Lokale en provinciale verkiezingen van 14 oktober Peter Maes verkiezingssecretariaat Agentschap voor Binnenlands Bestuur

Lokale en provinciale verkiezingen van 14 oktober 2012 Peter Maes verkiezingssecretariaat Agentschap voor Binnenlands Bestuur

Scope Presentatie •= Schets, een overzicht van de verkiezingen •= Algemeen van aard •= Selectie Gedetailleerde info •= www.vlaanderenkiest.be •= [email protected] 2

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 3

Waarover gaat het? Wat doet ABB? Belangrijke data Regelgeving: aandachtspunten Hoe verlopen de verkiezingen? Organisatie: de ICT‐onderbouw Digitaal stemmen Vorming en ondersteuning www.vlaanderenkiest.be

Waarover gaat het? Vier verschillende verkiezingen: •308 gemeenteraden •5 provincieraden •9 stadsdistrictsraden (Antwerpen) •7 OCMW‐raden (rechtstreeks te verkiezen in de zes Vlaamse randgemeenten en Voeren)

4

Het gaat over kiezers • Kiezers: – 75,42% van het aantal inwoners • Op 01/01/2012: 4.785.869 kiesgerechtigden

– 24.383 EU‐burgers (10,54% van 231.420 potentiële kiezers)

– 2357 niet‐EU‐burgers (3,76% van 62.727 potentiële kiezers)

• oproep om lokale infocampagne op te zetten; folder “Ga Stemmen!” 5

Het gaat over bureaus • Stemmen en tellen • Stembureaus (papier): 15.800 leden • Telbureaus (papier): 4.700 leden • Stembureaus (digitaal): 23.000 leden Totaal: 43.500 op te roepen personen

• Aantal hoofdbureaus • • • • • 6

308 gemeentelijke hoofdbureaus 9 districtshoofdbureaus 103 kantonhoofdbureaus 35 provinciedistrictshoofdbureaus 5 provinciale hoofdbureaus

Het gaat over mandaten op 14 oktober aantal raden

mandatarissen

gemeenten

308 gemeenteraden

7.464 gemeenteraadsleden (+114)

stadsdistricten (Antwerpen)

9 districtsraden

217 districtsraadsleden (+6)

6 randgemeenten en Voeren

7 OCMW‐raden 7 schepencolleges

67 leden OCMW‐raad (+2) 23 leden vast bureau (+1) 30 schepenen (+1)

5 provincieraden

351 provincieraadsleden (‐60)

totaal

8.152 mandaten

provincies

Aantal mandaten is bepaald op basis van het bevolkingscijfer van 1 januari 2012 7

Het gaat over mandaten na 14 oktober aantal burgemeesters

308 (=)

schepenen

1.594 (+16)

OCMW‐raadsleden (behalve Vlaamse rand en Voeren) Leden vast bureau (behalve Vlaamse rand en Voeren)

3.017 (+16) 1.045 (+8)

leden Antwerpse stadsdistrictsraadscolleges

44 (=)

gedeputeerden

30 (=)

Totaal mandaten: 14.192 mandaten (8.152 + 6.040) 8

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 9


Rol ABB • Vlaams minister van Binnenlands Bestuur: eindverantwoordelijkheid • Agentschap voor Binnenland Bestuur brengt de organisatie en coördinatie in de praktijk, in overleg met de minister: – Juridisch – Organisatorisch

10

ABB en verkiezingen: structuur Opdrachtgever (minister + AG)

Stuurgroep

Projectgroep JURIDISCH

Projectgroep ICT & ORGANISATIE verkiezingssecretariaat www.vlaanderenkiest.be

Provinciale coördinatoren + regioverantwoordelijken 11

ABB: juridisch • Decreten: – Lokaal en Provinciaal Kiesdecreet van 8 juli 2011 – Decreet digitale stemming van 25 mei 2012

• Uitvoeringsbesluiten, o.a.: – MB model stembiljetten; toegestane lettertekens voor lijstnamen; voordrachtsakten; model stembiljetten – BVR – verkiezingsaffiches en optochten; presentiegelden

• Onderrichtingen • Brieven minister (9 februari, 7 juni) • Formulieren (200‐tal) 12

ABB: ICT & Organisatie • ICT: ontwikkeling, coördinatie, ondersteuning: – – – –

Digitaal stemmen (stembureaus) Kandidaten‐ en resultatenbeheer (hoofdbureaus) Ingave kandidatenlijsten (politieke partijen) Ingave stembureaus (gemeenten)

• Vorming: handleidingen, infofiches… • Formulieren, onderrichtingen, omzendbrieven • Verkiezingssecretariaat 13

ABB: verkiezingssecretariaat • Centraal kruispunt • Coordinatie dagelijkse werking verschillende teams • Helpdesk: Verdelen en opvolgen vragen – Vragen via Info@vlaanderenkiest – Contactformulier op www.vlaanderenkiest.be – Telefonische vragen (i.s.m. 1700)

• Communicatie – www.vlaanderenkiest.be – Nieuwsbrief Binnenl@nd Verkiezingen

14

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 15


Alle data Selectie op: •Periode •Doelgroep •Aantal dagen tot 14/10 •Artikel LPKD

16

Belangrijke data (1) 1 augustus: – opmaak van de kiezerslijst door de gemeente (college)

31 augustus: – Laatste dag voor de opmaak van de twee lijsten nodig om de leden van de stem‐ en telbureaus aan te wijzen (ten laatste op 11 september bezorgen aan voorzitter kantonhoofdbureau) – Laatste dag voor het college om de kiezers in stemafdelingen in te delen en dat te bezorgen aan de gouverneur

9 september: – Laatste dag voor het college om de kiezerslijsten, per stemafdeling aan de voorzitter van het kantonhoofdbureau te sturen

14 september: – Laatste dag voor de voorzitter van het kantonhoofdbureau om de voorzitters en bijzitters van stem‐ en telbureaus aan te duiden 17

Belangrijke data (2) 15 en 16 september: – indienen van de kandidatenlijsten

17 september: – voorlopige afsluiting kandidatenlijsten

20 september: – definitieve afsluiting kandidatenlijsten (geen beroep)

24 september: – definitieve afsluiting kandidatenlijsten (na beroep)

25 september: – kandidatenlijsten op www.vlaanderenkiest.be 18

Belangrijke data (3) 29 september: – laatste dag om oproepingsbrieven te versturen

6 oktober: – Laatste dag voor het college om zich uit te spreken over de bezwaren tegen onjuiste vermeldingen op de kiezerslijst

13 oktober: – laatste dag voor het bekomen van het attest van verblijf in het buitenland (volmacht)

14 oktober: – verkiezingsdag 19

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 20


ALLE Regelgeving Officieel Selectie op: •decreet •besluit •brief •omzendbrief •wet

21

Aandachtspunten voor kiezers • Openingsuren stembureaus: – 8 tot 13u: voor stemmen op papier – 8 tot 15u: voor digitaal stemmen

• Volmachten: – verklaring op eer bij burgemeester is voldoende wanneer men geen bewijsstukken kan voorleggen van verblijf in het buitenland, bv. met een eigen wagen op reis, op bezoek bij familie 22

Aandachtspunten voor kandidaten • Pariteit man/vrouw: – paritair samengestelde lijst, maximaal verschil = 1 – eerste twee kandidaten niet van hetzelfde geslacht

• Lijstnaam: maximum 18 tekens • Provincieraad: • Aantal raadsleden verminderd (72 of 63) • Min. 6 te verkiezen raadsleden per provinciedistrict • Kiesdrempel van 5% op niveau van provinciedistrict (voor rechtstreekse zetelverdeling) 23

Aandachtspunten gemeenten • Het college van burgemeester en schepenen deelt in in stemafdelingen, niet de gouverneur • Kiezerslijst: • Inzage en bezwaar door elke persoon die de kiesvoorwaarden vervult (voorheen: enkel de kiezers van de kieskring) • Aanvraag: digitaal, papieren versie op verzoek 24

Aandachtspunten voor bureaus • Het centraal bureau van het arrondissement is afgeschaft • Nieuw bureau: provinciaal hoofdbureau • Extra bijzitter in digitaal stembureau • Alles tellen op niveau van laagste kieskring

25

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 26


Bureaus vóór de verkiezingen • Ontvangen en verwerken kandidatenlijsten – gemeentelijk hoofdbureau – provinciedistrictshoofdbureau – stadsdistrictshoofdbureau

• Aanduiden leden tel‐ en stembureaus: – kantonhoofdbureau

• Vaststellen apparentering (provincie): – provinciaal hoofdbureau 27

Bureaus op de verkiezingsdag • Per verkiezing 1 hoofdbureau werkzaam op 14 oktober – Gemeentelijk hoofdbureau – Stadsdistrictshoofdbureau – Provinciaal hoofdbureau

• Tellen van alle verkiezingen op niveau van de laagste kieskring – Op niveau van gemeente – Uitzondering: Antwerpen ‐ stadsdistrict 28

14/10/2012 manuele stemming STEMBUREAU Stembus Gemeenteraa d TELBUREAU G (gemeenteraad)

29

TABEL

Stembus Provincieraad

TABEL

TELBUREAU P (provincieraad)

gemeentelijk hoofdbureau (GHB) Zetels + Resultaten PR verkozene n provinciaal PV GHB hoofdbureau Zetels + (PHB) verkozene n PV PHB

14/10/2012 digitale stemming (Antwerpen)

(Digitaal) STEMBUREAU USB‐stick

Zetels + verkozene n

stadsdistictshoofdbureau (SHB) Resultaten GR

PV SHB

gemeentelijk hoofdbureau (GHB) Zetels + verkozene n PV GHB 30

Resultaten PR provinciaal hoofdbureau (PHB) Zetels + verkozene n PV PHB

Voordelen • Gestroomlijnde organisatie – Alle resultaten naar hetzelfde hoofdbureau – Voorzitters moeten niet meer naar kantonhoofdbureau (voor provincie)

• Alle telbureaus op niveau van de gemeente • Resultaten van de provincie ook op niveau van de gemeente gekend 31

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 32


ICT en de verkiezingen • In alle gemeenten kandidatenbeheer en resultatenbeheer • In 151 gemeenten: digitaal stemmen – Software en hardware digitale stemming (Smartmatic)

• Tussentijdse publicatie van de resultaten van alle gemeenten, ook de digitale. • Bijkomend: – ingave adressen digitale stembureaus – opgeven samenstelling hoofdbureaus… 33

KANDIDATENBEHEE R

DIGITAAL STEMMEN

RESULTATENBEHEER PUBLICATIE

34

ICT: kandidatenbeheer • Partijen kunnen vooraf via een webtoepassing de lijsten indienen • De voorzitter voert de voordrachtsakten digitaal in: – – – –

Oproepen van de via het web ingediende lijsten Ingave op basis van nationaal nummer Controle via verbinding met Rijksregister Software maakt de digitale bijlagen van de processen‐ verbaal aan

• 25 september 2012: publicatie van de kandidatenlijsten op www.vlaanderenkiest.be 35

ICT: digitaal stemmen • Volgorde verkiezingen: – gemeenteraad – in voorkomend geval: stadsdistrictsraad of OCMW‐raad – provincieraad

• Schermopbouw volgens vaste regel in heel Vlaanderen

36

ICT: resultatenbeheer • Alle resultaten worden ingegeven op het gemeentelijk hoofdbureau => in Antwerpen: stadsdistrictshoofdbureau

• In grote hoofdbureaus kunnen meerdere pc’s worden ingezet voor het inlezen of ingeven van de verkiezingsresultaten • Publicatie naar site en media 37

Gemeenteraadsverkiezing • Het hoofdbureau genereert de bijlagen bij het proces‐verbaal: – Resultaten – Zetelverdeling – Verkozenen en opvolgers

• Het hoofdbureau tekent het proces‐verbaal van het gemeentelijk hoofdbureau = De verkiezing is ten einde.

GEMEENTELIJK HOOFDBUREAU

Gegevens

Bijlagen

(Publilink/internet)

Centrale compute r

Resultaten Zetelverdeling

PV 38

Provincieraadsverkiezing Provincieraadsverkiezing: De server stuurt: •het gemeentelijk hoofdbureau: bevestiging van de doorgestuurde gegevens ‐ Proces‐verbaal van Algemene Telling •het provinciaal hoofdbureau: de bijlagen bij het proces‐verbaal: resultaten + zetelverdeling – Proces‐ verbaal van het provinciaal hoofdbureau 39

GEMEENTELIJK HOOFDBUREAU PV AT Gegevens

Bevestiging

Centrale computer bijlagen

PROVINCIAAL HOOFDBUREAU Resultaten

PV

Zetelverdeling

ICT: publicatie van de uitslagen In real time publicatie van tussentijdse uitslagen naar de media en op www.vlaanderenkiest.be •Stemmen op papier: – per telbureau (3 stembureaus)

•Digitaal stemmen (NIEUW): – geen afkondiging van tussentijdse resultaten in de hoofbureaus – onmiddellijke publicatie van de resultaten naar de media en verkiezingswebsite per twee stembureaus 40

ICT: controle • PricewaterhouseCoopers: advies aan de Vlaamse Regering – Certificering van alle software – Controle op bruikbaarheid en betrouwbaarheid

• College van deskundigen van Vlaams Parlement – Toezicht op integriteit van alle digitale processen – Controle op fraudegevoeligheid 41

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 42


Digitaal stemmen

43

2006

2012

Voor elk stembureau een aparte diskette Stemmen met een lichtpen Stem op de magneetkaart

Dezelfde usb‐stick voor heel Vlaanderen Stemmen met de vinger Stem op een biljet

Geen stembriefje

Stembiljet

Magneetkaart in stembus steken Barcode op het biljet scannen = = stemmen stemmen Diskettes USB‐stick Totalisatie

44

Rechtstreeks opladen usb‐stick

Wijze van digitaal stemmen? (1) • De voorzitter van het stembureau activeert een chipkaart al naargelang de kiezer Belg of niet‐Belg (EU/niet‐EU) is • De voorzitter geeft deze kaart aan de kiezer

45

Wijze van digitaal stemmen? (2) • De kiezer maakt (per verkiezing) zijn keuze op de stemcomputer • De kiezer krijgt de kaart terug • De kiezer krijgt een stembiljet met zijn keuze vervat in een barcode en uitgeprint op het biljet 46

Wijze van digitaal stemmen? (3) • De kiezer geeft de kaart terug aan een lid van het bureau • De kiezer scant de barcode op het stembiljet aan de stembus = zijn stem wordt geregistreerd • De kiezer geeft zijn (dichtgevouwen) stembiljet aan de bijzitter • De bijzitter stopt het (dichtgevouwen) stembiljet in de stembus 47

Onderrichtingen aan het digitaal stembureau • Een bijzitter staat aan de ingang van het stemlokaal, zorgt voor ordelijk verloop en geeft raad • Het stembureau wijst de kiezer op het belang om zijn stembiljet dicht te vouwen in het stemhokje • Een bijzitter staat aan de stembus: – Geeft raad aan de kiezer indien nodig – Kijkt er op toe dat de kiezer zijn stembiljet vouwt na het scannen – Neemt de stembiljetten discreet in ontvangst en deponeert ze in de stembus 48

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 49


ALLE vorming • Kandidaten‐ en resultatenbeheer • Digitaal stembureau • Documentatie

50

• • • • •

Presentaties Handboeken Draaiboeken Infokaarten …

Opleiding actoren (juni) • Kandidaten‐ en resultatenbeheer – Vormingsdag in iedere provincie voor voorzitters hoofdbureaus en medewerkers

• Digitaal stemmen – Twintigtal opleidingssessies aan gemeenten in juni

• vlaanderenkiest.be = kenniscentrum – Handleidingen, draaiboeken, infokaarten…

• Doorlopend: opleiding door ABB – Digitaal stembureau in iedere PA 51

Opleiding bevolking (september) • Demosessies in gemeenten – In gemeentehuizen, bibliotheken, verzorgings‐ instellingen… – Demosoftware

• Informatie via www.vlaanderenkiest.be – Infokaarten, video, draaiboeken, infopakket…

• • • • • 52

Informatie via gemeentelijke infobladen en websites Folder digitaal stemmen Affiches www.vlaanderenkiest.be [email protected] Nauwe samenwerking met Vlaamse Infolijn: 1700

Ondersteuning vanuit ABB • Verkiezingssecretariaat • Vlaanderenkiest.be/vorming • [email protected]

• Provinciaal coördinatoren • Regioverantwoordelijken • Aanspreekpunten • (niet‐technische) Eerstelijns helpdesk (DVD, usb)

• 15+16/09 en 14/10/2012: zenuwcentrum in Brussel 53

Ondersteuning vanuit HP‐Belgacom • Diagnosetesten • HP‐helpdesk vanaf het kandidatenweekend (15‐16 september) • Verkiezingsdag: • Helpdesk • Tientallen technici verspreid in Vlaanderen

54

Ondersteuning vanuit Smartmatic • In samenwerking met Wincor‐Nixdorf 18 jaar ervaring in het organiseren van de dienstverlening bij het digitaal stemmen

•Controle van de stemapparatuur vóór de verkiezingen •Helpdesk vanaf 40 dagen vóór de verkiezingen •Ondersteuning op het terrein op de verkiezingsdag: • Voorzitterspc: binnen het half uur technicus ter plaatse • Stempc: binnen de twee uur 55

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 56


www.vlaanderenkiest.be • De officiële verkiezingswebsite van ABB: – formulieren, modellen en regelgeving, vorming, kalender, faq, documentatiemateriaal  officieel, actueel en meer en meer  inschrijven op binnenl@nd verkiezingen

• Vanaf 25 september: alle officiële kandidatenlijsten • Op 14 oktober: tussentijdse en definitieve uitslagen 57

Website resultaten • Aantal stemmen behaald door een partij • Percentage behaalde stemmen • Aantal behaalde naamstemmen • Projectie van zetelverdeling • Verkozen kandidaten en opvolgers (vanaf definitieve resultaten)

ICT-diensten voor een slagkrachtige overheid

7 juni 2012

58

Website resultaten • Eveneens beschikbaar: – – – –

Sterkste partij Aantal verkozenen in een leeftijdsgroep Percentage vrouwelijke verkozenen Aantal behaalde zetels

–…

Afbeeldingen zijn gebaseerd op resultaten 2006.


7 juni 2012

59


7 juni 2012

60


7 juni 2012

61

Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 62


Lokale en provinciale verkiezingen van 14 oktober 2012 Nog 115 dagen Dank u

Lokale en provinciale verkiezingen van 14 oktober Peter Maes verkiezingssecretariaat Agentschap voor Binnenlands Bestuur

Recommend Documents