M
MEDITATIE
De jonge Jezus Kerstfeest is het feest dat God in het vlees kwam, dat God in dit kind van Maria was als wij en toch volkomen anders. We lezen daarover in de verschillende evangeliën. Het is opvallend dat we eigenlijk niets lezen over Jezus als kind en als jongere. Fantasie… In apocriefe evangeliën (waar bijvoorbeeld Dan Brown zijn Da Vinci Code heeft gebaseerd) lezen we meer. De christelijke kerk heeft deze echter niet in haar Bijbel opgenomen. Blijkbaar waren ze te fantastisch. We lezen dat Jezus in de kribbe al wonderen heeft gedaan. In het Evangelie van Thomas staat dat de 5-jarige Jezus bij een beekje speelde. Hij maakte van klei twaalf vogeltjes. Nu was het sabbat en vader Jozef riep Jezus tot de orde. De kleine Jezus klapte in zijn handen en ineens vlogen de twaalf vogeltjes weg. Ook is er de legende dat Jozef Jezus naar de synagoge stuurde om in de Torah onderwezen te worden. Hij was snel weer terug, want de leraren konden Hem niets leren. Zelfs het kind Jezus steekt al ver boven alle mensen uit. Hij kan alles en weet alles. De Bijbel We weten dat Jozef in Nazaret de vaderrol op zich nam. En dat Jezus op de achtste dag werd besneden, net als iedere Israëlitische jongen. Op twaalfjarige leeftijd ging Hij mee op de jaarlijkse pelgrimstocht naar Jeruzalem. Uit Marcus 6, dat de namen van vier broers van Jezus noemt en zegt dat hij zussen had, kunnen we afleiden dat Jezus opgroeide in een vrij groot gezin. Ook is duidelijk dat Jezus zijn vader in het bedrijf geholpen heeft. Hij was timmerman (Mc. 6:3). Uit datzelfde vers kun je doordat Jezus de zoon van Maria wordt genoemd, afleiden dat Jozef toen al overleden was. Maar dat laatste is een logische conclusie, geen bewijsbaar feit. Uitkijken dus! Jezus twaalf jaar oud in Jeruzalem Jezus gaat met zijn ouders naar Jeruzalem. Sommige commentaren zeggen dat Hij verplicht was te gaan om zoon der wet te worden. Dat klopt niet. Een joodse jongen werd bar mitswa als hij dertien werd.
Dan is hij zelfstandig en moet zich uit zichzelf aan de wet houden. Jezus was dus nog geen ‘zoon van de wet’. Na het feest blijft Hij in Jeruzalem rondhangen. Zo komt Hij in de tempel en stelt aan de leraren allerlei vragen. Dat was de gebruikelijke manier van leren: de leerling stelt de leraar vragen en omgekeerd. Niets bijzonders dus. De omstanders zijn verbaasd over Jezus’ inzicht en antwoorden. In de apocriefe evangeliën staat ten onrechte dat Jezus hier al als leraar optreedt. Het is ook geen irritante eigenwijsheid. Door zijn kinderlijke vragen en antwoorden heen valt het de mensen op hoeveel deze jongen al begrijpt van het Joodse geloof. Blijkbaar zag Jezus op jonge leeftijd al scherp wat God voor zijn volk betekende door zijn daden en de wet. De verbazing van Maria Dezelfde verbondenheid zien we in het antwoord van Jezus op de verbazing (een verwijt is het niet echt) van zijn moeder. Hij zegt: ‘Waarom hebt u naar mij gezocht? Wist u niet dat ik in het huis van mijn Vader moest zijn?’ (Lc. 2:49). Hij zegt bijzonder diepe en wijze dingen. Maria noemt Jozef de vader van Jezus. Jezus noemt God zijn Vader. Blijkbaar is Hij zich er al van bewust dat Hij een Vader-Zoon relatie heeft met de HEER. In vers 49 staat in de griekse tekst een onvolledige uitdrukking, letterlijk in de … van mijn Vader. Vroegere vertalingen en nu de Nieuwe Bijbelvertaling zeggen: in het huis van mijn Vader. De NBG51 spreekt over ‘de dingen van mijn Vader’. Dan slaat het op het gesprek met de leraren over de wet en de rest van het Oude Testament. Jezus leeft in het geloven. Want als derde zegt Hij dat Hij in de tempel moet zijn of met die dingen bezig moet zijn. Het is een goddelijk moeten. We moeten niet doen of Jezus zijn hele levensloop al kent. Het Messias-zijn, het lijden en het kruis zijn nog buiten beeld. Jezus was 100% God en 100% mens, tegelijk. Maar Jezus beseft nu al dat Hij in dienst staat van zijn Vader. Het is nog onrijp, want Jezus gaat met zijn ouders mee en was hun gehoorzaam, zo lezen we. Het is onderdeel van zijn opvoeding, van zijn leren geloven, van zijn opvoeding. Maar de glans van Gods plan straalt erin door: Jezus groeit verder op en neemt in wijsheid toe. Zo komt Hij meer en meer in de gunst bij God en mensen. ds. D. Westerneng (dankbaar gebruik makend van woorden van mijn leermeester prof. dr. K. Runia)
2
K
UIT DE KERKENRAAD
RENOVATIE MAARTENSKERK ’s - GRAVENPOLDER Zoals u allen hebt kunnen constateren, zijn onlangs een groot gedeelte van de steigers rond de kerk weer afgebroken. De planning was om omstreeks eind november met een groot gedeelte van de renovatie klaar te zijn. Dit betrof dan hoofdzakelijk de kerktoren, eigendom van de gemeente Borsele en daarvan zijn de kosten volledig door de gemeente betaald. Van het kerkgebouw betrof het hoofdzakelijk de “buitenschil” van het gebouw, dus leien op het dak, houten bakgoten met zinken bekleding, steunberen en buitenmuur met inboeten van nieuwe stenen en voegwerk. Binnen in de kerk zijn weinig activiteiten uitgevoerd (o.a. toiletten en stucwerk achterin), omdat hiervoor weinig geld beschikbaar was, in verband met de hoogte van de subsidie. Binnen de opgestelde begroting hebben we de renovatie grotendeels uit kunnen voeren binnen het budget. Het project is in goede samenwerking met gemeente Borsele, RDH, Bouwgroep Peters en ons uitgevoerd. Gelukkig hebben we van de omwonenden en de kerkgangers geen negatieve geluiden opgevangen van overlast of anderszins. De mogelijkheid bestond, dat de zondagse kerkdienst op een andere locatie (dus de Ontmoeting) moest plaatsvinden. We hadden ons hierop ook voorbereid met het investeren in de technische apparatuur om ook thuis te kunnen meeluisteren. Ook was er vanuit andere groepen gevraagd naar een werkende ringleiding. Doordat de werkzaamheden in/aan de kerk allemaal voorspoedig verliepen hebben we geen gebruik hoeven maken van de Ontmoeting. Toch heeft het college van kerkrentmeesters de kerkenraad gevraagd om een keer “proef te draaien” met een dienst in de Ontmoeting, om te kijken of alles naar tevredenheid werkt. Dit is ook gevraagd met het oog op eventuele toekomstig te houden diensten op deze locatie. Zoals u weet, draait de verwarming van de Maartenskerk op een oude met olie gestookte cv-ketel. De warmte gaat voor een groot gedeelte verloren naar de nok van de kerk en de CV gebruikt daardoor mede vele liters huisbrandolie om de kerk, vooral in de winter, te verwarmen. Uit kosten overwegingen lijkt het dan misschien ook wel 3
wenselijk om ’s-zomers in de Maartenskerk te kerken en ’s-winters in de Ontmoeting……. DANKDAGCOLLECTE Als u dit leest, heeft u mogelijk al een acceptgirokaart voor de dankdag collecte met begeleidende brief in de bus gehad. We hopen dat u allen hier ook weer gebruik van maakt en we binnenkort kunnen aangeven, wat de opbrengst hiervan is. Door enkele gemeenteleden wordt hier uitdrukkelijk naar gevraagd. Omdat we echter soms pas in januari nog steeds bedragen binnen krijgen, kunnen we dit nooit precies opgeven, dan zoveel later en dan is het vaak voor velen al weer bijna vergeten. Met uw medewerking kunnen we dit veel eerder kenbaar maken. We hebben voor 2015 een totaal bedrag begroot van € 5.000,-. We hebben dat hard nodig !! Berry Kooiker, namens College van Kerkrentmeesters
G
UIT DE GEMEENTE
Bij de kerkdiensten Op oudjaarsavond de laatste dienst van 2015 met heel de gemeente in ’s-Gravenpolder. Ik heb nog geen tekst uitgekozen, dus die is nog even een verrassing. Zondag 3 januari beginnen we het nieuwe jaar in ’s-Gravenpolder, waar we met elkaar nadenken over de wijzen uit het Oosten. In de NBV heten ze nu magiërs (Matteüs 2:1-12). Na de dienst is er koffie, thee en fris in ‘De Ontmoeting’ en kunnen we elkaar en gezegend 2016 wensen. Op 10 januari vieren we in Baarland het heilig Avondmaal. De kinderen horen die dag over Johannes en de doop van Jezus (Mat. 3:1-4 en 13-17). Bij deze epifaniëntekst (over de verschijning van Jezus) sluit ik in de verkondiging aan. Op 17 januari is er Avondmaalsviering in ’s-Gravenpolder (aan tafel). Dan hoop ik over hetzelfde bijbelgedeelte te preken. Aan de kinderen wordt verteld over de bruiloft in Kana (Joh. 2:1-11). 4
De zondagen 24 en 31 januari zijn voor mij vrije zondagen na een drukke tijd rond Kerst en in de eerste helft van januari. Op zondag 24 januari zal fam. De Keijzer te gast zijn en na de dienst iets vertellen over hun werk in Zuid-Amerika. Er is dan een extra gelegenheid om samen koffie te drinken. Zieken Diverse gemeenteleden hebben afgelopen maand in het ziekenhuis gelegen. Zoals vorige keer al geschreven werd mw. A.W. van Damme-Sandee (Papegaaistraat 1, Hoedekenskerke) aan haar heup geopereerd. Het gaat goed met haar, hoewel de revalidatie altijd langer duurt dan je zelf graag wil. Dhr. A. Pannekoek (Ter Valcke, kamer 003) heeft ook een paar dagen in het ARDZ verbleven voor behandeling. Inmiddels is hij weer teruggekeerd; zijn krachten nemen af. Mw. C. Onderdijk-Bijnagte (Provincialeweg 3, ’s-Gravenpolder) brak bij een val haar voet. Ze wordt nu in het ziekenhuis verzorgd, totdat er elders een plek voor haar is of ze weer naar huis kan. Welke van de twee mogelijkheden het gaat worden, is nog niet duidelijk. Dhr. G. Steenaard (Magnoliastraat 102) lag enkele dagen in Goes voor onderzoek, maar is gelukkig weer thuisgekomen. Daar kan hij in zijn vertrouwd4e omgeving weer de draad oppakken. Blij zijn we ook met mw. T. Blom-Joosse (Magnoliastraat 174), die ontslagen werd uit Emergis. Ze is nu weer thuis en voelt zich steeds beter, hoewel de gevolgen van een spannend en emotioneel jaar natuurlijk niet zomaar verdwenen zijn. Mw. T. Snoep-Janse (Langeweg 46) heeft in het ziekenhuis verbleven, maar is ook weer thuis. Dhr. K. Vriend (Kastanjestraat 15) heeft in het ziekenhuis gelegen om te zorgen dat hij nog beter verzorgd kan worden. Mw. J. Datema-Kleinjan (Van Hoekenstraat 14) heeft nu een appartement in St Maarten in de Groe te Goes. Ze kijkt uit over de straat en probeert er in haar nieuwe omgeving iets van te maken. Mw. P. de Wilde-Harinck (Magnoliastraat 166) is nog in Randhof om te herstellen. Verder zijn er nog wat gemeenteleden die gezondheidsproblemen hebben, maar dat voorlopig in stilte dragen. Dat mag natuurlijk ook; en als we het weten, proberen we vanuit de kerk met hen mee te leven.
5
Geboren Geboren uit liefde, kostbaarder dan goud Een nieuw leven aan ons toevertrouwd Met deze woorden lieten Pieter en Inge Heijboer (Weeldijk 2, ’sGravenpolder) ons weten dat hun zoon Thijs op 22 november werd geboren. Zijn doopnamen zijn Gerhard Pieter. We feliciteren Pieter, Inge en natuurlijk zus Sophie van harte. We hopen dat Thijs voorspoedig mag opgroeien en dat hij een waardevol mens en christen in zijn omgeving mag zijn. Ook de verdere familie wensen we geluk met dit nieuwe leven. Giften Op bezoeken in de gemeente ontving ik de afgelopen maand twee giften: € 50.- en €20.-. De kerkrentmeesters weten die goed te gebruiken. Hartelijk dank voor uw gulheid! Catechisaties Op dinsdag 14 januari zullen de catechisaties weer beginnen. De jongsten (groep 8 en brugklas) om 18.45 uur en de jongeren uit klas 2, 3 en 4 van de middelbare school om 19.30 uur. We gaan weer verder met o.a. het Onze Vader. De beden met ‘uw’ daarin hebben we besproken, nu komen er drie met het woord ‘ons’: ons brood, onze schulden en onze verzoeking. Ik hoop dat jullie net zo trouw komen als de eerste helft van het seizoen (net boven de 95% opkomst) Ook de 16+-groep heeft weer een bijeenkomst op zaterdag 16 januari om 19.15 uur. En de gespreksgroep 25+ gaat op woensdag 20 januari verder met het bespreken van 1 en 2 Timotheüs. Deze keer het over de voorschriften rond het samenkomen van de gemeente in Efeze. Wat wordt er van mannen en vrouwen verwacht. In januari kunt u ook nieuws verwachten over de groothuisbezoeken. Het thema zal dit jaar zijn: Gezegend ouder worden. Het materiaal wordt geschreven. We hopen dat rondom dit thema mooie geloofsgesprekken zullen plaatsvinden. Tenslotte een hartelijke groet uit de pastorie, ds. D. Westerneng
6
Beste protestantse Gemeente 's-Gravenpolder/Baarland, Hierbij willen wij iedereen hartelijk bedanken voor alle kaarten, bloemen, cadeaus en de vele belangstelling die wij mochten ontvangen voor ons huwelijk. Maar ook de Open Kerk Band en Dominee Luijk die onze mooie dienst mocht leiden. Tijdens de dienst werd een collecte gehouden voor de weeskinderen in Honduras en hierbij werd een mooi bedrag van € 250,opgehaald. We hebben een fantastische dag gehad. Met vriendelijke groeten, Robert & Anne Hartung-Heijboer
Mutaties ledenbestand tussen 20-11 en 18-12 Afgemeld: Dhr. W. Kriekaard, Magnoliastraat 67 Verhuisd: Mw. W.F. Willeboer en Merel, Max en Aaron Boonman naar Burg. Andriessenstraat 27 Ovezande Verjaardagen in januari: Dhr. G. Blom Dhr. Q. Jansen Dhr. C. Hoeve Mw. C.A. Onderdijk-Bijnagte
Magnoliastraat 174 6 jan 1935 Populierestraat 72 21 jan 1928 Pr. Wilhelminastr. 20 22 jan 1936 Provincialeweg 3 27 jan 1920
7
81 88 80 96
Giften Ontvangen via mw. Scherbeijn
€ €
5,00 10,00
Collectes ’s Gravenpolder Baarland november 2015 Diaconie € 723,96 KIA Zending € 128,80 Actie Kids € 301,40 KIA Binnenlands Diaconaat € 118,40 Rudolf Stichting € 230,25 Christenen voor Israël € 57,40 Sri Lanka € 210,29 Gift actie Kids Gift via mw. Scherbeijn Kerk In Actie Gift Kerk via mw. de Koeijer Gift Bloemen via mw. de Broekert
€ € € €
10,00 10,00 20,00 7,50
Bestemd voor Kerkrentmeesters Collectes over de maand november Uitgangscollecte 22/11 plaatselijk. Pastoraat Verjaardagsbussen november
€ 848,25 € 111,15 € 120.52
Koffie-inloop in de Ontmoeting Wij, vrijwilligers van de Protestantse Kerk, nodigen u uit! Iedere 3e woensdag van de maand is tussen 9.30 – 11.30 uur de gelegenheid om onder het genot van een kopje koffie of thee op een informele wijze samen te zijn. Zonder er de nadruk op te leggen, beogen deze ochtenden een verlevendiging van het contact tussen iedereen van álle leeftijden. Is men geen lid van onze gemeente, dan is men ook zéér van harte welkom! Dus kom ook even binnen; voor jezelf, als ma of oma hier is, of als je even iemand wil begroeten. Stap binnen; een minuutje of zolang je wilt. Gezellig samenzijn, meeleven in vreugde en zorg beleven. Woensdag: 20 januari 2016 Kan u niet zelfstandig naar De Ontmoeting komen en wilt u thuis worden opgehaald en worden thuisgebracht? Neem dan contact op met Peter Scherbeijn: tel. 0113 311564
8
Van de diaconie Op zondag 24 januari 2016 is de familie De Keijzer voornemens een bezoek te brengen aan onze gemeente, in ‘s-Gravenpolder. Na afloop van de kerkdienst bent u van harte uitgenodigd om in De Ontmoeting naar hun ervaringen in Brazilië te komen luisteren. Er zal dan een extra koffieochtend zijn. Zoals u weet is het werk van de familie De Keijzer een van de projecten van de diaconie. Tijdens de kerkdiensten van die dag (’sGravenpolder en Baarland) zal in de 2e collecte – die van de diaconie – worden gecollecteerd voor hun werk. Mocht u in Baarland de kerkdienst bijwonen en daarna naar ’sGravenpolder willen komen voor de familie De Keijzer, dan kan dat ook. We zullen niet direct beginnen met de toespraak en eventuele diavoorstelling. We zullen dan even op u wachten. Namens de diaconie, Robert de Jonge Emté zegels Tot 30 januari 2016 loopt er bij supermarkt Emté een spaaractie voor een gratis boodschappenpakket. Onze gemeente vraagt iedereen die niet voor zichzelf wilt sparen óf zegels overheeft, deze voor de kerk te bewaren. Vraag ook zegels aan familie, buren en kennissen. Hopelijk kunnen we dan als de spaaractie is afgelopen, een aantal dozen cadeau doen aan mensen die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. De zegels kunt u afgeven bij: Margreet Verburg Prunusstraat 11 ‘s-Gravenpolder Marijke Scherbeijn Populierestraat 50 ‘s-Gravenpolder Laten we zorgen voor elkaar! Creaclub De creaclub start weer op maandag 11 januari om 14.00 uur in de Ontmoeting. Wilt u ons komen helpen of hebt u ideeën u bent van harte welkom, we komen om de 14 dagen bij elkaar, wil je het liever thuis maken dan kan dit in overleg. Cobi van Damme, Kamperfoeliestraat 10, tel. 312826 9
De vrouwenvereniging Passage houdt op donderdag 21 januari a.s. haar ledenbijeenkomst. Deze avond wordt verzorgd door dhr. Niek Oele, natuur fotografie met als thema: Paddenstoelen. De avond wordt gehouden in “De Ontmoeting”, ’s Gravenstaat 1, ’s Gravenpolder, aanvang 19.30 uur. Dames die geïnteresseerd zijn in deze bijeenkomst zijn van harte welkom. Namens het bestuur, Cobi van Damme (secr.) tel. 312826
10
11
K
UIT DE KINDERNEVENDIENST
•
Op woensdag 9 december hebben de kinderen geknutseld in de Ontmoeting. Ze hebben met hout gewerkt. De oudere kinderen hebben zelf een kerstboom gefiguurzaagd, die daarna werd geverfd en versierd. De jongere kinderen kregen een al uitgezaagde kerstboom en konden die ook verven en versieren. De kerstbomen hebben de nisjes van de kerk opgesierd en zorgden zo voor sfeer in het gebouw. Het was een gezellige en drukke middag waarop we ook weer een paar gastkinderen konden begroeten. Wat hebben de kinderen hard gewerkt zeg! Met veel dank aan André Pekaar die ons niet alleen kwam helpen deze middag, maar ook van te voren veel werk heeft gehad aan deze middag!
•
Op zondag 13 december zijn er filmopnames gemaakt voor de kinderen in Kenia. Het filmpje is naar hen toegestuurd en zal daar met Kerst bekeken worden. We hebben geprobeerd zoveel mogelijk de sfeer na te bootsen zoals we dat in de kinderkerstdienst gewend zijn. We willen de kerkgangers bedanken voor hun medewerking en hun enthousiaste reacties op dit gebeuren. Veel mensen vonden het erg leuk om de kinderen zo met de muziekinstrumentjes in de weer te zien.
•
Op zondag 3 januari zal tijdens het koffiedrinken na de dienst het filmpje voor u gedraaid worden. Op oudjaarsavond is er voor de kinderen van groep 1-4 kindernevendienst. De andere kinderen krijgen een blad wat ze tijdens de dienst in kunnen vullen.
Leiding kindernevendienst
12
JEUGDHOEKJE Hallo jongens en meisjes, Allereerst wil ik jullie een heel gezond, gelukkig en goed 2016 wensen. Dit wordt voor mij de eerste keer dat ik het jeugdhoekje mag vullen. Dus dat is best een beetje spannend. Ik weet natuurlijk niet of jullie het wel leuk zullen vinden als ik het maak. Maar ik ga mijn uiterste best doen. In eerdere stukjes van het jeugdhoekje was het vaak een verhaal om te lezen. Ik wil het anders in gaan vullen. Wat vinden jullie ervan dat er een kleurplaat te kleuren is en wat puzzels om op te lossen? En dat je die in kunt sturen om een prijsje te kunnen winnen? Voor de kinderen die graag kleuren is er een kleurplaat. Verder heb ik 2 puzzels gemaakt. Een woordzoeker voor de jonge kinderen en een rebus voor de grotere kinderen. Als je het leuk vindt kun je het ook allemaal doen. Jullie kunnen de kleurplaat of de oplossing van de puzzels inleveren tot 21 januari. Dan kan ik in het volgende kerkblad schrijven wie er gewonnen heeft. Je kunt de oplossing of kleurplaat sturen naar Jolanda Bal, Berliozlaan 6, 4462 JV Goes of mailen naar
[email protected] Ook kun je hem inleveren als je mij ziet in de kerk of kindernevendienst. Ik ben benieuwd hoeveel kinderen er mee doen. Ik heb een thema gekozen wat ook in de kindernevendienst aan bod komt. Deze keer gaat het over de doop van de Heere Jezus in de Jordaan. Tijdens de kindernevendienst zal dit verhaal ook een keer verteld worden. Ik wens jullie veel succes met het kleuren en puzzelen. Groetjes van Jolanda Bal
13
Kleur deze kleurplaat zo mooi mogelijk in! Stuur de kleurplaat naar: Jolanda Bal, Berliozlaan 6, 4462 JV Goes. Of laat papa of mama de kleurplaat inscannen of maak er een foto van. Mail deze naar
[email protected] en misschien win je wel een prijsje. Deze kleurplaat is gekleurd door:…………………………………………… Leeftijd:………………jaar 14
Dit is een woordzoeker met woorden die ook over de doop van de Heere Jezus gaan. Zoek de woorden uit de rijtjes in de puzzel op en streep ze door. Als alle woorden doorgestreept zijn blijven er nog wat letters over. Als je deze allemaal achter elkaar zet kun je de oplossing lezen. Stuur of mail de oplossing naar Jolanda Bal:
[email protected] Vergeet niet je naam erbij te zetten.
G J Z U W V O T
J O R D A A N E
E H D O T D O K
Z A G O E E O E
U N E P R R Z N
Doop Duif Geest God Hemel
S N E L E M E H
Jezus Johannes Jordaan Stem Teken
Oplossing: …………………………………………
15
J E S S’ D U I F
E S T E M D O P
Vader Water Zoon
Maak deze rebus
Oplossing: …………………………………………………………. Stuur de oplossing met je naam naar Jolanda Bal of mail het naar:
[email protected] 16
L
LEZENSWAARDIG
Waar zal de toekomstige hoofdstad van de wereld komen? Inleiding Rome, Brussel, New York en Londen zijn grote wereldsteden. Rome is een van de belangrijkste steden van de Westerse cultuur. Het Vaticaan, de Heilige Stoel van De RK wereldkerk staat in deze stad. Brussel is de hoofdstad van de Europese Unie. Londen en New York zijn de belangrijkste financiële centra in de wereld. Men zou verwachten dat een van deze steden in aanmerking zou komen voor de wereldhoofstad. Maar toch worden deze steden niet de hoofdstad van de wereld. Maar welke stad zal dat dan worden? Wel die stad ligt in Israël en dat is Jeruzalem? Maar waarom Jeruzalem? Dit is voorspeld in de Bijbel, gezaghebbende rabbijnse studies en heilige boeken. Maar het is mogelijk dat u als modern denkend persoon denkt, daar geloof je toch zelf niet in. Toch blijkt Jeruzalem een bijzondere stad te zijn, waar veel gebeurd is. Laten we eens verder kijken waarom deze plaats zo belangrijk is. Betekenis van Jeruzalem De oorspronkelijke naam van Jeruzalem was Sjaleem van het woord sjalom (vrede). In Genesis wordt Melchizedek genoemd. Zijn naam is een samenvoeging van de Hebreeuwse woorden Melech en tzadik en betekent rechtvaardige koning. Hij is koning van Salem en priester van de allerhoogste God. Dus Jeruzalem staat voor vrede wat ook staat in Psalm 122 : 6. Dat geldt niet alleen voor de fysieke wereld, maar ook voor vrede in de geestelijke wereld. God schiep een oneindige hoeveelheid geestelijke werelden voordat Hij onze aarde, de sterren etc. schiep. De bedoeling van God was dat deze werelden in harmonie met elkaar zouden zijn (Dayan Evers, De eeuwigheidswaarde van Jeruzalem, 21 december 2011). In de praktijk is dit niet het geval gebleken. In beide werelden bestaat een vijandigheid ten opzichte van God. Hierbij behoren zowel de donkere geestelijke machten als de verkeerde politieke machten in onze wereld. We zien dat bij vervolging in atheïstische landen, zoals Noord-Korea (Openbaring en Open Doors, 2015). Zolang er geen hemelse en aardse vrede is, zullen de negatieve machten onze 17
wereld beïnvloeden. Vanwege deze (zondige) invloed bracht Israël elk jaar zeventig zoenoffers voor de volken in de Tempel. Deze offers waren bestemd voor de vergeving van de zonden van de zeventig oorspronkelijke naties (Genesis 10) op de aarde en hun beschermengelen. Uit deze naties zijn de huidige politieke naties ontstaan. Waarom koos God het land Israël? In Ezechiël 5:5 zegt God: Dit is Jeruzalem, welke Ik in het midden van de naties en landen er om heen geplaatst heb. In Jeruzalem, stond het Heilige der Heiligen, de Ark, de stenen tafels en de originele Thora. De stad is het centrum van de schepping. De Talmoed noemt deze plaats het fundament van het Universum. De resonantie (weergalm) van Jeruzalem Jeruzalem is misschien wel een van de meest omstreden en problematische plaatsen in de wereld. Maar toch is het nog steeds de stad van de vrede (Adin Steinsaltz, The Resonance of Jerusalem, 2015). In de geschiedenis zijn veel oorlogen gevoerd om het bezit van Jeruzalem. In onze tijd is het nog een stad, met zowel theologische als politieke conflicten. Voorbeelden zien we al in de Bijbel, bij de Kruistochten en momenteel tussen Israël, de islam en de V.N. over de status van Jeruzalem. Tevens ligt Jeruzalem niet aan zee, een belangrijke rivier of een internationale verbinding, maar toch koos God deze plaats als het geestelijk centrum van de wereld. Maar waarom koos God deze locatie? Hiervoor zijn verschillende oorzaken. Jeruzalem is het punt van de oorspronkelijke schepping, waaruit de rest van de wereld ontstond (Rabbijn David Slavin, 2015). Volgens rabbi Dayan Evers werden op deze plaats Adam en Eva geschapen. Het is ook de plaats waar Izaäk geofferd zou moeten worden en waar Jacob de droom had over de ladder met de engelen. Jacob noemde de ladder als de weg naar de hemel, die op de contactplaats staat tussen de geestelijke en materiële werelden. Daarom moest hier een Tempel gebouwd worden als schakel tussen het hemelse en het aardse Jeruzalem. Elke gebeurtenis in Jeruzalem veroorzaakt in de wereld een positieve of negatieve schokgolf, beweert rabbi Adin Steinsaltz. Het evangelie is als een positieve golf die zich vanuit deze stad heeft voortgeplant naar de wereld. Een negatieve golf is de terreur die zich nu ook voortplant naar de rest van de wereld. Wanneer Israël bloedt als het hart van de wereld, dan zal het overige lichaam, dat is de wereld buiten Israël, verzwakken en ook gaan bloeden. Een situatie die we in de praktijk zien. 18
Jeruzalem als de eeuwige Joodse hoofdstad. Volgens de Joodse visie is Jeruzalem met de Tempelberg (de berg Moria) de meest heilige plaats in de wereld. In het verleden stonden in Jeruzalem de eerste en de tweede Tempel . Beide Tempels zijn verwoest. Na deze verwoesting is de heiligheid daar beschadigd. Zo lang deze verstoring niet hersteld is, zal de wereld niet verlost zijn. Maar ondanks de verwoesting van beide Tempels, is de heiligheid van Jeruzalem niet geheel verdwenen. Op deze plaats is de Goddelijkheid nog voelbaar en vandaar golft een deel van de goddelijke energie nog naar de rest van de wereld. In de toekomst zal op die plaats een nieuwe Tempel staan (Ezechiël 40, 41-44). De plaats waar de Tempel stond was de directe poort naar de hemel. Jeruzalem is de belichaming van de toekomst van Israël, welke vervuld zal worden tijdens de definitieve verlossing door de Messias. Israëls bestemming is geworteld in de Bijbel, waar de Profeten het herstel van Jeruzalem voorspellen. Zie Psalm 87:1-3, 5-7, Psalm 122:3, Jesaja 52:9-16, Jesaja 66:10. Wat blokkeert de verlossing? Jeruzalem is na Mekka en Medina de derde heilige stad van de islam. Mohammed was op een nachtreis met de engel Gabriël naar de Hemel en Jeruzalem (de plaats van de Al-Aqsa moskee) afgereisd. In de Hemel ontmoette hij Allah, Mozes etc. Daarna keerde hij terug naar de aarde (Marianne van Exel, 28 juni 2011). In onze tijd staan op de plaats van de joodse Tempels de twee islamitische moskeeën. Dat zijn de Al-Aqsa moskee en de Rotskoepel. De berg staat onder beheer van islamitische bewaking. De Joden mogen daar niet gaan bidden. Het standpunt van de RK kerk (het Vaticaan) is dat Jeruzalem een stad is met internationale garanties voor de godsdienstige plaatsen van de wereldgodsdiensten. Dit betreft de Klaagmuur, de moskeeën en de kerken in Oost-Jeruzalem. Dit gebied in het historische Oost- Jeruzalem hoort niet bij de hoofdstad van Israël. Het standpunt van Israël is dat een deling van Jeruzalem onmogelijk blijft (Trouw, 1997). Verstoring en herstel Deze verbinding is nog steeds verstoord door de afwezigheid van de Heilige Tempel op aarde. Eerst zullen de moskeeën verwijderd of omgezet worden om zuivere doelen te dienen (Dr. Michael Schulman, Ask Noah Organization, 2015). Dan kan de Hemelse Tempel met Gods Geest volledig stromen naar de Heilige Tempel op 19
aarde. De volken zullen naar Jeruzalem gaan. Zo zegt de Heere der heerscharen (de engelen van de naties): In die dagen zullen tien mannen uit de volken de slip van een Joodse man vastgrijpen, en zeggen: wij willen met u gaan, want wij hebben gehoord dat God met u is (Zacharia 8:20-23). Tot slot enkele details Jesaja, Ezechiël en al de profeten zagen in visioenen dezelfde God, Zijn Troon en de Hemelse Tempel. Deze Tempel is het prototype van de Derde Tempel. De Joodse bijbeluitlegger Rashi beweert dat de Toekomstige Tempel daalt vanuit de hemel naar de aarde (Exodus 15:17 en Openbaring 21). De Joodse geleerde Maimonides beweert dat de Messias de Tempel zal bouwen op de juiste plaats. Rabbi Luzatto legt uit dat beide visies verschillende onderdelen zijn van het proces hoe de Derde Tempel in de wereld zal komen, als het werk van God. Want de Hemelse Tempel kan nooit van haar plaats verwijderd worden. Om deze Tempel zal op het aardse Jeruzalem een structuur worden gebouwd, met als functie een zegen voor heel de wereld. Dr. H. Dubbelman
COLLECTEROOSTER 3 januari: SDOK = Stichting De Ondergrondse Kerk Deze, sinds 1966 bestaande, christelijke organisatie staat wereldwijd naast vervolgde christenen en roept christenen in Nederland op tot verbondenheid met hen. Zo ondersteunt de stichting christenen in o.a. Eritrea, Vietnam, Noord Korea, China, Irak, Syrië enz. 20
10 januari: Onderhoud kerkelijke gebouwen Het afgelopen jaar heeft een renovatie plaatsgevonden aan de buitenschil(dak en muren) van de Maartenskerk te ’s-Gravenpolder. Het onderhoud aan onze kerkgebouwen kost ook het komende jaar weer veel geld. De kerkrentmeesters vragen uw (financiële) hulp hierbij. 17 januari: Oecumene Oecumene zit de Protestantse Kerk in het bloed. Waar mogelijk willen we de oecumene in binnen- en buitenland stimuleren. Oecumene moet dus bevorderen dat christenen over de grenzen van kerken en christelijke groeperingen heen met elkaar in gesprek gaan. Oecumene is spannend, omdat het om de eenheid gaat, waar Jezus Christus ons toe oproept. 24 januari: Catechese en educatie Jaarlijks collecteren kerken hiervoor. Via catechese kunnen jongeren vanuit de veilige plek als de kerk leren geloven. Een kerk waar mensen elkaar en God echt ontmoeten. Dat is een kerk die bloeit! Maar de mensen die catechese geven, hebben hulp nodig bij de belangrijke taak om jongeren te begeleiden. Dat biedt de Kerk in de vorm van trainingen, materialen en een vraagbaak. Zo zijn de catecheten voldoende toegerust om jongeren te helpen. Met de opbrengst van de collecte kan de kerk blijvend investeren in catechese en educatie. Helpt u mee? 31 januari: Missionair Werk & Kerkgroei De Protestantse Kerk daagt plaatselijke gemeenten uit om het evangelie te delen met anderen. Missionair Werk & Kerkgroei ontwikkelt materiaal en ondersteunt initiatieven waarmee gemeenten het evangelie zichtbaar kunnen maken in hun dorp, buurt, wijk of stadsdeel. In de afgelopen jaren zijn diverse pioniersplekken opgericht, op plaatsen waar geen kerk (meer) is. In de komende jaren wil de Protestantse Kerk nog honderd pioniersplekken stichten. Honderd plekken van zingeving, ontmoeting en omzien naar elkaar.
21
LEESROOSTER januari vr. 1 za. 2 zo. 3 ma. 4 di. 5 wo. 6 do. 7 vr. 8 za. 9 zo. 10 ma. 11 di. 12 wo. 13 do. 14 vr. 15 za. 16 zo. 17 ma. 18 di. 19 wo. 20 do. 21 vr. 22 za. 23 zo. 24 ma. 25 di. 26 wo. 27 do. 28 vr. 29 za. 30 zo. 31
Numeri 6:22-27 Psalm 84 Exodus 1:1-14 Exodus 1:15-22 Exodus 2:1-10 1 Korintiërs 7:1-11 1 Korintiërs 7:12-24 1 Korintiërs 7:25-40 Lucas 3:1-14 Lucas 3:15-22 Lucas 3:23-38 Lucas 4:1-13 1 Korintiërs 8:1-13 1 Korintiërs 9:1-14 1 Korintiërs 9:15-27 Exodus 2:11-22 Exodus 2:23-3:10 Exodus 3:11-22 Exodus 4:1-17 Exodus 4:18-31 1 Korintiërs 10:1-13 1 Korintiërs 10:14-22 1 Korintiërs 10:23-11:1 1 Korintiërs 11:2-16 1 Korintiërs 11:17-34 1 Korintiërs 12:1-11 1 Korintiërs 12:12-31 1 Korintiërs 13:1-13 Psalm 71:1-13 Psalm 71:14-24 Lucas 4:14-30
Veel heil en zegen! Thuiskomen Vreemdelingenhaat Mannendiscriminatie De ark van Mozes Trouw Bij elkaar blijven Gelijkheid en onderscheid Roepende in de woestijn Doop met de heilige Geest Jezus, de zoon van God Niet bij brood alleen Weet wat je eet Rechten Beloning Verdeeldheid Opdracht Nadere uitleg Tegenwerpingen Bloedbruidegom Leer uit de geschiedenis Samen in de naam van Jezus Grenzen Hoofd-zaken Avondmaal vieren Gave gaven Gaven gebruiken De hoogste gave Schuilplaats Niet zwijgen Sabbatsonrust
22
E 3 jan.
EREDIENSTEN 10.00 uur Ds. D. Westerneng.
Gez. dienst Na afloop gez. koffiedrinken
10 jan. 10.00 uur Dhr. P. Hazenoot, Sliedrecht 17 jan. 10.00 uur Ds. D. Westerneng
Heilig Avondmaal
24 jan. 10.00 uur Ds. J. Catsburg, Goes Na afloop gez. koffiedrinken 31 jan. 10.00 uur Ds. J. Smink, Zierikzee
23
E 3 jan.
EREDIENSTEN
10.00 uur Gez. dienst te ’s-Gravenpolder
10 jan. 10.00 uur Ds. D. Westerneng 17 jan. 10.00 uur Ds. Den Hollander 24 jan. 10.00 uur Mw. I. Bakker, Sommelsdijk 31 jan. 10.00 uur Ds. Luijk
24
Viering H. Avondmaal
Wijkindeling Protestantse Gem. te `s-Gravenpolder/Baarland Sectie 1: Bosseweide, `s-Gravenstraat, Kerkhoekstraat, Korenhalmdijk, Nazareth, Poelvoordestraat, Provincialeweg, Raadhuisstraat, Schoolpad, Schoolstraat, Schoorkenszandweg Contactadressen: dhr. H.G.M. van Damme, Kamperfoeliestraat 10, 4431 EC `s-Gravenpolder tel: 0113-312826 en ds. D. Westerneng Pastoraal bezoek jonge gezinnen: dhr. C.A. den Braber, Skimmiastraat 6, 4431 EN ’s-Gravenpolder, tel. 0113-316412 Pastoraal bezoek overig: dhr. H.G.M. van Damme (sectieouderling) Sectiediaken: mw. E. D. Blook - Bouterse, Ambachtsstraat 8a, 4431 BE `s-Gravenpolder tel: 0113 - 316645 Bezoekmedewerkster: mw. M. de Koeijer, Iepestraat 7, 4431 CS `s-Gravenpolder tel: 0113 - 312929 Sectie 2: Ambachtsstraat, Burg. Jansenstraat, Burg. Prumersstraat, D.A.Poldermansstraat, Fiolierenstraat, Fortrapastaat., Goesestraatweg, Middenstraat, Schuitweg, van Hoekenstraat, Willem de Goedestraat, Contactadressen: dhr. H.G.M. van Damme, Kamperfoeliestraat 10, 4431 EC `s-Gravenpolder tel: 0113-312826 en ds. D. Westerneng Pastoraal bezoek jonge gezinnen: dhr. C.A. den Braber, Skimmiastraat 6, 4431 EN ’s-Gravenpolder, tel. 0113-316412 Pastoraal bezoek overig: dhr. H.G.M. van Damme (sectieouderling) Sectiediaken: Dhr. P. Scherbeijn, Populierestraat 50, 4431 CK ’sGravenpolder tel: 0113-311564 Bezoekmedewerksters: mw. M.M. Scherbeijn-Nieuwenhuize, Populierestraat 50, 4431 CK ’s-Gravenpolder tel. 0113-311564 en mw. N. Clement-Kloosterman, Hortensiastraat 2, 4431 EA `s-Gravenpolder. tel: 0113 - 403068 Sectie 3: Haagdijk, Heer Jansdijk, Kadam, Lenshoekdijk, Weeldijk, Nieuwe Hoondertsedijk (’s-Gravenpolder), Diaconielaan (Nisse), Berkenstraat, Berliozlaan, Chopinlaan, Duizendbladstraat, Joannaplantsoen, Kievitlaan, Zuidvlietstraat (allen Goes), Cederstraat, Franseweg (allen Kapelle), Oude Hoondertsedijk, Schuttershofstraat Siguitsedijk, Slabbekoornsedijk (allen Kwadendamme), Deestraat (`sHeer-Arendskerke) Contactadressen: dhr. H.G.M. van Damme, Kamperfoeliestraat 10, 4431 EC `s-Gravenpolder tel: 0113-312826 en ds. D. Westerneng 25
Pastoraal bezoek jonge gezinnen: dhr. C.A. den Braber, Skimmiastraat 6, 4431 EN ’s-Gravenpolder, tel. 0113-316412 Pastoraal bezoeker tehuizen: mw. S.C. de Wilde-Verhorst, Hortensiastraat 10, 4431 EA ’s-Gravenpolder Sectiediaken: dhr. K. Dekker, Kastanjestraat 1, 4431 CW `sGravenpolder tel: 0113 - 311020. Bezoekmedewerkster: (tehuizen) mw. J.J. Hoogerheide -Anthonise, Goesestraatweg 2, 4431 CD, `s-Gravenpolder, tel: 0113 - 311478 Sectie 4: Berkehof, Elzehof, Iepestraat, Kastanjestraat, Klimopplein, Langeweg, Meidoornhof, Robiniahof, Wilgestraat Contactadressen: dhr. H.G.M. van Damme, Kamperfoeliestraat 10, 4431 EC `s-Gravenpolder tel: 0113-312826 en ds. D. Westerneng Pastoraal bezoek: dhr. C.A. den Braber, Skimmiastraat 6, 4431 EN ’s-Gravenpolder, tel. 0113-316412 (sectieouderling Pastoraal bezoeker ouderen: dhr. en mw. de Witte-Ditewig, Duizendbladstraat 29, Goes, tel. 06-28798649. Sectiediaken: dhr. R. de Jonge, Ambachtstraat 52, 4431 BG `sGravenpolder. tel: 0113 - 404513 Bezoekmedewerkster: mw. J. Vermaire - van Weele, Magnoliastraat 46, 4431 DL `s-Gravenpolder tel: 0113 - 311794 en mw. D. v.d. Have - Moerland, D.A. Poldermansstraat 12 ,4431 AZ ’s-Gravenpolder tel. 0113 - 850920 Sectie 5: Esdoornstraat, Populierestraat, Prunusstraat. Contactadressen: dhr. H.G.M. van Damme, Kamperfoeliestraat 10, 4431 EC `s-Gravenpolder tel: 0113-312826 en ds. D. Westerneng Pastoraal bezoek: dhr. C.A. den Braber, Skimmiastraat 6, 4431 EN ’s-Gravenpolder, tel. 0113-316412 (sectieouderling Pastoraal bezoeker ouderen: dhr. en mw. de Witte-Ditewig, Duizendbladstraat 29, Goes, tel. 06-28798649. Sectiediaken: dhr. K. Dekker, Kastanjestraat 1, 4431 CW, `sGravenpolder. tel: 0113 - 311020 Bezoekmedewerkster: mw. M. de Jager-Sandee, Burgemeester Prumersstraat 14, 4431 CA `s - Gravenpolder tel: 0113 - 313225 en mw. S. de Jager - Wattel, Goudenregenstraat 12, 4431 DW `s-Gravenpolder tel: 0113 - 312632 Sectie 6: Egelantierstraat, Ganzerikstraat, Goudenregenstraat, Hazelaarstraat, Hortensiastraat, Jasmijnstraat, Kamperfoeliestraat, Lavendelstraat, Ligusterstraat, Magnoliastraat, Seringestraat, Skimmiastraat 26
Contactadressen: dhr. H.G.M. van Damme, Kamperfoeliestraat 10, 4431 EC `s-Gravenpolder tel: 0113-312826 en ds. D. Westerneng Pastoraal bezoek: dhr. C.A. den Braber, Skimmiastraat 6, 4431 EN ’s-Gravenpolder, tel. 0113-316412 (sectieouderling Pastoraal bezoeker De Zwake: dhr. en mw. de Witte-Ditewig, Duizendbladstraat 29, Goes, tel. 06-28798649. Pastoraal bezoeker units De Zwake: mw. S.C. de Wilde - Verhorst, Hortensiastraat 10, 4431 EA `s-Gravenpolder. tel: 0113 - 312612. Pastorale bezoeker Vorsvliet: dhr. J. Wisse, Magnoliastraat 38, 4431 DL `s-Gravenpolder tel: 0113 - 311705 Sectiediaken: dhr. R. de Jonge, Ambachtstraat 52, 4431 BG `s-Gravenpolder tel: 0113 - 404513 Bezoekmedewerkster: mw. J.E. v. Damme - Dobbelaar, Kamperfoeliestraat 10, 4431 EC `s-Gravenpolder tel: 0113 - 312826 en mw. R. Schuurman-de Vries, Populierestraat 80, 4431 CK, `sGravenpolder tel: 0113 - 312377 en mw. M.N. Tramper – van Liere, Kamperfoeliestraat 29, 4431EB ’s-Gravenpolder tel: 0113 – 695421 Sectie 7 Burg. Vogelaarstraat, Florishoek, Pr. Wilhelminastraat, Slotstraat, Torenstraat, Zuidhoekstraat (allen Baarland), Doelstraat, Hugo Kostenhoekstraat, Kamerpolderdijk, Oudelandsedijk, Ovezandseweg (allen Oudelande), Molenstraat (Hoedekenskerke) Contactadressen: Dhr. A.H. van Sprang, Nieuweweg 23, 4435 AB Baarland tel: 0113 - 639274 en ds. D. Westerneng Pastoraal bezoek: Dhr. A.H. van Sprang (sectieouderling) Pastoraal bezoekster: mw. E. Schipper-Voois, Stuyvezantseweg 4, 4435 NC, tel.: 0113-639376 Sectiediaken: dhr. A.J. van Wingen, Delischeweg 4, 4435 NB Baarland. tel: 0113 – 639742 Sectie 8: Bakendorpseweg, Delischeweg, Hellenburgstraat, Kolewiegenhoek, Nieuweweg, Schansstraat, Striepseweg, Stuyvesantseweg, Westdorpseweg, Zuidpolderdijk (allen Baarland) Havenstraat, Papegaaistraat (Hoedekenskerke), Iseweg (Oudelande) Contactadressen: Dhr. A.H. van Sprang, Nieuweweg 23, 4435 AB Baarland tel: 0113 - 639274 en ds. D. Westerneng Pastoraal bezoek: Dhr. A.H. van Sprang (sectieouderling) Pastoraal bezoekster: mw. E. Schipper-Vooois, Stuyvezantseweg 4, 4435 NC, tel.: 0113-639376 Sectiediaken: dhr. E. Kwakernaat, Hellenburgstraat 15, 4435 AA Baarland, tel.: 0113-639993 27
28
