lesmateriaal Kom, we gaan spelen groep 1 en 2 lesmateriaal educatie.concertgebouw.nl Ronald Knapp

lesmateriaal

Kom, we gaan spelen

groep 1 en 2

© Ronald Knapp

lesmateriaal 2015 - 2016 educatie.concertgebouw.nl

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

Inhoud    

Voorwoord  ....................................................................................................................................  2   Inleiding   .........................................................................................................................................  3   Geluidsfragmenten  en  filmpjes  ......................................................................................................   4   Zingen  met  kinderen  ......................................................................................................................  5     Les  1:  Echo  .....................................................................................................................................  8   Les  2:  Buiten  spelen  ......................................................................................................................  10   Les  3:  Trommelen  .........................................................................................................................  12   Les  4:  Dromen…  ...........................................................................................................................  14   Generale  repetitie  .........................................................................................................................  17   Verwerkingsles  .............................................................................................................................  18     Bijlagen  ........................................................................................................................................  21          

Bijlage  1:  Het  Koninklijk  Concertgebouw   Bijlage  2:  Plaatjes  bij  Bartók   Bijlage  3:  De  strijkinstrumenten   Bijlage  4:  Musici   Bijlage  5:  Domino   Bijlage  6:  Woordrups   Bijlage  7:  Woorden  en  instrumenten   Bijlage  8:  Puzzel   Bijlage  9:  Emoties  

          Liedteksten  ..................................................................................................................................  47   Bladmuziek  ..................................................................................................................................  50                

             

 

   

1  

 

Voorwoord    

KleuterSinfonietta   is   een   project   voor   groep   1   en   2   van   het   primair   onderwijs.   Tijdens   de   voorstelling   Kom,   we   gaan   spelen   maken   de   kinderen   op   een   speelse   wijze   kennis   met   de   zes   musici   van   Amsterdam   Sinfonietta,   hun   instrumenten   en   hun   muziek.   De   voorstelling   gaat   over   een   dag   uit   het   leven   van   een   kind.   De   gebeurtenissen   en   gevoelens   van   alledag   zijn   vertaald   in   de   muziek.   De   kinderen   worden   uitgedaagd   om   te   kijken,   te   ontdekken,   mee   te   doen,  te  bewegen  en    bovenal  te  luisteren.         In   dit   lesmateriaal   staan   vier   voorbereidende   lessen   waarin   de   kinderen   de   liedjes,   bewegingen   en   ritmes   leren   die   ze   tijdens   de   voorstelling   uitvoeren.   Daarnaast   worden   ze   op   een   aantal   muziekstukken   voorbereid.   Tijdens   de   generale   repetitie   oefenen   de   kinderen  alle  liedjes  nog  een  keer.  De  verwerkingsles  is  bedoeld  voor   na  het  concertbezoek.       Bart   Oomen   heeft   samen   met   de   musici   van   Amsterdam   Sinfonietta   en   Het   Koninklijk   Concertgebouw   de   voorstelling   ontwikkeld.   Kiki   Jaski   zal   de   voorstelling   regisseren.   Het   lesmateriaal   is   geschreven   door  Kendra  van  Nes  en  Claudia  Lotti.      

   

2  

 

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

Inleiding    

Over  het  lesmateriaal   Om   de   voorstelling   straks   een   nog   mooiere   belevenis   te   laten   zijn,   is   dit   lesmateriaal   ontwikkeld.  Tijdens  de  lessen  maken  de  kinderen  kennis  met  een  aantal  stukken  uit   de   voorstelling.   Daarnaast   leren   ze   de   liedjes   en   activiteiten   die   ze   tijdens   het   concert  uitvoeren.     Bij  dit  lesmateriaal  hoort  de  website  educatie.concertgebouw.nl/kleutersinfonietta.     De  voorbereidende  lessen   Tijdens  de  lessen  worden  de  kinderen  inhoudelijk  voorbereid  op  het  project.  Iedere   les   bestaat   uit   het   uitvoeren   van   verschillende   actieve   luisteropdrachten   en   het   aanleren  of  herhalen  van  aangeleerde  liedjes  die  ze  tijdens  het  concert  zingen.  Het  is   daarom  belangrijk  dat  de  kinderen  goed  voorbereid  naar  het  concert  komen.         De  website   Op   de   website   educatie.concertgebouw.nl/kleutersinfonietta   staan   alle   muziek-­‐   fragmenten  en  liedjes  die  u  nodig  heeft  bij  het  geven  van  de  lessen.  Van  elk  liedje  zijn   er  twee  versies.  In  de  eerste  versie  wordt  het  lied  voorgezongen.  Deze  versie  kunt  u   gebruiken   om   zelf   het   lied   te   leren.   De   tweede   versie   is   een   instrumentale   versie.   Met  deze  versie  kunnen  de  kinderen  meezingen.     Op   de   website   staan   ook   filmpjes   van   de   musici.   In   deze   filmpjes   stellen   de   musici   van  Amsterdam  Sinfonietta  zich  voor  en  laten  ze  zien   en  horen  welk  instrument  ze   bespelen.       Zingen  met  kinderen     Op   de   volgende   pagina’s   worden   tips   gegeven   voor   het   zingen   met   kinderen.   Wij   raden  u  aan  deze  tips  door  te  lezen  en  te  gebruiken  tijdens  de  voorbereidende  lessen.   Op   educatie.concertgebouw.nl/kleutersinfonietta   kunt   u   van   een   aantal   van   de   beschreven  oefeningen  een  filmpje  bekijken.     Doelen   Gedurende   dit   project   worden   de   kinderen   in   contact   gebracht   met   live   muziek   en   maken   ze   kennis   met   de   instrumenten   uit   het   strijksextet.   Het   is   voor   de   kinderen   een  kennismaking  met  klassieke  muziek  en  Het  Concertgebouw.  De  kinderen  doen   actief   mee   tijdens   de   voorstelling   door   mee   te   zingen   en   daarbij   te   bewegen.   Ook   wordt   er   aandacht   besteedt   aan   het   luisteren   door   kinderen   te   laten   beschrijven   wat   ze  horen  in  de  muziek  en  door  middel  van  verschillende  luistermomenten  tijdens  de   voorstelling.  Tijdens  de  verwerkingsles  is  er  ruimte  voor  reflectie.     Wij   wensen   u   en   de   kinderen   veel   plezier   tijdens   de   voorbereidende   lessen   en   de   voorstelling.      

   

3  

 

Geluidsfragmenten  en  filmpjes    

U  vindt  alle  geluidsfragmenten  en  filmpjes  op:   educatie.concertgebouw.nl/kleutersinfonietta     Tracks   1. Hallo,  echo   2. Hallo,  echo  -­‐  instrumentale  versie   3. Béla  Bartók:  For  children:  No.  7  Andante  Grazioso   4. Béla  Bartók:  For  children:  No.  27  Allegramente  –  Jest   5. Béla  Bartók:  For  children:  No.  29  Allegro  Non  Troppo  –  Canon   6. Béla  Bartók:  For  children:  No.  37  Allegro  –  Swine  Herd’s  Song  (The  Cricket  Marries)   7. Béla  Bartók:  For  children:  No.  3  Quasi  Adagio  (I  Lost  My  Young  Couple)   8. Béla  Bartók:  For  children:  No.  12  Allegro  (Chain,  Chain,  Floral  Chain)   9. Béla  Bartók:  For  children:  No.  24  Andante  (Bird  On  the  Branch)   10. Béla  Bartók:  For  children:  No.  21  Allegro  Robusto   11. Buiten  spelen   12. Buiten  spelen  -­‐  instrumentale  versie   13. Luister,  luister   14. Luister,  luister  -­‐  instrumentale  versie   15. Viool   16. Altviool   17. Cello   18. Contrabas   19. György  Kurtág:  1  Virag  az  ember   20. György  Kurtág:  14  Perpetuum  Mobile  B   21. Maurice  Horsthuis:  Voyage  dans  le  palais     Filmpjes     1. Het  Koninklijk  Concertgebouw   2. Nicoline   3. Petra   4. Inki   5. Els   6. Michiel   7. Servaas   8. Bewegingen  bij  Luister,  luister  

4  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

Zingen  met  kinderen    

Zingen   met   kinderen   zorgt   voor   plezier   en   een   prettige   sfeer   in   de   klas.   Onderstaande  simpele  tips  kunnen  u  helpen  om  elke  muziekles,  hoe  kort  ook,  weer   voort  te  bouwen  op  de  vorige  en  zo  een  positief  resultaat  bereiken.     Waarom  is  h et  g oed  o m  m et  e en  g roep  k inderen  t e  z ingen?   – Zingen  zorgt  voor  het  ontwikkelen  van  goede  gewoontes.   – Met   zingen   werk   je   naar   een   eindresultaat   toe   en   worden   de   kinderen   uitgedaagd  om  steeds  een  stapje  verder  te  zetten.   – Zingen  zorgt  voor  plezier!     Welke  g oede  g ewoontes  k un  je  h anteren  in  d e  l es?   – Begin  elke  les  met  een  warming-­‐up  (kijk  voor  tips  bij  het  kopje  warming-­‐up).   – Maak   van   zingen   een   regelmatig   terugkerende   activiteit   en   ga   niet   alleen   zingen  als  extraatje  als  al  het  andere  werk  is  gedaan.   – Stimuleer  de  leerlingen  om  goed  naar  elkaar  en  naar  het  zingen  te  luisteren.   Was  het  zuiver  en  zong  iedereen  tegelijk?     – Stimuleer  stilte  van  de  leerlingen  voor  en  na  het  zingen  van  elk  lied.   – Probeer   eens   verschillende   vormen   van   stemgebruik   uit,   denk   hierbij   bijvoorbeeld   aan   typetjes:   een   boze   heks,   een   verdrietige   jongen,   etc.   Hiermee  kan  het  komende  verhaal  ook  mooi  geïntroduceerd  worden.   – Zing   (delen   van)   het   lied   op   verschillende   manieren:   harder,   zachter,   met   een  ander  ritme,  fluisterend,  het  ritme  klappend,  enzovoort.   – Zet   sterke   zangers   bij   elkaar,   vanuit   dit   sterke   groepje   zangers   krijgt   de   rest   van  de  groep  meer  zelfvertrouwen.   – Voeg  bewegingen  toe,  bijvoorbeeld  een  klap  of  stap.     – Articuleer  duidelijk,  streef  naar  goed  verstaanbare  klinkers  en  medeklinkers.   – Werk   met   de   leerlingen   aan   een   houding   waarbij   ze   steeds   beter   willen   worden  en  beter  willen  leren  zingen.   – Werk  toe  naar  een  uitvoering,  laat  de  groep  meedenken  over  de  uitvoering   en  de  presentatie.     Warming-­‐up   Een  goede  warming-­‐up  is  erg  belangrijk.   Een  warming-­‐up  is  de  start  van  de  les,  niet   alleen   om   het   lichaam   en   de   stem   op   te   warmen,   maar   ook   om   de   aandacht   en   concentratie  van  de  leerlingen  te  krijgen.  Plezier  is  één  van  de  belangrijkste  dingen   van  een  warming-­‐up!       Tijdens  een  warming-­‐up  komen  de  volgende  aspecten  voorbij:   – Losmaken  van  stem  en  lichaam   – Focus  en  concentratie   – Versterken  van  het  groepsgevoel   – Ademhaling   – Verhogen  van  de  energie     Enkele  a andachtpunten  t ijdens  e en  w arming-­‐up:   – Variatie:  z org  v oor  v ariatie  in  d e  w arming-­‐up  z odat  iedereen  b ij  d e  les   blijft.   – Staan   en   zitten:   wanneer   leerlingen   zingen   moeten   ze   vrij   kunnen   bewegen   om   rustig   en   ontspannen   te   kunnen   ademhalen.   Staan   tijdens   het   zingen   heeft  daarom  de  voorkeur  boven  zitten.     – Oude  bekende  en  nieuwe  dingen:  door  terug  te  grijpen  naar  opdrachten  en   spelletjes  die  leerlingen  al  kennen  versterkt  u  het  groepsgevoel  en  kunnen   de   leerlingen   ontspannen.   Wissel   deze   oude   bekende   opdrachten   en   spelletjes   af   met   nieuwe   opdrachten   en   spelletjes   zodat   de   leerlingen   geïnteresseerd  en  enthousiast  blijven.    

   

5  

 

Oefeningen  voor  de  warming-­‐up   Op   educatie.concertgebouw.nl/kleutersinfonietta   kunt   u   van   een   aantal   van   onderstaande  oefeningen  een  filmpje  bekijken.       Houding  e n  losmaken  v an  h et  l ichaam   – Schud   eerst   alle   lichaamsdelen   met   de   leerlingen   los,   denk   aan   armen   en   benen   maar   ook   aan   handen,   vingers,   tenen,   neus,   ogen,   etc.   Hoe   kun   je   deze  lichaamsdelen  afzonderlijk  van  de  rest  bewegen?  Bedenk  hier  met  de   leerlingen  oplossingen  voor.     – Laat  de  leerlingen  in  de  juiste  zanghouding  staan;  rechtop  met  de  voeten  op   heupbreedte   en   het   gewicht   over   beide   voeten   verdeeld,   zodat   je   goed   in   evenwicht  staat.  Vraag  de  leerlingen  in  te  ademen  terwijl  ze  op  hun  tenen   gaan  staan  en  proberen  het  plafond  aan  te  raken.  Bij  de  uitademing  laten  zij   hun  hele  lichaam  naar  beneden  vallen  en  hun  hoofd  naar  voren.     – De   leerlingen   gaan   nu   weer   rechtop   staan   en   zorgen   ervoor   dat   hun   schouders  los  zijn,  hun  armen  losjes  langs  hun  lichaam  hangen,  hun  knieën   niet  op  slot  staan  en  hun  handen  en  kaak  ontspannen  zijn.   – Wanneer   de   leerlingen   zittend   zingen,   stimuleer   dan   dat   zij   rechtop   zitten   en  alle  lichaamsdelen  ontspannen  zijn.       Ademhaling   – De  leerlingen  ademen  diep  in  en  uit  terwijl  hun  schouders  ontspannen  zijn.     – Laat   de   leerlingen   dan   acht   tellen   inademen,   hun   adem   twee   tellen   vasthouden  en  dan  weer  vier  tellen  uitademen.  Herhaal  dit  een  aantal  keer.     – Probeer   eens   om   de   leerlingen   zonder   geluid   te   laten   inademen   en   veel   geluid   te   laten   maken   bij   het   uitademen.   Probeer   het   dan   eens   andersom,   met  veel  geluid  inademen  en  zonder  geluid  uitademen.     – Herhaal   de   oefening   nog   eens,   maar   ‘sis’   nu   op   de   uitademing.   Door   deze   oefening  worden  leerlingen  zich  bewust  van  hoe  je  controle  kunt  hebben  op   de  uitademing  als  je  aan  het  zingen  bent.     – Als   laatste   oefening,   in   plaats   van   ‘sissen’,   neuriën   de   leerlingen   op   de   uitademing.   Dan   maken   de   leerlingen   langzaam   een   ‘o’   van   hun   mond   en   zingen  ‘o’.  Hoe  klinkt  het  met  iedereen  samen?       Stemoefeningen   – Iedereen   schudt   zijn   armen,   benen,   voeten   en   alle   andere   lichaamsdelen   en   maakt   bij   elke   beweging   een   geluid.   Probeer   eens   lage   en   hoge   geluiden,   heeft  dat  effecten  op  de  bewegingen?     – De   leerlingen   gapen   heel   luidruchtig   en   rekken   zich   helemaal   uit.   Voelen   ze   zich  nu  ontspannen?     – Zing  met  de  kinderen  een  lange  noot  op  bijvoorbeeld  de  klinker  ‘oe’.  Vraag   hen  te  zingen  als  een  operazanger.  Laat  de  leerlingen  dit  uitproberen  door   de   ruimte   op   te   zoeken   in   de   klas   en   met   hun   houding   en   gezichtsuitdrukking   net   te   doen   alsof   ze   operazangers   zijn.   Verander   de   klinker,  naar  ‘aa’  en  ‘oo’.  Welke  klinker  zingt  het  makkelijkst?       – De   leerlingen   beelden   in   dat   ze   een   heks   zijn   of   een   zoemende   mug   en   maken  daarbij  een  hoog  nasaal  geluid.  Het  geluid  wordt  langzaam  een  ‘a’.   Houd  deze  ‘a’  even  vast.       Focus  en  versterken  van  het  groepsgevoel   – Geef  een  klap  in  de  handen  in  de  richting  van  de  leerling  aan  de  rechterkant.   Deze  leerling  geeft  de  klap  door  aan  de  volgende,  net  zo  lang  tot  de  klap  de   hele  kring  is  rond  geweest.  Samen  moeten  de  leerlingen  ervoor  zorgen  dat   de   klap   in   hetzelfde   ritme   blijft,   of   versnelt,   of   juist   vertraagt.   Je   kunt   de   oefening  moeilijker  maken  door  een  klap  beide  richtingen  uit  te  geven.   – Tel   tot   drie   en   laat   alle   kinderen   hun   naam   zeggen   met   een   zelf   bedachte   beweging   erbij.   Ga   daarna   de   kring   rond,   ieder   kind   mag   zijn   naam   met  

6  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

beweging   voordoen,   waarna   de   rest   van   de   klas   het   zo   goed   mogelijk   na   probeert  te  doen.       Algemene  tips   In   de   lessen   wordt   het   aanleren   van   de   liedjes   aangeboden   door   middel   van   voor-­‐   en   nazingen.   U   zingt   dan   een   regel   voor   en   de   leerlingen   herhalen   deze.   Probeer   de   leerlingen  steeds  te  laten  luisteren  naar  de  melodie  en  de  tekst.  Dit  stimuleert  u  door   middel  van  voor-­‐  en  nazingen  en  door  de  leerlingen  vooraf  een  luisteropdracht  mee   te   geven,   bijvoorbeeld;   ‘wat   heeft   het   kind   in   het   lied   allemaal   al   gedaan?’.     Leerlingen   leren   veel   door   herhaling.   Daarom   raden   wij   u   aan   om   de   liedjes   regelmatig   in   de   klas   te   laten   horen   en   de   geleerde   liedjes   veel   te   herhalen.   Dit   is   wenselijk  voor  het  goed  kennen  van  de  liedjes.       Jonge  kinderen   Ook   met   jonge   leerlingen   is   het   belangrijk   om   goed   in   te   zingen.   Om   de   stemmen   van   de   leerlingen   op   te   warmen   kunt   u   bijvoorbeeld   korte   melodieën   voorzingen,   de   leerlingen   herhalen   deze.   Een   andere   oefening   is   dat   de   leerlingen   uw   vinger   volgen.   Vertel   de   leerlingen   dat   het   een   vlieg   is   en   dat   ze   met   de   beweging   mee   mogen   zingen.  Omhoog  betekent  hoger  zingen,  omlaag  betekent  lager  zingen.       Bodypercussie   Voor   het   aanleren   van   de   bodypercussie   kunnen   dezelfde   stappen   gehanteerd   worden   als   bij   het   aanleren   van   een   lied.   Over   het   algemeen   wordt   de   papegaaitechniek   het   meest   gebruikt   voor   het   aanleren   van   bodypercussie.   Hierbij   speelt   de   leerkracht   een   gedeelte   voor,   waarna   de   leerlingen   dit   herhalen.   Deel   de   bodypercussie  in  kleinere  stukken  op.  Speel  eerst  de  aangeleerde  delen  achter  elkaar   door,  alvorens  een  volgend  deel  aan  te  leren.     Let  altijd  op  de  kwaliteit  en  speelwijze  van  de  verschillende  klanken:   Borst:       diepe  klank   Bovenbeen:     feller,  hoger  geluid   Klap:       stevige  aanslag   Stamp:       diepe  klank  en  ‘in  de  grond’  gespeeld     Verder   is   het,   net   als   bij   zingen,   van   belang   dat   de   leerlingen   gelijk   en   energiek   spelen.  Hoe  strakker  u  het  ritme  met  uw  klas  instudeert,  hoe  mooier  het  straks  in  Het   Concertgebouw  klinkt.       Wij   wensen   u   en   de   leerlingen   veel   plezier   tijdens   de   voorbereidende   lessen   en   de   voorstelling.      

   

7  

 

Les  1:  Echo     Nodig   – Website:  educatie.concertgebouw.nl/kleutersinfonietta   – Een  grote  doos,  ton  of  groot  blik  (echoput)   – Track  1  en  2  (via  website)   – Liedtekst  1   – Bladmuziek  1   – Film  1  t/m  7   – Bijlage  1   – Bijlage  4  (gekopieerd  of  uitgeprint)   – Bijlage  5  (extra)     Tijd   – Ongeveer  30  minuten     Voorbereiding   – Zorg   dat   u   het   lied   Hallo,   echo   zelf   kent,   inclusief   bewegingen.   Gebruik   hiervoor  track  1,  liedtekst  1  en  eventueel  bladmuziek  1.       In  deze  les   – Leren  de  kinderen  wat  een  echo  is.  Daarnaast  leren  ze  het  lied  Hallo,  echo   en  maken  ze  kennis  met  Het  Concertgebouw  en  de  musici  van  Amsterdam   Sinfonietta.       Inleiding   • Zet   de   doos,   ton   of   het   blik   in   het   midden   van   de   kring   (als   echoput).   Ga   naast  de  doos  staan  en  roep  in  de  doos  ‘hallo!’.  Leg  daarna  uw  hand  achter   uw  oor   en   luister.   Hoort  u   een  echo?   Herhaal   dit   een  aantal  keer  tot  één  van   de  kinderen  spontaan  een  echo  laat  horen.       Kern   Echoput   • Vertel   dat   de   doos   een   echoput   is.   Bespreek   met   de   kinderen   wat   een   echoput  is  en  wat  er  gebeurt  als  je  een  woord  roept  in  de  put.  Vertel  hierbij   dat  een  echo  altijd  wat  zachter  klinkt.  Roep  nog  een  aantal  keer  een  woord   in  de  put.  Laat  de  kinderen  het  woord  herhalen  als  echo.  Varieer  de  manier   waarop  u  het  woord  in  de  put  roept:  hoog,  laag,  snel,  langzaam,  hard,  zacht   enzovoort.     • Laat   een   aantal   kinderen   hun   naam   of   een   ander   woord   in   de   put   roepen   en   laat   de   klas   dit   herhalen   als   echo.   Roep   ook   alvast   de   zinnen   ‘stamp   eens   goed  met  je  voeten’  en  ‘dan  doe   ik   je   de   groeten’   van   het   lied  Hallo,  echo  in   de  echoput.     • Doe   nu   hetzelfde   met   een   klap   en   een   stamp.   Bespreek   eerst   met   de   kinderen   wat   er   gebeurt   als   je   in   de   put   klapt   of   stampt.   Wissel   de   stamp   en   de  klap  een  paar  keer  af.  Klap  of  stamp  daarna  de  ritmes  uit  het  lied  Hallo,   echo   voor   (rampestamp   en   klapperklap).   De   kinderen   herhalen   de   ritmes.   Maak  eventueel  gebruik  van  steuntekst.  Dit  houdt  in  dat  u  de  bijbehorende   tekst  zegt  terwijl  u  tegelijkertijd  mee  klapt  of  stampt.       Lied  Hallo,  echo  aanleren                   • Zing   het   lied   Hallo,   echo   voor.   Zorg   ervoor   dat   alle   echo’s   zacht   klinken   zodat  het  duidelijk  is  dat  het  om  een  echo  gaat.  Geef  de  kinderen  voor  het   zingen  de  volgende  luisteropdrachten:   – Steek  je  vinger  op  als  je  een  echo  hoort   – Hoeveel  echo’s  horen  jullie  in  het  lied?  (3  echo’s,  zie  liedtekst)  

8  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

•

• •

•

Zing  het  zinnetje  ‘stamp  eens  goed  met  je  voeten’  voor  (in  de  echoput).   De   kinderen   zingen   het   zinnetje   als   echo   na.   Doe   hetzelfde   met   het   zinnetje   ‘dan  doe  ik  je  de  groeten’.  De  melodie  van  deze  zinnen  is  hetzelfde.   Zing   zelf   het   hele   lied,   de   kinderen   echoën   de   zinnen   die   ze   net   hebben   geleerd.     Zing   de   zin   ‘rampestamp’   voor   en   stamp   hierna   het   ritme.   Laat   de   kinderen   dit   herhalen.   Zing   daarna   de   zin   ‘klapperklap’   voor   en   klap   hierna   het   ritme.   De  kinderen  herhalen  dit.     Zing   het   hele   lied   met   de   stamp   en   klap.   De   kinderen   zingen,   stampen   en   klappen   de   gedeeltes   die   ze   kennen.   Blijf   zo   steeds   stukken   van   het   lied     voorzingen   totdat   de   kinderen   het   hele   lied   kunnen   zingen   en   de   ritmes   kunnen   uitvoeren.   Laat   de   kinderen   de   echo’s   zachter   zingen   dan   de   rest   van  het  lied.      

  Het  concert  en  de  musici         • Vertel  de  kinderen  dat  ze  binnenkort  naar  een  concert  gaan  en  dat  ze  daar   onder   andere   het   net   geleerde   liedje   zullen   zingen.   Bespreek   wat   een   concert   is.   Speel   dit   eventueel   uit   door   een   groep   kinderen   het   lied   Hallo,   echo   te   laten   zingen   voor   de   klas.   De   klas   is   dan   het   publiek   en   luistert   aandachtig   naar   het   lied.   Zodra   de   kinderen   gezongen   hebben,   klapt   het   publiek.  De  kinderen  voor  de  klas  buigen  en  gaan  weer  zitten.     • Vertel   dat   het   concert   waar   de   kinderen   naar   toe   gaan   in   Het   Concertgebouw   is.   In   dit   gebouw   treden   heel   veel   beroemde   musici   op.   Musici  zijn  mensen  die  muziek  maken  als  beroep.  Gebruik  bij  het  vertellen   de   informatie   uit   bijlage   1.   Bekijk   daarna   via   het   digibord   film   1   over   Het   Concertgebouw.   De   voorstelling   zal   in   de   Koorzaal   zijn,   een   andere   zaal   van   Het   Concertgebouw  die  niet  op  het  filmpje  te  zien  is.  Via  de  Virtual  tour,  te  bekijken   via  concertgebouw.nl/uw-­‐bezoek,  kunt  u  met  de  kinderen  wel  alvast  een  kijkje   nemen  in  de  Koorzaal.   • Tijdens   het   concert   spelen   musici   van   Amsterdam   Sinfonietta.   Dit   is   een   ensemble,  een  groep  waarin  musici  samen  muziek  maken.  De  zes  musici  die   tijdens   het   concert   gaan   spelen   hebben   een   filmpje   opgenomen.   Daarin   stellen  ze  zich  voor  en  laten  ze  zien  welk  instrument  ze  bespelen.  Bekijk  film   2  t/m  7  met  de  kinderen  en  stel  na  elk  filmpje  de  volgende  vragen;     – Hoe  heet  de  muzikant  in  het  filmpje?   – Hoe  heet  het  instrument?   – Hoe   speel   je   op   het   instrument   (kunnen   de   kinderen   de   bewegingen  nadoen)?   – Welke  kleur  heeft  het  instrument?   – Waarvan  is  het  instrument  gemaakt?  (hout)   – Uit  welke  onderdelen  bestaat  het  instrument?   – Wat  is  het  verschil  tussen  dit  instrument  en  het  instrument  uit  het   vorige  filmpje?   – Hoe   klinkt   het   instrument   (hoger   of   lager   dan   het   vorige   instrument)?   • Hang   de   afbeeldingen   van   de   musici   uit   bijlage   4   op   in   de   klas,   zodat   de   kinderen  de  musici  straks  goed  herkennen.     Afsluiting   • Zing  het  lied  Hallo,  echo  nog  een  keer.  Gebruik  nu  de  instrumentale  versie   als  begeleiding  (track  2).    

Extra     Domino   • In   bijlage   5   staat   een   dominospel.   Knip   de   kaarten   uit   en   laat   de   kinderen   het  spel  spelen.  Zo  leren  ze  de  musici  kennen.  Zorg  ervoor  dat  de  kinderen   in  de  weken  voorafgaand  aan  het  concert  dit  spel  kunnen  spelen.      

9  

 

Les  2:  Buiten  spelen     Nodig   – Track  3  t/m  12     – Liedtekst  2   – Bladmuziek  2   – Bijlage  2  (uitgeknipt)   – Track  2  (herhaling  Hallo,  echo)     Tijd   – Ongeveer  30  minuten     Voorbereiding   – Zorg   dat   u   zelf   de   muziek   beluisterd   hebt   (track   3   t/m   10)   en   weet   welke   muziek  bij  welk  onderdeel  van  het  verhaal  hoort.     – Zorg  dat  u  het  lied  Buiten  spelen  zelf  kent.  Gebruik  hiervoor  track  11  en  12,   liedtekst  2  en  eventueel  bladmuziek  2.     In  deze  les   – In   de   voorstelling   worden   er   een   aantal   korte   stukken   gespeeld   die   gecomponeerd   zijn   door   Béla   Bartók.   Tijdens   deze   stukken   beelden   de   musici   activiteiten   uit   het   dag   van   een   leven   van   een   kind   uit.   In   deze   les   maken   de   kinderen   alvast   kennis   met   de   muziek   en   de   context   waarin   de   muziek  tijdens  het  concert  wordt  geplaatst.     – In  deze  les  leren  de  kinderen  ook  het  lied  Buiten  spelen.     Inleiding   • Laat   de   kinderen   vertellen   waar   ze   ook   alweer   naartoe   gaan   (Het   Concertgebouw)  en  wat  ze  daar  gaan  zien.   • Laat  het  begin  van  track  3  horen.  Weten  de  kinderen  welke  instrumenten  ze   horen?  (In  dit  fragment  hoort  u  viool,  altviool,  cello  en  contrabas.)  Weten  de   kinderen  nog  hoe  je  op  de  instrumenten  speelt?     • Vraag  of  de  kinderen  nog  weten  welk  lied  ze  hebben  geleerd  in  de  vorige  les   (Hallo,  echo).  Zing  het  lied  met  de  kinderen.  Zinnen  die  nog  lastig  zijn  of  niet   kloppen   kunt   u   apart   voorzingen.   De   kinderen   herhalen   de   zinnen.   Let   erop   dat  de  kinderen  de  echo  zachter  zingen.   • Vertel   de   kinderen   dat   ze   in   deze   les   een   verhaal   gaan   uitbeelden   op   de   muziek  die  tijdens  het  concert  wordt  gespeeld.       Kern   Muzikaal  verhaal  uitbeelden   • Tijdens   de   voorstelling   wordt   een   dag   uit   het   leven   van   een   kind   muzikaal   uitgebeeld.   Laat   de   kinderen   beschrijven   uit   welke   elementen   een   dag   bestaat.  (opstaan,  aankleden,  onderweg  door  het  drukke  verkeer,  spelen  in   de  speeltuin  etc.)   • De   gebeurtenissen   op   een   dag   zijn   in   de   voorstelling   gekoppeld   aan   verschillende   stukken   muziek.   Luister   met   de   kinderen   naar   track   3   t/m   10   en  stel  per  track  de  volgende  vragen:   − Wat  hoor  je  in  de  muziek?   − Bij  welke  gebeurtenis  zou  deze  muziek  passen?   Laat   de   kinderen   vertellen   wat   ze   horen,   niets   is   fout.   En   het   is   ook   normaal   dat  de  één  iets  anders  hoort  in  de  muziek  dan  de  ander.   • Vertel   de   kinderen   vervolgens   wat   er   tijdens   de   voorstelling   op   de   muziek   gebeurt  en  laat  hen  dit  uitbeelden  terwijl  ze  naar  de  muziek  luisteren:  

10  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

  Track  3   Track  4  

Track  5   Track  6   Track  7   Track  8   Track  9   Track  10   •

Wakker  worden.     Opstaan,  pyjama  uitdoen,  wassen  en  aankleden.  Daarna  ontbijten.     Soms   droom   je   nog   even   weg   (de   muziek   is   dan   zachter   op   min   0:08,   0:22  en  0:56).   Op   weg   naar   de   speeltuin   moet   je   oversteken   bij   een   heel   drukke   weg.   Elke  keer  als  een  auto  langskomt  spring  je  weer  naar  achteren.     Verstoppertje  spelen  met  de  kinderen  in  de  speeltuin.   Eén  kind,  Jet,  is  verdrietig,  de  andere  kinderen  troosten  haar.   De  kinderen  proberen  Jet  op  te  vrolijken  en  geven  haar  cadeautjes.   Jet   wordt     steeds   blijer   van   de   cadeautjes,   maar   neemt   het   cadeau   van   Lot  niet  aan,  daar  is  Lot  verdrietig  over.   Al  snel  is  dat  over  en  is  iedereen  weer  blij!     Let  op:  deze  oefening  is  bedoeld  als  voorbereiding  op  het  concert.  De  kinderen   zullen   dit   tijdens   het   concert   niet   uitbeelden.   Het   verhaal   wordt   wel   op   deze   manier  tijdens  het  concert  door  de  musici  muzikaal  uitgebeeld.  

  •

Leg  de  uitgeknipte  afbeeldingen  uit  bijlage  2  in  willekeurige  volgorde  neer.   Bespreek   met   de   kinderen   wat   er   op   de   kaartjes   staat.   Laat   steeds   een   geluidsfragment   horen   en   vraag   de   kinderen   welk   kaartje   er   bij   hoort.   Zo   leggen  ze  de  kaartjes  in  de  juiste  volgorde.      

  Lied  Buiten  spelen  aanleren           • Laat  de  kinderen  in  een  grote  kring  zitten.  Zing  het  lied  Buiten  spelen  voor.   Tijdens   het   eerste,   rustige   stuk   (Kom   dan…   dag   en   nacht)   loopt   u   in   de   kring   rond.  Aan  het  eind  van  dit  stuk  stopt  u  bij  een  kind.  Tijdens  het  snellere  stuk   (En   dan   gaan   we   lekker   dansen,   springen…   doe   maar   mee)   danst   u   met   z’n   tweeën  rond.  Na  ‘doe  maar  mee’  gaat  u  zitten.  U  zingt  het  lied  nog  een  keer   terwijl   het   kind   een   nieuwe   danspartner   zoekt   en   daarmee   ronddanst.   Zo   herhaalt  u  het  lied  een  aantal  keer.  U  kunt  ook  meerdere  kinderen  tegelijk  in   de  kring  laten  lopen.     • Laat   alle   kinderen   weer   zitten.   Zing   het   lied   regel   voor   regel   voor   en   laat   de   kinderen  dit  herhalen.  Doe  onderstaande  bewegingen  meteen  mee  en  laat   de  kinderen  dit  nadoen.   Tijdens   de   voorstelling   spelen   de   musici   en   kunnen   ze   de   bewegingen   niet   meedoen,  de  kinderen  kunnen  de  bewegingen  dan  wel  uitvoeren.       Kom  dan,   Rechter  arm  naar  je  toe   kom  dan   Linker  arm  naar  je  toe   Kom  je  buiten  spelen?   Beide  armen  naar  je  toe   Ja,  ik  kom  al.  Zit  me  te  vervelen   Handen  over  elkaar   ‘t  Zonnetje  dat  schijnt   Cirkel   maken   met   de   wijsvingers   van   boven  naar  beneden   ‘t  Maantje  dat  lacht   Met   wijsvingers   omhoog   een   lachende   mond  maken   Wij  gaan  lekker  spelen     Gebogen   armen   heen   en   weer   alsof   je   hardloopt   Kan  ons  toch  niks  schelen   Handpalmen  omhoog   Dag  en   Rechterhand  omlaag   nacht   Linkerhand  omlaag   • Zing  daarna  langere  fragmenten  voor  en  laat  de  kinderen  dit  herhalen.  Ga   zo  door  totdat  de  kinderen  het  lied  kennen.     Afsluiting   • Zing  het  lied  Buiten  spelen  met  de  instrumentale  versie  (track  12).   • Herhaal  het  lied  Hallo,  echo  nogmaals  (track  2)  .      

11  

 

Les  3:  Trommelen       Nodig   – Track  5  en  13  t/m  18,  track  2  en  12  (herhaling  liedjes)     – Bijlage  3  (uitgeknipt)   – Film  2  t/m  8   – Liedtekst  3   – Bladmuziek  3   – Bijlage  6,  7  en  8  (extra)     Tijd   – Ongeveer  30  minuten     Voorbereiding   – Zorg   dat   u   zelf   het   lied   Luister,   luister   kent,   inclusief   bewegingen.   Gebruik   hiervoor  track  13  en  14,  liedtekst  3,  film  8  en  eventueel  bladmuziek  3.       In  deze  les   – Herhalen   de   kinderen   de   informatie   over   de   instrumenten   en   leren   ze   het   lied  Luister,  luister  met  bijbehorende  bewegingen.     Inleiding   • Vraag  de  kinderen  welke  liedjes  ze  tot  nu  toe  hebben  geleerd  (Hallo,  echo  en   Buiten  spelen).  Bespreek  de  tekst  van  de  liedjes.  Zing  daarna  de  liedjes  met   de  kinderen.  Herhaal  de  zinnen  die  nog  niet  goed  klinken  door  middel  van   voor-­‐  en  nazingen.     • Laat  track  5  horen.  Herkennen  de  kinderen  de  muziek  nog?  Wat  gebeurde   er   ook   alweer   bij   deze   muziek?   (oversteken   bij   een   drukke   weg)   Wat   voor   muziek   hebben   de   kinderen   nog   meer   gehoord   in   de   vorige   les?   En   welke   instrumenten  klonken  er?     Kern     Instrumenten  en  musici   • Bespreek  met  de  leerlingen  de  uitgeknipte  afbeeldingen  uit  bijlage  3.  Hang   de   uitgeknipte   afbeeldingen   in   willekeurige   volgorde   op   het   bord.   Kunnen   de  kinderen  de  instrumenten  van  klein  naar  groot  ophangen?  En  van  groot   naar   klein?   Benoem   steeds   de   namen   van   de   instrumenten.   Vraag   aan   de   kinderen   of   ze   de   instrumenten   op   elkaar   vinden   lijken.   Wat   is   hetzelfde?   Wat  is  anders?  Vertel  dat  deze  instrumenten  zo  op  elkaar  lijken  dat  ze  een   familie  worden  genoemd.  De  familie  van  strijkinstrumenten.   Bij  alle  strijkinstrumenten  strijk  je  met  een  stok  over  de  snaren  om  muziek   te  maken.  Vandaar  dat  de  instrumentenfamilie  zo  heet.   • Laat  de  kinderen  met  hun  ogen  dicht  luisteren  naar  track  15  t/m  18  en  vraag   de   kinderen   welk   instrument   ze   horen.   Waaraan   kun   je   horen   welk   instrument   het   is?   (vooral   aan   de   hoogte   van   de   tonen,   van   hoog   naar   laag:   viool-­‐altviool-­‐cello-­‐contrabas)   • Laat  nog  een  keer  de  filmpjes  zien  waarin  de  musici  zich  voorstellen  (film  2   t/m   7).   De   kinderen   wijzen   op   het   bord   aan   welk   instrument   bij   welke   musicus  hoort.     • Laat   de   kinderen   nadoen   hoe   ze   op   het   instrument   spelen.   Wat   is   het   verschil   tussen   het   bespelen   van   een   viool   en   een   altviool?   (Een   altviool   is   groter   dan   een   viool;   je   linker   arm   is   dus   iets   verder   van   je   af.)   Wat   is   het   verschil  tussen  het  bespelen  van  een  cello  en  een  contrabas?  (Een  contrabas   is  groter  dan  een  cello;  bij  een  contrabas  sta  je  als  je  speelt,  bij  een  cello  zit   je   op   een   stoel.)   Met   welke   hand   strijk   je?   (rechterhand)   Met   welke   hand   druk  je  de  snaren  in?  (linkerhand)    

12  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

  Lied  Luister,  luister  leren   • Laat   track   14   horen.   Vraag   de   kinderen   wat   ze   horen   (getrommel).   Experimenteer   met   de   kinderen   waar   ze   in   de   klas   allemaal   op   kunnen   trommelen.   Welke   klanken   lijken   op   elkaar   en   welke   klinken   heel   verschillend?  Welke  lijkt  het  meest  op  het  luistervoorbeeld?    Waar  wordt  in   het   luistervoorbeeld   op   getrommeld?   (In   het   luistervoorbeeld   wordt   op   de   kast  van  een  contrabas  getrommeld)     • De   kinderen   gaan   nu   zelf   trommelen.   Maak   van   uw   linkerhand   een   vuist.   Steek  van  uw  rechterhand  uw  wijsvinger  en  middelvinger  op.  Met  de  vingers   van  uw  rechterhand  slaat  u  op  de  duim  en  wijsvinger  van  uw  linkervuist.  Zo   heeft  u  een  trommeltje  met  twee  stokjes.   Tik   een   aantal   ritmes   voor.   De   kinderen   herhalen   de   ritmes.   Klap   daarna   met  vlakke  handen  een  aantal  ritmes  voor  op  uw  bovenbenen.  De  kinderen   herhalen   deze   ritmes.   Klap   ook   een   aantal   ritmes   voor   waarbij   u   in   uw   handen   klapt.   Probeer   het   klappen   met   de   linkerhand   als   trommel,   het   klappen   in   de   handen   en   beide   vlakke   handen   op   de   bovenbenen   af   te   wisselen.     • Zing   het   lied   Luister,   luister   voor   en   voer   hierbij   de   ritmes   uit   (zie   film   8).   Zing  het  lied  nog  een  keer  voor  en  laat  de  kinderen  nu  de  ritmes  meespelen.   Herhaal  dit  net  zo  lang  tot  de  kinderen  de  ritmes  goed  kennen.     • Verdeel   daarna   de   groep   in   tweeën.   De   ene   helft   van   de   groep   speelt   het   ritme   dat   op   de   ‘trommels’   (vuist   met   twee   vingers)   wordt   gespeeld.   De   andere  helft  speelt  het  ritme  dat  op  de  bovenbenen  en  in  de  handen  wordt   geklapt.   Wissel   de   groepen   om   en   zing   het   lied   nog   een   keer.   Daarna   speelt   de  hele  groep  weer  beide  ritmes  terwijl  u  het  lied  zingt.       • Leer   het   lied   aan.   Zing   steeds   een   zin   voor   en   laat   de   kinderen   deze   herhalen.  Neem  zo  het  hele  lied  door.  Zing  het  lied  in  zijn  geheel  en  voer  het   ritme  hierbij  uit.   • Tijdens   het   concert   zullen   de   kinderen   uitgenodigd   worden   om   met   de   musici  mee  te  trommelen.       Afsluiting   • Herhaal  het  liedje  Buiten  spelen  (track  12).   • Herhaal   het   liedje   Hallo,   echo   (track   2).   Laat   de   kinderen   de   echo   echt   zacht   zingen.   Deel   de   klas   in   tweeën.   Bij   de   zinnen:   ‘stamp   eens   goed   met   je   voeten’  en  ‘dan  doe  ik  je  de  groeten’  zingt  de  ene  groep  het  zinnetje  voor  en   de  tweede  groep  zingt  hier  de  echo  van.       Extra     • Bijlage   6   is   een   woordrups.   Knip   de   kaartjes   uit   en   laat   de   kinderen   de   juiste   plaatjes  en  woorden  bij  elkaar  zoeken.  Zo  ontstaat  er  een  rups.     • In  bijlage  7  vindt  u  afbeeldingen  van  de  musici  met  hun  instrumenten  en  de   namen   van   de   instrumenten.   Knip   de   kaartjes   uit.   Kunnen   de   kinderen   de   juiste  naam  bij  het  plaatje  leggen?   • Bijlage   8   is   een   puzzel   van   een   viool.   Knip   de   eerste   afbeelding   in   stukjes.   Geef   de   puzzelstukjes   en   eventueel   afbeelding   twee   aan   de   kinderen.   Kunnen  ze  de  viool  weer  in  elkaar  puzzelen?   • De   kinderen   kunnen   zelf   een   trommelritme   bedenken   met   voorwerpen   uit   de  klas.  Laat  de  kinderen  een  voorwerp  zoeken  en  oefen  daarna  klassikaal:   tel   steeds   tot   4   en   laat   de   kinderen   een   ritme   trommelen.   Laat   de   eerste   tel   altijd   net   iets   zwaarder   klinken   dan   de   andere   tellen   (1,   2,   3,   4)   en   heeft   dus   een  diepere,  of  hardere  klank  dan  de  andere  tellen.     Om   het   nog   moeilijker   te   maken   zou   elke   tel   een   eigen   geluid   kunnen   krijgen:  in  4  groepen  speelt  iedereen  op  de  toegewezen  tel  hun  eigen  geluid.      

   

13  

 

Les  4:  Dromen…     Nodig   – Track  19  t/m  21   – Tekenspullen   – Dromenvanger  (extra):     – IJzeren  of  kunststof  ringen  (één  per  kind)   – Verschillende  kleuren  wol  en/of  touw   – Plakband   – Lijm   – Kralen   – Veertjes     Tijd   – Ongeveer  30  minuten     Voorbereiding   – Leg  de  tekenspullen  alvast  klaar         In  deze  les   – Bedenken   de   kinderen   dromen   bij   de   stukken   van   György   Kurtág   en   tekenen  ze  op  muziek  van  Maurice  Horsthuis.  Zo  leren  ze  de  muziek  kennen   die   ze   tijdens   het   concert   zullen   horen   en   leren   ze   de   sfeer   van   deze   muziek   om  te  zetten  naar  een  verhaal.   – Daarnaast  worden  de  liedjes  uit  de  vorige  lessen  herhaald.     Inleiding   Concert   • Vraag   waar   de   kinderen   binnenkort   naartoe   gaan   om   de   musici   te   zien   spelen  (een  concert  in  Het  Concertgebouw).  Wat  is  een  concert  ook  alweer?   Vertel   dat   de   kinderen   tijdens   het   concert   mogen   luisteren   naar   heel   mooie   muziek.   Herinner   de   kinderen   aan   de   filmpjes   die   ze   hebben   gezien   en   de   liedjes  die  ze  hebben  geleerd,  de  liedjes  herhaalt  u  aan  het  eind  van  de  les.   Die   musici   gaan   tijdens   het   concert   voor   de   kinderen   spelen.   In   deze   les   gaan  de  kinderen  luisteren  naar  een  aantal  stukken  van  het  concert.     Droom   • Vraag  aan  de  kinderen  wie  er  vannacht  gedroomd  heeft.  Waar  heb  je  over   gedroomd?  Was  het  een  leuke  of  een  spannende  droom?  Of  misschien  was   het   een   hele   gekke   droom?   Wat   gebeurde   er   in   je   droom?   Vertel   zelf   ook   waar  u  over  gedroomd  heeft.       Kern   Dromen  bij  György  Kurtág   • De   kinderen   gaan   dromen   op   muziek.   Daarvoor   moeten   ze   eerst   een   ontspannen   houding   hebben,   zittend   op   hun   stoel,   zodat   ze   goed   kunnen   dromen.  Zoek  met  de  kinderen  een  ontspannen  houding  die  ze  lang  kunnen   volhouden  en  oefen  zo  alvast  de  houding  die  ze  tijdens  het  concert  kunnen   aannemen.   • Vertel   de   kinderen   dat   ze   een   muzikale   droom   gaan   beleven   en   dat   ze   tijdens  de  droom  gaan  luisteren  naar  muziek.  Vraag  de  kinderen  hun  ogen   dicht   te   doen   en   lekker   weg   te   dromen   op   de   muziek   (sommige   kinderen   doen  hun  ogen  liever  niet  dicht,  laat  ze  dan  naar  beneden  kijken).     • Zet  track  19  aan.  Tijdens  het  luisteren  zegt  u  het  volgende:   – Hé,   wat   hoor   je?   Luister   maar   naar   de   muziek.   Waar   zijn   we   eigenlijk?   Het   lijkt   wel   alsof   we   in   een   bos   zijn…   (u   kunt   ook   een  

14  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

–

andere   omgeving   invullen,   pas   hierna   de   vragen   op   de   gekozen   omgeving  aan).     Kijk  in  je  droom  maar  eens  goed  om  je  heen.  Wat  zie  je  allemaal?    

  •

•

Zet  de  muziek  na  een  paar  seconden  op  pauze  en  vraag  een  paar  kinderen   wat   ze   allemaal   in   het   bos   zien.   Nog   niet   alle   vragen   hoeven   beantwoord   te   worden.   Het   gaat   erom   dat   de   kinderen   zelf   gaan   fantaseren   over   wat   ze   allemaal  in  het  bos  zien.   – Is  het  een  groot  bos  of  een  klein  bos?     – Wat  voor  weer  is  het?     – Is  het  dag  of  nacht?     – Wat  voor  soort  bomen  staan  er?     – Zijn   er   dieren   in   het   bos?   Of   sprookjesdieren?   Of   mensen?   Of   elfjes?   – Is  er  een  meertje  of  misschien  wel  een  beekje?     Zet   de   muziek   weer   aan   en   laat   de   kinderen   nog   eens   goed   in   hun   droom   rondkijken.  Wat  zien  ze  daar  nog  meer?  Aan  het  eind  van  track  19  zet  u  de   muziek   weer   even   stil.   Bespreek   met   de   kinderen   wat   ze   allemaal   gezien   hebben.  

  •

•

Vertel   de   kinderen   hierna   dat   er   iets   gaat   gebeuren.   Maar   wat?   Valt   er   misschien   een   tak   op   de   grond?   Of   springt   er   een   eekhoorntje   te   voorschijn   (pas  dit  stuk  aan,  aan  de  dingen  die  de  kinderen  net  hebben  genoemd).  Wat   gebeurt  er  allemaal  in  het  bos?     Zet   track   20   aan   tot   0:27   min.   Bespreek   één   of   twee   ideeën   van   de   kinderen   en   vat   ze   samen.   Luister   daarna   weer   verder.   Zet   bij   1:04   min   de   muziek   weer   op   pauze.   Herhaal   kort   wat   er   volgens   de   kinderen   hiervoor   was   gebeurd   en   laat   ze   het   verhaal   verder   vertellen.   Vat   het   verhaal   samen   en   luister  verder  tot  het  einde  van  het  muziekstuk.  Zet  de  muziek  uit  en  vraag   de  kinderen  hoe  deze  droom  (het  verhaal)  is  afgelopen.    

  •

Om   het   luisteren   tijdens   de   voorstelling   te   bevorderen   kunt   u   de   kinderen   vragen   of   ze   tijdens   de   voorstelling   wanneer   dit   stuk   gespeeld   wordt   een   andere  droom  krijgen  of  een  ander  einde  op  de  net  besproken  droom.    

  Tekenen  op  muziek  van  Maurice  Horsthuis   • Vertel  de  kinderen  dat  ze  nu  een  muziekstuk  gaan  tekenen.     • Zet  track  21  aan  en  laat  de  kinderen  een  tekening  maken  op  deze  muziek.   Zet  de  muziek  steeds  opnieuw  aan  als  deze  is  afgelopen.       • Hang  de  tekeningen  op  in  het  lokaal.     Afsluiting   • Vraag   de   kinderen   hoe   ze   zouden   willen   zitten   tijdens   de   voorstelling   wanneer  het  stuk  van  Maurice  Horsthuis  gespeeld  wordt  (track  21).  Luister   je  graag  met  je  ogen  open  of  dicht,  waarom?     • Laat  de  ene  helft  van  de  klas  vervolgens  hun  tekeningen  opruimen  terwijl  de   andere  helft  luistert  naar  een  stukje  van  de  muziek.  Bespreek  daarna  of  de   kinderen  het  goed  konden  horen  of  niet  en  waarom  (waarschijnlijk  niet  door   het  geluid  van  de  opruimende  kinderen).  Laat  daarna  de  andere  helft  van  de   klas  luisteren  luisteren  en  de  rest  opruimen,  maar  nu  zo  zachtjes  mogelijk.   Was   het   nu   makkelijker?   Wat   zou   helpen   om   het   stuk   het   allerbest   te   kunnen   horen?   (Helemaal   stil   zoals   je   tijdens   het   concert   ook   het   beste   luistert)    

   

15  

 

• Vraag  welke  liedjes  de  kinderen  tot  nu  toe  hebben  geleerd  en  herhaal  ze:     Luister,  luister   • Doe   de   ritmes   die   bij   dit   lied   horen   voor   (zonder   te   zingen).   Vraag   de   kinderen  bij  welk  lied  deze  ritmes  horen.     • Zing  nu  het  lied  en  voer  de  ritmes  uit  met  de  kinderen.   • Oefen  moeilijke  stukjes  nog  even  apart  door  middel  van  voor-­‐  en  nazingen.       Hallo,  echo   • Herhaal   het   lied.   Oefen   ook   hier   de   moeilijke   stukjes   apart.   Lukt   het   de   kinderen   om   de   zinnetjes   ‘stamp   eens   goed   met   je   voeten’   en   ‘dan   doe   ik   je   de  groeten’  in  twee  groepen  te  zingen  als  echo?     Buiten  spelen   • Herhaal  het  lied.  Luister  ook  bij  dit  lied  kritisch  naar  wat  de  kinderen  zingen.   Klopt   de   melodie?   Is   het   verstaanbaar?   Zingen   de   kinderen   allemaal   even   snel?  Zingen  ze  uit  volle  borst?     Extra   Verder  dromen   • Wanneer  er  nog  tijd  over  is:  U  kunt  de  opdrachten  uit  de  kern  herhalen  door   de   kinderen   steeds   een   andere   omgeving   te   laten   beschrijven.   U   kunt   dit   ook  eens  proberen  met  andere  muziek.     Dromenvanger  maken   • Maak   met   de   kinderen   een   dromenvanger.   Daarvoor   neemt   u   een   ring   en   een   bol   wol   of   touw.   Het   begin   van   de   wol   of   het   touw   plakt   u   met   een   plakbandje  stevig  vast  aan  de  ring.  Daarna  draaien  de  kinderen  zelf  de  wol   of   het   touw   om   de   ring   totdat   de   hele   ring   bedekt   is.   Het   uiteinde   kunt   u   vastknopen  en  eventueel  extra  stevig  vastzetten  met  een  druppeltje  lijm.       • Neem   een   nieuw   stuk   touw   of   wol   dat   vier   of   vijf   keer   zo   lang   is   als   de   diameter   van   de   ring   (dus   als   de   ring   een   diameter   van   10   cm   heeft,   moet   het  stuk  touw  of  wol  40  à  50  cm  lang  zijn).  Knoop  dit  stuk  touw  of  wol  aan   de   ring.   Rijg   een   paar   kraaltjes   aan   het   stuk   touw.   Trek   vervolgens   het   touw   naar  de  andere  kant  van  de  ring  en  knoop  het  daar  vast.  Doe  dit  een  aantal   keer.   Knoop   daarna   het   uiteinde   van   het   touw   vast   aan   de   ring   en   verstevig   dit  eventueel  met  een  druppeltje  lijn.       • Maak  aan  de  bovenkant  een  draad  waaraan  de  dromenvanger  kan  hangen.   Aan   de   onderkant   kunt   u   nog   twee   of   drie   draadjes   maken.   U   kunt   deze   draadjes  versieren  met  kralen  of  veren.                   •   •   •    

16  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

Generale  repetitie     Nodig:   – Track  2,  12  en  14     Tijd:   – Ongeveer  15  minuten     Voorbereiding:   – Geen.   (U   kunt   eventueel   andere   klassen   of   ouders   uitnodigen   als   publiek   voor  de  generale  repetitie.)     In  deze  les:   – Zingen   de   kinderen   nogmaals   alle   liedjes   die   ze   hebben   geleerd   ter   voorbereiding  op  de  voorstelling  in  Het  Concertgebouw.     Inleiding   • Herhaal  met  de  kinderen  wat  ze  in  de  lessen  hebben  geleerd:  waar  gaan  de   kinderen   naartoe?   Wie   spelen   er?   Op   welke   instrumenten?   Waar   gaat   de   voorstelling  over?   • In  deze  les  zingen  de  kinderen  nog  één  keer  alle  liedjes  met  de  bewegingen.   Net   als   echte   artiesten   gaan   de   kinderen   een   generale   repetitie   houden.   Dit   is  de  laatste  repetitie  voor  het  concert.       Kern   • Zing  alle  liedjes  en  doe  de  bewegingen:       Track   Titel   Activiteit   2   Hallo,  echo   Zang  +  beweging   12   Buiten  spelen   Zang  +  beweging   14   Luister,  luister   Zang  +  beweging     • Het  is  belangrijk  dat  de  leerlingen  bij  het  intro  van  de  muziek  meteen  weten   wat  er  gaat  komen.     Afsluiting   • Hoe  vonden  de  leerlingen  de  generale  repetitie  gaan?  Wat  ging  er  goed  en   wat  kan  er  beter?   • Blijf  tot  de  dag  van  de  voorstelling  de  liedjes  en  bewegingen  herhalen.  Hoe   beter   de   leerlingen   deze   kennen,   hoe   mooier   het   resultaat   in   Het   Concertgebouw  wordt.  

   

17  

 

Verwerkingsles     Deze   les   wordt   na   het   bezoek   aan   Het   Concertgebouw   gegeven   en   is   bedoeld   om   de   ervaringen  rond  dit  concert  te  bespreken  en  te  verwerken.       Nodig   – Geluidsfragmenten  op  website   – Tekenmateriaal   – Track  3  t/m  10,  15  t/m  18   – Bijlage  3,  7  en  9     Tijd   – Ongeveer  30  tot  60  minuten     Inleiding   • Deze   verwerkingsles   heeft   een   andere   opbouw   dan   de   vorige   lessen.   Hieronder   staan   opdrachten   die   u   kunt   gebruiken   om   de   ervaring   van   de   kinderen  te  verwerken.  U  kunt  zelf  kiezen  welke  opdracht  het  beste  bij  uw   klas   past.   Probeer   in   ieder   geval   twee   verwerkingsopdrachten   met   de   kinderen  te  doen.     Opdrachten   Kringgesprek  algemeen   • Ga   met   de   kinderen   in   een   kring   zitten.   Vraag   de   kinderen   naar   hun   ervaringen.   Wat   vonden   ze   van   het   concert?   Wat   vonden   ze   mooi   en   waarom?   Wat   vonden   ze   niet   mooi   en   waarom   niet?   Wat   vonden   ze   het   leukst?   Wat   vonden   ze   niet   leuk?   Welk   muziekstuk   vonden   ze   het   allermooist  en  waarom?  Wat  deden  de  musici  tijdens  dit  muziekstuk?  Was   er   ook   muziek   waar   je   blij   van   werd?   Of   muziek   waar   je   rustig   van   werd?   Of   misschien   werd   je   wel   verdrietig?   Waarom   voelde   je   dat?   Welk   instrument   vonden   de   kinderen   het   mooist   klinken   en   waarom?   Welke   musicus   vonden   ze  het  grappigst?  En  welke  vonden  ze  het  mooist  spelen?  Waarom?       Kringgesprek  muziek   • Beluister   track   3   t/m   10   en   vertel   de   kinderen   dat   ze   gaan   luisteren   naar   muziek   uit   de   voorstelling.   Weten   ze   nog   wat   er   tijdens   deze   muziek   gebeurde?  Laat  het  eerste  fragment  horen.  Bespreek  met  de  kinderen  wat   er  gebeurde  tijdens  deze  muziek,  laat  de  kinderen  het  eventueel  uitbeelden.   Stel   daarna   de   vraag   welk   gevoel   de   kinderen   bij   deze   muziek   kregen   en   waarom.  Gebruik  hier  eventueel  de  afbeeldingen  in  bijlage  9  voor.   • Bespreek  zo  alle  fragmenten.       Tekenen  of  schilderen     • Kies  met  de  kinderen  iets  uit  de  voorstelling  dat  ze  erg  mooi  vonden.  Laat   ze   uitleggen   waarom   ze   juist   dit   zo   mooi   vonden.   Laat   de   kinderen   een   tekening   of   schilderij   maken.   Luister     tijdens   het   tekenen   of   schilderen   naar   de   muziek   uit   de   voorstelling.   Geef   de   tekeningen   een   mooie   plek   in   het   lokaal.  De  tekeningen  kunt  u  ook  sturen  naar  [email protected].   De  mooiste  exemplaren  worden  op  de  website  gezet.          

18  

 

KleuterSinfoniettta   Kom,  we  gaan  spelen  

Herhalen  liedjes     • Zing   de   drie   liedjes   nog   een   keer   door.   Vraag   na   elk   lied   wat   er   in   de   voorstelling   gebeurde   tijdens   en   rondom   dit   lied.   Wat   vonden   de   kinderen   daarvan?       Herhalen  instrumenten   • Laat  de  foto’s  uit  bijlage  3  of  7  zien.  Hoe  heten  de  instrumenten  ook  alweer?   Wat  was  het  verschil  ook  alweer?  Is  er  verschil  in  klank?     • Laat   daarna   de   luistervoorbeelden   track   15   t/m   18   horen.   Welk   instrument   horen   de   kinderen?   Wat   vonden   ze   bijzonder   aan   dat   instrument   in   de   voorstelling?     Tekening  voor  een  musicus   • Laat   de   kinderen   één   musicus   kiezen   die   ze   het   leukst,   grappigst   of   het   meest  bijzonder  vonden.  Gebruik  eventueel  de  filmpjes  op  de  website.  Wat   vonden  ze  zo  leuk,  grappig  of  bijzonder  aan  deze  musicus?   • Laat   de   kinderen   een   tekening   maken   voor   deze   musicus   waarin   ze   laten   zien  wat  ze  zo  leuk,  grappig  of  bijzonder  vonden.   • De  tekeningen  kunt  u  sturen  naar  [email protected].  De  mooiste   exemplaren  worden  op  de  website  gezet.                                                                                        

19  

 

 

20  

 

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

0(1",2#-/3-4#%-!+)()5"(15-6+)7#&%2#8+$9! 4(#&-:();%-$-()*+&<,%(#-+:#&-;#-2#=7>(#;#)(=-:,)-4#%-!+)()5"(15-6+)7#&%2#8+$9?@,,%-+);#&=%,,);#-,*8##";()2-,,)-;#-"##&"()2#)-A(#)3-

-

-

4#&5#))#)- A#- >#%- 2#8+$9B- - 4#%- (=- 4#%- !+)()5"(15 6+)7#&%2#8+$9CD#&%#"- ;,%- 4#%- !+)()5"(15- 6+)7#&%2#8+$9- >##"- :&+#2#&E%+#)->#%-)#%-2#8+$9;-9,=E-)+2-<(;;#)()-;#-9#(",);#)=%+);?- F,%- (=- )$- 9#"- ,);#&=?- G&- A(1)- >$(A#)E- 9()5#"=- #)<$=#,-+<>##)-2#8+$9;?-G&-&(1;%-)$-##)-%&,<-),,&->#%2#8+$9- %+#E- %#&9(1"- 1#- :&+#2#&- ()- 1#- 5+#%=- ),,&- ##)7+)7#&%-9#&;-2#&#;#)?--

-

-

-

./-

   

Akoestiek   Het  Koninklijk  Concertgebouw  is  een  wereldberoemd  gebouw.  Dat  komt  omdat  de  Grote  Zaal  een   heel  goede  akoestiek  heeft.  Dat  betekent  dat  de  muziek  die  er  gespeeld  wordt  heel  erg  mooi  klinkt.   Niet   alleen   omdat   de   muzikanten   zo   mooi   spelen,   maar   ook   omdat   de   zaal   ervoor   zorgt   dat   de   muziek  op  haar  allermooist  in  de  oren  van  het  publiek  terechtkomt.  Het  geluid  uit  de  instrumenten   botst   tegen   de   muren   en   het   plafond   van   de   zaal   en   komt   daarna   in   je   oren.   De   muren   en   het   plafond   van   Het   Koninklijk   Concertgebouw   zitten   precies   op   de   goede   plek.   En   ze   zijn   van   het   juiste   materiaal   gemaakt.   Daarom   klinkt   de   muziek   er   zo   mooi.   En   daarom   is   Het   Koninklijk   Concertgebouw  zo  ontzettend  beroemd.     Zalen   Het  Koninklijk  Concertgebouw  heeft  verschillende  zalen.     Er   zijn   twee   ‘concertzalen’   (zalen   die   bedoeld   zijn   om   concerten  in  te  geven):   -­‐   De  Grote  Zaal     -­‐   De  Kleine  Zaal     Er  zijn  twee  zalen  die  even  groot  zijn  als  de  Kleine  Zaal,   waarin   ook   muziek   wordt   gemaakt,   maar   niet   zo   vaak   voor  publiek:   -­‐   De  Spiegelzaal   -­‐   De  Koorzaal     Verder   zijn   er   verschillende   ‘foyers’   (een   deftig   woord   voor   koffieruimtes),   waarin   bijvoorbeeld   tijdens  sommige  projecten  voor  kinderen  kleine  concertjes  worden  gegeven.       En   dan   zijn   er   nog   een   heleboel   ruimtes   die   je   normaal   gesproken   niet   ziet   als   je   naar   Het   Koninklijk  Concertgebouw  gaat:   -­‐   De  zolder,  die  net  zo  groot  is  als  de  Grote  Zaal.   -­‐   De  artiestenfoyer,  een  ruimte  waarin  de  musici  kunnen  eten  en  drinken  als  ze     pauze  hebben.   -­‐   De  kleedkamers,  waar  de  musici  zich  kunnen  omkleden  voor  en  na  het  concert.   -­‐   Een  muziekbibliotheek,  waar  alle  muziek  wordt  bewaard  die  tijdens  de     concerten  wordt  gespeeld.       De  lier   Aan  één  ding  kun  je  Het  Koninklijk  Concertgebouw  altijd  gemakkelijk  herkennen.  Dat  is  de  gouden   lier  (een  soort  harp)  die  op  het  dak  van  het  gebouw  staat.  Je  zou  niet  zeggen  dat  die  lier  veel  groter   is  dan  jij,  maar  hij  is  zelfs  veel  groter  dan  jij  bent  over  twintig  jaar!  Kijk  maar:                                    

   

 

   

22  

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

I+-A(#%-4#%-!+)()5"(15-6+)7#&%2#8+$9-#&-)$-$(%3-

-

-

-

-

-

.U-

0(1",2#-.3-W",,%1#=-8(1-0,&%X5!

-

.V-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

-

.Y-

0(1",2#-U3-F#-=%&(15()=%&$<#)%#)!

-

D(++"-

-

R"%:(++"-

-

.Z-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

-

6#""+-

6+)%&,8,=-

-

-

.[-

0(1",2#-V3-]$=(7(!

-

](7>(#"-^#(;)#&-

-

.\-

-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

G"=-H++==#)=-

-

-

-

._-

a)5(-D,&2,-

-

-

U`-

-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

W#%&,-H&(**(+#)-

-

-

-

U/-

------K(7+"()#-:,)-',)%#)-

-

U.-

-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

'#&:,,=-T#==#)-

-

-

UU-

-

4#%-#)=#<8"#-:,)-!"#$%#&'()*+)(#%%,-

-

-

-

UV-

-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

0(1",2#-Y3-F+<()+-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

UY-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

UZ-

-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

U[-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

U\-

-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

U_-

0(1",2#-Z3-^++&;&$J=!

!!!!!!! !!!!!!!!!!

!!!!!

!

!!!!!!!

! !

!!!

!

"#$$%!!!

!

!

! !

!!!

"#$$%!

!

!

-

V`-

!!!!!!!

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

-

!

!

!

!

!

&%'(#$$%! !!! !

!

!

!!!!!

&%'(#$$%!

! !!!!!!!!!

!

!!!!!!!

!

!!

!

)*%%$!!!!

-

V/-

-

!!!!!!!!!!

!!!!!!! !

!!!

)*%%$!

!

!

! )$+',-.-/!

! !!! !

!

!!!!!!!

!

! )$+',-.-/! ! !

-

V.-

!!!

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

0(1",2#-[3-^++&;#)-#)-()=%&$<#)%#)!

-

-

! D(++"!

R"%:(++"-

-

-

6#""+!

6+)%&,8,=!

!

-

VU-

0(1",2#-\3-W$AA#"!

-

VV-

!"#$%#&'()*+)(#%%,!"#$%&'%())*%+,'-'*%%

-

VY-

0(1",2#-_3-G<+%(#=!

-

0"(1-

0,)2-

-

-

@,7>#)-b-2&,JJ(2-

0++=-

-

c&+%=-

-

VZ-

D#&;&(#%(2-

KleuterSinfonietta   Kom,  we  gaan  spelen    

Liedtekst  1:  Hallo,  echo     Hallo,  echo   Stamp  eens  goed  met  je  voeten   Stamp  eens  goed  met  je  voeten   Rampestamp  (stamp-­‐stamp-­‐stamp)   Klapperklap  (klap-­‐klap-­‐klap)   Dan  doe  ik  je  de  groeten   Dan  doe  ik  je  de  groeten   Rampestamp  (stamp-­‐stamp-­‐stamp)   Klapperklap  (klap-­‐klap-­‐  klap)   Iedereen  doet  mee  en  zingt   Dan  doe  ik  je  de  groeten   Dan  doe  ik  je  de  groeten   Hallo,  hallo,  echo,  echo         Schuin   gedrukt:   deze   tekst   wordt   als   echo   gezongen.   De   klas   wordt   in   twee   groepen   verdeeld.   De   ene   groep  zingt  het  eerste  zinnetje,  de  andere  helft  zingt  de  schuin  gedrukte  echo.       De   zinnen   (stamp-­‐stamp-­‐stamp)   en   (klap-­‐klap-­‐klap)   worden   niet   gezongen   maar   gestampt   en   geklapt.  Daarom  staan  ze  tussen  haakjes.    

   

47  

   

Liedtekst  2:  Buiten  spelen     Kom  dan,  kom  dan   Kom  je  buiten  spelen?   Ja,  ik  kom  al   Zit  me  te  vervelen     ’t  Zonnetje  dat  schijnt   ’t  Maantje  dat  lacht   Wij  gaan  lekker  spelen   Kan  ons  toch  niks  schelen   Dag  en  nacht     En  dan  gaan  we  samen  lekker  dansen  zingen   In  de  modder  rollebollen,  hollen,  springen   Tralalala  kopje  thee   Pootje  baden  in  de  zee   Doe  maar  mee     Kom  dan,  kom  dan   Kom  je  buiten  spelen?   Ja,  ik  kom  al   Zit  me  te  vervelen       ’t  Zonnetje  dat  schijnt   ’t  Maantje  dat  lacht   Wij  gaan  lekker  spelen   Kan  ons  toch  niks  schelen   Dag  en  nacht  

 

48  

KleuterSinfonietta   Kom,  we  gaan  spelen    

Liedtekst  3:  Luister,  luister     Luister,  luister,  ik  hoor  een  geluid   Luister,  luister,  een  trommel  geluid       Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant     X   X   X                            X            X   X    X     Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant     X   X   X                            X            X   X    X       Eerst  op  je  been,   O   O   Dan  in  je  hand   +   +   Eerst  op  je  been   O   O   Dan  in  je  hand   +   +     Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant     X   X   X                            X            X   X    X     Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant         X   X   X                            X            X   X    X         Luister,  luister,  een  trommelverhaal   Luister,  luister,  doe  mee  allemaal       Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant     X   X   X                            X            X   X    X     Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant     X   X   X                            X            X   X    X         Eerst  op  je  been,   O   O   Dan  in  je  hand    +   +   Eerst  op  je  been   O   O   Dan  in  je  hand   +   +       Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant     X   X   X                            X            X   X    X     Want  iedereen  die  trommelt  is  een  muzikant     X   X   X                            X            X   X    X         X:  maak  van  je  linkerhand  een  vuist;  sla  met  de  wijs-­‐  en  middelvinger  van  je  rechterhand  (stokjes)   op  de  duim  en  wijsvinger  van  je  linkervuist  (trommel)   O:  sla  met  je  handen  op  je  bovenbenen   +:  klap  in  je  handen    

   

49  

1. Hallo, echo H.I.F. Biber Tekst: B. Oomen

# & # c œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Hal - lo, e - cho! Stamp eens goed met je voe - ten Stamp eens goed met je voe - ten 4 F p ## & œ œ œ ¿ ¿ ¿ œ œ œ ¿ ¿ ¿ ## F & œ œ

Ram - pe

stamp

6

8

&

##

Dan

œ

F

œ

doe

ik

œ

& 13

&

## ##

œ œ œ

je de groe

œ

Ram - pe

10

(stamp, stamp, stamp)

stamp

¿

F

Ha

-

œ

lo,

p

ten

¿

œ hal

-

œ

lo,

klap

œ

œ

Dan

(stamp, stamp, stamp)

Ie - de - reen doet mee en zingt

œ

œ

œ

¿

œ œ œ œ œ #œ œ

‰

-

Klap - per

doe

œ

œ œ œ

ik

œ

je de groe

œ

Klap - per

klap

œ œ œ œœ œ œ

Dan doe ik je de groe - ten

œ e

-

œ

cho,

œ e

-

˙

(klap, klap, klap)

cho

¿

-

¿

œ

ten

¿

(klap, klap, klap)

œ œ œ œœ œ œ Dan doe ik je de groe - ten p Ó

2. Buiten spelen B. Bartók Tekst: B. Oomen

& 42 œ œ

œ œ

Kom dan,

œ œ œ œ œ œ œ œ

kom dan,

kom je bui-ten

spe-len?

œ œ œ œ œ œ œ œ

Ja, ik

kom al,

zit me te ver - ve - len.

9

& œ

'tZon

œ

ne

œ

-

tje

œ

˙

dat

schijnt,

œ

& œ œ œ œ

œ œ

Wij gaan lek - ker

spe - len,

-

'tmaan

13

œ

œ

œ

œ

kan

ons

toch

niks

&œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ

œ

tje

œ

œ

˙

dat

lacht.

œ œ

œ

sche - len,

dag

˙

en

nacht.

19

En dan gaan we

sa-men lek-ker

dan -sen

œ œ œœ œ œ œœœ œ œ œ

zin-gen,

in de mod-der

rol-le-bol-len

27

& œœœœ œ œ œ Tra-la - la - la

œ œ œ œ œ œ œ

kop - je thee,

& œ œ

poot - je ba - den

œ œ

39

Kom dan,

œ œ œ œ

kom dan,

kom je bui - ten

in de zee,

œ œ

spe - len?

œ œ

doe maar

œ œ Ja,

œ

sprin-gen.

6

Œ

mee.

œ œ

ik

hol - len

œ œ

œ œ œ œ œ œ

kom al,

zit me te ver - ve - len.

47

& œ

œ

'tZon - ne

-

œ

œ

tje - dat

51

& œ œ œ œ Wij gaan le - ker

œ œ

spe - len,

˙ schijnt,

œ œ œ œ kan ons toch niks

œ

'tmaan

œ œ

sche - len,

œ

-

tje

˙

dag

œ

˙

dat

lacht.

˙

en

˙

nacht.

˙

3. Luister, luister Trad. Congo Tekst: P. Griffioen

# & # 42 œ 5

& 9

& 13

& 17

& 21

& 25

& 29

&

##

1.Lui ster, 2.Lui - ster,

œ

## ##

ie - de - reen

## ## ##

œ œ

lui lui

œ

œ

Lui - ster, Lui - ster,

##

œ

œ

lui lui

œ

œ

œ

œ

œ

die

œ

die

œ

Eerst

op

je

been,

œ

œ

œ

op

je

been,

œ

œ

œ

œ

ie - de - reen

œ

ie - de - reen

œ

die

œ

die

hoor een trom - mel

œ

œ

is

œ

een

œ

een

œ

œ

trom - melt

œ

œ

trom - melt

œ

is

œ

is

œ

œ

œ

een

zi

œ

-

œ mu

hand

œ

-

˙

kant.

˙ ‰

œ

œ

œ

Want

œ

œ

j œ Want

‰ œj

œ

zi - kant

œ

‰ œj

œ

hand.

œ

je

œ

-

j œ Want

œ

je

œ

mu

œ

œ

-

‰

œ œ

œ

˙

luid. haal.

zi - kant.

in

in

-

luid maal

œ

dan

œ

œ

-

œ

een

ge ver

-

œ

mu

dan

œ

œ

-

œ œ

˙

ge le

mu

œ

is

œ

œ

œ

˙

œ

œ

trom - mel mee al -

trom - melt

œ

œ

ik een

œ

trom - melt

œ

Eerst

een doe

œ

œ

œ œ

ster, ster,

œ

ster, ster,

œ

ie - de - reen

-

œ -

œ œ

zi - kant

Want

˙

© Het Concertgebouw Afdeling Educatie Concertgebouwplein 10 1071 LN Amsterdam Telefoon 020 5730533 E-mail [email protected] Website educatie.concertgebouw.nl

De vele educatie- en participatieprojecten van Het Koninklijk Concertgebouw worden voorts mede mogelijk gemaakt door VandenBroek Foundation, Amado Foundation, Fonds 21, Prins Bernhard Cultuurfonds, Gifted Art, Triodos Foundation, Institut Français, Charity Stichting Rob Beers, Stichting Zabawas, Freek en Hella de Jonge Stichting en Thurkowfonds.