Lezing 2 « Leiderschapsontwikkeling in de overheid »
Prof. Dr. Annie Hondeghem (KU Leuven Instituut voor de Overheid) + Reflectie van Mireille Déziron (Jobpunt Vlaanderen)
1
Inleiding OECD (2001): public sector leadership problem How to develop more public officials who can draw others into a strong spirit of public service geared to the needs of contemporary society, and thereby make their services to government and to citizens more effective?
Uitdagingen – – – – – – –
Financiële crisis Internationalisering Culturele diversiteit Gebrek aan vertrouwen Snelheid van veranderingen Coördinatie en samenhang van het beleid De kenniseconomie 2
Inleiding
3
Inleiding • B-project ‘Detectie en ontwikkeling van potentieel leidinggevenden in de Vlaamse overheid’ • Stappen: ontwikkeling van model survey A1 en A2 72 entiteiten van de Vlaamse overheid 2635 respondenten (d.i. responsrate van 43%) rapportering 4
Model voor leiderschapspotentieel
4 + 1 Rollen : – Manager – Coach – Ondernemer – Professioneel beleidsadviseur
Leider
5
Model voor leiderschapspotentieel
6
Resultaten: leiderschapsrollen
Rollen voor leiderschapspotentieel
p50
mean
z
sd
Ondernemer
7,29
7,20
1,14
-1,75
Professioneel beleidsadviseur
7,63
7,50
1,06
0,08
Manager
7,63
7,59
0,98
0,66
Coach
7,75
7,56
1,19
0,45
Leider
7,63
7,57
1,03
0,55
N = 2635
7
Resultaten: Functieniveau • Respons A1 en A2
8
Resultaten: Functieniveau • Invloed van functieniveau op leiderschapspotentieel
Respondenten met functieniveau A2 hebben een significant hogere score dan respondenten met niveau A1 op alle gezamelijke en afzonderlijke leiderschapsrollen
9
Resultaten: Leidinggevende ervaring Percentage leidinggevende ervaring respondenten:
Aard van de leidinggevende ervaring:
10
Resultaten: Leidinggevende ervaring Aantal jaar leidinggevende ervaring
Invloed van ervaring op leiderschapspotentieel
Respondenten met leidinggevende ervaring hebben een significant hogere score dan respondenten zonder leidinggevende ervaring 11
Resultaten: leidinggevende ervaring • De invloed van leidinggevende ervaring – Op niveau van de gezamelijke en afzonderlijke leiderschapsrollen hebben de respondenten met leidinggevende ervaring een significant hogere score – Naarmate het aantal jaar leidinggevende ervaring van de respondent stijgt, is er ook een significante hogere score – Voor de meeste rollen ligt het gemiddelde van de respondenten met ervaring als lijnmanager hoger dan dat van de respondenten met ervaring als projectleider wat dan weer hoger ligt als dat van respondenten met ervaring als verantwoordelijke voor één of twee medewerkers – Meerdere soorten ervaring levert ook een hogere score op
12
Resultaten: Geslacht • Respons man/vrouw
13
Resultaten: Geslacht • De invloed van geslacht
– Mannen hebben een significant hogere score voor de ondernemer en de professioneel beleidsadviseur – Vrouwen hebben een significant hogere score voor de coach en de manager – Voor de leider is er geen significant verschil. 14
Resultaten: Leeftijd • Leeftijdsverdeling van de responsgroep
15
Resultaten: Leeftijd • De invloed van leeftijd
Op niveau van de gezamelijke en de afzonderlijke leiderschapsrollen gaan de gemiddelden de hoogte in naarmate de respondenten ouder zijn. Alleen blijkt dat bij de laatste groep er zich terug een daling voordoet. 16
Resultaten: Type organisatie • Type organisatie van de responsgroep
17
Resultaten: Type organisatie • De invloed van type organisatie
Op niveau van de gezamelijke en afzonderlijke leiderschapsrollen scoren de iva’s met rechtspersoonlijkheid het hoogst. 18
Resultaten: Loopbaanambities • Type loopbaanambities
19
Resultaten: Loopbaanambities • Invloed van de loopbaanambities Loopbaanambities technische/functionele competentie
Model -0.0191 (0.0229)
algemeen management
0.306*** (0.0232)
pure uitdaging
0.189*** (0.0225)
dienstverlening/toewijding aan een zaak
0.279*** (0.0276)
zekerheid/stabiliteit
-0.0714***
autonomie/onafhankelijkheid
0.0626***
(0.0202)
(0.0223) Constante
4.094*** (0.176)
Observaties
2,635
R‐squared
0.277
Robust standard errors in parentheses *** p<0.01, ** p<0.05, * p<0.1
20
Resultaten: loopbaanambities • De invloed van loopbaanambities – Op niveau van de gezamelijke leiderschapsrollen heeft de loopbaanambitie ‘algemeen management’ het sterkste positieve effect. – Een significant positief effect is er ook van de ambitie ‘toewijding aan een zaak’; de ambitie ‘zekerheid’ daarentegen heeft een negatief effect. – Voor de meeste afzonderlijke rollen is het effect van de loopbaanambitie ‘algemeen management’ het hoogst. Alleen voor de rol van de leider heeft de ambitie ‘toewijding aan een zaak’ een nog groter effect.
21
Conclusie • Model – Belang van rol van professioneel beleidsadviseur – Belang van specificiteit van de rol van de leider in een publieke sector context
• Resultaten – Rol van de ondernemer heeft het zwakste resultaat – Vooral leidinggevende ervaring speelt een belangrijke rol
• Leiderschapsontwikkeling – Best een combinatie van formele en informele training met kansen voor praktijkervaring 22
