LKT Waardevol Landschap Veldbeek

LKT Waardevol Landschap Veldbeek Verslaglegging Landschapskwaliteitstoets 2 september 2010 Monitoring Waardevolle Landschappen, Provincie Gelderland Jolanda van Ee & Els Otterman, 26 oktober 2010

3323/JE-RH

Colofon

Titel

: LKT Veldbeek

Opdrachtgever

: Provincie Gelderland

Kenmerk/Projectnummer

: 3323/JE-RH

Datum

: 20 september 2010

Projectomschrijving

: Verslag van de Landschapskwalititeitstoets(LKT)-dag van Waardevol Landschap Veldbeek, die plaatsvond op woensdag 25 augustus 2010 in het kader van de monitoring van Waardevolle Landschappen van provincie Gelderland

Contactpersoon

: Provincie Gelderland: Jolanda Van Gils NovioConsult: Els Otterman, Jolanda van Ee

Adviseurs

: Els Otterman, Jolanda van Ee, Janneke Hagens

NovioConsult BV Postbus 256, 6500 AG Nijmegen telefoon 024 381 3333 fax

024 324 1971

www.novioconsult.nl [email protected] Dit rapport is gekopieerd op 100% chloorvrij gebleekt papier, voorzien van de Nederlandse Milieukeur. © Niets uit dit werk mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, daaronder mede begrepen gehele of gedeeltelijke bewerking van het werk, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van NovioConsult.

Inhoud 1

Inleiding

1

2

Kennismaking

3

2.1

Deelnemers

3

2.2

Voorstelronde

3

3

Excursie door het Waardevol Landschap

6

3.1

Route

6

3.2

Indrukken van het landschap

8

4

Economisch functionele kwaliteit

10

4.1

Huidige situatie en relaties in het gebied

10

4.2

Mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling (kansen en bedreigingen)

12

4.3

Totaaloordeel economisch functionele kwaliteit

13

5

Esthetische kwaliteit

13

5.1

Huidige situatie en relaties in het gebied

13

5.2

Mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling

15

5.3

Totaaloordeel esthetische kwaliteit

16

6

Ecologische kwaliteit

16

6.1

Huidige situatie en relaties in het gebied

16

6.2

Mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling

17

6.3

Totaaloordeel ecologische kwaliteit

18

7

Totaal

19

7.1

Naar een evenwichtige ontwikkeling?

19

7.2

Kernkwaliteiten

20

1

Inleiding

In het streekplan van de provincie Gelderland wordt de kwaliteit van de Gelderse landschappen als een belangrijke waarde gezien voor regionale identiteit. Gelderland realiseert zich dat omgevingskwaliteit van betekenis is voor een goed woon- en werk klimaat en voor recreatie en toerisme. In het streekplan benoemt Gelderland een aantal Waardevolle Landschappen als zijnde van provinciaal belang. Veldbeek is één van die provinciale Waardevolle Landschappen.

Waardevol Landschap Veldbeek – ligging, deelgebieden en kernkwaliteiten Om te kunnen beoordelen hoe de Waardevolle Landschappen zich ontwikkelen, worden de landschappen gemonitord. Doel van de monitoring is om de verandering in kernkwaliteiten binnen de Waardevolle Landschappen te beoordelen. De provincie voert een kwantitatieve GIS-matige analyse van het landschap uit. De Landschapskwaliteitstoets (LKT) is bedoeld als kwalitatieve aanvulling op deze analyse. In 2008 is gestart met het maken van een nulmeting van een aantal Waardevolle Landschappen via de LKT-methode. In een periode van vier jaar komen op deze manier alle Waardevolle Landschappen aan bod.

LKT Veldbeek

1

De provincie heeft voor de LKT‟s een selectie gemaakt van de te monitoren kernkwaliteiten per landschap. Bij de LKT van Veldbeek ligt de nadruk op deze kernkwaliteiten: 

Kleinschalige afwisseling van (natte) natuur, heide, bos, weiden en landgoederen als overgang van het gesloten Veluwelandschap naar openheid in het westen.



Microreliëf door dekzandruggen, natuurlijke beekloop, waardevolle open essen en gaaf broekgebied.



Waardevolle verdroogde middeleeuwse veenontginning (in de zuidwesthoek).



Weinig bebouwing.



Zeer karakteristiek wegenpatroon (Appelsche en Kruishaarsche heide).



Rust, ruimte en donkerte.

Tijdens een LKT beoordeelt een LKT-team in één dag de kwaliteiten van het landschap. De LKT bestaat uit een beoordeling van economische, esthetische en ecologische aspecten, in combinatie met een beoordeling van ruimtelijke ontwikkelingen (kansen en bedreigingen). De LKT wordt uitgevoerd door een LKT-team met diverse gebiedsexperts. Dit zijn bewoners en/of kenners van het landschap met een specifieke expertise (natuur, beheer, recreatie, wonen, etc.), aangevuld met enkele landschapexperts voor een blik van buiten. De dag bestaat uit een analyse en beoordeling van het landschap aan de hand van een excursie door het gebied en discussies over de kwaliteiten (zie programma). Tijdens de LKT-dag is gebruik gemaakt van een MapTable: een digitale „atlas‟ met diverse kaartlagen, waarop deelnemers kunnen „tekenen‟. Programma Locatie: Boerderij de Veldhoef, Putten 9.00 – 9.30 uur

Inloop met koffie en thee

9.30 – 10.00 uur

Welkom en kennismaking, Introductie LKT Els Otterman, NovioConsult

10.00 – 13.00 uur

Op pad door het waardevolle landschap We stoppen op verschillende punten in het gebied voor een toelichting

13.00 – 14.00 uur 14.00 – 17.00 uur

Lunch Beoordeling waardevolle landschap aan de hand van de vragenlijst Tussentijds zullen pauzes worden gehouden

17.15 – 17.45 uur

Synthese: hoe is het met de kernkwaliteiten gesteld?

17.45 – 20.30 uur

Borrel met aansluitend diner

LKT Veldbeek

2

2

Kennismaking

2.1

Deelnemers

Naam

Organisatie

Onderwerp

De heer L. de Boer

IVN Nijkerk

Cultuurhistorie

De heer H. van den Bijtel

Van den Bijtel Ecologisch Onderzoek

Ecologie

De heer D. Diepenhorst

SVGV / Gelders en Utrechts

Landgoederen

Particulier Grondbezit Mevrouw A. Jansen

SVGV

Gebiedontwikkelaar

Mevrouw L. Janssen

Gemeente Nijkerk

Natuur en landschap

De heer R. Keizer

Landschapsbeheer Gelderland / SVGV

Landschapsbeheer

De heer A. van Kempen

Boerderij De Veldhoef

Landbouw

De heer J. Koornberg

Waterschap Veluwe

Water en cultuurhistorie

De heer R. Loman

IVN Nijkerk

Natuurbeheer

De heer M. Struijs

Gemeente Putten

Landschap

De heer J. Versluis

Provincie Gelderland

De heer S. Borghuis

MapsUp

Begeleiding MapTable

De heer S. Verhagen

MapsUp

Begeleiding MapTable

Mevrouw E. Otterman

NovioConsult

Mevrouw J. van Ee

NovioConsult

2.2

Voorstelronde

De deelnemers stellen zich voor en geven op de MapTable aan wat zij de meest karakteristieke plek van het Waardevol Landschap Veldbeek vinden. MapTable Een hulpmiddel voor de landschapskwaliteitstoets is een „MapTable‟. Dit is een digitale „tafel‟ waarop verschillende kaarten van het gebied getoond kunnen worden en waarop de deelnemers met een speciale stift kunnen tekenen.

LKT Veldbeek

3

Voorstelronde – kaart 1 Rien Loman (Roze/paars – kaart 1) van IVN Nijkerk geeft aan dat zij zich in het hele gebied bezig houden met landschapsbeheer. Wat hij kenmerkend vindt is de cultuurhistorie in Appel. Daarnaast het gebiedje ten noorden van Zwartebroek vanwege de combinatie cultuurhistorie en natuur. Herman van de Bijtel (blauw – kaart 1) heeft al 20 jaar een ecologisch onderzoeksbureau. De inrichting van de ecologische verbindingszone vindt hij een belangrijk thema in dit gebied. Karakteristiek en mooi vindt hij natte heide broekbosjes ten noorden van Zwartebroek en Landgoed Appel. Liesbeth Janssen (geel – kaart 1) van de gemeente Nijkerk is strategisch adviseur Natuur en Landschap. Gemeente Nijkerk maakt een visie voor het „witte‟ gebied, dit gebied ligt tussen Nijkerk en Hoevelaken en valt buiten het Nationale Landschap Arkemheen-Eemland en het Groene Valleilint/de Robuuste Verbindingszone. Hierin valt onder andere het Hoevelakense Bos. Slichtenhorst en Landgoed Appel wijst zij aan als mooie plekken. Diederik Diepenhorst (oranje – kaart 1) is werkzaam bij het Utrechts Particulier Grondbezit. Bij de SVGV, houdt hij zich onder andere bezig met de uitvoering van projecten op de landgoederen. Een specifiek project hierin is de ontwikkeling van Landgoed Appel. Hierbij gaat het om herstructurering, hoe kun je agrarische bedrijven op een andere manier inrichten, meer grondgebonden met mogelijkheden voor recreatieve voorzieningen en natuurontwikkeling. Hij wijst Landgoed Appel aan als karakteristieke plek van het Waardevol Landschap. Jan Koornberg (groen – kaart 1), Waterschap Veluwe. Bij het waterschap houdt hij zich vooral bezig met twee zaken: het Nationaal Bestuursakkoord Water en cultuurhistorie op watergebied. Het waterschap doet nog weinig met cultuurhistorie in het Waardevol Landschap Veldbeek. Markant in het gebied vindt hij de kade in het noordoosten van het gebied. Deze kade is

LKT Veldbeek

4

opgeworpen ter bescherming van het gebied tegen de Zuiderzee. Het waterschap is actief bezig met de uitvoering van het beheer- en onderhoudsplan Veldbeek. Daarnaast zijn in het Waardevol Landschap een aantal Toplijstgebieden waar de ontwikkeling van natte natuur gestimuleerd wordt als antiverdrogingsmaatregel. Robert Keizer (zwart – kaart 1) werkt bij de SVGV als landschapscoördinator Gelderse Vallei en bij Landschapsbeheer Gelderland als regiocoördinator Gelderse Vallei. Ook hij wijst Landgoed Appel aan als karakteristieke plek. Hij vindt het belangrijk dat de beleving van het landschap gestimuleerd wordt. Als voorbeeld noemt hij het boekje “Streekeigen beplanting in het buitengebied” van de gemeente Nijkerk met tips voor inpassing met behulp van streekeigen beplanting. Aalt van Kempen (rood – kaart 1) is melkveehouder op boerderij Veldhoef en verzorgt hier ook educatie aan leerlingen/studenten van agrarische scholen. Sinds 1992 pacht hij deze boerderij en heeft de kans gekregen een ligboxenstal met vergaderruimte te realiseren en een hondenvakantieverblijf. Veel percelen (50 ha) vallen onder beheerssubsidie. Vlakbij de boerderij heeft hij een kikkerpoel laten graven. Hier zullen we tijdens de excursie ook een stop maken. Leendert de Boer (roze pijlen – kaart 1), is een kenner op het gebied van cultuurhistorie en werkt voor IVN Nijkerk. Karakteristiek vindt hij het kampencomplex bij de Keut. De oorspronkelijke verkaveling is op veel plekken in het gebied nog duidelijk te zien. Hij noemt verder de bijzondere stroomrichting van de beken in het gebied. Anne Jansen (rood – kaart 1) is gebiedsontwikkelaar voor dit gebied bij de SVGV. Ze vindt de landgoederen bijzonder en kenmerkend in dit gebied. Het kleinschalige historische landschap is behoorlijk goed intact gebleven. Verder noemt ze het heidecomplex waar Veldhoef middenin ligt. In het kader van de robuuste verbindingszone het Groene Valleilint wordt gestreefd naar het verbinden van heidegebieden om zo het areaal natuur te vergroten, natuurgebieden met elkaar te verbinden en verdroging op te heffen. Jan Versluis werkt bij de provincie Gelderland (opdrachtgever) en kan in dit gebied geen specifieke kenmerkende locatie aanwijzen. Michel Struijs, sluit bij het middagprogramma aan. Hij werkt bij de gemeente Putten als beleidsmedewerker ruimtelijke ordening voor het buitengebied. Natuur en landschap vallen ook onder zijn takenpakket.

LKT Veldbeek

5

3

Excursie door het Waardevol Landschap

3.1

Route

In de ochtend vindt een excursie plaats door het gebied. De route staat aangegeven op onderstaande kaart. De route loopt vanaf boerderij Veldhoef in westelijke richting en passeert de verschillende typen landschappen. Niet aangegeven op onderstaande kaart, maar wel bezocht tijdens de excursie zijn Landgoed Appel en Slichtenhorst.

LKT route (Nb. De getallen op de kaart staan voor afstand in km) De discussies tijdens de excursie gaan over de aanwezige of ontbrekende kwaliteiten van het gebied en over de kansen en bedreigingen voor deze kwaliteiten. 

De landgoederen drukken hun stempel op een groot deel van het gebied en op de ontwikkelingen die er (kunnen) plaatsvinden.



Belangrijk voor natuurontwikkeling zijn de „beheersgebieden‟ waar agrarisch natuurbeheer plaatsvindt. De beheersgronden bestaan uit veel kleine perceeltjes, dit is vaak inefficiënt werken en zorgt voor een „dun belegde‟ boterham. De beheersgronden zijn echter in het nieuwe Natuurbeheerplan komen te vervallen.

LKT Veldbeek

6



Vlakbij boerderij Veldhoef heeft Aalt van Kempen een kikkerpoel ontwikkeld, onder andere in samenwerking met de provincie Gelderland, gemeente Putten, DLG en Rentmeesterkantoor Witte.



In het bos- en heidegebied van Landgoed Gerven zijn nog sporen te zien van oude wegen en kavelgrenzen. Dit is onder andere te zien in het reliëf en de begroeiing.



Van de Ridderwal is een dwarsdoorsnede gemaakt, dit is door Frank van Dooren bestudeerd. Er is een bandering te zien met een afwisseling van grof en fijn zand. De Ridderwal is aan de ene kant steiler dan aan de andere kant.



De Appelse maalschap zorgt ervoor dat alleen de graslanden ontwaterd worden.



Dassen vernielen veel landbouwgrond.



Verspreid over het gebied zien we grote schuren die slecht ingepast zijn in het landschap.



In Landgoed Appel zien we een „ringwalburcht‟. Deze is onderzocht door meerdere archeologen. Er zijn 12e-eeuwse scherfjes van kogelpotten gevonden. Daarnaast is er een „spieker‟ ontdekt (graanopslagplaats). De ringwalburcht is van 1100-1400 bewoond geweest. De ringwalburcht ligt verscholen, maar is nog goed herkenbaar. De burcht is zo belangrijk dat deze een plaats krijgt in de Canon van Nijkerk.



Landgoed Slichtenhorst is een mooi gebiedje nabij Nijkerk. Er is nog een oude familiebegraafplaats. Het landgoed kent geen opvolgers, hierdoor vindt versnippering plaats.



Er zijn plannen om de golfbaan bij de Vleessteeg uit te breiden in de vorm van een „singelgolfbaan‟. Hierbij wordt de golfbaan landschappelijk ingepast. Let op: wanneer je een golfbaan met 9-holes toestaat, wordt het erg lastig om uitbreiding naar 18 of 27 holes tegen te houden!



Grootgrondbezit draagt er aan bij dat de houtwallen in dit gebied nog behoorlijk goed intact zijn.

Foto Ridderwal

LKT Veldbeek

Foto Ringwalburcht in Landgoed Appel

7

3.2

Indrukken van het landschap

Indrukken – kaart 1 Els vraagt de deelnemers wat hen is opgevallen tijdens de excursie. Een impressie van de reacties: Landschap algemeen 

De gebieden die we in het voorstelrondje als mooiste plekken benoemd hadden, bleken ook erg mooi te zijn.



Er zijn behoorlijke verschillen in reliëf wat in dit gebied iets laat zien van de rijke historie.



Het gebied kent veel interessante verhalen (cultuurhistorie). Zowel op het gebied van natuur als cultuurhistorie is het gebied waardevol. Het is dan ook belangrijk om het belang van „landschap‟ hoog te houden, ook bij de provincie.



Het is een gebruikslandschap met veel mooie verscholen elementen.



Een simpel rijtje knotbomen kan een gebied al een heel andere uitstraling geven.



Rode ovaal op de kaart hierboven is het „pareltje‟ van de gemeente Putten en is een afwisselend gebied en is een goed voorbeeld van kernkwaliteit 1: kleinschalige afwisseling van (natte) natuur, heide, bos, weiden en landgoederen.

Landgoederen 

Bij Appel en Oldenaller is het oorspronkelijke landschap nog goed behouden en is het gebied nog redelijk gaaf en in tact.



Grote tegenstellingen: intact gehouden landgoederen vs. grote stallencomplexen. Weinig beschutting/beplanting om die grote stallen, dat is een gemiste kans.



Rode stip is een initiatief voor een nieuw landgoed.

LKT Veldbeek

8

Wonen 

“Dallas”-boerderijen/woningen. Dit zijn slecht ingepaste burgerwoningen met een Dallas uitstraling. Op kleine schaal gaat hierdoor de kwaliteit van het landschap achteruit.

Landbouw 

Veel intensieve veehouderij, weinig koeien in de wei.



Nivellering treedt op, maïsteelt zagen we bijvoorbeeld zowel op hoge enken als lager gelegen hooi- en weilanden.

Natuur 

Weinig heide gezien, terwijl er wel veel heide is. De heide ligt verscholen achter de vele wallen.



Het contrast soortenrijkdom – soortenarmoede (groen bij Voorthuizen).



Mooie natuur (paars).



Nieuwe natuur (oranje).



Meer natuur is niet per se meer diversiteit. Vogels zijn bijvoorbeeld gebaat bij de combi natuur en cultuur.



“Herten” op de kaart is onderdeel van de robuuste verbindingszone. In dat gebied zijn we niet geweest, maar kent wel veel potentie voor de ontwikkeling van een groot natte heide gebied.

Overige opmerkingen/aandachtspunten 

Over verrommeling verschillen de meningen. Sommigen vinden het sterk verrommeld, anderen vinden de verrommeling meevallen ten opzichte van andere gebieden in de Gelderse Vallei.



Risico voor het gebied is „lichtvervuiling‟: grote stallen, Dallas-huizen en paardrijbakken hebben vaak erg veel verlichting.



Een benoemde kernkwaliteit is „weinig bebouwing‟, maar we zien ook juist vrij dichte, verspreide bebouwing.



Mensen lijken „welvarend‟ te zijn in dit gebied.

LKT Veldbeek

9

4

Economisch functionele kwaliteit

4.1

Huidige situatie en relaties in het gebied

Recreatie De recreatiefunctie begint in dit gebied op gang te komen, maar tijdens de excursie zijn weinig recreanten gezien in het gebied. Je bent hier nog ver weg van de „grote drukte‟, zoals op de Veluwe. De recreatieve ontsluiting is nog niet erg goed, de wegen en paden zijn er wel, maar de routes nog niet. Er zijn echter ook recreanten die het leuk vinden om zelf te ontdekken. Daar is het gebied juist wel erg geschikt voor. Deze extensieve recreatie draagt echter niet veel bij aan de lokale economie. Het gebied heeft veel potentie voor recreatie, maar wordt nog niet goed benut. Op zondag hoef je hier niet te komen voor een kop koffie. De vraag is of je de recreatie hier zou willen stimuleren. Rust is ook juist een kwaliteit van het gebied. Landbouw Landbouw is nog een sterke tak in dit gebied, het is de belangrijkste economische drager in het gebied. De „verdiencapacitieit‟ is echter niet zo groot. De boerderijen op de landgoederen konden daar vroeger goed hun brood verdienen. Het verdient aandacht en creativiteit om grootschalige landbouw in een kleinschalig landschap in te passen. Natuur/Bos Natuur en bos zijn er wel, maar zijn niet goed ontsloten en nog niet vertaald naar „een stukje economie‟. De aanwezigheid van bos en natuur kan juist een stimulans zijn voor de economie. Denk bijvoorbeeld aan de landschapsveiling. Water Water heeft geen economisch belang /economische functie in dit gebied. Het is niet echt een waterrijk gebied en er is ook weinig aan de hand op het gebied van water. Het water duikt vanaf het Veluwemassief de Arkemheense polder in. Het zomer- en winterpeil verschilt sterk. De vraag is of je hier wel „natte natuur‟ kunt ontwikkelen, het is hier niet meer zo nat als voor de aanleg van de Flevopolders. Aangegeven wordt dat in het systeem van ruggen en slenken op zeer lokaal niveau zeker natte natuur te realiseren is. Wonen “Het is hier prachtig wonen.” Het is een gewild gebied voor wonen. Het gebied leent zich er ook voor. Bij het uitbreiden met woningen is het van belang om het behoud van de landschapskwaliteit in het achterhoofd te houden. Op de landgoederen vinden we de verschillende functies van het gebied. Het is voor de landgoederen een uitdaging om voldoende te verdienen en zij zoeken daarom ook naar nieuwe functies. Niet rendabele functies moeten gefinancierd worden uit meer rendabele functies om zo te

LKT Veldbeek

10

zorgen voor een economisch rendabele en duurzame instandhouding en beheer van de landgoederen. Hier zijn nieuwe economische dragers voor nodig. Bedrijvigheid Er is weinig andere bedrijvigheid anders dan landbouw. Een glasbedrijf, een loonwerker en een ijzerboer zijn zo ongeveer de enige niet-agrarische bedrijven. Er is wel veel verbrede landbouw, waarbij verbreed wordt naar recreatie, het aanbieden van streekproducten of zoals op boerderij de Veldhoef, een hondenpension en educatie. Richting Putten wel meer andere bedrijvigheid. Logistiek en bereikbaarheid Bereikbaarheid kan op twee manieren opgevat worden. De ligging in het midden van het land en de nabijheid van snelwegen is gunstig. De ontsluiting van het gebied en de weg vinden in het gebied met veel smalle weggetjes is niet overal goed. De smalle weggetjes zijn echter ook de „charme‟ van het gebied en belangrijk voor de uitstraling van het gebied. Bovendien zou een goede ontsluiting van het gebied zorgen voor nog meer drukte en verrommeling én nivellering. De bereikbaarheid met openbaar vervoer is hier niet goed. Samengevat zijn de grondgebonden functies – landbouw en landgoederen - de dragers van het landschap. Dit zijn belangrijke functies, maar ze hebben het moeilijk. Recreatie kent veel potentie, maar wordt nog onvoldoende benut. Relaties en ligging functies tot elkaar Kenmerkend voor dit gebied is dat de functies goed verspreid over het gebied liggen: er is bijvoorbeeld geen clustering van campings. Die verspreiding kan waardevol genoemd worden, clustering kan leiden tot nivellering. Echter, wanneer er veel functies bijkomen bestaat het risico van dichtslibbing van het gebied. Om dit te voorkomen is clustering op den duur misschien wel nodig. Anders kan het gebied de uitstraling van een park krijgen. Mogelijkheden voor functiecombinaties Potentieel kent het gebied veel mogelijkheden voor functiecombinaties. Het gebied leent zich vooral voor extensieve recreatie (B&B, boerencamping, boerengolf etc.), maar dit levert financieel weinig op. Vanuit ondernemers/VVV komen geluiden dat het slecht ontsloten is voor recreatie, maar dat de potentie zeker benut moet worden. Het gaat hen om het aantal overnachtingen, niet om de inpassing in het landschap. Intensieve recreatie kan een potentiële bedreiging zijn voor de kwaliteit van het landschap. Het kan voor de recreatiesector interessant zijn om klompenpaden en fietsknooppunten te koppelen. De klompenpaden zijn echter al zo populair dat er geklaagd wordt dat het te druk wordt, „er moet ook geparkeerd worden‟. Landbouw en landgoederen staan onder druk. Welke kansen en mogelijkheden liggen hiervoor? Landschapsbeheer door boeren biedt kansen voor het landschap. Dit gebeurt al hier en daar in het Waardevol Landschap Veldbeek. Veldbeek zou een voorbeeld kunnen nemen aan Landgoed Twickel in Twente. Hier heeft Alterra een experiment gestart met als doel een gesloten kringloop. Een pachter met vleesvee produceert voer voor eigen vee en beheert grote stukken natuur. Belangrijke succesfactor hierin is dat de pachter een overeenkomst heeft kunnen sluiten voor 30 jaar (“Boeren voor natuur”). Die garantie van 30 jaar heb je als agrariër nodig, het is ook een

LKT Veldbeek

11

garantie voor de bank. De combinatie landbouw en natuur- en landschapsbeheer zou tijdens de opleiding al stevig aan bod moeten komen. De vraag is wat is je „eindbeeld‟ voor het landschap? Welk beeld willen we zien, welk beeld willen we houden? Het is belangrijk dat de agrariër dat beeld ook voor ogen houdt. Welke andere functies zijn geschikt voor dit gebied en hoe is dat te combineren met „landschap‟? De huidige functies passen grotendeels in het landschap, omdat ze het „decor‟ ook tot hun verantwoordelijkheid rekenen. Landbouw is eeuwenlang de drager geweest en blijft dat ook. Industrie komt hier niet voor en zal ook in de toekomst geen grote functie zijn in het gebied. Het is belangrijk dat boeren de mogelijkheden krijgen om te blijven voortbestaan, een marktconform inkomen te krijgen. Dit hoeft niet per se door landbouw te bedrijven, maar kan ook door andere functies, als het landschap maar overeind blijft. Een belangrijke vraag is: hoe gaan we dat „instrumenteren‟? Waar moet het geld vandaan komen? Bij groenblauwe diensten worden contracten van 30 jaar afgesloten, de helft van de investering hiervoor moet van gemeenten komen. Is dat haalbaar? Zowel tijdens de excursie als tijdens de discussie komen de „Dallasjes‟ ter sprake, dit zijn de nieuwe burgerwoningen die soms in „Dallas‟-stijl (met zuilen etc.) gebouwd worden. Een aantal van deze woningen is met de Ruimte voor Ruimte regeling gerealiseerd. De mensen die hier wonen komen meestal van buiten het gebied, hebben geld, willen dichtbij de snelweg, maar wel rustig wonen, kopen een klein boerderijtje en laten dat verbouwen tot burgerwoning. Dit heeft positieve en negatieve kanten voor het gebied, aan de ene kant worden deze mensen echt als buitenstaanders en „lastig‟ beschouwd, aan de andere kant wordt hiermee de bevolking in stand gehouden (centrum, scholen, verenigingsleven). Voor boerenbedrijven kan het soms een belemmering zijn bij uitbreidingen. Voor het landschapsbeeld kunnen de woningen een bedreiging zijn. Het is belangrijk dat deze woningen goed ingepast worden. Een beeldkwaliteitsplan kan hiervoor een hulpmiddel zijn. Het is belangrijk dat de RO‟er zich ook bewust van de impact op het landschap is. Aandachtspunt is dat bewoners zelf een tuinarchitect in de arm nemen die bepalend is voor de beplanting.

4.2

Foto ‘Dallasje’?

Mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling (kansen en bedreigingen)

Landbouw en de landgoederen vormen de basis van het landschap. Verdere verbreding (bijvoorbeeld met recreatie) biedt de landbouw en de landgoederen kansen om het waardevolle gebied ook in de toekomst op duurzame wijze te blijven beheren. Het onderhoud van landschapselementen zoals houtwallen wordt door boeren verzorgd. De indruk bestaat dat het

LKT Veldbeek

12

geld naar de verpachter gaat, terwijl de pachters vaak het onderhoud op zich nemen. De vraag is in hoeverre deze indruk klopt.

4.3

Totaaloordeel economisch functionele kwaliteit

Het totaalcijfer voor de economisch functionele kwaliteit is een 7. Het gebied wordt beschouwd als een economisch gezond landschap. De belangrijkste economische dragers zijn landbouw en landgoederen. Beide functies staan echter onder druk. De verdiencapaciteit is niet erg hoog. De landgoederen moeten op zoek naar nieuwe economische dragers om te zorgen voor een rendabele en duurzame instandhouding van de landgoederen. De „Dallasjes‟ worden vaak genoemd, veelal negatief voor het landschapsbeeld, maar positief voor de lokale economie en maatschappelijke draagkracht. Recreatie komt wel op gang in het gebied en kent potenties, maar zal niet snel een belangrijke bijdrage leveren aan de economie van het gebied als geheel. Aangezien rust een belangrijke kwaliteit is van het gebied kun je je afvragen of intensieve recreatie hier gewenst is. De ontsluiting van het gbied is niet erg goed, maar past wel bij extensieve recreatie en het type recreant dat dit soort gebieden opzoekt en van „ontdekken‟ houdt.

5

Esthetische kwaliteit

5.1

Huidige situatie en relaties in het gebied

Beleefbaarheid van het verleden Het gebied kent veel beleefbare en herkenbare elementen en structuren uit het verleden (vooral aardkundig en cultuurhistorisch), maar de beleefbaarheid gaat achteruit. Dit komt onder andere doordat overal maïs oprukt. Agrarische bedrijven willen het hoofd boven water houden en gaan bijvoorbeeld minder goede gronden gebruiken voor verschillende teelten. Daarmee verklein je de „leesbaarheid‟ van het landschap en verlies je een stukje identiteit. Het gebied heeft heel veel, maar je hebt bijna een deskundige nodig om het te zien en te beleven. Dit is enerzijds omdat veel historie verborgen is en anderzijds omdat het om subtiele structuren gaat. Tegelijkertijd is het kenmerkende van dit gebied ook dat de pareltjes verscholen liggen.

LKT Veldbeek

13

Om het verleden te kunnen zien is het ook goed om het gebied soms met een „thematische‟ bril te bekijken (bijvoorbeeld vanuit de waterhuishouding). Dat helpt te focussen.

Esthetiek - kaart Als je er verstand van hebt zijn de landschapstypen nog vrij goed herkenbaar en leesbaar. Vooral in de winter is het verschil tussen dekzandgronden, hooilanden, weilanden en essen goed te zien, maar de meeste bezoekers komen in de zomer. De stukken maïsland worden als storend ervaren, de opbouw en structuren in het landschap worden hierdoor minder goed beleefbaar. Dit ligt soms ook aan de manier waarop de overheid de regelingen inricht. Iets in die regeling maakt dat het voor boeren niet interessant is om die pakketten af te sluiten (en dus te kiezen voor andere teelten dan maïs). Het is als overheid erg belangrijk om aan te sluiten bij wat voor de agrariërs belangrijk, praktisch en rendabel is. Het gebied kent aardkundig een rijke historie door de ligging tussen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug en de vroegere nabijheid van de Zuiderzee. Vanaf de Veluwe komt kwelwater. Bij dijkdoorbraken stroomde vroeger water vanaf de „Zuiderzee‟ het gebied in. Verder liggen er dekzandruggen in het gebied. Dit zorgt voor veel variatie tussen hoog en droog en laag en nat. Niet alle beken meanderen, hangt af van de historie; veel beken zijn ontstaan door oude doorbraken van de Zuiderzee. We zien de variatie in hoog en laag deels nog terug in het landschap in de begroeiing, bijvoorbeeld natte heidegebieden, vennetjes, etc. Archeologie is niet beleefbaar, omdat het zich onder de grond bevindt. Er zijn wel archeologisch waardevolle plekken, deze zijn sterk gerelateerd aan de bodemkaart waarop goed te zien is waar de oude landbouwgronden liggen (gelegen hebben), de hoge essen en op de overgangen in het landschap waar de eerste bewoning is geweest. Het meest interessante is om te kijken wanneer een gebied is ontgonnen.

LKT Veldbeek

14

De oude boerderijen zijn mooi en karakteristiek voor het gebied. De bouwstijl zorgt voor een gebiedseigen karakter. Het rechthoekige wegenpatroon (Appelsche en Kruishaarsche Heide) staat model voor het in cultuur brengen van het land en daarmee voor een bepaalde periode. Verder wordt de Zuiderzeestraatweg in het noorden van het gebied genoemd (paarse pijl). Dit is historisch gezien een belangrijke verbinding. Er is geld voor (vanuit de provincie?) om het in oude historie terug te brengen. De molen met de oude essen die er omheen liggen is ook een kenmerkend punt voor het gebied. Algemene belevingskwaliteit. De oriëntatie in het gebied is „best lastig‟, veel kleine weggetjes die op elkaar lijken, weinig bewegwijzering. Dit wordt echter ook gezien als de charme van het gebied. Voor het geoefende oog zijn de rechte blokken van de heide ontginningen en het onregelmatige karakter van de kampen te herkennen. Een kwaliteit is de enorme variatie. De losse landschapselementen komen ook in andere gebieden voor. Juist de combinatie van landschapselementen, boerderijen en diverse verkavelingspatronen maakt het gebied herkenbaar als zijnde Veldbeek.

5.2

Mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling

De „Ver‟-thema‟s zijn (ook) in dit gebied een bedreiging (verrommeling, verpaarding, verstening, verdroging, …). De bebouwing rukt aan alle kanten op, vanuit Nijkerk, Hoevelaken en Voorthuizen bestaat daardoor het risico dat de randen van het gebied dichtslibben (rode pijlen). Het is de „achtertuin‟ van Amersfoort. Er is ook druk vanuit „het westen‟. Mensen uit de Randstad trekken naar het midden van het land. Eén van de deelnemers noemt een onderzoek waaruit blijkt dat het gebied al beschouwd wordt als de rand Randstad. De infrastructuur wordt ook steeds groter en meer. Bedrijven vanuit heel Nederland trekken naar (de omgeving van) dit gebied, wellicht door de goede bereikbaarheid en logistiek. Tussen de kernen liggen nu nog groene corridors. De vraag is of de kernen aan elkaar groeien of dat het drie losse kernen blijven (Nijkerk, Hoevelaken, Amersfoort). Dat is heel lastig wat landschapskwaliteit betreft. Hierin moeten keuzes gemaakt worden. Kies je voor het verrommelde gebied tussen Nijkerk en Hoevelaken? Of wordt het gebied dan te dicht? Laat de open, waardevolle Arkemheense polders met rust. Gaan we mee met de stroom en worden we rand van de Randstad of moeten we behoudender optreden en zorgen dat de kernen niet aan elkaar groeien? Wanneer het landschap niet goed onderhouden wordt bestaat het risico dat de herkenbaarheid van het gebied „wegvalt‟. Wat moet er gebeuren om het gebied in de toekomst herkenbaar te houden en de kwaliteit van het landschap te behouden/versterken? Het is belangrijk om de polders open te houden. Het gedeelte tussen het Nationale Landschap Arkemheen-Eemland en het Groene Valleilint krijgt vrijspel (tussen Hoevelaken en Nijkerk, blauw omkaderd op kaart), dit ligt overigens buiten het waardevolle landschap Veldbeek.

LKT Veldbeek

15

Een overweging voor de “Dallasjes” is het aanwijzen van locaties waar deze woningen een plek kunnen krijgen: “Waar heb je wel het decor waar je die woningen kwijt kunt?”. Juist in dit gebied met bossen zijn plekken te vinden waar dit soort woningen „wegvallen‟ tegen de begroeiing. In de landschapsvisie Gerven Hell hebben de natuurdoelen een belangrijke plek en worden juist de randen van het landgoed opgezocht voor nieuwe woningen. Mensen willen in het „groen‟ wonen, maar het hoeft niet per se „ecologisch‟ te zijn. Zorg ervoor dat ze niet bij een kwetsbaar heideveld gaan wonen, maar bijvoorbeeld wel tegen een bosrand. Plaatsing aan de randen van de dorpen is ook een optie, maar let op dat deze randen dan niet te veel verdichten.

5.3

Totaaloordeel esthetische kwaliteit

Het gebied is nog goed beleefbaar; aardkundig en cultuurhistorisch is er nog veel te zien en terug te vinden. Veel waarden liggen echter verscholen, maar dit is ook kenmerkend voor het gebied. Je moet dus kennis hebben van (de historie van) het gebied om het verleden te kunnen beleven. De beleefbaarheid gaat hier en daar achteruit door de toename van maïsbouw. Dit verkleint de leesbaarheid van het landschap. De oriëntatie in het gebied wordt als „best lastig‟ ervaren, maar ook als een charme van het gebied. De „ver‟-thema‟s (verrommeling, verpaarding, verstening, verdroging) zijn een bedreiging voor de kwaliteit van het landschap. Ook het „oprukken van de Randstad‟ is een bedreiging: nieuwe bewoners (die „Dallasjes‟ bouwen), woningbouw, bedrijventerreinen en infrastructuur. Hier moeten we alert op blijven en duidelijke keuzes in maken (beleid en handhaving), anders groeien de kernen aan elkaar vast. Het is belangrijk om met het beleid aan te sluiten bij landgoederen; dit biedt kansen voor het landschap.

6

Ecologische kwaliteit

6.1

Huidige situatie en relaties in het gebied

Hoe functioneert het gebied in relatie tot ecologie? Het inspelen op a-biotische condities kan beter. Het gaat goed bij opgaande begroeiing en natte heide. De graslanden kennen grote potentie voor ecologische ontwikkeling en gevarieerde graslandtypen. Graslanden zijn grotendeels in intensief agrarisch gebruik. Met agrarisch natuurbeheer/beheerspakketten zijn mooie dotterbloemhooilanden te ontwikkelen in de beekdalen en blauwgraslanden tegen de hogere ruggen aan. Geschat is dat maximaal 10 à 15% van alle graslanden beheersgraslanden zijn. Buiten de landgoederen bestaat deze mogelijkheid niet eens. De vraag wordt gesteld of het ontwikkelen van natuurgraslanden een vervanging kan zijn van alle maïsvelden. Dit hangt af van de bodem en de hoogteligging, het kan alleen als die maïsvelden op de plek liggen waar natuurlijke graslanden zich goed zouden kunnen ontwikkelen. Een vervanging van maïs zouden verschillende graansoorten kunnen zijn. Opvallend in het gebied zijn de harde overgangen tussen „bos‟ en „gras‟; er zijn geen geleidelijke overgangen. Die mantelzoomvegetatie is juist heel belangrijk voor allerlei soorten flora en fauna. Vroeger functioneerde de houtwal als mantelzoom. Binnen de huidige bossen zijn veel exoten te

LKT Veldbeek

16

vinden en is er sprake van achterstallig onderhoud. Er is weinig diversiteit in leeftijd en daarmee in de opbouw van het bos.

6.2

Mogelijkheden voor duurzame ontwikkeling

Ecologie - kaart De robuuste ecologische verbindingszone biedt veel potenties voor ecologische ontwikkeling. De vraag is op welk type we ons richten. Formeel is het edelhert het enige natuurdoeltype. Dit is een vreemde keuze omdat de verbinding (Gelderse Vallei, laag en nat) een heel ander gebied is dan de twee te verbinden gebieden (Veluwe en Utrechtse Heuvelrug, hoog en droog). Het is waarschijnlijk vooral een „aaibare‟, aansprekende en politieke keuze geweest. Hoewel het voor de bewoners en agrariërs niet altijd een aaibare soort is. Edelherten veroorzaken schade in de landbouw. De soort is ook aangedragen als doelsoort omdat een edelhert veel ruimte nodig heeft. Een soort die wel een goede doelsoort zou zijn is bijvoorbeeld het Gentiaanblauwtje. Er is een lijst opgesteld met doelsoorten. Niet alle soorten lenen zich voor verbinden; sommige soorten kunnen zich niet goed verplaatsen en dan werkt het versterken en vergroten van de bestaande habitat veel beter. Het gebied kent mogelijkheden voor ecologische ontwikkelingen. “Anders was het niet het Groene Valleilint”. Het is op vrijwillige basis; grondverwerving en medewerking van grondeigenaren/ agrariërs zijn belangrijke factoren. De ecologische dichtheid is beperkt omdat het hier om vrij kleine geschikte gebieden gaat.

LKT Veldbeek

17

Als je in dit gebied echt iets voor elkaar wilt krijgen, moet je „grof‟ aan de slag, onder andere vanwege de „deken van stikstofdepositie‟ die over het gebied ligt. Als ingrepen zo groot worden (bijvoorbeeld op grote oppervlaktes 80 cm afgraven), moet je als overheid je afvragen of je dat wel moet willen. Kijk goed wat er in een bepaalde landschapsstructuur past. Ecologie lijkt in Veldbeek niet het meest belangrijke thema te zijn. Er is een aantal gebieden die met antiverdrogingsbeheer zullen opbloeien. Dit zijn met name de toplijstgebieden. In veel van deze gebieden vindt agrarisch gebruik plaats, dit moet gecompenseerd worden door uitkoop of andere maatregelen. Alle schade moet vergoed worden. Op de MapTable wordt een aantal gebieden aangewezen die ecologisch waardevol zijn of potentie hebben. Dit zijn onder andere de heidegebieden en de blauw graslanden. Niet te veel landbouw gewenst langs de Appelsebeek. In Appel liggen kansen voor het watersysteem, sommige kanaaltjes en sloten zijn te diep gegraven of stromen in de verkeerde richting. Hier kan op vrij eenvoudige manier wat voor ecologie en afwatering worden bereikt. Omdat alle plannen op basis van vrijwilligheid zijn is communicatie erg belangrijk om iets te bereiken.

6.3

Totaaloordeel ecologische kwaliteit

Het gebied kent ecologische kwaliteit en potentie voor ecologische ontwikkeling, anders was het niet aangewezen als robuuste verbindingszone. Ecologie wordt in dit gebied echter (nog) niet gezien als een belangrijk thema. Met de inrichting wordt (nog) niet sterk ingespeeld op ecologie (bijvoorbeeld door rekening te houden met hoogte, grondwater, bodemtype). Dit komt voornamelijk doordat het op vrijwillige basis moet gebeuren. Als je hier echt iets wilt bereiken zal het grof aangepakt moeten worden. De potentie voor ecologie zit vooral in het beheer en de ontwikkeling van graslanden, mantelzoomvegetatie en het beheer van groenstructuren. Verder liggen er kansen in het vergroten van de diversiteit in de bossen en in het verbouwen van andere granen dan maïs. Bij het bepalen van doeltypen/soorten is het belangrijk rekening te houden met de verplaatsingsmogelijkheden van de soort.

LKT Veldbeek

18

7

Totaal

7.1

Naar een evenwichtige ontwikkeling?

Het waardevolle landschap Veldbeek biedt mogelijkheden voor een evenwichtige ontwikkeling van de economische, esthetische en ecologische kwaliteiten. Het is belangrijk om als overheden (gemeenten en provincie) een duidelijke visie te hebben op het gebied en zorg te dragen voor duidelijk beleid en goede handhaving om de bedreigingen het hoofd te bieden (verrommeling, toename „dallasjes‟, oprukking randstad, nieuwe agrarische bebouwing, lichtvervuiling). Belangrijk is een goede landschappelijke inpassing van nieuwe ontwikkelingen en soms „nee‟ durven te verkopen. De landbouw is een belangrijke economische sector in het gebied; het is belangrijk voor het landschap om deze sector overeind te houden. De landgoederen drukken hun stempel op het landschap. Wat betreft de begrenzing zouden de deelnemers landgoed Slichtenhorst bij Nijkerk aan het waardevolle landschap toevoegen. Dit valt er net buiten, maar wordt door de gemeente Nijkerk wel als een pareltje in het buitengebied beschouwd. De deelnemers kunnen zich redelijk vinden in de benoemde kernkwaliteiten. Twee kernkwaliteiten worden minder herkend of zijn sterk aan het afnemen, dat zijn „weinig bebouwing‟ (de deelnemers zien ook juist vrij dichte, verspreide bebouwing) en „rust, ruimte en donkerte‟ (er is vrij veel lichtvervuiling en het wordt steeds drukker in het gebied). Op basis van de conclusies zien wij een rol voor de provincie in de volgende thema‟s:  Binnen de landgoederen mogelijkheden scheppen voor de landbouw om te blijven voortbestaan, bijvoorbeeld door beheersvergoedingen.  Eisen/randvoorwaarden stellen aan nieuwe bebouwing in het buitengebied (plek, kleur, architectuur).  Richtlijnen voor verlichting opstellen.

LKT Veldbeek

19

7.2

Kernkwaliteiten

Trends en Kernkwaliteit

ontwikkelingen

Kleinschalige



Actoren

Te nemen acties

Agrariërs.

afwisseling van

spelen hier:



Bewoners.

Kennisoverdracht/educatie

bewustwording

thema‟s hebben

(natte) natuur,

verstedelijking,



Landgoedeigenaren.

naar agrariërs,

van en daardoor

veel impact op

heide, bos, weiden

verrommeling,



Grondeigenaren

landgoedeigenaren,

rekening houden

deze

en landgoederen

vermesting,

(Natuurmonumenten

recreatieve ondernemingen,

met

kernkwaliteit.

als overgang van

verharding,

en particulieren).

etc.

landschapskwalit

Voor behoud en

het gesloten

verzuring,

Overheid moet meer

eit.

versterking van

Veluwelandschap

versnippering,

gemeente en

voorwaarden scheppen voor

Nieuwe

de kleinschalige

naar openheid in

vergroting van de

waterschap.

natuurontwikkeling, bijv.

bebouwing

afwisseling zullen

het westen.

schaal (voor

beheerslandbouw stimuleren

passend in het

overheden alert

landbouw en natuur).

of herstelplan opstellen

landschap.

moeten zijn op

Landbouw loopt

toplijstgebied.



Minder depositie.

deze

Landbouw overeind houden,





terug, maar wel 



Beleidsmakers, m.n.



Behoud en

bedreigingen (de

herstel

ver-thema‟s) en

Waardering voor

duurzame

kernkwaliteiten.

door goed beleid,

Diversiteit.

handhaving en



LKT Veldbeek

beheersvergoedingen.



Regelgeving beeldkwaliteit

duidelijke

aanscherpen.

communicatie

Zorg voor goede

nieuwe

gebied (zowel voor

voorbeelden. Wat kun je met

ontwikkelingen in

wonen, werken als

antiverdrogings-maatregelen

goede banen

recreëren).

in je bedrijfsvoering?

leiden.



Mensen komen van steeds verder naar dit



Vooral de ver-

bijvoorbeeld door gunstige/

beter.







belangrijke sector. landschap wordt 



Meer

Opmerkingen





Ver-thema‟s keren door:

Verwacht resultaat

De ver-thema‟s

In politiek steeds





Draagvlak vergroten, bijv.

minder aandacht voor

door inspirerende

landschap.

voorbeelden en financiële

Natuur wordt steeds

vergoeding. 20

Trends en Kernkwaliteit

ontwikkelingen

Actoren

Te nemen acties

meer gezien als



decor,

stilstaan bij landschapskwaliteit.

Verwacht resultaat

Opmerkingen

Tijdens opleiding (bijv. HAS)

belevingsnatuur.

Microreliëf door

Herstel beeklopen



Waterschap.

dekzandruggen,

met o.a.



Agrariërs.

beekbegeleidende

versterking van

niet zo

natuurlijke

beekbegeleidende



LTO.

beplantingen realiseren.

microreliëf.

opvallende



beekloop, waardevolle open

beplantingen. 

essen en gaaf broekgebied.



Meer vensters in

Behoud, herstel,



Microreliëf is een

Leesbaarheid van

kernkwaliteit,

Door maïscultuur

met structuur die in het

het landschap is

maar wel

vervaagt natuurlijke

gebied zit.

verbeterd.

belangrijk vanuit

reliëf.



In ontwerp rekening houden





Bewustwording vergroten

de aardkundige



Ver-thema‟s.

door communicatie en

historie van het



Structuur wordt

voorlichting.

gebied.

Maïs vervangen, stimuleren

Communicatie en

akkerpakketten.

bewustwording

aangetast: bedrijfsgebouwen







breiden uit en gaan

zijn belangrijke

over de dekzandrug

instrumenten

heen.

voor het behoud

Verstedelijking.

van deze kernkwaliteit.

LKT Veldbeek

21

Trends en Kernkwaliteit

ontwikkelingen

Waardevolle



Schaalvergroting.



Gemeente.

verdroogde



Aftakeling,



Waterschap.

verdwijnen,



Agrariërs.

fragmentatie.



LTO.

middeleeuwse veenontginning (in de zuidwesthoek).



Actoren

Verstening van de

Te nemen acties 

Bewustwording vergroten,

Verwacht resultaat 

brochures.  

randen (Hoevelaken). 

Behoud, herstel,

Opmerkingen 

versterking.

De veenontginninge

Groenblauwe diensten

n vormen een

stimuleren.

bijzonder stukje

Antiverdrogingsmaatregelen

van het

nemen.

waardevolle

Besteed extra aandacht aan

landschap, maar

beplanting kavelgrenzen.

worden sterk bedreigd door oprukkende bebouwing en schaalvergroting in de landbouw.

Weinig bebouwing.



Vraag naar wonen in



Gemeenten.

het groen neemt toe.



Nieuwe bewoners



“Ver-dallas-ing”.

die vanuit de



Verstedelijkingsdruk

Randstad naar het

aan de randen.

buitengebied

Nieuwe landgoederen

verhuizen.





Oplossing vinden voor inpassing grote stallen.



Goed ingepaste woningen.



Deze kernkwaliteit

Beeldkwaliteitsplannen

wordt niet door

maken.

alle deelnemers

Juridisch goed borgen. Als

herkend, de

gemeente dus ook nee

bebouwing

durven verkopen.

neemt sterk toe

Goede communicatie en

in het gebied en

zorginstellingen,

begeleiding, al bij de start

dan gaat het niet

golfbanen, etc.

van de initiatieven.

alleen om

hebben drager nodig. 



Toename



 

Landgoederen. 

Toename grote

woningen, maar

stallen.

ook om toename van grote stallen.

LKT Veldbeek

22

Trends en Kernkwaliteit

ontwikkelingen

Zeer karakteristiek



Er verandert niet

Actoren 

Gemeente.

Te nemen acties 

Nieuwe maat wegen met

Verwacht resultaat 

Opmerkingen 

Deze

rechthoekig

zoveel. Het ligt er en

behoud

kernkwaliteit is

wegenpatroon

het blijft liggen. Staat

karakteristiek

vooral zichtbaar

niet zo onder druk.

wegenpatroon.

op kaart, in het

(Appelsche en

aandacht voor landschap.

Veiligheid met

Kruishaarsche



Schaalvergroting

veld wordt het

Heide)



Grotere machines,

kenmerkende

druk aslasten groter,

wegenpatroon

wegbeplanting moet

niet zo sterk

misschien weg.

beleefd.

Rust, ruimte en donkerte



Steeds meer



Overheden.



Ander soort verlichting.

„lichtvervuiling‟



Bewoners.



Communicatie, zorg voor

(bijvoorbeeld bij paardenbakken,



Minder licht- en geluidsvervuiling.



Deze kernkwaliteit

goede voorbeelden.

staat onder druk

Nieuwe technieken

door toename

verlichting langs

toepassen, bijvoorbeeld

lichtvervuiling,

wegen, oprijlanen)

sensoren waardoor

toename

Als vliegveld

verlichting gaat branden als

bebouwing en

Flevoland er komt,

je er aan komt.

het algemeen

ligt het gebied in de 





Regelgeving verlichting

drukker worden

aanvliegroute.

buitengebied. Hier moet

van het gebied.

Doortrekken A30.

gemeente soms ook nee



durven te verkopen.

LKT Veldbeek

23

LKT Veldbeek

24

Fotobijlage Deze fotobijlage bevat een selectie van foto‟s per kernkwaliteit, om een beeld te geven van de elementen en status van elke kernkwaliteit. De provincie Gelderland beschikt over een interactieve kaart, met GPS-coördinatoren (locaties) en kompasrichtingen van de foto‟s. Daarnaast beschikt zij over een totaalbestand met foto‟s van het Waardevol Landschap, waaruit deze selectie in de fotobijlage is gemaakt.

Kernkwaliteit Kleinschalige afwisseling van (natte) natuur, heide, bos, weiden en landgoederen als overgang van het gesloten Veluwelandschap naar openheid in het westen.

LKT Veldbeek

25

Kernkwaliteit Microreliëf door dekzandruggen, natuurlijke beekloop, waardevolle open essen en gaaf broekgebied.

LKT Veldbeek

26

Kernkwaliteit Waardevolle verdroogde middeleeuwse veenontginning (in de zuidwesthoek).

LKT Veldbeek

27