1
BIJBELVERHALEN EN MENSWORDING Ria Weyens Bijbelse verhalen zijn een bron van wijsheid die ons inzicht verschaffen in het innerlijk transformatieproces. Ze geven ons het inzicht en de kracht om te groeien van wonde naar verwondering waardoor we meer mens worden.
VAN WONDE NAAR VERWONDERING INNERLIJKE PIJN Wat doen we met steeds terugkerende gevoelens van lusteloosheid en leegte, verlatenheid en verdriet, angst en onzekerheid ? Het is soms zo onvoorspelbaar. De angst kan ons onverwacht overvallen en verlammen. Ook de eenzaamheid en het verdriet. Wat doen we met de spanningen en problemen in ons leven ? Het benauwt ons, maakt ons onrustig, geeft ons slapeloze nachten. Soms kunnen we erover praten en dat verlicht de spanning en de pijn. Maar meestal blijven we er alleen mee. In die momenten dat ik me down voel lijkt het alsof het geluk niet meer voor mij bestaat. Ik kijk rondom mij en het is precies of al de anderen het goed hebben. Ben ik dan alleen onrustig ? Waarom de angst en onzekerheid ? De slapeloze nachten, de eenzame avonden ? Hoe moet ik ermee omgaan ? VLUCHTEN VAN DE INNERLIJKE PIJN. Onze maatschappij is gericht op presteren en consumeren. Al wat zwak en kwetsbaar is, wordt weggedrukt. In de media is alles toegespitst op volmaaktheid, zoals een mooi lichaam, de ideale partner, het perfecte dieet om gezond te worden. We vluchten weg van het kwetsbare, van ongemak en pijn .Het moet allemaal zo gemakkelijk mogelijk en zo vlug mogelijk gaan. Onze maatschappij vlucht weg van de pijn. Ja, vaak doen we dit allemaal zonder er bewust van te zijn. Zijn de meeste van ons niet opgevoed met het advies: ’Sterk zijn, flink zijn’! Kwetsbaarheid wordt aanzien als zwakheid en we vluchten ervan weg. Ja, we vluchten allemaal. Is er angst en verveling, dan de TV maar opzetten of verstrooiingen zoeken. Maar als je altijd maar vlucht kan er geen heling komen ! IN RELATIE TREDEN MET DE PIJN Een andere manier om met pijn om te gaan is de actieve manier, er iets aan doen, er tegen vechten. Vandaag de dag zijn er steeds meer boeken over hoe gelukkig worden, hoe aan jezelf werken. En dat is hoopvol. Men wil er iets aan doen. Men wil er aan werken. Als je met anderen praat over je innerlijke pijn dan zal men vlug met goede raad aankomen. Probeer eens deze therapie of deze techniek: ‘je moet positief leren denken, ga wat meer sport doen, volg dit dieet eens, heb je al homeopathische middelen genomen, probeer eens yoga of massage, ga een assertiveitscursus volgen‘. Dit alles is belangrijk. De weg van de verandering, aan jezelf werken is goed en hoopvol. Maar het is niet voldoende. ‘Ach ik heb al zoveel geprobeerd, maar het helpt maar niet, die depressiviteit komt altijd maar terug, die angst komt maar terug !’ HOE ga je met de pijn om ? Hoe is je relatie met de pijn ? De manier waarop je met innerlijke pijn omgaat is ook belangrijk en helend. Maar dat hebben we nooit geleerd. Stel je voor dat je in een boot zit en je roeit maar met één roeispaan… dan blijf je in kleine cirkeltjes rondvaren ! Je hebt twee roeispanen nodig om vooruit te komen. De weg van de verandering, door er iets aan te doen, is maar één roeispaan. In deze werkwinkel gaan we het voornamelijk hebben over de andere roeispaan. De roeispaan van de ontmoeting : je pijn
2 durven ontmoeten. Er mild leren naar kijken. Door je pijn met mildheid te benaderen kan er transformatie of heling gebeuren. HET VERRIJZENISVERHAAL LEVEN IS VREUGDE EN SMART, WONDE EN VERWONDERING Eerst en vooral is het belangrijk van in te zien dat pijn deel uitmaakt van het leven. We zien dit goed weergegeven in het verrijzenisverhaal. ‘In de avond van de eerste dag van de week, toen de deuren van de verblijfplaats der leerlingen gesloten waren uit vrees voor de Joden, kwam Jezus binnen, ging in hun midden staan en zei: Vrede zij u. Na dit gezegd te hebben, toonde Hij hun zijn handen en zijn zijde’ (Joh. 20,19) De Verrezene toont zijn wonden. Verrijzenis en wonden ! Is dit niet dwaas ? Verrijzenis en wonden, dat kan toch niet samengaan ! In ons denken kunnen we bevrijding of verlossing moeilijk samen zien met wonden omdat we ons het geluk voorstellen als een toestand van niet-lijden. Dit is een illusie waarin we allemaal vastzitten. We leven in de waan dat we maar gelukkig kunnen zijn als we geen lijden, geen verdriet en geen zorgen hebben.Geluk wordt immers gelijkgesteld met een leven zonder pijn. We zien dit in de media : in de reclame wordt de volmaakte gezondheid, de ideale partner, de ideale vakantie voorgesteld. Moderne profeten voeden deze illusie door de menselijke bevrijding voor te stellen als een vrij worden van alle zorg en kommer. Ze spreken over verlichting en stellen dit voor als: alles wordt licht, geen duisternis meer. Ze beloven een aards paradijs zonder tranen. ‘Zalig zij die niet wenen, die geen zorgen hebben, die nooit iets tegenkomen’. Daartegenover staan de zaligsprekingen van Jezus die een heel andere boodschap brengen. ‘Zalig de armen van geest, de treurenden, de zachtmoedigen, zalig zij die hongeren en dorsten naar gerechtigheid, die vervolgd worden, zij zullen het Rijk Gods bezitten’ (Mt.5). Dit is een heel andere boodschap. Jezus doorprikt hier de illusie van een aards paradijs zonder tranen. In de zaligsprekingen van Jezus zijn vreugde en smart onafscheidelijk zoals de dag onafscheidelijk is van de nacht. Er is geen Pasen zonder goede vrijdag ! We zien dit ook in de natuur. De natuur is een open boek van levenswijsheid. Zoals de seizoenen steeds terugkeren, zo kent een mens ook de seizoenen van het hart. Er is geen lente zonder winter. Er is geen nieuw leven zonder loslaten. Een boom moet zijn bladeren loslaten en wachten, om dan nieuw leven te kunnen ontvangen. Een graankorrel moet eerst openbreken vooraleer het vruchten kan dragen. Een akker moet eerst omgewoeld worden, om vruchtbare grond te worden. Wat een groot mysterie hier! Vreugde en smart zijn onafscheidelijk, zoals de dag onafscheidelijk is van de nacht. Dit is ook de essentie van het paasmysterie. De Verrezene toont Zijn wonden. Verrijzenis, innerlijk vrij worden, wil niet zeggen vrij worden van de pijn, maar vrij worden doorheen de pijn. Dit is een totaal andere boodschap dan wat de maatschappij ons voorhoudt. Vrij worden doorheen de pijn. Ware vreugde ligt niet in de afwezigheid van zorgen en verdriet, in een toestand van niet lijden, maar in de manier waarop we dit lijden dragen. Hoe kunnen we het lijden dragen op een bevrijdende manier? Hoe kunnen we vrij worden doorheen de pijn? Jezus geeft ons hierop een antwoord in de volgende woorden :
3 ‘Komt allen tot Mij die uitgeput zijt en onder lasten gebukt, en Ik zal u rust en verlichting schenken. Neemt mijn juk op uw schouders en leert van Mij : Ik ben zachtmoedig van hart ; en gij zult rust vinden voor uw zielen, want mijn juk is zacht en mijn last is licht. (Mt. 11,28-30) ‘Komt tot Mij’, dit is een uitnodiging tot gebed en overgave. Maar bidden alleen is niet genoeg. Jezus nodigt ons ook uit om zachtmoedig van hart te leren worden. Overgave én mildheid kunnen leiden naar innerlijke rust. MILDHEID LEIDT NAAR VRIJHEID Zijn wij zachtmoedig van hart ? Stel je voor dat iemand heimelijk onze gedachten zou kunnen opnemen, een paar uur zou volstaan, en ons daarna de cassette zou cadeau doen. Indien we de moed zouden kunnen opbrengen om het bandje te beluisteren, zouden we waarschijnlijk verwonderd staan over de vele kritische, oordelende en veroordelende gedachten die we in die korte tijd presteerden. We zijn niet tevreden over het weer, over de mensen in onze omgeving, over het eten, over de activiteiten die we doen, en vooral niet over onszelf. Het mag niet zijn zoals het is, het moet zo vaak anders zijn. Deze negatieve gesprekken met onszelf houden ons gevangen in innerlijke onrust en blokkeren de heling. Een negatief zelfbeeld, hard zijn naar onszelf, het gebrek aan mildheid, is de oorzaak van veel angst, onzekerheid, onrust. De blijde boodschap van Jezus : ‘Bemin de naaste zoals jezelf’(Lc.10, 27) is een oproep om mild te worden, niet alleen naar de anderen toe, maar ook naar onszelf. Dit laatste deel van Zijn liefdesuitnodiging hebben we echter verwaarloosd. We hebben alles toegespitst op de naastenliefde en we zijn voorbijgegaan aan onszelf. Bijna alle klachten van mensen die in psychotherapie gaan, zijn terug te brengen tot een negatief zelfbeeld. Heling van innerlijke pijn kan maar gebeuren als ik positief naar mezelf leer kijken, als ik mezelf leer aanvaarden zoals ik ben. Ik kan alleen veranderen wat ik kan aanvaarden. Als ik vecht tegen de angst, wordt de angst nog sterker. Heling gebeurt wanneer ik mildheid naar mijn innerlijke pijn zend in plaats van veroordeling en irritatie. BARMHARTIGE SAMARITAAN WORDEN Jezus nodigt ons uit tot deze innerlijke houding van mildheid, wanneer hij het verhaal vertelt van de barmhartige Samaritaan. ‘Eens viel iemand, die op weg was van Jeruzalem naar Jericho, in de handen van rovers. Ze plunderden en mishandelden hem en toen ze aftrokken, lieten ze hem half dood liggen. Bij toeval kwam er juist een priester langs die weg ; hij zag hem wel, maar liep in een boog om hem heen. Zo deed ook een leviet : hij kwam daar langs, zag hem, maar liep in een boog om hem heen. Toen kwam een samaritaan, die op reis was, bij hem ; hij zag hem en kreeg medelijden ; hij trad op hem toe, goot olie en wijn op zijn wonden en verbond ze ; daarna tilde hij hem op zijn eigen rijdier, bracht hem naar een herberg en zorgde voor hem. De volgende morgen haalde hij twee denariën te voorschijn, gaf ze aan de waard en zei : zorg voor hem, en wat ge meer mocht besteden, zal ik u bij mijn terugkomt vergoeden. (Lc.10,30) De gekwetste persoon die aan de kant van de weg ligt, stelt niet enkel onze naaste voor, maar ook ons gewonde zelf. We zijn zoals de priester en de leviet die er met een boog omheen lopen. Wij vluchten weg van onze kwetsuren. Daartegenover staat de Samaritaan die de pijnlijke confrontatie met de wonden aangaat. De Samaritaan is in ieder van ons. Hij staat symbool voor ons ware zelf dat liefde is. De Samaritaan vlucht niet, hij blijft stilstaan, hij heeft aandacht voor de kwetsuren. Hij ‘giet er olie en wijn op’, wat we als een symbolische uitdrukking kunnen zien van mildheid. Na deze liefdevolle aanraking brengt de Samaritaan de
4 gekwetste persoon naar de herberg waar hij hem achterlaat in de handen van de herbergier. Waarachtig mededogen betekent onze wonden aanraken met mildheid en ook weer loslaten in vertrouwen. Dit bijbels verhaal is een uitnodiging om een barmhartige Samaritaan voor onszelf te leren worden, om alzo echt barmhartig te kunnen zijn voor anderen. LEREN MILD WORDEN Met mildheid naar onszelf leren kijken vraagt om een hele ommekeer in ons denken. In plaats van te zeggen : ‘ach, daar is mijn angst weer, ik wil dat niet, het is altijd hetzelfde, dat gaat maar niet weg, wat moet ik er toch aan doen?’ kunnen we leren zeggen : ‘o.k. er is angst’. Ongemaksdulding is moeilijk voor de moderne mens. We willen zo gauw mogelijk het kruis van ons afwerpen. Wanneer negatieve gevoelens opkomen reageren we onmiddellijk met veroordeling en frustratie. We proberen zo vlug mogelijk deze gevoelens van ons af te schudden. We aanvaarden onszelf niet zoals we zijn. De Onnoembare echter aanvaardt ons zoals we zijn, en is liefdevol aanwezig in onze vreugde en pijn. ‘ Hij laat zijn zon opgaan over bozen en goeden’( M. 5, 45) Kunnen ook wij de zon van onze mildheid laten schijnen over licht en duisternis in ons hart ? Wanneer we ons angstig voelen, schuldig en droef, kunnen we onszelf dan aanvaarden zoals we zijn ? Kunnen we naar onszelf kijken zoals een moeder naar haar angstig of droef kind kijkt ? Of benaderen we onze pijn met hardheid en afwijzing ? LIEFDE DRIJFT DE VREES UIT Iedereen heeft angst in zich. Als kind maak je wel eens angstige ervaringen door, en die blijven in jou. Jouw angst is eigenlijk het angstig kind in jou. Wat doe je met een angstig kind? Denk aan een angstig kind dat naar zijn moeder toeloopt. Wat zal de moeder doen ? Het wegduwen ? Neen, de moeder neemt het wenend kind op haar schoot. De eerste minuten zal het kind blijven doorhuilen, maar langzaam zal het rustig worden. De liefde van de moeder verzacht en heelt de pijn. Hoe dit komt, kan niemand verklaren. Liefde is een mysterie dat we niet kunnen begrijpen, we kunnen er ons alleen door laten grijpen. Liefde is een mysterie dat bevrijdt. ‘ Liefde laat geen ruimte voor vrees. De volmaakte liefde drijft de vrees uit’( 1 Joh. 4, 17) Liefde heelt, mildheid zal je pijn langzaam verzachten en helen. VERZET EN OVERGAVE Mildheid is als een lotusbloem die wortelt in de modder. Eerst is er de modder, de naakte ruwe confrontatie met de pijn. Maar ook dit mag er zijn. Verzet erkennen…en jezelf daar niet voor beschuldigen, is ook mildheid. In het aangezicht van het lijden roepen de psalmisten hun verwarring en pijn uit. ‘Uit het diepste diep roep ik U aan, Heer’. (Ps 130,1) ‘Mijn krachten bezwijken; (…) Ik ben moe van het klagen, nacht op nacht heb ik mijn kussens nat geweend, met tranen is mijn bed doordrenkt. Mijn ogen staan dof van wanhoop. (Ps 6,3.7.8) Zoals Job mogen, ja moeten we schreeuwen in het aangezicht van het lijden. De kreet vanuit de diepte is een noodzakelijke fase in het helingsproces. Zonder de modder kan de lotus niet groeien naar het licht. Ook Jezus kende deze rauwe pijn en verzet. In de tuin van Getsemane, door angst gegrepen, schreeuwde hij naar God: ‘Neem deze beker van mij weg!’( Mc 14,36). De angst verlamde zijn lichaam, zijn tranen werden bloed. Driemaal bezweek Hij onder het kruis. Waarom zouden wij er dan niet onderdoor mogen gaan? We kunnen de opstanding
5 maar ten diepste beleven, als we ook de opstandigheid hebben doorleefd. Vallen is geen schande. Maar Jezus bleef niet neerliggen, hij bleef niet vastzitten in het verzet. Zijn schreeuwen deinde uit in overgave. Hierdoor kon hij het kruis dragen en zich open stellen voor de opstanding. Als wij na het verzet onze zwakheden toelaten, als we de weerstand loslaten en vrede sluiten met ons verdriet, kan mededogen groeien in ons hart.
FATALISME OF DYNAMISME , Sommigen vrezen dat mildheid zal leiden tot fatalisme en passieve berusting. Ze vrezen dat ze hierdoor het lijden zouden goedpraten. Niets is minder waar. Elke mens ervaart weerstand tegen het lijden. Het lijden mag men nooit goedpraten. Het lijden op zich is zinloos en vernietigend. Het gaat er trouwens niet om het lijden zelf lief te hebben, maar…om liefde te zijn in het lijden. Zoals Jezus moeten we ons blijven verzetten tegen elke vorm van onrecht en pijn. We moeten er alles voor doen om het lijden te verzachten en te helen. De kernvraag in dit alles blijft echter ‘ hoe doe je dit ? Wordt je verzet tegen het lijden gedragen door een innerlijke houding van geweld, frustratie en veroordeling, of door een innerlijke houding van liefde, van overgave en mildheid ? Een barmhartige levenshouding leidt niet naar fatalisme maar naar dynamisme!
HOE MILD WORDEN? Zachtmoedigheid wil zeggen: de moed hebben om zacht te zijn naar mezelf en anderen, de moed hebben om mezelf helemaal te aanvaarden zoals ik ben, om ‘ja’ te zeggen aan wat is, aan vreugde én aan pijn in mijn hart. Deze zachtheid geeft kracht. De kracht om het leven anders te zien en te beleven, de kracht om intenser te leven. Hoe kan ik zachtmoedig worden? Waar haal ik de mildheid vandaan ? De mildheid moet je niet buiten jezelf gaan zoeken, het is reeds aanwezig, diep in jezelf. Ieder mens bezit diep in zichzelf een Goddelijke Bron van kracht en mildheid. We kunnen de mens vergelijken met de zee. Aan de oppervlakte zijn er golven, altijd in beweging. Dieper dan de golven is er een duistere laag, en wanneer je nog dieper duikt kom je in een rustige lichte ruimte terecht. Zo ook is ons innerlijk wezen opgebouwd uit verschillende lagen. Aan de oppervlakte er is altijd beweging, gedachten, emoties, verlangens…Soms hevig, soms rustig. De ups en downs van het leven. Dit is de oppervlakkige persoonlijkheid, het ego. Maar dieper dan het oppervlakkig zelf bevindt zich onze spontane, echte persoonlijkheid. Hier bevindt zich een krachtbron van liefde. Als we met mildheid afdalen, doorheen de duisternis van onze innerlijke pijn, dan zullen we deze bron steeds meer ontdekken. Elke mens bezit diep in zichzelf deze levensbron, zoals ook Jezus zegt: ‘Ik ben in u, en gij zijt in Mij’ ‘ Uit uw binnenste zullen stromen van levend water vloeien’ ( Joh.14.) De diepste pijn van de mens bestaat erin dat hij deze levensbron niet meer kent. Hij leeft meestal aan de oppervlakte van het bestaan, hij laat zijn leven vooral bepalen door uiterlijke dingen, carrière, succes of rijkdom. Hij kent zijn ware zelf niet meer. Hij is een vreemde voor zichzelf geworden.Jezus heeft ons gewaarschuwd voor deze zelfvervreemding wanneer hij zegt :’Wat baat het de mens de wereld te winnen als hij zichzelf verliest.’ (Lc.9) Vaak is het pas na een ernstige gebeurtenis (sterfgeval, ziekte, werkeloosheid, echtscheiding…), waaroor de mens terugvalt op zichzelf, dat men op zoek gaat naar :… ‘ er moet toch iets meer zijn in het leven’ !
6
OP ZOEK GAAN NAAR DE BRON Hoe kunnen we deze bron ontdekken en groeien in mildheid? Deze levensbron is vaak bedekt met stenen. Eén van de zware stenen die deze bron verbergen is de steen van ons gepieker. Door te blijven piekeren of klagen, blijven we hard naar onszelf. Het is belangrijk dit gepieker af en toe te kunnen loslaten. Maar hoe doen we dit ? VERHAAL VAN HET TROEBELE WATER Er was eens een kluizenaar die woonde in een klein dorpje. Vele mensen kwamen naar hem toe om goede raad. Op een dag kwam er een jonge man aankloppen en zei: ‘ ik zit voortdurend te piekeren over een probleem, ik geraak er maar niet van los, ik weet niet wat ik eraan moet doen’. De wijze man nam hem mee naar zijn tuin waar een klein beekje stroomde. Hij nam een stok en begon te roeren in het water. ‘Wat zie je nu ‘ zei de kluizenaar. De jonge man antwoordde: ‘het water wordt troebel, al de modder komt naar boven’. De kluizenaar legde de stok neer, wachtte even en sprak toen; ‘ en wat zie je nu’. De jonge man zei zacht: ‘ het water wordt langzaam helder. De modder zinkt naar beneden’ ‘Ja, ‘zei de wijze man ‘ zo moet ook jij doen’. Dit verhaal brengt tot uitdrukking hoe belangrijk het is om af en toe ons gepieker te kunnen loslaten. Zolang we blijven roeren in onze problemen blijft de modder naar boven komen. Als we het stil maken, als we de stok van ons gepieker neerleggen, dan bezinkt de modder en wordt het weer helder. STILTE : BRON VAN NIEUWE KRACHT In de jaren ’70 werd in Amerika een psychologische onderzoek verricht bij mensen die grote dingen in hun leven verwezenlijkt hadden. Men wou het geheim van hun levenskracht achterhalen.Velen getuigden dat ze handelden vanuit een innerlijke rust. Zo zei bijvoorbeeld paus Johannes 23 : ‘Mijn kracht ligt erin van mijn gemoedsrust in moeilijke omstandigheden te bewaren’. Hoe kunnen we komen tot innerlijke rust? Iedereen weet hoe moeilijk het is om stil te worden. Ga maar eens even rustig zitten en je zult opmerken hoe honderden gedachten in je hoofd spelen of voorbijflitsen. Het lijkt wel op een bandopnemer die we moeilijk kunnen afzetten. Dat hoeft ook niet. We kunnen er wel toe komen om de bandopnemer even zachter te zetten, om wat afstand te nemen van al dat gepieker, om er niet altijd mee bezig te zijn. GEPIEKER LOSLATEN Stel je voor dat je naar een tentoonstelling gaat. Als je een schilderij bekijkt ga je er toch ook niet met je neus tegenstaan, want dan zie je maar een klein beetje en heel vaag. Om het schilderij goed te kunnen zien ga je enkele stappen achteruit, ga je op afstand staan. Zo kan ook het ‘afstand nemen’ van je gepieker verhelderend werken. Maar hoe doe je dat ? De christelijke traditie biedt ons hiertoe iets waardevols aan, namelijk het gebed van stilte. Deze eeuwenoude manier van bidden zijn we de laatste jaren vergeten. Wij hebben het bidden herleid tot woorden. Alleen maar praten met God, dit is belangrijk, maar niet genoeg. Bidden is ook zwijgen. Niets doen, er gewoon maar zijn…aanwezig zijn. MEDITATIE OF HET GEBED VAN STILTE Het gebed van stilte, ook genoemd ‘gebed van overgave’ of ‘gebed van eenvoud’ brengt ons tot een innerlijke rust, die een bron van kracht kan worden. Zoals de slaap ons nieuwe krachten geeft voor ons lichaam, zo kan de meditatie ons nieuwe krachten geven voor de
7 geest. Dit gebed van stilte is eenvoudig. Het bestaat erin om ontspannen te zitten, eerst rustig bij je ademhaling komen en dan begin je langzaam één gebedswoord te herhalen. Bijvoorbeeld het gebedswoord: Jezus, of liefde of vrede. Je kan ook een kleine zin gebruiken: ‘ help me’, of ‘jij bent liefde in mij’, of ‘jij bent mijn vrede’. Je richt je aandacht naar dit gebedswoord, dit woord alleen. Zo neem je afstand van je gepieker, laat je je zorgen even los, je geeft ze over aan de Schepper want Hij draagt zorg voor jou. Er komt meer helderheid en orde in je innerlijk leven. Telkens als er verstrooiingen opkomen, herhaal je opnieuw je gebedswoord of zin. Meer hoef je niet te doen. Alleen maar stil zitten en er zijn. Dit is het gebed van eenvoud en overgave. Vertrouwvol leren rusten in Gods scheppende aanwezigheid. ‘Als gij bidt, gebruikt dan geen omhaal van woorden’, zegt Jezus, ’ want voordat gij Hem vraagt, weet uw Vader wat gij nodig hebt ‘ (Mt.6, 7). ADEMHALING ALS GEBED Tijdens dit gebed kan je je aandacht ook richten naar je ademhaling. Bij elke inademing kan je je voorstellen dat je liefde, vrede en kracht inademt, en bij elke uitademing laat je je zorgen los. Liefde inademen, zorgen uitademen. Licht inademen, duisternis uitademen. Ook dit is een gebed waarbij je al ademend je hart probeert te richten naar de Goddelijke Bron die in jou verborgen zit. Het stil gebed en het bewust ademen zijn een hulp om onze innerlijke pijn met mildheid te benaderen en los te laten. Het klinkt misschien te eenvoudig. Maar eenvoud is waarheid. Toon Hermans zei ooit: ‘de geleerden winden er zich altijd over op, dat de waarheid zo eenvoudig is’. Door de eenvoud van één enkel gebedswoord of zin kom je tot een innerlijke eenvoud, een innerlijke armoede waarvan Jezus zegt: ‘zalig de armen van geest, want zij zullen het Rijk Gods zien’. (Mt.5) Wat bedoelt Jezus met het Rijk Gods? Het Rijk Gods is de levensbron in jezelf, de aanwezigheid van God in jou. DE LEVENSBRON IN JOU Probeer dagelijks enkele minuten vrij te nemen voor dit stil gebed. Alleen op je kamer of in een andere stille ruimte. Je kan dit gebed ook inbouwen in je dagelijkse leven als je aan het werk bent, als je met iets bezig bent. Als je ervaart dat je je laat meeslepen door gepieker, door negatieve gedachten die je naar beneden drukken, dan kan je even diep en bewust ademen terwijl je je aandacht richt naar ‘ een innerlijk woord van liefde en kracht’. Dit is geen zelfhypnose. Dit zijn momenten van waarheid ! God die liefde, kracht en licht is leeft in jou. ‘Ik ben in u en gij in Mij’ ( Joh. 14,20). De neerdrukkende gedachten zijn niet je ware zelf, je bent veel meer dan dat. Door je aandacht naar de Goddelijke innerlijke aanwezigheid te richten, ga je in de waarheid staan. Je neemt contact met je ware zelf, je diepste wezen dat kracht, liefde en licht is. ‘Gij zijt het licht der wereld’ (Mt. 5, 14) geschapen naar Gods beeld. Door het stil gebed geef je ruimte aan de innerlijke kracht om van binnen uit op te wellen, je hele wezen te vullen en naar buiten te stromen. ‘Uit je binnenste zullen stromen van levend water vloeien’ ( Joh. 7, 38) opdat jezelf een bron van levend water zou worden. DE LIEFDE VERDRAAGT ALLES, DE LIEFDE HOOPT ALLES ‘Al spreek ik met de tongen van engelen en mensen: als ik de liefde niet heb, ben ik een galmend bekken of een schelle cimbaal. Al heb ik de gave der profetie, al ken ik alle geheimen en alle wetenschap, Al heb ik het volmaakte geloof dat bergen verzet: als ik de liefde niet heb, ben ik niets. Al deel ik heel mijn bezit uit, al geef ik mijn lichaam prijs aan de vuurdood:
8 Als ik de liefde niet heb, baat het mij niets. De liefde vindt haar vreugde in de waarheid. Alles verdraagt zij, alles gelooft zij, alles hoopt zij, alles duldt zij. Zet uw hart op de liefde. (1 Kor.13) Paulus zegt dat de liefde alles verdraagt. Liefde is een innerlijke kracht om in het hier en nu te leven, om de eigen pijn met mildheid te dragen. Maar tegelijkertijd hoopt zij alles. Het gaat hier niet om een fatalistische houding van: ‘ik leg me erbij neer’. Neen, het gaat om een dynamische houding van: ‘uit deze pijn zal nieuw leven ontstaan’. Een christen is gegrepen door het leven. Wat er ook gebeurt hij blijft geloven in het leven. Hij blijft erin geloven dat hij geschapen is naar het beeld van God. Hij is er toe geroepen om liefde te worden en ‘ te leven in overvloed’ (Joh.10,10). Hij kiest, altijd opnieuw, voor de weg van de mildheid en de overgave als ‘ de nauwe weg die ten leven voert’ MILD WORDEN Mild worden is de rijpste groei van de mens. Het is zacht worden in je woorden in de klank van je stem en in heel je zijn. De blik uit je ogen wordt een warm aanvoelen omdat je in de mensen om je heen jezelf herkent. Het heeft niets te maken met zwakheid het zit veel dieper. Het is de kracht die je doet ontwaken en doet leven. Mensen die binnen mild worden beseffen wie ze zelf zijn. Je oordeelt niet meer over anderen. Je bent niet langer hard. Je wilt niet overal gelden ten koste van je medemensen. Je luistert omdat elke andere een voortdurend wonder is. Je geniet van zon en regen en van heel kleine dingen. Dikwijls zie je die mildheid bij mensen die veel geleden hebben. Ze horen en zien alles anders. Wie mild wordt heeft zichzelf overwonnen. Een dankbare zucht van bevrijding welt uit je op : je houdt van de mensen omdat je geleerd hebt van jezelf te houden. Niet zoals je zou willen zijn maar gewoon zoals je bent. ( Karel Staes)
Ria Weyens
Voor meer uitgebreide informatie over ‘de kracht van het mededogen’ wil ik verwijzen naar mijn boek : ‘Van wonde naar verwondering’ ( hoe omgaan met innerlijke pijn) uitgegeven bij Carmelitana .