Letteren & Woord Een onderzoek naar het literair erfgoed van Hasselt
Ward Segers 2013
1
Letteren & Woord ...................................................................................................................... 1 Inleiding ..................................................................................................................................... 3 Boeken ........................................................................................................................................ 5 12de eeuw ................................................................................................................................ 5 14de eeuw ................................................................................................................................ 5 15de eeuw ................................................................................................................................ 6 16deeeuw ................................................................................................................................. 7 17de eeuw .............................................................................................................................. 18 18de eeuw .............................................................................................................................. 21 19de eeuw .............................................................................................................................. 24 20ste en 21ste eeuw ................................................................................................................. 97 Onbepaald ........................................................................................................................... 203 Bibliotheken ........................................................................................................................... 204 Uitgevers/drukkers ................................................................................................................. 204 Toneel ..................................................................................................................................... 211 Volksverhalen......................................................................................................................... 217 Strips....................................................................................................................................... 218 Periodieken ............................................................................................................................. 221 Muziekteksten ........................................................................................................................ 285 Brieven ................................................................................................................................... 286 Bronnen .................................................................................................................................. 288 Literatuur ............................................................................................................................ 288 Online catalogi ................................................................................................................... 289 Archief ................................................................................................................................ 290
2
Inleiding Dit onderzoek behelst het Hasseltse literaire erfgoed. Hieronder verstaan we alle (cultuurhistorische) werken geschreven door Hasselaren, over Hasselt of in Hasselt. Het gaat zowel om non-fictie als fictie. Binnen het onderdeel fictie worden zowel proza als poëzie, periodieken, strips, toneelteksten, volksverhalen en muziekteksten meegenomen. Voor het onderdeel non-fictie vanaf 1945 zijn in deze definitie twee extra beperkingen toegevoegd die nodig zijn omdat anders de verzameling te groot werd.1 ‘Cultuurhistorisch’ omvat vier domeinen: filosofie en godsdienst, kunst, literatuur en geschiedenis. ‘Werken’ zijn alle boeken. Een boek is volgens UNESCO a non-periodical printed publication of at least 49 pages, exclusive of the cover pages, published in the country and made available to the public.[1] De grens van een boek (t.o.v brochures) ligt dus op 49 bladzijden. Hierop maken gedichtenbundels, strips, toneel- en liedjesteksten een uitzondering. Artikels uit tijdschriften worden niet opgenomen. Hasselaren zijn zowel zij die geboren zijn in Hasselt als zij die (een belangrijk deel van) hun literair leven/carrière hebben doorgebracht in Hasselt. De boeken (proza en poëzie) worden samen in een chronologische volgorde beschreven. Binnen elke eeuw staan de auteurs alfabetisch gerandschikt op achternaam. Van elke auteur wordt melding gemaakt van de achternaam, voornaam (geboorte- en sterftedatum). Enkel indien de geboorte- of sterfteplaats niet Hasselt is, wordt ze vermeld. Alleen de Hasselaren krijgen een biografie (met adresvermelding indien teruggevonden) toegevoegd. Een uitzondering wordt gemaakt voor Hasseltse ‘toppers’ die buiten het cultuurhistorische veld vallen. Bij elke auteursnaam staan de werken die beantwoorden aan bovenstaande criteria opgesomd. Op het einde van elke eeuw worden de werken opgenomen zonder auteur. De categorie ‘onbepaald’ beschrijft de boeken waarvan uit de catalogusgegevens niet was af te leiden uit welk tijdsvak ze stammen. Het volgende hoofdstuk beschrijft de Hasseltse drukkerijen, zij het kort want er bestaat over deze materie al een uitgebreid overzicht in Drukkend Hasselt (2003). Hetzelfde geldt voor de uitgeverijen. Zij krijgen een korte vermelding, zonder al hun uitgegeven werken op te sommen. Ook de Hasseltse toneelverenigingen zijn op die manier opgenomen. De periodieken (bijvoorbeeld De Hasselaar) die passen binnen de voorgestelde afbakening worden ook opgesomd. Per periodiektitel staat de uitgever, verschijningsdatum en periodiciteit vermeld. Ook wordt, indien beschikbaar, informatie verstrekt over voorgangers en opvolgers of politieke kleur. Jaarverslagen en jaarboeken werden niet opgenomen. Wat betreft muziek maken enkel de songteksten en -auteurs deel uit van het onderzoek, geen pure notenmuziek/partituren. De strips zijn op dezelfde manier bekeken. Voorwaarde is dat ze tekst bevatten, puur afbeeldende werken vallen er buiten. Er bestaan een aantal Hasseltse volksverhalen en briefverzamelingen. Ook deze zijn opgenomen. Het onderzoek heeft zich in de eerste plaats gefocust op de bestaande literatuur en internetbronnen (Hasel, DBNL e.a.). Vermeldenswaaardig zijn ook het twaalfdelige werk van Jorissen en de boeken van De Wachter, die beiden gescreend werden op Hasseltse auteurs en 1
Een uitzondering wordt gemaakt voor auteurs die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan hun vakgebied. Recommendation concerning the International Standardization of Statistics Relating to Book Production and Periodicals, 19 November 1964. http://portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ID=13068&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html [1]
3
werken. In het werk van Jorissen zijn alle artikels, die we hier gezien de afbakening niet opnamen, terug te vinden van de Hasseltse auteurs. De voetnoten zetten de lezer verder op weg. Ook werden de diverse onlinecatalogi van relevante bibliotheken doorplozen. Het onderliggend onderzoek heeft een aantal beperkingen. In de eerste plaats werd tijdens het doorzoeken van de onlinecatalogi gezocht op de term ‘Hasselt’ in de velden auteur, titel(woord), uitgever, plaats van uitgave, trefwoord, enz. Op de deelgemeenten (Kermt, Kuringen, Sint-Lambrechts-Herk, Spalbeek, Stevoort, Stokrooie en Wimmertingen) en de gehuchten (Godsheide, Rapertingen, Kiewit, Sint-Jansheide, Schimpen en Tuilt) werd niet gezocht. In de tweede plaats is er de kwestie van de steekkaartencatalogi van de Provinciale Bibliotheek Limburg (PBL). Met de bibliografie van De Wachter konden alle publicaties over Limburg voor de periode 1830-1940 en 1940-1950 bekeken worden. Met de bibliografie van Jorissen werden alle publicaties van Limburgse schrijvers (fictie en non-fictie) tot 1960 gedekt. Via de Bibliografie Limburg konden alle publicaties over Limburg voor de periode 1970-1985 (dus non-fictie) bekeken worden. Maar hier waren geen gegevens voorhanden of de vermelde titel een tijdschrift is of niet en hoeveel bladzijden een werk bevat. Bepaalde criteria van het onderzoek zijn dus niet toepasbaar. Door het doorploegen van de vermelde bronnen kon ongeveer 95 % van alle publicaties van Limburgers schrijvers, ook deze verschenen in tijdschriften, gedekt worden. De daaropvolgende periode, nl. 1960 tot 1970, is een probleem: hiervoor bestaat er geen bibliografie. Vanaf 1970 is het dan weer in orde, maar dan enkel voor de non-fictie en dit tot 1980. Als men dus alle literaire werken van Hasseltse auteurs voor 100 % wil achterhalen en dit voor de periode 1960 tot nu, dan moet de steekkaartencatalogi van het HIPLimburg doorgenomen worden op de auteursnamen. Dit zijn twee catalogi, de oude voor de periode 1946-1981 en de nieuwe voor de periode 1982-1988. Een steekproef wees uit dat er hier nog materiaal in te vinden is. Maar tijdsgebrek liet verder onderzoek niet toe.
4
Boeken 12de eeuw Van Veldeke, Hendrik (ca. 1140) Dichter Hendrik van Veldeke werd geboren rond 1140 in de buurt van Spalbeek. Hij kwam uit een familie van grootgrondbezitters. Later vestigde hij zich Maastricht, dat op dat moment het trefpunt was van de Franse en Duitse hoofse cultuur. Daar ontmoette hij Agnes van Metz, gravin van Loon, die hem als hofdichter in dienst nam. Zij gaf hem de opdracht voor zijn eerste werk, Het leven van Sente Servaes (tussen 1160 en 1170). Het is een verhaal van de wonderdaden van Sint-Servaas, die na zijn dood uitgeroepen werd tot patroonheilige van Maastricht. Van Veldeke schreef onder andere ook De Eneïde en een dertigtal Minneliederen. In vergelijking met andere minnezangers uit zijn tijd vallen zijn Minneliederen op door hun humor en zelfs hun ironie. Ook speelt hij graag met klanken en zet het rijm naar zijn hand. Veldeke gebruikt aan het begin van zijn liederen de conventionele natuurbeschrijving (Natureingang) die hij meestal parallel zet of contrasteert met de gevoelens van de minnaar. Van Veldeke schreef in het Diets, de taal van het volk. Hij nam zijn plaats in tussen de rondreizende minnestrelen, hofdichters die hun diensten aanboden bij de hoven van de adelijke heren. Van Veldeke was niet enkel bekend in het graafschap Loon. In 1184 was hij genodigde op de bruiloft van de zoon van keizer Barbarossa in Mainz. Hendrik van Veldeke staat aan het begin van de Nederlandse en Duitse dichtkunst. Zijn moedertaal was het Limburgs, maar er zijn Nederlandse en Duitse manuscripten van de dichter bewaard. Hij wordt daarom zowel door Duitstaligen als door Nederlandstaligen geclaimd als hun eerste dichter. De overlijdensdatum van van Veldeke is niet precies bekend. Hij stierf wellicht omstreeks 1200.2
14de eeuw de Hasela, Johannes (-1345) Jan van Hasselt /Johannes de Hasela was een dominikaan. Van hem is geweten dat hij in een klooster te Leuven verbleef waar hij theologie doceerde.3 Libellus de quaestionibus casualibus … , uitgegeven bij de koorheren van Sint Maarten/Martijn in Leuven.4
2
http://www.hasel.be/nl/subjects/1068/van-veldeke-hendrik-ca-1140-ca-1200.html Jorissen, Bibliografisch repertorium van de Limburgse auteurs. Pro manuscriptis, deel VI, 119. http://www.archive.org/stream/dictionnairedesn00fran/dictionnairedesn00fran_djvu.txt 4 Von Schulte, Die Geschichte der Quellen, 562. Het gaat hier om de bibliotheek van het Sint-Maartensdal in Leuven. 3
5
15de eeuw Ammonius, Gaspar van den Mande (ca. 1450-1542 Launingen - Neubourg) Ammonius studeerde in Italië, was vanaf 1485 prior van het augustijnenklooster te Lauingen en korte tijd ook provinciaal van de Rijns-Zwabische provincie. Nadien was hij opnieuw prior te Lauingen tot aan zijn dood. Ammonius is vooral bekend om zijn Hebreeuwse taalstudies. Uit het Hebreeuws vertaalde hij het psalterium in het Duits, uitgegeven in 1523 te Augsburg bij Sigmund Grimm met een opdracht aan de hebraïst Johannes Böschenstein: Psalter des Küniglichen prophetten Davids. Zijn Grammatica hebraica is niet meer bewaard. Volgens J. Mantelius berustte een exemplaar van dit werk, uitgegeven door J. Frobenius te Basel, in de bibliotheek van het augustijneuklooster te Hasselt. Het exemplaar werd echter niet terug gevonden. O. Clemen bezorgde de uitgave van Ammonius' Vera expositio verborum Ghristi : Tu es Petrus [in : Archiv für Reformationsgeschichte, Texle und Untersuchungen, IV (1907), 162- 183], geschreven in 1521 tegen Thomas Murner.5 Hasselt, Jean de (1400-?) Andere naam: Joannes ab Hasselt. Hij was professor aan de Leuvense universiteit. Qua opleiding was Jean de Hasselt meester in de vrije wetenschappen. Later behaalde hij ook de graad van licentiaat in het kerkelijk recht. In 1444 bezette hij de leerstoel van het kerkelijke recht. Jean de Hasselt was ook kanunnik te Hoegaarden en deken van het kapitel. In Eticam Aristotelis (s.d., handschrift).6 Leyten, Joannes (ca. 1405-ca. 1476) Joannes Leyten volgde colleges in de Artes aan de universiteit van Keulen. Hij was vanaf 7 oktober 1428 de eerste professor ethiek aan de universiteit van Leuven. Op het einde van het jaar 1428 schopte hij het zelfs tot rector van die universiteit. Vanaf ca. 1438 was hij deken van het kapittel van de collegiale kerk van Hoksem (bij Hoegaarden). In 1443 was hij opnieuw werkzaam aan de universiteit van Leuven als licentiaat in het burgerlijk recht. Over het verdere verloop van zijn carrière is weinig geweten. Wat zijn werken betreft bezat de bibliotheek van Sint-Maartensdal vroeger een Commentarii sive Praelectiones in Ethicam Aristotelis van zijn hand en door hemzelf aan de bibliotheek geschonken. Vandaag is die uitgave verdwenen. Het enige werkje dat men nog van hem bezit, is het Manuale repertorium libri Ethicorum Aristotelis. Het Manuale repertorium is een beknopt overzicht van de cursus die hij aan de universiteit doceerde. Via het boekje wilde hij de lezer kennis laten maken met de Ethica van Aristoteles.7 Schoutens, Stefan (1498-?) Maria’s Limburg.8
5
http://www.hasel.be/nl/content/6754/augustijnenklooster-kapelstraat-uit-hasselt-intra-muros.html Over hem werd een boek uitgegeven: Gaspar Ammonius de Hasselt, door Victor Chauvin (1897). http://www.historici.nl/retroboeken/nbwv/#source=3&page=27&accessor=accessor_index&view=htmlPane 6 Jorissen, deel VI, 120. 7 http://www.dbnl.org/tekst/baur001gesc02_01/baur001gesc02_01_0028.php http://www.historici.nl/retroboeken/nbwv/#source=9&page=244&accessor=accessor_index&view=imagePane 8 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon in topologische volgorde, 58.
6
16deeeuw Alenus, Andreas (Herk-de-Stad 1520-1578) Andreas Alenus was een 16de-eeuwse humanist en kenner van de klassieke talen. Hij is vooral bekend dankzij zijn gedichten, pedagogisch werk en als promotor van feministische theorieën. Zijn vader werd geboren in Londen, studeerde in Leuven en leefde en stierf in Herk-de-Stad, waar ook Andreas en zijn zes broers en zussen werden geboren. Net zoals zijn vader kreeg Andries Alenus een academische opleiding. Aan de universiteit van Leuven specialiseerde hij zich in het Grieks en Latijn. Alenus werd ook tot priester gewijd. Hij ging eerst aan de slag als lector in de Latijnse school van Herk en daarna als leraar Latijn en Grieks aan het Sint-Quintinuscollege in Hasselt. In 1566 trok Andries naar Brabant en Brussel. Hij bracht het tot privéleraar in dienst van de adelijke dame Catherina van Brandenburg. In tussentijd schreef en herwerkte hij boeken naar Latijnse verzen uit de Oudheid, met name van Ovidius. In zijn werk verdedigde hij enkele feministische theorieën. Zoals bij zoveel humanisten in die tijd was zijn naam al minstens drie generaties lang verlatijnst. In 1575 keerde Andreas terug naar Hasselt. Hij werd er op zijn 55ste rector van het SintQuintinuscollege. Dankzij zijn toedoen, kreeg de school een groot aanzien. Drie jaar later overleed hij. Andreas Alenus was priester en bleef kinderloos. Maar de kinderen van zijn broer Petrus bestendigden de familienaam Alenus. De familie Alenus heeft een mooie geschiedenis en behoorde in de 15de en 16de eeuw tot de vooraanstaande geslachten in het westen van het graafschap Loon.9 Sacrarum heroidum libri tres : in quibus praeter alia plurima, quae ad intelligendas veteris et Novi Testamenti historias, et pietatis incrementum conferunt; studiosae inventuti utilia, scitusque dignissima continentur (1574) Drisius, Henricus (?-1633) Politico-Sacra (s.d.) Parisiis (s.d.)10 Dryvers (De Dryver of Driverius), Jacques (1592-1658 Averbode) Jacques Dryvers trad in het klooster in Averbode en priester gewijd in 1616. Hij was achtereenvolgens professor in de filosofie, pastoor in Testelt en Tessenderlo en kamerheer van de Prelaat in de abdij van Averbode. Van zijn Sermonen zijn een handschrift bewaard. Ad Lectorem (scil. scolae prupereae Confratris Adriani Moerbecii) Paraenesis (s.d.)11 Duyfkens, Henricus (? – 1616) Pastoor Hendrik Duyfkens werd geboren als zoon van Hendrik en Cornelia van Ham. Duyfkens studeerde wijsbegeerte aan de universiteit van Douai. In 1589 werd hij pastoor van Hasselt en in 1591 werd hij verkozen tot eerste landdeken van het nieuw opgerichte concilie van Hasselt. Hij bekleedde deze functies tot aan zijn overlijden in Hasselt in 1616. Hij werd begraven in de Sint-Quintinuskerk. Van zijn grafmonument rest enkel nog de bekroning. Deze bestaat uit twee putti die elk een wapenschild vasthouden: links familie Duyfkens, rechts familie van Ham. Hendrik Duyfkens was ook stichter van twee studiebeurzen in het Luiks College van de Leuvense universiteit.
9
Willy Alenus via http://www.hasel.be/nl/subjects/1099/alenus-andreas-1520-1578.html Jorissen, deel IV, 164. 11 Jorissen, deel IV, 191. 10
7
Cathechismus met vragen en antwoorden, opgesteld door de vicaris-generaal Chapeauville (1609, vertaling in het Nederlands)12 Hasselius, Jean Leonardi (begin 16de eeuw – 1566?) Andere namen: Lenaert van der Eycken/Jan Hessels(?). Jean Hasselius was hoogleraar theologie. Hij werd in 1551 naar het concilie van Trente gezonden. Later werd hij in Leuven president van het H. Geestcollege en professor in de Gewijde Geschriften. Sententia Hasselii super facto nectarii Patriarchae Constantinopolitani circa sublationem confessionis in Concilio Tridentio Patribus exhibita (1564, uitgegeven bij Plantijn Antwerpen)13 Jaupen, Hendrik (ca. 1541 – 1608 Mechelen) Augustijner. Conciones (s.d., bundel sermonen in het Latijn, handschrift) Mantelius, Joannes (1599-1676) Joannes Mantelius werd geboren in Hasselt in 1599. Op zijn zeventiende trad hij binnen in het Hasseltse augustijnenklooster. Een aantal jaren later werd hij in Leuven priester gewijd. Tussen 1625 en 1628 was Mantelius subprior in Hasselt. Omdat er in die jaren vele pestepidemieën in de stad waren, kwamen drie grauwzusters uit Diest de zieken bijstaan. Mantelius was hun biechtvader en geestelijke raadsman. Daarna verbleef hij zes jaar in de augustijnenkloosters van Brussel en Antwerpen. Later haalde hij een licentie godgeleerdheid aan de universiteit van Douai. Tussen 1640 en 1652 had hij verschillende functies: visitator, zaakgelastigde van een provincie in Rome, prior in Keulen en professor godgeleerdheid in de abdij van Gladbach. Na 28 jaar keerde Mantelius terug naar Hasselt. Hij hield zich hier vooral bezig met de geschiedenis van het Land van Loon. Het opzoekwerk werd jaren later opgenomen in zijn Historiae Lossensis. De laatste jaren van zijn leven bestudeerde hij de plaatselijke geschiedschrijving. Hij maakte hierover het werk Hasseletum dat in 1663 in Leuven gedrukt werd. Hasseletum gaat over het ontstaan, de geschiedenis en privilegies van de stad Hasselt, over bekende Hasselaren, Hasseltse kerken, kloosters en kapellen. Mantelius stierf in Hasselt in 1676. Hij werd begraven in de Hasseltse augustijnenkerk.14 Loci Communes (onuitgegeven handschrift) Hant-boecxken voor de broederschap vanden H. V. Augustinus, begrypende veel-derlye schoon gebeden, litanien, ende godtvruchtige oeffeningen (1628) Dagh van devotie verdeylt in twelf uren van gheestelijcke oeffeninghen ende ghebeden (1633) Een dagh van devotie verdeylt in twelf uren van gheestelijcke oeffeninghen ende gebeden (1634) Speculum peccatorum aspirantium ad solidam vitae emendationem, sive: Admiranda S. Augustini conversio, historica eiusdem narratione, discursibus moralibus, et emblematis adornata (1637) P.F. Nicasii Baxii ... Orationes sacræ in lavdem Salvatoris nostri Iesv Christi, B. Mariæ Viriginis, et aliqvot Sanctorvm (1638, i.s.m. Nicasius Baxius) Tabula chorographica principatus Leodiensis et comitatus Lossensis (1639) Ars artium, sive: De regimine sanctimonialium diatribe (1640)
12
Jorissen, deel IV, 204. Jorissen, deel VI, 118. 14 http://www.hasel.be/nl/subjects/1011/mantelius-joannes-1599-1676.html 13
8
Oratio in funere Heneici Lancelotti, Ord. Emerit. S. Augustini. S. TH. Doctoris Lovaniesis, Habita Antverpia; cum epicidio in mortem ejusdem (1643) De officio pastorali libri duo (1643) Oratio habita Antuerpiae in funere ... Henrici Lancelotti ... quondam commissarii generalis in provincia Rheni & Sueviae, &c. ordinis eremit. S. Augustini (1643) Aegidii Albertini Emblemata Hieropolitica versious et prosa illustrabat nomine Joannes Militani à Corylo ejusdem accedant Musea errantes (1647) Toonspieghel van vier Nieuwe Hollandse evnagelisten (1648) Thaumaturgi Physici Prodromus (1649) De vener. eucharistia, sive: Quid de augustissimo corporis et sanguinis Domini mysterio, qua sacrificium et sacramentum est, Catholicus sanctae ecclesiae doctor senserit (1655, i.s.m. Aurelius Augustinus) Stemma Comitum Lossensium totius Lossensis basis (1661) Hasseletum, sive: ejusdem oppidi descriptio (1663) R.p. f. Joannis Manteli s. th. d. ordinis eremitarum s. Augustini Hasseletum, sive ejusdem oppidi descriptio. Quâ continetur totius historiæ Lossensis compendium, præcipuè cap. xx. ubi recensentur comites, celeberrimi monasterii de Herckenrode, ord. cisterciensis, fundatores (1663) Genealogia comitum Lossensium quorum in compendio suo Historiae Lossensis P. Jean Manterlius meminit. AD. Comites juratos et magistratum Hasselensem (1663) Historiæ Lossensis libri decem, ..., cui adjuncta sunt Diplomata Lossensia, privilegia, paces, pacta, donationes, infeudationes (1717, i.s.m. Laurentius Robyns) Kroniek van Hasselt (1942, postuum door C. Vanderstraeten)15 Munters, Christiaan (ca. 1505-1555) Kapelaan Christiaan Munters werd omstreeks 1505 geboren in Kuringen. Op 25-jarige leeftijd noteerde hij van oktober 1529 tot 1 april 1545 de gebeurtenissen in zijn parochie en omgeving maar ook buitenlandse feiten. Soms droeg hij de H. Mis op in het kasteel van de prinsbisschop die er geregeld met zijn hofhouding verbleef. Geregeld verbleven er ook edelen. De gesprekken op het kasteel leverden hem een massa anekdotes die hij ook in zijn dagboek schreef. Algemeen beschouwd noteerde Munters over alles wat hij in zijn tijd merkwaardig vond. Zo beschrijft hij onder meer bedevaarten, processies, boetedoeningen, blijde intreden, executies, oorlogen en ziekten. Uit zijn notities blijkt ook dat het geestelijke gedrag niet altijd even devoot was. Dagboek van gebeurtenissen (1529-1545) (1545)
Mols, Arnoldus (ca.1553-1619 Eindhout) Arnold , zoon van Hendrik en Elisabeth Winrox, werd ca. 1553 geboren te Hasselt. Hij werd seculier priester op 21 mei 1575 en acoliet en subdiaken op 16 maart 1576. Op 6 april 1577 werd hij priester en rector altaris van de Sint-Niklaaskerk te Hasselt. Op 15 augustus 1588 werd hij gekleed te Averbode. Dat werd hij op verzoek van Georgius Van Gruenendonck pastoor van de begijnenkerk te Diest. Nadat hij cantor was in de abdij, was hij pastoor te Opitter tot 1591. Daarna werd hij weer cantor en na de dood van Benedikt Huypen werd hij op 12 juni 1605 pastoor te Eindhout. Daar stierf hij op 17 juni 1619, evenals zijn voorganger aan de pest. In 1617 vroeg pastoor Adriaan Van Moerbeek Van Vorst aan zijn confrater Arnold Mols om gedichten in de volkstaal te maken die zouden opgezegd worden in de jaarlijkse processie van 15
Een aantal werken komen uit Jorissen, deel VII, 298-300.
9
Sint-Gertrudis, de tweede zondag na Pasen. Pastoor Mols voerde de opdracht uit maar het was niet naar de zin van de Vorstse zielenherder die schreef dat de auteur (Mols) bij zijn werk niet had gehandeld naar de intentie van de opdrachtgever. Van Moerbeek had er iets anders van verwacht. "Aert" Mols was een goed administrator zoals blijkt uit zijn nagelaten geschriften maar zijn poëtische talenten waren blijkbaar niet zo goed.16 Comedia Vitae S. Gertrudis (s.d., handschrift) Poema brevius de vita S. Gertrudis: ad preces confratris sui Adriana de Moerbeek (s.d., handschrift)17 Paesmans, Gilles (1541-1623) Musicus. Tractatus de VII sacramentis (s.d.) Conciones XV de Passione dominica (s.d.) Defensione brevis pro Salkve Regina et Ave Maria (1622) Elucidatio Catechismus symboli apostolici Orationis Dominicae et Salutationis (1865, postuum uitgegeven)18 Pauli, Mathias (1580-1651 Maastricht NL) Mathias Pauli, een augustijnermonnik, was prior in Brugge, Leuven, Dendermonden en Maastricht. Hij was een zeer productieve literator die vanaf 1613 meer dan twintig werken schreef. Pauli schreef zowel in het Nederlands als in het Latijn. Hij schreef enkele Sermoonen, die nooit in druk zijn verschenen.Verschillende van zijn werken worden bewaard in de collectie Oude Drukken van de Provinciale Bibliotheek Limburg. Tractaet van de tegenwoordigheyd Gods (1613) Het bondelken van devotiën… (1615). Den boom des levens voort-brenghende twaalf schoone vruchten met seer devote meditatien… (1618) Ghebeden ende meditatien opde ceremonien van de Heylighe Misse naar het rooms gebryuck door … (1618) Het leven van den H. Nikolaes van Tolentyn (1619) Processieboek ofte reyzen ende pelgrimagien die onzen Zaligmaker gedaen heeft… (1619) Den chrijchs-riem oft Den spieghel van[de] wercken der christelijcker rechtveerdicheyt (1619) Officium parvum in honorem Sancti Joseph Sponsi B. Marias Virginis… (1619) Den processionael voor de broederschappen van het hoochweerdich sacrament: verciert met veel schoone historien, ende mirakulen (1620) Vier historien van het H. sacrament van mirakel, rustende 1. in de abdije van Hercken-rode in t'landt van Luyck. 2. Ten augustijnen tot Gendt. 3. S. Goedelen tot Brussel. 4. Ten augustijnen tot Louen (1620) Speculum perfectionis substructionem nobilisimae oujusdam filiae mundo valedicentis (1623) Miroir de la perfection pour l’instruction d’une fille de qualité qui renonce au monde (1623) Traité de la Présence de Dieu (1623) Manipulus precum sacer suavissimo puero Jesu, castissimae Virgini Mariae, ejusque sanctissimo sponso Josepho (1624) Brvylofts-liedt van Iesvs en Maria speel-wys gedicht op Salomons sangen (1630) Den grooten gheestelycken sonne-wyser aenvvijsende vvt den lof der maechdelycke bien, den lof van een gheestelyck devoot ende volmaeckt leven (1630) 16
http://www.eindhout.net/geestelijken3.htm Jorissen, deel VIII, 108. 18 Jorissen, deel VIII, 230. 17
10
Een claere uytlegginghe van een Cermonien der H. Misse met de Ghebeden daertoe dienende (1631) Den grooten gheestelijcken Sonne-Wijzer… (1634) De Poorte des Hemels, dat is de gloroeuse maghet, verciert met twelf costelijcke gesteente der uitghelesen deuchden (1634) Het leven van den H. Rochus, patroon, eene besonderen Patroon oft Maerschalck teghen Peste (de haestighe siekte)… (1635) Een Hand-boecxken inhoudende verscheyde ghebeden tot laveniese van de zielen des vagheviers… (1635 en 1636) Een nieuw tractaet van de twee aldermeeste en peryckeleuste quaden die den mensch in dit leven kunnen overcomen… (1636) Vijf vriendelijcke ’t Samenspraekingken tusschen eenen Hollandschen Minister ende eenen Roomschen Katholijcken. … (s.d.) Requeste oft versoeck-brief der af-lijvinghe geloovighe christenen aen de levende gelooivghe christenen… (1637) Sonderlighen troost der geloovighen zielen die noch zijn inde pijnen des vageviers, door verscheyde Historieën bevesticht (1643) Un abrégé contenant la vérité catholique du purgatoire attesté par l’Ecriture Sainte et de siècle en siècle par les Saincts… (1640) La vie du glorieux St. Roch, confesseur et patron contre la peste avce excercices spiritueles, reigles, et indulgences des confréries érigées en son nom (1638) Jublee oft vreughden-jaer gehouden, over zijnen vijftighjaerighen religeiusen staet in ’t Orden der eremijten van S. Augustijn… (1645) Den Honingh-vloeiende psalter van S. Augustijn ghedight voor zijn H. Moeder Monica uit de hondert ende vijftigh Psalmen … (1646) Het kleyn getijdeken van de saven wee-en onser liever Vrouzen dqt +en +qgh lesen oft in 4t besonder oft besoeckende … (s.d.) De leere des Hemels dat is de glorie des H. Cruys verclaert in dry ’t samenspekinghen tusschen eenen ghereformeerden… (1650) Acht historiën van het H. sacrament van Mirakel in Herckenrode, Ghendt, Brusel, Loven, Amstedam, Cranenborgh, Henegouwen… (1670) Geschiedenis der mirakuleuze hostiën by de nonnen van Herckenrode (s.d.)19 Sanderus, Antonius (Antwerpen, 15 september 1586 – Affligem, 16 of 10 januari 1664) Historicus, filosoof en theoloog uit de Zuidelijke Nederlanden. Antonii Sanderi Gandavensis presbyteri S. Theol. Licentiati, & cathedralis ecclesiae Iprensis canonici ... Castrum du Faing, cum arce de Jamoigne in Ducatu Luxemburgensi situm, brevi chorographia descriptum, ... cum Comitatu de Hasselt in ditione Alostana Flandriae ... (1663) uitgegeven door Bruxellae: apud Aegidium Stryckwant, typographum juratium.20 Titelmans, Frans (1502-1537) Frans Titelmans, in het Latijn Franciscus Titelmannus, (Hasselt, 1502 - Anticoli di Campagna, tegenwoordig Fiuggi, 12 september 1537) was een Vlaams filosoof, theoloog, exegeet en catecheet. Op jonge leeftijd verloor hij zijn ouders. Van 1518 tot 1521 kreeg hij zijn filosofieopleiding aan de Leuvense universiteit in het college 'het varken'. Daar kregen begaafde maar niet bemiddelde studenten een studiebeurs en zo de kans te studeren. Hij werd professor dialectiek, natuurkunde en exegese aan de universiteit van Leuven. Zijn cursus 19
http://www.hasel.be/nl/subjects/2323/pauli-mathias-1580-1651.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 58. Jorissen, deel VIII, 264-267. 20 Beschikbaar in de collectie van de Koninklijke Bibliotheek van België (KBR).
11
natuurkunde was erop gericht om met het beschrijven van de natuurverschijnselen de aanwezigheid van God te verklaren. Daarna trad hij in de orde van de franciscanen waar hij bijbelkennis doceerde. In de jaren 1527 - 1530 was hij verwikkeld in een controverse met Erasmus. Diens vertaling uit het Grieks naar het Latijn van het Nieuwe Testament en in het bijzonder de Paulus Brief aan de Romeinen was volgens Titelmans niet correct wat betreft de inhoud en wat betreft de stijl. In de inhoud ontbraken volgens hem delen die in de Griekse tekst wel degelijk aanwezig zijn. De stijl leunde volgens hem ook te zeer aan bij het klassieke Latijn van Cicero in tegenstelling tot de oorspronkelijke door God geïnspireerde eenvoudige stijl. Frans Titelmans stoorde zich niet aan de intimiderende reactie van Erasmus. Deze sprak minachtend over Titelmans als een jongeling wiens baard pas begint te groeien en die ouderen en ervaren geleerden de les kwam spellen. Frans Titelmans schreef drie volumineuze werken om zijn stelling te verdedigen. In 1536 stopte hij zijn bedrijvigheid als schrijver en leraar en ging naar Rome. Daar trad hij in bij de kapucijnen en legde zich toe op de verzorging van ongeneeslijke zieken. In zijn omgeving werd hij beschouwd als een heilige. In 1537 werd hij geroepen om provinciaal vicaris te worden van de provincie van de kapucijnen in Rome. Hij werd kort nadien ziek en stierf in 1537 op de jeugdige leeftijd van 35 jaar in het klooster van Anticoli di Campagna. Drie miraculeuze genezingen werden aan hem toegeschreven.21 Elvcidatio in omnes epistolas apostolicas ... / per ... Franciscum Titelmannū ... (1528) Tractatvs de expositione mysteriorum missæ. Sacri canones missæ expositio. Tractatvs sanctarum meditationum pro cordis in Deo constabilitione / per [...] Frãciscum Titelmannũ [...]. (1528) Collationes qvinqve svper epistolam ad Romanos beati Pauli apostoli, quibus loca eius epistolæ difficiliora, ea potißimum quæ ex Græcis aliquid habere uidentur, difficultatis diligentißime tractantur atq; explicantur [...] / per [...] Franciscũ Titelmanum [...]. (1529) Elucidatio in omnes epistolas apostolicas, quatuordecim paulinas, & canonicas septẽ, vna cũ textu ad marginẽ adiecto, & ita commode distributo, vt vnaquæq; textus particula suæ / una cum textu ad margine adiecto [...] per fratrem Franciscum Titelmannum [...]. (1529) Libri dvo de avthoritate libri Apocalypsis beati Ioannis apostoli, in quibus ex antiquißimorum authorum assertionibus, scripturæ huius dignitas & authoritas comprobatur, aduersus eos qui nostra hac tempestate siue falsis assertionibus siue non bonis dubitationibus, canonicæ & diuinæ huius scripturæ derogarunt / per [...] Franciscum Titelmannū. (1530) Tractatus de expositione mysteriorum missae ... / Per fratrem Franciscum Titelmannum (1530) Elucidatio in omnes psalmos iuxta veritatem vulgatae & ecclesiae vsitate aeditionis Latinae / ... Adiuncta est Elucidatio canticorum ... Subsequuntur deinde Annotationes ex Hebraeo atque Chaldaeo ... per ... Franciscum Titelmannum. (1531) De Septem verbis Domini in cruce tractatus ... domini Arnoldi Carnotensis, abbatis Bonaevallis ... cum scholiis Fratris Francisci Titelmanni ... Ejusdem sermo de laudibus Virginis Matris / - (1532) Summa mysteriorum christianae fidei ... / Per ... Franciscum Titelmannum Hassellensem... (1532) Annotationes ex Hebraeo atque Chaldaeo in omnes psalmos ... / Per fratrem Franciscum Titelmannum Hassellensem ... (1540) Compendium naturalis philosophiæ : Libri dvodecim de consyderatione rerum naturalium earumque ad suum Creatorē reductione / per fratrem Franciscum Titelmannū ... (1540)
21
http://nl.wikipedia.org/wiki/Frans_Titelmans
12
In omnes epistolas apostolicas F. Francisci Titelmanni [...] elucidatio, unà cum textu suo ad marginem trāslato [...] / Ex autoris recognitione iam cultius quam antehac unquam renata sunt omnia [...]. (1540) Libri sex de consyderatione dialectica / per [...] Franciscum Titelmannum [...]. (1540) Libri sex de consideratione dialectica / per fratrem Franciscum Titelmānum ... (1542) Elucidatio paraphrastica, in Sanctum Christi Euangelium secundum Ioannem, cum annotationibus in aliquot capita [...] / per fratrē Franciscum Titelmannum [...]. (1543) In omnes epistolas apostolicas / fra. Francisci Titelmanni ... (1543) In omnes epistolas apostolicas [...] Francisci Titelmanni [...] elucidatio [...] Ex authoris recognitione iam cultius quàm antehac unquam renata sunt omnia [...]. (1543) Annotationes ex Hebraeo atque Chaldaeo in omnes psalmos, quibus quid in vnoquoque psalmo distet originalis lectio Hebraea a nostra vulgata Latina, demonstrantur / ... per fratrem Franciscum Titelmannum (1544) ... Francisci Titelmanni ... In omnes psalmos Dauidicos exactissima enarratio / ... Accessit et Enarratio canticorum, quae ferialia usus ecclesiasticus uocat. Habes praeterea eodem autore Annotationes, in quibus variae ex lingua Hebraica & Chaldaica interpretationes continentur ... (1544) De rervm natvralivm consideratione libri duodecim. / autore Francisco Titelmanno [...]. (1544) Le traicté de l’exposition des mistères de la Messe : deux expositions du Sainct canon d’icelle... / ...par...François Titelman..., traduict de latin en françoys par...Claude Hilaire... (1544) Libri sex de consideratione dialectica, per [...] Franciscum Titelmannum [...]. (1544) Compendivm natvralis philosophiae. Libri dvodecim de consideratione rerũ naturalium, earumq; ad suum creatorem reductione, per [...] Franciscum Titelmannum [...]. (1545) Compendiũ physicæ Francis. Titelmañi, ad libros Aristo. de naturali philosophia vtilissimum. Cui libellus accessit, de mineralibus, plantis, & animalibus, ad absolutiorem rerum naturalium scientiam [...]. (1545) Dialecticae considerationis libri sex, Aristotelici Organi summam, hoc est, totius dialectices ab Aristotele tractatae complectentes, videlicet, De praedicabilibus. De praedicamentis. De interpretatione, sive Enunciatione. De syllogismo. De locis dialecticis. De locis sophisticis. / F. Francisco Titelmanno Hasselense ... authore (1545) Elucidatio in omnes Psalmos iuxta veritatem Vulgate et ecclesiae usitatae aeditionis latinae ... Adiuncta est etiam Elucidatio canticorum, quam ecclesiasticus usus appelare solet Ferialia / subsequuntur denique Annotationes ex Hebraeo atque Chaldaeo, in quibus, quicquid ex veritate Hebraica occurrit difficultatis, tractatur & explicatur à Fratre Francisco Titelmanno ... (1545) Paraphrastica elvcidatio, in Iesv Christi euangelium secundum Matthæū, additis annotationib. in loca difficiliora, authore D. Francisco Titelmanno [...]. (1545) Paraphrastica elucidatio in sacrosancta Jesu Christi evangelia secundum Matthaeum et Joannem / additis annotationibus in loca difficiliora. Authore D. Francisco Titelmanno (1545) Philosophiae naturalis compendium. Libri XII. De consideratione rerum naturalium, earumque ad suum Creatorem reductione / Per [...] Franciscum Titelmannum [...] (1545) Dialecticae considerationis libri sex, summam Organi Aristotelici, hoc est, totius dialectices ab Aristotele tractatae complectentes, quorum, I. De praedicabilibus. II. De praedicamentis. III. De interpretatione, sive enunciatione. IV. De syllogismo. V. De locis dialecticis. VI. De locis sophisticis. / autore Francisco Titelmanno Hasselense... (1546) Elucidatio in omnes epistolas apostolicas / Per F. Franciscum Titelmannum ... (1546)
13
Tractatvs mysteriorum missae, cum duplicis canonis expositione. Meditationes pro cordis in Deo stabilitione / Francisici Titelmanni (1546) Commentarii doctissimi, in Cantica Canticorum Salomonis, aeditione prima (recenti quidem) emendatiores. Authore Francisco Titelmanno, Hassellensi, ... Accessit recens index ... (1547) Compendivm natvralis philosophiae. Libri dvodecim de consideratione rerum naturalium, earumque ad suum creatorem reductione, per [...] Franciscum Titelmannum [...]. (1547) Doctiss. commentarii in Cantica canticorvm Salomonis, avthore F. Francisci Titelmanno [...] (1547) Elvcidatio paraphrastica in sanctum Christi euangelivm, secvndvm Ioannem, cvm annotationibvs in aliqvot capita / per F. Franciscum Titelmannum [...] (1547) Paraphrastica elvcidatio in sacrosancta Iesv Christi evangelia secvndvm Matthaevm et Ioannem. Additis annotationibvs in loca difficiliora / authore D. Francisco Titelmanno [...] (1547) Paraphrastica elucidatio in librum D. Iob, priore æditione multò castigatior, adiectis annotationibus in loca difficiliora / authore F. Francisco Titelmanno ... (1547) Svmma mysteriorvm christianae fidei : Ex authoritate diuinarum scripturarum Veteris & Noui Testamenti, congesta, atque in pias contemplationum formulas commodè digesta / F. Francisco Titelmano [...] authore (1547) Elvcidatio in omnes psalmos ivxta veritatem vvlgatæ et Ecclesiæ usitatæ æditionis Latinæ ... Adiuncta est etiam elucidatio canticorum quæ ecclesiasticus vsus appellare solet feralia. Subsequuntur annotationes ex Hebræo ... / ... à Frarte Francisco Titelmanno ... (1548) Espositione del R. P. Frate Francesco Titelmano dei misterie cerimonie, lequali si osseruano nel santissimo sacrificio della messa, secondo l’ordine delli nostri santi, & antichi padri. Con due espositioni del sacro canone / Aggiontovi anchora un trattato delle sante meditationi, per stabilire & fermare il cuor nostro in Dio (1548) Sectio prima [- secvnda] Elvcidationis in omnes psalmos ivxta veritatem vvlgatae, et ecclesiæ usitatæ Latinæ editionis [...] Francisco Titelmano [...] autore. (1548) Commentarii in Ecclesiasten Salomonis, cum annotationibus ex Hebræo & æditione Græca in singula capita / per [...] Franciscum Titelmãnum (1549) Commentarii doctissimi, in Cantica canticorum Salomonis, æditione prima (recenti quidem) emendatiores / Authore [...] Francisco Titelmano (1550) Liber de sacrosancta et svperbenedicta Trinitate. In quo ecclesiasticum officium, quod in illius solennitate legit Romana ecclesia, clarè lucidéque explanatur [...] / per fratrem Franciscum Titelmannū [...]. (1550) Paraphrastica elucidatio in librum D. Iob, priore æditione multò castigatior, adiectis annotationibus in loca difficiliora, authore F. Francisco Titelmãno [...]. (1550) Tractatvs de expositione misteriorvm missæ. Sacri canonis missæ, duplex expositio. Tractatvs sanctarum meditationum pro cordis in Deo constabilitione. Expositio officii, quod de superbenedicta Trinitate in ipsius solemnitate, Romana cantat ecclesia / per fratrem Franciscum Titelmannum Hassellensem. (1550) Dialecticae considerationis libri sex, Aristotelici Organi summam, hoc est, totius Dialectces ab Aristotele tractatæ complectentes, videlicet, De prædicabilibus. De prædicamentis. De interpretatione, siue enuntiatione. De syllogismo. De locis dialecticis. De locis sophisticis / F. Francisco Titelmanno [...] authore. (1551) Elucidatio in omnes psalmos iuxta veritatem vulgatae ... Adjuncta est Elucidatio Canticorum, quae Ecclesiasticus usus appellat Ferialia / Subsequuntur Annotationes ex Hebraeo atque Chaldaeo, in quibus quicquid ex veritate Hebraica occurrit difficultatis, tractatur & exponitur per Fratrem Franciscum Titelmanum ... (1551) Commentarii in Ecclesiasten Salomonis, cum annotationibus ex Hebræo & æditione Græca in singula capita / per [...] Franciscum Titelmanum [...]. (1552) 14
Compendium dialecticae Francisci Titelmani, ad libros logicorum Aristotelis admodum utile ac necessarium, nuper recognitum (1552) Commentarii doctissimi, in Cantica canticorum Salomonis / aeditione prima (recenti quidem) emendatiores. Authore F. Francisco Titelmanno ... (1553) Elvcidatio paraphrastica in librvm D. Iob, priore æditione multò castigatior, adiectis annotationibus in loca difficiliora, authore F. Francisco Titelmanno [...] (1553) Psalterium Davidicvm paraphrasibvs et argvmentis illustratum, iuxta veritatem vulgatæ æditionis F. Francisco Titelmanno [...] authore [...]. (1553) Commentarii doctissimi, in Canticum canticorum Salomonis / aeditione prima (recenti quidem) emendatiores. Authore F. Francisco Titelmanno ... Accessit recens Index ... (1554) Elvcidatio in omnes epistolas apostolicas / per F. Franciscum Titelmannum ... (1554) Elvcidatio paraphrastica in librvm D. Iob / avthore F. Fran. Titelmanno ... (1554) Commentarii in Ecclesiasten Salomonis, cum annotationibus ex Hebræo & æditione Græca in singula capita / per Franciscvm Titelmannvm Hassellensem ... (1555) Svmma mysteriorvm christianae fidei. Ex authoritate diuinarum scripturarum Veteris & Noui Testamenti, congesta, atque in pias contemplationum formulas commodè digesta / F. Francisco Titelmano [...] authore. (1555) Elucidatio paraphrastica in Sanctum Christi Euangelium secundum Ioannem, cum annotationibus in aliquot capita ... / Per f[ratrem] Franciscum Titelmannum Hassellensem, ordinis fratrum Minorum (1556) Elvcidatio in omnes psalmos ivxta veritatem vvlgatæ, et Ecclesiæ vsitatae Latinae editionis ... Sectio prima [-secvnda] / fratre Francisco Titelmano ... autore (1556) Paraphrastica elucidatio in sacrosancta Jesu Christi Evangelia secundum Matthaeum et Ioannem. Additis annotationibus in loca difficiliora / Authore D. Framcisco Titelmanno ... (1556) Compendium philosophiae naturalis, seu De consideratione rerum naturalium, earumque ad suum creatorem reductione. Libri XII / - Authore Francisco Titelmanno [ ... ] (1558) Dialecticae considerationis libri sex, Aristotelici Organi summam [...] complectentes, uidelicet, de prædicabilibus, de prædicamentis, de interpretatione, siue enuntiatione, de syllogismo, de locis dialecticis, de locis sophisticis / F. Francisco Titelmanno [...] autore. (1558) Francisci Titelmanni [...] Mysterij missæ expositio, aliáque quædam opuscula [...]. (1558) Philosophiae naturalis compendium. Libri XII. De consideratione rerum naturalium, earumque ad suum Creatorem reductione / Per [...] Franciscum Titelmannum [...] (1558) Den schat des kersten gheloofs / [...] ghemaect ende wtghegeven van broeder Francisco Titelmanno [...] (1559) Compendivm natvralis philosophiæ. Libri dvodecim de c sideratione rerum naturalium, earumq; ad suum creatorẽ reductione. Per [...] Frãciscum Titelmãnum [...] (1560) Compendivm philosphiae natvralis, sev, De consideratione rerum naturalium, earúmque ad suum Creatorem erductione. Libri XII. / Authore Francisco Titelmanno [ ... ] (1564) Dialecticae considerationis libri sex, Aristotelici Organi summam, [...] complectentes, videlicet, De prædicabilibus. De prædicamentis. De interpretatione, siue enuntiatione. De syllogismo. De locis dialecticis. De locis sophisticis / F. Francisco Titelmanno [...] authore (1564) Francisci Titelmanni [...] Natvralis philosophiae compendivm, sive De consideratione rerum naturalium libri XII (1566) Svmma mysteriorvm Christianae fidei. Ex authoritate diuinarum scripturarum Veteris & Noui Testamenti, congesta, atque in pias contemplationum formulas commodè digesta / F. Francisco Titelmanno [...] authore. (1567)
15
Physicæ Franc. Titelmanni compendivm, ad libros Aristotelis de naturali philosophia vtilissimum. Accessit Libellus de mineralibus, plantis, & animalibus, ad absolutiorem rerum naturalium scientiam [...] (1568) Francisci Titelmanni [...] De consideratione dialectica libri VI, a docto quodam dialecticæ viro multis in locis aucti, multisque diminuti (1570) Francisci Titelmanni... De consideratione dialectica libri VI... / ...a docto quodam dialecticae viro multis in locis aucti, multisque diminuti (1571) Elvcidatio in omnes psalmos ivxta veritatem Vvlgatæ et ecclesiæ usitatæ æditionis latinæ, uæ et ipsa integra illibataq; ex aduerso opponitur: ... Adiuncta est elucidatio canticorum, quæ ecclesiasticus vsus appellat, Ferialia. Subsequuntur annotationes ex Hebręo atque Chaldęo in quibus quicquid ex veritate hebraica occurrit difficultatis, tractatur & exponitur / per F. Franciscum Titelmanum ... (1572) Francisci Titelmanni [...] Natvralis philosophiae compendivm, sive De consideratione rerum naturalium. Lib. XII. (1572) Summa mysteriorum Christianae fidei. Ex authoritate divinarum scripturarum Veteris & Novi Testamenti, congesta, atque in pias Contemplationum formulas commodè digesta / F. Francisco Titelmanno Hassellensi, ordinis fratrum Minorum, authore (1572) Elvcidatio in omnes Psalmos ivxta veritatem vvlgatæ et Ecclesiæ vsitatæ Latinæ editionis, quæ & ipsa integra ex aduerso correspondet [...] Sectio prima [-secvnda] / per F. Franciscvm Titelmanum [...] (1573) Elvcidatio in omnes psalmos ivxta veritatem vvlgatæ et Ecclesiæ usitatæ editionis Latinę ... Adiuncta est elucidatio canticorum quæ ecclesiasticus vsus appellat, feralia. Subsequuntur annotationes ex Hebræo ... (1573) Psalterivm Davidicvm paraphrasibvs et argvmentis illustratum, iuxta veritatem vulgatæ æditionis / F. Francisco Titelmanno [...] authore [...] (1573) Francisci Titelmanni ... Mysterii missæ expositio, aliaq; quædam opuscula (1574) Francisci Titelmanni [...] Mysterij missæ expositio, aliaq; quædam opuscula, quorum titulos sequens indicat pagina (1574) Compendium dialecticae Francisci Titelmani, ad libros logicorum Aristotelis admodum utile ac necessarium, nuper recognitum. (1576) Dialecticae considerationis libri sex, Aristotelici organi summam, hoc est, totius dialectices ab Aristotele tractatæ complectentes [...] / F. Francisco Titelmano [...] autore. (1575) Compendicum dialecticae, ad libros logicorum Aristotelis admodum utile ac necessarium : Nuper recognitum (1576) Physicae Franc. Titelmanni Compendium ad libros Aristotelis De naturali philosophia utilissimum... (1577) Dialecticae considerationis libri sex., Aristotelici Organi summam, hoc est, totius dialectices ab Aristotele tractatae complectentes, videlicet, De praedicabilibus. De praedicamentis. De interpretatione, sive Enunciatione. De syllogismo ... / ... De locis dialecticis. De locis sophisticis. F. Francisco Titelmanno Hasselenso ... authore (1582) Francisci Titelmanni [...] De consideratione dialectica libri VI. A docto quodam dialecticæ viro multis in locis aucti, multisque diminuti (1583) Elvcidatio in omnes psalmos ivxta veritatem vvlgatæ et Ecclesiæ vsitatæ Latinæ editionis, quæ & ipsa integra ex aduerso correspondet ... Sectio prima [-secvnda] / Per F. Franciscvm Titelmanum ... (1588) Compendivm philosophiæ natvralis : sev De consideratione rerum naturalium, earúmque ad suum creatorem reductione, libri XII / authore Francisco Titelmanno [...](1596) [...] Francisci Titelmanni Hallensis [...] Elucidatio in omnes psalmos, juxta veritatem vulgatæ & ecclesiæ usitatæ editionis Latinæ, quæ & ipsa integra illibataque ex adverso opponitur : psalmis singulis singula argumenta ante se monstrantibus, totam psalmi virtutem atque 16
materiam, quasi per modum epitomæ summatim complectentia : post elucidationem verò adjunctis prolixioribus annotationibus, quæ commentariorum locum habent. Adjuncta est elucidatio canticorum, qua exxlesiasticus usus appellat ferialia. Subsequuntur annotationes ex Hebræo atque Chaldæo [...] Haec omnia in tres partes distincta (1689) Circulus menstruus Parthenio-Marianarum meditationum in singulos mensis dies digestarum (1699). Titelmans, Pieter (1501-1572 Kortrijk) Aan de Leuvense universiteit studeert hij, net als zijn broer Frans, wijsbegeerte. Nadien ging hij als beursstudent naar het college van Houterlee. Na het behalen van een licentie in de godgeleerdheid werd Tittelmans van 1536 tot 1540 president van het college. In 1539 werd hij deken in Ronse. In de volgende jaren hield hij zich ook nog bezig met het publiceren van de onuitgegeven werken van zijn broer Frans (zie hierboven). Wat hierbij opvalt is dat deze boeken stuk voor stuk werden opgedragen aan prominente figuren als Ruard Tapper, prinsbisschop Georgius van Oostenrijk, Petrus de Soto, biechtvader van Karel V en aan Arnold Streyters, abt van Tongerlo. Dit wijst al op zijn grote trouw aan het officieel gezag. Wellicht hebben deze publicaties een gunstige invloed gehad op zijn benoeming tot inquisiteur. Bovendien was het de overheid bekend, dat hij reeds als deken te Ronse sterk was opgetreden tegen het morele wangedrag van een aantal lagere geestelijken. Omwille van zijn geloofsijver en zijn uitgesproken vroomheid benoemt keizer Karel hem vijf jaar later tot inquisiteur in het graafschap Vlaanderen. Van 1545 tot 1565 veroordeelt Peter Tittelmans mensen ter dood wegens ketterij. Drie groepen in de bevolking werden door hem speciaal geviseerd: de boekhandelaars, de liedjeszangers en de rederijkers. Naast de gereformeerde predikanten waren zij immers de voornaamste propagandisten van het nieuwe geloof in de 16de eeuw. T. maakte er aldus een gewoonte van om regelmatig de verschillende boekhandels in de voornaamste centra te laten doorzoeken. Verdachte boeken werden steeds in beslag genomen en de handelaars die ze verkochten gearresteerd. Titelmans werd door Pieter Brenghel de Oude afgebeeld in De Keisnede of de deken van Ronse bewaard te Brussel, in de Koninklijke Bibliotheek, Prentenkabinet.22 Van Daelhem, Melchior (1580-1636) Melchior van Daelhme was theoloog en dramaturg. Vanaf 16 jaar werd hij lid van de Hasseltse augustijnen. Hij doceerde letterkunde in Brussel en Leuven. Hij was ook visitator (1627) en prior Hasselt (1628-1631). Van Daelhem was een literair begaafd man. Hij verstond Grieks en was goed in Latijn. Hij liet veel handschriften na waarvan de meeste verloren gingen. Hij schreef: Panegyris duplex, prior pro Gymnasio Bruxellensi ad Senatum Bruxellensem, aletra ad Cl. Virum Folcardum Van Achelen, Concilii sanetioris Assessorem. Jacobi Arminii cum Batavis, super praesenti rerum in Hellandid statu, mutuis disidiis & homicidiis, Expostulatio posthuma. Lugd. Bat sub singe Libertatis, 1621. Epicedium in obitum Mariae Deckheriae, Cl. Viri Joannes van Pede, in Brabantiae Senatu Consiliarii, ex filio neptis. Lovan. 1624 in 4to. Arca honoraria Christi & sanctorum, ortum auctumque Zonigerae sodalitatis S.P Augustini continens , a P. F. Melchiore Daelhemio, Augustiniano, è Gallico in Latinum versa. Antv. 1628. in 12mo. Hij schreef verscheidene Latijnse toneelstukken voor rederijkerskamers:
22
http://www.kvab.be/viges/nbw.aspx http://www.hasel.be/nl/subjects/1063/tittelmans-peter-1501-1572.html
17
Prologhe oft salutatie van Willecom (opgevoerd te Hasselt bij de Blijde Intrede in 1614 van de bisschop van Luik Ferdinand van Beieren).23 Een spelende prologhe oft salutatie van willecom aen den doorluchtigen prince ende corenvorst Ferdinandus Bavarus, biscop tot Luyck, grave tot Loen... Ghecomponeert tot Brussele metter haeste, anno 1614, in de weeke voor Paesschen, door F. Melchior van Daelhem, rector van S. Augustyns schole oft collegium tot Brussele, Hasselaer 24 of voor leerlingen van het augustijnencollege.25 Hij schreef ook een poëziebundel in het Latijn. Na zijn overlijden in 1636 richtten zijn metgezellen van de rederijkerskamer De Roode Roos voor hem in de kloosterkerk een grafsteen op.26 Werken zonder auteur 1619 12 07] Costumen vanden lande van Waes, ghedecreteert by haere Doorluchtighe Hoocheden, den sesthiensten dach der maent van maye ... duyst ses hondert ende achthiene, ten verzoucke van mher Ph[i]l[ip]s de Licques Ridder h.re va[n] Audenthun Wissekercke hoochbailluy, Io[nkhee]r Charles de Hertoghe heere van Paddeschoot, Io[nkhee]r Pauwels van Steelandt, heere va[n] Hasselt, hooftschepenen vande[n] voorscreue[n] lande, ende heurlien medeghesellen. in wette. (1620)27 [1671 09 03] Gheboden ende uyt-gheroepen by mijne Heeren den Scouteth ... ende Raedt der Stadt van Antwerpen, op den 3 September 1671. Alsoo Ioannes Vossius op den derden Iulij ... 1667 ontrent de vier uren naer noen inde herberghe den Tenne-pot inde Cammerstraet ... hem vervoordert heeft met een rappier te quetsen ... Arnoldus Vossius syne broder ... borghermeester der stadt Hasselt ... soo dat den selven ... is overleden ... (1671)28 Recueil des choses advenues en Anvers, touchant le fait de la religion, en l' an M. D. LXVI.(1567), uitgegeven door Augustijn Van Hasselt.29 Van den Vondel, Joost (1587-1679) Nederlandse dichter. Zegezang (1637) voor Gillis van Vinckenroy (burgemeester, twaelfman en keizer van den edele kruisboog van Hasselt).30
17de eeuw Jonghen, Henricus (1608-1668 Maaseik) Hendrik Jonghen trad toe tot de minderbroederorde en werd een gevierd biechtvader en prediker. Zijn oversten stuurden hem naar het Leuvense klooster waar hij de priesterkandidaten van zijn orde in de theologie inleidde.31 23
Jorissen, deel IV, 2. http://literatuurgeschiedenis.dbnl.nl/tekst/bran038biog01_01/bran038biog01_01_1024.htm 25 . http://www.let.leidenuniv.nl/Dutch/Ceneton/Lijsten/Ceneton21.html http://www.dbnl.org/tekst/bork001lett01_01/bork001lett01_01-x4.pdf en http://www.dbnl.org/tekst/humm001repe02_01/humm001repe02_01_0300.php 26 http://www.hasel.be/nl/subjects/2109/van-daelhem-melchior-1580-1636.html de Chalmot, Biographisch woordenboek, 181. 27 KBR, algemene collectie. 28 KBR, algemene collectie. 29 Een exemplaar hiervan is terug te vinden in de algemene collectie van de KBR. 30 Limburg, 62. http://www.hasel.be/nl/subjects/1117/van-vinckenroye-gillis-1593-1658.html Inhoud: http://www.hasel.be/_uploads/Erfgoedcel/downloads/zegezanck_door_vondel__uit_hasselt_intra_muros.pdf, hier staat ook waar het origineel in staat. 31 http://www.hasel.be/nl/subjects/1119/jonghen-henricus-ca-1608.html 24
18
Medulla Santi Evangelli, seu regula F.F. Minorum expositia per Bonaventurum Dernoye, stylo suaviori ornata a F. Henrico de Jonghen… ac figuris ex sacra scriptura locupletata (1657) Nuptiae agni: Sive discursus exhortatorii pro sacris vestitionibus, professionibus & iubileis religiosorum. Itemque de dedicationibus ecclesiarum, strenisq. spiritualibus novorum annorum ... (1658).32 Marianum Hasseletum (1660, de oudst bekende geschiedenis van de Mariale devotie in Hasselt). Onse L. Vrouwe van Hasselt ofte corte historie van haer H. Beeldt ende broederschap / eerst in ' t Lattyn beschreven door ... Henricus Ionghen ... nu in ' t neder-duyts vertaelt door ... Petrus Vaele (1660) uitgegeven door Petrus Bellerus, Antwerpen.33 Brevis elucidatio litteralis libri Job, ex probatis auctoribus excerpta (1661)34 Vera fraternitas: declamanda confratribus sodalitatum : S. Rosarii Dominicani, S. Scapularis Carmelitani, S. Zonæ Augustinianæ, S. Funiculi Franciscani ; pro congregationibus menstruis sodalium prædictorum ...(1662)35. Moors, Bonaventura (1662-?) Bonaventura Moors alias Moers werd geboren in Hasselt in 1662 als zoon van Egidius en Maria Christijns. Op 7 oktober 1680 legde hij zijn geloften af als augustijnermonnik. In 1685 werd hij tot priester gewijd. Hij werd achtereenvolgens prior in Bree (1694-1697), Maastricht (1697-1700), Hasselt (1700-1703) en Tienen (1703-1706). In 1706 vestigde hij zich definitief in zijn geboortestad. Hij overleed er in 1731. Bonaventura Moors was een succesvol polemisch schrijver van traktaten en andere werken, waarin hij heftig te keer ging tegen de protestantse en jansenistische ideeën.36 Theses theologicae de gratia Christi, quae sicut haeretica est in sensu Jansenii, sic est in sensu Augustini quam praesedi… (1684) De Cathechismus der Calvinisten (1696) Ecclesia in terra militans, in purgatorio patiens et in caelis triumpjans (1696) Contensiosa ratiocinatio inter M. Mensonem Heydenreyck praedicantem reformatae religionis et Bonaventura Moors Augustinarium circa purgatorium (1699, Nederlandstalige uitgave in zelfde jaar) Catholijcke wederbelegginge der ongegronde geloofsbelijdenisse van Michael Laeffius. Het eerste stuk waarin geantwoordt op alle opgeworpe verschillen des geloofsafgeveerdight door Guil. Strijckwant, in de Gulde Lampe, achter ’t stadhuys (1699) Brevis instructio d. Mensonis Heydenrijck, praedicantis reformatae religionis de verbo ad verbum relata et refutata par J. Bonaventuram Moors, Augustinianum (1700) Kort voorbericht van mijjn heer D. menso Heydenrijck gereformeerd predikant van woordt tot woordt ingebrocht en beantwoordt door Fr. Bonaventura Moors; Augustijn over seyne twe schriften, door den druck aen den vornoemden Heer D. Menso Heydenrijck toegeschikt (1700) Scriptum F. Bonaventurae Moors, Augustiniani museum ed D. Mensonem Heydenrijck praedicantem reformatae relogionis, in quo ostenditur quod sic dictti reformati non sciunt ostendere veram ecclesiam catholicam (1700, Nederlandstalige uitgave in zelfde jaar) Vervolging der schriften van FR. Bonaventura Moors, Augustijn toegeschikt aen mijn Heer Menso Heydenrijck gereformeert predicant, wae in de waare kerke Christi uyt haare 32
http://books.google.be/books/about/Nuptiae_agni.html?id=2q9dtQAACAAJ&safe=active&redir_esc=y Een exemplaar hiervan bevindt zich in de Maurits Sabbebibliotheek (GBIB) van de KULeuven. 34 Jorissen, deel VI, 331. 35 http://books.google.be/books/about/Vera_fraternitas.html?id=fdfrHAAACAAJ&safe=active&redir_esc=y 36 http://www.hasel.be/nl/subjects/2324/moors-bonaventura-1662-1731.html 33
19
merckteekenen wordt aangewesen en getoont dat sy is onfeylbaer in het geloof (1700, Latijnse versie in hetzelfde jaar) Breve compendium illorum quae sint facta inter Dominum… (1700) Cort begrijp (1700) De bij een-roepinghe van D. Menso Heydenrijck beroemde leeraar der soo genaemde gereformeerde religie tot Maestricht yutgegeven op den naam van het uitgedoofde vagevier. Yut haer verwarringh getrocken en bescheidentlijk beantwoordt over het gezagh van den H. Augustinus omtrent het vagevier door… (1700, Latijnse versie in zelfde jaar) Lux evengelizatum e sacris praesertim Litteris M. Augustini, aliorumque… (1712) Idem Pars aestiva quae incipit a Dominica Pentecostes usque ad Dominicum primam adventus (1712) Lux evengelizatum e sacris praesertim Litteris M. Augustini, aliorumque… (1715) Lux evengelizatum e sacris praesertim Litteris M. Augustini, aliorumque… (1718) Meditationes in passionem Domini nostri Jesu Christi (1723) Sermoonen op alle feesten van ’t jaar dus in het Latijn opgeset (1728) Aanwijsinge der waare kerke christi met klaar bewijs dat sy onfeylbaar is in het geloove (1728)37 Sigers, Jan (s.d.) Proeve der Druckerye van Gilis Monsieur (1692) Vaele, Petrus (Appels - Dendermonde begin 17de eeuw – 1676 Tongeren) Minderbroeder. Onze Lieve Vrouw van Hasselt ofte corte historie van haar h.beeldt ende broederschap in 't Latijn beschreven door den eerw. pater Henricus Jonghen Minderbroeder, ghe-Jubileerende Leesmeester der H. Godtheyt. Nu in 't nederduyts vertaelt door den Eerw. Pater F. Petrus Vale, Religieus vande selve Orden met eea bijvoeghsel van devotie, 1660. Het werkje is een gecorrigeerde uitgave omwille van een passage over de heide van Zonhoven, die het Hasseltse stadbestuur en bevolking stoorde en diende veranderd te worden in ‘heyde bij Sonhoven’.38 Zonder auteur Godt-vruchtigh broederschap vanden H. Ioseph, inde kercke canonickerssen des H. graff tot Hasselt. In het iaer 1689 [1692-1701]39
vande
religieusen
Hert-grondige devotie tot den H. Joseph, voor de susters, ende broeders van het broederschap, in-ghestelt inde kercke vande religieusen van st. Catharine-dael binnen Hasselt, in het iaer 1689 (1689)40 Prières rescrites aux demoiselles pensionnaires chez les religieuses chanoinesses du S. Sepulchre en Jerusalem. Par une Religieuse chanoinesse du Couvent du S. Sepulchre dans la ville de Hasselt (1692) uitgegegeven door les héritiers Arnold Bronckart. 41
37
Jorissen, deel VIII, 122-124. http://www.historici.nl/retroboeken/nbwv/#source=6&page=478&accessor=accessor_index&view=imagePane 39 Een exemplaar hiervan wordt bewaard in de collectie Oude Drukken van de Provinciale Bibliotheek Limburg (PBL). 40 Een exemplaar hiervan wordt bewaard in de collectie Oude Drukken van de PBL. 41 Een exemplaar hiervan zit in de collectie van de Université de Liège (ULg). 38
20
Regulen, statuten, ende aflaeten van het broederschap des alder-heylighsten doodt-strydt Christi Jesu [...] op-gherecht in de kercke der religieusen canonickerssen regulier van het H. graff tot Hasselt (1681) ‘t Hasselts Meyliedeken (1640) Dit werkje werd geschreven ter opluistering van de jaarlijkse verkiezing van de ‘meigraaf’. Het zou bedacht zijn door een Hasseltse kloosterzuster o.i.v. Vondel. Het is opgenomen in de Breviarium der Vlaamsche Lyriek (1937) van Marnix Gijsen.
18de eeuw Bamps, Antoine (1787-1857) Antione Bamps was hoofdgeneesheer van het Burgerlijk hospitaal te Hasselt en leraar vroedkunde aan de Provinciale school voor vroedkunde. Hij verwierf met zijn studies over geneeskunde bekendheid in het buitenland. Hij was lid van de Provinciale Commissie voor statistiek voor Limburg en lid van de Toezichtsraad der Krankzinngheidsgestichten in het arrondissement Hasselt.42 Dissertation sur la dysenterie, présentée et soutenue à la Faculté de Médecine de Paris (1813) Lessen over de verloskunde (1821) de Berghes, Georgius Ludovicus (s.d.) Nieuw reglement wegens den keus der borgemeesters, geswooren, ende raedt der stadt Hasselt (1729) Naerder reglement streckende tot herstellinge der misbruycken in de regeringe ende bestieringe der finantien, als mede der armen tafel binnen de stadt Hasselt (1733) Byvoeghsel aen de vorighe reglementen vergunt den XIII. augustus M.D.C.C.X.X.X.X. (1740) uitgegeven bij Petrus van Langenacker (Hasselt)43 Josephus, Clemens Privilegien statuyten ende reglementen der stadt Hasselt / van oude tyden vergunt, geapprobeert door menighvuldighe successive bisschoppen ende princen van Luyck, graven van Loon &c. ende nieuwelycks den 18. junii 1716 gheconfirmeert door ... Josephus Clemens ... (1716) uitgegeven door Petrus van Langenacker, Hasselt.44 Koenders, Jean (Emmerich 1793-1870 Hoei) Leraar en prefect aan het atheneum van Hasselt. Grammaire Hollandaise contenant un orde nouveau et facile toutes les règles de cette langue, avec des thèmes et des versions (1823) C. Cornelius. Tacitus. Leven van Julius Agricola uit het Latijn vertaald en met aanmerkingen vermeerderd (1826) Essai sur l’enseignement primaire et moyen (1838) Nouvelle grammaire latine (1839) Cours des thèmes latins d’après la grammaire… (1839)45
42
Jorissen, deel I, 75. PBL, collectie Oude Drukken. 44 KULeuven, Bibliotheek Rechtsgeleerdheid (RBIB) en Stadsarchief Hasselt. 45 Jorissen, deel VII, 63. 43
21
Sallez, Niklaas Frans (1752-1829) Priester Niklaas Frans Sallez werd geboren in Hasselt in 1752 als zoon van Adriaan en AnneMarie Theuwissen. Zijn vader, die burgemeester werd in 1775-1776, was in 1781 de bouwheer van het huis Het Schip aan de Maastrichterstraat. Sallez emigreerde onder de Franse republiek en keerde terug in 1800. Hij vestigde zich in Het Schip waar hij samen met zijn twee ongehuwde zussen woonde tot 15 maart 1802. In die periode bewaarde hij in het pand de miraculeuze hostie van Herkenrode. Daarna betrok hij zijn nieuwe woning achter het stadhuis. De heilige hostie nam hij mee en borg hem daar zorgvuldig in een commode. Hij overleed in zijn nieuw huis in 1829. Den H. kruijswegh van onzen heere Jesus. Verdeijlt in XIV. Statien (1820)46 Schouterden, Henri (1756 - 1824) Pastoor van Halen. Heyl-zang en het blijde feest der overvoeringe van het Hoogh-Heylig Sacrament van Herkenrode tot de Parochiekerk van den H. Quintinus te Hasselt (1804) Kort begrijp der Kristelijke Leerlinge, getrokken yut den Mechelschen Katechismus en andere, tot onderreichting van de jongheyt… (1805) Roozenhoedje ter eeren van den stervenden Jesus en van Maria zijne medelijdende moeder om eenen zaligen doodstrijd te bekomen door eerw. Heer H.H. Schouterden, voortijds pastoor te Halen (1826)47 Van Beieren, Johan Theodoor Entreprise de la chaussée de Liege à Tongres et Hasselt (1761)48 Van Brabant, Jan-Frans (1767- 1841 Brussel) Priester Jan Frans Van Brabant, geboren in 1767 in het huis De Helle in de Demerstraat, was een man die uitblonk in deugd en kennis. Nadat hij een tijdlang leraar aan het college van Menen was geweest, werd hij op 4 juli 1793 geroepen tot het ambt van hoogleraar te Leuven. In 1799 werd hij door de gendarmes gevangen genomen en naar het eiland Rhé overgebracht, omdat hij had geweigerd de eed van ‘haat aan het koningschap' af te leggen, die door de Republikeinen van priesters en staatsambtenaren werd geëist. Drie jaar later werd hij als aalmoezenier van de Dames van Berlaymont te Brussel aangesteld. Deze functie nam hij waar tot aan zijn dood. Epistolae Magistri Johannis (s.d.)49 Van Lummen, Joseph (O.F.M.Cap.) (?-1803) Van Tessenderlo, Accursius (O.F.M.Cap.) (?- na 1816) Theses theologicæ de actibus humanis : eorum regulis ; defectibus, ac perfectionibus in genere ; de virtutibus theologicis, ac vitiis oppositis ; de jure , & justitia / quas, præside f. Firmo Trudon. [...] defendent f. Josephus ex Lummen, f. Accursius Taxandriensis ejusdem ordinis religiosi (1793, thesis georganiseerd door de minderbroeders van Hasselt en verdedigd in Hasselt op 05.09.1793)50 Verstraeten, Daniël (1754-1807)
46
PBL, collectie Oude Drukken. Jorissen, deel X, 87. 48 PBL, collectie Oude Drukken. 49 Jorissen, deel XI, 141. http://www.hasel.be/nl/subjects/2651/van-brabant-jan-frans-1767-1841.html 50 LIBISnet. 47
22
In Hasselt geboren en gestorven priester. De Koninklijke Bibliotheek te Brussel bewaart een manuscript (189 p. - 6550 verzen naar de mededeling van de auteur zelf), dat vooral gelegenheidspoëzie van een vrij pover gehalte bevat: de traditionele gedichten op wijdingen en kloosterjubileums, op de huwelijksverjaardag van zijn ouders, op het huwelijk van zijn nicht te 's-Gravenhage; verscheidene gedichten ook aan deze laatste, waaronder een dankgedicht ‘om een Seker Gift’ met daarna ‘Den Lof der vrouwen in Latijnsche en Duijtsche veersen’, dat nogal in tegenstelling staat met de aan zijn nicht toegezongen lof: Een' vrouw De fakkel is der narre helsche geesten: een' roode roos' vol stank; sy komt haer' man te feesten in schijn van soet fenijn; sy stinkt door haer' cieraet aen het gezicht en huyt; haer' man door list verraed. Een berijmde brief aan zijn ouders, toen hij ‘ontrent ... twintig jaer’ was, is vanuit Luik geschreven. Hij klaagt over het bier en de thee, vraagt om toezending van eetwaren, ik meyn u is bekent dat seker en gewis den stokvisch zonder boter een slecht eten is en verzoekt ook om zijn ‘dialoog’-boek op dat ik 't waele leven zou' worden wel gewoon: want men de tael van 't fransch door 't lezen van diën boek eerlang verstaet wel gansch. Waarschijnlijk was hij lid van de Rode Roos: de bundel bevat alleszins een Lof-Galm op ‘D'Heer Nicolaus Michaël Berckx Nieuw-gekosen Prince’, enkele jubelwensen aan het adres van J.A. Baerts, ‘eertyds roem-rugtigen tooneel-betreder’, van wie de rollen (waaronder heel wat vrouwenrollen) worden opgesomd die hij ‘op den Rooselaer’ speelde, een in de kamer opgevoerde ‘samen-spraek’ tussen Policionelle en Arlequin, en een aantal, nogal platvoerse gedichten van wat Verstraeten ‘confraters’ noemt. Het manuscript eindigt met een inhoudstafel en een wijs besluit: wat sal het praeten aen ons dog baeten? 't is 't best' wy 't laeten Daerom ik gaen, en Laet u staen.51 Zonder auteur Adjudication publique de la fourniture de pain a l' armee imperiale cantonnee a saint-trond, waremme, tongres, hasselt, looz, bilzen, herk, beringen, peer, bree, hamond, maaseik, stocken, vise, verviers (1747), uitgegeven door Everard Kints, Luik.52 Aen ... Elizabeth Robertina Wrede, bruydt Christi in haere professie op het ... clooster van St Catharinadal binnen Hasselt ... (1701)53 Almanach utile et agréable des lottos de la Principauté de Liége établis à Liége, Hasselt et Tongres (1782), uitgegeven door Plomteux, Luik.54 Analyse ou sommaire des pièces probatoires, qui font voir dans la derniere évidence, que la Bruyere, située entre Hasselt et Sonhoven, appartient notoirement à ladite ville, et que les limites de cette Bruyere, sont pareillement de notorieté publique (1762)55
51
http://www.dbnl.org/tekst/baur001gesc06_01/baur001gesc06_01_0038.php ULg, collectie CICB. 53 Abdij van Park, bibliotheek. 54 ULg, collectie CICB. 55 Het Stadsmus, collectie. 52
23
Den grooten Hasseltschen almanack, dienende voor het jaar 1793. Inhoudende de Beschrijvinghe der XXII Steden van het Land van Luyck (1793) Etymologicum Teutonicae linguae ; siue Dictionarium Teutonico-Latinum, praecipuas Teutonicae linguae dictiones et phrases Latine interpretatas et cum aliis nonnullis linguis obiter collatas complectens : studio et opera Cornelii Kiliani Dufflaei. Opus Germanis tam superioribus quam inferioribus, Gallis, Anglisiue Anglosaxonibus, Italis, Hispanis, et aliis lectu per utile. Curante Gerardo Hasselto Arnhemiensi. Quiet suas adnotationes adiecit / Cornelius Killianus Dufflaeus ; Gerardus Hasseltus Arhemiensus (1777).56 Ordre aux communautes rurales riveraines de proceder aux travaux de reparation de la chaussee de tongres à hasselt (1737), uitgegeven door Impr. veuve procureur, Liège.57 Prières prescrites aux demoiselles pensionnaires chez les religieuses chanoinesses su S. Sépulchre en Jérusalem, et qu' elles récitent tous les jours le matin & le soir, avec quelques aspirations pour la confession & sainte communion. Par une religieuse chanoinesse du Couvent de S. Sépulchre dans la ville de Hasselt (1764) uitgegeven door Everard Kints, Luik. Prières prescrites aux demoiselles pensionnaires chez les Réligieuses Chanoinesses du Saint Sépulchre en Jérusalem, à Hasselt (1794) uitgegeven door Dauvrain, Luik.58 Privilegien, Statuyten ende Reglementen der stadt Hasselt, van oude tijden vergunt, geapprobeert door menighvuldighe successive Bisschoppen ende Princen van Luyck, Graven van Loon etc., ende nieuwelycks den 18 junii 1716 gheconfirmeert door syne Keurvorstelycke Hoogheyt Josephus Clemens, Aerts-bisschop van Keulen enz. Achter sijn by-ghevoeght de politicke Ordonantien ofte Recessen ende Jaer-gedinghen der Stadt (1716) Uitgever(s) : Hasselt : Van Langenacker. Pro memoria in causa Sonhoven contra Hasselt (1765) Réglements pour la Société de Hasselt (1790) [1752 03 15] Sa Serenissime Eminence ordonne à la communauté ou surséans de [Saive] de comparoitre pardevant la jointe .. pour recevoir la somme lui competante pour les livremens faits aux magasins de Peer & de Hasselt ... (1752)59 Triumphdicht over den nieuwen carlejon binnen Hasselt in het Landt van luijck volmaeckt den 11.decemb.1752 (s.d.)
19de eeuw Anten, Djef (1851-1913) Joseph Anten werd geboren in 1851 in Hasselt. Zijn ouders, Joannes en Anna Wagemans, waren de eigenaars van een porseleinwinkel aan de Botermarkt. 56
KBR, algemene collectie. ULg, collectie CICB. 58 Zie collectie van het Katholiek Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving (KADOC). 59 KBR, algemene collectie. 57
24
In 1874 trouwde Djef met Maria Swolfs. Terwijl zijn vrouw de familietraditie verderzette door een porseleinwinkel aan de Fruitmarkt uit te baten, stortte Djef zich op het Hasseltse cultureel en politiek leven. Hij speelde amateurtoneel en schreef enkele toneelstukken voor de vereniging Koninklijke Kring Minerva. Als lid van de katholieke partij zetelde Djef vanaf 1895 in de Hasseltse gemeenteraad. Later werd hij nog schepen van de stad, provincieraadslid en lid van de Limburgse bestendige deputatie. Djef hield ook van de schilderkunst. Hij ging in de leer bij schilder-decorateur Gérard en beeldhouwer Courroit. Ze gaven allebei les aan de Stedelijke Academie in Hasselt. Djef zelf specialiseerde zich vooral in Kempense landschappen. Ook zijn historische en litteraire impact mag niet onderschat worden. Anten schreef verschillende bijdragen voor het tijdschrift L'Ancien Pays de Looz. Daarnaast ontwikkelde hij een interessante theorie over het ontstaan van Hasselt.60 Edele Harten (geschiedkundig drama in 3 bedrijven, opgedragen aan de toneelmaatschappij Minerva, opgevoerd op 3 maart 1904) Quelques pages concernant les notices publiées sur la chapelle de Saint-Servais, appelée communément "Sainte-Croix", dans l' église paroissiale de Hasselt (1909) Deux chartes inédites de 1315 et 1359 concernant les monnayeurs du comté de Looz (s.d., i.s.m.A. Hansay) Losse aanteekeningen over en rond St. Corneliskapel te Hasselt (s.d.) O! die verwenschte automobielen (bijspel in één bedrijf, opgevoerd door de toneelmaatschappij Minerva, s.d.) Van hem zouden talrijke historische nota’s bewaard worden in het Rijksarchief.61 Arendt, Joseph (s.d.) XIIe Congrès, Hasselt, 15 et 16 août 1936 : les conditions d'existence des travailleurs et des entreprises en Belgique en 1935 et 1936 (1936) Aussen, Armand François (Sint-Truiden 1872-1954) Griffier van het vredegerecht in Hasselt. Erfenisverklaringen. Praktische en theoretische gids voor de opsteller van verklaringen van nalatenschap (1935, Franstalige versie in 1935, herziene en uitgebreide versie in 1943) Déclarations de succession, traité des droits de succession sous forme de dictionnaire (1936) Baert, Gaston (Deinze 1895 - ?) Gaston Pieter Baert werd geboren in Deinze in 1895. Hij volgde de Nijverheidsschool in Gent. Hij was novellist en geschiedkundige. Baert trouwde met Odile Manon. Het echtpaar kreeg twee zonen: Jan en Hugo. Jan, de oudste, trouwde met Tony Martens, een nicht van Frans Theelen. Deze laatste gaf in 1953 het reilen en zeilen van de krant Het Belang van Limburg door aan Jan. Baert verhuisde naar Hasselt, waar hij enige tijd in de Schiervellaan 28 woonde. Zijn echtgenote overleed er in 1964. Gaston Baert was Officier in de Orde van Leopold II en Ridder in de Kroonorde. Hij was de stichter en ook secretaris van de Kunst- en Oudheidkundige Kring van Deinze. Brood en banketgebak (1932) De zijdewever te Deinze (1953) Het dagboek van Carolus Blomme, 1813-1814, een gezondheidsofficier van Napeleon (1959) 60 61
http://www.hasel.be/nl/subjects/979/anten-djef-1851-1913.html Jorissen, deel I, 26.
25
De oorlogsdagen in augustus 1914 te Sint-Truiden. De belevenissen van een brancardier (1965) Brieven uit het Leieland (1972) Uitwijking van Deinzenaren naar Brugge (1418-1794) (1979) Lof zij Antoon Viane (s.d).62 Ballings, Mathea (Neerpelt 1892-1981) Mathea Ballings liep school in Neerpelt, Diepenbeek en Luik. Vervolgens woonde ze in de Rozenstraat 17 in Hasselt. Ballings was een novelliste die talrijke verhalen publiceerde in de Bode van het Heilig Hart Alken waarvan een aantal gebundeld werden uitgegeven: Het zonneke wint (1935) en Mijn medemens (1945). Van haar hand verschenen ook verhalen in verschillende Duitse tijdschriften.63 Bamps, Constant (1847-1907 Elsene) Constant Bamps deed studies aan het atheneum van Hasselt en de universiteit van Leuven. Hij was arts, schepen en gemeenteraadslid. Bamps was medestichter van de historische periodiek L'Ancien Pays de Looz (1896).64 Note sur les sceaux des corporations de métiers de la ville de Hasselt au XVIe siecle (s.d.) Note sur un denier inédit de Louis I comte de Looz (1145-1171) suivie de quelques considérations sur les monnaies lossaines les plus anciennes et sur l'origine de l'atelier monétaire de Hasselt (s.d.) Note sur un poids ancien de la ville de Hasselt (s.d.) Notice sur une médaille inédite de Saint-Benoit frappée pour l'abbaye de Saint-Trond par l'abbé Van der Heyden de Hasselt (s.d.) Les oiseaux des environs de Hasselt et leurs phénomènes périodiques. Observations ornithologiques ; variétés accidentelles, cas tératologiques, suivis d'une analyse de quelques ordonnances du magistrat de Hasselt au XVIIIe siècle touchant la conservation ou la destruction de certaines espèces animales / par le docteur C. Bamps, de Hasselt . Tome II (s.d.) Recherches historiques sur l'atelier monétaire de Hasselt : (Proces et contestations des monnayeurs de Hasselt avec le Magistrat de cette ville, pendant les XVe, XVIe et XVIIe siecles) (s.d.) Petite chronique inédite concernant les principaux évènements qui se produisirent à Hasselt, pendant les années 1797 et 1798 (s.d.) Discours prononcées aux distributions des prix de l’académie de dessin et école industrielle à Hasselt (1870-1877, 7 dln.) Les oiseaux des environs de Hasselt et leurs phénomenes périodiques (1882) Les oiseaux des environs de Hasselt et leurs phénomènes périodiques (1886) Mise à l' index par le magistrat de Hasselt d' un ouvrage intitulé "Marianum Hasletum" imprimé à Anvers en 1660 (1886) Aperçu sur les découvertes d'antiquités antérieures à la domination romaine faites dans le Limbourg belge (âge de la pierre. Epoques Celtiques, Gallo-belge et Belgo-germaine) (1887)65 Historische opzoekingen over de oude Hasseltsche Drukkers (1887) Note sur un poids ancien de la ville de Hasselt (1888) 62
Het Stadsmus (HS), Hasseltse auteurs, 1 en Stadsarchief Hasselt (SH), Fiches nog levende auteurs in 1979. HS, Hasseltse auteurs. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. Jorissen, deel I, 73. 64 http://www.hasel.be/nl/subjects/981/bamps-constant-1847-1907.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 60. Jorissen, deel I, 76. In Jorissen zitten 159 artikelen van zijn hand. 65 Zie KBR, gedigitaliseerde werken. 63
26
Recherches historiques sur l'atelier monétaire de Hasselt. (Procès et contestations des monnayeurs de Hasselt avec le magistrat de cette ville pendant les XVe, XVIe et XVIIe siècles, avec pièces justificatives) (1888) Rapport fait en séance du conseil communal de la ville de Hasselt, le 2 août 1888, sur la restauration intérieure de l' église primaire de cette ville (1888) Discours sur l'état sanitaire de la ville de Hasselt (1889) Gezondheidstoestand der stad Hasselt (1889)66 Notes historiques sur Hasselt ... d’après des documents originaux inédits : 1474-1580 (1889) Petite chronique inédite : concernant les principaux évenements qui se produisirent a Hasselt pendant les années 1797 et 1798 (1889) Recherches sur le mey-liedje (chant de mai), hymne populaire hasseltois attribué au XVIIe siècle (1889) Recherches sur les journaux et les recueils périodiques imprimés à Hasselt (1890) Histoire du local occupé par la Société Littéraire de Hasselt : Origine et débuts de ce cercle : Moeurs et coutumes hasseltoises de l'époque (1890) Note supplémentaire sur Le Meilied : l'hymne populaire de Hasselt (1892) Note sur une découverte, faite à Hasselt, d'exemplaires d'un des plus anciens journaux liégeois, Le Recueil des nouvelles (1892) Recherches sur l'origine des fers a cheval que l'on exhume fréquemment dans les prairies des environs de Hasselt (1892) La recherche de la paternité imposée aux sages-femmes par le magistrat de Hasselt au XVIIIme siecle (1893) Le Sarcophage de Saint-Trudon au cimetiere de Kermpt pres Hasselt (1893) Hasselt jadis, ou recherches historiques et archéologiques sur les vieux remparts, les vieux monuments, les vieilles rues et les vieilles maisons de cette localité, avec quatre planches (1894) Note sur un denier inédit de Louis Ier, comte de Looz (1145-1171), suivie de quelques considérations sur les monnaies lossaines les plus anciennes et sur l'origine de l'atelier monétaire de Hasselt (1894, overdruk) Hasselt jadis . 2e partie : Recherches historiques et archéologiques sur la situation ancienne de la banlieue de cette localité, avec une carte (1895, i.s.m. Emile Geraets) Sceau et médailles-insignes des anciennes corporations armées de la ville de Hasselt (1896, overdruk) Les anciennes gildes ou compagnies militaire de Hasselt (1897, i.s.m. Emile Geraets) Note sur les sceaux des corporations de métiers de la ville de Hasselt au XVIe siècle (1897, overdruk) Un jeton hasseltois du XVIIe siècle (1898, overdruk) Histoire du local occupé par la Société littéraire de Hasselt. Origine et débuts de ce cercle. Moeurs et coutumes hasseltoises de l'époque / Conférence donnée par le Dr C. Bamps, échevin de la ville de Hasselt, le 17 avril 1890, et dont la Société a décidé l'impression (1890) Note sur une découverte, faite à Hasselt, d'exemplaires d'un des plus anciens journaux liégeois "Le Recueil des nouvelles" (1892) La recherche de la paternité imposée aux sages-femmes par le magistrat de Hasselt au XVIIIe siècle (1893) Don Christophe, le langenman ou le géant de Hasselt (1899, Emile Geraets) Hasselt 1847-1907 : historische bijdragen over Hasselt, Limburg en het graafschap Loon (2002 , door Documentatiecentrum Dr. M. Bussels)
66
De Wachter, Repertorium van de Vlaamse gouwen en gemeenten: heemkundige dokumentatie, deel III, 21, 52.
27
Dr. Constant Bamps, Hasselt, 1847-1907 : Historische bijdragen over Hasselt, Limburg en het graafschap loon (2002, door Documentatiecentrum Dr. M. Bussels) Bamps, Jean Antoine (1819-?) Procureur des Konings te Hasselt.67 Recueil de jurisprudence administrative en matière de domicile de secours (1860) Découverte d'une villa belgo-romaine sur la limite des communes de Neerhaeren et de Reckleim (s.d., i.s.m. Henri van Neuss) Discours : distribution des prix du 26 décembre 1871. Ville de Hasselt. Académie de Dessin et Ecole industrielle (1872) Discours prononcé à la distribution des prix du 26 décembre 1872 de l' Académie de dessin et l' Ecole industrielle de la ville de Hasselt, année scolaire 1871-1872 (1873) Discours prononcé à la distribution des prix du 26 décembre 1874 de l' Académie de dessin et Ecole industrielle de la ville de Hasselt, année scolaire 1873-1874 (1875) Beaufays, Ignazio (s.d.) Attirances de l'Au-delà dans le P. Valentin Paquay (1923) Le pere Valentin Paquay : le saint petit pere d'Hasselt (1947) Pater Valentinus Paquay : het Heilig Paterke van Hasselt (1944, vertaling Jos Jansen en Miek Jansen) P. Valentino Paquay. Il " Padre santo " di Hasselt (1952) Belgische volksbond Belgische volksbond. Twaalfde congres, zondag 27 en maandag 28 september 1903 in de lokalen van het Werkmanshuis en het S. Jozefscollege te Hasselt (1903) Bellefroid, Antoine Lud. (1801-1867) Doctor in de rechten (universiteit Luik). De testamentis ordinandis secundum jus civile hodiernum (1821) In het rijksarchief van Hasselt worden geschiedkundige nota’s van zijn hand bewaard.68 Bellefroid, Paul (1869-1959 Nijmegen NL) Hasselaar Paul Bellefroid was advocaat (sinds 1893), leraar (docent rijksuniversiteit Luik sinds 1896), provincieraadslid (1898), gemeenteraadslid ( (1895) en schepen (1907-1917). Zijn interesse lag zowel bij rechtskunde als letterkunde. Hij leverde bijdragen aan Het Belfort en De Banier en een aantal letterkundige en rechtskundige tijdschriften (bijvoorbeeld Rechtskundig Tijdschrift en andere vakbladen). Hij was voorvechter van de Vlaamse cultuur en taaleigenheid, promotor van de Limburgse literatoren en schreef tal van studies over de Limburgse literatuur. Bellefroid was de eerste die de aandacht van Vlaanderen op het literaire leven van Limburg trok. Hij schreef in dat verband talrijke bijdragen in de Medelingen van de Koinklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde, waarvan hij sinds 1905 lid was. Onder andere aan de hand van de vertaling van talrijke wetboeken streed hij voor de vervlaamsing van het Belgische rechtsleven. Daarom wordt hij er vaak de grondlegger van genoemd. Hij pleitte ook voor de vervlaamsing van de Gentse Rijksuniversiteit. Na beschuldiging van activisme (waarvoor hij onschuldig werd bevonden in 1921) tijdens de Eerste Wereldoorlog en desgevolgend schrapping uit een aantal ambten en lidmaatschappen
67 68
Jorissen, deel I, 92. Jorissen, deel I, 110.
28
vertrok hij naar Nederland. Na studies in Utrecht werd hij in Nijmegen hoogleraar. Hij deed er vooral rechtsvergelijkend onderzoek tussen België en Nederland.69 Dictionaire Français-Néerlandais des termes de droit (1897) Wetboek van Koophandel uit het Fransch vertaald (1899) Belgisch wetboek van burgerlijke rechtspleging, uit het Fransch vertaald (1901) Taalgebruik in burgerlijke zaken (1904) Vroenterecht en gemeenschappelijke verordeningen (1904) Limburgsche prozamannen (1906) Onze hedendaagse Limburgse dichters (1906) Belgisch Wetboek voor Strafrecht, uit het Fransch vertaald (1908) De bronnen van het stellig recht en haar onderlinge verhoudingen (1927) Volksrechterlijke beschouwingen over het Romeinse vraagstuk (1929) De minnelijke schikking, rectorale rede (1929) Toelichting van het Nederlands-Belgische verdrag van 28 maart 1925… (1931) Formulierboek van Burgerlijke rechtsbevordering (1933) Inleiding tot de rechtswetenschap in Nederland (1937) Beknopt overzicht der staatsinrichting in Nederland tijdens de bezetting (1941) Bergmans, Paul (s.d.) Le collegium musicum fondé à Hasselt au XVIe siècle (1909) Biddaer, Emile (Brussel 1861- 1923) Ingenieur Bruggen en Wegen en directeur van die dienst in Hasselt. Essais d'assainissement des eaux alimentaires de la ville de Hasselt par le procédé dit "au ferrochlore" (1907, overdruk) 70 Les nouvelles routes du bassin houilleur de la Campine limbourgeois (1920) Bielen, Louis-Albert (1865-?) Bielen was leerkracht te Tongeren en Schaarbeek. Ook was hij secretaris van het Willemsfonds in Tongeren (1893-1894). The Hegener’s english primer and First reading book voor het Nederlandsch onderricht bruikbaar gemaakt (1893) Leidraad tot de studie van de geschiedenis der Nederlandsche letterkunde (1896) De Nederlandse spraakkunst in tabellen, vergelijkende tabellen van Nederlandsche en Fransche spraakkunst van de lagere klassen der middelbare scholen en de 7e en 6e der Athenea en Colleges (fransche titel) (1903) Hamlet; De koopman van Venetië; Driekoningenavond, drie verhalen naar W. Shakespeare (1918)71 Bijvoet, Xavier (Hechtel 1881-1965) Xavier Byvoet werd geboren in 1881 in Hechtel. Hij was de jongste uit een gezin van zeven kinderen. Zijn vader, Jacques, was burgemeester van Hechtel en provincieraadslid. In 1904 behaalde Xavier op 23-jarige leeftijd in Leuven het diploma van doctor in de rechten. Omdat zijn oudere broer Modest als advocaat in Hasselt gevestigd was, liet Xavier zich als stagiair inschrijven bij de balie in Antwerpen. Hij voelde zich echter aangetrokken tot de 69
PBL, Figuren uit de 19de eeuwe literatuur, 1. Provincie Limburg, Limburg, 72. http://www.hasel.be/nl/subjects/1107/bellefroid-paul-1869-1959.html . Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 62. Jorissen, deel I, 113-119. 70 De Wachter, Deel III, 28, 258. 71 Jorissen, deel I, 177.
29
ontluikende christelijke sociale beweging en zo kwam hij na enige tijd terecht in Morlanwelz en werd ingeschreven bij de balie in Charleroi. Hij had echter heimwee naar zijn Limburg en toen zijn broer Modest tot vrederechter in Mechelen-aan-de-Maas werd benoemd, kwam Xavier naar Hasselt. In 1908 sloot hij zich aan bij het Leesgezelschap, in 1910 werd hij er verkozen tot commissaris en in 1915 en 1940 tot voorzitter. Ondertussen trouwde hij op 12 augustus 1911 in Alken met Yvonne de Corswarem. In 1916 werd hij bestuurlid van het Davidsfonds. In 1925 zat hij in het voorlopig comiteit van het 'van Veldeke-Leëncomité' en in 1935 werd hij verkozen als eerste voorzitter. In 1919 werd hij tot substituut-krijgsauditeur en daarna tot rechter bij de rechtbank van eerste aanleg in Hasselt benoemd. Eerst vervulde hij de taak van onderzoeksrechter maar zijn werkelijke bestemming als sociaal werker zou hij vinden toen hij in 1927 tot kinderrechter werd benoemd. Zijn verdienste als kinderrechter hebben ertoe geleid dat hij door zijn collega's gekozen werd tot voorzitter van de Unie der Kinderrechters van België (ca. 1945) en als lid van de Koninklijke Commissie der Beschermingscomité's voor zedelijk verlaten kinderen en vrijgelaten gevangen. In 1932 werd hij voorzitter van de rechtbank en vervulde dit ambt gedurende bijna 20 jaar tot hij in 1951 tot het emeritaat werd toegelaten. In 1946 werd hem gevraagd het voorzitterschap te willen waarnemen van de Bond van Kroostrijke gezinnen van Limburg wat hij aanvaardde en uitoefende tot 1957. Xavier Byvoet stierf in 1965 ten gevolge van een slepende ziekte. Hij werd in alle intimiteit begraven op het kerkhof aan de Sint-Truidersteenweg in de familiekelder Byvoet-de Corswarem.72 Hij schreef diverse rechts- en geschiedkundige bijdragen in talrijke tijdschriften (Rechtkundig Tijdschrijft, Limburg, Het Belang van Limburg, Oostland, Rechtskundig Weekblad, Het Kind: de kinderechterrubriek).73 Billen, J. (s.d.) Catalogue méthodique de la bibliothèque communale de la ville de Hasselt... (1878) Blomme, A. (s.d.) Henri van Neuss: notice biographique (1908) Bogaerts (s.d.) Huldedicht opgedragen aan de Eerw. Moeder Antona Dieben den 4 Augusts 1875 ten gelegenheid van de vijftigste verjaring harer intrede in het klooster der Grauwzusters te Hasselt [1875] Bogaerts, C.J. (s.d.) Histoire du Très-Saint Sacrement de miracle conservé ci-devant à Herckenrode, aujourd' hui à l' église de S. Quentin à Hasselt (1854, Nederlandstalige versie in 184874) Borgerhoff, Robert (1885) Borgerhoff was officier in Belgisch Congo, daarna districtscommissaris (1909-1921). Vanaf 1927 doceerde hij de door de stad Brussel ingerichtte ‘Cours public sur le Congo’? Le Ruanda-Urundi (1928)75 Bormans, Stanislas (1835-1912 Luik) 72
http://www.hasel.be/nl/subjects/161/byvoet-xavier-1881-1965.html Jorissen, deel II, 150. 74 De Wachter, deel III, 36, 493. 75 Jorissen, deel I, 201. 73
30
Stanislas Bormans was doctor in wijsbegeerte en letteren. Hij werkte als conservator voor het rijksarchief te Luik en Namen. Bormans schreef tal van bijdragen in verband met archivistiek en de geschiedenis van Luik in diverse tijdschriften. Précis de l’histoire de Liège (1864) Chroniques des Evêques de Liège (1864, vertaling uit het Duits). Chronique de Mathias de Lewis du XIV siècle (Mathias de Leewis chronicon Leodiense) (1864) 76 Bovy, Jozef (Roermond 1810-1879 Bolderberg) Joseph Bovy was de zoon van Arnold Bovy, een uit Luik afkomstige griffier bij de rechtbank in Roermond. Hij voltooide zijn middelbaar onderwijs aan het Koninklijke College van zijn geboortestad. Bovy ging daarna naar de Université de Liège waar hij in 1833 promoveerde tot doctor in de rechten. Het jaar nadien begon Bovy zijn carrière bij het Limburgse provinciebestuur. Na een korte periode als ondersectiechef werd Bovy in december 1834 benoemd tot kabinetschef van gouverneur Werner de Lamberts-Cortenbach. Na de splitsing van de provincie Limburg in een Belgisch en een Nederlands deel als gevolg van het Verdrag der XXIV artikelen koos Bovy voor de Belgische nationaliteit en werd hij arrondissementscommissaris van Hasselt, een functie die hij combineerde met zijn functie op het kabinet van de gouverneur en zijn functie als advocaat aan de balie van Hasselt. Bij de verkiezingen in mei 1840 werd Bovy verkozen als provincieraadslid van de Katholieke Partij en nam ontslag als kabinetschef en arrondissementscommissaris. Vanaf 1842 was hij bestendig gedeputeerde en bleef dit tot in 1857 toen hij benoemd werd tot griffier van het provinciebestuur. Tussen 1850 en 1855 maakte Bovy als vertegenwoordiger van het provinciebestuur deel uit van de Belgisch-Nederlandse Commissie die belast was met de verdeling van de eigendommen, de schulden, de rechten en de plichten van de grensgemeenten die betrokken waren bij de splitsing van Limburg van 1839. Bovy had vooral een aandeel in de verdeling van het Stramprooierbroek tussen de gemeenten Molenbeersel en Stramproy. Na de ontbinding van de commissie werd Bovy verheven tot ridder in de Leopoldsorde en tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Toen einde 1871 gouverneur De Decker moest aftreden wegens zijn betrokkenheid bij een faillissement, werd Bovy beloond voor zijn jarenlange inzet voor de provincie. In het voorjaar van 1872 werd hij door de toenmalige regeringsleiders De Theux de Meylandt en Malou benoemd tot nieuwe gouverneur. Als gouverneur besteedde Bovy veel aandacht aan de aanleg van nieuwe infrastructuur, de gezondheidszorg, het onderwijs en de landbouw. Door zijn jarenlange ervaring en zijn dossierkennis genoot hij veel respect als gouverneur. Vanaf november 1878 kreeg Bovy gezondheidsproblemen en hij trok zich meer en meer terug op zijn landgoed in Bolderberg. In maart 1879 stierf hij na een periode van 45 jaar ten dienste van de provincie Limburg. Joseph Bovy werd in Bolderberg begraven.77 Promenades historique dans le pays Liégeois.78 Briers, E. (s.d.) La situation financière et scolaire de la ville de Hasselt sous l' ancienne et la nouvelle administration communale (1881, i.s.m. L. Willems)
76
Swerts, Lexicon, 60. Wulms, Literaire gids voor Limburg, 27. Jorissen, deel I, 226-241. Hier bevindt zich een overzicht van al zijn artikels. 77 http://nl.wikipedia.org/wiki/Joseph_Bovy 78 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 59.
31
Briers, Frederik (1837- 1911 Lummen) Oud-burgemeester van Nerem, lid van de provincieraad, lid van de Provinciaal Comité voor Landbouw, lid van de Landbouwraad en lid van de Militieraad voor het arrondisement Tongeren. Aperçu de l’élevage et la conduite des arbres forestiares et autres arbres destinés à l‘industrie (1870) L’analyse botanique des prairies permanentes, près de faucher, herbage, peut-elle servir à déterminer les engrais dont … (1888) Quelques observations sur les articles 6 et 26 de la loi du 20 mai 1872 et sur le projet de loi déposé par M. le représentant Pirmez le 5 février 1889 (1889) Tableaux et discussion de quelques analyses botanique de près à faucher (1891) Encore quelques observations sur l’article unique de la loi du 15 avril 1889 sur l’ouverture de crédit et la provision (1891)79 Briers, Léon (Schalkhoven 1928-2007) Léon Briers volgde de oude humaniora aan het Sint-Jozefscollege van Hasselt. Beroepsmatig was hij redacteur van de krant Het Belang van Limburg. Hij was woonachtig te Beverst. Briers was Ridder in de Kroonorde Onderscheiden met het pauselijk ereteken Pro Ecclesia et Pontifica en diamanten erelid van de Koninklijke Harmonie Ons Verlangen. Hij schreef Sparrenhof (1953, toneelspel in drie bedrijven, bekroond met de Paul Demontprijs van het Limburgse Toneelverbond).80 Broekx, Pieter-Jan (Erpekom 1881-1968) Pieter Jan Broekx werd geboren in Erpekom in 1881. "Onvermoeibaar werker, begaafde spreker en schrijver, echte volksvriend". Met die woorden wordt Pieter Jan Broekx in 1913 verwelkomd op het Secretariaat van Maatschappelijke en Godsdienstige Werken van Limburg. Broekx was pas 32 jaar, maar had zich als priester-leraar aan het Sint-Jozefscollege van Hasselt laten opmerken door zijn levendige belangstelling voor de Vlaamse beweging en het maatschappelijk vraagstuk. Vanuit zijn secretariaat in de Tramstraat zou Broekx gedurende meer dan vijftig jaar aan de christelijke arbeidersbeweging van Limburg gestalte geven. "Limburg voor Christus bewaren", dat was het motto van zijn sociale actie. Het verklaart zijn organisatiedrift die de christelijke arbeidersbeweging en de Tramstraat tot een macht uitbouwde. Het verklaart zijn engagement in diverse aspecten van de Vlaamse emancipatie, van Vlaamse studentenbeweging tot Vlaamse Leergangen. Het verklaart zijn inzet voor de eenheid van de katholieken op politieke vlak en zijn afkeer voor de Vlaams-nationalisten. Het verklaart zijn reactie tegen de vreemdelingen, zowel de gastarbeiders als de Franstalige patroons die zijn geliefd Limburg uitbuitten. Het verklaart kortom alles waar Broekx mee bezig was. Pieter Jan Broekx overleed in Hasselt in 1968.81 Arbeidersbeweging en bisdom Hasselt (1968) Broux, Joannes (Genk 1859-1927) Joannes Broux werd priester gewijd in Luik in 1883 en kapelaan te Hasselt in hetzelfde jaar. Hij was van opleiding licentiaat in de godsgeleerdheid (1883). Broux was leraar aan het grootseminarie van Luik vanaf 1890, visitator der kloostergemeenten in 1902 en pastoor-deken in Hasselt in 1912. Hij werd Ere-kannunik in 1916. De helige communie naar Arato uit het Italiaans (1896) 79
Jorissen, deel II, 64. Jorissen, deel II, 65. 81 http://www.hasel.be/nl/subjects/983/broekx-pieter-jan-1881-1968.html 80
32
Inleiding voor “De Vlaamsche Zanger” van M. Coune (1899) Lijkrede uitgesproken bij de dood van Z.E.H. Raeymaeckers (1899) Orgelschool van Hasselt: Handleiding bij het aanleeren van liturgisch latijn (1918)82 Buckinx, Pieter G. (s.d.) Stad Hasselt : Plechtige onthulling van het gedenkteeken Hendrik van Veldeke ter eere, op Zondag 30 September 1928 : Korte levensschets : Cantate (1928, i.s.m. Jan Melis en Arthur Meulemans) Calsius-Visser, Diny (Nijmegen NL 1898) Diny Calsius-Visser woonde in Hasselt. Jaren lang stond zij in voor het schrijven van sprookjes, vertellingen en luisterspelletjes voor Radio Limburg. Zij schreef bijdragen voor diverse tijdschriften: Het Belang van Limburg, Limburg, enz. Mieke de verpleegster (s.d. , jeugdroman, handschrift) Een leuke klas (1938, debuut) De man in de gevangeniswagen (1939) Er was eens… sprookjes en vertellingen (1949, i.s.m. F. Persoons) Hoe een arme krantenverkoper millionair werd (1949, i.s.m. F. Persoons) Hij zocht een land en vond een wereld (1949, i.s.m. F. Persoons)83 Castermans, Jaak (Tongeren 1887-1952) Jaak Castermans was leraar aan het college van Waremme en Tongeren en rector te Beverlo. Pastoor van Wintershoven en Sint-Lambrechts-Herk. Frissche jeugd, een jeugdboek over den alcohol (1932) De H. Mis meeofferen. Misboekje (1941) Verhalen voor cathechismus en kansel (4 delen, 1949-1954) Verhalen over moeder Gods (1954)84 Celis Henri (1860-1946) Hij was ambtenaar bij het provinciaal bestuur. Celis publiceerde onder de schuilnaam Hari de verhalen De ziekte van de drossaard (1931) en Het waggelend huis van Hasselt (1939).85 Ceulemans, E. (s.d.) Les eaux alimentaires de la ville de Hasselt : Un dernier mot a mes concitoyens (1890) Ceulemans, Ludovic (1821-1893) Ludovic Ceulemans was commissaris van de buurtspoorwegen. Hij schreef in het Frans het toneelstuk Valentine (1884) en enkele brochures over de waterbedeling te Hasselt. Ville de Hasselt : Distribution d'eau : avant projet (1884) Les eaux alimentaires de la ville de Hasselt. Un dernier mot à nos concityens (1890)86 Ceyssens, Karel (1881-1955 Nice Fr.) Ceyssens was een imitator van de rederijkers met Hasseltse 'historiaelspelen' als Coninck Balthasar en Die belegeringhe van Samariën (1907). Hasseltse "historiael" spelen : Coninck Balthasar, Die belegeringhe van Samariën (1907)87 82
Jorissen, deel II, 86. Jorissen, deel II, 162-163. 84 Jorissen, deel II, 172. 85 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 61. 86 Jorissen, deel II, 177. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 59. 83
33
Cielen, Mathieu (Vlijtingen 1896-1960 Maaseik) Mathieu Cielen was priester en leerkracht in het Sint-Jozefscollege Hasselt (1930-1936). Vervolgens was hij bestuurder bij de Sociale Werken te Hasselt (1936-?). Hij schreef talrijke bijdragen in Het Belang van Limburg, Sacerdos, Elckerlyck, Nieuw Vlaanderen, Nova et Vereta, Ons Geestelijk Erf en Ons Geloof. Kerk en offer (1937) Schets eener katholieke wereldbeschouwing. Naar het volle licht (1937)88 Chauvin, Victor (s.d.) Gaspar Ammonius de Hasselt (1897) Chrysostome, P. (s.d.) Minderbroeder uit Kalmthout. François Titelmans de Hasselt, professeur de philosophie à l'Université de Louvain, de l'ordre des frères-mineurs capucins (1498-1537). Esquisse biographique (1903, i.s.m. De Calmpthout) Claes, Désiré (Neerlinter 1836-1910 Namen) Désiré Claes, geboren in Neerlinter in 1836, deed zijn middelbare studies aan het college in Tienen. Aansluitend volgde hij opleiding aan de lagere normaalschool in Lier. Na een kortstondige aanstelling als leraar Nederlands aan het stadscollege van Tienen in 1869 kreeg hij in 1870 het ambt van leraar Nederlands aan het Koninklijk Atheneum in Hasselt toegewezen. In 1880 werd hij als leraar overgeplaatst naar het Koninklijk Atheneum van Namen. Geregeld publiceerde hij handleidingen en schoolboeken om de taalzuiverheid bij zijn leerlingen te promoten. Tijdens zijn tienjarig verblijf te Hasselt maakte hij zich verdienstelijk in het plaatselijk verenigingsleven door uiteenlopende initiatieven (bijvoorbeeld animator bij De Jonge Klauwaarts. Hij schreef gedichten en toneelwerk.89 Gedenkschrift der luisterrijke bedevaartsprocessie ter eere van het H. Sacrament van Mirakel en van O.L.V. Virga Jesse binnen Hasselt (1873) Kransje opgedragen aan de eerw. Moeder Antona Dieben den 4 Augustus 1875, ten gelegenheid van de vijftigste verjaring harer intrede in het klooster der grauwzusters te Hasselt (1875) Verslag over den grooten internationalen wedstrijd van tooneelkunde, uitgeschreven door de K.M. St. Cecilia van Hasselt voor het tooneeljaar 1876-1877 (1877) Clerfeyt, E. (s.d.) Verslag over de werkzaamheden van het Staats-laboratorium voor ontledingen te Hasselt (1912)90 Clysters, Lodewijk (s.d.) Over de plichten van het ontwikkeld katholiek Vlaamsch meisje: voordracht gehouden te Hasselt op 10 juni 1919 (1919)
87
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 65. KBR, retrospectieve catalogus. Jorisen, deel III, 4-5. 89 http://www.dbnl.org/tekst/clae005desi01_01/ http://www.hasel.be/nl/subjects/984/claes-desire-18361910.html 90 De Wachter, Deel III, 28, 262. 88
34
Coenen, J. (s.d.) St-Quintinuskerk van Hasselt (1929, overdruk) Coninx, Arthur (1884-1942 Lummen) Postmeester te Lummen. Toneelschrijver. Nonkel Doris, blijspel in twee bedrijven (1924) Zusje, treurspel in vier bedrijven (1927) President kikker, blijspel in twee bedrijven (1928) Soldaten in het dorp, blijspel in twee bedrijven (s.d.) Het vaandel, toneelspel in één bedrijf (s.d.) De twee blinden (s.d., vrije vertaling van de operette van Offenbach)91 Convents, Joseph (Eksel 189-1946 Kuringen) Convents was onderwijzer en ere-schoolhoofd in Kuringen. Hij stond mee aan de wieg van het Davidsfonds Kuringen. Hij schreef artikels over het kasteel van Kuringen, het lager onderwijs in Kuringen in 1703, de abdissen van Herkenrode en de pastoors van Kuringen in de tijdschriften Touringclub van België en Limburg.92 Colaud (s.d.) Arrêté de l'Administration centrale du Département de Sambre-et-Meuse, pris en séance du 19 frimaire an VII, contenant à sa suite la lettre du général Colaud relative à la défaite des révoltés à Hasselt. Corvillain, Marcel (Waver 1895-1954) Marcel Corvilain was officier in de oorlog 1914-1918. In het gewone leven was hij handelaar. Vanaf 1919 woonde hij in Hasselt en werd er een zeer gekend figuur. Hij was kunstschilder en versierde zijn boeken met houtgravures. Hij schreef in het Frans en Nederlands over WOI. Nos héros mort pour la patrie (1920) L’histoire des Régiments de Carabiniers et des bataillons de Carabiniers 1914-1930 (1933) Drie grachten (1933) Infanterie de D.I. 1914-1918 (1937) De reder van Nieuwpoort (1938, ook Frans- en Engelstalige versie in zelfde jaar). Vingt ans après. Récits, contes et impressions de la guerre 1914-1918 (1938) Les origines de la Velocipedie militaire en Belgique (s.d.)93 Cox, Léon (s.d.) Notice sur la Société Royale de Musique et de Rhétorique de Hasselt (Limbourg-Belge) (1924) Creten, Pieter Huibrecht (Stevoort 1823-1893) Pieter Hubert Creten werd geboren in Stevoort in 1823 als zoon van horlogemaker Gillis en Catharina Droogmans. In 1851 werd hij tot priester gewijd in Luik. Hij was achtereenvolgens onderpastoor in Mechelen-aan-de-Maas, Halen en Aubel en pastoor in Wijer, Neeroeteren en Overhespen. In 1857-1858 schreef Creten zijn eerste werk De Zot, een romantisch verhaal uit de 19de eeuw. Het verhaal verscheen als een vervolgverhaal in verschillende weekbladen. In 1863 werd het voor de eerste maal in boekvorm uitgegeven. Tot aan zijn overlijden schreef hij verscheidene novellen en volksromans. Tijdens zijn kapelaanschap in Mechelen-aan-de-Maas 91
Jorissen, deel III, 85. Jorissen, deel III, 91. 93 Jorissen, deel III, 111. 92
35
werd Creten bevriend met Théodore Hauben. In 1908 zorgde deze Hauben voor de uitgave in Sint-Truiden van De volledige werken van P. H. Creten (St.-Truiden, 1909 en vlg.) in zes delen. In 1893 ging hij op rust in Wijer waar hij een jaar later overleed. Hij werd begraven naast de Sint-Pietersbandenkerk in Wijer (Nieuwerkerken). 94 De Zot (roman, 1865, pseudoniem Hubert De Cocq). De Botti of de priestervervolging tijdens de Fransche omwenteling van 1793 (s.d.) Croonenberghs, Karel (1843-?) Hij schreef in het Frans over Afrika en Zuid-Amerika waar hij missioneerde.95 Cuvelier, Jef (s.d.) De melophielen van Hasselt (1896, overdruk) Dandois, Alex (s.d.) Vlaanderen den leew: drama in 4 bedrijven en 7 tafeleelen (1892)96 Daniëls, Polydoor (Diest 1845-1944 Hoegaarde) Polydoor Daniëls werd in 1845 in Diest geboren. Na zijn priesteropleiding in Sint-Truiden en Luik, werd hij tot priester gewijd in 1871. Daarna werkte hij als leraar in Huy en St. Roch. In 1876 werd Daniëls slotkapelaan van de baron van Vogelsanck. Samen met hem reisde hij naar Frankrijk, Italië en Duitsland. Daar bezocht hij musea en monumenten en raakte nog meer gefascineerd door de kunstwereld. Hij begon met het schrijven van geschiedkundige opstellen die verschenen in diverse tijdschriften. Hij was zelf medestichter van 't Daghet in den Oosten en L'Ancien Pays de Looz en werd lid van de Koninklijke Commissie voor Monumenten Limburg. Toen de baron van Vogelsanck in 1904 stierf, werd Daniëls benoemd tot bestuurder van de broeders van Liefde in Hasselt en tot rector van het begijnhof. Hij nam zijn intrek in het poortgebouw. Hij kreeg hierdoor de bijnaam 'pastoorke van het begijnhof'. Daniëls had een grote kennis van geschiedenis, schilderkunst, architectuur en muziek. Daarom besloot het stadsbestuur hem in 1909 aan te nemen als conservator en archivaris van het stadsmuseum. Hij werd ook voorzitter van de plaatselijke Geschied- en Oudheidkundige Kring. Polydoor Daniëls ging op rust in Hoeilaart waar hij overleed in 1944.97 Het H. Sacrament van Mirakel van Herckenrode, thans in de St. Quintinuskerk te Hasselt (1904) Stad Hasselt: Gemeentelijk Museum: Geopend in het jaar 1909 (1909) Une promenade dans Hasselt (1910) Quelques notes sur la Virga Iesse de Hasselt (1919) A propos d'un vitrail Hasseltois de 16 24 (1927) Notes sur le premier béguinage de Hasselt (1937, overdruk) Hij schreef ook heel wat artikels in diverse tijdschriften.98 Daris, Arnold-Joseph-Mathieu (Borgloon 1821-1905 Borgloon) Daris was priester, filosoof, historicus en korte tijd kapelaan in Hasselt. 94
Wulms, Literaire gids, 25. PBL, Figuren, 9-10. http://www.hasel.be/nl/subjects/1382/creten-pieter-hubert1823-1894.html 95 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 60. 96 KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 97 http://www.hasel.be/nl/subjects/989/daniels-polydoor-1845-1944.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 60. 98 Jorissen, deel IV, 4-20.
36
Le comté de Haspinga (s.d.) Histoire du diocese et de la principaute de Liege (1724-1852) (4 dln., 1868-1873) Notices historiques sur les églises du diocese de Liege (1896) Le cartulaire de l'abbaye de Herckenrode suivi de supplément au cartulaire de Herckenrode (1999, overdruk) Notes sur les établissements et les fondations d'instruction au diocèse de Liége (1999, overdruk) églises du diocèse de Liège. - Tome XV (1894) Les cours de justice de l'ancienne principauté de Liége (2001, overdruk) Hij schreef ook heel wat artikels in diverse tijdschriften.99 De Baere, Cyriel (Baasrode 1884-1961 Beringen) Cyriel De Baere was doctor in de Germaanse filologie. Beroepsmatig was hij leraar in Hasselt en inspecteur voor het taalonderwijs. Hij schreef diverse schreef taalhandboeken.100 De Lorreinen rond Hasselt in 1654 (s.d.) Geschiedenis van het onderwijs te Hasselt (1910-1914; 3 delen) Eene geruchtmakende zaak te Hasselt uit het midden der XVIe eeuw (1910) Geschiedenis van het onderwijs te Hasselt (1911) De Hasseltse rederijkerskamer (1913) Le Langeman ou géant Hasseltois (1914, i.s.m. Jean Gessler) Een paar bladzijden uit Hasselt's politieke geschiedenis (1916) De Hasseltsche bastaardtak der Geloesen (1919) Geschiedenis van de lakennijverheid te Hasselt (1924, i.s.m. C. Vanderstraeten) De Beir, Lucien (1899-?) Operettes Vlasbloemeke (1951) en Voilette.101 De Bruyn, F. (s.d.) Projet d'un chemin de fer de Liège à Bois-le-Duc, à Hasselt et à Maestricht, par Tongres et Bilsen (1855) Dechamps, Victor Augustus Isidorus (s.d.) Paroles prononcées aux funérailles de monsieur le Comte de Theux, dans l' église primaire de Hasselt le 31 août 1874 (1874) de Corswarem, Adrien Jean Lambert (1849-1909) Adrien de Corswarem werd geboren in Hasselt in 1849 als zoon van Guillaume en Marie Anne Francisca Wauters. Hij was doctor in de rechten en in de staatkundige en administratieve wetenschappen, schepen, volksvertegenwoordiger en lid van de bestendige deputatie. De Corswarem was voor zijn tijd erg sociaalvoelend en sterk Vlaamsgezind. Hij ligt mee aan de basis van de vervlaamsing van het middelbaar onderwijs en het gerechtelijk leven. Hij ging aan de slag als advocaat aan de Hasseltse balie. Hij zette zich ook in voor het culturele en maatschappelijk leven van Hasselt. Zo was hij onder andere voorzitter van het Davidsfonds. Ook was hij medestichter van de Kristen Sociale Werken in Limburg. De Corswarem was vooral ervaren in de schoolwetgeving en in gemeentelijke bestuurszaken. Hij
99
Jorissen, deel IV, 23-37. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 64. 101 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 67. 100
37
was de stichter en hoofdredacteur van Het Vlaamsch Bestuur, een zeer geprezen tijdschrift voor gemeentelijke en provinciale bestuursaangelegenheden. Op 25 oktober 1884 trouwde hij met Anna Maria Coleta de Decker (1854-1916), oudste dochter van Pieter de Decker, gewezen minister van binnenlandse zaken en gouverneur van de provincie Limburg. Het gezin woonde in de Maastrichterstraat. Zij overleed in Tongeren in het huis van hun enige zoon, pastoor Paul de Corswarem (1889-1928), en werd op 2 november 1916 bijgezet in de grafkelder van de familie de Corswarem. Adrien de Corswarem, die in 1909 overleed, werd ook bijgezet in de familiegrafkelder op het Oud-Kerkhof. Zijn begrafenis werd een eerbetoon met toespraken van onder andere professor Paul Bellefroid en baron de Pitteurs-Hiégaerts, de Limburgse gouverneur. Commentaire de la loi du 29 novembre 1891 sur l’assistence publique (1892, ook nederlandstalige versie in zelfde jaar) Uitlegging der wetten en Koninklijke besluiten over het Lager Onderwijs en over de pensioen der gemeenteonderwijzers (1893) Eenige woorden over de werkmanshuizen (1893) Practische handleiding voor het opstellen der kiezerslijsten (1893, ook Franstalige versie van zelfde jaar) Uitlegging der wetten en decreten der kerfabrieken (1894) Uitlegging der organische wet op het Lager Onderwijs van 20 september 1884, gewijzigd door de wet van 15 september 1895 (1895) Des électeurs et de la révision annuelle des listes électorales. … (1896, Nederlandstalige versie in zelfde jaar) De instellingen van voorzienigheid in België: Lijfrentekas, Verzekeringskas, Onderline Bijstand, Veeverzekering, Raffainsenkas, Werkmanswoningen (1899) Uitlegging der militiewet en der wetten over de vergoeding inzake krijgsdienst (1902) Loi sur la milice et sur la rénumération des miliciens (1903)102 Verslag over den toestand van het vakonderwijs in België (1903) Eenige bijzonderheden over het Hasselts dialect (1907)103 de Corswarem, J.G. (s.d.) Monographie de l'église de Saint-Quentin à Hasselt (1870, i.s.m. J.J.H. Jaminé) Dedoncker (s.d.) Distribution d'eau de la Ville de Hasselt: Discussion des deux projets présentés a l'administration communale (1886) de Gerlache de Gomery, Baron Adrien (1866-1934) Adrien de Gerlache staat bekend als een grote Belgische ontdekkingsreiziger. Hij werd in 1866 in Hasselt geboren. Hij studeerde in Brussel af als kandidaat-ingenieur. Hij had een passie voor de zee en sloot zich aan bij de marine. Hij had alle wereldzeeën al doorkruist en wou met een Belgisch schip naar de Zuidpool vertrekken. Toen hij in zo'n 360.000 Belgische franken had bijeengekregen, kocht hij in 1897 de Patria. Hij doopte deze dertien jaar oude walvisvaarder om tot de Belgica. Samen met de bemanning en een groep internationale wetenschappers vertrok hij dat jaar nog naar Antarctica. De reis aan boord was zwaar, enkele bemanningsleden overleden onderweg. Zo'n half jaar later bereikte het schip de poolcirkel. Het team verzamelde er informatie over het continent bij een temperatuur van 40 graden onder nul. Omdat de Belgica vastvroor in het ijs, was de bemanning genoodzaakt om er te overwinteren. Meer dan twee jaar later kwam het 102 103
Jorissen, Deel III, 104-106. De Wachter, deel III, 22, 67. http://www.hasel.be/nl/subjects/990/de-corswarem-adrien-1849-1909.html
38
schip terug aan in België. Ze werden enthousiast onthaald in de haven van Antwerpen. De Gerlache schreef zijn reiservaring neer in een boek. Ook het wetenschappelijke opzoekingswerk werd gebundeld. De Belgica ondernam nog verschillende wetenschappelijke tochten. Op een van deze reizen was ook Hasselaar Louis Stappers (zie verder) van de partij. De Gerlache werd in 1914 havenkapitein in Oostende. Begaan met de realisatie van een nieuw Belgisch schoolschip nam hij het initiatief om de Mercator te laten bouwen. In 1924 kreeg hij de titel van baron en stierf tien jaar later in Brussel. Op de Groene Boulevard staat een standbeeld van de poolreiziger.104 Vijftien maanden in de Antarctica: reis van de Belgica (1902, vertaling uit het Frans) Le premier hivernage dans les glaces antartiques. Relation anecdotique sommaire du voyage de la Belgica (1902) La Belgique et les Belges pendant la guerre avec 54 illustrations et 6 cartes (1916, vertaald in Deens, Noors, Frans, Engels en Spaans) The unconquerable soul: Belgium in War Time, translated frond the french edition… (1918)105 De Mares, Roland (1874-1955 Vésinet Fr.) De Mares studeerde aan het atheneum te Hasselt en de Sorbonne in Frankrijk. Hij was freelance journalist in Parijs en redacteur voor talrijke dag-en weekbladen. Hij schreef enkel in het Frans en verbleef meestal in Frankrijk. Ariettes douloureuses, poésies (1893) En barbies, Contes (1893) L’âme d’autrefois, poésie (1894) Baisers d’avril, baisers de sang, contes (1897) The Congo (1908) La Belgique envahie. Dessins de Frans Massereel (1915) Pour la civilisation latine (1915) Le miroir des jours (1916) Jap et ceux de la lande, contes (1935) La maison du chanoine (roman, 1936). Le Deuxième conflit mondial (1946) Grandeur et décadence du ryaume des bêtes (1947) 106 De Leeuw, M.C. (s.d.) Compte rendu du Concours de l'Industrie laitiere a Hasselt [le 22 septembre 1881] (1881) De Loë, A. (s.d.) Compte rendu de l'excursion de la Société royale malacologique de Belgique aux environs de Hasselt et de Tongres, les 25, 26 et 27 août 1888 (1890) Delvaux, E. (s.d.) Compte-rendu de la session extraordinaire de la Société géologique de Belgique tenue à Hasselt et a Tongres du 29 septembre au 1er octobre 1878 (1879, overdruk) Derwa, P. (s.d.)
104
http://www.hasel.be/nl/subjects/977/de-gerlache-adrien-1866-1934.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 62. http://www.hasel.be/nl/subjects/977/de-gerlache-adrien-18661934.html Jorissen, deel V, 112. 106 Jorissen, deel IV, 72. 105
39
Prijskamp voor Haverlanden en Hooibeemden 1894: Verslag over de werkzaamheden der keurcommissie: Landbouwmaatschappij van Limburg: Landbouwcomice van Hasselt (1894, i.s.m. A. Van Geel) De Vocht, Henry (s.d.) François et Pierre Titelmans (1931, overdruk) De Wit, Jozef (1882-1964) Jozef De Wit werd in Hasselt geboren in 1882 als zoon van hoefsmid Petrus Joannes Tossanus en van Anna Maria Sophia Meers afkomstig uit Brustem. Het gezin woonde in de Paardsdemerstraat. Tot 1902 liep hij school in het Koninklijk Atheneum. Aansluitend studeerde hij aan de seminaries van Sint-Truiden en Luik. In 1909 werd hij in Luik tot priester gewijd. Achtereenvolgens was hij kapelaan in Paal, Lommel, Meeuwen, Ruy en Luik en pastoor in Tervant en Vouroux-Liers, waar hij zijn loopbaan beëindigde. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij legeraalmoezenier. In 1949 keerde hij terug naar Hasselt waar hij in de Heilig-Hartparochie ging wonen. Professor De Wit was een bijzonder intelligent man die zijn hele leven bleef studeren. De pastoor was hoe dan ook een bijzonder iemand. Hij behaalde diploma's aan de lopende band en werd doctor in de rechten en in de letteren en wijsbegeerte, en scheikundig ingenieur. Hij beheerste 17 talen. Een bekende Amerikaanse krant bestempelde De Wit zelfs als de geleerdste man van België. Jozef De Wit absorbeerde veel kennis maar schreef uiteindelijk weinig boeken. Wel publiceerde hij een lading wetenschappelijke artikels in tijdschriften die over de hele wereld verschenen. Hij bracht ook twee bloemlezingen (Kerstmis-poëzie en Paarsche en rode passiebloemen) uit. Jozef De Wit overleed in Hasselt in 1964.107 De Woelmont, Arnold (s.d.) Buurtspoorweg van Hasselt-Oreye langs Cortessem. Discours de M. le baron de Woelmont au conseil provincial du Limbourg (1892) Didot, Alphonsus (s.d.) Deux jours à Hasselt: essai sur l' inoculation de la pleuroneumonie exsudative des bêtes bovines d' après la méthode du docteur Willems de Hasselt (1853) Driesen, Armand (1828- ? Brussel) Armand Driesen was kantonaal inspecteur van het lager onderwijs in Brussel-Zuid. Hij was ook medewerker aan L’Abeille, revue pédagogique (1873-1880) en Annales de l’Horticulture de Belgique (1867-1868). L’analyse logique et la formation de propositions, avec un grand nombre d’excercices (1874) L’arithmétique à l’école primaire. Calcul mental et calcul écrit. Livre du maitre (1876) De rekenkunde in de lagere volksscholen. Koprekenen en schriftrekenen. Boek voor de onderwijzer (1876) L’arithmétique à l’école primaire. Calcul mental et calcul écrit (1877) De rekenkunde in de lagere volksscholen. Koprekenen en schriftrekenen (1877) La géometrié à l’école primaire d’après le programma ministériel du 20 juillet 1880 – 3 premiers degrés (1880) 108
107
Hij werd geïnterviewd door Dries Janssen van het weekblad Panorama voor zijn 75 ste verjaardag. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 63. Voor een overzicht van artikelen: Jorissen, deel IV, 108-113. http://www.hasel.be/nl/subjects/1109/de-wit-jozef-1882-1964.html 108 Jorissen, deel IV, 155.
40
Droogmans, Hubert (1858-1938) Frans André Hubert Droogmans werd in 1858 in Hasselt geboren als zoon van Gaspar Arnold, afkomstig uit Haneffe, en Clementina Schroyen uit Koersel. In 1866 woonde het gezin in de Hoogstraat 1, waar vader Droogmans een stoffenhandel had. Hubert Droogmans studeerde in 1877 af aan het Antwerpse Hoger Handelsinstituut. In 1878 werkte hij aan het consulaatgeneraal van België in Philadelphia (USA). Hubert Van Neuss, vriend en stadsgenoot, die werkte op het departement financiën in de Onafhankelijke Congostaat, nodigde Droogmans uit om ook daar te komen werken. Hij ging er aan de slag in 1885. In 1894 werd Droogmans er secretaris-generaal, wat hij bleef tot aan de overdracht van Congo aan de Belgische staat in 1908. Op aandringen van koning Leopold II werd Droogmans de eerste secretaris-generaal van het ministerie van Koloniën (1908-1911). In 1900 werd het Comité Spécial du Katanga (CSK) opgericht, waardoor de Onafhankelijke Congostaat en de Compagnie du Katanga akkoord gingen om samen te smelten en het beheer en de ontginning van hun bezittingen in Katanga gemeenschappelijk uit te voeren. Droogmans werd benoemd tot de allereerste voorzitter en zou dit blijven tot in 1928. Hubert Droogmans was in 1892 in Brussel gehuwd met Caroline Victor Leemans. In juni 1893 verliet het koppel Hasselt en vestigde zich in Elsene waar Droogmans overleed in 1938.109 Congo, in La Grande encyclopédie. Inventaire raissoné des sciences, des lettres, et des arts par une société de savants et de gens de lettres, p. 406-420. [1886-1902]. Notice sur l'Etat indépendant du Congo (1889) Le Congo, quatre conférences publiques : I : Le Congo du point de vue colonial belge. II : L'exploration, la géographie, les productions végétales, minières et animales du Congo. III : Les populations du Congo, leur organisation sociale, leurs moeurs, la question arabe. IV : L'agriculture, l'industrie et le commerce indigènes, l'organisation politique et administrative de l'Etat indépendant du Congo [ca. 1894] Notices sur le Bas-Congo. Annexes aux feuilles 1 à 15 de la carte de l’état indépandant du Cango a l’échelle du 1000.000e (1901) Rapport van dr. Louis Leynen over de "boerderij Hubert Droogmans” [1924] La Malaria: Communication faite au "Cercle Africain" le 26 fevrier 1925 (1925, overdruk) La prophylaxie antilarvaire dans la lutte contre la malaria (1927) Rapport inzake de strijd tegen malaria voorgesteld op de vergadering van 25 januari 1928 (1928).110 Communication de H. Droogmans sur l'importance des plantations de Quinquinas (1930, overdruk) A propos de sauterelles migratrices (1932, overdruk) Quinine et lutte antimilarienne (s.d.) Droogmans, Jozef (1895-1982 Bilzen) Jozef Victor Droogmans werd geboren in Hasselt in 1895. Hij liep school aan het SintJozefscollege waar hij een bijzondere aandacht ontwikkelde voor de Nederlandse taal. Op 17jarige leeftijd behaalde hij de Davidsfondsprijs voor een Nederlandse verhandeling. Hij trouwde met Maria Van Heers. Droogmans werkte ondermeer als leraar in Sint-Truiden en voor het provinciebestuur Limburg als kabinetschef van de gouverneurs Verwilghen en Roppe. In 1929 werd hij aangesteld als bibliothecaris van koning Leopold III en later van koning Boudewijn. Zelf maakte hij een studie over het werk en het leven van Hendrik van Veldeke. Hij was ook 109 110
http://www.hasel.be/nl/subjects/1916/droogmans-hubert-1858-1938.html http://search.arch.be/ead/pdf/BE-A0510_000939_005900_DUT.ead.pdf
41
secretaris van het Veldeke-comité en later werd hij voorzitter van de Vereniging van Limburgse Schrijvers. Droogmans, Offergelt en Lyna richtten na de Tweede Wereldoorlog het Limburgs Cultureel Verbond op. Droogmans gaf ook les in Nederlandse literatuur, hij zetelde in verschillende examencommissies en schreef voor verschillende tijdschriften. Hij plaatste de Limburgse literatuur binnen het Nederlandse literaire landschap. In 1976 kreeg Droogmans de Provinciale Prijs voor Letterkunde voor zijn producties en zijn inspanningen ten voordele van de Limburgse auteurs. In datzelfde jaar verhuisde hij naar Bilzen, Hasseltsestraat, waar hij overleed in 1982.111 Droogmans schreef diverse artikels in De Gazet van Hasselt en omstreken, Minerva, Limburgsche Bijdragen, Limburg, De Spectator, De Tijdspiegel, Oostland, enz. Alfons Jeurissen, de meesterlijke verteller van de Kempen (Hasselt 1874 - Ekeren 1925) (1925) Hendrik van Veldeke, de eerste Dietsche dichter. Zijn leven en zijn werk (1928)112 Van Droogmans wordt een collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. Drumaux, Paul (1883-1954 Brussel) Paul Brumaux volgede middelbare studies aan het atheneum van Hasselt en Verviers. daarna studeerde hij burgerlijk mijningenieur en elektrotechnisch ingenieur. Brumaux werd (hoofd-) ingenieur bij de PTT en docent aan de universiteit van Gent. Hij schreef veel in het Frans over elektriciteitsleer en aanverwante vakken.113 La théorie corpusculaire de l’électricité. Les électrons et les ions (1911, bekroond met de Prix de la Fondations Montefiore) La théléphonie à grande distance et la télephonie sans fils (1913, bekroond met de Prix de l’Association des Ingénieurs de Liège) Les circuits téléphonique à longue portée comparées aux lignes de transport de force (1913) L’évidence de la théorie d’Einstein (1923) Sur l’énergie gravifique (1925) La théorie des quanta (1927)114 Dumont, André (Luik 1809-1857 Luik) Note sur la découverte d'une couche aquifère à la station de Hasselt (s.d., overdruk) Engelen, Lambert (Tongerlo 1880 – 1948 Leuven) Lambert Engelen deed zijn lagere school in Tongerlo en zijn middelbare school aan het SintMichielscollege van Bree. Hij werd priester gewijd in 1905. Daarna werd hij directeur van het college van Peer en Hasselt. Lambert was ook algemeen proost van de Belgische Boerenbond. Van hem staat een standbeeld in Tongerlo. Hij schreef diverse artikelen over opvoedkunde.115 Fredricx, C. (s.d.) Hommage aux mélophiles de Hasselt; souvenirs poétiques (1885)116 Gaudentius a Cremona (O.F.M.Cap.) (Italië 1823-1899 Italië) Titelmano il derelitto scrittore cappuccino: con riflessioni morali (1896)117 111
http://www.hasel.be/nl/subjects/993/droogmans-jozef-1895-1982.html Jorissen, deel IV, 1168-185. 113 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 63. 114 Jorissen, deel IV, 188-190. 115 Jorissen, deel IV, 223. 116 De Wachter, deel III, 30, 308. 112
42
Geraets, Emiel (1827-1899) Emiel (Emile) Geraets volgde middelbare studies aan het gemeentecollege van Hasselt en hogere studies aan de Ecole du Génie Civil te Gent. Daarna werd hij leraar aan de middelbare school van Soignies, aan het Koninklijk Atheneum van Hasselt en aan de Rijksnormaalschool. Geraets was Hasselts gemeenteraadslid van 1863-1869 en 1881-1895. Hij richtte samen met Constant Bamps L'Ancien Pays de Looz, een invloedrijk historisch magazine, op en schreef samen met hem Hasselt Jadis.118 Hasselt sous la république et l'empire francais (s.d.) Notice sur les coordonnées géographiques de Hasselt et des chefs-lieux de cantons de la province de Limbourg (s.d.) Les registres d'un drapier hasseltois du XVIIe siècle et ceux de sa soeur (s.d.) Faune malacologique des environs de Hasselt (1882, overdruk) Notice historique sur les anciens moulins banaux de Hasselt (1894, i.s.m. C. Bamps) Geraets, Joseph Edouard Michel (1829-1908) Kunstschilder. Bestuurder van de Stedelijke Tekenacademie vanaf 1893. Diverse artikels in Bulletin des Mélophiles.119 La justice répressive à Hasselt sous les princes-évêques de Liège (1899, overdruk) Etude sur l’organisation du travail à Hasselt aux siècles passés (1910, overdruk) Gérard, Isidore Jos (Lobbes 1819-1881) Gérard was een leerling van architect Roelandt van Gent. Later was hij architect in SintTruiden en vanaf 1862 stadsarchitect van Hasselt. Découverte de peintures murales dans l’église du Béguinage à Saint-Trond (1861)120 Gessler, Jan (Maaseik 1878-1952 Heverlee) Jan Gessler was doctor in de Klassieke Filologie. Hij was leraar aan diverse scholen waaronder het Sint-Jozefscollege en het Koninklijk Atheneum. Hij was ook stichtend lid van de Cercle Pédagogique des Prof. de l’Enseignement Moyen sortis de l’Université de Louvain en van het Comité de l’Art à l’école et au foyer. Hij was daar buiten lid van vele andere verengingingen. Hij schreef een grote reeks artikels.121 De Roode Roos. Geschiedenis der Hasseltsche Rederijkerskamer (1913, i.s.m. Cyriel De Baere) Le Langeman ou Géant hasseltois (1914; i.s.m. Cyriel De Baere) "Offerstock ende erfgicht". Twee korte bijdragen tot de economische geschiedenis der Hoofdkerk van Hasselt (1917, overdruk) Algemeen repertorium der Hasseltsche ordonnantieboeken, 1402-1796 (1921, i.s.m. C. Vanderstraeten) La confrérie des arbalétriers de Hasselt (1921) La créance de maître A. Bormans sur Hasselt (1921) La réception du Cardinal-légat Nicolas de Cusa à Hasselt (1921)
117
Boek over Frans Titelmans. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 60. http://www.hasel.be/nl/subjects/981/bamps-constant-18471907.html Jorissen, deel V, 99-104 voor een overzicht van al zijn artikels. 119 Jorissen, deel V, 105. 120 Jorissen, deel V, 106. 121 Jorissen, deel V, 117-161. 118
43
"Grauw Laecken" et "Wittebroet" : les fondations Strauven, Goermans et autres à la chapelle Notre-Dame et à l' église Saint-Quentin: contribution à l' histoire de la charité privée à Hasselt (1921, overdruk) Die Pierts. Topographische, taal- en geschiedkundige aanteekeningen over en om het Peertshuis in de Peertsde Merstraat, te Hasselt (1922) La première Halle aux draps de Hasselt (1922) Une version lossaine d' un statut liégeois 1329-1345 et le nouveau privilège de Hasselt de 1577 (1922) L'enseignement du français au temps jadis : à l'étranger, spécialement à Hasselt : notes bibliographiques et historiques (1923) Notes critiques sur deux ordonnances hasseltoises (1923, overdruk) Notes topographiques ha.; une sale de fêtes au 15e s.; l’auberge du Faucon à la Grand Place (1923, overdruk)122 Deux visites princières à Hasselt (1924, overdruk) La vêture d' une Liégeoise à Hasselt en 1560 (1924, overdruk) A propos de la première halle aux draps de Hasselt (1926) Een kindermoord te Hasselt in 1533 (1927, overdruk) Vaes Vanderhoeven alias Laureten de Hasselt: notes biographiques et généalogiques, essai d' onomastique (1927, overdruk) Remediën tegen de pest te Hasselt in 1598 opgeteekend; Volksgeneeskundige varia uit de XVIe en XVIIe eeuw (1928, overdruk) Règlement du Collège des Augustins à Hasselt et à Tongres au XVIIe siècle (1929) L' officine de Petrus van Langenacker, stadts-drucker à Hasselt (1930, i.s.m. Fern. van Langenacker) Le peintre liégeois Dominique Lampsonius et son Calvaire à Hasselt: notes d' archives (1931) Wat oud Hasselt dronk (1931, overdruk) Proeve van een oudhasseltsch glossarium (1940)123 Hasseltsche schooljeugd bij beulswerk toeschouwend (1942, overdruk) Van een vroom boekje op magistraatsbevel verminkt (1942, overdruk) Oudhasseltsche scheldwoorden (1943, overdruk) Varia Hasselensia: schetsen uit Hasselts verleden (1949) Oude Hasseltse familienamen (1950) Grauw Laecken et Wittebroet. Les fondations Strauwen, Goermans et autres à la Chapelle Notre-Dame et à l'Eglise Saint-Quentin. Contribution à l'histoire de la charité privée à Hasselt (s.d.) Le peintre liégeois Dominique Lampsonius et son calvaire à Hasselt : notes d'archives (s.d.) Notes topographiques hasseltoises (s.d.) Geurts, Jozef (Antwerpen 1871 - ?) Jozef Geurts werd priester gewijd te Luik in april 1895. Hij was leerkracht aan het SintJozefscollege in Hasselt. Hij was ook medestichter van Jong Antwerpen. Geurts schreef bijdragen in de Letteroefeningen van Utile Dulci, De Banier, De Vlaamsche Kunstbode en Stemmen onzer Eeuw. Ramoi (s.d., i.s.m. Jef Vandebroek en Eugeen De Bruyn) Lucifer (s.d.) Beknopte regels van den Nederlandschen versbouw (1898) Nederlandchse Metriek (1902) 122 123
De Wachter, deel III, 21, 29. De Wachter, deel III, 22, 71.
44
Geschiedenis van het Rijm in de Nederlandse Poëzie (1904, bekroond door de Vlaamse Academie) Bloemlezing uit Stijn Streuvels (s.d.).124 Pastoor G.-B. Truyens (C.-H.-T. Jamar) en zijn hoofdwerk Maria, Moeder van Jesus (1904)125 Ghijsen, A. (s.d.) Anthroponymie van Hasselt van 1232 tot 1499 (1947, KUL. Fac. lett. en wijsbeg. Groep Germ. fil.. - Diss. Lic. Germaanse filologie) Ghysen, Jaak (1886) Ghysen was een landbouwingenieur die lange tijd in Congo verbleef. Daarna was hij directeur bij het Ministerie van landbouw, provincie Limburg. Landbouwkunde. Voornaamste teelten. Grond-en besmettingsleer (1930, i.s.m. L. Voordeckers)126 Gielkens, Emiel (1849-1937) Emiel Gielkens werd geboren te Hasselt op 1 april 1849. Hij was doctor in de rechten en in de politieke en bestuurlijke wetenschappen. Hij was afdelingsoverste bij het gouwbestuur van Limburg en bestuurder van het provinciaal Staats-Museum te Hasselt. Hij schreef meestal in het Frans, lachwekkende gedichten en toneelwerk. Daarnaast schreef hij werken van rechtskundige en letterkundige aard.127 La loi sur le droit d’auteur et les sociétés particul… (1890) Les sociétes et le législateur (1893) Les sociétés et les législations étrangères (1894) A l'Académie Royale de Médecine de Belgique (1896, poëzie) De kwaal des tijds: open brief aan den heer Baron de Pitteurs-Hiegaerts: Gouverneur der provincie Limburg (1896, poëzie) L’abus de l’électricité (1896, poëzie) Réalité (1896) Voor maatschappijen en kunst (1896) Au roi. Un danger social (1897) De langeman (1897) La liberté d'association (1897-1899, 10 delen) Le carillon de Hasselt (1897)128 Oeuvres Dramatiques et Musicales (1897) Un danger social: au roi (1897, poëzie) Pour l'Art et le Progres (1898) Tweede open brief aan den heer Gevaert, bestuurder der hoogere muziekschool van Brussel (1898) Wat men zoo al ziet bij kermis (1898, poëzie) Camille: Chant (1899-1900, 9 delen, poëzie) 124
Provincie Limburg, Limburg, 72. KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 126 Jorissen, deel V, 177. 127 PBL, Limburgensia, Documentatiemap Gielkens. 128 Dit is een gedicht over de beiaard van Hasselt. Het is een zeer uitgebreid lofdicht, waarin de verschillende aspecten van het Hasseltse stadsleven aan bod komen: de handel, nijverheid, verenigingen, religieuze en stadsfeesten, de Virga Jesse feesten, etc. http://www.beiaard.org/steden_hasselt.html 125
45
Uil en Nachtegaal (1899, poëzie) Discours sur l'art (1900, poëzie) La liberté individuelle (1901-1902, 5 delen) Le devoir (1901) Nos moeurs (1901) Une modification à la loi sur le droit d'auteur (1901) Le progrès (1903, poëzie) Une visite à la cour. Comédie en un acte (1903) Esope, drame en vers en cinq actes (1904, toneel) Le comte Frédéric de Mérode. Drame (1905, toneel) Voorwaarts (1906, poëzie) Cicéro : drame (1907, toneel) Le Musee provincial de l'Etat du Limbourg (1907?) David: drame (1909) La Cour d'Amour, ou Le Baron d'Aix : drame (1911, toneel) Gaëtan: comédie (1912, toneel) La Jeunesse du Camoëns (1913, toneel) Archimède: Drame (1914, toneel) Jan I: Hertog van Brabant: Tooneelspel (1925, toneel).129 Hasselt Sonnets (1927).130 De Kus (s.d.) De winzucht (s.d.) De grootheid (s.d.) Een tarief (s.d.) Een monopolie (s.d.) De Republiek van letteren en kunsten (s.d.) Gijsen, Marrnix (Antwerpen 1899 – 1984 Lubbeek) Een woord over A. Jeurisen (1934) Gillet, Jozef (1888-1958 VSA) Jozef (Joseph) Gillet deed zijn middelbare studies aan het Koninklijk Atheneum van Hasselt. Hij promoveerde tot doctor in de wijsbegeerte en letteren aan de Hogeschool van Luik. Hij gaf les over de Franse taal aan de universiteit van Edinburgh (Schotland) en in Amerika aan de hogeschool van Wisconsin (over Duitse taal), aan de universiteit van Illinois (Romaanse talen), aan de hogeschool van Minnesota, aan het Bryn Mawr College en aan de hogeschool van Pennsylvania. Hij was lid van talrijke Amerikaanse, Spaanse en taalkundige genootschappen en editor tussen 1951 en 1958 van de Hispanic Review. Gillet was gespecialiseerd in Spaanse literatuur. Molière en Angleterre 1660-1670 (1913) De Nederlandsche letterkunde in Duitschland in de zeventiende eeuw (1914) Snouck Hurgronje: The Holy War “Made in Germany” (1915, vertaling) Drama und Epos in der deutschen Renaissance (1916) Torres Naharro and the Spanish drama of the sixteenth century (1930) Tragedia de los amores de Eneas y de la Reyna Dido (1931) Nicael de Caravajal Tragedia Josephina (1932)
129
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 61. Voor een revue uit 1926 door Karel Van de Woestijne van dit stuk zie http://www.corpustoneelkritiek.org/cti/html/1926-05-01_vandewoestijne_gielkens.html 130 http://www.europeana.eu/portal/record/09421/84EA631C67A254A5C2724FDD7F6B3D0ECE55A2D8.html
46
Bartholomé de Torrès Naharro Propalladia and other Works (diverse volumes, 19461951)131 Godefroid, Kurth (Aarlen 1847-1916 Asse) Wat zijn de Middeleeuwen? (1900, i.s.m. Oswald Robyns)132 Godelaine, Constant (Tessenderlo 1888-1942 Luik) Constant Godelaine was leraar aan het Koninklijk Atheneum van Hasselt. Hij was tevens theaterkenner en toneelcriticus. Hij werkte mee aan heel wat tijdschriften. Hij was de eerste voorzitter van de Vereniging van Limburgse Schrijvers, waarvan Lambert Swerts de eerste secretaris was. Van Godelaine wordt een collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. Hij schreef talrijke artikels in Ons Leven, Het Boerenbelang, Nieuw Limburg, Toneelgids, Boekengids, Het Belang van Limburg, e.a.133 Godts, François-Xavier (Antwerpen 1839-1928 Essen) Redemptorist. Exagérations historiques et théologiques concernant la communion quotidienne. Notes dédiées au Congrès eucharistique de Hasselt, 18-21 août (1904) Gos, Theophiel (Diepenbeek 1871-1941 Tongeren) Theofiel Gos was een doctor in de natuurkunde. Hij gaf les aan het atheneum van Hasselt en Tongeren. Gos woonde in Diepenbeek en schreef wiskundeboeken (meetkunde) bestemd voor het middelbaar onderwijs. Hij kreeg voor al dat werk enkele jaren geleden een standbeeld (buste) aan het gemeentehuis van Diepenbeek. Cours d'arithmétique : théorique et pratique : à l'usage des classes de 7e et de 6e des athénées et des collèges (1912) Cours d'arithmétique théorique et pratique a l'usage des Classes de 6e et de 7e des Athénées et des Colleges (1917) Leerboek der rekenkunde: met opgaven (1918) Beknopt leerboek der rekenkunde : ten dienste van de 7e en 6e Klassen der Athenaea en der Colleges (1920) Leerboek der meetkunde : met opgaven (1926) Vlakke meetkunde : landmeten en waterpassen (1926) Meetkunde der ruimte (1927) Inleiding tot de moderne meetkunde (1938)134 Goupy de Beauvolers, Adolf (Brugge 1825-1894) Burggraaf Adolphe Emmanuel Louis Hubert Ghislain Goupy de Beauvolers was een Belgisch liberaal politicus en provinciegouverneur. Hij was gouverneur van Limburg van 1879-1894. In die tijd schreef hij 15 Franstalige openingsredevoeringen voor de provinciale raad en één Nederlandstalige over bosbouw (1891). Zijn grafkapel staat op het Oud Kerkhof van Hasselt.135 Goyens, Maurice (1897-1996)
131
Jorissen, deel V, 197. Mail Linda Grabner Travis, Hispanic Review, 13/03/13. KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 133 Voor een overzicht van zijn bijdragen: Jorissen, deel V, 202-259. 134 Van deze uitgaven werden later herziene versies uitgegeven. Jorissen, deel V, 265-266. 135 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 60. Jorissen, deel V, 267-268. 132
47
Maurice Goyens was een groothandelaar die in zijn vrije tijd aan genealogie deed. Hij was ook voorzitter van het Provinciaal Comité van S.C.G.D. Hij schreef diverse artikels.136 Geschiedenis van Kortenbos (1948) Geschiedenis van de winningen Nicolai te Wilderen en omgeving (1976) Armoriaal van Hasselt: 340 blazoenen (1984) Grauls, Jan (1887-1960 Astene) Jan Grauls werd geboren in Hasselt in 1887. Hij studeerde aan het Sint-Jozefscollege en aansluitend Germaanse talen in Leuven. In 1910 promoveerde hij tot doctor in de Germaanse filologie. Hij schreef hiervoor een proefwerk over de klankkleur van het Hasselts dialect. Dit werk werd bekroond door de Vlaamse Academie. In 1911 ging hij aan de slag op het ministerie van Landbouw en Openbare Werken. Hij stapte al snel over naar het ministerie van Openbaar Onderwijs. Hij schopte het hier tot directeur-generaal. Grauls wenste zich buiten de partijpolitiek te houden, maar onderhield nauwe contacten met het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). Grauls schreef verschillende wetenschappelijke publicaties over ondermeer het 'ZuidAfrikaans', de 'Eenheid van Taal en Spelling', 'Familienamen', 'Spreekwoorden', 'Brabantse Folklore' en bijdragen over Vlaamse auteurs. Tijdens de bezetting in 1940 werd hij gouverneur van Antwerpen en twee jaar later waarnemend burgemeester van Brussel. Na de oorlog werd hij aangehouden en drie jaar opgesloten in de gevangenis. Zijn goederen werden geplunderd of verbrand. In juni 1947 kwam hij vrij en in 1950 kreeg hij zijn burgerrechten terug. Hij vestigde zich daarna in Gent als handelsbediende. In deze periode schreef hij daar nog ongeveer 900 wetenschappelijke werken. Jan Grauls stierf in Astene in 1960. Hij werd begraven op Campo Santo in Sint-Amandsberg (Gent).137 Van Grauls wordt een uitgebreide collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. Iets over Hasseltsche voornamen (1930) Klankleer van het Hasseltsch dialect (1930, i.s.m. Ludovic Grootaers) Hasseltsche tusschenwerpsels en andere alleenstaande woorden en uitdrukkingen (1931) Onze taal: taalkundige kroniekjes (1960, i.s.m. Robert Roemans en Hilda van Assche) Grauls, Elisa (1858-1922) Elisa Grauls was directrice van de Normaalschool der Zusters Kindsheid Jesu te Hasselt. Later was ze privélerares. Traité complèt de l’education des filles ou manuel de pédagogie de l’institutrice (1885) Des divines consolations de la foi dans la perte de ceux que nous aimons (1910).138 Graven, Jean-Népomucène (Munsterbilzen 1830-?) Eerste klerk der Belastingen in Hasselt. Situation des distilleries en Belgique et législation à laquelle elle sont soumis. Considérations générales sur l’industrie de la distillation. Lois et arrêstes qui la réglementent, suivis des décisions judiciaires auxquelles ils ont donné lieu, annotés jusqu’en 1 octobre 1874 (1874) Premier et deuxième supplément au traté sur le régime des distilleries en Belgique (1879)139
136
Jorissen, deel V, 291. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 65. http://www.hasel.be/nl/subjects/996/grauls-jan-1887-1960.html http://anet.ua.ac.be/submit.phtml?UDses=18272241%3A255502&UDstate=1&UDmode=&UDaccess=&UDrou =%25Start:bopwexe&UDopac=isaarlh&UDextra=au::7887 Jorissen, deel VI, 1-43. 138 Jorissen, deel VI, 44. 139 Jorissen, deel VI, 54. 137
48
Grisar, Bartholomeus (Sint-Truiden 1800 – 1885) Geneesheer. Observations rélatives à la fièvre puerpérale épiqimique (1864) Grove, J. (s.d.) Oraison funèbre de Marie-Louise d’Orléans… (1850)140 Groulard, A.T. (s.d.) Mémoire à l'appui d'une demande en concession d'un chemin de fer de Louvain à Hasselt (1860, i.s.m. J.E. Detiege) Guffens, Godfried (1823-1901 Schaarbeek) Godfried Guffens werd geboren in Hasselt in het huis Die Trauwe in 1823. Hij leerde er tekenen en schilderen. Op 15-jarige leeftijd volgde hij de opleiding Monumentale Schilderkunst aan de Academie van Antwerpen. Daar leerde hij Jan Swerts kennen. Samen werkten ze aan muurschilderijen en gingen ze geregeld op studiereis naar onder andere Parijs en Rome. Hierover schreven ze een drietal brochures, die ook dienden als verslagen voor de overheid. De twee specialiseerden zich in godsdienstige schilderkunst. Zo maakten ze onder meer samen muurschilderingen in de kerk Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand in Sint-Niklaas en de Sint-Joriskerk in Antwerpen. Hun laatste werk samen was de schepenzaal in Kortrijk. Daarna verhuisde Swerts naar Praag. Guffens stelde zijn werk tentoon in binnen- en buitenland. Hij is voornameijk bekend voor zijn monumentale, religieuze en historische werken. Hij was ook een portrettist, vooral in opdracht van de gegoede burgers. Werken van hem zijn te zien in Lanaken, Antwerpen, Sint-Niklaas en ook in de Sint-Quintinuskathedraal. Guffens stierf in Schaarbeek in 1901.141 Habets, Alfred (Oirsbeek 1871-190?) Alfred Habets was doctor in de letteren en kandidaat in de Germaansche taalkunde. Hij was leraar aan het Koninklijk Atheneum (1897), stadsarchivaris (1901) en inspecteur van het middelbaar onderwijs (1909). Hij schreef talrijke bijdragen in tijdschriften.142 Correspondance inédite des maires de Sittard du 11 Vendimair an IX au 30 Fructidore an XI (1900) De oudste stukken en bescheiden over het smedenambacht te Hasselt (1901) Les lycées français. Etude comparative sur la situation matérielle de nos collègues en France (1902) Le plus ancien registre aux résolutions du Conseil communal de Maestricht, Conservé au dépôt des Archives de l'État à Hasselt (1902).143 Letterkunde, geschiedenis en vaderlandsliefde (1906) Het klooster van het H. Graf te Bilzen, aangevuld met een geschiedenis van die orde (1909).144 Haenen, Huibrecht (1873-1908)
140
De Wachter, deel III, 37, 519. http://www.hasel.be/nl/subjects/932/guffens-godfried-1823-1901.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 59. 142 Overzicht zie Jorissen, deel VI, 81-85. 143 KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 144 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 67. 141
49
Huibrecht Haenen volgde zijn middelbare studies tot het derde aan het Sint-Jozefscollege. Hij was klerk bij de rechtbank van eerste aanleg sinds 1896.145 Hij schreef talrijke losse gedichten in De Banier, De Limburgsche Schoolbode, Het Belfort, Limburgsche Bijdragen, Het Aankondigingsblad, Het Belang van Limburg.146 Verzenbundels van zijn hand zijn: Het vaandel met het rode kruis (1898) Door het leven (1900) Avondschemering (1906) Haeven, Paul (1893 - 1992 Ganshoren) Paul Haeven (pseudoniem Willem Van Herckenrode) volgde lager onderwijs aan het SintJozefscollege in Hasselt en middelbaar onderwijs aan hetzelfde college in Brussel. In 1920 trad hij in dienst bij de gemeente Sint-Jans-Molenbeek die hem later de titel van ereambtenaar gaf. Hij woonde in de Oude Pastoriestraat 21 in Ganshoren (Brussel). Paul Haeven schreef diverse gedichtenbundels en ook enkele toneelwerken. In memoriam (1949, dichtbundel) Adam, poëma (1952, dichtbundel) Graven, grenzen van mijn leven (1953, dichtbundel) Dichterstroost (1954, dichtbundel) Gezellen van mijn eeuwigheid (1955, dichtbundel) De witte dood (1956, toneel) Erebos (1957, verzen) De gave der tranen (1959, verzen) Het Rijk van Satan (1959, toneel) Louteroven (1961, gedichten rond de dood van zijn moeder, vrouw, zoon en diens verloofde bij een Brits bombardement) De eenzame orpheus (1963, verzen) Ecce Homo (1967, verzamelbundel gedichten) Honger naar macht (1971, toneel) Avondlandse haikoes (1975) Kosmos en Ziel, nieuw Avondslandse haikoes (1979).147 Hamoir, Alfons (1873-1965 Alken) Alfons Marie Joseph Hubert Hamoir werd geboren in Hasselt in 1873. Zijn vader, Theodore André Hubert, was stadsbeiaardier en organist van de Sint-Quintinuskerk in Hasselt. De muziekmicrobe werd hem bij manier van spreken reeds met de 'paplepel' meegegeven. Hij was een ijverig student in harmonie, compositie en orgel. Reeds vanaf 1893 verving hij nu en dan zijn vader aan het orgel. Alfons was volledig autodidact. In 1901 werd hij muziekleraar aan het Koninklijk Atheneum in Hasselt. In 1912 volgde hij zijn overleden vader op als organist en beiaardier. Enige jaren later werd hij directeur van de Sint-Gregoriusvereniging. In 1916 werd hij leraar harmonie aan de pas opgerichte Limburgse Orgelschool in Hasselt. Alfons Hamoir bleef stadsbeiaardier tot in 1955. Hij publiceerde ook een boeiende geschiedenis over de Hasseltse beiaard. Zilversmid Joseph Hamoir was een oom van hem. Alfons Hamoir overleed in Terkoest-Alken in 1965. Iets over de beiaard van Hasselt (1915)148 Hamoir, Henri (1869-1947) 145
Bellefroid, Onze hedendaagsche Limburgsche dichters, 85-86. Jorissen, deel VI, 87-90. 147 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, p. 67. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. Jorissen, deel VI, 93. 148 Jorissen, deel VI, 97. 146
50
Leraar te Beringen, pastoor te Ophoven. Geschiedkundige aantekeningen over de Latijnse school en het college van Beringen (1900).149 Hansay, Alfred (Erquelinnes 1871- 1951) Alfred Hansay studeerde aan de RUGent en promoveerde er onder de deskundige begeleiding van de bekende professor Henri Pirenne tot doctor in de wijsbegeerte en letteren (geschiedenis). Eerst was hij werkzaam als bediende en adjunct-conservator in het Rijskarchief van Luik (1896), om vervolgens de functie van conservator van het Rijksarchief van Hasselt te bekleden van 1903 tot 1936. In die hoedanigheid hield hij zich onder andere bezig met inventarisatiewerk. Hansay was jarenlang ondervoorzitter van de Geschied- en Oudheidkundige Kring Hasselt. Daarnaast was hij ook een aantal jaren redacteur van het Bulletin van de Société des Mélophiles. Verder was hij ook lid van de Société de Philologie et d'Histoire.150 Note sur le registre no 1 des reliefs de la salle de Curange, aux Archives de l'Etat a Hasselt (s.d.) Henri van Neuss, archiviste, historien et archéologue (1907) Les comptes du métier des draperies de Hasselt au XVIe siècle (1907, overdruk) Comme quoi les Augustins de Hasselt à la fin du 18e siècle, voulaient qu'on leur cédât la préséance lors de la procession des Saintes Huiles (1910) Inventaire sommaire des archives notariales conservées au dépôt des Archives de l'Etat à Hasselt (1915) Documents pour servir à l'histoire de la Réforme à Hasselt au XVIe siècle (1931) Le sac de l' église de Saint-Quentin à Hasselt, le 20 janvier 1567 (1932) Un document de l’année 1520 concernant le clergé paroissial de Hasselt et un procès intenté au Seigneur de Vogelsang par son drossard à la fin du XVIIIe siècle (1934) Note sur un manuscrit de Hasselt concernant les Bogards ou Frères du tiers ordre de St François, à Zepperen (s.d.) Hanuset, Joseph (Vroenhoven 1908 - 1995) Joseph Hanuset was licentiaat in de pedagogie. Hij werd tot priester gewijd in 1934 en was sinsdien leraar aan diverse colleges, zoals het Sint-Jozefscollege van Hasselt tussen 1951 en 1968. Daarnaast was hij ook onderpastoor in Teuven en Sint-Martens-Voeren.151 Electricité, courant continu et courant alternatif (1948) Electricité, machines électrique (1949)152 Heenen, Gaston (1880-1963) Gaston René Joseph Heenen nam al op 16-jarige leeftijd als vrijwilliger dienst bij het Elfde Linieregiment. In 1911 vertrok hij naar Congo. Hij kreeg het bevel over de streek van Lukafu. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd hij belast met de mobilisatie van de troepen in Katanga die in Duits Oost-Afrika een overwinning behaalde bij Tabora. Na de oorlog werd hij districtcommissaris van Lomami waar hij vooral de landbouwontwikkeling stimuleerde, in het bijzonder de katoenteelt. In 1922 werd hij commissaris-generaal van Katanga en vervolgens gouverneur ad interim. Na een kort verblijf in België werd hij tenslotte vice-gouverneur in Elisabethstad. Hij werd erevoorzitter van de Koloniale Vereniging van Limburg. 149
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 63. Jorissen, deel VI, 104-112. http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/rbph_00350818_1951_num_29_1_5330 151 http://www.odis.be/pls/odis/opacuvw.toon_uvw_2?CHK=PS_11404 152 Jorissen, deel VI, 114. 150
51
Ceux de la brousse (1936, i.s.m. Georges A. Joset) Les finances du Congo belge (1955) Inforcongo / Verslag door Gaston Heenen voorzitter van de dienst aan de raad van toezicht van de dienst voor voorlichting en de publieke relaties van Belgisch Congo en RuandaUrundi (1958) Belgian Congo (1959, hierin verzorgde hij het voorwoord) Heijer, Markoen (s.d.) Pater Valentinus, het heilig paterke van Hasselt (1949) Hendrickx, Archangelus (s.d.) Onze-Lieve-Vrouw van Hasselt, behelzende de geschiedenis van het miraculeus beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Hasselt, en van het vermaard genootschap onder den titel van Virga Jesse, daer ter plaats opgerecht, alsmede godvruchtige oefeningen en gebeden (1876) Hentrich (s.d.) Het Rijn-Maas-Schelde Kanaal met aansluitende Kanalen naar Brussel, Hasselt en Luik : Eene vergelijkende studie der Planneu van baeneghem 1922, en Henhich 1923 (1924) Hermans (s.d.) Hasseltse advocaat. Chant patriotique de Belges (1830) Hermans, Bertinus (1843-1888 Grossano Italië) Schreef heel wat godvruchtige traktaten. De engelen naar de katholieke overlevering (1878) De verrijzenis der dooden (1879) Het vagevuur (1822).153 Hermans, Thaddeus (1844-1916 Woodfort – GB) Thaddeus Hermans was minderbroeder vanaf 1863. Hij stichtte een fransicanercollege, met als patroonheilige Sint-Bernardinus, aan de London Road in Buckingham, Londen in 1895. Bij dat college hoorde ook een kapel (1912) waarrond geleidelijk aan een parochie ontstond. Na WO II groeide de parochie snel. Ook in de omliggende dorpen en steden stichtten de broeders talrijke parochies. Het college beleef bestaan tot 1968. Toen werd het gebouw verkocht aan de Buckingham County Council. De kapel van het college bleef wel in gebruik. Vanaf 1982 deden de franciscanen hun mis in een nieuwe kapel aan Chandos Road.154 The Pelgrim’s May – wreath interwoven with Sweet Memories of our Forefathers’ Devotion to the Mother of Jesu and our Mother (1880) Our Lady’s Almanack for the year of grace 1882, 1883, 1884, 1885, 1886 (s.d.) Mary Foreshadowed or Considerations on the types and figures of our blesses Lady in the Old Testament (1885) Glittering Stars on our Lady’s mantle or Select Illustrations of Mary’s Greatness and Goodness (1886)155 Heysse, P. Albanus (s.d.) Kloosternaam van Renatus Heyss, Minderbroeder. 153
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 60. http://www.stbernardines.org.uk/HTML/StBContactUs.htm 155 Jorissen, deel VI, 163. 154
52
De katholieke kerk in Congo (1904) Het Minderbroedershuis te Hasselt (1908, overdruk) Administration communale de Hasselt: série de listes des membres du conseil (1909) Necrologium conventuum Brugensium Fratrum minorum, 1247-1807 (s.d.) Huybrechts P. (s.d.) Het koopen op krediet (1885).156 Huybrechts, Pierre (s.d.) Résumé de l'histoire du commerce et de l'industrie en Belgique sous le règne de Charles Quint (1515-1555) (1899)157 Huysmans, Camiel (Bilzen 1871-1968 Antwerpen) Over Matelius, Augustijnen prior van Yperen, Hasselt, enz. (1894, overdruk) Indestege, Luc (Zonhoven 1901 – 1974 Brussel) Die passie Jhesu: naar een zestiende-eeuws handschrift in het Provinciaal Museum te Hasselt (1948) Jaminé, Hendrik (1858-1921 Hoepertingen) Provinciaal controleur der gebouwen in Limburg. Verslag der conferentie der werkmanswoningen (16 en 17 mei 1906). Het verplaatsen van de monumentale kerktoren van Bocholt (1910). Jans, Pierre (Zichen-Zussen-Bolder 1851) Onderwijzer in Hasselt. Annuaire de l’instruction publique. Enseignement primaire et enseignement moyen, 1878 (1878) Annuaire de l’instruction publique. Enseignement primaire et enseignement moyen, 1879 (1879)158 Janssens, Edgar (1878 – 1963 Tongeren) Edgar Janssens volgde middenbare studies in Brussel en Bergen. Zijn hogere studies deed hij aan de KULeuven waar hij doctor in de rechten en in de wijsbegeerte werd. Hij was hoogleraar aan de universiteit van Luik en Caen (Fr.). Janssens schreef artikels in diverse vaktijdschriften. Le néo-criticisme de CH. Renouvier (1904) La philosophie et l’apologétique de Pascal (1906) L’ascetisme monastique et les voeux de religion (1912) Le juste prix (1920) Cours de psychologie emperique (1920) Cours de philosophie morale (1920) Cinq lessons sur la justice (1921) La Propriété (1923) Cours de psychologie rationnelle (1925) La spiritualité dominicaine (1924) Vrai thomisme et faux thomisme (1924) 156
KBR, gedigitaliseerde werken. KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 158 Jorissen, deel VI, 288. 157
53
Cours de morale générale (1925) Les lois humaines obligent-elles en conscience? (1925) Introduction aux cours morales générale (1927) La Bourse et la Conscience (1929) Les droits du père de famille en matière de l’éducation et d’enseignement (1930) Pudeur et nudisme (1931) Préface à: Machiavel, par E. Detroz (1938) Le droit des gens d’après le national-socialisme (1940) La doctrine mariale de Bossuet (1946) Les premiers dévéloppement du protestantisme dans les Pays-Bas du Sud et la prise d’Oudenarde par les gueux des bois (1951)159 Jeurissen, Alfons (1874-1925 Ekeren) Alfons Jeurissen werd geboren in 1874 aan de Fruitmarkt 22 in Hasselt. Hij werkte eerst als ambtenaar bij de belastingen in Hasselt. Daarna werd hij benoemd als douanebeambte. Omdat hij voor zijn werk vaak alleen rondtrok, had hij tijd om te schrijven. De Limburgse heide was zijn grootste inspiratiebron. Op 5 mei 1900 trouwde hij met Maria Maes. In de daaropvolgende jaren schreef hij enkele van zijn bekendere werken zoals 'Broeder Bertus' en 'Heikleuters'. Via de verhalen van Jeurissen komen we te weten hoe de Kempense bevolking begin jaren 1890 leefde en werkte, hoe ze zich kleedde en wat hun gewoontes waren. Zijn werk 'Heksendans' is ontstaan uit de ervaringen als douanier. Hij schreef hierin over stropers en smokkelaars. Het verhaal was vermengd met sagen over spoken en heksen. Tijdens de oorlog 1914-1918 werkte Jeurissen in de bibliotheekdienst van het ministerie van Financiën. Erna was hij redacteur bij het tijdschrift Het Vlaamsche Land en was hij werkzaam in de Gevaertfabrieken. Hij richtte samen met Hubert Haenen de studentenkring De Vlaamsche Bloemengaard op. De laatste jaren van zijn leven publiceerde hij niets meer. Na Wereldoorlog I kreeg hij een woekerende longtering. Hij stierf in 1925, hij was slechts 51 jaar oud. Van Jeurissen wordt een collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. Janneke van de Platte Weyers (1892) De witte vrouw (novelle, 1906) In de eenzaamheid (1907) Broeder Bertus Heikleuters (1907) Op de vlakte (1910) Geert de Roerdomp (1918) Een eeuwenoud Wangeloof (1923) Heksendans (1925). Hasseltsch meilied (s.d.) Op luie maandag (s.d.) Postuum verscheen zijn volledig werk nog twee keer en werden 2 boeken herdrukt. Kempische Verhalen (1980).160 Jongenelen, H.J. (s.d.) Een reisje naar Aken: volledige beschrijving van het heiligdom van Aken en al de merkwaardigheden van Hasselt, Maastricht, Aken, Keulen en Luik (1876) 159
Jorissen, deel VI, 303-308. http://www.hasel.be/nl/subjects/1002/jeurissen-alfons-1874-1925.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 64. Wulms, Literaire gids, 19. Letterenhuis Antwerpen, databank Agrippa. Jorissen, deel VI, 324-326. 160
54
Kerkhove, Ladislas (Bulskamp 1869-1956 Mechelen) Kloosternaam van August Kerkhove. Le révérend pere Valentin Paquay de l'ordre des Freres-mineurs (1905) Kleynen, R.J.(s.d.) Notice sur l' enseignement moyen dans la ville de Hasselt depuis 1830 jusqu' en 1880 (1879) Klock, Jules (1883-1971) Jules Klock werd in 1883 in Hasselt geboren. Zijn vader was drukker en boekhandelaar. Toen de drukkerij failliet ging, verhuisde het gezin naar Luik. Jules bleef in Luik contact houden met de Hasseltse toneelgezellen De Ware Vrienden. In 1910 ging in Luik de eerste Hasselts revue van Klock "Da’s woar" in première. Het gezelschap De Ware Vrienden verkoos Klock later tot regisseur. Klock woonde elf jaar in Luik. Hij werkte er als verzekeringsagent. Hij trouwde er met Alice Ahn. Samen kregen ze een dochter, Denise. Na de Eerste Wereldoorlog verhuisde hij met zijn gezin naar Hasselt. Hij bleef revues opvoeren met De Ware Vrienden. Klock schreef zijn teksten en liedjes altijd op het lijf van de auteur. Zijn stukken zijn vrij van politieke betrokkenheid. Hij stelt wel de opkomst van sociale bewegingen zoals syndicalisme, ziekenkas, kindergeld,… in vraag. Toen in 1923 de stomme film zijn intrede deed in Hasselt, baatte Klock de cinema EdenPalace uit. Hij nodigde muzikanten uit van het Elfde Linieregiment om de films van muzikale begeleiding te voorzien. Na een ongeval in 1944, trok hij zich terug uit de toneelwereld. Samen met zijn vrouw Alice Ahn leidde hij een rustig leven. Hij bleef het cultureel leven in Hasselt wel volgen. Zijn vrouw stierf in april 1971. Klock kon haar dood moeilijk verwerken en stierf in augustus van hetzelfde jaar. De naam Jules Klock blijft onlosmakelijk verbonden aan de Hasseltse revue. Slecht enkele van zijn werken verschenen in druk: Deures Jennekes en ze veir, ‘ch weet wel eit, Pie den tweide.161 Klock, Winand (Maaseik 1850-Luik 1908) Winand Klock, afkomstig uit Maaseik, was boekhouder. Hij vestigde zich in 1877 in Hasselt en begon in 1878 samen met zijn broer Mathieu (1855-1892) - een boekbinder - in de Kapelstraat een drukkerij. Hij was de vader van de revueschrijver Jules Klock. In 1884 verhuisde Winand Klock met zijn gezin naar een huis in de Luikerstraat, waar voordien de in 1881 overleden Jean Victor Bernard Finoulst gewoond had. Gelijktijdig nam Klock Finoulsts drukkerij in de Nieuwstraat over, die na 1881 geleid was door diens weduwe. Winand Klock drukte in Hasselt tot in 1905, waarna zijn drukkerij werd overgenomen door François Olyff. Hij verliet Hasselt en vestigde zich in Luik waar hij drie jaar later stierf. Uitgever van Liberale bladen als De Demer, La Campine Limbourgoise. Hij gaf ook Losse schetsen van Pol de Mont uit. Kreemers, Raphaël (1894-1936) Raphaël M.J. Kreemers, pseudoniem Ambiorix en Raph. Van Limburg, was doctor in de wijsbegeerte en letteren (Germaanse filologie) aan de KUL. Hij studeerde ook aan de University of Chicago. Kreemers was leraar aan het Koninklijk Atheneum, de stedelijke 161
http://www.hasel.be/nl/subjects/1005/klock-jules-1883-1971.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 63. Arras, Hasseltse portretten. 800 jaar geschiedenis op mensenmaat, 59. Voor de titels van al zijn werken: Jorissen, deel VI, 57.
55
handelsschool van Hasselt en aan de staatsnormaalschool van Verviers. Hij schreef een hele reeks artikels in diverse tijdschriften en gaf verschillende boeken uit over Engels literatuur.162 Coventry Patmore (1923?) John Ruskin als opvoedkundige (1927) John Ruskin : zijn leven en zijn werken, zijn opvoedkundige beginselen en zijn invloed (1929) De vereenvoudigde spelling in het Engels (1930) Anglic : het jongste sisteem voor de vereenvoudiging der engelse spelling (1931) Sinclair Lewis : Nobelprijs voor letterkunde 1930 (1931) Studiebronnen voor de moderne Engelsche dichtkunst (1932) De hedendaagsche Engelsche roman : kritische bronnenstudie, bibliographie en alphabetisch register (1933) Overzicht der Engelsche letteren (1933) De Nobelprijswinner 1932, John Galsworthy, als tooneelschrijver (1934) William Morris 1834-1934 (1934) De naoorlogsche gewestelijke roman in Engeland (1935) De geest en de vorm van den na-oorlogschen Engelschen roman (s.d.) David Herbert Lawrence 1885-1930 (1935) De naoorlogsche Schotsche roman (1914-1934) (s.d.) Geloof en wetenschap tegenover het wonder (s.d.) Jakob Wassermann 1873-1934 (s.d.) Slang en cant (s.d.) Vrouwen van beteekenis in de hedendaagsche Engelsche letterkunde (s.d.) Lambrechts, Juliaan (s.d.) Minderbroeder-recollet. Het oud begijnhof, of beknopte geschiedenis van het begijnhof van Hasselt (1886). Het oud Sint-Barbara-dal, of beschrijving van het oud klooster der Grauwzusters, Hospitalieren te Hasselt (1881) Het oud Sint-Catharinadal of beknopte geschiedenis van het klooster der FranciskanessenPenitenten, bijgenaam de Witte Damen te Hasselt (1892)163 Lambrechts, Lambrecht (Hoeselt 1865 –1932 Gent) Pseudoniemen: R.L. Doornkapper, Jan van Hasselt, J. Herten. Van Lambrechts zit een uitgebreide collectie brieven en handschriften in het Letterenhuis. Rond het klavier (1900) Het Mirakelfeest (1904, novelle naar aanleiding van viering 100 jaar overbrenging van het Heilig Sacrament van Mirakel van de abdij van Herkenrode naar de Sint-Quintinuskerk van Hasselt. Uit de Demergouw (1904, novelle onder het pseudoniem Jan van Hasselt).164 Lavki, Lod (Heks 1893-1954) Ludovic Van Winkel (pseudoniem Lod Lavki) werd geboren in Heks in 1893. Na het middelbaar trok Ludovic samen met zijn broer naar het Klein Seminarie in Sint-Truiden. Daar startte hij zijn priesteropleiding, maar door Wereldoorlog I moest hij deze vroegtijdig stoppen. Hij ging tijdens de oorlog aan de slag als brancardier en kwam vaak in aanraking met Russische soldaten. Hij kreeg de bijnaam 'Lavki', de Russische genitief van het woord 'winkel'. Hij schreef hier zijn eerste verhaal. Het werd gepubliceerd in een weekblad in 1919. 162
Jorissen, deel VII, 72-78. De Wachter, deel III, 36, 469. 164 Wulms, Literaire gids, 15 en 25. 163
56
Een jaar later begon Ludovic als leraar aan het Sint-Jozefscollege in Hasselt. Hij was ook aalmoezenier van de scoutsgroep. Tijdens zijn periode bij de scouts, heeft hij verschillende verhalen geschreven waaronder 'De kleine Koning', de zevendelige reeks 'Uit het leven van een rakker', 'Toontje de halve gek' en 'Sjee-Krath', waarmee hij de Staatsprijs voor Literatuur verdiende. Sommigen van zijn buiten werden vertaald in het Frans en Duits Om een Lourdesreis van de scouts voor te bereiden, vertrok hij op 21 juli 1954 per trein naar Parijs en keerde door ziekte dezelfde dag nog terug. Hij werd opgenomen in de Salvatorkliniek, waar hij enkele dagen later overleed.165 De kleine Koning (1925) De kleine Martelaar (1925) Fieneke (1925) Mijn Zusterke (1925) Tuurke (1925) Lowieke (1926) Menschenoffer (1926) Mijn Broerke (1926) Op één Jaar (1926) Het Land der electrische Zon (dl I) (1926) De levende Rots (1927) Fonske (1927) Mijn Makkers (1927) Op den Toren (1927) Mijn Vakantie (1927) Miki (1928) Francesco (deel I) (1928) Mijn Professor (1928) De twee Onbekenden (1928) Mijn Vriend (1929) Op Reis (1929) Toontje (1929) Francesco (deel II) (1930) Nikkerke en Ikkerke (1931) Bonte Slang (1933) Kompe en Ik (1934) Duimelientje (1934) Door Welp gered (1934) Wilde Ganzen (1934) De groote Schok (1935) De Duivelsklauw (1935) Op zwier met acht Man (1935) Vreemd Volk (1935) Siee-Krath (1937) De Stokers aan de Noordpool (1937) Het Land der electrische Zon (dl. II) (1937) Niet Alleen (1938) De Wraak van Moessie (1939) De eerste Ridder (1939) Zooals een Groote (1944) 165
http://www.hasel.be/nl/subjects/1069/van-winkel-ludovic-1893-1954.html
57
Giftige Pijlen (1945) Joeg (1946) Toontje de halve gek (1947) Gelukkige Jongen (1948) De Kroonprins van Tibesti (1948) Van drie Jongens en acht Arenden (1949) Verloren in Afrika (1952)166 Leën, Eugeen (1862-1932) Eugeen Leën werd in 1862 geboren in Hasselt als zoon van een groothandelaar in wijnen en koloniale waren. Eugeen studeerde aan het Atheneum en stichtte na zijn studies De Jonge Klauwaarts. Op 25-jarige leeftijd trok Eugeen Leën naar Brussel. Hij werkte er als hoofdopsteller van De Vlaamse Illustratie. Hij trad er in 1890 in het huwelijk met Amalia Velge. Het echtpaar kwam in Hasselt wonen en richtte in het ouderlijk huis in de Koning Albertstraat de 'SintQuintinusdrukkerij' op. In 1904 gaf Leën de Gazet van Hasselt uit, een blad van katholieke strekking dat de belangen tegenover de liberale strekking verdedigde. Zelf schreef hij enkele goede folkloristische verhalen. Hij was ook uitgever van de krant De Kabouter (1890-1896), De Banier (18931905, samen met Polydoor Daniëls, maandelijkse publicatie van de Limburgse afdeling van de Vlaamsche Katholieke Landsbond), De Limburgse Bijdragen (1903-, jaarboek met bekroonde bijdragen) en het krantje Dicht en Proza (samen met Victor Nickmans). Daarnaast schreef hij heel wat artikels, een lijst ervan is terug te vinden in het bibliografisch repertorium van Jorissen.167 Eugeen Leën was een van de initiatiefnemers van het van Veldekemonument, waarvoor zijn hoofd model stond. Hij stichtte ook de Davidsfondsbibliotheek (1893, Katholieke volksboekerij), het Leesgezelschap Hasselt, de Sint-Lambertusgilde (1897, een vereniging die voortkwam uit de groep rond het tijdschrift 't Daghet in den Oosten, die als doel had plaatselijke literatoren een duwtje in de rug te geven). In 1932 overleed Eugeen Leën door een beroerte. Hij werd begraven op het Oud-Kerkhof. 168 Van Leen zit een uitgebreide collectie brieven en handschriften in het Letterenhuis. Bij onze Zuid-Brabantse Boeren, uit het Fransch van Antoon Lamonmier (1880) G. Eekhoud: Hendrik Cinscience, vertaling uit het fransch (1882) Plan van den grooten Nederlandschen wedstrijd van wetenschap en nijverheid met kaart van Brussel en 20 stadsgezichten met een beschrijving (1888) Vertellingen uit het voorjaar (1894) Dicht- en prozawerk ten gebruike der lagere- en middelbare scholen, verzameld door… (1895, i.s.m. Nickmans) Vertellingen uit het najaar (1912) Eene reis door het water; naverteld (s.d.)169 Eugeen Leën. Gedenkboek (1939) Le Hardy de Beaulieu, Adolphe (Brussel 1814-1898 Brussel) 166
http://www.grootheers.be/html/lod_lavki.html Jorissen, deel VII, 146-157. http://www.hasel.be/nl/subjects/1006/leen-eugeen-1862-1932.html Van hem in 'navertelling': De moord van Duinkasteel, Een reis door het water, Een slag in het aangezicht, Vertellingen uit het voorjaar en Vertellingen uit het najaar, La question des langues en Belgique (1889). 168 http://www.hasel.be/nl/subjects/1006/leen-eugeen-1862-1932.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 62.Wulms, Literaire gids, 28-29. De Keyser, Drukkend Hasselt, 34 en 37. 169 Jorissen, deel VII, 146-157. 167
58
Chemin de fer direct d'Anvers à Cologne Section d'Anvers à Hasselt par Lierre et Diest (1856). Chemin de fer direct d'Anvers à Cologne section d'Anvers à Hasselt par Lierre, Heyst-opden-Berg & Diest() 2me mém (1856) Lenaerts, Michael (St. Pieters-Lille 1866 – 1926) Michale Lenaerts was kantonaal rijksinspecteur voor het lager onderwijs te Hasselt. Hij verbleef vanaf 1898 tot zijn dood in Hasselt. Mijn eerste dichtbundel (1893) Gemengde gedichten (z.d.) Het opstellen in lagere school. Keus van oefeningen in opklimmende natuurlijke volgorde gerangschikt en naar officieel programma bewerkt (1903-…, i.s.m. J. Melchior) Nieuw leesboek voor al de graden der Vlaamsche volksscholen met klimmende oefeningen op spraak- en stijlleer (jaarlijkse uitgave, i.s.m. J. Melchior) Handleiding voor onderwijzers en onderwijzeressen (1902, i.s.m. J. Melchior) Het rekenen in alle graden der lagere scholen naar zielkundige gronden aangelegd in 5 deelen en 7 stukjes (verschillende uitgaven, i.s.m. J. Melchior) Spraakleer voor al de graden der Vlaamsche Volksscholen (1904, i.s.m. J. Melchior) Nieuwe methodiek voor de hedendaagsche lagere scholen in België (1904, i.s.m. J. Melchior) Nijd en drankzucht (1904) Nieuwe geschiedenis van België bewerkt voor het officiële programma der lagere scholen (1906) De landbouw- en adultenscholen volgens het officieel programma en de jaargetijden bewerkt en in overeenstemming gebracht met de nationale uitbreidingen. Deel des leerlings (z.d., i.s.m. E. Lavinge)170 Lenssen, J. (s.d.) Doctor in de wetenschapen en leerkracht aan het Sint-Jozefscollege te Hasselt. La cellule. Recueil de cytologie et d'hystologie générale fondé par J. B. Carnoy, professeur de botanique et de biologie cellulaire / publié par G. Gilson, professeur de zoologie et d'embryologie à l'Université catholique de Louvain. Tome XX. second fascicule (1903, i.s.m. G. Gilson, Ad. Mertens, Abel Amand, M. Ide, F. A. Janssens, Eugène Gilson, J. B. Carnoy)171 Leynen, Jef (1880-1936) Hij studeerde aan het Sint-Jozefscollege en aan de KULeuven waar hij wel geen examens aflegde. Hij schreef melancholische gedichten en verhaaltjes. Hij gaf ook vaak voordrachten. Leynen zou korte tijd een relatie gehad hebben met de Antwerpse schrijfster Alice Nahon. Volgens een anekdote zou hij zich ooit eens verstopt hebben bij zijn buren toen zij bij hem aanbelde. Leynen bemande de laatste jaren van zijn leven het secretariaat van het tijdschrift ’t Daghet in den Oosten. Liederen van innigheid (1923, enige bundel) Na zijn dood ook nog Gedenkboek Jef Leynen (2003) 172 Leynen, Louis-Emiel (1876-1951) Louis-Emiel Leynen was doctor in de veeartskunde en veearts te Hasselt tussen 1900-1911. Vervolgens was hij inspecteur-veearts te Hasselt (1911-1914). Later was Leynen werkzaam in 170
Jorissen, deel VII, 186-187. KBR, algemene collectie. 172 http://schrijversgewijs.be/schrijvers/nahon-alice-2/ http://www.dbnl.org/tekst/laan005lett01_01/laan005lett01_01_4320.php Jorissen, deel VII, 210-212. 171
59
Frankrijk en Leuven als inspecteur-veearts en als directeur van Landbouw en Veeteeltaangelegenheden van het speciaal Comité voor Katanga. Hij was lid van diverse verenigingen zoals de Koninklijke Vlaamse Academie voor Geneeskunde van België. Bovendien was hij lid, onder-directeur en directeur van het Koninklijk Coloniaal Instituut van België. La Dourine (1924) L’avortement épizootique des bovidés et sa prophylaxie (1926) Coccidose of waterbuik bij het konijn (1926, ook franstalige versie) Les soins à prendre pour traire les vaches (1933)173 Lotar, P.-L. (s.d.) La mort de Saroléa (1937) in: Bulletin des Vétérans colloniaux.174 Luypaerts, Nicolaes (?-1820) Minderbroeder, overleden te Hasselt waar hij verbleef op 13 december 1820. Uitmuntend en zeer vermaerd sermoon, gepredikt te Hasselt, op den zondag van septuagesima, in het jaer 1797; of den zoogenaemden Adieu aan de borgers der stad Hasselt en aen zyn klooster der minderbroeders, by het uitjagen der zelve, door Pater Luypaerts (1844)175 Lyna, Jozef (Kapellen 1886-1959) Jozef Lyna werd geboren in Kapellen (Glabbeek) in 1886. Zijn vader, afkomstig uit Uikhoven, was er onderwijzer. Lyna studeerde geschiedenis aan de Leuvense universiteit. In 1910 slaagde hij in het examen voor kandidaat-archivaris. Een jaar later werd hij aangesteld als rijksarchivaris-paleograaf in Hasselt, in 1924 als adjunct-conservator. In 1936 volgde hij dr. Hansay op als conservator. Jozef Lyna was stichtend lid en jarenlang secretaris en voorzitter van de Geschied-en Oudheidkundige Kring van Hasselt. Hij richtte het tijdschrift De Tijdspiegel op, waarvan hij ook redactielid was. Ook was hij medestichter van het Veldeke-Leëncomité. Hij heeft merkwaardige bijdragen geleverd op het gebied van de Limburgse geschiedenis. Het boek Het Graafschap Loon. Politieke en sociale overzichtelijke geschiedenis (1956) werd zijn levenswerk. Jozef Lyna overleed in Hasselt in 1959. De Limburgsche Kempen (1936, i.s.m. J. Berghs, J. Coenen en Hilarion Thans) 4000 titels uit de geschiedkundige bibliografie van Limburg. De munitio van Hasselt: haar verband met het ontstaan van de stad (1927) Mombeek-Hasselt (1932) De protestantsche revolutie te Hasselt: 1566-1567 (1934) Bijdragen tot de geschiedenis van Hasselt (1935, overdruk) 176 Maas, P.-J. (s.d.) Une sortie armée des habitants de Hasselt, en 1441 (1903, overdruk) Marlborough dans la Campine limbourgeoise (1904)177 173
Jorissen, deel VII, 218. Hasselaar Henri-Emile-Francois Sarolea (1872-1897) volgde les aan het Atheneum en vervolgens aan de Militaire School. Hij kreeg een aanstelling als onderluitenant aan de Ecole d’Application. In 1895 werd hij benoemd bij het 6de Artillerieregiment. Kort erop vertrok hij naar Congo om er te strijden tegen Mahdisten. In een van die expedities liet hij het leven. Janssen, Hasselaren Overzee, 9. http://www.kaowarsom.be/nl/notices_sarolea_henri_emile_fran%C3%A7ois 175 Jorissen, deel VII, 266. 176 Overzicht van al zijn werken zie Jorissen, deel VII, 268-282. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 64. http://www.hasel.be/nl/subjects/1110/lyna-jozef-1886-1959.html 174
60
Maes, Arnold (1854-1878) Arnold Maes, geboren aan de Botermarkt nr. 8 in Hasselt in 1854, ging naar school in het Koninklijk Atheneum en haalde in Leuven zijn diploma van doctor in de natuurwetenschappen.178 In 1877 ging hij op expeditie naar Afrika met de 'Association Internationale Africaine', een organisatie opgericht door Leopold II. Doctor Maes schreef al zijn waarnemingen neer in een dagboek en in brieven. Op 13 december 1877 sprak Arnold Maes op Zanzibar met de legendarische ontdekkingsreiziger Stanley. Op 14 januari 1878 overleed hij na een korte ziekte. Hij werd op Zanzibar begraven. Van Arnold Maes wordt gezegd dat hij de eerste Hasselaar was die een banaan zag. Hij was lid van de Koninklijke Belgische Vereniging van Géographie en van de Société Botanique de Bruxelles.179 Reis naar Midden-Afrika (1879). Maes, Emilie (s.d.) Novene ter eere van den H. Amandus wonderbaren weldoener bijzonder vereerd in de kerk van Stockroye (Hasselt) Uit het Fransch "Volksleven van S. Amandus" door den Eerw. Heer Emile Maes, vrij vert. door den Eerw. Heer Ed. Godts, pastoor te Stockroye (1899) Malherbe, Georges (s.d.) Les minques au beurre coopératives. Étude monographique sur la minque coopérative et fédérale de Hasselt (1903, i.s.m. C. Schreiber en J. Swennen) Maris, Jean-Henri (1817-1887) Staatsveearts. Simple réponse au dernier sur l’inoculation de la pleuropneumonie exsudative dans l’espèce bovine , d’après le procédé de Mr. Le Dr. Willems (1853) Correspondance relative à la pleuropneumonie qui continue à faire des ravages dans les étables de Hasselt Congres 1866 (s.d.) Pleuro-pneumonie à Hasselt (1866) Publication en brochure des articles dont se compose la polémique… (1866)180 Maris, Melis (Sint-Truiden 1877-?) Melsi Maris maakte reizen in Engeland, Zwitserland, Italië en Frankrijk. Hij was ook leraar aan het Sint-Jozefscollege van Hasselt tussen 1902 en 1905 en secretaris der katholieke vereniging van Sint-Truiden. De verloofde van den Geus, geschiedkundige roman (1903, Franse vertaling in 1907)181 Marlière, H. (s.d.) Des moyens de combattre le socialisme spécialement dans les contrées minières (1903, Congrès de la Ligue démocratique belge, 12e, Hasselt, 27.09.1903 - 28.09.1903) Masson, Agnes (Ath 1807- 1867) Essais poétiques (1860) Essais poétiques. Seconde edition revue, corrigée, augmentée en enrichie d’augustus portraits et d’une belle vignette (1862)182 177
KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. SH, Bevolkingsregister 1854-1866. 179 Jorissen, deel VII, 286. http://www.hasel.be/nl/subjects/1010/maes-arnold-1854-1878.html 180 Jorissen, deel VIII, 3. 181 Jorissen, deel VIII, 5. http://www.dbnl.org/tekst/_ver025190601_01/_ver025190601_01_0052.php 178
61
Mauvy (s.d.) Discours prononcé à la distribution des prix de l'athénée Royal de Hasselt en 1848 (s.d.) Melchior, Jules (Dilsen 1848-1920) Jules Melchior werd geboren in Dilsen in 1848. Hij was achtereenvolgens onderwijzer in de gemeenteschool in Godsheide (1868), kantonaal schoolinspecteur voor Maaseik en voor Hasselt, leraar aan het Sint-Jozefscollege en hoofdinspecteur voor de provincie Limburg (1898-1908). Als auteur debuteerde hij met een paar werkjes over de drankbestrijding. Als pedagoog gaf hij een reeks vaak verwerkte en herdrukte handboeken voor het lager onderwijs uit. Ook schreef hij talloze bijdragen in pedagogische tijdschriften zoals in De Opvoeding (1886-1909), waarvan hij tevens hoofdredacteur was. Geschiedkundig werk van hem, zoals De Bokkenrijders en Jan Mantelius, verscheen hoofdzakelijk in het tijdschrift Limburgse bijdragen. Dat Hasselt hem nauw aan het hart lag, bewijzen zijn opzoekingen naar het verleden van de Hasseltse binnenstad. Hij noteerde de historiek van diverse gebouwen straten en pleinen. In 1989 werd zijn noeste arbeid uitgegeven, weliswaar herschreven en aangevuld door Guido Caluwaerts. Het boek Hasselt intra muros. Hasselt binnen de oude wallen. Historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior (1848-1920) kan beschouwd worden als een gids doorheen oud-Hasselt. Voor vele honderden nu verdwenen gebouwen, die allemaal nog bestonden in Melchiors tijd, zijn deze aantekeningen trouwens de enige restanten. Jules Melchior overleed in Hasselt in 1920 en werd begraven op het Oud-Kerkhof.183 De geneverplaag of het alcoolisme in België (1896) Handboek over het alcoolisme voor lager en middelbaar onderwijs (1900) Het Opstellen in de Lagere School (1901 e.v., 4dln., i.s.m. D. Lenaerts) Nieuw Leesboek voor alle graden der Vlaamsche Volksscholen… (1902 e.v., 6dln., i.s.m. D. Lenaerts) Nieuw leesboek van de graden der Vlaamsche Volksscholen. Hogere graden (s.d., 6 dln., i.s.m. D. Lenaerts) Handleiding voor onderwijzers en onderwijzeressen (1902, i.s.m. D. Lenaerts) Het rekenen in al de graden der lagere school… (1906-1921, 7 dln., i.s.m. D. Lenaerts) De Spraakleer voor alle graden der Vlaamsche Volksscholen… (1904, 2dln., i.s.m. D. Lenaerts) Nieuwe Methodiek voor de hedendaaagsche Lagere Scholen in België (1904, i.s.m. D. Lenaerts) Nieuwe geschiedenis van België… (1906, i.s.m. D. Lenaerts) De Bokkerijders in Belgisch Limburg (1915, bekroond in den prijskamp door het Leesgezelschap van Hasselt in 1913 uitgeschreven)184 De Teuten (1916) Joannes Mantelius: Fragment uit de Geschiedenis en Beschrijving van Hasselt (s.d.) De inval der Hollanders of De Tiendaagsche Veldtocht. (Limburg en Hasselt in 1830 en 1831) (1919) De Aardrijkskunde (s.d., i.s.m. D. Lenaerts) Handleiding voor het Nieuw Leesboek (s.d., i.s.m. D. Lenaerts) Methode van Rondschrift (s.d., i.s.m. D. Lenaerts) Methode van Schuinschrift (s.d., i.s.m. D. Lenaerts) Opstellen: Handboek der leeraars (s.d., i.s.m. D. Lenaerts)185 182
Jorissen, deel VIII, 30. http://www.hasel.be/nl/subjects/1826/melchior-jules-1848-1920.html 184 De Lezenaar, Limburgensiacollectie, nr. 393. 183
62
Mercier, Ad. (s.d.) Laboratoire d'analyses de l'Etat, à Hasselt: rapport sur les travaux exécutés en 1893 (1893, overdruk) Michiels, Aloys-Ghislain (Kalle 1858-1900) Bestuurder van het Opvoeding Instituut der Zusters Kindsheid Jesu Hasselt. Het godsdienstonderwijs in de lagere en middelbare scholen (1892) Practische leidraad voor religieuzen-onderwijzers (1899) Leergang van opvoedkunde of handleiding tot het vormen van bewaarschoolonderwijzeressen (1899) Goudmijn voor onderwijzers, bevattende in twee boekdelen eene uitgebreide en practische verklaring van al de punten van onderwijs en opvoedkunde alsmede een practische leidraad tot het behandelen van al de leervakken van het lager onderwijs (1901)186 Minnaers, Winandus (Beverst 1875-1933) Winandus Minnaers, geboren in Beverst, was priester en leerkracht. Vanaf 1912 was hij achtereenvolgens: directeur der Zusters Kindsheid Jesu Hasselt, apostolisch syndicus der EE.PP. minderbroeders te Hasselt (vanaf 1930), inspecteur van het middelbaar onderwijs van het bisdom (1932) en leider van het EKO voor het dekenaat Hasselt (1933). Gewijde geschiedenis van het Oud- en Nieuw-Testament voor de Normaal-Middelbaar en meer uitgebreid lager onderwijs en christelijke huisgezinnen, bewerkt door… (1926, i.s.m. E. Mertens) Gewijde geschiedenis van het Oud- en Nieuw-Testament voor de tweede graad der lagere scholen bewerkt door … (1926, i.s.m. E. Mertens) Synoptische tafels der lessen van den Mechelschen Catechismus en zijn verband met de Gewijde Geschiedenis (1914) Kerkelijke geschiedenis voor de Normaal en Middelbaar Onderwijs (s.d.) Beknopte geloofsverdediging voor de Normaal en Middelbaar Onderwijs (s.d.) Godsdienstige methodeleer met synoptische tafels der lessen van den Mechelschen Catechismus en zijn verband met de gewijde geschiedenis en met de Liturgie ten gebruike van Normalisten, onderwijzers, onderwijzeressen alsmede van de Parochiale Geestelijkheid met het godsdienstonderwijs belast (s.d.) Gewijde geschiedenis van het Oud- en Nieuw-Testament voor den derden en vierden graad der lagere school en voor chrtistelijke huisgezinnen (s.d.)187 Moonen, Remaclus (Weert NL 1862-1927) Remaclus (kloosternaam van Mathias) Moonen, geboren Nederlander, was minderbroeder sinds 1882. Hij werd priester gewijd in 1888. Hij verbleef in kloosters in Rekem, Tongeren, Antwerpen en Hasselt. 188 Handboekje van het Broederschap van O.L.V. der Zeven Weeën onder den titel van Troosters der Bedrukten met leus “Nood zoekt troost”, wettig opgericht in de kerk der Eerw. Paters Minderbroeders te Hasselt (1890) Broederschap van O.L. Vrouw der Zeven Weeën onder de titel van Troosteres der bedrukten met leus: Nood zoekt troost, wettig opgericht in de kerk der Errw. Paters Minderbroeders te Hasselt den 15n november 1890 (1905) 185
Jorissen, deel VIII, 44-45. Jorissen, deel VIII, 95. 187 Jorissen, deel VIII, 100. 188 Jorissen, deel VIIIp, 114-115. 186
63
Handboekje van het Broederschap van den H. Antonius van Padua, wettelijk opgericht in de kerk der Paters Minderbroeders te Hasselt (1906) Apercus sur la vie et les vertus du serviteur de Dieu le Pere Valentin Paquay de l'Ordre des Freres-Mineurs (1911) Het leven van p. Valentinus Paquay (1912) De dienaar Gods pater Valentinus Paquay, het heilig paterke van Hasselt (1925) Leven en deugden van den dienaar gods, het heilig Paterke van Hasselt, Pater Valentinus Paquay, Minderbroeder (1926) Een nieuwe weldoener van het lijdend menschdom, de dienaar gods P. Valentinus Paquay van de orde der minderbroders te Hasselt (1929) Le serviteur de Dieu, Père Valentin Paquay “Le Saint Petit père de Hasselt, adaption francaise, 3e édition (1955) Pater Valentin Paquay; der apostel im Beicht-Stuhl (1958) Père Valentin Paquay "le saint petit Père de Hasselt": le serviteur de Dieu (?)189 Moons, Agatho (Puurs 1888-1953) Louis Moons werd geboren in Puurs in 1888. Hij studeerde aan het college van de franciscanen in Lokeren. In 1907 trad hij in de orde toe onder de kloosternaam Agatho. In 1917 werd hij tot priester gewijd. Hij was gardiaan in Rekem, Antwerpen en uiteindelijk in Hasselt waar 24 jaar lang verbleef. Agatho Moons stond, ondanks zijn hartziekte, vele noodlijdende medemensen bij. Hij schreef verscheidene devotieboekjes, zoals Naar mijn levensideaal (1934). In 1949 werd hij door zijn provinciaal voor revalidatie naar Sinaai gestuurd. Toen in 1953 een dagelijkse verzorging zich opdrong, werd hij opgenomen in het hospitaal van Hasselt. Pater Agatho 'de apostel van de zieken en de biechtstoel' overleed datzelfde jaar en werd begraven op het Oud-Kerkhof.190 Mijn H. Misoffer door een Pater Minderbroeder (1924) Kent gij ze? door een Pater Minderbroeder (1924) Mijn H. Communie door een Pater Minderbroeder, schrijver van Mijn Heilig Misoffer (1929, ook in Frans vertaald) De kleine gids der ouders op den weg nar het ware geluk door een parochieherder (1930) Offerleven “Mijn H. Mis en H. Communie beleefd” door een Pater Minderbroeder (1931, in Frans vertaald) Naar mijn levensideaal (1934) Nieuw aflatenboekje of beknopt overzicht van de voornaamste aflaten, getrokken uit het laatst door de H. Congregatie der aflaten uitgegeven boek. … (1939) De H. Mis, middelpunt van mijn kloosterleven (1940) Regel en constituiën der Grauwzusters van het klooster genaamd Sint-Franciscusdal te Tongeren (1944) Mijn dag met Maria (1954)191 Moors, Gerard (1823-1900) Priester, onderpastoor te Tongeren, pastoor te Heusden, op pensioen te Hasselt. Pius IX, schetsen uit zijn leven door eenen priester van het bisdom Luik (1864-1873) Geuzenschool. Schetsen uit het liberale schoolleven door OO (1879-1880, vijf uitgaven)192 Mouling, Robert (1866-1950 Tongeren) 189
Catalogue Collectif Bibliothèques Publiques en Province de Liège. http://www.hasel.be/nl/subjects/1021/moons-agatho-1888-1953.html 191 Jorissen, deel VIII, 119-120. 192 Jorissen, deel VIII, 126. 190
64
Rober Mouling, geboren Hasselaar, studeerde aan de Hasseltse Stedelijke Academie en aan het Vlaamse Muziekconservatorium van Antwerpen. Erna werd hij koordirigent van de Koninlijke Vlaamse Opera, directeur van Muziekacademie van Sint-Truiden en muziekleraar aan het atheneum van Hasselt. Mouling was de bezieler van de concerten “De Muzikale Jeugd”. Hij was ook ondervoorzitter van Ars Proba te Tongeren. Robert Mouling dirigeerde op verzoek van het Departement van Schone Kunsten een reeks concerten met medewerking van het NIR. Hij was ook voorzitter van de Limburgse Muziekfederatie. Mouling schreef bijdragen in Het Belang van Limburg en De Gazet van Antwerpen. Volledige Vlaamsche theoretische begrippen der muziek (1935) Algemene beschouwingen over muziek (1933) De schoonte area’s voor piano uit “Prinseske Dactylo”, zangspel in drie bedrijven, woorden van A. Théatre (s.d.)193 Muset, J. (s.d.) Rapport sur le fonctionnement de la station d’épuration des eaux de Hasselt (1913)194 Nagels (De Frainpont), Stéphane (1897) Toneelschrijver. Nelissen, Louis (1887-?) Louis Nelissen was kandidaat in de Romaanse Filologie. Hij gaf Frans aan het Koninklijke Atheneum van Diest, waar hij op het einde van zijn professionele carrière benoemd werd tot ereleraar. Hij was ook stichter van het tijdschrift Studio voor jongeren en van de toneelgroep Studio. Hij schreef talrijke bijdragen in diverse tijdschriften (Les Nouvelles, Interfrance, …). Dies Irae, drame en un acte et en vers (1912) Les trois aveugles (s.d.)195 Neven, H. (s.d.) Aertsbroederschap van de Heilige Familie Jesus, Maria, Joseph, kerkelijk opgerigt in de parochiale-kerk van den H. Quintinus te Hasselt, den 30 october 1853 (1854) Nickmans, Victor (1866-1913) Victor Nickmans was gemeentebeambte (boekbewaarder) van de stad Hasselt. Daarbuiten verleende hij zijn medewerking aan het tijdschrift De Banier.196 Hij gaf met Eugeen Leën het krantje Dicht en Proza uit. Eerstellingen (1892) Dicht en proza ten gebruike der lagere ern middelbare scholen (1895, i.s.m. E. Leën)197 Offergelt, Henri (Venlo NL 1888-1968) Henri Offergelt werd in 1888 in Venlo geboren. Hij studeerde germaanse filologie aan de universiteit van Leuven waar hij tot de vriendenkring behoorde van August van Cauwelaert, Jan Grauls en Ernest Claes. Van 1922 tot 1948 was hij leraar aan het Koninklijk Atheneum in Hasselt. In 1947/48 was hij er ook dienstdoend studieprefect. Offergelt ijverde voor het verwerven van een zuiver taaleigen en een beschaafde uitspraak van het Nederlands. Zijn zin
193
Jorissen, deel VIII, 143. De Wachter, Deel III, 28, 261. 195 Jorissen, deel VIII, 164. 196 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 63. Bellefroid, Onze hedendaagsche Limburgsche dichters, 88. 197 Jorissen, deel VIII, 172. 194
65
voor opvoeding leidde hem echter bij voorkeur naar het toneel. Door zijn toedoen werd het schooltoneel opgenomen in het onderwijsprogramma. Zijn schaarse vrije tijd wijdde hij aan culturele werkzaamheden. Zo was hij onder meer voorzitter van het Davidsfonds Hasselt en ondervoorzitter van de toneelkring Minerva. In 1928 maakte hij deel uit van de werkgroep die de geboorte van Hendrik van Veldeke herdacht. Uit dit initiatief groeide in 1938 het Veldeke-Leëncomité. In 1945 onderzocht dr. Offergelt samen met rijksarchivaris Lyna de mogelijkheid om in Limburg alle initiatieven op cultureel vlak te bundelen en de leiding te verstrekken. Met dat doel werd het Cultureel Verbond van Limburg gesticht, waarvan hij ondervoorzitter werd. Samen met Lyna richtte hij ook in 1946 het cultureel maandblad De Tijdspiegel op. Hierin schreef hij een 200tal bijdragen over toneel. Hij publiceerde ook enkele brochures. Dr. Henri Offergelt overleed in Hasselt in 1968.198 Friedrich Gerstâcher, John Wells: Die Stiefmutter. Vertaling (1912) Max Eyth: Der blinde passagier (1913, vertaling) De beknopte geschiedenis van de Nederlanse letteren voor schoolgebruik (1949, i.s.m. J. Kuypers, T. De Ronde) Davidsfonds Hasselt jubileert: mei 1875 - oktober 1950 (1950) Koninklijk Landjuweel XVIIIe tornooi: verslag van de jury (1951) Limburg (1953, i.s.m. Louis Roppe e.a.) Olyff, François (Roclenge sur Geer 1878- 1954 Luik) rançois Olyff werd geboren in Rukkelingen in 1878 als zoon van hoedenmaker Hubert Egide Olyff. Hij opende in 1902 in de Isabellastraat een kleinschalige drukkerij. In 1905 nam hij de drukkerij van Winand Klock in de Nieuwstraat over. In datzelfde jaar verhuisde hij zijn drukkerij en boekhandel naar het huis De Witte Valck in de Hoogstraat. In 1926 nam hij ook de drukkerij van Jules Ceysens over. Alle drukkerijen bracht hij samen onder de naam Les Imprimeries Limbourgeoises sa (Limburgse Drukkerijen nv). François Olyff was een drukker en uitgever van verscheidene liberale weekbladen. Ook was hij op het vlak van de nationale politiek zeer actief. Histoire des industries de la Paile en Belgique (1902-1903) Monographie du Village de Roclenge sur Geer (1910) La Belgique sous le Joug (1917) Histoire de Maastricht et du Limbourg cédé (1918) Le Centenaire de Roclenge sur Geer (1930) La situation de l’Enseignement dans le Limbourg (1932) Discours Parlementaires 1936-1940 (1940) La question des Langues en Belgique. Etudes historique de la recherche d’une solution sains et définitive (1940-1944) La question des Langues en Belgique. Appendice (1947)199 Ouwerx, J. (s.d.) Notice sur la vie et les oeuvres de Chrétien Roeder: directeur de la société royale de musique de Ste-Cécile : Chef de Musique de la Garde Civique et Maître de chapelle a l'église primaire de Hasselt (1854) 198
PBL, Limburgensia, Documentatiemap Offergelt. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 66. De Tijdspiegel: cultureel maandschrift (1946 e.v.), spreekbuis van het Cultureel Verbond. Deze koepelorganisatie riep provinciale federaties in het leven die op pluralistische basis de amateurverenigingen van zeven verschillende cultuurdomeinen verenigden.Jorissen, deel VIII, 187-200 waar een overzicht te vinden is van al zijn artikels. http://www.hasel.be/nl/subjects/1029/offergelt-henri-1888-1968.html 199 Jorissen, deel VIII, 202-203.
66
Palmen, Salvator (Sittard NL 1882-1949) Salvator (kloosternaam van Gulielmus) Palmen was directeur van de Derde Orde te Hasselt. Hij schreef talrijke bijdragen in ’t Daghet in den Oosten. Fioretti, dat zijn de kleine bloemekens van Sint-Francisus, vertaald uit het Italiaansch (1927) De Franciscaansche Derde Orde en het kerkelijk recht (1930) Een heilige met klak en klompen of het leven van Matt Talbot in 10 schuifkens (1931-1935, 1937) Figuren uit het Lijdensdrama (1932 en 1951) Goed zijn (1943) Derde Orde Parochie en Katholieke Actie (1943) Novicenonderricht voor wereldlijke Derde-Ordelingen van S. Franciscus (1943) Priester-Sodaliteiten. Regel, Statuten, Ritueel (1945)200 Paquay, Alfons (Tongeren 1870 - ?) Alfons Paquay werd priester gewijd te Luik in 1893. Een jaar ervoor was hij begonnen als leraar aan de normaalschool van Sint-Truiden. Vanaf 1900 was hij directeur van de Normaalschool voor meisjes te Hasselt. Het oude zusterklooster van den Derden Regel te Bilsen (1896) De heiligen van Wintershoven (1897) Frans Tittelmans van Hasselt (dec. 1502- 12 sept. 1537) : opzoekingen over zijn leven, zijne werken en zijne familie (1906) 201 Paquay, Jean (s.d.) Les paroisses de l'ancien concile de Tongres y compris les conciles de Hasselt et VillersL'Evêque démembrés du même concile (1909) De pastoors der hoofdkerk van Hasselt (1912) Oorkonden betreffende het H. Sacrament van Mirakel van Herckenrode (1919) De beneficiers der hoofdkerk van Hasselt (1926, overdruk) Stoolrechten te Hasselt in 1520 (1934, overdruk) Het eerste statuut der begijnhoven, opgesteld door Jacques de Troyes, uitgevaardigd door Robert de Thourotte rond 1246 (1935, overdruk) Meester Herman van der Ryst van Diest : hofmusikus aan de Beiersche Hofkapelle te München, stichter van 't Sinte Cecilia Gezelschap te Hasselt en deken van 't vermaard Onze Lieve Vrouw Broederschap aldaar (s.d.) Paquay, Valentinus (Tongeren 1828 – 1905) Jean Louis Paquay, beter bekend als Pater Valentinus Paquay of het Heilig Paterke, werd in Tongeren geboren in 1828. Na het voltooiing van zijn studies in de wijsbegeerte trad hij in 1849 in het noviciaat van de minderbroeders in Tielt onder de kloosternaam Valentinus. In 1854 werd hij tot priester gewijd. Daarop werd hem door zijn orde-oversten Hasselt als standplaats aangewezen. Hij oefende gedurende 50 jaar zijn ambt uit in Hasselt. In de volksmond was hij het 'heilig paterke', beroemd om zijn gave van profetie en zijn soms verbazende kennis van de gewetenstoestand van zijn biechtelingen. Valentinus Paquay stierf in Hasselt in 1905. Aanvankelijk begraven op het Oud-Kerkhof, werd zijn stoffelijk overschot in 1926 bijgezet in de grafkapel naast de minderbroederskerk. Op 9 november 2003 werd hij zalig verklaard door paus Johannes Paulus II. 200 201
Jorissen, deel VIII, 232-234. Jorissen, deel VIII, 236-237.
67
Dagen van innigheid: retraite-gedachten van den dienaar Gods P. Valentinus Paquay, O.F.M. "het heilig paterken van Hasselt" (1947, postuum, in samenwerking met Bruno Vijdt). Pauli, Hubert (1881-1948 Aalst) Priester van de Orde van Jesus (S.J.) Met de molensteen om den hals, verhaal eener priesterroeping (1932) 202 Peetermans, Edgar (pseudoniem Peter Noa of Lode Dekenbon, 1889) Edgar Peetermans bracht zijn jeugd door in Hasselt. Hij was arts van beroep. In zijn vrije tijd was hij dichter met diverse lossen bijdragen in diverse tijdschriften en twee eigen bundels. Maneschijnsonate (1922) Herrijzenis. De Katte (s.d.)203 Peters (s.d.) Renseignements sur les sources et les puits artésiens de la carte de Hasselt au 40.000e: Commission spéciale d’études hydrol. de la prov. de Limbourg (1913) Peters, Oscar (1897-1956 Leuven) Oscar Peters was burgerlijk mijningenieur. Hij was lid van talrijke verenigingen en genootschappen in binnen- en buitenland, zoals de Koninklijke Vlaamse Academie voor Letteren en Schone Kunsten en briefwisselend lid van de Franstalige afdeling. Peters was leraar aan de Ecole Centrale des Arts et Métiers te Audergem. Erna was hij werkzaam bij de FN en bij de Soieries Artificielles te Tubise. Vervolgens was hij docent en hoogleraar aan de KU Leuven en directeur van de Koninklijke Vlaamse Academie der Wetenschappen. Daarnaast was hij voorzitter van het Nationaal Verbond van het Katholiek Technisch Onderwijs. Peters publiceerde tal van werken waaronder: Les Principes des systèmes de tolérance D.I.N. et I.S.A. (1935, Nederlandstalige versie in 1936) De eindmaten. Gebruik en nameting (1936) Les Principes des systèmes de tolérances (1936) Les Principes des systèmes de tolérance D.I.N. et I.S.A. Cours d’exploitation des ateliers (1936) De eindmaten en hun controle (1936) La théorie de l’usinage (1938) La préparation de la production (1939) Draadsnijtappen-constructievorm en afmetingen (1940) Draadsnijtappen. Vervaardigingen (1940) Oorzaken en fouten bij het vervaardigen van schroefdraad (1940) Tout à charioter et fileter. Fraiseuse universelle. Rectifiseuse universelle (1941) Introduction à la normalisation de l’Enseignement Technique (1943).204 Philippon, Charles (s.d.) 150 [cent cinquante] ans de fanfares et harmonies en Belgique : [catalogue d'exposition], Bruxelles, Passage 44, du 16 avril au 1er juin 1980: Verviers, Harmonie, du 14 juin au 16 juillet 1980: Hasselt, Centre culturel, du 13 septembre au 5 octobre 1980: Saint-Nicolas-
202
Jorissen, deel VIII, 263. Jorissen, deel IX, 6. 204 Jorissen, deel IX, 11-18: hier zijn ook de werken opgenomen vanaf 1945 die we hier, gezien de criteria van het onderzoek, niet verder hebben opgenomen. 203
68
Waes, château "Walburg" du 28 mars au 26 avril 1981: Mons, Salle Saint-Georges, du 9 mai au 22 juin 1981 (1981) Pidot, A. (s.d.) Deux jours à Hasselt : essai sur l'inoculation de la pleuropneumonie exsudative der bêtes bovines, d'après la mèthode du docteur Willems de Hasselt (1853) Pierloz, Alexis (1853-1919) Musicus Alexis Pierloz werd geboren in 1853 als zoon van Gerard en Caroline Droogmans. Pierloz kreeg de liefde voor de muziek van huis uit mee. Zijn vader was medestichter en soloklarinettist van de Société Royale Sainte-Cécile. Een blaasinstrument sprak Alexis minder aan en hij hield het daarom bij slagwerk en contrabas. Al in 1875 werd hij dirigent van de Société Royale Sainte-Cécile. In 1878 en 1879 ging hij harmonieleer studeren bij Adrien Honhon in Tongeren. In 1900 werd hij gehuldigd voor zijn 25-jarig jubileum als dirigent. De bekendste orchestratie van Pierloz is het alom gekende Hasselts Meiliedje (zie eerder), zoals het nog steeds jaarlijks wordt uitgevoerd tijdens de meiboomplanting. Zijn boek, Manuel d'orchestration & de direction à l'usage des aspirants chef-directeurs des musiques d'harmonie et de fanfares (Brussel, 1891), was een werk van hoge muzikale waarde. Talrijke muziekgenootschappen en academies, zowel binnen als buitenlandse, waren vereerd Alexis Pierloz als lid te mogen begroeten. Dit waren onder meer l'Académie Artistique Scientifique et Littéraire du Hainaut, l'Institut Populaire de France, l'Académie Contemporaire de Paris, l'Académie Lamartine, ... Pierloz was ook onderluitenantchef van de muziekkapel van de Hasseltse Garde Civique en bestuurslid van de Limburgse Orgelschool. Alexis Pierloz leed zwaar onder de druk van de Eerste Wereldoorlog. Door ziekte ging zijn gezondheid er dan ook vroegtijdig op achteruit. Toch ging hij samen met zijn muzikanten de terugkerende soldaten tegemoet om hen te huldigen. Door deze onderneming werd hij op zijn ziekbed gekluisterd en overleed in 1919. Zijn vrouw Maria Josephina Loix en hun vijf kinderen lieten een praalgraf oprichten op het Oud-Kerkhof. In 1920 werd ter nagedachtenis van deze Hasseltse musicus de Kunstkring Alexis Pierloz opgericht. Manuel d’ochestration à l’usage des aspirants chefs-directeurs des musiques d’harmonies et de fanfares (1891, bekroond met de medalje eerste klasse vanwege de Academie du Hainaut, l’Institut populaire de France, de palmen van l’Academie Contemporaine de France)205 Pirenne, A. (s.d.) Catéchisme apologétique. Cours de religion fait à l'Athénée de Hasselt, pendant les années 1876-1877-1878-1879 (1903) Prijs, Hendrik (Sint-Truiden 1898 – 1984) Hendrik Prijs woonde aan het Sint-Hubertusplein 17 in Hasselt. Hij was romancier van beroep. Hij schreef gedichten, theaterstukken, romans en jeugdboeken. Zijn meest succesvolle werk is de historische roman Het zwakke verzet uit 1942, die verschillende herdrukken kende. Een aantal van zijn werken verscheen in feuilletonvorm als voorpublicatie in De Tram, een weekblad dat in Sint-Truiden verscheen tussen 1893 en 1967. Een naar hem genoemde literaire prijs, de Hendrik Prijs-prijs voor kortverhalen, wordt jaarlijks uitgereikt door de stad Sint-Truiden. De Droom van Jooske. Kindertooneeltje in 2 bedrijven voor jongens-kruistochters (1926) Een zieltje in donkerte. Symbolisch spel van werkelijkheid voor de kleintjes, in twee bedrijven – (1927) 205
Jorissen, deel IX, 52. http://www.hasel.be/nl/subjects/1038/pierloz-alexis-1853-1919.html
69
De Blinde Oogen van Phlippeke. Mirakelspel in 3 bedrijven (1928) Zij deden als mama. Spel in één bedrijf voor jongens-kruistochters (1928) De Witte Nacht. Mirakelspel in twee bedrijven (1928) Het Groote Wonder in het land der Witte Zon. Spel van licht en duister, in drie deelen (1928) Nistelken. Schets van een jongetje (1932) De Andere Weg, spel van Ste Lutgardis (1935) Eenzamen (1936) Kraai, Kameraad van Nistelken, opgedragen aan Anny Everaerts (1936) De Stad op het einde (1937) Het Huis met de Glycines (met een inleiding van Willem Elsschot). Roman (1938) Het Zwakke Verzet (1942) Solden (1943) Een zieltje in donkerte. Symbolisch spel van werkelijkheid voor de kleintjes in twee bedrijven (1948) De Geuzenvesper (1951) Het hart der Crèvecoeurs. Roman (1953) De onvruchtbare vijgeboom. Roman (1959) Het zoete zalfken op de roode wonde. Legendespel in twee bedrijven (s.d.) Marieke Bosteels, meid voor alle werk (1966)206 Prinz, Charles (1840-?) Inspecteur van het middelbaar onderwijs. Rapport sur les cours de philosophies de l’Université de Berlin, présenté à monsieur le Ministre de l’Interieure, le 22 aôut 1861 (1863)207 Quaedvlieg, Karel (1848 Cadier en Keer NL – 1901 Stokrooi Hasselt) Karel Quadvlieg was hulp-apotheker bij Het Sweert (Grote Markt) in Hasselt. Daarnaast was hij dichter, van vooral fabels. Hij werkte mee aan het tijdschrift De Banier en Le Bulletin des Melophiles en diverse andere tijdschriften. Hij was ook erelid van De Jonge Klauwaarts. Simon de tovernaar (1894, episch gedicht). Latruda (1899) Avondlied (1907, i.s.m. Hendrik van den Abeele) 208 Rachels, Nicolaas Hubert (Mechelen-aan-de-Maas 1833 - ?) Nicolaas Hubert Rachels werd geboren in Mechelen-aan-de-Maas in 1833. Hij was tien jaar lang leraar van Nederlandsche letterkunde en geschiedenis aan de normaalschool van St.Truiden. Erna was hij kapelaan te Hasselt (1868-1873), pastoor te Zelck (1873-1887) en pastoor-deken te Hasselt (1887-1912). Daarenboven was Rachels medestichter en erevoorzitter van de Hasseltsche afdeling van het Davidsfonds en voorzitter van de Jonge Klauwaarts.209 Reglement der Broederschap opgericht onder den titel van Onze Lieve Vrouw van den Heiligen Rozenkrans in de parochiale kerk van den H. Quintinus te Hasselt: vernieuwd en bevestigd den 29 augustus 1809 (s.d.) Redouté, Joseph (s.d.) 206
HS, Hasseltse auteurs, 4. Jorissen, deel IX, 93-98. Jorissen, deel IX, 91. 208 http://www.npdoc.be/Gevers-Lieve/Gevers-Lieve.htm Jorissen, deel IX, 107-111. PBL, Limburgensia, Documentatiemap. 209 http://www.dbnl.org/tekst/_ver025190601_01/_ver025190601_01_0052.php 207
70
Liège Port de Mer. Hasselt, Diest, Hérenthals bassins maritimes; éventuellement Seraing Port de Mer (1897, i.s.m. Louis Hubin en Gaston Delville) Remans, Gilbertus (Genk 1884-1964) Gilbertus (kloosternaam van Gulielmus) Remans, geboren te Genk, was de zoon van Pieter Jan Remans en Catharina Coninx. Hij was lid van de minderbroeders van Tielt vanaf 1900. Hij werd priester gewijd in 1907 in Sint-Truiden. Van opleiding was Hermans doctor in de Thomistische wijsbegeerte. Hij was legeraalmoezenier tijdens de oorlog 1914-1918. Het archief Vlaamse Minderbroeders van het KADOC bewaart hierover archieven. Erna was hij tot zijn dood rector aan de Salvatorkliniek van Hasselt. Driehonderste verjaering van de aankomst der Zusters Annunciaten te Tienen 1629-1929. Geschiedkundige aanteekeningen (1928) De Thien Mariën door P. Gabriel-Maria, O.F.M. … (1930) Korte levenschets van de H. Colete, 1381-1446 (1933) Regel en statuten van de zusters der Orde van de Allerheiligste Maagd Maria genaamd Annunciaten … (1935)210 Riegel, Herman (s.d.) Geschichte der Wandmalerei in Belgien seit 1856: Nebst Briefen von Cornelius, Kaulbach, Overbeck, Schnorr, Schwind und Anderen an Godfried Guffens und Jan Swerts (1882) Robijns, Emile (1887-1964 Brussel?) Emile Robijns was van opleiding licentiaat in de handels- en consulaire wetenschappen en doctor in de staatkundige en maatschappelijke wetenschappen. Beroepsmatig was hij viceconsul in Berlijn, Washington, Duisburg, Dusseldorf en Berlijn. Vervolgens werd hij consul in Berlijn en Shanghai. Ook was Robijns rechter aan de Internationale Rechtbank. Les chèques et virements postaux. Etude économique et comparée des divers services des chèques postaux à l’étranger et en Belgique (1913)211 Roelants, William (1862-1938) William Roelants, zoon van Armand Roelants, was doctor in de rechten. Hij was werkzaam bij de provincie Limburg, onder andere als griffier. Bovendien was hij voorzitter van het Broederschap Virga Jesse, lid van de Kerkfabriek der Hoofdkerk, voorzitter van het Bureau van Weldadigheid van Hasselt en secretaris van de Provinciale Commissie van Beurzenstichtingen. Le pouvoir législatif et les cortés en Portugal (1890) Uitlegging der wet van 27 november 1891 over den Openbaren Onderstand (1892) Le Conseil Provincial du Limbourg (1908, i.s.m. C. de Borman)212 Royer, Florentin (1817-1860) Leraar aan het atheneum van Hasselt. Cours de commerces, rédigé d’après les lois en vigeur en Belgiques comprenants… (1849) Manuel de la tenue des livres à l’usage des écoles (1854) Economie à l’usage de tout le monde (1860)213
210
Jorissen, deel IX, 166-169. http://www.odis.be/pls/odis/opacuvw.toon_uvw_2?CHK=PS_14181 Emile Robijns, vice-consul in Washington, Hasselt : portret (Photograph) van Auguste Blanckart, zie bibliotheek KULeuven. 212 Jorissen, deel IX, 258. 213 Jorissen, deel IX, 266. 211
71
Rutten, Georges Ceslas (Dendermonde 1875-Brussel 1952) Algemeen verslag over de Christene vakbeweging in België (1903) Congres van den Belgischen volksbond, 12de, Hasselt, 27.09.1903 - 28.09.1903214 Rutten, Martin-Hubert (Geistingen 1841-1927 Luik) Martinus Hubertus Rutten was Belgisch bisschop van het bisdom Luik van 1902 tot bij zijn overlijden in 1927. Hij was sinds het ontstaan van België de eerste Nederlandstalige bisschop in dit bisdom en stelde zich op als flamingant. Hij was tevens de eerste en enige bisschop van het bisdom Eupen-Malmedy, van 13 oktober 1920 tot 15 april 1925. Openbaar katholiek leven: beginselen en toepassingen; met een voorrede van mgr. Rutten, van Z. E. Kard. Mercier en van het Komiteit van Katholieke Actie te Hasselt (1925) Lettres pastorales de Mgr. Rutten, évêque de Liège (s.d.) Rypens, Gerard (Antwerpen 1850-1931) Architect Gerard Henri Joseph Rypens werd geboren in Antwerpen in 1850. Hij trouwde met de Brusselse Marie Demol. Op 11 januari 1883 vestigde het gezin zich vanuit Vilvoorde in Hasselt. In 1890 woonde de familie aan de Kuringersteenweg (nu Koningin Astridlaan) nummer 28 en bestond deze uit het echtpaar en hun drie dochters, Anna (1881), Amandine (1882) en Jeanne (1884). Volgens sommige bronnen was hij architect bij de stad Hasselt. Van 1921 tot 1928 was Rypens directeur van de Stedelijke Academie. uelques considérations sur l’enseignement de l’Architecture en Belgique (1896)215 Saroléa, Charles Louis Camilles (1870-1953) Charles Saroléa was de zoon van Jean-Pierre Saroléa (1833-1892) - raadsman van de stad Hasselt en secretaris van de Limburgse medische commissie - en Marie-Félicité Vrindts (1837-?). Hij had vier broers: Henri (1872-1892), Ernest (zie verder), Jean en X (die arts zou zijn geweest in Hasselt). Charles liep school aan het atheneum in Hasselt en de universiteit van Luik. Hier werd hij doctor in de filosofie en letteren in 1892. Later studeerde hij nog aan diverse Europese universiteiten. Saroléa zou getrouwd geweest zijn met de zus van de beroemde zuidpoolontdekker Ernest Henry Shackleton. Hij was professor Frans aan de universiteit van Edinburgh tussen 1894 en 1931 en voorzitter van het Revue Franco-Ecossaise. In 1896 richtte hij het tijdschrift Revue Française d’Edinbourg op. Hij was oprichter van de uitgeverij Crès in Parijs. Tussen 1901 en 1953 was hij Belgisch consul in Edinburgh. Van 1912 tot 1917 was hij editor voor het tijdschrift Everyman. Tijdens WO I was hij oorlogscorrespondent voor Daily Chronicle en The New York Times. In 1915 reisde hij in opdracht van de Belgische overheid naar de USA. In 1920 liet hij zich naturaliseren tot Engels staatsburger. Saroléa beweerde dat hij twintig talen kende.216 Collection Nelson (s.d., 6 onderdelen) La cour de Louis XIV (s.d., i.s.m. Louis de Rouvroy de Saint-Simon) Les Francais de mon temps (s.d., i.s.m. G. d'Avenel) Mon Oncle Benjamin (s.d., i.s.m. Claude Tillier) The life romance of Lloyd George (s.d., i.s.m. Beriah Evans) Victor Hugo (s.d.) 214
http://nl.wikipedia.org/wiki/Georges_Rutten Jorissen, deel IX, 301. http://www.hasel.be/nl/subjects/4405/rypens-gerard-henri-1850.html 216 http://en.wikipedia.org/wiki/Charles_Sarol%C3%A9a ; http://www.kaowarsom.be/nl/notices_sarolea_henri_emile_fran%C3%A7ois ; http://www.euppublishing.com/doi/abs/10.3366/jshs.2011.0021 PBL, Limburgensia, Documentatiemap Sarolea. Jorissen, deel X, 10-16. 215
72
Henrik Ibsen. Etude sur sa vie et son oeuvre (1891) Les faux dogmes de 1789 et le socialisme d’état (1892) La liberté et le déterminisme dans leurs rapports avec la théorie de l'évolution: thèse... (1893) Le devoir présent de la jeunesse libérale : lettre ouverte à Monsieur le secrétaire du comité de l'Almanach des étidiants (1894) Essais de philosophie et de literature (1898) Les belges au Congo (1899) A propos du rapport Casement sur l'administration du Congo (1904) A Short History of the Anti-Congo Campaign (1905) Les origines de l'oeuvre congolaise (1905) The economic expansion of the Congo Free State (1905?) The French Revolution and the Russian Revolution (1906) Newman's Theology (1908) Cardinal Newman and his influence on religious life and thought (1908) Anthologie des poètes lyriques français (1910) Fumée (1911, i.s.m. Ivan Sergeevic Toergenjev) The Anglo-German Problem (1912) Count L.N. Tolstoy. His life and work (1912) La Belgique héroique: album commémoratif (1914) Everyman: special Belgian relief number (1914) A travers la Grande-Bretagne: guide pratique (1914) How Belgium Saved Europe (1915) The Curse of the Hohenzollern (1915) The Murder of Nurse Cavell (1915) The French Renascence (1916) Europe's Debt to Russia (1916) Great Russia Her Achievement and Promise (1916) German problems and personalities (1917) The Russian revolution and the war (1917) The Maid of Orleans: The Story of Joan of Arc Told to American Soldiers (1918) Europe and the League of Nations (1919) Versailles und der Völkerbund (1920) Le président Masaryk (1921) Letters on Polish Affairs (1922) L'occupation allemande de la Pologne pendant la guerre (1922) Un artisan de la paix en Europe centrale: M. Edouard Benès (1922) Impressions of Soviet Russia (1924) Les réalités et les tendances de la Russie actuelle (1924, i.s.m. Rollin) Robert Louis Stevenson and France (1924) Ce que j'ai vu en Russie soviétique (1925, i.s.m. Désiré-Joseph Mercier en Oscar Grosjean) La vie de roman de Lloyd George (1927, i.s.m. Beriah Evans en R. Lebelle) The Policy of Sanctions and the Failure of the League of Nations (1936) Daylight on Spain: The Answer to the Duchess of Atholl (1937) Lettres de mon moulin (1938, i.s.m Alphonse Daudet) Saroléa, Ernest (1863-?)
73
Ernest Saroléa was de broer van Charles Saroléa (zie hierboven). Hij was als arts verbonden aan een spoorwegmaatschappij in de Transvaal (provincie in Zuid-Afrika van 1910-1994). Hier was hij betrokken bij de zorg van de lokale bewoners, die hem ‘vader’ noemden.217 La pulsation cardio-cesophagienne chez I'homme (1889) Schaepkens, Arnaud (s.d.) L'eglise de St-Quentin à Hasselt : abside de l'eglise de Millen en Prusse (1860).218 Schoolmeesters (s.d.) Rapport de l'association des Dames de la Miséricorde, établie à Hasselt (1883) Schouteden, Ward (Beringen 1894-1957) Ward Schouteden is één van de pioniers van het bibliotheekwezen in Limburg. Hij zorgde voor de eerste samenwerking tussen scholen en bibliotheken. Hij was ook actief als romanschrijver, dichter en toneelschrijver.219 Reinhard en Renilde (1923) Jezabel (1926) Beringen vroeger en nu: enige grepen uit de geschiedenis en de folklore van Beringen (s.d.) Schreiber, Constant (Tongeren 1868-1950 Elsene) Constant Schreiber was landbouwingenieur van de staat te Hasselt. Hij hield zich vooral bezig met de ontginning van de Kempen. Hij was lid van de Hogere Raad voor Tuinbouw in België. De meststoffen. Beknopt verslag van eenige landbouwvoordrachten (1889) Recherches sur la valeur comparée de quelques phosphates (1891, i.s.m. G. Smets) Melkerij en gemeenschappelijke boterbereiding (1891) Tableaux et doscussion de queqles analyses botaniques de prés à faucher (1891, i.s.m. Derwa) Services des agronomes de l’Etat. Rapport sur les experiences culturales entreprises dans la region de la Campine pendant l’année 1890-1891 (1891) Les questions de phosphates (1982, i.s.m. G. Smets) Nouvelles recherches sur la valeur comparée des phosphates (1982, i.s.m. G. Smets) Rapport sur les expériences culturales entreprises dans la region de la Campine (1892) De phosphoorzuurbemesting in de Kempen (1892) Resultate vergleichender Durgangsversuche über die Wirkung der verschiednen im Handel vorkomenden phosphate (1892) Recherches expérimentales sur les engrais calcaires en Campine (1893) Die Resultate neuer vergleichender Durgangsversuche über den Werth und die Wirkunbg verschiedenener Phospor (1893) Emploi des engrais phsopahtés dans les prairies du Limbourg (1893, i.s.m. G. Smets) Monographie agricole des terrains du Limbourg, sable campinien, sable distien (1893) Verhandeling over de aardappelteelt (1893) Recherches sur les besoins potassiques et phosphatiques des plantes cultivées (18994, i.s.m. G. Smets) Les sels potassiques dans la culture de la betterave à sucre (1897) Pouvoir dissolvant des diverses plates pour le phosphate minerale (1897) L’amélioration du bétail et les syndicats délevage: l’importance, but et organisation de ces Sociétés (1898) 217
http://www.kaowarsom.be/nl/notices_sarolea_henri_emile_fran%C3%A7ois KBR, gedigitaliseerde werken. 219 Het Nieuwsblad, 13/02/2010. 218
74
Nouvele contribution à l’étude des phosphates (1899) Mise en valeur des sols incultes de la Campine (1900) La composition de nos sols relevée par la plante-analyses physiologique des sables campinien et destien, du limon hesbayen, du limon de la Meuse et d’alluvions diverses (1901) La sidération du lupin et les engrais azotés (1901) Elements d’économie, sociale agricole (1902, i.s.m. Malherbe) La potasse du sol, son absorbabilité, influecence de la chaux sur la mise en circulation (1903) Recherches speciales sur les phosphates et les causes qui modifient leur absorbabilité (1903) Considérations sur les ressources de la ville de Hasselt en eaux alimentaires (1904, i.s.m. Vreren) Contribution à l’étude des engrais azotés (1905) Nouvelles recherches concernant la question des engrais azotés (z.d.) Les cultures expérimentales et démonstratives à l’école primaire (1907) Bijdrage tot de studie over stikstofmesten (1907) Expériences culturales concernant la solubilité citrique et la finesse des scories des phospharation (1907) La glauconie du sol; valeur agricole de sa potasse pour les principales plantes cultivées (1907) Nouvelles recherches concernant la question des engrais azotés (1909) Le sol et les engrais: I. Le Sol, II. Les Engrais (1933) De l’influence des éléments nutritifs essentiels sur la croissance et sur la tenue des alcaloides totaux de l’atrape belladona (1911; i.s.m. S. Vreren)220 Smets, Gerard (Hombourg 1857-1922 Luik) Grerard Smets was een priester en doctor in de natuurkunde. Hij was lange tijd leraar aan het Sint-Jozefscollege van Hasselt. Erna werd hij diocesaan hoofdinspecteur en kannunik aan de kathedraal van Luik. Les avantages et les inconvenientes de l’humus dans les sols arables et les prairies (1889, i.s.m. H. Vandenreyt). Recherches expérimentales sur le limon hesbayen (1899, i.s.m. H. Vandenreyt) Les multiples avantages de l’emploi de la kainite en agriculture (1889, i.s.m. H. Vandenreyt) Recherches expérimentales sur l’humus hesbayen (1889, i.s.m. H. Vandenreyt) Les avanatges et les inconvéniets de l’humus dans les sols érables et les prairies (1889, i.s.m. H. Vandenreyt) Causerie scientifique des chéloniens (z.d., bekroond door de Société Scientifique de Bruxelles) Korte inhoud der voordrachten gehouden in Hechtel 1e en 2e (1889) Un mot de réponse à M. L. Dolle, aide-naturaliste au Musée Royal d’Histoirex naturelle de Bruxelles (1889) Etudes agronomiques (1890, i.s.m. H. Vandenreyt) Les parasites du pin sylvestre (1891) Cours des Chimie: I. Principes fondamenteaux de Chimie générale (1891) Voordrachten over dierkunde en melkerij (1891) Landbouwvoordrachten gehouden in de provincie Limburg (1891) Monographie agricole des terrains du Limbourg. Alluvion du Demer-alluvion de la Meuse; Limon Hesbayen (1e partie) (1892) Elements de physiologie végétale (1893) Elements d’atonomie et de physiologie humaine (1893) 220
Jorissen, deel X, 88-92.
75
Monographie agricole des terrains du Limbourg. Alluvion du Demer-alluvion de la Meuse; Limon Hesbayen (2e partie) (1894) Alimentation des animeaux domestiques (1894) Thomasphosphaat en ovenphosphaat, voordracht 1 februari 1895 (1895) Les engrais phosphatés (1896, Nederlangstalige versie in zelfde jaar) De potasch in den landbouw (1898, Franstalige versie in zelfde jaar) L’acide prosphorique en agriculture (1899) La potasse en agriculture (1900, Nederlandstalige versie in zelfde jaar) De bemesting der weilanden (1901) Considérations sur l’emploi en Belgique des engrais commerciaux spécialement des engrais potassiques (1903) La nutrition des plantes cultivées (1904) Catéchetique ou méthologique religieuse (1905) Gebruik der potasschhoudende meststoffen (1911, Franstalige versie in zelfde jaar) Les engrais azotés (1912, Nederlandstalige versie in zelfde jaar) Cours élémentaire d’alimentation de l’homme (1910) Analyse chimique et physiologique d’une terre de Kisantu Congo Moyen (1913)221 Speelmans, Diederik (1863-1940 Kapellen op den Bosch) Diederik, zoon van Frans Speelmans en van Melanie Petronella Vanderstraeten uit Molenbeek, werd geboren in een huis in de Demerstraat 69 op 9 februari 1863. De begaafde jongen was een leerling van de leraar, dichter en toneelregisseur Diederik Claes. Op vijftienjarige leeftijd kwam hij reeds voor het voetlicht in het Casino. Hij studeerde aan de atheneum van Hasselt maar staakte zijn studies om in de handel te gaan bij zijn vader. Toen hij 24 was richtte hij te Antwerpen een leertouwerij op; in die stad was hij van 1892 af voorzitter van De Burgersvrienden. Niet alleen was hij een uitstekend acteur, maar ook een talentvol regisseur en een bekwaam toneelschrijver, van blijspelen met sociale en morele tendens. In 1898 behaalde hij, als beste vertolker zowel in drama als in blijspel, de koninklijke prijs van uitmuntendheid tijdens een wedstrijd van De Jonge Toneelliefhebbers te Lier. In 1902 behaalde hij de eerste prijs als beste dramavertolker bij de vereniging Jan Cremer te Haarlem, terwijl zijn maatschappij de eerste prijs voor drama verwierf. In de wereld van de letteren deed hij in 1886 zijn intrede met het blijspel De Engelbewaerder.222 Een engelbewaarder, blijspel met zang in één bedrijf (1886) Men vraagt kostgasten (gaarne getrouwd), kluchtspel in één bedrijf (1887) Karel Stuart’s laatste ogenblikken naar het fransch van een Hasselaar, drama in drie bedrijven (1887) Geknipt, kluchtspel in een bedrijf (1887) Bruiloft, dramatische comedie in één bedrijf (1900, bekroond met een bijzondere staatspremie) Eene uitvaart, geprimeerd kluchtspel in één bedrijf, satirische zedenschets (1902, bekroond met een bijzondere staatspremie) Galavertooning, kluchtspel in één bedrijf (1903) Bij koninklijk besluit, toneelspel in vier bedrijven (1904) Zeeratten, blijspel, toneelschets in één bedrijf (1905) Een doop, kluchtspel in één bedrijf, satirische zedenschets (1907) Een bange morgen, een drama in één bedrijf (1913) Eene verloving, blijspel in één bedrijf (1909) 221 222
Jorissen, deel X, 174-180. http://www.hasel.be/nl/subjects/2672/speelmans-diederik-1863.html
76
Na zonsondergang, geprimeerde dramatische comedie in één bedrijf (1909) Hun calvarie, drama in drie bedrijven (1912) Storm in huis, blijspel in één bedrijf (1912) Een bezorgde moeder, geprimeerd blijspel in drie bedrijven (1912) Een belangeloos bemiddelaar, geprimeerd blijspel, joodsche zedenschets (1912) Nachtvlinders, realistisch drama in één bedrijf (1913) Beschaving, drama in drie bedrijven (1919) De Helm van Hindenburg, blijspel in één bedrijf (1921) Mister Bell, klucht in drie bedrijven (1923) De laatste pacha, schetsen van achter de schermen in één bedrijf (1926) Oude en nieuwe menschen, spel van cynisme en romantisme in drie bedrijven (1927, i.s.m. E. Mathijs) Een nieuwe dageraad, drama in drie bedrijven (1927) Uit den doolhof, spel van stad en land in drie bedrijven (1928) ’t Parlement van Merelpark, een vroolijke eenakter met een lustig ende, gevolgd van “plaats onder de zon”, spel van onzedelijkheid in drie bedrijven (1930) Afrekening, spel van de hei in vier bedrijven (s.d.)223 Sobry, Karel (1873-1941 Vorst, Brussel) Karel Sobry was doctor in de klassieke filologie. Hij gas les in Sint-Gillis en later in Tokio (Japan). Hij schreef een aantal taalkundige bijdragen in Brabantsche Folkore. Folklore Brabançon. Catallus: De Lesbialiederen (vertaling en inleiding, 1928) Erasmus. Een derde twaalftal samenspraken (1936) Erasmus. Een vierde twaalftal samenspraken (1939) Puteanus. Comus of de Kimmerische zwelfpartij (1939)224 Stappers, Louis (1883-1916) Louis Stappers studeerde medicijnen in Leuven, haalde ook de titel doctor in de natuurwetenschappen en specialiseerde zich in dierkunde. Stappers hield zich vooral bezig met de studie van het leven in en rondom het water. In 1907 werd hij bioloog aan boord van een van de expedities van de 'Belgica' onder leiding van Adrien de Gerlache (zie eerder). Hij bestudeerde de Noordelijke IJszee, de Zee van Kara en de kusten van Nova Zembla. Later werd hij aangesteld als hoofd van een zending naar de Belgische kolonie Congo. Hij onderzocht daar de levensvoorwaarden in de Congolese wateren. Door zijn vaststellingen en gegevens kon de eerste bathymetrische kaart van het Moëromeer worden samengesteld en een reliëfkaart van de bodem. Met zijn werk legde hij de grondslag van de visnijverheid van het Moëro- en Tanganykameer en van de Lualaba. In 1913 werd hij benoemd als naturalist bij het Koninklijk Natuurhistorisch Museum in Brussel. Tijdens de Eerste Wereldoorlog treedt Stappers in militaire dienst als geneesheer. Maar hij werd ziek en moest het front verlaten. Hij stierf in 1916 in het militair hospitaal van Calais. Les Sympodes recueillis à la Porte de Kara durant la croisière du Duc d’Orléans en 1907 (1908, overdruk) Notes sur la nourriture de quelques vertébrésarctiques (1909, overdruk) Recherches anatomiques sur le tube digestif des sympodes (1909) Crustacés malacostracés (1911) La flotille indigène et les lacs Moéro et Tanganika (1913, overdruk) 223 224
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 62. Wulms, Literaire gids, 29. Jorissen, deel X, 209-211. Jorissen, deel X, 199.
77
Note sur les variations saisonnières de l’embouchure de la Lobozi affluent du lac Tanganika (1913, overdruk) Note sur les variations saisonnières de l’embouchure de la Labozi, affluent du Lac Tanganyka (1913) Sondages dans le lac Tanganika (1913, overdruk) Composition, analyse et étude des produits de la Colonie (1914, overdruk) Exploration scientifique de Dr. L. Stappers aux lacs Moéro et Tanganika (1911-1913). I : recherches Bathymétriques sur les lacs Moéro et Tanganika (1914, overdruk) La pêche dans les grands lacs Africain : conférence donnée à la Société Centrale, le 25 janvier 1914 (1914) Recherches Bathymétriques sur les lacs Moéro et Tanganika (1914, overdruk)225 Swennen, Jan (1837-1910) Ambtenaar bij de dienst Bruggen en Wegen in Hasselt die diverse bijdragen in tijdschriften verzorgde. Handboek van den houtkoopman, bevattende eene tafel bij middel van de welke eenieder, hoe weinig geleerd in de rekenkunde, de kubiekenmeting kan verrichten… (1885)226 Thans, Hilarion (Maastricht 1883-1963 Lanaken) Thans trad toe tot de orde van de minderbroeders waar hij een tijdje in het klooster te SintTruiden verbleef. Tijdens de oorlog vluchtte hij naar Nederland om aan de Duitse politie te ontsnappen. De laatste twee oorlogsjaren spendeerde hij als verpleger in een oorlogshospitaal. Na de oorlog werd hij leraar te Rekem (Limburg). Thans schreef ca. 50 boeken. Hij debuteerde als dichter met Omheinde hoven (1913, belijdenispoëzie). Over zijn ervaringen als brancardier en dienstdoend aalmoezenier bij het leger publiceerde hij Mijn oorlog (1921), waarin opmerkelijke gegevens over het frontleven tijdens WOI voorkomen. Zijn later werk werd grotendeels op verzoek geschreven, o.a. een aantal toneelstukken en hagiografische geschriften. Daarnaast bundelde hij nog vijf reeksen Vertellen (1933-1945), een tiental reisverhalen over Frankrijk, Italië en eigen land, en elf delen Geestelijk onderricht (19461963), die aanvankelijk in versch. tijdschriften waren verschenen. In 1953 publiceerde hij zijn autobiografie: Eigen leven en werk. Hij schreef bijdragen in ’t Daghet in den Oosten, De Lelie, Vlaamse Arbeid, enz. De vier gebroeders Adons van Hasselt: Limburgs glorie en Vlaanderens roem (s.d.) Limburg' s missionarissen: Limburgsche studenten-missiedag Hasselt, 21 augustus 1930 (1930) Kent gij het Heilig Paterke van Hasselt? (1939) 227 Théâtre, Adrien (1893-1983) Adrien Théâtre volgde de Grieks-Latijnse in het Koninklijk Atheneum van Hasselt. Hij werd bankemployé en woonde in de Weggevoerdestraat 10. Théâtre was getrouwd met Edmée De Greeve (1898-1989). Hij schreef poëzie en proza in diverse tijdschriften zoals Ons Volk Ontwaakt, De Tijdspiegel, Limbursche Bijdragen, Minerva, e.a. . Weelde (novelle, 1917) Het wonderlijke gebeuren (novelle, 1926), De blauwe dahlia (novelle, 1935) Voor toneel: Prinsesje dactylo (libretto met muziek van Robert Mouling), Laat het maar waaien (revue, muziek van Jos De Greeve, enorm succes), De Tram (revue). 225
Jorissen, deel X, 216-217. Jorissen, deel X, 250. 227 Jorissen,deel XI, 17-36. http://www.dbnl.org/tekst/bork001nede01_01/bork001nede01_01_1290.php 226
78
Monografieën en essays: Eugeen Leen (1933), 60 jaar leesgezelschap (1935), Humoristische geschiedenis van toneelkring Minerva (1938-1940), Hendrik Prijs, Dina Demers, Jef Leynen, Constant Godelaine, Alfons Jeurissen, Peter Nona. 228 Théâtre, Edward (1899-1986 Luik) Edward Théâtre, broer van Adrien, volgde de hogere humaniora aan het Koninklijk Atheneum van Hasselt. Hij was ambtenaar te Luik. Hij schreef bijdragen in Limburgsche Bijdragen, Limburg, Vlaamsch Leven, enz. Waalse dialect-literatuur (1938, in reeks van de Katholieke Vlaamse Hogeschooluitbreiding).229 Thomissen, Dionysius (1833- 1902 Montigny) Minderbroeder vanaf 1855 en priester vanaf 1861. Nieuwe Kruisweg-oefening waarin geheel ’t lijden van Jezus in ’t kort overwegen wordt (1882) De derde Orde van Sint-Franciscus, verstaanbaar voor allen (1883, Franstalige versie in zelfde jaar) De derde Orde van Sint-Franciscus voor wereldlijke personen volgens de Constitutie… (1883, Franstalige versie in zelfde jaar) Het Aartsbroederschap van het Koordeken van den Seraphienschen Vader Francisus op gericht in de kerk der Minderbroeders te Mechelen (1885) Novene ter eere van H. Margaretha van Cortona van de Derde Wereldlijke van SintFranciscus… (1891, Franstalige versie in zelfde jaar) Vier de Ste Margueriote de Cortone par le Chanoine Giovagnoli, rééditée et augmentée considérablement (1893)230 Thonissen, Jan Jozef (1816-1891 Leuven) Jan Jozef Thonissen was hoogleraar, decaan en minister. Hij werd geboren in Hasselt in 1816. Thonissen studeerde aan de universiteit van Luik en werd in 1838 doctor in de rechten. Hij trouwde in Hasselt in 1842 met Ida Louisa Nagels, zus van advocaat Jules Nagels. Het huwelijk bleef kinderloos. Thonissen werd substituut-procureur bij de rechtbank van eerste aanleg. Later werd hij arrondissementscommissaris in Hasselt. Toen hij door de toenmalige minister Rogier uit zijn ambt werd gezet, ging hij terug aan de slag als advocaat. Hij verwierf bekendheid door publicaties van zijn artikels over rechtspraak en wetgeving. Hij schreef ook historisch werk. Vanaf 1948 doceerde hij aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Hij was hoogleraar en decaan aan de rechtsfaculteit. In 1863 stelde Thonissen zich kandidaat voor de parlementsverkiezingen in het arrondissement Hasselt. Hij werd verkozen en ijverde voor een hervorming van de kieswet en de hervorming van het beheer van de kerkfabrieken. In 1884 werd Thonissen minister van Binnenlandse Zaken en Onderwijs. Hij drukte vooral zijn stempel op de hervorming van het lager onderwijs, dat na de schooloorlog de gemoederen moest bedaren. Zijn ideeën kregen echter veel tegenwind. Thonissen begon te sukkelen met zijn gezondheid. Hij nam na drie jaar ontslag als minister.
228
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 66. HS, Hasseltse auteurs, 6. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. Jorissen, deel XI, 37-39. 229 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 68. Jorissen, deel XI, 40. 230 Jorissen, deel XI, 57-58.
79
Jan Jozef Thonissen had een ernstige longaandoening. Hij overleed in Leuven in 1891 op 75jarige leeftijd. Zijn stoffelijk overschot werd volgens zijn eerder geuitte wens bijgezet op het Hasseltse Oud Kerkhof. Later werd er in zijn geboortestad een straat naar hem genoemd. Poésies (1837) Constitution Belge annotée, offrant sous chaque article l’état de la doctrine, de la jurisprudence et de légistation (1846) Complément du Code pénal ou recueil complet des lois. … (1846) Le Socialisme dans le Passé (s.d.) uelques considérations sur la théorie du progrès indéfini dans ses rapport avec l’histoire de la civilisation et les dogmes du christianisme (1859) Notice sur la vie et les écrits de François Titelmans (1853) Vie du Comte de Mérode (1861).231 Vie du Comte Ferdinand de Meeus (1863) Travaux préparatoires du code de procédure pénale (1865) Mélanges d’histoire , de droit et d’économie politique (1873) L’organisation judiciaire sous le régime de la loi salique (1879) La droit de vengeance dans la légalisation mérovingienne (1879) L’oganisation judiciaire, le droit pénal et la prcédure pénale de la loi salique… (1882)232 Timmermans, Gust-Em. (Schaffen 1891-1961 Diest) Gust-Em. Timmermans was doctor in de wijsbegeerte en letteren, klassieke fililogie. Beroepshalve was hij leraar aan het Koninklijk Atheneum van Hasselt. Hij hield zich vooral bezig met Latijnse werken en vertalingen (onder andere van Griekse schrijvers in handschrift). Weergevingsthema’s op Salustius (1928) Excerpta. Vertaalboek en bloemlezing uit de Latijnse schrijvers van Plautus tot Boëthius. Tekst (1934, Franstalige versie in zelfde jaar) Excerpta. Vertaalboek en bloemlezing uit de Latijnse schrijvers van Plautus tot Boëthius. Geschiedenis der Latijnse Letterkunde en nota’s (1934, Franstalige versie in zelfde jaar) Lusias: Tegen Eratosthenes.Tekst (1943, Franstalige versie in 1944) Lusias: Tegen Eratosthenes. Inleiding en voorbereiding (1943, Franstalige versie in 1944) Lusias: Pleidooien tegen Erasthosthenes en tegen Agoratos (1946) Nederlandse vertaling van Horatius Dichtkunst (1946) Nederlandse vertaling van Herodotos: Keurbladzijden (1947) Nederlandstalige vertaling van Cicero: Pro Murena (1947) Cornielle: Horace. Edition classique avec introduction et vocabulaire (1948) Nederlandse vertaling van Virgilius: Aeneis I en IIe boek (1950, i.s.m. R. De Pauw en A. Clerckx) Nederlandse vertaling van Virgilius: Aeneis V en VIe boek (1952, i.s.m. R. De Pauw en A. Clerckx) Nederlandse vertaling van Homeros: Ilias I en 6 (1952, i.s.m. R. De Pauw en A. Clerckx) Nederlandse vertaling van Ploetarchos, Leven van Demosthenes (s.d.) Nederlandse vertaling van Salustius, Catalina (1953)233 Traets, David (Antwerpen 1813-1895)
231
http://www.hasel.be/nl/subjects/1061/thonissen-jan-jozef-1816-1891.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 59. 232 Jorissen, deel XI, 59-76. 233 Jorissen, deel XI, 91-93.
80
David Traets was conducteur voor Bruggen en Wegen in Hasselt. In zijn vrije tijd schreef hij onder het pseudoniem S. Vliet flamingantische poëzie in gezwollen stijl en dong hij mee naar Belgische poëzieprijzen. Hij was ook medewerker voor De onafhankelijke en Hekel en Luim (medestichter) van drukkerij Milis en hielp drukker Ceyssens bij de oprichting van het genootschap De Vlaemsche Broeders van Limburg (1858, dat het jaarboek Geschiedkundige Verscheidenheden uitbracht in 1862, tegen de zin van het Fransgezinde stadsbestuur, en dat 4 jaar later ophield te bestaan).234 Het licht of De invloed van het evangelie op de beschaving en het geluk van ’t menschdom (1861) Hekeldichten: ingebeelde dienstbevelen, van eenen ingebeelden meester over een ingebeeld land aen zynen ingebeelden Minister van ingebeelde politie ... (1862) Ulens, M.R. (s.d.) Résumé du cours d'institutions rurales et de droit rural professé au collège St-Joseph à Hasselt et à l'Institut St-Trudon à St-Trond (1903) Ulens, Robert (Groot-Gelmen 1871- 1937 Groot-Gelmen) Le temporel des communautés religieuses et des Chapitres en Belgique au moment de la Révolution Française: communication faite au Cercle d’Archéologie & D’Histoire de Hasselt (1926)235 Ulrix, Eugeen (Tongeren 1876-1936 Tongeren) Meester in de Romaansche taalkunde. Leraar en hoogleraar aan diverse onderwijsinstellingen. Fransch en Germaansch (1898?, bekroond met de eerste prijs door het Leesgezelschap Hasselt)236 Van Caeneghem, Jules (Semmersake 1880-1942 Brugge) Jules Van Caenegem werd geboren in Semmerzake in 1880. Van opleiding was hij bouwkundig ingenieur. In 1910 werd hij aangesteld als leraar aan de Limburgse Ambachtsschool in Hasselt. Van 1919 tot 1932 bekleedde hij het ambt van volksvertegenwoordiger. Van 1926 tot 1932 was hij in Hasselt schepen van Openbare Werken en Financiën en van 1929 tot 1932 minister van Openbare Werken. Van 1922 tot 1932 wijdde hij zich aan het kanalenvraagstuk in Noordoost-België en was hij de animator van het Albertkanaal. Van 1932 tot aan zijn overlijden bleef hij in dienst van de Brugse Zeevaartinrichtingen. Onder zijn impuls werden de havens van Zeebrugge en Brugge verbeterd en gemoderniseerd. Een straat in de wijk Het Hollandsveld, die in de jaren 1960 werd aangelegd, werd naar hem genoemd. Jules Van Caenegem overleed in Brugge in 1942.237 Het kanalenvraagstuk in N.O. België (…) en een kolenafvoer voor Limburg (1922) Van Calster, Louis (1850-?) Advocaat in Antwepen. Organisation de la Justice militaire. Essai critique (1879)238 Van Coppenolle, Dirk (Essen 1895-1978 Beerse) 234
Wulms, Literaire gids, 27. Jorissen, deel XI, 119. 236 Jorissen, deel XI, 132. 237 http://www.hasel.be/nl/subjects/2006/van-caenegem-jules-1880-1942.html 238238 Jorissen, deel XI, 142. 235
81
Dirk Van Coppenolle was doctor in de Germaanse filologie en leraar aan het Koninklijk Atheneum. Hij was ook bestuurder van het Limburgse Handelsinstituut (Vrije Beroepsleergangen voor Bedienden). Op het einde van zijn leven woonde hij in Beerse. De Katterstraat (1933)239 Van De Poel, Benedictus (Diepenbeek 1893-1960 Namen) Benedictus Van De Poel was doctor in de wiskunde, natuurkunde en geografische wetenschappen. Beroepsmatig was hij leraar wiskunde en studieprefect aan het atheneum van Hasselt. Hij vocht ook mee in de Eerste Wereldoorlog. Dissymétries des vallées dan sla région de Haut-Demer (1931) Hypothèse d’un phénomène de capture à Ittervoorde (N. de Maestricht) et les anciens lits de la Meuse (1931) Esquisse d’une monograhie géographique de la Campine (1932)240 Van Der Eycken, J. (s.d.) Dichter. Lid van het genootschap De Vlaemsche Broeders van Limburg. Gekend van een bijdrage in Hekel en Luim van 1855.241 Vanderryst, Lambert (Tongeren 1814- 1878 Luik) Priester, leraar, secretaris van het bisdom, diocesaan inspecteur van het lager onderwijs, diocesaan inspecteur van het kanton Hasselt, pastoor-deken te Hasselt tussen 1863-1878, Erekannunik van de kathedraal van Luik. Mandements, lettres pastorales, circulaires et autres documents publiés dans le diocèse de Liège, de puis le Concordat de 1801 jusqu’en 1830 (s.d.) Les mandemants de Monseigneur Van Bommel (1852) 242 Vanderspeeten, H.P. (s.d.) Soeur Hélène d' Enckevoert et les Sépulchrines de Liége, de Maestricht et de Hasselt (1870) Van Der Straeten, Clemens (1887-1961) Clemens Van Der Straeten studeerde aan het Sint-Jozefscollege, aan het Klein-Seminarie van Sint-Truiden en aan het Groot Seminarie te Luik. Hij werd priester gewijd in 1910. Hij studeerde ook klassieke filologie in Leuven. Van der Straeten was leraar aan en directeur van het Sint-Martinuscollege van Seraing tussen 1911 en 1934. Hij promoveerde in 1932 tot doctor in de oosterse geschiedenis en letteren met een thesis over de klaagliederen van Jerimias. Hij was pastoor in Beverlo tussen 1934 en 1955 en kannunik titularis van de kathedraal van Luik en secretaris van het Bisschoppelijk Gerechtshof vanaf 1955. Tevens was hij lange tijd proost van de Limburgse Kostersbond. Van hem verschenen gedichten in De Banier, Limburgsche Bijdragen, ’t Daghet in den Oosten, Limburg, Het Belang van Limburg, enz. en hij schreef enkele ongepubliceerde literatuurstudies. Stille preludiën (1926) Quadrifoliën (1953)243
239
De Wachter, deel III, 22, 63. http://www.hasel.be/nl/subjects/4348/guffenslaan-62.html Jorissen, deel IX, 76-80, werken na 1945 zijn niet opgenomen. 241 PBL, Figuren, 21. 242 Jorissen, deel XI, 180. 243 De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren vermeldt 1907 als geboortedatum. http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=stra009 . Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 66. Jorissen, deel XI, 183-189. 240
82
Vanderstraeten, Constant (1878-1968) Constant Vanderstraeten, die er prat op ging af te stammen van de familie a Platea die zich in de 16de eeuw in Hasselt had gevestigd, werd op 6 september 1878 geboren als zoon van Guillaume Vanderstraeten, de koster van de Hasseltse Sint-Quintinuskerk.244 Geïnspireerd door het werk van Hasseltse historiografen als de 17de-eeuwse Joannes Mantelius, Constant Bamps, Emile Geraets en Henri Van Neuss, het driemanschap rond het tijdschrift L'Ancien Pays de Looz, raakte Constant Vanderstraeten geboeid door alles wat met geschiedenis te maken had. Vanuit het besef dat wetenschappelijke studie van het eigen verleden onmogelijk was zonder een goede vorming, drong hij in 1913 aan op de oprichting van een geschied- en oudheidkundige studiekring. In 1926 werd hij bibliothecaris, archivaris en museumconservator van de stad Hasselt, in navolging van de toen 80-jarige abbé Polydoor Daniëls. Hij werkte mee aan verschillende tijdschriften en publiceerde haast uitsluitend over de geschiedenis van Hasselt. Hij schreef talrijke bijdragen voor heel wat periodieken (Limburgsche Bijdragen, L’Ancien Pays de Looz, Het Aankondigingsblad, Verzamelde Opstellen, Het Belang van Limburg, Het Oude Land van Loon, enz.). Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het stadsarchief ondergebracht in het Rijksarchief in Limburg, en werden bibliotheek en museum overgeheveld naar de Provincie. Voortaan zette Vanderstraeten zich in voor de uitbouw van de collectie van het provinciaal museum. Sinds 1962 verbleef hij in het rusthuis Sint-Cecilia in Terkoest-Alken. Na een ongelukkige val en een opname in het Virga Jesseziekenhuis overleed Constant Vanderstraeten op 4 november 1968. Constant Vanderstraeten hield zich permanent bezig met het verzamelen van weetjes, anekdotes en gegevens rond de meest uiteenlopende aspecten van de Hasseltse geschiedenis. Slechts een fractie daarvan werd verwerkt in een artikel of een tekst. Het gaat meestal om losse gedachten, citaten en overzichtjes, soms met maar soms ook zonder bronvermelding.245 Beknopte geschiedenis van Hasselt.246 Iets over het Bouwen te Hasselt in Vroegere Eeuwen (1910) O.L.V. Kapel op den Peertsdemer te Hasselt (1917) De Augustijnen en hun klooster te Hasselt (1933, overdruk) Hasselt : geschiedkundige schets (1934) Hasselt (1935, i.s.m. Polydore Daniels) Geschiedkundige verscheidenheden betreffende Hasselt: tweede reeks (1937, overdruk) De capucienen te Hasselt (1937, overdruk) Van twee verdwenen straatnamen te Hasselt (1939, overdruk) Van Der Straeten, Jan (1822-1882 Brussel) Directeur van de Société Générale de Belgique in Brussel. Institutions et taxes locales du Royaume – Uni de Grande-Bretagne et de l’Irlande (z.d., i.s.m. E. Fisco)247 Van Ertborn, O. (Aartselaar 1839-1909 Sint-Gillis) Coupe probable du sondage de Diepenbeeck lez-Hasselt (1899)
244
Constant Vanderstraeten werd in 1904 zelf koster van de Sint-Quintinuskerk, en twaalf jaar later stichtte hij, zelf geen onverdienstelijk musicus, het Sint-Quintinuszangkoor met de bedoeling de misvieringen op te luisteren. Hij leidde het koor gedurende 27 jaar. 245 http://www.hasel.be/nl/subjects/2715/vanderstraeten-constant-1878-1968.html 246 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 65. Jorissen, deel XI, 190-197. 247 Jorissen, deel XI, 199.
83
Van Even, Edward (1821-1905) Renseignements inédits sur la construction du réfuge de l' abbaye de Herkenrode à Hasselt (1542-1545) (1874) Van Geel, Albrecht (1859-1899) Schrijver van gelegenheidspoëzie. Erelid van De Jonge Klauwaarts, lid van het Hasselts Leesgezelschap, secretaris van het Hasseltse Davidsfonds. Cantate voor Virga Jessefeesten (1884) Vergeet me niet (romance) 248 Vangeel, Alexis (1890-1944) Vangeel was bureauchef bij het Arrondissementscommissariaat in Tongeren. Later was hij zelf ook arrondissementscommissaris. Vangeel werd doodgeschoten in 1944. Nieuwe commentaar van de wet op de Militie, de werving en de dienstverplichtingen door Th. Jacquemin, vertaald door A.V. (1930)249 Van Gheluwe, Anacletus (Ieper 1860-1925) Minderbroeder van het klooster te Hasselt. Ordo divini officii recitandi saxrique peragendi ad usum Fratrum Minorum Provinciae Belgii Sancti Josephi (s.d.) Orationes pro Laudibus Vespertinis ad usum Fratrum Minorum Recollectorum Provinciae S. Joseph Belgii (1891) Quaedam puncta addenda Ceremoniali nostro ex Capitilis celebratis ad anno 1872 ad annum 1890 (1891)250 Van Hasselt, Jan (s.d.) Uit de Demergouw (1903, novellen) Van Hengel (s.d.) Projet de chemin de fer international de Louvain à Hasselt et Gladbach : concession demandée par Mr Van Hengel, entrepreneur de travaux publics à Anvers (1866) Van Neuss, Henri (1835-1907) Henri Hubert Napoleon Van Neuss werd geboren in Hasselt in 1835 als zoon Jean George, bureauchef van de burgerlijke stand, en van Philippine Mechtilde Veermans. Zijn jongere broer Hubert was secretaris-generaal van het ministerie van financiën en openbare werken. Henri was kandidaat in de Letteren en Wijsbegeerte. Hij trouwde in Hasselt in 1881 met Joanna Elisabeth Lambertina Melania Billen (1841-1893), een jongere zus van drukker François Philippe Billen. In 1859 werd hij tot stadssecretaris van Hasselt benoemd. Begin 1896 veranderde hij van baan en werd tot begin 1903 rijksarchivaris voor Limburg. Henri Van Neuss overleed kinderloos in Hasselt in 1907. Hij werd begraven op het Oud-Kerkhof.251 Nos anciens distillateurs (s.d.) Analyse du registre aux ordonnances du magistrat de Hasselt 1591-1694 (s.d.) Aperçu historique sur le Collège de Saint-Quentin à Hasselt (1864, overdruk) 248
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 61. Wulms, Literaire gids, 29. http://www.npdoc.be/GeversLieve/Gevers-Lieve.htm 249 Jorissen, deel XI, 224. 250 Jorissen, deel V, 174. 251 http://www.hasel.be/nl/subjects/1912/van-neuss-henri-1835-1907.html
84
Notice historique sur l’introduction de la Réforme à Hasselt (1865) Un procès de sorcellerie dans le Limbourg en 1616 (1869) Le pseudo-tumulus de Jesseren (1870) Notice sur l' ancienne industrie drapière à Hasselt (1873) Note sur l’origine de la ville de Hasselt et son histoire au 13e (1873) Notice historique sur l' introduction de la réforme à Hasselt (1873, overdruk) Inventaire des archives du chapitre noble de Munsterbilzen (1887) Jonkmanskamer; het gevecht in de planckeweide (eene schets uit de geschiedenis van Hasselt) (1895) Actes et documents anciens concernant Hasselt (1899) Episode de l’histoire de Hasselt sous le règne de Maximilien de Bavière (1900) Inventaire sommaire des Archives de l'Etat à Hasselt (1901) Actes et documents anciens concernant Hasselt: 2e sér. (1902) Erasme et Erard de Foullon: nouveaux seigneurs a Kermpt (1904, i.s.m Franco Sigers) Van Oosteveldt, Jozef (1888-1972) In alles wat tussen 1920 en 1960 in Kiewit gerealiseerd werd, heeft Jozef Van Oostveldt een beslissende rol gespeeld. Van Oostveldt was zich als veekoopman uit Schaffen in 1920 met zijn echtgenote in Kiewit komen vestigen. Hij kocht er 29 hectare landbouwgrond van de Hasseltse stoker Nijs. De man was sociaal erg gedreven. Jarenlang wierp hij zich op als woordvoerder om de belangen van de bewoners bij de overheid te verdedigen. Van Oostveldt was ook een begenadigd man met de pen. Hij maakte ettelijke gelegenheidsverzen, schreef tal van verhalen uit het rijke verleden van Kiewit en waagde zich zelfs aan de beschrijving van historische gebeurtenissen die hij met verve maar daarom niet altijd met de nodige accuratesse op papier zette en die hij ten gerieve van vrienden en kennissen in kleine brochures publiceerde.252 En toch schijnt de zon ! (1969) Dichtbundel ter nagedachtenis aan mijn vrienden Jan Reekmans en Jan Nijssen (1970) Van Soest, Ernest (1883-1960) Ernest van Soest promoveerde tot doctor in de Germaanse filologie aan de universiteit van Luik. Vervolgens was hij atheneumleraar Engels en Duits in Hasselt tot 1937. Erna was hij gemeenteraadslid en schepen in Heusden tot 1950 en provincieraadslid tot 1952. Daarnaast was Van Soest voorzitter van het provinciaal comité van het Rode Kruis, provinciale voorzitter van het Nationaal Steunfonds van de Geteisterden en voorzitter van talrijke andere verenigingen. Don Carlos in de letterkunde en de geschiedenis (1908) Het Middelbaar onderwijs en het aaanstande Mijnwezen in de Provincie Limburg (1910) Das Heimweh (van Julius Mosen, vertaling, s.d.) English Reader for lower and middle forms of secondary schools (1909, i.s.m. W.C. Collet) English Anthologie with Biographical and explannatory notes and fifteen portraits (1910, i.s.m. W.C. Collet)253 Van Straelen, Carolus (1835-1886 Leuven) Minderbroeder, in de orde getreden op 3 oktober 1858. Broederschap van den H. Antonius van Padua opgerecht in de Vleminckx-Kapel, Kerk der PP. Minderbroeders-Recolletten te Leuven (1875) 252 253
http://www.hasel.be/nl/subjects/1574/van-oostveldt-jozef-1888-1972.html Jorissen, deel X, 203-204.
85
Handboekje van het Broederschap van OLV der Zeven Weeën onder den titel van Troosterers der Bedrukten… (1878, Franstalige versie in zelfde jaar)254 Van Straelen, Clement (1875-1953 Brussel) Clement Van Straelen studeerde aan het atheneum van Hasselt en aan de universiteit van Leuven. Hij was Procureur des Konings in Hasselt maar ook direct verbonden met de opstart en de uitbouw van de christelijke sociale beweging in Limburg. Van 1913 tot 1936 was hij voorzitter van de christelijke ziekenkassen, in Limburg nauw verbonden met de christelijke arbeidersbeweging. In 1926 nam hij ontslag als procureur en nog vóór de Tweede Wereldoorlog verliet hij Hasselt om zich in Brussel te vestigen. Zijn vermogen, waaronder het huis aan de Koningin Astridlaan in Hasselt schonk hij na zijn overlijden in 1953 aan de Katholieke Universiteit Leuven. Beknopte uitlegging op de wet van 16 mei 1900 tot wijziging van het erfstelsel voor de kleinne nalatenschappen (1901) Beknopte uitlegging der wet van 15 mei 1912 op de kinderbescherming (1912) De wegwijzer voor wie naar Kongo wil (1947) 255 Van Swygenhoven, Karel (Peer 1859 – 1931 Remouchamps) Karel Van Swygenhoven werd priester gewijd in 1883. Vervolgens was hij: kapelaan te Bilzen en te Hasselt (11 september 1890), godsdienstleraar in het atheneum te Hasselt (1 mei 1895), pastoor te Diepenbeek (vanaf 24 december 1900), pastoor in Diepenbeek en Beringen. Hij was ook erekannunik van de Kathedraal van Luik en medewerker van het tijdschrift De Banier. De Boerenkrijg. Voordracht gegeven te Hasselt op 23 Mei 1898 aan de maatschappijen der stad (1898) Gedenkboek der eeuwfeesten van het H. Sacrament van Mirakel van Herckenrode (1904) Geloof en wetenschap: Begin en Einde der Wereld. Twee verhandelingen (1904) Opde paden der volmaaktheid door J. Dirickink, S.J., bewerkt volgens den latijnschen tekst (1926)256 Van Weddingen, A. (s.d.) La réforme sociale (1893)257 Vanweddingen, Lambert (1851-1934 Herk-de-Stad) Arts in Herk-de-Stad. Une page d'histoire médicale à propos de la découverte du docteur Willems de Hasselt, viceprésident de l'Académie royale de médecine de Belgique, médecin de l'hôpital et des Hospices civils de Hasselt, membre correspondant des Académies de médecine, de Turin et de Gênes... (1893) Les voeux d’un médecin de campagne ou quelques idées sur une nouvelle organisation médicale, adressé sur médecins belges sans la moindre prétention de les voir admettre en pratique, mais dans le seul bu de recevoir leurs observations et critiques (s.d.)258 Vanwinkel, Leonardus (Heks 1890-1964) 254
Jorissen, deel X, 239. http://nl.wikipedia.org/wiki/Huis_Van_Straelen, http://www.hasel.be/nl/subjects/1267/huis-van-straelenkoningin-astridlaan-35.html Jorissen, deel XII, 20. 256 http://www.dbnl.org/tekst/_ver025190601_01/_ver025190601_01_0052.php Jorissen, deel XII, 25. 257 KBR, gedigitaliseerde werken. 258 Jorissen, deel XII, 27. 255
86
Priester gewijd in 1914, leraar in het college van Tongeren (1913), aalmoezenier bij het leger in 1914-1918, kapelaan in Runkst, godsdienstleraar aan de Rijksmiddelbare meisjesschool en aan het atheneum van Hasselt. Erna leraar in Tongeren. Secretaris van de Maria Congregatie in Limburg. Hoofdopsteller van het Banneux Tijdschrift. Vice-rector van de kerk van Banneux in 1951. Erekannunik in 1956. De Put (1928, sociale novelle) De Groote Oorlog (1929, roman) Gelooft in mij. Het wonderbare verhaal der Mariaverschijning te Banneux (s.d., onder ps. Orion)259 Vendrickx, Archangelus (O.F.M.Rec.) (1818-1893) Onze-Lieve-Vrouw van Hasselt, behelzende de geschiedenis van het miraculeus beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Hasselt en van het vermaard genootschap onder den titel van Virga Jesse daar ter plaats opgerecht ; alsmede godvruchtige oefeningen ... (1867) Verheyen, S. (s.d.) Examen du mémoire de M Didot, intitulé : deux jours à Hasselt. Essai sur l'inoculation de la pleuropneumonie exsudative des bêtes bovines d'après la méthode du docteur Willems de Hasselt (1854) Verschaeve, Cyr. (s.d.) Twee Vlaamsche voordrachten: gehouden op den gouwdag der W.-Vl. meisjes te Ghistel en op den gouwdag der Limburgsche studenten te Hasselt (1920) Vreren, Sylvain (Alken 1869-1945) Sylvain Vreren was apotheker in Hasselt. Daarnaast was hij expert scheikundige aan de universiteit van Leuven. Hij was ook (briefwisselend) lid, (onder-) voorzitter van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België. Daarnaast was Vreren gemeenteraadslid en vervolgens schepen van de stad Hasselt. Ook was hij voorzitter van de kerkfabriek van St. Quintinus en O.L.Vrouw en voorzitter van het Broederschap van het Sacrament van Mirakel. Hij schreef talrijke bijdragen voor de Annales de Pharmacie. Considérations sur les ressources de la ville de Hasselt en eaux alimentaires (1904, i.s.m. Schreiber) De l’influence des élements nutritifs essentiels sur la croissance et sur la teneur en alcaloides totaux de l’atropa belladone (1911, i.s.m. Schreiber) Analyses chimiques et bactériologiques d’eaux de cources, de puits artésiens et de puits ordinaires (1912, i.s.m. Malvoz, Ranwez) Analyses chimiques et bactériologiques d’eaux sources et puits artésiens, fascicule IV (1913. i.s.m. Malvoz, Ranwez) Renseignements géologiques et hydrologiques sur les régions campinoises et mosane du Limbourg. Fascicule V (1913, i.s.m. Peters) Analyses chimiques et bactériologiques d’eaux de puits tubes de la Campine Limbourgeoise (1913. i.s.m. Malvoz, Ranwez)260 Wallaert, Gaston (Brussel 1889-1954) Gaston Joseph Wallaert werd geboren in Brussel in 1889. Reeds vroeg voelde hij zich geroepen om schilder te worden. In 1906 volgde hij opleiding aan de Brusselse Academie voor Schone Kunsten. Aanvankelijk schilderde hij grote composities die dramatisch 259 260
Jorissen, deel XII, 34-36. Jorissen, deel XII, 122-123.
87
romantisch geladen zijn. Wallaert trouwde in Hasselt met M. Brauns. Hij ontdekte hier in Limburg het weide landschap. Zijn werken werden kleurrijker. Met de steun van het ministerie van Cultuur maakte hij in 1923 een reis van acht maanden doorheen het klassieke Italië. Die reis bracht een kentering in zijn kunst teweeg. Wallaert was op de eerste plaats een schilder en etser, maar hij liet zich ook als schrijver gelden. Hij was lid van de Vereniging van Limburgse Schrijvers en van de P.E.N. te Brussel. Hij schreef bijdragen in De Standaard, De Zweep, Nieuw Limburg. Gaston Wallaert overleed in Hasselt in 1954. Linneke, verzen en houtsneden (1939) Bij Memlinc op bezoek (1939) Dien ongewone winternacht (1944, kerstverhaal) Schoon Limburg, 14 etsen en droge naalden in geleid door M. Rutten (1952) Eeuwig Italië (1953, relaas van verblijf in dat land).261 Wellens, Charles/Karel (Lummen 1889 – 1958) Charles Wellens was de zoon van Eugenius Franciscus Wellens, een industrieel die in Lummen rond 1900 een brouwerij opgericht had. De jonge Charles had helemaal geen belangstelling voor het vak van brouwer maar enkel voor tekenen en schilderen. Als 12 jarige liep hij bij het spelen een blijvend oogletsel op. Omwille van dit letsel werd hij later ook afgekeurd in het leger. Wellens volgde vanaf zijn 18de een opleiding aan de Koninklijke Akademie voor Beeldende Kunsten te Leuven onder de leiding van o.a. de decoratieschilder Omer Dierickx, waarbij hij zich later in het atelier te Brussel mocht vervolmaken. Hij was tevens leerling (rond 1910) van Jos Damien, toen woonachtig te Halen. Bij het begin van de 1ste wereldoorlog werd een deel van Lummen en ook het ouderlijk huis en zijn atelier vernield door de Duitsers. Charles vetrok via Nederland naar Engeland waar hij zich ten dienste stelde van het vaderland. In 1921 trad hij trad in het huwelijk met Madeleine Haven en vestigde zich bij zijn schoonouders in Hasselt. Hier vond hij zijn leermeester Damien terug. Zijn werken zijn in te delen in 3 periodes : decoratieve en bijbelse taferelen met sterke invloed van Dirickx (periode kort voor en tijdens de oorlog), schetsen uit het leven van de buitenmens in zijn typisch milieu (1919-20) en tenslotte Kempische landschappen, boerderijen, hutten en interieurs. Naast olieverfschilderijen (o.a. met paletmes) maakte Wellens ook pastels, aquarellen, potlood- en houtskooltekeningen. Een van zijn meesterwerken is het "Panorama der Kempen" (1954). Dit werk bestaat uit 8 doeken van ieder circa 4m x 2m samen met nog 4 kleine panelen. Het is te bezichtigen in het insectenmuseum van bezoekerscentrum De Lietebergte Zutendaal. Speciaal voor het Panorama werd in de nieuwbouw van het centrum een ronde ruimte ontworpen waarin het Panorama nu te bezichtigen is. Wellens wilde met dit werk het beeld van de Kempische heide voor het nageslacht bewaren. Onder de belangrijkste tentoonstellingen vermelden we Antwerpen, Brussel, Luik, Hasselt, Gent, Charleroi en verder in Frankrijk : Lille, Rouen, Le Havre, Metz en Bath in Engeland. In 1929 hielden Wellens en Damien een gezamelijke tentoonstelling in Luik in Galerie des Beaux Arts. In het "Hooghuis" te Hasselt bracht Kunstkring "Ars Proba" eind 1938 werken bijeen van Charles Wellens en ook Ballewijns, Damien, Habex, Lucien Nolens en Anne Rutten. Op een retrospectieve tentoonstelling in zaal "Onder de Toren" (Hasselt) in 1957, werden een 50-tal werken van hem getoond en tevens 1 aquarel "Studiekoppen". 261
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 66. Jorissen, deel XII, 137-139. http://www.hasel.be/nl/subjects/1075/wallaert-gaston-1889-1954.html
88
Naast een artistieke waarde hebben de werken van Wellens ook een wetenschappelijke waarde: het zijn documenten die door de geschiedschrijver en folklorist kunnen geraadpleegd worden. Wellens is ook de auteur van het boek De Ziel van mijn schoon Kempenland. Het werd uitgegeven in 1951 n.a.v. een retrospectieve tentoonstelling te Lummen. Hij beschreef er enkele van zijn tochten door de Kempen. In dit dagboek liet hij de liefde voor de Kempen blijken, maar tevens ook de bekommernis om deze levenscultuur voor de volgende generaties te bewaren. Dat jaar (1951) begon hij ook te filmen. Het werd een 16mm kleurenfilm over de tochten in de Kempen met als titel "Zo was mijn Kempen". In het boek De Limburgse Kempen (1936) zorgde hij voor de illustraties bij het hoofdstuk "De Kempische langgevelhoeve". Wellens was tevens een groot promotor voor de oprichting van het Openluchtmuseum van Bokrijk. Als eerbetoon aan een van de drijvende krachten achter dit initiatief werd de eerste hoeve op dit domein de Wellenshoeve genoemd. In feite betrof het hier de hoeve Engelen van Lummen die reeds meerdere malen door Wellens op doek werd vereeuwigd. Wellens heeft enkele maanden voor zijn dood de opening van het Openluchtmuseum in 1958 nog mogen meemaken. L’âme de ma lande Campinoise, avec préface de M. L. Roppe, Gouverneur du Limbourg (1956, Nederlandstalige versie in zelfde jaar, i.s.m. Jozef Lyna)262 Weimerskirch, Théodore (s.d.) Le général Lefebvre: étude philosophique et militaire (1862)263 Wijnants, Antoine François (1834-1874) Cruciaal voor de ontwikkeling van de lithografie in Hasselt waren François Antoine Wijnants (1834-1874) en François Roose (1843-1913). Wijnants vestigde zich na zijn huwelijk in 1859 op de Hasseltse Grote Markt, en kort nadien nam het jonge gezin zijn intrek in het huis van de naar Luik verhuisde boekhandelaar Lazare Eugène Picart in de Nieuwstraat. Het is best mogelijk dat Picart zijn lithografiepers - als hij er al een bezat - overliet aan Wijnants. Wijnants was ambtenaar bij het Provinciaal Bestuur en waarschijnlijk niet echt beslagen in de lithografietechniek. Hij bood lithografen dan ook de gelegenheid om van zijn pers gebruik te maken. Lithografen van buiten de stad verleende hij onderdak. Een van Wijnants logees was François Roose. Wijnants legde zich met zijn pers vooral toe op het drukken van esthetisch en verfijnd drukwerk. Op zijn diensten werd vooral een beroep gedaan door de Hasseltse beau monde voor het vervaardigen van adres- en visitekaartjes, maar snel vonden ook handelaars hun weg naar zijn lithografiepers. Zij bestelden commercieel drukwerk, facturen, bestelbonnen en briefpapier met een hoofding met krullende letters, aangevuld met een tekening. Antoine François Wijnants promoveerde kort daarop tot afdelingschef van het Provinciaal Bestuur. Waarschijnlijk nog in 1866 verhuisde hij naar het huis De Welle in de Maastrichterstraat, en verkocht hij zijn huis met steendrukkerij in de Nieuwstraat aan Michiel Ceysens (1833-1927), de jongere broer van Henri Joseph Ceysens (zie verder). Lois sur la Milice annotée par F. Wijnants, employé à l’Administration Provinciale du Limbourg (1874)264 Willems, Louis (1822-1907)
262
Jorissen, deel XII, 172. http://www.hemotech.be/belisch/pages/artists/WC.html KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 264 Jorissen, deel XII, 206. 263
89
Hij studeerde aan het college van Hasselt. Eindigde zijn humaniora en een cursus wijsbegeerte aan het Klein Seminarie te Rolduc. Erna studeerde hij geneeskunde in Leuven (doctoraat met grote onderscheiding in 1849) en veeartsenijkunde in Parijs. Hij werkte kort aan Duitse universiteiten en reisde door Nederland en Zwitserland. Vanaf 1850 was hij arts en chirurg in de gasthuizen en het burgerlijk hospitaal van Hasselt. Hij voerde de kosteloze consultatie in voor armen. Dit was maar één voorbeeld van zijn sociaal engagemernt. Hij was ook gemeenteraadslid (1857-1890), provincieraadslid (vanaf 1879), bestendig afgevaardigde (vanaf 1890). Hij was lid van talrijke binnen- en buitenlandse wetenschappelijke verenigingen en werkte mee aan talrijke tijdschriften (Journal d’Agriculture pratique de Belgique, Journal de la Société Centrale d’Agriculture de Belgique, Reveil de Médecine Vétérinaire de Paris, enz.) Willems bestudeerde de veepest, waarover hij niet minder dan dertig publicaties (1852 en later, brieven/brochures/tijdschriftartikelen) liet verschijnen. Die interesse ontstond als zoon van een jevenerstoker. De jevenerindustrie draaide op het draft (restproduct van het vetmesten van ossen. Willems kwam door zijn studie tot het uitvinden van de preventieve inoculatie tegen veespest. Met zijn studie naar de longpest legde Willems ook de basis voor de bacteriologie van Pasteurs. 265 Hij werd uitvoerig geëerd voor deze onderzoeken. Vandaag bestaat op de universitaire campus in Diepenbeek nog steeds het BIOMED - biomedisch onderzoeksinstituut (het vroegere Dr. Willems-instituut (provinciaal laboratorium). Maladies contagieuses et inoculations préventives (s.d.) Mémoire sur la pleuropneumonie épizootique du bétail, adressé à Mr. Le ministre de l’Interieure (1952) Verhandeling over de longziekte van het vee en de middelen om hetzelve er tegen te behoeden (1852) Résponse aux adversaires de l’inoculation de la pleuropneumonie exsudative des bêtes bovines (1853) Encore un mot sur l’inoculation de la pleuropneumonie exsudative des bêtes bovines (1953) De la pleuropneumonie exsudative du gros bétail. Inoculation. Réponse du Dr. Willems à M. Verheyden (1854) Résultats des trois années de pratique de l’inoculation de la pleuropneumonie exsudative. Mémoire lu à l’Academie Royale de Médecins en séance du 31 mars 1855 (1855) L’inoculation de la pleuropneumonie exsudative des bêtes bovines. Réfutation des rapports de la Commission Officiele belge (1858) Etat de la question de la pleuropneumonie exsudative de l’espèce bovine en 1861 (1861) De l’inoculation de la pleuropneumonie exsudative envisagée au point de vue scientifique (1863) Note rélative à la pleuropneumonie exsudative et à l’inoculation préventive de cette maladie (1866) Nouvelle recherches sur la pleuropneumonie exsudative de l’espèce bovine et sur l’inoculation préventive de cette maladie (1880) Note sur l’inoculation préventive de la pleuropneumonie exsudative (1880) De la non-récidive de la péripneumonie contagieuse des bêtes bovines (1881) L’inoculation critère de la péripneumonie contagieuse des bêtes bovines (1881) Communication verbale relativement à la question de priorité de sur l’inoculation préventive de la pneumonie contigieuse des bêtes bovines (1881) Observations concernant sur l’inoculation préventive de la péripneumonie bovines (1881) La vaccination bovine (1893) Cinquante années d’inoculations préventives, 1850-1900 (1900) 265
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 59. http://www.hasel.be/nl/subjects/1076/willems-louis-18221907.html PBL, Figuren, 7. Jorissen, deel XII, 188-192.
90
Maladies contagieuses et inoculations préventives (1904)266 Hulde aan Dr. Louis Willems, Hasselt, 1822-1907 (1958, overdruk) Willems, Gustaaf (1863-1919) Bureauchef bij het provinciaal bestuur van Limburg. Table alphabétique et analytique des annales du Conseil Provinciale du Limbourg de 1836 à 1885 inclus (1888)267 Zonder auteur Aandenken van de betoging ingericht te Hasselt den 1n juli 1902 ter eere van de heeren Slegers, Ridder de Borman en Gielen ter gelegenheid van hun jubilé als bestendige afgevaardigde van Limburg (1902) uitgegeven door Ceysens. Aartsbroederschap der Onbevlekte Ontvangenis van Maria, ter bekeering der zondaren en volharding der rechtveerdigen: door bisschoppelijke macht opgerecht in Onze-Lieve-Vrouw kerk bij de minderbroeders te Hasselt (1866) uitgegeven door J. Billen. Aartsbroederschap van het koordeken van den H. vader Franciscus: opgericht in O.L.Vrouwe Kerk te Hasselt, bij de EE. PP. Minderbroeders (1869) Académie de dessin et école industrielle à Hasselt: rapports (1869-1877) Almanach der stad en arrondissement Hasselt (1827) Association à la Société de Musique de la Ville de Hasselt (1843) Athénée royal de Hasselt: loi organique de l' enseignement moyen et arrêtés royaux relatifs à son exécution (1855) Au père de la patrie: 25e anniversaire de pavènement au trône de Léopold I, célébré à Hasselt, le 27 août 1856 (1856) Broederschap der geloovige zielen of van bermhertigheid, bestaande in de kerk van OnzeLieve-Vrouwe te Hasselt (1882) uitgegeven door M. Ceyssens. Broederschap van de H. Scapulier, opgerecht in de kerk van het gasthuys binnen de stad Hasselt (1834) Catalogue de la bibliothéque de Bons Livres, établie à Hasselt (1848) Broederschap van het allerheiligste Sacrament opgericht in de kerk van Sint-Quintinus (s.d.) uitgegeven door M. Ceyssens. Catalogue de la bibliotheque de feu M. Antoine-Louis Bellefroid, Avocat à Hasselt: La vente publique aura lieu le Lundi 10 Février 1868 et les neuf jours suivant, à six heures de relevée, sous la direction de A. Bluff (1868)
266 267
Jorissen, deel XII, 188-192. Jorissen, deel XII, 193.
91
Catalogue de la bibliotheque établie au local des conférence d'instituteurs à Curange (Hasselt) (s.d.) Catalogue de la bibliothèque publique de la ville de Hasselt (1862) Catalogue de l’exposition tombola organisée par l’administration des hospices civiles de Hasselt (1870) uitgegeven door J; Billen. Catalogue des Objets d'Arts, d'Industrie et d'Agréments, donnés pour être partagés par la voie du sort, et formant la belle exposition ouverte dans un des salons du Palais de Justice à Hasselt, au profit de la nouvelle [...] (1851) Catalogue méthodique de la bibliothèque communale de la ville de Hasselt, suivi d’une table alphabétique des noms d’auteurs (1878) Catalogus: belangrijke openbare kunstveiling|Stad kunstveiling: 15 en 16 maart 1981 (1981)
Hasselt:
belangrijke
openbare
Cause du révérend P. Valentin Paquay : Frere-mineur (s.d.) Congregatie van de H. Aloysius, opgericht in de kerk van Onze-Lieve-Vrouwe te Hasselt (1865) Congregatie van O.L.V. van bezoeking, opgericht in de kerk van het begijnhof, te Hasselt (1854) Correspondance relative à la pleuropneumonie, qui continue à faire des ravages dans les étables de Hasselt (1866) Couplets chantés à la société royale de rhéthorique, à l'occasion de la fête des vieillards de l'hospice de la ville de Hasselt (1833).268 Deuxieme supplément au catalogue de la bibliotheque à l'usage des instituteurs et des institutrices du cercle de conférences de Hasselt (1895) De wijding van monseigneur Camillus Valentinus Stappers te Hasselt op 9 juni 1934 (1934) Distillerie Limbourgeoise Vve A. Vinckenbosch & Cie Hasselt: prix-courant (s.d.) Distribution des prix (1869-1877) uitgeveven door J. Billen. Exposition régionale agricole de Hasselt en 1900, organisée par la société agricole du Limbourg avec le concours de l’état, de la province et de la ville de Hasselt (1899) door de Société Agricole du Limbourg. Feestviering van den vijf-en-twintigjarigen jubilé der onafhankelijkheid van Belgie door de koninglijke Maetschappij van Ste-Cecilia en die van den Casino, te Hasselt (1855) uitgegeven door P. Milis. 268
KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken.
92
Hasselt. Verslag over bestuur en toestand der gemeentezaken der stad Hasselt, gedurende het dienstjaar 1896-1897 en 1897-1898 (1898) Gedenkschrift der luisterrijke bedevaartprocessie ter eere van het allerheiligste sakrament van mirakel en van O.L.V. Virga Jesse, binnen Hasselt (1873) Gedicht voorgedragen bij het jaarfeest der Vlaamsch Evangelische Gemeente te Hasselt (Limburg) met toelichtingen (1888) Geen verbastering (1886) uitgegeven door Ceysens.269 Geschiedenis van het allerheiligste sacrament van mirakel voortyds te Herckenrode nu te Hasselt berustende in de hoofdkerk van den H. Quintinus (1854) Geschiedkundige verscheidenheden (1864) uitgegeven door De Vlaamsche Broeders van Limburg. Handboekje voor de ingeschrevenen van het Broederschap der Zielen, bestaande in de kerk van O.L. Vrouw Roede van Jesse te Hasselt (1866) Heertant kluchtig spel in vier vertooningen (1898, overdruk uit Verdwijning der auwelen270) Herinnering aan de feesten der honderdste verjaring van den boerenkrijg te Hasselt (1898) Het zevende jaar van O. L. V. van Hasselt gekend onder den naam van O. L. V. Virga Jesse: volledige feestwijzer der godsdienstige plechtigheden in O. L. V. kerk van 14 tot 23 augustus (1898) Histoire du Très-Saint Sacrement de miracle concervé ci-devant à Herckenrode aujourd'hui à l'église de S. Quentin à Hasselt (1854) Hospices civils de Hasselt: Réfuge des vieillards: Règlement d'ordre intérieur (1873) Huldedicht : opgedragen aan de eerw. moeder Antona Dieben den 4 Augustus 1875 ter gelegenheid van de vijftigste verjaring harer intrede in het klooster der grauwzusters te Hasselt (1875)271 Katholieke en Grondwettelijke Vereeniging van het Kanton Hasselt: Statuten (1890) Katholieke wacht van Hasselt: statuten (1897) uitgegegevn door de Katholieke wacht van Hasselt. Kransje opgedragen aan de eerw. moeder Antona Dieben: den 4 Augustus 1875 ter gelegenheid van de vijftigste verjaring harer intrede in het klooster der grauwzusters te Hasselt (1875) uitgegeven door Ceyssens.272 269
De Lezenaar, Limburgensiacollectie, nr. 465. KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 271 KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 272 KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. 270
93
Korte historie van het mirakuleus Beeld van onze Lieve Vrouw van de Roeds van Jesse te Hasselt (1842) Leven van den gelukzaligen Joannes Berchmans, getrokken uit den pauzelijken brief zijner zaligverklaring (s.d.) uitgegeven door Titeux, Hasselt. Les journeaux et les recueils périodiques imprimés à Hasselt (1890) Les minques au beurre coopératives. Monographie de la minque au beurre de Hasselt (1902) uitgegeven door O. Schepens273 Maatschappij Minerva van Hasselt: Reglement (1884) Mémoire à l’appui d’une demande en concession, pour l’établissement d’un chemin de fer de Vilvorde à Diest, avec prolongement réservé jusqu’à Maestricht, en suivant le cours de la rivière le Demer par Herck-la-Ville, Hasselt et Bilsen, adressé au Gouvernement belge le 12 décembre 1845 (1846) Naamlooze Maatschappij De Ware Vrienden gevestigd te Hasselt: Statuten (s.d.) Notice historique sur la ville et l' église paroissiale de Hasselt: extrait du Bulletin scientifique et littéraire du Limbourg (1860) Note supplémentaire sur le Meilied, l' hymne populaire de Hasselt (1892, overdruk) Notice sur Notre-Dame de Hasselt, dite Virga Jesse, à l'occasion de son couronnement (1867) uitgegeven door de redactie van de franciscaner Annalen. O.-L. Vrouw der VII weeën in de kerk der Minderbroeders te Hasselt (1899?), uitgegeven door Vryens. On recommande à vos charitables prières et saints sacrifices l'âme de Monsieur GérardGaspar-Arnold Briers, lequel administré des Sacremens de notre Mère la Sainte Eglise, et entièrement soumis à la volonté de son Créateur est pieusement décédé à Hasselt le 15 Août 1811 dans la cinquante-neuvième année de son âge (1811)274 Prières journalières à l'usage des élèves du collège Saint-Joseph, Hasselt (1893) Pieter Titelmans van Hasselt: bladzijde uit de geschiedenis der inquisitie (1870) Plechtigheden en diensten ter gelegenheid van het zevende jaar van O. L. V. Virga Jesse gevierd in O. L. V. kerk te Hasselt, van 14n tot 23n Augustus 1891 (1891) Premier supplément au catalogue de la bibliotheque établie au local des conférences d'instituteurs a Curange (Hasselt): année 1890 (1890) Programme des cours de l' Athénée royal de Hasselt 1864/65-1868/69 (s.d.) 273 274
De Wachter, Deel III, 29, 271. KBR, algemene collectie.
94
Province du Limbourg: Ville de Hasselt: [Arrêté sur les traitements des instituteurs et des institutrices de la ville de Hasselt] (1891) Province du Limbourg: ville de Hasselt, devis estimatif et cahier des charges et condition générales et particulières d'un marché à forfait pour la construction des bâtiments, à l'usage de l'Athénée Royal, sur un terrain sis à Hasselt, rue des Capucins, appartenant à la ville de Hasselt, et pour compte de cette dernière (1865) Rapport de l'Association des dames de la Miséricorde, établie à Hasselt. 9 juin 1893 (1893 en 1895) Rapport du conseil d'administration du syndicat agricole 'Campine-Hesbaye' (société coopérative) sur les opérations de l'année 1893 (1894) Règlement de l’ académie de dessin et école industrielle à Hasselt (1864) uitgegeven door J. Finoulst. Règlement de la maison d'arrêt (nouvelle prison cellulaire) à Hasselt (1859)275 Réglement de la Société Colombophile: La Nouvelle Alliance: érigée à Hasselt en 1869 (1869) Reglement de la Société Royale de Musique et de Rhétorique, à Hasselt (1870) Règlement et catalogue de la bibliothèque de bons livres: établie à Hasselt au béguinages (1875) uitgegeven door M. Ceyssens. Règlement gen. de la police de la ville de Hasselt (1840) uitgegeven door J. Billen276 Règlement pour les employés des taxes communales (1854) uitgegeven door J. Billen277 Reglement van het Barmhertig Broederschap der Geloovige Zielen: Gevestigd in de kerk van Onze Lieve Vrouw Te Hasselt: Opgedragen door den raed Aen den zeer Eerwaerden Heer Kanonik Vanderryst, Pastoor-Deken, En den eerwaerden Heer Thys, [...] (1865) Reglement van het Letterkundig Genootschap de Vlaemsche Broeders van Limburg (Concordiâ et Labore) (1861) Société Chorale et Littéraire les Mélophiles: Catalogue de l'exposition-tombola pour l'érection d'une Crêche-école Gardienne à Hasselt (1870) Société des Redoutes et Concerts de la ville de Hasselt: Réglement définitif adopté sur la proposition des commissaires soussignés par la Société, réunie en assemblée générale le 19 décembre 1841 (1841) Stad Hasselt: Algemeen Reglement van Politie (1840) 275
KBR, gedigitaliseerde gedrukte werken. De Wachter, Deel III, 27, 213. 277 De Wachter, Deel III, 27, 227. 276
95
Stad Hasselt: Hofbouw-Maatschappij: Reglement (1887) uitgegeven door de stad Hasselt. Stad Hasselt: Stadsbelastingen: reglement en tarief (1859) Stad Hasselt: Reglement over het Wielrijden (s.d.) Stad Hasselt: Waterleiding: Reglement door den gemeenteraad in zitting van 29 juli 1889 vastgesteld (1889) Statuten van het Broederschap van O.L.V. Virga Jesse, opgericht te Hasselt door Adolphus de Marcha, bisschop van Luik in het jaar 1314 (1867) Statuts et réglement de la Société du Casino de Hasselt (1846) 'T Leven van Sinte Luutgarde (1885) uitgegeven door Marcel Ceyssens. Vente publique du domaine de Bockryck à Hasselt à l'Hôtel des Trois Pistolets, Grand'Place, premier etage (1927) uitgegeven door het Ministere des finances. Administration de l'Enregistrement et des Domaines. Vergadering der zusters van de kindsheid van Jezus. Verslag over het stichting en de uitbreiding van het klooster van Hasselt en Zwijndrecht / opgemaakt door A.-G.-M., ter gelegenheid van het gouden jubelfeest van hun vijftigjarig bestaan (1892) Verhael van eenige mirakels geschiedt door de voorspraek van de allerh. maecht en moeder Godts Maria, ter gelegenheyd van haer mirakuleus beelt, het welk berust in de kapelle van OL Vrouwe te Hasselt, in het bisdom van Luyk: getrokken uyt eene oude vertaelinge van het Marianum Hasseletum, anno 1660 in het Latyn uytgegeeven door den Eerw. (1822) Verslag aangeboden door den heer Geraets, in name der Commissie van Financiën en van die der Waters, in de zitting van den gemeenteraad van Hasselt, den 1 December 1888 (1888) Verslag der Feestelijkheden ter gelegenheid des Gouden Jubelfeest als vijftig jaren kloosterling van den Zeer Eerw. Pater Aloysius: gevierd te Hasselt, op 8 September 1889 (1889) Verslag over bestuur en toestand der gemeentezaken van Hasselt, gedurende het dienstjaar 1895-1896 (1897) Verslag over het bestuur en den toestand der gemeentezaken van de stad Hasselt (1840) uitgegeven door J. Van Langenacker.278 Verslag over den internationalen Tooneelwedstrijd uitgeschreven door de Maatschappij Minerva van Hasselt: Tooneeljaar 1886-1887 (1887) Verslag over den grooten internationalen wedstrijd van Tooneelkunde uitgeschreven door de K.M. St. Cecilia van Hasselt voor het Tooneeljaar 1876-1877 (1877) 278
De Wachter, Deel III, 27, 213.
96
Ville de Hasselt: Bureau de bienfaisance: Règlement pour les secours à domicile et le service médical (1874) Ville de Hasselt: Contrat pour l'éclairage et le chauffage par le gaz (1886) uitgegeven door drukkerijk Klock. Ville de Hasselt: Contrat pour l'éclairage et le chauffage par le gaz (1899) uitgegeven door drukkerijk Ceysens. Ville de Hasselt: Règlement de l'école de musique (1880) Ville de Hasselt: Règlement sur le droit de place du 16 mars 1878, modifiés par arrêtés du conseil communal des 10 avril 1879 et 30 mars 1888 (1878) Ville de Hasselt: Service des eaux: Reglement voté par le conseil communal en séance du 29 juillet 1889 (1889) Zangmaatschappij de Cercle Mélodique, Hasselt: reglement (1872)
20ste en 21ste eeuw Achten, Reinhilde (s.d.) De rol van Godfried Guffens (1823-1901) bij de heropleving van de historische en religieuze muurschilderkunst in België tijdens de tweede helft van de 19e eeuw: toegelicht aan de hand van zijn monumentale werken (1988, KUL Faculteit van de Letteren en de Wijsbegeerte. Departement Archeologie en Kunstwetenschap) Achten, Willy (s.d.) Resultaten van het sagenonderzoek in het centraal gedeelte van Belgisch Limburg: Diepenbeek, Genk, Hasselt, St. Lambrechts-Herk, Wimmertingen en Zutendaal (1971, KUL Faculteit wijsbegeerte en letteren - Diss. Lic. Germ. Filol.) Adons, Marc (s.d.) Gebroeders Adons uit Hasselt: vier paters-missionarissen te China 1899-1951 (1982) Aerts, Jozef-Hendrik (Schulen 1903) Jozef-Hendrik Aerts werd priester gewijd in 1928. Hij was licentiaat in de wijsbegeerte en letteren. Aerts was leraar aan het Sint-Jozefscollege van Hasselt en vervolgens diocesaan hoofdinspecteur van het middelbaar onderwijs. In 1960 werd hij benoemd tot Ere-kannunik. Demosthenes. Derde Philipische rede. Voorbereiding (1936; i.s.m. J. Gebels) Tullius Cicero: Pro Murena oratori (1936) Nota's over de Vita van de H. Eucherius, bisschop van Orléans (+ Sint-Truiden, 737 of 738) (1971) Pogingen tot verkoop door de hertogen van Brabant van hun deel in de heerlijkheid Lummen (1971) Schulen: historisch overzicht van de gemeente (1978) Filosofische teksten van Cicero, Seneca, Plinius Secundus en Augustinus (1981)
97
Annaert, Rika (s.d.) Graven naar graven: het Prinsenhof te Kuringen, residentie van Loonse graven en Luikse prinsbisschoppen: geschiedenis en archeologie (1989, i.s.m. Veerle Jacobs) Arras, Jef Hasseltse porselein en keramiek 1890-1952: [tentoonstelling]: Hasselt, Jenevermuseum, 30 april-1 oktober 1983: [catalogus] (1983, i. s.m. Tony Damen, Erik Houtman, Roland Wissels Paul Meyers, Maurice Lecocq) De Grauwzusters in Hasselt (1987) Kuringen 750 jaar vrijheidsrechten 1240-1990 (1990, i.s.m. Christina Ceulemans, Jozef Lambrechts) Hasselt (1991, i.s.m. Gerard Verbeeck) 200 jaar lithografie (1994, i.s.m. Luc Steegen en Myriam Lipkens) Hasseltse portretten op mensenmaat: 800 jaar geschiedenis (1997, i.s.m. Guido Caluwaerts en Jos Claes) Godfried Guffens (1823-1901) en het Limburgs historisme: tentoonstelling : Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, van 13 oktober tot 30 december 2001 (2001, i.s.m. Bart de Keyser) Oog in oog: Hasseltse familieportretten en -objecten uit de 17de en 18de eeuw (2003, i.s.m. Willy Ceyssens en Bart de Keyser) Arendt, Joseph (S.J.) (s.d.) De bestaansvoorwaarden der arbeiders en der ondernemingen in België in de jaren 1935 1936. Congres van het Algemeen christelijk vakverbond van België, 12de, Hasselt, 15.08.1936 - 16.08.1936. Aspe, Pieter (Brugge 1953) De Japanse tuin (2002) Baeck, Mario (s.d.) Ravissant: Hasseltje bouwkeramiek 1895-1954 (2005) Baerten, Jean (Tongeren 1936) Jean Baerten werd doctor in de geschiedenis met een proefschrift over het graafschap Loon van de 11de tot de 14 de eeuw. Beroepsmatig was hij archivaris, historicus, numismaat, leerkracht secundair onderwijs en docent aan de ULB en VUB. Hij schreef talrijke historische, numismatische en archivalische artikels en werken. Het graafschap Loon (11de-14de eeuw). Ontstaan- Politiek-Instellingen (1969) De munten van de graven van Loon: 12de-14de eeuw (1981, i.s.m. Guido De Dijn)279 Baerts, Paul (s.d.) Mariakapel Rapertingen: 100 jaar (1988, i.s.m. Willy Becker en Maurice Boiten) Baetens, Jan (s.d.) De kunst van het drinken: herberg- en drinkscènes in de Belgische schilderkunst: [tentoonstelling: Hasselt, Nationaal Jenevermuseum, van 27 februari tot 5 juni 2011] (2011, i.s.m. Davy Jacobs en Bert Schepers).
279
http://www.jeanbaerten.com/index.html
98
Bange, Petty (1950) Tussen heks en heilige: het vrouwbeeld op de drempel van de moderne tijd, 15de/16de eeuw (1990, i.s.m. Grietje Dresen en Lène Dresen-Coenders) Tentoonstelling: Stedelijk museum Sint-Niklaas 17 februari-15 april 1990. Cultureel centrum Hasselt 27 april-10 juni 1990280 Bartels, M. (s.d.) Van huisvuil en huizen in Hasselt: opgravingen aan het Burg. Royerplein (1993, i.s.m. Hemmy Clevis en Frits David Zeiler) Barthels, Bert (s.d.) De lakennijverheid te Hasselt (1414-1591): de productie en haar invloed in de sociale sfeer (1990, KUL Faculteit letteren en wijsbegeerte Departement geschiedenis - Diss. lic.) Beerten, Marcel (Zolder 1919-2004 Heusden-Zolder) Marcel Beerten was een dichter en werkzaam in de uitgeverij Heideland tussen 1951 en 1979. Hij was onder andere lid van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen, van de Vereniging der Limburgse Schrijvers en van de Nieuwe Gemeenschap. "Vrouw Griese" (1948) Aan de zelfkant: gedichten (1951) Faits-divers (1953, novelle) Marlene Helmsen (1953, dichtbundel) Liefde in mineur (1959, novelle)281 Beerten, Els (1959) Jeugdauteur Els Beerten groeide op in Koersel-Beringen. Aan de KU Leuven studeerde ze Nederlands en Engels (1977-1981) en volgde tegelijkertijd een lerarenopleiding aan dezelfde universiteit. Daarna liep ze een aantal jaren dagschool aan de Toneelacademie van Maastricht. Sinds 1985 onderwijst ze Nederlands, Engels en Creatief Schrijven aan het Sint-Jozefscollege van Aarschot. Ook werkte ze een aantal jaren in het buitenland. Tussen 1976 en 1984 was ze als freelance medewerker verbonden aan TOPmagazine, waarvoor ze verhalen en gedichten schreef. Gedurende een aantal jaren schreef ze columns voor het tijdschrift Runner's World.282 Een aantal van haar boeken werd vertaald en viel in de prijzen. Vreemde Eend, Vlaams filmpje, Altiora Averbode (1985, bekroond met John Flandersprijs) Scenes, DF Leuven (1987, in 1989 bekroond met 2e prijs Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen) Twee kastelen (1987) Een buik om in te kruipen, DF Leuven (1988) Een schat onder de vlag, Zwijsen Tilburg (1989) Teranga-Welkom (1989) Mijn hoofd zit te vol (1989) Mijn tweede solo (1990, in 1992 bekroond met 1e prijs Kinder- en Jeugdjury Limburg) Wat een stomme meester! (1992) Simon, DF Leuven (1993) Grote kleine broer (1993) Voorbij de blauwe lucht (1994) Zoveel te zien, zoveel te horen (1995) In het donker is het veilig (1998) 280
http://www.ru.nl/geschiedenis/wie_wat_waar/medewerkers/medewerkers/bange/ Jorissen, deel I, 106. 282 http://www.elsbeerten.com/overels.html 281
99
Lopen voor je leven (2003, bekroond met de Gouden Zoen in 2004, de Kleine Cervantesprijs in 2005 en de 1e prijs Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen in 2005) Allemaal willen we de hemel (2008, bekroond met Boekenleeuw in 2009, de Gouden Uil Prijs van de Jonge Lezer in 2009, De Gouden Lijst in 2009, de Nienke van Hichtumprijs in 2009 en de Lod Lavkiprijs in 2011) Co-auteur van: Vingeroefeningen (2003) Zomer in je kop (2003) Vakantie op Wadsoog (2005) Voor nu en nog heel lang (2009) Bemong, Mia (geboren in Maasmechelen) Mia Bemong woont in de Maastrichtersteenweg. Ze schrijft poëzie. Berger, Huub (s.d.) Een verleden landschap?: erfgoedzorg vandaag en morgen, nieuwe uitdagingen (2006, i.s.m. Ingrid Desmedt) Berx, Jef (s.d.) Kuringen, Sint-Jansheide, Schimpen, Tuilt, Stokrooie: warm aanbevolen vroeger en nu (2004) Honderd jaar Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia Kuringen 1908-2008 (2008, i.s.m. Fernand Vervoort, Sabine Hartmann, Hanne Indekeu en Tine Rock) Hasselt in oude prentkaarten: een stadpromenade uit het verleden (s.d., i.s.m. Guido Caluwaerts, René Vanstreels, Jozef Hamers, Maurice Vanderhaegen) Bervoets, Jos (s.d.) Als christenen samenkomen (1985, i.s.m Henriette Braekers, Jan De Nil, e.a.) Bessemans, Guido (1935-2010) St Jozefscollege Hasselt: Rhetorica, 1ste Wetensch. 1953-1954 (1954) Bessemans, Kathleen (s.d.) De groene boulevard: een promenade langs 700 jaar Hasselt (2004, i.s.m. Guido Caluwaerts, Bart Dekeyzer) Beumer, Guus (1955) Superstories (2009, i.s.m. Koos Flinterman, Louise Schouwenberg, Michael Meert en Karen Swyngedauw ) Bex, Jan (s.d.) 300.000 jaar Limburg: de 24-delige successerie uit Het Belang van Limburg (2000, i.s.m. Jan-Roel Driessen, Caroline Vandenreyt, e.a.) Bielen, Paul (s.d.) Elektronica aan de Industriële Hogeschool van het Rijk Hasselt: 25 jaar Industrieel Ingenieur (1988, i.s.m. Carlo Clerx, Renaud Henno e.a.) Bijnens, M.G. (Tino) (s.d.) Een eeuw later: met Alfons Jeurissen op stap door Limburg en Maastricht (2010)
100
Bijvoet, Frans-Eugeen (Bocholt 1917- 1982) Beambte bij de provincie Limburg en provinciaal archivaris. Geschiedkundige en leterkundige bijdragen in Het Belang van Limburg, Verzamelde Opstellen en De Toerist.283 Bisdom Hasselt Bezinning in ons gezin (1982) Zo zagen we hen bezig: de priesters die ons in het bisdom Hasselt voorgingen naar de Heer van sept. 1987 tot sept. 1988 (1988) Blervacq, Rik (s.d.) Het Hasseltse muziekleven in de jaren 1880-1885: een socio-culturele analyse (1996, i.s.m. Leo Van Buyten en KUL, Faculteit Letteren, Departement Geschiedenis) Blux, Joseph-Jean (1911) Joseh-Jan Blux was beambte bij het stadsbestuur van Hasselt. Blux schreef heel wat artikels over Hasselt in de tijdschriften Toeristisch Informatiebulletin en Nieuws uit Limburg van de PVT Limburg. Zevenjarige feesten ter ere van O.L.Vrouw Virga Jesse: programma (1961, i.s.m. Jan Van der Straeten, Ad. Theatre, Van Zuylen en J. Bollen)284 Bongaerts, Ann (s.d.) Noodlijdenden en armenpolitiek te Hasselt 1753-1768: bijdrage tot het armenbeeld in de 18e eeuw (1979, KUL Faculteit wijsbegeerte en letteren - Diss. Lic. Moderne gesch.) Brauns, Marcel (1913-1995 Gent) Een veelzijdig en omstreden Vlaamse jezuïet, dichter, schrijver, hoogleraar Nederlandse letterkunde, theoloog, vooral bekend als 'pater Brauns' en berucht om zijn Vlaamsnationalistisch en Groot-Nederlands engagement. De 'kwestie Brauns', die leidde tot zijn uitzetting (exclaustratie) uit de jezuïetenorde, overschaduwde de erkenning voor zijn opmerkelijke literaire en wetenschappelijke werk. Al zijn bundels werden bekroond!285 De Heimelijke lusthof (1942) Zangen van onmacht (1944) Lucifer (1945) De eeuwige mens (1952) De vijfde verrassing (1952) Oorspronkelijkheid, persoonlijkheid en schoonheid in de dichtkunst (1953) Per modum intellectus, ut verbum (1953) Jezus als dichter (1954) Lof van het water (1956) Het geheim der Goddelijke Persoonlijkheden (1958) Fierheid in de religieuze beleving (1959) Daal o dood (1961) Mijn waarheid (1966) Christelijke heldhaftigheid (ca. 1951)286 283
Jorissen, deel II, 148. Jorissen, deel I, 182. 285 http://nl.wikipedia.org/wiki/Marcel_Brauns. Provincie Limburg, Limburg, 78. http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=brau006 286 Janssen, Beknopt overzicht, 22. 284
101
Brauns, Paul (s.d.) St. Martinus Hasselt 1942-1977 (1977, i.s.m. Leopold Brillouet en Willy Greven) Brauns, Theodorus (1911) Dichter en toneelschrijver. Briers, Léon (s.d.) Paul Nicolai, 1907-1977, liber amicorum (1977) Briers, Willy (s.d.) Lied van mijn dorp (1987, i.s.m. Jef Hiemeleers en Bert Luyckx) Brillouet, Marc (1948) Hasselaar Marc Brillouet startte zijn loopbaan als leraar Nederlands-Engels aan het SintJozefscollege en het Vrij Technisch Instituut Heilig Hart en als leraar Engels aan het Erasmus Instituut. Vanaf 1975 werkte hij als losse medewerker voor Radio 2 Limburg ondermeer aan het programma ‘Tot de laatste man’. Dat was de start van een rijke gevulkde radiocarrièrre met programma’s ‘Melodie is een zondagskind’, ‘Hitriders in the sky’ en ‘In de operettesfeer’, ‘Hitriders’, ‘ Funiculi funicula’, ‘Hitwinkel’, enz. Van 1990 tot en met 1994 presenteerde Brillouet samen met Julien Put het Eurovisiesongsfestival voor Radio 2. Door de jaren heen werd Marc Brioullet organisator en presentator van druk bezochte concerten en muzikale evenementen, zoals ‘The Hitriders Flasback Party’. Hij verzorgde ook heel wat boeiende Radio 2 – interviews met internationale artiesten. Daarnaast hield Brillouet zich door de jaren heen intens bezig met het samenstellen van cd’s. In 1995 werd Marc Brillouet genomineerd voor de Limburgse Provinciale Mediaprijs. Een tijd lang zetelde hij in de raad van bestuur en de algemene vergadering van Zomeropera Alden Biesen. Op 1 mei 2011 ging Marc Brillouet definitief met pensioen. Enkele weken later startte hij zijn eigen muzieksite www.hitriders.be. Op 31 maart 2012 werd Brillouet aangeduid als muziekambassadeur van het themapark De Sixties op het Provinciaal Domein van Bokrijk. Hitriders (1990) Hitriders Plus (1992) Strauss en Co (1999)287 Brün, Bernd (s.d.) Theodor Brün (1885-1981): tentoonstelling: Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, Hasselt, van 6 oktober tot 19 november 1995 (1995, i.s.m. Wolfgang Kellner en Paul Marchal) Boelen, Jan (Genk 1967) Jan Boelen is een Belgisch productontwerper, en artistiek directeur bij kunstencentrum Z33 in Hasselt. Boelen studeerde af als productontwerper aan de Media & Design Academie (KHLim) in Genk (B). In 2002 stichtte hij Z33. Hij is directeur en curator van de tentoonstellingsprojecten over hedendaagse kunst en design, en initieerde het Z-OUT project en Manifesta 9. Op dit moment is hij artistiek directeur bij kunstencentrum Z33 in Hasselt (B) en mentor in het departement Man and Well being (mens en welzijn) aan de Design Academy Eindhoven
287
http://www.hasel.be/nl/subjects/5496/brillouet-marc-1948.html
102
(NL). Verder is hij ook voorzitter van het comité voor Architectuur en Design van de Vlaamse Gemeenschap. Touching the earth and the sky (2009, i.s.m. Ronny Delrue) Boes, Viviane (s.d.) Onderzoek naar het ontstaan en de evolutie van de recreatiesportverenigingen in Hasselt, Sint-Truiden en Tongeren (1981, KUL Instituut voor lichamelijke opleiding - Diss. Lic. lich. opl.) Boesmans, An (s.d.) Papier (1982) Bollen, Clement (s.d.) Bijdrage tot de agrarische geschiedenis van het kanton Hasselt in de Franse tijd (1971, RUG Diss. lic. Geschiedenis) Borgions, Daniel (s.d.) Bijdrage tot de kennis van het sociaal-economisch leven te Hasselt gedurende de Franse tijd (1794-1814) (1955, KUL Faculteit wijsbegeerte en letteren - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Böröcz, Zsuzsanna (s.d.) Helikon: intens & divers : [tentoonstelling, Hasselt, Stadsmus, 17.11.2009 - 10.01.2010] (2009, tekstredactie: Joanie Dehullu, Ann Delbeke, Tine Rock) Boudrez, Filip (s.d.) Inventarissen van de archieven van de rechtbanken van eerste aanleg - jeugdrechtbanken te Antwerpen (1916-1917), Brugge (1912-1938), Dendermonde (1943), Gent (1912-1971), Hasselt (1912-1968), Kortrijk (1929-1952), Leuven (1912-1967), Mechelen (1912-1960), Oudenaarde (1912-1966), Tongeren (1919-1942) en Veurne (1912-1957) (2001, i.s.m Caroline Van Camp en Joëlle Dhondt) Bourguignon, Ivo (s.d.) Het Belang van Limburg: van dagblad tot moderne uitgeverij 1944-1961 (1988, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement Geschiedenis) Bousset, Hugo (s.d.) Bestuifbegeerte (2003, i.s.m Luk Lambrecht en Dirk Van Weelden) Catalogus n.a.v. de tentoonstelling o.m. te Hasselt (DWB & Z33) in 2003. Bouveroux, Jos (1947) Jos Bouveroux is een Vlaams radiojournalist en schrijver. Hij leidde van 1996 tot 2007 als hoofdredacteur de redactie van de radionieuwsdienst van de Vlaamse Radio- en Televisieomroep, van 2007 tot 2008 was hij hoofdredacteur verslaggeving en productie. Jos Bouveroux studeerde politieke en sociale wetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven. Sinds 1970 werkt hij voor de VRT als radiojournalist. Hij is politiek verslaggever bij uitstek en gerenommeerd wetstraatjournalist. Hij volgde en interviewde bijna dagelijks Louis Tobback, Wilfried Martens, Jean-Luc Dehaene, ... Van 2008 tot eind 2009 werkt hij aan een
103
journalistiek project rond de toekomst of het uiteenvallen van België, waaronder de Canvas programma's Het onvoltooide land. Begin 2010 ging hij met pensioen.288 Terreur in oorlogstijd: het Limburgse drama (1985) De partij van de burger: de verruiming van de Vlaamse liberalen (1992) Het Sint-Michielsakkoord: naar een federaal België (1993) Koning Boudewijn: macht en invloed van de monarchie in België (1993) België uit Afrika?: Rwanda, Boeroendi en Zaïre (1994) Van Zwarte Zondag tot Zwarte Zondag (1996) Van Zwarte Zondag tot Paars-Groen (2003) Het onvoltooide land (2009) De barst in België (2011) Brennecke, Hanns-Christof (s.d.) Sint-Servatius, bisschop van Tongeren-Maastricht: het vroegste christendom in het Maasland: handelingen van het colloquium te Alden Biezen (Bilzen), Tongeren en Maastricht 1984 (1986, i.s.m Guy De Boe, W. Boppert) Brepoels, Frieda (Mopertingen 1955) Frederika Marie Joseph (Frieda) Brepoels is een architecte (1978-1993) en Belgisch politica voor N-VA en burgemeester van Bilzen. Ze was onder andere provincieraadslid Limburg (1985-1987) en bestendig afgevaardigde Limburg (1991-1999) en gemeenteraadslid in Hasselt (2006-2011).289 Begijnhofsite: een analyse (1994) Buckinx-Luykx, Antoinette (Lommel 1903 – 1983 Antwerpen) Zus van Theo Luykx (redacteur van Volk en Kultuur 1941 - 1944), secretaris van Kunstenaars voor de Jeugd. Van haar wordt een collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. Verborgen grootheid: leven van de eerbiedwaardige pater Valentinus Paquay, O. F. M., het heilig paterke van Hasselt (1980) Buntinx, Hubert (1926) Traktaten over menselijk relaties: Kerk en management, Proeve van een analyse der menselijke verhoudingen in het bedrijfsleven. Bundel verzen: Uren ven eenzaamheid (1941).290 Bussels, Mathieu (Kaullile 1928-2004 Kaullile) Historicus, ondervoorzitter Vereniging voor Limburgse Schrijvers. Van Bussels zit een uitgebreide collectie brieven en handschriften in het Letterenhuis. 52 waardevolle Hasseltse gebouwen en monumenten (s.d., i.s.m. Jozef Grauwels en Erik Houtman) Lotgevallen van de bibliotheek van de Abdij van Averbode (1960) Inventaris van het Oud Archief van de Stad Hasselt (1966) Oude ambachten en 19de-eeuwse bedrijven te Hasselt (1974, i.s.m. Jozef Grauwels) Drie oude kerken van Hasselt : Sint-Kwintinuskathedraal, Onze-Lieve-Vrouwekerk, kerk en klooster van de Minderbroeders (1975)
288
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jos_Bouveroux http://www.europarl.europa.eu/meps/nl/28463/FRIEDA_BREPOELS.html 290 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 73. 289
104
Hasselt 750 jaar stad 1232-1982 (1982, i.s.m. J. Grauwels, E. Houtman, H. Leynen, J. Molemans, E. Houtman, R. Van Ballaer) Verzamelde opstellen over Limburg (2002), Kanunnik Daris de historicus (1821-1905) in : De Tijdspiegel, jg. 12, 1957, p. 14-18. 291 Buyck, Johan (s.d.) Inventaris van de archieven van het Parket te Hasselt (1900-1974), de Hoven van assisen van de provincies Antwerpen (1854- aanvulling) en Limburg (en rechtsvoorgangers), 1796-1884 (2005, i.s.m. Isabel Rotthier en Karel Velle) Cajon, José (s.d.) Een eeuw Limburgse dialectologie (1996, i.s.m. J. Segers) Caljon, Carine (s.d.) Vlaams zonder taboe: Antwerps, Brugs, Gents, Hasselts, Leuvens (2002 i.s.m. Marc Sleen) Caluwaerts-Brouns, Leentje (s.d.) Gedenkboek school Onze-Lieve-Vrouw Hasselt: 1840-1990 (1990, i.s.m. Philippe Werck, Jacqueline Eggermont en Ria Pieters) Caluwaerts, Gerard (1906-1970) Vader van Guido Caluwaerts, leraar. Algemene beschaafde omgangsvormen voor de jeugd (i.s.m. H. Heidebuchel ) Didaktiek van het Frans in het Normaalonderricht (i.s.m. E. Willems)292 Caluwaerts, Guido (1936) Zoon van Gerard, licentiaat in de klassieke filologie, studieprefect Koninklijk Atheneum. De Grote Markt van Hasselt (1975) Hasselt intra muros: Hasselt binnen de oude wallen: historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior 1848-1920 (1989) 150 jaar stijl: Koninklijk Atheneum Hasselt (1844-1994) (1994) Kroniek van Hasselt / Mantelius, Joannes; tekst en historische toelichting Caluwaerts, Guido (1997) Hasselt bezet: de Boerenkrijg 1798: een tijdsbeeld (1998) Honderd jaar verering Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten Minderbroederskerk Hasselt 1899-1999 (1999) Runkst ... warm aanbevolen: vroeger en nu (2001) Herkenrode, binnen en buiten haar muren: Hasselt en omstreken: over graven, prinsbisschoppen en abdissen (2002) Een gebed van licht en kleur uit de voormalige kerk van de cisterciënzerinnenabdij van Herkenrode: de zeven glasramen uit de Lady Chapel van de kathedraal van Lichfield (2003) Kermt & Spalbeek: warm aanbevolen: vroeger en nu (2006) Kiewit & Banneux: warm aanbevolen: vroeger en nu (2008) Monasterium Herkenrode 1 (2008, i.s.m. Guido de Dijn, Michel Van Der Eycken) Paul Hermans (2008, i.s.m. Luc Steegen, Tony Vaelen) Monasterium Herkenrode 2 (2010, i.s.m. Theo Coun en Sylvain De Bleeckere) Sint-Lambrechts-Herk: warm aanbevolen: vroeger en nu (2011) 291
HS, Hasseltse auteurs, 1. http://www.kbr.be/bb/archi/2007/juni2007.pdf Artikel over Daris in: De Tijdspiegel, jg. 12, 1957, p. 14-18. http://home.scarlet.be/~zepperen/pg000121.htm 292 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 69.
105
Herkenrode zoals het is, Herkenrode zoals het was (s.d.) Camps, Hugo (Molenstede 1943) Concentra 100: boek naar aanleiding van het honderdjarig bestaan van N.V. Concentra, Het Belang van Limburg, Hasselt 18 mei 1979 (1979, i.s.m Richard Swartenbroekx) Capenberghs, Joris (Schoten 1961) De begraafplaatsen uit de Romeinse tijd in het Limburgse Haspengouw (arr. Hasselt en Tongeren): een topografische chronologische en methodologische studie (1985, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement archeologie en kunstwetenschap. - Diss. Lic.) Herkenrode tijdsbeelden : hemel en aarde (2000, i.s.m. Patrick De Rynck en Stijn Meuris) Ceyssens, Gaston (1902) Dichter. Ambtenaar bij het Bestuur van de Belastingen te Gent. Diverse gedichten in tijdschrift Limburg en en in Het Belang van Limburg. Verspreide gedichten in Nieuw Vlaanderen, tijdschrift VTB, De Heraut.293 Champagne, Augustin (s.d.) Bisschoppelijk vicaris kan. Champagne werkt bij het bisdom Hasselt. Voor jou jonge vriend die meer christen wil worden (1980) Champagne, Bert (1937-2010) Hasselaar Bert Champagne was een Vlaams acteur die vooral bekend werd voor zijn (gast)rollen op het tv-scherm. Hij was tevens acteur en medestichter van de toneelgezelschappen Podium en Kroontheater. Hij was getrouwd met Rita Smets.294 Podium: een vlag die meer dan een lading dekt(e): het verhaal van een onvermijdelijke toneel(r)evolutie in Hasselt, de provinciehoofdstad van Limburg (1987) Criez, Rita (s.d.) De gemeenteverkiezingen van 1895 tot 1921 te Hasselt (1970, UGent Diss. lic. geschiedenis) Christiaens, Daniël (s.d.) Uit de mode: evolutie van de feestkleding van 1900 tot 1980 (1987, catalogus bij tentoonstelling, Cultureel Centrum Hasselt, 28 nov. - 2 dec. 1987, i.s.m. Frieda Sorber en Michèle Tournier) Christiaens, René (s.d.) Virga-Jessebasiliek (2003, i.s.m. Lutgart Lambrechts en Lu Quintiens) Claes, Jo (1956) Geboren Hasselaar Jo Claes deed van 1967- 1973 zijn humaniora aan het Sint-Jozefscollege. Hij werd eerst bekend als schrijver van een aantal prozawerken met fantastische of magische elementen, met referentie naar psychologie en parapsychologie. De auteur toont in zijn werk een voorkeur voor een klassieke verhaallijn. Sinds 1984 werkt Claes ook als leerkracht Nederlands en Engels (secundair onderwijs) in het Heilig-Hartinstituut te Heverlee. Jo Claes staat verder ook bekend om zijn kennis van de Bijbel. In 2008 begon Jo Claes aan een reeks misdaadromans rond het personage Thomas Berg. De boeken spelen zich af in Leuven, de woonplaats van de auteur. 293 294
Jorissen, deel II, 182-183. http://nl.wikipedia.org/wiki/Bert_Champagne
106
De stenen toren (1985, bekroond in 1986 met de Prijs van het Beste Debuut) De dwaling (1986) Postume dood (1987) Labrys (1989) De man met de witte anjer (1992) Het Kaïnsteken (1994) De val (1996). Quarantaine (2002) Sanctus: heilgen herkennen (2002, i.s.m. Alfons Claes en Kathy Vincke) Sancti: nog meer heiligen herkennen (2004, i.s.m. Alfons Claes en Kathy Vincke) De Bijbel, Schatkamer van kunst en taal (2004, i.s.m. Kathy Vincke) Griekse mythen en sagen, Schatkamer van kunst en taal (2005, i.s.m. Kathy Vincke) Geneesheiligen in de Lage Landen (2005, i.s.m. Alfons Claes en Kathy Vincke) De Twaalf, apocriefe verhalen over de apostelen (2006, i.s.m. Alfons Claes en Kathy Vincke) Het verhaal van Maria, volgens de apocriefe geschriften (2006, i.s.m. Alfons Claes en Kathy Vincke) Beschermheiligen in de Lage Landen (2006, i.s.m. Alfons Claes en Kathy Vincke) Sanctorum: heiligen herkennen (2007, i.s.m. Alfons Claes en Kathy Vincke) De zaak Torfs (2008) Romeinse sagen en legenden, Schatkamer van kunst en taal (2008, i.s.m. Kathy Vincke) De blinde vlek (2009) Dood in december (2010) Het oog van de naald (2011) Tot de dood ons scheidt (2012) 295 Claes, Marijke (s.d.) De magistraat van Hasselt (1750-1795): bijdrage tot de studie van de stedelijke bestuursinstellingen (1977, KUL Faculteit wijsbegeerte en letteren - Diss. Lic. Gesch.) Claes, Stanislas (s.d.) La famille Claes de Hasselt aux siècles derniers (2001) Claes, Theo (s.d.) Beleidsbevraging beeldende kunst: teksten van het symposium n.a.v. de tentoonstelling "Maakt kunst staat?" op 22 februari 1997 in het Provinciaal Museum Hasselt (1997) Cleenders, Frank (s.d.) Herkenrode netwerkt in Limburg van Wijshagen tot Jeuk (2007) Cleeren, Carine (s.d.) De brons- en ijzertijdvondsten in het arrondissement Hasselt: een status quaestionis (1983, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement archeologie en kunstwetenschap. Afdeling oudheid. - Diss. Lic.) Clerinx, Luc (Sint-Truiden 1924) Vandereycken (s.d., i.s.m. H. Dethier) Retrospectieve Vincent van den Meersch n.a.v. zijn 70ste verjaardag (1982, i.s.m. Hugo Duchateau, L. Gelders) 296 295 296
http://nl.wikipedia.org/wiki/Jo_Claes http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=clae008 HS, Hasseltse auteurs, 1.
107
Clerinx, Mario (s.d.) Spelling van 't Hessels : de vereenvoudigde Spelling-Staelens : een handreiking voor wie in het Hasselts dialect wil schrijven (2007, i.s.m. Xavier Staelens) Cleuren, Agnes (s.d.) Het kinderlied in de basisscholen van Hasselt (1982, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. Afdeling germaanse filologie. - Diss. Lic. Germaanse Filologie) Coenegrachts, Colette (s.d.) Van opleiding is Colette Coenegrachts regentes Frans-geschiedenis-Latijn. In 1994 werd ze coördinator van het Modemuseum in Hasselt. Daarnaast beheerde ze een Parfum-O-Theek. Hasselt bevrijd: oorlog en bevrijding 1940-1945 (1994, i.s.m. Eddy Donkers) Ontboezemingen (2001, i.s.m. Jan Baetens en Lene Kemps) Convents, Linda (s.d.) Criminaliteit te Hasselt in de achttiende eeuw (1983, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. Departement geschiedenis. - Diss. Lic.) Collen, Jacques (Elsene 1943) is lic. (drs.) in de geografie (RU Gent) met een specialisatie in economie (prof. Vlerick) en publiceerde in 1967 de eerste wetenschappelijke studie over het toerisme in Belgisch-Limburg die hij maakte in opdracht van de Limburgse Economische Raad en waarvan een samenvatting verscheen in “Economie in Limburg”(jg. 1967, nr. 2 pag.13-52). Na z'n militaire dienst was hij vanaf eind 1968 lesgever in buitenlandse handel en statistiek aan de hogere avondleergangen van het Provinciaal Hoger Handelsinstituut te Hasselt tot zijn oppensioenstelling in 1998. In 1969 werd ook hij tewerkgesteld aan het Rijksinstituut Hotel en Toerisme Hasselt waar bij de eerste was die, buiten Frankrijk, in de Benelux een opleiding toerisme op middelbaar niveau gestalte kon geven. In 1971 werd hij er aangesteld als docent in het toerisme en met de komst van het Hoger Onderwijs - Toerisme aldaar. Bij zijn oppensioenstelling in 1998 was hij er lector en opleidingshoofd van de afdeling Beheer Toerisme en Recreatie aan de Xios Hogeschool Limburg. Als docent in toerisme en hoofd van de afstudeerrichting toerisme was hij sedert 1977 verbonden aan de University of Professional Education Zuyd Maastricht, fac. Hotelmanagement (HHM) tot september 2008. In 1990 kreeg hij de permanente jaaropdracht (0,3) "Reiswezen en vervoer" aan de Limburgse Universitaire Instelling - EHL, heden Universiteit Hasselt (hierdoor mag hij de titel “professor” gebruiken) in de "masteropleiding toerisme", een specialisatie van de faculteit economie, tot de opheffing ervan in 1998. Hij is stichter-voorzitter van het Benelux studiegenootschap voor voedingsgeschiedenis, streekgas¬tronomie en toerisme "Academie voor de Streekgebonden Gastronomie – Centrum voor Culinair Erfgoed" (ASG - ontstaan als permanent uitvloeisel van het “Toeristisch Jaar van de Belgische Specialiteiten” in 1981) die hij samen met BRT-radiojournalist Jan Lambin op 9 september 1981 oprichtte. Het was, ook op aanraden van J. Lambin, dat hij de eerste was die vanaf 1978 aan een systematische collectievorming deed met het oog op de uitbouw van een jenevermuseum te Hasselt, waarvan hij trouwens één van de initiatiefnemers was en heden nog zetelt als ereondervoorzitter en als voorzitter van de bibliotheekcommissie in de Raad van Beheer van de vzw Nationaal Jenevermuseum Hasselt.
108
In 1998 werd hij stichter-voorzitter van de vzw Vlaamse Streekproducten evenals van de sectorgroep “streekproducten” die in de schoot van het Vlaams Promotiecentrum voor Agroen Visserijmarketing (VLAM) werd opgericht. Dit tot 2005. In die periode ontwikkelde hij er de definitie voor het “traditioneel streekproduct”. Het is ook hier dat het Vlaams label voor een traditioneel streekproduct wordt toegekend en waarvan hij tot 2007 voorzitter was van de erkenningscommissie. Daarbuiten is hij ondermeer ondervoorzitter van de schoolraad Hotelschool Hasselt, Secretaris van Skål Limburg (Association Internationale des Skal Clubs - Amicale de Professionels de Tourisme), adviseur van Maastricht Culinair, e.a. ... Op dit ogenblik staan er ca. 400 publicaties (artikels of boeken) op z'n naam, vooral in het domein van het toerisme, de volkskunde en meer speciaal de streekgebonden gastronomie. Aanwezigheid en herkomst van de vreemdelingen-evolutie in het industriegebied van MiddenLimburg (1966) Folklore (1972) Beschrijvende en verklarende gids van de Haspengouwroute rond Borgloon (1977) Oude gebruiken en gerechten uit Limburg (1977, i.s.m. Jan Lambin) Beschrijvende en verklarende gids van de Haspengouwroute rond Borgloon (1979) Hasselt geneverstad (1979, i.s.m. Erik Houtman, René Jorissen) Alfons Jeurissen en de folkloristische gastronomie (1982) Gierst : zijn rijstvlaai en rijstpap transposities van de aloude gierst(e)vlaai en gierst(e)pap ? : Het aloude gierstgebruik in onze streken aangevuld met een dertigtal gierstbereidingen (1982) Hasselt: tussen korrel en borrel (1982, i.s.m. Maurice Lecocq en Roland Wissels) Lekker Limburg: historische recepten met hedendaagse ingrediënten (1994) Edik, eek, azijn (2001, i.s.m. Eric Van Schoonenberghe, Ann Delbeke en Stijn Van de Perre) Culinaire herinneringen aan ... Hasselt, de hoofdstad van de smaak (2006).297 125 jaar Coca-Cola (2011) Coolen, Louis (s.d.) Architectuurwijzer (1992, i.s.m. Francis Strauven, Catalogus n.a.v. de tentoonstelling te Hasselt) Cools, August (s.d.) XIIe congres, 15-16 augustus 1936 Hasselt. Verslag over de bedrijvigheid van het ACV gedurende de periode 1934 - 1936. Congres van het Algemeen christelijk vakverbond van België, 12de, Hasselt, 15.08.1936 - 16.08.1936. (1936) Cools, Miel (Herk-de-Stad 1935) Miel Cools werd op 15 april 1935 geboren te Herk-de-Stad. Hij begon zijn kleinkunstcarrière in 1954 als schrijver van de de studentenoperette De misbakken student (naar een libretto van Roger Hendriks). Vanaf 1960 trad hij op met liedjes van Toon Hermans, Jules de Corte en anderen, maar niet lang daarna schreef hij zijn eigen muziek op teksten van onder andere Jaak Dreesen en Louis Verbeeck. Bekende nummers van Miel Cools zijn Boer Bavo en Houden van. In 1967 richtte Cools, samen met zijn voornaamste tekstschrijver Bert Broes, zijn eigen platenmaatschappij op, Kalliope. Zo was hij de ontdekker van onder meer het talent van Luk Saffloer, De Vaganten en Wim De Craene. In de jaren '70 werd de kritiek op Cools in Vlaanderen groter (traditionalistisch en zeemzoeterig). Hij week uit naar Nederland, waar hij werkte met tekstschrijvers Ed Leeflang, 297
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 78.
109
Ernst van Altena en Willem Wilmink. Ook in Duitsland kreeg hij een (kleine) voet aan de grond, met vertalingen van zijn eigen werk in het Duits (Baure Bavo, Die sieben Schwäne ...). In 1979 maakte hij zijn comeback in Vlaanderen met "Houden Van". Hij presenteerde van dan af ook een eigen radioprogramma ("Er trilt een snaar"). Vanaf 1985 werd hij ook als importeur actief in de wijnbusiness. Deze wijnhandel is nu in handen van zijn zoon Bert. In 1999 verraste Cools vriend en vijand met een nieuwe cd "Niet Bang Zijn", met als boodschap "durf te leven". Op 10 oktober 2004 werd te Hasselt gevierd dat Miel Cools 50 jaar op de planken stond. Sinds februari 2005 had Miel Cools een nieuw programma getiteld "D'r was toch nog iets?" Hij werd daarin bijgestaan door de Vlaamse musici Jokke Schreurs (gitaar) en Ivan Smeulders (accordeon). In mei 2007 stopte Miel op doktersbevel definitief met optreden. Zijn herstel was zo bijzonder goed dat hij in een interview te Herk-de-Stad in mei 2008 verklaarde opnieuw tweemaal per maand te zullen optreden. Op 11 juli 2012 ontving Miel Cools een Gulden Spoor, een onderscheiding waarmee de beweging Vlaanderen-Europa personen of instanties huldigt die door hun engagement of hun prestaties een markant spoor trekken op cultureel, algemeen-maatschappelijk of sociaaleconomisch vlak en daarbij een positieve betrokkenheid op de Vlaamse samenleving aan de dag leggen.298 Coppens, Herman (s.d.) Inventaris van het archief van de leenzaal van Kuringen (1976) Coremans, Victor (1904) Studeerde Aardrijkskunde aan de universiteit van Brussel. Geograaf en Leraar te Schaarbeek. Conversations néerlandaises, Fransche omgangstaal (1931) Moderne handboeken der Aardrijkskunde (1938, 3delen) Manuels moderne de Géographie (1938, 3 delen) Exrecices sur les conversations néerlandaises (1944) Guide pratique de la correspondance commerciale néerlandaise. Praktische handleiding bij de Fransche handelscorrespondentie (1949)299 Cornelissen, Cynthia (s.d.) Landbouw in de kantons Peer, Hasselt en Bilzen. Eerste kwart van de 19e eeuw : een onderzoek a.h.v. de expertisedossiers van het voorlopig kadaster (1986, eindwerk VUB) Corthouts, Johan (s.d.) Journalist bij de krant De Morgen. Stadsplanning in de 19de eeuw : onderzoek naar de sociale hiërarchie in de bezits- en bewoninigsstructuren voor de Ringlaan te Hasselt (1845-1914), de bebouwde omgeving als uitgangspunt (1984, Vrije Universiteit Brussel. Faculteit Letteren en Wijsbegeerte. Sectie Geschiedenis) Cortoos, B. (s.d.) Liber amicorum Cyriel Vanden Dries 1926-1996 (1996) Cox, Pierre (1915-1974) 298 299
http://www.mielcools.nl/ http://nl.wikipedia.org/wiki/Miel_Cools Jorissen, deel III, 102-103. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 68.
110
Ambtenaar bij de Dienst der Provinciale Gebouwen. Kunstenaar en dichter, mediterraan expressionisme en fauvisme qua stijl. Samen met onder andere Paule Nolens en Robert Vandereycken stichtte hij de kunstenaarsgroep ‘Helikon’. De groep opende ook de gelijknamige kunstgalerij in Hasselt. Pierre Cox heeft de moderne kunst in Limburg doorgevoerd.300 Hij schreef talrijke stukjes in het tijdschrift Personeelsblad van de Limburgse Energiebedrijven. 301 Allegro Non Troppo (1938) Pierre Cox (1983) uitgegeven door Concentra. Cremers, Christl (s.d.) De pastorale raad van het bisdom Hasselt: een morfologische analyse van haar leden (1976, KUL, Faculteit sociale wetenschappen) Croes, Tina (s.d.) Openbare feesten in Hasselt op grafische en picturale werken (1700-1945) een iconografische studie (2003, KUL, Faculteit letteren, Departement archeologie, kunstwetenschap en musicologie, Kunstwetenschap) Croux, Bert (s.d.) Europa 1984-1994 : de rol van het Parlement (1989) Cuppens, Hugo (s.d.) Hulde-album, 1924-1974, priester-dichter August Cuppens (1974) Daenen, Frank (s.d.) Over liefde en zo: bekroonde kindergedichten Poëziewedstrijd Stedelijke Bibliotheek Hasselt (2007) Deckers, Gaby (1923) Kandidaat in de Wetenschappen aan de KULeuven. Lerares in Hasselt. Woonde een tijdje in Sint-Lambrechts-Herk. Pseudoniem: AC Waldhorn. Marialegenden (1954) Ave Maria (1961) Groene dennen, blanke vennen (1961) Handschriften: De kerstmis van Gerda en De zwartjes van de kribbe.302 Deckers, Marcel (s.d.) Orgels in Hasselt : tentoonstelling : Hasselt, Kredietbank Havermarkt 16, 18 aug. - 8 sept. 1984: [catalogus] (1984, i.s.m. Jean-Pierre Swerts) Deckers, René (1948) Technisch ingenieur. Pauselijke zoeaven uit de kerkdorpen Kessenich, Kinrooi, Molenbeersel, Geistingen-Ophoven (1977).303 De Cuypere, Hendrika (s.d.) 300
http://www.hasel.be/nl/subjects/918/cox-pierre-1915-1974.html Jorissen, deel III, 120. 302 Jorissen, deel IV, 46. 303 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 78. 301
111
De Wiekslag: 1958-1978: werk voor sociaal gehandikapte jeugd te Hasselt gesticht (1979) De Dijn, Clemens Guido (s.d.) Zichten van het oude Hasselt door P.M. Bamps 1862-1932 en aktuele schetsen door studenten van het Provinciaal Hoger Instituut voor Architectuur te Hasselt (1975, i.s.m. M. Wilms) De zevenjaarlijkse Virga Jessefeesten te Hasselt (1975) Herkenrode 800 jaar (1983, tentoonstelling : Hasselt / ingericht door De vrienden van het Stadsmuseum Hasselt, catalogus door Guido De Dijn & Guy Delmarcel & Francis Goole) Alden Biesen (1984) Limburg: kunst en cultuur in Limburg: Belgisch Limburg (1989) Ervaringsroute Hasselt - Herk-de-stad (1993) Hasselt Virga-Jessebasiliek (2000) Een verleden landschap?: erfgoedzorg vandaag en morgen, nieuwe uitdagingen (2006) Monasterium Herkenrode 1 (2008, i.s.m. Michel Vander Eycken en Guido Caluwaerts) Delbeke, Ann (s.d.) In rook vervlogen: tabak in Limburg, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, Hasselt, 10 maart - 27 mei 2001 (2001) De Geyter, Anja (s.d.) Pukkelpop 25 (2010, i.s.m. Wim Gombeer en Eppo Janssen) De Greeve, Karin (s.d.) De oude gevangenis van Hasselt (2005) Aëro-Kiewit, het oudste vliegveld van België (2009) De koloniale waren: Janssens & Gelissen 1926-1977 (2010, i.s.m. Jo Lijnen, Annie Abrahams, Sabine Hartmann, Tine Rock, Hanne Indekeu) Design Platform Limburg (s.d.) Uitgave van diverse publicaties rond Limburgs design. Design in Limburg, 15 jaar toegepast (2010) D’Haes, Jan (s.d.) Oscar Colbrandt-Albert Servaes 1900-1930 : tentoonstelling van 12 augutus tot 24 september 1989, Cultureel Centrum, Hasselt: catalogus (1989, i.s.m. Rik Clément, Lydia M.A. Schoonbaert) de Haas, Jacobus Gerardus (Amsterdam 1903-1981 Overpelt) Jacobus Gerardus de Haas, pseudoniem Rob Geeraerds, woonde in de Weidestraat 18 in Kuringen. Hij genoot een opleiding journalistiek en toneel in Haarlem. Hij schreef verschillende luisterspelen, TV-spelen en toneelstukken voor de jeugd.304 Tijdens zijn laatste levensjaren woonde hij met zijn vrouw Mariele Meyer in België, waar hij op 4 september 1981 overleed bij een auto-ongeluk te Overpelt.305 De Jonghe, B. (s.d.) Deux deniers lossains frappés a Hasselt (s.d.) Dekens, Valère (1951) 304 305
HS, Hasseltse auteurs, 2. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. http://www.hermanca.nl/gen.php?reqNr=4&dbStyle=div&attach_db=regisseurs&ID=9
112
Onderwijzer. Publiceerde gedichten in tijdschriften en dan in een eigen bundel Warm en Stil.306 De Keyser, Bart (s.d.) Drukkend Hasselt (2003) Archievengids Hasselt (2008, i.s.m. Rombout Nijssen, Myriam Lipkens, Mieke Strauven, Marleen Ubachs, Karel Verhelst) Delobelle, Adelaïde (s.d.) Handboekje voor de leden van het genootschap van de H. Wivina, opgericht in de kapel der zusters van de kindsheid van Jesus, te Hasselt (1875) De Laat, Luk (s.d.) De klasreünie: toneelspel in twee bedrijven (2000) Van ene bezetene vrouwe: modern mirakelspel (2001) De Maegd, Chris (s.d.) Historische tuinen en parken van Vlaanderen : inventaris Limburg Deel 2 : As, Beringen, Diepenbeek, Genk, Ham, Hasselt, Heusden-Zolder, Leopoldsburg, Lummen, Opglabbeek, Tessenderlo, Zonhoven, Zutendaal (2003, i.s.m. Herman-J. Van den Bossche, Roger Deneef, Miriam Van den Broeck) De Marneffe, Edgar (s.d.) Hasselt: étude de toponymie (s.d.) De Mey, Marie-Louise (s.d.) Honderd jaar Normaalschool Kindsheid Jesu te Hasselt: een poging om een eeuw van rustig, doch intens werk van zusters, personeel en duizenden jonge mensen te vereeuwigen (1984) Demoen, Eve (s.d.) Devout/divine: mode vs religie (2010) catalogus bij een tentooonstelling Prints!: in mode- en kostuumgeschiedenis: 1750-2000 (2011, i.s.m. Frieda Sorber en Jacqueline Jacqué) catalogos bij tentoonstelling De Munck, Monda (1922-2010 As) Monda De Munck volgde haar middelbare opleiding bij de Ursulinen in Hasselt. Ze woonde in de Dopstraat 108 in As. In 1952 trouwde zij met de Hasseltse architect Mathieu Driessen. Het koppel kreeg acht kinderen en vijfentwintig kleinkinderen. Toen op 27 april 1976 in Brussel hulde werd gebracht aan verscheidene vrouwelijke auteurs was ook Monda daarbij. Prisca Maria (1948) De tegenstander zonder gelaat (1957)307 Leven en werk van Lambert Swerts (1977) Sprookjes: Van Goldilock tot koning Bagdomar en de Sage van het Drakenveld (1945) Eci Thone’s onredelijke liefde (1945) Zilverdingske/De beroerde tijden van Pinnemutsenland (1949) De vijf zonen van koning Grijsbaard (1948) Kleine Bjorn en de bruine beren (1958) 306 307
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 78. Jorissen, deel IV, 75-76.
113
Marlevijnte (in de Nederlandse leesserie Hoy, 1964). Jeugdboek: Itembé Ohee (1956) heruitgegeven onder de titel Het blanke beest (1976) De A.B.C. kinderen (1990) Romans: De vrouwen van Dalvajoes (1948, soort episch familieverhaal) Mattie (1950, heruitgegeven in Nederland in 1976 onder de titel Nooit zal je me verlaten) Dit is het Paradijs (1952, bekroond met Vliebergprijs van het Davidsfonds) Maar zij hadden voeten (1955, bekroond met de Thijmfondsprijs) De Vrouw met de Lamp (2de Vlaamse Prijs en 4de Nederlandse Prijs In internationale prijskamp voor het beste kortverhaal). Novelle(bundels): Marienni (1944, bekroond met de Limburgse Prijs der zeven Mijnen) Lya (1945, bekroond met Stichtingsprijs Nieuwe Gemeenschap) Morgen verwittigd niet (1959) De rechtvaardige rechters in Zo zei de vrouw (1975) Het geweld in Vrouwen in Vlaanderen schrijven NU (1977) Congres in Salzbrug in Dag, kind! (1978). Kinderen toegelaten (s.d., cursiefjes)308 Nooit zal je mij verlaten (s.d.) Dendooven, Regine (s.d.) De eenhoorn springt weer op: Herkenrode in haikoe (2002, i.s.m. Steven Wilsens) Deprez, Adra (s.d.) De Vlaemsche beweging (Brussel, 1851-1852), De verbroedring (Antwerpen, 1855) en Hekel en luim (Hasselt, 1855-1856) (1999) De Roovere, Joseph (s.d.) Koen van den Broek: schilderijen (2001, catalogus bij tentoonstelling in Provinciaal Centrum voor Beeldende Kunsten) Deschamps, Jan (? 1917-2004 Leuven) Middelnederlandse Bijbelhandschriften uit het klooster Sint-Catharinadal te Hasselt (1957) Dessers, Jean (Maaseik 1914) Doctor in de Letteren en Wijsbegeerte. Licentiaat in de Geschiedenis. Leraar aan het atheneum in Hasselt. Hij schreef heel wat artikels over historische en culturele onderwerpen in De Tijdspiegel, Haardvreugde, De Meridiaan, e.a.309 De Sutter, Geert (s.d.) Valentinus: 't heilig paterke, vriend van de Virga Jesse (s.d., i.s.m. Pieter Judo Robert Nolens) De Vos, Dirk (s.d.)
308
Provincie Limburg, Limburg, 80 en http://www.omero.nl/auteurs/m/u/monda-de-munck. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 72. Janssen, Beknopt overzicht, 24. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979, waar een overzicht van al haar werken. 309 Jorissen, deel IV, 95-108.
114
Gilbert Swimberghe: retrospectieve tentoonstelling: Brugge, Garemijnzaal-Hallen-Belfort, van 23 augustus tot 28 september en in Hasselt, Cultureel Centrum, van 4 oktober tot 30 november 1997 (1997, i.s.m. Jaak Fontier, Dan Holsbeek, Ernest Van Buynder) Dewickere, Stefan (s.d.) Herkenrode: tijdsbeelden: hemel en aarde (s.d., i.s.m. Patrick De Rynck en Joris Capenberghs) Dewil, Anita (s.d.) Honderd jaar Normaalschool Kindsheid Jesu te Hasselt : een poging om een eeuw van rustig, doch intens werk van zusters, personeel en duizenden jonge mensen te vereeuwigen (1984, i.s.m. An Hoefnagels, François Joosten) de Wit, Jos (1954) Hasselaar. Grensbewoners (1997, verhalenbundel, bekroond met de Vlaamse Debuutprijs) Herinneringen van een tomatenkweker (1998) Koorddansers (2003, verhalenbundel) Mayonaisemoorden (2012, i.s.m. Ludo Enckels) Operatie Monstrans (2013, i.s.m. Ludo Enckels) De Zutter, Jan Steve honderduit : 100 vragen aan Steve Stevaert (2005) Diriken, Pierre (s.d.) Hasselt: Kermt-Spalbeek, Kuringen-Stokrooie, Wimmertingen (1989, reisgids Blauwe Vogel)
Sint-Lambrechts-Herk,
Stevoort,
Dochez, Eugène (1920-2003) Burgerlijk Bouwkundig Ingenieur. Ere-directeur van de Rijksindustriële Hogeschool Limburg Gewezen raadgevend Ingenieur bij de N.M.K.N.310 R. Excelsior F.C. Hasselt 50 jaar: 1907-1957 (1957, i.s.m. P. Tibos) Donckers, Eddy (s.d.) 75 jaar vliegveld Kiewit (1985, i.s.m Michel Ilsen en Christine Goorts) Jos. Damien en Anne Rutten (1991) Donckier, Eric ? Limburg vier jaar na einde KS : een balans (1991) Limburger wereldburger: geschiedenis van 125 jaar Het Belang van Limburg (2004, i.s.m. Koenraad Nijssen, Koen Driessens) Douliez, Paul (1905) Paul Douliez, vader van actrice Yvonne Lex, was muziekcomponist (van radiospelen en muziek voor piano). Hij was ook pianist en dirigent bij het NIR. Op 1 januari 1944 werd Douliez - actief lid van de Algemeene SS, de Waffen-SS en als Kriegsberichter van het Russisch front teruggekomen met een IJzeren Kruis op de borst – directeur van de Zender Brussel (Duitse radiozender). De komst van Paul Douliez betekende de volledige overname 310
http://www.inmemoriam.be/fr/2003-05-08/eugene-dochez/
115
van Zender Brussel door de leden van de extreem pro-Duitsgezinde organisaties. Op de vooravond van de volledige bevrijding van het Belgische grondgebied volgde een deel van het personeel van Zender Brussel dat openlijk had gecollaboreerd het terugtrekkende Duitse leger naar de Heimat. Eerst te Herckenraedt en later te Wipperfürth werd een Kampfsender Flanderen und Wallonien opgericht. Kampfsender Flanderen o.l.v. Paul Douliez, meldde zich nu eens als ‘Vlaamse Vrijheidszender’, dan weer als ‘Vrij Vlaanderen’. Paul Douliez schreef musicologische studies in boekvorm onder de schuilnaam Paul Kuringer. De verovering van Peru en Bal-en dansgesprekken (radiospelen) Zeven sleutels der toonkunst (1942) Claude Debussy (1954) Peter Benoit (1954).311 Dries, Gérard/Geradus (Genk 1909) Minderbroeder. Trad binnen in het klooster in 1926 en werd tot prioester gewijd in 1933. Vice-postulator voor de zaak der heiligverklaring van P. Valentinus Paquay. Daarrond schreef hij talrijke artikels in diverse tijdschriften.312 Pater Valentinus en zijn tijd (1944; i.s.m. Robert Hermans en Rik Verhelst) Kruiswegoefening door P. Valentinus Paquay, Minderbroeder (1945) De dienaar Gods P. Valentnus Paquay, het heilig paterke van Hasselt (1941) P. Valentinus: het heilig paterke van Hasselt (1975) Driesen, Willem (s.d.) Het provinciehuis te Hasselt: van het centrum naar de stadsring (1996, i.s.m. Ludo Raskin) Driessen, Hugo (1953) Zoon van Monda Driessen-De Munck, licentiaat in de rechten. Volk, gemeente, intercommunale (1977, samen met B. Beelen en G. De Cuyper). Driessen, Iny (1961, woont in Sint-Truiden) Dochter van Monda Driessen-De Munck. Iny Driessen studeerde Bijbelse Filologie en Godsdienstwetenschappen. Ze is gehuwd en heeft zes kinderen. Ze schreef verschillende jeugd- en kinderboeken en boeken over geloof. Avontuur in Schotland (1975) Vergeet de bulldozer niet (1977) De kleine Harlekijn (1987) Zijn er Christenen in dit vrome land? (1988) Gods verhaal begint in jou (1989) Ogen met vlinders (1989) De bingo-story (1990) Wie is God voor u? (1990) Gods goede woord voor het gezin (1991) Als ik kon toveren (1992) Kreten uit de kelder (1992) Mag ik je bestelling noteren? (1993) De dood van Herodes (1994) 311
Yvonne Lex floreerde vooral in het theater van de jaren 60 en 70. In 1969 richtte ze haar eigen Theatergezelschap Ivonne Lex op, kortweg TIL. In 1986 werd ze directeur van de Antwerpse KNS (Koninklijke Nederlandse Schouwburg). http://nl.wikipedia.org/wiki/Yvonne_Lex. Jorissen, deel IV, 142. 312 Jorissen, deel IV, 153-154.
116
Hokusj Pokusj Pasj (1994) Gebrandmerkt (1995) Het dwaze refrein (1995) Sterren in mijn buik (1995) Het Krabkasteel (1996) Wies en de wiebeltand (1996) De glimlach van God (1997) De Gokduivel (1997) Ik vergeet je nooit (1997) Bruine ogen, blauwe ogen (1998) Ik zal je dragen (1998) Schaakmat (1998) De zoen van God (1999) Even stil (1999) Waarom toch gaan? (1999) God die het grassprietje bedacht (2000) De wijn raakt op (2001) Goed gevormd? (2001) Wat ben je mooi, mijn lief (2001) Abigail (2002) Bij dag, bij nacht (2002) Ken je ze alle zeven? (2003) Liefdeslied voor altijd (2003) Vertrouwen (2003) Wie ben ik? (2003) In het begin (2004) Onderstroom I & II (2005) Binnentreden in het lijden (2006) Hopen en bidden (2007) Ik ben Raaf (2007) Kleine kruisweg met Thérèse (2008) Richt ons weer op (2008) Alles zit tegen en God geeft niet thuis (2009) De andere moeder (2010) Zo ver weg van jou (2010)313 Driessen, Mathieu (1920-2002 Genk) Mathieu A.W. Driessen, zoon van een Vlaamse vader en een Siciliaanse moeder, studeerde aan de Sint-Lucasinstituten van Luik en Brussel (1937-1942), was lid van het A.K.V.S. (Algemeen Katholiek Vlaams Studenten-Verbond) en van het A.V.N.J. (nvdr: Algemeen Nationaal Jeugd Verbond). Hij trouwde in 1952 met Monda De Munck (zie hierboven). Hij studeerde aan de Technische Hogeschool in Aachen (Duitsland). In 1969 en 1970 studeerde hij er sociologie en sociografie bij prof. Leo Baumanns. Hij leidde tussen 1952 en 1992 een architectenbureau, eerst in As, daarna in Kuringen (Hasselt). Hij stichtte de 'Gezinsconsultatiebureaus' in Limburg en de 'Vlaamse Valkeniers'. Hij was voorzitter van de Bedevaartbeweging in Limburg en lid van de raad van bestuur van de IJzerbedevaarten tot 1992. Daarna ging zijn bijzondere aandacht en inzet naar de Volkskunde. Hij was lid van de raad van beheer van de Federatie voor Volkskunde voor 313
http://nl.wikipedia.org/wiki/Iny_Driessen , http://users.telenet.be/iny.driessen/, http://www.lannoo.be/inydriessen
117
Vlaanderen en was actief in 'zijn' Limburgs Volkskundig Genootschap. Hij verrichtte veel studiewerk rond uiteenlopende onderwerpen zoals molens, metselaarstekens, zwerfstenen, openluchttheaters, vergeten vrouwen in Vlaanderen, het ossenboek enz. (Karel Baeten) Molens in Limburg (1976) Verhaeren in Limburg (1978) Perrons in het land van Loon (1979) Zonnewijzers in Limburg (1979) De schilderschool van Genk en Steenhouwersmerken in Limburg (s.d.)314 Driessens, Koen (s.d.) Het Belang van Limburg 125: 125 jaar nieuws voor de Limburgse lezer (2004) Droogmans, Raymond (1931-1992) Droogmans werd geboren in Sint-Lambrechts-Herk. In de jaren 1950 was hij actief in de bibliotheek van Sint-Lambrechts-Herk als bibliothecaris of hulpbibliothecaris. Hij promoveerde tot doctor in de rechten aan de KUL. Droogmans was in dienst van de LER 1960-1964. Erna was hij als directeur onder andere verbonden aan de Bank van Parijs en de Nederlanden. Hij schreef diverse artikels over woonbeleid, bevolking en grindwinning in het tijdschrift Economie in Limburg.315 Drossen, Paul (s.d.) Inventarissen van de archieven van de krijgsauditoraten te Antwerpen 1817-1959, Gent 18141946, Hasselt 1944-1948, Leuven 1944-1947, Mechelen 1944-1947, Tongeren 1944-1947 en Turnhout 1944-1947 (2010) Inventarissen van de archieven van de krijgsraden te Antwerpen 1817-1959, Gent 1816-1938, Hasselt 1944-1948, Leuven 1945-1947, Mechelen 1944-1947, Tongeren 1944-1947 en Turnhout 1944-1947 (2010) Dürlinger, Jan (1901-1976) Jan Dürlinger was eerst kantoorbediende, daarna autohandelaar. Hij schreef een Lourdesreis (brochure) en zorgde voor de uitgave van het boek Imago (1976, tijdens 75 jarig bestaan van Virga Jesse-koor, bevat toespraak die hij hield bij heropening van de kerk na het bombardement tijdens WO II)316 Dusar, Albert (Sint-Truiden 1919 – 1975) Albert Dusart deed zijn humaniorastudies aan het Sint-Jozefcollege. Van oktober 1940 tot oktober 1944 was hij in dienst van het Rijksarbeidsambt. Vervolgens werd Dusar redacteur bij het dagblad Het Volk en directeur/redacteur van het tijdschrift Nieuwe Tijden te Tongeren. In 1953 werd hij benoemd tot secretaris van het cultuursecretariaat van de provincie Limburg. Hij schreef talrijke bijdragen,waarvan heel wat over Limburg, in diverse tijdschriften (De Tijdspiegel, De Linie, Nieuws uit Limburg). In 1973 kreeg hij de driejaarlijkse provinciale prijs voor letterkunde Tussen twee winters (1945, bekroond met de Romanprijs van het Davidsfonds) Limburgs kunstbezit: van prehistorie tot classicisme (1970) Limburg: trekken, wandelen, kijken: autotochten, natuurrecreatie, monumenten (1978) 317 314
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 71. http://www.hasel.be/nl/subjects/4987/driessen-mathieu-19202002.html 315 Jorissen, deel IV, 186. 316 Swerts, Lexicon, 68. 317 Jorissen, deel IV, 196-200. Nationaal Biografisch Woordenboek, deel 8, 240-242.
118
Dussart, Frans (1908) Doctor in de Aardrijkskunde, werkleider aan de universiteit van Luik. Un paysage typique de la Campine (1940) Aardrijkskunde van België en Kongo (1947, i.s.m. Contreras, Franstalige versie in zelfde jaar) Contribution à l’étude géographique de la région industrielle liégoise (1952; i.s.m. J. Sporck, J. Alexandre, P. Malbumy)318 Engelen, Cor Virga Jesse : tentoonstelling : [Hasselt], van 30 juni tot 27 augustus 1989 (1989, i.s.m. J. K. Steppe en R. A. E. op de Beeck) Elens, Antoine (1922) Antoine Elens volgede Grieks-Latijnse humaniora aan het college Saint-Louis in Luik. Vervolgens werd hij doctor in de Dierkundige Wetenschappen, landbouwkundig ingenieur en ingenieur van Waters en Bossen. Elens trad in dienst van het Centrum voor Bosbiologie in de Limburgse Kempen (1949-1953). Erna was hij werkzaam aan de Faculté St. Albert van de KULeuven. Hij schreef diverse artikelen in Mededelingen ten gerieve van de leden van Cebolik, Agricultura, e.a.319 Elias, Bettie (1953) Bettie Elias is administratief en financieel directeur van een strategisch adviesbureau. Ze heeft vier kinderen en één kleinzoon en woont in Hasselt. Naast directeur is zij ook jeugdauteur. Door haar kinderen verhaaltjes voor te lezen, kreeg Elias zin om zelf in de pen te kruipen. Centraal in haar boeken staan levensechte situaties die aansluiten bij de leefwereld van kinderen. Ze kaart onderwerpen aan als vriendschap (Jan en Jan) en verdriet (Water van zout), maar ook ernstigere thema's gaat ze niet uit de weg. Zo schrijft ze in Thuis eten we apentaart over racisme en in De meester is een schat over kindermishandeling. In 2005 start ze met een serie boeken over kinderrechten. Intussen werden er van haar boeken verschillende vertaald werden, won ze verschillende Boekenwelpen en kreeg ze diverse keren een bekroning van de Kinder- en Jeugdjury’s.320 Zoenen is voor grote mensen (1985) Dansen met je ogen dicht (1986) Papa is een grote lummel (1987) Blubberpudding (1988) Een vreemd gevoel in mijn buik (1991) Pikkedief (1993) Thuis eten we apentaart (1993) De meester is een schat (1994) Jan en Jan (1994) Bang of boos (1995) Tien is hoog (1995) Ik mis je zo (1995) Vriend met drie (1995) Een vluchtige zoen (1996) Het veel te grote huis (1996) Water van zout (1997) 318
Hij schreef ook nog diverse artikels: Jorissen, deel IV, 201-203. Jorissen, deel IV, 210. 320 http://www.bettie-elias.be/ 319
119
Het kleine geheim van Pieter (1998) Donkere Ogen (1999) Het ballenmonster (2002) Donkere ogen (2003) Ik wil bloemetjesschoenen (2003) Kermis voor Sam? (2003) Thuis eten we Apentaart (2003) Zwerfkat (2003) Altijd is voor altijd (2004) De meester is een schat (2004) Eva (2004) Kriebels en andere verhalen (2004) Zand erover (2004) Weg (2005) Water van zout (2006) Hij of ik? (2007) Dichter bij de maan (2009) Zoals het leven komt : tien jongeren op een ongewoon pad (2009) Losse Handen (2012) Elias, Willem Hugo Duchateau : tussen afscheid en verwelkoming (2000) catalogus bij tentoonstelling CC Hasselt. Enckels, Ludo (Herk-de-Stad 1956) Ludo Enckels studeerde voor opvoeder. Op zijn zestiende hoorde hij van een lerares dat hij talent had om te schrijven. Dat maakte een onuitwisbare indruk op hem. Schrijven was het liefste wat hij wilde doen. Enckels reisde door de Saraha, Nigeria, Engeland, Marokko, het Verre Oosten, Azië en Afrika. Meer dan ooit was hij ervan overtuigd dat hij wilde schrijven over alles wat hij zag en meemaakte. In die periode schreef hij ook zijn eerste boeken, maar die bleven veilig in een bureaulade liggen. Lang deed hij niets met zijn boeken. Hij werkte later nog als automecanicien, barman, cafébaas, monteur en loodgieter. Al die tijd was zijn schrijverschap blijven sluimeren. In 1988 publiceerde hij een roman voor volwassenen, maar het grotere succes kwam met het verschijnen van zijn eerste jeugdboek De schoolpleindealers in 1996. Naast jeugdverhalen en romans schreef hij ook een aantal scenario's voor peuter- en prentenboeken. Een haast naakte man in het gras (1988) De schoolpleindealers (1996) De nieuwe speler (1997) Het rode gietertje (1998) Hap voor Hap (1999) Zomerkamp (2001) Het web (2002) Hooligan (2002) Slot Wolfram (2002) Ben ik dom? (2003) Het boek (2003) Verwondingen (2003) De prijs van het graan (2003) De olifantgod (2004) 120
De zilveren Vogel (2004) Dief! (2005) Het oog van de naald (2006) Pas op voor Aïsha Khandisha: kortverhaal over Missour en Outat Oulad El Haj : Marokkaanse zustersteden van Hasselt (2007) Aanraking (2011) Wervelstorm (2011) De Mayonaise Moorden (2012) Operatie Monstrans (2013) Breuklijn (2013, publieksprijs De Zoute Zoen) Erfgoedcel Hasselt (s.d.) Beleidsplan erfgoed Stad Hasselt: 2009-2014 (2008) Falter, Rolf (Leuven 1958) 321 Hasselt en zijn soldaten: het militaire leven in Hasselt van 1830 tot vandaag (2006, i.s.m. Roger Houbregs, Henri Polus) Farcy, Phillipe (s.d.) Calvarie (1576) Dominicus Lampsonius (s.d., i.s.m. Leon Smets)322 Favoreel, Daniel (s.d.) Hedendaagse kunst in Limburgse verzamelingen: een tentoonstelling naar aanleiding van 25 jaar CIAP (2001, i.s.m. Maurice Jeurissen en Ludo Raskin, catalogus bij een tentoonstelling) Floren, Koen (s.d.) Het godsdienstig leven in het Sint Jozefscollege te Hasselt, 1882 – 1940 (1989, KUL. Faculteit der Godgeleerdheid. - Diss. Lic. Godsdienstwet.) Franck, Ed (Beringen 1941) Pseudoniem van Eduard Vrancken. Ed Franck volgde een lerarenopleiding Nederlandsgeschiedenis en stond jarenlang voor de klas. Volgens sommige bronnen schreef hij ook voor de Hasseltse stadskrant. Hij debuteerde in 1985 op vierenveertigjarige leeftijd met het kinderboek Spetters op de kermis. Daarna volgden de publicaties elkaar in een bijzonder snel tempo op, in een waaier van genres en voor diverse doelgroepen: realistische en spannende verhalen, literaire boeken en poëzie, van boeken voor eerste lezers tot adolescentenromans. Ed Franck haalde ook een aantal klassiekers onder het stof vandaan en bewerkte aloude liefdesverhalen uit onze Westerse cultuur voor jonge lezers van nu: van Robinson Crusoë tot Moby Dick, van Jules Verne tot Edgar Allen Poe, van Romeo en Julia tot Beatrijs. Met zijn boeken won hij heel wat literaire prijzen. Toen hij in 2003 eindelijk een Boekenleeuw won voor Abélard en Héloïse zei hij in zijn dankwoord: "Eindelijk een vader voor mijn vier
321
Falter is van opleiding historicus. Hij was lange tijd journalist, bij De Standaard en De Tijd, maar koos dan voor de politiek. Hij werkte voor de studiedienst van de toenmalige CVP en volgde voormalig CVP-voorzitter Johan Van Hecke in diens overstap naar de VLD van Guy Verhofstadt. Vandaag is hij verbonden aan het kabinet van minister van Justitie Annemie Turtelboom. http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=6R3P5509 322 Dominicus Lampsonius, latinisering van Dominique Lampsone, (Brugge, 1532 - Luik, 1599) was een ZuidNederlands humanist, dichter en kunstenaar. Veel van wat we vandaag weten over de kunstenaars van zijn tijd is afkomstig uit zijn geschriften. Zelf schilderde Lampsonius ook: zijn enige bekende werk, een kruisiging, is afgewerkt in 1576 en hangt in de Sint-Quintinuskerk van Hasselt. http://www.europeana.eu/portal/record/09421/D25905AF5DDC094362D41E601B01554D2EF26259.html
121
Boekenwelpen." Hij won ook al tweemaal de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Jeugdliteratuur.323 Spetters op de kermis (1985) Tenten in de wei (1986) Moet je echt weg? (1987) Geen gezoen, vlug opendoen (1987) Manke Bever (1987) Geen wonder dat moeder met de goudvissen praat (1988) Begraaf me over de bergen (1988) De witte muur (1988) Stille brieven (1988) In de greep van de macht (1989 Vechten om een levend huis (1989) Wie wil Wubbe weg? (1989) Zomer zeventien (1990) Liefde in vijf bewegingen (1990) Amerika of de Noordpool (1990) Diederik Piepkuiken (1991) Uit de loop van een geweer (1991) Spetters in tenten (1992) Het glazen masker (1992) De verrijzenis van Tony Tornado (1992) De duistere stem van het eiland (1992) Timmie en zijn plekje (1993) Robinson Crusoë (1993) Kom, zei de kromme weg (1993) De hemel bestaat, uit vijf letters (1993) Michael Strogoff (1993) De man op de schimmel (1994) Oliver Twist (1994) Tony Tornado en de linkerborst (1994) Een vreemde stoet (1995) De dolk (1995) Els heeft een pels (1995) Moby Dick (1995) Tijger (1995) Tristan en Isolde (1995 Bulle de bijter (1995) De wolvenklem (1996) Carmen (1996) Onder jouw handen krijg ik een huid (1996) Parcival (1996) Aeneas en Dido (1996) De put en de slinger (1997) Beatrijs (1997) De droge rivier (1997) De koningen van de straat (1997) Met de kont tegen de krib (1998 323
http://nl.wikipedia.org/wiki/Ed_Franck
122
Het huis van eb en vloed (1998) Jelle en Jolien (1998) Dzingeleping! (1999) Medea (1999) Met armen te hoekig voor sierlijke vleugels (1999) Schrijver gevonden (1999) Een panda voor Wimpie (1999) Salome (2000) Mijn zus draagt een heuvel op haar rug (2000) Diederik de derde (2001) Tinka (2001) Romeo en Julia (2002) Spetters op de kermis (2002) Abélard en Héloïse (2002 Moby Dick (2003) De hut van oom Tom (2003) Zie ik je nog eens terug?(2003) Vind me maar (2004) Met de kont tegen de krib (2004) 20.000 mijlen onder zee (2004) Het huis van eb en vloed (2004) De klokkenluider (2005) De man bij het meer (2005) Hou van mij (2005) Robinson Crusoë (2005) Dracula (2006) De liefste of de dapperste of allebei (2006) Hoe Seppe ondanks alles zijn zestiende verjaardag haalde (2012) Franssens, Marcel (1937) Ingenieur-architect De basiliek van Halle (1964)324 Frederix, Johnny (s.d.) Militaire lasten, logementen en destruktie te Hasselt (1568-1748) (1981, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. Departement geschiedenis. - Diss. Lic. Geschiedenis) Froyen, Angèle (Tongeren 1911) Angèle Froyen volgde de Normaalschool in Borgloon. Ze woonde later in de Gerlachestraat 5 in Hasselt. Froyen was een romanschrijfster. Honden Tribulatie (1950) Meerijden Mijnheer Pastoor (1950) Snappi (1950) Meisjes in het pensionaat (1951) Een kind neemt afscheid (1952) Fragment (1952) De verkeerde Antonius (1955)325 324 325
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 76. HS, Hasseltse auteurs, 3. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979.
123
Funk, Jeanette (Opgrimbie 1950) Jeanette Funk woonde in Opgrimbie en Genk vooral ze verhuisde naar Hasselt. Ze schreef aanvankelijk kortverhalen en gedichten. In 2009 verscheen haar eerste roman. Ze is secretaris van de Koninklijke Vereniging van Limburgse Schrijvers. Moord in de TT-wijk (2009) De Kanaalkom (2011)326 Gerrits, J. (s.d.) Hasselt in grootmoeders tijd (1986) Geudens, Edmond (s.d.) Les cloches de Pulderbosch et Wyshagen et la carillon de Hasselt (1903) Geukens, Benoit (s.d.) Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen - Provincie Limburg Kanton Hasselt II (1978, i.s.m Christina Ceulemans) Geurts (pastoor) (s.d.) Hulde aan Eugeen Leën: zijn levensschets (1935) Gevers, Lieve (s.d.) Honderd jaar katholieke studerende jeugd 1884-1984: de geschiedenis van de Hasseltse Jonge Klauwaarts (1986) Geybels, Hans (Geel 1971) Heiligen van weleer?: Hedendaagse volksdevotie in de bisdommen Antwerpen en Hasselt (1995) Ghysen, Jos (1926) Jos Ghysen is geboren in Hasselt, waar hij in het Sint-Jozefscollege school liep. Toen Ghysen 14 jaar was, brak de oorlog uit, een periode die een grote invloed op hem gehad heeft. Geïnspireerd door een leraar die voor de krant Het Laatste Nieuws cursiefjes schreef, begon hij zelf cursiefjes te schrijven. In het Hasseltse weekblad Het Aankondigingsblad publiceerde hij op 14 oktober 1944 zijn eerste cursiefje en bleef dat vijftig jaar lang ondonderbroken doen. In diezelfde naoorlogse periode werkte hij ook kort als journalist voor Het Belang van Limburg, tot hij zijn opleiding als onderwijzer voltooide aan de Normaalschool in Maasmechelen. Hij ging er dadelijk aan de slag als leraar van het zevende leerjaar. In de jaren ‘50 van de 20e eeuw debuteerde hij als schrijver onder het pseudoniem ‘André Roggen’. Van 1967 tot 1990 presenteerde hij wekelijks op zaterdag het legendarische radioprogramma Te Bed of Niet Te Bed op de gewestelijke radio-omroep BRT2 Limburg. Ook was Ghysen bekend om zijn cursiefjes die hij wekelijks voorlas in Het Schurend Scharniertje (1954-1994) en waarvan er vele zijn gepubliceerd in diverse boekjes. Andere populaire radioprogramma's van Ghysen waren Zondagsparasol (1964-1966) en Het zal je plaat maar wezen, later herdoopt tot Rodenbachstraat 29 (1973-1976), een muzikaal verzoekprogramma waar hij wekelijks een miljoen luisteraars mee bereikte. Sinds november 2005 had Ghysen een blog waarop hij regelmatig korte stukjes plaatste. Op aanvraag van Sven Ornelis schreef en las hij ook one-liners voor in het ochtendprogramma 326
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=UJ26PCJP https://sites.google.com/site/limburgseschrijvers/
124
dat Sven Ornelis op Q-music presenteert. In 2009 werd hij door de lezers en de vakjury van het computermagazine Clickx Magazine verkozen tot Blogger van het jaar. In de jaren 80 presenteerde hij diverse televisiespelprogramma's op de openbare omroep. Na zijn pensionering bij de BRT ging hij aan de slag als televisiepresentator bij de commerciële omroep VTM. Hier presenteerde hij onder meer Zondag Josdag en was te gast in het moppenprogramma HT&D. Jos Ghysen vertaalde Hergés strip Mannen op de Maan naar het Hasselts in opdracht van de vzw BD-STRIP en in samenwerking met de stad Hasselt en de Provincie Limburg. In het Hasselts luistert dit Kuifje-avontuur naar de naam Manne obbe Moan. Hij werd hiervoor gelauwerd met de Stripdiamant, als promotor van de Belgische strip op internationaal vlak.327 Met de raket naar de maan, De bemanning is gered, De witte man der zwarte wouden (1947) De witte maraboet (1950) Wij zeiden geen vaarwel (1951, onder pseudoniem André Roggen) Martin en de kluizenaar (1952) Villégiature (1952) Elk hart heeft gouden vleugels (1953) Mensen strijden enkel dag (1953) Brussel, hoofdstad van ons land (1956, onder ps. André Roggen) Requiem voor Kristine (1957) Het zwarte land van Henegouw (1959, i.s.m. Karel Sneyers en onder ps. André Roggen), Nederland strijdt tegen de zee (1960) De muzen hebben hun ekskuzen (1962, i.s.m. Louis Verbeeck) De reizigers voor gisteren (1962) Moordenaar met vakantie (1962) De tweede muzen (1963, i.s.m. Louis Verbeeck) Met een majoor op schoot (1963) Planeet X zoekt een haven (1964) De Ronde, een pocket in gele trui (1964) Een ballon, een ballon, een ballonnetje (1964) Shawiana (1964) Zogezegd (1965) In stukjes gevallen (1966) Zie je wel! (1967) Fiskuswerfen (1967, vertaling in het Duits) Mensen is misselijk (1968, i.s.m. Piet Theys) Omnibus van de Vlaamse humor (1968, i.s.m. Durnez en Jan De Spot) Het schurend scharniertje (1968), Met een majoor op schoot (1969) Ik dacht het maar (1969) Lachen bij het ontbijt (1969) Mooi tot bewolkt (1969) De reizigers voor gisteren (1970) Met één vinger getikt (1970) Ach, mensen (1971) Een ballonnetje (1971) Zie je wel (1972) Mooi tot bewolkt (1972) Lach jij maar (1972) 327
SH, Fiches nog levende auteurs in 1979, map Jos Ghysen. Jorissen, deel V, 178-187. http://nl.wikipedia.org/wiki/Jos_Ghysen
125
Morgen misschien (1973) Ik dacht het maar (1973) De carrousel staat stil (1974) Notities voor iemand (1974) Bij leven en welzijn (1975) Is het al zo laat? (1976) Voor wie fluit de merel? (1977) Bloemen verwelken, scheepjes vergaan (1978) Het is nog niet morgen (1979) Tegen beter weten in (1980) Er komen betere tijden (1981) In juni roept de kwartel (1982) Een stukje Hasselt: 77 vlaggen voor een stad in feest (1982) Misschien is nog het zekerste (1983) Tussen zon en wolken (1983) Te bed of niet te bed (1984) Zoals zand tussen de vingers (1984) De golden sixties (1986) Mijn vader, toevallig (1987) Een klein boekje geluk (1989) Tussendoortjes (1989) Vroeg uit de veren (1989) Dag papa, tot straks! (1990) Hoe is 't? Alles goed? (1992) 5 minuten, 50 jaar (1994) De beste van Jos Ghysen (2001) Gielis, Gert (s.d.) Het zevende jaar: processies in de regio Maas-Rijn (2010, i.s.m. Sebastien Libens, Lieve Claes) Gielis, Pascal (s.d.) Hasselt op weg naar een artistieke biotoop?: Hasselt als kunstenstad (cop. 2010) Gilisen, Nicole (s.d.) Het sociaal-economisch ruimtelijk patroon van Hasselt omstreeks 1844: een bijdrage voor de huidige stadskernvernieuwing (1985, KUL. Faculteit wetenschappen. Departement geografie. - Diss. lic.. - V. 1-2) Gobyn, Ronny Hasselt : 46e Congrès de la fédération des cercles d' archéologie et d' histoire de Belgique du 19 au 22 août 1982: programme (1982) Handelingen van het eerste congres van de Federatie van Nederlandstalige verenigingen voor oudheidkunde en geschiedenis van België te Hasselt, 19-22 augustus 1982 (1982, i.s.m. Livinus Gorissen ) Godts, François Xavier (s.d.) Exagérations historiques et théologiques concernant la communion quotidienne: notes dédiées au congrès eucharistique de Hasselt 18-21 août 1904 (1904)
126
Goessens, Anita (s.d.) Leerkracht aan KTA2 Hasselt. Ziekten en epidemieën te Hasselt 1830 tot 1860: de medische- en gezondheidskommissies (1978, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Gesch.) Goole, Francis (1929-1992) Hij studeerde aan het atheneum van Hasselt en aan de Rijksnormaalhogeschool van Hasselt (A2 technicus) om vervolgens de Hogere Zeevaartschool te doen. Hier werd hij aspirantofficier en scheepswerktuigkundige 2e klasse en 1e klasse, A1. Hij was ook leraar aan de Rijkstechnische school te Tongeren. In zijn vrije tijd hield hij zich onder andere bezig met heemkunde en geschiedenis. Graf en gedenkschriften uit de provincie Limburg (1965, 2 delen, samen met Piet Potargent), Wapenboek van Hasselt (1965) Ik maak ook mijn stamboom op: radiopraatjes uit 'Familiealbum' (1970) Wapenboek van Brabant (1972) Limburgse families en hun wapen (1973-1984, 3 dln., i.s.m. Piet Severijns) Hasseltse harmonies en fanfares (1980) Het Elfde Linieregiment en Hasselt (1984) Wapenboek van Sint-Truiden (s.d.) 328 Gorissen, Pieter (s.d.) Geschiedenis van de privilegies der stad Hasselt (1938, overdruk) Gorissen, Jan Mathijs Theodoor (Mechelen-aan-de-Maas 1884-1966) Doctor in de Letteren en Wijsbegeerte, afdeling Klassieke Filologie. Leraar aan het atheneum van Hasselt. De vensters van St-Quintinuskoor te Hasselt (1931) Grepen uit de geschiedenis der parochie Sint-Monulphus en Gondulphus te Mechelen aan de Maas (1854-1954) (1954)329 Goyens, L.J.H. Maurice (s.d.) Armoriaal van Hasselt: 340 blazoenen (1984) Goovaerts, Marc (s.d.) Van vakantiepatronaat tot St. Michielsdomein (1983) Grauwels, Jozef (1920-1984) Jozef Grauwels was van opleiding historicus. Hij was rijksarchivaris te Hasselt (1967-1984). Grauwels leverde een belangrijke bijdrage tot de studie van de Limburgse geschiedenis en had een heel bijzondere aandacht voor de Boerenkrijg. Zijn volledig oeuvre omvat meer dan 6.000 pagina's, gebundeld in meer dan 200 inventarissen, artikels en studies.330 De overbrenging van de kunstvoorwerpen van Herkenrode naar Hasselt in 1803 (1958, overdruk) Processen tegen refractaire priesters en rozenkransbidders in het departement van de Nedermaas (1959) Politieke strijd te Hasselt in 1798 (1960) 328
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 75. Jorissen, deel V, 249-250. Jorissen, deel V, 256-257. 330 http://www.hasel.be/nl/subjects/2309/grauwels-jozef-1984.html Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 72. Jorissen, deel VI, 45-54. 329
127
De Boerenkrijg in het departement van de Nedermaas (1961, i.s.m. Theo Vandebeeck) De deportatie van J. Purnal, pastoor te Stevoort, naar het eiland Rhe (1961) Cataloog van het fonds van het Centrum voor de studie van de boerenkrijg (1963) Kroniek van Jan Reyners uit Meeuwen 1789-1802 (1964) Limburgse soldaten van Napoleon in Spanje (1964) Bibliografie van de Hasseltse historische tijdschriften: Bulletin des mélophiles 1864-1913, L'Ancien Pays de Looz 1896-1914, Verzamelde opstellen 1923-1943 (1966) Regestenlijst der oorkonden van de landcommanderij Oudbiezen … (1966-1969) Inventaris van het archief van het kapittel van Borgloon (1971) Dagboek van gebeurtenissen opgetekend door Christiaan Munters 1529-1545 (1972) De Boerenkrijg na 175 jaar (1975) Inventaris van het archief van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te Tongeren (1977) De rechtbank van eerste aanleg te Hasselt 1800-1940 (1978) Kroniek van J. Paquo uit Horpmaal 1789-1804 (1978) Inventaris van de verzameling F.E. Straven (1978) De Code Rural in het departement van de Nedermaas (1980) De straatnamen van nieuw-Hasselt (1980) Inventaris van het archief van de abdij van Rotem te Halen (1980) Kroniek van Hasselt 1078-1914: grepen uit het dagelijks leven (1982) Hasselt: 750 jaar stad: 1232-1982 (1982, i.s.m. Mathieu Bussels en Erik Houtman) Parochieregisters (i.s.m. M. Van der Eycken) Regestenlijst van de oorkonden van de benediktijnerabdij van Sint-Truiden (1993, i.s.m Van der Eycken, M.) Te Hasselt bewaarde ordonnantiën van de Luikse Prins-Bisschoppen 1411-1735 (s.d.) Gruwez, Luuk (Kortrijk 1953) Luuk Gruwez is licentiaat in de Germaanse filologie. Hij woont sinds 1976 in Hasselt, waar hij tot 1995 werkzaam was in het kunstonderwijs als leerkracht. In 1993 nam Gruwez deel aan het Groot Dictee van de Nederlandse Taal in Den Haag en eindigde tweede, waardoor hij in de categorie Bekende Vlamingen en Nederlanders nog steeds geboekstaafd staat als de beste deelnemer ooit. Met onder meer zes gedichten in het Groot Verzenboek van Jozef Deleu en acht in Komrijs Nederlandse poëzie van de 19de t/m de 21ste eeuw geldt Gruwez als een van de meest gebloemleesde dichters in het Nederlandse taalgebied.331 Gruwez schreef talrijke bijdrage in tijdschriften zoals Ons Erfdeel, Dietsche Warande en Belfort, Literair Akkoord, Nieuw Vlaams Tijdschrift, De Vlaamse Gids, Kreatief, Yang e.a.332 Van Gruwez worden een aantal brieven bewaard in de archieven van het Letterenhuis in Antwerpen. Poëzie: Stofzuigergedichten (1973) Ach, wat zacht geliefkoos om een mild verdriet (1977) Een huis om dakloos in te zijn (1981) De feestelijke verliezer (1985) Dikke mensen (1990) Vuile manieren (1994) Bandeloze gedichten (1996), bloemlezing uit de poëzie van Vuile manieren Dieven en geliefden (2000) Allemansgek (2004) 331
http://www.luukgruwez.be/files/biografie.htm Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 78. Janssen, Beknopt overzicht, 30. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. 332
128
Poèmes dissolus (2005) Psilo (2007) Bandelose Gedigte (2007) Lagerwal (2008) Cosas perdidas (2010) Garderobe (2010) Wijvenheide (2012) Proza: Onder vier ogen, Siamees dagboek, samen met Eriek Verpale (1992) Het bal van opa Bing (1994) Lucky Star (1995), televisiemonoloog voor de IKON en de BRTN. Een bijzonder bevallig paar (1996), scenario voor de IKON en de BRTN. Het land van de wangen (1998) Slechte gedachten (1999) De maand van Marie (2002) Een stenen moeder (2004) Pizza Peperkoek (2010) Deerlijk retour / Krombeke retour (2011) Grypdonck, Alfred (Gent 1923-Hasselt 2009) Alfred Grypdonck kwam in 1969 van Gent naar Hasselt en was er tot 1972 hoogleraar aan de nieuwe Economische Hogeschool Limburg (EHL). In 1972 werd hij de eerste vaste secretaris van het toenmalige Limburgs Universitair Centrum (LUC), nu Universiteit Hasselt. Hij oefende deze functie uit tot 1986, het jaar dat hij met pensioen ging. Voor het Nederlandse taalgebied vervulde hij een pioniersrol in de bevordering van onderzoek van het boek, als drager van cultuur en wetenschap. Hij was initiatiefnemer, stichter en voorzitter van de Stichting Boek in de jaren tachtig. Hij was tevens lid van de eerste Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren van de Nederlandse Taalunie.333 Het educatieve boek (1979) Boek en informatie (1980) Het boek: aspecten van beleid, realisatie, verspreiding en gebruik voor noord en zuid (1982) De bibliotheek tussen hamer en aambeeld (1983) Het boek in het medialandschap (1983) Cultuur in een krimpende economie (1984) De boekenconsument in het Nederlandse taalgebied (1984) Beleid voor boek en lezen: bouwstenen voor een beleid omtrent boek en lezen in het raam van de Nederlandse Taalunie (1985) Nederlands als taal van de wetenschap (1985) Leesbevordering: een symposiumbundel van de Stichting Boek (1990) Grypdonck, Peter (s.d.) Ontmoetingen te Hasselt: gesprekken met 20 bekende Hasselaren (1981, i.s.m. Leone Vanrijkel) Gyselinck, Jos (s.d.) De rehabilitatie van het huis Stellingwerff-Waerdenhof te Hasselt een vernieuwde dialoog (s.d, i.s.m. Herman Van Meer)
333
http://www.uhasselt.be/documents/Tijdschriften/nUweetjeHet/NuweetjeHet-10-0809.pdf
129
Hannes, J. (s.d.) De Limburgse steden Hasselt, Maaseik, St. Truiden en Tongeren 1842-1844: uitgave van kadastrale statistieken (1970, overdruk) Haesaert, Clara (1924) Clara was het eerste kind van Ernest Weyens (meester-drukker voor de mijn van Beringen) en Stéfanie Meykens. Na haar studie was Haesaert werkzaam als ambtenaar bij het Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur. In die functie zette ze zich in voor bibliotheekvoorzieningen en de kwaliteit van jeugdboeken. Haar debuut kwam in 1953 met de gedichtenbundel De overkant, waarna diverse andere bundels verschenen. Haesaert was medeoprichtster en redacteur van het tweemaandelijks tijdschrift De Meridiaan. Tevens was zij oprichtster van de Brusselse Galerie Taptoe. Ze was ook medestichtster van de ‘Middagen van de Poëzie’ en van het Haikucentrum voor Vlaanderen te Overijse. Mark Maes stelde in 1993 met Levenslang het vermoeden een bloemlezing samen uit Clara Haesaerts poëzie uit de jaren 1953 en 1993. Van Haesaert zit een uitgebreide collectie brieven en handschriften in het Letterenhuis. De overkant (1953) Omgekeerde volgorde (1961) Onwaarschijnlijk recht (1967) Spel van vraag en aanbod (1970) Met terugwerkende kracht (1977) Medeplichtig (1981) Bevoorrechte getuige (1986) Levenslang het vermoeden (1993) Voorbij de laatste vijver (1995)334 Hechtermans, H. (s.d) 1728-1978: de Virga-Jessekerk te Hasselt 250 jaar (1978) De Hasseltse Virga Jesse en haar kerk (1982) Heidbuchel, Eric (Sint-Truiden 1938) Heidbuchel volgde het lager onderwijs in Sint-Truiden en de klassieke humaniora in Bree en Hasselt. Vervolgens studeerde hij politieke en sociale wetenschappen aan de KU Leuven. Hij was directeur van de Provinciale Bibliotheek Limburg. Heidbuchel publiceerde talrijke gedichten in Kentering, Ontmoeting, De Vlaamse Gids. Euthanatos: gedichten (1962) Stand-in (1965, bekroond met de Hendrik van Veldeke-prijs voor poëzie) De Openbare Bibliotheek, haar wezen, struktuur en betekenis als kulturele en sociopedagogische instelling (1969, KU Leuven, Instituut voor de Politieke en Sociale Wetenschappen) Werk van Jan Nijvel. Proeve van bibliografie (1969, eindverhandeling Antwerpse Stedelijke Middelbare School voor de Opleiding van Bibliotheek- en Archiefpersoneel) Schema van referaten (1980) Selectieve literatuur omtrent de relatie Boekhandel-Bibliotheek (1982) Opleiding van bibliothecarissen: een puinhoop? (1990)335 Hendriksen, Bartho (Nl 1953) Hasselt en Limburg (2005, reisgids) 334 335
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=haes005 , http://nl.wikipedia.org/wiki/Clara_Haesaert Jorissen, deel VI, 134. http://www.dbnl.org/tekst/_vla016196901_01/_vla016196901_01_0193.php
130
Henrioulle, Emile (1931-2010) Imago: het Virga-Jessekoor van Hasselt jubileert (1975) Heijer, Markoen (s.d.) Pater Valentinus, het " heilig " paterke van Hasselt (1950) Hendel, Jozef (1903) Na studies aan de universiteit van Leuven en Gent was Hendel assistent in het St. Vincentiushospitaal Antwerpen en geneesheer in Brechem-Antwerpen. Zwachtel en kruisverbanden (1936)336 Hendrickx, Marcel (1926) Architect, wonend in Maaseik. Hij Schreef talrijke historische bijdragen in Limburg en andere tijdschriften. De stad Maaseik. Historische schoondheid (s.d., i.s.m. G. Cornips, e.a.)337 Hensen, F. (s.d.) 75 jaar koninklijk kathedraalkoor Sint-Quintinus 1916-1991 (1991) Hermans, Els (s.d.) Limburg : iconografie: prenten gedrukt vóór 1900 (1984) Hermans, Jos (s.d.) 25 jaar KVOO Limburg 1975-2000 (2000) Hermans, Luk (s.d.) Gebedswake op de vooravond van de begrafenis (1981) De vieringen van de Goede Week (s.d.) Hermans, Paul (s.d.) Le vénérable Valentin Paquay OFM: playdoyer pour une sainte cause : des graces remarquables, obtenues par son intercession 1905-1994 (1994) Hermans, Robert (s.d.) Venerabele Valentinus Paquay O.F.M. : "Pleidooi voor een heilige zaak" : merkwaardigste gunsten verkregen op zijn voorspraak (1908-1994) | Verkregen gunsten : 1905-1994 : P. Valentinus Paquay O.F.M. (1994) Heusschen, JM (Tongeren 1915-2002) Jozef Maria Heusschen werd geboren te Tongeren op 12 juli 1915. Hij behaalde het licentiaat Theologie en Filosofie aan de Gregoriana te Rome, waar hij driemaal de gouden erepenning behaalde. Oorlogsomstandigheden dwongen hem in 1940 zijn studies in Rome te onderbreken. Hij volgde dan het licentiaat in oosterse talen en geschiedenis aan de Leuvense universiteit. Op 10 september 1939 werd hij priester gewijd te Luik. Na een kort verblijf aan het kleinseminarie van Sint-Truiden, werd hij in 1942 benoemd tot professor exegese aan het grootseminarie te Luik. Inmiddels was hij kanunnik G. Philips 336 337
Jorissen, deel VI, 136. Jorissen, deel VI, 139-140.
131
opgevolgd als provinciale proost van de KSA. In 1953 werd hij ere-kanunnik van het kathedraalkapittel. Op 1 augustus 1959 koos Mgr. L.J. Kerkhofs, bisschop van Luik, hem tot vicaris-generaal van het bisdom Luik, met speciale pastorale zorg voor de provincie Limburg. Op 24 juli 1962 werd hij door de paus benoemd tot hulpbisschop van Luik en titelvoerend bisschop van Druas. Hij kreeg als bijzondere opdracht de pastorale organisatie en zielzorg van de provincie Limburg en zou te Hasselt, hoofdstad van de provincie Limburg, verblijven. De bisschopswijding volgde op 21 september 1962 te Luik. Als kenspreuk koos hij ‘credidimus caritati’ - we hebben ons aan Gods liefde toevertrouwd (1 Joh 4, 16) -, een spreuk die als rode draad doorheen zijn episcopaat zou lopen. Op 31 mei 1967 richtte paus Paulus VI via de pauselijke bulle ‘Qui christianorum coetui’ het zelfstandig bisdom Hasselt op. Twee weken later, op 13 juni, werd Mgr. Heusschen, hulpbisschop van Luik met residentie te Hasselt, tot eerste bisschop van het nieuwe bisdom benoemd. De canonieke oprichting van het bisdom volgde op 8 juli 1967, dag waarop Mgr. Jozef Heusschen de bisschoppelijke stoel in bezit nam. Een van zijn eerste bekommernissen was de uitbouw van nieuwe bisdom op geestelijk en materieel vlak. Daarnaast legde hij een grote zorg aan de dag voor de medeverantwoordelijkheid van de leken. In de lijn van dat Concilie zorgde hij voor het doorvoeren van de liturgische vernieuwing (volkstaal) en het tot stand komen van de priesterraad en van de pastorale raad. Zijn bijzondere aandacht ging uit naar migranten, kinderen en jongeren en naar de gezinnen. Zijn veelzijdige inzet belette hem nooit zijn verantwoordelijkheid in de wereldkerk op te nemen. Zo was hij onder meer gedurende vijf jaar lid van de Congregatie van de Geloofsleer. In de eigen kerkprovincie was hij voorzitter van de theologische commissie en verantwoordelijke bisschop voor de Vlaamse verzorgingssector (Caritas Catholica) en de gezinspastoraal. Reeds in 1970 vroeg Mgr. Heusschen paus Paulus VI om van zijn ambt als bisschop ontheven te worden. De paus ging echter niet op zijn verzoek in, maar benoemde op 25 april 1970 Mgr. Paul Schruers, 41 jaar, tot hulpbisschop om hem in zijn taak bij te staan. Mgr. Schruers was er reeds van bij de oprichting van het bisdom Hasselt vicaris-generaal. Op 21 september 1972 werd hij aangesteld als bisschop-coadjutor met recht van opvolging. Hij droeg de zorg voor de coördinatie van de geheelpastoraal in het bisdom Hasselt. Op 15 december 1989 nam Mgr. Jozef Heusschen ontslag als eerste bisschop van Hasselt. Als ere-bisschop bleef hij nog de emeriti en de zieken bezoeken. Hij overleed te Hasselt op 30 juni 2002.338 Ons gezin bidt: bijbelse avondgebeden (1967) Virga-Jessefeesten, Hasselt 1968 (1968) Onder elkaar spreken over het spreken met God (1969) Leefregel voor de Zusters Ursulinen van Hasselt: 1970 (1970) Ik ben de verrijzenis en het leven: op zoek naar een pastoraal voor zieken (1971) Hasselt Virga-Jessefeesten: zevenjaarlijkse ommegang op de zondagen 10, 17 en 24 augustus 1975 (1975) Het Bisdom Hasselt groet de paus (1985, i.s.m. L. Vendrickx) Zeg maar Franske "Liber Amicorum" Frans Vangronsveld (1993) Dankbaar denkend aan kanunnik Luc Vendrickx (1996) De christelijke dimensie van gezondheids- en welzijnszorginstellingen (s.d., Caritas confederatie van instellingen) Hiemeleers, Karel-Jozef (1902-1992) 338
http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/content.php?ID=335
132
Van 1907 tot 1914 liep Jozef de lagere school in Stevoort. Waarschijnlijk stak hij tijdens en na de Eerste Wereldoorlog een handje toe op het erf van zijn ouders. Tijdens zijn legerdienst kwam hij in contact met de priester-leraar Benedictus Paesmans van het Sint-Jozefscollege in Hasselt, die hem aanzette hogere studies te doen. Hiemeleers studeerde in Leuven (KUL, Landbouwkundig ingenieur en ingenieur brouwer) en Vilvoorde (Rijkstuinbouwschool, tuinbouwkundige). Hiemeleers woonde aan de Sint-Truidersteenweg 547 (Sint-Lambrechts-Herk). In 1939 behaalde de ijverige student nog een bijkomend diploma van ingenieur-leraar. Vanaf nu wachtte hem een schitterende loopbaan aan de Leuvense universiteit. Achtereenvolgens werd hij er lector (1949 tot 1959) en buitengewoon docent in de tuinbouw en de fruitteelt van 1959 tot 1972. In 1930 kwam hij terecht bij de Boerenbond. Later verleende hij zijn medewerking aan een vijftigtal Belgische en buitenlandse organisaties. Dit drukke palmares aan beroepsactiviteiten verminderde allerminst zijn engagement voor tal van activiteiten tussen zijn dorpsgenoten. Daarenboven was Hiemeleers medewerker aan diverse encyclopedia en bijdrager van talrijke artikels in diverse tijdschriften (Tuinbouwberichten, Onze Ploeg, De Boerin, Bij de Haard, enz.)339 Waardebeoordeling van fruitbomen (1946) Fruitteelt (1947, i.s.m. P. Vanderhasselt) Fruitteelt in de Verenigde Staten van Amerika (1950) Bereiden van cider en fruitwijnen voor eigen gebruik (1954) Sint-Truiden, voornaamste centrum van kersenteelt (1964) Sint-Lambrechts-Herk. De kerk en onmiddellijke omgeving (1984) Memoires en beknopte reisherinneringen (1988)340 Hilven, Dany (Werl, DUI 1953) Hilven studeerde Graduaat handelswetenschappen aan de PHHI Hasselt. Hij woonde in de Windmolenstraat 13 b 4 in Hasselt. Hij schreef diverse dichtbundels. Dageraad (1973) Literaire publikatie IV [1973] Ogend inner tasten (1974) Als geur van perkament en kaarsen (1976) Tijd en ruimte (1979) Bert Willems (1996)341 Hoeck, A. (s.d.) Schatten van de K.M. van muziek en rethorica "De roode roos" Hasselt 1500-1975: een bijdrage tot de zevenjaarlijkse Virga jesse feesten (1975) Hoewaer, Gerty (1938- 2001 Turnhout) Dochter van dichter Trudo Hoewaer. Gerty Hoewaer: een wereld in beweging (1996) Hoewaer, Trudo (Kerkom, Sint-Truiden 1907-1984) 339
Overzicht van alle artikels: Jorissen, deel VI, 176-191. HS, Hasseltse auteurs, 3. http://www.hasel.be/nl/subjects/4514/hiemeleers-jozef-1902-1992.html http://www.omero.nl/boeken/s/i/n/sinttruidense-kersen-geillustreerd-kaart-antwerpen1964/ http://limo.libis.be/primo_library/libweb/action/search.do?ct=Next+Page&pag=nxt&dscnt=0&indx=1&vl(20038 49UI0)=creator&scp.scps=&tab=default_tab&dstmp=1331809165233&vl(freeText0)=Hiemeleers%2C J&vid=KUL View 1&fn=search&vl(2003848UI1)=all_items&mode=Basic 341 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 79. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. 340
133
Trudo Hoewaer deed zijn middelbaar onderwijs bij de Broeders van de Christelijke Scholen te Sint-Truiden. Daarna studeerde hij aan de Normaalschool van Mechelen-aan-de-Maas voor onderwijzer. Hoewaer was onder andere landbouwleraar in het Sint-Jozefscollege van Hasselt en beroepsadviseur in Brussel. Hij woonde in de Toekomststraat 29 in Hasselt. In zijn vrije tijd was hij redacteur van het tijdschrift Oostland. Hierin schreef Hoewaer onder andere essays over Hans Christian Andersen (1955) en Ernest Miller Hemingway (1955), Halldor Laxness (1956), Jimenez (1957), Camus (1958). Hij schreef ook losse gedichten in diverse periodieken (Het Belang van Limburg, Limburg, Nieuw Gewas, Oostland, enz.) en bracht heel wat dichtbundels uit. Van Hoewaer wordt een collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. De eeuwige rit (1938) Geheime zenders (1939) Fata Morgana (1941) Voorbij de dingen (1943) Vroege Herfst (1946) Pastorale (1947) Sakuntala (1948) Ode aan de eenzaamheid (1953) Ode aan de stilte (1955) Ik ben in Tirol geweest (1956) Littekens en sporen (1960) Bezinning (1963) Tussen twee polen: liefde en dood (1967) Met open vizier (1970) Caleidoscoop (1973) Onder het teken van de weegschaal (1975) Wachter, wat is er van de nacht? (1976) Confrontatie en balans (1978) Antoine de Loze, architect (1951, roman) Van het menselijk front (1955, novelle) Sprookjes: Tuurke (1947) Het stenen woud (1947) Het zwaard van Silverio (1956, vertaalde Italiaanse legende) Blinde Ninchia (1945, toneel) Verschillende taalboeken:342 E.K. Spreekkoor voor jongens (1943) Tuurke, gevold door “De wraak van den Elfenkoning” (1946) Triomf van de Heilige Eucharistie. Eucharistisch spel voor meisjes ( bij gelegenheid van het zevende eeuwfeest te Lui 1246-1946) (1946)343 Geen spelfouten meer (1961) De nieuwe spelling (1962) De ontleding. Brug tussen het Lager en Middelbaar onderwijs (1962) Horemans, Jos (s.d.) KFL Hasselt 1947 - 1997: 50 jaar filmcultuur (1997, i.s.m. Mark Valkenborg) Houben Bertrand, Hilde (Genk 1940) 342 343
Wulms, Literaire gids, 31. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. Jorissen, deel VI, 192-200.
134
Ze werd geboren als dochter van Alfred Bertrand, die minister was in diverse Belgische regeringen tussen 1961 en 1972. Na haar middelbare studies te Sint-Truiden studeerde ze politieke en sociale wetenschappen aan de KU Leuven. Houben-Bertrand maakte carrière binnen de Christelijke Middenstands- en Burgervrouwen (CMBV) waarvan ze in 1992 nationaal voorzitter werd. Haar politieke carrière startte in 1977 toen ze provincieraadslid werd in Limburg. Het jaar daarop werd ze gedeputeerde en bleef dit tot in 1991. Daarna werd ze terug gewoon provincieraadslid tot in 1994. In 1995 werd Houben-Bertrand benoemd tot provinciegouverneur in opvolging van Harry Vandermeulen die de pensioengerechtigde leeftijd had bereikt. Zij bleef gouverneur tot in 2005, toen ze de pensioengerechtigde leeftijd bereikte, en werd opgevolgd door Steve Stevaert. Als gouverneur zette zij zich vooral in om nieuwe werkgelegenheid aan te trekken na het sluiten van de steenkoolmijnen van het Kempens Bekken. Daarvoor stelde ze in 1998 een Actieplan voor Limburg op.344 Omgaan met ons erfgoed (1985, i.s.m. H. Vandermeulen, e.a.) Studie voor de rede uitgesproken door gouverneur Hilde Houben-Bertrand tijdens de provincieraad van 1 oktober 1996 (1996) De sociaal-economische evolutie van Limburg sinds 1990 (2002) Houberechts, André (1910) Houbrechts was Burgerlijk werktuigkundig en electro-technisch ingenieur en kandidaat in de wis- en natuurkundige wetenschappen. Hij was (plaastvervangend) professor en docent aan de KULeuven en directeur van het Instituut voor Mijnhygiéne van Hasselt. Houbrechts was lid van diverse academische en ingenieursverenigingen en schreef diverse artikels in talrijke vaktijdschriften. Les problèmes rélatifs à l’air humide, étudiés au moyen du diagrame prychométrique (1945)345 Houtman, Erik (s.d.) Assistent-Rijksarchivaris in Hasselt en Rijksarchivaris te Antwerpen. De Sint-Quintinuskathedraal, in 52 waardevolle Hasseltse gebouwen en monumenten (1977) Het Augustijnerklooster te Hasselt (1981) Geschiedenis van het Waerdenhof-huis Stellingwerf in Hasselt en zijn bewoners (1982) Huybrechts, Jef (s.d.) 100 jaar Kristelijke Mutualiteit Hasselt: 1888-1988 (1988) Huys, Paul (s.d.) Oscar Colbrandt, Albert Servaes: 1900-1930 (1989, i.s.m. Jan D' Haese en Lydia M. A. Schoonbaert) Tentoonstelling, Hasselt, Cultureel centrum, 12 augustus - 24 september 1989. Impen, Mon (s.d.) De gebouwen van de Herkenrode-Abdij (1979) Indekeu, Johanna Natievorming in de negentiende eeuw – een casestudy: Hasselt (2012, Masterscriptie Open Universiteit Nederland, faculteit Algemene Cultuurwetenschappen) Ilsen, Michel (s.d.) 344 345
http://nl.wikipedia.org/wiki/Hilde_Houben-Bertrand Jorissen, deel VI, 212- 222.
135
Ilsen was 11 jaar lang nethoofd van Radio 2 Limburg. Hij is nu voorzitter van de vzw Stadsmuseum Hasselt. Het Limburgs kroegenboek (1985, i.s.m. Jan Maesen, Armand Schreurs e.a.) Hasseltse portretten (1989, i.s.m. Etienne Joris, Armand Schreurs, e.a.) 500 jaar rederijkers in Hasselt : Koninklijke Maatschappij voor Muziek en Rhetorica De Roode Roos 1500-2000 (2000) Landelijk vakwerk in Hasselt (2006) Don Christoph, de Langeman : een reuzenverhaal (2010) Indestege, Elly (1933) Elly was de echtgenote van August Cockx en dochter van Luc Indestege. Ze was lid van de Vereeniging der Antwerpsche Bibliophielen. Van Indestege wordt een collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. 346 Belgica Typographica, 1541-1600: catalogus librorum impressorum ab anno MDXLI ad annum MDC in regionibus quæ nunc Regni Belgarum partes sunt (1968-1994, i.s.m. Geneviève Glorieux, Bart Op de Beeck) Eenen nyeuwen coock boeck: kookboek samengesteld door Gheeraert Vorselman en gedrukt te Antwerpen in 1560 (1971, i.s.m. Gheeraert Vorselman) Geschiedenis van het gedrukte boek: bibliologie syllabus (1972) Monasticon fratrum vitae communis. Teil I: Belgien und Nordfrankreich . Teil II : Deutschland (1977, i.s.m. Wolfgang Leesch) Bio-bibliografie van Cornelis Kiliaan (1978, i.s.m. Lode Van den Branden e.a.) ISBD(A): internationale standaard voor de bibliografische beschrijving van oude monografieën (1980) Een secreet boeck uit de zeventiende eeuw over parfumeren, konfijten en koken : facsimileuitgave naar Hs. II 211 van de Koninklijke Bibliotheek Albert I te Brussel (1983, i.s.m. Claudine Lemaire) Miscellanea Neerlandica: opstellen voor Dr. Jan Deschamps ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag (1987) Spiritualia neerlandica: opstellen voor Dr. Albert Ampe S.J. hem door vakgenoten en vrienden aangeboden uit waardering voor zijn wetenschappelijk werk (1990, i.s.m Jan Deschamps e.a.) Handleiding bij de beschrijving van oude en bijzondere drukken (1991) La rilegatura: arte, bibliofilia e conservazione : atti del convegno per il fira = La reliure : art, bibliophilie et conservation (1991) Over Bossche banden, Æsopus en een prognosticatie: een greep uit de correspondentie tussen M. E. Kronenberg en Prosper Verheyden (1992, i.s.m. Maria Elisabeth Kronenberg) Andreas Vesalius: a Belgian census : contribution towards a new edition of H.W. Cushing’s bibliography (1994) Sierpapier & marmering: een terminologie voor het beschrijven van sierpapier en marmering als boekbandversiering (1994, i.s.m. Carina Greven e.a.) Uyt ionsten versaemt: het landjuweel van 1561 te Antwerpen (1994, i.s.m. Werner Waterschoot) Catalogue des imprimés du XVIe siècle conservés à la Bibliothèque du Séminaire de Liège (1996, i.s.m. Jean Gustin) Emblematic exhibitions (affixiones) at the Brussels Jesuit College (1630-1685) : a study of the commemorative manuscripts (Royal Library, Brussels) (1996, i.s.m. Karel Porteman e.a.) Memorabilia Lovaniensia 1569-1573 : [drie facsimile's] (1998) 346
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=cock010
136
Boekbandstempels: systeem voor het ordenen van wrijfsels (1999, i.s.m. Jan Storm van Leeuwen) Bruxelles et le livre: sept siècles de bibliophilie: exposition à la Bibliothèque royale de Belgique du 6 octobre au 18 novembre 2000 (2000, i.s.m. Marianne Delvaulx-Diercxsens e.a.) De Bibliotheek van Pieter Pauwel Rubens: een reconstructie (2000-2001, i.s.m. Prosper Arents e.a.) Het manuaal van Peeter Verhasselt, pastoor van Mazenzele: 1538-1557 : het landelijke leven in de 16e eeuw (2000) Fernand Baudin: typograaf : bibliografie van zijn geschriften, inventaris van het typografisch oeuvre (2002, i.s.m. Georges Colin) Classica et humanistica: een Belgische incunabelcollectie uit de twintigste eeuw (2003, overdruk) Blind bestempeld en rijk verguld: boekbanden uit zes eeuwen in het Museum Plantin-Moretus (2005, i.s.m. Jan Storm van Leeuwen) Door banden verbonden: bundel ter herinnering aan het afscheid van dr Jan Storm van Leeuwen van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag (2007) La collection d'incunables de la fondation Jean van Caloen, à Loppem (2007) Ortelius' Spieghel der Werelt: een facsimile voor Francine de Nave (2009) Henry Van de Velde: Art Nouveau bookbinding in Belgium (1893-1900) (2010) Spespaneel en drakenstempel: een terminologie voor de beschrijving van de versiering van de boekband (2011, i.s.m. Jan Storm van Leeuwen) Jacobs, Davy (s.d.) Curator van het Nationaal Jenevermuseum Hasselt. Hasselt: de jeneverroute (2003) De wijze en de dwaas: de alchemist in woord en beeld (2007 i.s.m. Eric Van Schoonenberghe, e.a.) catalogus bij tentoonstelling Pierre le buveur et Jean l' abstinent: het laat 19de-eeuwse en vroeg 20ste-eeuwse antialcoholoffensief in beeld (2008, i.s.m. Evelien Dekens en Julie Debrauwere) catalogus bij tentoonstelling Jacobs, Eugeen (s.d.) Grote jaarbeurs en feestprogramma, 14,15,16,17 aug. 53. (1953) Jacobs, Dirk (s.d.) Virga-Jessefeesten 1996 (1996, i.s.m. Gerard Verbeek) Jacobs, Rik (s.d.) Tommelen : oorlogslittekens herbergen een schatrijke natuur (2007, i.s.m. Luc Vandenbosch, Tom De Bie) Jacobs, Roger (1954) Roger Jacobs is licentiaat filosofie. Hij was studiemedewerker en coördinator aan het Internationaal Ontmoetingscentrum in Hasselt dat uitwisselingen organiseerde tusen Europese politiserende basisbewegingen, geïnspireerd door de kritische pedagogie van Paolo Freire. Hij werkt sinds eind 1987 als educatief medewerker, eerst bij Alfabetisering Vlaanderen, later bij het Centrum Basiseducatie Hasselt. Hij publiceert bijdragen voor tijdschriften zoals Vlaams Marxistisch Tijdschrift, Perspectief en De As. Tijdens de laatste jaren leverde hij bijdragen voor volgende boeken: Milieujaarboek 1993 (1994), De verstomming van het 137
kritische denken (1995), Voeten in de aarde (1996), Varianten van groen (1997), 150 jaar Communistisch Manifest (1999). Hij is ook co-auteur van het opiniestuk De pervertering van het begrip integratie in De Morgen van 12 januari 2000. Anders werken. Een leesboek over zelfbeherende arbeidsvormen in West-Europa (1983) Bevrijdingstheologie in opspraak. Een uitnodiging tot zelfonderzoek (1985) Zand in de machine. Van machinestormers tot computerkrakers (1986) Jamers, Jozef (1934-2002) Jozef Jamers was vanaf 1972 directeur van de lagere school van Stokrooie.347 Stokrooie in woord en beeld (2005) Jannis, Paul (s.d.) Morfologische studie van het voormalige Beekstraatkwartier te Hasselt (nu TT-wijk): kaartendossier (1983) Jans, Carine (s.d.) 1978 - 1998: 20 jaar nascholing in het bisdom Hasselt (1998, i.s.m. Julie Jorissen, Paul Renier) Jans, Jos (s.d.) Onze-Lieve-Vrouw van Hasselt: geschiedenis van het aloude miraculeuze beeld en van de kapel, alsook van de vermaarde broederschap van de Heilige Maria te Hasselt / Henricus Jonghen; Latijnse tekst ingel. en vert. door Jan Papy.(2003) Jans, Carine (s.d.) LiCO-DiNAC 1978-1998 : 20 jaar nascholing in het bisdom Hasselt (1998, i.s.m. Eugène Rubens, Jef Gielkens e.a.) Jans, Kris (s.d.) La minorité francophone à Hasselt: une étude sociolinguistique (1983, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement linguistiek. - Diss. Lic. Romaanse Filologie) Janssen, Dries (Eisden 1925-1998) Janssen woonde in de Vijverstraat 99 in Hasselt. Hij volgde Grieks-Latijnse humaniora en twee jaar wijsbegeerte. Vervolgens behaalde hij een diploma journalist en bibliothecaris. Dries Janssen was een veelzijdig auteur van gedichten, verhalen, luisterspelen, novellen, romans, bloemlezingen, monografieën, aforismenbundels en recensies. Beroepshalve was hij vele jaren werkzaam voor de uitgeverij Heideland. Daarna werkte hij als journalist voor de radio en de weekbladpers. Tenslotte werd hij de eerste hoofdredacteur van “Jet Magazine”. Werd zijn literaire productie wat minder, voor de reeks Limburgse monografieën van de Koninklijke Vereniging van Limburgse Schrijvers schreef hij verschillende monografieën over schrijvers. Van zijn hand is ook een bibliografie van de eerste 100 nummers van het tijdschrift “Oostland”. Hij was een minzaam en bescheiden man die ooit “de meeste onderschatte auteur van Limburg” werd genoemd. Poëzie Twee emmertjes tranen (1960) Italiaanse plaquette (1970) 347
http://www.hasel.be/nl/subjects/1786/onderwijs-in-stokrooie.html
138
De sergeant van Mulisch: gedichten (1991) Proza Verijdeld Da Capo (1955) De doolhof (1957) Het seizoen (1958) Weekend in augustus (1960, novelle) Een beschadigd mens (1964) De donkere zijde der maan (1965) De hel is om ons heen (1968) Ontmoeting met de missing link (1971, verhalenbundel) Een zomer met Simon (1972) Een deur, en nog een deur (1974) Aansteker met initialen gevonden (1976) Mondjesrood (1968, sprookje) Theater/tv: De Biecht van Dioskorus (hoorspel, 1950) Nachtelijk gesprek (hoorspel, 1971, Engelse en Franse vertaling) Een vergissing, meer niet (hoorspel, 1972) Diverse boeken over letterkunde: Van AAB tot ZOO – een letterwoordenboek (1964) Vlaanderen, krijsende partij (aforismen en in- en uitvallen, 1971) Liever verbitterd dan versuikerd (1978, aforismen, Boekweitreeks nr. 4) Medewerking aan de Grote Nederlandse Larousse Encyclopedie en de Encyclopedie van de Vlaamse Beweging. Bijdrage aan verschillende kranten en tijdschriften, onder het pseudoniem Felix Culpa De schede was zo groot dat aan herstellen niet meer gedacht kon worden (boek over ondeugende zetfouten, 1970). Bijdragen in bloemlezingen, verzamelwerken, huldeboeken, talrijke tijdschriften; redacteur bij Panorama, Boekengids, Heibel, Schuim; medewerker ‘Kultuur’ bij Het Belang van Limburg.348 Lambert Swerts (1990) Alfons Jeurissen (1991) Gabriel Boutsen (1993) Neel Doff (1994) Bernard Kemp (1995) Jos Vandeloo (1997)349 Janssen, Kolet (1955) Kolet Janssen werd in Hasselt geboren op 18 april 1955. Na haar middelbare school (waar ze regelmatig met kritische stukjes het schoolkrantje teisterde) ging ze naar Katholieke Universiteit Leuven om Godsdienstwetenschappen te studeren. Sinds 1977 tot 2006 gaf ze les in Tienen, eerst aan het Immaculata-instituut, later aan de VIA-scholengemeenschap, afdeling O.-L.-V.-instituut. Sindsdien houdt ze zich voltijds bezig met schrijven, workshops geven en lezingen houden. De boeken voor jongere kinderen die Kolet Janssen schreef zijn spannend, soms een beetje wonderlijk en geheimzinnig. Die geheimzinnigheid zit ook in de boeken voor wat oudere kinderen, in de vorm van bovennatuurlijke verschijnselen en mensen die net niet menselijk zijn. Deze boeken hebben soms ook een wat filosofisch tintje en meestal een boodschap. Een 348 349
HS, Hasseltse auteurs, 3. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979, map Dries Janssen. Jorissen, deel VI, 295-296.
139
ander belangrijk thema is het gezin. Ze schrijft over adoptie, een autistisch kind, jaloezie tussen zussen en ouders die niet de natuurlijke ouders blijken te zijn. Verder schreef ze een historisch verhaal over heksenvervolging, een biografie over de componist Haydn, kookboeken en boeken over het geloof, de tien geboden bidden en de zeven sacramenten. Ook schreef ze informatieve boeken met 'eerlijke antwoorden' op allerlei vragen. Vuil! De avonturen van Kuka Agan (1988) Op zoek naar de bron (1989) Nacht over Maranta (1990) De geschiedenis van de Bijbel (1991) Het duivelskind (1991) Haydn (1992) De kleur van aarde (1993) Mijn broer is een orkaan (1994) Spin (1994) Het Christendom in de Rooms-Katholieke Kerk (1995) Huis op hol (1995) Zonderdag (1995) De koffer (1996) Eiland (1996) In zeven sloten (1996) Het geheim (1997) Het vreemde huis (1997) Ik geloof dat ik geloof (1997) De droom van God (1998) 2000, een heilig jaar (1999) Even stil. Bidden met kinderen. Voor kinderen van 8 tot 10 jaar (1999) Het teken (1999) De zevensprong. God en mens in zeven sacramenten (2000) Help, ik geloof! Geloven met gezond verstand (2000) Samen met Sander (2000) Wisselkind (2000) De weg naar school (2001) Een jaar vol kleuren (2001) Ik en de anderen (2001) Het gat (2002) Lekker anders. Verhalen en recepten van op reis (2002) Waarom? Eerlijke antwoorden op moeilijke vragen (2002) Blond (2002) Warme woorden (2002) Seks, hoe voelt dat? (2003) Vingeroefeningen. Tips van schrijvers voor schrijvers (2003) Zullen we ruilen? (2003) De groene vijand (2004) Het grote avontuur van God en mens. Kinderbijbel met meer dan 150 verhalen (2004) Uit het blote hoofd. Gedachten voor liefs en leed (met tekeningen van Klaas Verplancke) (2004) Filosofie voor kids: Wat is goed, wat is kwaad? Wat voel ik? Waarom leef ik? (auteur O. Brenifier, bewerking) (2005) Hoor je wat ik zeg? Nieuwe kindergebeden (2005) Taarten en toetjes. Creatief bakken met kinderen (2005) 140
De vlecht (2005) Wat is familie? Antwoorden op vragen over je (groot)ouders, broers en zussen (2005) Filosofie voor Kids. Samenleven, hoe doe je dat? Wie ben ik? (auteur O. Brenifier, bewerking) (2006) God & Co. Over geloven altijd en overal (2006) Jongens! (2006) Mag ik even jouw hippocampus zien? (2006) Meisjes! (2006) Onweerstaanbaar. Flirtgids (voor jongens en meisjes) (2006) Help! Hoe (even) overleven zonder ouders (2007) Het Boek van de Troost. Met kinderen nadenken over afscheid & verlies, leven & geluk (met Rebekka Jonkers) (2007) Ik Smelt… Het lekkerste boek over chocolade (2007, met Sara Jonkers) Al De Dagen Van Ons Leven (2008) Het Monster Van Mariska (2008) Ik geloof dat ik geloof (2008) Onder De Sterren (2008, co-auteur) Wat is vrijheid? (vertaling, 2008) Weg van God (2008) Een jaar vol kleuren (2009) Jongen Te Huur (2009) 1001 Spookjes (2009, co-auteur) Voor nu en nog heel lang (2009, co-auteur) Zo sterk als een mens (2009, met Rebekka Jonkers) Boekje Tuin De Eenhoorn (2010, met Inge Bergh en Inge Misschaert) De zevensprong (2010) Mondeling Examen. Antoon Vandevelde (2010, met Rebekka Jonkers) Mondeling Examen, Christoffel Waelkens (2010, met Rebekka Jonkers) Mondeling Examen. Marc Vervenne (2010, met Rebekka Jonkers) Mondeling Examen. Mark Eyskens (2010, met Rebekka Jonkers) Mondeling Examen, Mia Leijssen (2010, met Rebekka Jonkers) Mondeling Examen. Patrick Develtere (2010, met Rebekka Jonkers) Een Dag met Robby (2011) Levenslang. Woorden voor grote en kleine momenten (2011, met Rebekka Jonkers) Regentijd (2011) Wijze woorden 1. Bert Claerhout (2011, met Rebekka Jonkers) Wijze woorden 2. Sabine Van Huffel (2011, met Rebekka Jonkers) Wanneer de pijn blijft. Kwaliteitsvol leven ondanks chronische pijn (2012, Bart Morlion, ism met K. Janssen) Wereldwijd. Verhalen van overal (2012 , met Rebekka Jonkers) Wijze woorden 3. Katlijn Malfliet (2012, met Rebekka Jonkers) Wijze Woorden 4. Piet Swerts (2012, met Rebekka Jonkers) Wijze Woorden 5. Christine Vanhole (2012, met Rebekka Jonkers) Op zoek naar opa. Averbode-Leeskriebel (2012, met Emy Geyskens) Slijmbal, superman en soepjurk (2013) Janssen, L. (s.d.) Handelingen van het eerste congres van de Federatie van Nederlandstalige verenigingen voor oudheidkunde en geschiedenis van België te Hasselt, 19-22 augustus 1982 (1982)
141
Janssen, Sandra (s.d.) Magnifique: Hasseltse keramiek spreekt!: reclame op Hasseltse keramiek 1895-1920 (2010) Janssens-Vanoppen, Simone (s.d.) Oudervereniging : Koninklijk Instituut voor Doven en Spraakgestoorden, Hasselt, 1964-1989 (1989) Janssen, Thea (s.d.) Désiré Claes (1836-1910) (1986, tentoonstellingscatalogus Tienen, Stedelijk Museum "Het Toreke", 4 oktober-2 november 1986 [en] Hasselt, Generale Bank ... 14-30 november 1986) Jaspaert, Piet (s.d.) Kijk op Hasselt: 750 jaar stad (1982) Jaspers, Dany (s.d.) Elisabeth van Spalbeek en de Onze-Lieve-Vrouw van Lourdeskapel (2005) Japsers, Patrick (s.d.) De kapel van de Tramstraat (2004) Joosten, Bob (s.d.) De Hasseltse Virga Jesse en haar kerk (1982, i.s.m. Paul Judo, Livin Kelles) Hasselt toen en nu: een confrontatie (1985, i.s.m. Daniel Lambrechts en Eric Stockman) Joosten, Boudewijn (s.d.) Kroniek Hasselt 750 jaar stad (1983) Joris, Etienne (s.d.) Hasselt op scène: vijf eeuwen toneelhistorie (1999) Jorissen, René (s.d.) Bibliograaf. Bibliografisch repertorium van de Limburgse auteurs. Pro manuscriptis (s.d.) 350 Jorissen, Tony (s.d.) Fascinerend Afrika: kijk op cultuur: privé-tentoonstelling : Hasselt, Kredietbank, 19 oktober9 november 1985: [catalogus] (1985) Jouck, Rita (1953) Rita Jouck geeft overdag computeropleidingen aan volwassenen. Ze is de moeder van journaliste Anne-Marie Gilis. Dichtbundels: Merels in het avondrood (1993) Met 3000 woorden poëzie: gedichten (1999) Jeugdboeken: Speurneus Sanne en de verdwenen fiets (2002) Zita en Zazoe (2005) Mijn papa is een pipo (2011) 350
HS, Hasseltse auteurs, 4.
142
Verhalenbundel: High in midlife (2010)351 Journée, Mark (1948) Marc Journée is een geboren en getogen Hasselaar, pedagoog van opleiding. Hij doceerde psychologie en communicatievaardigheden aan de Xios Hogeschool Limburg. Hij doctoreerde aan de medische faculteit, sectie psychiatrie, van de Erasmusuniversiteit in Rotterdam. Hij verdiepte zich in de analytische psychologie van Jung, en werd lector aan het Jungiaans Instituut in Nijmegen, waar hij lezingen gaf aan psychotherapeuten in opleiding. Hij schreef twee dichtbundels. Samurai (1977) Cyclus (1980) 352 Judo, Pieter (1973) Judo volgede zijn middelbare studies aan het Sint-Jozefscollege van Hasselt. In 1997 studeerde hij af als jurist, met als specialisatie Europees en internationaal recht. Hij is van beroep boekantiquair, gespecialiseerd op het gebied van de katholieke theologie en kerkgeschiedenis. Hij richt zich voornamelijk op katholieke theologie, hagiografie en religieuze biografieën. En dan overwegend werken van voor 1930. Hasselt Virga-Jessefeesten zevenjaarlijkse ommegang (1975) Liefde voor het boek: een keuze bibliofiele boeken, kunstenaarsboeken en boekobjecten in Vlaanderen vanaf 1900 tot 2010 (2010; i.s.m. Ludo Raskin) Juwet, Willy (s.d.) Kunst 80 (1984, catalogus bij tentoonstelling) Kellens, Stefan (s.d.) Paul De Vree : [tentoonstelling] : Hasselt, Provinciaal Museum, 19.9-8.11.1981 : [catalogus] (1981, i.s.m. Urbain Mulkers, E. Vroonen, L. Vanhoyland, R. Custers, Jan Van der Hoeven, Wim Van Mulders) Kenis, Jan (s.d.) Gemeubeld museum te huur (1988, tentoonstelling Provinciaal museum Hasselt) Kerkhofs, Jan (1924) Jan Kerkhofs werd priester gewijd in 1942 na zijn intreden in de Compagnie van Jezus. Hij werd professor moraaltheologie en hoogleraar sociologie. Hij schreef talrijke boekbesprekingen en artikels in diverse tijdschriften. Verzamelwerk “Limburg” kolen, heide en kinderen (1953) Godsdienstpraktijk en sociaal milieu in Vlaanderen, Industrialisatie en cultuur in Limburg, Kwaliteitspolitiek voor Limburg, Onze roeping in Europa, De kerk in Vlaanderen (1954, samen met J. Van Houtte). Begin van een vrijmoedig gesprek (1957) Europa. Gevaarlijke plicht (1957) Onze roeping in Europa (1958) Kwaliteitspolitiek voor Limburg (1960) 351
KVLS, Jubileum-ledenboek KVLS: 75 jaar Koninklijke Vereniging van Limburgse Schrijvers 1936-2011, 85. http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=JO2VAPRB (geraadpleegd 15/03/12). http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=GB3LET9C (geraadpleegd 15/03/12). 352 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 78.
143
Provincie van christelijke cultuur. Industrialisatie en cultuur in Limburg (1962)353 Kerkhofs, Ludovicus Josephus (s.d.) Sint-Jozefskollege Hasselt: 1882-1957 (1957, i.s.m. Rik Rappoort, G. Moors, Van Coppenolle, Sint-Jozefscollege Hasselt) Knuts, Hannelore (1977) Op haar 21ste gaf Hannelore haar studies fotografie op om een leven als model te beginnen. Sindsdien liep ze al de grote modeshows. Ze is de muze van ontwerpers als Jean-Paul Gaultier en Karl Lagerfeld. Verder werd Hannelore het gezicht van exclusieve merken als Chanel, Gucci, Prada en Brioni. Hannelore mag op dezelfde hoogte worden gezet als Giselle Bunchen, Kate Moss en Tasha Tilberg. In 2010 ging er in het Modemuseum Hasselt een tentoonstelling Ultramegalore door rond de wereld van het topmodel. Dit kwam neer op een mix van beeldende kunst, mode, muziek en fotografie en was helemaal rond haar carrière gebouwd. De tentoonstelling kende een groot succes met een 17.000 tal bezoekers.354 Ultramegalore: tentoonstelling "UltraMegaLore, fashion icon testimony": Hasselt, MMH, 27.03 - 06.06.2010 (2010, i.s.m. Gunther De Wit, Kenneth Ramaekers, Veerle Windels Mauro Pawlowski, David Colmer, Mari Shields) Konings, Ivo (1960) Schrijver (gedichten, romans, columns en toneel), beeldhouwer, journalist bij De Morgen, zanger, gemeenteraadslid, provincieraadslid en schilder. Hij ontving diverse prijzen voor zijn literair werk. Een tong op koud ivoor (roman, 1991, debuutprijs voor literatuur 1992) Een lichaam dat onbewoonbaar is (poëzie, 1993) Licht in de schaduw (poëzie, 2001) Mijn huis heeft vele kamers (poëzie, s.d.) 30 vrouwen (poëzie, 2010) rollend leven (monoloog) Tabula rasa (theater, s.d.) Niets... striktgenomen (theater, s.d.) De val (memoires, 2013)355 Koninklijke turnkring excelsior Hasselt (1901) Koninklijke Belgische turnbond. Noordergouw. 35e Noordergouwfeest, Hasselt 2 augustus 1931 (1931) 100 jaar turnen in Hasselt 1901-2001: Groot Turngala (2001) Kruyskamp, C. (s.d.) Van enen man die lach gheborghen in ene scrine, in: De Middelnederlandse boerden (1957).356 Krzywania, Zygmund (s.d.) Langs Vlaamse wegen: wandelen en fietsen in Hasselt (2000, reisgids) Kusters, Johan (s.d.) 353
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 73. Jorissen, deel VI, 28-35 http://nl.wikipedia.org/wiki/Hannelore_Knuts 355 http://www.ivokonings.be 356 http://www.dbnl.org/atlas/plaats.php?id=hasse003 354
144
Stadseconomie en conjunctuur te Hasselt 1682-1795 (1982, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. Departement geschiedenis. - Diss. Lic. Geschiedenis) Laermans, Rudi (s.d.) SuperBodies: 3rd triennial of contemporary art, fashion and design (2012, i.s.m. Noémie Solomon, Bart Verschaffel) Lagrou, Evert (s.d.) Eurostation: 10 jaren onderweg : stations, steden (2003, i.s.m. Marc Dubois) Laitem, Herman (s.d.) Gevelplaat Veloce-club Hasseltois Utile * Dulci - 2 mai 1892 (1995, KIK nr. 42) Lambrecht, Luk (s.d.) Dialogues: tentoonstellingsconcept van gastcurator Luk Lambrecht: tentoonstelling, 26.11.94-22.01.95, Provinciaal Museum Hasselt (1994) Lambrechts, Georges (1934) Georges Lambrechts studeerde wetenschappelijke humaniora aan het Sint-Jozefscollege in Hasselt en notarieel recht in Leuven. Hij woonde in de Oude Hoogstraat 15 in As. Hij schreef diverse toneelstukken en maakte talrijke toneelbewerkingen.357 Cupido uit Zell am Ziller (1967) Lampen (1972) Niet parkeren (1978) Lambrechts, Jozef (Loksbergen 1922) Lambrechts was licentiaat in de Germaanse filologie. Hij was leraar technisch onderwijs (a2) aan de Vrije Technische School van Hasselt. Waarvan Akte (1965; i.s.m. E. Willems) Taaltoest voor technici, volledig leerboek Nederlands. Hoge secundair technisch onderwijs voor jongens en meisjes (1966, i.s.m. E. Willems en J. Kuipers)358 Lambrechts, Paul (s.d.) Kuringen 750 jaar Vrijheidsrechten 1240-1990 [Tentoonstellingscatalogus, 1990] Lambrechts, Yolande (1947) Dichteres en romanschrijfster. Zon in je achterhoofd (1985, cursiefjes) Vlinders in de winter (1987, cursiefjes)359 Flipside (1991, roman) Op stap naar de onbekende kant (1999) Hallo tasters: jongeren en spirituele ontwikkeling (2000) De nieuwe kinderwereld : inzicht en pedagogische aanpak (2007) De blauwdruk van de onbekende kant (2011) Lambrichts, Jean-Paul (s.d.) 357
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 76. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. Jorissen, deel VII, 88. 359 Janssen, Van Van Veldeke tot Van Vlierden (en iets verder): beknopt overzicht van de letterkunde in Limburg, 28. 358
145
Wa speele ze?: 100 jaar cinema en feestzalen in Hasselt (2011) Lamon, Hugo (1962) Hugo Lamon is advocaat in Hasselt. Hij studeerde rechten aan de universiteit van Leuven (1985). Van 1992 tot 2000 was hij praktijkassistent aan het Limburgs Universitair Centrum, de huidige UHasselt. Hij is nu lector mediarecht aan de Xios Hogeschool in Hasselt. Naast talrijke opiniebijdragen over de werking van het gerecht publiceerde hij in vakbladen over intellectuele eigendomsrechten, handelspraktijken en Europees recht. Lamon is voorzitter van het Willemsfonds Hasselt. Hij was tien jaar bestuurder van de Orde van Vlaamse Balies en is nu lid van de Hoge Raad voor de Justitie Een advocaat in de spiegel (2004) De kwaaie tante justitie: over recht en rechters voor de burger (2008) Lauwers, Piet (s.d.) Dankbaar denkend aan kanunnik Luc Vendrickx (1996) Lavigne, Jan (s.d.) Ouders en... grotere kinderen praten met elkaar (1973) Pastorale perspectieven bisdom Hasselt 1967-1977 (1977, i.s.m. Marcel Mathijs, Piet Thoelen) Leduc, Jacques (s.d.) Hasselt gisteren en vandaag (1980, i.s.m. Karel van Bockryck en Andre Moors) Leën, Walter (1907) Walter, de zoon van Eugeen Leën, doctor in rechten en sociale wetenschappen, was notaris, ambtenaar en docent. Hij publiceerde sociale studies, in boek- en artikelvorm. Werkloosheidsverzekering en werklozensteun in België (1933) Het verrichten van arbeid door vreemdelingen (1937) Beginselen van sociale wetgeving (1938; i.s.m. Van Goethem, ook in Franstalige uitgave) De coördinatie en de vereenvoudiging der sociale wetgeving (1939) De sociale verzekering in België. Eerste deel (1939)360 Leenders, Paul (Elen 1921) Leenders was eerst werkzaam bij de Kredietbank te Hasselt en erna bij de uitgeverij Heideland. Hij was medestichter-secretaris van de Nieuwe Gemeenschap en redactielid van Filter. Hij schreef diverse artikels in tijdschriften en Het Belang van Limburg en van zijn hand (onuitgegeven) zijn ook een tiental toneelstukken. Facetten. Gedichten (1942) Vervroegde schaduw. Gedichten (1943) Vijftig Limburgse profielen (1961)361 Het Hasselts Toneel (198-, i.s.m. Raymond Tytgat, Thieu Vanhees) René J. Seghers (1993) Gaat en vermenigvuldigt u (s.d., toneel) Het knaagdier (s.d., toneel) De boskoningin (s.d., toneel) Aanstellerige juffertjes, of De kostbare nullen (s.d., bewerking toneel Molière) 360 361
Rest van zijn werken vanaf 1945: Jorissen, deel VII,158-159. Jorissen, deel VII, 162-165.
146
Leenders, Willy (s.d.) Een geschiedenis van de toekomst: met Philips en Hasselt naar de 21ste eeuw: tentoonstelling: Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, van 24 april tot 26 september 1999 (1999) Leersen, J. Th. (s.d.) Historical overview of the MHAL-area: The three-country area Maastricht/heerlen, Hasselt/Genk, Aix-la-Chapelle, Liège (1994, J.C.G.M. Janssen en L. Jacobs) Lefebvre, Robert (s.d.) Hasselt (2000) Lelievre, Claire (s.d.) De Japanse tuin in Hasselt (cop. 2010, i.s.m. Marc Swyngedouw, Marc Verachtert en JeanPaul Houben) Lemmens, Michel (s.d.) Limburgs-romantische orgels gerestaureerd in Tongeren en Godsheide (1999) Orgelgids Hasselt (2005) Lenaerts, R. (s.d.) Het nationaal Jenevermuseum Hasselt (1990) Leonard, Dirk (s.d.) Sociografische en functionele kenmerken van de federale besturen van de (Belgische) socialistische partij. Onderzoek a.d.h.v. de federaties Antwerpen, Hasselt-St. Truiden en St. Niklaas in de periode 1971-1982 (1984, KUL. Faculteit sociale wetenschappen. Departement politieke wetenschappen) Leppens, Paul (s.d.) Onderzoek naar de cultuurhistorische achtergronden van de Kinderboerderij te Hasselt Kiewit met mogelijke aanwending van nieuwe bronnen (2001) Bokrijk: van kloosterdomein tot openluchtmuseum (2009) Le Roi, Valerie (1975) Illustratrice, jeugdauteur. Kiekeboe Kaatje koe! (1999) Kuckuck, Kati Kuh! (1999) Kaatje Kleur (2000) Leynen, Hilda (s.d.) Schets van de sociaal-ekonomische toestand te Hasselt tijdens het Hollands Regime (18151830) (1957, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Leynen, Hubert (Overpelt 1909)362 Hubert Leynen debuteerde als journalist bij De Standaard. Vanaf 1929 was hij hoofdopsteller van de Concentra-weekbladen en tot 1936 had hij de leiding over Het Belang van Limburg. Vervolgens was hij hoofdredacteur van De Nieuwe Staat en in 1938 weer van Het Belang van 362
HS, Hasseltse auteurs, 4.
147
Limburg. Daarnaast was Hubert Leynen ook gemeenteraadslid in Hasselt, provinciaal senator en lid van talrijke verenigingen. Kempische verhalen (1932) De bokkenrijders in de Kempen. Verhaal der bandieterijen in Noord Limburg gedurende de 2de helft der XVIIIe eeuw (1934) De Achelse kluis. Een kort overzicht (1936) De sociale nood der arbeiders (1936) Onder den walm, roman van een werkjongen (1936) Een eeuw weekbladpers in Limburg (1936) Het eeuwig beginnen (1942) De springtij (1943) Mathijs Winters. Literaire studie (1943) De stem van het bloed (1943) Mulder Lens (1943) De buurt van St. Jan, roman (1944) Mina, roman van een mijnwekersvrouw (1944) Het smeulende vuur (1944) De avonturen van Krabbedas (1945) Andermans schuld (1945, vertaling) Het gesluierde verleden (1945, vertaling) De Europese defensiegemeenschap (1954) En ’t werd dag (1954) Limburg leeft (1956).363 Liebens, Griet (s.d.) Gaan-de-weg: kerk vormen met jongeren (1994, i.s.m. Raymond Parelka) Libotte, Sylvain (Kortessem 1923 – 1991 Kortessem) Sylvain Libotte gaf les aan de Vrije Hogere Technische School in Hasselt en was burgemeester van Kortessem. De open poort. Leer- en lesboek der Nederlandse taal (1956) Lange nieuwe paden I (1958, i.s.m. M. Vijverman) Lange nieuwe paden II (1959, i.s.m. M. Vijverman) Voornaam door het leven (1961)364 Lijnen, Jo (s.d.) De koloniale waren Janssens & Gilissen 1926-1977 (2008) Limburgse Economische Raad (1951) LER 50 jaar: halve eeuw regionale economie, 1951-2001 (2001) Linters, Adriaan (s.d.) Het verenigingsleven te Hasselt 1831-1880 (1973, UGent Diss. lic. geschiedenis : nieuwste tijden) Jenever en steenkool: Provincie Limburg 1: van Hasselt via Beringen naar Genk | Industrieel archeologische route : jenever en steenkool: van Hasselt naar Beringen en Genk (cop. 1987) Lucas, Ch. (s.d.) 363 364
Jorissen, deel VII, 192-209. Jorissen, deel VII, 228.
148
Herinnering aan het eerste Nederlandsch Congres ter eere van het Allerheiligste Sacrament, van den 17 tot den 21 augustus 1904 (1904) Lust, Raf (s.d.) Het tienjarenplan: een pastoraal plan voor kerkopbouw met velen in het bisdom Hasselt (1989, KUL. Faculteit der godgeleerdheid. - Diss. Lic. Godsdienstwet.) Luyten, Jo (s.d.) Het begijnhof van Hasselt: de geschiedenis van ca. 300 begijnen (1568-1798) (1997, KUL. Faculteit letteren. Departement geschiedenis. Gesch. van de Nieuwe Tijd. - Diss. Lic. Geschiedenis) Kloosterzusters en begijnen: een status quaestionis van de Hasseltse religieuze gemeenschappen in 1842 (2007) Lyna, Dries (? 1983) Een sprong voorwaarts: Hasselt tussen 1800 en 1900 (2007, i.s.m. Bart de Keyser, Michel Ilsen) Lyna, Jan (s.d.) Mombeek-Hasselt (1932) Maenhout, Valere (s.d.) Wegwijzers voor ons leven en werk als priester (1983) Maes, Roger (s.d.) De loonse gravenroute (2011) Magnee, Ivan de (1905) Ivan de Magnee was burgerlijk mijningenieur en ingenieur-geoloog. Hij was werkzaam aan de universiteiten van Luik en Brussel (VUB) en stichter van Le Centre Belge d’Etudes de prospection géophisique. De Magnee deed in 1946 aan het hoofd van een exploiratiezending uitgebreide en met succes bekroonde onderzoeken in Congo. Hij was ook lid en (vice-) directeur van het Koninklijke Belgisch Koloniaal Instituut 1947 en van diverse andere verenigingen.365 Mangelschots, Jef (1930) Mangelschots bracht de sappige verhaaltjes over al wat er in zijn geboortedorp Kermt gebeurde, waar hij tot aan zijn huwelijk woonde met de eveneens uit Kermt afkomstige Fina Vanderstraeten, samen in tien populaire volksboeken.366 De heks van Hasselt-kermis: 20 verhalen vol droom en nostalgie (1992) De Hasseltse beek (1995) Hassel: een hemelrijk van liefde (1996) Hassel: de keizer komt: van Keizer Karels geboortejaar, tot Hasselts groene Boelvaar (1998) Hasseltse volksverhalen (1993) De geheimen van Herkenrode (1999) Hasselt danst de jeneverbessenpolka: een spetterende schaterlach van duizend dansende duivels in Hasselt (2001) De glimlach van het Heilig-Hart: een volkse knipoog naar een mooie wijk en parochie (2002) 365 366
Zie talrijke artikels in diverse tijdschriften: Jorissen, deel VII, 287-292 en KBR, algemene collectie. http://www.hasel.be/nl/subjects/1699/mangelschots-jef-1930.html
149
Kèrremes obbe Beek: een lach en een traan met de onvergetelijke types uit Hasselts oudste volksbuurt, de Beek (2004) Vic Dupont: een koster van goud (2005, i.s.m. Bruno Peeters en Theo Beuls) Dorp aan de Demer (2009) Maris, Roland (s.d.) Scouts van St. Michiel 15e groep Hasselt 1943-2003 (2003) Martens, Jos (s.d.) De brouwindustrie te Hasselt van 1484 tot 1684 (s.d., KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Martens, Paula (s.d.) Kind van Herkenrode: geschiedenis, herinneringen en generaties in beeld (2009) Matei, Thomas (s.d.) Kerken en kapellen: parochie Onze-Lieve-Vrouw Bezoeking Godsheide (2009) Kerken en kapellen: parochie Banneux (2009) Kerken en kapellen: parochie Sint-Jozef Rapertingen (2009) Sint-Quintinuskathedraal, parochie Sint-Quintinus en Onze-Lieve-Vrouw (2010, i.s.m. Guido Creemers, Frieda Sorber) Kerken en kapellen: parochie Sint-Lambrechts-Herk (2011) Kerken en kapellen: parochie Sint-Gertrudis Kuringen (2011) Mathijs, Dré (s.d.) De schalks geschetste geschiedenis van Herkenrode (2002, i.s.m. Piet Rymen) Mathijs, Ernest (s.d.) Kritische basisgroepen in het bisdom Hasselt: hun kerkelijke en maatschappelijke opstelling (1987, KUL. Faculteit godgeleerdheid. - Diss. Lic. toegepaste theologie) Melis, Eric (s.d.) Hasselt als verkeersknooppunt en communicatiecentrum sinds 1960 Eindverhandelingen EHL / Economische Hogeschool Limburg. – Diepenbeek)
(1983,
Melis, Jan (Beringen 1902–1974 Borgerhout) Tussen 1922 en 1944 was Melis beambte bij de provincie Limburg. Erna vervulde hij de functies van directeur van Het Fonteintje (Borgerhout), medewerker van Hessenhuis en van Heideland. Rythmen en melodieën: verzen (1926) Het looze visschertje: tooneelschets in een bedrijf (1927) Asschepoes: sprookje in drie bedrijven (1927) De wraak der Alvermannekens: Fantastisch spel in twee Tafereelen (1928) Genoveva: Drama in drie bedrijven (1930) Het Kerstfeest: kerstspel in drie bedrijven (1930) De schoone slaapster: sprookje in acht tafereelen (1933) De waterdokter: (esculapenwijsheid): Uilenspiegel-klucht in een bedrijf (1933) Poëties bericht der post-ekspressionistiese generatie in Vlaanderen (1933, i.s.m. diversen) Zang en tegenzang: verzen (1938) Con Sordino (1940) 150
Intocht (1941) Purpere bloei (1946) Schaduwland: gedichten (1948) Van jaar tot jaar: gedichten (1949) Franciscus en de Dieren (1960) Het autootje van Annemie (1966) Ik heet Leentje (1967) Kroezeltje en Pinnewip (1968) Het voorstel van de vos (1968)367 Melis, Godelieve (1930) Dochter van Jan Melis. Ze woonde in de Antoon Van Dyckstraat 59 in Antwerpen. Na haar onvoltooide middelbare studies, volgde ze tekenacademie en voordrachtlessen in Hasselt. Acht pareltjes (s.d., gedichtenbundel) Eindklank (s.d., gedichtenbundel) Sprookjes en verhalen voor klein en groot (1950) Vertel me voort. Sprookjes en verhalen voor klein en groot (1952, interprovinciale prijs voor het kinderboek) Voor u en mij. Sprookjes en verhalen voor groot en klein (1953) Moeder de Klok en haar twaalf kindertjes. Sprookjes en verhalen voor groot en klein (1954) Bloemensprookjes (1956) Van mensen en dieren (1958) De sprookjeskinderen (1960) Negen meisjes en een auto (1962) Het beeld in het meer (1962) Moeder-de-Klok en haar 12 kindertjes (1965) Feest in Valencia (1967) Suzy, wat nu? (1970) Godelieve Melis vertelt Het klokje rond : 30 sprookjes en verhalen (1973) Toetssteen (1976, dichtbundel) Erfgoed (1979) Glazen rondeel (1979) De muze zingt in het zuiden : een keuze uit 150 jaar Nederlandse poëzie in Vlaanderen (1981, bijdrage van heel wat ondere auteurs) Verwonderde ogen (2005)368 Mercken, L. (s.d.) Inleidende studie tot de Sacrae Heriodes van Andreas Alenus (1520-1578) (verhandeling tot het behalve van de graad van licentiaat in de letteren en wijsbegeerte aan de KU Leuven, 1943) Mertens, Arnout (s.d.) Loons, Diets en Luiks: Hasselt en de volksvertegenwoordiging in het land van Loon en het prinsbisdom Luik (1477-1538) (2000) Meyers, P. (s.d.) Hasseltse uithangborden en gevelstenen: tentoonstelling ingericht door de Kredietbank Hasselt in samenwerking met de "Vrienden van het stadsmuseum Hasselt" van 17 december 367 368
Jorissen, deel VIII, 47-54. Zie hier ook talrijke bijdragen in diverse tijdschriften. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 75. Jorissen, deel VIII, 46.
151
1979 tot 4 januari 1980 (1980, i.s.m. Robert Rombouts, Francis Goole, Erik Houtman, Mon Impe, Roland Wissels) Kroniek "Hasselt 750 Jaar Stad" (cop. 1983) Prof. Paesmans. Kleine jubileumuitgave bij de viering van 45 jaar "Volkstehuis" Hasselt (1992, i.s.m. Louis Roppe en G. Vandereyken) Meyssen, Clemence (Hamont 1912 – 2002 ?) Echtgenote van jeugdschrijver Aloïs Blommaert. Meyssen genoot van de haiku-dichtvorm. Zij publiceerde meerdere bundels. In haar haiku bracht ze natuur, levenskracht en geloof tot leven.369 Kiekemieke en haar vriendjes (1956) Een rijtje van tien sprookjes (s.d.).370 Een Wondere Feestnacht (s.d.) Meuris, R. (s.d.) Evolutie van het Lager Onderwijs in de stad Hasselt (1842-1879) (1972, KUL. Fakulteit van de wijsbegeerte en de letteren. - Diss. lic. moderne geschiedenis) Michiels, Gerard (Lommel 1908) Gerard Michiels was priester. Hij was prefect en leraar in het Sint-Jozefscollege van Hasselt tussen ca. 1935 en 1955. Michiels stichtte er het studentenblad Collegiana. Hij richtte ook de letterkundige academie ‘Beuk en spar’ op en was secretaris van het Davidsfonds Hasselt tussen 1944-1955. Michiels was ook actief in talrijke andere verenigingen en schreef talrijke bijdragen in diverse tijdschriften.371 Jacob Lenaerts (1932) Wegen naar God (1939) Gebed om licht: gedichten (1954) Vondel's Lucifer en Adam in Ballingschap: Verklaring ten gebruike van het Middelbaar- en Normaalonderwijs (1954) 50 Gedichten: de aardse offerande (1963) Davidsfonds Hasselt: een eeuw davidsfonds 1875-1975 (1975) Alsof het gisteren gebeurde: een historische schets van het ontstaan en de betekenis van De nieuwe gemeenschap, Vereniging van jonge Limburgse Kunstenaars 1945-1955: een historische schets van het ontstaan en de betekenis van De nieuwe gemeenschap, Vereniging van jonge Limburgse Kunstenaars 1945-1955 (1980, i.s.m. Bart Mesotten en Rik Schoofs) Commentaar bij Vondel's Lucifer en Adam in Ballingschap (s.d.) De jeugdschrijver Lod. Lavki 1893-1954: leven en werk (s.d.) Flor Van Vinckenroye en "Nieuwe Stemmen" (1945-1948) (s.d.) Prometheus en andere gedichten (s.d.) Van Michiels wordt een collectie brieven en handschriften bewaard in het Letterenhuis. Miermans, Willy (s.d.) Docent woonecologie aan de Provinciale Hogeschool Limburg, verkeersdeskundige aan de Universiteit Hasselt en mede-auteur van het Vlaamse Witboek Stedenbeleid. Tussen kunst en techniek: 30 jaar productdesign Genk (1999) Minnaers, W. (s.d.) 369
http://www.aloisblommaert.be/node/7 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 70. 371 Jorissen, deel VIII, 86-90. 370
152
Priester en leraar aan de normaalschool te Hasselt. Kerkelijke geschiedenis [1921-1933] Minten, Stefan (s.d.) De evolutie van de woordenschat in het Hasselts dialect (1978) Moesen, Piet (s.d.) Priesters in dienst van het bisdom Hasselt: in memoriam (1967-1999) (2000) Molemans, Joseph J. (s.d.) De politieke en rechterlijke instellingen van het graafschap Loon 1031-1794 (1996) Monard Rik (?-2002) Dichter. Dorp en dier: limericks en andere nonsens (1989) Ik wou een heel klein nootje zijn in de grote partituur van het leven: 50 jaar muziek (1991, i.s.m. Jef Verwimp e.a.) Bomen zingen ... (1994) Genesis: gedichten (1996) Paradijs van vrede : oorlog is de hel op aarde (2002) Moons, Jos (s.d.) De abdij Herkenrode (1973) De Herkenrodeabdij en haar domein op het einde van het Ancien Régime (2001) Moors, André (1928) André Moors was hoofdinspecteur van het lager onderwijs. Hij schreef cursiefjes onder de titel Het kind van de rekening en studies over het onderwijs.372 Moors, Jacques (s.d.) Limburg fietst ... een eeuw (1996, i.s.m. Herman Laitem, Mathieu Lambrechts) Moors, Vital (s.d.) KSJ-Runkst 1939-1989: jubileumboek (1989, i.s.m. Jo Cuyx)
Motmans, Rebecca (s.d.) En alle kinderen trekken dan naar ' t vakantiepatronaat ... Een onderzoek naar de ontwikkeling van speelpleinwerking Sint-Michielsdomein Hasselt 1932-1982 (1999, Faculteit psychologie en pedagogische wetenschappen. Departement pedagogische wetenschappen. Afdeling historische pedagogiek. - Diss. Lic. Ped.) Muitjens, Sonja (s.d.) Evaluatie van de Goede-vrijdagtocht te Hasselt en de doelstellingen van Broederlijk Delen (1986, Centrale hogeschool voor christelijke arbeiders Heverlee) Mulkers, Urbain (s.d.) Moderne kunst in Limburgse verzamelingen (1972)
372
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 74.
153
Neirinck, Eric (s.d.) De parochiale vormselcatechese in het bisdom Hasselt van 1967-1983: beleidslijnen organisatorische uitbouw - kritische ontleding van het catechetisch materiaal (1984, KUL. Faculteit godgeleerdheid. - Diss. Lic. toegepaste theologie) Nelissen, Willy (1945) Willy Nelissen schrijft gedichten onder het pseudoniem Wim Nelis. Hij kreeg een poëzieprijs, nominaties en eervolle vermeldingen voor zijn werk. Hij schrijft ook kortverhalen en aforismen.373 Grimassortiment: gedichten (1989) Kroniek van een witbladroller: gedichten (1993) Marginale madrigalen: gedichten (1997) Nickmans, Denise (s.d.) Naast boeken schreef Denise Nickmans ook lange tijd het Rubriekje Even Bezinnnen in Het Belang van Limburg. Gebeden van en voor jongeren (1977 i.s.m. Lambert Vanherk) Dagogenblikjes (1979 i.s.m. Lambert Vanherk) Emmaüs : waar je hart gaat branden... (1983, i.s.m. Mieke Burin, Sabine Pirlot, Lambert Vanherk) Even bezinnen (2004) Nijs, Jan (s.d.) Hasselt - Een brug meer of minder (1999) Nijssen, Rombout (s.d.) Rijksarchivaris te Hasselt. L'ancien Pays de Looz: tablettes mensuelles illustrées concernant l'histoire et l'archéologie de la province de Limbourg 1896-1914 (1990) Limburgsch studentenbladje voor oorlogstijd (IJzer 1916-1917) (1993) Limburg en Limburg: gedeeld verleden (1999) Inventarissen van de archieven van de heren 1730-1793 en van de schepenbank 1577-1796 van Wimmertingen (2004) Inventarissen van de archieven van de heren 1576-1788, van de schepenbank 1460-1788, van het laathof van Juncis 1659-1722, en van het pastoorshof in Kermt 1687 en regestenlijst van de oorkondenverzameling van Kermt 1391-1710 (2004) Inventaris van de archieven van de schepenbank 1550-1789, van de laathoven van Klein Stevoort, van Jeuk en van Mommegeers 1630-1793 en van het cijnshof van Schauburgh 1626-1664 in Stevoort (2005) Kastelen op papier : aquarellen van Limburgse kastelen uit de eerste helft van de negentiende eeuw (2005) Gerard, Catharina, Arnold, Edmond en de anderen : een genealogisch overzicht van de geschiedenis van de familie Briers, Hasselt, ca. 1550-1900 (2007) Inventarissen van de archieven van de families Briers en de Laminne de Bex en aaverwante families (1507-1966), en van het Enseignement catholique de Hasselt (1879-1919) (2007) Limburg feest (2010) Verzameling van de Hasseltse affiches uit de eerste wereldoorlog 1914-1919 (2012) Limburg 1914-1918 : kleine verhalen in een Groote Oorlog. Bronnengids (2013)374 373 374
KVLS, Jubileum-ledenboek KVLS, 133. Van dhr. Nijssen werden enkel de werken opgenomen die betrekking hebben op Hasselt.
154
Noé, Hanne (s.d.) A-cyclus: advent – kersttijd (1980, i.s.m. Roza Noé-Vanhoof, Hildegarde Heyman) Nolette, Mireille (s.d.) Les trésors de Hasselt: une excursion à Hasselt pour des jeunes francophones du premier degré du secondaire (2002, Katholieke Hogeschool Limburg. Departement Lerarenopleiding Regentaat) Notermans, Jef (s.d.) Rondom de Maaslandse dichter en minnezanger Heinric Van Veldeke (1973) Nyssen, Dumonceau A. (s.d.) Faut-il continuer le Canal Albert en direction de Hasselt? (1931) Office provincial des Métiers d'Art Hasselt - Saint-trond - Liège 81/82 : Liège, Office provincial des Métiers d'Art (1982) Okada, Urara (s.d.) Schertsend geschetst : Haiku-schilderingen van de 17de tot de 20ste eeuw uit de verzameling Kakimori Bunko (1989, i.s.m. Willy Vande Walle) catalogus bij een tentoonstelling. Onclin, Willem Hubert (1905-1989) Onclin was doctor en magister in het kerkelijk recht en leraar aan de KULeuven. Hij leverde voorbereidend werk voor het Tweede Vaticaans Concilie en schreef over kerkelijk recht. Later was hij hulp-secretaris voor de commissie tot herziening van de Codex Iuris Canonici. Daarmee had hij een grote invloed op de huidige wetgeving van de Katholieke Kerk. Naar hem werd een jaarlijks congres over kerkelijk recht aan de KUL vernoemd.375 De terrotoriali vel personali legis indole (1938) Nationaliteit en woonplaats: de invloed van origo en domicilium op het persoonlijk rechtsstatuut (1946) Commentary on the decree of the pastoral office of bishops in the Church of Vatican Council II (1967).376 A swing of the pendulum: canon law in modern society (1996) Ools, Johan (s.d.) Een case-study naar het hergebruik van industriële gebouwen; De omvorming van de Gélatinefabriek van Hasselt tot een Centrum voor Wetenschap en Techniek | Industriële renovaties: de Gélatinefabriek van Hasselt (1984, eindwerk Provinciaal Hoger ArchitektuurInstituut) Ooms, Louis (s.d.) Arrondissement de Hasselt. Liste des notaires anciens et actuels avec indication du dépôt des minutes (1927) Oosterbosch, Michel (s.d.) Het openbare notariaat te Hasselt tijdens de Middeleeuwen (14de-15de eeuw) (1984, overdruk) 375 376
https://www.law.kuleuven.be/canon_law/Website/Research/congressen/Onclin_congresses_overview Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 69.
155
Op ’t Roodt, Matheus (s.d.) Het Technisch Instituut H. Hart Hasselt 90 jaar jong: 1906-1996: gedenkboek (1996, i.s.m. Gerard Gorissen, Eddy Awouters e.a.) Ory, Hedwig (s.d.) De gebedspraktijk op katholieke scholen van het secundair onderwijs: een empirisch onderzoek in het bisdom Hasselt (1987, KUL. Faculteit godgeleerdheid. - Diss. Lic. Godsdienstwet.) Papy, Jan (s.d.) Het Koninklijk Leesgezelschap van Hasselt: jaarboek 2004-2005 (2005) Pastoraal Informatiecentrum (PIC) Vastenactie 1972 (1972) 377 Een nieuw hart ... voor een nieuwe wereld : gebeden voor allen die de kerk meedragen (1990) Pattin, Adriaan Julien Augustin (1914) Adriaan Pattin studeerde filosofie en paleografie in Leuven en Ottawa (MA in Ottawa). Hij promoveerde in 1955 (?) aan de Katholieke Universiteit Leuven op "De verhouding tussen zijn en wezenheid en de transcendentale relatie in de 2e helft der XIIIe eeuw". Hij behaalde ook een Master of Arts van de Universiteit te Ottawa ("Gilles de Rome et la distinction réelle de l'essence et de l'existence"). Pattin deed onderzoek in het kader van het Nationaal Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (NFWO, 1966-1980). Hij was ook medewerker van het stadsarchief Mechelen (sedert 1980). Vervolgens was hij hoogleraar middeleeuwse wijsbegeerte, methodologie en historische kritiek aan het Centrum v. Kerk. Stud. te Leuven en wetenschappelijk assistent in het Centrum De Wulf-Mansion te Leuven. Pattin was in 1961, 1963 en 1967 hoogleraar filosofie in Ottawa. Zijn onderzoeksgebieden: middeleeuwse filosofie (XIIIe en XIVe eeuw, m.n. Nederland) en de uitgave van middeleeuwse teksten. Pattin was ook kloosterling (O.M.I.).378 De verhouding tussen zijn en wezenheid en de transcendente relatie in de tweede helft van de 13de eeuw (s.d.) 379 Commentaire sur les catégories d'Aristote (1971, i.s.m. Guillaume De Moerbeke) Repertorium commentariorum medii aevi in Aristotelem latinorum quae in Bibliothecis Belgicis asservantur (1978) Pour l'histoire du sens agent: la controverse entre Barthélemy de Bruges et Jean de Jandun : ses antécédents et son évolution : étude et textes inédits (1988) L'anthropologie de Gérard d'Abbeville : étude préliminaire et édition critique de plusieurs questions quodlibétiques concernant le sujet, avec l'édition complète du De cogitationibus de Gérard d'Abbeville (1993) De bibliotheek der Latijnse school te Mechelen circa 1350 (2000)380 Pattyn, Erik (1937-2010) Dichter. Als leraar en journalist schreef hij heel wat verhalen voor kranten, tijdschriften, radio en internet. Hij was ook ere-secretaris van de KVLS.381 377
Elk jaar werd een vastenbrochure uitgebracht. We hebben hier enkel de uitgave van 1972 vermeld.
378
http://poortman.kb.nl/long2.php?TABEL=T_NAAM&ID=1142 379 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 71. 380 KBR, algemene collectie.
156
Trudo Hoewaer (1991) Jozef Droogmans (1994) Pauwels, Hedwig (s.d.) Virga-Jessefeesten Hasselt 2003: zevenjaarlijkse ommegang op zondag 10-17-24 augustus (2003) Pauwels, Henri (s.d.) De economische rol der syndicaten van werknemers in de nieuwe geordende economie. Congres van het Algemeen christelijk vakverbond van België, 12de, Hasselt, 15.08.1936 16.08.1936 (1936) Peeters, Bruno 75 jaar Koninklijke kunstkring Alexis Pierloz 1920-1995 (1995) Perrée, Rob (s.d.) [Lydia Schouten]: tentoonstelling : Provinciaal Museum Hasselt, van 30 juli tot 16 oktober 1994 (1994) Peters, Fernand (s.d.) 40 jaar KFL Hasselt 1947-1987 (1986) Philippe, A. (s.d.) Hasselt: oude gasgemeente: 1856-1982 : overzicht van 125 jaar gasbedeling : tentoonstelling ingericht in de lokalen van de gemengde intercommunale maatschappij voor gasbedeling PLIGAS, Hasselt (1982, i.s.m. Raymakers en Erik Houtman) Philippens, J. (s.d.) Over het geslacht Theelen en aanverwante families (1969) Philippeth, Nora (s.d.) De pastorale raad van het Bisdom Hasselt (1983, KUL. Faculteit godgeleerdheid. - Diss. Lic. Godsdienstwet.) Pietercil, Ann (s.d.) De eerste Limburgse spoorweg: de lijn Landen-Hasselt (1837-1867) (1984, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement geschiedenis. - Diss. Lic.) Poelmans, Paul (s.d.) Verbouwing van het oud-gasthuis en de kapel te Hasselt (1981, KUL. Faculteit toegepaste wetenschappen. Departement constructie. Afdeling architectuur. - Diss. Ir.-Arch.) Polus, Sabrina (s.d.) Manufacture de Céramiques Décoratives de Hasselt (1895-1954) een studie rond historiek, productie en stijl (2001, KUL. Faculteit letteren. Departement archeologie, kunstwetenschap en musicologie. Kunstwetenschap) Gracieus Hasseltse keramiek uit de Belle Epoque (tentoonstelling : Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, 20 april - 8 september 2002, 2001) 381
http://www.limburg-actueel.be/index.php?option=com_content&task=view&id=6455&Itemid=40
157
Portugaels, Erik (s.d.) Liber amicorum Herman Dessers (1995) Poot, Josee (s.d.) Een onderzoek naar de algemene arbeidsvoorwaarden van de vrouwelijke tewerkgestelden in de confectieateliers van Hasselt (1959) Poukens, Johan (s.d.) Het herbergwezen te Hasselt in de 18de eeuw (2006, K.U.Leuven. Faculteit Letteren. Departement Geschiedenis) Poullet, Prosper (s.d.) La question flamande: deux ans et démi après l’armistice. Congrès catholique flamand, 2e, Hasselt, 15.05.1921 - 16.05.1921 (1921) Preud'homme, Armand (Peer 1904 - Brasschaat 1986) Armand Preud'homme werd op 21 februari 1904 geboren in Peer en overleed in Brasschaat op 7 februari 1986. Hij studeerde orgel, klaviertechniek en harmonie aan het Lemmensinstituut in Leuven. Preud'homme werd in 1957 aangesteld als muziekleraar aan het Technisch Instituut van de Ursulinen in Hasselt. Hij bleef in deze functie tot 1968. In die periode woonde hij in huis Susa Nina aan de Zestien-Bundersstraat 29. Preud'homme is bekend als groot Vlaams componist. Hij sensibiliseerde het volk, en vooral de jeugd voor het Vlaamse lied. De meer dan 500 liederen die hij componeerde, bestrijken verschillende genres: kamp-en trekkersliederen, stap- en dansliederen, studenten- en soldatenliederen, drink- en strijdliederen, kinderliederen, sociale- en gelegenheidsliederen, en ook een reeks devotieliederen, die in het repertoire van scholen, koren, zangfeesten, optochten en kerkelijke plechtigheden, in Vlaanderen zijn opgenomen. Daarnaast componeerde hij een tiental zangspelen, een tweestemmige Missa de Angelis en twee moderne paasmissen. Enkele van zijn liedjes zijn: - Laat ons, liefste, samen varen; - O mijn Kempen; - Kempenland; - De poppenstoet; - Op de purp'ren hei. Princen, Albert (s.d.) Onderzoek naar de sagenmotieven in het gebied tussen Hasselt en Beringen (1965, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Germ. filol.) Proesmans, Joris (1906) Joris Proesmans was jaren lang pastoor van Lozen-Bocholt. Hij werkte mee aan Vlaanderens eeuwkalender (1930) en vertaalde Onder het kruis van Tugude en Biddende jeugd (uit het Frans (1936).382 Pulinx, Jean (s.d.) De Sint-Gertrudiskerk van Kuringen (2010) Pulinckx, Roger (s.d.) 382
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 69.
158
Kunstschilder Paul Hermans (1898-1972) (1988) Quintens, Theo (1946) Dichter en toneelschrijver. Gegrift in berkebast (1981, i.s.m. Gie Luyten) Zwevend in de ruimte (1981) Voor jou, Vanessa: poëtisch toneel (1982, i.s.m. Gie Luyten) In nasmaak van onmacht begraaf ik dit woord: thematische verzamelbundel uitgegeven ter gelegenheid van de tweede poëtische nachtwake, Beringen 1983 (1983, i.s.m. Gie Luyten e.a.) Woorden achter tralies: religieuze en kontemplatieve verzenbundel (1983, , i.s.m. Gie Luyten e.a.) Rademakers, Luc (1963) Luc Rademakers is de algemeen hoofdredacteur van de VRT-nieuwsdienst. Hij studeerde aan de Vrije Universiteit Brussel en doctoreerde er in de filosofie. Hij startte zijn carrière in de journalistiek als freelancer voor Nederlandse bladen. Daarna werkte hij tien jaar voor Het Belang van Limburg. Hij creëerde er het aparte katern voor cultuur en media (Achterkrant) en was er eindredacteur. Van 2000 tot 2004 was hij de eerste hoofdredacteur van de tweetalige gratis krant Metro. Van augustus 2004 tot 2007 was hij hoofdredacteur van de Gazet van Antwerpen. Daarna bleef hij actief bij de mediagroep Concentra: eerst werd hij directeur van de businessunitkranten bij Concentra. Vanaf 2009 was hij verantwoordelijk voor de ontwikkeling en strategie van alle media-activiteiten van Concentra Media House Limburg. Als Luuk Rademakers was hij lid van de redactie van het literaire tijdschrift Zefier en liet hij in in 1987 de dichtbundel Schreeflopen (De Beuk, Amsterdam) verschijnen.383 Ramaekers, Liesbeth (s.d.) De provinciale centrale openbare bibliotheek Hasselt en de stadsbibliotheek Maastricht vergeleken (1992) Raskin, Ludo (1938) Lid van CIAP vzw. Museen an Maas und Rhein: Führer durch die Museen im deutsche-belgischniederländischen Grenzgebiet (1974, i.s.m. Eva Brües, Jan Volleberg) Een eeuw steenkool in Limburg (1994, i.s.m. Luc Minten, Antoon Soete e.a.) Keramiek uit de Euregio (1982, i.s.m. Dieter Crumbiegel, Harry Verwiel) Henri van Straten 1892-1944: oeuvre catalogus van de grafiek (2001) Hedendaagse kunst in Limburgse verzamelingen : een tentoonstelling naar aanleiding van 25 jaar CIAP (2001) Het vreemde bos (2002) Piet Stockmans: monograph (2002) Sacrale kunst van onze tijd: tentoonstelling: Hasselt, Cultureel Centrum, van 9 tot 31 augustus 2003 (2003, i.s.m. Paul Schruers) Freespace Limburg 03-04 collected (2003, i.s.m. Peter Pollers, Rose Van Doninck) Een eeuw beeldende kunst in Limburg 1900-2000 (2004) 30 jaar CIAP 1976-2006 : een overzicht : tentoonstellingen, publicaties, kunstuitgaven (2006, i.s.m. Steven Brouns, CIAP) Urbain Mulkers 1945-2002 (2008)
383
https://nl.wikipedia.org/wiki/Luc_Rademakers
159
Liefde voor het boek : een keuze bibliofiele boeken, kunstenaarsboeken en boekobjecten in Vlaanderen vanaf 1900 tot 2010 (2010, i.s.m. Pieter Judo) Reners, A. (s.d.) Toponymie van Hasselt (intra muros) (1956, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Germ. filol.) Renier, Evelien (s.d.) Hasselt als commercieel winkelparadijs: transformatie en mutatie van de binnenstad sinds 1945 (2001, KUL. Faculteit toegepaste wetenschappen. Departement architectuur, stedenbouw en ruimtelijke ordening. - Diss. burg. ingenieur-architect) Rerren, Marina (s.d.) Het politieke leven te Hasselt 1858-1878 (1981, KUL. Faculteit van wijsbegeerte en letteren. Diss. Lic. Geschiedenis) Requilé, Fernand (1901-1981) Requile werd geboren te Hasselt op 12 september 1901. Hij was licentiaat in de handels- en consulaire wetenschappen. Beroepsmatig was hij avoué bij de Rechtbank van eerste aanleg te Hasselt.384 Code de procédure civile et lois sur la compétence coordonnés et refondus (1936) Reynders, J. (s.d.) Toponymie van Hasselt (extra-muros) (1935, KUL. Fac. letteren en wijsbeg. Dep. linguistiek. - Diss. Lic. Wijsbegeerte en letteren) Reynders, Piet (1936) Piet Reynders studeerde moderne wetenschappen aan het Sint-Jozefscollege (Hasselt) en persen communicatiewetenschappen aan de Leidse universiteit. Hij was journalist en cineast en woonde in de IJzerstraat 14 in Tienen. Hij publiceerde talrijke Vlaamse Filmkes tussen 1954 en 1958. Hij werkte tussen 1974-1979 ook als scenarist mee aan de realisatie van diverse tvfilms: Rome, eeuwige stad (1974), Zeeland, het verloren Vlaanderen (1975), A land born out of the sea (1976), Living in Flanders (1976, waarvan het deel Gambling on widowhood grotendeels opgenomen werd in Hasselt), Roma Eterna (1977), Daddy’s book (1978-1979, reeks documentaire films van telkens 5 minuten voor kinderen van 5 tot 8 jaar), Our World (1979, reeks documentaire films van telkens 5 minuten voor kinderen van 5 tot 8 jaar), Portugal (1979). Snoetje (eerste Lod Lavki-prijs) Hoog spel om een benzinetank (jeugdboek, 1974) De bange nacht van Stijn, Glenn, Annick en Anneleen (1999, jeugdverhaal, John Flanders Prijs Junior)385 Reynders, P.-M. (s.d.) Geschiedenis der gemeente Stevoort (s.d.) Robben, Lydie (s.d.) 384
PBL, Limburgensia, Documentatiemap Requilé. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 76. KVLS, Jubileum-ledenboek KVLS, 149. Hij publiceerde tussen 1950-1958 zowel in België als in Nederland een tweehonderdtal korte verhalen voor de jeugd. Ruim de helft werd vertaald in het Engels en Frans. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. 385
160
Bijdrage tot de studie van het analfabetisme en het lager onderwijs te Hasselt tussen 1809 en 1842 (1964, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Roemans, Robert (s.d.) Jan Grauls' bibliografie (1967, i.s.m. Hilda Van Assche) Roggen, Heribertus Roger (1928) Heribertus Roggen schreef veel over de heilige Franciscus. Het antwoord van Franciscus op de problemen van zijn tijd (1962) De Franciskaanse Lekenbeweging (1966, 3 delen) The spirit of St. Clare (1971, i.s.m. Joseph Oligny) Clara van Assisi: zien met het hart (1980) De Clarissenorde in de Nederlanden (1995) De Clarissen-Coletinen in Vlaanderen na de Franse Revolutie: kloosterlexicon (1997) Roggen, Willy (1944-1997) Hasselt: de wallen en hun verdediging, bouwen en wonen voor 1850 (1993) De Schutterskamers en Jonckmanskamer van Hasselt (1995) Hasselt: een historische schets (1996) 150 jaar spoorweggeschiedenis in Hasselt (1997) Roosen, Erwin (s.d.) God of een Ferrari: dromen van en gebeden voor jonge tieners (2000) Roosen, Juul (1902-1983 Diepenbeek) Juul Roosen werd priester gewijd in 1926. Hij was kandidaat in klassieke filologie. Roosen was leraar in het college te Stavelot, het Kleinseminarie te Sint-Truiden, het college van Beringen en de Religieuzen Ursulinen van Diepenbeek. ST. Jozefcollege Beringen (25e verjaring). Geschiedkundig overzicht (1950).386 Roppe, Louis (1914-1982) Gouverneur van Limburg (1950-1978). In die functie verschenen van hem een aantal redevoeringen. Van Roppe wordt een collectie brieven bewaard in het Letterenhuis. Het ontstaan van de Provincie Limburg (1953) Rapporten van de commissarissen in het departement van de Nedermaas: 1797-1800 (1956, i.s.m. G.W.A Panhuysen, Elis Nuyens) Een omstreden huwelijk: Koning Willem Frederik, graaf van Nassau, en de gravin van Nassau, geboren Henriette d'Oultremont de Wégimont (1962) 25 jaar provinciaal onderwijs (1973) Rotsaert, Phillipe (1944) Dichter.387 Een klein iets: gedichtenbundel (1982) Ik volg je overal waar je gaat (1987) Waar de lamsoren naar de ramshoorn luisteren (1990) Diep in mij roept de Noordzee : gedichten (1995) Mijn land heet Antarctica : gedichtenbundel (1995) Liefde is veel, liefde is zelfs meer : gedichten (1999) 386 387
Jorissen, deel IX, 259. HS, Hasseltse auteurs, 5.
161
Nieuwpoort suite : gedichten (2002) Mijn Westhoek, land van rijkdom: gedichten (2007) Rutten, Raymond (s.d.) Buitengewoon in het gewone: het heilig Paterke van Hasselt (2004, i.s.m. Danny Migalski, Tony Vangalen) Dokter Louis Willems: redder van runderen en mensen (2007, i.s.m. Patrick Reygel) Sacré, Fernand (s.d.) Hasselt in oude prentkaarten (1972) Hasselt in oude prentkaarten (1982, i.s.m. René Vanstreels en P. Meyers) Savenay, Peter (s.d.) Architectuurhistorische studie en digitale reconstructie van de (verdwenen) begijnhofkerk van Hasselt (2007, K.U.Leuven. Faculteit Ingenieurswetenschappen. Departement Architectuur, Stedenbouw en ruimtelijke ordening) Scheerlinck, Karl (s.d.) Jenever en likeur in kleur : Belgische jenever- en likeuraffiches 1885-1940 (1994) Schmitz, Hilde (s.d.) Een beschrijving van en een sacramentologische reflectie bij de vernieuwde aanpak van de jongeren- en vormselpastoraal in het bisdom Hasselt (1996, KU Leuven. Faculteit Theologie en Religiewetenschappen) Schraepen, Thijs (s.d.) Bescherming van het kind, of bescherming van de maatschappij?: een kritische kijk op de bestraffing en heropvoeding van jeugddelinquenten in het gerechtelijk arrondissement Hasselt tussen 1912 en 1930 (2007, K.U.Leuven. Faculteit Letteren) Schreurs, Armand (1952) Op 1 april 1978 begon Schreurs met zijn poppentheater. Hij werkte toen aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten in Hasselt, waar hij ook één van de bezielers was van de stadskrant De Nieuwsgierige Hasselaar. Armand Schreurs schreef drie toneelstukken. Voor het Mechels Miniatuur Theater (MMT) werkte hij de opdracht uit om een satire over de Europese eenmaking op de planken te brengen. Het werd Maastricht op z’n gezicht (1992), in een regie van Jaak Van Assche. Daarnaast schreef hij voor het Kon. Hasselts Operettegezelschap twee Hasseltse revues, ('Doa mut dje zèn, place to be' en Hasselt ès te kleen), telkens opgevoerd voor in totaal tienduizend toeschouwers. Voor zijn poppentheater schreef hij zes verkiezingsshows, die hij ook zelf op de planken bracht. Met de show van 1999 toerde hij rond door Vlaanderen. Baggio, Bakero, Enzo ... : de smaakmakers van het moderne voetbal (1994, i.s.m. Per Hansen Frimann). Limburgse kroegenboek (1985, i.s.m. Michel Ilsen, Jan Maesen, Alice van Dael, Louis Verbeeck) Hasseltse portretten (1989, i.s.m. Michel Ilsen, Etienne Joris, Carlo Smeets, Jean Vrijsen en G. Daemen) TVL tien jaar (2004, i.s.m. Lieve Ketelslegers en Philip Hilven) 388 388
http://nl.wikipedia.org/wiki/Armand_Schreurs
162
Schonkeren, Jos (1909)389 Sint-Jozefskollege Hasselt 1882-1957 (1958) Schreurs, Martin (s.d.) Hasseltse historie (1985) Schrijvers, Lucien (s.d.) Godsheide 1849-1989 (1989) Archeologische vondstmelding van verdwenen slagmolens te Godsheide-Hasselt (1990) Godsheide: oudste gehucht van Hasselt (2002) Schrijvers, Peter (1963) Peter Schrijvers doceerde aan de universiteiten van Leuven, Brussel en Genève. Hij doceert nu Amerikaanse geschiedenis aan de University of New South Wales in Sydney. Hij kreeg voor zijn werk een reeks internationale onderscheidingen. De Toekomst - Het Oorlogsweekblad van het Limburgse VNV 1941-1944 (1987) The Real Bastogne: Inside the Biggest Battle of the Bulge. De toekomst: het oorlogsweekblad van het Limburgse VNV (1987) The Crash of Ruin: American Combat Soldiers in Europe during World War II. (1998, vertaald in het Nederlands) The GI War against Japan: American Soldiers in Asia and the Pacific during World War II. (2002, vertaald in het Nederlands) De hel die Europa heet: Amerikaanse frontsoldaten in de Tweede Wereldoorlog (2003) Wreed als ijs: het lot van de burgers in de slag om de Ardennen (2004) The Unknown Dead: Civilians in the Battle of the Bulge. (2005, vertaald in het Nederlands) De schaduw van de bevrijding: België 1944-1945 (2008) Liberators: The Allies and Belgian Society, 1944-1945 (2009, vertaald in het Nederlands) Bloody Pacific: American Soldiers at War with Japan. Palgrave Macmillan. New and revised edition of The GI War against Japan. (2010, vertaald in het Nederlands) The Margraten Boys: How a European Village Kept America's Liberators Alive. Palgrave Macmillan. (2012, vertaald in het Nederlands) Schrooten, Danny (s.d.) De provinciale centrale openbare bibliotheek te Hasselt: architectuur voor cultuur (1986) Schuermans, C. (s.d.) Bijdrage tot het onderzoek naar de mode in de doopnaamgeving te Hasselt tijdens de 19de eeuw (1984, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement linguistiek. - Diss. Lic. Germaanse Filologie) Schruers, Jozef (s.d.) Mei 1940: Hasselt open stad (1991) Hasselt Virga-Jessefeesten: een pelgrimage van vertrouwen (1996, i.s.m. Paul, Steve Stevaert, Paul Judo) Van hoeve tot hoogbouw: het verdwijnen van de boerenstand door de stadsuitbreiding binnen de Hasseltse singels (s.d.)
389
HS, Hasseltse auteurs, 5.
163
Schruers, Leo (1949) Dichter. Van op afstand bekeken: gedichten (1992) Schruers, Martin (s.d.) Hasseltse historie (1985) Schruers, Paul (1929-2008) Na zijn humaniorastudies aan het Sint-Jozefscollege te Hasselt vatte Schruers zijn priesterstudie aan te Sint-Truiden en te Luik. Hij werd priester gewijd in 1954. Aan de Katholieke Universiteit Leuven behaalde hij het diploma van kandidaat Wijsbegeerte en Letteren en het doctoraat in de Theologie. Van 1957 tot 1967 was hij professor aan het Grootseminarie te Luik waar hij dogmatiek doceerde. In 1967, bij de oprichting van het bisdom Hasselt, werd hij aangesteld tot vicaris-generaal. In 1970 werd hij hulpbisschop van het bisdom Hasselt en in 1972 werd hij coadjutor-bisschop van Mgr. Jozef Maria Heusschen. In die functie verzorgde hij de coördinatie van de geheelpastoraal in het bisdom Hasselt in al haar geledingen van raden, commissies, sociale en jeugdorganisaties. In 1989 werd hij door het ontslag van Heusschen de tweede bisschop van Hasselt (1989-2004). In 2004 werd hij als bisschop opgevolgd door Mgr. Patrick Hoogmartens.390 Het vreugdevolle bestaan van de christen (s.d.) Concreet christen zijn (s.d.) Bidden toch mogelijk (1971) Geheelheidspastoraal (1974) Kanttekeningen (1974) Dagsluitingen (1975) Christenen in weer en wind (1975) Tekenen van hoop (1977) En hoe deed jij het, Clara ? (1992) Zilveren wijwatervaten in België 17e en 18e eeuw (1993, i.s.m. Adrien Swartenbroekx en Boudewijn Joosten) Seghers, René J. (1904 – 1974 Schaarbeek Brussel) René Seghers was departementschef bij een industriële onderneming in Brussel. Daarnaast schreef hij poëzie, romans, en sprookjes. Hij schreef ook voor het poppentheater Het Petermannetje, voor de NIR en een aantal werken van hem werden bewerkt voor tv. De zeergeleerde, dr. Molekul, spel in 5 schijfjes (1931) Alexander, anti-oorlogsspel in 4 bedrijven (1932) De Reine Spiegel, sprookjes en vertellingen (1936) Maya, sprookjes en vertellingen (1939) Rattenbol, naverteld (1939) Vuurringen (1941, poëzie) Hasselt: Onze Steden (1942, ook Franse uitgave) Anthalogie des Poètes flamands (keuze van vertaalde Nederlandse gedichten) (1942) Waterval (1943) Huize Klarijn (1945) Sonate voor Louise (1946) De Sater en de Dwaas (1949) De Strijd met de Duisternis (1951, bekroond met de Leenprijs van het H. van Veldekecomité). 390
http://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Schruers
164
Spoken in de dwaaltuin (1958) Le chat qui chante, traduit du néerlandais par Charles Cordier “De Zingende Kat” (1966)391 Sijbers, Ann (s.d.) Hoe uitbreidingswerk de bibliotheekopvatting kan verruimen: stage-ervaringen vanuit PCOB Hasselt (1986, Eindwerk HIK Geel. Hoger Instituut voor Sociale Studies. Afdeling Sociocultureel Werk) Silvi, Karen (s.d.) De geschiedenis van mijn gemeente Stevoort op Wikipedia plaatsen (2010, Katholieke Hogeschool Limburg: departement lerarenopleiding secundair onderwijs) Simoens, Elly (s.d.) Een hogeschool van zelfkennis, zelfbewustzijn, zelfkritiek en zelfwording: de Vlaamse pockets van uitgeverij Heideland (Hasselt) (2010, UGent Masterproef: Master Vergelijkende Moderne Letterkunde ) 392 Simons, Walter (s.d.) Archief van de schepenbank van Hasselt (1993) Sironval, Kiki (s.d.) Linksboven. Mario Callens/Daniel Dewaele/Dirk De Vos (1987, Tentoonstelling: 26 juni-20 september 1987, Provinciaal Museum Hasselt) Smeets, Gil (1922) Opleiding letterkundig regentes aan de Normaalschool van Waver, 3 jaar tolk voor Amerikaanse luchtmacht, trok samen met haar man naar Congo, woonde in de Rijschoolstraat 45 b in Sint-Truiden. Ze schreef diverse literaire publicaties en toneel- en kunstrecensies in binnen- en buitenlandse periodieken. Anuschka (verhalenbundel, s.d.) Het geheim van Mambutch (verhalen, 1978) dichtbundels: Dichters om het Zuiderkruis (1960) Schetsen (?) (s.d.) Zinkwit, oker en karmijn (?) (s.d.) Palet (1993).393 Smeets, Lieve (s.d.) Kapellen te Hasselt: een kunsthistorische en volkskundige bijdrage (1981, KUL. Departement archeologie en kunstwetenschappen. - Diss. Lic.) Smeets, Luc (s.d.) Smeets: drie generaties jeneverstokers in Hasselt (2011) Smets, Francis (s.d.)
391
Jorissen, deel X, 106-108. PBL, Limburgensia, Compactus LA-E-17529. 393 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 72. Janssen, Beknopt overzicht, 29. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. 392
165
Geschiedenis op het verkeerde been: Herman Blondeel, Hugo Duchateau, Piet Stockmans: tentoonsteling: Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, van 20 mei tot 10 september 1995 (1995, i.s.m. Herman Blondeel, Hugo Duchateau, Piet Stockmans) Smets, W. (s.d.) Hasselt geneverstad (1979) Smolders, Jan (s.d.) Honderd jaar verering Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten Minderbroederskerk Hasselt 1899-1999 (1999) Sorber, Frieda (s.d.) De reliekenschat van Herkenrode (2010) Schedelrelieken van Herkenrode (2012) Staelens, Xavier (1931) Xavier Staelens studeerde Germaanse filologie in Leuven. Hij was leraar in Hasselt. Hij schreef onder auspiciën van het Ministerie van de Nederlandse Cultuur voor de WOL (Wetenschappelijk Onderwijs Limburg) een aantal publicaties. Staelens is één van die Hasselaren die zich met veel gedrevenheid en expertise inzetten voor het behoud van het Hessels. Enkele Zuidnederlandse Auteurs van verhalende proza na 1945 (1975) Enkele Noordnederlandse Auteurs van verhalende proza na 1945 (1977) Bibliografie van Nederlandse literatuurgeschiedenissen, studies en bloemlezingen (19771978).394 Dieksjenéér van 't (H)essels: 6.000 trefwoorden : Nederlands-Hasselts woordenboek (1982) Grammèèr van 't (H)essels (met syntactische notities) (2009, i.s.m. Marco Clerinx) Standaert, Maurice (Mechelen 1925-2012) Journalist bij de krant Het Volk sinds 1956. De toren van Babel staat in Limburg (1968)395 Stas, Wouter (s.d.) Ambachtslui en handelaars in Hasselt in de periode 1850-1870: een analyse op basis van de patentregisters (2008, Masterscriptie K.U.Leuven. Faculteit Letteren. Subfaculteit Geschiedenis) Steegen, Luc (s.d.) 200 jaar lithografie: tentoonstelling: Hasselt, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, 17 september-23 november 1994 (1994) Steegmans, Richard (1952) Gedichten van Hasselaar Steegmans verschenen in vele literaire tijdschriften, waaronder Bunker Hill, DWB, De Brakke Hond, De Gids, Deus ex Machina enz. Ook verscheen zijn werk in meerdere bloemlezingen. Uitgeslagen zomers (2002) Ringelorend zelfportet op haar leeuwenhuid (2005)396 394 395
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 76. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 73.
166
Stevaert, Steve (1954) Ander geloof: naar een actief pluralisme in Vlaanderen (2005) Sterk, Jos (s.d.) Jos Sterk, geboren in Runkst (Hasselt), is economisch journalist. HIj werkt op freelance basis voor media als Het Belang van Limburg, De Tijd, Trends en diverse financiële websites. Naast journalist is Jos ook een gepassioneerd geschiedenisliefhebber.397 100 invloedrijke Limburgers: van Ambiorix tot Roppe (2001, i.s.m. Koenraad Nijssen) De Virga Jesse: geschiedenis van de 7 jaarlijkse feesten (2003) Hasselt Caféstad – verhalen uit legendarische café (2012) Hasselt In Memoriam – een kerkhof vertelt (2013) Stevaux, Kamiel (s.d.) Catalogus van de oude Limburgse drukken van de Provinciale Bibliotheek te Hasselt (1969) Stevens, Carina (s.d.) Het muziekleven te Hasselt tussen 1840 en 1900 (1984, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement archeologie en kunstwetenschap. - Diss. Lic.) Stevens, Tarcis (s.d.) Saint Gertrudis parish church at Kuringen Hasselt: a proposal for conservation (2001, KUL. RLCC. - Diss. mast. of conservation of historic towns and building) Stockx, Joost (1977) Jee Kast is een woordkunstenaar. Geboren als Joost Stockx (22 april 1977), ontleende hij zijn pseudoniem aan de titel van zijn eerste jeugddichtbundel Julie, de trut in de kast. Deze bundel is op de pilootversie Haal alles uit de kast na, nooit gepubliceerd. Kast viel al herhaaldelijk in de prijzen met zijn werk en optredens. Julie, de trut in de kast (2002), onuitgegeven Tegen geesteskinderen helpt geen afterpil (2003) Haal alles uit de Kast, Pilootversie van poëziebundel (2004) Het blahblahblah-instinct (2006) (ik hoor) stemmen in de leeszaal (2009) Oudnieuw , CD bij dichtbundel Reef de dromen (2010) Reef de dromen (2010) Ik wou iets lief tegen je zeggen... (het foute openingszinnenboekje) (2011) Het Leuven in mijn hoofd, stadsplan & gedachtenkronkels voor het festival Leuven in scène (2012) Voor iedereen is het sprookje anders, no Smoking machine (2012) Stockholm (2012)398 Suffeleers, Tony (1936-2010 Genk) Tony Suffeleers was licentiaat letteren en wijsbegeerte en doctor wijsbegeerte. Hij was docent hoger technisch onderwijs, hogere handel en taalinstituut (HHTI) in Genk. Suffeleers was ook ere-directeur van het HHTI Genk en ere-departementshoofd van het departement 396
http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=stee053 http://www.uitgeverijholland.nl/titel/auteursDetail.asp?id=128 397 http://www.vertelpuntuitgevers.be/auteursbios/jos-sterk 398 http://nl.wikipedia.org/wiki/Jee_Kast
167
Handelswetenschappen en Bedrijfskunde van de KHLim. Hij is schrijver van diverse gedichten en losse taalkundige bijdragen. Courante afkortingen in het Nederlands (1963)399 Taalverzorging in Vlaanderen: een opiniegeschiedenis (1979) Surinx, Achilles (1941) Dichter. Het vredelievend bedrog (1980) Het koninklijk patiencespel (1984) Overgaan (1989) Overvloed en onbehagen (1995) Afbeeldingen (2001) De voortgang (2006) Wie nooit begint (2012) Swartenbroekx, Adrien (s.d.) Wijwatervaten, eeuwen devotie (1989) Swerts, Albert (1917-1995) Co-regisseur van het Virga Jesssespel vanaf 1982. Hij kreeg ooit de Ballingsprijs voor zijn theaterliteratuur.400 Swerts, Emmy (1929) Emmy Swerts is de dochter van Lambert Swerts. Ze deed haar humaniora bij de Blauwe Zusters Hemelrijk in Hasselt en bij Sancta Maria in Antwerpen. Ze woonde in de Kievitlaan 79 in Ranst.401 Swerts is journalist, dichter en schrijver. Ze schreef talrijke verhalen voor de Vlaamse Filmpjes en bijdragen over Limburgse auteurs in Limburgse Monografieën. Ze verzorgde ook bijdragen in diverse verzamelbundels (De Grote Ronde, De Regenboog, Oostland enz.). Swerts bracht een aantal dichtbundels uit in eigen beheer en publiceerde vanf 1954 stukjes poëzie via de scheurkalender De Druivenlaar. Daarnaast schreef ze ook een aantal sprookjes.402 Stormvogel (1960) Lambert Swerts: mens en werk (1966, i.s.m. Paul Hardy, H. De Gaver) Ikebana: gedichten (1979) Diepzeeanemoon: gedichten (1981) Een kinderwagen in de tuin (1984, gedichten) Mijn tienerjaren in oorlog en repressie (1994) Lambert Swerts twintig jaar later (2000) Ode aan de oleander: reisflitsen (2002) Kersvers uit de boom geplukt: gedichten (2003) Ruimteschip Aarde: gedichten (2007) In het spoor van een zwerfhond (2009) Dagvers (2012) Swerts, Lambert (1907-1980) 399
Jorissen, deel X, 245. Arras, Hasseltse portretten. 800 jaar geschiedenis op mensenmaat, 161. 401 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 75. KVLS, Jubileum-ledenboek KVLS, 165. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. 402 http://www.emmyswerts.be/ 400
168
Letterkundige Lambert Swerts werd geboren in Hasselt in 1907, waar hij lagere school liep. Zijn middelbare studies deed hij in Chaumont. In Hasselt woonde hij in de Weverijstraat 22 en in Antwerpen in de Dambruggestraat 59. Lambert Swerts werkte eerst als kassier bij de Kredietbank, vervolgens bij Het Belang van Limburg en in 1940 werd hij beambte-vertaler bij het Proviciaal bestuur van Limburg. Na de oorlog werd hij veroordeeld en kwam vrij in 1950. Hij werkte een poosje voor een uitgeversbedrijf. In 1955 werd hij gedurende vier jaren hoofdredacteur van een Brussels persagentschap. Dan werd hij redactiesecretaris van Kerk en Leven te Antwerpen. In 1936 was hij initiatiefnemer en daardoor ook medestichter van de Vereniging van Limburgse Schrijvers. In 1976 werd hij voorzitter van de Vereniging van Limburgse Auteurs. Swerts belichaamde de intrede van de industrie in Vlaamse literatuur. Geëngageerd en via gespierde taal vroeg hij aandacht voor het door de mijnindustrie veranderende Limburg. Swerts was ook redacteur van Schuim (1974- ), medewerker van de Koninklijke Vereniging van Limburgse Schrijvers en Ultramare en lid van Vereniging van Vlaams-Nationale Auteurs en Publicisten. Hij schreef talrijke bijdragen in Het Aankondigingsblad, Het Belang van Limburg, Limburg, De Toekomst, Druk-Snoer, Kruis en Liefde, De Vlam, Pittem-Missie, Kerkelijk Leven, Ontmoetingen, Gazette van Detroit, De Druivelaar, Franciscusbode, enz. Swerts deed ook radiowerk en schreef talrijke liederen en gelegheidswerk. Pseudoniemen van hem waren: L.M. d’Osterwijers, A. Augusteijnen, Reporter, Sante kwante, L.R. Swembaers, Goekwaed(?). Lambert Swerts overleed in Antwerpen in 1980, waar hij op de begraafplaats Schoonselhof begraven werd. Een uitgebreide collectie brieven en handschriften van hem wordt bewaard in het Letterenhuis. Het Wingewest (1914) De Jodin (1919) De laatste weerwolf (1929) De Schone Moed (1930) Mathias (1933) Baltus (1937, Eug. Leënprijs) Bergopwaarts (1937) Wie was Lenin? Wat zijn werk. (1938) De geheimen der aarde (1938, overdruk) Gestalten (1939) Londen, hart der wereld (1939) Ellipsen, novellen (1940) Ergens in Europa (1941) Mizerie op tafel (1942) Hier ben ik (1942) Heideland, kantate (1943, 1952) De Minnezinger Gods (1943) Episode (1943, gedichten) De Kruisweg (1949, vertaling van Le Chemin de la Croix van Paul Claudel) Marc en Magda, roman van de Passie van Kristus (1949, pseudoniem L.M. d’Osterwijers) De Wreede Beproeving, vertaling van Belina Podgaëtzky, verhaal uit de Russisch-Poolse oorlog (1949) Avanti (1951, pseudoniem L.M. d’Osterwijers) Theo Brouns, Politieke Biografie (1951, pseudoniem A. Augusteijnen) Geld of Liefde, omwerking van Le Testament Rouge, van Ponson du Terrail (1951) Magda, bewerking van La Demoiselle du Château van X. de Montepin (1951) Acht-regelig gedicht van gelukwensen (telegram) (1951) 169
En daarna? (1952, pseudoniem L.M. d’Osterwijzers) De Bastaard, bewerking van Le Bâtard van Emile Richebourg (1952) Celkhorts (?) (s.d., pseudoniem L.M. d’Osterwijers) Wiener Sängerknaben (1952) De Straatzangers, bewerking van La Chanteuse des Rues van Xavier de Montepin (1953) De Verstotelinge, bewerking naar Emile Richebourg (1953) De Ware Jakob (1953, pseudoniem L.M. d’Osterwijers) De Levende Talisman (1953, pseudoniem L.M. d’Osterwijers) Een blik op de zeventig jaren van P. Hilarion Thans (1954) De Bedelgravin, moderne bewerking van een oud-gegeven (1954) Geheime Liefde (1954-1955, pseudoniem L.M. d’Osterwijzers) Odette, het weesmeisje (1954-1955, pseudoniem L.M. d’Osterwijers) Bethlehem, muziek van Preud-Homme (1954-1962) Het drama van Jeruzalem. Kort passiespel met massascène in vijf schuifjes, voorspel, 3 bedrijven en apotheose (1955) De Mallemolen (1955) Bloed en goud (1956) Kruistocht, muziek A. Preud-Homme (1956-1961) De Heidebruid, muziek W. Walchen (1956) Kruispunten (1958) De lelie en de distel (1958) Zuilen (1959) Spiegelpaleis (1960, vertaald in verschillende talen) Kerstkind, muziek A. Preud-Homme (1961) Kleine Horelpijp (1961) Reuzen sterven niet (1962) Het proces Jezus van Nazareth in reportagevorm (1962) Klein Kerstlied, muziek A. Müller (1963) Tante Nonneke (1963) Pelgrim over aarde landen (1964) De Heilige Pastoor van Ars, Hagiografie uit het Frans vertaald van Walter De Vetter (1964) Spiegeltje (Boekweitreeks nr. 1, 1978, pseudoniem L.M. d’Osterwijzers) Papieren Vogels (1979, pseudoniem L.M. d’Osterwijzers) Five Flemish short stories (Foreign Editions 1979, pseudoniem L.M. d’Osterwijzers) Onze Lieve Vrouw van Lourdes, muziek Bert Lucas (s.d.) Mij was heur zijig zilverhaar, muziek Bert Lucas (s.d.) Maar geen als hij, muziek Bert Lucas (s.d.) Hoe herdenkingszang, muziek Bert Lucas (s.d.) Het Popje, muziek Bert Lucas (s.d.) Wat klop je mijn hart, muziek Bert Lucas (s.d.)403 Swinnen, Camiel (1923-2007) Camiel Swinnen volgde de oudere humaniora aan het atheneum van Hasselt, studeerde aan het stedelijk conservatorium en kreeg privéles bij De Greeve, leraar van het conservatorium van Antwerpen. Hij won de 1e prijs muziekgeschiedenis in het K. Conservatorium van Luik (1957). Swinnen was leraar muziekgeschiedenis aan de stedelijke conservatoria van Genk en Hasselt. Bovendien was hij muzikaal adviseur van de Stedelijke Culturele Commissie en de Limburgse Culturele Raad. Later was hij conservator van het Gallo-Romeins Museum van 403
Provincie Limburg, Limburg, 79. Janssen, Beknopt overzicht, 20. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. Jorissen, deel X, 251-302.
170
Tongeren en directeur van de Culturele Dienst van het Gemeentekrediet van België.404 Swinnen schreef bijdragen in De Tijdspiegel, Haardvreugde. Medewerking aan Ad te Levavi, De Gazet van Antwerpen, De Nieuwe Gids, Standaard, De Nieuwe Limburger, enz. 405 Liederen op Limburgse verzen: een bloemlezing Limburgse gedichten op muziek gezet door Vlaamse en Limburgse toondichters (1962) Swinnen, Malou (s.d.) Malou Swinnen: de pose (2002, i.s.m. Katlijne Van der Stighelen en Hilde Van Gelder) catalogus bij tentoonstelling Begijnhof Swyngedauw, Karen (s.d.) Toegepast No 8: Piet Stockmans, Geoffrey Brusatto, Leen Lisens, Luc Doucé (2003) Surinx, Achilles (1941) Surinx, dichter, is een mijnwerkerszoon, die zijn kinderjaren doorbracht in Winterslag-Genk. Hij studeerde voor onderwijzer en was in Kortrijk werkzaam in het basis- en buitengewoon onderwijs. Surinx won in 2000 de Groot Limburgse Poëzieprijs van Weirdos. Hij publiceerde diverse dichtbundels.406 Het vredelievende bedrog (1980) Het koninklijk patiencespel (1984) Overgaan (1989) Overvloed en onbehagen (1995) Theodoor Sevens (1991) Afbeeldingen (2001) De voortgang (2006) Tempels Frans, Placidus (Berlaar 1906-1977) Kort na de geboorte van Frans verhuisde het gezin naar Hasselt. Hij was minderbroeder en priester. In 1933 vertrok pater Placied naar Katanga in Congo. Hij deed er missioneringwerk en gaf les. Tussendoor publiceerde hij heel wat artikels over inlandse verhalen, spreuken, gezegden, liederen en raadsels. Daarnaast onderzocht hij de levensvragen van de Bantoestam. Op grond van deze ervaringen schreef hij zijn Bantoefilosofie. Tempels verbleef ook in Kamina en in de mijnstreek van Kolwezi. Hij moest zijn verblijf twee keer onderbreken omwille van gezondheidsredenen. In 1962 keerde hij definitief terug. 407 Hij schreef bijdragen in Kongo-Overzee, Dettes de la guerre, Band, enz.408 Aangepast godsdienstonderricht (s.d.) La Jamao (s.d.) Bantoefilosofie (1946, in diverse talen uitgegeven en heruitgebracht) 404
Al zijn functies: Gewezen; Directeur-adviseur Culturele Dienst Gemeentekrediet van Belgie SecretarisGeneraal Pro Civitate Muziekwedstrijden Conservator Gallo-Romeins Museum Tongeren Leraar Conservatorium Hasselt, muziekacademie Genk, Prov.H.Pedagogisch Instituut Hasselt. Ondervoorzitter Internationale Muziekraad UNESCO Secretaris-Generaal Nationale Muziekwedstrijden van de Jeugd Bestuurder European Music School Union. Voorzitter Jeugd en Muziek Belgie Voorzitter Belg.Documentatie Centrum Hedendaagse Muziek Voorzitter, stichter Basilica Concerten Tongeren Bestuurder, medestichter Stedelijke Concerten Hasselt Bestuurder medestichter Festival van Vlaanderen Artistiek administrateur, bestuurder Kon.Filharmonie van Vlaanderen Bestuurder Cultureel Centrum Hasselt Bestuurder Festival voor de Jeugd Neerpelt. http://www.inmemoriam.be/nl/2007-08-14/camille-swinnen/ 405 Jorissen, deel XI, 1-13. 406 http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=NBRA18082001_025 407 http://www.hasel.be/nl/subjects/1058/tempels-frans-1906-1977.html 408 Jorissen, deel XI, 15-16.
171
De verchristelijking van de heidense levensbeschouwingen (1949, ook Franstalige versie in zelfde jaar) Notre rencontre [1962] Plaidoyer pour la philosophie bantu et quelques autres textes (1982, i.s.m. A.J. Smet) Aux origines de La philosophie bantoue: la correspondance Tempels - Hulstaert (1944 – 48) (1985) Telen, Bart (s.d.) Het ontstaan en de ontwikkeling van de CVP in het arrondissement Hasselt: partijwerking tijdens de periode 1945-1954 (1990, KUL. Faculteit der sociale wetenschappen. Departement politieke wetenschappen. - Diss. lic.) Theuwissen, Dries (s.d.) Het cultuurleven in 19e eeuws Hasselt: proeve tot een dwarsdoorsnede (2000, Thesis KUL. Faculteit Letteren) Thiery, Philippe (s.d.) Ronde tafel 35 Hasselt: 1960-1985 (1985) Thys, Johan (s.d.) De Onze-Lieve-Vrouwekerk te Hasselt en haar groot meubilair (1979, Diss. lic. kunstgeschiedenis en archeologie) Tilkin, Gert (s.d.) De scouts van de eerste eenheid St.-Joris van het St.-Jozefscollege Hasselt 1921-1954: ontstaan en groei gesitueerd in de geschiedenis van scouting in Vlaanderen (1989, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement geschiedenis. - Diss. lic.) Tireliren, G. (s.d.) Paulus van Parijs: het Christen Vlaams Verbond te Hasselt (1910-1914) (1998) T’Jonck, Pieter (s.d.) Superbodies (2012) Titeca, Jacques Julien (1936-2013 Neufvilles) Jacques Titeca woonde in Masnuy-Saint-Jean en Nieuwpoort. Hij was een arts die zich specialiseerde in de Neuropsychiatrie te Leuven, Zuid Afrika en Californïe (V.S). Jarenlang had hij een medische praktijk te Antwerpen. Hij schreef kortverhalen (Botticelli, Carl) en proza (Mijn naam is Ghandi, Mensen en Goden, E=mc2).409 Ik reis niet meer (2003, dichtbundel) Tournier, Michèle (s.d.) Stedelijk Modemuseum Hasselt (1990) Trekels, Willy (s.d.) Jubileum Biekske ter gelegenheid van 30 jaren Vriendenkring van de gemeentebedienden van de Stad Hasselt (1988, i.s.m. Rudi Reners, Paul Jans, Jos Vanvoorden, Guy Smeets en Henri Vanstreels) 409
http://users.skynet.be/jjtiteca/pages/index.html.
172
Trippas, Maurice (1928) Maurice Trippas volgde de humaniora aan het Hasseltse Sint-Jozefscollege en Hogere Administratieve Studiën aan het HIBH in Elsene. Hij woonde in de Jan Palfijnlaan 23 en enkele jaren in Congo. Hij was ambtenaar bij de fiscus en schreef diverse versbundels. De tralies van de droom (1951) De Zang van Phaoon (1955) Geschonden heelal (1959) De verkorven Queeste (1970, twee maal bekroond), Klein suite voor de computer (1978) Jaarringen (1979) Grenzen van Tibet (1988) Tytgat, Marie Christine (s.d.) Hemelrijk 1840-1990 (1990, i.s.m. Dominique Pennings-Timmermans) Ulburghs, Roger (s.d.) Hasselt (2006)410 Lekker Hasselt: eerste stad van de smaak (2006) Van Broeckhoven, Ann (s.d.) De kernwerking in het nationaal akkoord ACV - (V)KAJ: de werkende jongeren in de arbeidskern van Hasselt (1973, i.s.m. Centrale hogeschool voor christelijke arbeiders Heverlee) Van Cleven, Fanny (s.d.) De conservatie van de reliekenschat van Herkenrode (2010, i.s.m. Shirin Van Eenhooge) Vandevoort, Dany (s.d.) 50 jaar Rotary in Limburg: Rotary Hasselt 1952-1953 2002-2003 (2004) Van Gelder, Wim (s.d.) Hasselt [over geschiedenis, toerisme, cultuur] (1967) Vaes, Eddie (s.d.) Hasselt in beeld: groei van een groene stad (1998) Valkeners, Leon (s.d.) Viering 50 jaar Rijksnormaalschool Hasselt en Tongeren 1955-2005 (2005, i.s.m. Frans Vandyck, Vera Goossens) Van Alphen, Jan (s.d.) Anadolu-türk el sanatlari: tradities uit Turkije: tentoonstelling: Hasselt, 1992 (1992) Vananderoye, William (1946) De tocht van de Ursus (bekroonde SF-roman). Van Baelen, Jacqueline (s.d.) 410
Kadert in de reeks De mooiste plekjes van Concentra.
173
Proeve tot een bibliografie van de stad Hasselt 1946-1967 (1974) Van Baelen, Paul (s.d.) Geschiedkundige, gewezen kernlid van de KAV.411 Van Cauteren, Martine (s.d.) Daniël van Vlierden, een zeventiende eeuws beeldsnijder uit Hasselt (1982, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement archeologie en kunstwetenschap. - Diss. Lic.) Van Coppenolle, Em. (s.d.) De strijd tegen de krotten te Hasselt [193?] Vandenberghe, Raf (s.d.) Schoenendans in het Modemuseum : schoenen van 1900 tot nu (1992, Norbert Poulain, Tijnie de Goede en Michèle Tournier) catalogus bij een tentoonstelling. Vanden Bosch, Hans (s.d.) Inventaris van het archief van de Burgerlijke Invaliditeitscommissie van Hasselt (1941-1956) (2008) Vandenbroeck, A. (s.d.) Virga Jessefeesten maken van Hasselt één kijkstuk (s.d.) Vandebroek, Pros (s.d.) Het politieke leven te Hasselt 1830-1857 (1973) Vandenberghe, Marc (1956 Oudergem, Brussel) Woont in Hasselt, jeugdauteur. Gamiela (1993) Garang (1994) Je moet blijven zwemmen (1996) De moddergooister (1997) Speren, potloden en voetbal (1997).412 De stem van de berg (2000) Gezocht : wangen met een kuiltje (2001) Liefje, monster, liefje (2004) Van der Eycken, Johan (s.d.) Inventaris van het archief van het Ministerie van Landbouw, Bestuur van Waters en Bossen, Inspectie Hasselt, Overdracht 1982 : 1882-1978 (2008) Overzichten van de archieven en verzamelingen van het Rijksarchief te Hasselt . I, Archieven van overheidsinstellingen vanaf 1795 tot 2009 (2010) Van der Eycken, Michel (s.d.) De Hasseltse kazernes vroeger en nu (1978) Het archief van de benediktijnerabdij van Sint-Truiden: inventaris (1985) Herkenrode : abdij en levend monument (2002) 411
HS, Hasseltse auteurs, 5, http://www.inmemoriam.be/nl/2011-02-21/h-ph-bertha-leyssen/ Hij schreef talrijke artikels in diverse tijdfschriften. Voor details zie Jorissen, deel I, 39-40. 412 Timmers, Aangename kennismaking. 25 Clavis auteurs uit de doeken gedaan, 76.
174
Inventaris van het archief van de cisterciënzerinnenabdij van Herkenrode te Kuringen (2005) Vandereycken, Gaston (1930) Gaston Vandereycken was doctor in rechten en leraar Frans. Hij publiceerde o.a.: Het belangrijkste is…erin te geloven! (1992).413 Kiwanis Hasselt De Langeman : 1974-1999 : 25 jaar in vriendschap samenwerken voor anderen (1999) Van der Glas, Marijke (s.d.) Gedachten gangen = Gedanken Gänge : Künstler/innen aus den Niederlanden, Flandern und Rheinland : Ausstellung: Kassel, Hasselt, Enschede: 1991-1992 (1991, i.s.m. Sabine Visser) Van Der Heijden, Raf (s.d.) Het Sint-Jozefscollege van Hasselt, sfeerbeeld van een vernederlandsingsproces 1882-1932 (1982) Vandermeulen, Harry (Bree 1928) Harry J.C.G. Vandermeulen is een voormalig gouverneur van de Belgische provincie Limburg, een functie die hij vervulde van 1978 tot 1995. Hij volgde in dit ambt Louis Roppe op en werd opgevolgd door Hilde Houben-Bertrand.414 Provinciaal Hoger Instituut voor Kunstonderwijs-Hasselt: 1955-1980 (1981, i.s.m. H. Houben-Bertrand, X. Christiaens en A. Nivelle) 150 jaar provinciaal beleid - een terugblik op de belangrijkste beleidsopties van 150 jaar provinciebestuur van Limburg (rede uitgesproken door de heer H.Vandermeulen gouverneur van Limburg, 1 oktober 1986 & de geschiedenis van de Provincieraad...) (1986) Vanderstraeten, Franciscus (1901) Geboren te Sint-Lambrechts-Herk, missionaris C.I.C.M Scheut. Strtijdlied der H. Kindsheid (z.d.)415 Van Der Straeten, Jan (1923) Jan Van Der Straeten werkte o.a. bij de Studio Hasselt (voorloper van Radio 2 Limburg) en de BRT. Hij was een van de redacteurs van het programma Echo. Echo was een Vlaams "human interest" programma dat van 1961 tot 1973 op TV1 (tegenwoordig Eén) werd uitgezonden. De Kwestie (over Vlaamse Beweging).416 Vanderstraeten, Kathleen (s.d.) Het politieke leven te Hasselt 1933-1946 (1999, KUL. Fac. Departement geschiedenis. Gesch. van de Nieuwste Tijd. - Diss. Lic. Geschiedenis) Vanderstraeten, Margot (1967) Romanschrijfster. Licentiate vertaler Frans-Spaans. (HIVT, Antwerpen) Freelance journaliste. Schrijfster. Columniste (De Morgen). Praktijkassistente interview aan de Ugent, dpt. Communicatiewetenschappen, print media. Margot Vanderstraeten is ook ghostwriter. Ondermeer in 2006 schreef ze een bestseller waarin haar naam - conform haar wil - niet
413
KVLS, Jubileum-ledenboek KVLS, 165. http://nl.wikipedia.org/wiki/Harry_Vandermeulen 415 Jorissen, deel XI, 198. 416 Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 72. 414
175
vermeld werd. Vanderstraeten won in 2003 als prominente het Groot Dictee van de Nederlandse Taal en kreeg voor haar roman Alle mensen bijten de debuutprijs.417 Alle Mensen Bijten (2002) De Vertraging (2004) Het beste uit de tijdschriften 2007: de keuze van Margot Vanderstraeten (2007) Schrijvers gaan niet dood (2008) Stories For Life (2009) Mise en Place (2009) Stories for life: verhalenbundel (2009 i.s.m. Dimitri Verhulst e.a.) Van slagers en zonen: ode aan de echte slager (2009) Dag en Nacht - Hotel Eburon (2010) De smaak van glas (2010) Mijn brooddoos: portretten en verhalen (2010) Het geweten van onze strafpleiters (2011) Vandeweert, Werner (1935-2005) Vandeweert was in 1955 de stichter van de Hasseltse Tijl, een reizend poppentheater. De Hasseltse Tijl (1982, i.s.m. J Wilmots) Het poppenspel als didactisch hulpmiddel in de basisschool (s.d.) Vandewijngaert, Karola (s.d.) De nijverheidsschool en de ambachtsschool van Hasselt, 1864-1933 (1986, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement geschiedenis. - Diss. Lic.) Van-Eechaute, Guy (s.d.) Het politieke leven te Hasselt (1918-1932) (1984, - KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement geschiedenis. - Diss. Lic.) Van Doorslaer, Bert (s.d.) Steenkool in Limburg (1983) Zwarte monumenten in groen Limburg: naar een verdiende toekomst voor het mijnpatrimonium (1990) "Mijn" erfgoed: het Limburgs mijnpatrimonium (1994) Molens in Limburg: met de stroom mee of tegen de wind in? (1996) Koolputterserfgoed: een bovengrondse toekomst voor een ondergronds verleden (2002) Vandormael, An (s.d.) Salvator 75: ziekenhuis 1924-1999 (1999, i.s.m. Jos Schoorens, Yvette Wilmaerts) Van Gelder, Wim (s.d.) Hasselt (1985) Van Gelooven, Philippe (s.d.) Architectuur in Hasselt (2006) Vangeneugden, Goele (s.d.) Etude de la mode belge et traduction d' une revue concernant le Musée communal de la Mode à Hasselt (2001, Lessius Hogeschool Antwerpen. - Diss. Vertalers en Tolken) 417
http://www.margotvanderstraeten.com/node/8
176
Vanhaeren, Carine (s.d.) Het politieke leven te Hasselt 1879-1895 (1984, KUL. Faculteit letteren en wijsbegeerte. Departement geschiedenis. - Diss. Lic.) Vanhee, Connie (s.d.) Hasselt, jenever-en modestad (1998, KHBO. Departement handelswetenschappen en bedrijfskunde) Vanhees, Leon (s.d.) Het kanton Hasselt tijdens het Directoire (1796-1800): bestuursapparaat en ambtenaren (1971, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. moderne geschiedenis) Van Heetvelde, Karin (s.d.) Abdijsite Herkenrode: gids (s.d., i.s.m. Mia Verstraete, Chris Willemsens) Van Honsebrouck, Piet (1925-1965 Berchem) Piet Van Honsebrouck was priester en leraar aan het St. Stanislasinstituut te Berchem. Hij schreef jeugdliteratuur en werkte mee aan de Boekengids en Jeugdboekengids door het schrijven van boekbeoordelingen. Hij gebruikte ook de schuilnaam P. Van Stas. Alarm aan de grens (1954) Brem. Woeste Galliërs veroveren de trotse wereldstad Rome (1956)418 Vanhoyland, Lieve (s.d.) Ria Pacquée (1995, i.s.m. Stella Sanctacatterina en Kaatje Cusse) catalogus bij tentoonstelling. Van Keer, Roger (Bilzen 1928) Van Keer was kandidaat in de klassieke filologie. Hij werd priester gewijd in 1951. Beroepsmatig was hij leraar aan het Sint-Jozefscollege en directeur hier vanaf 1964. Latijnse Spraakkunst (1964, i.s.m. L. Mercken en J. Wijnants)419 Van Kuyck, W. (s.d.) Het Begijnhof van Hasselt (s.d.) Van Laere, Raf (s.d.) Zegelmatrijzen uit de verzamelingen van het Provinciaal Museum (Hasselt) en het Rijksarchief (Maastricht) (1979) Godfried Guffens (Tentoonstellingscatalogus, Hasselt, 14 maart-12 april 1981, i.s.m J. Buyck, B. Wijckmans, e. a.) Hasselt in boek en druk: Tentoonstellingscatalogus (1982) Hekel en luim: tydschrift toegewyd aen de verdediging van de taelregten der Vlaemsche Belgen (Hasselt, P.F. Milis, drukker van den hertog van Braband) 1(1855-1856) (1983) Een Haspengouws landmetershandschrift uit de XVIIIde eeuw (1984) Geschiedkundige verscheidenheden ... De Vlaemsche Broeders, Hasselt 1862, en Letteroefeningen Utile Dulci, Sint-Truiden 1852-1893 (1986) De Kabouter uit het land van Loon Hasselt 1888-1898 (1986) De Zangschool, 1889-1898 (1986) 418 419
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 73. Jorissen, deel XII, 5. Jorissen, deel VII, 10.
177
Belgische medailles: 1991 : tentoonstelling : Hasselt, Centrale Provinciale Openbare Bibliotheek, 4 juli-26 augustus 1992 (1991) Begijnhof Hasselt (1995) De Eerste Wereldoorlog in Limburg: verslagen (1997, i.s.m. Karel Verhelst) Van Langenacker, Fernand (s.d.) L'Officine de Petrus Van Langenacker "stadts-drucker" à Hasselt (1930) Vanleysen, Juul (s.d.) Historiek over het ontstaan en zijn werking van het: Werk van den Akker te Hasselt, nu genaamd: Het Verbond voor Volkstuinen 1940 – 1990 (2006) Van Lierde, Petrus Canisius (1907-1995 Rome, Italië) Petrus Canisius Van Liedere werd priester gewijd in 1931 als lid van de Orde der Eremijten van St. Augustinus. Hij werd doctor in de godgeleerdheid in Rome in 1933 (e.a. diploma’s). Van 1936-1937 was hij professor in het Heilig Schrift in Nederland en vervolgens geestelijk leider, sub-rector en rector van het Internationaal Ste. Monicacollege in Rome tot 1948. In 1951 werd hij prefect van de cultus aan het Pauselijk Hof. In 1951 werd hij ook benoemd tot titelvoerend bisschop van Porifirion. Hij was prelaat van de Congregatie der H. Ritten. In 1956 werd hij vicaris-generaal van de Basiliek en de residentie van de kanunnikken van St. Pieter. Na een loopbaan van 40 jaar werd hij door paus Johannes Paulus II benoemd tot erevicaris-generaal in 1991. Door het bijbehorende privilige mocht hij in het Vaticaan blijven wonen, dicht bij de pauselijke kwartieren.420 Roeping tot levensstaat (1941) Achter de bronzen poort. Het generaal bestuur van Christus’ Kerk (1954) What is a Cardinal (1964) El senado de la iglesia: el sacro colegia (1965) Prayers and devotions from John Paul II (1998, posthuum) Het graf van de heilige Petrus: een waar genade-oord voor de ene heilige, katholieke en apostolische kerk (s.d.) De spiritualiteit der augustijnerorde (s.d.) Van Lishout, H. (s.d.) 1954-1986 : Provinciale School voor Bouwvakarbeiders 1954-1967, Provinciale Leergangen voor het Bouwbedrijf 1967-1986 (1986) Vanormelingen, Piet (s.d.) Vormingsprogramma bisdom Hasselt: 1980-1981 (1980) Vanslijpe, Juliaan (1907-?) Arts in Borgerhout. Grondbeginselen der individuele ziekenverpleging (1943, overdruk)421 Van Stichel, Theo (Sint-Gilles-Dendermonde 1912 – 1995 Ukkel) Theo Van Stichel studeerde af als licentiaat in de Romaanse filologie te Gent. Van 1936 tot 1945 was hij leraar aan het Koninklijk Atheneum te Tongeren. Hij maakte vanaf 1942 deel uit van het partisanenleger 035 Limburg, werkte mee aan sluikpers en bood onderdak aan verzetsstrijders. Hij werd aangehouden en gedeporteerd naar de kampen van Buchenwald en 420 421
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 70. Jorissen, deel XII, 9. Jorissen, deel XII, 16. Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 70.
178
Neuengamme. Na de oorlog werd hij studieprefect aan het Koninklijk Atheneum te Hasselt. Toen hij vroegtijdig op pensioen ging, keerde hij terug naar Brussel. Daar volgde hij vanaf 1964 een opleiding in typografie aan het Institut Supérieur des Arts Visuels te Ter Kameren. In 1974 verscheen zijn eerste zelfgedrukte boek dat tot stand gekomen was in de kelder van zijn huis, vandaar de naam Kelder Uitgaven gegeven aan zijn private handdrukpers. Theo Van Stichel schreef reeds vanaf 1944 zelf gedichten, aanvankelijk vooral in het Frans later meer in het Nederlands. Deze gedichten drukte hij voortaan zelf. Ongeveer om de twee jaar kwam er een boek van zijn pers. In 1984 schreef hij het Treurdicht ter herinnering aan 24 Limburgse strijdmakkers die door de Duitse bezetter terechtgesteld waren. Onder deze 24 partisanen waren ook een paar persoonlijke vrienden.422 Karaters en zeden van deze eeuw. Hoofdstuk I-V (1943) Karaters en zeden van deze eeuw. Hoofdstuk XI: Over den Mensch (1945) Het Lieflijk Leed (1944, gedichten) Van Burgerzin naar Burgerdeugd. Handboek voor het Middelbaar Technisch en Normaalonderwijs door Dr. A. Clooset en Dr. R. Pouret vertaald en bewerkt (1952) Premières leçons de français. Méthode global de conversation, de rédaction et d’orthographe (1954) Six contes racontés par Theo Van Stichel, illustré par Nelly de Goury (1958) Français technique de base. Industrie du bois et du bâtiment (1959) Premières paroles, 2e partie. Globale methode van spreken, lezen en schrijven en het aanleren van het gebruik der tijden in de beginlessen van de humaniora (1959) Treurdicht door Theo Van Stichel voor vierentwintig 24 limburgse partisanen (1984)423 Vanstreels, Frank (s.d.) De bevrijding van Hasselt: van bezetting naar bevrijding (2002) Regionale informatieweekbladen : een onderzoek naar de sociale, culturele en economische functies van de regionale informatieweekbladen in de Vlaamse provincies (s.d., i.s.m. Prof. N. De Volder, Dr. A. Hensriks en Lic. A. Le Roy) Vanstreels, Miel (1951) Miel Vanstreels (afkomstig uit Godsheide) verhuisde op zijn negentiende naar Maastricht en is sinds die tijd werkzaam in de (ouderen)zorg. Hij publiceerde gedichten in een groot aantal literaire tijdschriften, zoals Hollands Maandblad, Nieuw Vlaams Tijdschrift, Dietsche Warande en Belfort, De Gids en De Muur. Poëzie van hem werd ook opgenomen in bloemlezingen en andere uitgaven (zoals Van Dale Wielersportwoordenboek). Een beetje leven sprokkelen (1973) Demente bejaardenflat (1975) Tussen een afscheid (1976) Gezichten (1977) Nog een geluk dat het regent (1979) Klein Joernaal (1979) Dagboekpoëzie (1984) Gedichten 1974-1984. Een keuze (1985) Fragmenten (1988) Dromen van de col d’Aspin (1989) Laatste berichten (1991) Het laatste landschap (1994) Verder geen bijzonderheden (1996) 422 423
Info Karel Verhelst, briefwisseling 25/09/2012. Jorissen, deel XII, 17.
179
Een voyeur met fatsoen: aantekeningen uit een verzorgingshuis (2003) Godsheide (2009) Fietsvarianten (2010) Een bidon met Zen (2012) Behoedzaam dansen op pedalen (2013)424 Vanstraelen, Cyriel (1924) Cyriel Vanstraelen studeerde Grieks-Latijnse in het Hasseltse Sint-Jozefscollege en Rechten aan de KUL. Hij woonde op de Luikersteenweg 262 A. Hij schreef diverse werken en artikels rond rechtspraak. De provinciewet: wetgeving, commentaar, rechtspraak, rechtsleer (1951).425 Van Terphoven, Arne (s.d.) Het festivalgevoel: de wereld van Pinkpop, Werchter, Pukkelpop en Lowlands (2009) Van Thielen, Leen (s.d.) De bibliotheek : resultaten van het Vlaams gebruikersonderzoek in de bibliotheek van Hasselt: een huis vol meningen (2005, i.s.m Ignace Glorieux, Maartens Moens) Van Thienen, Jos (s.d.) Constant Godelaine (1992) Vanthoor, René (s.d.) De accijnsrechten te Hasselt onder het Oud-Regime (1484-1795) (1948, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Vanuxem, Birgit (s.d.) Evoluties in de zorg voor personen met een auditieve handicap in Vlaanderen, in het bijzonder in het Koninklijk Instituut Spermalie te Brugge en in het Koninklijk Instituut voor doven en spraakgestoorden te Hasselt, 1945- ca.1980 (2002, KUL. Fac. psyc. en ped. wet. Dep. ped. wetensch. Afd. Historische Ped. en Afd. Ortho.) Van Vinckenroye, Flor (Kortessem 1920-2005) Flor Van Vinckenroye volgde Griekse-Latijnse aan het O.L.V.-college in Tongeren en licentie in de Germaanse Filologie aan de KUL. Hij werd uiteindelijke doctor in de letteren en de wijsbegeerte en ere-directeur van het Provinciaal Hoger Handelsinstituut te Hasselt. Van Vinckenroye woonde in de Berkenlaan 6 in Hasselt. Hij werkte mee aan verschillende tijdschriften en wetenschappelijke publicaties.426 J.B. Houwaert : de vier uiterste (1965, 3dln.) De geschiedenis van de Rederijkerskamers 'De Ockeleye' en 'De Roosencrans' te Sint-Truiden (1968) De achttiende-eeuwse rederijkers in Belgisch Limburg (1993) Van Waasland, Jef (s.d.) De geschiedenis van den Belgischen dag te Hasselt (1932)
424
http://nl.wikipedia.org/wiki/Miel_Vanstreels HS, Hasseltse auteurs, 7. http://www.amazon.co.uk/provinciewet-wetgeving-commentaar-rechtspraakrechtsleer/dp/B003MRU4KE SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. 426 HS, Hasseltse auteurs, 6. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979. 425
180
Vanwing, Maurice (s.d.) Het lager onderwijs te Hasselt tussen de jaren 1830-1879 (1959, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Vanwing Peter, Adreanus Alenus. Biografie en kritische gecommentarieerde editie van zijn sacrae heriodes I, 1-13 (1985, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Velle, Karel (s.d.) Inventaris van het archief van de gevangenis te Hasselt: 1797-1992 (1998) Inventarissen van de archieven van de vredegerechten Duffel (1923-1970), Gent derde kanton (1896-1970), Halle (1920-1970), Halle tweede kanton (1963-1970), Hasselt (1919-1929), Heist-Op-Den-Berg (1940-1970), Herk-De-Stad (1919-1970), Lier (1938-1970), Lokeren (1860-1970), Oostende (1883-1962), Peer (1917-1949) en Wetteren (1860-1970) : overdracht 1999 (1999, i.s.m. Guido Gadeyne, Sven Heusequin, Jürgen Cazaux) Venner, J.G.C. (s.d.) Beeldenstorm in Hasselt 1567: Achtergronden en analyses van een rebellie tegen de prinsbisschop van Luik (1989) Luikse democratie in Hasselt en Maaseik 1550-1572 vergeleken met Roermond (s.d.) Verbeek, Gerard (Sint-Huibrechts-Lille 1932-2008) Germanist. Oud-directeur Sint-Jozefscollege Hasselt. Marnix Gijsen (1978) Virga Jesse, schat van de Hasselaar (1988) Hasselt (1991, i.s.m. Jef Arras, Bob Joosten) Dankbaarheid en waardering : Sint-Jozefscollege Hasselt : 100 jaar, 1882-1982 (1983) Hasselt (1991, i.s.m. Jef Arras,) 575 jaar brandweer Hasselt (1993, i.s.m. Bert Lambrichts, Stedelijke Brandweer Hasselt) Virga-Jessefeesten 1996 (1996, i.s.m. Dirk Jacobs) Virga Jesse schat van de Hasselaar (1998) Een rijke boom op schrale bodem: 75 jaar parochie Sint-Lambertus Kiewit (2002, is.m. Wilfried Op 't Roodt, Pol Verheijen) Het kalenderweerspreukenboek : met meer dan 3000 weerweetjes (2001, postuum, i.s.m. Bob Joosten) Verbeeck, Louis (Tessenderlo 1932) In de lagere Heilig-Hartschool van de Broeders van Liefde maakte hij de oorlog mee. Nadien kwam hij als intern in het Klein-Seminarie van Sint-Truiden terecht tot en met de vierde Latijnse. Hij maakte zijn middelbare studies af in het Sint-Jan Berchmanscollege in Diest. Aan de Katholieke Universiteit te Leuven studeerde hij Germaanse filologie. Al tijdens zijn studententijd begon Louis voor de plaatselijke krant Boerenbelang te schrijven. Hij huwde met Els Hendrix en woont in Hasselt, eerst in de Kiewitlaan 231 en nu in de Thonissenlaan. Hij is bekend als liedjesmaker, cursiefjesschrijver en cabaretier. Samen met Jos Ghysen schreef hij in 1962 De Muzen hebben hun excusen en later De tweede Muzen. Dit was een van de hoogtepunten in de samenwerking met Jos gedurende vele jaren. Samen met Miel Cools was dit triumviraat erg succesvol, zowel op de planken als bij de Hasseltse revues. Louis Verbeeck publiceerde nog vele boeken en was bovendien zeer actief op de radio (Radio
181
Limburg). In de jaren 1970 maakt hij een korte journalistieke omweg als hoofdredacteur van Koerier en De Krant.427 Vergulde Ramenassen (1960) Bubbelgummen (1965) Een droom met heel veel groen (1969) De morgenman (1969) Droemsoes, Vliegers van papier (1978) Vrolijk fluitend Kikindada Kikindodo Het kleine kaskroetboek (1973) Doorkijkblues (1972) Met een strohoed in de regen Bloot op een pelsje (1977) In het spionnetje (1975) Vliegers van papier (1974, cursiefjes) De morgenuren Plant een droom (1971) Flirt met muze Dagboek van een ongedoopte (1968) De schuintamboer (1970) De zevende dag Omnibus van de Vlaamse humor I II en III Zoetzuur (1979). 428 Een handvol mussen in een dakgoot (1982) Zoetzout (1979) Poeskaffee (1981) De droomverkoper (1982) Ik ruik mensenvlees (1983) De kabouter met het moedervlekje (1984) Solo voor triangel door Louis Verbeeck (1984) Over de bril heen door Louis Verbeeck (1986) Vader tussen pot en kind (1987) In de achteruitkijkspiegel (1988) In het land van de glimlach (1988) Klasgenotjes : van Jantje zag eens pruimen hangen tot Opa, die het schuifken opentrok : een kleine bloemlezing nostalgische poëzie voor mensen van voor en na de Tweede Wereldoorlog (1989) Lachen mag van God (1990) Harten is troef (1992) Soep met lettertjes (1994) Een zonnebloem in de veranda (1995) Gewenste intimiteiten (1996) Kijk eens naar het vogeltje (1998) Van internaat tot internet (2000) Het beste (2002) Op blauw zie je alles (2003) Verboven Agnes (1951) 427 428
http://users.telenet.be/joseph.tuts/louisverbeeck/biografie.htm http://www.hasel.be/nl/subjects/1492/verbeeck-louis-1932.html SH, Fiches nog levende auteurs in 1979.
182
Jeugdauteur. Bracht een twintigtal publicaties uit, die allemaal onder de vooropgestelde grens van 49 blz. zaten en dus hier niet opgenomen werden. Verdonck, Erik (s.d.) De smaak van De Keyser: smaakvol dineren en logeren in Hasselt en omgeving: Limburg, Luik, Maastricht, Aken (2008) Verhelst, Karel (s.d.) Gedrukt verleden: over oude drukken: kennismaken met boeken gedrukt vóór 1840 (1961) Essais littéraires offerts aux amis de la jeunesse studieuse par la Société de littérature française (Sint-Truiden 1851-1893) (1989) Het interieur van de abtsvleugel van de voormalige abdij van Sint-Truiden (1990) Catalogus van de 16de-eeuwse drukken bewaard in Limburgse bibliotheken: Provinciaal Documentatiecentrum Hasselt, Voormalig Kleinseminarie Sint-Truiden, Fonds Govaerts SintTruiden, Rijksarchief Hasselt, Grootseminarie Hasselt (1997) Adrien de Gerlache, het verhaal van zijn tijd en zijn Belgica: 2 tentoonstellingen: Hasselt, Provinciale Bibliotheek Limburg, van 10 oktober 2009 tot en met 20 februarie 2010 (2009) Limburg feest! Tentoonstelling van afbeeldingen en documenten uit de erfgoedcollecties van de Provinciale bibliotheek Limburg (2010) Verhulst, Monique (s.d.) Z33 contemporary art & design projects collected: exhibition: Hasselt, 28.11.04 - 24.09-06: catalogue (2007) Verlaak, Brigiet (s.d.) De centrale bibliotheek van het gerechtshof te Hasselt: een project (1982, proefschrift Stedelijke Technische Leergangen voor Bibliotheekwezen, Antwerpen) Vermuyten, F. (s.d.) Het begijnhof van Hasselt (s.d.) Verpoorten, Bruno (1943) Dichter. Pauzeren op het jaagpad: dierendichtbundel (2001) Verschooren, Karen (s.d.) Alter nature: we can: [tentoonstelling : Hasselt, Z33, van 21 november tot 13 maart 2010] (2010) Vervoort, Fernand (s.d.) Hasseltse historicus. Hasselt bezet : de Eerste Wereldoorlog 1914-1918 (1998, i.s.m Geertrui Theunissen en Gerard Verbeek) Vervondel, Anne (s.d.) De gebruikersinstructie in de schoolbibliotheek: een programma-ontwerp voor het P.H.H.I. te Hasselt (1980, proefschrift Stedelijke Technische Leergangen voor Bibliotheekwezen, Antwerpen)
183
Verwielen, Ilse (s.d.) Vormselpastoraal in bisdom Hasselt: een empirisch onderzoek in zestien parochies (1993, KUL. Faculteit der Godgeleerdheid. - Diss. Lic. Godsdienstwetenschappen) Verwilghen, Albert Felix (Bradford GB 1916-2000 Schilde) A.F. Verwilghen, zoon van de ere-gouverneur van Limburg, was scheutist. Nadat hij studeerde aan het Sint-Jozefscollege van Hasselt, trad hij in bij de Orde van Scheutisten. Hij verbleef als missionaris in China van 1947 tot 1952. Na een herstelperiode vertrok hij opnieuw naar Japan. Hij was er vanaf 1953 eerst leraar aan het H.K Seminarie van Osaka, daarna kapelaan van de kathedraal van Osaka en secretaris van de bisschop. Verwilghen schreef diverse bijdragen in tijdschriften zoals De Tijdspiegel en Limburg. Burcht-lied (1947, muziektekst) Slaat op de trommen (1947, muziektekst)429 Vidts, Pol (s.d.) Ontwerp restaurant met zalen in het oude gasthuis, Hasselt (1981, KUL. Faculteit toegepaste wetenschappen. Departement konstruktie. Afdeling architectuur. - Diss. Ir.-Arch.) Vincken, Roger (s.d.) 75 jaar KHOG: jubileumboek met beschouwingen, getuigenissen en archivalische gegevens over het Koninklijk Hasselts Operettengezelschap VZW: 1930-2005 (2005) Vissers, Karl (1961) Verhalenschrijver. In 2008 trad Karl Vissers toe tot de Raad van Bestuur van Graphia, de Belgische ex-librisvereniging. Hij werd aangesteld als hoofdredacteur van Boekmerk, het tijdschrift voor ex-libriskunst en kleingrafiek. In die functie verkende hij de nationale en internationale ex-librisscène en schreef hij teksten over de laatste ontwikkelingen in deze specifieke kunstdiscipline. Er staan ruim veertig ex librissen op zijn naam.430 Knipogen zoals mama (1996) Water wil ik worden (1998) Vanuit nergens met liefde (2000, Daan Inghelramprijs voor proza) Martin R. Baeyens: frontman in ex libris art (2008, i.s.m. Johan Bosschem) Vodegel, Gina (s.d.) Daarom Hasselt (2007, i.s.m. Nino Rittchi, Gert Noppen) Vos, Alice (s.d.) Een opniniepeiling over het voortzetten van beroepsarbeid bij arbeidsters die wegens huwelijk afgedankt werden in de N.V. Philipsfabrieken te Hasselt (1960) Vydt, Bruno (s.d.) Dagen van innghieid. Retraite-gedachten van den dienaar Gods Pater Valentinus Paquay, " het heilig paterke van Hasselt " (1947) Walraevens, Ann (s.d.) Kerken en kapellen: parochie Kermt (2006, i.s.m. Bart De Keyzer en Annelies Sweygers) Kerken en kapellen: parochie Stokrooie (2008) Kerken en kapellen: parochie Kiewit (2008) 429 430
Jorissen, deel XII, 71-72. http://nl.wikipedia.org/wiki/Karl_Vissers
184
Warson, Nele (1983) Dichteres. Nele Warson studeerde Woord- en Dramatische Kunsten aan het Lemmensinstituut in Leuven. Ze staat graag op de planken als verhalenverteller, actrice... Zij heeft in korte tijd meedere dichtbundels laten verschijnen, waarmee ze bij leeftijdgenoten zeer bekend is geworden. Ik tover voor jou de hemel heel blauw : gedichten uit 1992 (1994) Poëzie kennen, waarderen en schrijven in de 2de en 3de graad van het basisonderwijs (1955, i.s.m. Ben Reynders e.a.) Ik schrijf ook nog een zoen ... : gedichten uit 1993 (1996) Dunne vlaggetjes van pluis : gedichten uit 1994 (1998) Vreemd eiland van stilte (1999) Op wankele krukken hobbelt de dag (2000) Ragfijn als lucht (2000) Wit over zwart (2003) Wauman, Micheline (Bouge 1936-2008) Micheline Wauman woonde in Hasselt. Ze was kleuteronderwijzeres in Sint-Gerardus Diepenbeek, lid van de Parochieraad en Pastorale Animatoren Sint-Quintinus, en bestuurslid van NEOS. Ze schreef heel wat kinderboeken. De wondertrein (s.d.) De klok van de kasteelheer (1950) Prutske, het kleine engeltje (s.d.) Blaatje, het kleine lammetje (s.d.) Blaatje en Dora (s.d.) Blaatje en het circus (s.d.) Blaatje en Dora redden beer brom (s.d.) Kim en Kam en de sneeuwman (s.d.) Kim en Kam op reis (s.d.) Sprookjesbloesem (s.d.) Het Toverboek (s.d.) 431 Taal- en spraakproblematiek bij hersenverlamde kleuters (1978) Werck, Victor (1919-2006 Wilrijk) Victor Werck deed zijn middelbare studies aan het atheneum van Hasselt. Hij werd zwaar verminkt in 1940 (linkervoorarm en rechteroog verloren). Werck volgde universitaire studies in Leuven (1941-1946) en werd er doctor in de rechten. Hij deed tijdens zijn herstelperiode in Zwitserland gespecialiseerde studies te Genève aan het Institut Universitaire de Hautes Etudes Internationales, waarvoor hij verschillende rapporten schreef. In 1952 werd hij aangesteld als docent aan het Universitair Instituut voor Overzeese gebieden. Eveneens was Werck docent aan de UIOG, de Rijkshandelsschool en aan de KULeuven. Hij was ook lid van verschillende internationale verengingen. Hij schreef talrijke bijdragen in De Belgische Verminkte. Rapport sur le problème de codification du droit internationale (s.d.) Rapport sur le problème Espagnol et les Nations Unies (s.d.) 431
HS, Hasseltse auteurs, 2. http://www.inmemoriam.be/fr/2008-07-05/micheline-wauman/((2))/ http://boekwinkeltjes.nl/singleorder.php?id=107664587 http://www.boekenverkoper.nl/search.php?auteur=Wauman+Micheline http://www.catawiki.com/catalog/comic-books/series-group/klok-van-de-kasteelheer-de/533089-de-klok-van-dekasteelheer?area=8ccc157ddbc3f2d9e7730b7ea98eef7daa91c70a Overzicht van al haar werken: SH, Fiches nog levende auteurs in 1979
185
Rapport sur le statut des fleuves internationaux, le Danube et l’Union Soviètique (s.d.) Rapport sur les bases de la collaboration anglo-américaine pendant la guerre 1940-1945 (s.d.) Proefschrift: les débuts de controle international et les unions universelles (s.d.) De grondslagen van het moderne volkerenrecht (s.d.) Cursus over het internationaal privaatrecht (s.d.) Inleiding tot de studie der internationale betrekkingen (s.d.)432 Wieczerniak, Michel (s.d.) Het ex-libris: van 1450 tot 1914, van gebruiksobject tot verzamelobject: verhandeling ingediend bij het provinciaal hoger instituut voor kunstonderwijs te Hasselt, in juni 1982. (1982) Wijckmans, B. (s.d.) Kijk(er) op Hasselt: 750 jaar stad (1982) Wijckmans, Barbara (s.d.) Nieuw-Hasselt: tentoonstelling 9 mei - 15 juni 1980 (1980, i.s.m. W. Van Lishout) Wijnen, Christel (s.d.) Invloed van het dialect op de passieve en actieve woordenschatkennis met betrekking tot de standaardtaal bij vier- tot zesjarige kleuters uit de agglomeraties Hasselt en Turnhout (1986, i.s.m. Marianne Willems, Katholieke Vlaamse Hogeschool Antwerpen. - Diss. Logopedie) Willems, Geert (s.d.) De parochieraden in het bisdom Hasselt: een benadering vanuit het standpunt van pastoraal opbouwwerk (1974, KUL. Faculteit sociale wetenschappen) Willems, Marc (s.d.) Wouters van Herkenrode (2009) Willemse, Annemie (s.d.) De smaak van De Keyser (2009) Winkels, Peggy (s.d.) Hier en nu of nooit: Hasselt (1998) Winters, Marcel (s.d.) Euforietjes (1986) Witlox, Jos (s.d.) 't Heilig paterke van Hasselt. Levensschets van den dienaar Gods Valentinus Paquay, priester van de Orde der Minderbroeders, in fame van heiligheid overleden den 1sten Januari 1905 (1931) Wolfs, Ivan (s.d.) Hasseltse munten: tentoonstelling: Hasselt: 6-24 oktober 1980: [kataloog] (1980) Beknopte geschiedenis van de Hasseltse muntslag (1992) 432
Jorissen, deel XII, 175-176.
186
Wulms, Guido (1938-1999) Guido Wulms deed zijn lagere school hij de Broeders van Liefde in de Bonnefantenstraat. Erna volgde hij Latijn-Grieks aan het Sint-Michielscollege van Bree. Vervolgens werd hij licentiaat romaanse filologie. Hij was leraar te Sint-Truiden en woonde er ook. Wulms stichtte het tijdschrift Appel en schreef kritische bijdragen in de dagbladpers. Elk jaar organiseert de stad Sint-Truiden de Guido Wulms-prijs voor poëzie. Ontmoeting met Jean Anouilh (s.d.) Dokter, dokter, mijn school is ziek (samen met M. Vlecken) Jean Anouilh (1969) Sint Trudo in de literatuur (1977, als speciaal nummer van Appel). 433 Tu parles (1979) A-Z : textes choisis et annotés par Guido Wulms. 1-2 (1980) De nagelaten geschriften van Abel Baumgarner (1981) J.H. Bormans over de literatuur van zijn tijd 1840-1846 (1985) Literaire gids voor Limburg (1989) Hendrik Prijs (1994) Het reisjournaal van Simon Michaël Coninckx 1775: inleiding en tekstuitgave (1998, i.s.m. Jozef Smeyers) Jan-Hendrik Bormans (2001) Woorden sterven niet : een bundel met gedichten over dood, rouw, gemis, troost, herinnering, liefde en hoop, opgesteld vanaf 2005 op gemeentelijke begraafplaatsen in Sint-Truiden (2008, i.s.m. Dorine Lintelo, Herman Rohaert, e.a.) Wulms, Jos Flor (Maaseik 1912-1979) Volgde de Middelbare Normaalschool in Gent en werd letterkundig regent. De jager Gods (openluchtspel, 1963) Wij in België : dwarrelende kalenderblaadjes uit 150 jaar geschiedenis (1977) Een eeuw eeuwigheid (1979).434 Zonder auteur 10 jaar Hasseltse kunstenaars in de BBL: Pierre Cox, Paul Hermans, Jac. Leduc, Lucien Nolens, Paule Nolens, Robert Vandereycken, Walter Vilain (1982) Catalogus n.a.v. de tentoonstelling van 13 maart tot 3 april 1982, BBL Hasselt 10 jaar Release Hasselt (1983) uitgegeven door Tielens Hasselt 1000 jaar Kerkelijke Kunst in Limburg (expositie Begijnhof) 14 dagen Japan in Hasselt (1986) uitgegeven door Stedelijke Academie voor Schone Kunsten 150 jaar stijl 1844-1994 : Koninklijk Atheneum Hasselt (1994) uitgegeven door VZW Sociale Werken 2 Begijnhoven in de provincie Limburg (1973) uitgegeven door Sint-Truiden Provinciale dienst voor het kunstpatrimonium [Limburg]
433 434
Swerts, Limburgs letterkundig lexicon, 77. SH, Fiches nog levende auteurs in 1979.
187
25 jaren reconversie 1972-1998 : tentoonstellingsproject naar aanleiding van 25 jaar Cultureel Centrum Hasselt: van 26 september 1998 tot en met 1 november 1998. Uitgave van CC Hasselt. 30 jaar JCI Hasselt (2008) uitgegeven door JCI Hasselt 4de Nationaal kongres der werken voor kinderwelzijn: algemeene vergadering, jaar 1927 (1928) door Nationaal kongres der werken voor kinderwelzijn, 4de, Hasselt, 24.06.1928 50 jaar Caritas - 35 jaar Volkstehuis "Maagd der Armen" Hasselt (1982) uitgegeven door Caritatieve volkswerken, Hasselt 50 jaar Limburgia Hasselt, 1925-1975 (1975) Aandenken van de betoging ingericht te Hasselt den 1n juli 1902 ter eere van de heeren Slegers, Ridder de Borman en Gielen ter gelegenheid van hun jubilé als bestendige afgevaardigde van Limburg (1902) Als alle rivieren van inkt waren: tentoonstelling over oorlog in kinder- en jeugdboeken: Hasselt, Literair Museum, van 22 juni tot 27 april 2003 (2002), uitgegeven door Literair Museum Hasselt Académie de dessin et école industrielle réunies de Hasselt: Reglement organique (1904) Album dr. M. Bussels (1967) uitgegeven door Federatie der Geschied- en Oudkundige Kringen van Limburg Algemeen verbond van maatschappijen van onderlingen bijstand gezegd Het huis van den onderlingen bijstand gevestigd te Hasselt : standregelen (1908) Uittreksel uit het Staatsblad van 18 juni 1908 Algemeene Landbouwprijskamp met Provinciale, Nationale en Internationale Tentoonstellingen : Reglement en Programma der Prijskampen : Hasselt 4-7 September 1926 = Concours Général Agricole avec Expositions Provinciale, Nationale et Internationale : Réglement et Programme des Concours: Hasselt 4-7 septembre 1926: Réglement et Programme des Concours (1926) Alfons Martens – Huldeboek (1977) uitgegeven door drukkerij Maris Hasselt Antwerpse jenevers en likeuren, begeleidende publicatie bij de tentoonstelling, Cultureel Centrum Luchtbal, 23 september-13 november 1988, Nationaal Jenevermuseum Hasselt, 11 maart-14 mei 1989 A. Servaes : tentoonstelling te Hasselt in het Virga-Jessejaar 1996: Hasselt, Huis Vanstraelen, van 10 augustus tot 8 september 1996. Uitgegeven door Comité Albert Servaes. A.S.G. Hasselt : clubcodex, liederenboek (1974) Athenee Royal Hasselt (1943)
188
A-Z lezingen 2009-2010 (2010) uitgegeven door A-Z lezingen Bedevaartvaantjes uit Vlaamse Mariaoorden tentoonstelling Hasselt, Provinciaal Begijnhof, 5-20 aug. 1961 (1961) uitgegeven door Koninklijk Leesgezelschap te Hasselt Beleidsplan Cultuurcentrum Hasselt 2008-2013 (2007), Cultuurcentrum Hasselt Belgische munten en biljetten sedert 1830: tentoonstelling: Hasselt, Nationale Bank, 20 november - 12 december 1986 (1986), Nationale Bank van België. Belgische volksbond. Twaalfde congres, zondag 27 en maandag 28 september 1903 in de lokalen van het Werkmanshuis en het S. Jozefscollege te Hasselt (1903) Ben jij het echt? (1987) Dienst jeugd - Bisdom Hasselt Beschermingscomiteit der werkmanswoningen en der instellingen van vooruitzicht van het arrondissement Hasselt. Verslag voor 1902, 1903, 1904, 1905, 1906 Beschermingscomiteit der werkmanswoningen en der instellingen van vooruitzicht van het arrondissement Hasselt. Ontwerp van verordening over de bouwwerken en de woningen voorgesteld aan de besturen der gemeenten gelegen in het nieuw kolenbekken (1905) Bevrijdingstheologie in opspraak: een uitnodiging tot zelfonderzoek (1985) uitgegeven door het Internationaal ontmoetingscentrum Bezinning in ons gezin (1982) Pastoraal Informatiecentrum, Hasselt Boerenkrijgherdenking: 1798-1973: lezingen gehouden op het Congres van de Federatie der geschied- en oudheidkundige kringen van Limburg (Hasselt 1973) Broederschap van O. L. V. der VII Weeën onder den titel van troosteres der bedrukten met leus Nood zoekt troost, wettig opgericht in de kerk der minderbroeders te Hasselt, den 15 November 1899 (1905) Bundel voor verantwoordelijken van vormselcatechese (s.d.) PIC Hasselt Ceremonieel der Grauwzusters van " St. Barbaradal ", te Hasselt (1949) Chemin de Fer d'Ans à Hasselt par Tongres: Pétition du Conseil Communal de Tongres (s.d.) Chemin de fer direct d'Anvers à Cologne Section d'Anvers à Hasselt par Lierre et Diest (s.d.) Christen van het derde millennium: vaar naar het diepe (2001) uitgegeven door Bisdom Hasselt Christene Vakvereeniging der Boekbewerkers van Hasselt: vakvereeniging Gevestigd te Hasselt: Standregelen (1909) Concentra 100 (n.a.v. het honderdjarig bestaan van N.V. Concentra Het Belang van Limburg - 18 mei 1979) (1979) 189
Congres (eerste nederlandsch) ter eere van het Allerh. Sacrament te Hasselt, gehouden van 17 tot 21 Augustus 1904 (1904) Congres van Maatschappelijke en Godsdienstige Werken in Limburg (1901) Davidsfonds Hasselt: Katholieke Volksbibliotheek: Afdeeling A (1923) De bokkerijders in de literatuur: tentoonstelling: 29/9 - 27/10/1990 (1990) Literair Museum te Hasselt De Broederschap van O.L.V. Virga Jesse te Hasselt (1926) De Clarissen-Coletinen 100 jaar te Hasselt (1999), uitgegeven door de Zusters ClarissenColetinen De dienaar Gods pater Valentinus Paquay, het heilig paterke van Hasselt (1925) uitgegeven door de Sint-Franciskusdrukk., Mechelen De dienaar Gods pater Valentinus Paquay van de orde der Minderbroeders te Hasselt: een nieuwe weldoener van het lijdend menschdom (1925) uitgegeven door Limburgsche drukkerijen, Hasselt De gazet in Limburg : editie Limburgse journalistenklub 1961-1981 (1981) uitgegeven door De Vrienden van het Stadsmuseum De grauwzusters in Hasselt: tentoonstelling: Stadsmuseum Hasselt, Oud Gasthuis, Thonissenlaan 73, 11 april-28 juni 1987, (1987) De Vrienden van het Museum StellingwerffWaerdenhof De kleine gids der ouders op weg naar het ware geluk (1930) door Centrale dienst voor volksontwontwikkeling Hasselt De Limburgsche studentenbeweging: overzicht - gilden – nawoord (1909) Uitgave der "Vlaamsche Wacht" van Hasselt, 2 De Oud-Limburgse schuttersgilden (1977) tentoonstelling ingericht te Hasselt door de Kredietbank N.V. 8 februari - 25 februari 1977 De Passie van Ons Heer: verzameling Alfons Claes, 14 maart tot en met 8 april 1988 (1988) Dertig jaar H.A.C.K (1975) Het Kapelklokje De sociaal-economische ontwikkeling van beide Limburgen in de 19de eeuw (1990) uitgegeven door het Provinciebestuur Limburg De triomf (Verkiezing van volksvertegenwoordigers op 02 juni 1912) uitgegeven door drukkerij Olyff De wijding van monseigneur Camillus Valentinus Stappers te Hasselt op 9 juni 1934 (1934) 190
De zusters Clarissen 75 jaar te Hasselt (1975) uitgegeven door de Kloostergemeenschap Zusters Clarissen, Hasselt Diocesane parochieraadswerking: werk- en evaluatieschema’s (1980) Bisdom Hasselt Djef Anten (1851-1913): tentoonstelling: Hasselt, Stedelijk Museum StellingwerffWaerdenhof, 3 oktober-23 december 1992 (1992) De Vrienden van het Museum Stellingwerff-Waerdenhof Draaiboek veertigdagentijd 1990 (1990) uitgegeven door Pastoraal Informatiecentrum Hasselt Driehonderdvijftig jaar minderbroeders te Hasselt, 1634-1984 (1984) Drie honderd vijf en zestig franken per jaar aan alwie onbekwaam wordt tot werken door ziekte of ongeval (1908) door Gewestelijke christene bond der erkende maatschappijen van onderlingen bijstand en lijfrente van Limburg, Hasselt Economische groei in Limburg, 1951-1971... ter gelegenheid van het twintigjarig bestaan van de Limburgse Economische Raad (1971) Ecole industrielle et Académie de dessin réunies de Hasselt: Reglement d'ordre intérieur (1904) Écrivains de l’Euregio Meuse-Rhin = Auteurs in de Euregio Maas-Rijn = Schriftsteller aus der Euregio Maas-Rhein (1985, expositie) Editie Limburgse Journalistenclub 1961-1981 [geschiedenis van "De Gazet van Limburg"], (1981), tentoonstellingscatalogus uitgegeven door De Vrienden van het Stadsmuseum Een bezoek aan het slagveld van Haelen en aan de platgebrande dorpen tusschen Diest en Hasselt (1914) uitgegeven door Boosten en Stols, Maastricht Een eeuw Limburgse dialectologie (1996) uitgegeven door de Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde en de Vereniging Veldeke Limburg. Een nieuwe weldoener van het lijdend menschdom: de Dienaar Gods pater Valentinus Paquay, van de Orde der Minderbroeders te Hasselt (1929) Een geschiedenis van de toekomst met Phillips en Hasselt naar de 21ste eeuw (1999) uitgegeven door Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof Hasselt Een nieuwe weldoener van het lijdend menschdom. De dienaar Gods Pater Valentinus Paquay van de Orde der Minderbroeders te Hasselt (1929) Eerewacht van het H. Sacrament te Hasselt (1910) Eerste Congres van maatschappelijle en godsdienstige werken in Limburg: 19 september 1901, Hasselt (1901) 191
Eerste communiepastoraal, een parochiale aanpak: handreikingen voor ouderbegeleiding (s.d.) PIC Hasselt Eerste Nederlandsch congres ter eere van het Allerh. Sacrament te Hasselt gehouden van 17 tot 21 augustus 1904 (1904) Eeuwfeesten van 's Lands Onafhankelijk: Hasselt 15 augustus 1930: Bezoek aan Limburg van H.H. Majesteiten den Koning, de Koningin en van de Koninklijke Familie (1930) Erkende bond van maatschappijen van onderlingen bijstand gezegd Herverzekeringskas der christene ziekenkassen van Limburg gevestigd te Hasselt: nieuwe standregelen (1928) Erkende maatschappij van onderlingen bijstand "Hasseltsche Werkmansbond" : dienstjaar 1903-1904. Verslag over den toestand en de werkzaamheden der maatschappij en der afdeeling der werkmanspensioenen (1905) Eurégionale 2: Provinciaal Museum, Hasselt, 10.10.1987-15.11.1987 (catalogus expositie) Even bezinnen (s.d.) uitgegeven door PIC Hasselt. Exagérations historiques et théologiques concernant la communion quotidienne : notes dédiées au congres eucharistique de Hasselt 18-21 Août 1904 (1904) Feestcantate ter gelegenheid van het XXV-jarig jubelfeest van den Z. E. Heer kanunnik P. Noelmans als bestuurder der bisschoppelijke college’s te Borgworm en te Hasselt (1907) uitgegeven door de St. Quintinusdrukkerij Floris Jespers 1889-1965: tekeningen, aquarellen, gouaches (1988) uitgegeven door het stadbestuur van Hasselt Foire Commerciale et Industrielle du 20 mai au 1 juin Hasselt dans le pavillon metallique Place Colonel Dussart: organisee par les Foires Commerciales Régionales (1936) uitgegeven door de Foires Commerciales Régionales Fruitvariëteiten en hun gebruik van verleden tot heden (1986) Nationale Boomgaarden Stichting Gebeden van en voor jongeren (1977) Bisdom Hasselt Gedenkboek 50 jaar VLS, 1936-1986 (1986) uitgegeven door de KVLS Gedenkboek Koninklijk Atheneum Hasselt, 1850-1950 (1950) Gedenkboek der algemeene missieweek gehouden te Hasselt 26 juli - 2 augustus 1931 voor de dekenijen Hasselt - Beeringen - Genck en Herck-de-Stad (1931) Gedenkboek O.L.V. 1840-1990: Persoonstraat Hasselt (1990) uitgegeven door Vrije Basisschool OLV
192
Gedenkboek Sint-Jozefscollege Hasselt, Jozefscollege, Oud-Studentenbond, Hasselt
1882-1932
(1932)
uitgegeven
door
Sint-
Genootschap van den H. Vincentius a Paulo: Hasselt 1854-1914 (1914) Gods dienaar pater Valentinus Paquay o.f.m., "het heilig paterke van Hasselt" (1926) Gouwdag Hasselt Zondag 29 Juli 1928 (1928) uitgegeven door Sekretariaat voor de Bonden van het H. Hart Mechelen Gustave van de Woestijne: Hasselt - Deinze, december 1949 - januari 1950 (1949) uitgave van Ministerie van Openbaar Onderwijs Godfried Guffens: tentoonstelling: Hasselt, Galerij Tamara : 14 maart tot en met 12 april 1981: catalogus (1981), uitgegeven door CC Hasselt Handboekje dienstig voor de vereerders van de H. Odilia: maagd en martelares, gezellin van de H. Ursula wier relikwieën berusten in de Kerk van Godsheide-Hasselt (s.d.) uitgegeven door het Broederschap van de H. Odilia, Godsheide Handboekje van het Broederschap van den H. Antonius van Padua : wettelijk opgericht in de kerk der Paters Minderbroeders te Hasselt (1906) uitgegeven door Vryens Handboekje voor de ingeschrevenen van het Broederschap Der Geloovige Zielen bestaande in de kerk van O.-L.-Vrouw Roede van Jesse, te Hasselt (1901) Handelingen van het IIde congres van den Katholieken Vlaamschen landsbond gebouden te Hasselt op 15 en 16 mei 1921 (1921) door Katholieke Vlaamsche landsbond Handleiding der bonden van het Heilig Hart. 2: Congres van Hasselt, 20 Juli 1928: Verslagboek (1929) Hasselt (1973) uitgegeven door het Provinciaal Verbond voor Toerisme in Limburg Hasselt 2003 Virga-Jessefeesten: zevenjaarlijkse ommegang op zondag 10-17-24 augustus (2003) Comité Zevenjaarlijkse Virga-Jessefeesten. Hasselt anno 1900 (1979)435 Hasselt, centrum van toerisme in Belgisch Limburg (1938) uitgegeven door de Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer Hasselt, een parel van historische vakwerkbouw (2005) uitgegeven door de stad Hasselt Hasselt in beeld (1993) Hasselt (n)ooit gezien ... !? (1995) uitgegeven door Stedelijk Museum StellingwerffWaerdenhof 435
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
193
Hasselt, oude gasgemeente, 1856-1982 : overzicht van 125 jaar gasbedeling : tentoonstelling ingericht in de lokalen van de Gemengde Intercommunale Maatschappij voor Gasbedeling Pligas, Hasselt, mei 1982 (1982), Pligas-Intercom Hasselt tussen korrel en borrel: tentoonstelling van 24 oktober 1981 tot 14 november 1981 (1981) Hasselt Virga-Jessefeesten 1682-1982: zevenjaarlijkse ommegang op 8, 15 en 22 augustus 1982 (1982) Comité Zevenjaarlijkse Virga-Jessefeesten. Hasselts zilver (1996), Catalogus n.a.v. de tentoonstelling te Hasselt (Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof) van 10 aug-20 okt 1996 Hasselt Virga-Jessefeesten zevenjaarlijkse ommegang (1975) Heraldiek en boekbanden : een keuze uit de bibliotheek van het voormalig Klein Seminarie te Sint-Truiden en het Provinciaal Archief- en Documentatiecentrum (Hasselt) (1987) uitgegeven door de Provincie Limburg. Hekenrode, oords van herbronning (1986), tentoonstellingscatalagus uitgegeven door de provincie Limburg Herverzekering van Limburg tegen sterfte onder het vee: Verslag der Algemeene Vergadering gehouden te Hasselt op 22 februari 1900 (1900, 1904) Het elfde linieregiment en Hasselt: [tentoonstelling]: Hasselt, Oud-Gasthuis, 22 september30 december 1984 [catalogus], De Vrienden van het Museum Stellingwerff-Waerdenhof. Het Leesgezelschap. 13 Maart 1893-1953 (1953) Het Heilig Sacrament van Mirakel van Herckenrode (1926) Het moderne wandtapijt in België tentoonstelling te Hasselt (1958), catalogus bij tentoonstelling van 13 tot 28 december 1958, uitgegeven door Provinciale Commissie voor Kunstambachten en Kunstindustrieën van Limburg Het geschiede in dyen dagen. Liturgie vieren in de kersttijd (1990) Pastoraal Informatiecentrum Hasselt Het Leesgezelschap naar de honderd (1980) Het spaarwezen in Limburg (1953). Themanummer van het tijdschrift uitgegeven door de Limburgse Economische Raad 1953 Het zevende jaar van O. L. V. van Hasselt gekend onder den naam van O. L. V. Virga Jesse, 1898-1905. Beknopte geschiedenis van het wonderbeeld (1905) uitgegeven door Ceyssens. Het zevende jaar van O. L. Vrouw van Hasselt gekend onder den naam van O. L. Vrouw Virga Jesse: beknopte geschiedenis van het wonderbeeld en officieel programma (1912) uitgegeven door Ceysens. 194
Hier en nu of nooit: Hasselt (1998) uitgegeven door De Markies van Carrabas. Hilde Houben-Bertrand: gouverneur van Limburg 1995-2005 (2005) uitgegeven door de provincie Limburg Hoger instituut voor opvoedkunde Hasselt 1938-1988 (1988) Hulde-album Dr. F. van Vinckenroye (1985) uitgegeven door Provinciaal Hoger Handelsinstituut Huldebetooging G. Sengers, Eere-Hoofdschoolopziener: Hasselt 11 December 1930 : Verslag (1930) Huldiging van gouverneur Louis Roppe naar aanleiding van zijn zilveren ambtsjubileum 1950-1975 (1976) uitgegeven door de Bestendige Deputatie van de provincie Limburg H. Vandermeulen: gouverneur van Limburg 1978-1995 (1996) uitgegeven door de Bestendige Deputatie van de Provincieraad van Limburg Industriële vormgeving: tentoonstelling: Hasselt: 1977 (1977) Provincie Limburg. Provinciale Directie Cultuur. In memoriam kan. Jos. Michiels: 58 jaar priester, meer dan 39 jaar direkteur van het SintJozefscollege te Hasselt (1975) Interelectra: 60 jaar Provinciale intercommunale elektriciteitsmaatschappij van Limburg (1990) uitgegeven door Interelectra Jan Carlier : [tentoonstelling: Hasselt: 25.1'86 - 2.3'86] (1986) Provincie Limburg. Provinciale Directie Cultuur Joris Minne zeventig. Tentoonstelling. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 21 oktober-12 november 1967 (1967) Provinciale Culturele Dienst van Limburg. Jos. Damien en Anne Rutten: tentoonstelling: Hasselt, 14 sept. - 22 dec. 1991 (1991) Museum Stellingwerff-Waerdenhof Jozef Cantré: tentoonstelling inqericht door de Provinciale Federatie voor Beeldende kunsten en de Limburgse Culturele Raad. Hasselt, Provincial Begijnhof, 29 april-13 mei 1956 / Louis Lebeer (1956) Jozef Droogmans (1975) uitgegeven door Vereniging van Limburgse schrijvers. Jozef Vinck: retrospectieve tentoonstelling n.a.v. de toekenning van de internationale rembrandtprijs 1969 : Hasselt, Provinciaal begijnhof, 18 januari - 8 februari 1970 (1970) Culturele dienst van de Provincie Limburg Jules De Bruycker: tentoonstelling te Hasselt. Provinciaal Begijnhof (1955?)
195
Katholiek sociaal congres, Hasselt 25 en 26 september 1920. Programma en korte inhoud der verslagen (1920) door Smets Kent gij de grauwzusters van Hasselt? (1955) Kijker op Hasselt, 750 jaar stad: [tentoonstelling/ Exposition], Cultureel Centrum Hasselt, 7.8 - 3.10. 1982 (1982) Cultureel Centrum Hasselt Kom dat tegen ...!: Veertigdagentijd basisscholen Bisdom Hasselt 2001 (2001) Pastoraal Informatiecentrum. Koninklijk Atheneum Hasselt: gedenkboek 1850-1950 (1950), uitgegeven door Koninklijk Atheneum Kritsj kratsj: 10 verhalen, 250 tuinwijkdromen (2010) uitgegeven door Vrije Basisschool Tuinwijk Hasselt KSA Jonge Klauwaarts Hasselt 1884-1959: wij bouwen een nieuwe wereld (1959) uitgegeven door KSA Hasselt Kunst 80: tentoonstelling: Hasselt, Provinciaal Museum voor Hedendaagse Kunst, 6 mei - 3 juni 1984: [catalogus] (1984) Provinciaal Museum voor hedendaagse kunst La Confrérie de la Virga Jesse à Hasselt [192?] La septième année de N. D. de Hasselt vénérée sous le vocable de N. D. Virga Jesse. Histoire abrégée de la statue miraculeuse. 1898-1905 (1905) Laudes Valentini - oratorium van Gaston Feremans "Limburg huldigt het Heilig Paterke bij de 50ste verjaring van zijn afsterven" (1956) concertbrochure uitgegeven door de SintQuintinusdrukkerij Le Docteur Willems Louis de Hasselt 1822-1904 (s.d., huldeboek) Le père Valentin Paquay. Vie du R. P. Valentin Paquay O.F.M. appelé "Le Saint petit père de Hasselt" (1926?) uitgegeven door Patureaux-Mangin, Brussel Le petit wallon du Limbourg: organe démocratique créé pour la défense des intérêts publics (Elections législatives du 24 mai 1908) (s.d.) uitgegeven door de Impr. Limbourgeoise Les bonnes nouvelles ont été envoyées à tous les électeurs wallons de l’arrondissement de Hasselt (Elections législatives du 2 juin 1912) (04.05.1912) uitgegeven door Impr. OlyffHerman Le serviteur de Dieu - le Rév. Père Valentin Paquay de l'ordre des Frères Mineurs à Hasselt [traduit du Flamand] (1926) Les Premiers Siècles de l’Histoire de Hasselt (1926, overdruk) uitgegeven door L. Crollen Levensvorm en statuten van de Grauwzusters - Franciskanessen van Hasselt (1971) 196
Liber Amicorum aangeboden aan Meester Jan Gruyters ter gelegenheid van zijn 70e verjaardag (28 jan.1957) (1957) uitgegeven door Huldecomité Gedeputeerde Gruyters Liber Amicorum Professor Benedictus Paesmans en "trawanten" / Uitgegeven door CADHasselt n.a.v. zijn 30-jarig bestaan (1988) uitgegeven door Centrum voor Alcohol- en andere Drugproblemen Limburg huldigt het " Heilig Paterke " : bij de 50ste verjaring van zijn afsterven (1955) Limburg 1950-1975 (1975) uitgegeven door de Bestendige Deputatie van de Provincieraad van Limburg Limburg 1975-1995 (1995) uitgegeven door de Bestendige Deputatie van de Provincieraad van Limburg Limburg aan het H. Hart! Vier schetsen uit Limburg opgedragen aan de duizende leden der H. hartbonden die einde juli naar Hasselt komen (1928) Limburg in de Tweede Wereldoorlog (1995) uitgegeven door Federatie van Geschied- en Oudheidkundige Kringen van Limburg Maatschappij van Onderlingen Bijstand Gezegd De Toekomst, gevestigd te Hasselt (Limburg) standregelen (1901) uitgegegven door de Maatschappij van Onderlingen Bijstand Gezegd De Toekomst. Magnificat Ivan d' Hondt (1987) Tentoonstelling. Hasselt. Provinciaal museum. Manifestation en l'honneur de M. le docteur Louis Willems, ancien président de l'Académie royale de médecine de Belgique, médecin de l'Hôpital et des Hospices civils de Hasselt, ancien professeur de l'école provinciale d'accouchement du Limbourg, président de la Commission médicale de Hasselt... etc., à l'occasion de son cinquantenaire professionnel et du cinquantenaire de son invention de l'inoculation de la pleuropneumonie exsudative 18501900, Hasselt, 14 octobre 1900. Compte rendu (1900) Manuel de prières à l’usage des élèves de l’établissement des Soeurs de l’Enfance de Jésus à Hasselt (1902) Mère Marie des Anges Abbesse du Monastère de Roulers pendant 52 ans et Fondatrice des monastères de Tilbourg, Huy, Boom, Hasselt, Namur: 1852-1938: Une pauvre Clarisse Colletine (1946) Merknamen. Inventaris van merken in Limburg gedeponeerd tussen 1880 en 1936 (1991) uitgegeven door de Provincie Limburg - Culturele aangelegenheden. Met Le Loup op reis : Limburg door een 18de-eeuwse bril bekeken: tentoonstelling: Hasselt: 11 september-19 december 1993: catalogus (1993) Museum Stellingwerff-Waerdenhof. Met gemengde gevoelens (1992) uitgegeven door Poëzievriendenkring ’t Kandelaartje.
197
Nederlandsche gangmakers: het heilig paterke van Hasselt, St. Willibrord, Pater Roothaan, St. Hubertus, een Carmelites uit Apeldoorn, Liduina van Schiedam, door een contemplatieve van Bethanië (1938) uitgegeven door klooster Mariënburg ’s-Hertogenbosch Nieuw-Hasselt (1980) catalogus bij tenttoonstelling, uitgegeven door Cultureel Centrum Nota betreffende het tracé van het Albertkanaal tusschen Hasselt en Antwerpen (1935) Notre Dame Virga Jesse - Hasselt; La Confrèrie de la Virga Jesse à Hasselt (1926) Noveen tot den dienaar Gods P. Valentinus Paquay, het Heilig Paterke van Hasselt (1932) Op goede grond: presentatie van twintig kunstenaars naar aanleiding van dertig jaar Provinciaal Hoger Instituut voor Kunstonderwijs te Hasselt (1986), catalogus bij een tt uitgegeven door de Provincie Limburg. Onderling Verbond der Onder-Officieren van België: Xde Congres ingericht door de Vriendenkring der Onder-Officieren van het Garnizoen Hasselt op 3,4,5 en 6 Oogst 1934 (1934) Oude ambachten en 19de-eeuwse bedrijven te Hasselt (1974) Catalogus n.a.v. de tentoonstelling te Hasselt (Centrale Raiffeisenkas) van 14 tot 23 juni 1974. Pater Valentinus Paquay: het heilig paterke van Hasselt (1927) Patroonschap der zedelijk verlatene kinderen en der vrijgestelde veroordeelden. Komiteit van Hasselt. Verslag van 1904-1905 (1905) Paul Kerkhofs: Ter zalige gedachtenis aan den Z.E.H., Paul Kerkhofs Oud-directeur der Normaalschool van Sint-Truiden pastoor te Hasselt, godvruchtig in den Heer overleden 7 april 1903 (s.d.) Peren op de beuken: Hendrik van Veldeke en zijn tijd, 1130-1230 : een productie in het kader van Viva Veldeke, een literair en kunsthistorisch project rond de middeleeuwse dichter Hendrik van Veldeke (2007) stad Hasselt Philips Hasselt 1955-1968 (1968), uitgegeven door Philips PHHI 50 (1995), uitgegeven door PHHI Photographie 1839-1979 : tentoonstelling: Hasselt, Provinciaal Begijnhof: 2-2 tot 2-3-1980: catalogus (1980) Provincie Limburg Provinciale Directie Cultuur Pierre Cox en tijdgenoten: tentoonstelling: Hasselt, Stedelijk Museum StellingwerffWaerdenhof, 2 februari-17 maart 1991 (1991) De Vrienden van het Museum StellingwerffWaerdenhof Plechtige Bisschopswijding van Mgr. Paul Schreurs zondag 31 mei 1970 SintQuintinuskathedraal Hasselt (1970) [misbrochure]
198
Plechtige onthulling van het gedenksteen Hendrik van Veldeke ter eere, op zondag 30 september 1928 (1928) door St. Quintinusdrukkerij Plechtige onthulling van het praalgraf van den Z. E. P. Valentinus Paquay, minderbroeder. Hasselt, 8 Augustus 1906 (1906) Priesters bidden samen op retraite of recollectie (morgen- en avondwijdingen) (s.d.) Bisdom Hasselt Programmaboek ; XLVIe Kongres van de Federatie van Kringen voor Oudheidkunde en Geschiedenis van België - Hasselt 19-22 aug.1982 (1982) Programmaboekje van het katholiek congres voor Limburg te Hasselt, Beloken Paschen 19 april 1925 (1925) door den Bond van ’t H. Hart en het Komiteit van Katholieke actie van Hasselt Programma der feestelijkheden ingericht te As-Genk-Hasselt ter gelegenheid van de 50e verjaring der ontdekking van steenkolen in de Kempen (1951) Programma en Historiek der processiën van het Zevende Jaar: O.L.V. Virga Jesse: Volledige gids 10-17 oogst '47 Hasselt (1947) Projet: Reglement de la grande société a Hasselt (s.d.) Provinciaal Hoger Handelsinstituut: 1974 – 1984 (1984) uitgegeven door het Provinciaal Hoger Handelsinstituut Ray Remans: Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, 25 maart - 23 april (1995) Reglement van inwendige orde der houtbewerkersgilde, gevestigd te Hasselt (1904) Résumé du cours d’économie politique Professé au Collège St Joseph à Hasselt (1904) Retrospectieve tentoonstelling. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 17 oktober-3 november 1969 / Herman Diels - Ed.: 1969 Retrospectieve Alfred Ost. Tentoonstelling. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 10 februari-3 maart 1968 / Kataloog door Frans Mertens - Ed.: 19 Retrospectieve Paul Joostens. Tentoonstelling. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 13 januari-4 februari 1968 / Tekst : Joseph Heinz - Ed.: 196 Retrospectieve Pierre Cox (1974) Tentoonstelling Hasselt Provinciaal begijnhof. 1973-02 Retrospectieve tentoonstelling Antoon Marstboom. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 2-16 februari 1969 - Ed.: 1969 Retrospectieve tentoonstelling Armand Vanderlick. 28.2-21.3.1971, Provinciaal Begijnhof, Hasselt - Ed.: 1971
199
Retrospectieve tentoonstelling Broeder Max. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 7 december 1968 - 5 januari 1969 - Ed.: 1968 Retrospectieve tentoonstelling Prosper De Troyer. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, van 8 november tot 7 december 1969 - Ed.: 1969 Retrospectieve tentoonstelling Robert Buyle. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 25.9-17.10. 1971 / Catalogus. Redactie : Albect Dusar - Ed.: 19 ... Retrospectieve tentoonstelling Victor Servranckx, 1897-1965. Provinciaal Begijnhof Hasselt, 14 maart-12 april 1970 / Samenstelling katalogus ... Retrospectieve tentoonstelling. Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 10 november-1 december 1968 / Felix De Boeck; Samenstelling katalogus André ... Scouts van Sint Michiel: 15e groep Hasselt (2003) Scout van Sint Michiel Sint-Jozefskollege Hasselt: 1882-1957: Gedenkboek (1958) St-Jozefscollege - Hasselt 1938-1939: plechtige prijsuitdeeling: palmares: voorbereidende afdeeling, moderne humaniora, oude humaniora (1939) Sint-Martinus Hasselt 1942-1977 (1977), Uitgave t.g.v. het 35-jarig bestaan van de 12de SintMartinus scoutsgroep Hasselt Société des Archers du Démer a Hasselt fondée en 1900: Reglement (1901) Sport en mode: wegwijzer (1997) catalogus bij tentoonstelling. Stedelijk Modemuseum. 2/2/1997 - 31/8/1997 Stadsmonografie Hasselt 2002 (2002) uitgegeven door Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Stop. Goed nieuws! Andere wereld: animatiebrochure voor de Vasten van het jaar 2000 (2000) Statuten der Grauwzusters van het klooster Sinte-Barbaradal genaamd, te Hasselt (1926) uitgegeven door Drukk. der abdij van Averbode Technisch instituut H. Hart Hasselt: 70 jarig bestaan en 6 jaar VSO (1976) uitgegeven door Technisch instituut H. Hart, Hasselt Het Technisch Instituut H. Hart Hasselt 90 jaar jong: gedenkboek 1906-1996 (1996) uitgegeven door Technisch instituut H. Hart, Hasselt Tentoonstelling " De Vijf ". Jan Cantré, Jozef Cantré, Frans Masereel, Joris Minne, Henri Van Straten. Hasselt, Provinciaal Begijnhof, 7-23 oktober 1966 (1966) Provincie Limburg, Culturele Dienst Tentoonstelling van Middelnederlandse handschriften uit beide Limburger, Catalogus. 17 Juli-25 Augustus 1954 (1954) Provincie Limburg, Culturele Dienst 200
Tesi samanunga uvas edele unde scona. Liber Amicorum Theo Coun (2005) uitgegegevn door de Federatie van Geschied- en Oudheidkundige Kringen van Limburg ' t Heilig paterke van Hasselt (s.d.) uitgegeven door het Vice-postulaat Hasselt436 Theodor Brün (1885-1981): tentoonstelling, Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, Hasselt, 6 oktober tot 19 november 1995 (1995) Tribunal de première instance de Hasselt. En cause de Télémaque Claes contre l'Administration communale de la ville de Hasselt : note d'audience pour la ville de Hasselt (1903) uitgegeven door Tribunal de première instande de Hasselt Trudo Hoewaer (1978) uitgegeven door Vereniging van Limburgse schrijvers Twintig jaar PLIGAS: mijlpaal in Limburgse energiegebeuren (1991) uitgegeven door Electrabel Un bienfaiteur récent de l'humanité souffrante: le serviteur de Dieu le rév. père Valentin Paquay de l'Ordre des Frères mineurs à Hasselt (1926) Un saint de chez nous: père Valentin Paquay: françiscain (1938?) Vastenwerking basisschool 1999: thuiskomen ... bij de Vader (1999) Bisdom Hasselt Veiling 29 december 1991: openbare veiling boeken & prenten met betrekking tot Limburg, het Graafschap Loon en aanverwante onderwerpen (1991) uitgegeven door De Griffel Hasselt Vergadering der Priesters-Directeurs-Derde-Ordelingen van Limburg: gehouden te Hasselt den 6 mei 1914 (s.d.) uitgegeven door S. Franciscus drukk., Mechelen Verzamelde opstellen: ter eere van zijn voorzitter den eerwaarde heer Pol. Daniels [1923] door Geschied- en oudheidkundige studiekring van Hasselt Vie du R.P. Valentin Paquay O.F.M. appelé "le saint Petit Frère de Hasselt" (1926) Vijftig jaar Interelectra 1930-1980 (1980) uitgegeven door Interlectra Virga-Jessefeesten Hasselt 1975 (programmaboek) (1975) uitgegeven door het Virga-Jesse Comité Virga jesse [Mariale kunst], Tentoonstellingscatalogus: Hasselt, Generale Bank, 30 juni-27 aug.1989 Volksboekje der geschiedenis van het H. Sacrament van Mirakel van Herckenrode (1904)
436
KULeuven-WMAG 379.85/60.
201
Volksgeschiedenis van Limburg en Hasselt tijdens de omwenteling van 1830 en den tiendaagschen veldtocht (1905) uitgegeven door Limburgsche drukkerij en boekhandel Vrije herverzekering van Limburg tegen sterfte onder het vee Verslag der Algemeene vergadering gehouden te Hasselt, den 16 februari 1905 (1905) VTSH Jubileert (50 jaar); Volle vijftig jaren Hasselt oudste inrichting voor vakonderwijs van heel de provincie [1906-1956] (1956) Wie is het Heilig Paterke van Hasselt? (s.d.) Uitzonderlijke boekenveiling 20 december 1992, Hasselt: ... boeken, handschriften, ... dokumenten, prenten en oude kaarten in verband met Limburg, het Graafschap Loon (1992) Antiquariaat De Griffel / De Griffel. Un bienfaiteur récent de l’humanité souffrante: le serviteur de Dieu le Rév. Père Valentin Paquay de l’Ordre des Frères mineurs à Hasselt (1926) uitgegeven door Smets. Un Mot à nos concitoyens, par quelques hasseltois, avec un plan explicatif (1901) Vakant en een deel viel in goede grond ...! Suggesties om met jongeren of als jongere je vakantie te beleven (1984) Bisdom Hasselt Van Saene: Retrospectieve tentoonstelling: Provinciaal Begijnhof, Hasselt, 24.9.-15.10.1972 (1972) Culturele Dienst van de Provincie Limburg Verslag over den toestand en de werkzaamheden der erkende maatschappij van onderlingen bijstand en der afdeeling der werkmanspensioenen "Hasseltsche werkmansbond" ingericht den 6 Maart 1887 (1904) Verslag van den Internationalen Tooneelwedstrijd uitgeschreven bij gelegenheid van het Vijftigjarig Bestaan der Koninklijke Volksmaatschappij Minerva te Hasselt 1921-1922 (1922) Virga-Jessefeesten Hasselt. Programma (1926) uitgegeven door Comité Zevenjaarlijkse Virga-Jessefeesten Hasselt Virga-Jessefeesten Hasselt, zevenjaarlijkse ommegang op zondagen 18 en 25 augustus en 1 september 1968 (1968), uitgegeven door Judo, Hasselt Waar de dag nacht is: de steenkoolmijnen in de literatuur: [tentoonstelling : Literair Museum te Hasselt van 16 april tot 28 mei 1988] (1988) uitgegeven door het Literair Museum Waar men gaat langs Hasseltse wegen (1982) Wegwijzers voor ons leven en werk als priester (1983) uitgegeven door het Bisdom Hasselt Welvaart, Belgische coöperatie Hasselt: wijziging der standregelen, benoemingen, volmachten (1935) uitgegeven door Welvaart Hasselt
202
Wijding van zijne excellentie Monseigneur Camillus Valentinus Stappers, titelvoerend bisschop van Ceramus, apostolisch vicaris van Lulua-Katanga, in de hoofdkerk van Hasselt op 9 juni 1934 (1934) uitgegeven door Ceyssens Zoo verhalen de Limburgers (1935) St Quintinus Drukkerij, 1935, Limburgsche bijdragen uitgegeven door het Leesgezelschap van Hasselt 437 Zo zagen we hen bezig: de priesters, die ons, in het bisdom Hasselt, voorgingen naar de Heer van sept. 1987 tot sept. 1988 (1988) Zichten van het oude Hasselt door P.M. Bamps (1862-1932) en aktuele schetsen door studenten van het Provinciaal Hoger Instituut voor Architectuur te Hasselt (1975) Provinciale Dienst voor het Kunstpatrimonium
Onbepaald Verkerken, Daniël Professieboek der
fraters
en
broeders
augustijnen
van
Hasselt
(s.d.)
De jeugd op het podium (s.d.) uitgegeven door de zusters Kindsheid Jezus-NormaalschoolHasselt)438 Devote litanie ter eeren van den glorieusen martelaer den H. Quintinus, patroon der stad Hasselt (s.d.) uitgegeven door Smits, Sint-Truiden Godtvruchtig Broederschap van den H. Joseph (s.d.).439 Hasselt (s.d.) uitgegeven door Hooger-op Hasselt.440 Hasselt (s.d.)441 Het stadsmuseum Hasselt (s.d.) Mandement relatif aux travaux à faire pour la chaussée de Liege à Tongres & de Tongres à Hasselt (s.d.)442 Scel du chancelier Jean Cannart, avant son élévation à l' évêché d' Arras, en 1391. Sceau de Hasselt, ... (s.d.)443 Van popel en eik: gedichten van de studenten, leden der Vlaamsche academie Bloemengaard, St.-Jozefscollege Hasselt (s.d.)444 437
KBR, retrospectieve catalogus. KADOC, BKDC, KB11914. 439 UFSIA, RG 3092 D 9. 440 KULeuven, BIBC, 6A19196. 441 KUBrussel, 908.493 G HASS. 442 ULg, CICB, BR5539B. 443 KBR, WBS III 55.304 A 11 V (NUM) [M-NUM]. 438
203
Bibliotheken Katholieke Volksboekerij (ca. 1900) Opgericht door Eugeen Leën in een pand aan de Sint-Quitinuskerk.445 ‘Librairie Ollyf’ In de Hoogstraat, ‘cabinet de lecture’ met bijna uitsluitend Franse en Franstalige titels. Stadsbibliotheek (1862) Volksbibliotheek in het Hasseltse Begijnhof (1848) ‘Bons livres’, gratis te ontlenen. Vier frank per jaar lidgeld voor gegoeden.
Uitgevers/drukkers Afijn Een onderdeel van Clavis, aparte ‘imprin’ binnen de Clavisgroep. Afijn is bestemd voor het betere jeugdboek. Boek en jeugd 12+ (2003-2005, jaarlijks), Peuterboekengids 0-4 jaar : boeken voor baby's en peuters (2003-2005), Boek en Jeugd 4-12 jaar (2003-2005) Ballewijns, Pieter (1865-1919) Pieter Gerard Ballewijns werd geboren in Hasselt in 1865 als zoon van stokersgast Guillaume en Gertrudis Moors uit Kuringen. Het gezin woonde in de Beerestraat. Ballewijns baatte in het huis Het Hoefyser in de Maastrichterstraat een dagbladhandel uit. Hij verkocht ook zelfgedrukte prentbiefkaarten. Hij was een oom van kunstschilder Guillaume Ballewijns. Op 19 mei 1888 trouwde gazetverkoper Ballewijns in Hasselt met de in Bilzen geboren dienstmeid Catharina Maria Wehenkel.446 Belboom, Gaspar (1810-?) Geboren in Hasselt in 1810 als zoon van de uit 's Gravenvoeren afkomstige bakker Toussaint en van Généveve Weibers uit Kozen. Zijn opleiding kreeg hij van drukker Pieter Frederik Milis, waar hij als drukkersgast werkte. Na 1830 werd Belboom zelfstandig drukker, gevestigd op de Havermarkt. Hij drukte hoofdzakelijk almanakken [Almanach der stad en arrondissement Hasselt (1827) met kalender/nuttige info en stichtende verhalen, liederen en gedichten; Opregten Maestrichteren almanak voor het jaer onzes heeren 1831] en strijdliederen [Chant patriotique de Belges 1830, geschreven door de Hasseltse advocaat Hermans].447 Billen, Jean Joseph (1810-1975) Billen werd in Alken geboren in 1810. In 1829 huwde hij in Hasselt met Barbara Lambertina Duys, schoonzus van drukker Pieter Frederik Milis. Het echtpaar ging in Tongeren wonen, 444
KULeuven, BIBC 6A11444. De Keyser, Drukkend Hasselt, 31. 446 http://www.hasel.be/nl/subjects/1890/ballewijns-pieter-gerard-1865-1919.html 447 De Keyser, Drukkend Hasselt, 10 en 30. http://www.hasel.be/nl/subjects/1891/belboom-gaspar-1810.html 445
204
waar Jean Joseph een drukkerij opende. Echter niet voor lang, want in 1833 vestigde hij zich als drukker in Hasselt, eerst in de Nieuwstraat 74 en vanaf 1834 in het huis Het Boogsken in de Demerstraat 123. Zijn huwelijk werd gezegend met verscheidene kinderen, waaronder drukker François Philippe (°1830), en Joanna Melania (°1841) die trouwde met stadssecretaris en rijksarchivaris Henri Van Neuss. Jean Joseph Billen drukte vooral officieel drukwerk en enkele weekbladen. Hij mocht zich imprimeur de la Ville en imprimeur de l'administration Provinciale noemen. Billen werkte, net zoals Milis, binnen drie domeinen: - traditionele drukwerk: bidprentjes, doodsbrieven, grammatica’s (Nederlands, Frans en Latijn) en andere school- en lesboeken; - het officiële drukwerk: kiezerslijsten, officiële reglementen, statuten, aankondigingen en verordeningen; - de periodieke pers: nieuw gegeven in 19de eeuw, Petites affiches de la Province de Limbourg (september 1833-ca. eind 1834, onder redactie van Maastrichtenaar Jan Mathijs), Courier Du Demer (december 1833-ca. eind 1834), Journal de Hasselt et de la Province (augustus 1856-1857, liberaal getind), Aenkondigings-Blad der provincie Limburg (1864).448 Jean Joseph Billen overleed in Hasselt in 1875 en werd begraven op het Oud-Kerkhof. Zijn kinderen, François Philippe (1830-1893) en Jeanne Catharine, zetten de drukkerij in de Demerstraat verder. Zij brachten het Aenkondigingsblad der provincie Limburg (1875-1893) uit. 449 Carmanne, Marius (s.d.) Verwant met de Luikse drukkersfamilie Vaillant-Carmanne. Carmanne opende rond 1870 een drukkerij in het huis Het Ysere Cruys in de Nieuwstraat. Vanaf 18 juni 1870 drukte hij er de Gazette van Hasselt en der Provincie. Een paar maanden verzorgde hij drukwerk voor de Hasseltse Société des Mélophiles.450 Ceysens Henri Joseph Ceysens werd geboren in Beringen in 1825 als zoon van Jean Arnold (+Beringen) en de in Genk geboren Carolina Bellefroid (1794-1866). Henri Joseph Ceysens werd drukkersgast bij Pieter Frederik Milis. Toen deze in 1859 zijn drukkerij in het huis De Yseren Kerf in de Demerstraat van de hand deed, nam Henri Joseph ze over. Michiel Ceysens, zijn zoon, zette in 1866 met de hulp van zijn jongere broer Pierre Alphonse de drukkerij verder. Datzelfde jaar kocht hij de drukkerij van Antoine François Wijnants in het huis Den Gulden Kelck in de Nieuwstraat. In 1867 kocht hij het huis Den Yseren Kerf, de oude drukkerij van Milis, in de Demerstraat, waar hij zich in 1873 vestigde. Le Constitutionnel du Limbourg Belge en De Onafhankelyke der Provincie Limburg konden verder verschijnen. Ook startte hij met het drukken van onder meer het tijdschrift ‘t Daghet in den Oosten. In 1887 kocht Michiel Ceysens het huis Den Groeten Draeck op de hoek van de Grote Markt waar hij een boekhandel opende. Hij verkocht er boeken, weekbladen en allerhande prullaria en fantasieartikelen. Boekhandel Ceysens werd een begrip in Hasselt. In 1910 liet Michiel de drukkerij en de boekhandel over aan zijn zoon Jules.451 Clavis Opgericht in 1981 en sinds september 1997 gelegen in de Vooruitzichtstraat 42. Clavis is een van de grootste uitgeverijen van kinder- en jeugdboeken in Vlaanderen. Jaarlijks geeft Clavis 448
De Keyser, Drukkend Hasselt, 13. http://www.hasel.be/nl/subjects/1902/billen-jean-joseph-1810-1875.html. De Keyser, Drukkend Hasselt, 11. 450 http://www.hasel.be/nl/subjects/1903/carmanne-marius-19de-eeuw.html 451 http://www.hasel.be/nl/subjects/1073/ceysens-michiel-1833-1927.html 449
205
een 100tal nieuwe titels uit. Ook geeft ze strips uit. Er werken op dit ogenblik 14 mensen, waarvan 1 in Amsterdam. Om de twee jaar organiseert Clavis samen met de dienst cultuur van de stad Hasselt de internationale illustratorenwedstrijd ‘Prijs van de stad Hasselt’. De winnaar ontvangt een geldsom van 7.500 euro en zijn/ haar winnend werk wordt uitgegeven bij Clavis.452 In 2006 heeft Clavis de Antwerpse kinderboekenuitgeverij Facet nv overgenomen. Verder beschikt Clavis over een Nederlands verkoopkantoor Avain BV en was ze tot voor kort ook actief als boekhandel via de vestiging Poespas te Hasselt.453 Concentra Concentra NV is een Vlaams mediabedrijf dat werd opgericht in 1953. Tot in 2003 heette het bedrijf de Regionale Uitgeversgroep (RUG). Toen werd de naam veranderd naar Concentra Media. Het bedrijf is eigenaar van onder meer Het Belang van Limburg, Jet-magazine, TV Limburg, Acht en Radio Nostalgie, mede-oprichter van vtm en mede-eigenaar van onder meer Gazet van Antwerpen, ATV, Vacature, De Streekkrant, De Zondag en TV Oost. Concentra heeft een minderheidsbelang in de sociale netwerksite ASLpage. Crollen Leon Crollen (1871-1955) breidde de activiteiten van zijn vader (boekbinder) in de Ridderstraat uit zodat er gedrukt kon worden voor de Société de Melophiles (aankondigingen van activiteiten, teksten van gehouden lezingen, ledenblad). Hij werd opgevolg door zijn zoon Louis Crollen (1902-1957).454 Diversen Adriaan Willems (1703), Lambertus Bertus (Gheluckwensch voor graaf van Arberg bij diens intrede in het graafschap Peer in 1705) (1705), Robert Vrericx (1707). Esopus BVBA Deze uitgeverij was gevestigd in de Paenhuisstraat 3 (tot 2011) en in de De Schiervellaan 11 (vanaf 2011). Voorbeelden van uitgaven: Sleutels voor morgen (1995) door Jean-Luc Dehaene, De tuin der kennis 1498-1998 (2001) door Jan Kenis; Europa in goede handen (s.d.) door Leo Tindemans, Wilfried Martens en Marianne Thyssen. Finoulst, Jean Victor Bernard (1819-1881) Geboren in Leuven in 1819 als zoon van Michael en Maria Josepha Grisar, kooplieden in Brussel. In 1849 trouwde Jean Victor Finoulst in Hasselt met de in 1827 in Kuringen geboren Maria Anna Christina Huysmans. Een getuige van de bruid was haar oom Joseph Sax, gouden zilversmid. Jean Victor Finoulst had achtereenvolgens zijn drukkerij in de Demerstraat en op de Botermarkt. Vanaf 1858 was daar ook het bureau van Het Nieuwsblad der Provincie Limburg. Weekblad voor Algemeene belangen gevestigd, maar hij was noch de drukker noch de uitgever ervan. Hij was ook uitgever van het blad Tongersche Born (1847) en De Arend. Katholyk Nieuws- en Aenkondigings Blad (1851, onder de redactie van Gentse journalist Theodoor Schellinck die toen in Hasselt verbleef).455 Hij drukte ook het Bulletin des Mélophiles (1864-1877). Uiteindelijk verhuisde hij naar het huis Het Ysere Cruys in de Nieuwstraat waar voor hem Marius Carmanne gedrukt had. Jean Victor Finoulst overleed in
452
http://www.hasel.be/nl/subjects/1468/uitgeverij-clavis.html http://www.lrm.be/portefeuille/clavis 454 De Keyser, Drukkend Hasselt, 23. 455 De Keyser, Drukkend Hasselt, 13, voetnoot 13. 453
206
Hasselt in 1881. Zijn weduwe zette de drukkerij verder tot in 1884. Toen ging het bedrijf over naar Winand Klock.456 Heideland De boekhandel en uitgeverij Heideland werd in 1945 te Beringen opgericht door een groep studenten en KSA-leden. Een van hen was de seminarist Lou Nagels (1923-2003). Hij werd de eerste directeur van de uitgeverij, die een rechts-nationalistisch profiel had. Aanvankelijk hield Heideland zich vooral bezig met boekhandel maar ook het uitgeven kreeg vorm. Het eerste werk met als onderwerp Leopold III werd gedrukt op 50.000 exemplaren. Een jaar later verhuisde de uitgeverij, na de overname van de Hasseltse boekhandel/drukkerij Ceysens, naar het huis De Draeck aan de Grote Markt in Hasselt. Geleidelijk aan groeide Heideland naar een uitgavesnelheid van een tiental werken per jaar. Vanaf de jaren '50 van de twintigste eeuw legde de zaakvoerder Lou Nagels zich toe op de uitgave van literaire werken. De uitgeverij maakte vooral naam met grote reeksen, waarvan de bekendste zijn: het Pantheon der winnaars van de Nobelprijs voor literatuur (waarvan de projectpersconferentie in 1956 de eerste grote persbijeenkomst voor een boekwerk in het Nederlandse taalgebied was!), de Vlaamse pockets (vanaf 1959), het Poëtische erfdeel der Nederlanden (PEN, vanaf 1962), de Grote Nederlandse Larousse Encyclopedie en Twintig Eeuwen Vlaanderen. Daarnaast gaf Heideland ook jeugd- en kinderboeken (bijvoorbeeld de Jeugd- en Avonturenserie) uit en richtte het een poëziewedstrijd (de eerste was gericht op Vlaamse schrijvers met als thema ‘Limburg’) in. In 1967 nam het de zeer actieve uitgeverij van jeugdboeken Het Fonteintje over. In 1969 ging de uitgeverij Heideland samen met de uitgeverij Orbis, terwijl de boekhandel Heideland zelfstandig bleef. In 1975 werd Heideland-Orbis overgenomen door de uitgeverij Kluwer die haar na 1985 geruisloos liet verdwijnen. De boekhandel Heideland, die ondertussen ook begonnen was met een uitgavenprogramma, zou in 1987 failliet verklaard worden. Van Lou Nagels en Heideland worden collecties brieven bewaard in het Letterenhuis en van Heideland een archief in de Provinciale Bibliotheek Hasselt.457 Klock Winand (1850-1908) Winand Klock was oorspronkelijk boekhouder in Maaseik, maar verhuisde in 1878 naar Hasselt en opende in de Kapelstraat een drukkerij met zijn broer Mathieu. In 1884 verhuisde deze naar de Nieuwstraat in 1884. Klock gaf liberale weekbladen uit en drukte voor de Société de Mélophiles. Hij was secretaris van toneelmaatschappij De Ware Vrienden, lid van de Liberale Jonge Wacht en stichtend lid van de Hasseltse afdeling van het Willemsfonds. Klock had ook een boekhandel in voornamelijk schoolboeken. Hij liet zijn drukkerij in 1905 over aan François Olyff.458 Kluwer Kluwer heeft een afdeling in Hasselt (Research Campus). Daar houdt men zich enkel bezig met software. Leën In 1890 richtte Eugeen Leën (1862-1932) in zijn ouderlijk huis in de Koning Albertstraat de Sint-Quintinusdrukkerij op. In 1935 zette zijn zoon de drukkerij verder, die sinds het overlijden van zijn vader in 1932 werd geleid door zijn vrouw. Godfried Leën (1908456
http://www.hasel.be/nl/subjects/1914/finoulst-jean-victor-1819-1881.html De Keyser, Drukkend Hasselt, 37. Simoens, Een hogeschool van zelfkennis, zelfbewustzijn, zelfkritiek en zelfwording: de Vlaamse pockets van uitgeverij Heideland. 458 De Keyser, Drukkend Hasselt, 31 en 37. 457
207
2000) breidde de activiteiten van de drukkerij uit en opende in 1946 een boek- en papierhandel. In 1962 verhuisde hij de drukkerij naar de Zuivelmarkt. In 1976 liet hij de drukkerij over aan zijn zonen Eugeen en Luc Leën, die de drukkerij omvormden tot een professioneel grafisch bedrijf. In 1987 werd Leën-zet B.V.B.A., een fotografische zetterij, opgestart. Het jaar daarop, in 1988, veranderde de naam SintQuintinusdrukkerij in Leën-Offset-Druk N.V. Op 22 april 1994 verhuisde de drukkerij naar de Sasstraat. Hier is ze vandaag nog steeds actief. Maris, L. (s.d.) Botermarkt 8, verkocht onder andere de onderwijsboeken van J. Melchior en D. Lenaerts. Milis De eerste Hasseltse drukker van de 19de eeuw heette Pieter Frederik Milis (1801-1865). Hij stamde uit een Sint-Truidense familie van handelaars die zeer nauwe banden hadden met het drukkerswezen. Een familielid, Joannes Lambertus Milis (1750-1839), was trouwens de persoon die in 1828 - na het overlijden van Smits in 1827 - diens drukkerij verder zette. Als jongeman werd Pieter Frederik Milis naar Leuven gestuurd, om er in de leer te gaan bij de drukkerij Vanlinthout en Vanderzande, die een Europese faam genoot. Nadien, in 1823, trok Milis naar Hasselt. Hij huwde er met Elisabeth Duys, vestigde zich in de Demerstraat 104, in het huis In den Yseren Kerf aan de Kempische Poort en opende er een drukkerij, een uitgeverij en een boekhandel (hier organiseerde hij ook veilingen van boeken uit nalatenschappen van bekende Hasselaren), waar hij als antiquair ook behangpapier verkocht. Gaspar Belboom (1810-?) was er drukkersgast. Milis was overtuigd katholiek (lid van de Orde van de Rozenkrans), drukte meerdere werken van de Napolitaanse kerkgeleerde Alfonso Maria de Liguori (1696-1787) en kleinere drukwerkjes gewijd aan de Virga Jesse (Korte historie van het miraculeus beeld van OnzeLieve-Vrouw van de roede van Jesse te Hasselt 1842, prentje met beeltenis van de Virga Jesse 1854) of aan het H. sacrament van Mirakel in Herkenrode (herdenkingsprentje met gelithografeerde afbeelding van de monstrans naar aanleiding van het gouden jubileum van de overbrenging van het H. sacrament uit de abdij van Herkenrode aan de Sint-Quitinuskerk in Hasselt 1854).459 Milis drukte ook de Nouvelliste, Journal de la Province de Limbourg (oktober 1833-1836), Journal du Limbourg Belge (augustus 1840-30 juni 1848, samen met advocaat Jean Joseph Thonissen en dokter Lambert Bellefroid), Union Belge, Journal politique, agricole, industriel, littéraire, etc. (2 juli 1848) ’t Belgisch Leeuwke (april – 27 juni 1846, eerste Vlaamse weekblad van Hasselt) Nieuwsblad der Provintie Limburg (1847-25 maart 1848) en De Onafhankelijke der Provincie Limburg (3 januari 1850 - 1914, in plaats van Union Belge, verscheen 2 maal per week, hierin vaak kritiek op het toenmalige liberale stadsbestuur).460 Milis gaf samen met Traets Hekel en Luim (1855-1856) uit, het eerste literair tijdschrift in Limburg. Hierin verschenen de eerste gedrukte poëziestukjes van Guido Gezelle. Het was "gewijd aan de verdediging van de taelrechten".461 Ook drukte hij de Cours complet d’histoire universelle van de Leuvense hoogleraar Jean Moeller. Hijj mocht zich imprimeur de l'administration Provinciale en imprimeur de S.A.R. Mgr le Duc de Brabant noemen. Hij drukte in dat kader het Mémorial administratief de le Province de Limbourg van 18301853.462 Milis drukte ook schoolboeken. 459
De Keyser, Drukkend Hasselt, 11. Dit zou in 1846 overgenomen zijn door Georges Van West (1801-1884) uit Sint-Truiden, die het uitgaf tot 1848. Wulms, Literiare gids, 27. 461 Provincie Limburg, Limburg, 67-68. en Wulms, Literiare gids, 27. De Keyser, Drukkend Hasselt, 12. 462 De Keyser, Drukkend Hasselt, 11 en 13 voetnoot 11. 460
208
Monsieur, Gilis (1691) Antwerpenaar en eerste Hasseltse drukker in ca. 1670, waarschijnlijk gevestigd in huis De Gulden Pot. Hij drukte boeken in Latijn en Nederlands voor het stadsbestuur/kerkelijk overheden en misschien ook rederijkers. Soms was zijn drukwerk voorzien van illustraties met prachtige kopergravures (bijvoorbeeld Den predickenden Joans van desen tijdt ofte het II deel van den spiegel der sondaren 1686) en houtsnedetechniek. Zijn lopende zaken werden tijdelijk overgenomen door de Hasseltse notaris Jan Sigers. Die liet in 1692 een inventaris van de inboedel van de drukkerij van Monsieur drukken: Proeve der Druckerye van Gilis Monsieur.463 Andere drukwerken van zijn hand zijn: Den predickenden Jonas van desen tydt ofte Het II. deel vanden Spiegel der sondaeren (1686) van Franciscus van den Werve.464 Cort verhael van het leven [...] van [...] Joannes a S. Facundo [...] uyt de ordre der eremijten van [...] Augustinus / eenen religieus van de selve ordre (1691) van Joannes de Sevilla. Olyff, François (1878-1954) Afkomstig uit Rukkelingen-aan-de-Jeker (deel van het huidige Bitsingen). Olyff opende in 1902 in de Isabellastraat een kleinschalige drukkerij. In 1905 nam hij de drukkerij van Winand Klock in de Nieuwstraat over. In datzelfde jaar verhuisde hij zijn drukkerij en boekhandel naar het huis De Witte Valck in de Hoogstraat. In 1926 nam hij ook de drukkerij van Jules Ceysens over. Alle drukkerijen bracht hij samen onder de naam Les Imprimeries Limbourgeoises sa (Limburgse Drukkerijen nv). Olyff drukte een reeks over Hendrik Conscience en gaf ook verscheidene liberale weekbladen uit. Hij was tegenstander van de vernederlandsing van Limburg en richtte een afdeling op van ‘Amitiés Françaises’. Ook was hij op het vlak van de nationale politiek zeer actief. Olyff overleed in Hasselt in 1954. Van hem verscheen een politieke karikatuur op de voorpagina van het satirische blad Pourqoui Pas? in 1922.465 Smets, Armand (1872-1928) De uit Peer afkomstige drukker Armand Smets vestigde zich in 1919 in de vroegere boekhandel en drukkerij van Pieter Gerard Ballewijns in het huis Het Hoefyser in de Maastrichterstraat. Hij drukte Ons Limburg en ander drukwerk voor het Secretariaat voor Maatschappelijke Werken. Sinds 1913 stond het Secretariaat onder de leiding van Pieter Jan Broekx. Een tiental jaar later werd de drukkerij verdergezet als 'Hooger-Op'. Armand Smets ontpopte zich ook als de drukkerij van het katholieke Hasseltse verenigingsleven, met drukwerk voor Minerva, de volledige programmatie van de bioscoop Ciné Rerum, de aankondigingen van de evenementen in zaal Rerum Novarum in het Werkmanshuis,... .466 Smits, Joannes Bernardus (1751-1827) Drukker in Sint-Truiden, drukte een Heyl-Zang in 1805 naar aanleiding van de feestelijke overbrenging van het H. Sacrament van Mirakel uit Herkenrode naar de Sint-Quintinuskerk in Hasselt.467 Stravius, Ernestus (s.d.)
463
De Keyser, Drukkend Hasselt, 6. PBL, collectie Oude Drukken. 465 De Keyser, Drukkend Hasselt, 26. 466 http://www.hasel.be/nl/subjects/2234/smets-armand-1872-1928.html 467 De Keyser, Drukkend Hasselt, 13 voetnoot 2. 464
209
Kocht het drukkersmateriaal van Monsieur en was drukker in Hasselt van 1692-1701, zijn weduwe zette het verder tot 1703.468 Studio d’Arte De uitgeverij en reclamebureau Studio d’Arte in Hasselt is door de rechtbank van Koophandel failliet verklaard. Het bedrijf van zaakvoerder David Bartok, dat onder meer Riant Wonen uitgaf, had de afgelopen jaren zwaar geïnvesteerd in een gloednieuw bedrijfspand (2,5 miljoen) en moderne printmachines, maar kon door de crisis en teruglopende advertentieinkomsten de schuldeisers niet langer afhouden. Investeringsmaatschappij LRM heeft het bedrijf in portefeuille sinds het eind 2008 een lening van 250.000 euro ter beschikking stelde.469 Tingel Onderdeel van Clavis, aparte ‘imprint’ binnen de Clavisgroep, drukt enkel boeken van Marc de Bel. Titeux, François Victor (1819-?) Titieux had familiale banden met de drukkersfamilie Titeux in Maaseik. Hij woonde in 1850 in het huis De Ring aan de Grote Markt. Waarschijnlijk rond 1875 betrok hij een huis in de Maastrichterstraat. Hij was onder andere drukker van het Provinciaal Bestuur. Van 1877 tot 1879 drukte hij het weekblad De Hasselaar en geregeld werkte hij voor de Société des Mélophiles.470 Ook van zijn drukkershand: Korte historie van het miraculeus beeld van Onze Lieve Vrouw van de roede van Jesse te Hasselt. Van Gulpen, Nicolaas (1761-1818) Maastrichtenaar Van Gulpen produceerde in Hasselt tussen 1789 en ca. 1798 diverse soorten drukwerk, eerst in een drukkerij/boekhandel in het huis De Gulden Wagen (Hoogstraat) en later in Het Gulden Hooft (hoekhuis Grote Markt-Nieuwstraat nu Koning Albertstraat). Van zijn hand zijn: Den grooten Hasseltschen almanack, dienende voor het jaar 1793. Inhoudende de Beschrijvinghe der XXII Steden van het Land van Luyck (eerste Hasselts drukwerk) Réglements pour la Société de Hasselt (1790).471 Van Langenacker, Petrus (1690-1746) Van Langenacker had een drukkerij in Den Koning van Polen (naast het huis waar Monsieur vroeger drukte). Vanaf 1725 bezat hij ook het huis De Baert er net naast. Hij maakte drukwerk van religieuze aard maar ook de Privilegiën, Statuyten ende Reglementen der Stadt Hasselt uit 1716. Van Langenacker drukte waarschijnlijk nog tot 1745 of 1746.472 Van zijn hand zijn: Het goddelijck camerken, met syne toe-behoorten ende fundamenten, bereyt voor den hemelschen bruydegom komende tot de ziele door de H. communie / Albertus van s'HertogenBosch (1714)473 Lux evangelizantium e sacris praesertim litteris, M. Augustini, aliorumque patrum testimoniis, &c. refulgens in passionem Domini nostri Jesu Christi. Item in tres octavas 1. De 468
De Keyser, Drukkend Hasselt, 7. http://www.madeinlimburg.be/nieuws/studio-darte-hasselt-en-eurocamping-peer-failliet/ 470 De Keyser, Drukkend Hasselt, 17. 471 De Keyser, Drukkend Hasselt, 8-9. 472 De Keyser, Drukkend Hasselt, 8. 473 PBL, collectie Oude Drukken. 469
210
eucharista. 2. De assumptione B. Mariae Virginis. 3. Pro fidelibus defunctis (1715, door Moors, Bonaventura) Jaer-ghedinghen ofte Veldt ordonantien [...] der stadt Hasselt (1716) Politike ordonantien recessen, ende verdraeghen [...] der stadt Hasselt (1716) Animadversiones domini L. C. De Decker [...] in librum damnosum, cui titulus, Tractatus de promulgatione legum Ecclesiasticarum, ac speciatim bullarum & rescriptionum Curiæ Romanæ (1716, door De Decker, Léger Charles (1645-1723), over verhouding kerk en staat juridische aspecten) Lux evangelizantium [...] refulgens in omnia totius anni festa / Bonaventura Moors (1718)474 Wonderland productions / Wonderland Half Vier Productions Uitgeverijen van striphandel Wonderland Strips in Hasselt. In mei 2011 vierde de stripwinkel zijn dertigjarig bestaan. Ze is de oudste stripwinkel van Limburg. Ze brachten onder andere de serie Roze Bottel, De avonturen van Dean, Gene en Evelyn en Stripbaby's uit. De toverprins en co (1994) Bruno Di Sano en Smit le Benedicte Een broek vol legenden (1994) Bruno Di Sano en Smit le Benedicte Schipbreuken (1994) Ferry Van Vosselen Lieve hemel! (1995) door Gaga Pipo (1995) door Mittéï en François Walthéry De wal des doods (1996) door Filip Keunen en Kris Verwimp De ballade van Roodhaar (1999) door Claude Auclair Een nachtegaal in de stad (1999) door Pieter van Oudheusden en Jeroen Janssen Klaarlichte nacht (2001) door Pieter van Oudheusden en Jeroen Janssen Hasseltse Tijl; Princes Sophie en de wonderpruimen; Tijl en de helpende putgeest (s.d.)
Toneel De Ware Vrienden (1862) Van organisator van onder andere dansfeesten groeide het liberale gezelschap vanaf 1868 uit tot een toneelmaatschappij. Zij namen deel aan wedstrijden in heel België en organiseerden zelf ook wedstrijden.475 De grenadeirs èn Hasselt (1937) door R. Van der Eycken ; G. Vander Donck.476 Koninklijk Hasselts Operettengezelschap (K.H.O.G) (1930) Het Koninklijk Hasselts Operettengezelschap (K.H.O.G) vindt zijn ontstaan binnen de Hasseltse voetbalvereninging H.V.V. 'den Hawai' en werd in 1930 officieel opgericht. Tot bij het begin van de oorlog prijkten gekende en geliefde operettes op de affiche. Na de bevrijding lag het accent meer op 'bonte avonden'. Onder impuls van Henri Claes en onder voorzitterschap van Tony Gruiters begon na 1947 de gouden periode van de operette. Helaas werden in 1952 de kosten van de gastvedettes zo hoog, dat het gezelschap zich genoodzaakt zag af te zien van eigen producties en zich, om financieel te kunnen overleven, moest beperken tot het inrichten van shows. In 1955, bij de koninklijke erkenning van de groep, werd Alfons Martens tot voorzitter verkozen en werd Firmin Vananderoye aangetroken bij het KHOG. Beslist werd voortaan stukken van zijn hand op te voeren en wel in het Hasselts dialect. Later werd dan 474
PBL, collectie Oude Drukken. http://www.hasel.be/nl/subjects/1370/les-vrais-amis-de-ware-vrienden.html 476 PBL, Limburgensia. 475
211
overgeschakeld naar bestaande blijspelen en komedies. Firmin Vananderoye schreef vanaf 1958 operettestukken in het Hasselts dialect. Hij creëerde de families Pladijs en Bossel die voor heel wat succes zorgde. Da zèn stóéëte (1958, expo-revue), Sloeberke (1959, blijspel), Me klee Poezewoezeke (1960, blijspel) enz.477 Later kwamen daar ook nog zelf geschreven dialectliedjes bij.478 In 1990 was er reden tot feesten: 60 jaar KHOG. Aan dit jubileumfeest werd een bijzondere uitstraling gegeven door de schenking van het bronzen kunstwerk 'De Komediant' van Francis Vannerum aan de stad Hasselt. De tekstschrijvers van het KHOG: Ballings Jaak (1927, De Droom van Bakker den Boze), Beulen Jean (1955, liedjes en teksten, Van Anneke Djat tot Eurostad 1992), Gevaert A. (toondichter), Knevels Boudewijn (1988, Hasselt op ne Pjeedestal 1988), Lelièvre Hubert (muziekteksten), Thys Alfons (1970, liedjesteksten), Smeets Jef (1948, liedjesteksten)Van Loo Friede (1972, liedjesschrijver), Verbeeck Louis (2002, liedjesteksten).479 Eveneens werden revueteksten geschreven door Armand Schruers [Hasselt es te kleen (1996), Hasselt, doa mut djië zèn! (2000)] en door René Swartenbroeckx een revue Amouër en Ambras obbe bleuë Boelvaar (2005) Het Hasselts Toneel (1964) Het gezelschap droeg toen nog de naam De Ware Vrienden-Climax. In 1972 veranderde de naam in Het Hasselts Toneel. Na jaren van opvoeringen in het Cultureel Centrum van Hasselt vond men eindelijk een eigen toneelzaaltje in Zaal Centrum aan de Hollandsveldlaan 32 te Hasselt.480 Stukken werden geschreven door Jules Klock (zie auteurs 20ste eeuw).481 Kermt toneel - De eerste toneelvoorstellingen te Kermt gingen door bij Ballet op de Diestersteenweg in 1899. - Omstreeks 1905 stichtten Frans Smeets en Frans Copermans in Tuilt een nieuwe toneelbond Matigheid en Spaarzaamheid. - toneelkring Vermaak na Arbeid: dit gezelschap debuteerde met de openingsvoorstelling van het stuk Het Voorste Legioen. Het werd een zodanig succes dat kort nadien werd meegedongen naar het Koninklijk Landjuweel. Gedegen acteurs uit die periode waren Jef en André Copermans, Edgard Sente, Vital Vanderstraeten, Werner Achten en anderen. Kaskrakers waren ondermeer De Wonderdokter en Onder een dak van J. Fabricius. - toneelgezelschap Ons Verlangen: enkele oudere Kermtse toneelratten, aangevuld met nieuwe jeugdige elementen, brachten succesvolle opvoeringen. Hun grote bezieler was kapelaan Karel Vannooten. Een ongemeen succes was het stuk Herodes, opgevoerd in bijbelse klederdracht door acteurs als Jef en André Copermans, Edgard Sente en Paul Smeets. Jef Mangelschots speelde de titelrol. Ook het werk Dolle Hans van Fabricius met Mangelschots in de hoofdrol viel in de smaak. Het passiespel Dood en Verrijzenis met Jef in de rol van Judas trok volle zalen. De toneelgasten verzorgden zelfs opvoeringen buiten het dorp. Zo brachten zij Baas Best en Sint-Antonius ten tonele in Kermt, Hasselt, Genebos en Tessenderlo. - De Hofnarren (1964): De voorstellingen vonden plaats afwisselend in de oude parochiezaal, in zaal Rio en in zaal Amandus in Stokrooie. De Distel en Zonsopgang waren
477
Vincken, 75 jaar KHGO. Jubileumboek met beschouwingen, getuigenissen en archivalische gegevens over het Koninklijk Hasselts Operettegezelschap vzw 1930-2005, 58. 478 http://www.khog.be/over_ons/over_ons2.html 479 Vincken, 75 jaar KHOG, 140-147. 480 http://www.hethasseltstoneel.be/main/node/43 481 Leenders, Het Hasselts Toneel, 29.
212
als vaste stukken opgenomen in hun repertorium. Na twee seizoenen gingen De Hofnarren ter ziele. - Toneelgroep Onder Ons (1898) met Edward Asnong als grote bezieler. Het gezelschap verzorgde er zowel revues als toneelwerken. Ook deze vereniging verdween.482 Kroontheater (1979-1985) Professionele afsplitsing van het Hasseltse amateurgezelschap Podium. Het gezelschap van het Kroontheater bestond uit een kleine kern van drie à vier beroepsacteurs, onder wie Bert Champagne, die ook even directeur was, en zijn vrouw Rita Smets. Voorts werkte het gezelschap met zowel amateurs als professionele gastspelers. Per seizoen speelde het gezelschap gemiddeld 4 à 5 producties, met titels als Een teder gebaar, Bedrog, Abraham en Samuel, Het souper.483 Laat ze los Deze toneelgroep stond onder regie van Pastoor Roosen (Kiewit-Banneux). Ze trad op tijdens de parochiefeesten, verzorgde het bonte avonden en bracht zelfs bekende stukken ten tonele als Waar de ster bleef stille staan. Een kaskraker was Slisse en Cesar. Bestaat anno 2012 niet meer.484 Minerva (1868) Gesticht met als hoofddoel: ‘la moralisation de la classe ouvrière’. Deze toneelgroep had een katholieke signature. Ze deed ook aan toneel en schreef zelf wedstrijden uit.485 De Roode Roos (1515) De Roode Roos was de opvolger van de Sint-Annagezellen, die toen al enkele jaren tijdens de processies een mysteriespel opvoerden.486 De Roode Roos nam deze traditie over. Min of meer geletterde en vrije burgers van de steden verenigden zich rond het spelen van toneel, het maken van gedichten en het houden van voordrachtwedstrijden in de volkstaal. Tot op het einde van de 18de eeuw was De Roode Roos, net als alle andere rederijkerskamers, een belangrijk gegeven in het culturele leven van de stad. Niet alleen luisterden ze de religieuze feesten op met aangepaste toneelopvoeringen, ze zorgden ook voor de straatversieringen en de ontspanning van de burgers ter gelegenheid van de kermissen. Zo was De Roode Roos o.m. de eigenaar van de Hasseltse stadsreus, de Langeman, en organisator van de Meiavondviering. Als gewapende kamer droeg ze ook bij tot de verdediging van de stad en de ordehandhaving tijdens de jaarmarkten. De meeste rederijkerskamers overleefden de Franse Revolutie niet. De Fransen schaften ze overal af, maar ze waren toen al lang over hun creatieve hoogtepunt heen. In Hasselt slaagde De Roode Roos wel in haar voortbestaan door zich om te vormen tot ‘société d'art dramatique’. Willem I van Oranje verleende haar in 1820 de titel van ‘Koninklijke’. In de loop van de 19de eeuw kwam het accent van hun culturele activiteiten steeds meer te liggen op de muziek, mede onder impuls van de familie Claes. Na enkele fusies ontstond zo in 1850 de ‘société royale de musique et de rhétorique De Roode Roos’. Zo bleven de oude rederijkers tot aan de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol spelen in het cultuurgebeuren van Hasselt, vooral met hun harmonie en hun symfonieorkest. 482
http://www.hasel.be/nl/subjects/1715/toneel-en-film-in-kermt.html http://www.hasel.be/nl/subjects/2351/kroontheater.html 484 http://www.hasel.be/nl/subjects/1599/toneelgroep-laat-ze-los.html 485 http://www.hasel.be/nl/subjects/2063/koninklijke-maatschappij-minerva.html Provincie Limburg, Limburg, 286. 486 http://www.hasel.be/nl/subjects/1275/rederijkerskamer-de-roode-roos.html 483
213
De Roode Roos bestaat nog steeds, maar hun publieke optreden beperkt zich tot de deelname aan de meiavondviering en de zevenjaarlijkse uitdeling van erwtensoep met hun reus Don Christoph, een afstammeling van de stadsreus uit de 16de eeuw.487 Runkster Toneelvereniging (1965-1999) Runkst hield er een eigen toneelgroep op na, een initiatief van wijlen Martin Proesmans. Op 6 november 1965 ontstond de Runkster Toneel Vereniging vanuit het reeds bestaande liefhebberstoneel van de KWB en de KAV. Het opzet van de jonge vereniging was degelijk amateurtoneel te brengen. De Sint-Hubertuszaal waarborgde een geschikte ruimte. Buitenshuis bracht de groep zijn repertorium in omliggende gemeenten, in scholen, tot zelfs in de Hasseltse gevangenis. Eenmaal goed vertrouwd met de planken namen zij deel aan tornooien en competities. Een tijdlang publiceerden zij zelfs een driemaandelijks tijdschrift. In 1982 slaagden zij erin een jeugdtheater op te richten dat onder de naam Harlekijn boven het doopvont gehouden werd. Binnen deze jeugdafdeling leerden jongeren de knepen van het vak aan: toneel, dramatische expressie, beweging, mime en woordkunst werden samengebundeld tot een volwaardig eindproduct dat mocht gezien worden. De jongeren kwamen op de scène zowel op het thuisfront in de Sint-Hubertuszaal als in het cultureel centrum van Hasselt. Het ensemble had zich voorgenomen jaarlijks een productie te verzorgen. De Runkster Toneelvereniging bestond uit een vaste kern aangevuld met een groepje jonge amateurs die zich voor korte of langere duur aansloten. Het gezelschap sloot zich aan bij het Limburgs Toneelverbond. Zodoende kon het deelnemen aan allerhande tornooien en zich meten aan andere gezelschappen. Een rijk gevarieerd repertorium trok vele belangstellenden aan en het gezelschap kende dan ook een grote bloei. In de negentigerjaren kregen de acteurs evenwel te kampen met interne moeilijkheden. Uiteindelijk werd het gezelschap ontbonden. Enkele leden vormden de nieuwe Kreatief en trokken naar Kiewit, anderen vormden het Sint-Hubertustheater en kwamen uiteindelijk terecht in Tuilt-Kuringen.488 Sint-Annagezellen Schutterij van Hasselt die deelnam aan het Landjuweel te Luik in juni 1441. 487
De Rode Roos speelde in 1729 Aran en Titus, in 1713 en 1754 Eduard en Elips van K. van Ziermes, in 1736 De bedrooge Mof, in 1773 en 1782 Celion en Bellinde, in 1776, 1778 en 1779 Alcip en Amarillis, in 1787 Diana, in 1775 Torquaat, allicht De veinzende Torquatus (1645, ook in de 18de eeuw nog herhaaldelijk herdrukt) van G. Brandt, in 1778 Hypermnestra, in 1779 Den grooten Tamerlan (1657) van J. Serwouters (dat in St.Winoksbergen reeds in 1731 op het programma stond en ook te Brussel gespeeld werd) en in hetzelfde jaar nog Karel Stuart (1652) van Joan Dullaert. In het archief van de Rode Roos berust ook een bewerking van Langendijks Don Quichot. De Rode Roos vertoonde een paar heiligenspelen (Martelie van de HH Epictetus en Astion in 1725, De vervolginge... van den heiligen Apostel Jacobus den Meerderen in 1773) en treurspelen, waarvan alleen de titel bewaard is: De blinde liefde van Falassus en Urania (1721), Andreas den trotzen dwinger (1773), David en Saül (1779), Tyrannige liefde van Tiridatus. Ook uit het Frans vertaalde werken komen op het programma voor: Polyeucte, Iphygenie, De weduwe van Malabar, Jourdijn. De prins van de kamer, M. Vandersmissen, bewerkte naar Molière Het Gedwongen hauwelyck, opgevoerd in 1732 en opnieuw in 1771 en 1779. http://www.dbnl.org/tekst/baur001gesc06_01/baur001gesc06_01_0037.php Andere werken: De genade Gods zege-pralende over de ondankbaerheyd der Israëliten in de woestyn, ten tooneel gestelt door de Rede-ryke Kamer der Roode Roos binnen de Stad Hasselt (1767) door Nicolaus Gerardus Sigers. De geweldige Troon- en Croon-sucht van Athalia, Koninginne van Juda, met de doodt gestraft. Treur-spel, sal ten tooneel gebracht worden, door de konst-genoten der Reden-rycke Kamer genaemt de Roode Roose, sig schryvende Hitte verkoelt. Binnen de stadt Hasselt ... [1758] ... Op-gedraegen, aen ... Vossius ... Vannes ... . Moord door eyge-moord gewroken of Jeronimo Marschalk van Spanjen, treur-spel ten tooneel gestelt door de Rede-ryke Kamer der Roode Roos binnen de Stad Hasselt, zig schryvende hitte verkoelt ... 1767 ... Op-gedragen aen ... Speelmans ... (1767). KBR, algemene collectie. 488 http://www.hasel.be/nl/subjects/1832/toneelgroep-proesmans-runkster-toneelvereniging-runkster-toneel.html
214
Sint-Annakamer In 1494 treft men in de Hasseltse bouwmeestersrekening een vermelding aan van een groep toneelspelende gezellen. Deze Sint-Annakamer luisterde niet alleen een stadsprocessie op, maar voerde ook een toneelstuk op. De spelers werden echter niet als rederijkers aangeduid.489 Sint-Quintinuscollege De thesis van Peter Vanwinge spreekt van schoolmeester Andreas Alenus (1520-1578) die met zijn leerlingen van het Sint-Quintinuscollege toneelstukken opvoerde. 490 Société de Mélophiles (1858) Muzikale en literaire kring waar ook wetenschappelijke thema’s aan bod kwamen. Ze orgabiseerde voordrachten, lessenreeksen, enz. Zo kwam de bekende Brusselse schrijver Charles De Coster (1827-1879) er een lezing geven.491 ’t Platformke (1978) Toneelgroep uit Stevoort. Even voorstellen, ik ben uw dochter… was de titel van hun allereerste voorstelling. Jaarlijks voeren zij in de oude parochiezaal Den Opper een toneelstuk - dikwijls in het Stevoortse dialect - op.492 Toneelgroep Eenhoorn (1965) Toneelgroep Eenhoorn werd gesticht in 1965 op initiatief van Marcel Baptist. Enkele volwassenen die voordien op de planken hadden gestaan bij de groep Hercka sloten de rangen onder impuls van hun voorzitter. De vereniging koos voor de naam 'Eenhoorn'. Gedurende enkele jaren speelde de groep in de voormalige parochiezaal. Toen deze ruimte niet meer beantwoordde aan de gestelde eisen vond het toneelgezelschap onderdak in de oude schuur van het Beukenhof, het kasteeltje van baron de Géradon. Een aannemer slaagde er in deze bouwvallige schuur om te bouwen tot een sfeervol theatercafé. Vanaf 1985 werd de schuur dan ook herdoopt tot ‘Limburgs theatercafé ’t Schuurke’. Het toneelgezelschap werkt regelmatig samen met geschoolde auteurs en laat zich professioneel begeleiden. Tussen de honderdvijftig toneelstukken die zij de voorbije vijfenveertig jaar op de planken brachten, waren tal van werken van Vlaamse auteurs waaronder Hugo Claus, Walter Van den Broeck en Pieter Aspe. Ook bekende buitenlandse auteurs als Garcia Lorca, Machiavelli, Bertolt Brecht en Goldoni ontbraken niet op het appel. Opmerkelijk was de opvoering van het openluchtspel De Nazarener in 1980 van de hand van Marcel Baptist, waaraan vijfentwintig Limburgse toneelgroepen hun medewerking verleenden en De geschiedenis van een paard van Tolstoj in 2011. Het succes van het gezelschap is dat het niet enkel garant staat voor amusement, maar vooral voor een programma met inhoud.493 Toneelgroep Het Gedacht (1991) Met Het Gedacht kent Sint-Lambrechts-Herk sinds 1991 nog een toneelgezelschap met vooral jonge acteurs. In eigen geschreven theaterstukken behandelen ze vooral sociale thema's. Het gezelschap treedt een enkele keer per jaar op vooral rond Kerstmis.494 489
http://www.hasel.be/nl/content/5041/rederijkerskamer-de-roode-roos-uit.html Vanwing, Adreanus Alenus. Biografie en kritische gecommentarieerde editie van zijn sacrae heriodes I, 1-13, 17 en 25. 491 Charles De Coster wordt – samen met Camille Lemonnier- beschouwd als de grondlegger van de Franstalige ‘Vlaamse’ school in de Belgische literatuur. http://schrijversgewijs.be/schrijvers/de-coster-charles/ 492 http://www.hasel.be/nl/subjects/1859/t-platformke-stevoort.html 493 http://www.hasel.be/nl/subjects/4511/toneelgroep-eenhoorn.html 494 http://www.hasel.be/nl/subjects/4509/toneelgroep-het-gedacht.html 490
215
Toneelgroep Schimpen (1985) Ter gelegenheid van de viering van 20 jaar verenigingsleven speelden plaatselijke gelegenheidsacteurs diverse sketches. Sommigen hadden de toneelmicrobe echt te pakken. Zij richtten in 1985 de toneelgroep op. Een van de drijvende krachten was René Jamers. In 2010 bestond de Toneelgroep Schimpen 25 jaar. 495 Wimmertingen toneel Louis Willems, in 1952 aangesteld als jonge onderwijzer in de gemeentelijke jongensschool van Wimmertingen, wist na een paar jaren enkele humaniorastudenten van het Damiaancollege in Aarschot te overhalen om in de gemeente toneel op de planken te brengen. Hun eerste stuk, Het kruis op de heide, werd in januari 1956 opgevoerd in de parochiezaal. Dit werk kende een zodanig succes dat tijdens de paasvakantie extra voorstellingen werden uitgetrokken in Vliermaalroot en in Zepperen. Het uitbreken van de Hongaarse opstand tegen de Russische bezetting in datzelfde jaar leidde tot de voorstelling van het werk Bloed in de poësta. Toen de hoofdacteur op de scène werd neergeschoten en de Hongaarse vlag over zijn lichaam werd uitgespreid, weerklonk de triomfmars uit Aïda van Verdi. De thriller Gezworen kameraden met uitgebreide acteursbezetting betekende meteen de zwanenzang van het gezelschap. De meeste spelers werden immers onder de wapens geroepen.496 Anderen: Verstoajet sek : Spectakel-Revue in 1 Proloog en 2 Bedrijven van Jos. Smeets op te voeren door K.A.J. Afd.: Hasselt St-Quintinus 13 januari [1937] : [programma] Hasselt : K.A.J. Afd. Hasselt St-Quintinus, 1937 (Hasselt : Hooger-Op)497 Z'hebben t'rachter gevroagd! : groote slaby's revue in 2 bedrijven : met de welwillende medewerking van Mej. Laurence Dubois van Luik en de Juffrouwen M. Brauns en F. Coemans van Hasselt : [programma] Hasselt : s.n. (Hasselt : De Limburgsche Drukkerijen) Opvoering te Hasselt in de Schouwburg Eden-Palace498 Allegorie Europa (01/10/1988) drama, door Jos Wilmots (1933 - ) Op het éérste vel handgeschreven met groene inkt, volgende tekst: Geschreven in oktober 1988 op bestelling en twee keer opgevoerd door vier laatstejaars- meisjes van een Hasselse middelbare school in Hasselt, april 1989 en tijdens de zomercursus 1990499
495
http://www.hasel.be/nl/subjects/2414/toneelgroep-schimpen.html http://www.hasel.be/nl/subjects/2139/toneel-in-wimmertingen.html 497 PBL,Limburgensia, LA-D-5940/6 21104P. 498 PBL, Limburgensia, LA-D-5943/1 21345P. 499 Letterenhuis, databank Agrippa. 496
216
Volksverhalen Uit het boek Volksverhalen uit Belgisch Limburg van Spectrum zijn op plaatsnaamregister voor Hasselt/Sint-Lambrechts-Herk diverse verhalen terug te vinden:
Legende van de Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse te Hasselt.500 Verhaal over het heksenmes.501 Grappig verhaal over Hasselt.502 Verhaal over iemand die kon muizen maken in Sint-Lambrechts-Herk.503 Spookverhaaltje uit Stevoort.504 Heksenverhaaltje uit Stevoort.505 Verhaal over een roversbende uit Stevoort.506
De Hasseltse volksverhalen van Jef Mangelschots: De heks van Hasselt-kermis: 20 verhalen vol droom en nostalgie (1992, Boekweitreeks 17) Hasseltse volksverhalen (1993, Boekweitreeks 18) De Hasseltse Beek (s.d.) In de Vlaamse Volksverhalenbank (VVB) van het Maerlantcentrum (KU Leuven) beantwoorden 153 fiches aan de zoektocht ‘regio Hasselt’, met verhalen over luchtgeesten, duivels, sprookjes, heksen, vuurgeesten, enzovoort; zie www.volksverhalenbank.be
500
Roeck F., Volksverhalen uit Belgisch Limburg, 56-59. Ibid., 116-117. 502 Ibid., 166-168. 503 Ibid., 146. 504 Ibid., 86. 505 Ibid., 116. 506 Ibid., 151. 501
217
Strips Buckinx, Jos Virga-Jessefeesten Hasselt (1989).507 Boodts, Dion (Ukkel, 1968) Dion Boodts studeerde toegepaste grafiek aan Sint-Lukas in Brussel & illustratief ontwerpen in Hasselt. Na zijn studies in Brussel werd hij meteen voltijds grafisch vormgever voor het provinciebestuur Limburg. In 1993 begon hij daarbij als freelance illustrator–grafisch vormgever te werken onder de naam Le Poisson illustré. Sindsdien maakt hij illustraties voor tijdschriften en werden zijn schilderijen tentoongesteld in Brussel, Leuven en Hasselt. In 2006 mocht hij de vormgeving verzorgen van Kwintessens (Vlaams tijdschrift voor vormgeving & mode) voor DesignVlaanderen. Met het boek Gezondheid bij bewoners van Limburgse opvangcentra voor thuislozen won hij een Plantin-Moretusprijs 2010 (categorie school- en studieboeken en wetenschappelijke uitgaven), een bekroning voor de best verzorgde boeken in Vlaanderen.508 Duchateau, Kim Gedruis in huis (1999) uitgegeven door de Provincie Limburg Evens, Brecht (1986) Deze Hasselaar woont nu in Gent waar hij Illustratie aan de Sint-Lucashogeschool studeerde. Aanvankelijk publiceerde hij in de stripmagazines Hic Sunt Leones en Parcifal. De grote doorbraak kwam er in 2009 met Ergens waar je niet wil zijn. Voor het eerst werkte hij hier met een vrijere schildertechniek waartoe zijn docente hem gestimuleerd had. Het boek ontving de eerste Willy Vandersteen-prijs en werd genomineerd voor een Eisner, een internationaal vermaarde Amerikaanse stripprijs. Hij is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de nieuwe golf Vlaamse stripmakers die ook internationaal succes oogsten. Verschillende van zijn strips werden ondertussen in vele talen vertaald. Zo gaf de Canadese uitgever Drawn and Quaterly na Ergens waar je niet wil zijn (The wrong place) ook De Liefhebbers (The making of) uit.509 Een boodschap uit de ruimte (2005) Van Halewyck Prijs van het Stripdebuut - Vlaamse Onafhankelijke Stripgilde Vincent (2006) Nachtdieren (2007) Pinokkio (2007) beperkte oplage , derde in De Plastieken Plunk. Ergens waar je niet wil zijn (2009) Willy Vandersteenprijs - Prix de l'audace Angouleme Nominatie Eisner award Handen uit de mouwen (2009) winnaar van De Plastieken Plunk.510 De Liefhebbers (2011) en De Liefhebbers/The making of (2011) Hij publiceerde ook in diverse stripmagazines: Lunettes #3, Catalan fanzine (2009) Eisner #2, Nederlands graphic novel-tijdschrift (2009) Lunettes #2, Catalan fanzine (2008) 507
De Lezenaar, Limburgensiacollectie, nr. 38. http://www.flemish-illustrators.com/Profieltest/tabid/328/profiel/8/Default.aspx#Profiel 509 http://nl.wikipedia.org/wiki/Brecht_Evens 510 http://pulpdeluxe.be/site/pepesoiree/category/brecht-evens/ 508
218
Lunettes #1, Catalan fanzine (2008) Hic sunt Leones #2 (zomer 2007).511
Ghysen, Jos (1926) Vertaalde Hergés strip Mannen op de Maan naar het Hasselts in opdracht van de vzw BDSTRIP en in samenwerking met de stad Hasselt en de Provincie Limburg. In het Hasselts luistert dit Kuifje-avontuur naar de naam Manne obbe Moan. Hij werd hiervoor gelauwerd met de Stripdiamant, als promotor van de Belgische strip op internationaal vlak.512 Mathijs, Dré De Stoopkes - Drinken doet een beetje zeer maar nuchter leven nog veel meer (s.d., ism met Louis Verbeeck)513 Merho (Antwerpen, 1948) Twee Kiekeboe-strips werden in het Limburgs dialect uitgebracht. Hoe meer kijkers. Het geslacht Kinkel. Olaerts, Hans Genomineerd voor prijs van Limburgse Stripbelofte 2007, publiceerde al in het magazine Studio Patat. Schouteden, Koen Het IME (2005) uitgegeven bij Le Rigeau – Hasselt. Swerts, Wim (Tongeren, 1966) Na meer dan zes jaar op zelfstandige basis te hebben samengewerkt richtten Wim Swerts en Luc Van Asten hun eigen tekenstudio op in Hasselt, in oktober 1997, om er voltijds op zelfstandige basis samen te werken voor Studio 100.514 Strip over pater Valentinus Paquay (2010, i.s.m. Geert De Sutter).515 Valkenborgh, Carlo Het extra zwart witteke (2003, is.m. Vid) uitgegeven door Nationaal Jenevermuseum Hasselt. Van Kuyck, Wim Het begijnhof van Hasselt (1982, map met zes pentekeningen voorzien van kunsthistorische aantekeningen, i.s.m. Cor Ria Leeman)516 Vanspauwen, Jos (1954 Genk, inwoner Hasselt) Vanspauwen studeerde af in het Hoger Secundair Kunstonderwijs te Hasselt in 1981. In datzelfde jaar zette hij zijn eerste stappen in de professionele stripwereld bij studio Vandersteen. Daar werkte hij in de schaduw van Jeff Broeckx. Hij tekende en inktte de Duitse Bessyreeks, als één van de vele medewerkers. Hij bleef daar tot 1987. Na dat jaar tekende hij 511
http://brechtnieuws.blogspot.com/ http://video.canvas.be/zeven-dagen-jong-afl-3-brecht-evens 512 http://nl.wikipedia.org/wiki/Jos_Ghysen 513 De Lezenaar, Limburgensiacollectie, nr. 392. 514 http://www.wimswerts.be/htmlmap/lighthouse.html 515 http://www.stripturnhout.be/2010/07/het-heilig-paterke-van-hasselt-stript/ 516 Collectieve Catalogus België (CCB)
219
korte strips en wenskaarten voor diverse bedrijven en een Hasselts krantje. In 2004 bekwaamde Jos zich in het digitaal inkten van strips, onder andere van de stripreeks Stam & Pilou. De opdrachten kwamen daarna in een stroomversnelling binnen, zoals het digitaal inkten van Senne & Sanne; Michiel De Ruyter; Mieleke, Melleke, Mol; Jump; Albert & co; Mega Mindy, enz. …Jos Vanspauwen is ook een veelgevraagd karikaturist voor diverse happenings.517 Verplancke, An We smeren 'm (2008, i.s.m. Vid) Uitgegeven door Provinciale Dienst Gezondheid Wilsens, Steven Pentekenaar Stefan Laurens Wilsens, alias Steven Wilsens, is geboren in Peer in 1937. Van 1954 tot 1958 volgde hij les aan het Sint-Lucasinstituut in Brussel onder de vakkundige begeleiding van Luc Verstraete (1928-2008). Van 1958 tot 1960 volgde hij opleiding aan de Kölner Werkschule. Zijn eerste tentoonstelling had plaats in Galerie Helikon in Hasselt in 1962. In 1965 was hij er opnieuw te gast. Steven is vooral bekend als tekenaar van monumenten en stads- of dorpsgezichten. Vanaf 1963 verzorgde hij de illustraties in de rubriek Beknopt Verslag van Gaston Durnez in de Standaard-groep. Daarnaast is hij ook cartoonist, graficus, striptekenaar, illustrator van boeken, ontwerper van postzegels en bierviltjes. "Steven Wilsens, een van de voornaamste toeristische journalisten van ons taalgebied is een niet schrijvende pennenridder, maar een tekenaar", beweerde ooit Gaston Durnez. Steven werd onderscheiden met de Prijs Pro Civitate (1972), de Culturele Onderscheiding van de provincie Limburg (1994) en de prijs van de Vlaamse Gemeenschap (1994).518 De poweet op de Reddelberg (1982) Het gevleugelde banket (1983) Bink en de boemeltrein 2001 Peer en de reus 2002 Bink van Sint-Truiden [s.d.]519
517
http://www.stripgilde.be/auteurs/jos-vanspauwen/ http://www.hasel.be/nl/subjects/5447/wilsens-steven-1937.html 519 Een overzicht van de rest van zijn tekeningen en publicaties is terug te vinden op http://nl.wikipedia.org/wiki/Steven_%28kunstenaar%29 518
220
Periodieken 22101 KAJ-VKAJ-Limburg, [1968]-[1972] Aankondigingsblad der provincie Limburg: Verschijnende te Hasselt iedere zaterdag Voortzetting van: Aenkondiging-blad der provincie Limburg, J. Billen, elke zaterdag. Voortgezet als: Aankondigingsblad: Nieuws- en aankondigingsblad der provincie Limburg, 1947 - 1961?.520 Katholieke pers, advertentieblad Aannemersagenda Limburgse Syndikale Kamer van het Bouwbedrijf, 1968-1974 Verdergezet door: Syndikale Kamer der Bouwnijverheid van Limburg, 1975-1984 Aanpak: kontaktblad voor oud-vakschoolstudenten ACV-Limburg, 1961-? Aanwinsten Stadsmuseum Hasselt Aanwinstenlijst Provinciale Bibliotheek Limburg Aboard !: newsletter / Shortsea Promotion Centre Belgium Promotion of Inland Navigation Flanders, 2005Ook in een Nederlandstalige editie ABVV-Jongeren: berichtenblad ABVV-Jongeren, 1974 Voortzetting van: Kadee, 1973-1974 Voortgezet als: Kontaktblad der ABVV-Jongeren, 1975-, driemaandelijks vanaf 1979 ABVV-Limburg. Aktiviteitenverslag ABVV, s.d Abdijkrantje Abdijstichting De Alverberg, 1986-?, maandelijks Abdijleven Vrienden van de Achelse kluis, 1966-2009, tweemaandelijks Achter de coulissen Tijdschrift van de Runkster toneelvereniging, 1977-1979, 3 x per seizoen Acta Bisdom Hasselt 520
KBR, algemene collectie.
221
Actuele cijfers ... Provinciaal Integratiecentrum, 1999-2005, jaarlijks Activiteitsverslag Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor Limburg, 2000-2004 Activiteitenverslag Pligas, 1970/71-1998 Activiteitsverslag Provinciale Dienst voor Onthaal van Gastarbeiders Activiteitenverslag / Universiteit Hasselt. Instituut voor Materiaalonderzoek Universiteit Hasselt, 2005 Voortzetting van: Activiteitenverslag / Limburgs Universitair Centrum. Instituut voor Materiaalonderzoek, Universiteit Hasselt, 1998-2003. Voorgezet als: IMO in ... / Universiteit Hasselt. Instituut voor Materiaalonderzoek, Universiteit Hasselt, 2006-2208 Activités de l’Institut d’hygiène des mines Extract bij Annales des mines de Belgique Actualia: actuele theologische en pastorale problemen Bisdom Hasselt Actualia bisdom Hasselt Bisdom Hasselt, s.d. Actuele kerncijfers Limburg Limburgse Economische Raad, 1970ACV-info ACV-Limburg, 1980-[1991], tweemaandelijks ACW Visie. Limburg : nieuws uit de regio ACW. Limburg, [2006]-, E-journal Advocatenindex Orde van Advocaten bij de Balie van Hasselt Aenkondigingsblad der Provincie Limburg: Stad Hasselt Drukkerij J. Billen, 1864-1866 Voortgezet als: Aenkondigingsblad Agenda Hasselt Toerisme Hasselt, 2000-2002 Voortzetting van: Stad Hasselt: maandkalender, s.d., maandelijks Voortgezet als: Uit in Hasselt, 2002-2005, maandelijks Voortgezet als: In en uit Hasselt, 2005-2009, maandelijks Voortgezet als: Uit in Hasselt, 2009, maandelijks 222
Ahoi Tijdschrift Humaniora Zusters Kindsheid Jesu Hasselt, 1957-s.d. Voortgezet als: Interfoon: schoolblad van de Humaniora Virga Jesse Akindo Akindo, [1982]-[1988], per kwartaal Aktief MJA Hasselt, 1980-, driemaandelijks Aktiviteitenverslag Gemengde Intercommunale Maatschappij voor Gasbedeling Hasselt Aktueel: doorgeefkrant van de vormingsorganisaties Wereldscholen. Gemeenschap en ontwikkeling, 1975-?, maandelijks Aktuele kencijfers Limburg Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor Limburg, 1980-1992 , jaarlijks Alfa ACW. Limburg, [2004]-, E-Journal Algemene lijst der personen gemachtigd om de onderscheiden takken der geneeskunde uit te oefenen in het jaar .... Provinciebestuur van Limburg, 1966-1988/89, jaarlijks Almanach administratif, judiciaire et statistique de la province de Limbourg M. Geysens, 1868-1918. Almanach utile et agréable des lottos de la principauté de Liège, établis à Liège, Huy, Vervier, Hasselt et Tongres 1780 en 1781.521 Als een sterke toren Technisch instituut Urselinen, [1956]-[1965] Alternatives: information pour la création d'un réseau de groupes de base MAB, 1981-1983, per kwartaal. Ampersand. Maandblad van CD&V CD&V Hasselt, [2001]-, E-journal Antenne PIC, 1979-1986, trimestrieel Later opgeslorpt door Samen: maandblad bisdom Hasselt Appel du père Valentin: bulletin des faveurs
521
Catalogue Collectif Bibliothèques Publiques en Province de Liège.
223
Andere Titel: Appel du P. Valentin : bulletin des faveurs: revue trimestrielle of Appel du père Valentin: pour l’approfondissement et la propagande de la spiritualité franciscaine et évangélique et de la dévotion au Vénérable Père Valentin, nommé "le Saint Petit Père de Hasselt". Vice-postulat des PP. Franciscains, 1947-2001, driemaandelijks Aqua-Limburg Tanichthys Hasselt VZW, 1972Arbeidsauditoraat Hasselt. Verslag Arbeidsauditoraat Hasselt Arbeidsuniversiteit Arbeidsuniversiteit, [1977]-[1978], maandelijks ArcK Opleiding Beeldende Kunsten Provinciale Hogeschool Limburg: ArcK: Onderzoeksinstituut van het Departement Architectuur en Beeldende Kunst, 2007-2010 Arena: driemaandelijks informatieblad vzw Internationaal Comité-Landelijke vereniging voor migranten Internationaal comité Limburg, [2008]-, E-Journal Association des Dames de la Miséricorde, établie à Hasselt. Rapports 1880 à 1892.522 Audio-visie: tijdschrift ten dienste van didaktiek en onderwijs Goede Geest Gemeenschap, s.d., tweemaandelijks Auto motor magazine JWB Group Averechts avé-links Wereldscholen. Evangelie en bevrijding, 1976, maandelijks Voorgezet als: Opstand-ing Bedrijvig nieuws maandelijkse nieuwsbrief van het Perscentrum Limburg Perscentrum Limburg Begroting van ontvangsten en uitgaven Provincie Limburg, 1976, Beleidsverklaring ... Provincie Limburg, 2002-2006, jaarlijks Beleggen: immobiliën binnen- en buitenland, antiek, diamant, goud, zilver, financiën, kunst, tapijten, verzekeringen en andere beleggingsvormen GEVAK, 1980-1982, tweemaandelijks
522
KBR, algemene collectie.
224
Belgische medailles Provincie Limburg, jaarlijkse uitgave Benjamin-band: tweemaandelijks kontaktblad voor KVGV-dienstoversten Dienst van het gebrekkig kind, [1960]-[1963], tweemaandelijks Bergopwaarts KSA Hasselt Opgevolgd door: De jonge klauwaarts(?) Berichtenblad Wetenschappelijk Onderwijs Limburg, 1971-1975, tweemaandelijks Bestuurlijke en maatschappelijk almanak Ons Limburg; het Sekretariaat der Maatschappelijke Werken van Limburg, 1925Druk. Arm. Smets Bestuursblad VKM Verbond van de Kristelijke Mutualiteiten van Limburg, 1979-, tweemaandelijks Bestuursblad: tijdschrift van het verbond van kristelijke mutualiteiten van Limburg Verbond van kristelijke mutualiteiten van Limburg, [1980]-[1990], tweemaandelijks Bestuursmemoriaal Provincie Limburg, 1914-2002, onregelmatig Variant titel: Bestuurlijk memoriaal der Provincie Limburg Beter kennen om beter te dienen: cursus per brierwisseling ten behoeve van ACV-militanten ACV-Limburg, [1962]-[1963], tweewekelijks Bibliografie Limburg Tot 1972 uitgegeven door Provinciale Bibliotheek Limburg. Daarna door het Provinciaal archief- en documentatiecentrum Bibliografische keuzelijst opgesteld door de Provinciale Bibliotheek van Limburg te Hasselt Provinciale Bibliotheek Limburg, 1981, driemaandelijks Bibliotheek van de Bestendige Deputaie en van het Bestuur Provinciebestuur Limburg, 1962-, jaarlijks Binnen & Buiten 1989-1990 Binnenvaart: magazine voor vervoer over water Promotie Binnenvaart Vlaanderen , 2005-, 5 maal per jaar Voortzetting van: NV Binnenvaart: magazine voor transport via de binnenwateren, 19932004 driemaandelijks, vanaf 2001 tweemaandelijks, ook als E-Journal vanaf 2005Binnenvaart nieuwsbrief verladers binnenvaart Voortgezet als: nv Binnenvaart 225
Binnenwipper: Spoedgeval VKAJ Limburg, 1979-[1983] Bisdom Hasselt: contactblad Bisdom Hasselt, 1971-1985 BLB info Bond Limburgse Bibliothecarissen Bla-bla-blaadje JKVG. West-Limburg, [1977]-[1984], tweemaandelijks Blik Op KWB (BOK) KWB. Limburg, [2008]-, E-journal Borggraafnieuws De Borggraaf Hasselt, 1981-[1982], per kwartaal Boodschap voor alle naties Caritas-Banneux, [1974]-, tweemaandelijks Voortzetting van: De Maagd der armen: tijdschrift voor de Kerk der armen, 1939-1974, tweemaandelijks Brandnetel: krant voor politiserend vormingswerk Wereldscholen. Gemeenschap en Ontwikkeling , 1972-[1982], maandelijks Break: het intern magazine van Carglass Carglass Belux. Hasselt, 2007Breekbaar: Infoblad voor begeleiding in KSA-VKSJ-Limburg KSA-VKSJ. Limburg, 1972?- , tweemaandelijks, vanaf [2003]- ook als E-Journal BRUG: bedrijfskrant Regionale Uitgeversgroep, 1999-2002, driemaandelijks Budget de la ville de Hasselt pour l'exercice ... Hasselt Gemeentebestuur, 1873-1893 Voortgezet als: Projet de budget de la ville de Hasselt pour l'exercice 1895 .- 1874-1894, jaarlijks Bulletin analytique de documentation médicale minière Institut d'hygiène des mines Hasselt, 1957-1959, driemaandelijks Voortgezet als: Bulletin de documentation médicale: pneumoconioses, 1966-1983, driemaandelijks Bulletin de documentation médicale Institut d'hygiène des mines Hasselt, 1947-1959 Samengegaan met: Bulletin de documentation technique en Communication en voortgezet als: Tijdschrift van het instituut voor mijnhygiëne 226
Bulletin de documentation médicale: pneumoconioses Institut d'hygiène des mines Hasselt, 1966-1983, driemaandelijks Voortzetting van: Bulletin analytique de documentation médicale minière Bulletin de Documentation Technique Institut d'hygiène des mines Hasselt, 1947-1959. Later komt in de plaats: Tijdschrift van het Instituut voor mijnhygiëne Bulletin de la section littéraire de la Société des Mélophiles de Hasselt Klock, 1864-1914 Bulletin des faveurs attribuées à l'intercession du serviteur de Dieu R. P. Valentin Paquay O.F.M. Vice-Postulateurs Couvent des Franciscains, 1941-1942, drie maal per jaar Canaria. Maandelijks officieel harzerkanariekwekersverenigingen Limb. Drukk, 1949-
orgaan
van
de
Belgische
Samenwerking
van
Caritas Limburg Caritas Limburg, [1994]-[2001] Caritate: diocesaan tijdschrift voor de vrouwelijke religieuzen werkzaam in het bisdom Hasselt en de zusters in de Wereldkerk Bisdom Hasselt. Vicariaat voor de religieuzen, 1970]-[1987], driemaandelijks Voorgezet als: Mini caritate: driemaandelijks tijdschrift voor vrouwelijke religieuzen in het bisdom Antwerpen, 1988-[1989]. CCDI. Info Christelijke centrale van diverse industrieën, 1982-[1988] Oude naam: Christelijke centrale van werknemers uit de steen- cement- ceramiek- en glasbedrijven CD&V Direct. Hasselt [2002]-, E-journals Centrum voor zelfstandigen 1976-1980 Christen forum Limburg Christen forum Limburg, [1988]-[2006] CIAP: Vereniging voor Culturele informatie & actueel prentenkabinet in Limburg CIAP, 1976-? , maandelijks CKJ Hasselt : Zusters Kindsheid Jesu, [1976]- , 3 x per jaar Clavis 227
Uitgeverij Clavis Clubblad Rozenkring Rozenkring Hasselt Club VKT Kannekensheide Hasselt: berichtenblad Vlaamse Kampeertoeristen, sept. 2000-, driemaandelijks Voortzetting van: V.K.T. Hasselt: berichtenblad voor leden van tak Hasselt, 1973-2000 Coke flashes: personeelsblad Coca-Cola Beverages Oostkamp en Hasselt Coca Cola Hasselt Collège St-Joseph de Hasselt: distribution solenelle des prix Collège St-Joseph, 1893-s.d., jaarlijks Voortgezet als: Sint-Jozefcollege; Prijsuitdeeling Collegiana Sint-Jozefscollege Hasselt, 1937-1971, maandelijks/tweemaandelijks/driemaandelijks Verder gezet als: Joch: contactblad voor en door de ouders, leerlingen en onderwijzers van de lagere afdeling St.-Jozefcollege, 1971-, driemaandelijks523 Collegiana Joosten, 1983Verderzetting van: Eeuwfeest-Collegiana, 1981-1982 Comité de patronage des habitations ouvrières et des institutions de prévoyance de l'arrondissement de Hasselt. Rapport sur les opérations du comité pendant l'année Ceyssens, Hasselt Bevat ook: Enquete sur la situation hygiènique de l'arrondissement (1904) Voortzetting van: Comité de patronage des habitations ouvrières de l'arrondissement de Tongres. Rapport sur l'exercice ... Communications de l'Institut d'Hygiène des Mines, Hasselt Institut d'hygiène des mines Compte rendu par le sieur Félix Pierloz, receveur de la ville de Hasselt, des recettes et dépenses faites pendant l'exercice ... Gemeentebestuur Hasselt, 1888-1897, jaarlijks Voortgezet als: Stad Hasselt: rekening overgelegd door den heer Felix Pierloz, ontvanger der stad Hasselt van de ontvangsten en uitgaven gedaan gedurende het dienstjaar ... Voortzetting van: Compte rendu par le sieur Theodore Crets, receveur de la ville de Hasselt, des recettes et depenses faites pendant l'exercice ... Conciliair proces: gist in Limburg Stuurgroep conciliair proces Limburg Contactblad Eglise catholique 523
Verder gezet in: En toch, 1946-, driemaandelijks?
228
Contactbrief voor begeleiders van jonge christenen Bisdom Hasselt, 1980/81-1983/84 Context K: actuele kunst CIAP Hasselt Creativiteit in Hasselt Educatieve Wegwijzer, Stedelijke Culturele Dienst, Stedelijke Culturele Raad; Aug. 1992dec. 1995, halfjaarlijks CVA info Jongerenbeweging CVA-WS, ?-[1975], maandelijks CVP-jongeren. Studentenploegen - VDS Antwerpen-Brussel-Gent-Hasselt-Kortrijk-Leuven Vlaamse democratische studenten Antwerpen-Brussel-Gent-Hasselt-Kortrijk-Leuven CVP-Limburg CVP-Limburg, [1969]-[1971], tweemaandelijks Cyclo sprint: magazine Concentra, 1997-2001, tweemaandelijks Voortgezet als: Vélo-sprint De arend: Katholyk nieuws- en aenkondigingsblad 1851 De arro krant: Informatiekrant voor de bestuurslednen van het arondissement Hasselt CVP Arrondissement Hasselt, 1991-? De Banier: katholiek Vlaamsch democratisch weekblad Limburgse afdeling van de Vlaamsche Katholieke Landsbond, 1893-1921, wekelijks De Banier: maandschrift gewijd aan Vlaamsche- en maatschappelijke belangen, letterkunde en wetenschap Vlaamschen Katholieken Landsbond. Limburgsche Afdeeling, 1894-[1905], maandelijks De Belleman: Hasselt Averbode, 1995-2003, wekelijks Voortgezet als: Passe-partout: Hasselt, 2003- , wekelijks De bezem: maandblad van VOS-BVOS VOS-BVOS: Eigen Kracht, 1928-1935, maandelijks De Blauwe Hasselaar PVV-Afdeling Hasselt, 1984/85- ? De bloote Hasselaar: nieuw informatieblad Agalev Hasselt Hasselt: AGALEV, 1992-, driemaandelijks
229
De bode van Limburg: Vlaamsch volksdagblad Peeters, 1916 – 1918 Oorlogspers, Vlaamsgezind, gecensureerde pers De bond Hasselt Bond voor Grote en Jonge Gezinnen, 1972-1993, maandelijks De Bonnefant Diocesane inspectie, 1991-2004 Voortgezet als: Het kleine mosterdzaadje, 2005-2006 Ook als E-journal: De Bonnef@nt. Nieuwsbrief De briljanten leeuwtjes Provincie Limburg, 1996-1997, jaarlijks De Bron: tijdschrift voor Emmaüsgroepen - evangelische verdieping en begeleiding Emmaüsgroepen, De Bron, 1975- , 10 x per jaar De Brug: KLJ-nieuws uit Limburg KLJ. Limburg, [1980]-[1996] De Brug: Tijdschrift van de Vereniging van ingenieurs van het technisch hoger onderwijs te Hasselt, V.T.I.H. Vereniging van Industrieel Ingenieurs, 1968-1988, tweemaandelijks De bulldozer ACV-Limburg, 1957-[1961] De Burcht: Officiële publicatie van "De Bezem" Belgische anti-vrijmetselarijbond De burgerkrant van Hasselt VLD, 2006-? Voortzetting van: De Hasseltse burgerkrant De Demer: nieuwsblad voor het arrondissement Hasselt en de provincie Limburg 524 Drukkerij W. Klock, 1878 – 1905, wekelijks Liberale pers De Demerstraat: Informatiekrant Handels-en feestkomiteit der Demerstraat, 1982-, onregelmatig De Egel Belgische Jeugdbond voor Natuurstudie, 1983, tweemaandelijks Voortzetting van: De nieuwe gaspendoorn, tweemaandelijks tijdschrift der Afdeling Hasselt van de Belgische Jeugdbond voor Natuurstudie, 1979-1983 De Filharmonie magazine Jean Pierre Grootaers, s.d. 524
Deze zou mee opgericht door Eugène-Jan Keesen (Gingelom 1841- 1923 Brussel). Jorissen, deel VII, 11. Exemplaren ervan bevinden zich in: KULeuven, Centrale Bib.
230
De filtraat: blad zonder blad voor de mond s.d. De Gazet van Hasselt en omstreken. Tweedaagsch blad.525 1923-1930 , druk. Hub. Leynen Katholiek weekblad De Gazet van Hasselt: informatieblad waar alle Hasselaren recht op hebben 1984-1995 De Geus: weekblad voor het Vlaamsche volk Vlaamsch evangelische kerk Hasselt, 1892 Auteursnaam op titelpagina: Vlaamsch Evangelische Kerk De Gids op maatschappelijk gebied Corswarem, 1907-, wekelijks/maandelijks De groene gids van de aannemer Gevak, 1980-s.d. De Hasselaar Drukkerij V. Titeux, 1956-1976 Voortgezet door: De nieuwe Hasselaar, 1977-, 7 maal per jaar tot jrg. 7/ tweemaandelijks526 De Hasselaar: landbouw, nijverheids- nieuws- en aankondigingsblad der provincie Limburg Drukk. Titeux, 1877 - 1879? Katholieke pers, Liberale pers De Hasselaar: weekblad voor Limburg Drukk. Ballewyns, [1905]. Liberale pers De Hasseltse volkstuin Volkstuinen, 1974-[2005], maandelijks. Voortzetting van: Samenvatting van de spreekbeurt gehouden door De Humanist Humanistisch Verbond Limburg, 1974-s.d., driemandelijks De impact van de crisis VDAB, 2009-, onregelmatig De jachthoorn De Jachthoorn vzw, 1980De Jobel 1975-[1996], verschijnt om de 7 jaar n.a.v. de Virga Jesse-feesten, maandelijks 525 526
KBR, algemene collectie. Ook voortgezet als: Waarheen te Hasselt (?)
231
De jonge filatelist: Kuringen-Hasselt Hasselt: De Jonge Filatelist, 1991-1997, tweemaandelijks Voortzetting van: De jonge filatelist Kuringen: klubnieuws De jonge klauwaarts KSJ Hasselt-centrum, [1989]-[1990] De kabouter: tijdschrift voor eigen taal en eigen zeden tegen ontaarding en verbastering Ceysens, 1897 – 1898, onregelmatig Voorzetting van: De kabouter uit het land van loon (alias Limburg): Tijdschrift voor eigen taal en eigen zeden tegen ontaarding en verbastering, 1888-1896, driemaandelijks De Ketting Kumpen, 1965-, jaarlijks vanaf 1977 De kleine affichen van Limburg: Nieuws- en Aankondigingsblad, verschijnende eenmaal per week Drukk. Maris-Verhaegen, 1894 - 1895, wekelijks De krant: onafhankelijk Vlaams dagblad Opgericht door Louis Croonen (die eerder al gestart was met de Koerier), 01/10/197513/03/1976, met als hoofdredacteur Louis Verbeeck, redactie in de Koningin Astridlaan en drukkerij in Nederland.527 De koerier Stichting Limburgs Landschap, s.d. De koerier van Limburg 1950 De Koteraar Centrum voor Vorming en Aktie, 1979-1982, driemaandelijks Voortgezet als: Dwarsligger: voor mensen die het niet meer zo leuk vinden, 1983-, driemaandelijks De Krant De Krant, 1975-1976, dagelijks De kwaliteitskrant CM. Limburg, [1999]-? De Langeman: tijdingen voor leden en vrienden der Vlaamse Volkskunst Hasselt: De Langeman, 1977-1983, driemaandelijks De Langeman: verzamelclub van bier- en jeneverattributen Hasselt: De Langeman, 1991-, driemaandelijks
527
Arras, Hasseltse portretten, 153.
232
De Limburgse blokkerijder: Hasselt Hasselt: Vlaams Blok - Limburg, 1996-[s.d.] Voortgezet als: Hasselt: die "scone" De Limburgse leider KAJ. Verbond Limburg, 1963-[1968], maandelijks De Lont Limburgse Pastorale Radiodienst Hasselt, 1986-[1997], trimestrieel De Maagd der armen: tijdschrift voor de Kerk der armen Caritas-Banneux, 1939-1974, tweemaandelijks Voortgezet als: Boodschap voor alle naties, [1974], driemaandelijks De Madam Vrouwen- en Lesbocentrum De Madam, 2003-, tweemaandelijks De Middenstand Nationaal Christelijk Middenstandsverbond De mijnwerker Verbond der Vlaamsche mijnwerkers, [1911]-[1913] De Morgenster: Antialcoolisch maandtijdschrift Nationale vereniging der matigheidsgenootschappen voor de jeugd, 1901-s.d., maandelijks Den Dolle Lavki Scouts Lod Lavki, 1979Voortzeting van: Lod Lavki J.I.N. Den grooten Hasselschen almanach Van Gulpen, 1793-, jaarlijks De Nieuwe Gazet van Limburg: Weekblad der liberale nationale partij Voortgezet door: De Gazet van Limburg: Weekblad der liberale nationale partij Vooraf gegaan door: De Gazet van Limburg: Weekblad der liberale nationale partij De Nieuwe Gemeenschap Vermeylenfonds, driemaandelijks De Nieuwe Gemeenschap: Cahier voor jonge Kunstenaars De Nieuwe Genootschap, 1946-s.d. De nieuwe koerier 2000-2001 De Nieuwe Limburger Bestendige Deputatie van de Provincieraad van Limburg, 1987-2001, drie keer per jaar De nieuwsgierige Hasselaar. Onafhankelijk maandblad. Stadskrant voor groot-Hasselt
233
Tamarastichting vzw, 1976-, maandelijks 528 De onderlinge bijstand: maandschrift uitgegeven door de Gewestelijken Christen Bond der Erkende Maatschappijen van Onderlinge Bijstand en Lijfrente van Limburg Gewestelijke christen bond der erkende maatschappijen van onderlinge bijstand en lijfrente van Limburg, 1904-1906, maandelijks. Katholieke mutualiteitspers De onpartijdige kiezer: Hasselts volksblad Hasselt,1868 De Optimisten: Clubblad supportersclub Kellens, 1982-, tweemaandelijks De Opvoeding: Veertiendaags tijdschrift voor onderwijzers Robyns, 1885-1912, veertiendaags/maandelijks De Passerelle Milac, 1959-1966, maandelijks Voortgezet als: Kakiekoekjes De Schakel: Inlichtingenblad Sint-Martinuswijk Sint-Martinuswijk, 1962-s.d. De Schakel: maandblad voor Limburgse doven De Schakel, 1981-1982, maandelijks Voortzetting van: Lichtbaken, Contact, 1966-1980, maandelijks Voortgezet als: Lido-info, De Schakel, 1983-, maandelijks De schalm KVG-Limburg, 1988- 2002, trimestrieel Verschenen met: De schalm: nieuwsbrief jongvolwassenen; De schalm: nieuwsbrief EKIJO; De schalm: nieuwsbrief jongvolwassenen en EKIJO; De schalm: nieuwsbrief gezin en handicap. De schoolbode van Limburg M. Sak529 528
Op 1 april 1978 begon Armand Schreurs met zijn poppentheater. Hij werkte toen aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten in Hasselt, waar hij ook één van de bezielers was van de stadskrant De Nieuwsgierige Hasselaar. http://nl.wikipedia.org/wiki/Armand_Schreurs Ed Franck is het pseudoniem van Eddy Vrancken, geboren op 27 juli 1941 te Beringen, België. Hij heeft zes broers en zes zussen. Als kind is hij een enthousiast lezer. Na zijn middelbare schooltijd in Hasselt studeert hij Nederlands en Engels. Hij wordt leraar aan een college in Hasselt. In 1964 trouwt hij en in de loop der jaren krijgt hij drie kinderen. Franck begint met schrijven voor volwassenen. Hij schrijft onder meer in de Hasseltse stadskrant De nieuwsgierige Hasselaar . http://www.knipselkranten.nl/demo/app/djuittreksels.dll?b=1&p=2&a=6 'Na het Monumentenjaar 1975 ontstonden in heel Vlaanderen stadskranten. Daarin werd gereageerd tegen de eenzijdige bescherming van religieuze gebouwen en de teloorgang van mooie burgerhuizen. In Hasselt gebeurde dat via De nieuwsgierige Hasselaar. In de redactie zaten onder meer jeugdschrijver Ed Franck en architect Alfredo di Gregorio, die voor de lay-out zorgde. Wij wezen er bijvoorbeeld op dat er nauwelijks werd omgekeken naar de abdij van Herkenrode, die toen nog in privéhanden was. We formuleerden onze kritiek altijd vanuit een satirische invalshoek. http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=081RRSOB 529 http://www.dbnl.org/tekst/_ver025190601_01/_ver025190601_01_0052.php
234
De slag om het zuiden. Nieuwsbrief ACW Limburg, [2003]-2003, E-Journal Voortgezet als: Alfa De Stadswachter Stadswacht 1971, 1976-, jaarlijks Voortgezet als: Stadswacht Hasselt, Stad Hasselt, 1988- , jaarlijks De stem van het Limburgsche volk Drukkerij. Olyff De storm voor de boeren - tegen de kasteelheeren Drukkerij Olyff. De strijd voor volk en vrijheid Drukkerij. Olyff. De strijd voor vrijheid en vooruitgang : kiesblad voor Limburg Drukkerij Hinderykx (Brussel), [1900] De Tijdspiegel: Cultureel maandblad voor Limburg, onder de bescherming van Provinciale Overheid De Tijdspiegel, 1946-1982, maandelijks/driemaandelijks
de
De Toekomst: het oorlogsweekblad van het Limburgse VNV VNV De toekomst van Limburg: algemeen nieuwsblad voor de provincie Drukkerij F. Olyff, 1905 – 1913 Liberale pers De Toekomst: Weekblad voor Limburg Concentra, 1941 – 1944, wekelijks Vlaamsgezinde pers De Toekomst van Limburg: Algemeen nieuwsblad voor de provincie Drukkerij Olyff, 1905-1913, wekelijks De triomf Drukkerij Olyff. De varkenshouder Provinciale vereniging van varkenshouders Limburg, [1969-1971] De Veerpont Technisch instituut H. Hart, 1953-[1964], tweemaandelijks De Vereenigde Werkman. Orgaan der tabaksbewerkers van België en der Christene Werkmandsbonden van Limburg 235
1910 De vinstermik: weekblad voor Groot Hasselt 1988-1989 De Volkshogeschool Limburgse Volkshogeschool De volksstem: katholiek strijdblad voor het arrondissement Hasselt. Drukk. Ceysens, 05.05.1900 - ?. De Volkswil De Voorzorg Limburg. Hasselt, 2008 De Volkswil: Weekblad der Limburgse Federatie van de Belgische Socialistische Partij Stas, 1947-, wekelijks De Voorpost Cox, [1966]-?, driemaandelijks De Voorzorg actief De Voorzorg Limburg, 2008 De vrouwen-wijzer ACV-vrouwen. Verbond Limburg, 1986-[1995], 8x per jaar De waarheid: eerste en laatste nummer Drukk. Ariën, s.d. De Weg Hasselt-Genk Hasselt-Genk: Verenigde Handelaars, 1989-s.d. De Wegwijzer ACV-Limburg, [1964]-[1995], maandelijks De Werver ACV-Limburg, [1972]-[1987], driemaandelijks De Wonderkrant Stripwinkel Wonderland, 1982-, tweemaandelijks De Zandloper: kaderblad Chirojeugd Limburg, 1976-[1980], tweemaandelijks Voortgezet als: Babel: Tweemaandelijks kaderblad Chiro-Limburg De Zeevisser Limburgse Zeevissersclub, 1982, maandelijks De Zondag. Het Belang van Limburg Concentra Media, 1962-, wekelijks 236
Diaprojekt: tweemaandelijks informatieblad voor school en parochie Centrale voor projektie-onderwijs Hasselt, 1971]-[1973/74] Dicht en Proza Literair tijdschrift uitgegeven door Eugeen Leën en Victor Nickmans Dienst voor gemeenschapsanimatie Kerk voor een betere wereld, [1996]-2006, trimestrieel Opvolger van: Animatiedienst voor een betere wereld Dierenark: nieuwsbrief Provincie Limburg, 2010Diocesaan tijdschrift van het Bisdom Hasselt Hasselt: Bisdom Hasselt, 1968-1970 Voorzetting van: Diocesaan tijdschrift voor het bisdom Luik, 1963-1967 Discopedie jaarboek voor liefhebbers van klassieke grammofoon-muziek Heideland Direct: Hasselt CD&V Brussel, 2001Ditjes en datjes VKSJ Limburg, [1971/72]-1975/76 Dodoens kruidenkrant van Bovy Dodoens kruidengilde, 1983Doelstelling Limburg: roadbook Provincie Limburg, 2002-2005, jaarlijks Doorbraak-bergtouw Chirojeugd. Verbond Limburg, [1957]-[1978], driemaandelijks Voortzetting van: Doorbraak, 1946-[1957], maandelijks Voortgezet door: Klaver, Chiro Limburg, 1978-[1985] Dopperskrant van het ABVV: Werkzoekenden komitee Hemelaers, 1979-1980 Draaischijf: tijdschriftje van basisgroepen Werkgroep studenten middelbaar onderwijs, [1975]-? Driemaandelijkse berichten van het Limburgs Volkskundig Genootschap Uitgave van Limburgs Volkskundig Genootschap, Hasselt Driemaandelijkse uitgave van de LER 1952 – 1959, Limburgse Economische Raad, Hasselt Voortgezet door: Economie in Limburg, 1960 - 1989 237
Druk-werk Vorming tot bevrijding Hasselt, 1980-[1982], per kwartaal Echo: bedrijfskrant van de NV Philips te Hasselt 1966-1973 Economie in Limburg Limburgse Economische Raad - GOM Limburg, 1960-1989, driemaandelijks. Voortgezet door: GOM Limburg: economisch rapport, 1990-2004 Economie studeren Vereniging voor Wetenschappelijk Onderwijs in Limburg Economisch rapport POM-ERSV Limburg, 2009Educatief aanbod Provincie Limburg, 2003/04-, jaarlijks EEG-project ter bevordering van de sociale en professionele integratie van gehandicapten. Nieuwsbrief Hasselt: EEG-project ter bevordering van de sociale en professionele integratie van gehandicapten, s.d Een school voor alleman KWB-Limburg, 1976-[1977], driemaandelijks Eigen volk eerst magazine: editie Hasselt Brussel : Vlaams Blok, 2004 Voortzetting van: Hasselt: die "scone" Voortgezet als: Vlaams Belang krant: Hasselt, 2005- . Ekonomisch situatierapport: maandelijks informatieblad GOM Limburg, 1981Elk zijn recht: orgaan van het Verbond der Gemengde Vakken Nationaal Verbond der Gemengde Vakken van België, 1911-1914? Pers van de christelijke arbeidersbeweging Elekt magazine: vakblad voor de Limburgse elektro-branche Elekt, 2005-, tweemaandelijks En een deel viel in goede grond ... ! tijdschrift voor jongerenpastoraal in school en parochie Diocesane Jeugdpastoraal, 1978-1984 E-Pêle-Mêle : electronic mail art netzine Guy Bleus. Provinciaal centrum voor beeldende kunst, 1994-2012
238
Epoques et numéros sortis aux lottos de la Principauté de Liège établis à Liège, Hasselt et Tongres. Etalage 2002-2005 Eucharistische werking van het Bisdom Luik 1955-s.d., maandelijks Euro Info Centrum Limburg Euro Info Centrum Limburg Exposé de la situation administrative de la province de Limbourg Province de Limbourg, 1836-1905 Voortgezet als: Vertoog van den Bestuurlijken Toestand der Provincie Limburg Exposé de la situation de la Ville de Hasselt, sous le rapport de son administration Hasselt, 1851-1895. Voortgezet als: Verslag over Bestuur en Toestand der Gemeentezaken gedurende het dienstjaar Extern: Tijdschrift voor omgevingswetenschappen. Vereniging voor wetenschappelijk onderwijs Limburg, 1972 - 1983 Faculteiten Universiteit Hasselt en tUL-Schools Universiteit Hasselt Ferro: orgaan van het Limburgsch ijzerverwerkend ambacht en kleinhandel Kristen middenstand. Limburg, 1942-? Fietsen moet kunnen! Fietsen moet kunnen vzw Filatelistische studiegroep Limburg FSL; 1983-, tweemaandelijks Financieel verslag Intercommunale Vereniging voor Transport en Levering van Elektrische Energie Limburg, 2003-2006 Filtraat Jeugdzorg, 1962-s.d. Financiële vennootschap voor Limburg en het Kempenland: jaarlijkse verslagen Financiële vennootschap voor Limburg en het Kempenland, 1953-s.d. Flash Opvang Jongeren in Oost-Europa, 1997-2002, driemaandelijks Flash Magazine: Hasselt 239
Heusden-Zolder : Drukkerij Moderna, 1991 Flic Egopress, 28/02/1979Flits Filii Lamberti Studentenvereniging Filii Lamberti, s.d, wekelijks Focus diagnostica Reflexion Medical Network Focus life sciences Beta Ventures Forte klassieke muziek in Limburg: nieuwsbrief Cultuurplatform Limburg Frans Masereelfonds Afdeling Hasselt De Witte, 1982G3. Goede Geest gemeenschap in leger en luchtmacht G3 centrale, 1948-1970, maandelijks GAP-berichten Wereldscholen. CVA, 1975-[1979] Gazette van Hasselt en der provincie Drukk. Schoefs, 1869 – 1871 Liberale pers Gazet van Hasselt: katholiek en Vlaamschgezind weekblad Drukk. Leën, 1904-1914, wekelijks Gazet van Sint-Truiden Hasselt: 1929 – 1932 Katholieke pers G-club Limburg: trimestrieel informatieblad voor het personeel zetel Hasselt Hasselt: Generale Bank, 1988-1990, driemaandelijks Gedurfd avontuur Centrum Godsheide, 1973-[1976], tweemaandelijks Genootschap van den H. Vincentius-à-Paulo. Conferentie van Herck-St-Lambert: verslag Ceysens, 1889-s.d., jaarlijks Genootschap van den H. Vincentius-à-Paulo. Verslag. Ceysens, 1862-1881 Geschied en oudheidkundige studiekring. Hasselt. Omzendbrief nr 1. 240
Geschied en oudheidkundige studiekring Hasselt Geschiedkundige verscheidenheden voorgelezen in het taelminnend genootschap De Vlaemsche Broeders van Limburg, met zinspreuk Concordia en Labore Ceysens, 1862 Gesubsidieerde Vrije Basisschool Kermt-Hasselt : schoolkrantje Gesubsidieerde Vrije Basisschool Kermt, 1995-[s.d.], 3 x per jaar. Gewest Langeman Hasselt: Chiro, 1987-s.a., periodiciteit onbekend Gids van het georganiseerd bouwbedrijf in Limburg Limburgse Syndikale Kamer van het Bouwbedrijf, 1963-, jaarlijks/tweejaarlijks Godsheide bezinningscentrum Godsheide, 1978-2003, per kwartaal Vanaf 2003 voortgezet als programmabrochure Goedmoeds Heideland, 1960-?, driemaandelijks GOM-Limburg. Gewestelijke ontwikkelingsmaatschappij-Limburg GOM-Limburg, 1979-2004 Gouwberichten KBMJ. Gouw Limburg, [1951]-[1957], 3 x per jaar Gouwnieuws VVKS-VVKM. Gouw Limburg, 1964-, driemaandelijks vanaf 1973 Gouwnieuws & Ditjes en datjes: informatieblad voor KSA en VKSJ-leiding in Limburg KSA-VKSJ. Limburg, 1976-1978, tweemaandelijks Voortzetting van: Ditjes en datjes, [1971/72]-1975/76 Voortgezet als: Breekbaar: Infoblad voor begeleiding in VKSJ-KSA-Limburg Grimburger: veertiendaags onafhankelijk tijdschrift met TV-programma's De Grimburger, 1983-1984, tweewekelijks Handboek subsidiereglementen Provincie Limburg, 1998-2000, jaarlijks Groencomité Hasselt: driemaandelijks contactblad : driemaandelijks contactblad Groencomite, 1997-, driemaaandelijks Voortzetting van: Groenkomitee Hasselt : driemaandelijks kontaktblad, 1979Grote Nederlandse Larousse Encyclopedie Heideland, 1979, Guido: de gids die blijft boeien: editie Hasselt 241
All-Phabet, 1992-, jaarlijks Half vaste gazet Stedelijk feestcomité, 1983-, jaarlijks Voortzetting van: De Hasselaar van de 7 demokraten, 1981-1983, jaarlijks Voortgezet als: Half vasten gazet: 7 demokraten en Stedelijk feestcomité, 1984-, jaarlijks Hallo! Hier Hasselt en omgeving Concentra, 1954 -? Haqiqat Malik Ikhlaq Ahmed, 1980-1981 Gesplitst in: Struggle en Jiddo Jehed Hasselt, bisdom. Contactblad Uitgave van het bisdom Hasselt Hasselt de winkelstad VHCH. Verenigde Handelaars Centrum Hasselt, 2001- , 4 x per jaar Hasselt Educatief Toerisme Hasselt, 2002-2004, jaarlijks Hasselt in beeld ... Gemeentebestuur Hasselt, 1993-1994, jaarlijks Hasselt: info Dienst voor Toerisme, 1991-2002, jaarlijks Voorgezet als: Hasselt en Zonhoven: infobrochure Hasselt Lekkere Stad Dienst voor Cultuur en Toerisme, 1987-1992, jaarlijks Voortzetting van: Hasselt: restaurantgids Hasseltse musea: nieuwsbrief / Museum nieuws Gemeentebestuur Hasselt Hasseltse zegjes CVP Afdeling Hasselt, 1974-s.d. Hekel en luim: tydschrift toegewyd aen de verdediging van de taelregten der vlaemsche Belgen Hasselt : 1855 – 1856530
530
Het genoot de medewerking van vele voorname letterkundigen van dien tijd en bevat bijdragen in verzen van Ch. Van Boekel uit Gent, E. van Driessche uit Brussel, V.J. du Moulin, lid van het Meerhoutsch genootschap De Hoop, Prudens van Duyse uit Gent, J. Brouwers uit Thienen, P. Maes uit Houthalen, Jozef van Meerbeecke uit Brussel, L. Leynen, priester, uit Luik, A. Buytaert uit St-Niklaas, J. Daelemans uit Ukkel, K. Leyssens uit Aerschot, enz. Verscheidene stukken, geteekend ‘W. Vl.’, worden aan Guido Gezelle toegeschreven. http://www.dbnl.org/tekst/_ver025190601_01/_ver025190601_01_0052.php
242
Herkenrode: huis van stilte en gebed Kanunnikessen van ’t Graf Huize Herkenrode, 1975-, tweemaandelijks/driemaandelijks Hesselse Ka.l Uitgave van Veldeke Hasselt Het Algemeen Belang der Provincie Limburg Op 6 december 1879 opgericht door de broers Nicolaas en Jozef Theelen Het Belang van Limburg Opgericht in 1926 in een gebouw op de hoek van het Stationsplein en de Tramstraat door Frans Theelen.531 Op 1 januari 1933 verscheen het eerste nummer. Uitgave van Concentra Het Belang van Stevoort Denk- en aktiegroep leefkern Stevoort, 1977-s.d., Het Belgisch leeuwken 1846-1847 Katholieke pers, vlaamsgezind Voortgezet als: ‘t Belgisch leeuwke, 1848 (titel varieert: Belgisch leeuwke, Het Belgisch leeuwken), eerste Vlaamse weekblad van Hasselt Het Filietje Studentenvereniging Filii Lamberti, s.d. Het Hasselts gezondheidskomitee. Informatieblad Het Hasselts gezondheidskomitee, 1978-1982, maandelijks Het is me een onderwijswereldje wel! Wereldscholen, 1976-[1978], maandelijks Het Kapelklokje Hasselts a Capella Koor, 1953-1975, driemaandelijks Het Klokje der Parochie van het H. Hart Hasselt Parochie van het H. Hart, 1952-s.d., wekelijks Het Klaroentje Koninklijke kunstkring Alexis Pierloz, 1981-[1995], per kwartaal Het landbouwblad van Limburg Maatschappij der provincie, 1870-1878 Voortzetting van: Het Landbouwblad van Limburg voor Land- en Tuinbouw, Peerdenfokkerij, Veeteelt, Boomkwekerij, enz., 1863-s.d., wekelijks
531
Andere kranten hadden lange tijd regionale kantoren in Hasselt, zoals Het Volk (boven de Scherpesteen Demerstraat), De Standaard/Het Nieuwsblad (Frans Massystraat), Het Laatste Nieuws (Diesterstraat). Persagentschap Belga had in de jaren ’70 een éénmanskantoor boven het Hoogshuis. Arras, Hasseltse portretten, 153.
243
Voortgezet als: Landbouwblad van Limburg: wekelijks orgaan der Landbouwmaatschappij van Limburg, [1888]-s.d., wekelijks Het licht: over den toestand van het arrondissement Hasselt Drukkerij Klock, [1904] Het Limburgse zaalvoetballeven Trips, 1979-1980, tweewekelijks Voortgezet als: Zaalvoetbal Limburg, 1980-1991/92, tweewekelijks Het Roze Belang GOC-Limburg, 1981-1983, maandelijks Het Sportblad van Nieuw Limburg De Limburgsche Drukkerijen, 1930-s.d., wekelijks Het Vlaamsch bestuur: maandelijksch tijdschrift voor gemeente-, kerk- en armbesturen Ceysens, 1889-[1909], maandelijks Het Verbond: grensverleggend tijdschrift voor Vlaams-Nederlandse Nationalistisch Verbond/Nederlandse Volksbeweging, 2009-, maandelijks
samewerking
Het Vrije Limburg: Nieuws- en aankondigingsblad: Hoofdorgaan der Liberale Partij van Limburg Het Vrije Limburg, 1935-s.d., wekelijks Voortgezet als: Vrij Limburg: Weekblad voor Sociale Vooruitgang, Economische en Politieke Vrijheid Het vrije volk: weekblad voor Limburg, Luik en Landen Drukkerij Klock, s.d. Voortgezet door: Het vrije volk: weekblad voor Limburg en Luik, Drukkerij Olyf-Herman, s.d. Hier de Kempen Druk. Concentra, weekblad,1949Hohera Oudleerlingenbond afdeling Hotel H.R.I.T.H.V., 1983-, Horesca nieuws 1980-, driemaandelijks Holderia-ho Verbond der kristelijke mutualiteiten van Limburg. Jeugddienst, 1961-1983 Voortgezet als: Polsslag, 1983-[1999], driemaandelijks Hoop: Tijdschrift ter verspreiding der kristelijke waardheden Ramaekers, 1983-1984, maandelijks Huisarts nu HANU Hasselt, 1972 244
Huis en school Huis en school, [1938]-[1939] Humaniora Virga Jesse. Contact Humaniora Virga Jesse, [1976/77]-[1977/78], driemaandelijks Impulsen voor een dynamische pastoraal met velen Bisdom Hasselt, PIC, 1975-1985 Vortzeting van: PIC Opgenomen in: Samen: maandblad bisdom Hasselt IJD Interdiocesane jeugddienst, [2006]-2007, E-Journal In de marge Pax Christi Limburg, 1983-2003 In de marge: tijdschrift voor veldwerkers van Broederlijk Delen en Welzijnszorg Limburg Broederlijk delen, 1984-[2002], trimestrieel Info-blad van de coöperatie kringloop Coöperatie kringloop, 1984-[1985] Info lectra magazine voor Interelectra-personeel Interelectra, 1994-2006 Voortgezet door: Infraxinfo : het personeelsblad van Infrax, Infrax Hasselt, 2007Info-Limburg CVP. Limburg, 1978-[1979] Info-Limburg ACW Verbond Limburg, [1984]-[1985] Info L.S.C: informatieblad van het Limburgs Sociaal Centrum LSC, 1977-, maandelijks Informatieblad van het Davidsfonds Hasselt Davidsfonds, 1988-1992 Voortgezet als: Davidsfonds Hasselt: informatieblad Voortzetting van: Davidsfonds Hasselt: mededelingen Informatieblad Technisch instituut H. Hart, 1973-[1987], driemaandelijks Informatie- en kontaktblad ACW Limburg, 1973-[1988] Informatief Jong-KAV Limburg, [1990]-[1996], maandelijks 245
Informations professionnelles Information professionnelles, 1990-1991, 10 keer per jaar Info technics: nieuwsblad voor permanente vorming Vereniging van Vlaamse Hogeschoolingenieurs Hasselt Info Vakantiegenoegens : nieuws uit Limburg Vakantiegenoegens. Regio Limburg, 1990-1991 Bijlage bij: Info Vakantiegenoegens Voortgezet als: Kreo: nieuws uit Limburg, 1992-[1998], bijlage bij: Kreo Ingenieurs: mededelingen Vlaamse ingenieurskamer Hasselt Initia Hasselt : maandelijks klubblad Hasselt : Initia Handbalclub, 1986-[s.d.], maandelijks Voortgezet als : Infoniti@ Inlichtingenblad: Vriendenkring reserve-officieren Limburg VROL, 1982-, maandelijks Interfoon : schoolblad humaniora Virga Jesse Hasselt Humaniora Virga Jesse, 1967-, drie maal per jaar Inventaire archéologique des objets existant dans les édifices publics de la province de Limbourg 1916Serietitel: Province de Limbourg. Comité des correspondants de la Commission royale des monuments et des sites Inventaris van dagbladen- en tijdschiftenkollekties Provinciale Bibliotheek Limburg IOC-bulletin Wereldscholen, 1975-1981 IOC-info Internationaal Ontmoetingscentrum, 1986-[1987], per kwartaal IOC-MAB-bulletin IOC-MAB. International meeting centre for grass-root groups, 1978-1981, driemaandelijks Voortgezet als: Tegenstroom/Alternatives, 1981-1985, 5x per jaar IOC-nieuwsbrief Internationaal Ontmoetingscentrum, 1982-[1983] IPOVO krant IPOVO. Limburg, 1980-[1984], per kwartaal
246
Jeetee-gezwam KSJ-KSA-VKSJ, 1975-? Jef: boodschapper van Chiro Limburg Chiro Limburg, 1993-[1994], trimestrieel JEK JEK, s.d. Jet magazine: jouw life-styleblad Concentra Media, 2002-, tweewekelijks Voortzetiing van JET Limburg, 1971-, tweewekelijks Jessa Linea: medisch informatieblad van het Jessa Ziekenhuis Jessa Ziekenhuis, 2010-, per kwartaal Vervangt de informatiebladen Virghaal Nieuws en .doc, naar aanleiding van de fusie tussen het Salvator-St.Ursula- en Virga Jesseziekenhuis Jeugdbloem: informatieblad Stedelijke Jeugdraad en Jeugddienst Hasselt Stedelijke Jeugdraad en Jeugddienst Hasselt, 1983, maandelijks Voortgezet als: Stedelijke Jeugdraad en Jeugddienst : informatieblad Jeugddienst Hasselt: infogids Hasselt: Stedelijke Jeugddienst, 2005- , jaarlijks Voortzetting van: Jongerenorganisaties: gids Jeugd en krant: Contact- en informatieblad voor leerkrachten Het Belang van Limburg, 1978-1982 Jeugdraden Bisdom Hasselt. Diocesane jeugdpastoraal, [1971]-[1972]. Jeugdspiegel-Hasselt. Leerlingenblad van het Koninklijke Atheneum en de Rijksmiddelbare Jongensschool te Hasselt Koninklijk Atheneum, 1951J-Krant jeugd- en jongereninformatieblad Limburg Provinciale Dienst voor de Jeugd, 1978-, tweemaandelijks/driemaandelijks Joch: contractblad voor en door de ouders, lerrlingen en onderwijzers van de lagere afdeling St.-Jozefcollege Sint-Jozefscollege Hasselt, 1971-, driemaandelijks Verderzetting van Collegiana Jonge Kamer Hasselt Hasselt: Jonge Kamer, 1996-2004 Voortzetting van: Jaycees Hasselt, 1991-1996, maandelijks Voortgezet als: JCI Hasselt, 2004Jonge Klauwaerts Arendsvlucht: Contact-brochure 247
KSJ, 1983-, driemaandelijks Jongerenidee: tijdschrift van de Limburgse CVP-jongeren CVP-jongeren. Limburg, 1975-1998, driemaandelijks Jongerenwerking CVA-WS Jongerenwerking CVA-Limburg, [1975]-?, maandelijks Jong Vlaanderen Vlaamsch Huis, 1931-s.d., maandelijks Voortzetting van: Voor Altaar & Haard Journal de Hasselt et de la province: Modération et progrès Drukkerij J. Billen, 02.08.1856 - 06.09.1857 Jubeljaarinfo Humaniora Virga Jesse, [1985]-?, trimestrieel Juventus. Jaarboek Hasseltse jeugdschaak SK Juventus Hasselt, 1975-1979, jaarlijks Kadetje Hemelaers, 1977 KAH snippertjes Hoger universitair onderwijs Kajak KAJ-Limburg, [1994]-, tweemaandelijks KAJ-vandaag : tijdschrift voor proosten en volwassenbegeleiders in KAJ KAJ. Limburg, 1991-[1993], drie x per jaar Kakiekoekjes MILAC Hasselt, 1959-1982, maandelijks532 Voortzetting van: De Passerelle Kakiekoekjes Konkreet: berichten voor ncmv-bestuursleden NCMV Hasselt, 1978-, maandelijks Voortzetting van: Bestuursblad: Kristen Middenstand Limburg Kamer voor handel en nijverheid van Limburg Kamer voor handel en nijverheid van Limburg, [1955-1990] Voortzetting van: Mededelingen van de Kamer voor Handel en Nijverheid van Limburg, 1951Voortgezet als: Bedrijvig Limburg 532
Milac was de naam van een katholieke vormingsbeweging in het Belgisch leger. Het staat voor Militianen Actie en werd opgericht in 1945 als onderdeel van de Katholieke Actie. http://nl.wikipedia.org/wiki/Milac
248
Kampeerclub vakantiegenoegens Hasselt-Limburg Kampeerclub vakantiegenoegens Hasselt-Limburg, 1980-[1987] Kampoesje LEKOH, tweewekelijks Kamer voor Handel en Nijverheid van Limburg Kamer voor Handel en Nijverheid van Limburg, 1966-1990, driemaandelijks K-animatie VKM-Limburg, 1989-? , trimestrieel Karmel: Centrum voor spirituele Aktie CSA, 1983, tweemaandelijks Katarina-krant Wijkkomitee Katarina, Hasselt, 1980KAT Hasselt: clubblad KAT, 1983-, drie maal per jaar Katholieke vereniging voor gehandikapten Limburg. Kontakt Katholieke vereniging voor gehandicapten. Limburg, [1979]-[1982], per kwartaal KAViaar Limburg: provinciale nieuwsbrief KAV, [2006]-, E-journal KAV-informatief KAV. Limburg, 1985-[1999], maandelijks K.A.W. berichten; mededelingen aan de priesters Bisdom Luik, K. A. W. Katholieke Apostolaats-Werken Limburg, 1942-1967, onregelmatig Gesplitst in: Diocesaan tijdschrift: Bisdom Hasselt en Mededelingen aan de priesters KBG-nieuws-Limburg KBG-Limburg, 1991-[1999] Kempen en Haspengouw Drukkerij Olyff, [1908] Kempenhofberichten Coördinatiehof Kempenhof, 1978-1982, viermaandelijks/driemaandelijks Voortgezet als: De Kempenhoveling, 1983, driemaandelijks Kempense Investeringsvennootschap Kempense Investeringsvennootschap, 1973-, jaarlijks Kerfke : Initia Korfbal Hasselt Initia Korfbal, 1983-s.d.
249
Kerk en leven. Bisdom Hasselt Bisdom Hasselt, 1967-, wekelijks Voortzetting van: Kerkelijk leven. Bisdom Luik-Hasselt, [1954]-1966, wekelijks Ook als E-Journal Kerkbrief: maandblad van de Protestante Kerk Verenigde Protestanste Kerk in België, 1966Maandelijks: 1966-1998; Tweemaandelijks: 1999Kerncijfers Limburg GOM Limburg Keuzelijst: Heideland Heideland, 1949-s.d., jaarlijks KHLIM-focus Driemaandelijks informatieblad van de Katholieke Hogeschool Limburg. Katholieke Hogeschool Limburg, s.d., driemaandelijks KHLim-pers: personeelskrant van de Katholieke Hogeschool Limburg Katholieke Hogeschool Limburg, s.d., tweemaandelijks Kind & echtscheiding binnen de schoolcontext Provincie Limburg, Dienst Volksgezondheid, 2000-2003 Kinderboekenkrant: Tijdschrift rond boeken over en voor kinderen Poespas, 1983-, driemaandelijks Kinderopvang: opleidingsaanbod ... / Provincie Limburg Provincie Limburg, 2009-, jaarlijks Kleine mostaard zaadje Bisdom Hasselt. Hulpdiensten van de diocesane werken KLJ Limburg nieuwsbrief [2009]-, E-journal KMK Limburg: Tweemaandelijks Orgaan der Kristen Middenstandskernen van Limburg Kristen Middenstandskern van Limburg, 1949-1969, tweemaandelijks Voortgezet als: Bestuursblad kristen middenstand Limburg, 1969-1978, tweemaandelijks Voortgezet als: Konkreet : berichten voor ncmv-bestuursleden, 1978-1988, tweemaandelijks Knipselkrant: maandelijks persoverzicht Culturele Centrale afd. Limburg, 1980-1981 Koerier: informatieblad voor Limburg met notariële berichten Uitgevermaatschappij Agenda, 1972-1974 Koerier: Limburgs grootset informatieblad: Groot Hasselt Koerier, 1972-, wekelijks
250
Koken en bakken in Hasselt Educatieve Wegwijzer, Stedelijke Culturele Dienst Hasselt, Stedelijke Culturele Raad Hasselt, 1992-1995, 2 x per jaar Kommunikatief: tweemaandelijks magazine voor kommerciële en sociale kommunikatie Concentra, [1975-1982] Kompleks : tijdschrift van de werkgroepen ongehuwde en alleenstaande ouders Gent-Hasselt Hasselt : Kompleks, 1985-[s.d.], 2 x per jaar Koninklijke Belgische Tafeltennisbond: Provinciaal Comité Limburg-Kempen KBTTB-PCLK, 1984-, maandelijks Koninklijke Turnkring Exelsior Hasselt Koninklijke Turnkring Exelsior Hasselt, [1977]-1982, driemaandelijks Kontakt Elektro-Limburg Kontakt VKZ. Limburg. Personeelskring, 1966-1975 Voortzetting van: De band die bindt Voortgezet als: Kontaktlens, 1976-[1985] Kontaktblad: mensen helpen mensen Centrum voor sociale dienstverlening, 1974-, driemaandelijks Kontakt: Driemaandelijks informatieblad voor gepensioneerde mijnwerkere, lid van het ACV ACV Limburg, driemaandelijks Kontakt-fraterniteit Broeders derde orde, 1970-[1985], maandelijks Kontakt: Katholieke vereniging gehandicapten Limburg Katholieke vereniging gehandicapten Limburg, 1982-, driemaandelijks Voortzetting van: Contact Kontakt: maandblad van de Kring voor patroon-electriekers. Kring voor patroon-electriekers, 1952-[1968], maandelijks Kontakt: Maandblad van het Koninklijk Instituut voor Doven en Spraakgestoorden te Hasselt Koninklijk Instituut voor Doven en Spraakgestoorden, 1996Maandelijks: 1996-2004; Tweemaandelijks: 2005Voortzetting van: Contact: Maandblad van het Koninklijk Instituut voor Doven en Spraakgestoorden te Hasselt Kontakt: Weekblad voor Kultuur, Sport, Ontspanning Koninklijke Attheneum, 1947-s.d., wekelijks Kreatieve tijdsbesteding 251
Verbond van christelijke mutualiteiten van Limburg, [1979]-[1980] Kristen werkersverbond. Onze gids Provinciaal kristen werkersverbond van Limburg, 1925-[1994], driemaandelijks Krokrant: Volkskunstgroep Patsjoepel Hasselt Volkskunstgroep Patsjoepel Hasselt, 1975-, achtmaal per jaar 533 Kruispunt : bedrijfsblad van het Verbond van kristelijke mutualiteiten van Limburg en zijn medisch-sociale instellingen Verbond van kristelijke mutualiteiten van Limburg, 1987-, trimestrieel K.S.K. Kermt magazine K.S.K. Kermt, 1998-2001 Voortzetting van: S.K. Kermt: supportersclub wit-groen: clubblad Kunstlaan zestien VKW Limburg, 1999-, trimestrieel Kwartaalschrift weteschappelijk onderwijs Limburg VWOL, 1971-1975 Voortzetting van: Wetenschappelijk onderwijs Limburg, tweemaandelijks; 1971-1975: driemaandelijks Voortgezet als: Accountancy en Bedrijfskunde. Kwartaalschrift
1969-1975,
1969-1975:
La Campine limbourgeoise Drukkerij W. Klock 1884 – 1904 Liberale krant L'amicale Anciens élèves de l'école moyenne Liège, [1906]-[11912] L'Ancien Pays de Looz 1896-1914, maandelijks L'araldo: driemaandelijks tijdschrift ACV-Limburg, [1985]-[2003], trimestrieel La vallée du Geer Impr. Klock, 1904-? Voortgezet als: La vallée du Geer: journal hebdomadaire de la province de Limbourg et du pays de Liège, [1910-1912] LBC : aktiviteitsblad LBC leden Philips Hasselt LBC Hasselt, 1986]-? LBC. Inlichtingsblad 533
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
252
LBC Hasselt, 1935]-[1936], maandelijks Le chapellerie belge et les industries connexes Olyff, 1930-s.d. Le constitutionnel du Limbourg belge: commerce, industrie, littérature Impr. Ceysens, 17.06.1854 - 20.01.1899 Katholiek blad Lef: Limburgse economische flits Provincie Limburg, 2011Legioen van Maria Presidium O. L. Vrouw der armen – Hasselt, 1979-[1996] Lekohapjes: : tijdschrift voor de Ekonomische Hogeschool Limburg. LEKOH, - 1985, maandelijks Voortgezet als: Tweewekelijkse krant van de EHL-gemeenschap Le lien. Organe mensuel 1921Les Nouvelles Olyff, 1904? - 1939?, wekelijks Le Nouvelliste du Limbourg Drukkerij P.F. Mills Les Petites Affiches de la Province du Limbourg Drukkerij P.F. Mills L'espion: revue périodique des fêtes organisées au théâtre des Ware vrienden à Hasselt. De Ware vrienden, 06.03.1913 - ?? L'étoile du matin: organe de la Ligue scolaire belge contre l'alcoolisme Ligue scolaire belge contre l'alcoolisme, 1893-? Leve 1 mei Politiek tijdschrift Lezen: leessuggesties voor het secundaire onderwijs Provinciale Bibliotheek Limburg, 2000-, jaarlijks Libib mededelingenblad PCOB Provinciale Centrale Openbare Bibliotheek Libinfo 1990-1992
253
Lichtflitsen: orgaan van het Lichtbaken Heideland, 1943-[1957], wekelijks Voortgezet als: Blad zonder naam, [1957]-[1962] LICO-info Limburgs centrum onderwijsbegeleiding LIKONA. Jaarboek. Limburgse Koepel voor Natuurstudie Hasselt Limburg Federatie van geschied- en oudheidkundige kringen van Limburg, 1919-1996, driemaandelijks Tussen 1919 en 1956 verscheen dit tijdschrift maandelijks, tussen 1957 en 1987 tweemaandelijks. Samengesmolten met: Het oude land Van Loon en voortgezet als: Limburg – Het oude land van Loon. Limburg in de wereldkerk Diocesaan missiecentrum, 1977-[1984], driemaandelijks Limburg maand na maand. Informatieblad van het Provinciaal Verbond voor Toerisme in Limburg Provinciaal Verbond voor Toerisme in Limburg, 1979Voortzetting van: Informatieblad: Provinciaal Verbond voor Toerisme in Limburg Limburg magazine Toerisme Limburg, 2010Limburg mozaïek : nieuwsmagazine van het Provinciaal Integratiecentrum Provinciaal Integratiecentrum, 1992-2012 Limburg, provincie. Vademecum Provincie Limburg, s.d. Limburg Rekratief: jaarlijkse gids voor ontspaning, vrije tijd, gastronomie en toerisme Vansweevelt, 1981-, jaarlijks Limbourg, Province. Conseil provincial. Session ordinaire Activiteitsverslag financieel beheer Limburgs bouwmagazine tweemaandelijks ledenblad Kamer Bouwnijverheid Limburg Limburgs COV-leven COV, 1956-s.d., maandelijks Limburgse bedrijvengids Kamer voor Handel en Nijverheid van Limburg Limburgse bijdragen 254
Koninklijk Leesgezelschap Hasselt, 1902 – 1961534 Oudere titel: Limburgsche bijdragen Limburgse coöperatie LVCC. Groep C, Christelijke Coöperatie, [1986]-? Limburgse Economische Flits: Economisch nieuws uit Limburg. Provincie Limburg. Dienst Economie, 2011-, trimestrieel Limburgs erfgoed PCCE, Deputatie van de Provincieraad van Limburg, 1995, trimestrieel Limburgse middenstandspost: officieel halfmaandelijks blad der Kristen Middenstandsbonden van Limburg Kristen Middenstandsbonden van Limburg, 1953-s.d., halfmaandelijks Limburgse stemmen: Tweemaandelijks literair Tijdschrift voor Jongeren / Paul Leenders, 1948- s.d., tweemaandelijks Verschijnt samen met: Nieuwe Stemmen Limburgse volkshogeschool Stichting Lodewijk de Raet, 1981-, driemaandelijks Limburgse Zeevissersclub Hasselt Limburgse Zeevissersclub Hasselt, 197!-s.d., maandelijks Limburgs Genootschap Munt- en Penningkunde Heusden – Zolder Limburgs Genootschap Munt- en Penningkunde, 1986-1989, tweemaandelijks Limburgs rechtsleven Limburgs Rechtsleven, 1975- , driemaandelijks Limburgs sociaal centrum LSC, 1969-1977, tweemaandelijks/maandelijks vanaf 1974 Voortgezet als: Info-LSC: Informatieblad van het Limburgs sociaal centrum Limburg wegwijs ... Provincie Limburg, 2000-, jaarlijks Lions Club Hasselt Lions Club, 1967-s.d. Voortzetting van: Hasselts Lionsgazetje, - 1967 Liparis Studiegroep Europese en Mediterrane Orchideeën Vlaanderen LISO-info Limburgse Raad voor Samenlevingsopbouw, 1982-. 534
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
255
Liturgische suggesties voor de vasten Pastoraal Informatiecentrum Lod Lavki J.I.N. Lod Lavki-groep Hasselt, 1978-1979 Voortgezet als: Den Dolle Lavki LOMO: maandblad van den Leeraarsbond van het Openbaar Middelbaar Onderwijs 1945 Look Out: Hasselt Media – go (Antwerpen), 1991-, jaarlijks LPZO Berichten Limburgs Platform voor Zelfhulp- en Ontmoetingsgroepen LTV-info: driemaandelijks tijdschrift voor toneelamateurs Limburgs toneelverbond, 1978-, driemaandelijks L'Union Démocratique : organe hebdomadaire du partie libéral progressiste Drukkerij Klock, 1891 – 1899 LVZ-Koerier: Orgaan van Liberaal Verbond voor Zelfstandigen Dubois, 1981-, tweemaandelijks Lyceum Hasselt: contactblad Koninklijk Lyceum, 1997-, driemaandelijks Voortzetting van: De Tuinwijk : kontaktblad van het Koninklijk Lyceum, Rijksmiddenschool 3 en de Rijksbasisschool (Tuinwijk Kuringen) Maandblad van den Vlaamschen Bieënbond Druk. Léon Crollen, 1930-1941 Voortgezet als: Onderrichtingsblad voor de bieëntelers van Vlaanderen, Hoofdgroepeering Zuivel,Vetten en Eieren, 1942-1965 Maandelijkse statistieken vetreffende de toestand van de arbeidsrmarkt RVA, 1893-, maandelijks Voortzetting van: maandelijks verslag betreffende de evolutie van de arbeidsmarkt Maandelijks statistisch verslag trafiek op de kanalen Kanne-Antwerpen en vertakkingen Dienst voor de Scheepvaart Hasselt Maandverslag arbeidsmarkt: regio Hasselt VDAB, s.d., maandelijks Maatschappij en cultuur in Hasselt Educatieve Wegwijzer, Stedelijke Culturele Dienst Hasselt, Stedelijke Culturele Raad Hasselt, 1992-1995, 2x per jaar
256
MAB-newsletter MAB. Centre de rencontre des mouvements d'animation de base, 1982-[1983] Made in Limburg Magazine Ivo Vandekerckhove, 2012 E-Journal Magazine Cultuurcentrum Maria: moeder van ons geloof Bisdom Hasselt. Werkgroep kruisen en kapellen O. L. Vrouw ter ere, 1989]-? Margriet Sinclair Bulletijn Propaganda-centrum Minderbroeders, 1940-1959, driemaandelijks Opgenomen in: Valentinusblad, 1950-, driemaandelijks Voortzetting van: Valentinus blaadje, 1939-1950, tweemaandelijks Hierin opgenomen: Margriet Sinclair Mededelingen Voortgezet als: Contactblad - Bisdom Hasselt Mededelingen Centrum voor Studie van de Boerenkrijg Mededelingen Vormingsleergang voor opvoed(st)ers in dienstverband, 1975Mededelingen aan de priesters Bisdom Hasselt, 1968-1970, maandelijks Ten dele voorgezet als: KAW-berichten Mededelingen aan de priesters Eglise catholique Mededelingen Davidsfonds Hasselt Davidsfonds Hasselt, [1982]-[1988] Opgevolgd door: Informatieblad Medelingen & Kontaktblad; tweemaandelijks tijdschrift voor heemkringen Verbond voor heemkringen Limburg, 1982-, tweemaandelijks Mededelingen: Maandblad van de Limburgse Muziekfederatie Limburgse Muziekfederatie, 1966-, maandelijks Mededelingen van de Limburgse Syndikale Kamer van het Bouwbedrijf Limburgse Syndikale Kamer van het bouwbedrijf , 1960-1974, maandelijks Voortgezet als: Mededelingen van de syndikale kamer der bouwnijverheid van Limburg, 1974-, maandelijks
257
Mededelingen van de studiegroep voor geschiedenis en filologie Studiegroep voor geschiedenis en filologie, 1968-s.d., onregelmatig Mededelingen van de Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde, 1976-1999 Mededelingen van het Centrum voor studie van de boerenkrijg Centrum voor studie van de boerenkrijg Mededelingen vanwege het Pastoraal Informatiecentrum Bisdom Hasselt. Pastoraal Informatiecentrum, 1992Mededelingen VLOD-Hasselt : vormingsleergangen voor opvoed(st)ers in dienstverband Hasselt: V.L.O.D., 1983-1998, wisselende periodiciteit Vooortzetting van: Mededelingen : vormingsleergang voor opvoed(st)ers in dienstverband – Hasselt, 1974-1982 Mededelingsblad van de Volksunie: Arrondissement Hasselt Volksunie Hasselt, 1968-s.d., tweemaandelijks Mémorial administratif de la Province de Limbourg Province de Limbourg, 1830-1837 Voorzetting van: Administratief memoriaal der Provincie Limburg. Voorgezet als: Memoriael van administratie der Provincie Limburg, 1837-1864 Voortgezet als: Memoriaal van administratie der Provincie Limburg, 1864-1898 Voortgezet als: Bestuurlijk memoriaal der provincie Limburg, 1899-1914 Voortgezet als: Verwaltungsblat fur die Provinz Limbourg …, 1914-1918 Voortgezet als: Bestuurlijk memoriaal der provincie Limburg, 1919-1932 Voortgezet als: Bestuurlijk memoriaal der provincie Limburg, 1933-1969 Voortgezet als: Bestuursmemoriaal van de Provincie Limburg, 1970Voorgezet als: Limburg, provincie. Bestuursmemoriaal ? Met de heiligen het jaar rond Heideland, 1953 – 1954 Michielke Sint-Michielsdomein Hasselt Midden-gids: leidersblad der Kristen middenstandsbesturen en studiekringen Kristene middenstandsbonden, 1935-[1947], maandelijks Voortzetting van: Onze gids: bestuursblad Milieu & natuur driemaandelijks tijdschrift van de provincie Limburg Limburg, Provincie. Directie Infrastructuur, Ruimtelijke Ordening en Leefmilieu, 1999-, trimestrieel Milieurapport Provincie Limburg, 1997, jaarlijks Minablad 258
België. Kabinet van Leefmilieu, Natuurbehoud en Landinrichting, 1991-1992, trimestrieel Minerva: Maandelijksch orgaan der Koninklijke Maatschappij Minerva Kon. Mij. Minerva, 1924-1961, maandelijks M-krant Verbond van kristelijke mutualiteiten van Limburg, [1987]-[1989], tweemaandelijks Modern Jazz Club Hasselt Modern Jazz Club, 1989, maandelijks Moment: ledenblad van de Christelijke mutualiteit Limburg CM. Limburg, [2000]-, trimestrieel Momenteel: CM-initiatieven rond gezondheid, vrije tijd en welzijn CM. Limburg, [2005]-, halfjaarlijks Museum nieuws Stedelijk Musea Hasselt Naar onze bron Weytjens, 1973-1981, driemaandelijks NAP-berichten NAP en Centrum voor vorming en aktie (Nationale animatieploeg van wereldscholen en Centrum voor vorming en aktie ), 1974-[1981], maandelijks Nationale maatschappij van Buurtspoorwegen: provindie Limburg en aaangrenzde lijnen NMVB, 1957-s.d., jaarlijks Nationale strijders bond prov. Limburg Nationale strijders bond prov. Limburg, 1984-, driemaandelijks Natura-Limburg Natura-Limburg, 1952-, trimestrieel Tot juni 1955 had het de ondertitel Radio-causerie. In deze periode verschenen in elk nummer de teksten van de Radio-rubriek die werden uitgezonden door de gewestelijke omroep Limburg. Deze Radio-rubriek behandelde de studie van de bodem in Limburg, zijn plantengroei en zijn dierenwereld. In juni 1955 kreeg Natural-Limburg geen zendtijd meer, maar het tijdschrift werd voortgezet met als ondertitel driemaandelijks bulletin.535 Natuur.Limburg : ...natuur voor iedereen. Natuurpunt Limburg, 2010- , per kwartaal NCMV Limburg. Sociaal-cultureel vormingswerk in NCMV. Limburg, 1974-, jaarlijks NCMV-nieuwsbrief 535
Van Baelen, Proeve tot een bibliografie van de stad Hasselt 1946-1967, 7.
259
NCMV. Limburg, 1988-[1989] Nationaal Jenevermuseum Hasselt: programma Nationaal Jenevermuseum Hasselt, 1990-1993, jaarlijks Nederlandse taallessen voor buitenlandse leerkrachten: eigen taal en cultuur: elkaar ontmoetend onderwijs Provinciale Dienst voor Onthaal van Gastarbeiders, 1986-1987 Nederlandse taallessen voor Islamistische godsdienstleerkrachten Provinciale Dienst voor Onthaal van Gastarbeiders, 1986-1987 Nederlandstalige Vereniging voor Weduwen en Weduwnaars : afdeling Hasselt Nederlandstalige Vereniging voor Weduwen en Weduwnaars, 1987-2005, tweemaandelijks Voortgezet als: Vereniging voor Weduwen en Weduwnaars : afdeling Hasselt, 2006-, tweemaandelijks Nestor : gesthome Nestor, 1998-1999 New releases Kunstencentrum België Hasselt, 2007-, 5 x per jaar Nieuw Limburg : Nieuws- en advertentiënblad voor de provincie Drukkerij Olyff, 1918 – 1963, wekelijks Liberale pers Nieuwsblad der provincie Limburg Drukkerij Milis, 1847 – 1849 Vlaamsgezind, Katholieke pers Nieuwsblad der Provincie Limburg: Weekblad voor algemeene belangen Drukkerij Finoulst, 06.02.1858 - ? Auteursnaam op titelpagina: Liberale Associatie Hasselt Nieuwsbrief cultuur, recreatie Provincie Limburg . Provinciale Directie Cultuur Nieuwsbrief Provinciaal Natuurcentrum Limburg Provinciaal Natuurcentrum Limburg Nieuwsblad der provincie Limburg : weekblad voor algemeene belangen Drukk. Finoulst, 1847-1848, wekelijks Nieuwsblad van Gheel: bevattende de graenmerkten van Turnhout, Diest, Hasselt, Aerschot, Herenthals en Antwerpen, die op den dag en kort voor den dag der verschyning plaets hebben. Drukk. Cremers (Gheel), 19.02.1853 - ? Voortgezet als: Het nieuwsblad van Gheel
260
Nieuwsbrief Nationaal Jenevermuseum, 1995 Nieuwsbrief Stichting Het Boek aan het LUC536 Nieuws uit Limburg Provinciaal verbond voor toerisme in Limburg, 1954-1962 Voortzetting van: Toeristisch informatie-bulletin Voortgezet als: Toerisme in Limburg, 1963-1964, maandelijks Voortgezet als: Provinciaal Verbond voor Toerisme in Limburg. Informatieblad en Limburg maand na maand s.d. Nieuw Vlaams Tijdschrift Uitgegeven bij Heideland door Robert Roemans en Hilda Van Assche NIVO: UDO Neon, 1983-, maandelijks behalve in juli en augustus NMVB Limburg: dienstregeling NMVB, 1977-, jaarlijks Noega: nieuw welzijnsmagazine voor Limburg Provincie Limburg. 2de Directie. Welzijn, 2002-2010, driemaandelijks Nouvelliste du Limbourg Milis, 1833-1834, tweemaal per week Voortgezet als: Nouvelliste: Journal de la Province de Limbourg, oktober 1834-1836, tweemaal per week/driemaal per week Numismatica Edelweissje Hasselt: tweemaandelijks tijdschrift537 Numismatica Limburg : Afd. E.G.M.P. Bikkembergs, 1990, tweemaandelijks/ trimestriel = driemaandelijks (vanaf 1993) Nutpluimvee Provinciale vereniging voor bedrijfspluimveehouders Limburg, [1954 - 1959] Met suppl.: Hy-line nieuws: tweemaandelijks bijvoegesel bij Nutpluimvee NVA ook in Hasselt Hasselt : Nieuw-Vlaamse Alliantie, 2002NV Binnenvaart: nieuwsbrief verladers binnenvaart Promotie binnenvaart Vlaanderen NV Binnenvaart: magazine voor transport via de binnenwateren Promotie binnenvaart Vlaanderen, s.d., driemaandelijks 536 537
Wulms, Literaire gids, 21. KBR.
261
Oekumenisch nieuws: maandblad van de Oekumenische kring Hasselt Oekumenische kring Hasselt, 1972]-[1974], maandelijks Omhoog Katholieke vereniging van zieken, [1952]- , tweemaandelijks OMO Vlaamsche Leeraarsbond van het officieel middelbare onderwijs Omzendbrief van de plaatselijke besturen Secretariaat der Maatschappelijke en Godsdienstige Werken van Limburg, 1942-, jaarlijks Ondernemerskrant Hasselt Lommel : Limpress, 1996-, jaarlijks Onderwijsgids: jaarlijkse Limburgse gids voor secundfair en hoger onderwijs, avond- en dagonderwijs, bijscholing-herscholing Gevak, 1982-, jaarlijks Ons klokje KVGV. Verbond Limburg, [1956]-[1958], tweemaandelijks Ons Limburg: katholiek weekblad Secretariaat der Maatschappelijke en godsdienstige werken van Limburg, 1918-[1939], wekelijks Opgenomen in: De volksmacht. Arrondissement Limburg Ons Postgewest. Driemaandelijks orgaan van de “Verbroedering van het postpersoneel van het 12e gewest” Verbroedering van het postpersoneel van het 12e gewest, 1961-, driemaandelijks Pers van de christelijke arbeidersbeweging Ons recht LBC. Secretariaat Limburg, [1949]-[1950], maandelijks Ontwerp begroting Provincie Limburg, 1972-, jaarlijks Ontwerp van begrooting der Ontvangsten en Uitgaven voor Provincie Limburg, 1929-1930, jaarlijks Voortzetting van: Ontwerp voor begrooting voor = Projet de budget pour Voortgezet als: Provinciale Begrooting: Ontwerp voor Ontwerp van begrooting der Ontvangsten en Uitgaven voor het dienstjaar Provincie Limburg, 1963-1971, jaarlijks Voortzetting van: Ontwerp van begrooting voor Voortgezet als: Ontwerp begroting Ontwerp voor begrooting voor = Projet de budget pour Provincie Limburg, 1910-1922, jaarlijks 262
Voortzetting van: Begrootingsontwerp voor het dienstjaar = Projet de Budget pour l’exercise Voortgezet als: Ontwerp van begrooting der Ontvangsten en Uitgaven voor Ontwerp voor begrooting voor het jaar = Projet de budget pour l’année Provincie Limburg, 1900-1901, jaarlijks Ontwerpen van Provinciale Belastingsverordeningen voor het jaar Provincie Limburg, 1968-s.d., jaarlijks Onze Concentra: driemaandelijks personeelsblad der NV Concentra-Drukkerij Concentra, 1961-1994, driemaandelijks Onze gids Kristen Werkersverbond van Limburg: ACW, 1925-s.d., maandelijks/tweemaandelijks Onze gids: bestuursblad Kristene middenstandsbonden Limburg, 1934, maandelijks Voorgzet door: Midden-gids: leidersblad der Kristen middenstandsbesturen en studiekringen, 1935-[1947], maandelijks Onze Kempen 1929 – 1932 Katholieke pers Onze ronde: tijdschrift voor bodes van ACV-Limburg ACV-Limburg, 1984-[1991] Oostland Kwartaal tijdschrift van de KVLS vanaf 1936 onder oprichting van Constant Godelaine en redactie van Trudo Hoewaer. In de jaren ’70 van de 20ste eeuw scheurden een aantal leden zich af omdat hun eis tot verkiezing van een nieuw bestuur niet werd ingewilgd. Ze vergaderden vanaf toen in café Picadilly (Ridder Portmanstraat) en richten onder impuls van Lambert Swerts de Vereniging voor Limburgse Auteurs (VLA) op, met een eigen blad Vlam onder redactie van Dries Janssen. De gaf ook de Boekweitreeks uit, waarin beginnende schrijvers hun eerste werk konden publiceren.538 Opbouw: driemaandelijks blad van het Bouwkomiteit van de parochie Onze-Lieve-Vrouw der Armen Hasselt Bouwkomiteit van de parochie O.L.V. der Armen Hasselt, 1957-s.d., driemaandelijks Op de baren: Tweemaandelijks Orgaan van Jeuboh, private Katholieke Nederlandsche Ontwikkelingskring voor meer gevorderde jeugd en van Vereenigde Jeugdbond, Correspondentie met jongeren uit alle landen (ISS) ISS:Jeuboh, 1938-s.d., tweemaandelijks 538
PBL, Catalogus van de periodieken van het provinciaal archief- en documentatiecentrum. http://www.kvls.be/ Wulms, Literaire gids, 31. KVLS, Jubileum-ledenboek KVLS, 10. De KVLS stelt zich tot doel mensen samen te brengen die met schrijven begaan zijn. Dit kunnen zowel literair geïnteresseerden, heemkundigen als geschiedschrijvers zijn. De vereniging wil jonge schrijvers opsporen en aanmoedigen en andere schrijvers, in een vriendschappelijke sfeer, samen brengen. Zij organiseren literaire avonden en wandelingen. Zij geven vier maal per jaar de tijdschriften Oostland en Monografieën uit.
263
Opleidingen Koninklijke Vlaamse Vereniging voor Preventie en Bescherming (PreBes), 2008Opleidingen Universiteit Hasselt Opleidingsinitiatieven voor volwassenen in Limburg Provinciaal Integratiecentrum, 1999-2007 Opregten Maestrichteren almanak Belbon, 1831-s.d., jaarlijks Opstand-ing Wereldscholen. Evangelie en bevrijding, 1976-[1979] Voortzetting van: Averechts avé-links Oranje-Zeg CVP-jongeren Limburg, 1975-[1992], tweemaandelijks Orde van Advocaten : arrondissementen Hasselt en Tongeren Orde van advocaten, 1999-2000 Orde van Advocaten Balie Hasselt, Balie Tongeren : Balieboekje : Advocatenindex Orde van advocaten Hasselt, 2005- , jaarlijks Oudstudentenbond Handelsinstituut Hasselt : infoblad Hasselt : Handelsinstituut. Oudstudentenbond, 1993-1995 Overspil : informatieblad van het overlegplatform "samenwerking psychiatrische initiatieven Limburg". SPIL, 1993Overzicht bijzonder tijdelijk kader in Limburg LISO, 1982-, maandelijks Overzicht derde arbeidscircuit in Limburg LISO, 1982-, maandelijks Overzicht van de BTK-werknemers in Limburg LISO, 1982-, maandelijks Pachter Jan, den advokaet N. Van Leuven Drukk. Finoulst, s.d.539 Papier Radio Radio, 1982-, tweewekelijks
539
Jaar 1860 bevindt zich in KUL, centrale bibliotheek.
264
Parapsychologie Hasselt: infoblad 1995-2008, 2 x per jaar Pastorale dienst Virga Jesseziekenhuis, [1990]-? PC-informatief: tijdschrift voor hoofdverantwoordelijken van parochiale catechese PIC, 1982-[1998] Personeelsblad der Limburgse energiebedrijven PLED - Interelectra - PLIGas, 1966-1973 Voortgezet door: Personeelsblad van Interelectra Personeelsblad van Interelectra Provinciale Intercommunale Elektriciteitsmaatschappij van Limburg, 1973-1983, trimestrieel. Voortzetting van: Personeelsblad der Limburgse energiebedrijven Personeelsblad Provincie Limburg Provincie Limburg, 1979, driemaandelijks PES Hasselt: activiteitenverslag Hasselt: P.E.S., 1989-1991 Voortzetting van: Plaatselijk Educatief Samenverkingsverband : activiteitenverslag Petites affiches de la Province de Limbourg (september 1833-ca. eind 1834, onder redactie van Maastrichtenaar Jan Mathijs) PIC Pastoraal informatiecentrum, 1971-s.d. Voortgezet als: Impulsen: Voor een dunamische pastoraal met velen PIC Hasselt Nieuwsbrief: voor opvoedingsproject en pastoraal PIC (Pastoraal informatiecentrum vzw), [2007]-. E-journal Pit: pedagogisch informatief tijdschrift normaalschool Kindsheid Jesu Hasselt Normaalschool Kindsheid Jesu, 1986-1998 Pluim Tijdschrift over Nederlandse letterkunde Plus krant CM. Limburg, 1994-1999 Voortgezet als: Moment: ledenblad van de Christelijke mutualiteit Limburg Politieblad Limburg Limburgs Opleidingscentrum voor Politiepersoneel Polsslag: provinciaal gezondheidsblad Provincie Limburg. Provinciale dienst volksgezondheid. 1995-2010
265
Pomologia Nationale Boomgaarden Stichting. Vereniging landschapsbeheer, s.d., driemaandelijks
voor
pomologie,
boomgaard-
en
Politiek: tijdschrift voor jonge christenen De Bron PreBes nieuwsbrief PreBes, s.d, halfmaandelijks Preparaat 3097: afdeling Hasselt-Diepenbeek Alken: Velt, 2005- , 4 x per jaar Prikbord: tijdschrift voor onderwijs aan migranten in Vlaanderen Pedagogisch-Didactisch Centrum voor Migranten, 1989-1991, driemaandelijks Primeur: maandelijks magazine voor Hasselt Averbode: Tuerlinckx, 1998-2005, maandelijks Voortgezet als: Primeur plus A : primeur Hasselt Procès-Verbal de la séance publique d’installation du conseil provincial de la province de Limbourg Conseil provincial, 1836, jaarlijks Voortgezet als: Procès-Verbal de la séance publique d’ouverture de la session ordinaire du Conseil de la Province de Limbourg, 1837-s.d., jaarlijks Procès-Verbaux des Séances de la Députation Permanente du Conseil Provincial Province de Limbourg, 1838-1891, jaarlijks Voortgezet als: Verslagen der zittingen van de Bestendige Deputatie van den Provincialen Raad = Proces-Verbaux des Séances de la Députation Permanente du Conseil Provincial Proces-Verbaux des Séances du conseil de la province de Limbourg Conseil de la province de Limbourg, 1844-1890, jaarlijks Voorzetting van: Procès-Verbal de la séance publique d’ouverture de la session ordinaire du Conseil de la Province de Limbourg Voortgezet als: Verslagen der zittingen van den provincialen raad van Limburg Proces-Verbaux des Séances du conseil provincial de la province de Limbourg Conseil provinciel de Limbourg, 1897-1906, jaarlijks Voortzetting van: Verslagen der zittingen van den provincialen raad van Limburg Voortgezet als: Verslagen der zittingen van den provincialen raad van Limburg Programme des cours Uitgave van het Koninklijk Atheneum, (1865/1866), (1876/1877)540 Projet de budget de la ville de Hasselt pour l'exercice 1895 Voortgezet als: Stad Hasselt : begrooting voor het jaar ... .- 1895 .- Periodiciteit: Jaarlijks .Voortzetting van: Budget de la ville de Hasselt pour l'exercice ... 540
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
266
Projet de budget des voies et moyens et des dépenses pour l’année Province de Limbourg, 1869-1899, jaarlijks Voortgezet als: Ontwerp van begroting voor het jaar = Projet de budget pour l’année Promino: Tijdschrift van de Provinciale Middelbare Normaalschool te Hasselt Provinciale Middelbare Normaalschool te Hasselt, 1960-1968, twee maal per jaar Pronokrant Prono, 1996, maandelijks Proostenblad Provinciaal secretariaat kristen middenstandswerken Hasselt, [1959]-[1961] Province de Limbourg. Procès-verbaux des séances du comité de la province des monuments Drukkerij Finoulst, [1868] Voortzetting van: Commission royale des monuments. Procès-verbaux des séances du comité de la province de Limbourg. Provinciaal christelijk vakverbond van Limburg: Aktiviteitenverslag Provinciaal christelijk vakverbond van Limburg, 1967-s.d., jaarlijks Provinciaal Hoger Handelsinstituut Hasselt: palmares Provinciaal Hoger Handelsinstituut, 1970-1989, jaarlijks Voortgezet als: Provinciaal Hoger Handelsinstituut. Provinciaal Instituut Hoger Onderwijs : palmares. Provinciaal tijdschrift Limburg: VTB-VAB socio-cultuur afdeling Hasselt Borgloon: VTB-VAB Limburg, 1998-2003, driemaandelijks Voortgezet als: VTB-VAB cultuur: afdeling Hasselt Provinciaal verbond der varkensfokkers Limburg: verslag der werkzaamheden over het dienstjaar Provinciaal verbond der varkensfokkers Limburg, 1965-s.d., jaarlijks Provinciaal verbond der veekweeksyndicaten van Limburg: verslag der werkzaamheden over het dienstjaar Provinciaal verbond der veekweeksyndicaten van Limburg, 1963-s.d., jaarlijks Provinciale Begrooting: ontwerp voor Provincie Limburg, 1930-1934, jaarlijks Voortzetting van: Ontwerp van begrooting der Ontvangsten en Uitgaven voor. Voortgezet als: Ontwerp van begrooting voor Provinciale dienst voor de jeugd: verslag van de werking PDJ, 1974-, jaarlijks Provinciale dienst voor onthaal van gastarbeiders: activiteitenverslag Provincie Limburg, 1978-,
267
Provinciale onderwijsinspektie: eindverslag Provinciale onderwijsinspektie, 1964-1975, jaarlijks Provinciale rekendienst: Bijvoegsel aan het Vertoog van den bestuurlijken toestand = Comptabilité provinciale: Annexe à l‘Exposé de la situation administrative Provincie Limburg, 1911-s.d., jaarlijks Provinciale vereniging van kwekers en houders van rundvee van Limburg: Afdeling Selectie: verslag der werkzaamheden over het dienstjaar Provinciale vereniging van kwekers en houders van rundvee van Limburg, 1973-s.d., jaarlijks Voortzetting van: Provinciaal verbond der veekweeksyndicaten van Limburg: Verslag der werkzaamheden over het dienstjaar Provinciehuis: bouwkrant Provincie Limburg, s.d. Provincieraad van Limburg. Redes Provincieraad van Limburg, 1955-1995 Provli Vriendenkring van het Provinciebestuur van Limburg, 1968-1979, maandelijks PVV-Hasselt PVV-afdeling Hasselt Rabboeni-tivomi. Editie Bisdom Hasselt, 1981-[1996]. Samensmelting van: Rabboeni: misdienaarswerking en Tivomi: driemaandelijks tijdschrift voor misdienaars Rakkertjeskrantje WSV De Rakkers, 1977-1980 Voortgezet als: WSV Rakkers Hasselt, 1980-1984 Voortzetting van: Rakkerskrantje Voortgezet als: Rakkerskrantje: Maandblad van de WSV De Rakkers, 1984-, maandelijks Rapport Office de la navigation. Ministère des travaux publics, 1965-1970 Rapport de la commision médicale provincial de Hasselt sur ses travaux pendant l’année Ministère de l’Interieur, 1902-s.d., jaarlijks Voortzetting van: Rapport de la commision médicale de la province de Limbourg sur ses travaux pendant l’année, 1887-1902, jaarlijks Rapport de l'association des Dames de la Miséricorde établie a Hasselt Hasselt : Ceysens, 1978-s.d., jaarlijks Rapport général sur la situation industrielle et commerciale de la province de Limbourg
268
Chambre de commerce de Hasselt, (1857-1873) 541 Rapport sur l'administration et la situation des affaires de la Ville de Hasselt Billen, 1845-1850/1851, jaarlijks Voortgezet als: Exposé de la situation de la ville de Hasselt sous le rapport de son administration Rapport sur l’état de l’agriculture dans la province du Limbourg pendant l’année Commision provinciale d’Agriculture du Limbourg, 1863-s.d., jaarlijks Voortzetting van: Rapport de la commision provinciale d’agriculture sur l’état de l’agriculture pendant l’année Rede uitgesproken door ... bij de opening van de gewone zitting Provinciebestuur Limburg, 1966-1995 Regenboog Vzw Regenboog, 1981-1982, driemaandelijks Registratieprojekt psychiatrie Limburg: een verslag RPL, 1983-, jaarlijks Reinaert nieuws Filatelistische Groepering Reinaert, 1999-, tweemaandelijks Religieus leven in het bisdom Hasselt Bisdom Hasselt.Vicariaat voor de religieuzen, [1976]-[1980] Repertorium van het Limburgse bedrijfsleven Kamer voor Koophandel en Nijverheid van Ontwikkelingsmaatschappij voor Limburg, 1996-2003, jaarlijks
Limburg:
Gewestelijke
Revue de l'Institut d'hygiène des mines Institut d'hygiène des mines, 1966-1983, trimestrieel Revue des humanités en Belgique Decallonne-Liagre, 1897-s.d. Voortgezet als: Nouvelle revue des humanités Richtlijnen: K.V.Z. leidings- en vormingsblad Katholieke vereniging voor zieken, [1955]-[1999] RIMO-informatie van het opbouwwerk in Limburg RIMO Limburg, s.d. Riolering : onafhankelijk vakblad voor de rioleringssector HoLaPress Communicatie Hasselt Rotary international Hasselt: district 163 541
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
269
Rotary international, 1981-, wekelijks Rozen in december Sint-Jozefscollege, [1956]-? Samen hoger!: opvoedkundig tijdschrift van de Congregatie der Zusters "Kindsheid Jesu" en van de Oudleerlingenbond der Normaalschool te Hasselt Oudleerlingenbond der Normaalschool, 1960-s.d., driemaandelijks Samen: maandblad bisdom Hasselt. Uitgave van het Bisdom Hasselt, 1986-. Samensmelting van : Impulsen voor een dynamische pastoraal met velen en : Hasselt, bisdom. Contactblad. Hierin opgenomen : Antenne. Met bijlage: Mededelingen vanwege het patoraal informatiecentrum Samen leven: Tijdschrift voor speelpleinwerking NDO Limburg Verbond van Limburgse speelpleinwerking Diocesane kaderschool, 1976-s.d., tweemaandelijks SamenScholen : tijdschrift voor inrichtende machten en schoolbesturen Vicariaat onderwijs Bisdom Hasselt, 2004-, E-journal Samen op weg: Informatieve uitgave van de Dienst Ziekenzorg van het Verbond der Kristelijke Mutualiteiten van Limburg VKM. Limburg, 1977-[1999], tweemaandelijks Samenvatting van de spreekbeurt gehouden door s.n., 1958-1973 voortgezet als: De Hasseltse volkstuin Samenwerkings initiatief thuisgezondheidszorg : S.I.T. : Hasselt, Diepenbeek, Zonhoven Pinxten, 1998- , driemaandelijks Scholierenkrant : de gazet van het Limburgs scholierenfront Felix Meerten, 1970 Schoolpastoraal concreet: een tijdschrift voor en over het pastorale leven op school Uitgave van Bisdom Hasselt Voortgezet door: Wij-stenen Schakel: tussen school en gezin Sint-Albertusschool, 1964-s.d. Scep Krant Studiecentrum voor Pedagogie, 1979-, maandelijks/tweemaandelijks Secretariaat van maatschappelijke werken. Mededeelingen Secretariaat van maatschappelijke werken, Katholieke Werkliedenbonden, [1944]-? Shopping Hasselt 270
Hasselt : Kern, 1968-s.d., wekelijks Sint Elisabeth Hasselt, R.V.T. Sint Jozef Tongeren, 't Demeryck service-flats : jaarbericht Hasselt Tongeren : Bejaardenzorg Grauwzusters, 2004- , jaarlijks Sint-Jozefscollege Hasselt: jaarboek Sint-Jozefscollege, 1987-, jaarlijks Sint-Jozefscollege Hasselt : prijsuitdeling Sint-Jozefscollege, 1904-s.d., jaarlijks Voortzetting van: Collège St-Joseph de Hasselt: distribution solenelle des prix Sjiek Supplement van: Het Belang van Limburg Concentra SK Juventus Hasselt. Contactblad van de Hasseltse jeugdschaak SK Juventus Hasselt SK Krant: Veertiendaagse magazine van SK Tongeren Maris, 1982-, veertiendaags Sociale vaardigheden in Hasselt Hasselt : Educatieve Wegwijzer ; Hasselt : Stedelijke Culturele Dienst ; Hasselt : Stedelijke Culturele Raad, 1992-1995, 2 x per jaar Socialistische Partij : Arr. Fed. Hasselt-St. Truiden : administratief verslag Hasselt : Socialistische Partij, 1981 Voortgezet als: SP : federaal administratief verslag .- 1978/80 .- Periodiciteit: Tweejaarlijks .Voortzetting van: B.S.P.-Arr. Fed. Hasselt-St.-Truiden : moreel verslag Socio-economische analyse van Limburg en haar 5 streken Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij - Erkend Regionaal Limburg, Jaarboeken
Samenwerkingsverband
Spankracht Konings, 1980-, driemaandelijks Speldeprik VSP Sint-Michiel Hasselt, 1984-[1987] Speling: Infoblad over spelen, speelpleinwerking en speelruimte Dienst voor speelruimte, 1983-, driemaandelijks Spijker: Verbondsblad ten gerieve van afdelingsvoorzitters en leden van de gewestbesturen KWB-Verbond (Limburg ), 1974-1990, 11 x per jaar Speerpunt. Nieuwsbrief Strategisch plan Limburg, s.d.
271
Spoedgeval KAJ. Limburg, 1973-[1994], maandelijks Sportblad van Nieuw Limburg 1927 – 1939 Supplement van: Nieuw Limburg: nieuws- en advertentiënblad voor de provincie, 1918 - 1963 Sport-info Wijksportraad Banneux, 1982-, zesmaal per jaar Sportinfo Limburg Provinciale Sportdienst Limburg, 1980-2001, driemaandelijks Sporting Hasselt: presentatiegids Hasselt: Koninklijke Sporting Club Hasselt, 1988Sportingkrant: Magazine van Koninklijke Sporting Club Hasselt Maris, 1980-, voor iedere thuiswedstrijd Sportgalm: officieel orgaan der sportbeweging in Limburg en Antwerpsche Kempen Drukkerij Ceysens , 01.04.1912 - ?. Sportverenigingen Hasselt : jaarboek sportdienst Hasselt: Stedelijke Sportdienst, 1993-, jaarlijks Sportverenigingen met jeugdwerking te Hasselt : informatieboekje Hasselt: Stedelijke Sportraad; Hasselt: Stedelijke Sportdienst, 1991-1996 Voortgezet als: Sport info: verenigingen met jeugdwerking Hasselt, 1996-, jaarlijks Sportvorming ... Provincie Limburg. Provinciale Sportdienst, 2003Sprankel Sprankel vzw, vereniging van ouders van normaalbegaafde kinderen met leerproblemen Springplank PHHI, 1979-, driemaal per jaar Stad Hasselt. Aankondigingsblad der provincie Limburg, verschijnende ieder Zaterdag Drukk. J. Billen, 1863 - ? Stad Hasselt: aktiviteitenverslag stedelijke sociale dienst Hasselt : Gemeentebestuur, 1985-s.d., jaarlijks Stad Hasselt: begrooting voor het jaar ... Hasselt: Gemeentebestuur, 1895-, jaarlijks Stad Hasselt: orgelreeks Hasselt: Gemeentebestuur, 1994-, jaarlijks Stadsgids Hasselt 272
Stad Hasselt, 1983-, jaarlijks Stadskoerier Hasselt Stad Hasselt, 1991-1992, jaarlijks Start ACV-Jongeren, 1982-1983, driemaandelijks/maandelijks Statistieken Dienst voor de Scheepvaart Hasselt - De Scheepvaart Hasselt Stedelijke jeugdraad en jeugddienst: Informatieblad SJJ, 1984-, maandelijks, niet in augustus Stedelijke Kinder- en Gezinsboerderij 3 Kiewit Stadsbestuur Hasselt Stelimo: Steunfonds voor Limburgse Missionarissen en Ontwikkelingshelpers Stelimo, 1972- , driemaandelijks Ster der zieken 1943]-[1946], maandelijks Steps: magazine 1995-2000? Stimulleke KSA-VKSJ, [1978]-[1979] St-Gregorius-vereeniging Hasselt Ceysens, 1889-s.d., wekelijks Storing: tijdschrift werkgroep basisprojecten Haïti Werkgroep basisprojecten Haïti, [1974]-[1996], driemaandelijks Straal regio Limburg CM. Limburg, [2006]-. E-journal Strike magazine: Driemaandelijkse uitgave van vzw ACV-Jongeren Limburg ACV Limburg Jongeren, s.d., driemaandelijks Stroomversnelling krant voor de binnenvaartvervoerder Promotie Binnenvaartvervoerder, s.d. Samengegaan met NV Binnenvaart: nieuwsbrief verladers binnenvaart tot NV Binnenvaart: magazine voor transport via de binnenwateren Stroop over Hasselt Vzw Baringo, 1983-, onregelmatig Studentenstekel 273
Vlaamse democratische studenten Antwerpen-Brussel-Gent-Hasselt-Kortrijk-Leuven, [1976][1977] Studentusje Sint-Jozefcollege, 1982-, drie maal per jaar Studie en kontakt voor aktie- en vormingsgroepen uit midden Limburg Wereldscholen. Gemeenschap en ontwikkeling, [1973]-[1975], maandelijks Studinfo NOESH, 1974-, maandelijks Studio 2000. Jaaroverzicht Studio 2000, 1978-, jaarlijks Studio-flash Studio 2000, 1976-1980 STURA magazine Universiteit Hasselt Sun: het Salvator - St. Ursula nieuwsbriefje A.Z. Salvator-St.Ursula, 1998-[1999], trimestrieel Taekwondo contact Vlaamse Taekwondo Bond, driemaandelijks Tabel der Advocaten bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Hasselt Orde der advocaten, 1951-s.d., jaarlijks Voortgezet als: Balie Hasselt: Tabel der Advocaten bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Hasselt Tamera stichting Tamera stichting, 1974-1976, driemaandelijks 't Borrelkrantje: maandblad CVP – Hasselt CVP Hasselt, [1988]-[1992] ’t Kwelerke St. Maartenskoor Stevoort, 1982-, drie maal per jaar ’t Daghet in den Oosten (1885-1914) 't Daghet in den Oosten was een tijdschrift dat verscheen van 1885 tot 1914. Het blad werd gedrukt door M. Ceysens te Hasselt. Het tijdschrift stelde zichzelf als doel; ‘…als ’t God belieft, de herten van de Limburgers wat warm te maken voor taal en andere wetensweerdigheden’. Het tijdschrift ontstond in het Luikse Groot Seminarie onder invloed van Guido Gezelle. Stichters waren Polydoor Daniëls, August Cuppens, Jacob Lenaerts en Arthur Lewylle. Daniëls nam de leiding, maar Gezelle bleef de bezieler. In 1908 werd Cuppens hoofdopsteller en kreeg het tijdschrift een duidelijk literair karakter. Volgens de ondertitel was het tijdschrift 274
van toen af bestemd voor 'alle liefhebbers van Dietsche letterkunde'. 't Daghet in den Oosten was niet politiek georiënteerd, maar had onmiskenbaar een katholieke strekking en huldigde taalparticularistische opvattingen. Het tijdschrift droeg sterk bij tot de Vlaamse bewustwording in Limburg. Het doel van het blad was 'de Limburgers van Belgenland en Holland tot eerbied en liefde jegens hun eigen volk op te wekken, en alzoo mee te werken om de ontaarding te bestrijden... in Godsdienst, Taal, Zeden en Gebruiken'. In de eerste jaren fungeerde het als ledenblad van de Limburgsche Gouwgilde, maar vanaf 1888 werd die rol overgenomen door De Kabouter uit het Land van Loon. De titel van het tijdschrift refereert naar de aanvangsregel voor een middeleeuws minnelied van een anonieme auteur, dat gaat over een ridder die in de vroege morgen een tweegevecht zou moeten aangaan met een andere edelman. De vader van het meisje dat hij begeert heeft zijn dochter voorbestemd aan zijn rivaal, die de ridder vermoord. Het meisje wijst de moordenaar af en wil nog liever een kloosternon worden.542 Technisch gezetje: Kontaktblad tussen school, vriendenkring, oud-leerlingen, ouders en leerlingen van het HRITO-Hasselt HRITO, 1981-, viermaandelijks Textiel en kleding Christelijke centrale voor textiel en kledingbewerkers. Beroepsverbond Limburg, 1982[1985], per kwartaal Telex Sociaal en fiscaal middenstandssecretariaat, 1984-[1988], trimestrieel Tijdingen '80: kristen-democratisch maandblad voor Limburg Tijdingen Hasselt, 1980-[1982], 10 x per jaar Theatergids / Theaterbrochure Cultuurcentrum Theaterkrant: Het Hasselts toneel Het Hasselts toneel, 1974-, acht maal per jaar/maandelijks/driemaandelijks Themaphila Tijdschrift voor Posterijen The Struggle: For a socialist Pakistan s.n., 1981-. Deels een voortzetting van: Haqiqat Tijdingen ’80: Kristen-demokratisch maandblad voor Limburg Vzw Tijdingen ’80, 1980-1982, maandelijks Tijdschrift van het instituut voor mijnhygiëne Instituut voor mijnhygiëne, 1960-1983, driemaandelijks Samensmelting van: Bulletin de documentation technique, Bulletin de documentation médicale en Communication. 542
http://schrijversgewijs.be/schrijvers/winters-jan-mathijs/ http://www.odis.be/pls/odis/opacuvw.toon_uvw_2?CHK=PB_2774
275
’t Kandelaartje Ledenblad van dichtersvereniging ’t Klein verzet: driemaandelijkse uitgave ACV-Limburg ACV Limburg, driemaandelijks ’t Koffieboontje Wereldwinkel, 1981-, tweemaandelijks 't Limburgs bosbelang / Limburgse Bosgroepen Provincie Limburg. 3de Directie. Infrastructuur, Ruimtelijke Ordening, Milieu en Natuur ’t Michieltje VSP Sint-Michiel Hasselt, 1985-[1989] Toegepast / Informatieblad / Nieuws uit Limburg Uitgave van Design Platform Limburg Hasselt - Kunstencentrum Z33 Hasselt Toeleveringsbulletin 1979, Toelichting ontwerpbudget ... Provincie Limburg, 2009-, jaarlijks Toeristische kerncijfers Toerisme Limburg, 2008Toeristisch Informatiebulletin Provinciaal Verbond voor Toerisme in Limburg, 1949-1953, maandelijks Voortgezet als: Nieuws uit Limburg Top 500: de 500 grootste ondernemingen in Limburg, rangschikking volgens omzet Verbond van kristelijke werkgevers en kaderleden, 1986Toppunt: 14-daags bewegingsblad van CVP-IPOVO Limburg CVP-Limburg, 1997-1999 Voortzetting van: Toppunt : het veertiendaagse ledenwervingsblad van CVP-Limburg 1(1991)-2(1992) Toppunt : veertiendaags bewegingsblad van CVP-Limburg 3(1993)-7(1996) 't Pardoent Boekhandel voor I imburg. E. Crèvecoeur, 1933Trip: het magazine voor wie er op uit trekt Concentra, 2004-, maandelijks Torenwacht PHHI, 1956-1976, viermaandelijks/halfjaarlijks Troubadour kleinkunstmagazine 276
Hermans Hens, 1968-1971 Tusschengemeentelijk Werkloozenfonds der Provincie Limburg: verslag over het dienstjaar Tusschengemeentelijk Werkloozenfonds der Provincie Limburg, 1930-s.d., jaarlijks Tweemaandelijks berichtenblad Vereniging der Limburgse Volkskunstgroepen Hasselt 't Vergeet-mij-nietje Ouders van een overleden kind-vzw, 1984-, per kwartaal 't Vrije boerken Drukkerij Olyff, 12.05.1912 - ? Tweemaandelijks berichtenblad Vereniging der Limburgse Volkskunstgroepen ’t Zebrapaadje KAV-Limburg, 1977 UFO vragenboek UFO Vragenboek, 1980 Voorzetting van: UROS: maaandelijks tijdschrift : ufologie, ruimtevaart, oudheidkunde sterrenkunde, UROS , 1977-1979, maandelijks Voortgezet door: UFO 21, Broux, 1981-1986, maandelijks Unie MPR Unie van moeders van priesters en religieuzen, [1978]-[1980], tweemaandelijks Union Belge, Journal politique, agricole, industriel, littéraire, etc. Impr. Milis, 1848 – 1849 Voortgezet door: De onafhankelyke der provincie Limburg: nieuws- en aenkondigingsblad, Hasselt, 1850 – 1914, 2 maal per week/wekelijks, Hierin werd vaak kritiek geleverd op het toenmalige liberale stadsbestuur Voortzetting van: Journal du Limbourg belge, Hasselt, 1840 – 1848, drie maal per week, redacteurs in aanvang waren J.J. Thonissen (1816-1891) en L. Bellefroid Katholieke pers Uitlaat: het maandelijks tijdschrift van JH Hades Kiewit vzw Jeugdhuis Hades, 1976-, maandelijks Universiteit Hasselt magazine Universiteit Hassselt, 2006-, per kwartaal Voortzetting van: LUC-nieuws: maandelijks informatieblad van het Limburgs Universitair Centrum Unie der Kempische electrische centrales: Verslagen = Union des centrales électriques de Campine: Rapports UKEC, 1958-1980
277
UNIZO-Limburg magazine: Voor eigenaars-ondernemers in Limburg UNIZO-Limburg, tweemaandelijks Vademecum: samen gesteld in opdracht van de Bestendige Deputatie Provincie Limburg, 1975VAKA-Limburg: Vlaams aktiekomitee tegen atoomwapens VAKA-Limburg, 1983-, maandelijks Vakantiegenoegens : infoblad Groot-Hasselt Hasselt: Kampeerclub, 1980-, veranderende periodiciteit Van proost tot proost BB. Limburg-Luik, [1954]-[1960] Variant Licht en liefde. Gewest Limburg, 1985-[1986], trimestrieel VDVHB nieuwsbrief Vereniging van Diensthoofden voor Veiligheid en Hygiëne van België, 1992-1998, halfmaandelijks Vedette du rivage: Organe des cantons de Seraing & Hollonge-aux-Pierres Ceyssens, 1888-1889, wekelijks Veiligheidsnieuws PreBes Veiligheids nieuws Verbond van veiligheidstechnici en bedrijfsgeneesheren van Limburg Veiligeidsseminarie Provinciaal veiligheisdscomité Limburg, 1969Verbond der Boerengilden : arrondissementen Hasselt, St. Truiden en streek Landen Belgische Boerenbond, 1929-[s.d.], jaarlijks Verbond der kristene ziekenkassen van Limburg. Omzendbrief Verbond der kristene ziekenkassen van Limburg, [1945]-? Verdeling van de trafiek aan de in- en uitgangspunten van het net Dienst voor de Scheepvaart, 1968-, jaarlijks Samensmelting van: Répartition du Trafic à Smeermaas met Répartition de Trafic à Anvers en met Répartiton du Trafic à Bocholt Vergeet mij nietje KAJ-Limburg, [1968]-[1971], tweemaandelijks Verslag / Grindcomité en Subcomités Grindcomité, 2003
278
Verslagen Unie der Kempische Electrische Centrales - Union des centrales électriques de Campine Verslagen der zittingen van den provincialen raad van Limburg Provincieraad Limburg, gedrukt door Ceyssens. Voortgezet door: Verslagen van de vergaderingen van de Provincieraad van Limburg Verslagen van de vergaderingen van de Bestendige Deputatie van de Provincie Limburg Bestendige Deputatie van de Provincie Limburg, 1830-1920 Verslag: gemeenschappelijke verzekeringskas tegen arbeidsongevallen in de Limburgse kolenmijnen Gevalik, 1966-1980 Verslag over de werkzaamheden van den Limburgschen Zuivelbond en de Mijn van Hasselt gedurende het dienstjaar ... Limburgsche Zuivelbond; Boter- en Eiermijn, 1927-s.d., jaarlijks Verslag over Bestuur en Toestand der gemeentezaken gedurende het dienstjaar Stad Hasselt, 1896-1898, jaarlijks Voortzetting van: exposé de la situation de la ville de Hasselt sous le rapport de son administration. Voortgezet als: Verslag over het Bestuur en Toestand der Gemeentezaken gedurende het dienstjaar = Exposé de l’Administration et de la Situation des Affaires Communales pendant l’année. Verzamelde Opstellen Geschied- en Oudheidkundige Kring Hasselt, 1923-1943, jaarlijks Virghaal nieuws: informatieblad van het Virga Jesseziekenhuis Hasselt Virga Jesseziekenhuis Virghaal wetenschap: wetenschappelijk informatieblad van het Virga Jesseziekenhuis Hasselt Virga Jesseziekenhuis, 1996-2009 Visie Belgische Progressieve Socialisten, 1983-, driemaandelijks Vizier: maandblad van de Vriendenkring RVZI Limburg Vriendenkring RVZI Limburg, 1953-s.d., maandelijks VKAJ-wegwijzer VKAJ. Limburg, 1960-[1964] VKM Limburg. Bestuursblad Verbond van Kristelijke Mutualiteiten van Limburg (Hasselt ), 1979-1990, tweemaandelijks Vlaamsche evangeliebode Vlaamsche evangelische kerk, [1891]
279
Vlaams tijdschrift voor sportgeneeskunde en sportwetenschappen Vlaamse vereniging voor sportgeneeskunde, 1993-2006 Vanaf 2007 samengesmolten met Geneeskunde en sport, onder de titel: Sport & geneeskunde Vlaams Verbond voor Gepensioneerden: afdeling Hasselt Hasselt: Vlaams Verbond voor Gepensioneerden. Afdeling Hasselt, 1994-, maandelijks Vlaanderen in beweging Jean Vrijsen, 1993-1996, driemaandelijks VLAB-nieuws Vlaamse Federatie van Beschutte Werkplaatsen, s.d. Voetbalamateur: Limburg Kon. Belgische Liefhebbersvoetbalbond Nederlandse afdeling Limburg, 1983-, wekelijks Volkskundige berichten Limburgs Volkskundig Genootschap Hasselt. Voortgezet door: Driemaandelijkse berichten van het Limburgs Volkskundig Genootschap Voor Altaar & Haard Vlaamsch Huis, 1931, maandelijks Voortgezet als: Jong Vlaanderen Voor ons volk Centrale Dienst voor Volksontwikkeling, 1923-s.d., tweemaandelijks Voortouw : informatieblad voor Limburgse ACW-besturen ACW. Limburg, 2002]-2004, E-journal Vondeljuweel-prijskamp uitgeschreven tot viering van het tienjarig bestaan van het katholiek tooneel "Kunst na arbeid" (1932/1933) 543 Vonken-etincelles Wereldscholen. Gemeenschap en ontwikkeling, [1973]-?, driemaandelijks Voor allen: de volkswil 1934-1940 Voorzetting van/voortgezet door: De volkswil: weekblad der Limburgsche Werklieden-Partij. - Tongeren, 1920? – 1934 Socialistische pers Voor een levende liturgie Voor een Levende Liturgie, Brauns, 1984-2004, tweemaandelijks Voor ons volk Centrale Dienst voor Volksontwikkeling Hasselt544 543
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
280
Vormingscentrum voor zelfstandig Hasselt: Info: Ondernemingsopleiding VCH, 1979-, jaarlijks Vormingsgids Limburg Limburgse Raad voor Samenlevingsopbouw, 1986/87, jaarlijks Vormingsprogramma: bisdom Hasselt Bisdom Hasselt, 1977-, jaarlijks Vormingsprogramma / Provincie Limburg. Culturele Aangelegenheden Provincie Limburg. Culturele Aangelegenheden, 1988/89-1994/95 Vormingsprogramma’s te Hasselt Culturele Dienst Hasselt, 1979-, twee maal per jaar Vorming tot bevrijding Wereldscholen. Vorming tot bevrijding, 1977-[1981], maandelijks VOSOG. Kontakt Vlaamse oud-scouts en oud-gidsen, 1974-[1987], trimestrieel Vriendenbrief Grootseminarie Hasselt Grootseminarie Hasselt, [1997]-? Vriendenkring "Albertisten": oudgedienden van koning Albert I en sympathizanten: Hasselt Hasselt: Vriendenkring "Albertisten", 1987-, driemaandelijks Voortzetting van: Koninklijk Verbond "De veteranen van koning Albert I": Limburg Vriendenkring De Posthoorn: Jaarboek Vriendenkring De Posthoorn, 1981-, jaarlijks Vrienden van het volkstehuis Volkstehuis Maagd der armen, 1985-1998, per kwartaal Vrij man: katholiek strijdblad van het kanton Hasselt Drukk. Ceysens , 1912 Vrij-Uit: informatie van de Volksunie arrondissement Hasselt Hasselt: Volksunie, 1969-s.d., driemaandelijks Vrijzinnig Hasselt: nieuwsbrief Hasselt: Vocht, 2003-2008, maandelijks Voortgezet als: Vrijzinnig Limburg.be: nieuwsbrief Vrouwen-comitee Wereldscholen Limburg, [1976]-?, minstens 5 x per jaar
544
Bibliotheek UGent.
281
Vrouwenhuisblad Werkgroep Herwaardering Gezin/Malina, 1979-, maandelijks VU-info: afd. Hasselt VU, 1984-, tweemaandelijks VVHVG: afdeling Hasselt Hasselt: VVHVG. Afdeling Hasselt, 1999-, driemaandelijks VVTI-mededelingen Vlaamse Ingenieurskamer, 1967-1988, maandelijks Voortgezet door: Ingenieursmededelingen, Vereniging van Vlaamse Hogeschoolingenieurs. Studiecentrum voor Techniek en Ingenieurswetenschappen, 1988-2003, maandelijks Voorgezet door: I-mag : ingenieursmagazine, Vlaamse Ingenieurskamer, 2003-, maandelijks (niet in juli en aug) Waarheen te Hasselt ? Stad Hasselt, 1976-, jaarlijks Waarom niet? Blad van, voor en door de 11 van het Koninklijk Atheneum te Hasselt Koninklijk Atheneum Hasselt, 1951 545 Waar twee of drie... Interdiocesane jeugddienst, 1998-[2002], tweemaandelijks Week-end Limburgse bedrijfssportbond, 1983-, maandelijks Weerbericht KSA-VKSJ. Limburg, 1974-1988 , maandelijks Weer weer bericht : infoblad voor de provinciale medewerk-st-ers van KSJ (KSA-VKSJ)Limburg KSA-VKSJ. Limburg, 1993-, maandelijks Wekelijksch Bulletijn der bank van Brussel Naamloze Vennootschap: Bijhuis te Hasselt voorheen Banque de Hasselt Banque de Hasselt, 1935-s.d., wekelijks Welzijnsmonitor Limburg Provincie Limburg, 2005-2006 Wereldscholen Wereldscholen, [1972]-[1976] Werkingsverslag Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Limburg
545
Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience.
282
Werkwaardig: tijdschrift van de Vlaamse Federatie van Beschutte Werkplaatsen en van het Samenwerkingsverband Sociale Tewerkstelling. Vlaamse federatie van beschutte werkplaatsen, s.d., driemaandelijks Wesp: informatieblad voor Groot-Hasselt s.n., 1983-, driemaandelijks Wetenschappelijk onderwijs Limburg. Kwartaalschrift Vereniging Wetenschappelijk Onderwijs Limburg, 1969-1975 1969-1975: tweemaandelijks; 1971-1975: driemaandelijks Voortgezet als: Accountancy en Bedrijfskunde. Kwartaalschrift Wij bouwen een heiligdom van het H. Hart s.n., [1956]-?, onregelmatig Wij en Illapel Ontwikkelingshulp aan Illapel, s.d Wij in Hasselt: Tweemaandelijks volksunie informatieblad Vanheusden, 1975-1978, maandelijks/tweemaandelijks Wij-Jongeren Hasselt Volksunie Jongeren, 1983Wij-Stenen: voor pastoraal in en rond de schoolwereld Hasselt, bisdom. Commissie onderwijspastoraal, [2005]-2011 Voorzetting van Schoolpastoraal concreet : een tijdschrift voor en over het pastorale leven op school (1979-[2005]) Wijzer : maandblad voor KWB-bestuursleden KWB, [2004]-2006, E-Journal Wonen in Limburg: huisvestingsbrochure Provincie Limburg, 2004-, jaarlijks WSM-krant: 2-maandelijks tijdschrift voor scholieren W.S.M., s.d, tweemaandelijks WSV Rakkers Hasselt WSV de Rakkers, 1980-1984 Voortzetting van: Rakkerskrantje Voortgezet als: Rakkerskrantje: Maandblad van de WSV De Rakkers Zaken. Maandblad voor handel, nijverheid en technisch handelsonderwijs 1933Zand en klei : dit blad wordt verzonden aan al de kiezers van het arrondissement Hasselt Drukkerij Olyff, 1912 Zefier: driemaandelijks tijdschrift voor literatuur en niet-verbale kunsten 283
Zefier Hasselt, 1985-1989 Zeg Limburg CVP Limburg, [1978]-[1979] Ziekenfonds Limburgse Diocesane Lourdesbedavaart, 1970-, jaarlijks Zingende vogels: oorspronkelijke bijdragen van Nederlandsche dichters Drukkerij Klock, Pol de Mont (auteur) Zomaar een kontakt Ziekendienst van KWB, [1972]-[1986] Zorgend leven bij onze bejaarden: Contact met het personeel van de bejaardentehuizen Hasselt, bisdom. Secretariaat bejaardenpastoraal, 1981-[1989]
284
Muziekteksten Brel 1953: chansons inédites: les sessions radio Hasselt. Jacques Brel, heruitgave 2003 Le Mey liedje (Chant de mai): hymne populaire hasseltois Drukkerij Ceyssen, C. Bamps (uitgever) Het meiliedeken zou gemaakt zijn door een kanunnikes van de H. Graf of van de Bonifanten in de 16de eeuw. De poëzie zou doorgegeven zijn aan de Rethoricakamer van Hasselt, De Roode Roos, die er muziek onder zou gezet hebben. Een aantal woorden werden later aangepast door dhr. M. Pierloz. De leden van De Roode Roos verzameldenaan de Reddelberg, waar ze in gezelschap van de Meigraaf of -koning een meilied zongen aan de vooravond van 1 mei. De Hasseltse Rethoricakamer De Roode Roos ontving hiervoor een vergoeding van de stad. Ook vandaag de dag leeft de meiavondviering nog altijd verder in Hasselt. De organisatie van het feest is tegenwoordig in handen van het Koninklijk Feestcomité der Stad Hasselt. Op de laatste dag van april steekt de Meigraaf op de Hasseltse Grote Markt een stropop in brand. Deze pop stelt de winter voor. De Meikoningin kondigt daarna de nieuwe lente aan en nodigt enkele prominenten uit om de meiboom recht te trekken. Ook de Hasseltse middenstand neemt deel aan het feest. De toeschouwers worden door de Hasseltse Bakkersbond namelijk getrakteerd op Hasseltse speculaas, terwijl de Slagersbond zelfgemaakte jeneverpaté voorschotelt. Het Koninklijk Feestcomité der Stad Hasselt zorgt intussen voor een borreltje.546 Feestcantate bij gelegenheid van het XXV-jarig jubelfeest (1882-1907) van het SintJozefscollege te Hasselt en van den zeer eerw. heer kanunnik P. Noelmans, bestuurder van het gesticht. Woorden van J. Geurts Muziek van Th.-A. Hamoir. Sint-Quintinus-drukkerij547 Feestrantate bij gelegenheid van het XXV-jarig jubelfeest van het St Jozefs college te Hasselt en van den zeer eerw heer kanunnik P Nelmans, bestuurder van het gesticht P. Noelmans (auteur), 1907 548 No. 54. Klagt van een meisje, wiens minnaar voor Hasselt gesneuveld is. Anonieme Nederlandsche zanger 549 Hasselt op ne pjeedestal: revue Liedjesteksten Frieda Van Loo, Boudewijn Knevels en Jean Beulen Koninklijk Hasselts Operettengezelschap, 1988 Revue opgevoerd te Hasselt (Cultureel Centrum) in november/december 1988
546
Bamps, Le Mey liedje, 1-3. http://www.feestelijkvlaanderen.be/detail.php?id=70 Le Meyliedje (chant de mai); hymne populaire hasseltois (1889) bevindt zich in de KBR. 547 KBR. 548 KBR. 549 In: De Nederlandsche zanger in alle gezelschappen (1852) via: http://www.dbnl.org/atlas/plaats.php?id=hasse003
285
Brieven In de collectie ‘Briefwisseling en handgeschreven teksten’ van de Koninklijke Biliotheek van België: Bestemmeling: Coeckelbergh Emma, mevrouw Edgar Tinel, 1851-1921 Afzender: Tinel (dokter, zoon Edgar Tinel) 1919/01/31 550 Nummer: 11839 Bestemmeling: Société belge pour la propagation de la crémation [Lettre] Afzender : de Pitteurs Hiegaerts (baron, gouverneur de la province de Limbourg); -;I (4ème division) 1907/08/17 Nummer: 13623 Bestemmeling: Alard François, professeur à l'athénée de Maestricht [Poésie] Afzender: Grisard (?) 1844 Nummer: 18280 Bestemmeling: Decaisne Joseph ou Henri ou Pierre [Lettre] Afzender: Willems (médecin) 1872/08/11 Nummer: 19756 Bestemmeling: Collaer, Paul, Lid van de koninklijke belgische commissie voor volkskunde [Brief] Afzender: Vandevelde 1963/04/22 Nummer: 28702 Bestemmeling: Weber Chapuis Armand, opticien, vice-président de la société verviétoise d'archéologie et d'histoire [Lettre] Afzender: Bamps 1898/12/13 551 Nummer: 30398 Bestemmeling : Weber Chapuis Armand, opticien, vice-président de la société verviétoise d'archéologie et d'histoire [Lettre] Afzender : Naveau 21/01/1904 Nummer: 21278 550
Van dezelfde auteur ook nrs. 11185, 11186, 11187, 11188, 11189, 11190. KBR, collectie Briefwisseling en handgeschreven teksten. 551 Van dezelfde auteur ook nrs. 28703, 28704, 28707, 28708, 28709, 28710, 28711, 28712, 28713. KBR, collectie Briefwisseling en handgeschreven teksten.
286
Bestemmeling: De Borchgrasse et De Mean De Beaurieux, comtes Afzender: Charles (Evèque et Prince de Liège) 1768/09/26 552 In de collectie van het Letterenhuis Antwerpen: 3 brieven van Karel Frans Peeters [Secretaris van IJzerstichting] aan Zusters Ursulinen [Hasselt] (28/04/1967, 17/07/1967, 17/08/1967) Briefschrijver: Jos Gerissen [Secretaris van Davidsfonds [Hasselt] Geadresseerde: Kring voor Letterkundigen van de Provincie Limburg 18/07/1936 Briefschrijver Feldkommandantur [Hasselt] Geadresseerde Limburg (1919 - 1997) 17/12/1940553 In de collectie van de l'Université de Liège: Correspondance relative à la pleuropneumonie qui continue à faire des ravages dans les étables de Hasselt.554
552
Annotatie(s) : Acte visant à rétablir l'ordre public à Hasselt. KBR, collectie Briefwisseling en handgeschreven teksten. 553 Letterenhuis, databank Agrippa. 554 ULg, CICB 418305B.
287
Bronnen Literatuur Arras J. e.a., Hasseltse portretten. 800 jaar geschiedenis op mensenmaat (Hasselt 1997) Bellefroid Paul, Onze hedendaagsche Limburgsche dichters (Hasselt 1906) de Chalmot Jacques Alexandre, Biographisch woordenboek der Nederlanden (1800 Amsterdam) De Keyser Bart, Drukkend Hasselt (Hasselt 2003) De Wachter Leo, Repertorium van de Vlaamse gouwen en gemeenten: heemkundige dokumentatie (Antwerpen, 1942-1957, 6 dln.) Janssen Dries, Van Van Veldeke tot Van Vlierden (en iets verder): beknopt overzicht van de letterkunde in Limburg (Lummen 1996) Janssen Jean, Hasselaren overzee: achttien koloniale biografieën (Hasselt 1987) Jorissen René, Bibliografisch repertorium van de Limburgse auteurs. Pro manuscriptis (s.l., s.d., 12 delen) KVLS, Jubileum-ledenboek KVLS: 75 jaar Koninklijke Vereniging van Limburgse Schrijvers 1936-2011 (Heusden-Zolder, 2011) Leenders P. e.a., Het Hasselts Toneel (Hasselt 1989) PBL, Catalogus van de periodieken (Hasselt 1982) PBL, Catalogus van de periodieken van het provinciaal archief- en documentatiecentrum (Hasselt 1985) PBL, Figuren uit de 19de eeuwse Limburgse literatuur (Hasselt 1983) Provincie Limburg, Limburg (Brussel 1953) Roeck F., Volksverhalen uit Belgisch Limburg (Utrecht, 1980) Simoens Elly, Een hogeschool van zelfkennis, zelfbewustzijn, zelfkritiek en zelfwording: de Vlaamse pockets van uitgeverij Heideland (Hasselt) (2010 Masterproef: Master Vergelijkende Moderne Letterkunde UGent) Stedelijke Bibliotheek Kuringen, catalogus bij een tentoonstelling over Vlaamse jeugdauteurs (Hasselt 1988) Swerts L., Limburgs letterkundig lexicon in topologische volgorde (Herk-de-Stad, 1981) 288
Timmers L., Aangename kennismaking. 25 Clavis auteurs uit de doeken gedaan (Hasselt 1997) Van Baelen Jacqueline, Proeve tot een bibliografie van de stad Hasselt 1946-1967 (1973) Vanwing Peter, Adreanus Alenus. Biografie en kritische gecommentarieerde editie van zijn sacrae heriodes I, 1-13 (1985, KUL. Faculteit wijsbegeerte en letteren. - Diss. Lic. Moderne Gesch.) Vincken R., 75 jaar KHGO. Jubileumboek met beschouwingen, getuigenissen en archivalische gegevens over het Koninklijk Hasselts Operettegezelschap vzw 1930-2005 (Hasselt 2005) Von Schulte Joh. Friedrich, Die Geschichte der Quellen und Literatur des Canonischen Rechts (1875, heruitgave New Jersey 2008) Wulms G., Literaire gids voor Limburg (Schoten, 1985)
Online catalogi Abraham - Catalogus van Belgische kranten Antilope (Collectieve catalogus tijdschriften in Belgische wetenschappelijke bibliotheken) Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven – Letterenhuis Bibliotheek.be, de website van openbare bibliotheken in Vlaanderen Bibliothèque (La) Chiroux et les bibliothèques publiques de la ville de Liège Bibliothèque FUSAGx Gembloux Brussels Netwerk Openbare bibliotheken (BruNO) CCB (Collectieve catalogus van België) De lezenaar, www.delezeneraar.be (catalogus Limburgensia) European Commission Central Library Facultés universitaires Saint-Louis - La Bibliothèque HAsselts Erfgoed Lexicon, www.hasel.be Koninklijke Bilbiotheek (KBR) Algemene catalogus Retrospectieve catalogus Briefwisseling en handgeschreven teksten 289
Gedigitaliseerde gedrukte werken
Libis (KULeuven) Provinciale Bibliotheek Limburg Algemene catalogus HIP-collecties: Limburgensia (Boeken, Tijdschriften, Brochures, Kranten en weekbladen), Oude Drukken Online lijst van kranten en weekbladen (11 maart 2011) Samarcande http://www.samarcande-bibliotheques.be/ VLACC (Vlaamse Centrale Catalogus) UMC Unicat (Union Catalogue of Belgian Libraries) Website van Stichting Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren, www.dbnl.org
Archief Het Stadsmus, Literatuur in Limburg, lijst Hasseltse auteurs Stadsarchief Hasselt, Fiches nog levende auteurs in 1979
290
