert de ouders en houdt ze op de hoogte van de vorderingen. RTer participeert in het ondersteuningteam. RTer is aanwezig bij besprekingen van bv ambulante begeleiding of eindgesprekken onderzoeken.
5 Versie 01-09-2013
Vastgesteld september 2013
EXTERNE REMEDIAL TEACHER Het streven is om de kinderen zo veel mogelijk binnen de schoolorganisatie te helpen. Wanneer dit niet mogelijk is wordt ouders geadviseerd om zelf remedial teaching in te schakelen. Voor het inzetten van externe remedial teachers geldt de afspraak dat dit in principe buiten schooltijd moet gebeuren. Om kinderen snel te kunnen helpen kan het zijn dat in afwachting van een te plannen tijdstip buiten de schooluren, een kind tijdelijk onder schooltijd geholpen mag worden. Dit in overleg met de locatiedirecteur. Buitenschoolse remedial teaching vindt niet op de school plaats. EINDE SCHOOLJAAR De groepsleraar zorgt ervoor dat alle gegevens één week voor de laatste schooldag in het LVS is verwerkt zijn.(Zie Dossiervorming Rietgors). Samen met de leerkracht van het volgend schooljaar wordt een overdrachtsgesprek gepland vóór aanvang van het nieuwe schooljaar. De Leerkracht van het volgend schooljaar is zelf verantwoordelijk voor het verkrijgen van de gegevens over het afgelopen schooljaar. Groepsplannen/ handelingswijze worden geëvalueerd en geanalyseerd. Conclusies vinden hun plaats in het nieuwe groepsplan. DE ORGANISATIE VOOR HET SCHOOLJAAR 2013-2014 Voor de ondersteuning op de Rietgors is geen vast bedrag gereserveerd. € 3.530,00 is beschikbaar uit het personele deel van de vergoeding van CFI in 2013. Voor geïndiceerde leerlingen is in 2013 € 4.100,00 beschikbaar. De taak van de IBer en de RTer is dusdanig belangrijk, dat er voor gekozen is om deze formatie structureel vanuit de reguliere basisformatie (waarin de ondersteuninggelden zijn opgenomen) vast te leggen. De werkzaamheden van de IB-er en de RT-er zijn hierdoor afhankelijk van het zorgbudget en eventuele CFI gelden. Voor geïndiceerde leerlingen is en handelingsplan opgesteld, in overleg met betrokken ouders. Extra overleg i.v.m. de aanwezigheid van deze leerlingen is onderdeel van de totale formatie. Om de groepsleerkracht in staat te stellen aan de eisen van passend onderwijs te voldoen, worden de groepen zo klein mogelijk gemaakt. Hiervoor wordt een gedeelte van de ondersteuningsformatie gebruikt. De geïndiceerde leerlingen krijgen daarnaast ondersteuning van de ambulante begeleiding. Er worden ook uren ingezet om de leerkracht in de gelegenheid te stellen de groeps en leerlingbespreking te houden (4 x per jaar). 4 keer per jaar is er Klein Ondersteuningteam van 1,5 uur per keer. 4 Keer per jaar is er Ondersteuningteam van 3 uur per keer.
6 Versie 01-09-2013
Vastgesteld september 2013
Klein Ondersteuningteam, Ondersteuningteam & Ondersteuningoverleg Klein Ondersteuningteam: Hierin overlegt de IBer met externe deskundigen (van het OOC). Ondersteuningteam: Hierin wordt de specifieke ontwikkeling van zorgleerlingen besproken. Het zorgteam bestaat uit de groepsleerkracht, de RTer en IBer, het OOC en de CCer en de locatie- of clusterdirecteur. Zorgoverleg: Minstens één keer per maand is er ondersteuningoverleg tussen IBer en de Locatiedirecteur. Hierin brengt de IBer de schoolleiding op de hoogte van de actuele stand van zaken met betrekking tot de ondersteuning, de school ontwikkeling en schoolbrede toetsresultaten. Besproken wordt: welke leerlingen hebben ernstige problemen en wat is er tot nu toe gedaan (zie “protocol Ondersteuning voor leerlingen”); welke stappen gaan we nu ondernemen (inzet OOC-medewerker, bespreking in ondersteuningteambijeenkomst, enz.); ook wordt bekeken in hoeverre door consultatie en/of coaching de betrokken groepsleraar geholpen kan worden (bijv: in het geval van handelingsverlegenheid). Vier van deze vaste overlegmomenten worden gebruikt om de rendementen te bespreken. In dit overleg wordt besproken en bepaald of de rendementen aanleiding geven tot het opstellen van een verbetertraject. Deze vier momenten worden vooraf gepland en staan op het rooster “Leerlingbespreking” aangegeven onder het kopje Ondersteuningoverleg DT/IB Als eindverantwoordelijke voor de ondersteuning wordt de clusterdirecteur geïnformeerd over de voortgang. Zeker als er sprake is van verwijzing naar de PCL, het verzoek voor extra ondersteuningteambijeenkomsten of het beroep doen op een van de deskundige uit de ondersteuningsgroep. De IBer participeert in een netwerk met collega-coördinatoren en de collegiale consultanten van SBO De Wissel. Dit overleg staat o.l.v. een clusterdirecteur. Doel van dit overleg is het uitwisselen van ervaringen, het bespreken van problemen met leerlingen (bekijken van b.v. bao-bao-mogelijkheid), het afstemmen van procedures, het zoeken naar gezamenlijke scholing enz. De school maakt gebruik van de diensten van: Het OOC (Onderwijs Onderzoek centrum) van Delta-onderwijs, School Maatschappelijk werk, Sova trainers binnen Delta Onderwijs (SBO De Wissel) Particuliere deskundigen of instanties indien noodzakelijk of gewenst. Deze instanties voeren in overleg met de IBer of de locatiedirecteur de overeengekomen werkzaamheden uit. Dit kan betekenen: consultatieve ondersteuning, klassenbezoeken, het uitgebreid onderzoeken van een aangemelde leerling enz.
7 Versie 01-09-2013
Vastgesteld september 2013
Planning voor 2013/2014
Scholings- en Implementatie traject Meervoudige Intelligentie. Scholing Hoogbegaafdheid Implementatie citotoets woordenschat Registratie en evaluatie sociaal-emotionele ontwikkeling dmv KIJK! & ABC Implementatie groepsplannen ter bevordering van het handelingsgericht werken. Implementeren/ aanpassen OPP Afstemming onderwijs op behoefte van de leerling populatie
8 Versie 01-09-2013
Vastgesteld september 2013
BIJLAGEN
Dossiervorming Folder “Leerlingenondersteuning op De Rietgors” Toetskalender Pestprotocol Protocol “Hoogbegaafdheid” Protocol “Ondersteuning voor de leerlingen” (incl Stappenplan) Protocol “Leesproblemen en dyslexie”
Voor de werkwijze hanteren wij het “Pestprotocol” (zie bijlage). Verder hanteren wij het Protocol “Hoogbegaafdheid” (zie bijlage).
9 Versie 01-09-2013