Lesmap dansvoorstelling Speeltijd

Lesmap dansvoorstelling Speeltijd

Geachte, Binnenkort kom je met je klas naar de voorstelling Speeltijd van het dansgezelschap Nat Gras. Deze lesbrief informeert je over de voorstelling en de wijze waarop je hier in de klas rond kan werken. Wij wensen je een fijne voorstelling die jou en je klasgroep kan inspireren om enkele boeiende muzische activiteiten uit te werken in de klas en kan nazinderen in de hoofden, de harten en lichamen van de kinderen. Veel plezier!


INHOUD DE VOORSTELLING Info over de voorstelling Hedendaagse dans VOORAF TIJDENS DE VOORSTELLING NA DE VOORSTELLING Jou inspiratie Lessugesties : een muzisch moment in de klas drama : werken met verbeelding beeld : een beeldverhaal media : een zelfportret beweging : springdans

INFO OVER NAT GRAS MEDEWERKERS BIJLAGEN


EEN DANSVO ORSTELLING

Info over de voorstel l i ng In mijn zwembroek en daar maar staan als enige naast het zwembad en er niet in. Mijn poes lukt het wel. zelfs zonder zwembroek 14 tellen kopje onder geduwd en dan gedaan. In Speeltijd gaan 2 dansers op zoek naar de speelsheid, kwetsbaarheid, humor en wreedheid van elk kind. Het leven als één grote speeltuin : waar je kan winnen, verliezen, voorsteken, aftellen en soms een beetje vals spelen. De dansers vertellen zonder woorden allerlei situaties die zich kunnen voordoen onder kinderen, op de speelplaats of een ander moment waar ze vrij zijn van regels of opdrachten. Maar al snel maken ze hun eigen regels en geven ze, via dans en beweging, elkaar opdrachten. Zo verglijden concrete situaties moeiteloos naar dans of ontstaat er vanuit een dansbeweging een spel.


Hedendaags e dans De dansers zijn geschoold in hedendaagse dans. Dit is een dansvorm die vaak ver staat van het beeld dat kinderen van dans hebben . Dit beeld wordt gevormd door wat ze aan dans zien in de media, wat hen als hobby wordt aangeboden,…. Hedendaagse dans is een dansvorm die heel veel ruimte laat voor de creativiteit van zowel de dansers als het publiek. Dit maakt dat deze dansvorm uiterst geschikt is voor een jong publiek. Hedendaagse dans kan vele gezichten hebben. Het kunnen hele sierlijke dansbewegingen zijn, maar evengoed krampachtige bewegingen of… dansers die gewoon stilstaan en met hun ogen knipperen. Merce Cunningham (1919 - 2009) noteerde in zijn credo 7 stellingen waarmee hij de grenzen van de dans opengooide. 1. iedere beweging kan als een danspas of –beweging worden gebruikt zo wordt een gewone sprong of een zwembeweging een hele dans 2. elk systeem kan gebruikt worden bij het dansen, ook het toeval In speeltijd liggen niet alle passen vast, soms dansen de dansers alleen verder tot ze elkaar weer tegenkomen. 3. ieder deel van het lichaam kan gebruikt worden om te dansen de zwemdans is een dans waar enkel de armen bewegen. 4. choreografie, muziek, kostuums, decors en licht zijn afzonderlijke bestanddelen van een dansstuk en kunnen afzonderlijk functioneren Bij de start van Speeltijd is geen duidelijk “theaterdecor” aanwezig dat je vertelt waar de dansers zich bevinden. Dit wordt pas gaandeweg duidelijk. 5. iedere danser kan als solist optreden de dansers dansen afwisselend samen en alleen 6. iedere ruimte kan als dansruimte of “theater” gebruikt worden Speeltijd zou ook getoond kunnen worden op een schoolplein…. 7. dans kan overal over gaan, maar gaat in eerste instantie over het menselijke lichaam en zijn bewegingsmogelijkheden. De voorstelling Speeltijd is een fijne kennismaking met hedendaagse dans, verteld in een leesbare danstaal…


VO ORAF

Kringgesprek Mogelijk zijn er enkele kinderen nog nooit naar het theater geweest. Laat de kinderen aan elkaar hun verwachtingen vertellen. - Wat stellen ze zich voor bij danstheater? Het is belangrijk de nieuwsgierigheid van de kinderen te prikkelen en hen zo warm te maken voor deze nieuwe ervaring: - Wat vertelt de titel? Gaat de voorstelling over kinderen die “speeltijd” hebben? Wat doen jullie tijdens de speeltijd? Speel-tijd, een tijd om te spelen…. - Toon de foto van de postkaart of de affiche aan de kinderen. Wat zien ze? Zouden dit de dansers zijn? Wordt er gedanst? Maken ze zich klaar om te dansen? Of misschien hebben ze juist gedanst?.... - Hoe zouden ze dansen? Welke soorten dans ken je? Waar heb je dit gezien? Wie doet er een stukje dans voor? In tegenstelling tot de meeste theaterstukken wordt er tijdens de voorstelling Speeltijd geen duidelijke “theatersfeer” gecreëerd. Er staat geen duidelijk “decor” op het podium, het licht gaat niet uit alvorens de voorstelling begint,….

TIJDENS DE VO ORSTELLING Neem zo weinig mogelijk mee binnen in de zaal : jassen worden in de vestiaire gelaten en check of er niet teveel spullen in de broekzakken blijven zitten….dit zorgt alleen maar voor afleiding. Kinderen reageren spontaan op de dingen die er gebeuren op het podium. Zolang de reacties te maken hebben met de voorstelling is het geen probleem. Maar maak de kinderen vooraf duidelijk dat ze niet alleen in het theater zijn. Als ze te luid reageren is het storend voor de anderen in het publiek, mogelijk missen ze zelf details die er te zien of te horen zijn.


NA DE VO ORSTELLING Jouw inspirati e Of je nu een dansvoorstelling maakt of je maakt boeiende lessen voor je klasgroep, jouw inspiratie is een wezenlijke bouwsteen voor een boeiend resultaat. - vooraleer je focust op wat de kinderen boeide aan de voorstelling, ga eerst bij jezelf na wat jou boeide. Waarom? Heeft je inspiratie te maken met de kinderen, met jou als leerkracht of misschien staat het wel los van de schoolcontext? - Kan de voorstelling een inspiratie zijn om een boeiend muzisch aanbod samen te stellen? Jan ging als choreograaf ook op zoek naar zijn inspiratie, los van kinderen of dans. •

•

• •

DVD La Récréacion, Claire Simon, 1992. Een bij momenten schokkende reportage waarin de regisseuse dagen lang de pauzes op een school in een buitenwijk van Parijs registreert. De leerkrachten zijn gevraagd niet tussen te komen, en de speelplaats verwordt op die manier tot een mini-maatschappij: waarin geweld en manipulatie op gelijke hoogte komen te staan met vreugde, spel en fantasie. Birthday Party van Vee Speers. “The Birthday Party” is een collectie van fotografische kinderportretten. Speers gaat clichés over de ´kindertijd als de mooiste tijd van ons leven´ uit de weg. Ze toont de wreedheid, fragiliteit en dubbelgelaagdheid van kinderen. Robin Schwartz. Fotoportretten van haar dochter Amalia met allerlei (exotische) dieren. Interessante mix tussen fantasie en realiteit. De comic-reeks Casper en Hobbes van Bill Watterson, waarin de fantasie van een (bij wijlen erg gemeen) kind op treffende en humoristische wijze wordt neergezet.

De fotoboeken zijn in vele bibliotheken beschikbaar, de video is moeilijker te verkrijgen maar zeker de moeite waard. Wij vonden hem op het internet. Gebruik deze lesmap als een inspiratiebron boordevol ideeën. De uiteindelijke vorm van je activiteit zal afhangen van je klasgroep, de accommodatie, de beschikbare tijd,….


Lessugesti es Een muzi sch moment i n de klas Laat een kind een voorwerp op het bord tekenen. Met zijn lichaam verduidelijkt hij zijn tekening Bijvoorbeeld: - aan een getekende ballon gaan hangen - je handen voor je oren houden voor het lawaai van het vliegtuig dat je tekende Als je een ander kind de tekening laat verduidelijken dan blijken er meerdere mogelijkheden te bestaan : - doen alsof je met je vinger de ballon gaat kapot prikken - met een tas in je hand het vliegtuig achterna hollen of met je zakdoek je familie uitwuiven…. Drama : werken met verbeelding Twee kinderen krijgen een kaartje met een spelsituatie op en spelen deze situatie zonder te praten of gebruik te maken van attributen. Het publiek vertelt nadien wat ze zagen gebeuren. Situaties : - straat met veel verkeer : je wil oversteken maar kijkt goed uit voor de auto’s - persoon met hondje op wandel : het hondje komt een andere wandelaar tegen die ook een hondje bij heeft. De hondjes beginnen te vechten . De mensen trekken hun hondjes uit elkaar. - Samen naar een voetbalwedstrijd kijken : de bal volgen die van links naar rechts gaat / juichen als er een goal gemaakt wordt,…. Bespreking : - wat zag je gebeuren? Was dit de bedoeling? - Hebben ze iets kunnen vertellen zonder woorden te gebruiken? - Hoe hebben ze ‘geen woorden gebruiken’ opgelost? Beeld : beeldverhaal Laat de kinderen een klein popje, playmobil-mannetje,… van thuis meebrengen. (een popje / mannetje dat in verschillende houdingen kan staan of gelegd worden). Wat zou dit popje / mannetje kunnen doen? Wat heeft hij bij? Waar zit hij op? Teken het voorwerp op papier en plaats nadien je popje in het scènebeeld. Voorbeelden: - je tekent een ballon en je laat je popje in de lucht zweven - Je tekent een paard en laat je popje paardrijden - Je tekent ski’s en laat je popje skiën - … Verduidelijk nu je scènebeeld door bijhorende voorwerpen of de omgeving te tekenen. Denk aan besneeuwde bergen voor de skiër, wolken of een kerktoren naast de ballon,… Je kan vanuit bovenstaande resultaten doorwerken in groepjes. Elk groepje kiest zijn favoriet uit de resultaten van vorige opdracht. Ze bedenken een beeld dat voorafging aan bijvoorbeeld het beeld met de ballon. Daarna volgt een beeld dat er op kan volgen. Vervolgens plaatsen ze het mannetje in de 3 posities op de tekening. (eventueel kunnen er nog tekstballonnetjes volgen,…) Van elk scènebeeld wordt een foto genomen. Zo krijg je een soort beeldverhaal. Bij het mannetje met de ballon zou dit bijvoorbeeld het volgende kunnen opleveren: - een mannetje met 2 handen hangend aan een ballon, zwevend naast een kerktoren


-

het mannetje met 1 arm hangend aan de ballon en opgetrokken benen, reikend naar de kerktoren het mannetje is op de grond gevallen, hangt in de goot van de toren, of….

Media : zelfportret Tijdens het maakproces van de voorstelling verzamelden de dansers allerlei materiaal dat hen inspireerde …. Zo ook de foto’s van Birthday Party van Vee Speers. “The Birthday Party” is een collectie van fotografische kinderportretten. Speers gaat clichés over de ´kindertijd als de mooiste tijd van ons leven´ uit de weg. Ze toont de wreedheid, fragiliteit en dubbelgelaagdheid van kinderen. (foto’s : zie bijlage 1) De dansers maakten van zichzelf ook een portret. Bekijk met de kinderen de portretten van Vee Speers. - Wat valt er op? - Zijn er foto’s die er “spannend” uit zien? Waarom (denk aan de foto van het meisje met het lang haar en de schaar, de danseres met het springtouw als halsketting,…) - Waarom kiezen de mensen juist die voorwerpen? Laat een voorwerp kiezen dat hen typeert - Bekijk de portretten in bijlage. Bespreek met de kinderen waarom de mensen op de portretten juist die voorwerpen kiezen? - Bespreek : welk voorwerp past bij jou of “portretteert” jou? De kinderen kunnen elkaar helpen en samen bedenken welk voorwerp iemand van de klas typeert. Denk aan een jas voor iemand die steeds zijn jas verliest, sportschoenen voor de beste sprinter van de klas. Mogelijk komen kinderen ook bij onrealistische ideeën bijvoorbeeld een frituur voor iemand die heel veel van frietjes houdt. Zoek samen naar een oplossing. Denk ruimer en ga naar de abstractie van het eerste idee. Een meisje met in haar haardos allemaal frietvorkjes geeft vast een leukere foto dan dat ze voor de frituur poseert. - Laat de kinderen het voorwerp mee naar de klas brengen. Laat de kinderen bedenken hoe ze met hun voorwerp op de foto willen - bekijk nogmaals de foto’s van Vee Speers. Ze houden hun voorwerp niet gewoon vast. Hoe maken ze het interessant? Wat vertellen ze op deze manier als extra? - Laat de kinderen in groepjes bedenken hoe ze hun voorwerp kunnen integreren en hoe ze iets extra kunnen vertellen door de manier waarop de het voorwerp “gebruiken”. Je zal merken dat de kinderen elkaar de beste tips kunnen geven.


Dans : een springdans Volhouden! De dansers springen een heel muzieknummer zonder te stoppen. Als ze daarna wat gaan drinken hoor je hen duidelijk hijgen want ze zijn terecht moe. Hoelang houden jullie het springen vol? Zet een muziekje op (of gebruik de muziek uit de voorstelling : The Kooks, muzieknr Ooh La!) en blijf springen zolang je kan. Wie houdt het vol tot het einde van het lied? Wie kan er ondertussen nog allerlei variaties springen? Denk aan een variatie met je benen of naar een andere plek springen. Bestaande springdans De dansers maakten vanuit het springtouwdansen een hele springdans. Er bestaan ook springtouwliedjes waarbij er verschillende sprongen horen. Een sprindans in een touw als het ware. Bijvoorbeeld:

Als de soldaten marcheren, dan 8x gewoon springen moeten de meisjes oefeningen leren 8x gewoon springen Akke-tene, akke-tene Akke : sprong op linkervoet, rechterhiel tikt op de grond / tene : sprong op beide voeten Kruise-bene, kruise-bene springen met voeten afwisselend gekruist en naast elkaar Hop-la, hop-la Hop: sprong op linkervoet, rechterknie opgetrokken / La: sprong op beide voeten 1,2,3 3x springen Ha-tsjie 1x “hoog” : 1 x springen waarbij je voor het neerkomen het touw 4 maal ronddraait.

Kennen de kinderen muziek waar je goed op kan springen? Zoek in je eigen collectie of laat de kinderen een geschikt muzieknummer meebrengen. Kunnen de kinderen bovenstaande springdans ook zonder touw maar op muziek uitvoeren?

Nieuwe springdans De kinderen kunnen natuurlijk ook hun eigen springdans maken. Bouw dit geleidelijk op: OPWARMING IN DE KRING - als de muziek start spring iedereen op het tempo van de muziek. Zet je het geluid uit dan ligt iedereen razendsnel op de grond. Benadruk dat de kinderen naar het tempo van de muziek luisteren zodat iedereen in de juiste maat springt. - Idem maar nu kunnen er allerlei verschillende sprongen ontstaan


EXPLORATIE DOORHEEN DE ZAAL - laat de kinderen vrij dansen op de muziek. Als je in je handen klapt springt iedereen in de maat van de muziek, met zijn gezicht naar het raam. Als je terug in je handen klapt kan iedereen weer vrij dansen. - Spreek telkens een andere springrichting af alvorens je terug start. VASTLEGGEN VAN PASSEN - laat de kinderen per 2 een toffe sprong bedenken. Let wel op : ze moeten de sprong op de maat van de muziek kunnen uitvoeren. - Laat de kinderen hun vondsten tonen. Wat zijn de favoriete sprongen van de klas? Oefen deze samen en plak ze aan elkaar per 4 sprongen. - Een toffe spreektekst kan helpen om de volgorde en de duur te onthouden. Eén twee drie, jump jump jump 8 x springen ter plaatse Tene-tik, tene-tik / een idee van onze Rik Spring afwisselend op beide voeten en op 1 voet – de andere voet tikt met de teen achter op de grond. Open –toe, open-toe / wij zijn nog lang niet moe Spring 4x afwisselend met voeten open en toe springen.


INFO NAT GRAS

Nat Gras is een dansgezelschap dat in 2002 werd opgericht door Goele Van Dijck. Het wil voor iedereen mogelijkheden scheppen tot zowel actieve als receptieve kunstbeleving. Het focust zich hierbij vooral op kinderdansvoorstellingen en inclusie-dans (dans voor dansers met en zonder fysieke handicap). Voor de schoolvoorstellingen biedt het gezelschap een stevige omkadering aan die verder gaat dan “het begrijpen van de voorstelling”. Door middel van een lesbrief en workshops op school willen we het publiek een ruimer beeld geven van dans en hedendaagse dans in het bijzonder. Nat Gras is gevestigd in Antwerpen en met hun voorstellingen reizen ze doorheen Vlaanderen, Nederland en binnenkort ook Engeland.


MEDEWERKERS

JAN MARTENS : choreografie en dans Jan studeerde aan de Fontys dansacademie van Tilburg en het Hoger Instituut voor Dans te Lier. Sindsdien werkt hij freelance als danser, choreograaf en docent. Zo danste hij in Koeiemorgen en Schaapwel, 2 peuterdansvoorstellingen van Nat Gras. Naast zijn werk als danser (ook te zien bij o.a. Ann Van de Broeck en United-C) maakt hij ook eigen werk. Hij is een jonge maker met een grote honger om de danswereld en zijn (jong) publiek te verkennen. Speeltijd is zijn eerste voorstelling voor een jong publiek.

ANDREA RODRIGUES : dans Andrea studeerde aan de Escola Superior de Dança (Lisabon) en de Fontys dansacademie te.Tilburg. Ze was eerder te zien in choreografieën van o.a. Eddy Becquart en United-C Momenteel danst ze, naast de voorstelling Speeltijd, ook in de voorstelling “Eerste Sneeuw” van de Kopergietery.

GOELE VAN DIJCK : productieleiding en coaching Na haar studies als kleuterleidster raakte Goele geboeid door dans met / voor jonge kinderen. Ze besloot zich in dans te verdiepen en behaalde het diploma van dansdocent aan de Fontys Dansacademie te Tilburg / Nederland. Ze geeft momenteel dansles en maakt kinderdansvoorstellingen. Met haar gezelschap Nat Gras maakt ze beklijvende, zintuiglijke voorstellingen en probeert ze dans en theater vanuit een brede context te benaderen. Voor deze voorstelling deed ze de productieleiding en stond ze Jan als jonge maker bij met raad en daad.

OLIVIER WAELKENS : kledingadvies Met Dallas & Vegas geeft ontwerper Olivier Waelkens een modische visie op luxueuze handtassen en modische objecten. Na de kostuums te hebben ontworpen voor toneelstuk Strindberg, bij het Toneelhuis, gaf hij nu advies voor de kleding van Speeltijd.

ELKE VERACHTERT : lichtontwerp Elke studeerde scenografie in Antwerpen en is sindsdien werkzaam bij diverse theater- en dansgezelschappen. Ze was ook al betrokken bij de voorstelling Koeiemorgen van Nat Gras. Voor Speeltijd zorgde ze voor het licht.


B IJLAGE : Portetten van Vee Speers




Lesmap dansvoorstelling Speeltijd

Recommend Documents