m 2014 Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid

Voorstel aan de Raad

Openbare besluitenlijst 18 december 2007

DatumCollegevergadering raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel no 47

15 februari 2012

/ 8/2012

Fatale termijn: besluitvorming vóór:

Aanwezig: 1 januari 2012

Th. de Graaf Voorzitter P. Depla, H.Openbare van Hooft sr., L. Scholten, H.Zuid Kunst, Wethouders Budgetsubsidieovereenkomst 2012 t/m 2014 Bibliotheek Gelderland P. Lucassen, J. van der Meer Programma / Programmanummer P. Eringa Gemeentesecretaris Cultuur / 1071 A. Kuil Communicatie M. Sofovic Verslag Portefeuillehouder Onderwerp

H. Beerten

Voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders d.d.

19 december 2011 Samenvatting

Dit voorstel behelst de budgetsubsidieovereenkomst (bso) met de Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid (OBGZ) voor deAldus jaren 2012 t/m 2014.inMiddels ons schrijven vastgesteld de vergadering van:van 26 mei jl. hebben wij uw Raad geïnformeerd over het Beleidsplan 2011-2016 van de OBGZ en onze opmerkingen bij dit plan. Op basis van dit beleidsplan hebben we met de OBGZ onderhandelingen gevoerd over de wijze waarop het bibliotheekwerk in Nijmegen in de periode 2012 t/m 2014 gestalte dient te krijgen. Het uitgangspunt hierbij was dat de bibliotheekfunctie in alle wijken gewaarborgd moet zijn binnen de gestelde financiële kaders met inachtneming van de door uw Raad opgelegde bezuiniging van € 600.000,-- vanaf 2014. De voorzitter, De secretaris, Voorstel om te besluiten

1. Aan de OBGZ een meerjarige budgetsubsidie te verlenen voor de jaren 2012 t/m 2014 en het subsidiebedrag voor 2012 en 2013 te bepalen op € 5.413.387,--; voor 2013 wordt dit bedrag geïndexeerd op basis van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (NKS); 2. Met inachtneming van de taakstellende bezuiniging van € 600.000,-- aan de OBGZ in 2014 een subsidie van € 4.813.387,-- te verlenen (exclusief mogelijke indexering); 3. De subsidiebedragen ten laste te brengen van het programma Cultuur, deelproductnummer 60577.D.44014.

1

Opgesteld door, telefoonnummer, e-mail

Stefan Grond, 2249, [email protected] OBGZ bso 2012-2014 rvs


Aan de Raad van de gemeente Nijmegen 1

Inleiding

Dit voorstel behelst de budgetsubsidieovereenkomst (bso) met de Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid (OBGZ) voor de jaren 2012 t/m 2014. We hebben er in overleg met de OBGZ voor gekozen om een driejarige overeenkomst af te sluiten, de tijd die de OBGZ nodig heeft voor de voorbereidingen en implementatie van een toekomstbestendige bibliotheek. Wij houden de optie open om de af te sluiten overeenkomst, mocht de situatie daar in 2014 aanleiding toe geven, met één jaar te verlengen (tot en met 2015). Middels ons schrijven van 26 mei jl. hebben wij uw Raad geïnformeerd over het Beleidsplan 2011-2016 van de OBGZ en onze opmerkingen bij dit plan. Op basis van dit beleidsplan hebben we met de OBGZ onderhandelingen gevoerd over de wijze waarop het bibliotheekwerk in Nijmegen in de periode 2012 t/m 2014 gestalte dient te krijgen. Het uitgangspunt bij het opstellen van deze overeenkomst was dat de bibliotheekfunctie op toekomstbestendige wijze in alle wijken gewaarborgd moet zijn binnen de gestelde financiële kaders met inachtneming van de door uw Raad opgelegde bezuiniging van € 600.000,-- met ingang van 2014. Op welke wijze de OBGZ aan dit uitgangspunt invulling geeft is, binnen de door uw Raad te stellen kaders, de verantwoordelijkheid van de organisatie zelf. Andere uitgangspunten bij het opstellen van deze bso waren: 1. De Richtlijn voor Basisbibliotheken van de VNG uit 2005; 2. Continuering (waar gewenst) van het beleid dat gevoerd is in de budgetperiode 2011; 3. Het coalitieakkoord 2010-2014 ‘Werken aan een duurzame toekomst’; 4. Landelijke ontwikkelingen m.b.t. het bibliotheekwerk. Beoordeling budgetperiode 2011 Om ons moverende redenen (zie onze brief aan uw Raad van 6 december 2010 met kenmerk L120/10.0032412) hebben wij voor 2011 een éénjarige overeenkomst met de OBGZ afgesloten. De beoordeling van de voorafgaande periode heeft dus slechts betrekking op de eerste drie kwartalen van 2011. Inhoudelijk gezien heeft die periode voor de OBGZ in het teken gestaan van het opstellen van een beleidsvisie en het onderzoeken van de mogelijkheden om binnen de gestelde kaders de bibliotheekfunctie in de wijken te behouden. Dit laatste punt werken wij onder punt 3 Argumenten verder uit. Over de prestatieafspraken die we hebben gemaakt m.b.t. aantal leden, bezoekers, uitleningen en mediabezit is na het eerste half jaar van 2011 een voorlopig beeld te geven. Voorlopige cijfers laten zien dat de OBGZ qua leden, uitleningen en mediabezit beter scoort dan de landelijke tendens. Bezoekersaantallen lopen iets terug in vergelijking met de eerste drie kwartalen in 2010; dit heeft te maken met de vermindering van de openingsuren van een aantal vestigingen en de verlenging van de leenduur van 3 naar 4 weken waardoor leden minder frequent de bibliotheek bezoeken. OBGZ verwacht de prestatieafspraken 2011 te gaan halen. De OBGZ is zich de afgelopen periode meer gaan richten op samenwerking met andere culturele (o.a. binnen het Cultuur Netwerk Nijmegen), educatieve (met name scholen voor BO en VO) en sociaal-maatschappelijke (ouderenverenigingen, De Feeks) organisaties. Ook zijn er allerlei activiteiten georganiseerd op het gebied van lezen, literatuur en muziek (lezingen,

OBGZ bso 2012-2014 rvs


Vervolgvel

2

informatiecursussen, aandacht voor landelijke thema’s zoals ‘Nederland Leest’ en ‘Boekenweek’). Speciale aandacht is geschonken aan laaggeletterden (o.a. door het openen van Taalpunten waar leesboeken en andere materialen te vinden zijn die in eenvoudige taal geschreven zijn). Met het ROC is er een samenwerkingsovereenkomst afgesloten op het gebied van laaggeletterdheid en zijn er in dit kader 150 gratis taalabonnementen afgegeven. Voor kinderen met een taalachterstand is er in verschillende vestigingen een Makkelijk Lezen Plein ingericht met leuke en toegankelijke leesboeken en informatie. In 2010 is het aanbod aan cursussen op het gebied van computers en digitale informatie uitgebreid met kleinschalige pc-cursussen in de wijken. Bij de verkiezing van ‘Beste Bibliotheek van Nederland’ is de OBGZ in Gelderland op de e eerste plaats geëindigd en landelijk op een 11 plaats (van in totaal ongeveer 1100 bibliotheken); prestaties waar we als Nijmegen trots op kunnen zijn. Bij de nieuwe certificeringsronde in 2011 is de OBGZ gewaardeerd met een 8,5; gezien de strenge eisen is ook dit een prima prestatie. 1.1 Wettelijk kader of beleidskader

De beleidskaders voor dit voorstel zijn vastgelegd in de gemeentelijke cultuurnota ‘Op Koers’ en het coalitieakkoord 2010-2014 ‘Werken aan een duurzame toekomst’. De wettelijke grondslag ligt in de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking en het Uitvoeringsvoorschrift subsidies programma Cultuur.

1.2 Relatie met programma

Dit voorstel is een uitwerking van de doelstellingen van het programma Cultuur zoals die beschreven zijn in ‘Op Koers’, de actualisatie van de gemeentelijke cultuurnota ‘Cultuur aan de Waal’ voor de periode 2008-2011 onder de speerpunt ‘Culturele infrastructuur’.

2

3

Doelstelling

Doel van dit voorstel is besluitvorming over de budgetsubsidieovereenkomst met de OBGZ voor de jaren 2012 t/m 2014 binnen de gestelde financiële en inhoudelijke kaders. Argumenten

Met betrekking tot de te leveren prestaties in de periode 2012 t/m 2014 hebben we met de OBGZ de volgende afspraken gemaakt: Kengetallen Wij verwachten dat de OBGZ in deze budgetperiode minimaal volgens de landelijke tendensen 1 presteert als het gaat om aantal bezoekers, leden en uitleningen. Als uitgangspunt hanteren wij hierbij de meest actuele cijfers m.b.t. de gerealiseerde prestaties uit de vorige budgetperiode. Dit levert de volgende prestatie-indicatoren op voor de komende budgetperiode:

1

Opvraagbaar bij de Vereniging van Openbare Bibliotheken.



Vervolgvel

3

Bezoekers vestigingen 980.000

Leden

Uitleningen

Hits homepage

43.000

1.340.000

912.000

Bezoekers databanken 26.000

Maar talrijke ontwikkelingen die momenteel op landelijk en lokaal niveau spelen hebben onmiskenbaar hun invloed op het bibliotheekwerk in Nijmegen:  er vindt een verschuiving plaats van het bezoeken van een vestiging naar het bezoeken van de website;  de uitleentermijn is verlengd van drie naar vier weken waardoor de service verhoogd is, maar het aantal bezoeken daalt;  7 van de 12 vestigingen in Nijmegen worden gesloten, maar er worden nieuwe diensten aangeboden zoals Bibliotheek op School en Bibliotheek aan Huis waardoor doelgroepen op een andere wijze bediend worden;  de OBGZ biedt een digitale collectie aan waarbij digitale databanken geraadpleegd kunnen worden. Wij verwachten dat de OBGZ in komende periode inzichtelijk maakt hoe de diverse doelgroepen bereikt worden met deze nieuwe werkwijze en welke verschuivingen plaatsvinden in het bibliotheekgebruik in Nijmegen. Deze gegevens vormen de basis voor het overleg dat we met de OBGZ blijven voeren over de te realiseren prestaties in 2013 en 2014. De 5 kernfuncties van een basisbibliotheek Wij verwachten dat de OBGZ uitvoering geeft aan de eerste drie kernfuncties van een basisbibliotheek: 1 Kennis- en informatievoorziening De Bibliotheek biedt met de collectie als basis de mogelijkheid tot uitlenen, raadplegen en vraagbemiddeling. 2 Educatie De Bibliotheek stelt collecties samen, biedt studiemogelijkheden voor scholieren, studenten en autodidacten, zoekt actieve samenwerking met onderwijsorganisaties en ondersteunt het onderwijs met betrekking tot mediatheek en lessen in informatievaardigheden. 3 Lezen en literatuur De collectie van de Bibliotheek is gericht op de gehele bevolking, maar biedt specifiek voor jeugd en jongeren van 0 tot 18 jaar een doorlopende leeslijn met een daarop aansluitende collectie. De collectie voor volwassenen sluit aan op het leesgedrag van de lokale bevolking, maar biedt ook een eenvoudige toegang tot de totale collectie van de Nederlandse bibliotheken. Speciale aandacht gaat uit naar allochtonen, laaggeletterden, ouderen en jeugd t/m 18 jaar. De OBGZ ondersteunt en participeert in de diverse lokale en landelijke literaire activiteiten. Bijlage 1 geeft een nadere uitwerking van deze drie kernfuncties met de specifieke prestatieindicatoren. De kernfuncties 4 (Kunst en Cultuur) en 5 (Ontmoeting en debat) worden in Nijmegen al door andere organisaties ingevuld en hiervoor verstrekken wij aan de OBGZ geen aparte opdracht. Wel gaan wij akkoord met activiteiten in het kader van deze kernfuncties als die door anderen



Vervolgvel

4

in de gebouwen van de OBGZ georganiseerd worden of als ze direct voortvloeien uit de eerste drie kernfuncties. Zoals gezegd dient de OBGZ hoofdzakelijk in te zetten op die activiteiten die onder de eerste drie, elkaar deels overlappende kernfuncties vallen, namelijk kennis- en informatievoorziening, educatie en lezen/literatuur. Taalbeheersing en goed je weg kunnen vinden in onze informatiemaatschappij zijn in onze ogen belangrijke basisvaardigheden. Hierbij dient speciale aandacht te gaan naar bevolkingsgroepen die wat betreft deze vaardigheden extra ondersteuning nodig hebben, zoals de (kansarme) basisschooljeugd, ouderen en specifieke groepen allochtonen. Deze activiteiten moeten dan ook zoveel mogelijk op wijkniveau aangeboden worden, zodat ze laagdrempelig zijn en de genoemde bevolkingsgroepen er maximaal van kunnen profiteren. Digitalisering Wij verwachten van de Bibliotheek dat ze haar digitale content en dienstverlening op basis van landelijk aanbod en de toegang tot de Collectie Nederland en de Nationale Bibliotheek Catalogus verder uitbreidt. Bibliotheekvoorzieningen Wij hebben de OBGZ de opdracht verstrekt om in Nijmegen een toekomstbestendige bibliotheekvoorziening in te richten waarbij de bibliotheekfunctie in alle wijken gewaarborgd moet zijn; de manier waarop de OBGZ invulling geeft aan deze opdracht is de verantwoordelijkheid van de organisatie zelf. We verplichten de OBGZ derhalve niet om in elke wijk een bibliotheekfiliaal te handhaven; we beoordelen de plannen van de OBGZ, volgen de uitwerking van die plannen en bewaken dat ze niet in strijd zijn met de gegeven randvoorwaarden. In het voorstel van de OBGZ worden zeven van de twaalf bibliotheekvestigingen in Nijmegen gesloten: Bottendaal, Brakkenstein, Hengstdal, Heselaan, Lent, Lindenholt en Neerbosch. Om in deze wijken de bibliotheekfunctie verantwoord uit te kunnen oefenen zonder bibliotheekgebouw, zijn andere vormen van bibliotheekwerk ontwikkeld. In deze wijken is de ontmoetingsfunctie van de bibliotheek van minder groot belang. Voor de doelgroep tot 18 jaar gaat de bibliotheek naar de school. De bibliotheek brengt niet alleen een fysieke en digitale collectie in de school, maar biedt ondersteuning op het gebied van mediawijsheid en leesbevordering. Het onderwijs kan kiezen uit een ruim aanbod van producten en diensten. Hiermee kunnen alle jongeren tot 18 jaar gebruik maken van de bibliotheek. 2 Er blijven vijf volwaardige vestigingen: De Mariënburg, Zwanenveld, Muntweg, Hatert en Oosterhout. Volwassenen kunnen met hun kinderen gebruik maken van een van die vestigingen. Door een goede spreiding over de stad is er altijd wel een bibliotheek in de omgeving. Bovendien vergroten de digitale mogelijkheden, zoals het via internet (gratis)

2

Onder volwaardige vestigingen verstaat de OBGZ moderne bibliotheken die verrassen, verleiden en verrijken. De bibliotheek is een schatkamer en een ontmoetingsplaats voor iedereen. Er is ruimte voor ontspanning, inspiratie, activiteiten en dient als een “third place”. Alle media, zowel fysiek als digitaal, zijn er te vinden. Dat betekent dat de bibliotheken gedeeltelijk aangepast moeten worden aan deze eisen. Bibliotheek Oosterhout is vooralsnog geen volwaardige vestiging maar richt zich op de doelgroep tot 13 jaar. Deze bibliotheek zal echter uitgebreid moeten worden tot een volwaardige vestiging in Nijmegen Noord.



Vervolgvel

5

reserveren en verlengen van media het gemak voor de klant. Bepaalde doelgroepen (zoals ouderen) kunnen gebruik maken van diensten zoals ‘Bibliotheek aan Huis’. In bijlage 2 geeft de OBGZ per ‘gebied’ van Nijmegen de onderbouwing voor haar keuzes en de nieuwe inrichting van de bibliotheekfuncties aan. De investeringen voor de door de OBGZ in deze bijlage vermelde gewenste modernisering van gebouwen moeten door de organisatie zelf gedragen worden. Cultural Governance Recente ontwikkelingen in de culturele sector en samenleving leiden er toe dat good governance steeds belangrijker wordt voor culturele instellingen. Onder Cultural Governance wordt verstaan: goed, verantwoord en transparant bestuur en toezicht in de culturele sector. Een goed functionerend bestuur of raad van toezicht draagt bij aan betere resultaten, zowel zakelijk als artistiek. De code Cultural Governance is ontwikkeld in opdracht van het Ministerie van OCW door de Werkgroep Cultural Governance. Doel van deze code is het ondersteunen van culturele instellingen bij het bevorderen van good governance. Het naleven van de code Cultural Governance zorgt daarbij voor houvast en schept vertrouwen. Ook wij onderkennen het belang van Cultural Governance en verwachten dat de OBGZ in haar jaarverslag verantwoording aflegt over de wijze waarop gebruik wordt gemaakt van de Code Cultural Governance (zie bijlage 3). Overigens wordt de OBGZ sinds 1 januari 2006 al bestuurd conform de regels van Cultural Governance. Ook de jaarlijkse verslaglegging vindt volgens Cultural Governance plaats. Cultureel ondernemerschap Wij verwachten dat de OBGZ verdere invulling geeft aan cultureel ondernemerschap, met name gericht op een diversiteit aan literaire activiteiten. De vraag die hierbij gesteld dient te worden is wat de geleverde diensten kosten en hoeveel de consument bereid is ervoor te betalen. 4

5

Risico’s

Of de voorgestelde bezuinigingsmaatregelen en de mogelijkheden om meer eigen inkomsten te verwerven gerealiseerd kunnen worden is deels afhankelijk van externe, nietbeïnvloedbare factoren. Zo is het concept Bibliotheek op school afhankelijk van de bereidheid van de onderwijsinstellingen om in dit concept te participeren. Mochten zich hier tegenvallers voordoen, dan zal de OBGZ op een andere wijze invulling moeten geven aan de bezuinigingstaakstelling van € 600.000,--. Financiën

Het subsidiebedrag voor 2012 en 2013 bedraagt € 5.413.387,--. Voor 2013 wordt dit bedrag geïndexeerd op basis van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (NKS). Met inachtneming van de taakstellende bezuiniging van € 600.000,-- wordt aan de OBGZ in 2014 een subsidie van € 4.813.387,-- verleend (exclusief mogelijke indexering). De subsidiebedragen worden ten laste gebracht van het programma Cultuur, deelproductnummer 60577.D.44014. Jaarrekening 2010 Uit de jaarrekening 2010 blijkt dat de solvabiliteit is verbeterd t.o.v. 2009; de oorzaak hiervan is gelegen in het positieve rekeningsaldo van € 260.000,--. De toekomst zal uit moeten wijzen



Vervolgvel

6

of dit eigen vermogen toereikend is om de taakstellende bezuiniging van € 600.000,-- per 2014 te kunnen realiseren. In de periode 2008 tot en met 2011 heeft de OBGZ de volgende subsidiebedragen ontvangen: 2008 € 5.058.532,-2009 € 5.256.962,-2010 € 5.281.889,-2011 € 5.307.242,-6

7

Communicatie

Afgelopen jaar hebben we veelvuldig bestuurlijk en ambtelijk overleg gevoerd met de OBGZ over haar beleid en de implementatie van de bezuinigingen. De voorliggende budgetsubsidieovereenkomst is het resultaat van dit intensief overleg en wordt door zowel OBGZ als College gedragen. Uitvoering en evaluatie

Na vaststelling in uw Raad zal uitbetaling van de subsidies plaatsvinden volgens het schema in de bijgevoegde budgetbeschikking. Wij blijven de ontwikkelingen bij de OBGZ nauwlettend volgen en zullen uw Raad in het vierde kwartaal van 2012 en 2013 schriftelijk op de hoogte stellen van deze ontwikkelingen.

College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,

De Gemeentesecretaris,

mr. Th.C. de Graaf

drs. B. van der Ploeg

Bijlagen: 1

Prestatie-indicatoren 2 Vestigingen 3 Verantwoordingsprotocol Cultural Governance 4 Beschikking+ uitvoeringsovereenkomst 5 Subsidieaanvraag


Directie Inwoners Maatschappelijke Ontwikkeling

Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon

Het bestuur van Stichting Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid t.a.v. mw. drs. S. Weersink, directeur Marienburg 29 6511 PS NIJMEGEN

14 024

Telefax

(024) 329 29 81

E-mail

[email protected]

Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen

Verzenddatum

Ons kenmerk

Contactpersoon

07-12-2011

L130/mo 2012.0166

dhr. S. Grond

Onderwerp

Beschikking verlening en bevoorschotting 2012 budgetsubsidie 2012 t/m 2014

Doorkiesnummer Datum uw brief

06-46023672

Bijlage(n): -Cultural Governance -Uitvoeringsovereenkomst

Geachte mevrouw Weersink, Op (DATUM INVULLEN) heeft u een aanvraag voor een meerjarige subsidie ingediend. Hierbij deel ik u namens het college van burgemeester en wethouders mee dat de raad van de gemeente Nijmegen op [DATUM BESLUIT] besloten heeft u deze subsidie te verlenen voor de periode 2012 t/m 2014. Het subsidiebedrag voor 2012 is bepaald op € 5.413.387,00. Voor 2013 wordt het subsidiebedrag geïndexeerd overeenkomstig artikel 2 van het Uitvoeringsvoorschrift subsidies Directie Inwoners gemeente Nijmegen 2011. Voor 2014 wordt het subsidiebedrag verlaagd met de taakstellende bezuiniging van € 600.000,00. Subsidiegrondslag Op deze subsidietoekenning is de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (2011) en het Uitvoeringsvoorschrift subsidies Directie Inwoners gemeente Nijmegen 2011 van toepassing. Hiernaast vindt deze subsidie haar grondslag in de nota “Cultuurvisie op koers” en het coalitieakkoord 2010-2014 “Werken aan een duurzame toekomst” 1 . Bij deze subsidietoekenning gaat het om een budgetsubsidie.

1

U kunt verordeningen en het uitvoeringsvoorschrift vinden op www.nijmegen.nl

OBGZ bso 2012-2014 Beschikking_def.doc

BIBA01

Gemeente Nijmegen Directie Inwoners Maatschappelijke Ontwikkeling

Vervolgvel

1

Doel subsidie Het realiseren van het bibliotheekwerk in Nijmegen in de periode 2012 t/m 2014. Activiteiten De subsidie is bestemd voor:  Het uitvoering geven aan de kernfuncties Kennis- en informatievoorziening, Educatie, Lezen en literatuur.  Volgens de landelijke tendensen voldoen aan de prestatie-eisen met betrekking tot het aantal bezoekers, leden en uitleningen.  Waarborgen van de bibliotheekfunctie in alle wijken.  Uitbreiden digitale content en dienstverlening.  Cultureel ondernemersschap.  Uitvoering geven aan de code Cultural Governance. Te leveren prestaties Voor de afspraken die zijn gemaakt met betrekking tot de te leveren prestaties verwijs ik u naar de bijgevoegde uitvoeringsovereenkomst. Verplichtingen Meldingsplicht Op het moment dat duidelijk is dat de activiteiten waarvoor de subsidie is verstrekt niet of niet helemaal zullen worden uitgevoerd, meldt u dat zo spoedig mogelijk. Dit doet u ook wanneer niet of niet geheel aan de subsidieverplichtingen zal worden voldaan. Tussentijdse verantwoording Vóór 1 juni van het jaar volgend op elk subsidiejaar van de meerjarige subsidieperiode, met uitzondering van het laatste jaar, moet u over het betreffende subsidiejaar tussentijds verantwoording afleggen door het indienen van: - een jaarrekening, die minimaal bestaat uit een staat van baten en lasten, een balans en een toelichting; - een verslag van de voortgang van de activiteiten; - een financiële verantwoording over de besteding van de subsidiegelden. De verantwoordingsstukken moeten door het bestuur ondertekend worden. Bij de jaarrekening en de tussentijdse financiële verantwoording hoeft geen controleverklaring te worden gevoegd. Opgave prestaties Uiterlijk vóór 15 januari 2013 moet u een korte opgaaf van de verrichte prestaties overleggen.


BIBA01


Vervolgvel

2

Uitvoeringsovereenkomst Ter uitvoering van deze beschikking wordt een uitvoeringsovereenkomst gesloten. De bepalingen van deze beschikking gelden slechts onder voorwaarde dat de uitvoeringsovereenkomst tot stand is gekomen. Verantwoording Vóór 1 juni 2015 moet u een verantwoording over de gehele subsidieperiode indienen. Aan de hand van deze verantwoording wordt de verleende subsidie definitief vastgesteld. Deze verantwoording moet bestaan uit: - een verslag van de over de gehele subsidieperiode gerealiseerde activiteiten (een beschrijving van de gevolgde werkwijze en het verkregen resultaat); - een financiële eindverantwoording over de besteding van de subsidiegelden in de gehele subsidieperiode; - een jaarrekening over het laatste subsidiejaar, die minimaal bestaat uit een staat van baten en lasten, een balans en een toelichting. De verantwoordingsstukken moeten door het bestuur ondertekend worden. Ik verzoek u om binnen de verantwoording met betrekking tot de gerealiseerde activiteiten expliciet in te gaan op de te leveren prestaties zoals ze in deze beschikking en in de uitvoeringsovereenkomst zijn opgenomen. Controleverklaring Omdat u in 2012 en volgende jaren een totale subsidie van de gemeente Nijmegen heeft ontvangen van meer dan € 100.000,00 moet er een controleverklaring bij de meerjarige financiële verantwoording worden gevoegd. De accountant dient zijn werkzaamheden zodanig in te richten dat hij een oordeel kan geven over: 1. De naleving van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (2011) en het Uitvoeringsvoorschrift subsidies Directie Inwoners gemeente Nijmegen 2011; 2. De naleving van de in de subsidiebeschikking opgenomen nadere voorschriften en aanwijzingen; 3. De rechtmatige besteding van de in de financiële eindverantwoording opgenomen bedragen. Niet-doelgebonden verplichtingen Op basis van artikel 12.3 van de NKS wordt van u verwacht dat u de code Cultural Governance zichtbaar toepast. Hiervoor dient u het bijgevoegde verantwoordingsprotocol Cultural Governance in te vullen en te retourneren op het moment dat u verantwoording aflegt over de budgetsubsidie 2012.


BIBA01


Vervolgvel

3

Vooruitlopend op deze nieuwe situatie vragen wij u om al vanaf 2011 hierover te rapporteren. Ik wijs u er nadrukkelijk op dat het niet voldoen aan de in deze beschikking opgenomen verplichtingen kan leiden tot het toepassen van een korting op de subsidie. Voor inhoudelijke vragen kunt u contact opnemen met de beleidsadviseur, dhr. S. Grond, telefoon 06-46023672, afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling. Voorschotten De betaling van de voorschotten van de subsidie is als volgt gepland: 16-01-2012 € 832.828,00 16-02-2012 € 416.414,00 16-03-2012 € 416.414,00 16-04-2012 € 416.414,00 16-05-2012 € 416.414,00 15-06-2012 € 416.414,00 16-07-2012 € 416.414,00 16-08-2012 € 416.414,00 14-09-2012 € 416.414,00 16-10-2012 € 416.414,00 16-11-2012 € 416.414,00 14-12-2012 € 416.419,00 Het subsidiebedrag wordt conform bovenstaand schema overgemaakt op rekeningnummer 13.78.08.585, onder vermelding van nr. 2012.0166. Als u vragen heeft over de betaling van de voorschotten van de subsidie kunt u contact opnemen met de medewerker Subsidies, mw. M. Oudenbroek, telefoon 024-3292600, bureau Subsidies. Overschotten, tekorten en reservevorming Bij overschotten, tekorten en reservevorming, die verband houden met het gemeentelijk subsidiedeel, geldt het volgende. Exploitatieoverschotten en -tekorten komen voor rekening van uw instelling. Ten aanzien van deze overschotten en tekorten wordt er van uitgegaan dat die worden toegevoegd dan wel onttrokken aan de algemene (egalisatie)reserve. Wanneer het totale eigen vermogen hoger is dan € 5.000,00 dan mag het meerdere niet meer bedragen dan 10% van de omzet. Indien de reserve een grotere omvang heeft, dan wordt deze omvang bij de vaststelling van de subsidie mee in overweging genomen. Begrotingsvoorbehoud De subsidieverlening in 2013 en 2014 geldt onder voorbehoud van goedkeuring van de Stadsbegroting door de raad van de gemeente Nijmegen.


BIBA01


Vervolgvel

4

Bezwaar Als u het niet eens bent met deze besluiten kunt u binnen zes weken, te rekenen vanaf de dag na die waarop deze beschikking is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij de raad van de gemeente Nijmegen, Postbus 9105, 6500 HG Nijmegen. Het bezwaarschrift moet op grond van artikel 6:5 van de Algemene wet Bestuursrecht zijn ondertekend en dient ten minste te bevatten:  uw naam en adres;  de datum waarop u uw bezwaarschrift hebt geschreven;  een omschrijving van het besluit waar uw bezwaar zich tegen richt of een kopie van dit besluit;  de gronden waarop uw bezwaar berust.

Namens het college van burgemeester en wethouders van Nijmegen,

mw. drs. B. Bergman, Programmamanager Cultuur


BIBA01

Bijlage 1 OBGZ bso 2012-2014 Uitwerking door de OBGZ van de drie kernfuncties waarop de OBGZ zich volgens de opdracht van de gemeente Nijmegen in de komende budgetperiode dient te focussen: Kernfunctie Kennis en informatie

Prestatieindicatoren De collectie van de OBGZ is actueel en multimediaal en voldoet minimaal aan de volgende normen:  De OBGZ voorziet 90% van de vraag uit het eigen werkgebied uit de eigen collectie.  Het vervangingspercentage is gemiddeld10%.  Het aantal uitleningen volgt de landelijke trend.  Uitleenfrequentie is gemiddeld minimaal 5%. Speciale collecties zoals de collectie van De Feeks hoeven niet aan bovenstaande normen te voldoen. De collectie in de vestigingen worden op een aantrekkelijke manier gepresenteerd, waarbij gebruik gemaakt wordt van retailtechnieken.

Ontwikkeling en educatie

Met de nadruk op de jeugd van 0 tot 18 jaar bestrijkt de OBGZ in 2014 in samenwerking met het onderwijsveld de hele doorgaande leerlijn van voorschoolse educatie tot en met de volwasseneneducatie. De OBGZ fungeert hierbij als informatiemakelaar. In 2014 liggen er concepten voor Bibliotheek op school 1 formules die (financieel) haalbaar zijn voor scholen voor het basisonderwijs en maken minimaal 7 scholen gebruik van een dergelijk concept. Dit aantal van 7 scholen is gebaseerd op het aantal van 7 vestigingen dat gesloten gaat worden. De OBGZ biedt in een doorgaande leerlijn professionele producten aan op het gebied van leesbevordering en mediawijsheid in het onderwijs van 0 - 18 jaar.  50 % van de peuterspeelzalen en kinderdagverblijven wordt bereikt met activiteiten (leesbevordering).  De bibliotheek biedt Boekstart 2 aan voor baby’s.  75 % van het basisonderwijs wordt bereikt met activiteiten op het gebied van leesbevordering en mediawijsheid. De focus ligt hierbij op de achterstandsscholen.  60% van het voortgezet onderwijs wordt bereikt met activiteiten op het gebied van leesbevordering en mediawijsheid. Het VMBO zal de komende beleidsperiode speciale aandacht krijgen. De OBGZ bestendigt de samenwerking met het ROC en breidt uit naar andere taalaanbieders (e.e.a. afhankelijk van

1

Bibliotheek op school is een samenwerking met basischolen waarbij de bibliotheek de de kwaliteit van de bibliotheekfunctie kan waarborgen. In de school komt een digitale koppeling met de collectie van de bibliotheek en er komt naar wens een fysieke collectie van bibliotheekmaterialen in de school. Daarnaast geven bibliotheekmedewerkers begeleiding op het gebied van mediawijsheid. Dit betekent een uitbreiding van de dienstverlening naast de leesbevorderingsactiviteiten en groepsbezoeken van klassen. 2 BoekStart is een programma dat het lezen met heel jonge kinderen wil bevorderen én ouders met jonge kinderen wil laten genieten van boeken. BoekStart gaat uit van de door de OBGZgedachte dat kinderen die al op jonge leeftijd in aanraking komen met boeken een voorsprong (op school) ontwikkelen waar ze hun hele leven voordeel van hebben. Samen een boekje kijken, plaatjes aanwijzen en benoemen, versjes leren, verhaaltjes vertellen en ernaar luisteren, versterkt bovendien de band tussen ouder en kind.

de contracten die taalaanbieders sluiten met de gemeente). Het huidige aanbod wordt minimaal gehandhaafd en tegen een redelijk tarief afgezet. Lezen en literatuur

De OBGZ biedt in alle vestigingen collecties voor speciale doelgroepen aan zoals Makkelijk lezen pleinen (dyslectici) en Taalpleinen voor inburgeraars en analfabeten (wegens ruimtegebrek ontbreken deze voorzieningen in de locatie Oosterhout) Rondom het aanbieden van e-books zal OBGZ de landelijke ontwikkelingen volgen en daarbij aansluiten.

Overstijgend

De OBGZ organiseert activiteiten in het kader van landelijke leesbevorderingsactiviteiten. Deze activiteiten worden zoveel mogelijk georganiseerd i.s.m. lokale partners. De activiteiten omvatten minimaal drie literaire schrijversbezoeken per jaar. Focus op 1e drie kernfuncties: Kennis en informatie, Ontwikkeling en educatie en Lezen en literatuur. Samenwerking met minimaal vijf lokale partners waarbij de bibliotheek organiserend dan wel faciliterend optreedt. In wijken waar bibliotheken worden gesloten wordt gegarandeerd dat voor doelgroepen die aan de wijk gebonden zijn (kinderen tot 12 jaar en ouderen) de bibliotheekfunctie ingevuld wordt bij scholen en andere wijkvoorzieningen. Scholing personeel: de Bibliotheek staat voor een omslag. Personeel wordt om deze omslag te kunnen waarmaken geschoold op de volgende gebieden: mediawijsheid (mediacoach) en cultureel ondernemen.

Bijlage 2 OBGZ bso 2012-2014 Overzicht van de huidige en de door de OBGZ geplande toekomstige bibliotheekvestigingen en de overwegingen van de OBGZ om tot deze keuzes te komen:

= Huidige bibliotheekvestigingen = Bibliotheekvestigingen 2014

Centrum In het centrum is gekozen voor het behoud van de Centrale Bibliotheek De Mariënburg. Deze hoofdvestiging is het visitekaartje van Bibliotheek Gelderland Zuid. Bibliotheek De Mariënburg is het huis van de letters, het gebouw van de literatuur in Nijmegen. De bibliotheek is een ontmoetingsruimte die omgevormd moet worden naar een third place met een meer uitgebreide verblijfsfunctie voor de hele stad. In dit culturele kwartier van Nijmegen vinden veel (literaire) activiteiten plaats. Er wordt een groot publiek bediend, niet alleen inwoners van het centrum en de Benedenstad, maar alle inwoners van de hele stad en omgeving. De bibliotheek beschikt over een ruime collectie, die ook als achtergrondcollectie fungeert voor de andere vestigingen. In deze bibliotheek zal ook ruimte zijn voor innovaties in het bibliotheekwerk. Er zijn veelgebruikte studiemogelijkheden en er is Wi-Fi beschikbaar, waardoor veel mensen komen werken of studeren. Intensievere samenwerking met het Regionaal Archief Nijmegen en andere organisaties wordt in het kader van cultureel ondernemerschap, co-creatie en cross mediale activiteiten verder onderzocht.

Oost In Nijmegen-Oost verdwijnt de bibliotheek omdat de afstand naar het centrum klein is en mensen uit dit stadsdeel al veel gebruik maken van Bibliotheek Mariënburg. Natuurlijk wordt hier de dienstverlening aan de scholen voortgezet en waar mogelijk uitgebreid. We denken aan een bibliotheekspreekuur, bijvoorbeeld in wijkcentrum Ark van Oost. Zuid In Nijmegen-Zuid is gekozen voor een bibliotheek in Hatert omdat in deze wijk de bibliotheek een belangrijke rol speelt. Hier wonen veel allochtonen, laaggeletterden, jeugd, volwassenen en ouderen die meer dienstverlening behoeven. Bovendien is Hatert een ‘Vogelaarwijk’ en kan de bibliotheek veel betekenen in deze wijk. In Hatert wordt samengewerkt met veel organisaties en scholen in de wijk. Er zijn veel groepsbezoeken van peuters, basisschoolleerlingen en mensen die taalcursussen en/of inburgeringscursussen volgen. De bibliotheek zet hier in op empowerment van mensen: de bibliotheek ondersteunt mensen, zodat zij (beter) deel kunnen nemen aan onze maatschappij. Samenwerking met Centrum voor Jeugd en Gezin gaat van start en er wordt intensief samengewerkt met Wijk AanPak Hatert. In de toekomst zal Bibliotheek Hatert de bibliotheek zijn voor de inwoners van Nijmegen-Zuid, waar activiteiten, internet en Wi-Fi gratis worden aangeboden. De ontmoetingsfunctie van Bibliotheek Hatert zal zich richten op deze speciale doelgroepen in samenwerking met het wijkcentrum en trachten de inwoners uit hun isolement te halen. Hiertoe zal de bibliotheek zowel van buiten als van binnen gemoderniseerd dienen te worden. In Brakkenstein kan een bibliotheekspreekuur of iets dergelijks georganiseerd worden voor ouderen en anderen die niet naar de verder weg gelegen bibliotheek kunnen komen. De scholen kunnen gebruik maken van alle producten en diensten van de bibliotheek, zodat de bibliotheekfunctie voor de leerlingen is gewaarborgd. Midden In Nijmegen-Midden is gekozen voor behoud van de druk bezochte Bibliotheek Muntweg. Dit is een goed draaiende vestiging die zich richt op verschillende doelgroepen. De gevarieerde bevolkingssamenstelling vraagt om speciale aandacht voor allochtonen, laaggeletterden en de jeugd. Het speciale van het werkgebied van deze vestiging is de combinatie van bewoners van wijken zoals de Landbouw- en Kolpingbuurt, het Willemskwartier en met lezers uit wijken als de Hazenkamp. Deze verschillende groepen bezoekers maken deze vestiging zo succesvol en zorgen voor een ontmoeting met inwoners uit verschillende wijken in de buurt. Ook deze vestiging zal, om een moderne volwaardige vestiging te zijn, zowel aan de binnen- als de buitenkant moeten worden gemoderniseerd. Oud-West Dit stadsdeel ligt op korte afstand van Centrale Bibliotheek De Mariënburg. Er is intensieve samenwerking met de scholen en er wordt veel georganiseerd met andere organisaties. Er is speciale aandacht voor de laaggeletterden en de jeugd. Onderzocht wordt of de bibliotheekfunctie kan aansluiten bij het consultatiebureau en het Centrum voor Jeugd en Gezin die waarschijnlijk een ruimte gaan huren in Wijkcentrum Titus Brandsma. Zo zouden we bijvoorbeeld een ‘opvoedpunt’ in kunnen richten. Dukenburg In Dukenburg zal Bibliotheek Zwanenveld behouden blijven als enige vestiging ‘over het kanaal’. Bibliotheek Zwanenveld is een moderne, nieuw ingerichte bibliotheek met veel bezoekers en uitleningen. De bibliotheek heeft een gunstige ligging in Winkelcentrum Dukenburg. De ontmoetingsfunctie is hier erg belangrijk, het is een ‘third place’ voor de inwoners van Dukenburg en Lindenholt. We verwachten dat ook inwoners van Neerbosch Bibliotheek Zwanenveld gaan bezoeken als ze toch in het winkelcentrum zijn voor de boodschappen. In het werkgebied van Bibliotheek Zwanenveld zijn erg veel scholen, waarmee intensief samengewerkt wordt. Bovendien zijn er veel laag opgeleiden, die de steun van de bibliotheek goed kunnen gebruiken. Binnenkort zal deze vestiging ook beschikken over een Taalpunt en een Makkelijk Lezen Plein. Ook wordt BoekStart aangeboden om laaggeletterdheid tegen te gaan en mensen beter toe te rusten voor deelname aan de lokale samenleving. In de bibliotheek zijn studiemogelijkheden en er is gratis internet en Wi-Fi. De buitenkant van de bibliotheek verdient aandacht om de entree zo toegankelijk mogelijk te maken.

Lindenholt Inwoners van Lindenholt maken weinig gebruik van de vestiging in de wijk. Bibliotheek Zwanenveld ligt op korte afstand en wordt ook bezocht door mensen uit Lindenholt. In deze wijk zal de ‘Bibliotheek in school’ verder vorm krijgen voor leesbevordering van de jeugd. Nieuw-West In Nieuw-West is speciale aandacht nodig voor laaggeletterden, allochtonen en de jeugd. Samenwerking met de scholen dient uitgebouwd te worden en de contacten met het ROC en andere taalaanbieders zijn waardevol. Voor ouderen en mensen die zelf niet goed naar de dichtstbijzijnde bibliotheek op de Muntweg of Zwanenveld kunnen komen, kan een bibliotheekspreekuur of een collectie ingeregeld worden in woonzorgcentrum De Honinghoeve en/of verzorgingshuis Sint Jozef. Noord Het aantal inwoners van Nijmegen-Noord zal de komende jaren blijven stijgen. Nu al is de behoefte aan een bibliotheek erg groot. Gekozen is om Bibliotheek Oosterhout te behouden omdat deze vestiging erg veel bezoekers en uitleningen heeft. En dat terwijl de bibliotheek zich nu alleen richt op de kinderen tot 13 jaar! De behoefte aan een collectie en dienstverlening voor de volwassen inwoners is groot. De bibliotheek bevordert de leefbaarheid in deze nieuwe wijk, maar zou dit nog beter kunnen doen als de ruimte groter en meer geschikt zou zijn voor de bibliotheek, zodat hier ook media voor volwassenen geplaatst kunnen worden. De (tijdelijke) ruimte is veel te klein en te duur. Het is wenselijk een grotere ruimte te vinden tegen gelijke kosten zodat een volwaardige bibliotheek in Nijmegen-Noord een feit is. Gezien de spreiding van de bibliotheken in Nijmegen is Oosterhout een goede keuze voor een bibliotheek aan de ‘overkant’ van de Waal.

Bijlage 3 OBGZ bso 2012-2014 Verantwoordingsprotocol Code Cultural Governance De stichting *** instelling *** wordt sinds ***datum*** bestuurd volgens het ***besturingsmodel***. De stichting *** instelling *** onderschrijft de Principes en Best Practice Bepalingen van het ***besturingsmodel***, zoals beschreven in de Code Cultural Governance (CCG), pas toe of leg uit en a. past deze toe b. merkt hierover het volgende op ***toelichting “nee”*** (vervolgens geeft men aan in hoeverre de Principes en Best Practice Bepalingen (nog) niet worden toegepast en waarom, dit kan m.b.v. onderstaande checklist). Checklist Principes Principes geven aan welke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden er zijn en door welke organen en/of personen deze worden vervuld. 1

2

3

4

5

6

7

Jaarverslag Er wordt verantwoording afgelegd over de naleving van de CCG in het jaarverslag. Directie In de CCG staat een aantal directie bevoegdheden benoemd. Deze bevoegdheden liggen ook bij de directie, mits anders vastgelegd. Verantwoording De directie bestuurt de instelling en legt daarover volgens de principes uit de CCG verantwoording af. Raad van toezicht De raad van toezicht houdt toezicht op de instelling en adviseert de directie conform de CCG. Goedkeuring raad van toezicht De in de CCG benoemde onderwerpen vereisen goedkeuring raad van toezicht (strategie, financiering, etc.). Bevoegdheden raad van toezicht De raad van toezicht heeft de bevoegdheden benoemd in de CCG (benoeming, ontslag en schorsing directie, vaststelling arbeidsvoorwaarden, etc.) Statuten De principes uit de CCG zijn verankerd in de statuten.

Past deze toe (ja/nee)

ja/nee ja/nee ja/nee ja/nee ja/nee ja/nee

ja/nee

Checklist Best practices Best practice-bepalingen beschrijven het gedrag waardoor good governance in de praktijk kan worden bevorderd. 8

9

10

11

Besturingsmodel Er is een analyse gemaakt van het gewenste besturingsmodel; bij wijzigingen van het besturingsmodel maakt men een implementatieplan; wijzigingen van het besturingsmodel worden toegelicht in het jaarverslag. Profielschetsen en functioneren directie Bij de werving en selectie van directieleden wordt een profielschets gebruikt; bij de vervulling van de directiefunctie wordt overwogen deskundigen in te schakelen; de raad van toezicht voert jaarlijks functioneringsgesprekken met de directie (en maakt c.q. archiveert verslagen). Bezoldiging en nevenfuncties De bezoldiging van de directie sluit aan bij het karakter van de instelling, wettelijke voorschriften en subsidievoorwaarden. Directieleden melden relevante nevenfunctie(s) bij de raad van toezicht. Directiereglement De raad van toezicht stelt een directiereglement vast.

Past deze toe (ja/nee)

ja/nee

ja/nee

ja/nee

ja/nee

12

13

14

15

16

17

18

Profielschets, benoeming, nevenfuncties en bezoldiging raad van toezicht Bij de werving en selectie van de leden van de raad van toezicht worden profielschetsen gebruikt; deze profielschetsen worden periodie geëvalueerd; leden van de raad van toezicht functioneren onafhankelijk; in de raad van toezicht zit maximaal één voormalig directielid (die niet tevens voorzitter mag zijn); nieuwe toezichthouders worden geworven buiten eigen netwerk; de raad van toezicht kent een evenwichtige samenstelling passend bij de doelstelling van de instelling; de raad van toezicht stelt een gefaseerd rooster van aftreden vast; de raad van toezicht beraadt zich op de wenselijkheid van eventuele herbenoeming; de benoemingsperiode voor de raad van toezicht is drie of vier jaar met respectievelijk twee-of eenmalige herbenoemingen; indien geboden treden leden van de raad van toezicht tussentijds af; de voorzitter van de raad van toezicht wordt in functie benoemd; leden van de raad van toezicht melden relevantie nevenfunctie(s) aan de raad van toezicht; de bezoldiging van de leden van de raad van toezicht sluit aan bij het karakter van de instelling, wettelijke voorschriften en subsidievoorwaarden. Zelfevaluatie raad van toezicht De raad van toezicht draagt jaarlijks zorg voor een zelfevaluatie en legt deze vast. Periodiek overleg en informatievoorziening De directie voorziet de raad van toezicht van alle relevante informatie (no surprises is het kernbegrip); de directie en de raad van toezicht voeren periodiek overleg over de gang van zaken binnen de instelling. De raad van toezicht vergadert volgens een vastgesteld schema. Aansprakelijkheidsverzekering De directie heeft met de raad van toezicht de wenselijkheid van een aansprakelijkheidsverzekering besproken. Contact raad van toezicht en medewerkers De raad van toezicht onderhoudt een open verhouding met medewerkers van de instelling. Overleg raad van toezicht en externe accountant De raad van toezicht overlegt minimaal jaarlijks met de externe accountant van de instelling. Jaarverslag Relevante gegevens van de raad van toezicht en de directie (o.a. de bezoldiging en de nevenfuncties) worden opgenomen in het jaarverslag.

ja/nee

ja/nee ja/nee

ja/nee ja/nee ja/nee ja/nee

Deze cultural governance verantwoording kan: - opgenomen worden als onderdeel van het jaarverslag; - ondertekend worden door de directie en de leden van de raad van toezicht en separaat bij de verantwoordingsdocumenten worden aangeleverd.

Directie Inwoners Maatschappelijke Ontwikkeling

Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen

Het bestuur van Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Stichting Openbare Bibliotheek Collegevergadering no 47 Gelderland Zuid t.a.v. mw. drs. S. Weersink, directeur Aanwezig: Marienburg 29 Th. de Graaf Voorzitter 6511 PS NIJMEGEN

Wethouders

Gemeentesecretaris Communicatie Verzenddatum 07-12-2011 Verslag

Telefoon

14 024

Telefax

(024) 329 29 81

E-mail

[email protected]

Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen

P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, P. Lucassen, J. van der Meer P. Eringa A. Kuil Contactpersoon Ons kenmerk L130/mo dhr. S. Grond M. Sofovic 2012.0166

Onderwerp

Doorkiesnummer

Beschikking verlening en bevoorschotting 2012 budgetsubsidie 2012 t/m 2014 Bijlage(n): -Cultural Governance

Datum uw brief

06-46023672

Aldus vastgesteld in de vergadering van:

-Uitvoeringsovereenkomst

Geachte mevrouw Weersink,

De voorzitter, De secretaris,subsidie Op (DATUM INVULLEN) heeft u een aanvraag voor een meerjarige ingediend. Hierbij deel ik u namens het college van burgemeester en wethouders mee dat de raad van de gemeente Nijmegen op [DATUM BESLUIT] besloten heeft u deze subsidie te verlenen voor de periode 2012 t/m 2014. Het subsidiebedrag voor 2012 is bepaald op € 5.413.387,00. Voor 2013 wordt het subsidiebedrag geïndexeerd overeenkomstig artikel 2 van het Uitvoeringsvoorschrift subsidies Directie Inwoners gemeente Nijmegen 2011. Voor 2014 wordt het subsidiebedrag verlaagd met de taakstellende bezuiniging van € 600.000,00. Subsidiegrondslag Op deze subsidietoekenning is de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (2011) en het Uitvoeringsvoorschrift subsidies Directie Inwoners gemeente Nijmegen 2011 van toepassing. Hiernaast vindt deze subsidie haar grondslag in de nota “Cultuurvisie op koers” en het coalitieakkoord 2010-2014 “Werken aan een duurzame toekomst” 1 . Bij deze subsidietoekenning gaat het om een budgetsubsidie. 1 1

U kunt verordeningen en het uitvoeringsvoorschrift vinden op www.nijmegen.nl


BIBA01


Vervolgvel

1

Doel subsidie Het realiseren van het bibliotheekwerk in Nijmegen in de periode 2012 t/m 2014. Activiteiten De subsidie is bestemd voor:  Het uitvoering geven aan de kernfuncties Kennis- en informatievoorziening, Educatie, Lezen en literatuur.  Volgens de landelijke tendensen voldoen aan de prestatie-eisen met betrekking tot het aantal bezoekers, leden en uitleningen.  Waarborgen van de bibliotheekfunctie in alle wijken.  Uitbreiden digitale content en dienstverlening.  Cultureel ondernemersschap.  Uitvoering geven aan de code Cultural Governance. Te leveren prestaties Voor de afspraken die zijn gemaakt met betrekking tot de te leveren prestaties verwijs ik u naar de bijgevoegde uitvoeringsovereenkomst. Verplichtingen Meldingsplicht Op het moment dat duidelijk is dat de activiteiten waarvoor de subsidie is verstrekt niet of niet helemaal zullen worden uitgevoerd, meldt u dat zo spoedig mogelijk. Dit doet u ook wanneer niet of niet geheel aan de subsidieverplichtingen zal worden voldaan. Tussentijdse verantwoording Vóór 1 juni van het jaar volgend op elk subsidiejaar van de meerjarige subsidieperiode, met uitzondering van het laatste jaar, moet u over het betreffende subsidiejaar tussentijds verantwoording afleggen door het indienen van: - een jaarrekening, die minimaal bestaat uit een staat van baten en lasten, een balans en een toelichting; - een verslag van de voortgang van de activiteiten; - een financiële verantwoording over de besteding van de subsidiegelden. De verantwoordingsstukken moeten door het bestuur ondertekend worden. Bij de jaarrekening en de tussentijdse financiële verantwoording hoeft geen controleverklaring te worden gevoegd. Opgave prestaties Uiterlijk vóór 15 januari 2013 moet u een korte opgaaf van de verrichte prestaties overleggen.


BIBA01


Vervolgvel

2

Uitvoeringsovereenkomst Ter uitvoering van deze beschikking wordt een uitvoeringsovereenkomst gesloten. De bepalingen van deze beschikking gelden slechts onder voorwaarde dat de uitvoeringsovereenkomst tot stand is gekomen. Verantwoording Vóór 1 juni 2015 moet u een verantwoording over de gehele subsidieperiode indienen. Aan de hand van deze verantwoording wordt de verleende subsidie definitief vastgesteld. Deze verantwoording moet bestaan uit: - een verslag van de over de gehele subsidieperiode gerealiseerde activiteiten (een beschrijving van de gevolgde werkwijze en het verkregen resultaat); - een financiële eindverantwoording over de besteding van de subsidiegelden in de gehele subsidieperiode; - een jaarrekening over het laatste subsidiejaar, die minimaal bestaat uit een staat van baten en lasten, een balans en een toelichting. De verantwoordingsstukken moeten door het bestuur ondertekend worden. Ik verzoek u om binnen de verantwoording met betrekking tot de gerealiseerde activiteiten expliciet in te gaan op de te leveren prestaties zoals ze in deze beschikking en in de uitvoeringsovereenkomst zijn opgenomen. Controleverklaring Omdat u in 2012 en volgende jaren een totale subsidie van de gemeente Nijmegen heeft ontvangen van meer dan € 100.000,00 moet er een controleverklaring bij de meerjarige financiële verantwoording worden gevoegd. De accountant dient zijn werkzaamheden zodanig in te richten dat hij een oordeel kan geven over: 1. De naleving van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (2011) en het Uitvoeringsvoorschrift subsidies Directie Inwoners gemeente Nijmegen 2011; 2. De naleving van de in de subsidiebeschikking opgenomen nadere voorschriften en aanwijzingen; 3. De rechtmatige besteding van de in de financiële eindverantwoording opgenomen bedragen. Niet-doelgebonden verplichtingen Op basis van artikel 12.3 van de NKS wordt van u verwacht dat u de code Cultural Governance zichtbaar toepast. Hiervoor dient u het bijgevoegde verantwoordingsprotocol Cultural Governance in te vullen en te retourneren op het moment dat u verantwoording aflegt over de budgetsubsidie 2012.


BIBA01


Vervolgvel

3

Vooruitlopend op deze nieuwe situatie vragen wij u om al vanaf 2011 hierover te rapporteren. Ik wijs u er nadrukkelijk op dat het niet voldoen aan de in deze beschikking opgenomen verplichtingen kan leiden tot het toepassen van een korting op de subsidie. Voor inhoudelijke vragen kunt u contact opnemen met de beleidsadviseur, dhr. S. Grond, telefoon 06-46023672, afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling. Voorschotten De betaling van de voorschotten van de subsidie is als volgt gepland: 16-01-2012 € 832.828,00 16-02-2012 € 416.414,00 16-03-2012 € 416.414,00 16-04-2012 € 416.414,00 16-05-2012 € 416.414,00 15-06-2012 € 416.414,00 16-07-2012 € 416.414,00 16-08-2012 € 416.414,00 14-09-2012 € 416.414,00 16-10-2012 € 416.414,00 16-11-2012 € 416.414,00 14-12-2012 € 416.419,00 Het subsidiebedrag wordt conform bovenstaand schema overgemaakt op rekeningnummer 13.78.08.585, onder vermelding van nr. 2012.0166. Als u vragen heeft over de betaling van de voorschotten van de subsidie kunt u contact opnemen met de medewerker Subsidies, mw. M. Oudenbroek, telefoon 024-3292600, bureau Subsidies. Overschotten, tekorten en reservevorming Bij overschotten, tekorten en reservevorming, die verband houden met het gemeentelijk subsidiedeel, geldt het volgende. Exploitatieoverschotten en -tekorten komen voor rekening van uw instelling. Ten aanzien van deze overschotten en tekorten wordt er van uitgegaan dat die worden toegevoegd dan wel onttrokken aan de algemene (egalisatie)reserve. Wanneer het totale eigen vermogen hoger is dan € 5.000,00 dan mag het meerdere niet meer bedragen dan 10% van de omzet. Indien de reserve een grotere omvang heeft, dan wordt deze omvang bij de vaststelling van de subsidie mee in overweging genomen. Begrotingsvoorbehoud De subsidieverlening in 2013 en 2014 geldt onder voorbehoud van goedkeuring van de Stadsbegroting door de raad van de gemeente Nijmegen.


BIBA01


Vervolgvel

4

Bezwaar Als u het niet eens bent met deze besluiten kunt u binnen zes weken, te rekenen vanaf de dag na die waarop deze beschikking is bekendgemaakt, een bezwaarschrift indienen bij de raad van de gemeente Nijmegen, Postbus 9105, 6500 HG Nijmegen. Het bezwaarschrift moet op grond van artikel 6:5 van de Algemene wet Bestuursrecht zijn ondertekend en dient ten minste te bevatten:  uw naam en adres;  de datum waarop u uw bezwaarschrift hebt geschreven;  een omschrijving van het besluit waar uw bezwaar zich tegen richt of een kopie van dit besluit;  de gronden waarop uw bezwaar berust.

Namens het college van burgemeester en wethouders van Nijmegen,

mw. drs. B. Bergman, Programmamanager Cultuur


BIBA01

Uitvoeringsovereenkomst budgetsubsidie Gemeente Nijmegen en Stichting Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid voor de subsidieperiode 2012 t/m 2014

Raadsbesluit van datum

Ondergetekenden, De burgemeester van de gemeente Nijmegen, ter uitvoering van het raadsbesluit van (DATUM INVULLEN) en vertegenwoordigd door mevrouw drs. H.H.M. Bergman, Programmamanager Cultuur, hierna te noemen de Gemeente,

en het bestuur van Stichting Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid, gevestigd te Nijmegen en vertegenwoordigd door mevrouw drs. S.A.M. Weersink, Directeur/bestuurder, hierna te noemen de Bibliotheek, overwegende dat: 

deze overeenkomst wordt afgesloten ter uitvoering van de beschikking van datum waarmee een budgetsubsidie wordt toegekend aan de Bibliotheek;



de subsidie ten doel heeft de financiële voorwaarden te scheppen waarmee de Bibliotheek uitvoering kan geven aan het bibliotheekwerk in Nijmegen binnen de inhoudelijke en financiële kaders zoals die door de Raad van de gemeente Nijmegen op datum zijn vastgesteld;



de subsidieverlening haar grondslag vindt in de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (2011) en het Uitvoeringsvoorschrift Subsidies Directie Inwoners 2011;

komen het volgende overeen:

Artikel 1: Duur van de overeenkomst De overeenkomst en de daarbij behorende budgetsubsidieafspraken gelden voor de jaren 2012 t/m 2014, waarbij de optie open gehouden wordt om de overeenkomst in 2014, mocht de situatie daartoe aanleiding geven, met één jaar te verlengen (tot en met 2015).

Artikel 2: Hoogte budgetsubsidie Het subsidiebedrag voor 2012 en 2013 bedraagt € 5.413.387,--. Voor 2013 wordt dit bedrag geïndexeerd op basis van de Nijmeegse Kaderverordening Subsidieverstrekking (NKS). Met inachtneming van de taakstellende bezuiniging van € 600.000,-- wordt aan de OBGZ in 2014 een subsidie van € 4.813.387,-verleend (exclusief mogelijke indexering).

Pagina 1

Artikel 3: Prestaties Met betrekking tot de te leveren prestaties in de periode 2012 t/m 2014 zijn met de OBGZ de volgende afspraken gemaakt: Kengetallen Wij verwachten dat de OBGZ in deze budgetperiode minimaal volgens de landelijke tendensen 1 presteert als het gaat om aantal bezoekers, leden en uitleningen. Als uitgangspunt hanteren wij hierbij de meest actuele cijfers m.b.t. de gerealiseerde prestaties uit de vorige budgetperiode. Dit levert de volgende prestatie-indicatoren op voor de komende budgetperiode: Bezoekers vestigingen 980.000

Leden

Uitleningen

43.000

1.340.000

Hits homepage 912.000

Bezoekers databanken 26.000

Maar talrijke ontwikkelingen die momenteel op landelijk en lokaal niveau spelen hebben onmiskenbaar hun invloed op het bibliotheekwerk in Nijmegen:  er vindt een verschuiving plaats van het bezoeken van een vestiging naar het bezoeken van de website;  de uitleentermijn is verlengd van drie naar vier weken waardoor de service verhoogd is maar het aantal bezoeken daalt;  7 van de 12 vestigingen in Nijmegen worden gesloten, maar er worden nieuwe diensten aangeboden zoals Bibliotheek op School en Bibliotheek aan Huis waardoor doelgroepen op een andere wijze bediend worden;  de OBGZ biedt een digitale collectie aan waarbij digitale databanken geraadpleegd kunnen worden. Wij verwachten dat de OBGZ in komende periode inzichtelijk maakt hoe de diverse doelgroepen bereikt worden met deze nieuwe werkwijze en welke verschuivingen plaatsvinden in het bibliotheekgebruik in Nijmegen. Deze gegevens vormen de basis voor het overleg dat we met de OBGZ blijven voeren over de te realiseren prestaties in 2013 en 2014. De 5 kernfuncties van een basisbibliotheek De OBGZ geeft uitvoering aan de eerste drie kernfuncties van een basisbibliotheek: 1 Kennis- en informatievoorziening De Bibliotheek biedt met de collectie als basis de mogelijkheid tot uitlenen, raadplegen en vraagbemiddeling. 2 Educatie De Bibliotheek stelt collecties samen, biedt studiemogelijkheden voor scholieren, studenten en autodidacten, zoekt actieve samenwerking met onderwijsorganisaties en ondersteunt het onderwijs met betrekking tot mediatheek en lessen in informatievaardigheden. 3 Lezen en literatuur De collectie van de Bibliotheek is gericht op de gehele bevolking, maar biedt specifiek voor jeugd en jongeren van 0 tot 18 jaar een doorlopende leeslijn met een daarop aansluitende collectie. De collectie voor volwassenen sluit aan op het leesgedrag van de lokale bevolking, maar biedt ook een eenvoudige toegang tot de totale collectie van de Nederlandse bibliotheken. Speciale aandacht gaat uit naar allochtonen, laaggeletterden, ouderen en jeugd t/m 18 1

Opvraagbaar bij de Vereniging van Openbare Bibliotheken.

Pagina 2

jaar. De OBGZ ondersteunt en participeert in de diverse lokale en landelijke literaire activiteiten. Bijlage 1 geeft een nadere uitwerking van deze drie kernfuncties met de specifieke prestatie-indicatoren. De kernfuncties 4 (Kunst en Cultuur) en 5 (Ontmoeting en debat) worden in Nijmegen al door andere organisaties ingevuld en hiervoor wordt aan de OBGZ geen aparte opdracht verstrekt. Wel gaat de Gemeente akkoord met activiteiten in het kader van deze kernfuncties als die door anderen in de gebouwen van de OBGZ georganiseerd worden of als ze direct voortvloeien uit de eerste drie kernfuncties. Zoals gezegd dient de OBGZ hoofdzakelijk in te zetten op die activiteiten die onder de eerste drie, elkaar deels overlappende kernfuncties vallen, namelijk kennis- en informatievoorziening, educatie en lezen/literatuur. Taalbeheersing en goed je weg kunnen vinden in onze informatiemaatschappij zijn belangrijke basisvaardigheden. Hierbij dient speciale aandacht te gaan naar bevolkingsgroepen die wat betreft deze vaardigheden extra ondersteuning nodig hebben, zoals de (kansarme) basisschooljeugd, ouderen en specifieke groepen allochtonen. Deze activiteiten moeten dan ook zoveel mogelijk op wijkniveau aangeboden worden, zodat ze laagdrempelig zijn en de genoemde bevolkingsgroepen er maximaal van kunnen profiteren. De ontwikkelingen m.b.t. het bibliotheekwerk gaan heel snel; de OBGZ heeft de eerste stappen op weg naar de bibliotheek van de toekomst al gezet. De OBGZ continueert in de komende budgetperiode de voorbereiding op andere (toekomstige) vormen van bibliotheekwerk; hierover voeren Gemeente en OBGZ regelmatig overleg.

Artikel 4: Bibliotheekvoorzieningen De OBGZ heeft de opdracht om in Nijmegen een toekomstbestendige bibliotheekvoorziening in te richten waarbij de bibliotheekfunctie in alle wijken gewaarborgd moet zijn; de manier waarop de OBGZ invulling geeft aan deze opdracht is de verantwoordelijkheid van de organisatie zelf. De OBGZ wordt derhalve niet verplicht om in elke wijk een bibliotheekfiliaal te handhaven; de Gemeente beoordeelt de plannen van de OBGZ, volgt de uitwerking van die plannen en bewaakt dat ze niet in strijd zijn met de gegeven randvoorwaarden. In het voorstel van de OBGZ worden zeven van de twaalf bibliotheekvestigingen in Nijmegen gesloten: Bottendaal, Brakkenstein, Hengstdal, Heselaan, Lent, Lindenholt en Neerbosch. Om in deze wijken de bibliotheekfunctie verantwoord uit te kunnen oefenen zonder bibliotheekgebouw, zijn andere vormen van bibliotheekwerk ontwikkeld. In deze wijken is de ontmoetingsfunctie van de bibliotheek van minder groot belang. Voor de doelgroep tot 18 jaar gaat de bibliotheek naar de school. De bibliotheek brengt niet alleen een fysieke en digitale collectie in de school, maar biedt ondersteuning op het gebied van mediawijsheid en leesbevordering. Het onderwijs kan kiezen uit een ruim aanbod van producten en diensten. Hiermee kunnen alle jongeren tot 18 jaar gebruik maken van de bibliotheek.

Pagina 3

Er blijven vijf volwaardige vestigingen: De Mariënburg, Zwanenveld, Muntweg, Hatert en Oosterhout. Volwassenen kunnen met hun kinderen gebruik maken van een van die vestigingen. Door een goede spreiding over de stad is er altijd wel een bibliotheek in de omgeving. Bovendien vergroten de digitale mogelijkheden, zoals het via internet (gratis) reserveren en verlengen van media het gemak voor de klant. Bepaalde doelgroepen (zoals ouderen) kunnen gebruik maken van diensten zoals ‘Bibliotheek aan Huis’. Bijlage 2 geeft per ‘gebied’ van Nijmegen de onderbouwing van de OBGZ aan voor de keuzes en nieuwe inrichting van de bibliotheekfuncties.

Artikel 5: Digitalisering De Gemeente verwacht van de Bibliotheek dat ze haar digitale content en dienstverlening op basis van landelijk aanbod en de toegang tot de Collectie Nederland en de Nationale Bibliotheek Catalogus verder uitbreidt.

Artikel 6: Cultureel ondernemerschap De Gemeente vraagt aan de OBGZ verdere invulling te geven aan cultureel ondernemerschap, met name gericht op een diversiteit aan literaire activiteiten. De vraag die hierbij gesteld dient te worden is wat de geleverde diensten kosten en hoeveel de consument bereid is ervoor te betalen.

Artikel 7: Cultural Governance Op basis van artikel 12.3 van de NKS verwacht de Gemeente van de OBGZ dat de Code Cultural Governance zichtbaar wordt toegepast. Hiervoor dient het Verantwoordingsprotocol cultural governance (zie bijlage 3) ingevuld en geretourneerd te worden op het moment dat verantwoording wordt afgelegd over de budgetsubsidie. Het karakter van de Code Cultural Governance is dat de Principes en Best-Practices worden toegepast en dat eventuele afwijkingen worden gemotiveerd.

Artikel 8: Marges De Bibliotheek treedt met de Gemeente in overleg bij een afwijking van meer dan 10% van alle in deze overeenkomst genoemde prestaties/producten.

Artikel 9: Beoordeling gerealiseerde prestaties 1. De Gemeente beoordeelt of het niet realiseren van de gevraagde prestaties toerekenbaar en verwijtbaar is aan de Bibliotheek. 2. Bij het niet behalen van gevraagde prestaties toont de Bibliotheek aan dat: 1. de uitvoering en het behalen van de prestaties nauwlettend zijn gevolgd; 2. de beschikbaar gestelde middelen ingezet zijn voor de gevraagde prestaties; 3. er actie is ondernomen om bij te sturen; 4. de Gemeente vroegtijdig geïnformeerd is dat verwacht wordt dat resultaten niet worden gehaald; 5. de acties in uitvoering van artikel 3 moeten blijken uit registraties, neergelegde conclusies en eventuele correspondentie; 6. indien er personeel in dienst is, dient in het activiteitenverslag tevens aandacht te worden besteed aan de mate waarin er een doelgroepgericht personeelsbeleid wordt gevoerd.

Pagina 4

Artikel 10: Ontbindingsclausule 1. Wanneer de afgesproken prestaties en doelen niet worden gehaald, heeft de Gemeente het recht bij aanzienlijke afwijkingen tussentijds (dus voor het verstrijken van de totale budgetperiode) de onderliggende budgetsubsidiebeschikking in te trekken of te wijzigen, mogelijk in de vorm van terugvordering van middelen. Door middel van een aangetekende brief kan de overeenkomst worden ontbonden, als de Bibliotheek ook na een schriftelijke aanmaning stellende een redelijke termijn in gebreke blijft aan zijn verplichtingen uit deze overeenkomst te voldoen. 2. De Gemeente heeft het recht de overeenkomst met onmiddellijke ingang zonder rechterlijke tussenkomst te ontbinden:  als de Bibliotheek in staat van faillissement wordt verklaard per datum van het faillissement;  als de Bibliotheek surséance van betaling wordt verleend per datum van het verlenen van surséance van betaling;  als op een aanmerkelijk deel van het vermogen van de Bibliotheek beslag is gelegd;  bij opheffing van de Bibliotheek;  bij fusie of overname van de Bibliotheek.

Artikel 11: Beschikking Deze uitvoeringsovereenkomst maakt integraal onderdeel uit van de subsidiebeschikking invullen.

Aldus ondertekend in tweevoud en op iedere pagina geparafeerd, Nijmegen, -datumde Gemeente,

Stichting Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid,

mw. drs. H.H.M. Bergman, Programmamanager Cultuur

mw. drs. S.A.M. Weersink, Directeur/bestuurder

Bijlagen:

Pagina 5

1 Prestatie-indicatoren 2 Bibliotheekvoorzieningen 3 Verantwoordingsprotocol Cultural Governance

Reg. nr.: , Hifntcode:

,1 P ,, IjArAA..}

College van B&W Gemeente Nijmegen Directie Inwoners bureau Subsidies L130 Postbus 9105 6500 HG NIJMEGEN

Datum Onze ref.

BIBLIOTHEEK

30 mei 2011 116/16.1/DW/mkb

Uw ref. Onderwerp

Subsidieaanvraag 2012

Geacht College, Om continuering van het bibliotheekwerk in de gemeente Nijmegen mogelijk te maken dien ik hierbij voor Openbare Bibllotheek Gelderland Zuid een subsidieaanvraag voor het jaar 2012 in. Deze aanvraag is in lijn met de in andere jaren ontvangen subsidies. Gesprekken met de betrokken wethouder en beleidsambtenaren over een uitvoeringsovereenkomst vanaf 2011 zijn gaande. Verdere informatie is te vinden in het bijgevoegde beleidsplan 2011 - 2016, Ik hoop u hiermee voldoende geinformeerd te hebben.

Met vriendelijke groet, 6 u'j

Mw. drs. S.A.M. Weersink directeur-bestuurder

Bijiagen:

N.A.W.-registratieformulier subsidieaanvraag Beleidsplan 2011-2016 Bibllotheek Gelderland Zuid Begroting 2012

00 D-

N.A.W.- registratieformulier subsidieaanvraag Gemeente Nijmegen Directie Inwoners Bureau Li 30

Clientcode: Datum verwerking: Niet In te vullen door instelling:

Instellingsgegevens: Volledige naam instelling:

OpOAMgxc

fetlÛofc-kiitL

dd^jrla^-^

ZuuCrP

Yncur U4A,lfl \A.v'a ±a

Post(secretariaats)adres:

Ij5li

Postcode:

* zonder afkortingen

PS

Plaats:

AJumx^lMHû. J U i^VU^CU

I'YlariliA-hiura

Vestigingsadres:

'g^Sn adres van penningmeester

A^

" indien Instelling niet over vestigingsadres beschikt dan secretariaatsadres invullen

(^51, PS

Postcode:

Telefoonnr. Vestigingsadres:

Oju

Plaats:

IV u nvt£jt WU^CA-X^ J Ll - 3 X 1 tj /j Jio

E-mail:

Sccr-ctCiAîcLoJi ^

Website:

loiou. o\oî.

Bank/Gironummer:

idif^ 0d662>

Inschrijvingsnummer Kamer van Koophandel: Vestigingsplaats Kamervan Koophandel:

* telefoonnummer van de (hoofd)vestiging

olatjZ.iJL

KL t.n.v. 'Sia O j '^^.^ Ch'V\MAMV\^

Optxikxxfz..

Bc-bVuotpjudc

H^ Inschrijvingsdatum:

5 ~ i - ix>ob

Bestuursgegevens: Secretaris

Voorzitter Naam:

fOjuj 2).(\.'W\.\A)Wr2UAp<

Adres:

YYlCvf \jiv\i/au^c

Postcode:

ysw

Woonplaats:

lAA^qÂ-^ ru;.IAW^CA

Penningmeester

^ - ^

p^

T

Tel, prive: Tel. werk;

OlLj - 3 i - 3 fjC^xL Contactpersoon

Overige bestuurs functie: *

Overige bestuurs functie: *

Naam: Adres:

Postcode: Woonplaats: Tel, prive: Tel. werk: indien van toepassing

Formulier ingevuld retour zenden aan:

College van burgemeester en wethouders Directie Inwoners Bureau L130 Subsidies Postbus 9105 6500 HG NIJMEGEN

OBGZ L

a

s

t

e n 161286

40 Bestuur en organisatie Bestuurskosten Kosten I&O Kosten Educatie/Lezen en Literatuur PR / Marketing Contributies Documentatie en vakliteratuur Accountantskosten Verzekeringen Overige organisatiekosten

41 Huisvesting Huur gebouwen Afschrijving gebouwen Afschrijving inventaris Hypotheekrente Onderhoud gebouwen en inventaris Schoonmaakkosten Energiekosten Belastingen Verzekeringen Beveiliging Dotatie groot onderhoud

42 Personeel Salarissen Sociale lasten Pensioenpremies 535.404 Kosten vervanging Kosten zondagopenstelling Salariskosten bijz. personeel Salariskosten projecten Reis- en verblijfkosten Werving personeel Scholingskosten Kosten arbodienst Kantinekosten Scholing OR Overige personeelskosten

43 Administratie Reproduktiekosten Fotokopieerkosten Kantoorbenodigdheden Onderhoud kantoormachines Portikosten Telefoonkosten Bankkosten + adm. Kosten Kosten ledenadministratie Salaris- en personeelsadministratie Overige administratiekosten

44 Transportkosten Eigen transportkosten Verzekering Lijndienst Bibliobus

45 Automatisering Uitleningen BiCat Afschrijving automatisering Onderhoud en ondersteuning Inhuur automatisering Licenties 43.109 Zelfservice Computerverzekering Communicatiekosten

46 Mediakosten Aankoop media Huur mediadragers Verzekering media Leenrechtvergoedingen Tijdschriften Systeemmaterialen Plak- en bindmaterialen Beveiligingsmaterialen

Begroting 2011

Begroting 2012

1.875 79.836 20.103 127.315 30.623 6.624 10.180 11.292 14.299 302.146

7.000 70.001 16.400 65.000 34.679 9.180 15.300 9.225 10.000 236.785

2.000 80.000 31.105 75.300 35.000 6.500 12.000 12.000 15.000 268.905

1.016.194 106.554 260.041 87.152 49.852 177.661 165.237 60.858 6.223 20.493 159.200 2.109.465

993.033 64.880 169.500 103.200 53.040 172.074 139.600 56.610 10.413 16.116 134.200 1.912.666

1.013.628 105.476 314.154 89.600 32.200 156.298 202.549 61.000 8.690 20.195 148.000 2.151.789

3.429.024 477.858 88.899 53.700 32.479 28.364 30.719 10.964 94.514 15.219 4.702 2.876 53.766 4.858.487

3.587.104 465.590 741.496 40.000 60.000 36.900 28.700 27.000 8.001 96.512 15.299 8.160 3.000 35.000 5.152.762

3.377.964 521.136 602.563 42.000 50.000 30.000 30.000 30.000 10.000 98.000 25.176 7.500 3.000 40.000 4.867.339

6.951 62.331 8.718 18.298 24.450 29.522 12.374 447 16.068 248 179.406

11.220 65.279 12.750 11.000 27.539 21.879 12.240 24.001 3.000 188.908

7.000 61.000 10.000 18.500 22.500 23.030 12.500 25.000 2.000 181.530

11.195 625 26.927 92.928 131.675

26.998 841 43.190 82.638 153.665

10.000 66.500 47.300 123.800

78.103 333.741 80.976 19.390 35.436 718 179.593 771.065

76.000 99.999 254.999 10.001 45.900 54.000 170.591 711.489

88.327 63.500 149.242 20.000 45.000 54.000 1.000 169.663 590.732

767.474 12.108 14.299 453.155 92.100 8 12.910 100 1.352.153

870.620 21.500 6.530 232.592 104.000 15.000 5.000 1.255.241

845.285 20.000 22.500 352.500 118.000 15.000 5.000 1.378.285

9.611.520

9.562.379

208.967

Projecten Totale

Exploitatie 2010

lasten

9.913.362

OBGZ B

a

t

e

n

Inkomsten gebruikers Contributies Telaatgeld en reserveringen Vergoeding girale inning + adm. Schadevergoedingen Leengeld boeken Leengeld cd's Leengeld multimedia Leengeld sprinters Opbrengst internet Verkoop afgeschreven materialen Verkoop materialen

Specifieke dienstverlening Opbrengst horeca Opbrengst kopieermachines Cursussen Verhuur gebouwen Opbrengst schoolbibliotheekwerk

Overige Inkomsten Rente Werkzaamheden derden Diverse baten SGB projecten Incidentele baten

88 Subsidies Exploitatiesubsidie gemeente Kosten Interimmanagement 2009 Integratieuitkering bibliotheekvern. Exploitatietekort Huisvestingskosten Elst-Zetten Subsidie ombouw bibl. op maat Extra subsidie educatie Subsidie huur Ewijk Doelsubsidies Extra subsidie pensioen

Exploitatie 2010

1.153.707 253.326 23.545 17.257 74.488 30.872 40.304 10.377 98 15.926 80 1.619.981

1.680.000 200.000 20.000 20.000 30.500 1.950.500

3.500 10.000 12.975 15.000 59.500 100.975

3.500 10.200 12.975 12.000 88.500 127.175

11.300 27.236 9.955 3.080 540.515 592.086

5.000 41.000 19.999 66.000

5.000 27.800 20.000 52.800

7.237.830 91.000 82.594 44.000 44.210 37.583 71.545 4.619 7.613.381

7.252.279 53.722 44.000 44.210 37.771 13.000 7.444.981

7.245.238 54.129 44.000 44.210 36.827 7.500 7.431.904

1.69511.873 1.127 6.855 73.728 91.888

171.703

Negatief exploitatieresultaat

175.676175.676-

baten

Begroting 2012

1.670.000 156.474 21.200 15.174 30.500 1.893.348

Projecten

Totale

Begroting 2011

9.913.362

106.216 106.216

9.611.520

-

9.562.379

Beleidsplan 2011-2016

Bibliotheek Gelderland Zuid

1

Beleidsplan Bibliotheek Gelderland Zuid 2011-2016

‘Alle mensen streven van nature naar kennis’ (Aristoteles)

Voorwoord De wereld verandert in hoog tempo en wordt steeds complexer. Toch zijn de behoeften van mensen niet wezenlijk veranderd. Zelfontplooiing blijft essentieel. Om zinvol werk te kunnen vinden en in het eigen onderhoud te kunnen voorzien, maar ook om een idee te hebben waar het heen gaat met de samenleving, een eigen plek daarin te vinden en gelukkig te zijn. OBGZ prikkelt mensen om zich te ontplooien en biedt iedereen de gelegenheid kennis te delen, anderen te ontmoeten en geïnspireerd te raken. Empowerment van mensen is ons doel. OBGZ wil programma’s en activiteiten bieden die een bijdrage leveren aan het versterken van burgerschap, sociale cohesie, een hoger opleidingsniveau en betere arbeidskansen voor de inwoners van het werkgebied. OBGZ werkt daaraan door gids te zijn in de informatieovervloed, door mensen toegang te bieden tot deskundig samengestelde collecties en informatiebronnen. Niet alleen op een passieve manier, want OBGZ rust mensen toe met de vaardigheden om zelf informatie te vinden en op waarde te beoordelen. Mensen worden gestimuleerd om hun eigen informatie, kennis en cultuuruitingen te produceren en te delen met anderen. OBGZ staat open voor iedereen. Onze bibliotheken zijn laagdrempelige, uitnodigende plekken waar iedereen in aanraking kan komen met informatiebronnen, literatuur en cultuur. Dat openbare, transparante karakter maakt de bibliotheek tot een ideale ontmoetingsplaats voor jong en oud. Het is het verbindend hart van de samenleving waar mensen elkaar ontmoeten, iets nieuws leren, geïnspireerd raken en zich lid van een gemeenschap voelen; een plaats waar zij zich thuis kunnen voelen.

OBGZ: thuis in kennis, lezen en cultuur Deze missie is vertaald in een viertal programmalijnen voor de jaren 20112016. De programmalijnen richten zich op de versterking van OBGZ als kennisorganisatie, als inspiratiebron voor lezen, literatuur en verhalen, als platform voor cultuur en ontmoeting en als sterke partner in de lokale gemeenschap. De veranderende context waarin bibliotheken opereren, speelt een bepalende rol in onze visie en daarmee ook in de keuze voor de programmalijnen. In de hiernavolgende hoofdstukken wordt toegelicht met welke veranderingen OBGZ te maken heeft en wat de invloed daarvan is op onze visie. Vervolgens worden de programmalijnen geschetst en wordt beschreven op welke wijze OBGZ haar ambities de komende jaren wil realiseren.

2

Inleiding Sinds 2006 zijn de bibliotheken in de regio GelderlandZuid verenigd in de stichting Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid (OBGZ). Het werkgebied van de bibliotheek omvat de gemeenten Beuningen, Heumen, Millingen aan de Rijn, Nijmegen, Overbetuwe en Ubbergen. In totaal beschikt OBGZ op dit moment over 22 vestigingen en een werkgebied van circa 267.000 inwoners. OBGZ wil inwoners van wijk, dorp en stad inspireren en verrijken door betrouwbare informatie te bieden en toegang tot allerlei vormen van cultuur mogelijk te maken. Het leren en ontwikkelen van mensen staat centraal. Om dit doel te bereiken beschikt OBGZ over een uitgestrekt netwerk van moderne vestigingen en servicepunten, waar collecties aangeboden worden en tal van activiteiten worden georganiseerd. De dienstverlening in onze vestigingen en servicepunten is afgestemd op de samenstelling en de behoeften van de omringende lokale gemeenschap. Ook in de komende beleidsperiode wil OBGZ de dienstverlening aan laten sluiten bij de lokale samenleving. Die samenleving staat echter niet stil. De ontwikkelingen in de informatietechnologie gaan razendsnel, de diversiteit in de bevolkingssamenstelling neemt toe, het gedrag van gebruikers verandert en trends volgen elkaar in hoog tempo op. Er ontstaan voortdurend nieuwe vragen en behoeften in de samenleving waar de bibliotheek adequaat op in zal moeten spelen. Daarbij komt dat OBGZ, net als zoveel andere instellingen, geconfronteerd wordt met forse bezuinigingen. OBGZ zal die op creatieve en innovatieve wijze tegemoet treden, vanuit het geloof dat er in economisch zware tijden een des te belangrijker rol is weggelegd voor het bibliotheekwerk. Het toepassen van de kaasschaafmethode volstaat niet; er zijn structurele maatregelen nodig. OBGZ streeft daarom naar een nieuwe, toekomstbestendige infrastructuur voor het openbare bibliotheekwerk. Sluiting van vestigingen lijkt daarbij onvermijdelijk. Dit hoeft echter niet te betekenen dat het bibliotheekwerk op die plaatsen verdwijnt. Door niet in vestigingen maar in functies te denken, kunnen er allerlei nieuwe, eigentijdse vormen van bibliotheekwerk ontstaan. Sluiting van vestigingen is niet de enige weg om de bezuinigingen tegemoet te treden. Ook zal onderzocht worden waar besparingen mogelijk zijn door kostendekkend te opereren of door het genereren van inkomsten. In dit nieuwe beleidsplan wordt ingegaan op de veranderende context waarin OBGZ opereert en de betekenis daarvan voor de dienstverlening. Vervolgens worden missie en visie toegelicht en wordt beschreven hoe OBGZ invulling wil geven aan haar maatschappelijke taken, op een manier die past bij de huidige en toekomstige samenleving en de veranderde economische omstandigheden. Daarin wordt tevens inzichtelijk gemaakt hoe de gefaseerde invoering van de nieuwe, bijpassende infrastructuur van het bibliotheekwerk in Gelderland Zuid zal verlopen.

3

Hoofdstuk 1. De veranderende context De informatiemaatschappij De openbare bibliotheek is er om mensen zo goed mogelijk toe te rusten, zodat zij zich in cultureel en maatschappelijk opzicht kunnen ontwikkelen. Uitgangspunt is dat geletterde en goed geïnformeerde burgers beter in staat zijn hun democratische rechten uit te oefenen en zich bewust, kritisch en actief te bewegen in de maatschappij. Deze opdracht is onverminderd van kracht, maar de omstandigheden waarin de bibliotheek opereert zijn ingrijpend gewijzigd. Voorheen bestond de kerntaak voornamelijk uit het beschikbaar stellen van boeken en andere informatiebronnen. De opmars van de informatietechnologie en de snelle groei van internet zorgen er echter voor dat informatie in overvloed en via vele kanalen beschikbaar is voor iedereen. De burger, de consument, ouderen, kinderen en jongeren, allemaal hebben ze het internet ontdekt als een plek om hun identiteit vorm te geven, elkaar te ontmoeten en gezamenlijk te reflecteren en initiatieven te ontplooien. Sociale media, zoals Hyves en Facebook zijn onderdeel van het dagelijks leven geworden. Honderden miljoenen mensen over de hele wereld houden een eigen blog bij of leveren user generated content aan Wikipedia, YouTube en Flickr. Er wordt zo’n niet aflatende stroom over mensen uitgestort, dat je rustig kunt spreken van informatieinflatie. Wat is in die enorme hoeveelheid de moeite waard om te weten, wat is betrouwbare en belangwekkende informatie? Aangezien terugdringen van de hoeveelheid informatie onmogelijk is, ontstaat er steeds meer behoefte aan filters, aan betekenisvolle selecties. OBGZ vervult een belangrijke gidsfunctie als het gaat om het helpen beoordelen en vinden van betekenisvolle en betrouwbare informatie. Toegang bieden tot relevante informatiebronnen en selecties ook van samenwerkingspartners blijft in de toekomst dan ook een belangrijke taak voor OBGZ. Mediawijsheid Alleen toegang bieden tot informatie volstaat niet. Naarmate de maatschappij verder digitaliseert, is er een steeds grotere noodzaak om mensen te helpen zich te ontwikkelen tot mediawijze burgers. Onder mediawijsheid wordt ondermeer verstaan: de vaardigheden om zelf effectief en gestructureerd naar betrouwbare informatie te zoeken, de gevonden informatie kritisch te analyseren en feiten van meningen te onderscheiden. Maar het is meer dan dat. Het gaat ook om het vermogen van mensen om zelf informatie of cultuuruitingen te produceren en daarmee een zinvolle bijdrage te leveren op het internetpodium. Internet heeft een participatiecultuur doen ontstaan die mensen de mogelijkheid biedt om tot artistieke expressie en maatschappelijk engagement te komen. Het is een podium waarop iedereen de kans heeft zich te manifesteren: als auteur, muzikant, deskundige of filmmaker. De mediavaardigheden die mensen nodig hebben om onderdeel uit te maken van die participatiecultuur zijn in wezen de nieuwe sociale vaardigheden van de 21ste eeuw. Het ontbreken ervan zorgt voor een nieuwe tweedeling in de maatschappij: de connected en de notconnected. Wie geen gebruik maakt van moderne media en niet participeert in virtuele netwerken raakt letterlijk losgekoppeld van de maatschappij. Het stimuleren van mediawijsheid is dan ook één van de meest wezenlijke taken voor OBGZ in de komende jaren. Daarbij gaat het niet alleen om het bijbrengen van informatievaardigheden, maar juist ook om de nieuwe competenties die nodig zijn om te participeren in virtuele netwerken. OBGZ wil mensen leren hoe ze zinvol en verantwoord deel kunnen nemen aan sociale media en hoe ze op vruchtbare wijze online samen kunnen werken. Ebooks Bijna iedereen, in de sector en daarbuiten, heeft wel een mening over ebooks of maakt zich op z’n minst zorgen over de gevolgen van de opkomst van het ebook voor de bibliotheek. Zullen ebooks 4

de nekslag worden voor uitgevers, boekhandels en bibliotheken? Wat als auteurs en uitgevers zelf rechtstreeks hun producten aan de man gaan brengen? Het is een markt waarop gemakkelijk nieuwe concurrenten van de bibliotheek kunnen toetreden. Niet ondenkbaar is dat Bol.com zelf ebooks gaat uitlenen, onder het motto: ‘huren is het nieuwe kopen’. Hoewel het ebook nu definitief lijkt door te breken, is de toekomst ongewis. De rechtenkwestie is voorlopig nog niet geregeld, het aanbod blijft ver achter bij dat van het fysieke boek en ondertussen wordt er op internet een toenemend aantal illegale downloads van eboeken aangeboden. De vraag rijst of dit nog onder controle te houden is en wie daar op gaat toezien. Feit is dat de opmars van het ebook onherroepelijk consequenties heeft voor de ‘distributiefunctie’ van de bibliotheek. Zelfs als bibliotheken het recht verkrijgen om ebooks uit te lenen, dan nog heeft dit gevolgen voor de uitleenfunctie van de vestigingen. Voor het lenen van een ebook hoeft men zich immers niet naar de lokale bibliotheek te begeven; het is een proces dat zich volledig op internet afspeelt. Toch ziet OBGZ de komst van het ebook niet als een bedreiging. De essentie blijft immers hetzelfde: het gaat om het lezen zelf, om de beleving van literatuur. Op welke manier er ook gelezen wordt, taalontwikkeling en literaire vorming blijven van wezenlijk belang voor de ontplooiing van mensen. Daarom blijft OBGZ zich ook in de komende jaren toeleggen op lezen en leesbevordering. Innoveren in het aanbod is echter wel van belang. Naast het beschikbaar stellen van collecties zal meer het accent worden gelegd op het samenbrengen van mensen rond de beleving van lezen en literatuur. Er is in onze maatschappij een grote behoefte aan het delen van ervaringen en verhalen. Vanuit haar kennis van de inhoud wil OBGZ bemiddelen en helpen om deze processen te faciliteren. Door alle digitale mogelijkheden is de vorm waarin mensen teksten tot zich nemen steeds meer divers geworden. Er zijn elektronische boeken, verhalenblogs, poëziesites, graphic novels en zelfs twitterromans. Door deze nieuwe vormen wordt het mogelijk verbindingen te leggen tussen tekst, beeld en geluid. Een roman of een verhaal kan bijvoorbeeld verteld worden in beelden of in geluidsfragmenten. Doordat verschillende mediauitingen steeds meer in elkaar overvloeien en elkaar aanvullen, wordt er tegenwoordig ook wel gesproken over meervoudige geletterdheid of meervoudige literatuur. Individualisering en segmentering Het proces van individualisering gaat voort. Mensen worden steeds minder afhankelijk van personen en omstandigheden in hun directe omgeving en kiezen zelf hoe zij hun leven in willen richten. Traditionele verbanden en traditionele vormen van interactie raken daardoor steeds meer op de achtergrond. Als reactie daarop groeit de behoefte aan sociale samenhang, aan plaatsen en momenten voor ontmoeting. Bibliotheken zijn vaak de laatste écht publieke ruimtes in een dorp of stadswijk. Het zijn daardoor onmisbare plaatsen voor het bevorderen van participatie en sociale cohesie. Alle facetten van het leven, zoals cultuur, school, werk, vrije tijd en geloof worden er als mogelijkheden gezien voor ontmoeting en verdere ontwikkeling. Daar waar dat nodig is, wil OBGZ deze functie dan ook verder versterken en uitbouwen. Uitdaging voor de toekomst is om daarin ook ruimte te scheppen voor de groeiende diversiteit aan bevolkingsgroepen. In het verleden werd de groep nietwesterse allochtonen in Nederland vooral gevormd door mensen uit Marokko, de Nederlandse Antillen, Aruba, Suriname en Turkije. Maar in de komende jaren zullen dat vooral mensen uit andere nietwesterse landen zijn. De etnische en religieuze diversiteit neemt dus toe. OBGZ streeft naar een samenleving die verschillen respecteert en open staat voor verscheidenheid. Er worden activiteiten georganiseerd en er wordt ruimte geboden voor ontmoeting, om daarmee duurzame en evenwichtige relaties tussen mensen te stimuleren. Ook verschillen in opleidingsniveau en arbeidskansen worden de komende jaren groter. De welvaart stijgt weliswaar, maar dat geldt niet voor de hele bevolking. Niet iedereen heeft een goed betaalde baan en het percentage huishoudens dat moeite heeft rond te komen, is aan het groeien. Daarbij kent Nederland nog altijd anderhalf miljoen laaggeletterden boven de 16 jaar, van wie tweederde 5

autochtoon is. Om te voorkomen dat mensen door armoede, functioneel analfabetisme of anderstaligheid in een sociaal isolement raken, zal OBGZ extra aandacht schenken aan deze doelgroepen. Veranderend consumentengedrag De klant is niet langer de passieve consument, maar heeft zich ontwikkeld tot een producent van informatie, muziek, film en kunst. Via internet worden content, meningen en verhalen vrijelijk gedeeld met anderen. Consumenten zijn steeds beter geïnformeerd en kiezen uit het aanbod datgene wat het beste bij hun identiteit past. Daarbij baseren zij hun keuzes meer en meer op de mening en ervaring van andere consumenten. Sociale netwerken spelen daarin een belangrijke rol. Consumenten zoeken interactie met elkaar en gebruiken de groeiende hoeveelheid beschikbare digitale informatie over winkels en producten om zorgvuldige aankoopbeslissingen te nemen. Consumenten worden ook veeleisender. Op internet kun je 24 uur per dag en 7 dagen per week winkelen of je bankzaken regelen. Mensen zijn eraan gewend dat ze alles kunnen krijgen op het moment dat het hen uitkomt. Naast onmiddellijke behoeftebevrediging wordt maatwerk steeds belangrijker. Consumenten eisen een aanbod dat in hoge mate is afgestemd op hun persoonlijke wensen en interesseprofiel. Niet meer ‘alles voor iedereen’, maar maatwerk voor het individu is het adagium voor de toekomst. OBGZ wil beter inspelen op de behoefte van gebruikers aan snelle en gepersonaliseerde dienstverlening. Gebruikersonderzoek kan daarvoor waardevolle input leveren. Maar tegenwoordig is het evenzeer van belang om als bibliotheek aanwezig te zijn in sociale media. De interactie die daar plaatsvindt biedt ons waardevolle inzichten in de wensen, voorkeuren en behoeften van het publiek. Maar nog belangrijker is dat OBGZ op deze wijze in conversaties kan participeren en haar expertise op een zeer directe manier zichtbaar kan maken. Subsidies onder druk Door de recente economische crisis blijven de belastinginkomsten van het rijk flink achter bij de prognoses. Fors ingrijpen in de rijksuitgaven is onvermijdelijk. Op landelijk niveau wordt het bibliotheekwerk nu nog ontzien. Op lokaal niveau is de situatie zorgwekkender. Gemeenten krijgen minder geld van het rijk en staan voor de opdracht een nieuw evenwicht te vinden tussen inkomsten en uitgaven. Bijna 50% van de gemeenten bezuinigt in 2011 op kunst en cultuur. Tussen 2010 en 2016 zal dat stijgen tot 69 procent. De bibliotheek, zo blijkt uit recent onderzoek, staat bovenaan de lijst van bezuinigingsposten. Subsidie is niet meer vanzelfsprekend. Gemeenten streven naar efficiëntie en willen het rendement van hun investeringen kunnen meten. Een zakelijker tijdperk is ingetreden, met concurrentie, openbare aanbesteding en meetbare prestatieafspraken. Dat vraagt om een andere, meer ondernemende houding van bibliotheken. Ontwikkelingen in de sector In 2008 werd de balans opgemaakt van vijf jaar bibliotheekvernieuwing. Dat resulteerde ondermeer in een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau: de openbare bibliotheek tien jaar van nu. Naast sombere scenario’s over dalend bibliotheekgebruik, schetst het rapport ook een rooskleuriger toekomstbeeld, dat gerealiseerd kan worden als de bibliotheken er in slagen snel en adequaat in te spelen op de veranderende behoeften van de gebruikers. Als reactie op het SCPrapport stelde de bibliotheekbranche een nieuwe toekomststrategie op voor de jaren 20092012. In deze ‘Agenda voor de Toekomst’ wordt prioriteit gegeven aan een aantal thema’s die zich bij uitstek lenen voor een gezamenlijke aanpak. Het betreft: de digitale bibliotheek, de collectie, mediawijsheid, lezen en leesbevordering. OCW besloot vervolgens de vernieuwingsgelden in te zetten voor digitale diensten, collectiebeleid en ICTinfrastructuur.

6

In opdracht van OCW coördineert het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken (SIOB) alle plannen die erop gericht zijn de bibliotheeksector te vernieuwen en te versterken. Het SIOB komt voort uit de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB). De VOB is op initiatief van de wetgever per 1 januari 2010 gesplitst in drie organisaties: naast het SIOB zijn dat de brancheorganisatie Vereniging van Openbare Bibliotheken en de Stichting Bibliotheek.nl, die ten doel heeft de ontwikkeling van de digitale bibliotheek te versnellen. Met name de ontwikkeling van de collectieve digitale bibliotheek is voor OBGZ van belang. Binnen de digitale bibliotheek worden verschillende diensten en producten ontwikkeld. Het betreft ondermeer de ontwikkeling van een collectieve website met uniforme landelijke uitstraling, die met behulp van applicaties aangepast kan worden aan de eisen en wensen van de bibliotheek. Belangrijk onderdeel van de website is de Nationale Bibliotheek Catalogus (NBC), die een compleet overzicht zal bevatten van alle in Nederland beschikbare materialen, inclusief gegevens over de plaats waar deze materialen te vinden zijn. OBGZ volgt de landelijke ontwikkeling op de voet en sluit hierop aan met haar ICTbeleid.

Hoofdstuk 2. De missie van OBGZ OBGZ wil voor alle mensen in haar werkgebied een bron van persoonlijke ontwikkeling zijn. Dat betekent: mensen helpen hun kennis, kwaliteiten en talenten te ontwikkelen en te ontdekken, zowel voor hun persoonlijke groei als ten behoeve van de maatschappelijke, economische en culturele vitaliteit van de gemeenschap waar zij deel van uitmaken. OBGZ werkt daaraan vanuit de wetenschap dat er een rechtstreekse relatie bestaat tussen de ontplooiing van mensen en een goed functionerende, leefbare en veilige samenleving. Weldenkende en goed geïnformeerde mensen zijn beter in staat te participeren. Zij zijn de burgers waar de samenleving niet buiten kan. OBGZ maakt mensen wegwijs in informatie en leert ze op een verantwoorde manier om te gaan met mediauitingen. Onze bibliotheken zijn een inspiratiebron voor lezen, literatuur en verhalen, maar door hun laagdrempelige karakter zijn het tevens ideale ontmoetingsplaatsen, waar iedereen in aanraking kan komen met kennis, literatuur en cultuur. Het zijn plaatsen waar ieder lid van de gemeenschap zich thuis kan voelen. Onze missie luidt daarom:

OBGZ: thuis in kennis, lezen en cultuur Onze waarden daarbij zijn: Open

Betrokken Gezond Zzsprankelend Open: toegankelijk voor iedereen, transparant qua organisatie, maar vooral: openstaand voor de ons omringende samenleving. Als instituut dat zich richt op het bevorderen van de economische, culturele en sociale participatie van burgers luistert OBGZ naar de hartslag van de samenleving. Betrokken: betrokken medewerkers, oprechte belangstelling voor mensen en voor wat er speelt in de lokale gemeenschap. Gezond: bedrijfseconomisch gezond en duurzaam. 7

Zzsprankelend: dynamisch, inspirerend, verrassend, inspelend op ontwikkelingen en vragen vanuit de samenleving. Om deze missie te doen slagen, zet OBGZ haar mensen, gebouwen en collecties in, maar ook de kennis en bronnen van gebruikers en samenwerkingspartners. Cultureel ondernemerschap en samenwerking, zowel intern als extern, staan hoog in het vaandel. Het betekent dat OBGZ op eigen initiatief onderzoekt waar mogelijkheden tot samenwerking met maatschappelijke en/of culturele partners zich voordoen, met het doel meerwaarde voor de gebruikers te creëren en daardoor ook nieuw publiek aan te trekken.

Hoofdstuk 3. Visie en focus Focus op empowerment OBGZ biedt alle burgers vrije toegang tot informatie, kennis en cultuur zodat zij zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in de maatschappij. Leidraad daarbij zijn de vijf kernfuncties voor de openbare bibliotheek, vastgesteld door VNG, IPO en de branchevereniging en verwoord in de Richtlijnen voor de Basisbibliotheek: � Kennis en informatie � Ontwikkeling en educatie � Lezen en literatuur � Kunst en cultuur � Ontmoeting en debat In de praktijk zijn de kernfuncties niet strikt van elkaar te scheiden. Als de bibliotheek een ontmoeting met een schrijver organiseert, dan valt dat zowel binnen de kernfunctie lezen als binnen cultuur en ontmoeting. Er is dus altijd sprake van een wisselwerking waarin de kernfuncties elkaar aanvullen en versterken. Van oudsher zijn alle kernfuncties vertegenwoordigd in het aanbod van OBGZ. In de komende beleidsperiode wordt krachtiger richting gegeven aan de kernfuncties door ze te verbinden aan een duidelijk, maatschappelijk relevant doel: empowerment van gebruikers. OBGZ wil programma’s en activiteiten bieden die een bijdrage leveren aan het versterken van burgerschap, sociale cohesie, een hoger opleidingsniveau en betere arbeidskansen voor de inwoners van ons werkgebied. Door deze focus op empowerment kan OBGZ nog sterker dan voorheen aansluiten bij de beleidsdoelen van de gemeentelijke opdrachtgevers en de sociale, maatschappelijke, educatieve en culturele thema’s die spelen in de lokale gemeenschap. Burgerschap en sociale cohesie Participerende burgers maken deel uit van de samenleving. Zij doen actief mee in de maatschappij, door te werken, door onderwijs te volgen of door vrijwilligerswerk te doen. Maar ook door culturele activiteiten, zoals het deelnemen aan literaire evenementen of het bezoeken van een museum of een concert. Participerende burgers zijn in staat hun democratische rechten uit te oefenen. Voorwaarde is wel dat zij goed geïnformeerd zijn. Ondersteuning van de informatiebehoefte van burgers is altijd een kerntaak van de openbare bibliotheek geweest. Nu internet het belangrijkste medium is geworden voor de verspreiding van informatie, ontstaan er nieuwe uitdagingen voor de bibliotheek. Internet is een zeer laagdrempelig, democratisch medium. Iedereen kan er de rol van informatieleverancier aannemen. Dat heeft een voortdurend uitdijende overvloed aan informatie tot gevolg. Hoe meer informatie, hoe meer moeite mensen hebben de

8

relevante en betrouwbare gegevens eruit te filteren. Bovendien wordt de informatie veelal gefragmenteerd opgediend, waardoor de context, de betekenisgevende samenhang verloren raakt. De bibliotheek vervult een belangrijke gidsfunctie door waardevolle selecties aan te bieden en mensen te helpen bij het vinden van de juiste informatie. Daarnaast waarborgt de bibliotheek vrije en onbeperkte toegang tot kennis, cultuur en informatie. Het is een neutraal en onafhankelijke instituut waar burgers terecht kunnen met vragen over kennisbronnen en de betekenis en relevantie van informatie. Die onafhankelijkheid betekent ook dat collecties en diensten van de bibliotheek niet onderworpen zijn aan enige vorm van ideologische, politieke of levensbeschouwelijke censuur of onder druk staan van commerciële belangen. Om geïnteresseerd en geïnformeerd te blijven, is het belangrijk dat burgers hun kennis en vaardigheden gedurende hun hele leven blijven ontwikkelen. Dat houdt niet op na beëindiging van het formele onderwijstraject. OBGZ stimuleert het leren in alle levensfasen. Dat uit zich in een breed aanbod van collecties en activiteiten, zoals cursussen en lezingen, die veelal in samenwerking met andere partijen worden georganiseerd. Daarnaast is de bibliotheek ook uitstekend geschikt als plaats voor informeel leren. Hieronder wordt verstaan: elke vorm van leren die terloops plaatsvindt tijdens dagelijkse activiteiten die verband houden met werk, gezin of vrijetijdsbesteding. Doordat de bibliotheek vrij toegankelijk is, kan iedereen er in aanraking komen met interessante media, thema’s en selecties. Het informele leren dat op deze manier plaatsvindt, wil OBGZ stimuleren door een inspirerende omgeving en door betekenisvolle collectiepresentatie. Bibliotheken zijn vaak de laatste publieke ruimten in een dorp of wijk. Een vrij toegankelijke en laagdrempelige plaats waar mensen van alle leeftijden en uit alle geledingen van de samenleving binnen kunnen lopen, zonder de verplichting iets te consumeren of te kopen. Plekken waar je de ander echt kunt ontmoeten, aandacht kunt hebben voor elkaars gedachtegoed. Dergelijke plaatsen zijn van essentieel belang voor de vitaliteit van een gemeenschap. Ze zorgen voor meer sociale cohesie in een dorp of stadswijk, doordat mensen er hun buren tegenkomen; ze fungeren als toegangspoort voor nieuwkomers in een gemeenschap; ze brengen jong en oud bij elkaar, iets wat vrijwel nergens nog gebeurt en ze vormen een belangrijke en makkelijk toegankelijke ontmoetingsplek voor ouderen, met name voor ouderen die in een sociaal isolement terecht dreigen te komen. De bibliotheek kan dus een belangrijke functie vervullen als verbindend hart van de samenleving en leefkamer van dorp of stadswijk. Daar waar dit nodig en wenselijk is, zal OBGZ daarom werken aan het versterken van de bibliotheek als plaats van ontmoeting. Cultuur in de meest brede betekenis van het woord is een onmisbare bron van binding en zingeving: het bevordert de persoonlijke ontwikkeling van burgers en de sociale cohesie. Er is in deze tijd een toenemende behoefte aan identiteitbepalende verhalen, een zinvol verband om individuen heen. Als mensen zich bewust zijn van een gedeeld cultureel verleden en heden creëert dat sociale verbondenheid. Genieten van kunst, literatuur en andere cultuuruitingen en het uitwisselen van verhalen daarover, versterkt de binding met het verleden, het heden en de eigen omgeving. Door middel van de culturele activiteiten die OBGZ in samenwerking met andere partners ontwikkelt, kan zij een belangrijke bijdrage leveren aan actief burgerschap en gemeenschapszin. Kenniseconomie Menselijk kapitaal, in het bijzonder de beschikbaarheid van getalenteerde en goed opgeleide mensen, is de kurk waarop de kenniseconomie drijft. Hoe hoger het kennisniveau op jonge leeftijd, hoe groter de kans op een goede opleiding en een gunstige positie op de arbeidsmarkt.

9

Aan de basis van een goede opleiding ligt het vermogen te kunnen lezen en schrijven. Zonder goede beheersing van deze vaardigheden is het niet mogelijk jezelf te ontwikkelen en te participeren in de samenleving. In Nederland zijn ruim 1,5 miljoen mensen functioneel analfabeet. Dat betekent dat zij onvoldoende zijn toegerust voor de eisen van de moderne kenniseconomie. Daarnaast is geconstateerd dat het lees en taalniveau van scholieren daalt. OBGZ wil werken aan een goed opleidingsniveau en betere arbeidskansen om daarmee indirect bij te dragen aan een gezonder economisch klimaat. Daarom wordt breed ingezet op taal en leesbevorderingsprogramma’s. Hiertoe is een integraal en samenhangend pakket van programma’s en activiteiten ontwikkeld, uiteraard in samenwerking met het onderwijs en met andere relevante maatschappelijke partners. Ook geringe digitale vaardigheden kunnen mensen op achterstand zetten, zowel sociaal (denk aan het niet kunnen participeren in sociale netwerken) als economisch. Veel van de contacten tussen burgers onderling, tussen burgers en overheid en tussen burgers en organisaties verlopen immers via internet of via andere moderne communicatiemiddelen. Mediawijsheid: het bevorderen van actief, kritisch en bewust mediagebruik door alle burgers, rekent OBGZ dus ook tot haar takenpakket.

Hoofdstuk 4. Programmalijnen In de komende periode richt het beleid van OBGZ zich op het aanbieden en ontwikkelen van producten, diensten en activiteiten die direct of indirect bijdragen aan burgerschap, sociale cohesie en het bevorderen van de kenniseconomie in het werkgebied. Deze focus is vertaald in een viertal programmalijnen voor de jaren 20112016: 1. 2. 3. 4.

Ontwikkeling tot ondernemende kennisorganisatie, voor en door mensen. Excelleren in onze rol als leesbevorderaar en inspiratiebron voor lezen, literatuur en verhalen. Versterking van onze rol als podium voor cultuur en ontmoeting Profilering van OBGZ als onmisbare partner in de lokale gemeenschap.

Programmalijnen 1 en 2 geven vooral weer waar de inhoudelijke focus ligt in de komende jaren. Programmalijnen 3 en 4 vormen daarop een onmisbare aanvulling. Ze zijn essentieel voor het versterken van de maatschappelijke taken van OBGZ en voor het stevig verankeren van de bijbehorende dienstverlening.

1. OBGZ als ondernemende kennisorganisatie Doelen hierbinnen zijn: Profilering als kennisinstituut Het betreft meerdere niveaus van kennisoverdracht en ontwikkeling: � Aanbieden van betrouwbare en waardevolle kennis en informatiebronnen (fysiek en digitaal). � Verder ontwikkelen van kennis en expertise van de bibliotheekmedewerkers zelf; � Het leggen van verbindingen met andere kennisintensieve partners: Centra voor Jeugd en Gezin, Regionaal Archief etc. � Ontwikkelen van een proactieve, ondernemende houding om OBGZ als kennisorganisatie in de markt te zetten. � Het benutten van kennis van gebruikers (cocreatie); Professionalisering op het gebied van mediawijsheid � Vergroten van het bereik van programma’s, gericht op mediawijsheid. 10

� �

Versterken van de banden met het onderwijs. Professionalisering van onze medewerkers op het gebied van mediawijsheid.

2. OBGZ als inspiratiebron voor lezen, literatuur en verhalen Doelen hierbinnen zijn: Excelleren in ondersteuning van taalontwikkeling en leesbevordering � Vergroten van het bereik, de samenhang en de effectiviteit van onze leesbevorderingsprogramma’s en activiteiten. � Aanbieden van op doelgroep en leesniveau afgestemde collecties. � Terugdringen van laaggeletterdheid in het werkgebied van OBGZ. Profilering van de bibliotheek als ‘plaats van verhalen’ � Aanbieden van actuele, aantrekkelijk gepresenteerde collecties voor een groot lezerspubliek. Daartoe behoort ook de eigentijdse presentatie van media m.b.v. retailtechnieken en het stimuleren van smaakontwikkeling door het bieden van crossmediale en verrassende selecties. � Organiseren van activiteiten, lezingen en boekpresentaties, zowel in aansluiting op landelijke acties (Kinder)boekenweek, Gedichtendag, Maand van het spannende boek en ‘Nederland Leest’) als in samenwerking met culturele partners in het werkgebied. � Het ondersteunen van leeskringen en het faciliteren van bijeenkomsten in de bibliotheek.

3. OBGZ als podium voor cultuur en ontmoeting Doelen hierbinnen zijn: Versterken uitstraling bibliotheekvestigingen als plaats van ontmoeting en uitwisseling � Modernisering exterieur en interieur van een aantal vestigingen. � Omvormen van een deel van de vestigingen tot een echte Third Place, een plek naast huis en werk die ruimte biedt voor ontmoeting, inspiratie en reflectie. Stimuleren cultureel bewustzijn � In cocreatie met culturele instellingen werken aan een rijk en gevarieerd cultuuraanbod in de regio. Enerzijds gaat het daarbij om brede bekendheid geven aan culturele voorstellingen, manifestaties en andere bijeenkomsten. Anderzijds neemt OBGZ een actieve rol in als mede initiator, uitvoerder en facilitator van culturele activiteiten.

4. OBGZ als sterke partner in de lokale gemeenschap Doelen hierbinnen zijn: � Verstevigen positie van de bibliotheek als instrument van gemeentelijk beleid. OBGZ werkt hieraan door het ontwikkelen van maatschappelijk bewustzijn en het actief inspelen op lokale wensen en behoeften. � Uitbouwen en versterken samenwerking met lokale onderwijspartners en andere culturele en maatschappelijke partijen in dorpen en (stads)wijken. � Ontwikkelen van alternatieve en innovatieve vormen van dienstverlening ten behoeve van dorpen en wijken: fysiek, digitaal, stand alone of samen met andere instellingen. Zie hiervoor ook: hoofdstuk 5. Spreiding van voorzieningen. Zie bijlage 1 voor een activiteitenoverzicht per programmalijn. 11

Hoofdstuk 5. Spreiding van voorzieningen Het huidige vestigingenbeleid van OBGZ sluit niet langer aan bij de maatschappelijke en financiële ontwikkelingen. Er is een toekomstgericht herontwerp nodig van de infrastructuur van het bibliotheekwerk in Gelderland Zuid. Een herontwerp dat past bij de ambities van OBGZ om een Zzsprankelende organisatie te zijn, maar dat tegelijkertijd rekening houdt met een minder rooskleurige financiële toekomst. Deze uitdaging vraagt om een andere benadering, een verschuiving in het denken in vestigingen naar het denken in functies. Centraal daarin staat het streven naar inhoud, hoogwaardigheid en innovatieve vormen van dienstverlening. Aanpak Om tot een nieuwe infrastructuur van het bibliotheekwerk te komen, worden allereerst de bestaande vestigingen doorgelicht. Hoe is het gebruik en welke functie vervullen zij in hun werkgebied? Daarbij wordt gekeken naar de specifieke omstandigheden in het werkgebied: hoe is de bevolkingssamenstelling, welke problematiek speelt er, wat is het gemeentelijk beleid aangaande het gebied, welke organisaties zijn er actief etc. Naast bronnenonderzoek worden er gesprekken gevoerd met betrokken culturele en maatschappelijke partners. Doel is de sociologie van de verschillende delen van het werkgebied in kaart te brengen, zodat vervolgens een gefundeerde visie op de benodigde infrastructuur van bibliotheekvoorzieningen in Gelderland Zuid kan worden opgesteld. In het plan per gemeente wordt meegenomen hoe de betreffende functie het beste gestalte kan krijgen: in de vorm van een vestiging, virtueel, in samenwerking met andere instellingen zoals scholen o.a. ‘bibliotheek in school’, ouderencentra , buurthuizen etc. Hierbij wordt ‘out of the box’ gedacht en wordt gezocht naar nieuwe creatieve en financieel gunstige mogelijkheden om de dienstverlening te realiseren. Na de besluitvorming over het plan, vindt gefaseerde invoering plaats. Er wordt een planning opgesteld om van de bestaande naar de nieuwe situatie te komen.

Hoofdstuk 6. Organisatie Collectie Het streven van OBGZ is om alle inwoners van het werkgebied een rijke en gevarieerde collectie te bieden, die goed vindbaar, makkelijk opvraagbaar en snel leverbaar is. Wijzigingen in de spreiding van de voorzieningen maken het noodzakelijk het collectiebeleid opnieuw de loep te nemen. Omvang en samenstelling van de collectie zullen immers zo goed mogelijk afgestemd moeten worden op de eventuele nieuwe situatie in het verzorgingsgebied. De planmatige aanpak van het collectioneren die OBGZ al enige tijd hanteert, komt hierbij goed van pas. Daarnaast wordt er in het collectiebeleid ondermeer aandacht besteed aan: � Op doelgroep en leesniveau afgestemde collecties. � Toegang tot digitale collecties in Bibliotheek.nl, nationale en internationale databanken. � Optimale inregeling van het interbibliothecaire leenverkeer (IBL). � Aantrekkelijke en verrassende presentatie van de collectie. Digitale bibliotheek en ICTbeleid Waar het de digitale bibliotheek betreft, sluit OBGZ aan bij de landelijke ontwikkeling. Om de ontwikkeling van de digitale bibliotheek te versnellen, is de landelijke Stichting Digitale Bibliotheek opgericht. Deze organisatie heeft een consortium van partijen opgericht en is vervolgens aan de slag gegaan met het inrichten van de digitale bibliotheek op nationaal niveau. Bibliotheek.nl omvat een grote hoeveelheid digitale bestanden met daaromheen diensten als de white label website, de nationale catalogus, AquaBrowser, de dienst Aanvragen (voorheen 12

Zoek&Boek) etc. In het streven om ook online sterk aanwezig te zijn, volgt OBGZ de ontwikkelingen op de voet en wordt onderzocht hoe deze het beste aansluiten bij de lokale keuzes. Implementatie van de bijbehorende landelijke ICTinfrastructuur zal de komende jaren veel inzet en aandacht vergen. Streven is meer efficiency te bereiken, zodat er ruimte vrijkomt voor nieuwe aspecten in de bedrijfsvoering. HRbeleid Een doeltreffend personeelsbeleid is cruciaal om de ambities van OBGZ te kunnen waarmaken. Immers, onze mensen maken de bibliotheek. Zij zijn bepalend voor het succesvol vervullen van de missie. OBGZ zet in op empowerment en biedt programma’s en activiteiten die bijdragen aan de versterking van het zelfbewustzijn en de zelfredzaamheid van haar gebruikers. Dat vergt van de medewerkers allereerst grote interesse in en betrokkenheid bij mensen. Maar ook cultureel ondernemerschap is een vereiste. De opdracht om minder afhankelijk te worden van subsidies vraagt om een proactieve en ondernemende geest. Het betekent op eigen initiatief en met gebruikmaking van de kracht van de bibliotheek, het personeel, de dienstverlening, de collectie en het gebouw, op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden om maatschappelijke en/of culturele meerwaarde voor de gebruikers te creëren en daardoor ook nieuw publiek aan te trekken. Op eigen kracht, maar zeker ook in samenwerking met andere culturele en maatschappelijke organisaties in het werkgebied. Daarnaast vraagt de invoering van nieuwe presentatietechnieken om specifieke vaardigheden, zoals creativiteit, verkooptechnieken en bereidheid om op de klant af te stappen. Al met al kan worden gesteld dat eigentijdse medewerkers in staat moeten zijn maatschappelijk bewustzijn, creativiteit en culturele kennis te koppelen aan managementvaardigheden, kennis van digitale ontwikkelingen en het vermogen om allianties aan te gaan. Het HRbeleid is erop gericht medewerkers te stimuleren de benodigde nieuwe competenties te ontwikkelen. Uitgangspunt daarbij zijn de kernwaarden van OBGZ: Open, Betrokken, Gezond en Zzsprankelend. Wie bij OBGZ werkt, staat open voor samenwerking, is diepgaand betrokken bij mensen én bij het werk, voelt zich verantwoordelijk voor een goed draaiende organisatie en is flexibel en ondernemend. Kwaliteitszorg en certificering In 2010 zijn de landelijke normen voor de 2e certificeringsronde van openbare bibliotheken vastgesteld. De eerste ronde, die van 20062009 liep, was voornamelijk gericht op de kwaliteit van de bedrijfsvoering. In deze nieuwe ronde ligt de nadruk op het waarborgen van de kwaliteit van de dienstverlening. Het gaat daarbij onder andere om de invulling van de verschillende niveaus van dienstverlening, de terreinen waarop men zich specialiseert en de mate waarin een bibliotheek innovatief is. Ook de netwerkbijdrage wordt nadrukkelijker getoetst. Naar verwachting zal OBGZ deze 2e certificeringsronde in augustus 2011 succesvol afronden. Marketing en communicatie In aansluiting op het nieuwe beleidsplan wordt een nieuw marketing en communicatieplan ontwikkeld. Leidraad daarin zijn de programmalijnen. Het marketing en communicatiebeleid zal zich richten op versterking van OBGZ als kennisorganisatie, als inspiratiebron voor lezen, literatuur en verhalen, als platform voor cultuur en ontmoeting en als sterke partner in de lokale gemeenschap. Het marketingbeleid zal zich richten op de meest pure vorm, die dicht tegen de bedrijfsvoering aan ligt. Dat wil zeggen: minder acties, maar een betere afstemming van bestaande en nieuwe producten, prijs en distributie op de eisen van de tijd. Daar waar dit van toegevoegde waarde is, worden sociale media als communicatiemiddel ingezet. Het nieuwe uitleensysteem (Bicat Wise) geeft nieuwe mogelijkheden op het gebied van klantrelatiebeheer, zodat OBGZ mooie programma’s kan ontwikkelen op het gebied van ledenbehoud. De invoering van de landelijke huisstijl zal het imago van de bibliotheek versterken. Hierdoor wordt OBGZ herkenbaarder en zichtbaarder voor iedereen. Ook wordt hiermee een impuls 13

gegeven aan de kwaliteitsverbetering en professionalisering van alle producten en diensten van de bibliotheek. Samenwerking lokaal, provinciaal en landelijk OBGZ werkt aan strategische allianties van diverse aard: � Samenwerking met lokale instellingen op het terrein van cultuur en onderwijs; maatschappelijke organisaties, zoals wijkorganisaties etc. � Samenwerking met provinciale partners, zoals de Gelderse bibliotheken, maar ook bijvoorbeeld met Omroep Gelderland. (Met deze laatste partij zijn al vergevorderde plannen voor samenwerking). � Samenwerking op landelijk niveau tussen bibliotheken en met de Vereniging Openbare Bibliotheken (VOB) en het Sector Instituut Openbare Bibliotheken (SIOB). Financiën Minder subsidiegeld zal onherroepelijk leiden tot een herbezinning op de omvang, samenstelling en taken van OBGZ. Op bedrijfsniveau zijn het afgelopen jaar al belangrijke efficiencyslagen gemaakt op het terrein van inkoop, transport, collectie en efficiënte inzet van personeel. Naast deze kostenbesparende maatregelen, is inkomen genereren een belangrijk item geworden. In de komende periode wordt onderzocht of er extra inkomsten te verwerven zijn uit de samenwerking met het onderwijs en met andere culturele en maatschappelijke instellingen. Daarbij ziet OBGZ vooral kansen in haar rol als podium voor cultuur en ontmoeting. De samenwerking met culturele instellingen versterkt het imago van OBGZ, maar biedt tevens kansen op extra inkomsten als de bibliotheek wordt aangeboden als locatie voor culturele voorstellingen, manifestaties en andere bijeenkomsten. Daarnaast zal OBGZ voortdurend alert zijn op efficiencyvoordelen die samenwerking op provinciaal en landelijk niveau kan opleveren. Zowel op het gebied van dienstverlening (uitwisseling kennis, informatie en methodieken) als op het gebied van de digitale bibliotheek en de ICTinfrastructuur.

Tot slot OBGZ staat aan de vooravond van grote veranderingen. Het realiseren van nieuw spreidingsbeleid en het succesvol uitvoeren van de programmalijnen vergen doorzettingsvermogen, enthousiasme en betrokkenheid van alle partijen: de Raad van Toezicht, de medewerkers, de samenwerkingspartners en de ambtenaren van de gemeenten. OBGZ rekent op hun betrokkenheid bij de organisatie en hun geloof in het belang van OBGZ voor alle inwoners van het werkgebied. De uitvoering van herstructurering en programmalijnen is geen vrijblijvende zaak. Per jaar stelt OBGZ daarom concrete werkplannen op, die het mogelijk maken jaarlijks te controleren of de beoogde doelen gehaald zijn. Daarnaast wordt eens per vier jaar, volgens de landelijke standaard, een klanttevredenheidsonderzoek gehouden, om het gedrag van klanten en de mate waarin ze gebruik maken van de bibliotheek te volgen en te verbeteren. Dit alles draagt ertoe bij dat OBGZ ook in de toekomst een openbaar informatie en kenniscentrum kan zijn, een waardevolle samenwerkingspartner in stad en dorp en een inspirerende ontmoetingsplaats voor alle culturen en leeftijden. Een thuis voor iedereen die van lezen houdt, zijn kennis wil verrijken en van cultuur wil genieten.

14

Bijlage 1. Belangrijkste activiteiten per programmalijn Programmalijn 1. OBGZ als ondernemende kennisorganisatie Doel Profilering als kennisinstituut

Professionalisering op het gebied van mediawijsheid

Activiteiten � Beschikbaar stellen van actuele, multimediale collecties die afgestemd zijn op het werkgebied. � Versterken van de rol van OBGZ als informatiemakelaar richting andere kennisintensieve organisaties (Centra voor Jeugd en Gezin, Regionaal Archief etc.) � Introduceren van nieuwe vormen van interactie met gebruikers, met name in het digitale domein. � Vergroten van de inhoudelijke kennis van de medewerkers m.b.t. de collectie. Hierbij speciale aandacht voor kennis en toepassingsmogelijkheden van digitale bronnen. � Versterken van de samenhang tussen de programma’s mediawijsheid door het opzetten van een doorgaande leerlijn mediawijsheid. � Doorontwikkeling van ‘ Bibliotheek op school’concepten, waarbij op maat gemaakte programma’s voor verschillende doelgroepen (achterstandsleerlingen, 412 jarigen en 1218 jarigen) op school worden aangeboden. � Vergroten van het bereik van de programma’s door versterken van de banden met het onderwijs. � Opleiden van bibliotheekmedewerkers tot mediacoach.

Programmalijn 2. OBGZ als inspiratiebron voor lezen, literatuur en verhalen Doel Excelleren in ondersteuning van taalontwikkeling en leesbevordering

Profilering van de bibliotheek als ‘plaats van verhalen’.

Activiteiten � Aanbieden van op doelgroepen afgestemde leesbevorderingsprogramma’s (Boekenpret, Boekstart, Rode Draad, Kunst van Lezen etc.) � Versterken van de samenhang tussen leesbevorderingsprogramma’s door het opzetten van een doorgaande leeslijn. � Organiseren van leesbevorderingactiviteiten in het kader van landelijke acties. Voorbeelden: Kinderboekenweek, Kinderjury, Nationale voorleeswedstrijd, Nationale voorleesdagen. � Actief benaderen van de doelgroep laaggeletterden, ondermeer door contacten te leggen met maatschappelijke instellingen in het werkgebied. � Aanbieden van speciale collecties voor moeilijk lezende/laaggeletterde kinderen en volwassenen. � Beschikbaar stellen van actuele en aantrekkelijke collecties, die zowel traditionele leesboeken en romans als ebooks bevatten. � Jaarlijks organiseren van literaire activiteiten in het kader van landelijke acties. Voorbeelden: Boekenweek, Gedichtendag, Maand van het spannende boek, Nederland Leest. � Ondersteunen van leesclubs en leeskringen d.m.v. beschikbaar stellen van collecties en ontmoetingsruimte. � Randvoorwaardelijk hierbij zijn alle activiteiten, genoemd onder Programmalijn 3 en de activiteiten onder ‘uitbouwen en versterken van de samenwerking met lokale partijen’ in Programmalijn 4. 15

Programmalijn 3. OBGZ als podium voor cultuur en ontmoeting Doel Versterking uitstraling bibliotheekvestigingen als plaats van ontmoeting Stimuleren cultureel bewustzijn

Activiteiten � Invoeren van eigentijdse concepten voor collectiepresentatie. � Bepalen ontwerpcriteria voor Third Place concept, met als uitgangspunt het bestaande ‘Ruimte kwaliteitsplan’. � Opstellen plan voor financiering en realisatie. � Uitvoering herinrichtingsplannen. � Het op eigen initiatief organiseren van een breed scala aan activiteiten, voortkomend uit de inhoudelijke programmalijnen 1 en 2. � Intensiveren van de samenwerking met lokaal en regionaal opererende maatschappelijke en culturele organisaties, met als doel: profilering van OBGZ als flexibele en creatieve partner die verschillende rollen in kan nemen (medeinitiator, uitvoerder en facilitator van activiteiten). � Professionalisering medewerkers op het gebied van cultureel ondernemerschap.

Programmalijn 4. OBGZ als sterke partner in de lokale gemeenschap Doel Verstevigen positie OBGZ als instrument van gemeentelijk beleid

Uitbouwen en versterken samenwerking met lokale partijen

Ontwikkelen alternatieve vormen van dienstverlening

Activiteiten � Opbouwen van kennis over gemeentelijk beleid, ontwikkelingen in dorpen en stadswijken en maatschappelijke trends in het algemeen. � Ontwikkelen (dan wel extern betrekken) van expertise m.b.t. prestatieindicatoren om de maatschappelijke effecten van bibliotheekwerk te kunnen meten en analyseren. � Opbouwen van contacten met lokale partners op het gebied van onderwijs, cultuur en maatschappelijk werk alsmede met wijkraden, vrijwilligersorganisaties etc. � Het in samenwerking met lokale partners organiseren, dan wel faciliteren van activiteiten en lezingen rond uiteenlopende thema’s. Kenmerk daarbij is dat OBGZ vanuit haar deskundigheid en bronnenkennis zorgt voor de informatievoorziening rond thema’s. � Onderzoeken en ontwikkelen van innovatieve en betaalbare vormen van bibliotheekwerk in dorpen en stadswijken, met als uitgangspunt het denken in functies in plaats van het denken in vestigingen.

16

m 2014 Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid

Recommend Documents