alleen met verstand en nuchterheid

b ouw, w eldra gesteund door zijn Belgische collega, verzette zich hef~ tig tegen het plan~Mansholt , dat la~ gere prijzen voor landbouwproduk~ ten en dus een hogere levensstan~ daard voor de consument verzeker~ de, maar dat tegelijk de afschaffing v an een sterk agrarisch protectionis~ . me inhield, dat van betekenis was toen Duitsland voortdurend door zijn buren bedreigd voelde, maar dat in het huidige Duitsland alleen maar kleine particuliere belangen verdedigt. De Engelse regering, die er door de krachtige houding van de Com~ missie bijna toe gebracht was de toetreding van haar land tot de E.G.K.S. en Euratom te overwegen, keerde bruusk op haar schreden te~

eC is de taa e toekomstige Europese democratie aan de nieuwe Europese Gemeenschap een anti~ kolonialistische tendens te geven, maar het Europa der nationale sta~ ten stelt zich tot doel overal het con~ servatisme, zo niet de reactie te ver~ deàigen. Maar tot nu toe hadden we nog slechts te maken met de verspreide gevechten van de nationalistische re~ actie tegen Europa. Men kon nog geen algemeen strategisch plan on~ derscheiden. Dit plan is nu door de leider van de Franse staat, als goed generaal, opgesteld. Het ogenblik schijnt gunstig geko~ zen. De spanning in de wereld neemt (vervolg pag. 4)

Europa, ionerlijk verdeeld, niet in staat tot een vooruitstrevende constructieve poli~ tiek, heeft in Afrika jammerlijk gefaald. Hammarskjoeld zit met de moeilijkheden.

UE

Duitse hereniging

leden in de Saar is gebeurd. Als in het Saar~gebied een Europees district was gesticht, zou dat een concrete stap zijn geweest in de richting van de Europese politieke eepmaking. T oen di t Europese perspectief kwam te vervallen, was iedere andere op~ lossing die geen terugkeer in Duits verband inhield, een ontkenning van etnische, culturele en sentimentele bande n. Eenzelfde reactie zou thans in Duitsland plaats hebben, als men in naam van Europa van de Duitsers zou vragen voor goed van de hereni~ ging af te zien. Als het mogelijk was, zouden wij Europa moeten bouwen op regionale werkelijkheden ...- en pers.oonlijk hoop ik dat de federatie haar interne structuur op regionale basis zal inrichten .....- maar het is een realiteit, dat wij bezig zijn de fede~ ratie gestalte te geven vanuit natio~ nale werkelijkheden. En wij kunnen van de Duitsers niet vragen, wat wij zelf niet bereid zijn te geven. Men moet het politieke gewicht niet vergeten van de tien millioen vluchtelingen in W est~Duitsland . Men moet oog hebben voor de banden die bijvoorbeeld de ta1rijke protestanten met het Oosten binden. (En de kerken zijn helaas nationaal ingesteld, er is voor beide delen van Duitsland maar een Luthers bis~ schop) . En me n moet rekening hou~ den met velerlei andere banden, zo~ als bijvoorbeeld de en eéquipe der beide Duitslanden op de Olympische Spelen. · 4. De Europese Federatie zal als eerste eis moeten stellen het recht voor de Duitsers van de Duitse De~ mocratische Republiek om zich met de Duitsers van de Bondsrepubliek te verenigen in de federale Europese gemeenschap, als zij daartoe door middel van een vrije volksraadple~ ging de wens te l~enncn geven. Deze

HA EU

2. Er bestaan momenteel twee Duit~ se staten met een verschillende struc~ tuur en met een tegengestelde eco~ nomie en politiek. Deze toestand er~ kennen betekent geen erkenning van het communistische régime, zo min als · de erkenning van het feit dat Franco in Spanje regeert betekent dat zijn régime als goed en democra~ tisch geaccepteerd wordt. Het is duidelijk dat wij, democra~ tische federalisten, deze morele, poli~ tieke en ideologische erkenning wei~ geren aan ieder régime, dat niet ge~

E

Alberto CABELLA

AH U

baseerd is op de vrije instemming van het volk. Met name weigeren wij een dergelijke erkenning hier in Europa aan de communistische lan~ den, waaraan de U.S.S.R. haar poli~ tieke systeem heeft opgelegd. Maar bij nader . inzien en na rijp overleg blijkt, dat geen enkele mo~ derne staat wettig is in die zin, dat hij ontstaan is uit een -vrije raadple~ ging van het volk. Dat is hier in Europa evenmin het geval als nage~ noeg overal elders in de wereld. De huidige nationale staten zijn het re~ sultaat van economische noodzake~ lijkheden en imperialistische ambities. Omd'a t zij thans niet meer beant~ woorden aan de belangen van de burgers waaruit zij zijn samengesteld, moeten wij federalisten ze als illegi~ tiem verwerpen. 3. De Duitse hereniging, die onmo~ gelijk en in ieder geval onvrucht~ baar blijkt te zijn in de thans gelden~ de omstandigheden, is een gerecht~ vaardigd verlangen vanuit etnisch, cultureel en zelfs historisch stand~ punt. Dit te ontkennen - zoals sommige federalisten doen ...- betekent in de kaart spelen van het Duitse natio~ nalisme, zoals dat enkele jaren ge~

EU

l . Duitslands hereniging zal alleen mogelijk zijn door een accoord tus~ sen Amerika en R usland. Dit accoord zou onvermijdelijk uitlopen op een militaire en politieke neutralisering van het herenigde Duitsland, omdat ·Uiteraard de V erenigde State n noch de Sovjet~Unie bereid zijn de mili~ taire en politieke positie van de tegenstander te verstevigen. Onder deze omstandigheden .....- en voor een andere oplossing zijn er geen mogelijkheden .....- is de hereni~ ging van Duitsland niet wenselijk en kan ook geen stabiel karakter dragen. Zij is ongewenst omdat zij voor goed het proces van de Europese eenma~ king zou blokkeren, waardoor zij in strijd zou zijn met het belang van de 160 millioen inwoners van het k1eine Europa; een belang, dat erkend wordt door de regeringen, met inbe~ grip van die der Bondsrepubliek. Het herenigde Duits1and zou erg labiel zijn, want als het grote Oosten~ rijk dat het dan zou zijn, zou het vanwege zijn economische, politieke en strategische gewicht proberen van beide blokken voordelen te bekomen. Met name zou het aanspraak maken op de gebieden in het Oosten, die momenteel tot Polen en Rusland ge~ rekend worden. Deze objectieve gegevenheden ma~ ken, dat zowel Rusland als Amerika erg lauw zo niet vijandig gestemd zijn als het over de Duitse hereni~ ging gaat. Rusland, omdat het weet dat de meerderheid van het herenig~ de Duitsland anti~communistisch zou zijn en Amerika, omdat dat zich er wél van bewust is, dat de Sovjet~ Unie dan de enige zou zijn, die iets aan te bieden zou hebben om de sympathie der Duitsers te winnen. Het is dus duidelijk dat de hereni~ ging aan niemand iets aantrekkelijks biedt, met uitzondering van nationa~ listische warhoofden.

AH

alleen met verstand en nuchterheid

HA

integratie dreigdete --worden, stelde zij plannen op om de opheffing van de tolmuren te versnellen. Zij bereidde, in het kader van de mogelijkheden di e h et V erdrag haar toestond, een voorstel voor om de landbouwmarkten te verenigen. Een voorstel, dat zeker te sterk onder de invloed stond van corporatieve nei~ gingen, maar dat heel goed kon die~ nen als vertrekpunt voor de afschaf~ fing van het agrarische protectionis~ me en voor een vernieuwing van de Europese landbouw. Eenzelfde goedkeuring verdient de gedragslijn van de Commissie in haar buitenlandse politiek. Zij heeft be~ grepen dat het buitentarief, zoals het Verdrag dat voorstelde, niet in over~ eenstemming was met het open ka~ rakter, dat de Europese economie moet hebben en zij stelde een ver~ laging érvan voor. Zij verzekerde zich van een zeer vriendelijke hou~ ding v an de V erenigde Staten, hoe~ wel van die zijde een zeker wantrou~ wen verwacht werd. Terwijl zij wei~ gerde in te gàan op de Engelse voor~ stellen voor een fusie van de Ge~ meenschappelijke Markt met het V rijhandelsgebied, onderstreepte de Commissie dat de deur voor Enge~ land naar de Gemeenschap steeds open blijft. Daardoor bracht zij in Engeland zekere groepen in bewe~ ging die eindelijk beginnen te begrij~ pen dat hun land een deel van Eu~ ropa is. . De Commissie was ook present in de Afrikaanse landen, die de onaf~ hankelijkheid veroverden en zij pro~ beerde rechtstreeks contacten tussen deze eri de Gemeenschap tot stand te brengen. Men kan zich zonder moeite in~ denken welke enorme betekenis een dergelijke politiek voor Europa en de hele wereld zou hebben, als zij gevoerd werd do or een werkelijke . Europese regering, gebaseerd o p een Europese wetgeving, gevoed door Europese financiele bronnen, bevor~ derd en gesteund door een Europese publieke opinie, Europese partijen en verkiezingen. Het verzet van de na~ tionale behoudzucht zou dan niet met één slag verdwenen zijn, maar het zou voortaan niet meer dan de be~ scheiden rol vervullen van de tegen~ stribbelende oppositie tegen een ver~ nieuwingsproces, dat zich niet zou beperken tot de economie, maar van~ zelf zou doorwerken naar het do~ mein van de buitenlandse politiek. Maar deze Europese regering be~ staat niet; de Commissie van de Ge~ meenschappelijke Markt heeft prac~ tisch slechts de bevoegdheid een poli~ tiek voor te stellen, die alleen ver~ wezenlijkt kan worden als degenen die de werkelijke macht bezitten zich er echter te plaatsen. Het beeld van wat Europa zou kunnen betekenen is z6 verleidelijk, dat de nationale regeringen er zich niet openlijk tegen durven verzetten. Maar hun daden verraden hun werkelijke bedoelingen. De voortekenen van het offensief

volksraadpleging zou een vreedzaam middel vormen om een hernieuwde samenleving voor de Duitsers te be~ reiken in een nieuw Eropees politiek kader. Tegenover de aanvaarding van een vrije volksraadpleging in Oost~Duits~ land en van een vrije culturele uit~ wisseling tussen de Federatie en de landen van het communistische blok zou de Europese Federatie kunnen stellen een niet~aanvalsverdrag met Rusland en de communistische lan~ den, met name Polen en de erkenning van de grenzen der Oder~Neisse. Dank zij de culturele uitwisseling en de economische en sociale voor~ uitgang die de V erenigde Staten v an Europa met zich zou brengen, zou~ den ook de kansen stijgen voor een vreedzame uitbouw van de Federatie in oostelijke richting. 5. De Duitsers moeten begrijpen dat de weg naar de hereniging via Europa loopt en dat het lot van de 170 millioen inwoners van het Kleine Europa samenvalt met dat van de vrijheid e n de vooruitgang. De Duit~ sers hebben niet het recht deze toe;. komst op te offeren aan het zoeken naar een twijfelachtige en gevaarlijke hereniging. Europa zou de politieke taak van de hereniging op zich kunnen nemen op voorwaarde da t zowel W est~ als Oost~Duitsland de Oder~Neisse linie zouden erkennen. De redenen hier~ voor zijn duidelijk: .....- Vijftien jaar na het einde van de oorlog kan men niet nog eens hele bevolkingen gaan verplaatsen. .....-Er bestaan geen natuurlijke en nog minder geheiligde grenzen. Het drama van Duitsland en van Europa ligt juist in het feit dat het niet moge~ lijk is en nooit mogelijk was duide~ lijke grenzen in oost en west te trek~ ken. De juiste ligging van grenzen is al~ tijd twijfelachtig en wordt bepaald door machtsargumenten. Het is daar~ om onvermijdelijk dat Duitsland, dat probeerde alle grenzen van Europa te verbreken, op zijn beurt een ge~ deeltelijke inbreuk op zijn grenzen (v ervolg pag .3J

PA IN STUKJES

+

EUROPA IN STUKJES

EUROPA IN STUKJES

+

EUROPA IN STUKJES

IN HET LAND VAN

DE POLITIE BEKENT

vrijheid,"gelijkheid en broederschap

Paul Teitgen, ex-secretaris-generaal ·Van de Frans'e politie te Algiers, heeft in het proces' Jeanson te Parijs medegedeeld; dat hij ambtshalve op de hoogte was van folteringen en spoorloze verd'wijningen van arrestanten. Ben simpel blijk' van het leed, dat door een en ander wordt teweeg gebracht, geeft de brief die wij hierondér afdrukken.

Zelfs dè rechters in dit proces leken onder de indruk toen een jon~ ' ge lerares aan een bekend lyceum hun toeriep :

, Men verwacht van mij, dat ik mijn leerlingen -vertrou wd maak -met het traditionele Franse geloof in de. rechten van de mens en het recht van de volkeren op zelfbeschikking. Maar hoe kan ik dat doen als mijn . .limdgenoten in Algerije op gi ote · schaal martelingen toepassen?" Het was doodstil in de zaal toen de vrouw vervolgde , Mijn revolte · werd ook gemotiveerd door de ont~

UE AH HA EU E

,,M e n vertelt ons, dat wij ons land verraden. Maar als wij de zijde kie~ zen vim Frankrijk, verraden wij zijn eigen principes van rechtvaardigheid en vrijheid". ·

Het Gaullistisch regime meent blijkbaar de zich sterk uitbreidende gewetensangst van het volk te kun~ nen onderdrukken door de vrije meningsuiting meer en meer te be~ lemmeren. Het muilkorven van de pers neemt steeds rigoureuzere vor~ men aan. Zo is het een eigenaardig feit in de persgeschiedenis dat een krant in beslag werd genomen we~ gens · een artikel da t nog moest ver~ schijnen. Dit gebeurde nl. met de France~ Observeur, die een artikelen~ serie onder de titel , Jeugd, het leger en Algerije" aankondigde. Ook de veelgelezen L'Express moest het voor de zoveelste maal ontgelden. Het blad publiceerde een brief van een 20~jarige soldaat, die op het punt stond naar Algerije te vertrekken en gekweld werd door de vraag of hij moest deserteren of niet. De jonge hoofdredacteur van L 'Express, Jean Jacques Servan~ Schreiber, toonde in zijn antwoord volledig begrip voor het dilemma waarin de jonge soldaat, en me hem duizenden anderen, zich bevinden. T o eh verwierp hij de desertie o n~ voorwaardelijk ; , De desertie is het individuele, wanhopige avontuur; zij betekent de impasse voor de mens en v o or de natie".

AH U

heids~eweging :

PERSKNEVELARIJ.

EU

De nutteloze .en onzinnige oorlogs~ politiek waar'r~1ee het regime De Gaulle de Algerijnse kwestie poogt op te lossen, veroorzaakt voor steeds meer Fransen een ernstige ge~ wetenscrisis. Bekenq is het onlangs verschenen manifest over het recht op weigering om de wapens tegen het Algerijnse V olk op te nemen, da t ondertekend werd door ongeveer 180 prominen~ te Franse burgers, waaronder Simo ... ne Beauvoir. Simone Signoret, J. P . Sartre en zelfs een dochter van Mi~ nister Malraux. De ondertekenaars hebben inmiddels een verbod gekre~ gen voor radio en televisie op te treden. Het dilemma waarvoor de Franse burger staat werd onlangs door een student treffend onder woorden ge~ bracht tijçlens een proces tegen een aantal intellectuelen, die terecht staan wegens hulp aan de Algerijnse vrij~

dekking, dat de Atgerijnse oorlog geen ander doel heeft dan de fictie~ ve assimilatie van een v olk tegen zijn wil".

Ondanks deze duidelijke stelling~ name werd L 'Express prompt ve rbo~ den. V oor de regering v an de Gaulle is het schrijven over gewetenskwes~ ties blijkbaar al voldoende aanleiding om de schroef van de persknevelarij aan te draaien.

De v ertaling van deze in gebrekkig Fra ns gestelde brief luidt;

HA

GEWETENSANGST.

'l

+

Echtgenote Y abka Y amina. Sinds 2Yz jaar is hij niet meer gez ien. Hij is v ertrokken om zijn persoonsbewijs te gaan tonen. Hij woont bij La Glacière. Antwoord s.v. p. met spoed aan 2, Rue du R egard. Zijn moeder is blind. Sinds hij v~trokken is, is zij gek ge worden. Zijn v ader is oud. Sinds z ijn zoon vertrokken is, is er niemand, die voor hen werkt .. Zi}n vrouw heeft een auto-ongeluk gehad. Hij liet een jongetje v an 10 maanden achter, dat gestort: en is.

HOE KOMEN WIJ HET BESTE AAN ONZE TREKKEN Het in de t roonrede van 20 sep~ tember jl. vervatte program,ma van 'de Nederlandse Regering ten aan~ zien van de Europese politiek luidt . als volgt: ,;De Regering zal v an harte medewerken aan een v erdere en v ersnelde u'itvoering van het verdrag inzake de Europese E conomische G emeenschap. Zij wil echter geen misverstand laten bestaan over haar opvatting, dat bij de E uropese in~eg r.~ ti e een reele g em e ~n sc ~ appelijke

van de eigen nationale staat, staan op voorgrond wanneer ·de nationaie regeringen ,Europese" politiek bedrijven. Bovenstaand citaat uit de troon~ rede levert hiervoor weer eens een bewijs. Zeer duidelijk zegt de rege~ ring dat zij bij de onderhandelingen aver de Europese vervoerpolitiek in het bijzonder op de nationale Ne~ derlandse belangen zal letten. Deze onderhandelingen zullen dus w el

pè

1_

~

L

_ 1-- -- ..l -

\_ - - 1 .J

.,. . .... -

-l .... - . . .,

. Algiers, 15-8-1959

Amraoui R abah Ben Ornar

wij een interstatelijk verbond onder leiding van één land, onvoorwaarde~ lijk als ondoeltreffend verwerpen en dat zowel de voorstellen van De Gaulle als eventuele andere die op het .behoud van de nationale souve~ reiniteit berusten, volstrekt onaan~ vaardbaar zijn. Alleen werkelijke po~ litieke integratie, beheerst door het supra~nationale principe, biedt moge~ lijkheden voor een oplossing van de Europese problematiek.

Christelijke arbeiders wensen onderhand.elingen met Algerijns Bevrijdingsfront Ook in de arbeiderskringen neemt het onbehagen over het voortduren van de Algerijnse oorlog toe. Een sprekend voorbeeld hiervoor is een recente verklaring van het Franse Christelijke Vakverbond. Hierin w ordt een beroep gedaan op de regering om omstandigheden te scheppen waaronder de te M elun ge~ -·- _ _ J _

--J-- 1.. --..1- 1;- ~- -

~~ ~

ho f

+

EUROPA IN STUKJ

Adenauer gaat vergeten Tijdens een op 28 augustus jl. te Schirnding ( Beieren) gehouden re de~ voering verklaarde de West~Duitse Minister van Verkeerswezen, Hans Seebohm: , De Tsjecho~Slowaken hebben zich in de loop van deze eeuw tot driemaal toe schuldig ge~ maakt aan grave onrechtvaardig~ heden tegenover de Sudeten~Duit~ sers. Na de eerste wereldoorlog zijn zij, evenals de andere minderheden, van hun rechten behoofd. Na de tweede wereldoorlog zijn miljoenen Sudeten~Duitsers uit hun woonstee verdreven en sedert enige tijd wei~ gert men aan degenen die in Tsjecho~ Slowakije zijn gebleven hun Duitse nationaliteit te erkennen". Op dezelfde dag verklaarde de Vice~Kanselier, Ludwig Erhard te Diisseldorf: , Het grondgebied van Boven~Silezie is ontwikkeld door Duitsers en niet door Polen. Wij zien geen enkele reden om inbreuk op onze rechten te laten maken. Polen, dat in de loop van zijn geschiedenis zelf zo vaak werd verdeeld, zal moe~ ten inzien dat de verdeling van Duitsland een duurzame v rede in de weg staat' '. Enkele weken geleden werd door West~Duitse generaals een stuk op~ gesteld en verspreid, waarin sprake was van , het recht van het leger der · Duitse Natie" op , wapens gelijk~ waardig aan die van de tegenstan~ der" en waarin atoombewapening werd geeist. V erwondering en verontwaardi~ ging over dergelijke uitingen zijn de eerste natuurlijke reacties. Doch men · kan daar niet mee volst~an . Het oordeel van çle overwinnaars van de laatste wereldoorlog aver de Duitsers is vrij hard geweest. Men heeft Duitsland verdeeld, m.a .w . men heeft een einde gemaakt aqn de be~ staande Duitse staat. Wanneer de maatsch~ppij iemand · schuldig oordeelt en hem een straf ·• oplegt, dan wekt het niet zo heel veel verwondering wanneer de veroor~ deelde onder zijn straf probeert uit te komen. Zo moet men zich ook niet al te zeer erover verwonderen dat de Duitsers trachten al de voor~ rechten van de nationale souvereini~ teit te herwinnen. Wij willen overigens niet beta~ gen dat het Duitse v olk in eeuwig~ heid moet lijden onder de conse~ quenties van het Hitlerregime. Het is bekend dat de federalisten tot de eer~

.l

·'

~.-,----

vau

Llt::

1Cldl:>LC Wt::r-=-J. U\:JUl.J.V!:f- crV cL

o

Duitsers is vrij hard geweest. Men

HOE KOMEN WIJ HET BESTE AAN ONZE TREKKEN

UE

Ook in de arbeiderskringen neemt het onbehagen over he~, voortduren van de Algerijnse oorlog toe·. Een sprekend voorbeeld hiervoor is een recente verklaring va'J het Franse Christelijke V akverbond. · Hierin wordt een beroep gedaan op de regering om omstandigheden te scheppen waaronder de te Melun gevoerde onderhandelingen met het Algerijns N ationaal Bevrijdingsfront daadwerkelijk kunnen worden hervat. l

GENIALE LUNS

AH

De Nederlandse Minister van Buitenlandse Zaken, Mr. Luns, houdt zich blijkbaar intensief bezig roet de probleroatiek van rass_enwaan en kolonialisme, twee verschijnselen die roet naroe in Zuid-Afrika, Rhodesie en Algerije nog hoogtij vieren. Hij geeft over deze gebieden in de toelichting op de begroting voor zijn departeroent voor 1961, de volgende diepgaande beschouwing, die wij in haar geheel citeren: , lntussen blijft ook Algerije nog steeds een uitermate moeilijk vraagstuk vormen, tefwijl zowel in Rhodesie als in Zuid-Afrika diepgewortelde tegenstellingen blijven bestaan, waarvan de oplossing nog niet in zie ht lijkt" . Ben grootse visie.

E

HA EU

wij een interstatelijk verbond onder leiding van één land, onvoorwaardelijk als ondoeltreffend verwerpen en dat zowel de voorstellen van De Gaulle als eventuele andere die op het behoud van de nationale souvereiniteit berusten, volstrekt onaanvaardbaar zijn. Alleen werkelijke politieke integratie, beheerst door het supra'-nationale principe, biedt roogelijkheden voor een oplossing van de Europese problematiek. Doch aver politieke integratie, over supra-nationaliteit, wordt in de troonrede met geen woord gesproken. Veelbetekenend is het feit dat de regering de hervorroing van de O.E.E.S. tot een nieuw lichaam, van belang acht. Ook dit nieuwe lichaaro · is in de verste verte niet supra-nationaal, -do eh gebaseerd o p h et aloude beginsel van saroenwerking tussen de staten roet behoud van de @igen souvereiniteit. T o t in de n treure heeft dit beginsel zijn ondoeltreffendheid bewezen. De Nederlandse Regering echter schijnt het nog belangrijk te vinden. De ,Europese" passage in de troonrede is voor somro1gen roisschien teleurstellend. V oor de federalisten is zij een bevestiging van hun roening dat van de nationale regeringen geen impulsen op de weg naar een federatie te verwachten zijn. Zij kunnen er slechts een aansporing in vinden oro hun strijd voor een Europese Grondwetgevende V ergadering voort te zetten.

CESARE MERLINI.

AH U

Het in de tl:oonrede van 20 sep- ~ van de eigen nationale staat, staan ,.temoei: jl. ' vervatte progra~ma van op dè voorgrond wanneer -de natio(de·- Nederlandse Regering ten aan- nal~ regeringen ,Europese" politiek - zien van de Europese politiek luidt bedrijven. als volgt: , Bovenstaand citaat uit de troonrede levert hiervoor weer eens een , ' ,;De Regering zal van ha~te medewerbewijs. Zeer duidelijk zegt de rege. ken aan een verdere en versnelde u·i tvoering dat zij bij de onderhandelingen ring van het yerdrag inzake de Europese aver de Europese vervoerpolitiek in Economische Gemeenschap. Zij wil echhet bijzonder op , de nationale Ne. ter geen misverstand laten bestaan over derlandse belangen zal letten. Deze haar opvatting, dat bij de Europese inonderhandelingen zullen dus wel tegratie een reele gemeenschappelijke landbouwpolitiek tot stand zal moeten weer het bekende beeld van de nakomen en dat tijdig een wezenlijke vertionale touwtrekkerij gaan vertonen. ruiming van de mogelijkheden voor onze De eerste vraag voor de regering is agrarische export moet worden bereikt. immers niet ,hoe scheppen wij de V oorts zal zij bij de komende onderhanbeste vervoerpolitiek voor de Eurodelingen over de Europese vervoerpolipese gemeenschap", roaar ,hoe kotiek in de Europese Economische Geroe~, wij zelf h et beste aan onze trekmeenschap in het bijzonder letten op de ken . grote belangen die ons la nci heeft bij het Ten aanzien van de landbouwpoliverlenen van internationale vervoerdientiek stelt de regering, dat ,tijdig een sten. De Regering zal volledige steun verwezenlijke verruiroing van de roogelenen aan voorstellen, die de eenheid van lijkheden voor onze agrarische exgeheel vrij Europa , ook in politiek opport rooet worden bereikt". De vraag zicht, bevorderen. Mede hierom acht zij in hoeverre di e N ederlandse export de onderhandelingen over de hervorming past in een landbouwpolitiek die van de Organisa tie voor Europese EcoEuropa als geheel rooet dienen, is nomische Samenwerking tot een nieuw voor de regering blijkbaar van geen lichaam met een volledig deelgenootschap betekenis. va n de V erenigde Staten en Canada, v an De passage aver de politieke eenbelang". heid is volkoroen · waardeloos. W a t Er is al vaker op gewezen dat de zijn ,voorstellen, die de eenheid van zgn. Europese politiek van de natio- geheel vrij Europa, ook in politiek opzicht, bevorderen?" Het kunnen naie regeringen niet tot een federatie zal leiden, omdat deze politiek te kunnen de voorstellen van De Gaulsterk wordt beheerst door de wens le zijn. lmroers ook die kunnen de oro nationale belangen te dienen. eenheid, ook de politieke eenheid Niet de belangen van de Europese zij het tijdelijk - bevorderen. Wij , Gemeenschap als zodanig, doch die behoeven echter niet te zeggen, dat

Christelijke arbeiders wensen onderhandelingen · ·met Algerijns Bevrijdingsfront

heeft Duitsland verdeeld, ro.a .w . men heeft een einde geroaakt a&n de bestaande Duitse staat. Wanneer de roaatsch~ppij ieroand schuldig oordeelt en h ero een straf .' oplegt, clan wekt het niet zo heel veel verwondering wanneer de -veroordeelde onder zijn straf probeert uit te koroen. Zo rooet roen zich ook niet al te ze~r erover verwonderen dat de Duitsers trachten al de voorrechten van de nationale souvereiniteit te herwinnen. Wij willen overigens niet betogen dat het Duitse volk in eeuwigheid rooet · lijden onder de consequenties van het Hitlerregiroe. Het is bekend dat de federalisten tot de eersten behoorden, die na het conflict aan de Duitsers de band reikten. Ook heden huldigen wij het standpunt dat de Duitsers allé rechten behoren te hebben die eigen zijn aan de vrijheid, h et ·re eh t v an verdediging daarbij inbegrepen. Maar er zal onzerzijds altijd een onverbiddelijk en onherroepelijk NEEN zijn wanneer het gaat oro een bewapende nationaie souvereine Duitse staat. Dit betekent niet dat er in onze houding een tegenstelling schuilt. Het gaat • eenvoudig erom het Duitse volk op te neroen in een federale structuur waarin het geen souvereiniteit roeer heeft aver een eigen leger en over een eigen buitenlandse politiek. Adenauer heeft dit alles begrepen, roaar hij schijnt het langzaroerhand te vergeten. Men kan niet meer volledig op hero rekenen. De strijd voor Europa zal in Duitsland niet geroakkelijker worden roaar wel hoogst belangrijk.

HA

EU

ROMBOUTS de kwaliteit..,koffie

met ,HISTORIA"-zef!el

De spanning Ruslci'nd-China SAMPERMANS 'n begrip

voor betere bandenservice

AH U

E

Arbeidsmethoden

orde binnen de afzonderlijke staten te bereiken. Een poging tot een we~ reldorde van communistische staten lijkt echter gedoemd te mislukken. T engevolge v an de onmacht tot het scheppen van een dergelijke orde is het onvermijdelijk, dat de relaties tussen de communistische landen steeds meer beheerst gaan worden door nationale motieven; door de wens oro het belang van de eigen staat te dienen. Daarbij kunnen span~ ningen tussen de communistische lan~ den optreden, zonder dat deze nu r.oodzakelijkerwijze direct uitgroeien tot zo scherpe conflicten als het wes~ ten soms graag zou zien. · In dit licht moet men ook de hui~ dige Chinees~Russische spanning be~ schouwen.

EU 1

hereniging IN CHINA.

1 .

·· -

Tl !L_.:_ ..J ... 1; ;1 -

-

Roermond

·

Eindhoven

De niet~antagonistis~he spa1,1ningen daarentegen kunnen verdwijnen wan~ neer men in broederlijke gesprekken de verschillende gezichtspunten als ,vele bloemen" laat open bloeien. Maar de ruimte waarbinnen vrije eh~ tiek kan worden geduld, is in de com~ munistische wereld zeer nauw. Mao wijst er clan ook op dat de ,bloe~ men" goed onderscheiden moeten wqrden van de , giftige struiken". Er moet voor gezorgd worden dat de critiek altijd zodanig is dat hij bij~ draagt tot de versterking van de in~ ternationale socialistische solidari~ • - !L

T - ......... _ •

..J ....

_.._: 4.: . . . 1~

..J"'-,..,. 'J..,..;.;,..3_,...,..,,.,

( vervolg v an pag. 1)

ondergaat van de zijde van het land dat in dit opzicht het zwaarst be~ proefd w~rd in de Europese geschie~ denis, Polen, dat het voortdurende slachtoffer was van germaanse en russische imperialistische oogmer~ ken. - V an de communistische landen staat Polen h et dichtst bij h et W es~ ten en op cultureel gebied neemt het de meeste autonome plaats in ten op~ zichte van Rusland. Er is op politiek gebied geen enkele toenadering denk~ baar zolang Duitsland, of ·in zijn plaats Europa, aanspraak maakt op gebieden, die thans alleen door de Sovjet~ Unie gegarandeerd worden. In een vreedzame atmosfeer zou men aan de Duitsers, die daartoe de -- -- · -

-

L -

1_ - - - - -

- .... -. ....... -

HET EURDI'lSE VOLI( Maandblad in vier talen Hoofdredacteur AL TIERO SPINELLI Neder landse editie HET EUROPESE VOLK Alexander Battalaan 47 Maastricht Redactie-secretari s: P. J. G. Houx Franse editie PEUPLE EUROPEEN 55, rue de la République Lyon Redactie-secretaris: Jacques Ollift Italiaanse eq jtie EOPOLO EUROPEO Via Bligny 5 Torino Redactie-secretaris: Giuliano Martignetti Duitse editi e: EUROPAISCHES VOLK Langestrasse 20 Frankfurt/Main Redactie-secretaris: Claus Schondube

Duitse

IN DE U.S.A.

,, , ,

Sittard

Giancarlo Sila.

Massale mobilisatie van arbeidskrachten. Lange arb·e idstijden, weinig of geen be~ taling. Primitieve arbeidsmethoden, geen: kostbare veiligheidsmaatregelen. Zo indus~ trialiseert China .

in een massaie mobilisatie van alle arbeidskrachten ze>nder betaling of met het uiterst minimum aan belo~ ning. Dit is het eigenlijke doel van de communes en soortgelijke orga~ nisatie~vormen als , arbeidsbrigades" etc. Men kan zich ook moeilijk voor~ stellen dat de Chinese leiders in de situatie waarin zij verkeren, een an~ der systeem voor het bereiken van hun doel kunnen gebruiken. De Russen weten dit zeer goed en het lijkt ons twijfelachtig of zij door he t experiment der communes werke~

-

UE

Maastricht

AH

sieren over de vraag of de Chinese communes een orthodoxe organisa~ tievorm van de produktie zijn over~ eenkomstig de ware marxistische doctrine. Het verschijnsel van de communes is in feite uit practische gronden eenvoudig te verklaren. Om China in korte tijd op grote schaal te industrialiseren is een krachtige overkapitalisatie noodzakelijk. Het enige middel om deze te bereiken ligt

AUTOBANDEN

HA

In het algemeen groeperen de commentaren zich rond twee opvat~ tingen. . . Enerzijds zijn er degenen d1e m het conflict een uiting zien van de wens tot Chinese ,Realpolitik", waarvan de verwezenlijking tot nu toe werd belemmerd door de commu~ · nistische · ideologie. Anderzijds zijn er degenen die juist . menen da t de rnoeilijkheden hun oorzaak vinden in de streng doctrinaire opvattingen van de Chinese communisten. Voor de eerstbedoelden is Mao de rei:ncarnatie van Dzengis~Khan, belust op de vestiging van een Oos~ ters wereldrijk m'et volledige uitscha~ keling van elke rivaal, Rusland inbe~ grepen. Vandaar de annexionistische begeerten in de richting van ~ongo~ lie, van Siberie, van lndo~Chma en zelfs van India. V oor de anderen is Mao de ver~ persoonlijking van het essentiele doc~ trinaire en revolutionnaire in het klassieke communisme, terwijl Krus~ cev voorstander is van een ,New~ Look" ~communisme . Vandaar het onthutst zijn van de Russen over het experiment der Chinese communes en vandaar ook de discussies over het al of niet onvermijdelijk zijn van een oorlog met de kapitalistische wereld. In de ·beide opvattingen ligt een stuk waarheid. Het is ongetwijfeld juist om te spreken van een Chinees imperialis~ me. Maar dit imperialisme is veel~ meer een resultaat clan een uitgangs~ punt van de Chinese politiek. Men moet toegeven dat deze politiek aan~ leiding gedt tot territoriale conflic~ ten, doch de uitslag van deze con~ flicten is momenteel voor China niet van essentieel belang en voor zijn politiek niet beslissend . De Chinezeh mogen ervan dromen Siberie in te 'lijven, maar zij zouden zich in Si~ berie geplaatst zien tegenover dezelfde industrialisatie~problemen waarmee ze nu in hun eigen land worstelen. Zo zijn ook de territoriale conflic~ ten met India en andere Zuid~Oost~ . Aziatische landen voor China niet v an essentieel belang. Ook in deze landen zouden de Chinezen niets an~ ders vinden clan hun eigen proble~ m?tiek van onderontwikkeldheid en

zeer duidelijk werd gesteld en urgent was . Het is clan ook met betrekking tot de · kwestie Hongarije dat hij zijn beroemde uiteer\.zetting gaf over de ,,honderd bloemen'' di e in de com~ munistische tuin kunnen bloeien. De theorie van Mao komt samengevat neer op het volgende. Ook in de communistische were1d ( d .w .z. intérn binnen de communis~ tische maatschappij alsook in de re~ laties tussen de commuQistische sta~ ten) bestaan spanningen. Men moet echter ,qntagbnistische" spanningen, zoals di~ bestaan tussen socialistische en imperialistische lan~ den en tussen arbeiders en kapitalis~ ten, goed onderscheiden van ,niet~ antagonistische" spanningen zoals die kUI;m en voorkomen binnen de socialistische maatschappij of tussen verschillende socialistische landen. De antagonistische spanningen kun~ nen niet worden beeindigd da:q door uitschakeling van een der polen van de spanning ( bijv. de kapitalisten).

HA EU

V erschillende politieke commentatoren houden zich de laatste tijd bezig met de onenigheden tussen Rusland en China. Uit deze commentaren blijkt wel eens de aloude waarheid dat de wens de vader is van de gedachte. Het W esten bevindt zich momenteel nu niet bepaald in een briljante situa~ tie. De twee polen van de W estelijke wereld, de U.S.A. en Europa kampen met moeilijkheden. In de U.S.A. liggen deze moeilijkheden grotendeels in een gebrek aan een krachtig doelbewust beleid van de regering, welk gebrek te verklaren is uit de op handen zijnde presidentswisseling. In Europa zijn de moeilijkheden veel ernstiger; hier bevindt zich het instituut van de nationale staten als zodanig in een crisis. Het is dan ook te begrijpen dat het W esten, nu het in de onmogelijkheid verkeert om bewijzen te geven van eigen kracht, zoekt naar bewijzen van zwakte bij de tegenpartij. Het is echter evenzeer duidelijk dat deze houding van het W esten, Rusland en China ertoe brengt hun tegenstelling zoveel mogelijk te camoufleren.

1,. •• -- ~ -

~t"'"\ O ~

', _ ook al wensen kerkelijke autori~ teiten aan beide zijden dit nog zo zal enigerlei solidariteit kunnen /be~ staan tussen sommige nazis van Al~ to Adige (Zuid~Tyrol) en de anti~ pruissische oud~burgemeester van Keule~, Adenauer. Hierin speelt na~ ' tuurlijk ook een rol de germaanse regionalistische traditie, · die verstikt werd door het pruissische militairis-: me, maar daarna weer in ere hersteld , door de federale structuur van de Republiek van Bonn. Noch de latijnse noch de germaan~ se mythe kunnen een constructieve en democratische politiek aan Euro~ pa leveren. W an t Europa is het land van de ontmoeting en de verschei~ denheid. V oor beide is alleen in de federatie plaats, waar immers respect voor minderheden en voor afzonder~ lijke tradities heerst. 7. Het Duitsland van na de oorlog 1-. .......... &4- C"+ ,..,..-1c:o

"'""1"'':)1 hi1 rlo-

n1o-11,l.Tt> nt>-

•'-

UE

ondergaat van de zijde van het lanci dat in dit opzicht het zwaarst beproefd werd in de Europese geschiedenis, Polen, dat het voortdurende slachtoffer was van germaanse en russische imperialistische ' oogmerken. - V an de communistische landen staat Polen h et dichtst bij h et W es~ ten en op cultureel gebied neemt het de meeste autonome plaats in ten opzichte van Rusland. Er is op politiek gebied geen enkele toenadering denkbaar zolang Duitsland, of •in zijn plaats Europa, aanspraak maakt op gebieden, die thans alleen door de Sovjet-Unie gegarandeerd worden. In een vreedzame atmosfeer zou men aan de Duitsers, die daartoe de wens te kennen geven, kunnen toe-· staan naar hun geboortegronden terug te keren. Alleen een federatieve staat kan op een gevolgrijke manier de problemen van minderheden rege. len, want hij kan met hun rechten rekening houden, om:dat de grenzen hun betekenis verldren hebben. 6. De Europese politiek moet rekening houden met de realiteit van na de oorlog en zich ontwikkelen met het oog op de belangen van niet één enkel volk maar van alle Europese volken. Hun toekomst hebben zij gemeenschappelijk in deze wereld, die beheerst wordt door slechts enkele grote machten. Mythes als de latijnse saamhorigheid of de germaanse roeping zijn even gevaarlijk als de gaullistische pretentie, dat Frankrijk nog een missie te vervullen heeft in de wereld. Deze aanspraak is in strijd met de historische ontwikkeling en heeft zijn tijd verre overleefd. Onlangs bleek dit nog door de volslagen mislukking van de bemiddelende rol die De Gaulle - daarin weldra geholpen door Macmillan - wilde spelen tussen Amerika en Rusland. Ook de steeds verder gaande versplintering van de Frans-Afrikaanse gemeenschap is een bewijs voor deze stelling. Evenmin als er tussen een ltaliaanse democraat .en een Spaanse Franco-aanhanger geestelijk contact of saamhorigheidsgevoel mogelijk is

HA EU

AH

De niet-antagonisUsche spat:J.ningen daarentegen kunnen verdwijnen wanne~r men in broederlijke gesprekken de verschillende gezichtspunten als , vele bloemen" laat open bloeien. Maar de ruimte waarbinnen vrije critiek kan worden geduld, is in de communistische wereld zeer nauw. Mao wijst er clan ook op dat de ,bloemen" goed onderscheiden moeten wqrden van de ,giftige struiken". Er moet voor gezorgd worden dat de critiek altijd zodanig is dat hij bijdraagt tot de versterking van de internationale socialistische solidariteit. Levert de critiek deze bijdrage niet, dàn wordt een anta9onistische spanning geschapen. Dit werd gedaan door Nagy en andere Hongaarse leiders. Hoewel de theorie van Mao meer intelligentie vertoont clan de overleefde socialistische rethoriek over proletarische broederschap, kan zij de moeilijkheden slechts. ver~chuiven. W an t wie mo et op een gegeven moment uitip.aken of een bepaald soort critiek nuttig clan wel verderfelijk is voor de , internationale socialistische solidariteit". Binnen iedere ( nationale) communistische partij weet elk lid zeer goed naar welke functionaris en naar welk orgaan hij zich moet richten. Maar wat moet hij doen bij een conflict tusse-n verschillende ( nationale) communistische partijen? Het communisme heeft geen concept voor een werkelijke internationale orde. Marx heeft een wereld voorzien waarin de ijzeren kapitalistische wetten van geld en winst de nationale grenzen zouden uitwissen en waarin de intemationale van het proletariaat zich zou stellen tegenover de internationale van het kapitalisme. De zaken zijn echter anders gelopen. De nationale grenzen zijn blijven bestaan. Doch dit niet alleen. Deze grenzen hebben ook de ontwikkeling van de nationale communistische partijen bepaald. Met het comm'unistische systeem is misschien een zekere solidariteit en

E

in een massale mobilisatie van alle arbeidskrachten zonder betaling of met het uiterst minimum aan beloning. Dit is het eigenlijke doel van de communes en soortgelijke organisatie-vormen als , arbeidsbrigades" etc. Men kan zich ook moeilijk voorstellen dat de Chinese leiders in de situatie waarin zij verkeren, een ander systeem voor het bereiken van hun doel kunnen gebruiken. De Russen weten dit zeer goed en het lijkt ons twijfelachtig of zij door he t experiment der communes werkelijk zo geschokt zijn. Uiteindelijk heeft Stalin in zijn tijd middelen gebruikt die niet minder hard en meedogenloos waren clan het communesysteem. lntussen ligt er het onbetwistbare feit dat 'de eenheid in de communistische wereld na de dood van Stalin is verbroken. V 66r di t tijdstip was de situatie zo, dat alle communistische partijen hun positie en hun prestige ontleenden aan de U.S.S .R. In de ogen van de communisten was dit geen kwestie van geweld of macht, maar een gevolg van het feit , dat de U.S.S.R. een practisch meestervoorbeeld was van Marxistisch-Leninisme en als zodanig ook de ware interpretator van de theorie. De betekenis van Stalinistisch Rusland als interpretator van de communistische doctrine, is onderschat · door Kruscev, die liever boerenspreekwoorden citeert clan uitspr·a ken van Marx of Lenin. De verwarring die in de communistische wereld werd teweeggebracht door de verslapping van de ijzeren Stalinistische discipline, werd duicfelijk gedemonstreercf door de Hongaarse crisis en de reacties daarop. De huidige Chinees-Russische spanning vindt mede haar oorzaak in een verschil in de manier van reageren op de Hongaarse crisis. Mao-T se-Tung zag in dat door deze crisis het probleem van een internationale communistische orde

AH U

•

1vrassate m o omsarz e-~arcret a sk:ra cncen . Lange- aro·é tC!stfjC!en. wefhTg- o t geen betaling. Prim itieve arbeid sm eth oden. geen k ostb are veiligheidsm aatregelen. Z o industrialiseert C hina.

EU

•

~- ·· ·

HA

l

-

. -·· ---- - - .--- - - -- moet toegeven dat deze politiek aanleiding geeft tot territoriale conflicten, doch de uitslag van deze conflicten is momenteel voor China niet van essentieel belang en voor z.ijn politiek niet beslissend . De Chinezen mogen ervan dromen Siberie in te 'lijven, maar zij zouden zich in Siberie geplaatst zien tegenover dezelfde industrialisatie-problemen ·~ · waarmee ze nu in hun eigen land worstelen. _ Zo zijn ook de territoriale confli~­ ten met India en andere Zuid-Oost- . Aziatische landen voor China niet v an essentieel belang. Ook in deze landen zouden de Chinezen niets anders vinden clan hun eigen problematiek van onderontwikkeldheid en d~mografische druk. Zo is dus de betekenis van het ,imperial~sme " in de huidige Chinese politiek maar zeer betrekkelijk en zo kan ook dit imperalisme niet de oorzaak van de gespannen relaties met Rusland zijn. Ook de zgn. , ideologische verschillen'' hebben voor deze relaties slechts betekenis, indien zij in verband gebracht kunnen worden met de politieke feitelijkheden. Kan men dit verband niet leggen, clan blijven beschouwing terzake slechts lege woorden. Het beschikbare documentatie-materiaal is intussen van die aard, dat men over het verband tussen doctrinair standpunt en politieke belangen in China, slechts met grote voorzichtigheid iets kan zeggen. Het is overigens goed om, wanneer men over , ideologische verschillen" spreekt, te denken aan Yoego-Sla,vie. Ook hier bleek het zgn. , ideologisch geschil" zeer sterk beheerst te worden door andere factoren, met name door de politieke belangen van de beide landen. In wezen is clan ook een vraag als die naar het al of niet onvermijdelijk zijn van een oorlog tussen de kapitalistische- en de communistische wereld van weinig belang. De marxistische leer bevat zowel voor een bevestigd als voor een ontkennend antwoord tal van argumenten. Eveneens is het overbodig te discus-

- - - - - - - -- - - -- - - --· -

o livelli

de grootste fabriek van kantoormachines in Eu.ropa

sfaan tussen sommige nazis van~ Alto Adige (Zuid-Tyrol) en de antipruissische oud-burgemeester van Keulen, Adenauer. Hierin speelt natuurlijk ook een rol de germaanse regionalistische traditie, · diE; verstikt werd door het pruissische militairisme, maar daarna weer in ere hersteld door de federale structuur van de Republiek van Bonn. Noch de latijnse noch de germaanse mythe kunnen een constructieve en democratische politiek aan Europa leveren. W ant Europa is h et land van de ontmoeting en de verscheidenheid. V oor beide is alleen in de federatie plaats, waar immers respect voor minderheden en voor afzonderlijke tradities heerst. 7. H et Duitsland v an na de oorlog heeft steeds, vooral bij de nieuwe generaties, een Europese bereidheid getoond. Deze stootte op Frans wantrouwen en op middelmatigheid en halfslachtigheid in de politieke wereld van de andere landen. V andaag moeten de Duitse democraten nuéhter de werkelijkheid onder ogen zìen, die wij zelf geschapen hebben. Zij moeten de tegenstand van Frankrijk vergeten en zich rekenschap geven van de veel ergere fouten , die zij zelf in het jongste verleden begaan hebben. Zij zullen opnieuw duidelijk hun Europese gezindheid moeten kenbaar maken. Daarbij moeten zij zich verzetten · tegen de .nationalistische verzoekingen, waarvoor zelfs Adenauer dreigt te bezwijken, die sinds lang de gevangene is van een situatie, die hij misschien niet zelf gewild maar in ieder geval wel aanvaard heeft. Frankrijk zal na de talrijke vernederingen, die het de laatste tijd moet ondergaan, wellicht niet helemaal doof blijven voor een oproep tot · een echte confederale of zelfs federale unie. De federalisten hebben tot ta;;ik door hun actie en door de primai~e verkiezingen van het Congres van het Europese Volk niet een ko~t­ stondige bond te stichten, maar een echte lotsgemeenschap van het Europese Volk, een federale gemeensch&p die het nationale hoofdstuk van de Europese geschiedenis afsluit.

Standaard-schrijfmachines en elektrische schrijfmachines Portable schrijfmachines Hand- en elektrische schrijvende telmachines Schrijvende rekenmachines Boekhoudmachines

..

·

• hen Euròpese verkiezingen aanvaar~ dent wanneer deze worden gehou~ den voor de sam.enstelling van een truichteloze vergaderingt zoals het Europese Parlement. v_oor rechtstreekse Europese verkie- huidige Zij zullen dit doen om met een elke werkelijke zingen van het Europees Parlement schijn-Europeanisme integratie te belemmeren en zodoen~ de in ;thet Europa _d er vaderlandentt hun eigen nationale belangen op de Als aanvulling en toeiichting op de ter zake in het juli- en het augustus-nummer van ons blad verschenen artikelen, publiceren wij voorgrond te schuiven. hierbij een samenvatting van de inhoud van het verdrag met geEr za1 in de komende tijd waar~ gevens over de bij de behandeling in het Europees parlement geschijnlijk meer en misschien veel houden debatten en enig commentaar onzerzijds. over Europese verkiezingen worden Re d. gesproken en geschreven. Mogen de Europese burgers zich niet laten ver~ DE -INHOUD Tijdens de aan de vaststelling van. leiden tot een naief enfhousiasme de tekst in het Europese Parlement Het ontwerp-verdrag bevat 23 ar- voorafgegane debatten zijn drie over het ontwerp~verdrag van het tikelen, Verdeeld over 3 hoofdstuk- hoofdbezwaren naar voren gebracht. Europees Parlement. ken. Het eerste hoofdstuk (art. l Het eerste bezwaar, waarop spet/m 8) handelt over de samenstel- ciaal werd gewezen door de Duitse ling van het parlement, het tweede Christen-Democrate Mevr. Marie (art. 9 t/ m 18) over de regeling der Probst, betreft het ontbreken van verkiezingen, terwijl het derde een eenvormig kiessysteem, ondanks hoofdstuk (art. 19 t/ m 23) de over- het feit dat het Europese Parlement gangs- en slocbepalingen omvat. volgens de artikelen 21 van het E.G. Nadat in artikel l is bepaald, dat K.S.-Verdrag, 138 van het E .E.G.,de Afgevaardigden van de volke- Verdrag en 108 van het Euratomren in het Europese Parlement wor- . V erdrag de opdracht heeft ontwerden gekozen door middel van recht- pen op te stellen voor het houden streekse algenìene verkiezingen" , van rechtstreekse algemene verkiestelt artikel 2 het aantal afgevaar- zingen volgens een in alle staten eendigden dat in iedere staat wordt ge- vormige procedure. km;en, als volgt vast: lnderdaad is een dergelijke procedure noodzakelijk, wil men van Belgie .. .. . .. . . . . .. . . 42 werkelijke Europese verkiezingen ( vervolg v an pag. 1) Duitsland l 08 . kunnen spreken . Frankrijk 108 Een ander bezwaar, dat werd naar toe en de tijdelijke afwezigheid van Italie ... . ... .. . .... . 108 voren gebracht, is de wanverhouding het Amerikaanse leadership maakt de Luxemburg . . . . . . . . . 18 tussen de aantallen der afgevaardig- tegenstelling tussen de onstuimige Nederland . . .. . .. . . 42 den die in ieder land worden geko- economische expansie en de politieArtikel 3 maakt ten aanzien van zen. Deze wanverhouding spreekt ke onmacht van Europa bijzonder het gestelde in artikel l een belang- duidelijk uit de cijfers: 17 afgevaar- duidelijk merkbaar. De man, die gerijke uitzondering . H et bepaalt nl. digden uit Luxemburg, uit Neder- looft dat magische woorden en gedat gedurende een overgangsperiode land en Belgie elk 42, uit Italie, baren heel geschikt de werkelijke aceen derde van het aantal afgevaar- Frankrijk en Duitsland elk slechts tie kunnen vervangen, heeft willen digden door de nationale parlemen~ 108. Een dergelijke zetelverdeling tonen dat onder deze omstandigten uit hun midden worden gekozen. zou nog aanvaardbaar zijn in een heden degene, die door de Hemel Deze overgangsperiode wordt vol- vergadering, die bestaat uit afge- gezonden werd om Frankrijk te redgens artikel 4 door het Europese vaardigden van de nationale parle- den, thans ook in staat is de rol van Parlemen.t zelf vastgesteld, binnen menten ( waaruit een Europese Se- de grote beschermer van de nationabepaalde grenzen die samenhangen naat zou kunnen groeien) . De thans le staten van Europa te vervullen. met de etappes van de totstandko- in het ontwerp-verdrag vastgestelde En hij nodigde de Duitse kanselier ming van de gemeenschappelijke zetelverdeling is echter v,olkomen in uit voor een uiterst . geheime bemarkt volgens het verdrag tot op- strijd met de beginselen die de sa- spreking in Rambouillet. Het mysterie dat de initiatieven richting van de Europese Economi- menstelling van een democratische sche Gemeenschap. representatieve rechtstreeks gekozen van de generaal steeds omgeeft, heeft ·Artikel 5 bepaalt de zittingsduur Europese volksvertegenwoordiging alleen betrekking op de bijkomstigheden, want over het wezenlijke van van de parlementsleden op 5 jaar. · moeten beheersen. Artikel 6 verplicht de leden hun Het derde en voornaamste be- zijn plannen heeft hij nooit een mostem individueel en persoonlijk uit zwaar, speciaal naar voren gebracht ment twijfel laten bestaim. De geregelde samenkomsten van de rete brengen en verbiedt het aanvaar- door de Belgische en Duitse sociaden van instructies of enig impera- listen -- meer in het bijzonder door geringen, het permanente secretariaat in Parijs en het nieuwe, zo motief mandaat. de heren De Smets en Metzger -De artikelen 7 en 8 .regelen de on- betreft de bevoegdheden van het gelijk nog onmachtigere parlement, dat hij aan de twee reeds bestaande verenigbaatheid van het lidmaat- parlement. schap· van het parlement met andere W a t v o or zin heeft h et, vroegen wil toevoegen om de buitenlandse, functies . zij zich af, directe verkiezingen te militaire en economische politiek van Volgens artikel 9 stelt het parle- organiseren, het Europese kiezers- Europa te coordineren, hebben niet ment zelf de bepalingen vast, die de volk te mobiliseren, een kiescam- tot doel het huidige systeem van de verkiezing van de afgevaardigden pagne van continentale omvang te nationale staten te veranderen. Hij na het verstrijken van de in artikel 4 voeren, ten behoeve van een verga- wil dat systeem, juist integendeel, bedoelde overgangs:periode volgens dering die practisch alleen maar ad- consolideren en verstevigen. W a t een zo eenvormig mogelijke p_roce- viserende bevoegdheden heeft en De Gaulle niet wil is, dat deze staten het Amerikaanse leadership aandure regelen. Binnen de overgangs- reele wetgevende macht mist. vaarden en dat zij vertrouwen krijperiode valt de regeling der verkieHet Europese Parlement is voor zingen onder de bevoegdheden van dit bezwaar niet ongevoelig gebleven ·gen in de , technocraten van de Gede nationale staten, die enkele in het en heeft zijn Politieke Commissie meenschappen". , Die moeten niet ontwerp-verdrag neergelegde voor- opdracht gegeven de mogelijkheden meer dan satellieten blijven", zoals waarden moeten inachtnemen. Zo van uitbreiding van de bevoegdheden zijn eerste minister Michel Debré _,_ _ ,_ __ , 1

H et ·on.twerp-verdrag

THANS SCHILDER VAN ALGERIJNSE IDYLLE

UE

Dr. W. J. Schuyt, Lid van het stabiele regedng heeft met een poliNederlandse en van het Europese tieke leider van formaat. " Parlement heeft een fij ne vakantie Inderdaad, De Gaulle heeft al heel gehad. Hij maakte een reis van 3000 wat gepresteerd. Het is hem gelukt km door Algerije en deed daarvan het Franse parlement machteloos tè verslag in de Volkskrant van 23 maken. Hij durft het aan de pers te september jl. Wanneer men dit ver- muilkorven. Hij durft de Amerikaslag leest kan men in gedachten mee- nen te trotseren en een leidende genieten van ,Een subtropisch kli- plaats in de N .A .T.O op te eisen. maat, dat een bloemen- en vruchtenHij laat de Regeringsleiders van de weelde tevoorschijn tovert, die met nationale staten in zijn paleis opdrade Franse Rivièra kan wedijveren; ven om hun zijn grootse plannen wijngaarden, sinaasappelen, citroe- voor een Verenigd Europa onder zijn nen, vijgen en olijven. Een typische leiding uiteen te zetten. Zuid-Europese levendigheid overlnderdaad een staatsman van forheerste. De omgeving van Algiers en maat, al lijkt het mij soms een forOran bieden op zondagen hetzelfde. maa t van een · ietwat eigenaardig genoeglijke beeld als van elke andesoort. Maar dat komt natuurlijk omre grote Europese stad. Duizenden dat ik nog niet in Algerije ben getrekken er uit naar de stranden en de weest. Ik ben nog wat somber en ik bossen gewapend met picknick-uit- verlang dan ook ernaar, evenals Dr. rusting en radio 's" . Schuyt op te fleuren onder de AlgeIs dat niet idyllisch? Zo'n reis rijnse zon. maakt een ander mens van je. Je Hoe kan men zo'n reis · het beste kunt je gedachten eens verzetten ; almaken? Hoe heeft de Heer Schuyt le uit het noorden meegebrachte somhet gedaan? In elk geval met een priberheid verdwijnt. Zo verging het ·. ma reisbureau, dat met Intourist kan ook de heer Schuyt. Voor hij ver~ · wedijveren. Zij hebben hem alle pletrok, zo vertelt hij, dacht hij te kozierige en mooie dingen laten zien. men in een Algerije met een sfeer Maar tenslotte ben je daarvoor op die gelijkenis zou vertonen met die vacantie. Stel je voor dat ze je geder nazi-bezetting van Nederland. vangenissen lieten zien en inter-: ,Op de hoek van iedere straat dacht neringskampen . Verbeeld je dat je ik een mitrailleur te zien en o m de ~ . tegen een rebel zou aanlopen. Di e paar uur een bomaanslag te horen. <~ kans is weliswaar niet groot, want De arme bevolking zag ik in mijn ;:~~ de rebellen ~itten volgens _de He~r geest bleek en verbeten rondlopen , ~.1' Schuyt practlsch allemaal m Tums snakkend als wij naar de stonde der ~- en ze kunnen Algerije lekker niet bevrijding." ~~- · binnen want er staat schrikdraad Voor mij was het aardig nog eens langs de grens . Maar ja, je kunt zo'n beschrijving van de Duitse be- nooit weten. zetting van de hand van Dr. Schuyt Je kunt ook nooit weten of je te lezen . Ik ben een beetje jonger dan soms zo'n gekke Algerijn ontmoet, Dr. Schuyt, en misschien heb ik het die beweert dat hij door de Fransen in mijn kinderlijkheid niet allemaal werd gefolterd, zoals dat dwaze opgemerkt. Ik herinner me tenminste meisje, Djamilla Boupache. Maar niet o p elke hoek een mitrailleur, el- ook hierop zal de kans niet groot ke paar uur een bomaanslag, alle- zijn. Want die aanstellers zitten veimaal bleke, verbeten snakkende menlig opgeborgen, zoals ook die rotsen. W a t ik me wel herinner is, da t schrijver v an anti-vaderlandse boepractisch alle N ederlanders h et heel ken, Henri Alegg. erg vonden, heel erg de vrijheid misNeen, de kans dat de idylle verten, zich niet konden uiten, · bang stoord wordt zal wel 'niet groot zijn. waren voor spionnen, de bezetters lk ga ook naar Algerije en al reizend haatten. Ook herinner ik me dat er tussen wijngaarden en citroenbomen geen vrije pers was, geen vrije ver- zal mijn humeur veranderen. lk zal kiezingen. lk herinner me ook dat er terugkomen als een herboren mens mensen werden gevangen genomen en met een frisse visie. Natuurlijk zal ik in kampen opgesloten. Maar als ienog wel van mening zijn dat het hoog mand me nu vraagt of ik me herinner tijd wordt een einde te maken aan dat je die bezetting zo op een zomer- de Russische propaganda inzake de zondagmiddag, met ondanks alles nog tragische vrijheidsstrijd van volken, lachende en zelfs opgewekte menbuiten de dictatuur van Moskou ligsen, wandelend door drukke straten, gend . . Maar ik zal niet langer zo kon merken, clan moet ik zeggen nee. dwaas zijn te menen dat men aan die Tenminste niet aan mitrailleurs op propaganda alleen maar een einde alle hoeken en bomaanslagen om de kan maken door zo spoedig mogelijk twee uur. zonder voorwaarden aan die volken Zou het zo ook niet in Algerije de vrijheid te geven. Neen, ik zal in kunnen zijn? Och nee, natuurlijk niet. Algerije, net als Dr. Schuyt, bekeerd Algerije is geen bezet gebied. De worden tot de mening dat men aan Fransen doen er prachtig werk. Hun de Russische propaganda een einde wapen is , Militair Humanisme" zomaakt, door via de Gaullistische poals Dr. Schuyt het treffend uitdrukt. litiek , Algerije voor Europa te beEn waarom clan ook niet m et de bouden" .

AH

De strategie

Dr. Schuyt bekeerd

HA EU

der

HA

EU

AH U

E

Nationalisten

dezer

Òr~nt:>n

vPrklr~r~rtÌP

Tn rl<> h <>-

.

1

il

td

H . WEIJL.

VERI(IEZINGEII IN OOSTENRIJI( l

HA

EU

AH

UE

HA EU

t

zal mijn humeu r veranderen . lkz al terugkomen als een herboren mens met een frisse visie. Natuurlijk zal ik nog wel van mening zijn dat het hoog tijd wordt een einde te maken aan de Russische propaganda inzake de tragische vrijheidsstrijd van volken, buiten de dictatuur van Moskou liggend . . Maar ik zal niet langer zo dwaas zijn te menen dat men aan die propaganda alleen maar een einde kan maken door zo spoedig mogelijk zonder voorwaarden aan die volken de vrijheid te geven. Neen, ik zal in Algerije, net als Dr. Schuyt, bekeerd worden tot de mening dat men aan de Russische propaganda een einde maakt, door via de Gaullistische politiek , Algerije voor Europa te bebouden" .

UE

i2

~=~ vn)<:: pe:r~ as, geé vrije verkiezingen . Ik herinner me ook dat er mensen werden gevangen genomen en in kampen opgesloten. Maar a!s iemand me nu vraagt of ik me herinner dat je die bezetting zo op een zomerzondagmiddag, m et ondanks allés nog lachende en zdfs opgewekte mensen, wandelend door drukke straten, kon merken, clan moet ik zeggen nee. T enminste niet aan mitrailleurs o p alle hoeken en bomaanslagen oro de twee uur. Zou het zo ook niet in Algerije kunnen zìjn? Och nee, natuurlijk niet. Algerije is geen bezet gebied. De Fransen doen er prachtig werk. Hun wapen is , Militair Humanisme" zoals Dr. Schuyt het treffend uitdrukt. En waarom clan ook niet met de heer Schuyt gepleit voor iets meer krediet voor Frankrijk, dat nu ,een

AH

--b ieat -· b et ---=---h e ~ - -. - rege. e sameiiKomsten van de-réte rengen en-ver aanvaar-- -d-oor - d e- B e1g1sc en D· mtse soe1ah t t den van instructies of enig impera- listen ~ meer in het bijzonder doo r g_enn~enp -~t p~man_en e secre a. f d t de heren De Smets en Metzger ~ na~t m anJS en e~ meuwe, zo mohe man aa · d b f d b dh d h gehjk nog onmachhgere parlement, De artikelen 7 en 8 .regelen e o ne tre t e evoeg e en v an et d h .. d d b t d verenigbaatheid van het lidmaat- parlement. ~i t l) aan · e twee dee bs 't esl aad e schap van het parlement met andere Wat voor zin heeft het, vroegen w\· ~evoegen om . eh m t~ se, functies zij zich af, directe verkiezingen te mEl ltaue en ec~nd~mlsc e hpoblble v~nt · 1 h 1 · h ·E k' urope te coor meren, e en me Volgens artikel 9 ste t et par e- orgamseren, et uropese 1ezers- t 0 t d 1 h t h .d.1 t d ment zelf de bepalingen vast, die de volk te mobiliseren, een kiescamf oel e t t U1 fe sys edm v an H~ verkiezing v an de afgevaardigden pagne v an continentale omvang te n~l10dat e s ~ en e. v_e~a~ teren. d 1 na het verstrijken van de in artikel 4 voeren, ten behoeve van een verga- Wl sys eem, JU1St ~ egen,J/ 1 bedoèlde overgangs:periode volgens dering die practisch alleen maar ad- DconsGo ellren. et n _v ~rs edvltgedn. ta ·· · d b dh d h ·f e au e me Wl1 1s, a eze s aeen zo eenvormig mogehjke proce- v1seren e evoeg e en ee t en t h t A 'k l d h' dure regelen Binnen. de overgimgs- reele wetgevende macht mist. en de merdl ta~_se e~ · ers lp ka~Europese Parlement is voor _vaar_ end ent ah ZlJ vter rouwedn GnJp eriode valt .de regeling der verkie- d· Het b · 1· bl gen m e , e c n ocra en v an e eh d en vhan zingen onder de bevoegdkel lt hezwf aar -~uetponl~t~vkoe lgCge ~v~n meenschappen". , Die moeten niet de nationale staten die en e e in et en ee t ZlJn O l le e OllmlSSle d t n·1 t bl'' e " ZO ls ontwerp-verdrag ~eergelegde voor- opdracht gegeven de mogelijkheden ~~er ant sa e. ~ ten Ml~vhnl ' D ba . · b 'd' d b dh d ZlJn eers e mm1s er 1c e e re waarden moeten inachtnemen . Zo van mt rel mg van e evoeg e en dezer dagen verklaarde. In de beb~paalt ~-rtikel 10, dat in iedere staat te bestuderen. doelingen van de generaal is het ofk!ezer ZlJn, de man~en en vrouwen fer dat op het altaar van dit conserdle voldoen aan de m deze staat ~e- DE BEVOEGDHEDEN vatieve Europa der vaderlanden gestelde voorwaarden voor deelnemmg bracht moet worden die Europese aan de rechtstreekse algemene verDeze uitbreiding van bevoeadhe- technocratie van Brussel, die haar kiezingen voor het nationale parle- den zal echter op practisch onover- rol veel te ernstig opgevat heeft. In komelijke moeilijkheden stuiten. Men de afgelopen jaren werd de Hoge . ment. . . .A~~1kel 11 bep~alt d~ m1mmum- zal de bevoegdhedep. van het parle- Autoriteit al getemd, nu zal men aan leeftlJd voor de mtoefenmg van het ment niet 0 P bevredigende wijze de heren van de Commissie wel eens kiesrecht op een en twintig jaren. kunnen uitbreiden zonder de struc- duidelijk maken, dat zij in plaats van ·· m · 1e · d ere tuu.r van de gemeenschap,pen ingriJ·- de bouwers en initiatiefnemers van V ogens ar t 1'k e l 12 -ZlJn sta:at ver~iesbaar d~ mannen . en pend te wijzigen en daarbij het su- het nieuv.;e Europa, niet meer clan vrouwen d1e de leeftlJd van 25 Jaar pra-nationale beginsel positief en onbetekenende satellieten van het hebben bereikt, met inachtneming duidelijk en afdoende op de voor- Europa der nationale staten zijn. van de gebruikelijke gevallen van grond te plaatsen. De kanselier schijnt geen moeilijkonverkiesbaarheid, die bij de natioIn feite zou dit neerkomen op het heden gehad te hebben bij de internate wet zijn bepaald. ontwerpen van een Europese Grand- pretatie van de betekenis der dubKrachtens artikel 13 zijn de grand- wet. Een Europese Federale Grand- belzinnige uitlatingen van de genewettelijke bepalingen die in iedere wet zal echter . een democratische raal. Hij is uit Parijs vertrokken om staat de toelating van de politieke Grondwet moeten zijn. En een de- in Bonn Macmillan te ontmoeten. · partijen tot de verkiezingen regelen, mocratische Europese Grondwet zal Als de Gemeenschappelijke Markt van toepassing op de verkiezing moeilijk anders tot stand kunnen niet de voorloper mag zijn van de voor het Europees parlement. worden gebracht clan door een de- politieke eenwording van Europa, Volgens de artikelen 14 en 15 mocratisch gekozen Europese maar alleen een hulpmiddel om de vindt de verkiezing in alle deelne- Grondwetgevende V ergadering · F ranse invloedssfeer in Europa uit mende staten op dezelfde dag plaats Een ontwerp-verdrag voor de ver- te breiden, welnu, clan is hij, de kanen komt het parlement bijeen op de kiezing van een dergelijke grondwet- selier, nog meer bereid clan De Gauleerste dinsdag na het verstrijken gevende vergadering is reeds door le om haar op te offeren. Met vervan een maand te rekenen vanaf de het Congres van het Europese Volk wondering, tenminste in Parijs, heeft datuxp der verkiezing. opgesteld en vorig jaar aan de na- men gezien dat het offer aan EngeDe artikelen 16 en 17 regelen het tionale parlementen en aan het Eu- lanci en zeker niet aan Frankrijk aanonderzoek der geloofsbrieven en het ropees Parlement aangeboden. Tot geboden werd. Bonn wil niets weten vervullen van tijdens de zittingspe- nog toe heeft men echter in de krin- van het systeem van Franse satellieriode openvallende plaatsen. gen van de nationale parlementen en ten, waarvan Debré en zijn generaal Volgens artikel 18 kunnen be- van het Europese Parlement nog dromen, en kondigt een autonome popaalde verkiezingskosten worden te- niet de moed gehad het project van litiek aan, die evenwicht tussen Lonrugbetaald. het Congres van het Europese Volk den en Parijs moet brengen. De overgangs- e n slotbepalingen serieus in overweging te nemen. Zo openbaart h et Europa der V avoorzien in de instelling van een tijHet Europese Parlement is nu ge- derlanden zijn gezicht en zijn karakdelijke raadgevende commissie, die komen met het ontwerp-verdrag ter, die beide grotesk zijn. adviezen moet uitbrengen verband voor Europese verkiezingen, die De werkelijkheid toont de Verhoudende met de opsteling en toe- zeer waarschijnlijk de integratie enigde Staten · op zoek naar een passing van de wetgeving der natio- geen stap naderbij zullen brengen nieuwe wereldpolitiek, de U.S.S.R . nale staten inzake de organisatie der wanneer zij inderdaad worden ge- in moeilijkheden met het Chinese verkiezingen voor het Europese houden en waarvan het daarbij nog probleem, Afrika in vlammen . .. maar Parlement. zeer twijfelachtig is 6f zij zullen de grate Europese staatslieden wijworden gehouden. De Franse pre- de.n zich met overgave aan de · ongemier Debré heeft zich reeds open- rijmde en delicate diplomatieke dans ENKELE BEZWAREN lijk tegen de verkiezingen uitge- op de tonen van het , Europese concert", die zij afkeken v an h un voorDe tekst van het bovenomschreven sproken. Het is duidelijk dat geen enkele gangers van v66r 1914. Zij hebben ontwerp-verdrag werd in mei jl. door het Europese Parlement vast- vorm van Europese verkiezingen erg niets geleerd en alles vergeten. En onder het volk van Europa gesteld en is gebaseerd o p een voor- welkom is aan de nationalisten, die ontwerp van de commissie De.- het ,Europa der V aderlanden" pre- zijn nog geen tekenen v an onrust of ken. Misschien zullen sommigen van verbolgenheid te merken. housse.

Ook in Oostenrijk gaat de actie voor het Congres van het Europese Volk voort. Onlangs werden verkiezingen gehouden in Neumarkt/ Steiermark. De Oostenrijkse posterijen gebruikten bij deze gelegenheid een speciale poststempel.

Bent U nog geen abonnee ? I~dien U thans een abonnement neemt voor het jaar 196 1 ( abonnementsprijs

f

3,50 of 50 frank) ontvangt U de nog in 1960 te verschijnen nummers gratis. Naam Plaats Adres

lnzenden: Alexander Battalaan 47, Maastricht. Gironummer : 364053

Voor Belgie: P .C.R. 600058

è il primo giornale europeo! ~~

+-.:i

c

~

...... ~

-~

Q.,

o

~

~

·~

~

"""'" :::::

o

~

UE

k:l ~ ;;;;:, ~

.ç,; ~ ......

~ ...... ~ ;...,:J

......


c

\C 0\

AH

~

~

~ ~ o~

k:l ~ ~

PEUPLE

o

Edizione in li.ngua italiana;

EUROPÉEN

HA EU

;...,:J

'EUROPAISCH_E S

VOLK

direzione, redazione, : amministrazione: Torino, vi~ ,- Bllgny, 5·- tel..·-524.279 - c. c. postale 2/ 17203

•

.

;

nesce del resto a ristabilirvi la pace. Dal punto di vista economico la Francia è supera ta dalla Germania; da quello demografico lo è dalla Germania e dall'Italia. La guerra d 'Algeria e la decomposizione crescente delle istituzioni e del costume democratico le hanno tolto qualsiasi prestigio morale. Insomma, nessuno stato epropeo accetterebbe in una confederazione il leadership francese . Quando un individuo reagisce ai problemi dinanzi ai quali è posto seguendo piani del tutto staccati dalla realtà o la cui impeccabile logica in terna gira a vuoto, si dice che è paranoico; quando è un capo .di stato nell'esercizio delle sue funzioni che agisce nella stessa maniera, si dice che è un grand'uomo. Ma le conseguenze nei due casi sono le stesse.

HA

EU

I. Le proposte del generale De Gaulle sull'organizzazione interstatale dell'Europa hanno t re qualità fondamentali: a) Sono un tentativo di risposta ad un problema reale. È un fatto che nel contesto -della politica mondiale è utile pèr gli europei e per il resto dell'umanità che l'Europa -de;:mocratica sia dotata di un organo politico che la rappresenti come un tutto e che esprima una volontà unitaria in materia di politica estera, militare ed economica. b) Le proposte del gen erale sono dotate di una notevole coerenza logica. Una federamondo intero che la Francia possiede la forzione toglie agli stati membri la loro sovraza di stabilire un ordine nuovo in Algeria. nità, li riduce a organi amministrativi, e non Se la Francia potesse essere realmente la può funzionare che nella misura in cui tra- potenza predominante · dell'Europa occiden· :sferisce certi loro poteri a un governo fedetale, si potrebbe deplorare l'abbandono del rale reale. Una confederazione, o lega di stacammino delle istituzioni federali, ma si doti sovrani, riconosce invece la sovranità. degli vrebbe r-iconoscere che la formu la confedera:stati membri e riesce perciò a tenerli uniti le sarebbe yitf!le, comç lo ~ono state la c_on.solo se uno di ' essi possiede una preponde- federazione di Delo, quella latina, q·uella elranza incòntestata e incontestabile sugli alvetica di prima del 1848, · e ql!ella bismartri. Una confederazione che non abbia nel ckiana, fìnchè rispettivamente · Atene; Roma, .suo seno una potenza leader è votata all'imBerna e la Prussia hanno mantenuto la lopotenza , e al fallimento. ro posizione di guida. De Gaulle è convinto che la Frantia è cac) Il piano di De Gaulle non ha tutta~ia pace di ottenere una tale preponderanza ri- alcun .rapporto con la realtà. Infatti la Frauspetto ai suoi soci europei e di assumerne eia non possiede e non può acquistare nesperciò la guida. Il progetto di confederaziosuna delle qualità necessarie per tener unita ne è strettamente connesso con la decisione in Europa una confederazione di stati sodi dare __alla Francia una forza d'urto atovrani, La -~a fuga d'urto atomica non può mica; con la rivendica~ioiiè dì un -triùmvi:·- / esere ché assai modesta, .ed altri stati, fra i rata mondiale anglo-franco-ameriCano; 'con i 1 quali specialmente la Germanià, vorrebbero tentativi di mantenere in piedi un Commonassai presto seguire il suo esempio. Le sue wealth franco-africano dopo il çrollo dell'i!Jlforze , armate COI?,ve11zionali sono. oggr ·le più pero africano e subito dopo della Comunità deboli in Europa, poichè quasi tuttò Peserdel 1958; con la pretesa di dimostrare al cito francese è dislocato in Algeria e non

AH U

E

LE PR'OPOSTE ·01 ·DE GAULLE

Di fronte alla crisi francese ''

__ __ (! ___

r

HET EUR.QPESE

l•

II. Benchè non sia vitale, il progeto di De Gaulle ha qualche probabilità di essere ugualmente realizzato. De Gaulle vive infatti nel sogno della grandezza francese, crede che il suo stato possa veramente assumere la guida di questa lega, e insisterà perciò per tradurla, in un modo o nell'altro, in realtà. Egli possiede alcuni st~umenti di ricatto soprattutto sulla Germania e sull' Italia. Gli è possibile ottenere la loro adesione in cambio del sostegno francese alla Germania nella questione di Berlino e all'Italia in quella del Sud-Tirolo, cioè in ·due questioni nelle quali Germania e Italia sono convinte, del resto a torto, che il loro prestigio nazionale sia in giuoco. L'idea di una lega di stati sovrani, benchè in sè sprovvista di efficacia, è un tentativo di risposta all'esigenza t:eale
•

VOLK

Spedizione in abbon. postale gruppo 111

.o..o;._,,._ ....- ,.-.o....._

.._._._,_._c..-.-:..a

Di_fronte alla crisi francese Il confrne fra obbedienza e critic.a a/là leggeè ormai incerto · - Il compito d~i federalisti

Quattordici nuovi piccol i Stati sono stati ammessi aii'ONU : vi hanno visto la pace in pericolo sotto la minaccia di una scarpa di Kruscev mentre gli Stati europei tacevanò impotenti o sedevano, come la Francia e l'Italia, sul banco degli imputati.

SUD· TIROLO E ALTO

E

AH U

EU

IVa Sessione del Congresso del Popolo Europ é·o

Oggi questa opposizione di principio è largamente superata e tocca ad ogni uomo in tutta coscienza scegliere la forma della propria lotta; ma il compito dei federalisti in quanto tali non è solo quello di combattere un regime che porta in sè i germi della propria distruzione, ma di preparare la sua successione. Mare Cha rtier

20 novem bre : elezioni a Lione e Annecy .

(vedere

nostri servizi in terza pagina)

ADIG~E

In 4 punti la. nostra posb:ione su questo urto di due nazionalismi - Un quotidiano ci accusa di " boria democratica "

HA EU

Nella storia di questo regime non c'è dubbio che il processo Jeanson avrà segnato un momento decisivo, come la sua prima conseguenza diretta, il •manifesto dei 121. In effetti, è la prima volta che accade in modo così spettacolare che degli uomini intelligenti e dotati di un coraggio che la stessa accusa non contesta loro, hanno scelto di insorgere contro il regime uscendo dal quadro della legalità. Il gesto di questi uomini induce ogni cittadino a porsi un'angoscioso problema. Questo problema non risiede tanto nella scelta particolare di coloro che hanno voluto aiutare materialmente la rivoluzione algerina, quanto nella decisione irreversibile di uscire dalla legalità per combattere il regime nazionale. Se l'opposizione irriducibile degli uomini della rete Jeanson al regime li porta ad uscire dalla legalità, forse non e_ra perchè avevano acquisito la convinzione intzma e definitiva che i mezzi legali non lasciavano più alcuna speranza di trasformar/o dall'interno? III. Governi e partiti degli altri paesi delle Comunità, i partiti francesi europeisti e gli Caratteristica essenziale di un regime deambienti dirigenti delle Comunità hanno mamocratico è di trasportare i suoi conflitti instrato sinora una notevole reticenza verso il terni sul piano della lotta politica dove la piano di De Gaulle, di cui sentono i periminoranza può ·sempre sperare di diventare coli, ma si sono limitati ad assumere un atla maggioranza rispettando le regole del gioteggiamento d'attesa assai poco coerente. co. La democrazia implica l'obbedienza alla Da ·una parte si chiede che in ogni caso legge, ma la libertà di criticare la legge. Fuociò che è stato realizzato fin qui, cioè le ri di ciò non vi è più democrazia. Esiste tra questi due punti un confine indeciso ed è (continua a pàg. 3) Altie ro Spinelli giunto il momento in cui all'interno del popolo francese ognuno si interroga. È bene ricordare che la maggior parte dei federalisti europei si sono posti sin dagl'inizi Ostenda : 2 -4 dicembre all'opposizione per la ragione essenziale che il nuovo regime francese presentava un carattere perfettamente nazionalista e perchè questo solo lasciava già presagire l' evoluzio- , ne futura .

HA

Che il regime di De Gaulle abbia incontrato fin dall'inizio un'opposiziorze irriducibile è un fatto conosciuto, ma, in verità, bisogna riconoscere che questa opposizione, rer -quanto vigorosa fosse, non proveniva che da una ben piccola minoranza. In sè, l'esistenza di queste opposizioni difendeva il regime poichè tendeva a dimostrarne il carattere apparentemente democratico; e di molto, tanto in Francia quanto fuori, ci si .è sbagliati sulla sua vera natura. Il fatto che .questa opposizione dopo poco tempo si è rapidamente e largamente estesa a circoli e a uomini che erano favorevoli all'<< esperienza gaullista )) autorizza oggi a parlare di crisi. Appare ora che la conquista del potere da parte del generale De Gaulle è avvenuta sulla base di una serie di malintesi. Non dubitiamo che per gli. storici futuri quest'uomo sia una figura att~aente e in fondo enigmatica. Ci sono molte contraddizioni in questo personaggio, nello stesso tempo autoritario e in.deciso, irritabile e poco paziente delle critiche senza però sapersi far ubbidire. Per il .momento, non sulle intenzioni e sulle aspi:razioni dobbiamo giudicare la sua politica, .ma sui fatti . Accettando e (da parte di molti) auspicando l'instaurazione del regime di De Gaulle i francesi si aspettavan o due cose: in primo luogo la fine della guerra algerina e, in secondo luogo, la salvaguardia delle libertà democratiche che sono nozioni vaghe finchè non se · n'è privati. Oggi la guerra algerina prosegue senza che se ne veda una fin e ragionevole e, conseguenza di ciò, l'estensione delle libertà democratiche si riduce ogni giorno. Il regime di De Gaulle, e questa è la ragione profonda del nostro ottimismo, non è esistito che con l'appoggio di un grande numero di sinceri democratici, che l' abbandonano nella misura in cui esso cessa di essere democratico. E se rimane qualche libertà in Francia non è per la benevolenza del regi??U, che non può fare altrimenti senza provocare reazioni dalle conseguenze imprevedibili. Ma il meccanismo non è meno irreversibile. Il regime di fronte a una opposizione in aumento diviene ogni giorno più autoritario e arbitrario.

ugua HucnLc caTizzaro:- De vàtnre vtve lhfatti nel sogno della grandezza francese, crede che il suo stato possa veramente assumere la guida di questa lega, e insisterà perciò per tradurla, in un modo o nell'altro, in realtà. Egli possiede alcuni st;umenti di ricatto soprattutto• sulla Germania e sull'Italia. Gli è possibile ottenere la loro adesione in cambio del sostegno francese alla Germania nella questione di Berlino e all'Italia in quella del Sud-Tirolo, cioè in ·due questioni nelle quali Germania e Italia sòno convinte, del resto a torto, che il loro prestigio nazionale sia in giuoco. L'idea di una lega di stati sovrani, benchè in sè sprovvista di efficacia, è un tentativo di risposta all'esigenzà x:eale çleltunità europe~, e non r,uò essere tropj>o facilmente respmta da governi che si proclamano continuamente filo -europei. La persuasione di tutti gli altri paesi che la Francia non è capace di ass~mere la loro guida, può renderli inclini a farle una concessione che celerebbe per un certo tempo la loro propria evoluzione nazionalista, e che, come ·essi sanno assai bene, non li impegnerebbe in realtà a nulla. Se il progetto fosse realizzato, le conseguenze per l'Europa sarebbero disastrose. Sotto la bandiera ingannatrice di una pseudo unità il leadership americano in Europa, che è per il momento il solo fattore politico reale di unità, si indebolirebbe, senza essere sostituito dall'autorità di un governo federale europeo. Tutti i nazionalismi, ed in particolare il più pericoloso - quello tedesco - si rafforzerebbero. I tentativi delle Comunità, e in particolare del Mercato Comune, di stabilire in Europa un centro autonomo di politica economica si dissolverebbero rapidamente.

UE

- - ._...,..,_._~o-A.....-

AH

- - r---- ...-...

pace di ottenere una tale preponderan za ri- alcun rapporto con la realtà. Infatti la Fnin.spetto ai suoi soci europei e di assumerne eia non possiede e non può acquistare nesperciò la guida. Il progetto di confederaziosuna delle qualità necessarie per tener unita ne è strettamente connesso con la decisione in Europa una confederazione di stati sodi dare alla Francia una forza d'urto atovrani, La S.!.la forza d'urto atomica non può mica; con la rivendicaz;ioiie d! u"n ~triumvi: / esere che assai "modesta, .ed altri stati, f;a i rato mondiale anglo-fra~co-americ;1no; 'con i 1 quali specialmente la Germania, vorrebbero tentativi di mantenere in piedi un Commonassai presto seguire il suo esempio. Le sue forze . armate COJ?veqzionali sono. òggr.: le. più wealth franco-africano dopo il çrollo d.elrirnpero africano e subito dopo della Comunità deboli in Europa, poichè quasi tutto ·Pèserdel 1958; con la pretesa di dimostrare al cito francese è dislocato in Algeria e non

Come c'era da attendersi - e come di fatto tutti si attendevano, ad eccezione del Govemo i fascisti hanno cercato di sfruttate la discussione all'O.N.U. della vertenza sul Sud-Tirolo per inscenare un certo numero di gaz.z arre "stud~ntesche : il tentativo può complessivamente considerarsi fallito, anche se la parcentuale degli studenti che approfittano della circostanza per marinare la scuola è comunque troppo elevata. E' appena il caso infatti di ricordare che se questo « incontenibile fervore di ita· lianità >> dovesse manifestarsi al di fuori delle ore di lezi one, non si vedrebbe un cane . Ugualmente atteso era l'atteggiamento ottusamente conformista della stampa benpensante che pur con sempre più scarsa convinzione, r1spolvera per l'occasione il frusto armam entario della retorica patriottarda: qualcuno ha voluto anzi strafare e, oltre a empirsi la bocca di italianità , 600 mila morti e sacri diritti, è andato in escandescenze contro le nuove ge· nerazioni che a tale linguaggio sembrano così refrattarie. A Cremona, d ove il ten tativo nazionalfascista .ha provocato una controdimostrazione federalista particolarm ente vivace e riu scita, il quotidiano << La Provincia >> (che cerca evidentemente di fare onore al suo nome) ha addirittura dedicato all'epi- · sodio un articolo di fondo di cui riportiamo alcune peregrine argomentazioni: « ... Quello che ci addolora - si legge - non è tanto l'atteggiamento di alcuni partiti ... quanto l'intransigente presa di posizione del Movimento Federalista Europeo, un cui portavoce ha non soltanto inveito contro gli studenti "patricttardi ", ha non solo

dato praticamente ragio ne all'Austrid, ma ha perfino indicato nel superamento dell'idea reazionaria dello Stato-nazione l'unico modo per risolvere il problema altoatesino . ·« A questo punto viene da chiedersi : non era questa l'occasione offerta ai federalisti europrii per dimostrare che la loro

(continua a pag. 3)

Elezioni amministrative Presto quasi tutti gli Italiani andranno alle urne per eleggere i loro Consiglieri comunali: i federalisti voteranno libe ramente, votando dove possibile per dei federalisti . Ma la prova elettorale non avrà il carattere locale che le compete : la classe dirigente è infatti pressochè unanime nel definire queste elezioni come politiche , anzi « politicissime >>. Perchè? Rimaste le autonomie regionali sulla carta costituzionale, soffocata l'iniziativa degli amministratori comunali dalla struttura vecchia e accentrata dello Stato, gli unici canali politici son pur sempre questi partiti nazionali che · si presentano all'elettorato chiedendo il suo giudizio. Su che? I programmi sono ancora e sempre una pletora di promesse non mantenute, mentre ognuno sa che ogni vera scelta politica passa alli'ntern.o degli schieramenti partitici: non "si capisce quindi che cosa questo popolo distratto e disorientato dovrebbe dire o fare se non restituire il compito delle decisioni ai suoi dirigenti ambiziosi ed insipienti. E tutti canteranno vitto ria.

•

2

POPOLO EUROPEO

L'EUROPA A PEZZI

+

1!1••

L' Associazione per la libertà della Cultura ha tenuto un convegno internazionale a Berlino. Fra i temi dibattuti figurava il nazionalismo nei suoi vari aspetti. Riproduciamo uno degli interventi di Herbert Liithy, che è stato uno dei relatori. Liithy, professore dell'Università di Zurigo, è autore fra l'altro del mirabile saggio « La Francia contro se stessa ». .

.. . Il nostro sì f.enza equivoci alla lotta per t['indipe,ndenza 'J,i i popoli fino a '. ieri colonizzati; !· c/ pone il problema di sapere se possiamo qualificare questi movimenti di nazionalismo. E' un fatto che quando parliamo .di fenomeni extraeuropei non sappiamo più .che cosa sia il nazionalismo.

rizzaztone nazionalista è comprensibile perchè ogni lo(ta storica concreta non si svolge nella terra di nessuno di una umanità astratta, ma nel quadro dato delle istituzioni dello Stato e delle possibilità istituzionali inerenti alla presa del potere ed alla lotta politica.

L'EUROPA APE

POLITICA COMUNITARIA

le so n cipolle

Una discussione particolarmente interessante - soprattutto per la serietà delle rela~ioni che erano •state predisposte è stata, durante la sessione di settèmbre dell'Assemblea del Consiglio d'Europa, il dibattito sulla cooperazione europea in tema di ricerca scientifica. La scienza - afferma la relazione dovuta all'on. Kraft (conservatore danese), sulla ricerca scientifica in generale - non è più solo una branca dell'attività culturale, ma fa parte integrante della vita economica di una nazione. La potenza economica di un paese, la politica difensiva e vari settori della vita civile sono tutti direttamente legati allo sviluppo della scienza, e le risorse scientifiche stesse sono un fattore di forza politica. Perciò i paesi più potenti hanno sviluppato queste risorse scientifiche a un punto tale che anche le più grandi nazioni europee non potrebbero raggiungere. Secondo dati statistici recenti, gli Stati Un iti dedicano alla ricerca IO miliardi di dollari all'anno, cifra pari all'intero bilancio nazionale di ciascuno dei paesi europei più importanti. Non è chi non veda, pertanto, quanto la cooperazione fra gli Stati europei sia imposta dai fatti stessi, come le dimensioni nazionali siano ormai anacronistiche, nel secolo dell'atomo e dei razzi interplanetari. Ed essa appare tanto più o portuna, nel settore della ricerca scientifica, perchè, come rileva l'altra relazione (quella dell'an. Price, laburista britannico, sulla cooperazione europea nella ricerca spaziale), se la natura stessa della ricerca scientifica rende impossibile prevedere esattamente i vantaggi pratici che conseguiranno all'attuazione di un vasto programma di studi, tuttavia l'esperienza insegna che la ricerca pura ha sempre importantissime conseguenze pratiche e costituisce perciò una base sicura per lo sviluppo della tecnica e dell'industria: si pensi anche solo. nel settore spa3iale, alla possibilità di

EU

HA

Nazio-nalismi ve,cctri -e nuovi

+

Jean Pierre Gouzy

AH U

Il merito del generale De .Gaulle è restare, in politica, coerente con se stesso, malgrado certi equivoci volontariamente · alimentati per la comunità dei mortali. Anche le dichiarazioni « europee >> fatte durante l~ sua famosa conferenza-stampa nori ci hanno sorpreso: Miche! Debré ricordava, a chi aveva orecchie per intendere, che, più di dieci anni fa, in un discorso pronunciato a Bordeaux, il generale aveva quasi parola . per parola annunciato il programma di cui egli ha voluto fare parte, il 6 settembre, all'opinione mondiale. Inoltre il discorso di Bordeaux non è citato che a titolo d'esempio, poichè tutte le volte che c'è stato modo di affrontare i problemi dell'Europa o della. N.A.T.O., il generale si è ritenuto nello stesso tempo, il campione d'un concerto degli stati sovrani europei, sotto l'etichetta di' confederazione, e della sovranità nazionale francese. Tutte le volte che ha potuto, De Gaulle ha aspramente criticato partigiani e metodi della soprannaziona~ità. Meno di due anni dop"a le p~ime decisiòni . di disarmo doganale in seno . al Mercato Co- extra o sopra nazionali )) che ((hanno un lomune, i federalisti, che avevano osato prevero valore tecnico, ma non hanno e non posdere un tale risultato, vedono crollare i prosono avere autorità ed efficacia politica ». getti e le chimere dei sostenitori di questa Sentiamolo scoprire che le Comunità funzio« vergognosa supernazionalità » e di altri nano sen za molta storia fintanto che non acpartigiani del minimo sforzo europeista che, cade nulla, e ricordare che la realtà fondadallo scacco dell'Assemblea ad hoc, nel 1953, mentale rimane negli « Stati » detentori del per evitare una reale mobilitazione politica, potere... Parrebbe di ascoltare una requisisono rotolati dalle delusioni alle speranze toria dei federalisti più radicali. Ma si cono!Tienzognere e dalle menzogne alle sconfitte. scono le conclusioni che il . generale trae da Dato ciJe il I 0 gennaio del I959 il gene- quest'analisi .: bisogna rafforzare gli Stati. rale De Ga~lle non · aveva rimesso in causa In un primo tempo, gli « europeisti » più i Trattati di Roma, costoro si immaginavan'O decisi a non uscire dalle loro pantofole si 'che avesse cambiato opinione nei loro· _çonsono, secondo una picçola commedia che ci fronti. E il buon M. Pleven tr'ovava perfi-no è familiare, dichiaràti « inquieti », « riser·« piccante » che Michel pebré sembrasse il vati». Ma come, dice qualcuno, ciò che il campione del M(::rcato Comune contro il Li- generale preconizza è, a parte il referendum, bero Scambio. Nulla li aveva illuminati: nè l'Europa che « funziona » a Strasburgo da dieci anni (il consiglio d'Europa, infatti, è il rifiuto della capitale unica europea, nè il allo stesso tempo un'organizzata intesa di rifiuto di promuovere « la fusione » degli governi e un'Assemblea composta di delegati esecutivi dellè tre Comunità, nè il compornazionali senza potere di decisione). Ora, tamento della Francia e della Germania durante la crisi carbonifera della C.E.C.A., nè questi signori naturalmente si adattano molil fatto che il governo francese abbia coto presto alla nuova situazione: al punto in cui siamo, dicono, vada per l'Europa degli stantemente evitato d'impegnarsi nei proStati! Intanto altri si dedicano a descrivere getti elettorali della Commissione Déhousse la « confederazione » come una tappa ne(che tuttavia si riteneva molto abile, evitando di porre i veri problemi), nè la sconfitta cessaria e lanciano degli appelli solenni contro la «politica del peggio >Y. dei progetti di Hirsch per un'Università euTutta questa commedia ci è ben nota: la ropea, nè le sordide trattative sullo statuto causa della federazione europea è stata redei funzionari europei, nè infine il rifiuto di vedere il Mercato Comune in quanto tale golarmente sacrificata agli imbrogli del mo.ratificare la convenzione dell'O.E.C.E.D., mento e, a questo prezzo, l'essenziale è stato sempre eluso. Nel migliore dei casi, i goabito nuovo della vecchia O.E.C.E. Ma ascoltiamo De Gaulle parlare con tono verni nazionali hanno dato da una mano e poi hanno ripreso dall'altra. Nessuna vita desprezzante degli « organismi più o meno

mocratica europea ha · potuto vedere la luce e gli Stati, fedeli alla loro profonda vocazione, hanno continuato a perdere su tutti .i fronti. Dalla fine della guerra, questi Stati non hanno cessato 'di vedere la loro influenza, .restaurata in Europa, diminuire nel mondo; essi sono costantemente sulla difensiva a tutti i livelli, in tutti i campi. Non ci si faccia delle illusioni : ·abbiamo un tempo relativamente limitato per fare la federazione europea e per salvare la .libertà. I problemi tedeschi , particolarmente, ci imporranno delle scadenze. Ogni mese che passerà nell'indecisione e nella confusione, renderà più difficile il nostro compito e più aleatoria la causa dell'Occidente nel mondo. I federalisti devono raccogliere, più energicamente di quanto abbiamo fatto fino ad oggi, tutti coloro - e sono .numerosi - che ne · hanno coscienza.

L'EUROPA A PEZZI

UE

L'EUROPA DEl GONZI

+

AH

L'EUROPA A PEZZI

HA EU

+

E

UROPA A PEZZI

« La classe politica europea lavora compatta per l'avvenire delle istituzioni comuni ».

La comunità dei certificati

Qualora le circostanze ... Il governo belga ha approvato un nuovo piano per la chfusura di miniere di carbone entro la fine del 196I per un totale di 2 milioni di tonnellate. !l Belgio ha reso noto alla CECA che conserva però il diritto di modificare il programma già concordato con l'Alta Autorità, qualora le circostanze lo richiedano. (dal Globo).

Kalergi nel ridicolo Questa lettera è stata indirizzata ad un quotidiano torinese, che naturalmente l'ha ignorata. Egregio Direttore, -

T/

_ J n ..

Per la circolazione delle merci tra gli Stati della CEE si renderà probabilmente necessaria l'istituzione di un nuovo certificato . Tale documento servirebbe negli scambi intercomunitari per poter beneficiare del regime preferenziale stabilito dal trattato di Roma.

Costituente europea, eletta a suffragio universale, da cui possa nascere una vera fede-razione di popoli. L'Europa del generale De Gaulle, di cui ora il Conte si fa l'araldo, è una pietosa contraffazione e va respinta anche perchè tende a perpetuare le situazioni conservatrici di

~ '-"'U.)~f"'..._L \. O.lL\.V,-'-fUa:CJ.LV~Ia

Vi è poi un altro problema: il risveglio nazionalista delle zone di influenza corn.uniste è un movimento· liberale ricco di premesse per l'avvenire? L 'idea che il nazionalismo avrebbe potuto vincere i tota!itarismi nazifascisti deve essere considerato ovviamente come assurdo. Il nazionalsocialzsmo, il fascismo, la Guardia di ferro furono essi stessi dei movimenti nazionalisti ch e si offrivano di strozzare il perz.colo comunista: il risultato lo conosciamo. Diverso è il problema nell'ambito della sfera di influenza com unista;. tutti conosciamo il paragone, facile a farsi, tra i movimenti di indipendenza dei Polacchi e degli Ungh eresi e quello dei popoli coloniali . Ora nessun portavoce polacco o ungherese ha insistito sull'aspetto nazionale di queste rivoluzioni, o non vi ha fatto neppure allusione: per i capi spirituali di queste rivoluzioni non si trattava di fo ndare un ordine sociale specificatamente ungherese o polacco bensì di trovare un tipo di società accettabile. Ch e poi questa lotta abbia assunto una caratte-

UE

AH

HA EU

EU

È perlomeno arbitrario tacciare di nazionalismo ogni slancio verso l'indipendenza di ; una popolazione co{.oniale, dato . che _n on .·è · possibile p~ecisare in èhe misura quei popoli formino delle nazioni. Nessun criterio, nessuna filosofia politica può disconoscere la lotta per l'indipendenza dei Lulua o dei Baluba, e rifiutare loro il diritto di divenire una nazione; nessun criterio di diritt.Q internazionale o di filosofia internazionale può ad esempio disputare ai Bakongo il diritto di cercare di riunificare il loro popolo, diviso tra .l'antica Afr~_ca equçltoriale francese, l'ei ·congo belga e l'Angola portoghese, così come ·ta G~rmania si preocct:.pa della sua riunificazione. Domandarsi quale sia il criterio di una nazione ci condurrebbe lontano: dopotutto l'uso internazionale ha concordato per definire nazione quanto costituisce uno Stato o quanto vuole costituire uno ·Stato reclamando la propria ammissione all'ON,U. È pressochè inevitabile che discutendo sul nazionalismo noi europei ci si basi sulla nostra esperienza, perchè soltanto · in Europa sappiamo che cosa si è voluto intendere nel passato con questo termine .

rizzazione nazionalista è comprensibile. perchè ogni lotta storica concreta non si svolge nella terra di nessuno di una umanità astratta, ma nel quadro dato delle istituzioni dello Stato e delle possibilità istituzionali inerenti allà presa del potere ed alla lotta politica. Il problema consiste nel sapere se questa coloritura nazionalista ((Istituisce l'elemento distintivo e la formula d'avvenire dr:lla lotta. A ·questo quesito rispondo ~~gativamente. Vorrei ora porre il problema del naziona·lismo dal punto di vista di un ordine internazionale ·possibile. È stato detto che il peccato vero di partenza che . ha provocato il bal!o di San Vito delle ideologie e dei movimenti totalitari non è stata la logica di una filosofia o un'armatura ideologica, ma la prima guerra mondiale: ·e questa non è stata il crollo di un ordine so-ciale, borghese o capitalista, dein ocrcztico o autoritàrio, m a il crollo di un ordine internazionale che non conosceva altro principio d'ordine che il nazionalisnio, che non disponeva di uomini di stato capaci di pensare oltre il concetto di naziOne. · Il problema che vorrei porre. quando parlo di nazionalismo è di sapere se anche per noi il nazionalismo resta il solo principio concepibile di integrazione; perchè storicamente la nazione è stato il principio di integrazione della società europea, che aldilà dei piccoli particolarismi e dell'in dividualismo ha forgiato un principio di omogeneità. Il nazionalismo dei gran di Stati nazionali europei non fu d unque una creazzone spontanea dell'anima popolare, un sentimento nazionale primitivo, bensì una ideologia nazionale - dell'unità coscientemente voluta come ·ideologia dell'integrazione, per il fatto che il principio di legittimità era passato dalle mani dell'assolutismo a quelle del popolo divenuto esso principio di unità. Per suscitare u11 sentimento spontaneo di affinità gli stati di ieri erano troppo grandi. Tale nazionalismo era una solidarietà artificiosa, sintetica, ideologica, incoraggiata da tutte le istituzioni dello stato, dalla scuola e dall' ed ucazione. Ora siccome questi stati su scala mondiale sono divenuti troppo piccoli, si tratta di sapere se riusciremo a trovare in vista di un ordine sovranazionale un principio di integrazione sopranazionale, pluralista, federalista, che garantisca non soltanto i diritti delle nazioni già fon date, ma quelli di ciascun gruppo desideroso di svilupparsi liberamente .

HA

... Il nostro sì f_enza equivoci alla lotta per rl'indipendenza ffei popoli fino a ·-ieri colo: nizzat(!· d pone il pr~blema di sapere se possiamo qualificare questi movimenti di nazionalismo. E' un fatto che quando parliamo ;di fenomeni extr-aeuropei non sappiamo più ,che cosa sia il 11:azionalisrno.

E

L'Associazione per la libertà della Cultura ha tenuto un convegno internazionale a Berlino. Fra i temi dibattuti figurava il nazionalismo nei suoi vari aspetti. Riproduciamo uno degli interventi di Herber Liithy, che è stato uno dei relatori. Liithy, professore dell'Università di Zurigo, è autore fra l'altro del mirabile saggio << La Franci'! contro se stessa ».

AH U

Nazionalismi vecchi e nuovi

cooperazione fra gli Stati europei sia imposta dai fatti stessi, come le dimensioni nazionali siano ormai anacronistiche, nel secolo dell'atomo e dei razzi interplanetari. Ed essa appare tanto più o portuna, nel settore della ricerca scientifica, perchè, come rileva l'altra relaziqpe (quella dell'an. Price, laburista britannico, sulla cooperazione europea nella ricerca spaziale), se la natura stessa della ricerca scientifica rende impossibile prevedere esattamente i vantaggi pratici che conseguiranno all'attuazione di un vasto Kalergi nel ridicolo programma di studi, tuttavia l'esperienza insegna che la ricerca pura ha sempre imQuesta lettera è stata indirizzata ad portantissime conseguenze pratiche e costiun quotidiano torinese, che naturaltuisce perciò una base sicura per lo sviluppo mente l'ha ignorata. della tecnica e dell'industria: si pensi anche Egregio Direttore, solo, nel settore spa3iale, alla possibilità di gli appelli che il conte Coudenhove-Kaleristituire, attraverso un satellite artificiale, un gi durante tutta la sua vita ha rivolto agli sistema mondiale di trasmissioni radiofoniche e televisive. statisti europei per la creazione degli Stati Uniti d'Europa, se testimoniano di una fede Se essi si pongono su questa via ciascuno nobile e tenace, per altro verso illuminano di per proprio conto, affronteranno spese eccespatetico questa figura di aristocratico, il quasive, predisporranno programmi insufficienti, dovranno trascurare altri settori della ri- le si è sempre illus-o di fare della politica scrivendo delle belle lettere agli uomini di cerca scientifica e non beneficieranno dei stato, e addirittura di poter fondare una vantaggi decisivi della collaborazione e delnuova società europea riunendo qualche parlo scambio fecondo delle idee e delle scolamentare. perte. La sua ultima iniziativa, di cuz parla Occorre dunque che esse uniscano i loro «La Stampa n del 20 ottobre, di riunire a sforzi. Ma come? L'on . Price - anzi l'inNizza prossimamente un certo numero di tera commissione per i problemi culturali, à parlamentari per propagandare i progetti nome della quale egli parla - non sa far europei del generale De Gaulle, che nelle di meglio che proporre la creazione di una speranze del Conte dovrebbe essere il Wash«Agenzia spaziale europea n, che lanci un ington dell'Europa, dal patetico scivola nel programma di ricerche, non inferiore ai 25 ridicolo, tanto essa è anacronistica. Per renmilioni di sterline l'anno, costruisca un veidersene conto ·è sufficiente ricordare com e colo spaziale europeo e promuova l'utilizzanella recente conferenza stampa del 6 setzione pacifica dello spazio extra-atmosferico tembre il generale De Gaulle si sia pronune - ha aggiunto lord Hailsham, ministro ciato apertamente contro il federalismo, ribritannico per le questioni scientifiche pudiando il principio della limitazione delle orienti adeguatamente l'organizzazione scosovranità nazionali e l'idea di un'Europa dei lastica ed operi anche nei settori della fisica Popoli (una costituzione èuropea votata dal nucleare, della chimica e della meccanica. popolo europeo). In tale conferenza stampa Ma non ci vuoi molto a comprendere il generale ha m anifestato altresì la sua opproprio come nel caso dell'Euratom - che posizione alle attuali comunità economiche le incidenze politiche e militari di tal geeuropee nella misura in cui si muovono su nere di ricerche sono tanto profonde, che è basi sovranazionali, proponendo di sostituirpraticamente impossibile che una cooperaziole con un segretariato europeo permanente, ne estesa possa realizzarsi, in materie in cui che do vrebbe organizzare periodicamente la sovranità nazionale è così direttamente delle riunioni dei capi di stato europei, al toccata, se l'organo internazionale incaricato fine di armonizzare le politiche rispettive dedi tali ricerche non ha anche, appunto, una gli stati. competen za politica generale ed un caratQueste proposte di De Gaulle non presentere schiettamente sovranazionale (cioè fedetano alcuna originalità in quanto riproponrale) che a un'agenzia specializzata mancagon o una pura e semplice alleanza tra stati no, l'una e l'altra, completamente. sovrani, che anche se dovessero chiamarsi Peccato che tutte queste restino, a Stra«Con federazione europea n, non per questo sburgo, soltanto parole, senza mai trovar comporterebbe una unificazione politica ed ,corrispondenza nei fatti. economica. Si tratta d unque della vecchia Tipica, in proposito la conclusione della Europa delle N azioni, o delle Patrie com e relazione dell 'an . Kraft, citata in principio. pudicamente si preferisce chiamarla, non è Dalla esigenza di una inten sa cooperazione l'Europa federale per la quale i federalisti si scientifica europea egli deduce... che occorre battono fin dal 1945, e per la quale hanno incoraggiare i parlamenti nazionali a tenere votato già oltre seicentomila cittadini europiù stretti contatti con gli uomini di scienza. pei di diversa nazionalità nelle elezioni per Indò tu vai - le san cipolle, si dice a Firenze. il Congresso del Popolo Europeo, il quale (da Comuni d'Europa). reclama la convocazioi1e di una Assemblea

l costituente europea, eletta a suffragio universale, da cui possa nascere una vera federazione di popoli. L 'Europa 7lel generale De Gaulle, di cui ora il Conte si fa l'araldo, è una pietosa: contraffa z ione e va respinta anche perchè tende a perpetuare le situazioni conservatrici di potere degli attuali Stati-Nazione in Europa: come in Africa. ALBERTO CABELLA - Torino.

Spero in Lione Caro Direttore, non ho avuto notizia che alcun federalista abbia firmato il « manifesto dei 121 n incitante i giovani francesi all'insubordinazione_ E neppure che una presa di posizione in tal senso sia stata contemplata dagli organi centrali del C.P.E., troppo spesso ed a lungo, in vacanza . A me sembra infatti che non ci sia nientedi più coerentemente federalista che l' asserzione della preminenza dell'individuo sullo stato, della fu nzione strumentale dello stato per la difesa dei valori della civiltà, e del conseguente rifiuto d'obbedienza ad uno· stato che serve invece alla discriminazionerazzista ed ideologica; e tale è appunto l'essenza del manifesto in questione. Non solo, ma sono convinto che questo documento molto coraggioso (si paragoni la posizione degli intellettuali di Francia alla prova avvilente dei p1·ofessori universitariitaliani invitati dal regime fascista a firmare l'adesione al Fascio od alla reazione pressochè inesistente degli intelletuali di fronteal sopruso della condanna di R enzi ed Aristarco per « vilipendio delle forze arrn.ate n), testimonia il risveglio della coscien za dezfrancesi e avrà, nella storia di domani, un peso determinan te. Si è perso così una occasione preziosa di. entrare in collegamento con un gruppo di. intellettuali, non comunisti e non legati a· partiti, destinato a divenire fortemente rappresentativo, il giorno in cui i francesi si accorgerano che De Gaulle è un Babbo Natale· inefficiente ed inservibile. Se il Congresso del P.E., rinuncia, oggi, a cercarsi preziosi compagni di lotta, al ten-· tativo di incanalare le energie più vitali ver·so obiettivi concreti cioè europei, si deve però almeno pretendere, da esso una posizione politica chiara e precisa sui problemi sui quali si deciderà la sorte della democrazia in Francia e di riflesso in Europa: il regime gaullista e l'A lgeria.

•

3

POPOLO EUROPEO

SI É SVOLTA AD ARENZANO L'ASSEMBLEA DEl MILITANTI All'incontro ha fatto seguito una settimana di studi per giovani federalisti

D agli ampi dibattiti che si sono svolti sui metodi dell'azione federalista e sugli atteggiamenti che i federalisti devono assumere di fronte alle difficoltà odierne, sono state elaborate diverse proposte pratiche, delle quali discuterà il Bureau, convocato a Parigi il 31 ottobre e il I o novembre . Sono all'esame soprattutto: le ripercussioni sulla nostra azione in generale e sulla crisi della Quinta Repubblica col <<Manifesto dei 121 », che ha sottolineato alcuni aspetti di questa crisi relativa particolarmente al diritto alla insubordinazion e dei cittadini nei confronti dei loro stati. Il programma · ~i « stages >> analoghi che avranno luogo in altri paesi è attu almente allo studio dei competenti organi del Congresso. Luciano Bolis

Ha lasciato Udine e tutti noi

lA SCOMPARSA DEl SINDACO CENTAllO «È molto importante che un giornale come Popolo Europeo continui a fare la sua battaglia, che è la nostra >> , ct disse Centazzo, a Roma, uscendo dal Campidoglio, dopo una lunga riunione della Associazione Italiana del Consiglio dei Comuni d'Europa .

AH

AH U

E

HA EU

31 ottobre: Bureau Exécutif

UE

Ad Arenzano, presso Genova, nella splendida cornice della <> del medesimo tipo, che saÈ con vocato per il 31 ottob re • JO nonicipio. si tengono a livello strettamente accademico, rebbe stato corne un vembre, a P ar igi , il B u reau E xécutif del Bisogna ancora notare una breve interviCon gr esso del P opolo Eu ropeo e del Moquelli di Arenzano · sono stati concepiti per suo messaggio d'adviment o F ederalist a Euro p eo. sta di A ltiero Spinelli che venne messa in dio, ma ci piace diottenere dai par tecipanti, al term ine dei laL 'ordine del giorno dei l avo ri si presenta onda dalla televisione per le attualità politivori, un impegno pratico relativo alla loro re che quella sera particolarmente interessante : infatti, oltre partecipazione attiva alla lotta per la Costi- che della sera. del 16 ottobre in cui al consu eto r iesame della situazion e poli ticà Nel complesso si può ritenere che q uesti la radio ci diede Centazzo al tavolo tuente E uropea, e cioè alla politica del Congenerale, è in programma u na discussion e « stages >> costituiscono delle buone premesl'annuncio della sua dell.a presidenza del g resso. sulle prospettive delle elezioni del Congresse per la formazione di nuovi militanti, coCiò vale soprattutto per il secondo « stamorte improvvùa, il Congresso di Lione so e, infi ne, la preparazione dell a quarta me ··esigono i difficili obbiettivi del Conge », cui han preso parte dei n uovi miliricordo di quella· fra( 1959) session e del Congresso ch e avrà luogo a g resso. tanti che, .. pur non avendo in precedenza Ostenda ai p rimi di dicem bre. acquisito le tesi del C .P.E., ne sono stati in fine completamente conquistati. . A ciascuno dei d ue corsi hanno parteciAlla vigilia della sessione di Ostenda pato, provenien ti da differ enti r egioni dei sei paesi, da trenta o quaranta giovani: essi sono stati vivamente colpiti da alcune dichiarazioni, particolarmen te pertinenti, d i Patris sull'attuale crisi delle Comunità E uropee, del prof Héraud sulle conseguenze Si voterà anche in alcuni comuni minori - Una dichiarazione politica contro il regime gollista per l'Europa della con ferenza stampa del generale De Gaulle, del 5 settembre scorso, del cratico e federalista europeo. Tanto rimento al NO da noi pronunciato conLe elezioni per il Contlresso del Poprof. Goriely sulle attuali difficoltà dei r appolo Europeo si svolgeranno qui a più che non abbiamo certo tenuto na- tro la Costituzione gaullista del '58 , porti tra Europa e Africa, e di Spinelli sul Lione, ad Annecy e in sei altri comu- scosto all'opinione pubblica il caratte- si prende atto della profonda ribelnazionalismo che oggi si manifesta sopratre di aperta opposizione al regime lione dei Francesi, arrestata però ali ~ ni minori nei giorni 20 e 21 novemtu tto nell'atteggiamento di certi am bienti che av ranno queste e lezioni, come di- soglie della critica dello Stato naziobre. Nella nostra città saranno aperti tedeschi relativo ai problemi della riunifica15 seggi situati sulla pubblica via ~ ce chiaramente la d ichiarazione poli- nale, e si pronuncia una inequivocazione di questo paese.

HA

EU

Elezioni per il Congresso a Lione e Annecy

tica votata dal nostro Centro Regiouno installato presso il Municipio . Ad Annecy e negli altri comuni l' in- nale, nella quale si fa esplicito rife· tero corpo elettorale sarà informato dell'iniziativa ricevendo a domicilio il CONTINUA DALLA certificato elettorale e tutte le operazioni di voto seguiranno la prassi delle normali consultazioni politiche e amministrative . Nella cittadina dell'Alta Savoia la campagna elettorale sarà Comunità, non sia toccato . D'altra parte si chiede, per procedere verso un a forma di aperta con una -pubblica « table ron- cooperazione politica, che la partecipazione de », organizzata d'al segretà rio della dell' Inghilterra sia assicurata. ll rifiuto di sezio.ne M.ounier; per quelòta manife- toccare le Comunità ha un senso, se si vuostazione è prevista la partecipazione le andare verso forme di unificazione polidi personalità ufficiali come M. Teit- - tica soprannazionale. La domanda della pargen e di dirigenti federalisti come Go- tecipazione inglese al piano De Gaulle è invece una maniera elegante per far compren- · riely e Cabella. A Lione l' azione di propaganda si dere al generale che ognuno potrebbe rifarà tanto più intensa quanto più si prendere completa libertà d'azione: la presenza inglese significherebbe infatti, insieme, approssimerà la data delle elezioni : la rid uzione del Mercato Comune al livello nell'ultima settimana è prevista una della Zona di libero scambio e la fine del manifestazione ogni sera : non è sogno di un leadership francese nella conesclusa l'organizzazione di un grande federazione. Couve de Murville aveva radibattito pubblico fra Maurice Duver- gione quan_do sott<.:_lineava dinanzi alla Com-

Le proposte di De Gaulle

Le speranze mie e di io credo le prospettive di l'azione del C.P.E. sono elezioni del C.P.E. che m amente a Lione. Cordiali saluti

molti federalisti ed sviluppo futuro delquindi riposte nelle si terranno prossi-

n - ~--- -

n .........

se ci ha colpiti immediatamente. Giacomo Centazzo, Sindaco di Udine dal 1948, non è stato solo un europeo e un federalista, ma un militante federalista europeo : eletto delegato del Congresso del Popolo Europeo della sua città fin dalle elezioni del giugno '58, delle quali era stato uno degli animatori, fu eletto vice-presidente del Congresso stesso dalla sessione di Lione. Era anche vice-presidente dell'A ICCE, di cui rappresentava l'ala più politicamente impegnata. E poichè questi sono i momenti dei ricordi, vorremmo riportare l'intervista che ci concesse, per uno dei primi numeri del giornale; ci limiteremo però ad una frase, forse la più significativa : << ... soltanto con la creazione degli Stati Uniti d'Europa il popolo europeo potrà salvare le libertà democratiche, creare i presupposti per la soluzione di tutti i problemi, che assillano i piccoli stati incapaci di ' soddisfare alle esigenze delle loro popolazioni>>. P. E.

ABBONATEVI A

POPOLO EUROPEO Abbonamento per 12 numeri: normale

•t

« mil itante »

sostenitore

l. 500 l. 1.000 L.. 10.000

Il pagamento può essere effettuato o direttamente, o a mezzo vaglia, o con versamento sul conto corrente postale

2 / 17203 intestato a : « Popolo Europeo • via Bligny, 5 - Torino ».

bile condanna de lla V Repubblica. André Darteil

PRIMA PAGINA rare il progetto di fusione dei tre esecutivi e di elezioni dell'Assemblea parlamentare. Questi due progetti sono stati concepiti per rafforzare le Comunità, ma entrambi dimenticano la circostanza essenziale che i sedicenti esecutivi non hanno veri poteri go· vernativi e che l'Assemblea non è un vero parlamento. Il M.F .E. e il C.P.E. oppongono invece l'idea della Federa zione, cioè dello Stato del popolo Europeo, a quel! ~ della Confederazione degli Stati nazionali, e propongono la messa in opera del potere costituente europeo, mediante un'Assemblea Costiteunte Europea eletta e referendum nazionali che ratifichino la Costituzione. La volontà di lotta dei tre centri segue lo stesso ordine. I governi sono i più inclini ad accogliere le proposte di De Gaulle, vuotandole di ogni significato. Le Comunità esitano fra la protesta e la rassegnazione. I fet _ .• _ l

: . ... :

---- -

:

__, :

..J _ _ ; _ ;

-

..........

~

................... ..... _ ..._

~~'"'"'

È probabile che gli esecutivi delle Com unità non abbiano il coraggio di assumere quest'atteggiamento. Ma varrebbe pur sempre la pena di tentare di convincerli, poichè, al difuori di questa battaglia, non c'è per essi che la capitolazione vergognosa · dinanzi alla riapparizione del nazionalismo.

Altiero Spinelli .

Sud., Tirolo non è idea per ap olidi o per alloglotti, ma un'idea di sinceri patrioti, i quali, proprio nella tutela degli interessi e dei diritti nazionali (si c), intendono arrivare all'intesa supernazionale tra i popoli europei? Ecco dove la << boria democratica » e la sfasa· tu ra internazio nalista porta chi abdica dai (si c) doveri congeniti (si c) verso la prop ria Patria! Di fronte a simili campioni di ita-

l

V"II-:JU'It.a~ÌVIII

- - --

.- •

_..r--------

\..U

"-- .L '..• L.J.VlJl

U\..U ~t.l".ltJJ.\..d

j-Tc:tlldlll C JI (dlt .

UE

AH U

E

HA EU

AH

La resistenza europea si dà un'organizzazione

fondere questi princìpi fra i giovani federalisti e tutte le forze della Resistenza in Europa. Questo Statuto verrà sottoposto per l'approvazione all'Assemblea generale del II Convegno della Resistenza Europea che dovrebbe svolgersi a Nizza (Francia), secondo l'assicurazione data dai partecipanti di Nizza . I militanti del C.P.E. di Cuneo vengono infine incaricati di tenere i contatti con tutti i membri del Comitato e di inviare una dichiarazione di principio a tutte le assocazjoni resistenz.iali in Eun=1pa per - sollecitare la loro adesione all'iniziativa.

EU

Governi sleali Caro Direttore, leggo sul n. 9 di Popolo Europeo (settembre I 960) nell'articolo " L' anti-Europa in azione" che " la Commissione della Comunità economica Europea non si è infatti limitata ad assicurarsi che le tappe della liberalizzazione commerciale previste dal Trattato di Roma siano rispettate, ma ha anche ecc. ecc." H o letto invece su una rivista (se ben ricordo è L'Automobile) che è bensì vero che con il I 0 luglio sono stati diminuiti i dazi del 10% fra i paesi del MEC, ma contemporaneamente l'Italia ha aumentato l'ICE sulle automobili di importazione da tutte le provenienze dal 4% all'8 %. Ho sentito dire che anche la Francia ncorre a questi trucchi per evadere gli impegni, ma trovo che è sommamente sleale. Gradirei ricevere una vostra smentita o conferma di quanto vi ho segnalato. Con la massima stima. Lonovrco MoscA - Milano. L'articolo de L 'automobile cui fa cenno, l'abbiamo parzialmente pubblicato sullo stesso numero di Popolo Europeo, e ci risulta che quanto è in esso affermato è sostanzialmente esatto: non per questo ci sembra vi sia contraddizione con la frase da Lei riportata. In realtà assistiamo ad un contrasto, che va inasprendosi, fra le istituzioni comunitarie e i governi nazionali, contrasto che i federa · listi avevano largamente previsto: era evidente che far funzionare un mercato europeo unico, lasciando ai governi l'autorità in fatto di economia, era come voler fare una frittata senza rompere le uova. Ora quelli che De Gaulle chiama con disprezzo << tecnocr~ti di Bruxelles >> stanno sbattendo il naso in questa evidenza. Noi diamo atto ad alcuni di loro di una certa buona volontà per la quale i trattati sono nella lettera applicati e, d'altra parte, rileviamo come i governi stiano già servendosi delle mille possibilità che hanno di eludere una politica economica realmente europea.

-

IV . L'opposizione ai progetti di De Gaulle è oggi espressa dai governi degli altri paesi m embri delle Comunità, dalle Comunità stesse e dai federalisti europei. Lf1 for za politica attuale di questi tre centri è decrescente: i governi possono, se vo gliono, arrestare la realizzazione del piano; le Comunità possono ritardarla; il movimento federalista non può nè arrestarla n è ritardarla. La capacità di indicare un piano politico a-lternativo segue l'ordine inverso. l governi non hanno idee èa opporre a quelle del generale. Le Comunità sono giunte a elabo-

HA

Le speranze mie e di molti federalisti ed io credo le prospettive di sviluppo futuro dell'azione del C.P.E. sono quindi riposte nelle elezioni del C.P.E. che si terranno prossimamente a Lione. Cordiali saluti RoBERTO PALEA - Torino.

t"VIIltçl·l e - e-

Questi due progetti sono stati concepiti per amministrative, Nella cittadina dell'AlComunità, non sia toccato. D'altra parte si rafforzare le Comunità, ma entrambi dita Savoia la campagna elettorale sarà chiede, per procedere verso una forma di menticano la circostanza essenziale che i seaperta con una ·pubblica « table roncooperazione politica, che la partecipazione dicenti esecutivi non hanno veri poteri go de », organizzata dal segretcìrio della dell'Inghilterra sia assicurata . ll rifiuto di vernativi e che l'Assemblea non è un vero sezione Mounier; per que~ta manifetoccare le Comunità ha ' un senso, se si vuoparlamento. Il M.F.E. e il C.P.E. oppongono stàzione è prevista la partecipazione le andare verso fQrme di unificazione poliinvece l'idea della Federa zione, cioè dello di personalità ufficiali come M. Teit- . tica soprannazionale. La domanda della parStato del popolo Europeo, a quell~ della Contecipazione inglese al piano De Gaulle è ingen e di dirigenti federalisti come Gofederazione degli Stati nazionali, e proponvece una maniera elegante per far compren- · gono la messa in opera del potere costituenriely e Cabella. dere al generale che ognuno potrebbe rite europeo, mediante un'Assemblea CostiA Lione l'azion.e di propaganda si prendere completa libertà d'azione: la pre- teunte Europea eletta e referendum naziofarà tanto più intensa quanto più si senza inglese significherebbe infatti, insieme, nali che ratifichino la Costituzione. approssimerà la · data delle elezioni : la ridu zione del Mercato Comune al livello La volontà di lotta dei tre centri segue lo nell'ultima settimana è prevista una della Zona di libero scambio e la fine del stesso ordine. I governi sono i più inclini ad manifestazione ogni sera : non è sogno di un leadership francese nella conaccogliere le proposte di De Gaulle, vuotanesclusa l'organizzazione di un grande federazione. Couve de Murville aveva radole di ogni significato. Le Comunità esidibattito pubblico fra Maurice Duvergione quando sottolineava dinanzi alla Comtano fra la protesta e la rassegnazione. I femissione degli affari esteri · dell'Assemblea gèr e Altiero Spinelli. deralisti sono i soli decisi a mantenere un nazional e francese che le due richieste, spesatteggiamento di opposizione ed a -fare una Nell'attuale momento. politico franso formulate dagli stessi uomini, sono conagitazione contro i progetti. cese non è chi 11on veda l'estrema tradditorie. Essi non devono tuttavia limitarsi a riafimportanza di una simile manifestaatteggiamento contradditorio, apQuesto fermare la loro intransigenza, ma devono rizione a carattere rigorosamente demoparentemente abile, può tuttavia essere supevolgere un largo appello a tutti coloro che rato senza troppo difficoltà da De Gaulle. temono la degenerazione nazionalista, di cui Questi può infatti accettare senza difficoltà De Gaulle è diventato l'espressione, invitanRIUNIONE A TORINO che i trattati di Roma non siano modificati, doli a costituire un fronte per difendere le obbligando così automaticamente l'Inghilterprospettive dell'unità europea. ra a ris pondere negativamente. Se egli conIn particolare dobbiamo rivolgerei alle cede l'intangibilità delle Comunità, non con- Commissioni delle ~omunità, perchè comcede in realtà nulla, poichè per affermare pren~ano che son giunte ormai ad un punSi è svolta domenica 9 ottobre in Torjno la superiorità degli · stati sulle Comunid, e to in cui esse devono: la seconda riunione · del Comitato Provvi111 particolare sulla Commissione del MercaI) sentirsi responsabili dell'avvenire delsorio della Resistenza europea, formato a to Comune, accusata di essere troppo intral'Europa e non solo di quello delle ComuniCuneo a conclusione del Primo Convegno prendente, basta applicare i trattati e paratà; e considerare perciò queste come punto promosso dal Congresso del Popolo Eurolizzare le Comunità con una serie di veti peo . I lavori sono stati presieduti dal fadi partenza di un'azione per la creazione di dei ministri, tagliar loro progressivamente i moso · capo dei maquis avv. Max Juvenal una vera federa zione ; fondi, manipolare le prossime nomine èei di Aix-en-Provence. 2) affermare che non si tratta di fonfuturi commissari . . Scopo principale della riunione era di dere i cosidd etti esecutivi, ma di trasformarformulare lo Statuto del Comitato PermaLa difesa passiva dello statu quo comuni - li in un vero e proprio governo europeo, innente; risultò infine approvata la stesura tario è condannata alla sconfitta soprattutto vestito èel potere di fare politica estera, miproposta dall'avv. Dino Giacosa e dal dott. per due ragioni. In pt imo luogo le Comulitare e economica; Gianfranco Donadei, i cui punti principali nità dipendono dai governi per l'espletasi possono così sintetizzare: 3) domandare all 'Assemblea parlamenmento delle loro funzioni e non si sottragl) Formulare e proporre alla futura Cotare che modifichi il progetto Dehousse per gono perciò al loro controllo finchè i loro stituente Europea i princìpi della Resisten· farne un progetto di Costituente europea; organi direttivi si trincerano dietro l'esecuza, onde porli a fondamento della Costitu4) rivolgersi pubblicamente ai governi zione politica federale , destinata a difenzione di queste funzioni. In secondo luogo ed ai partiti democratici per domandare che dere il popolo europeo da qualsiasi minacla missione delle Comunità non concerne questo piano sia da essi sostenuto. cia fascista e da ogni regime totalitario. nemmeno l'insi eme della politica economica 2) Stimolare e coordinare la partecipa· e non tocca nè la politica militare, nè quella zione di tutte le forze della Resistenza antiestera. Difen dendole così come sono, non si fascista che accettano l'idea della Costituenrisponde in alcun modo alla questione, solte europea, premessa democratica degli StaPer i tipi del Mulino è uscito levata da De Gaulle, è i una integrazione ti Uniti d'Europa. politica dell'Europa. 1 Si è studiata anche la possibilità di dif-

Mario Bramardi

L EURDPA

NON CADE DAL CIELO di ALTIERO SPINELLI Il volume, di 350 pagine, è in vendita al prezzo di L. 2.500. Gli abbonati potranno ottenerlo presso la nostra redazione con il 20% di sconto. Dello stesso autore è di prossima pubblicazione: « Tedeschi al bivio».

pre la pena di tentare di con~incerli, poichè, al difuori di questa battaglia, non c'è per essi che la capitola zione vergognosa dinanzi alla riapparizione del nazionalismo. Altiero Spinelli

Sud~ Tirolo non è idea per apolidi o per alloglotti, ma un'idea di sinceri patrioti, i quali, proprio nella tutela degli interessi e dei diritti nazionali ( sic ), intendono arrivare all'intesa supernazionale tra i popoli europei? Ecco dove la « boria democratica » e la sfasatura internazionalista porta chi abdica dai (si c) doveri congeniti (si c) verso la propria Patria! Di fronte a simili campioni di italianità viene da domandarsi se il sacrificio dei 600 mila morti sia stato utile contro il disfattismo dei poteri Ì>. Un tale caleidoscopio di scemenze ci esime da ogni commento: per fedeltà a un costume democratico, più che - per la speranza di essere compresi da « La Provincia », precisiamo tuttavia che: a) I federalisti sono contro tutti i nazionalismi. Quindi se criticano il nazionalismo italiano a proposito dell'Alto Adige non per questo sposano quello . austriaco, tutt'altro: b) Siccome non siamo mai stati e non siamo «campioni di italianità », vediamo -con occhio sereno anche le responsa-bilità ·dei nostri governanti: prima e principale quella di aver violato ·nella sostanza gli accordi De Gasperi-Gruber annegando l'autonomia dei tirolesi n ella regione Trentino-Alto Adige a maggioranza italiana: __ c) La . « t~tela degli interessi nazionali », nonchè portare ad «un'intesa supernazionale tra i popoli europei », è costata in questo secolo all'Europa milioni di morti e patimenti inenarrabili: continuando a « tutelare » i rispettivi interessi nazionali i governi europei declassano oggi l'Europa agli occhi del mondo e la spingono verso una decomposizione balcanica. La questione dell'Alto Adige, come tutti gli altri problemi di frontiera, non può essere risolta che nel quadro di uno stato federale, ove, anzi, essa non nascerebbe n emmeno poichè le frontiere nazionali diventerebbero divisioni amministrative e non più politiche. d) Esprimendoci in corretto italiano (alloglotti sembrano piuttosto i redattori de « La Provincia ») diremo che noi non abbiamo mai abdicato a alcun nostro dovere, ma che abbiamo trasferito il nostro patriottismo dagli angusti stati nazionali all'Europa, la quale sola ci sembra offrire oggi il quadro per una civile convivenza dei suo abitanti ed un adeguato sviluppo della sua civiltà. Questo è il senso della quotidiana battaglia in cui ci impegnamo non con « boria democratica )) ma con (( umiltà democratica», con l'umiltà che nasce dalla coscienza di lavorare per un compito lungo ~ difficile · e per il bene di tutto il popolo Provincia >>.

•

POPOLO EUROPEO

IDEALISMO E UTOPIA NELLA POLITICA AMERICANA La storia americana è la storia di una politica sbagliata, oscillante fra l' isolazionismo più ,egocentrico e l'idealismo più generoso - Le due 'guerre hanno conferito agli USA una responsabilità irrecusabile. È ora che gli Americani" si riducano verso i principi loro" Hearst », il potente possessore di una vastissima catena di giornali. 6)

La storia di un fallimento L'avvicinarsi delle elezioni presidenziali americane fa sorgere l'interrogativo se ci si~ da attendersi con il nuovo presidente, NIXon o Kennedy, una svolta nella politica estera americana. L'opinione c'o mune è per il no, e la tesi appare accettabile. Ma non sarà inutile confortare tale previsione con un'analisi che ci permetta anche di individuare alcuni caratteri essenziali della condotta statunitense nei rapporti internazionali. La storia della politica estera degli Stati Uniti negli ultimi 60 anni è stata se si eccettuano le due parentesi belliche' ( 1917-18 e 1941-45) un ripetuto fallimento. Essa è la storia di un popolo che dopo essere nato ed essersi sviluppato autonomamente, interreagendo · in misura minima con · gli altri p~poli, si è trovato di colpo, senza 'pre- ' paraz~one, a sostenere nel gioco politico mondiale un ruolo ·di primissimo piano. D_a questo suo passato l'America ha derivato quel suo tipico atteggiamento internazional~ osc~lla~te fra gli estremi di un geloso Isolazwmsmo e un idealismo tanto generoso quanto utopistico. Cercheremo di dimostrare che proprio a questo atteggia. mento l'America deve i suoi .ins.u cces!ìi diplomatici_ p_assati e presenti, e , ~he oggi il modo mighore per uscire dalle difficoltà in c~i la lot!? con il comunismo la stringe, consiste nell1mboccare una strada per lei vecchia -e . nuova ad un tempo, quella del federalismo.

La seconda guerra mondiale e l'ascesa del comunismo

UE

AH HA EU E AH U EU

L' isolam'ento degli Stati · Uniti nel secolo XIX

Quest'abbraccio pesa gravemente sul bilancio d~ll~ po_litica ' e's tera americana~

HA

Il 17 settembre del 1796, nel suo discorso di addio W ashington esortò gli americani a tenersi lontani dalle convulse vicen~e . dell~ politica europea: « L'Europa ha mteressi che non ci riguardano affatto' o che ci toccano solo da molto · lontano· sarebbe dunque contrario alla saggezza for~ mare nodi che ci esporrebbero agli inconvenienti derivanti dalle convulsioni della politica europea... La nostra vera politica deve consistere nel non avere alcuna alle~nza permanente ... ». La giovane repubb!ICa, dopo essere stata profondamente diVIsa ne~ P?rtiti filo-francese e filo-inglese, aver nschiato la guerra con la · Francia ( 1798) ed averla effettivamente fatta con l'Inghilterra ( 1812-14), accolse l'estrema racc?mandazione di W ashington e la osservo con scrupolo e tanto a lungo che il Patto Atlantico nel 1949 fu la seconda alleanza contratta dagli americani dopo quell? con la Francia del 1778. Per poter realizzare questo splendido isolamento le era per~ nec~ssario almeno un'alleanza, quella dell Inghilterra, e questa sebbene · non esplicitamente, fu certo resa operante di fatto nel 1823 con la Dottrina Monroe. In apparenza questo fu un impegno preso uni, lateralmente , dagli Stati Uniti· . in effetti poiçhè per garantire l'emisfero' occidental~ dali~ cupidigie delle nazioni europee l'Amenca aveva bisogno dell'appoggio della flotta britannica padrona incontra.stata dei mari,_ esso fu preso solo do.p o che da i ~1on-~a,t_~~ .fra il ministro ~~g!ese C~ni.ng • e

Come la prima guerra -mondiale, la seconda colse quasi di sorpresa gli americani e la sorpresa si chiamò Pearl Harbour ( 7 dicembre 1941). Come nella prima guerra mondiale, gli americani incapaci di prevedere e prevenire le guerre, vinsero in forza del loro strapotere industriale. Dal secondo conflitto mondiale gli Stati Uniti uscirono indiscutibilmente come la prima · potenza mondiale. Questa voltà essi non poterono ignorare gli stretti vincoli che li legavano al resto del mondo. · Si fecero pertanto promotori dell'O.N.U., la riedizione della S.d.N., arptata aqeh'essa art. 30 di analoghi poteri di sanzione colletticYa, e ne ospitarono la sede a New York. A dire il vero non mancò una certa ricaduta verso forme di pigro pacifismo e inadempienza inter;.Iazionale, pronunciatesi con la rapida smobilitazione dell'esercito e l'immediata riconversione dell'industria alla produzione di pace. Ma questa tendenza fu subito bloccata dal rapido drammatizzarsi della situazione internazionale. Se erano occorsi circa 15 anni dopo la fine della prima guerra mondiale per il manifestarsi di una grave minaccia a est (ascesa di Hitler al potere: 1933) ·e . a ovest · (inva.s ionè .d èlla ' Manciu: ria: .1932); · ne bastarmio assa-i meno (colpo di stato di Praga; 1948; vittoria comunista in Cina: 1949) perchè . una situazione analoga si ricreasse dopo la ~econda. La minaccia era .questa volta . anche più grave perchè veniva sia dal Pacifico che dall'Atlantico dallo stesso . nemico , a· com~nismo internazionale. ·Gli americani dapprima reagirono assai bene. Sul piano della semplice forza, abbandonando la loro secolare avversione· ver so le àlleanze', il 4 aprile 1949. stÌpulavano un'alleanza difensiva con· il ·Canadà . e IO stati . europei, la· N.A.T.O.,. a cui fecero s~guire nel 1~54 la S.E.A.T.O. a difesa del fronte del Pacifico. Inoltre con rinnovato ideàlismo, ' interpretando correttamente il grande duello in corso co·me una lottà forse mortale fra democrazia ·e dittatura, essi accettarono la leadership dello , schieramen, to democratico: Purtroppo, però, ancora una volta questo loro 'idealismo 'doveva pec· care di inconcrete·z za. Esso come già il wil~ sonismo non seppe valutare le ferre leggi della ragion di ,stato e le aberrl).zioni del nazionalismo . suo ;moderno . sottoprodotto ; gli mancò l'acùme di Hamilton "e di Madison · per intendère che' una moralità iiiternazionale, non è possibile se ·un ordinamento giuridico posi.tivo,..in grado di imporsi al di sopra degli stati direttam~.nte . sugli in,dividui, non vincoli le parti al rispetto di un minimo di eticità e che il mondo occidentale malgr-ado. ogni alleanza sarebbe stato quindi ·semplice arena sine calce fintantochè i paesi democratici non si fossero disposti . a continuare la grande ' esperienza politica americana dei secolo XVIII mirando ad un . ordinamento federale dell'area democratica. . \ Non si vuole q-ui affermare utopistica-

linea si 't rovava a circa 120° di longitudine est nelle Filippine ... 2 ) Nell' Europa frattanto - stava tramontando la vecchia struttura dell'equilibrio europeo. La giovane potenza tedesca si apprestava a tradurre in atto il sogno di Carlo V e di Napoleone di egemonizzare il vecchio continente e l'America rischiava di trovarsi presto di fronte sui mari non più le flotte inglesi, tacite alleate ormai da quasi un secolo, ma quelle di un'altra nazione, la Germania, di diversa civiltà politica e culturale, di interessi economici antagonistici. Malgrado ciò gli statisti americani, ad eccezione di Theodore Roosevelt, non giudicarono necessario preoccuparsi di provvedere concretamente alla difesa dell'immensa area di impegno statunitense con misure militari, strategiche e diplomatiche adeguate: per essi ancora non era necessaria una politica estera . Tutti presi nel loro sogno solipsistico gli americani si gettarono con foga nell'opera di rinsaldare la loro democrazia, gravemente scossa dal troppo rapido sviluppo industriale, e in politica estera si limitarono solo a qualche vaga enunciazione di principio.

collettive a cui si Impegnavano gli stati contraenti coll'articolo IO del Convenant. Il wilsonismo non fu proprio la stessa cOSi! dell'utòpismo delle note eli Hay s'lilla ci porta aperta » perchè Wilson (cattivo erede d~lla scienza .politica d~l Federal~st) crede• va nella forza coattiva delle sanzioni collettive e anzi perse la sua battaglia proprio perchè non volle rinunciare ad esse: « Il trattato... avrebbe anche raggiunto i due terzi dei voti necessari per la ratifica (in senato) qualora Wilson avesse accondisceso a un compromess() nei riguardi dell'articolo IO ». 4 )

L'utopia di Wilson Ma in definitiva, come la successiva storia dimostrò, non meno astratto di quello di Hay fu l'utopismo che lo spinse a proclamare una ' Società: delle Nazioni che avrebbe dovuto assicurare una pace perpetua nel rispetto assoluto dell'indipendenza degli stati, tutti teoricamente mononazionali. Così il pensiero politico americano, che aveva già risolto più di un secolo prima con la costituzione federale, il problema di una effettiva coesistenza pacifica tra stati, si

nel vecchio continente. La democrazia non è più un compito comune dei popoli liberi; è un . affare interno di ciascun stato, e l'America sta cessando di essere un centro di attraiione e di speranze delle correnti più autenticamente democratiche d'Europa ». 8 ) Oggi l'interesse americano verso la democrazia e il federalismo europeo si è talmente attenuato e si è fatto così miope che non stupisce nemmeno leggere nella piattaforma elettorale del partito democratico che esso accoglie (( con soddisfazione i recenti e confortanti ( sic) progressi compiuti verso l'u· nità europea ».

L'America ha bisogno degli europei Al punto in cui sono giunte le cose oggi l'America sembra dunque aver rinunciato alla sua missione di civiltà politica nel mondo e sembra aver cessato di essere come voleva Lincoln (( l'ultima migliore, spe· ranza del genere umano ». Eppure, paradossalmente oggi mentre es· sa rinuncia a far valere il suo style of life, la sua civiltà politica, vi è in Europa chi si ostina a continuarla quasi a suo malgrado. Mentre a New 1:;ork il presidente Eisenhower, per deteriore calcolo politico blandisce lo stupido nazionalismo italiano, appoggiando la delegazione italiana all'ONU nella disputa sul Sud Tirolo, i federalisti europei di · Italia protestano in nome dei diritti della minoranza !òUdtirolese oppressa ; mentre la diplomazia americana si ostina a coonestare la cieca politica nazionalistica di De Gaulle i federalisti francesi chiedono, associandosi alla protesta degli intellettuali, libertà per l'Algeria o vincolo paritetico federale; mentre il Dipartimento di Stato chiude gli occhi · sul neonazismo risorgente e già aggressivo, in Germania i federalisti si battono contro di esso. Ma non è quello dei federalisti un moralismo astratto. Essi, educatisi alla scienza · politica di Hamilton sanno che è possibile non una giustizia internazionale ma soprannazionale che cioè i contrasti tra i popoli sono riso· lubili equamente solo in un ordinamento federale e non quando si sostituisce (( alla legge la violenza e alla pacifica e sana forza coattiva della magistratura, la forza della spada che porta ovunque distruzione ».9) Con questa felice sintesi di idealismo e di realismo i federalisti ~uropei conducono oggi la buona battaglia. Da soli, per ora, ma con la sp~;!ranza ehe gli., amici di oltre Atlant~co per i quali anche essi si battono, ritrovino presto se stessi e come · diceva Machiavelli, (( si riducano verso i principi loro )) tornando ad esprimere in un futuro prossimo una generazione politica degna . di quella dei Padri -Fondatori del 1787. NOTE. l) W. 'LIPPMANN, La politica estera degli Stati Uniti, Torino, 1946, p. 27; 2) W. LIPPMANN, Op. cit., p. 32; 3) C. F. KENNAN, Diplomqzia americana, Milano, 1952, p. 37; 4) NEVINS E CoMMAGER, Storia degli S. U., Torino,- 1960, p. 421; 5) A. M. ScHLESINGER, L'età di Roosevelt, Bologna, 1959, p. 16; 6) Cit. in CH. A. BEARD, Storia d~tzii,responsabìlità ,.Milano 1948,. p: .121; 7) A. ' SPINELLI, Democraf:ia· · e nazio~alisinò, in ((Il Federalista », l, 3, 1959, p. 133; 8) A. SPINELLI, ibid.; 9) Il Federalist, Pisa, 1955, p. 130. Giuliano Martignetti