1
Secretariaat St. Roechama - Claes de Jongestraat 31 - 2957AD Nieuw-Lekkerland -
[email protected] www.roechama.nl - Rabobank (Gouda) : 36.24.39.486 -K.v.K.nr.:24358678
Loofhuttenreis 2011 “Onthoud het goede niet aan wie er recht op hebben als het binnen je macht ligt dat te doen. Zeg niet tegen je naaste: Ga heen en kom nog eens terug en morgen zal ik het geven, terwijl het bij jou is.” (Spreuken 3:27 en 28) “Op het Loofhuttenfeest mag men niet met lege handen voor het aangezicht van de Heere verschijnen, maar ieders geschenk moet overeenkomen met de zegen van de Heere, uw God, die Hij u gegeven heeft.” (Deuteronomium 16;16b-17)
Niet met lege handen Zo’n gelegenheid krijgen we niet vaak; het Loofhuttenfeest gedeeltelijk in de eigen gemeente vieren en gedeeltelijk in Oekraine met vooral Joodse broeders en zusters in de Messiaanse gemeente daar. Dat kon dit jaar omdat het feest laat viel en voor een deel ook in onze herfstvakantie.
Rijk beladen met fietsen, matrassen, een tweepersoons boxspring, jassen, schoenen, allerhande kleding, vier computers, nieuw ondergoed, speelgoed, dekens, beddengoed, zelfgenaaide nieuwe kinderkleding, zelfgemaakte, aangeklede poppen, zelfgemaakte breitassen, vitaminen, kadootjes enz. enz. gingen we met drie busjes zondagmorgen vroeg richting Hongarije en Oekraïne. Ook hadden we veel artikelen voor de Joodse mensen bij ons, om te geven op het Loofhuttenfeest; een kalender voor 2012 met daarop de feesten, versierd met Hollandse foto’s en Bijbelteksten; kaas, stroopwafels, borduurpakketten en shampoo. En daarnaast twintig boeken van Damkani; “Waarom ik?” Tien boeken van Corrie ten Boom; “De Schuilplaats” en tien boeken van Sten Telchin: “Verraden” (in het Russisch; “De Waarheid zoeken”. Voor de weeskinderen hadden we hele leuke verrassingen bij ons. Kortom, niet met lege handen, maar rijk gezegend gingen we op reis, om volop te kunnen delen.
Deze keer reisden we met alleen ‘oud-gedienden’; Paul en Cora, Hans en Paula en Wim en Ria. Onthoud het goede niet De meesten weten al wel dat Wim en Ria met de Volkswagen pech kregen. De koppelingsplaten bleken versleten. Na twee uur oponthoud vervolgden Paul, Cora, Hans en Paula hun weg. Zij overnachten in de buurt van Wenen om maandag hun reis via Charles en de zigeuners in Hongarije voort te zetten naar Oekraine. De ANWB bracht de VW samen met Wim en Ria terug naar Nieuw-Lekkerland. Het
dagboekstukje met Kolossenzen 1: 11 bemoedigde ons: “Terwijl u met alle kracht bekrachtigd wordt, overeenkomstig de sterkte Zijner heerlijkheid, om met blijdschap te volharden en geduld te oefenen.” God zij dank is het de garage de volgende dag al gelukt de platen te vervangen. Dinsdagmorgen drie uur waren Wim en Ria opnieuw op weg. Ze reisden in één dag rechtstreeks naar Oekraine. Jammer dat er geen tijd meer over was om nog naar Charles in Hongarije te gaan. Maar geen nood; we kregen door middel van bovenstaande tekst uit Spreuken de gedachte de zigeuners de goederen waar zij ‘recht op hebben’ niet te onthouden. We hebben ook nog zoveel staan! We zullen D.V. in november, wellicht zelfs met een vrachtauto, hen van het nodige
voorzien. We hopen dat iedereen dan mee wil helpen ook voedselpakketten samen te stellen voor hen. Heerser over alle dingen Toen we dinsdagavond rond 9 uur aankwamen in het hotel Nehemia, waren de andere vier al een dag op stap geweest. Zij bezochten samen met Yuditha, die goed Engels spreekt, een paar adopties in Moekatsjevo. Allereerst bezochten zij Victoria. Haar algehele conditie gaat achteruit. Haar rechterbeen is moeilijk te buigen; ze heeft er veel pijn aan. Ook heeft ze problemen met haar
bloeddruk .. “Behalve als er bezoek van Roechama komt!”, zo grapte ze. De verwarmingsketel was kapot en is niet meer te maken. Er stond al een nieuwe ketel vanuit Chesed, maar deze moet nog wel geïnstalleerd worden. De kosten hiervoor, inclusief de aanvullende
2 materialen, bedragen rond de € 300. We beloofden als Stichting Roechama deze kosten op ons te nemen. Het lied “Heerser over alle dingen” zongen ze nog voor haar en ook zongen ze haar sjalom toe. Uitkomst bieden Als tweede bezoek zijn zij naar de zussen Natasja en Tamara geweest. Natasja was ziek geweest, ze had nier problemen. En ze had ook last met de bloeddruk. Helaas was het niet mogelijk om naar het Soekot
feest bij Chesed te gaan, dat kon Tamara niet aan. De oogst (druiven, aardappelen, courgettes enz.) was minder dan in 2010. Ze deelden met elkaar hoe mooi Gods schepping is, met zoveel verschillende soorten groenten en fruit. Daarbij legden ze ook even de verbinding met Soekot. Ze bemoedigden hen nog met het lezen van Psalm 23. In de eetzaal en de Soeka bij de synagoge ontmoetten zij Magda en Valodja. Ze hebben nog even hartelijk met hen gesproken. Valodja loopt heel moeizaam en gebruikt veel (alleen natuurlijke) medicijnen. Er stond overigens weer een heel mooie Loofhut. s Middags bezochten ze samen met twee mensen van het hoofdbureau van JOINT uit Kiev een aantal gezinnen met kinderen waar nood is. De Joodse organisatie JOINT uit Amerika is de hoofdsponsor van Chesed. Michail, de directeur van Chesed was er ook bij. Gelukkig is er bij JOINT geld beschikbaar om aan kinderen met medische of psychische problemen uitkomst te bieden. Probleemgezinnen Het eerste bezoek was bij een jonge moeder met een klein meisje van 3 jaar met hersenproblemen. Het meisje was er
niet, omdat de verwarming het niet deed (geen geld). De benodigde medicijnen zijn heel duur. JOINT zal hier in gaan ondersteunen. Het tweede bezoek was bij een weduwe (sinds 2 jaar). Zij heeft twee zonen van 14 en 8 jaar. Zij wil graag haar oudste zoon naar Israel laten gaan voor opleiding. De jongen wil ook in het leger gaan dienen. Later zal ook de tweede zoon, als hij oud genoeg is, maar Israël gaan. En als dat allemaal goed verloopt, kan ze ook zelf Alijah maken. Het volgende bezoek was bij een moeder met één zoon, die een hersenaandoening heeft. Ook hier zijn dure medicijnen nodig. Dit gezin zal door Roechama gesponsord gaan worden. Het vierde bezoek was bij een meisje van 10 jaar, Christina. Zij wordt door opa en oma verzorgd, omdat de ouders dat niet kunnen, vanwege allerlei problemen. Er is ook nog een tweeling, maar die worden elders verzorgd, omdat dit voor de opa en oma te zwaar is. Er is geld achtergelaten om het mogelijk te maken dat Christina een keer samen met oma naar een zogeheten Sjabbaton kan gaan. Dat is een lang weekend in de Karpaten met goed eten en allerlei leuke creatieve activiteiten. Daarna zijn er nog twee gezinnen bezocht. Nadat de mensen van JOINT op de trein waren gezet, reisden ze vol indrukken weer terug naar Uzgorod. Speciale sfeer eerste ontmoetten we de volgende morgen Sergey uit Vinnitsa. Deze eenzame wees van 32 jaar, was in L’vov voor vakantie. Hij kwam speciaal om ons te ontmoeten met de trein naar Uzgorod. Hij bleef tot ’s middags drie uur bij ons. Het was erg aangenaam met deze hulpvaardige lieve ‘jongen’. Voor onderweg gaven we een pakketje en het boek ‘Verraden’ mee. Paul en Hans Als
brachten de boxspring bij het lieve echtpaar Anatoli en Ina. Ze waren er zo dankbaar voor. Woensdag aan het eind van de dag zou het FEEST gevierd worden. Toen we in juli bij Zhyttya waren hadden we hen al deze mogelijkheid aangeboden; dat zij een zaal zouden huren en hun Joodse kontakten uit zouden nodigen om met elkaar het Loofhuttenfeest te vieren. Wij zouden alles betalen.
Nadat we eerst bij Chesed nog wat afspraken gemaakt hadden gingen we op bezoek bij Zhyttya om nog wat dingen af te spreken. Wat was het fijn om elkaar weer te kunnen begroeten. Iedereen was zo opgeruimd. Nadya zei: “Het is altijd zo fijn als jullie er zijn. Het brengt voor iedereen van ons team en voor de Joodse mensen een speciale sfeer met zich mee.” Willen jullie bidden? Ook vertelde Nadya nog een mooi getuigenis. “De vrouw van Jaroslav Rotman, Sofia, lag in het ziekenhuis
voor een behandeling. We baden voor haar en toen kreeg zij een droom dat God haar had aangeraakt. De volgende dag gingen we naar het ziekenhuis, waar Sofia op een kamer lag met allemaal vrouwen. Sofia vertelde het aan alle vrouwen dat God haar had aangeraakt op het gebed. Toen vroegen de andere vrouwen: “Willen jullie ook met ons bidden?” We hebben dat gedaan. Is dat niet mooi, dat iemand in het ziekenhuis anderen opwekt om te bidden? Vandaag komt ze thuis uit het ziekenhuis, maar ze zal nog niet naar het feest komen. Maar waarschijnlijk komt Jaroslav met zijn zus Anna.”
3 We verheugden ons er al op om ook Anna te zien. Zij maakt zelden de
reis van een uur naar Uzgorod om op een samenkomst aanwezig te zijn. Nadya bracht ons nog verder op de hoogte van de situatie van een paar adoptiepersonen. Het feest ’s Middags maakten we de tassen met presentjes klaar, en maakten een tafel klaar met vruchten, fruit en
kadootjes en waren in afwachting van het feest dat om 16.00 zou beginnen. Twee busjes konden nog dienstbaar zijn om mensen op te halen. Het feest begon wat later dan gepland; maar dat is heel ‘Oekraiens’. Het was gezellig druk, zo’n 50 mensen waren aanwezig. Na het welkom kwamen om de beurt de twee dansgroepen op. Beiden groepen dansten prachtig in steeds wisselende kleding op Hebreeuwse muziek. Er waren ook een paar bekende en ook toepasselijke liederen bij waarop gedanst werd: ‘Shouts for joy’ (Luid gejuich) ‘Roni, roni bat Tsion’, (Jubel, jubel dochter Sion) en ‘Od Jisjama b’aree Juda’ (Er zal nog worden gehoord in de steden van Juda).
Vooral dit lied is veelbetekenend. En heel geschikt om op zo’n feest als het Loofhuttenfeest te zingen en erop te dansen. Het Loofhuttenfeest is
immers ook vooral het feest van de toekomst. Het spreekt van de vervulling ook van deze belofte dat “in de steden van Juda en op de straten van Jeruzalem weer de stem van vrolijkheid en de stem van blijdschap, de stem van de bruidegom en de stem van de bruid gehoord zal worden. (Jeremia 33:10 en 11) Het was heerlijk om te horen, prachtig om te zien en bemoedigend het te mogen geloven. Dit geeft een voorsmaak van wat zeker komen gaat.
God, die ons gebood zeven dagen vrolijk te zijn op het feest. Voor Lila Gotlieb hadden we een fiets bij ons. Zij fietst dagelijks naar haar werk, maar haar oude fiets is helemaal op. Druivenoogst Op donderdag, de laatste dag van het feest, hadden we een vol programma. Al vroeg waren we met twee busjes op weg naar Vinogradova. Gelukkig waren de wegen redelijk gerepareerd, zodat we goed door konden rijden. Binnen twee uur waren we bij Galina, de
Grote God Paul kreeg kort de gelegenheid om uit het Woord te delen.
Hij sprak over Jesjoea die, op de laatste dag van het feest, de dorstigen tot Zichzelf roept. Dat stromen van levend water uit ieders binnenste zullen vloeien, die in Hem gelooft. Ook wees Paul erop vanuit Zacharia dat in de toekomst niet alleen Israël maar ook alle volken dit feest zullen vieren. Heel toepasselijk zongen we als Nederlandse groep psalm 117; ‘Looft de HEERE alle gij volken’ en daarna ook het prachtige lied waar ook een Russische versie van is; “Hoe groot zijt Gij”. We proefden zo’n eenheid toen we samen het refrein zongen; de een in het Hollands de ander in het Russisch; Vilikie Bog (Grote God)
Pakket en boek Zo hadden we een heerlijke tijd. Die we afsloten met alle aanwezigen een pakket aan te bieden in een ‘echte’ Roechama-tas. Wim zei ook dat er voor iedereen een boek was, hetzij ‘Waarom ik?’ of ‘De Schuilplaats’ En voor wie beiden al had ‘Verraden’. Iedereen ging met een boek naar huis. We baden vooral dat deze boeken hen tot eeuwige zegen zullen zijn. We mochten terugkijken op een (h)echt feest. Met dank aan onze
kontaktvrouw voor Chesed in deze plaats. Galina verraste ons; “Ik heb aan deze kant de druiven express laten hangen voor jullie. Jullie mogen ze allemaal plukken en meenemen!” We plukten de vele trossen af totdat we drie dozen en een koelbox vol hadden. Wat een zegen. Ilona gestorven Galina vertelde het verdrietige nieuws dat bijna 40 dagen geleden Ilona Oral overleden was. We bezochten haar en haar man nog in maart dit jaar (zie reisverslag maart 2011). Ilona, die meer dan twintig jaar het bed moest houden vanwege reuma, had nog heel veel geleden, voordat ze tot haar Heere ging. We bezochten haar man Petja. Ook kleindochter Svetlana was er. Zij is bij haar grootouders opgegroeid, omdat haar moeder, de dochter van Ilona en Petja al jong door electriciteit om het leven kwam, was er. Toen hun schoonzoon opnieuw trouwde, namen zij hun kleindochter en kleinzoon in huis. Petja en Ilona hebben nog meer moeten lijden. De man van haar andere dochter kwam om bij een ongeluk. Zij bleef ongetrouwd totdat haar dochter het
4 huis uit was. Zij trouwde daarna opnieuw. Het is zo vreemd om de lege divan te zien, waarop Ilona zolang gelegen heeft. Nu zat kleindochter Svetlana erop.
vrouw stierf. Daarin ontving hij bemoedigingen voor het feit dat hij zoveel geduld en geloof heeft gehad met betrekking tot zijn zieke vrouw. We lezen voor hem psalm 16 omdat daarin zoveel van Petja’s leven in wordt verklaard: “De Heere is zijn deel, De Heere geeft raad, zelfs ’s nachts, de Heere is aan zijn rechterhand; Hij maakt het pad van het leven bekend, ‘overvloed van blijdschap is bij Zijn aangezicht.” We bidden voor hem en zingen hem ook de zegen toe in een lied. Weemoedig en blij verlaten we deze bijzondere plaats.
Er is nog wat te doen Petja’s eerste getuigenis was, toen we hem condoleerden: “God troost mij.” We vroegen naar zijn vrouw. “Zij heeft 20 jaar op bed gelegen en kwam in 20 jaar niet buiten. Ze klaagde of huilde nooit, maar…God was met haar, God ondersteunde.” Galina voegde eraan toe: “Zij had een hele goede man, die 20 jaar voor haar gezorgd heeft.” Petja vervolgde: “Ik heb God gebeden of God door mij heen zou willen werken. Tien jaar geleden had ik prostaat kanker. Ik ben in Hongarije geopereerd, maar na zeven maanden ging het opeens heel slecht met me. Ik moest met spoed naar het ziekenhuis in Uzgorod. In een droom zag ik mezelf al in een graf liggen én ik zag mezelf staan. Een stem zei; “Hij heeft genoeg geleden, we nemen hem tot ons.” Maar een andere stem zei: “Nee doe dat nog niet, er is nog wat te doen voor hem.” Later bevestigde God dit, na een maand herhaalde zich de droom.”
Familie Jatkovitch Galina bracht ons bij een nieuw adoptie gezin.; de familie Jatkovitch. De vrouw heet Katerina en zij heeft een Joodse vader. Zij heeft borstkanker en heeft een operatie achter de rug. Haar man heeft een huidziekte en ook een vorm van reuma. Beiden zijn zo rond de 60 jaar. Hun dochter had twee kinderen toen haar man haar verliet. Beiden kinderen zijn verstandelijk gehandicapt. Later kwam de man terug en kwamen er opnieuw twee kinderen. De oudste, Joera is 11 jaar en gaat naar een gewone school. De jongste, Dima, is 2 ½ jaar en heeft ook een verstandelijke beperking. zij waren beiden thuis toen we het gezin bezochten. De dochter was met haar zoon Vladimir van 17 jaar naar het ziekenhuis. Haar oudste zoon van 19
Galina We bezochten ook Nadezja Kopolovich en haar drie kinderen. We waren benieuwd hoe het huis met het nieuwe hek er nu zou uit zien. We gaven een paar pakketten af, namen een kijkje binnen en verrasten Anna en Znezjanan met twee fietsjes. Meer tijd voor bezoeken hadden we
helaas niet. We losten bij Galina nog veel goederen, terwijl Galina de gerechten, die ze de dag ervoor had klaargemaakt, opwarmde. We hadden een goede tijd. Paul kon zich goed uitdrukken in het Duits, de taal die vooral oma Polina goed machtig is. Ook het gebed werd in het Duits gedaan. We ervoeren zo Gods liefde deze dag. Hij gaf Galina een hart van
liefde voor arme en behoeftige mensen. Dag en nacht is zij voor anderen in de weer. De Heere zegene haar en haar bediening.
De Heere geeft raad Even later vertelde Petja nog een droom, die hij kreeg voordat zijn
jaar was thuis. Galina vertelde Katerina dat wij als Stichting Roechama hen graag willen helpen. Voor het geld dat de sponsor geeft zal zij medicijnen kopen. We vroegen Katerina of haar man er ook bij wilde komen, zodat we voor en met hen konden bidden. Haar man Josef kwam er ook bij en we baden voor hen. Hulp, zowel materieel als vooral ook geestelijk, is hier hard nodig.
Weeshuis We haastten ons om bij het weeshuis te komen. Daar werden we niet zoals gewoonlijk opgewacht door Hanna, de directrice. Zij was ziek, dat wisten we al. Haar vervangster vertelde, hoe de situatie voor het weeshuis totaal gaat veranderen. Juist die dag, donderdag 20 oktober, was er iemand van de regionale regering gekomen, die het definitieve besluit had bekend gemaakt dat het weeshuis dicht gaat.
5
De 64 kinderen, die nog over zijn (heel veel kinderen zijn teruggestuurd naar hun ouder(s), ongeacht of hij/zij wel in staat is/zijn kinderen op te voeden) zullen worden ondergebracht in het weeshuis in Moekatsjevo. Het gebouw gaat gebruikt worden als kinderopvang ruimte. Een paar kinderen pasten de nieuwe zelfgenaaide kleding. Vol trots poseerden ze voor een foto. De kleding was ook werkelijk fantastisch mooi.
Alle kinderen waren bijeen gebracht in de eetzaal. Hun blikken stonden vol verwachting. Daar stalden we de vele cadeautjes uit en begonnen met het uitdelen van handjes kruidnoten. Daarna kregen de kinderen allemaal twee kadootjes naar keuze. Wat waren ze weer gelukkig. De opwindbare muizen, die op de grond
huis gekomen vroegen we naar haar gezondheid. “Ik ben al drie maanden ziek. Het begon met een gebroken duim, die 1 ½ maand in het gips gezeten heeft. Daarna is de rugpijn begonnen. Tussen de onderste vijf rugwervels is het kraakbeen weg. Alles doet zeer, het trekt door naar mijn benen. Ik heb hier al heel lang last van, maar nu is het verergerd. Door spuiten, infuus en tabletten is het iets beter. Maar mijn hart doet ook zeer, omdat ik niet kan werken bij de kinderen.” Daarna vertelde Hanna, waar we al bang voor waren, dat de opvolgster in het weeshuis een slechte vrouw is. Zij drinkt en kan Hanna niet uitstaan omdat Hanna er niet om loog dat zij liever een andere opvolgster had gezien. Deze vrouw laat nu zelfs niet toe dat de kinderen Hanna komen bezoeken en zelfs liet ze niet toe dat kinderen die naar een ander weeshuis gingen, afscheid van haar konden nemen. De andere werkers zijn bang voor deze vrouw. Ze worden uitgescholden als ze hoort dat ze bij Hanna in het ziekenhuis op bezoek zijn geweest. Zij zouden graag willen dat Hanna terugkomt. Van Hanna hoorden we dat het weeshuis in Moekatsjevo in goede handen is. De directrice die daar sinds vijf jaar is, heeft het weeshuis tot een goed weeshuis weten te maken. Dus kunnen we blij zijn dat de kinderen daar naar toe zullen gaan over een paar maanden. Hanna zelf heeft van de situatie veel te lijden. “Ik ga naar mijn dochter Lesja in Amerika. Om te vergeten.” Afscheid van Hanna
We gaven haar ‘Waarom ik?”en “Verraden”. “Ik lees zo graag.” We raadden haar aan ook de Bijbel te lezen; “Ik lees in de bijbel, maar ik vind het zo moeilijk.’’ “Lees dan vooral de psalmen en het Evangelie van Johannes”, zeiden wij. We namen afscheid van Hanna, met toch wel een meewoedig gevoel. Om tien uur kwamen we pas in Uzgorod in het hotel aan. We hadden een lange vermoeiende dag achter de rug. Maar we voelden ons ook voldaan.
Probleem opgelost Er moest nog een vervelend probleem opgelost worden. De achterlichten van de Toyota weigerden steeds te branden. In Hongarije was de ‘zekering’ al vervangen, maar het werkte zeer kort. De Toyota garage bracht woensdag ook al geen blijvende oplossing. De zekering voldeed niet; De lichten brandden maar even. Zou dit betekenen dat Paul en Cora eerder naar huis moeten, om het ’s nachts rijden te vermijden? We baden om een oplossing. Vrijdag werd opnieuw de Toyota garage bezocht. De toen gevonden oplossing bleek blijvend. Prijs de Heer, we konden gezamenlijk naar huis. Blijdschap in mijn ziel We losten nog spullen bij Zhyttya en
gezet vrolijk rond dribbelden, wondden de kinderen nog meer op dan ze al waren. Het is altijd een waar genoegen de kinderen zo even te verwennen. Mijn hart doet zeer We namen afscheid en zochten het huis van Hanna op. Wat zag ze er slecht uit. Ze opende de tuindeur, maar kon moeilijk lopen. Haar hand ging voortdurend naar haar rug. In
We hebben haar bemoedigd en met haar gebeden. We hadden ook nog een tas met kleding meegekregen van iemand voor haar. Natuurlijk gaven we haar ook een pakket. “Heb je ook een boek?” vroeg ze toen. We weten dat de boeken ‘De Schuilplaats’ en ‘De vrouw met het boek’ haar heel erg bemoedigd hebben. Hanna is Rooms-Katholiek, maar we zien de oprechtheid van haar geloof. Zij houdt veel van de Heere Jezus.
6 hoorden van hen hoe geweldig fijn de mensen het feest hadden gevonden. “Zina Kugel (wij noemen haar altijd het ‘rattenvrouwtje’) belde ons en zei: “Ik heb de frisheid van de zee ervaren, een zee van liefde. Het is lang geleden dat ik zo goed geslapen heb. Er was zoveel blijdschap in mijn ziel, alle ziekten zijn buitengesloten.”, zo vertelde Nadya. En ze voegde eraan toe; “Het zou goed zijn als we haar een beetje geld geven voor een taxi, zodat ze de diensten af en toe kan bezoeken.” Nadya ging verder over de Joodse man Korelitz: “Zijn hart is opnieuw geboren. Zijn vrouw is overleden, en hij heeft geen kinderen. Hij was heel blij. Hij keek naar het pakket en zei; “De kalender is het allergrootste geschenk. Dank je voor de kado’s”
Droom Nadya vertelde ook nog over het wonder hoe Vika door het feest weer met hen verenigd was. Vika is een oud-medewerkster van Zhyttya, die koos om in haar beroep als radiopresentatrice verder te gaan. Nadya had een man gevraagd om te zingen op het feest. Maar toen droomde zij op een nacht: “In de droom belde de man af. Daarna zag ik Vika lopen, die vroeg; “Wat is dat hier?” Ik zei: “Het is Soekot.” Waarop zij zei: “Wat zou ik graag zingen.”
De volgende dag belde de man, die Nadya gevraagd had om te zingen, af, vanwege een zieke vrouw. Toen belde Nadya Vika. Zij reageerde
met: “Ik zal met blijdschap komen zingen.” En zo is het dus gebeurd. Vika heeft een prachtige stem en zong de Hebreeuwse liederen inderdaad voortreffelijk. Nadya is vol van wat God allemaal doet. “God versterkt ons als muren, zodat we Zijn volk kunnen dienen.” Ze roemde de kaartenschrijverij. “Voor de mensen is het alsof het familieleden zijn die schrijven.” Wonder Ze vertelde ook van het wonder bij de familie Hofman. Zijn kleinkind was al acht jaar getrouwd maar ze hadden geen kinderen. “Elke keer ging het in de Tora over het wonder van de geboorte van een kind; Izak, Jacob en Ezau. Hofman zei bij het weggaan steeds; “Ik geloof” En deze zomer is het gebeurd. God heeft een wonder gedaan. Hofman kwam met een grote taart. We hebben ook de namen van de kinderen en de kleinkinderen op een groot vel geschreven. Elke samenkomst vertrouwen we al deze kinderen aan God toe. Ook kinderen ver weg (Maya heeft een dochter in Zwitserland) voelen als toch dichtbij, omdat we elke keer voor ze bidden.” Nadya bedankte ook nog hartelijk voor de geschonken laptop. “We kunnen de laptop gebruiken op visite. We kunnen mensen thuis foto’s laten zien of filmpjes, bijvoorbeeld van het feest.” ‘Wie dorst heeft, kome.’ Daarna regelden we nog het één en ander bij Chesed en gingen met z’n vieren op bezoek bij Stefan Rot. Omdat Stefan altijd aan bed gebonden is, omdat hij geen benen heeft, proberen we hem als het enigszins mogelijk is te bezoeken. Het welkom, ook van zijn vrouw Doesja, was weer hartverwarmend. “Wat hebben we lang naar jullie uitgezien!” Het bezoek betekende ook nu weer zoveel voor hen. Aan het eind, toen wij aanstalten maakten om te vertrekken, vroeg Doesja; “Willen jullie aub met ons bidden?” We lazen een paar verzen uit Johannes 7 over Jezus die riep: “Wie dorst heeft kome tot Mij en drinke.” en brachten hen in het gebed bij God. Voogdijschap Gobica
Voordat we de sjabbatsamenkomst zouden hebben bij Zhyttya, hadden we nog een afspraak met Mirosja. We waren zo benieuwd hoe het er voor stond met het huis voor Gobica. We ontmoetten Mirosja in het hotel Nehemia. Haar verhaal is zowel bizar als ook wonderlijk. Het verstandelijk gehandicapte weesmeisje Gobica heeft recht op het huis van haar oma, nu ook oma gestorven is. Maar haar tante, die in Canada woont, doet er alles aan om het huis in bezit te krijgen, zodat ze het kan verkopen en de opbrengst
voor zichzelf houden. Ze wilde Gobica in een internaat geplaatst krijgen, maar toen het internaat zei dat het huis dan niet voor hen zou blijven, veranderde ze van gedachte en bood ze Gobica aan Mirosja alsnog aan. “Wil jij het voogdschap op je nemen?” Mirosja wilde al niets anders. Zij had haar woord gegeven aan God en Maria, de oma van Gobica. De tante hoopte nu vrij te zijn om het huis te kunnen verkopen. “Toevallig’ is Mirosja, via een neef, met een goede rechter in aanraking gekomen. Hij heeft er al voor kunnen zorgen, dat Mirosja het voogdijschap heeft gekregen. Dat heeft al heel veel geld en tijd gekost om dat voor elkaar te krijgen. “Er zijn drie zittingen voor nodig geweest en zo’n €1000,00. God ziet mijn hart De rechter heeft beslag op het huis laten leggen, zodat het in ieder geval niet verkocht kan worden. Mirosja ziet het allemaal als leiding van God, maar er is nog een lange weg te gaan. De advocaat doet zijn uiterste best. Hij heeft gezegd: “Ik werk al 38 jaar als advocaat, maar zo’n zaak heb ik nog niet eerder gehad: “Een tante, die haar gehandicapte nicht, die wees is, de straat op stuurt.”
7 Flatje in Uzgorod Mirosja vervolgde: “Ondertussen huilt Gobica elke dag, dat ze zo graag naar school gaat. Daar voelt ze zich zo thuis. Maar het is niet te doen vanuit Toeria Bystre, het is wel 1 ½ uur met de bus.” Mirosja vertelde ook nog hoe moeilijk het voor haar en Gobica is, te leven bij de oude vrouw, waar ze bij inwonen. We stelden Mirosja voor een flatje te huren in Uzgorod voor een half jaar, in afwachting van het definitieve (te verwachten positieve) vonnis van de rechter. Mirosja reageerde enthousiast: “Dat zou voor Gobica goed zijn, zij kan naar school, maar ook voor Vadiem (haar man) en mij, want dan kunnen we in de stad werk vinden.” Zo werd besloten. De volgende dag hoorden we van Mirosja dat zij al een flatje gevonden heeft en dat zij per 1 december voor een half jaar in Uzgorod gaat wonen. Prijs de Heer voor deze oplossing. We bidden voor een eerlijke rechtzaak. God is een God van ‘weduwen en wezen’ We bemoedigden Mirosja met de belofte van Psalm 146: 9b “De Heere houdt de wees…staande” Sjabbatviering We vierden bij Zhyttya de sjabbat. We zagen weer verschillende mensen, die ook op het feest waren. De weduwe (sinds 1974!) Elena Tendler, die ook een zoon verloor aan een hartaanval in 1995 kwam direct naar ons toe en bedankte ons zo hartelijk voor het boek ‘De Schuilplaats’. Ze had het direct uitgelezen. “Ik heb heel mijn leven heel veel boeken over de oorlog gelezen, maar zo’n boek nog nooit. Ik moest…en toen maakte ze een gebaar van tranen die over haar gezicht liepen.” Bij het weggaan bedankte ze nogmaals. Dank aan de Heer. Vanya, de oom van Nadya, las het parasja gedeelte, Wim bracht een korte boodschap vanuit het Woord en we verwelkomden de sjabbat. Na afloop werden we letterlijk verrast met een heerlijke maaltijd. Het was een aangename tijd met elkaar. Ik hou zoveel van kinderen
Zaterdagmorgen zouden we met Zhyttya nog een paar bezoeken doen bij twee adoptiepersonen in Moekatsjevo. Zij waren niet in staat naar het feest te komen. Het eerste bezoek was bij Jacob Fleiser; een 84-jarige Joodse weduwnaar. Jacob is al vanaf zijn tweede jaar wees. Op deze leeftijd werd hij al afgegeven aan het weeshuis in Moekatsjevo. Toen hij later in huis genomen werd door een echtpaar, had hij het niet zo goed. De man was wel goed, maar de vrouw niet. Op 11 jarige leeftijd werd hij al naar Boedapest gestuurd om te werken in de mijnen. Het was verschrikkelijk zwaar. Hij vluchtte en deed er drie maanden over om via Roemenië terug te keren naar zijn geboorteplaats Rachov. Daar sloot hij zich aan bij de Partizanen, maar werd verraden en belandde in wel vier concentratiekampe n. Ook daar had hij veel te lijden. Na de oorlog keerde hij terug naar Moekatsjevo, waar hij trouwde. Hij deed altijd zwaar werk en lichamelijk is hij dan ook uitgeput. Zijn benen zijn dik en rood en er zijn open wonden. Zijn vrouw overleed vorig jaar. Hij heeft geen kinderen. Wat een verrassing was het voor hem, dat zijn sponsorgezin een pakket had samengesteld. Het mooist waren wel de foto van het gezin en de twee tekeningen, waar de kinderen Jacob ook zelf hadden ingetekend. “Dit hebben Micha en Joël voor hun opa in Oekraïne gemaakt, “ zei Ria. Toen Nadya uitriep: “Dan heb je toch kleinkinderen, maar dan in Nederland.” ontroerde dat Jacob erg: “Ik hou zoveel van kinderen.”
De groep heeft nog een paar Hebreeuwse liederen gezongen en
Hans heeft met en voor hem gebeden. Het betekende allemaal zoveel voor hem. Laatste bezoek Als laatste kreeg Maria Rosenthal nog bezoek. “De vorige keer” zo vertelde Nadya, “mochten we van haar zoon niet in huis komen. Hij was bang dat zijn moeder over de oorlog zou vertellen en daarna van streek zijn en niet goed kunnen slapen. We hebben haar toen kort buiten ontmoet. Later belde de zoon en zei dat het bezoek haar zo goed had gedaan en vroeg of we weer wilden komen. Nu mochten we binnen komen.” Zijn Naam zij geprezen Op sjabbatmiddag vertrokken we om 14.30 naar de grens met Hongarije. We overnachtten in Hongarije in Tarjan. De hele zondag reden we over goede wegen en onder een stralende herfstzon zonder ongelukken naar huis.
Vermoeid, maar zo voldaan, dankten we de Heere toen we veilig in Nederland aankwamen. De Heere had alles ‘wel’ gemaakt. Zijn Naam zij geprezen. Hij gaf kracht, herstel en gezondheid. Hij werkte door alles heen. Mag Zijn Naam door alles heen geprezen worden, zowel in Oekraïne, Hongarije als in Nederland voor Zijn grote trouw en genade. “Ja Heere U bent het waard te ontvangen alle eer dank en glorie, van nu aan tot in eeuwigheid, Amen.” Met dank ook aan alle lieve mensen, die op welke wijze dit werk ook steunen. De Heere vergelde het jullie in de opstanding van de rechtvaardigen (zie Lukas 14:14)
