M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - Oktober 2015 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De “Marktmonitor” is een maandelijkse uitgave van Energy Services. Hierin vindt u diverse algemene informatie ten aanzien van de marktontwikkelingen voor zowel elektriciteit als gasprijzen en de overige markten die van invloed zijn op deze prijsontwikkelingen over de afgelopen periode. Heeft u vragen en/of opmerkingen, dan kunt u zich richten tot: Energy Services Emailadres:
[email protected] Telefoon: 030 - 63 90 521
De informatie verzonden met dit bericht is uitsluitend bestemd voor de geadresseerde. Gebruik van deze informatie door anderen dan de geadresseerde is verboden. Openbaarmaking, vermenigvuldiging, verspreiding en/of verstrekking van deze informatie aan derden is niet toegestaan. Energy Services staat niet in voor de juiste en volledige overbrenging van de inhoud van een verzonden E-mail, noch voor tijdige ontvangst daarvan. Overigens geldt in algemene zin dat aan e-mails van Energy Services geen rechten kunnen worden ontleend. Deze data wordt uitsluitend ter informatie verstrekt. Energy Services geeft geen garantie op de juistheid van gegevens en de resultaten bij het gebruik hiervan voor andere doeleinden. De Marktmonitor is een publicatie van Energy Services alle rechten voorbehouden. Deze publicatie bevat algemene prijs- en aanvullende informatie en kan niet worden opgevat als juridisch danwel financieel advies voor specifieke situaties. Voor aanvullende informatie betreffende deze publicatie of andere zaken kunt u zich wenden tot Energy Services.
MARKTONTWIKKELING GAS GASPRIJS
De gasprijzen zijn afgelopen maand voor alle jaren wederom fors gedaald, de gemiddelde daling bedraagt 5,03%. Deze daling is te wijten aan de deal tussen Gazprom(Rusland) en Oekraïne m.b.t. de gaslevering voor Q4 van 2015. Er was ook extra capaciteit beschikbaar doordat de Bergermeer opslag injecties tegenhield en extra gas op de markt beschikbaar kwam. Dit i.c.m. het warmere dan gemiddelde weer zorgde voor een lagere prijs. De verwachting is wel dat op korte termijn de prijs gelijk zal blijven of omhoog kan gaan door slechter dan gemiddeld weer (temperatuur) en extra injecties in de opslagen van Bergermeer en Rough(GB). Ook zal vanaf 1 Oktober de Engelse markt zich op de Nederlandse gasmarktdag gaan baseren ( 6 uur ‘s ochtends t/m 6 uur ’s ochtends) en is er een contract tussen Gazprom en Centrica gesloten wat zal zorgen dat er meer gas door Nederland richting Groot Brittannië zal vloeien. Er komen wel enkele LNG cargo’s aan in Europe de komende weken, die een stijgende markt tegen kunnen houden.
TTF Gasprijzen (o.b.v. Theice 17:00 uur) Cal-16 Sett €/MWh
Cal-17 Sett €/MW
Cal-18 Sett €/MW
Cal-19 Sett €/MW
Euro/MWh
28 26
24 22 20
18
Peildatum 01-09-2015 30-09-2015 Stijging-daling %
Cal '16 Sett
Cal '17 Sett
Cal '18 Sett
Cal '19 Sett
€ 19,606 € 18,620 -5,03%
€ 19,770 € 19,014 -3,98%
€ 19,740 € 19,016 -3,81%
€ 19,722 € 19,032 -3,63%
Alle bedragen in Euro/MWh
MARKTONTWIKKELING ELEKTRICITEIT ELEKTRICITEITSPRIJZEN
De elektriciteitsprijzen zijn afgelopen maand voor de peakuren gedaald met gemiddeld 2,33%, de offpeakuren zijn ook 3,21% gedaald. De peakprijzen liggen voor de jaren 2016 tot en met 2018 zelfs verder naar de toekomst lager. De verwachting is dus dat de toekomst goedkoper zal zijn. De belangrijkste redenen voor de dalende prijzen zijn als volgt: - Dalende gas, olie, en kolen prijzen. - Lage CO2 prijzen. - Grote beschikbaarheid van windenergie. De algemene verwachting is dat de prijzen op korte termijn gelijk zullen blijven echter is er genoeg onzekerheid dat de prijzen snel kunnen stijgen. Daar de impact van de tekorten in België en als er een lichte stijging van gas ( als de vraag toeneemt) plaatsvindt zal dit direct een stijging laten zien in de elektra prijzen. België kampt nog steeds met problemen en de kerncentrales Doel 3 en Tihange 2 zullen waarschijnlijk niet op 1 november online komen. Dit door de scheurtjes testen die waarschijnlijk langer zullen laten wachten op eindresultaten en bevestiging of de centrales veilig genoeg zullen zijn om wederom open te gaan. Het Fanc heeft inmiddels wel goedkeuring gegeven om de Doel 1 en Doel 2 t/m 2025 open te laten, echter zal dit afhankelijk zijn van scheurtjestesten die ook hier plaats moeten vinden en de discussie tussen de federale overheid en Engie (de leverancier achter de centrales). Gedurende de maand September viel ook Tihange 1 stil door technische issues en hoge spot markt prijzen in België, van maar liefst 450€/MWh. De centrale is nu weer, eerder dan verwacht, operationeel echter is de vraag hoe lang het kerncentrale park van België probleemloos blijft. De problemen blijven zich natuurlijk opstapelen en met de komst van de winter en de stijgende vraag is het de vraag om België nu wel klaar is om vlekkeloos uit de winter te komen. Indien er problemen zullen voorvallen is het makkelijk om uit Nederland capaciteit te laten komen, echter zal dit in Nederland de prijs doen stijgen.
Peakprijzen E (o.b.v. Theice 17:00 uur) 58
Peak ´16 Sett
Peak ´17 Sett
Peak ´18 Sett
Peak ´19 Sett
Euro/MWh
56 54 52 50
48 46 44
Peildatum
Cal '16 Peak
Cal '17 Peak
Cal '18 Peak
Cal '19 Peak
01-09-2015
€ 45,890
€ 45,830
€ 45,730
€ 46,980
30-09-2015
€ 44,820
€ 44,200
€ 44,680
€ 45,260
-2,33%
-3,56%
-2,30%
-3,66%
Stijging-daling %
Alle bedragen in Euro/MWh
Offpeakprijzen E (o.b.v. Theice 17:00 uur) Offpeak '16 Sett
Offpeak '17 Sett
Offpeak '18 Sett
Offpeak '19 Sett
42
Euro/MWh
40 38 36 34 32 30 28
Peildatum
Cal '16 Offpeak
Cal '17 Offpeak
Cal '18 Offpeak
Cal '19 Offpeak
01-09-2015
€ 33,286
€ 30,298
€ 29,978
€ 30,279
30-09-2015
€ 32,216
€ 29,584
€ 29,271
€ 30,582
-3,21%
-2,36%
-2,36%
1,00%
Stijging-daling %
Alle bedragen in Euro/MWh
MARKTONTWIKKELING OLIE, CO2 en KOLEN OLIE
De prijs voor een vat olie is relatief stabiel rond de $48,- . Het aantal platformen en boringen is weliswaar teruggelopen, echter betreft dit wel de velden en boringen die het laatste rendement op zouden leveren. De productie van olie staat momenteel op een recordniveau, producenten proberen door meer volume in de markt te zetten hun dalende inkomsten op peil te houden. De verwachting is wel dat de olie prijs licht zal gaan stijgen door de naderende orkaan bij de VS die de Atlantische platformen (hoogstwaarschijnlijk) zal stilleggen en de Russische inmenging in het conflict in Syrië zullen de prijs iets doen stijgen. De slechtere cijfers uit de VS laten de dollar al iets dalen en daardoor de prijs van olie stijgen, de wisselkoers €/$ is gunstig en deze stijging is in Euro’s nog marginaal, echter verwachten wij wel dat dit een tijdelijke beweging omhoog zal zijn. Dit omdat de fundamenten er gewoon niet zijn om een fundamentele stijging te veroorzaken.
KOLENPRIJS
De kolenindustrie blijft in zwaar weer verkeren, de prijs van een ton kolen is afgelopen maand wederom gedaald met ruim 6%. De belangrijkste reden die hieraan te grondslag ligt is de mondiale zwakte m.b.t. economische groei en vraag. In de nabije toekomst is de verwachting niet dat de vraag en/of de prijs zal gaan stijgen. EMISSIERECHTEN
De CO2 prijs is afgelopen maand licht gestegen maar blijft zich bewegen rond een niveau van 8 euro per ton. De prijs lijkt zich nu weer te stabiliseren rond de 8 euro, grote schommelingen worden door analisten niet verwacht op de korte termijn. Vattenfall (het moederconcern van Nuon) heeft hun bruinkool centrales in de etalage gezet om de centrales met hoogste CO2 uitstoot uit hun portfolio te halen. Het is maar net de vraag wie deze locaties gezien deze kennis wel wil kopen, verwachting is geen hoge verkoopprijs als er al enige markt voor deze locaties te vinden is.
Indicatoren Energiemarkt (Kolen maal factor 2)
Euro
Kolen-€ (x2)
CO2-€
Brent-€
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Peildatum 01-09-2015 30-09-2015 Stijging-daling %
Kolen € 46,70 € 43,46 -6,93%
CO2 € 8,02 € 8,15 1,62%
Brent $48,49 $48,77 0,58%
Euro/Dollar € 1,1272 € 1,1145 -1,13%
